nightingale health journal (july-2013)
TRANSCRIPT
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 1/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 1
trS wf - 27? azazmf 0g&D v? 2011 - ckES pf vGwfajrmufe,fajrrS usef ;rma&;vk yfom;rsm; pk pnf;xk wfa0onf/
usef ;rma&;*sme,f
pmrsufES m (8) od k Y ```
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 2/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf2 NIGHTINGALE
t ,f 'D w mh t m a b mft ,f 'D w mh t m a b mft ,f 'D w mh t m a b mft ,f 'D w mh t m a b mft ,f 'D w mh t m a b mf
a&T Uajymif;tvk yform;rsm;\ vk yfief;cGif usef;rma&; pm;0wf aea&;tMuyf twnf ;rsm;aMumif h xd k if;Edk ifiH od k Y
e,f pyf ausmf vma&muf tvk yf vk yf ae&onf h jref rmEd k if iH om; a&T Uajymif ;tvk yf orm;ta&twG uf rS m tenf ;qH k ;av;oef ;&S d onf[k vGefcJ haomig;ESpfuwnf;u cefYrSef;xm;&m ,ck qdkvQif ,if;yrmPxuf yd kvG efaernfrSm aocsmonf/
a&T Uajymif ;vk yf om; qd k onf rS m td rf &S if Ed k if iH om;wd k Y rvk yf vkdonf h 3D 'DoH k;vHk ;ac: npfywf? tEÅ&m,f &Sd? cuf cJaom tvkyfrsm;ud k vk yf&onfjzpfojzifh usef ;rma&;tEÅ &m,f udk tdrf&Sif tvkyform;wdkYxufydkí rvG JraoG &ifqdk if&onf/ w&m;0if tvk yf vk yf cG if h vuf rS wf &S d onf jzpf ap? r&S d onf jzpf ap vkyfief;cGifü tEÅ&m,fruif ; vkyfudk if ae&onfu trsm;pk
jzpf onf/ tvk yf &S if wd k Yu tuk ef tusrsm;rnf h vk yf ief ;cG if ab;uif ; a&; tqif wefqmrsm; xm;ray;? ab;uif;a&;oifwef; rsm; ray;bJ aeovd k a&T Uajymif ;tvk yf orm;rsm; ud k ,f wk d if u vnf ; usef ;rma&;tod ed rf h usrI? aygh qrI? ynmay;rcH &rI wd k Y &S d aeonf/
aqmufvkyfa&;tvkyform;rsm; txyfjrifhrS vdrfh usrI? pd k uf ysKd ;a&;tvk yf orm;rsm; yd k ;owf aq; ud k if wG ,f ½S L½I d uf &rI? puf ½H krsm;wG if av0if avxG uf raumif ;rI? tvif ;a&mif enf ; rI? ql nH vGef ;rI? tylcsd efrsm;vG ef;rI? roefY&S if ;rI? puf,EÅ &m; rsm;ud k if wG ,f &mü tumuG ,f r&S d rI? "mwk ypö nf ;rsm; ud k if wG ,f &mü tumuG ,f r&S d rI? vd if vk yf om;rsm; tumtuG ,f roH k ;rI wd k Yonf vk yf ief ;cG if tEÅ &m,f jzpf aponf htaetxm;rsm;jzpf onf/ trI duf od rf ;tvkyform;rsm;ESif h trI duf aumuf orm;
rsm;qdkvQif a&m*gydk ;rTm;rsm;udk aeYpOfxdawGYae&onf/ tav;tyifxrf;ydk;&onfh tvkyform;rsm;rSmvnf; owfrSwf0ef csd ef xufyd kxrf;&jcif;? cg;½dk ;xd ef ;cg;ywf r0wf jcif;wd k YaMumif h xd ck dufMu&onf/ uav;tvk yform;rsm;qd k vQif t&G,fES ifh rrQonfh 0efrsm;udk vkyf aqmif&ojzif h vl BuD ; tvkyform;wd kYxufyd kí ab;&efrsm;vS onf/
td kAmwdk iftcsdef ydk tvkyf tvGef trif;vk yf &jcif ;uvnf ; usef ;rma&;xd cd k uf apovd k EG rf ;e,f td yf id k uf rI aMumif h puf ud k if wG,f&mü rawmfwqrIrsm; jzpfapwwf onf/ tvkyf orm; wef ;vsm;rsm;wG if oef Y&S if ;rI r&S d bJ vl trsm; >ywf od yf ae&jcif ; rSmvnf; oG ,f0dkufonfh vkyfief ;cG if tEÅ&m,fjzpfonf/
td rf azmf tvk yf orrsm;ud k tdrf &S if\ wrif wumES d yfpuf n§Of ;yef;rI rsm;? a&vkyfom;rsm;udk ig;zrf;avSay:wGif rw &m; ESd yf puf owf jzwfrIrsm;wdk YrS mvnf; vkyf ief ;cGif tEÅ&m,f
jzpf vmaeonf/ xd kif ;Ed k if iH wG if vk yf ief ;cG if rawmf wqrI rsm;rSm tvk yf o rm; 1000 wGif 20 OD;EIef;cefY&Sd onf[k od&onf/ yif v,f pm puf½Hkrsm;wG ifrl jrefrmtvkyform;rsm;\ vkyfief;cGif xdcdkufrIrSm 60% eD;yg;txdyif&Sdonf/ rawmfwqrI r[k wf bJ vk yf ief ;cG if aMumif h emwm&S nf xd cd k uf rI rS mrl pm&if ;r&S d tif ;r&SdysHUES HYaeonf/ jref rm a&TUajymif;tvkyform;wd kY xd cd k uf rI jzpf vmygu tvk yf &S if rS wm0ef r,l onf rsm;vnf ; &S d o jzifh ES pfcgem jzpfMu&onf/
þtEÅ&m,frsm;udk jrefrmESifh xd kif ;tvkyform;tzGJYt pnf;rsm;? Oya'tzGJ Yrsm;? tif *sDtdk rsm;u wwfEdk ifoavmuf vdkufvH ajz&Sif;jcif;? ynmay;jcif ;rsm; vk yfaqmifaeaomf vnf ; rsm;jym;vS aom a&T Uajymif ;tvk yf orm; jref rmjynf om; rsm;twG uf rvH kavmuf ao;ay/ r,f awmf aq;cef ;taeESif h
vnf ; vk yf ief ;cG if xd cd k uf rI aMumif h a&muf &S d vmol rsm;ud k uk o ay;jcif ;? ynmay;jcif;rsm; wzuf rSvk yfay;ae&onf/ jrefrmEd kif iH \ pD ;yG m;a&;tajctaersm; rwd k ;wuf vmo
a&G U xkd if;Edk ifiH wG if &Sd aetHk ;rnf h a&TUajymif ;tvk yform;rsm;t wG uf r,f awmf aq;cef ;ES if h wuGtvk yf orm;tzG J Ytpnf ;rsm;? vIyf &S m;wuf<uol rsm;u qxuf wydk ;wd k;í yl;aygif; apmif h a&Smuf ajz&S if;ynmay;jcif;rsm; vkyfoGm;Murnf om jzpfyg onf/
2013 ck azazmf0g&DvrSmMMA vd k Ytwd k aumuf ac:wJ h jref
rmEdkifiHq&m0e frsm;toif;&J U &ef ukefNrd KU uefawmfuav;&yf uG uf rS m&S d wJ h A[d k ½H k ;taqmuf t tHk eJ Y jcH 0if ;ud k c½dk eDpD;yG m;a&;o
rm;qD a&mif;pm;zdk Y toif;vl BuD ;awG u BuH pnf aew,f qk d NyD ; owif;awG pay:vmygw,f/ 'gudk MMA taxGaxGtwGif; a&;rSL;u ESpf 50 BOT pepfeJ Y tusKd ;wl yl ;aygif ; aqmif ½G uf rS m jzpf w,f vd k Y jiif ;w0uf 0ef cH w 0uf &Sif ;vif ;cJh ygw,f/
toif ;wd k uf [m jref rmEd k if iH wG if ;u aq;ynm&S if tm;vH k ;ud k ordkif;e JYcsD NyD; pkpnf;wnfwHh vmcJ h wmjzpf vd k Y aq;avmuw ckvHk ; pdwfxdcd kuf wkefvIyfcJhMu
ckcHtm;usqi f;rIa&m*gt wGufoHk;wJh ydk;xdef;aq; at tm&fADG ARV r&vdk Y jrefrmEdkif iHrS m a&m*gydk; ul;pufcHxm;& ol 40 ausmf aeYpOf aoqH k;ae NyD ; a&m*gydk;&SdolawG &JU 40 &m cdkifEIef ;ausmf yJ attm&fADGaq; 0g; &&S daew,f vdkY qd kygw,f/
]2012 rSm td 'f pfeJYaoqHk;olOD; a& waomif ;ig;axmif ausmf yg w,f} vdk Y UNAIDS Xmaeud k,f pm;vS,f rpö wm Eamonn Mur-
phy u ar-27 &ufu ajym vdk uf ygw,f/
&ef uk ef wd k if ; uG rf ;NcH uk ef ;Nrd KU e,f? awmif uk ef ;aus;&G mae t
ouf 6 ESpft½G ,f armif ... ... ... &J U0rf;Ad kufu oaE¨ om;udk ar 28 &ufu cJ Gpdwfxkwf,l Ed kif cJh ygw,f/
rdcifj zpfol a':at;at; oif;u ]]'Duav;udk udk ,f0ef aqmif wk ef ;u q&m0ef u trT m jzpfEdkifw,fvd kY ajymw,f/ 'g ayr,fh arG ;awmhwa,muf wnf;yJ/ uav;udkarG;wkef;u rodbl;/ 'D ESpf rwfvavmuf urSbJ Oavmuf t½G ,f tvH k ;u Adkuf tjyifudk pl xGufvmw,f/ uifqmxifNyD; pdk;&drfNyD;awmh &efukefwufvmcJhygw,f/ t jyifaq;cef;rS mjyawmh "mwf rS ef ½d k uf NyD ; pd k ;&d rf &w,f qd k vd k Y cJ G pd wf zdkY pDpOf aqmif&GufcJhwmyg/ cJG vd k uf awmh rsuf vH k;? ES macgif ;eJ Y ajcvufav;awGygwJh uav; vdk Y ,lqEdk ifwJ h[mudk awG Ywm
aoG;vGe fwkyfau G;aMumihf &e fu ke fw dkif ;r Sm aoq kH ;o l ajcmuf OD ;txd &S d aMumif ; &ef uk ef NrK dUawmf pnfyifom,ma&; aumf rwDusef ;rma&;Xmeu ZG ef 18 &uf rSm xk wfjyef cJ hygw,f/ ta&SUawmif tm&S rSm tckESpft wGif ; aoG;vGefwkyf auG;tEÅ &m,f t&Sdqk H;Edki fiHrsm;tjzpf
xd kif ;? tif'dkeD;&S m;eJY jrefrmEdkif iHwdk Yud k owf rS wfxm;ygw,f/ jrefrmEdk ifiHrSm tck ESpf arvu
yJ cl ;wd k if ; a½T awmif NrKd h jynf olYaq;&H kudk uav;rD ;zG m;zd k Y a½T awmifNrdK Yo&ufawm&yfuGuf o&ufawmvrf;ae armifaZ vif;xuf&JUZeD; r,kZmvIdif touf 29 ES pf[m 6.5.2013 aeY aeYvnfydkif;rSm arG;vlem tjzpf wufa&mufcJhy gw,f/7.5.2013 naeydk if;txd arG;
vl em[m vef ;vef ;qef ;qef ; &S d
jrefrmEd kifiHeJ YaoG;vGefwkyfauG; pNyD ; aoG;vGefwkyfauG;jzpfyGm; ol OD;a& wd k ;jrih fcJ hNyD ; jynf e,f eJ Y wd k if ;awG rSm toufqkH ;wJ htxd &S daMumif; usef;rma&;OD ;pD ;Xme nTef Mum;a&;rSL;csKyfu ajymyg w,f/
aoG ;vGef wkyf auG ; tjzpft rsm;qk H;vawGu ZG ef eJ Y Zlvdk if v wd kYjzpf NyD; tjzpfrsm;wmu oef
vsif? a½T jynfom? ‘'vNrKdUe,f awG jzpfygw,f/
The Voice
jrefrmEd kifiHq&m0eftoif;wd kuft½IyfawmfyH k a&;udk taxmuftul rjyKEdk if bl ;vdkY q&m0efawGu pG yfpGJ Mu ygw,f/ ES pf 50 MumrS yd kifr,fh pepf[m toif;twGuf w u,f wef; tusKd;r&S dEd kif bl;vdk Y vnf ; uef YuG ufMuygw,f/
MMA rSm toif ;0ifq&m 0ef 18000 cef Y &S d w,f vd k Y qd k yg w,f/ NGO tppftrSefr[kwf bJ tpd k;&usef;rma&;0ef BuD;Xm e&J U vTrf;rdk;jc,fvS,f rI atmuf rS m& Sdw,f? tr Iaqmif a½ G; aumufrI ord kif ;aMumi f;u dk Munf h&if 'Drdk ua&pDrusbJ ppf tmPm&S ifrsm;tvkd us t½d k;t xl ;ukeJ Y uav;txl ;uk q&m 0efrsm;udk OD;pm;ay;xm;w,f vd kYvnf; toH awG xGufaeyg w,f/
tdyfcsftd kifAG Daq;jywfvyfvd k YaoMu& rH wdk;csJUNyD; ARV aq;0g;ay;ae w,fvdk Y trsKd;om; td'fpf wdkuf zsufa&;pDrHcsuf vufaxmuf ñTef rSL; a'gufwmxG ef;ñG efYOD ; u ajymygw,f/ 2015 ck ES pf rS m ARV pifwmaygif; 70 ausmfeJY Nrd KUe,f tqih f aq;½H k w&mausmf rSm tvG,fwul aq;0g; xk wf
,l oG m;Ed k if atmif aqmif ½G uf r,f vdkYvnf; trsKd;om;umvom; wdkufzsufa&;pDrHcsufrS OD;jrihf aqG u ajymygw,f/
,ck vuf&SdrSmGlobal Fund
&JUtultnDeJY attm&f AGDaq; 0g; awGay;aewmjzpfNyD; 2012 -2013 tp dk ;&usef ;r ma&; bwf*sufuae ARV aq;0g; 0,fzdk Y aiG usyfodef; 2500 &cJ h w,fvdk Yqd kygw,f/ ZG ef v 19 &ufaeYrSm Global Fund bkwf tzG JYu jre frm ? ZifbmabG?
t,f vfqmvfaA'd k; oH k;Edk ifiHud k td'fpf? wDbD? iSufzsm; a&m*g oHk;rsK d; wdkufzsufa&;twGuf av;ESpfumvrS m a':vm 622 oef ;axmuf yH hzd kY qHk;jzwfvdkuf ygw,f/
7Day News Journal/Global
Fund website
jynfolUaq;½H kwm0efrJ hrI aeNyD ; n 9 em&D rS m tarmazmuf vm? udk,f0ef aqmifa0'em cH pm;&ygw,f/ tJ'D tcsd ef vlem &Sifu aq;½Hk oufqdkif&m wm 0ef usq&m0ef awG ud k 3 cg oG m; ajymcJ hayr,fh aqmif½Gufay; jcif;r&SdvdkY rdcifa&muav;yg n 9;45 em&DrSm aoqHk;oG m;cJh ygw,f/
jynfowif ;vli,f
xyfqif hoaEom; ygyJ}} [k ajymonf/
uav;i,f[m cJGpdwfzdkYt
wGuf ar 13 &uf rSm aq;½Hk wuf cJh NyD; ar 28 &uf rSm av; em&DcGJMumatmif cJGpdwfcJh &yg w,f/ ZGef 5 &ufrSm aq;½Hku qif ;cJ hygw,f/
&efuif ;uav;aq;½H k aq; ½Hk tkyfBuD; a'gufwmatmifjrifh vGif u]oaE¨ om;b0rS m foetus
in fetu vd kYac:wJh aemuf oaE om;jzpf w,f vd k Y ,l qvd k Y&w,f? oaE¨om;vHk;jzpfEd kif w,f/ vl awmhrjzpfbl;/ vl½kyfvHk ;awmh ray:bl ;aygh/ wcsKd Uqd k uav;yH k ryD0dk;w0g; ay:wmrsKd;&dSw,f/ tJ'D vd krsKd;jzpfEd kif w,f} vdk Y ajym ygw,f/
'DjzpfpO f[m jref rmhaq; ynmavmurSm xl;jcm;jzpfpOf jzpf NyD ;vl ig;od ef ;rS mwOD ;EI ef ;jzpf Ed k if ajc&d S w,f vd k Y od &ygw,f/
Yangon Media Group
vuf&SdrSm usef;rma&;0ef BuD ;Xmeatmufwd k if ;eJ Yjynf e,f aq;½Hk 48 ½Hk? tckESpfupNyD; aemuf xyf aq;½H k ck epf ½H k? wd k if ;eJ Y jynfe,ftqihf ckcHusumv om;wdk ufzsufa&;tzJG U ckepf zJ GU? Nrd KUe,f tqih f aq;½H k 30 ud k xyf
ygw,f/ trIaqmif tzG JY&JU &S if; vif;csufeJY aiGpm&if;&S if;wrf; uvnf; yG ifh vif;jrifomrI r&Sd bl;qd kNyD; q&m0efawGu aus eyf rI r&S d cJh Muygbl ;/ 45 xyf jrif h yk*¾vdu oifMum;a&;aq;½Hk aqmuf vk yf a&;? pOf quf rjywf aq;ynmoif Mum;a&; CME t wGuf ae&mtcuftc J t aMumif;jycsuf awG[m wu,fh vuf awG YrS m aq;ynmwd k ;wuf
txl;ojzifh tckjyóem jzpfvmwJ h yk*¾ vdu vTJ ajymif; a&;? EdkifiHjcm;ukr ÜPDud k vTJ ajymif ;a&;[m toif;om; q &m0e ftrs m;pk oabmxm;r [kwfbJ vlwpkoabmxm;eJY txufp D;rS qHk; jzwfwmjzpf w,f vdkY q&m0efwcsKdUu a0 zefaeMuygw,f/
jynf wGif ;*sme,f rsm;? tif wmeuf azh pfbG wf pmrsufES mrsm;
t,f'D wmcsKyf- a'guf wmpifoD ,mar mif wm0efcHt,f'D wm -*grPdt,f'D wmtzG J U 0if-a'guf wmcifapm0if ;
a'guf wmoD [armifa'guf wmvG Pf ;aqG
Layout & Design - ausmftJe,f pmpD pm½d k uf - apmtJtJ
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 3/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 3
ar; / / yxrqk H ;taeeJ Y "mwfcG Jcef ;rS m Test (ppfaq;rI )awG b,fES pf rsdK;
avmuf vk yfovJajymjyay;ygcifAsm/ ajz / / t"duawmh iSufzsm;ppfaq;rIvkyfw,f/ usefwJh ppf aq;csufawG uvnf ; rvk yf rjzpf vk yf&w,f/ iS ufzsm;eJYtwl [D rk d *vkd bif? aoG;tk yfpk ppfay;wmwkdY vkyfay;w,f/ G6PD vnf; iSuf zsm;rS m ppf aq;ay;&wmaygh/ HIV Test wkd Y? VDRL wkd Y (RPR
qpfzvpf-umvom;a&m*g ppfaq;csuf) ppfw,f/WBC (aoG ; jzLO) ppfw,f/ aoG;eJYywfouf&if tm;vkH; 13 rsKd;avmuf ppf w,f/
ar; / / HIV ppfwJ htcg ydk ;ta&twG uf udk oG ,f 0d k uf jywJ h CD4 count
wd kif ;wm vk yfay;ovm;cifAs/ ajz / / tJ'gawmh rJ aqmufaq;½H kBuD;rSmbJ vkyfay;ygw,f/
ar; / / qD ;wd k Y 0rf ;wd k Y usawmha&m/ ajz / / 0rf;usawmh oifwef ;avmuf yJ &Sd w,f/ 'D rSmawmh ppfaq;
&wm odyfr&Sdbl;/ qD;usawmh wcgwav ppf&w,f/Urine
microscope (tEk Munf hrSefajymif;eJYMunfhjcif;) aygh/ar; / / aemuf tonf ;ppf wma&m&S dovm;/
ajz / / tonf;u usaemf wkdY "mwfcGJcef ;rS m 'gawGppfzkdYtwG uf ae&mxd kifcif;? ywf 0ef;usif vkHNcH KrI r&Sd wJhtwGuf trsm;tm;jzif h aq;½kHBuD;rSmykdYay;w,f/ odyfta&;rBuD;wJhae&mawG? Oyrm- rsKd ;qufyGm; jyifyvlemXmeuvmwJh trsKd;orD;t*FgxGuft&nfVaginal Swab ? aemuf NyD;awmh t½dk ;tqpf wGif;t&nf Joint fluid
wkdY ? jynfwkdY aygh / tJ'gawGu 'DrS m ppfaq;ay;vkdY &w,f/ tJ'gawG u q&m0efwkdY aq;rSL;wkdY&JU awmif;cHcsuf (request)
twkd if;yJ usaemfwk dY vkyfay;vk dY&w,f/ar; / / ovd yf ppf wma&m vk yfay;vm;cifAs/
ajz / / rvk yfbl ;/ar; / / aoG ;tk yf pk ppfawmh Rh Positive / Negative awGtukef ppfovm;/
ajz / / tukefppfygw,f/ar; / / OPD (jyif yvlemXme) u vmwmud k yJ ppfovm;/ IPD (twGif ;
vlemXme) u vmwmud ka&m ppfay;ovm;/ ajz / / tuk efvk H;yJ/
ar; / / iS uf zsm;vlemawG u ckaemuf yd kif ;rS m enf ;oG m;w,f vd k Y Mum;w,f/tjcm;ppf wmawGu rsm;vmvm;/
ajz / / iSuf zsm;vlemawG u enf;vmwmawmhr&S dbl;/ Zefe0g&D uae Zl vkdiftxd wvukd ESpf axmifeD;yg;avmuf &S dw,f/ Zlvk dif us&if rd k ;uvnf ; rsm;vmawmhr,fqkd awmh iS uf zsm;vl em rsm;vm rS myJ/
ar; / / aoG ;vGef wk yfauG;a&m ppfovm;cifAs/ ajz / / od yfr&S dbl;/ 'gayr,fh CBC (tjynfh tpHkaoG ;a&wG uf ppfaq;rI ) rSmawmh aq;rS L;awG&JU rS mMum;csuftwk dif ; aoG ;eD O
yHko@mefwkdY? aoG;OrTm; Platelet wkdY? Munhfay;w,f/ ukorITreatment tykdif;uawmh aq;rSL;awG &J U qk H;jzwf csuftwkdif;yJ/ar; / / bD yd k ; pD yd k ;awG u aq;½H k BuD ;ud k yJ yd k Y NyD ;ppf&ovm;/
ajz / / 'DrSmvnf; bDykd;pDykd;awG ppfygw,f/ aoG;vSL&SifawG&JU aoG ;vS LbPf xJ u aoG ;awG awmh rppf awmh bl ;/ iS uf zsm;? [D rk d *vd k bif wkdYppfNyD; usefwJh tykdif;awG udkawmh aq;½k HBuD;uk dyk dYw,f/
ar; / / aemufwck u culture yd k;arG ;wm? yd k;arG ;NyD; b,fy#dZD0aq;eJY
r,fawm faq;c ef;? "mwfcG Jcef;w m0efcH
apmoef;OD;awGUqHkar;jref;jcif;
ESifh
wd k ;w,fqd k wmrsdK; ppfoyf wma&m &S dovm;/
ajz / / r&Sdygbl;/ar; / / tm;vH k ;aygif ; w&uf ud k b,fES pfckavmuf ppf&ovJ/ ajz // tm;vk H;aygif; q,frsd K;avmuf ppfay;&w,f/ yk HrS efyJ/
ar; / / vlb,fES pfa,mufavmuf ppf&ovJ/ ajz / / yxrawmh iSufzsm;/ CBC uawmh w&ufukd q,fOD ; avmuf ppfay;&w,f/ HIV usawmh ANC (ckcH tm;qJvf ta& twG uf ) wk d Y? ta&;ay:Emergency wk d Y? VCT (rd rd qE´ t&ppf aq;rI ) wk dYeJY aygif;vkd uf&if w&uf ukd tenf;qk H; ajcmufq,favmuf ppf ay;&w,f/ aemuf NyD ;awmh[D rk d *vk d bif wk d Y? qD ;ppf aq;csuf wk d Y/G6PD usawmh iSufzsm;ydk ;&S dvnf;ppf w,f/ r&Sd vdkYjyvnf ; ppf
w,f/ *vl;udk YyrmPppf ay;&w,f/ ykHrSefaygh/ q,frsdK;avmuf uawmh aeYwkdif;yJ ppf ay;&w,f/
ar; / / *vl ;ud k Y usawmh qD ;csdKorm;awGtwG uf ppf wmayghaemf/
ajz / / [kwfygw,f/ar; / / iS uf zsm;u wvud kES pfaxmifavmuf&S d w,fqd kawmhtm;vH k ;aygif ; vdk uf&if b,favmuf&S d rvJ/ ajz / / Test tm;vHk ;aygif;u {NyDwvxJ 6900 &Sdw,f/ rwfv wH k;u 7600 ausmfw,f/ iSuf zsm;rS m vlemopf &,f? Follow up
(vl ema[mif ;xyf Munfh) &,f &S dw,f/ Follow Up rSm t"du wcsd KY ydk;&SdolawGu aq;aomufNyD; ouf omoGm;&if jyefrvmMuawmh bl ;/ 'gaMumifh wdwd usus ajymvkd Yr&bl;/ vlemopfu ZGef rS m 1790 &Sdw,f/ tckqkd&if q,fh&Spf&uf q,fh ukd;&uftwGif ;rS m 1200 avmuf&S dNyD/ vlemopfawGu arvwk ef ;u 113 a,muf&Sd w,f/ 'D vqkd ESpf &mavmuf&Sdr,f/
ar; / / wcsdKUu wa,mufwnf;rSmyJ iSufzsm;a&m [Drdk*vdkbifa&m ppf wm&S d rS maygh/ ajz / / [k wf uJh/ iS uf zsm;rS mqk d &ifG6PD awG vnf ; ppf wmygr,f/ [D rk d *vk d bif awG vnf ;ygr,f/ aoG ;tk yf pk awG vnf ;ygr,f/ wvuk d okH ;axmif ausmf? av;axmif avmufawmh &S dr,f/ 'Dudk vmwJh vl em awG xJrS m omvmqD ;rD;,m; (rsKd ;½dk ;vd kuf aoG;tm;enf;a&m*g) u 4 &mcd k if EI ef ;avmuf &S d w,f/ 'gud k usaemf wd k Yu [D rd k *vd k bif ppf csuf?CBC aoG;ppfcsuf awGeJ Y twnfjyKay;&ygw,f/ar; / / aemufwcku vmppfwJhtcgrSm 'DaeYvmppfw,f? 'DaeYyJtajzjyefay;w,faygh/ aemuf waeYjyefcsdef ;vd k uf wmrsdK;&S d vm;/
ajz / / r&S dbl;/ 'DaeYppf 'DaeY&w,f/ cPavmuf yJMumw,f/ar; / / ppfwJhtrsdK;tpm;u ESpfq,fausmfavmuf&Sdw,f/ tJ'D xJrSm
ppf&wm cufcJ wmrsdK;&S dovm;/ ynmyd kif ;? ud&d ,myd kif ;rS maygh/ ajz / / ypö nf ;awG uawmh cuf cJ wmtuk ef vk H ;yJ/ 'guawmh uk d ,f h &J U tawGYBuH Kt&aygh/ ukd,fukd ,fwk dif yk difykdifEkdifEkd if&Sd zk dYvkdw,f/ qif ajcaxmuf ppf wmuawmh oif wef;awmhay;xm;w,f/ vufawG Y
ykdif;rSm awGY&wmenf;w,f/ar; / / tjcm;ppfaq;csufqd k wmrS m bmawG ygovJ/
ajz / / tjcm;ppfaq;csufuawmh rsufpdc GJwJhtcs defrSmaygh/ q&m0ef awGu fungus (rId ydk;) wkdYbmwkdYukd erl emay;NyD;awmh usaemfwkdYukd &Smckdif;w,f/ usaemfwkdYu awGYw,f? rawGYbl; qk d wmuk d tajzjyef ay;vk d uf w,f/ aemuf NyD ; ta&jym;ppf aq;rI wk d Y? ok wf yd k ;ppf wmawG aygh/ tNrJ wrf ;awmh r[k wf bl ;/ wcgwavrS yg/
ar; / / q&mwd k YtaeeJ Yaq;½H k BuD ;rS m oG m;ppf zd k Y referral (vlemvT Jay;wm)
vkyfovm; / qdkvdkwmu vlemwa ,muf ppfzdkYvd kvm&if 'guawm h'DrSmrppfay;Edkifbl;/ aq;½HkBuD;rSm ppf&rSm qdkwmudk q&mwdkYuajymwmvm;? Ward (vlemaqmif ) xJ u q&mu ajymwmvm;/
ajz / / [kwfw,f/ oufqk dif&mvl emaqmifawGuyJ ajymw,f/ Oyrm- 'D rS mppf vk d Y od yf raocsmwJ h [mawG aygh/ usaemf qD rS m vmNyD ; awmh pk xm;w,f/ referral tzG J Yuae vm,l NyD ; yk d Yay;w,f/ t"d u q&mapmwifa&Tu wm0ef ,lykd Yay;w,f/
ar; / / q&mwd k YqD rS m rd k uf u½d k puk yftjyif bmud&d ,mawG oH k ;ovJ/ ajz / / rk dufu½k dpuk yf okH;w,f/ NyD;awmh [D rk duvkd bif vSnfh wJhcentrifuge (A[d k cG mtm;puf ) wk d Y? wD wmwk d Y ok H ;w,f/ G6PD twG uf
wk dYaygh/ 'gawG pkH pkH vif vif &Sd w,f/ar; / / wcsdKU u "mwk ypö nf ;awGvd k rS maygh/ tJ'D ypö nf ;awGjywfoG m;wmrsdK;&Sdovm;/
ajz / / wcgwavawmh &Sdwmaygh/ ES pf ul;awGrSmaygh/ 2012 uk efNyD; 2013 0ifwJ h pyf Mum;awGrSm bwf*suf t& jywfwmawG&Sd w,f/ tJvkdjywf ayr,f h vlemawG repfematmif IRC wkd Y? SMRU
wk dYvkdrsdK; tif *sDtdkawGrSm quf oG,fNyD; acs;,l w,f/ar; / / q&mwd k Y XmerS m 0ef xrf ;b,fES pfa,mufavmuf &S dovJ/
ajz / / avmavmq,frSm oifwef;qif;NyD;om; 16 a,muf&Sd w,f/ oif wef;apmif haewmu 3 a,muf/ ZGef? Zl vkd if? Mo*kwf rS mBMA (jrefrmEdk if iHaq;ynm&S ifrsm;toif;) uaeNyD; Lab Training
("mwfcGJ cef ;oifwef ;) zG if hzk dYtpD tpOf&Sd w,f/ar; / / oif wef ;u IRC ay;wmvm;? BMA u ay;wmvm;/
ajz / / IRC vnf;ay;w,f? usaemf wkdYvnf; 0kdif;0ef;ul nDay; w,f/
ar; / / oif wef ;umvu b,favmuf vJ/ ol wd k Y usawmh "mwfcG Jcef ;eJY ywfouf wmyJ oif&wmvm;/ ukoa&;yd kif ;yg ygovm;/ ajz / / oif wef ;umvu ig;v/ ckaemufykdif; 0ef xrf;OD;a& owf rS wf csuf t& usaemf wkd Y 0ef xrf ;a[mif ;xJ uyJ? Oyrm- vl xk usef ;rma&;vk yf om;oif wef ; (CHW ) NyD ;wJ h 0ef xrf ;a[mif ;awG uk d "mwfcG Jcef;oifwef ; ay;wufzkdY pD pOfxm;w,f/
ar; / / 'gqdk olwdkYu "mwfcGJvkyfief;tjyif tjcm;tydkif;awGvnf; wwf wmaygh/ ajz / / [kwfuJh/ "mwf cG Jtvk yf wckwnf ;yJ oifxm;wJ holawG vnf ; &Sd w,f/
ar; / / aemuf q&mwd k YtaeeJ Y aoG ;vSLbPfeJ Y vnf ; oufqd kifovm;/ ajz / / aoG ;vS LbPf u aoG ;vS LXmeu pD pOf w,f/ usaemf qD rS mu aoG ;vSL&S if awG a&muf vm&if iS uf zsm;&,f? [Drk d *vk d bif &,f? aoG; tkyf pkcGJ wm&,f okH;rsdK;yJppf w,f/ usefwJ h HVB, HVC, HIV, VDRL
tJ'gawG ukdaq;½kH BuD ;rSm ppfzkdY ykdYay;w,f/ar; / / 'gqd k tJ'gawG r&S d rS yJ aoG ;vSLvd k Y &rS maygh/
ajz / / [kwf uJh/ar; / / q&mwd k Y "mwfcG Jcef ;u b,fES pfckES pf u pwmvJ/ ord kif;aMumif ;av;aygh/
ajz/ / 1992 ckrSm rdk ufu½dkpukyf(tEkMunfhrSefajymif;) 2 ck? a&cJaowåm 1 vHk ;eJY pcJhygw,f/ tJ'DwHk ;u 0efxrf ; 4 a,mufyJ &SdcJhygw,f/ t"duawmh iSuf zsm;ydk;? pmrsufES m (4) od k Y ```
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 4/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf4 NIGHTINGALE
ar; / / uifqma&m*g tvk dtavQmuf aysmuf uif ;Ek difovm;/ ajz / / uifqm (Cancer) a&m*gvk d Y qk d vk d uf wmeJ Y vl trsm;od xm; Muwmu uk&cuf? aovG ,fwJh a&m*g? jyefvnf&Sifoef usef;rm vm&ef vrf;r&S d? arQmfvifh p&muif ;wJ h a&m*gvk dY ,lqMuygw,f/
'gayr,fh &if om;uifqm? ya&mhpwdwf qD ;Budwf a&m*g pwJ h
a&m*gawG ukd ESpfaygif ; 20 xufrenf; avhvmok awoejyKcsuf t& ol Ytvkd tavQmuf jyef usKH Uaysmuf uG ,f oG m;wm? tvk d vk d BuD ; xG m;rI &yfoGm;NyD ; uifqma&m*gaMumif h touf rqk H;½IH ;&awmh wm awG wu,f&S dygw,f/
wu,f awmhuif qma&m*gjzpf zk d Yqk d wm xif oavmuf rvG ,f bl ;vk d Y ok awoD awG ck tcg od vmMuygw,f/ cE muk d ,f wG if ; qJ vf uvmyf pnf ;awG AD Zajymif ;vJ rI (Genetic Muation) tqif h qif h jzpf NyD ; xdef ;rEkdif odrf;r& tqrwef BuD ;xGm;yG m;rsm; qkd;0g;vmwmvkdY t&ifu ,lqxm;cJhMuayr,fh uifqma&m*gjzpfzkdY rsdK;½kd;ADZ ajymif ;vJ rI wrsd K;xJvk d tyf ½k H r[k wf bJ cE¨ muk d ,f wck vk H ;&J U yl ;aygif ; aqmif &G uf rI? ywf 0ef ;usif qJ vf uvmyf pnf ;awG &J U yl ;aygif ; aqmif &Guf rI? wenf ;qkd&&if ck cH tm;pepf? a[mfrk ef;"mwf tajctae pwmawG ay:rSm rlwnf w,fvk dY awG Y&Sd &ygw,f/
'gh tjyifqJ vf uvmyf pnf ;wk d if ;[m obm0w&m;jzpf wJ h (jzpf? wnf? ysuf) (Anabolism/ Catabolism) qk dwJh rNrJaomw&m;uk d rvG ef qefEkdifMuygbl ;/ qJvfuvmyf pnf;wck&JUb0rSm qJ vfao qk H ;rI (Apoptosis) qk d wmjzpf zk d Y pjzpf csd ef uwnf ;u ygvmNyD ;om;yg/ owf rS wf NyD ;om;yg/ rsd K;½k d ;AD Z ajymif ;vJ rI aMumif h qJ vf uvmyf pnf ; awG tqrwef yG m;rsm;vmEd k if w,f xm;OD ;? &S if oef zk d Y&m tajctae awG cE¨muk d,fu ryHhykd;ay;&if Oyrm uifqm&J U &S ifoefzkdYtm[m &vk dtyfcsuf awG aoG;aMumawGu r&&if? qJvf aoEkd ifygw,f/ uif qmqJ vf awG quf r&S if oef Ek d ifygbl ;/ uifqmqJvfawGtvk d tavsmufaoqkH ;? ao;usK HU? aysmu fuG,foGm;wmukd Auto-
regression vk dY ac:ygw,f/ uif qma&m*gonf awG aq;ruk bJ vl wk d if ;aysmuf Ek d if w,f vk d Y
rqk dvkdyg/ jzpfEkdifw,f qdkwmuk d &Sif;jywmjzpfygw,f/
ar; / / aq;buf0if y&aq;wrsdK;jzpfwJh ]&SD;y'D;}? owå0gwykdif;tyif wyk dif ; qk d wm bmvJ/ wu,f yJ jzpfEk difovm;/
ajz/ / ucsif jynfe,f ajrmufyk dif;? a&cJzk H;awmif rsm;? eD aygEkdifiH? wd buf Ek d if iH eJ Y w½k wf jynf? csif [k d uf a'orS m awG Y&S d &wJ h aq;buf 0if y&aq;wrsdK;/ ucsifjynfe,f? vDql;rsdK;EG,fpkbmompum;eJY]&S D;y'D;} Shi = Thatch ouf u,fjruf? Badi = Worm abmufzwf?
ouf u,f jruf ajcmuf pm;wJ h yk d ;aumif (Worm Feeding On Thatch)
vk dYac:wJh &S m;yg; aq;buf 0if ypö nf ;wrsdK;[m obm0awmxGuf xl;qef;wJh ypö nf;wrsdK;ygyJ/
]qif zvH}ac:wJ h taumif BuD ; (Ghost Moth) yk d ;zvH wrsd K; uae tajccH NyD ; jzpf vmwm jzpf ygw,f/ 'D yk d ;zvH &J Ub0tp abmuf zwf
omrk dpwuf vk d ygyJ/ 'gaMumifh OD ;aESmuf od yf rzG H YNzd K;ao;wJ h uav; i,fawGrSm ukd,ftylcsd efjrifhwufvmNyDqkdwmeJY tvG,fwulThermostat xd ck d uf NyD ; wuf vG ,f wm jzpf ygw,f/ vl BuD ;awG rS mus
awmh cH Ek dif &nf &Sd NyD; tvG ,fwul Fits/ Convulsions r&Ekdifygbl;/ 'Dvkduav;awG ukd,ftyl&S defBuD;? wufcJh &if ta&;ay:
uk oenf;tjzpf ESmacgif;aygufESpf ck Mum;&J U tv,facgif tom; wG J &J U atmuf wnf h wnf h eJ Y txuf EI wf crf ;Mum;u tcsd Kif h av;ae&m? w½kwfwkd if;&if;aq;ynmt& (Ren Zong - Du - 26) Point ukd
vufnd§K;xdyf eJY tomt&m acwå zdESdyfay;&if twuf tjref qkH; usoG m;ygvd rf h r,f/ NyD ;rS uk d ,f tyl csd ef usatmif ezl ;ay: a&cJ ywf t 0wftkHay;wm? wjcm;ukorIawGvkyfNyD; jyKpkukoEkdifygw,f/ ab;tuif;qkH ; ta&;ay:ukenf ;yg/
ar; / / aoG ;qk H ;NyD ;csdef (Menopause) jzpf NyD ; trsdK;orD ;awG rS m aoG ; jyefqif ; wm pk d ;&d rf p&mvm;/ ajz/ / yk HrS ef obm0taeeJ Y trsd K;orD;b0rSm aoG ;qk H ;NyD ;wJh aemuf &moDaoG;ay:p&mtaMumif;r&Sdygbl;/ &moDaoG; 'grSr[kwf aoG;qif;rI&Sdr,fqkd &if pkd;&drf? owdjyKzkd Y vkdtyfygw,f/
bmaMumifh vJqkdawmh aoG;qkH ;NyD; trsd K;orD;wOD ; aoG;jyef qif;w,fqk d&if trsdK;orD;awG&JU om;tdrf (Uterus) rSm jyóem a&m*g&S daeNyD jzpfygw,f/ trsm;tm;jzifh om;td rfuifqm (CA.
Uterus)? om;tdrfacgif;uifqm (Cervical Cancer) aMumifh jzpf yg w,f/ 'Da&m*g&S ifawG &JU av;ykHok H;ykH[m aoG;qk H;NyD ;wJht&G,f? t ouf 60 0ef ;usif yJ jzpf w,f/ av;yk H wyk H u aoG ;rqk H ;cif t&G ,f awG jzpfygw,f/
jzpf &wJ h taMumif ;&if ;cH vuf onf uawmh ]r}a[mf rk ef ; tD px½k d *sif (Estrogen) wrsdK;xJeJY a&&Snf tMumBuD ; xdawGYcH&rI jzpf yg w,f/ tdrfaxmifjyK? om;arG;jyKvkyf&if rsd K;Oa<uNyD; usef &pfwJh om;OcG H (Corpus Luteum) t0ga&mif tvk H ;av;awG u xk wf vk yfwJ h y½k d*suf pfw½kH ;a[mfrkef ;aMumif h om;td rf uif qmjzpfEkd ifacs enf;yg w,f/ tdrfaxmifjyK&if om;tdrf0? om;tdrf acgif;uif qmjzpf rSm aMumuf vk d Y pd yf yk wD ;eJ Y wuk d ,f wnf ;tysd KBuD ;vk yf ol awG rS m tD px½k d *sif wrsd K;wnf ; xd awG YrI wm&S nf wmaMumif h om;td rf uk d ,f xnf uif qm (CA. Uterus) jzpf Ek d if ygw,f/ t0vGef olawG rS mvnf ; tD px½k d
*sif uk d tqD awG xJ rS m xk wf vk yf ay;Ek d if wmaMumif h tjzpf rsm;avh &S d yg w,f/ aoG;qkH ;NyD ;ol awG uk d ay;avh &Sd wJ h HRT (a[mf rkef ;uk xk H;)rSm a&S;wk ef ;u tD px½kd *sif wrsdK;wnf; ay;avh &S d wmaMumif h om;tdrf uif qm ykd jzpf vG ,f wmawG Y&ygw,f/ ckqkd &if 'gaMumif h y½k d*sufpf x½kH ;eJY wGJ ay;avh&Sdygw,f/ taumif;qkH ;umuG,fenf;uawmh obm0udkqefYusifwJh tysd KBuD;b0xuf tdrfaxmif jyK? ukd ,f0ef aqmif? om;arG ;? rd cifaumif ;vk yf? t0rvG ef atmif a&S mif usOf wm yg/
'gaMumif h aoG;qk H;NyD ;csd ef aoG;qif;&if wcsd KU tjzLawG t&rf; qif;&if? tjzLrSmaoG;pyg&if rayghqMuygeJY/ tcsdef rD ppfaq; ukorI cH,l Muyg/
a'guf wmZD 0u
[D rd k *vd k bif eJ Y aoG ;tk yf pk cG J wm ppf aq;cJh wmyg/ 2004 ckusrS udk,f 0efaqmifrdciftm;vHk;? 12 ESpf atmuf uav;tm;vH k ;ud k iS uf zsm;eJ Y [D rd k *vd k bif ppf ay;wm vk yf cJ h ygw,f/ HIV ppfwmud k 2001 ckrSm pcJhygw,f/
ar; / / q&mwdkY vkyfudkifawGYBuHKae&wJhtay:rSm bmtcuftcJawG&S dovJ/
ajz / / axGaxGxl;xl;awmh r&S dygbl;/ t"duawmh ukd,f okH;wJ h ypö nf;ud&d,mawG jywf vyfoG m;wJh tcg tjcm;tzG JYtpnf;awGrSm vkduf NyD;awmh acs;iSm;,l &wJh tay:rS m enf ;enf;av; tcuf tcJ jzpf wmaygh/ tNrJ wrf ;awmh vnf;r[kwfygbl;/
ar; / / aemuf wck u Ed kifiH jcm;rS mqd k&ifypö nf ;ud&d ,m topftqef ;awG?enf;topfawGay:vmwm&Sdw,f/ q&mwdkYtaeeJY tJ'gawGudk
vd k uf rDatmif vk yf&wmawG uawmha&m/ ajz / / rvk yfEk d if ao;bl;aygh aemf/ usaemf wk d Y ref ae*smuaewqif h
vkyfay;vkdY&r,f/ar; / / wu,f vk d Y enf ;topftqef ;awGay:vmwJ htcg oif wef ;awG rS m
rdwfq ufay; wmawm h&SdrS mayg h/ CM E (pOfqufrjywf aq;ynmoif Mum;a&;) taeeJ Y tif *sDtd kawG u vk yfay;wmawG&S d vm;cifAs/
ajz / / usaemfwkdY vkd tyf r,fxif&if awmh oifwef;ay;wmawG &S d vd rfh r,f/
ar; / / usaemf u aqmif;y g;awG rS m zwfzl;w,fav/ Oyrm- ud&d ,m
ao;ao;av;ay:rSm aoG;wpuf csvkduf½kHeJY a&m*gq,frsdK;avmuf
azmf jyEk dif wmrsd k ;aygh/ 'gawG u Ed kifiH wumrS maum b,favmuf us,f jyef YovJawmh rodao;bl ;/
ajz / / tJ'grsd K;awmh r&S dao;bl;/ar; / / q&mwk d YtaeeJ Y aoG ;tajzay;wm rS m;oG m;wmrsdK; &S d ygovm;/
ajz / / usaemfwkd Y HIV Test awGu rk dufu½k dpukyf eJ Yppfwm r[kwf bl;/ Test u ay;wJ htajzuk dyJMunhf&wm/Test urS m;w,fqkd&if usaemf wkdYuvnf; rSm;wJh tajzukd yJay;&r,f/ t"d uawmh test
&JU ay:vpD? vk yf½k d;vkyfpOfawGtwkdif; vk yf&r,f/ Oyrm aoG;w pufavmufcsay;ygqkdwJhtcg ESpfpufavmuf csay;vk duf&if rS m;oGm;Ek d if w,f/ 'gaMumif h ol &J U enf ;vrf ;twkd if ; aoaocsmcsm vk duf emoGm;r,fqk d&if azmf jycsufvnf ; rSefuefygvdrfh r,f/
ar; / / tJ'grsdK;u jzpf zl ;ovm;/ ajz / / jzpf zl ;w,f/ 'gayr,f h wcsd KYud pö awG u uk d ,f h xuf em;vnf
wJ h q&mawGukd ar;&w,f/ vlemawGu test u tNrJ wrf;rSefae w,f/ 'D wa,mufu bmaMumifh False Positive (a&m*gr&Sd bJ t&S d jywm) jzpf &ovJ/ aoG ;awG tay:vnf ; rl wnf w,f/ Oyrm- iS ufzsm; rodcifwk ef;uayghav? usaemf wk dY ppfwmaygh/ prf ;wJ h yH kpH aygh/ 'D test awG u aumif;wmvnf;ajymvkd Yr&bl;/ raumif;wm vnf ; ajymvk d Yr&bl ;/ bmjzpfvkd YvJqk dawmh Oyrm vl emwa,mufPositive jzpf aeNyD/ rk d uf u½k dpuk yfeJ YMunfh &if rawG Y&bl ;/ 'gayr,f h
'D ppfaq;csufeJY ppfvkduf&if Positive jyao;w,f/ aoG;xJrSm usefaeao;wJh ykd;& JUty kdif;tpawGu jyef Yaeao;w,faygh/ 'gaMumifh aumif ;w,f? raumif;bl ; ajymvkdYr&bl;/
ar; / / 'D rS m prf ;wJ haq;awG u 'd wf vGefoG m;wmrsdK; &S dovm;/ ajz / / r&Sd bl;/
ar; / / tck q&mwk d YqD rS m 0rf ;ppf wmr&S dawmh aemufqk d&if ppf zk d YtpD pOf&S dvm;/
ajz / / q&m0efawG? aq;rS L;awGu usaemfwkd Yuk d vkyfckdif;r,f? ppfckd if;r,fqk d&if usaemfwkd Y vkyfvk dY&ygw,f/
ar; / / q&mwk d YqD rS m Ek difiH jcm;om;ynm&SifawG vmul wmrsdK;?Volunteer
tjzpf vm 0k dif ;ul wmrsdK;&S d yg ovm;/ ajz / / 'D ES pf awmh wa,muf rS r&S d ao;bl ;/ vG ef cJ h wJ h ES pf awG 2010? 2011? 2012 awGwk ef;u &Sdw,f/
ar; / / ol wk d Y q&m0efawG vm;/
ajz / / wcsKd Uu q&m0ef avmif ;awG yg/ CBC usawmh wES pf wcg usaemf wk d Yuk d jyef vnf rG rf ;rH vk yf ay;w,f/ vmr,f h 'D Zif bmrS m vmzk d Y tpD tpOf&Sd w,f/
ar; / / q&mtaeeJ Y bmawG rsm; xyf NyD ;ajymcsif wmawG &S dao;ovJ/ ajz / / uk d,fh &JUXme? ukd,f h&J Uvkyfief;taMumif;awGukd Ek dufwif a*;vf *sme,f uwqif h ajymjycG if h &wJ h twG uf trsm;BuD ;aus;Zl ;wif ygw,f/
aumif awG[m aqmif ;wGif;tcgrSm a&cJzk H;awmif wef;? obm0 jruf cif ;jyif awG rS m aexk d if tpmpm;&if ;? wcsd ef csd ef rS m Ascomycetes
rI d rsd K;EG ,f pk &JU rI d rsd K;aph awGuk d pm;rd wJh tcg jruf csKH awG &J Uatmuf ajr BuD ;xJ uk d wk d ;0if NyD ; a&cJ zk H ;aqmif ;&moD umvrS m aexk d if Muygw,f/ 'Dvkd a&cJ zkH ; jrufcsKH? ajrBuD;atmufrS m atmif;&if ; olwkdYpm;rdwJ h rIdrsdK;aphawGu aygufyG m;rsm;jym;vmwJh rId rQifawG[m wpwpeJY
wukd,fvkH ; 0g;rsd KcH& aoqkH;oGm;MuNyD; tJ'DabmufzwfawG&JU acgif;xdyfuae csKdxGufovkd rIdyif[m wpp&SnfxGufvmNyD; aemuf qk H ;rS m tjyif cE¨ mwyk d if ;u abmuf zwf aumif? aemuf wyk d if ; rSm tyifykdif; jzpfvmygw,f/
'D owå 0gwyk d if; tyifrI d wyk dif ; aq;zuf 0if ypö nf ; ]&S D ;y'D ;} [m jzpf ay:yk H vnf ;qef ;Mu,f? &S mazG &wmvnf ; rvG ,f wmrk d Y tif rwef aps;aumif;ygw,f/
'Daq;ypö nf;[m cGeftm;BuHUcdkifoef pGrf;? tarmcHEkdif? a&m*g tawmf rsm;rsm;twG uf aq;pGrf ;xuf tokH;0if &S m;yg;ypö nf;yg/
ar; / / uav;awG rMumcP bmaMumif h ]wuf}wwf wm (Seizures/
Fits/Convulsions) jzpf&wmvJ/ ajz/ / arG;&mygcsdKU,G if;csuf? arG;zGm;pOf xd ck dufrItEÅ&m,f (Birth
Trauma)
? OD;aESmuftm½kHaMumqkdif&ma&m*g (OyrmEpilepsy)
(t&yftac: 0uf½l;jyefa&m*g)pwJh taMumif;trsdK;rsdK;aMumifh uav;awGrSm wufwm? taMumqGJwm (Fits/Convulsion) jzpfEkd if ayr,f h uav;trsm;pk awG rMumcP jzpf&wm[m ukd ,f yl &Sd efjrifh rm;? zsm;emrIaMumifh (High Fever) aMumifh jzpfygw,f/ Febrile
Fits ac:ygw,f/ cE¨mukd ,ftylcsdef tqrwef jrifh wuf vmwJ htcg OD;aESmuf&J U
twG if;yk d if;rS m&S d wJh [k d uf yk d omvrwf qkd wJ h ae&mu Thermoregula-
tory Center uk d oG m;xd ck d uf ygw,f/ 'D ae&m[m cE¨ muk d ,f tyl csd ef uk d vkdtyfovkd xdef;n§day;wJhae&myg/ trsm;odMuwJh vQyfppfx rif;tkd;? vQyfppfa&aEG ;tkd;awGrSm a&ql yGuf? xrif;usufNyD;&if tvkdtvkd vQyfppf"mwf pD ;qif ;rIuk d jzwf awmuf &yfwef Yay;wJh
usef;rma&;? aq;ynmokw tajz&Sm
``` pmrsufES m (3) rS
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 5/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 5
etzacwf rSm azmfwJ Y puf rIZkH-ukefoG,fa&;pD;yGm;ZkHawG xJr Sm vIdifom,mpufrI ZkH eJY bk &if h aemifyGJ ½k H a'oawG [m aeY csif;ncsif;qkdovdk pnfum;? pD;yG m;a&; tcsuftcsmuswJh ae&mawG jzpf? ajraps;NcH aps;awG tqrwef ckefwufcJhygw,f/ pD;yGm;a&;vk yfief ;&SifawG&J U aiG yifaiG&if ; pD;qif;jrKyfESH&mawG jzpf vmovd k &ef uk ef Nrd KUxJ u t a½TUcH &wJh &yfuG uf rsm;pGmu vl xkawGtzd kYvnf; zk wfyl rD ;wk duf
xrif;&Smpm;&mae&mawG jzpf vmcJ Yygw,f/ 1997 usaemf vIdifjrpfudk
ul;wJh bk&ifhaemifwHwm; t qif;em;u txl;ukaq;cef; wck rS m cPtvk yf vk yf cG if h &aecJ h wk ef ; tawG YtBuH Kwcsd KUud k ck ae jyefpO f;pm;jzpfwJhtcg wHcg; yd wf xm;ovdk jzpfcJ h wJh Edk if iH wck rSm omreftvkyform;awG&JU todtjrif aemufususef ae cJh rI? em;rvnf rIawG udk Ed Iif ;,SOf oabmayguf p jyKvmygw,f/
tJ'Dwkef;u ppftpk d;& tkyf csKyfwJ htcsdef/ 0ifvmwJh EdkifiH wum &if ;ESD;jrKyf ES HrIqk dwmawG u wu,f usawmh puf ½k Hwnf zd k Y ajraps;ayg? tvk yf orm; pm; &d wfaygvk dYom vmMuwJh tm&S Edk if iHawGu ukrÜ PDawG rsm;yg w,f/ Oa&myuvmwJh tqifh jrifh pufrI &if ;ES D;jrKyfES H rIvk yf ief ; awGqdkwm rawGU&oavmuf yg/ Oa&my tar&d u pD ;yG m;a&; yd wf qk d YrI atmuf rS mqk d awmh puf rI vk yf ief ;awG qd k wmu a&oef YeJ Y tcsd K&nf? qyfjymrI efYeJY txnf csKyf puf ½k H rsd K;awG avmuf ud k vk yf NyD ; tawmf [k wf aeNyD vd k Y ajymMu &wJ hacwf/
w&uf rS m vI d if om,mpuf ½k H wcku wm0ef &Sd olwcsd KU aq; cef ;ud k jymjymovJ q&m0ef vm yif h wm BuH K&ygw,f/ ol wk d Ypuf
½k Hu tvkyf orwa,muf puf xJ rSmvuf nyfaewm jyef xk wf r&vd k Y vk d uf xk wf ay;ygvk d Y qk d yg w,f/ tJ'DaeYu uHaumi f; awmh aq;cef;rSm cGJ pdwf cef;0if r,fh arhaq;q&m0efuvnf; tqifoif ha&mufaeavawmh ol eJ Ywm0ef cH q&m0ef wa,muf? olemjyKwcsdKU vdkufoGm;Muyg w,f/ [kd a&mufawmh pufnyf aewJ h cav;rav;udk cParh wJ h (Short G-A) arh aq;ay;? puf xJnyfaewJhvuf udk jyef xkwf
Muygw,f/ 'Dtwkdif;xkwf&if uav;rav;u emvGef ;vd kY xkwf r&wmyg / ol Yc rs m arh aq;q&m0ef a&muf vmrSm udk apmifh&if; wem&Davmuf puf nyf aewmud k cH pm;aecJ h &&S m ygw,f/ aq;cef ;ac:vmawmh vnf ; vuf acsmif;av;awG w csd KUu aMuaevd k Y cG J pd wf cef ;0if NyD ; eJeJjzwf ypfwm cH&&S mygw,f/
wBudrfrSm zdeyfpuf½kHwck uae ud k,fydkifum;eJYwpD;? 'kdif emvkd Yvl od rsm;wJ Y um;rsd K;eJY vl tjynfhwpD; ? vlemawG aq; cef;ud k wNyHKBuD; a&muf vmyg w,f/ tm;vkH;rl;a0atmhtef aeMuygw,f/ ESvk H;c kefE Ief; aoG;wkd;EIef;awG t&rf;jrefae Mu/ tom;awGat;puf? aoG; aygifawGus/ wcsdKUu aoG; vefYwJhvu©PmawGeJ Y/ aq; cef;rSm&SdwJY vlemukwiftvkH; 20 avmuf tuk efjynf YoG m;yg w,f/ &S d orQatmuf pD *sif Al ;awG vnf ; tuk ef xk wf NyD ; ta&;BuD ; wJhvlemawGudk ay;&ygw,f/ bmjzpf vmMuwmvJ -ar;Munf Y awmh puf ½k H utd rf omuef xJ ud k vkyfief ;rSmok H;wJh aq;wrsd K; oGefvk dufrdwmuae tJ'Dut aiG Uudk ½SLrd Muw,f vdkY ajymyg w,f/ odyfa&a&&m&m r&S dyg/
tjzpfrSef [k wfcsifrS vnf; [k wf rS m/ trI rjzpf atmif? puf ½k H
jyóemrjzp fatmi f zkH;u G,f ajymwmvJ jzpf Ed k if ygw,f/ tJ 'D aeYu aq;cef;u q&m0efawG q&mrawG tukef-waeukef tvkyf rsm;Mu&ygw,f/ nae avmufrSmawmh oufomwJYvl awGud k jyefvTwfNyD; 2 a,muf 3 a,mufuawmh qufjyif; jyif;xefxef cHpm;ae&ao;vkd Y aemufxyf w&uf 2 &uf txd ouf omatmif aq;½k H wifxm; cJ h&ygw,f/
wcgrSm aq;cef;eJY rsuf ESm
csif;qd kif bk &if haemif vrf;rBuD; &JUwzufrSm&SdwJh bk&ifh aemifyGJ ½kH wef ;u toufBuD ;BuD ; yG J½kH apmifh vifr,m; 2 a,muf aq;cef ;ud k a&mufvmygw,f/ acgif;udkuf? rl;a0? atmhtef? aoG;aygif us pwmawGeJYygyJ/ a,mufsm;vk yfwJ holu yd kqdk ;yg w,f/ nu ½k wf w&uf aumuf umiifum jzpfvmMuwmwJh/ bmjzpf rS ef ;rod Mubl ;/ aemuf rS ol wk d YyG J ½k H yd k if &S if u yG J ½k H atmuf xyf rSm ydómcs def axmifeJ YcsDN yD; avSmifxm;wJ h yJawG yd k;rud kuf atmif ykd ;owfaq;cJ awG xnf h xm;cJ h wmuae pjzpf wmvd k Y ajc &mcH vd k Y&Muw,f/ yd k ;owf aq; cJ awG u wajz;ajz; y½kyf vk H;vd k taiG UysH wJh aq; jzpfyk H &ygw,f/ ysHvmwJhtaiG UawGu tay: xyfudk Murf;Mum;aygufuw qif h wuf wJ h tcg tay:xyf rS m apmif h td yf wJ h yG J ½k H apmif h vif r,m; wnvk H;½SLrdNyD; tqd yfoifh Mu wmyg/
w&ufrSm yG J½kH wef;u [k dif; vuf um;wpD ; aemuf cef ;rS m vl emwa,mufwif NyD; a&muf vm Muygw,f/ vl emu bd vyf ajr awG ayvl ;aewJh vli,fw a,muf/ bmjzp fwmvJ ar; Munfhawmh bd vyfajro,fae &if; bd vyf ajrtd wfawG tqif h qifh ykH xm;wmu NydKusydoGm;
wmwJh/ bdvyfajrtdwfqd kwm wtdwf csif ;awmif tvGefav; wm/ ol Yukd um;ay:ucsawmh rcsdrqefYatmf&S mw,f/ txdr cHEd kif bl ;wJ h/ r&bl;/ vl emwif uyf ud k ol Yab;&atmif cs/ atmf aewJhMum;uyJ 0dkif;rMu/ NyD; aq;cef;xJa&mufatmifoGif;/ td yf vsuftaetxm;eJYyJ "mwf rSef awmfawmfrsm;rsm; ½dk uf,l/ ppf vd k uf awmY cg;½k d ;tqpf Mum; u t½Gwf jym;awG tawmfrsm; rsm; jym;uk ef NyD/ bd vyf ajrb,f
ES pf td wf avmuf yd ovJ rod bl ;/ aq;½kHrS m awmfawmfaevdkuf& w,f/ 'Dwouf ukef xrf;t vk yf -quf vk yf pm;bd k Y pd wf rul ; eJY/ olr&awmhbl;/
rd k;csKyfcsKyf wnaerS m ywf bvp fum um;av;wpD ;eJ Y rD ;avmif vl em 2 a,muf a&muf ygw,f/ touf 20 0ef;usif armif ES r ES pf a,muf? awmf awmf qdk;qd k; tavmif cH&wm/ b,f vd k rD ;avmif cH &vJ ar;awmY ol wk d Y u uwåD yg bd eyfvkyfief; vkyf MuowJh/ bdeyfatmufcH &m bmqkd;vf jym;awG uyfwJ htcg ok H ;wJ h aumf u a&eH qD a&m ok H ;& wJ h ae&m&S d w,f wJ h/ xk H ;pH twk d if ; usaemf wd k Ywk d if ;jynf rS m rD ;acsmif ; xGef;wJhtcg wcsdKUtdrfawGrSm rD ;tm; jynf Yvif ;atmif rD ; acsmif ;csKyf ES pf vk H ;yl ;xm;wmwd k Y/ rD;vif ;atmif vk yf wJ Y starter ud k rok H ;bJ -tpxk wf xm;wJ Y aMu; eef;0g,mESpfpud k rD;yGif hatmif rD;cwfwmwk dY vk yfavY&S dw,f/ ol wkd Yuvnf; tJ 'D vk d enf ;eJY rD ; xGef;Muwm/
tJ' Dnaeusawmh armi f vk yfwJ holu bdeyf &mbmqk d ;vf vkyf zkd Y aumfe,f ae&muae t rI rJh trS wfrJ h rD;acsmif ; xGef;r,f qkdNyD; ck HeJ Ytay:wuf rD;tcwf rSm vQyfppfrD;yGifhu vufrSm uyfaewJh a&eHqDeJ Y aumfeJ Y vl ;
xm;wmud k cke ful; rD;avmi f w,f/ atmuf jyKwf usawmY w cg atmufrS mtvk yfvk yf vuf p wef;vef;-vkyfief ;vkyfaewJh tru armif ud k ul tNid § rf ;rS m ol Y udk yg rD;ul;awmhwm/ trjzpf oluvnf; tvkyfv kyfaew Jh wef;vef;qdkawmh ol Yud kvnf;
rD;pGJ? tdrfudkvnf;pG Jw,f/ t vkyform;awGrs m;vdkY? 0dkif;t Nid rf;aumif;vdk Y? w&yfuGuf vkH; rD;ravmifwm/ olwkdYarmifES r ESpfa,mufuawmY rD;avmi f 'Pf&m awmfawmfjyif;w,f/ aq;cef;rSm wk d;wdk;Bud wfBudwf twGi f;vlemtjzp fe JY wv avmufaeoGm;&w,f/ rdef;c av;cjrm awm fawmfMumwJh txd vkHcsnf0wfzk dYawmif r vG,f &Smbl ;/ oD;oefYtcef;xJ rSm vdkuf umeJYxm;ay;&w,f/
rD ;avmif 'Pf &mawG ursm;awmh cPcPvnf ; cG J pd wf cef ;0if t emawG aq;xnfh cJh &w,f/ ol Y cjrm-cGJpdwfcef;0if wdkif; emvdk Y id k &S mw,f/
usaemf tvkyfv kyf cJhwJh aq;cef;av;rSm tvkyftrsm; qk H ;q&m0ef u t½k d ;q&m0ef yg/ vIdifom,m a½T jynf om pwJ Y pufrI Zk HawGu rMumcPqdko vd k vk yfief ;cGif u&wJ h t½kd ;usdK; wJ h 'Pf &mawGeJY vmwJ h tvkyf orm;awG? pufnyfvdkY vuf
qp fuav;awG aMuaevdk Y vmMuwJ h tvk yf orav;awG eJ Y tvkyf ½I yf aecJ hygw,f/ xd ck duf 'Pf &m&vd k Y puf ½k H yd k if &S if u aq; ukay;&ifyJ-tvkyform;av; awGu auseyf&w Jh taet xm;/ avsmfaMu;? epfemaMu; awGud k ol wkdY awmif;&aumif; w,fqdkwmvnf; odykHr&yg/ usaemfwd kYaq;cef;udk rvmbJ wjcm;aq;cef;awG aq;½kHawG rS mvnf ; xd ck d uf 'Pf&mtrI awG b,favmufrsm;aer,fqdkwm usaemfwdkYrod/ wu,fu pm &if;Z,m;eJY rSwfwrf;wifEd kif & r,fhudpöawG/ EdkifiHwumr Sm aemufusef cJhwJ h acwfwacwf uay;wJh tusdK;qufawGvdk Y ajym&ygvd rf hr,f/
usaemf wk d Y bmawG vd ktyfae? bmawG rS m;aeMuovJ
tck usaemftvkyfvkyfae wJh tom;n§yfaygifrkef Y puf½kH [m-w&uf ud k vl awG aeYpOf pm; wJh tom;n§yfaygifrk ef Y tcka& wode f;avmuf ykH rSefvkyfyg w,f/ tom;n§yfaygifrkef Y t rsd K; 100 avmuftjyif ½k d;½kd; aygifrkefYrsdK;pkHeJY ql&SDvkd tm&S tpmawGvnf; xkwfNyD ; Mark
and Spencer qkdwJ hqkd if awGrSm wifa&mif;ygw,f/ wES pf vkyf ief;vnfywf aiGu 2 bD vD,H
avmuf&SdNyD; ouú&mZf 2015 rSm 3 bDvD,Havmuf a&muf atmif ta&mif ;jr§ if Yr,f vd k U uk rÜ PDu rSe f;xm;ayr,fh tck NAd wdef u pD ;yG m;a&;tMuyf qk d uf aewJh umvqd kawmh ta&mif; usaeygw,f/
ukrÜPDutvkyform;awG
xd ck d uf 'Pf &m&&if tvk yf &S if rS m wm0ef &Sd w,fvkdY ajymygw,f/ 'g'DuukrÜ PD tm;vkH ;vk dvkd&JU ay:vpDxifygw,f/ 0efxrf; awG&JU touftEÅ&m,f uif; a0;vkH NcHKa&;/ usef ;rma&;udk eH ygwf wpf OD;pm;ay;Muygw,f/
puf½kH xJudk 0if vmwJYvrf; rSm um;eJYvmwJhvlu ajcusif 0if wJ h vl ud k OD ;pm;ay;&ygw,f/ vlul;rsOf;usm; vkyfay;xm; w,f/ rk ef Yvmo,fwJ h uG ef wd ef emawGu b,f avmufBuD;BuD;
b,favmuf&Snf&Snf vlul; rsOf;Mum;u jzwful;aewJY t vkyform;wa,muf&Sd&if &yf ay;ygw,f/ rD;eDrD;pd rf ; tcsuf jyrD; qifxm;p&mrvdk yg/
ESif;awGuswJhaeY vrf;u acsmae&if puf½kH0ifwJhae&m uae pu f½ kHxJtx da&muf atmif qm;Murf;awG jzL;xm; ay;ygw,f/ tvG,fwul acsmf rvJatmifaygh/ puf ½k HxJu t wuftqi f; av Sc g; aw Gr Sm acsmf rus&atmif ES pfzufvuf
&rf ;? tv,facgifvuf&rf ; wef;awG wyfay;xm;NyD; ajc eif ;xpfawG udkvnf; ajcukwf tm;NrJr,f h tcif;rsd K;awG pepf wus ci f;a y;xm;ygw,f/ avSum;twuf tqif ; vk yf wJ h tcg vuf ud k if vuf &rf ;ud k ud k if NyD ;rS wufzkdYqif;zdkYvnf; ab; buf eH &H awG rS m pmuyf owd ay; ygw,f/ avSum;xp ftqifh 25 qifhavmufom &Sdayr,fh ab;eH&H 5 ae&mavmuf owd ay;pmuyf ygw,f/ t*F vef rS m wESpfukd vl 80 avSum;u acsmfusNyD; aow,fqkdwJh t csuftvuf udkvnf; ajymxm; ygao;w,f/
puf ½k H xJ rS m oef Y&S if ;a&;vk yf wJ h tvkyform;u Murf;wd kuf wJ h puf av;ud karmif ;&if ; Murf; wdk uf aewJ htcg oltvkyfvkyf aewJ h ae&m w0k d uf ... Murf ;wd k uf aeygw,f? owdxm;avQmuf yg? acsmfvJ r,f qdkwJ Y owday; trSwftom; jym;awG axmif ygw,f/ acsmfvJ&if olowd ay;xm;w,f qdk wJYt"d yÜ g,f/
aeYwk dif ; vkyfief;rpcif ref ae*smajymr,fh trSmpum;rSm tNrJwrf;ygrSmu- xdck duf'Pf &m&&if eJeJ-rsm;rsm;-csufcsif; ajym/ xdcdkufrvkdjzpf½kH acsmf vJrvdk jzpf ½kHeJ Yvnf; owif;yd kY/
trS m;awG? csdKUwJ hrIawGeJ Y vkyfief;cGifcGefqd kif ;
pmrsufESm (6) od kY ```
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 6/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf6 NIGHTINGALE
½kH;awGrSm tvkyfvk yfMuwJh vltrsm;pk uawmh pm;yGJrS mxkd if
&if; tcsdefukefMuwm rsm;yg w,f/ pm;yG JeJ Yuk vm;xk dif uk d t okH;jyK&wJ h vkyfief;awGaMumifh pm;yG J a&S UrS m MumMumxk d if NyD ; a&; &? rSwf&wJhtvkyf awG rS m usef ; rma&;uk d Ncd rf ;ajcmuf aewJ h a&m *gawG &wwf ygw,f/
wm0ef t& pm;yG J a&S UrS m xk d if NyD; vkyf&wJ htjyif uGefjyLwm? tif wmeuf pepf awG aMumif h vnf ; tcsd ef yk d NyD ; xk d if jzpf wmrsd K;vnf ; &S d ygw,f/ tvk yf pm;yG J rS m tcsd ef MumMumxkdif&wJh twGuf ausm
½kd;ukd 'PfjzpfapNyD; cg;emwJh a&m*g &apygw,f/ ukd,f [eftaetxm; rwf
rwfxkdif&if awmh vG ,f vG ,f eJY cg;remwwfygbl;/ 'gayr,fh cg;uk ef ;wmrsm;&mutp cg;em a&m*g &wwf ygw,f/ wcsd KUu
awmh cg;em&if oufomapwJh cg;emaysmuf aq;uk d vG ,f vG ,f
yJ aomufwwfygw,f/ tJ'D cg;emaysmufaq;awG cg;emrI ukd oufomapwm rSefayr,fh MumMumaomuf &if ausmuf uyf ukd ysufpD;apygw,f/ cg;em aysmuf aq; cPcPaomuf wJ h vlawG ausmufuyfxdNyD; ao Muwm rsuf jrif uk d ,f awG Y jzpf yg w,f/
cg;em&if taumif;qkH;u awmh cg;ukd yvmpwmuyf NyD; oufomatmifvkyfwm t aumif ;qkH;ygyJ/ aemuf NyD; ajc
ovkH;<uufom;awGukd aysmh oG m;atmif ESd yfay;? eif ;ay;? t aMumavQmhay;&if cg;emouf omvmygvd rfh r,f/ cg;ukd awmh rE Sd yf rd atmi f ow dxm; zk dY vk d ygw,f/ cg;emwmuk d cg;uk d ESdyfvkd Y raysmuf Ek dif ygbl ;/ Ak duf
csyfapwJh avhusifhcef;rsdK;vkyf wm? rSefrSefuefuefxkdifwmrsd K;
uk d vkyfMuzk dY vkdygw,f/ c&D; a0; um;pD;&ifvnf; rwf rwf xk dif zk dY? ausmrS Dukd uyf NyD;xkd if zkd Y vk d ygw,f/ 'grS cg;emouf om rSm jzpfygw,f/
wu,f qkd&if uk d,fcE¨ m&JU tav;csd efw0ufu cg;ay: a&mufaewJhtwGuf MumMum xkdif &if cg;emwwfygw,f/ uG efjyLwm? tifwmeufa&SUu rxcsi f&i fawmh cg; emr Iuk d a&S mif vGJ vk d Y r&Ek dif ygbl ;/ wcsd KU u ½kH;rSm½kH;udpöeJYxkdifNyD; tdrf
a&mufawmh uGefjyLwm? tif wmeuf ud pö? azh pf bG wf ud pö awG eJ Y xyf xk d if jyef awmh vnf ; cg;em rIuk d tm;ay;&ma&muf wmaygh/
'gaMumif h tcsdefMumMum xkdifvkdY cE¨mukd,fu taMum awG? tqpfawG wif;rvm&
txd kifrsm;olawGeJ Y½H k;xd kiform;awG&wwfwJ h a&m*grsm; atmif rMumrMum xNyD;vrf ; avQmuf ay;zk dY vkd ygw,f/ vrf ;
avQmuf jcif ;[m yk d uf qH ruk ef wJ h usef;rma&;avhusif hcef; wckyJ jzpf ygw,f/ pm;xm;wJ h u,f vk d &DawG avmifuRrf;oGm;atmif vrf;avQmufay;rS tqifajy wmyg/ txl;ojzif h txkd ifrsm; wJh vlawG rsm;rsm;vrf;avQmuf ay;&iftaumif ;qk H ;jzpf ygw,f/
aemufwckuawmh rsufpd anmif ;wJ h a&m*gud k vnf ; ½k H ;o rm;awG &Ekdifygw,f/ uGefjyL wm? tifwmeuf? azh pfbG wf t Mun fhr sm ;wJ htw Guf rsu fpd
anmif;wwfygw,f/ pmzwf jcif ;? uGefjyLwm? tifwmeuf? azh pf bGwf awG uk d tcsd ef MumMum Munf hwJ htwGuf rsuf vkH ;uk d xd ckd ufapygw,f/ rsufpdanmif ; &muwqifh rsuf&nfyl uswm? rsuf vk H ;awG ajcmuf aoG Yvmwm?
acgif;ukdufwm? vnfyif;awG emvmwmawG rsuf pd anmif;wJ h a&m*gaMumifh jzpfygw,f/ o wdxm; qifjcifzk dYuawmh uGef jyLwmrSm pmvkH;BuD;BuD;csJUNyD; zwfyg/ rsufpdoufomap&ef jyify½Icif;awGukd rMumrMum xNyD ; Munfhay;wmrsdK;u um
uG ,frI xd a&mufapygw,f/ wquf wnf;rS myJ uG ef jyL
wmukd tokH;jyKNyD; pm½k dufwm awG rsm;vm&ifvuf acsmif ;av; awG emvmwwfygw,f/ w jznf ;jznf;eJY wqpfqpf ud kuf wmwwfygw,f/ tJ'Dvkd jzpf vm&if em&D0ufavmuf em; vk d uf wm aumif ;ygw,f/ vuf awGuk d uf cJ wmraysmuf &if awmh eD;&maq;cef;eJY q&m0efukdjy wm taumif ;qkH;ygyJ/
aemuf NyD ; xyf &wwf wJ h a&m
*guawmh pd wf zd pD ;rI a&m*gyJ jzpf ygw,f/ ½k H ;rS m vk yf ief ;tqif r ajy&if? wG ef ;tm;ay;wmrsm;vm &if pd wfzdpD;rI awGjzpfNyD; a'go yg BuD ;vmwwfygw,f/ tJ 'g rsd K;awGu tenf;eJ Ytrsm;qkd o vkd ½kH ;orm;awG ra&SmifEk dif yg bl;/ ½k H;rS m pdwfzdpD ;rI awG jzpf vmcJ h &if touf uk d jznf;jznf; csif; ½SLxkwf?´½SLoGif;vkyfay; NyD; pdwfuk d ajzaz smufay;zkd Y vk d ygw,f/ pd wf ½I yf axG ;rI awG uk d avsmhcszkdY pOf;pm;oifhygw,f/
½kH;orm;awGrS r[kwfyg bl ;/ txk d if rsm;wJ h vl awG vnf ; cg;emjcif;? rsufpdanmif;jcif;? taMumtqpf awG awmif hwif; vmjcif;awG jzpf wwfygw,f/ txl;ojzifh bavmh*f *gawG uGefjyLwm? tifwmeuf? azhpf
bGwf awG ukd tvGef trif; okH ;pG J jcif ;awG u 'D vk d a&m*gawG eJ Y &if qk dif &rS myg/
wcsd KU bavmh *f *gawG qd k ½H k ; orm;awG xuf pm;yGJa&S UrSm t xd kif ydk rsm;ygw,f/ tvkyf udk avmbBuD;wJh bavmh*gawG txdem Muwmvnf; &Sdaeyg
w,f/ a&m*g&atmif tdyfa&; ysufcHN yD; usef;rma&;xdck duf atmif rvkyfoif hygbl;/
½kH;orm;awG aemufxyf& wwf wJh a&m*gwckuawmh t vkyfpm;yG JrSm tvk yf vk yf NyD ; tJ'D tvk yf pm;yG J rS myJ xrif ;pm;wwf ol awG owdxm;oif hygw,f/ tvkyfpm;y GJ oefY&Sif ;rIr&Sd&i f bufwD;&D;,m;ykd;aygif;rsm;pGm uyf Nid aeEk d if wmrk d Y pm;yG J ay:uw qifh a&m*gawG &Ekdifygw,f/
½kH ;pm;yGJukd aeYpOf oefY&Sif;
apzkd Y *½k pkd ufzkdY vkdygw,f/ aeY pOf yk HrS efoefY&Sif;a&;eJY yk d;owf aq;&nf tokH;jyKNyD; oefY&S if; atmifv kyfay;zkdY vkdygw,f/ buf wD ;&D ;,m;yk d ;qk d wm omref rsuf pd eJY rjrif Ekd if wmrkd Y oef Y&S if; a&;v kyfz kdY t"du vkdtyfyg w,f/ buf wD ;&D ;,m;yk d ;aMumif h a&m*gawG wk d;rvmatmif um uG ,f&rSm jzpfygw,f/
vlwuk d ,f vk H ;rS m cg;eJ Yrsuf pdu t"d u vnf ywf &wJh ,EÅ &m;BuD;awGjzpfNyD; cg;eJYrsufpd
aumif ;atmif owd xm; qif jcif &rS m jzpf ygw,f/ txk d if rsm; wJ h vl awG eJ Y ½k H ;orm;awG jzpf avh jzpfx&SdwJ h a&m*gawGukd owd xm; qifjcif Ekd if&if taumif; qk H;ygyJ/
aomif ;0if ;Ak d vf
olu csufcsif;rSwfwrf;wif/ jzpf &wJh taMumif;&if ;udk csuf csif ;&SmNyD; jyifqif Muygw,f/
wevF maeY reuf 11 em&D wd wd rSm ykH rS ef rD;vSefYtcsuf ay;
acgif;avmif;oH Mum;&ygr,f/ 'gu puf ½k H0if;xJrSm rD;avmif tcsufay;pepf qifxm;wm... wu,ftvkyfvkyf rvkyf ykHrSef prf;oyfjcif;/ bmrS vkyfp&m rvkd yg/ 'gayr,f h wjcm;tcsd ef rS m 'D toH Mum;&if puf ½k H wck vk H ; u 0ef xrf;tm;vk H; vkyfvufp tvkyfudk csufcsif;&yf/ owf rSw fxm;wJ h ta&;ay:xGuf aygufuae tjrefqk H;xGuf yg/ puf½k Hu 24 em&D rkefYawG xkwf vky faewmqd kawm h 0efxrf; 300 eJY 500 Mum;avmuftNrJ &Sdygw,f/ wu,fpepfwus pDrHavhusifhxm;awmh 0efxrf ; tm;vk H; wrd epfavmuf twG if ; rS m ab;uif ;&mpuf ½k H ab;uG uf vyf qD ud k a&muf atmif xG uf Ed k if Muygw,f/ 'gudk avhusifhwJh taeeJ Y wcgwcg rD;vSefYwm
vk yfygw,f/ wcgwavvnf ; wae&m&mu puf wvk H;wav u csd KU,G if ;wJ h twG uf tEÅ &m,f jzpfEd kifr,fxif&if rD;vSe fYyg w,f/ tm;vkH; tjyifa&muf atmifxGuf? vl ppf? pdwf cs&rS
jyef0ifMu/ tJ vd k vk yfief ;cG ifxJ jyef 0if wJhtcg tay:rSm0wfxm;wJ h aeYpOf yifrif;ay; avQmfzGwf rD;ylxkd ;xm;&wJh acgif;pGyfyg 0wfpk HtjzLt&SnfawG? vuf tdwfawG tukefcRwf? t0wf jcif;awGxJypfxnfh/ 0wfpkHt opf jyefvJ&w,f / jyifyu ydk;rTm;awG tpm;taomufudk ul;pufvmrSm umwJ hoabm/ qk dawmh - wcgrD ;vS ef Y&if 0wf pk H 300 avmuf yifrif;Xmeu t
ydkavQmfzGwf&wJhoabm/ rD;w cgv Sef Ywk dif ; tcs defem& D0uf avmuf puf ½k Hu xk wfvk yf a&; vkyfief; &yfqdkif;vk duf&vdkY 0ef xrf; 300 uae 500udk em&D 0ufvkyfc tvum;ay;vkduf & wJh oabm/ 'gayr,fh 'gudk t*F vd yf awG rwG uf ygbl ;/ vl w
a,muf tEÅ&m,frjzpf atmi?f ud k, fvuft* Fg rc sd KU,Gif ; atmif? toufwacsmif;tv um; rqk H;½ HI; atmif t"du xm;ygw,f/
vk yfief ;wm0efxrf ;ae&if;
temw&jzpf NyDqk d vnf ; uk orI ukefusp&dwftm;vk H; puf½kHu wm0ef,l&rSmqkdawmh t&rf; aMumuf Muygw,f/ 'Pf &mBuD ; av aq;ukopm;&d wf u aygif od ef;csD ukefusEd kifwmrd kY tvkyf &S if awG u ol Y0ef xrf ;awG xd cd k uf rSm tvGefpk d;ygw,f/ puf½kHu aeYpO fjzp forQ tao;pm;xd cdkuf rI? acsmfvJ rvkd jzpfwmut p (acsmf rvJ&ao;bl ;-vJrvkd jzpf wmrsd K;)owif ;,l rS wf wrf ; jyK pkxm;y gw,f/ xyfrjzpf
atmif tjypftemtqm&SdwJh ae&mud k jyifqifMuygw,f/ puf ½k H eH &H awG rS m pma&;xm;
wmu...'Pf &mtemw& tjzpf cH jyD ;...vk yf &r,f h ... xd k uf wef wJ h tvk yf ... bmtvkyf rS r&d SygwJ h/ rD ;avmif aewmawG Y&if oif bm vkyf rvJqkd wJ h ar;cGef ;/ tvkyf
tprf;cefYwJhtcg oifwef ;ay; &if; ajz&wJhar;cGef;awGxJrSm ygw,f/ tajzu vG wf &muRwf &m tjrefqkH ;xGufajy;yg/ vl wa,muf "mwfv dkufaewm awGY&if bmvkyfrvJ/ tajzu
oG m;u,fwm r[k wf? bmrS 0if rvk yfygeJY/ em;vnfwJh wm0ef &SdwJhvl tjrefqkH; taMumif; Mum;yg/ udk,fu em;rvnf bJ... oG m;u,f&if udk,f yg t ouf ygr,fqd kwJ h oabm/safety first ud k b,favmuf em;
vnf ovJ qd k wmud k ajymcsif wm jzpf vd rf hr,f/
usaemfwdkY tom;n§yfrkefYproduction assembly line
awGrS m aygifrkef Yud kvTmwJh puf awG trJom;? Muufom;? 0uf
om;vdk tom;awGudk tcsd eft qrSefrSef eJY vTmay;wJh tom; jzwf puf awG? tqmyvmawG ud k tcsdeftqeJY aygifrkefYcsyfay: avmif;cswJYpufawG tukefyg ygw,f/ vQyfppf"mwfawGu vnf; wcsd efvk H;vTwfxm; w,f/ bmrSrjzpfyg/ pepfw
us tumtuG ,f tuk ef ,l xm; ygw,f/ toD;tESH awGudk vS D; jzwf jyifqifwJh XmebufrSm c &rf;csOfoD;vTmpufawG ocGm; oD; jzwfpuf awGqdkwm tcsdef jynfh vSD;jzwfaeMuw,f/ 'D
jzwf pufawGud k tokH ;jyKaewJh vlawGudk tEÅ&m,fray;E dkif atmif tpDtrHawGy gw,f / vuf0if wmeJY tvd kvdk &yfoGm; wJhpuf/ vToGm;udkrxdatmif umxm;ydwfxm;wJh wHcg;udk zGifhwmeJY pufutvk dvdk&y f/ pufvnfaecsdefrS m vuf 0ifvdk Y r&/ enf;rsd K;pkHeJY pufukd tEÅ &m,f uif;atmif vk yf xm;awmh usaemf tvk yf vk yf aewJ Y 4 ES pf rS m b,f ol rS tBuD ;tus,f xd cd k uf wm wcgrS rBuH Kzl ;rMum;zl ;yg/
acwfeJ Y urÇ meJ Y wef ;nd § r,fqd k&if raeYwaeYu b*Fvm;a'h &S f
rS m txnfcsKyf puf ½k H 8 xyf t aqmuf tOD wck [m Nyd KusEk d if wJ Y tEÅ&m,f&Sdaewmudk od&ufeJY puf ½k H vnf vk d uf rd wJ YtwG uf vl 500 avmuf toufqk H;½IH ;
oG m;wm tm;vk H ;owd xm;rd Mu r,f xifygw,f/ 'gu puf½kH ud k tEÅ&m,f ruif;wJh tajct aerSm vnfywfvdkYjzpfwmyg/ 'gudk BuD ;Muyfwmu puf½kHydk if ½Sif wa,mufxJvufudk tyf
xm;vd kY raocsmyg/ tjrwf vdk csifaZmeJY ckd uyfwmawG rjrif csifa,mif jyKwmawG &Sd aewmrdk Y ppfaq;a&;tzGJY awG aocsm&Sd oifhovd k ay:vmr,f h tvkyf orm;or*¾ awG rS mvnf ; wm0ef &S d vmygw,f/
pufrIxlaxmifwJhacwfudk wu,f a&mufvmwJh tcg jref rmwjynfvkH;rSm puf½kHawGudk b,f vkdpHnTef;eJY wnfMurvJ/ ywf 0ef ;usif eJ Y b,f vd k o[Zm w jzpfaprvJqd kwmawGu w
u,f ta&;BuD ;vmygw,f/ 0ef xrf;awG tvkyform;awGt wG uf tEÅ &m,f uif ;wJ h ywf 0ef ; usif ud k zef wD ;Ed k if MuNyD vm;/ w u,feH ygwfwpf OD;pm;ay;jzpf ygNyDvm;/ Oya'pmtkyf xJrS myJ &S daewmvm;/
aomif ;0if ;Ad k vf
pmrsufES m (7) od k Y ```
``` pmrsufES m (5) rS
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 7/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 7
owd- toufud kÓPfapmif h\a'guf wmxifaZmf
jyD ;cJ h wJ h tywf rS m wif jycJ h yg w,f/ usaemf wk d Yjref rmrsm; aygh ayghwefwef oabmxm;wwf MuwmaMumih f raooih f ao;bJ apmpD ;pG maoMu&wJ h taMumif;/ t&m&mrS m tav;teuf rxm; wwfMuwmrS m? usef ;rma&; zufrSm aemufquf wGJ tusdK;
qufu emwm&Snfa&m*gawGchronic diseases tcsd ef rwef bJ
aoqH k;&rI early death awGeJ Y raoayr,f h wouf wm rpG rf ; roe f jzp f Mu& wmaw Gyg / trsm;pku usef;rma&;eJ Y ywf ouf&ifvH k;0 A[k okw r&S dMu wm? wcsdKU&Sd Mujyef awmh vG JrSm; wJhtcsuftvufawG? rjynfh pHk wJ h owif ;rSm;awG jzpf aeMujyef a&m/ tJ'DvGJrSm;wJh tcsuft vufawGeJY rjynh fpH kwJh owif ; rS m;awG aMumih f rjzpf oih f wmawG?
jyefrjyifEk difawmhwmawG jzpf uk ef Mu&ygw,f/ yrmajym&&ifusaemf wk d Y jref
rmawGpGJ NrJ ,HkMunfaewmu aoG ;wkd;? qD;csdKvk d emwm&Snf a&m*gwcsdKUukd tav;teuf oabmrxm;MubJ taemuf wk d if ;aq;? ta&SUwk d if ;aq; 'grS r[kwf aq;NrD;wkdeJY tcsdefwk d umvwck ukvk duf&if aysmuf oGm;Ek dif w,fvkd Y? a&m*gtwdrf teufu dk pepfwus tuJr jzwf MubJ a&m*gvu©Pmsigns and symptoms
'grS r[k wf cHpm;rI awG eJYyJ qHk ;jzwf aeMuwJh vGJrSm;aewJht,ltqw&yfukd aqG;aEG;wif jyvk dygw,f/
bmaMumihfvJ qkdawmh jyD ;cJh wJh&ufowå 2 ywfavmuft wGif; jzpfcJh&wJh usaemfwkdY&JU &JabmfwOD; - touf 46 ES pf? trsdK;om;? tzGJYtpnf;wck&JU ½Hk;tzGJYrSL;qkdwJh ta&;BuD;wm 0ef xrf;aqmifaewJh ol/ pm;yGJ rSmxk d if &if; uGef ysLwmeJ Y tvk yf vky fae&if ; xdk ifc Hka y:uae jyKwf us owd arh oG m;vk d Y aq;½H k udk uref;uwef; ykdYvkduf& w,f/ b,f zuf wjcrf ;vH k ; vI yf r&awm hbl;/ jzpfoGm;wmu aoG ;wk d ;orm;? aoG ;csd ef (aoG ;zd tm;) wtm;wuf oGm;&if; vl Nydef;pum;ajym&&if OD;aPS muf xJu aoG ;,k dpD ;rI cerebral
vascular accident (CVA) jzpf oG m;wmygbJ/
aoG;wkd;a&m*g hyperten-
sion eJYywf oufNyD ; wwfuRrf ; em;vnfoltoD;oD;&JU ynm ay;aqmif;yg;awG zwfvk dYrEk dif avmuf atmif pmapmif? *sme,f? r* ¾Zif ;toD ;o D;rS m ygcJ hy g
w,f/ ckxdvJ ygaeMuqJyg/ onf zufrSmudk usaemfa&;
xm;wm 6 cgxufrenf;yg bl ;/ jyóemu usaemf wk dY jref rmawG rzwf Mubl ;Asm/ zwfwJ h olawG usjyefawmh rrSwfMu jyefbl;/ vkd ufemusihf oHk;wJ hol tawmf enf;ygw,f/ aoG;wk d;
hypertension qk d wm wcsd KUaom tajctae? taMumif ;w&yf? aq;0g;wckckaMumihf r[kwfcJh &if trsm;pkrSm touft&G,f aMumihfjzpfwm aging process
qkdwm oabmaygufzk dY vkdyg w,f/ touf 45 ESpfavmuf qk d &if yH k rS ef aoG ;csd ef Munh f zk d Yvk d jyD/ b,fvkd aoG ;cs defud& d,mrsd K;Sphygmomanometer eJYy Jcsd ef
csdef? pepfwuscsdefMunhfcJhvkdY yH k rS ef xuf yk d rsm;ae&if em;vnf wwfuRrf;ol? jzpfEk dif &if aq;
uk wJ h q&m0ef wOD ;OD ;eJ Y oG m;awG Y wk d if yif NyD ; toih f awmf qH k ; enf ; vrf;wck ck udk a&G;cs,fvdkuf em oihfygw,f/ wcgw&HrSm ue OD; aq;paomufzkd Y vk dcsifrS vk d ygvdrfhr,f/ aerI xkdifrIyHkpH lifestyle? tpm;taomuf diet uk d
csd ef n§ d ½H k eJ Ywif tqif ajyaumif ; ajyEk dif ygw,f/
'guk d ajymjy&wmu? jref rm trsm ;pku aoG;wkd;qkdwmeJY uk d ,h f zmomuk d ,f qH k ;jzwf? uk d ,f h pdwful ;eJYukd,f xifovkd &rf;
Bud wf MuwmawG rsm;vk d Yyg/ aoG ; wkd ;&if t&ufraomuf &bl;qkd vkd Y ]usaemf t&ifaomufaewJh 0D puD raomuf awmh bJ naeqk d bD,meJY csdpf('defcJ )bJ aomuf awmh w,f/ naepmawmif bm rS rpm;awmhbl ;} qkdwJ holawG vnf; trsm;BuD; awGY zl;yg w,f/ bD,mrsm;r sm;aomuf &ifvnf; aoG ;xJ uk d t,fvf uk d a[m &mckdifEIef;rsm;rsm; a&muf oGm;w,fqkdwm rpOf;pm;Mu bl;av/ csd pfv kd preserved
wm&SnfcH atmif qm;uJ xm;wJ h tpmawGtNrJ rpm;oihfbl;qkd wm rod Muwmrsm;w,f/ ]tk ef ; EkdYacguf qGJ? tkef;xrif;pm;&if; csuf csif ;rl ;a0vmNyD ; aoG;wuf wmrdk Y ck qk d tk ef;Ekd Ya&S mifvk dufNyD} qk dwJ hol? 0uf qD0uf acgufawG Y &if raeEk d if bJ tm;yg;w&Bud wf wmvnf; awGYzl;ygw,f/ ig; csOfvkd? 'nif;oD;qm;pdrfvk d? csOfzwfvkd qm;eJYodyf? tcsOf wnfxm;wmawG a&Smif&rSef; rodbJ aeYpOfpm;aomuf&if; aoG;csdefrusvkdY a&mufvmol awGvnf ; renf;yg/ qkd vkdwm u udk,fhtxifeJY wrm&Guf?
uwuf? [if;oD;[if;&Guf? rI d? tifOvkd tifrweft&om& Sd pm;aumif;wmawG aoG;wkd ;rSm pk d ;vk d Y rpm;bl ;qk d wJ h ol awG? ig;yd a&usdKMujyefawm h rpm;&&if raeEkdifvkdYygqk dNyD;? xrif;vkyf wkdif; ig;yd&nfqrf ;pm;Muol awG rMumcP awGY&ygw,f/
wcsdKUqkd [dk[mrpm;&J? 'D[m a&SmifeJY t[m&cs dKUwJholawG awG Yzl;ygw,f/
'Dvk dbJ aoG;usaq;qkdwm tm;vHk;twl wl wrsdK;wpm;xJ vk dYxif Ny D; Zu fa Mumwuf ? acgif ;uk dufvmwmeYJ? txkd ift x wcsufwav rl;rkduf oGm;½Hk eJY teD;tem;u aoG;usaq; yHkrSefaomufaeolxHu aq; awmif ; aomuf wJ h ol ok d Yr[k wf olrsm;ay;vmwJhaq; ukd,feJY oihfavsmf\ ravsmf\ apm
aMumraeawmh bJ ,l aomuf ol awG trsm;BuD ;&S d ygw,f/ wcsdKU aom aoG;usaq;rsm;[m vdif pdwfukd avsmhenf;apwm decr-
ease libido eJY vdifudpö pGrf; aq mi f&nf usqi f ;apwmerectile dysfunction &Sdwmrk dY
touf t&G,f BuD ;ol sexual life
vd if ud pö rvk d tyf awmh ol awG uk d olYvk dtyfcsufeJYtnD ay;xm; wJhaq;udk touft&G,fi,f ol? tdr faxmif&S dol Sexual
activities &SdolawG em;rvnf
yg;rvnf eJ Y ,l aomuf aeMuNyD ;? td rf axmif a&;jyóem? yef ;ao yef;nd§K ;jyóem impotency,
erectile dysfunction awGeJ Y a&muf vmMuol awG rsm;vmyg w,f/ 'guawmh jyóem&Sd NyD/ oG m;wkdifyifOD;rSqk dNyD; em;vnf MuolawG wcsdKUaygh/
wkdifyifaq G;aE G;&aumif; rSef; rodbJ udk ,fhbmomud k,f aq;NrD;wk deJ Y temwjcm; aq; wjcm ;? jzpfae MuolawGu vnf ; wyHkwyifyg/ raomuf oihfwJ haq;awG aomuf NyD; r jzpf oih f wmawG jzpf aeMuol awG taMumif;yg/
ud k ,f h &J UaoG ;aygif csd ef (aoG ;zd tm;) u aq;wrsd K;xJ aomuf ½H keJ Y rvHk avmuf vk dY aq;oHk ;rsd K; avmuf tcsdeftq trsdK;rsdK;eJ Y aomufzkdYvkdtyfol moderate
and malignant hypertension
orm;awG? a&T bk d uxk wf wJ h ½k yf ys dK ao G;us aq;q kdwmrs dK ; avmuf? rHk &GmNrd KUu emrnfBuD; wJh at;Nidrf;oDwmvkdrsdK;? em rnf trsdK;rsd K;eJYxk wf NyD; bmawG ygrSef;rodwJh aoG;aq;qkd wm rsdK;awG? aq;tcsdef tq ukd ,fh
pdwfBudKuf aomufaeMuolawG uvnf; ckxufwk dif ynmay; vk d Yuk d rEk d if avmuf atmif yg/ 'ef Y 'vG ef &G uf [if ;cg;aomuf vk d uf ½H k eJ Y vH k avmuf NyD xif aeMuol awG? 0rf;E Iwfaq;aomufv kduf&i f tykwfawGpifoGm;vkdY aumif; oG m;w,f qk d ol awG? usaemf ae
cJh wJh awmifay:a'orSm oQm; azmufypfvkdufwm (aoG;awG azmufypfwm)? rufuavmif azmuf ypfvkd uf wmawG trsm; BuD;awGYcJh zl;ygw,f/
aqmif;yg;tprSm usaemf wif jycJ hwJh olu t&ufpG Jaeol yg/ t&ufukd raomuf& rae Ekdifol? aomufoihfwmxuf ykdvkdY avQmhaomufckdif;wmudk rvdkufemEkdifolrkdY? aoG;wkd;t aMumif ; aoaocsmcsm&S if ;jy? t &uf rjzwf Ek d if^ avQmhraomuf
Ek dif &if - wkd;raomufzk dY wae ukef raomufbJ tcsdefwck owfrSwf aomuf zk dY? t&ufuk d qk d 'g? tm;jznh f tcsd K&nf energy
drink? tcsd K&nf soft drink awGeJ Y a&mraomufbJ aomufa& oufoufeJYyJ wGJaomuf zkd Y t jyif oleJYoihfavsmf&m aoG;us aq;ESpfrsdK;udk reuf -n tcsd ef rSefaomufzkdY? tpm;rSef? ttdyf rSefatmifaezkd Y&,f? 10 &uf wcg yH k rS ef awG YqH k regular follow
up zkd Y n§ dEI dif;oabmwlxm;Mu
NyD; yHkrSe faoG;cs defwithin the
normal limit jzpf vmawmh pdwf ul;ajymif ;oGm;NyD; ]igh aoG;wkd ; aysmuf NyD^ oufomNy D-aq;
aomuf zk d Y rvk d awmh bl ;} vk d Y xif rSwfvmyHk&ygw,f/ (tprS m aoG;wk d;qkdwm jzpf NyD;&if r aysmuf awmh bl ;aemf? wouf vH k ; aq;aomuf &rS m- uk ef uk ef ajym &&ifA sm? aowJhtxduk d,fe JY oihfawmfwJ haq;u dk aomuf oGm;&r,fqk dwm em;vnf o
abmayguf vufcHatmif ajym jyxm;NyD ;om;)? aq;&yf vk d uf NyD ; 5 &uf ^7 &uf rS m aoG ;csd ef Munh f awmh aoG ;csd ef u yH k rS ef (awmuf avQmuf aomufvmwJh aq; awG&JU t&Sdefu &Sdaeao;wm ud k ;)? 'D tawmtwG if ; zatjzpf ol ]uif qmjzpfaewmudk qif wHk;rEG,faq;jrpf oHk;cGufw cG uf wif usd Kaomuf &if? aysmuf oGm;w,f vkdY ,lqxm;ol}? t aemuf wk d if ;aq;awG raomuf eJ Y? Armaq;ajymif;aomuf? ab;
xG ufqdk ;usdK; side effects enf; w,f? r&Sdbl;qkdwJhpum; em; 0if Ny D; Armaq; NrD ;wk dwc sd KU aomufprf;Munhf&mrSm yxr aomufxm;wJ h aq;awG t&Sdef jy,fcsdef? aeYpOfaomufaewJh t&uf&JUwefcdk;e JY aoG;zdtm; wtm; jr if hwufcs de fr Sm OD ; aPSmufxJrSm&SdwJh tvGefao; i,fwJh aoG;aMumav;rsm; zd tm;'Pf cH Ek d if &nf uk ef vk d Y ayguf xGufo Gm;rIawG aMumihf ckvk d b,fzufwjcrf;ao? owdarh
oG m;&wmygbJ/ aq;½Hkwif&wJhaeYrSmbJ OD; aPS muf aoG;aMumawG xJ yd wf cJ aewJ h aoG;wHk ;aoG;cJ awG aysmf
apwJ h aq;? aoG ;,k d pD ;rI &yf apwJ h aq;awG aMumih f ck tajctaeu aoEk d if wJ h tqih f r[k wf awmh ay r,hf? e*kdrlvyHkrSefjyefjzpfzkdYu tcsdeftawmf,l&OD;rSmjzpfNyD;? uHraumi f;taMumif;rvS&if jzifh? woufwm roefrpGrf; b0eJY aeoGm;&ayawmhr,f/
uHaumif;vkdY onfzufEk difiHeJY onfzufaq;½Hkr Smr kdY tpGr f; xuf aq;0g;awG? txl;Muyf rwf uk orIawG aMumif h touf aowJhtxd jzpfroGm;ayr,fh 12 &uf wm uk op&d wf u bwf aiG 1 od ef ;ausmf uk ef usoG m;cJ h & ygw,f/ aemif b,favmuf Mumxd em;acgif ;yk d uf wyf vsuf? bD ;wyf ukvm;xkd ifwk dYeJY olrsm; tm;ukd ; aexkdi foGm;&OD;rvJ qk dwm raocsmvSyg/
'gaMumih f usef ;rma&;jyó
em wckckBuHKvm&if? uk d,fhbm om xif wvH k ;eJ Y aq;NrD ;wk d rsd K;pH k oHk; &rf;rBudwfMubJ wwf uRrf;em;vnfolawG ? tawGU tBuH K&S d ol awG eJ Y jyowk d k if yif Mu zkdY 0efrav;ygeJY/ usef ;rma&; ynmay;awG zwfMuyg/ vlw um ajymorQ r,H k ygeJ Y/ vk d uf em aumif;wJ h trltusihfawGud k ajymif;vJusihfoHk;MuNyD; ? ]t ouf ud k ÓPf apmif h w,f} qk d wJ h owdpum; tNrJESvHk;oGif;Mu NyD ; tpm;xkd;? jyefjyifr&Ek dif wJh
tjzpf qkd;rsdK;u a&SmifvTJ Ekd if Mu ygapvkd Y qE´ jyKtyfygw,f cif Asm/
a'guf wmxifaZmf
aqmif;yg;tprSm usaemf ajymcJhwJh vkyfief;cGifxdcdkufrI awG tm;vkH;[m BudKwifjyif qif r,f qk d &if? jzpf ovd k rvk yf cJ h
bl;qkd&if? pepfwus pHcsdefpH nTef ;eJYtnD vkyfMur,fqdk&if tm;vkH;a&SmifvTJ Edk if wJh ud pö awG csnf ; jzpf ygw,f/ puf ½k Hyd kif &S if awG-vkyfief;&Si fawGuvnf;
tjrwfwckwnf;ukdMunfh NyD ; tEÅ&m,fruif;wJh puf awG udk rvnfywfrdzdkY taqmuftOD awGud k tokH ;rjyKrd zd kY vdk ovdk tvkyform;awGbufuvnf;
udk,f htcGifh ta&;ud k aocsmem; vnfaer,f? ausnufr,f ? awmif;qk dEdkifcG if h &S dw,fqk dwm od r,f qkd &if...
wkd;wuf zG HUNzdK;NyD; Ek dif iH awG
u pHcsdefpHnTef;udk rvkdufEdkif ao;ayr,fh jzpfoifhwmawG udk odaew,f? jzpfaewmawGudk jzpfovdk vpfvsLr½I bl;? jzpf EkdifwJhtqifhup-BudK;yrf; Mu
r,fqkd ... vufqpf wqpf ESpf qpfwk daewJ h puf rI ZkH u tvkyf orav;awG ta&twGuf enf ;oGm;r,f xifygw,f/
cGefqd kif ;
``` pmrsufES m (6) rS
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 8/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf8 NIGHTINGALE
qif;&Jjcif;aMumifhjzpf&wJh
a&m*gawG qdkwJh a0g[m&u ydkNyD; csrf;om<u,f0wJholawG xufqif ;&J om;awG Mum;rS m t rsm;tm;jzifh awG U&wJ h a&m*gb ,awG? roefrpG rf;jzpfrIawGeJU usef ;rma&;tajctaeawG ud k pk NcH K aygif ;pnf;NyD ; toH k ;jyKavh &Sd ygw,f/ jzpf &yftawmf rsm;rsm; rSmawmh qif;&Jjcif;[m tJ'Dvdk rsdK; a&m*gb,awGud k jzpfap wJh tEÅ&m,f&SdwJ h tqHk ;tjzwf jyKEdkifwJh t&mwckjzpfw,fvdk U ,lq&ygw,f/
aemuf wcsd KUjzpf &yfawGrSm a&m*gb,awGudk,fEdIuf[m qif;&Jjcif;eJ UyJ ed*H k;csKyfoGm;ap r,f h? pD ;yG m;a&;zGH Nzd K; wd k;wufrI twGuf taESmuft,Suf t [ef Utwm;wck tjzpf azmf jyMu ygw,f/ tJ'Da&m*gb,awG [m vlUtzGJ Utpnf ;&JU wdk;rsm; vmwJh csrf ;om<u,f 0rIawG&JU tus dK;&v'fvdk U ,lq&r,f h]]<u,f 0csrf;omrI&JU a&m*gb
,rsm;}}vdkUac:wJh a&m*gawGeJU uGJ jym;jcm;em;ygw,f/
qif ;&Jjcif;aMumifh jzpf &wJh a&m*gb,awG uawmh rMumc Pqdkovd k Oyg'gef tpG JeJ U wGJ vmwJ h a&m*gawG &,f? tm[m& csd KUw JhrI eJYwGJN yD; jzp fwwfwJh a&m*gawG&,f jzpf ygw,f/
tJ'Da&m*gb,awG jzpf& atmif taxmuftul ay;aewJ h taMumif ;&if ;cH awG tawmf rsm; rsm; &Sdygw,f/
vlawG >ywfMuyfaewJ h ae xd k ifrI eJ Y vk yf ief;cG ifawG tygt 0if ywf0ef ;usifeJY vlrIa&;&m taMumif;awG? rvH kavmufwJh oef Y&S if ;rI eJ U vd if tvk yf orawG vdk tcsdK;tpm;rrQwJh tvkyf awG aMumifh qif;&J om;awG [m ul;pufa&m*gjzpfEdkifajc ydkNyD; rsm;Buygw,f/ t[m&csd KUwJh rI? pdw fzd pD;rI? tvkyfy drI eJY usef;rma&; tapmifhta&Smuf
rvHkavmufrI? r&,l Edk ifrI? 'grS
r[kwf vH k;vHk ;r&SdrIawGu jyef vnfusef;rmvmEdkifa&;udk t [ef Ytwm;jzpf apjyD ; a&m*gawG ud k ydk qdk ;0g;oG m;apygw,f/ t [m&csdKUwJ hrIu qif;&Jvd kY ao qHk ;&wJ h uav;oli,fawG&JU 54% &SdNyD;? qif;& Jom;awG Mum;rSm rdcifeJ Yuav; aoqHk; &rI jrif h rm;ae&wJ h taMumif;w &m;awG &JU tajccH tusqHk ; wm 0ef&Sd wJh t&muawmh uav; arG;zGm;aewJhtcs defrSm ruRrf; usifwJ h ar G;zG m; ay ;o lawG
aMumifh jzpf ygw,f/ aomuf oH k ;a& roef Ypif rI eJ Y nHh zsif;wJh a&qdk;xkwfpepfawG aMumif h ESpfpO fESpfwdkif;yJ u av;awGeJ Y t½G,fa&muf jyD;ol tawmfrsm;rsm;[m aoqH k;ae Mu&ygw,f/ qif;&JrIeJ Y quf EG,faewJha&m*g tawmfrsm; rsm;eJ Y a&maygif;vmEd kifwJh a&m *gawGjyefYES YHrI[m oefYpi fwJh aomufa& r&&Sd Edkif rIaMumifh jzpf &wmyg/ uk vor*¾uav; ol i,f rsm;&ef yH kaiG tzGJU&JU tqdk t& aomuf a&roef Ypif rI eJY nH h zsif ;wJh a&qdk ;xkwfpepfawG aMumifh urÇmwpf0 Srf;vHk; rSm aeYpOfaeYwdkif; uav;oli,f 3000 avmuf aoqHk;aeyg w,f/
2015 ckESpf aemufqHk ;xm; NyD ; oef Ypif wJ h a&r&Ed k if wJ h vl OD ; a&udk xuf0ufavQmhcsay;zd kY aqmif½Guf aewJ h axmif pk zG HUjzd K; wdk ;wufrI &nfrSef;csuf tpDt pOfu 2010 ck ESpf rSm 5 ESpf um vom usef awmhwJ htcs de f aomufoH k;zdk Y roifh avQmf wJh a& awG ay:rSmyJ trSD tcdk jyKae&ol awG&JU ta&twGufu 783 oef ; &S d aeqJ jzpf ygw,f/ 2010 ck ESpfrSm ukvor*¾ u wjcm; tcG if hta&;awG &,lEd k if zd kYrS m w om;wnf;&Sd aewJ h t&mwck tjzpf oefY&S if;wJ ha&udk &,l Edk if
cGifh jzpfw,fvdkY aMunmcJhyg
w,f/ tJ'g[m tpdk;&awGt wG uf? olwdk Y&JU jynfolvl xkt wG uf oefYpif wJhaomufoH k;a& &&S dz dk Y wu,ftaotcsm& atmif vkyfudkif aqmif ½Guf ay; &r,f h t&mwckjzpfatmif vk yf aqmif ay;vd k uf wmygyJ/
wcsdKUae&mawGrSm a&&&Sd Ed k if rI awGwd k ;wuf vmayr,f h t rsdK;orD;aw GeJY uav;awGt wG ufuawmh cuf cJ aewH k;ygyJ/ trsdK ;orD;awGeJY uav;awG [m ol wd k Y&J Utd rf axmif pk twG uf
a&,lay;zdkY BuD;rm;wJ h 0efxk yf 0ef yd k ;ud k cH ,l ae&qJ jzpf ygw,f/ tdE´d ,eJ Y tmz&d u qm[m
&wd kuf i,f a'oawG? vufwif tar&dua'oawGrSm oefYpif wJ h a&&S d&mud ka&muf zdk Y trsdK;o rD;awGu ta0;BuD ; oGm;aeMu &wHk;ygyJ/ tJ 'gu rdef ;uav; i,fav;awG&J U ynma&; &,l EdkifzdkYtwG uf ta&;BuD;wJh xd cd k ufoufa&muf rI wck jzpf aeyg w,f/ a&t&nftaoG; wdk; wuf zd k Y aemuf xyf Bud K;pm;tm; xk wfrI taeeJY a&udk pk aqmif; odkav Smif rIvkyfwJ htcs defr SmyJ csuf csif ; a&m*gyd k;rT m;uif;pif atmifvkyf ay;Ed k if wJ h enf;ynm opfawGudk toHk;jyKNyD; aqmif ½G ufaeygNyD/ oef YpifwJh a&[m csufjyKwf zd kY? oefY&S if;a&;vkyfzd kY eJY t0wfavQmfzGwf zd kY vdk tyf ae ygw,f/ bmvd k Yqd kawmh vmNyD; xd awGUqufqH olawGu olwdk Y &JU tpm;tpm? a&csdK; 'grSr [k wf t0wf avQmf wmawG uae a&m*gjzpfEdk ifwJh t&mawGudk o,f ,l vmEdk if vd k YygyJ/
npf nrf ;wJ ha& npfnrf;wJha&eJY npfnrf;
a& pGef Yxkwf rI tqifhedrfhwmu iS uf zsm;vd k uyf yg;yd k ;awG aMumif h jzpf&wJh qif;&J om;a&m*gawG ud k jzpfay:apEdkifygw,f/ tJ'D
a&m*g jzpf yG m;rI [m td yf csf td k if AD
ul;pufrI tEÅ &m,f udk ydkNyD; wdk ; rsm;vmapEdkifygw,f/ a&wd kif awGeJ U a&qdk;EIwf rI awG udk rzG HU Nzd K;qH k;ae&mawGudk ay;tyf cJh yg w,f/ 'gayr,f h aoqHk ;rI awG uawmh xl;xl;jcm;jcm; rwd k; wuf vmao;ygbl;/ a&jzef YjzL; rIu npf nrf ;a& a&rsuf ES mjyif eJ Y xd awGUaeEdk if ao;wJh twGuf a&eJYywfoufwJh a&m*gb, awGu jzpfaeqJ yJjzpfygw,f/ a&m*gay:e JY aoqHk ;rItay: Oyg'gef tpG J awG ud k xd xd a&muf
a&muf avQmhcsEdk ifzdk Y vlxk[m jyifyuxufud k,f htdrfrSmyJ a& &Ed k ifoif h ygw,f/ 'gaMumif h a& wdkifawG wyfqifay;wmtjyif a&jzefYjzL;rI eJY npf nrf;a& pGefY xk wf rI awG ud k td rf awG twG if ;rS m &Ed k if atmif ay;tyf oif h ygw,f/
nH h zsif ;wJ h tm[m&"mwf t[m&csdKUwJ hrI u tmz&d
u qm[m&wd kufi,fa'orSm tcsd K;tpm; rrQrw ½dk ufcwf cJh ygw,f/ tmz&du qm[m& wdkufi,fa'ou touf 5 ESpfatmuf uav; 35% ausmf [m t[m&csdKUwJh aew,f qdk wmudk ½k yfudkMunfhvdkufwmeJY od Ed k if ygw,f/ tm[m&csd KUwJ h rI? udk,fcHpGrf ;tm;pepf eJU ul;puf a&m*gawG u puf 0d k if ;yH k o@mef eJY vnfywf aewmyg/ ul;puf a&m*gawG[m tm[m&qdk if&m tqi fhtay: tEÅ&m, f&S dwJ h oufa&mufrIawG &Sdygw,f/ aemuf tm[m&csdKUwJ hrI u ul ; puf a&m*gawGtay: cE¨mudk ,f &J U udk ,f cH pG rf ;tm;pepf tif tm; udk edrfhusoGm;apE dkifygw,f/ tvm;wlyJ tm[m&"mwfu y½dkwdef;? pGrf;tifeJY oH"mwf? oG yf "mwf? AD wmrif awG vdk BuD ; rm;wJh tm[m&"mwf ES pfckvkH ; twGuf udk,f cHpGrf;tm;pepfeJU wjcm;ZD 0aA' pepf awG tm;jzifh
xd yg;aESmuf ,S uf NyD ; td yfcsf tdk if ADul;pufrIudk vG,fuloGm;ap Edk ifygw,f/ BuD;rm;wJ h t[m& "mwfawG avQmh yg;oGm;wmawG u rd cifuae uav;ud k tdyfcsf td kif ADa&m*g ul;pufEdkifpG rf;rSm vd if quf qH rI u ul ;puf ovd k yJ Ad kif ;&yf yHk wl yG m;rsm;rIudk wdk ;jr§if h
ay;Ed kifNyD; tdyfcsftd kifADul ;pufrI tEÅ &m,f ud k yd k NyD ; BuD ;rm;vmap Ed k if ygw,f/ wd k ;rsm;vmaewJ h rd cifu uav;udk ul ;pufrI[m AD wmrif atvd k tao;pm; tm [m&csdKUwJ hrIeJY qufEG,f aeyg w,f/ aemuf aoG ;eDOavQmhyg; rIaMumifhjzpf wJh aoG;tm;enf; a&m*gu om;zG m;vrf;aMumif; xJrS m Adk if ;&yf yd k;awG jyefYoG m;ap EdkifrIudk wdk;r sm;vmapEd kifyg w,f/ tJ 'gu rdcifu uav; ud k ul ;puf Ed k if rI tEÅ &m,f ud k wd k ;
rsm;vmapEdkifygw,f/ 'D ta&; BuD ;wJ h tm[m&"mwf awG r&S d &if cE¨ mud k,f u ul ;pufa&m*gawG ud k ck cH umuG ,f wJ h umuG ,f a&; pep fudk csd KUw Jho Gm;apEd kifyg w,f/ wcsdefwnf;rSmyJ cE¨m ud k ,f twG ufvd k tyf wJ h tm[m& "mwfawG xnfhoGif;ay;wmudk vnf; tdyfcsft dkifADu edrfhus oG m;apygw,f/ td yf csf td k if AD ul ; puf rIu umbd k[dk uf '&dwf? y½d k wd ef ;eJ Y tqD "mwf awG &J U ZD 0ur® pepf ud k taES muf t,S uf ay;Ed k if
wJh? a[mfrkef ;xkwfvk yfrIud k xd cdkufrI jzpfvmapygw,f/ tar&duefjynfaxmifpk rSm
11.1 &mcd k if EI ef ;&S d wJ h td rf axmif pk awG [m tpm;tpm vH k NcH Kpd wf cs &rIr&S dwJ h tajceJY &if qd kif ae&yg w,f/ tpm;tpm vH kNcH Kpd wf cs& rI qd k wmu usef ;rmwJ h aexd k if rI b0twGuf t&nftaoG;&SdwJh tpm;tpmawG r&&S dEd kdif wmudk qdkvdkwmyg/ trsd K;orD ;O D; aqmifwJh tdrfaxmifpkawG& JU iwfrG wfacgif;yg;rIeJY tm[m& csdKUwJhrI[m ysrf;rQ trsdK;om; &mEIef;xuf 3 qjzpfwJh 30.2 &mEI ef ; &S d aeygw,f/ uk vor*¾ tpm;tpmeJU pdkufysdK;a&;tzGJU BuD;&JU tqd kt& vuf wif tar &due JU u&pfbD,e fa'ou jynfolvl xk&JU 10% [m iwf rGwfacgif;yg;rIeJU t[m&csdK U wJh rI awG cHpm;ae&ygw,f/
rrSe fuefwJ h usef; rma& ; apmi fha&S muf rI
vlrItqifhtwef;awG[m usef;rma&; rnD rrQrI awGeJU eD; eD;uyf uyf qufEG,frI &Sdaeyg w,f/ usef ;rma&;tajctae r aumi f;wJ holawG[m qif;&J wGif;oufqif;Mu&NyD; qif;&J wJholaw Gu use f;rma&; r aumif ;Muygbl ;/ urÇ mh usef;rm a&;tzG J UBuD ;&J U avh vmrI t& ed rf h
uswJh vlrIpD ;yGm;a&;tvTmawG &SdwJ h wdk if;jynfawG twG if ;rSm tqdk;qHk;usef;rma&; tajct aeawG awGU&w,fvdkY qdkyg w,f/ usef;rma&;[m ynm a&;eJY owif;tcsuftvuf & ,l Ed k if rI awG eJ Y quf pyf aewJ h vl rI tpd wf tydk if ;w&yf vnf ; jzpfyg
w,f/ usef ;rma&;eJY ywfouf NyD ; qif ;&J jcif ;qd k wm[m 0if aiG enf;yg;rI? ynma&;e drfhusr I? vl rI a&;oD ;jcm;jzpf aerI eJ Y obm 0ywf0ef;usifqdkif&m ,dk,Gif; ysufpD ;rIawG tygt0if jzpfae ygw,f/ wdkif;jynftrsm;pku qif;&J om;awG [m qif;&J jcif; u aygufyGm;ay;vdk uf wJh usef; rma&;raumif;rI eJ Y raumif ;wJ h usef;rma&;u aygufyG m;ay; vdkufwJ h qif ;&jcif;qdkwJh oHo &mrS m vnfaeMuygw,f/
usef ;rma&; uG m[csuf rsm; vl rI pD ;yG m;a&;tqif h tajc
taeu usef;rma&;e,fy,f oH k ;ck rS m ouf a&muf rI &S d ygw,f/ a,bk, s use f;rma&;apmi fh a&SmufrI? obm0ywf 0ef;usif 'Pfc H& jcif ;e JY usef ;rma&; aqmif ½G uf yH kawG yg/ tar&d uef jynf axmif pk twG if ; uav;ol i,f usef;rma&;ppfaq;rIvk yf &mrS m 0if aiG enf ;wJ h rd om;pk awG u uav;awGeJY ynmrwwf
wJ hol awG&J U usef ;rma&;[m t qd k ;qH k ;jzpf w,f qd k wm awG U&S d cJ h & ygw,f/ vlrIpD;yGm;a&;tqifh tajctaewd k;wufvmwmeJY a,bk,susef;rma&; tajct aevnf; jrif hwufvmwmygyJ/ tvm;wltajctaeud k tmz&d uef? tar&duefuav;awG eJU vufwiftar&du uav;awG rSmvnf; awGU&ygw,f/
0ifai GeJY ynma& ;tqif h wd k;wufvmwmeJ Y usef ;rma&; vnf ; wd k ;wuf vmwmygyJ/ t ar&d uef jynf axmif pk twG if ;u t& G, fa&muf Ny D;olawGtz dk Y vnf ; use f;rma&;tqi fhe JY touf wm[m ynma&;tqif h eJY 0ifaiGwd k;wuf vmwmeJYtrQ wd k ;wuf vmwm awG U&ygw,f/
qif ;&J jcif ; qif;&Jjcif;eJY a&m*gb,
awG[m taMumif;wcku w jcm;taMumif ;wck ud k axmuf yif h ay;NyD ; yl ;uyf wG J zuf aeygw,f/ qif;&Jom;awGudk tajccHtm; jzifh ½dk ufcwfaewJh a&m*gb, awGu ydkNyD; qif;&JwGif;euf oGm;ap? tajctaeudk ydkNy D; qd k;0g;oG m;apygw,f/ qif ;&J jcif;u vlawGudk qif;&Jr IeJY qufEG ,f aewJ h a&m*gb,awG a&SmifvTJ zd kYcuf cJatmif vkyfay;
pd k ;aevif ;
pmrsufES m (9) od k Y ```
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 9/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 9
olwdk Ywd kif;Nynf awG u (t aemufwdk if ;) aq;ynm pw,f qdkawmh usaemf wdkYrS m ol wdkY&J U tac:ta0:rsm;udk odrS q&m 0ef Nzpf Ed k ifw,f/
wywfNyD;wywf pmar;yGJ
awGtMum;rS usaemfwdkY vleJY awmi f rw lawm h/ txkt axmif; oG ef oif qH k ;rrI cH&NyD ;rS om q&m0ef Nzpf vmMuwmyg/ oif wef ;av; 3- 4 ES pf avmuf wuf/ &mxl ;awG &qd kovdk rsdK; r[k wf/ ck ES pf ES pf ck ES pf rd k ; pmoif Mu&w,f/ &nf ;pm;xm;csif wm awmif tcsdefr&/ tJ... usaemf uvnf; ½kyfuqdk;qdkawmh ydk qd k ;/ ausmif ;wuf wm ck ES pf ES pf/ BudKufr,fhvl wa,mufrSudk ay:rvm/ xm;/
aemuf q&m0efcsufNcif; rNzpf/ tvk yf oifu wES pf/ t ½dku fcHv dkuf&wJhvuf/ vuf axmuf q&m0ef jzwf &r,f h Mud K; ud k cPcPvk jzwf vd k Y/ ausmif ; om;b0uwnf ;u tck xd zwf vd k uf &wJ h pmawG/ 'D b0 vl jzpf &
ADAM'S APPLE qd konfrS m vnfZvkyfjzpfygonf usdK; reyf/
'k wd ,ES pf MB rS m tm'rf wd k Y tmcd vd wdk YeJ Y qH k cJh &w,f/ wwd ,ES pf MB rS mwk ef ;u usaemf wd k Y yd k ;rT m;aA'awG oif &w,f/ tJ 'D rS m Ziehl wd k Y Neelsen wdk YeJ Y qH k cJ h
w,f/ aemufawmh qHk vdkuf wJh q&mBuD;awG rsm;rSrsm;/ pdwf awmif npfw,f/ olwdkYemrnf csnf ; usufae&w,f/ usaemf wdkYwdkif;jynfuom t&ifawGY Munf h/ vG ,f vG ,f av; jzpf aerS m aygh/
tJ usaemfwd kY q&mawG r[kwf ayr,fh q&mawGygyJ/
aq;ynm&SifawGu wckck awGY&SdNyD qd kygu olwdk Ytrnf wyf *k Pf NyKac:qd kcH&w,f/ tJ 'gaumif;w,f/ raumif;wm u usaemfwd kY ol wdkYtrnfawG ud k vdk ufusuf ae&wmyJ/
qdk ygpdk Y/ cE¨maA'bmom&yfrSm q
&mu vnfaphudk axmufNyD; bmvJ/ &Sif;Ny- ar;r,f/ bm t½dk;vJ ar;r,f/ vnfZvkyf
vnfZv kyf odyfray:w Jh t ajcmuf awGu &Sdao;w,f/
usaem fxy faw G;rdwmu a,musF m;awG rS Zvk yf ay:NyD ; t
rsd K;orD ;awG rS m bmaMumif h ray: vJ/ jzpfEdkifvm; rjzpfEdkifvm;
awmhrod/ yHkjyifav; wyk'f awmh Mum;zl;w,f/ urÇ mOD;u bk&m;oci fu vla,musf m; tm'rfeJY vlrdef;r {0 wdkYudk zef qif ;cJ h w,f/ azazmf 0g&D 14 &ufvm;awmhrod/ bk&m;u yxrqHk;vlom;pHkwGJudk wck awmh rS mxm;owJ h/ O,sOf txJ rSm&S daewJh opfoD;awG Bud Kuf wmpm;/ tJ yef ;oD ;awmh rxd eJ Y wJh/
waeY {0 csOfjcif;wyfNyD; yef ;oD;udk cdk;Nrd Krdw,f/
rsd KvdkYaumif ;vd kufwm 'rf&,f/ vnfacsmif ;xJ avQmueJyJ/
tm'rfudk yef;oD;wvH k; cl;
tm'rf yef;oD ;udk pNyD; rsdK aewk ef ;rS m bk &m;ocif bGm;u eJ ay:vmowJh/
(tm'rf wd k Y yef ;oD ;ud k ud k uf
pm;&rSef; rodao;/ "mwfajr MoZmawG ray:ao;qdkawm h yef;oD;av;u enf;enf;ao; yH k&w,f/)
]a[h olcd k;awG} tm'rf rS m yef ;oD ;BuD ; rsd Kvdk Y
wef;vef;/ cdk;xnf cdk;xkyfeJY rda&m/ vnfyif;r Sm tzkBuD; xvd kY/
aemufawmh Adam’s apple
qdkNyD; trnfwGif cJh owJh/ tJ'gu ta&;rBuD;/ usaemfwdk Y aq;ausmif ;
wu fawm h vnfZvky fu d k Adam’s apple [k ac:ygonf? Adam’s apple qdkonfrS m vnfZvkyf jzpfygonf [k pmawG
usuf ae&a&m/ awmfawmf qdk ;wJh tm'rf/ (bdk ;awmf? ab;awmf? bD
awmf? bifawmf? ...awmfrsm ; trd kuftrJav;u dk cGi fhvTwf awmfrl Muyg/)
tm'rf NyD;awmh tmcd vdpff vmygNyD/ tmcd vdpf um; ol&J aumif ;/ t*Fvd yfvd k Achilles / ( A aemufwG if r tu©&m ryg wmudk owdNyKyg) acgrol&J
aumif;? ewfbk&m;om;awmf? aoewfNyD;w,f/ wckawmh&Sd w,f/ wae&mrS m [muGuf&Sd w,f/ olYtaru ol Uom; ao ewfNyD;&ef ewfa&uefrSm ajcz aemif h aMum (Achilles tendon) ud k ud k if um a&ES pfNyD ; pGrf ;tm;jznf h ay;w,f/ udkifxm;wJhae&mu ewf a&eJ Y rxd vd k uf &/ tJ 'D ae&m uawmh aoewfrNyD;awmh/ odk Y aomfxd k vQd KU0S uf csuf ud k rnf ol rS rodMu/
ppfyG Jwdk if;Ed k if w,f/
waeY x½dG KifppfyGJjzpfawmh ol vnf ; 0if wd k uf a&m/ ol Yrd ef ;r ud k &efolawG vmbf xd k ;NyD; [m uG uf ud k &atmif ,l w,f/ rd ef ;r cspfvS wJh ol&Jaumif ;BuD; vQKdU 0Suf csuf udk ajymjyrdw,f/
ol cH vd k uf &w,f/ wd k uf yG J w ckrSm &efolu olYajczaemif h aMumud k aoewf eJ Y ypf NyD ; tEd k if ,lvd kuf w,f/ ol aooG m;a&m/ aemufqHk; ajczaemifh t½Gwf aMumonf Ach ill es tendon
tjzpf urÇmausmfoG m;a&m/ cE¨maA' tac:ta0:rsm; [m ordkif;aMumif;av;awG udk,fpDeJ Y/ aemufxyf Oyrm av;awG qufavh vmMunhf yg/
Adie’s pupil: ol i,f tdrfqd k wm Pupil / tvif ;a&mif wnf h wnf h xd k ;rd ygu wk ef Yjyef rI tNzpf csufcsif;yJ oli,ftdrf usOf; oGm ;&r,f / vltaoqdk&if awmh b,fvdk tvif;a&mif ay;ay; ol i,f td rf rusKH Uawmh? rusOf;awmh/ qdkvdkwmu t vif ;a&mif ud k rwk ef Yjyef Ed k if awmh/ 'gud k Pupil is dilated ol i,f td rf us,faeNyDqdkNyD; q&m0efawG a&;Muw,f/
vl t&S if awGa&m taoawG a&m "mwfrD;awGxdk;NyD; Munfh
Munfhvmvdkufwm 1886 rSm arG ;zGm;cJ hwJh NAd wd oQorm;awmf BuD; W.J.Adie u wckoG m;awG Y w,f/ rsuf vHk;tm½k HaMum csdKU ,Gif;rIaMumifh oli,ftdrf t vif;a&mifudk rwkefYjyefEdkifwJh a&m*g/ 'D vd k ol i,f td rf tvif ; wke fY jyef cs dK U,G if ;a& m*gud k
Adie’s pupil vdkY ac:w,f/ Auerbach’s plexus: wenf ;
tm;Nzih f Myenteric plexus vdk Y ac:w,f/ tlawG&JUvIy f&Sm;rI(Peristalsis) udk xdef;ay;wJ h t
rSwf 10 Vagus tm½kH aMumBuD; &J U tm&kH aMumudk if;cG Jrsm; tpk t a0;udk ac:wm/ 1825 ckESpf rSm arG;zG m;cJh wJh *smref vlrsd K; cE¨m aA'ynm&Sif L.Auerbach u awG Y&Sd cJ hwm Nzpf w,f/
Barrett ’s oesophagus:
Oesophagus qd kwmu tpmrsd K
>yef/ NAd wd oQcG J pd wf q&m0ef BuD ;N.R. Barrett (1903 arG ;-1973
rS mqH k ;yg;) u tpmrsd K>yef &S d wpf &SL;rsm; ajymif ;vJjcif ;a&m*gw ckud k awGY&S dcJhw,f/ tpmtdrft xJut&nfawG tpmrsd K>yef txd wufxufvmNyD; tpmrsd K >yef a&mif &rf ;vm&mrS aemuf qH k ; tpmrsdK>yefwpf&S L;awG ajymif; vJ oGm;wJ h a&m*gyg/ 'gaMumifhBarrett’s oesophagus qdkN yD;
urÇmausmf oGm;w,f/Bartholin’s glands: 1655
rS marG ;zG m;cJ h wJ h 'd ef ;rwf cE¨ maA' ynm&S if C. Bartholin uawmh arG;vrf;aMumif;eJ Y rdef ;rudk,f pyf Mum;rS m *vif ;wpH k ud k awG Y&S d cJ h w,f/ *vif;awGu t&nfppf xk wfay;wJ htwG uf rdef ;rud k,f ud k acsmqDvl;ay;ovdk Nzpfap w,f/ oH0gojy KwJhtcs defrSm usm;vdifw H0ifa&muf jcif ;udk acsmarG Uapygw,f/
rdef;rud k ,f t0rS mvnf ; yd k rd k ao;i,fwJ h *vif;awG &Sdyg w,f/ 'gawGudk Lesser vesti-
bular glands vd kY ac:w,f/Bartholin awGYwJh *vif;awGu
enf;enf;ydkBuD;awmh Greater
vestibular glands wenf;Bartholin’s glands /
qufygOD;rnfa'guf wmwif haZmfOD ;
NyD; jynfol vlxk&JU pGrf;aqmif &nf avsmhenf ;rI udk jzpf ay:ap ygw,f/ qif ;&J wJh Edk if iH awG rS m a&m*gtrsm;pkeJY qufpyfao qHk;rIawG[m umuG,fvdk Y&wJh?
pepftwGif ; aq;0g;eJ Y jyKpk uk orI&EdkifwJh a&m*gawGaMumifh jzpf aeygw,f/ qif;&Jjcif;[m jzpf&yftawmfrsm;rsm;rS m tJ'D a&m*gawG &&dS rI EIef ; jrifh rm;ap wJh wckwnf;aom pdk;rdk; t aMumif ;tcsuf wck jzpf ygw,f/ nHhzsif;wJ h oef Y&Sif ;rI? usef;rm
a&;eJY qufEG ,fynma&; tod r&Sd rI? pd wf cs&wJ h aomuf oH k;a& r&&S d rI eJ Y rvk H avmuf wJ h tm[m &"mwf ? tdrfwGif;npfnr f;rI awG[m qif ;&J rIaMumif h ydk qdk; oG m;apwh J t&mawG jzpf ygw,f/
'DtjyifrSm uav;oli,f aoqH k ;rI eJ Y rd cif aoqH k ;rI awG ud k qif;& Jom;awGMum;rSm ydkjy D; tES H Ytjym; awG U&S d&ygw,f/ Oy rm aeYpOf rdcifaoqHk ;rIeJ Y om; zGm ;Ny D;aoqHk ;rI 11600 &JU 98% [m zGH UjzdK;qJEd kif iHawGrSm jzpfyG m;wmyg/
a&m*gb,rsm; ESpfpOf qif;&Jjcif;aMumi fh
jzpf &wJ h a&m*gb,awGaMumif h cefYrSef ;ajc vl 14 oef;avmuf aoqHk;aeygw,f/ tla,mif &rf;emeJY oleJYwGJjzpfwwfwJh
0rf ;avQma&m*gawGaMumif h ES pf pOf uav;oli,faygif; 1.8 oef ;avmuf aoqH k ;ae&NyD; t rsm;pk u urÇ mh tqif ;&J qH k ; Ed k if iH awGu jzpf ygw,f/
urÇmvTrf;NcHKtqifhrSm t ajccH qif;&Jjcif;eJY qufEG,f a&m*g(PRDs) 3 rsdK;u td'fpf?
iS uf zsm;eJ Y tqk wf em a&m*gawG jzpf ygw,f/ urÇ mhtES H Ytjym;rS m jzpf yGm; aewJh td'fpfa&m*g& JU 95% eJ U tqk wfema&m*g ul ; puf rI&JU 98% awGu zGH jzdK;qJ Edk ifiHawGrSm jzpfygw,f/ 'Dht
jyif iSuf zsm;a&m*gaMumif h ao qHk;&olawG &JU 90% [m tmz &d u qm[m&wd k uf i,f a'ou jzpf ygw,f/ pk NcHK&&if urÇmw 0ef; aoqHk;rI&JU 10% [m 'D a&m*g 3 ck aMumif h jzpf ygw,f/
q,fpkES pf awG eJYcsD NyD; uk o vdkY&aeayr,f h qif;&J wJh wd kif ;
jyn faw GrS m tcs dK;tpm ;rr Q atmif aoqH k;rI EIef; yd kNyD; jrifh rm;vmwmuawmh jyKpk uk ovd k Y &EdkifwJh uav;oli,fa&m*g awGygyJ/ tJ'Da&m*gawGxJrSm 0ufouf ? Muu fn§ mac smif;
qdk ;eJ Y ydkvD ,dk tygt0if jzpf yg w,f/ wjcm;a&m*g 3 rsdK;jzpf wJh
*sKd uf od k;? tqkyf tat;rd a&m*g eJY 0rf;avQm0rf;ysufa&m*gawG [mvnf; qif;&Jjcif;eJY eD;eD; uyfuyf qufpyfaewJh a&m*g awG jzpfMuygw,f/
qif ;&Jjcif;eJ Y quf EG ,f a&m *gawG urÇmw0Srf ;u tajc taeawG ud k wif jyaewmu us aemfwdkYEd kif iHrSma&m qdk wJh pOf; pm;rI aMumifh yg/ qif;&J EG rf;yg;rI wd k uf zsuf a&;qd k NyD ; yg;pyf u t
oH aumif ;[pf aeayr,f h jynf ol vl xk trsm;pkBuD; qif;&JwG if; eufaeqJjzpf wJ h usaemf wd kYEd k ifiH rSmqdk&if qif;&Jjcif;eJU quf EG,f aewJ h a&m* gb,awG aMumif h wESpfwES pf uav;ol i,fawG b,favmufrsm; ao
vd k Yom ajzMunf h/ aooG m;r,f/ eifajymrSvm; jzpfoG m;rSmaygh/ Adam’s apple ajzrS rSefr,f/ a,mus fm;r Sef&if vnfZvkyf &S d&r,f/
pum;rpyf/ usaemfonf tck tcsd ef txd tajcmuf awG ud k a,musFm;awGrS ef; ½kwfw&uf
rcG J jcm;Ed k if/ tck acwf rS D vmawmh ydkqd k;/ tvStybmom&yfawG u wdk;wuf xGef ;um;vmwm ud k ;/ (tajcmuf awG ud k awG Ywd k if ; rdrdtdrfoleJY a,musfm; rdef;r tjiif;yGm;&wm cPcP/ ol Y ud k pawG YwJ h tcsd ef wk ef ;uvnf ; a,musFm;av;vm; xifrd ao; w,f/ aemufrS rdef;rrSe f;od wm/ olu usaemfh&JUtvG Jrsm; ud k todqHk ; vl om;/)
'gaMumif h vnfZv kyfud k vS rf;vS rf ;Munf h&w,f/ Munfh
NyD ;rS cGJv dkY&w,f/‘'D Mum;xJ
auR;w,f / (wcsdK Ur* FvmyGJ awGrSm pHkwGJawG tm'rfwdkYudk tm;usNyD; a&cJrkef YcGHYauR;ae wm awGYzl;Muyg&JU/ wu,f wrf ; yef ;oD ;auR;Mu&rS m/ tm; &S dw,fav/ a&cJrkefYu tcefYr oifh acsmif;qdk ;Edkifw,f/ n a&muf vif r,m;awG pum;r
ajymEdkifyJ acsmif;qdk;aeMu&if cuf a&m/)
bk&m;ocifu cGif hrNyKxm; bl;aemf/
[Gef; {xuf bk&m;ocifydkcspfwmaygh? rNrdK&if rkef;ypfvd kufrS maemf/
tm'rfrSm bk &m;ocif xuf rde f;rudk ydk aMumuf&wJ h t wG uf ...
(b k&m;ocif pwifze f qif;uwnf;u a,musmF ;rsm; wGif rdef;raMumuf&aomA DZ
ygvmcJh yHk &w,f)
a'guf wmwif haZmfOD ;
pmrsufESm (10) od kY ```
``` pmrsufES m (8) rS
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 10/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf10 NIGHTINGALE
uif qma&m*gqd k wm jzpf NyD qd k&if tjrpf jywf atmif uk oEkd if wJ h a&m*grsKd ;r[k wf yg/ uif qmqJ vf (cell uvyfpnf ;)awG yGm;rsm;r vmatmif 'grSr[k wf uifqmtvHk ;BuD ;xGm;rI aESmifhaES;atmif uifqmowfaq;? xd k;aq;? pm;aq;ES ifh ukojcif ;? "mwf uif jcif ; ponfwkd Y[m cH pm;&ol a0'em&S ifud k oufomap&ef ulnD ay;jcif ; omjzpf NyD; uifqma&m*g wu,faysmufoG m;wmrsKd ; r[kwfyg/
tJ 'D vd k uif qma&m*gud k aysmuf uif ;atmif uk oray;Ed k if aomf vnf ; rjzpf ao;wJ h uif qma&m*gud k wu,f rjzpf atmifumuG ,f ay;Edk if wJh enf ;vrf ;rsm;awmh &Sdygw,f/ uifqma&m*g umuG ,f &mrSm txda&mufqHk ; umuG,fEdkifwJh uif qmtrsKd;tpm;uawmh]om;tdrfacgif ;} uifqmyJjzpf ygw,f/ om;td rf acgif;uif qm[mHPV
vdkYac:wJhHuman Papilloma Virus
yd k; 0if a&mufcH&vd kY jzpf ay:Edk if wJh uifqmrsKd;jzpf ygw,f/ tJ'D Adk if;&yf pfydk ;[m toJa&mif bDydk; pDydk; wkdYvdk aoG;aMumxJa&muf oGm;wJh yd k;rsKd; r[kwf ygbl ;/ trsKd ;orD ; om;td rf acgif ;xd yf w0d k uf rS myJ &S d NyD ; <uuf Ed k Ytemjzpf apwJ h Ad kif ;&yf pf yd k;jzpfygw,f/
'D Ad k if ;&yf pf yd k ;[m trsKd ;orD ;&J U rsKd ;yG m;t*F gxJ ud k vd if quf qH &mrS wqif h ul ;puf ysHUES H Yygw,f/ tJ'D vd k HPV Ad k if ;&yfpf ydk ; 0if a&muf NyD ; trsKd ;orD ;wcsKd UrS m <uuf Ed k Yjzpf r,f? wcsKd UrS mvnf ; <uuf Ed k Yrayguf vdkuf wmrsKd ;? aygufwmudk owdrxm;rdwmrsKd;jzpfNyD; ESpftwef MumwJ htcg om;tdrfacgif ;xdyf uif qm jzpfoG m;Muw,f/
'gaMumif h rd k Y om;td rf acgif ;xd yf uif qm jzpf Ed k if ajctEÅ &m,f rsm; wJ h taetxm;ud k avh vmwJ h tcg om;orD ;OD ;a&rsm;ol? td rf axmif zuf od kYr[kwf vdif qufqHazmfrsm;ol rsm;rSm ydk NyD ;jzpf avh&Sd wmud k awGY&ygw,f/ 'DuifqmrSm a&m*guRrf;Ny Dqdk&if tawmfav; aMumufp&maumif;NyD; touf tEÅ &m,fay;Edk if oavmuf a&m*g rjzpf cif Bud Kwif umuG ,f Ed kif &if tvG ef xda&muf ygw,f/ vG efcJh wJ h 10 ES pfavmuftxdrS m om;tdrf acgif;uif qmud k apmapmodNyD; apmapmumuG ,f wm;qD ;Ed k if zd k Y td rf axmif &S d NyD ;trsKd ;orD ;rsm;rS m Pap
smear vd k Yac:wJ h om;td rf acgif ;xdyf rS tay:,H ta&jym; tyg;vT m av;udk erlemjcpf,l NyD; qJvfuvyfpnf;awG ajymif;vJ rI &Sdr&Sd wES pf wcg odk Yr[kwf 2 ES pf wcgqdkovdk rSefrSefppfaq;&ygw,f/ rouFmp&m awGY&SdNyDqkd&if jrefjrefukvdkufawmh uifqmt&ifh trmb0 ra&mufcif umuG,f wm;qD;Ed kif ygw,f/
tck acwf umvrSmawmhHPV Ak dif ;&yf pfyd k; umuG ,f aq;qd k wm ay:vmygNyD/ tJ'D umuG,faq;[m trsKd ;orD ;rsm; om;td rf acgif ; xd yf uif qm rjzpf atmifumuG ,f ay;Ed k if ygw,f/ 'gayr,f h 'D aq; [m trsKd;orD ;wdk if;twG uf t&G ,f ra&G ;tmedoif xufjruf apwJh aq;r[k wfygbl;/ 'geJ Yywfouf wJh od aumif ;p&mtcsuftvuf rsm;udk atmufygtar;tajzav;rSm azmfjyxm;ygw,f/
ar; / / [k d waeY u azh pfbG wf (Facebook) rS m jynf wGif ;u q&m0efav; wpk u om;td rfacgif ;uifqmeJ Y ywfouf wJ h owif ;wck wif xm;wm zwf rd vk dufw,f/ ajz / / bmwJhvJ &Sif/
ar; / / HPV vaccine vk d Yac:wJ h om;td rfacgif ;uifqmjzpfapwJ h Ak dif ;&yf pfa&m*gydk; umuG,faq;eJYywfoufNyD; a0zefxm;wmyg/ eHr,fBuD;
rD;,yfom;z Gm;txl;ukyg& *l q&m0efBuD; wa,muf[m touf 50 0ef;usi f tr sdK;orD; awGudk tJ'DumuG, faq;xkd;z kdY n TefMum;a ewm
awGU&vk dY yg/ ol wdk Yajymwmu tJ'D umuG,faq;[m touf 9 ES pf 10ES pft½G ,f uae 25-26 ES pft&G ,ftxd yJxk d ;oif h w,f? touf40 ausmf
50 0ef ;usift½G,f rS m umuG ,faq;xk d ;vk d Y bmrStusdK;r&S dbJ aiGaMu;aMumih f 'D vkd rsdK; rvk dtyfbJ nTef Mum;aew,f vkd Y ajymcsifwmaygh/ tJ'gol wk d Yajymovk d 26 ES pftxd yJ aq;xk d ;&rS mvm;? 'gxuf touf BuD ;&if
umuG,faq;xk d;zd kY rvk dtyfawmhbl ;vm;/ ajz / / 'Daq;u HPV vkdYac:wJh MuGufEkYdydk; rul;pufatmif umuG ,fwJh aq; jzpfygw,f/ a&m*gydk ; b,f vkd ul;puf cH &rvJ vk dYar;&if 'g[m vd ifqufqH&muwqifh ul;pufjcif;jzpfw,f/ 'Daq;[m umuG,faq;qdkawmh a&m*gydk ;ul;pufrcH&ao;cifrSm aq;xk d;cH &&if txda&muf qH k;ayghaemf/ toJ a&mifbD ydk ; umuG,f aq;vk d yJ aygh/ bD yd k ;r&S d ao;&if umuG ,f aq;xk d ;&r,f? bD yd k ;&S d aeNyD ; rS umuG,f aq;oG m;xk d ;awmh bmxl;rSmvJ/ tJ 'Dtwkd if ;yJ touf
26 ESpf ausmf rS HPV umuG ,f aq;oG m;xk d ;vk d Y bmxl;rS mvJvk dY ajym &rS myJ/ar; / / tJ'DtaMumif ;ud k rod vk d YbJ jzpf jzpfod&ufeJ Y aiGaMu;oH k ;pG JEk dif vk d Y ckeFacebook xJ rS ma&;xm;ovk dtouf 50 0ef ;usif rS m aq;oG m; xk d ;rd&ifb,f vk dtEÅ&m,f&S dEd kif rvJ a'guf wm/
ajz / / tEÅ&m,f awmh r&Sdygbl;/ umuG,faq;ay;vkdY ul;puf cH&NyD;om; Akdif;&yfpfydk;udk aoapwJhtmedoif r&SdwmwckygyJ/ wcsd KUpmwrf ;awG ud k avh vmwJ h tcg ajymxm;wm&S d ao;w,f? HPV
Virus yd k ;u wcgwav umuG ,f aq;xJ rS myg0if wJ h trsd K;tpm;uG J wck [m uk d ,f h qD rS mr0if xm;ao;&ifumuG ,f ay;Ed k if ao;wm awG U &w,fvkd Yajymw,f/ 'gayr,f h touf 30 ausmf trsdK;orD ;awG twG uf qd k &if om;td rf acgif ;uif qma&m*g Bud Kwif umuG ,f zk d Y a&G ; cs,f&r,fhenf;vrf;[m Pap smear vkdYac:wJh om;tdrfacgif;
tay:,Hta&jym;udk jcpf,lppfaq;wJhenf;[m txda&mufqHk; taumif ;qH k ;ygyJ/ umuG ,f aq;xk d ;Ed k if &if vnf ;aumif ;w,f? 'gay r,f h aq;rxd k ;Ed k if vk d Y uif qmjzpf awmh rvm;? jzpf rS myJ vk d Y awG ;yl p&m rvkd tyfygbl;/
ar; / / Pap Smear taMumif ;eJeJ&Sif ;jyygtH k ;/ ajz / / Pap Smear vkdYac:wJh om;tdrfacgif; tay:,H ta& jym;ud k jcpf,l ppfaq;wm[m vG,ful NyD; emusifrIvnf ; r&Sdyg bl ;/ om;zGm;rD;,yf txl;uk q&m0efrS vk yf ay;Ed kif wmr[kwf bJ ½k d ;½d k ;q&m0ef? txl ;avh usif h xm;wJ h ol emjyKwk d Yuvnf ; ,l wwf yg w,f/ arG ;vrf ;aMumif ;t0uae om;tdrf acgif ;0av;ukd twH u av;xnhf NyD; jcpf,l vkdufygw,f/ NyD;awmhrS zef slide jym;ay:rSm wifNyD ; "mwfcG Jcef;rSm ppf aq;&ygw,f/
ar; / / b,fES pf Bud rf ppfaq;&ovJ/ ajz / / yxrwcgppfaq;wmrSm tajzuaumif ;w,f? touf uvnf ; 50 atmuf rSmqk d&if 2 ESpfwcgavmuf ppfaq;&r,f/ touf 50 txuf usef;rma&;&mZ0if taetxm;t& Oyrm tdrf axmifwqufwnf; r[k wfbl;/ om;orD;rsm;w,f pojzif h tEÅ &m,f&S d wJ h taetxm;rsdK;qd k &ifawmh wpf ES pfwBudrf ppf aq;& ygr,f/
ar; / / tJ'D vk d yH k rSef ppfaq;jcif ;&J h aumif ;usdK;u bmrsm;vJ/ ajz / / yHkrSefppfaq;jcif;tm;jzifh om;tdrfacgif;xdyfu cells
uvyfpnf;awG eJ eJav;ykHrSefr[k wfbl;qd kwmeJ Y uifqmtqifhr a&mufcif tapmBuD ;rSmod NyD; a&m*gudk z,f&Sm;Edkifw,f/ tJ'Dvk d tapmBuD ;tqifh rS m a&m*gudk tk yfrd&if tjrpf jywf atmif ukoEk dif ygw,f/ om;td rf acgif ;uifqmaMumifh ao&r,f htqifh ra&muf atmif umuG ,fEd kifygw,f/
ar; / /om;td rfacgif ;uifqmrjzpfatmif umuG ,f&mrS m HPV vaccine
vk d Yac:wJ h Ak dif ;&yf pf yd k ;umuG,faq; oH k ;pG J yH k uk d usaemf wk d Y aqG ;aEG ;cJ h w,f/tJ'DrSm 'DumuG,faq;udk trsdK;orD;awGtwGuf oHk;pGJwmvkdYvnf;
od&w,f/ 'gayr,f h 'Daq;[m Ak dif;&yfpf yd k; umuG ,faq;qd k&if trsdK;om;awGrS m ok H ;vk d Y r&bl ;vm; a'guf wm/
ajz / / trsdK;om;awGrSm oHk;&ygw,f/ Gardasil vkdYac:wJh umuG ,faq;ud k vl ysd Kazmf0if pt½G ,f uae touf 26 ESpf twGif ; rSm &Edkif&if HPV Ak dif ;&yfpf ydk ;r0ifa&mufatmif umuG,fay;Edk if w,f/ 'DumuG ,f aq;udk oH k;pG J zk d Y tar&duefeJ Yuae'gEdk ifiHrS m nTef Mum;xm;wm &S dygw,f/
ar; / / trsdK;orD ;awGrSm umuG,f aq;xkd ;&wJh&nf&G,fcsuf u HPV
Ak dif ;&yf pf yd k ;ul ;puf rcH&zk d YtwG uf jzpf w,f/ tJ'DAk dif ;&yf pf yd k ;[m om;td rfacgif;xdyfuifqmjzpfapwmrdkY uifqmrjzpfatmif wenf;tm;jzifh
umuG, fwJhoa bmyg yJ/ trsdK ;om;a wGrSm 'Dumu G,faq ; oHk;p GJoif hw,f vk d Yqd kawmh b,f vk d uifqma&m*g umuG ,fay;rS mvJ/
ajz / / HPV Ak d if ;&yf pfqdk wm <uufEk dYayguf apwJ h Ak d if ;&yf pfayghaemf? <uuf Edk YjzpfNyD ;&if aemufwqifh uifqmjzpfzk dYtEå &m,f ydkrsm;vm w,f/ 'ghaMumih f <uuf Ekd Yrjzpfatmif ul;pufrcH &atmif tJ'D um uG,faq; xkd;&wmyg/
ar; / / trsdK;om;awG rS mjzpf wJ h <uufEk d Y u b,f vk dae&mawG rS m tjzpf rsm;ovJ a'guf wm/
ajz / / trsm;qHk;u ptdk0w0k dufeJY vd ifwH xdyf zsm;rSm <uuf Ekd Y aygufwwfygw,f/ 'g[m vdifqufqH&mrSwqifh ul;pufwJh a&m*gwrsdK;ygyJ/ tar&d uefEdkifiH CDC ul;puf a&m*g xd rf;od rf;
a&;pifwmu xkwfjyefcsuf t& <uuf Ek dYaygufjcif; HPV Akd if;&yf pf ul ;pufcH &jcif;ud k t½G ,f a&mufNyD ;ol rsm;&J h 50% rS m awG Y&S d&w,f vk d Y qd k xm;ygw,f/ 'D umuG ,f aq; pwif ay:ayguf wk ef;u trsd K; orD ;rsm;oHk ;zk dYqdkNyD ; &nf ½G ,fcJhwmyg/ aemufawmh 2009 ckES pf rSm tar&d uefrS m trsd K;om;rsm;oH k ;pGJ &efoif h awmf wJ h umuG,faq;ud k twnf jyKay;cJ hw,f/ 2010 ck ES pf usawmh uae'grSmvJ trsdK;om; awGoHk ;zkd Y umuG,faq;qd kNyD; twnf jyKay;cJ hygw,f/
ar; / / umuG ,faq;rS m trsd K;orD;umuG,faq; trsdK;om; umuG,faq;qk dNyD ; jcm;xm;wm&Sdovm; a'guf wm/
ajz / / tck FDA cGif hjyKNyD;om; aps;uG ufxJrSm&SdwJ h umuG,f aq;u 2 rsd K;&Sdygw,f/ Cervix qkd wJhaq;u trsdK;orD ;twGuf yJ oHk;vk dY&w,f/ xd a&mufw,f ayghaemf/ olu <uufEdk YAkdif;&yfpfydk; trsdK;tpm;uGJ 2 rsdK;xJukdyJ umuG,fay;wJh tmedoif&Sdw,f/
'gayr,fh tJ 'DtrsdK;tpm;uG J 2 rsdK;vH k;u om;tdrf acgif;xdyf uif qm jzpfapwmrk dY trsdK;orD ;awG twGuf tJ'DumuG ,faq;u oif h avsmf ygw,f/ aemuf wrsdK;uusawmh trsd K;tpm;uGJ 4 rsdK;udk umuG,fay;w,f/ Gardasil vkdYac:wJh tJ'Daq;[m ck eu Cervix
rSmygwJh Akdif;&yfpfydk; trsdK;tpm;uGJ 2 rsdK;tjyif aemufxyf 2 rsdK; tm;vHk ; 4 rsdK;umuG ,fay;w,f/
ar; / / Gardasil uyk d NyD ; umuG ,f rI pG rf ;tm; aumif ;wJ hoabmayghaemf/ ajz / / [kwf ygw,f/ tJ'D Gardasil rSmyg0ifwJ h aemuf xyf trsd K; tpm;uG J 2 rsdK;[m trsd K;om;awG rS m tjzpf rsm;wJ h <uuf Ek d Y Akd if ;&yf pf trsd K;tpm;uGJ yg0ifwmrdkY Gardasil umuG,faq;u trsdK;om; awGtwG ufyg oifh avsmf wJhumuG,faq; jzpfygw,f/
ar; / / umuG ,faq;xk d ;xm;&if b,favmuftxd pd wfcs&ovJ/ ajz / / umuG ,faq; 2 rsdK;pvHk; b,f [mrSm 100% umuG,f rI ray;ygbl;/ 70-80% avmufyJ umuG,f ygw,f/ ckaemuf ydk if; trsd K;om;awGrSm tJ 'D umuG,faq;xkd ;zkd Y ydk NyD; wk dufwGef;vmwm udk awG U&w,f/ txl;ojzifh vdifwlquf qHwJh trsdK;om;awG rSm ptk d 0<uuf Ed k Ya&m*gjzpf wmrsm;vmNyD ; tJ 'D uwqif h ptd k uif qmjzpf wm yd k rsm;vmwmud k awG U&wmrd k Y touf 26 ES pfrwkd ifrD umuG ,f aq;xk d;Ed k if &if 70% avmuf umuG ,f ay;Ed kif w,f qd k awmh odyf r qd k ;bl ;aygh/ aemufNyD; trsd K;om;awG rS m umuG ,f aq;xk d;xm;jcif; tm;jzif h trsd K;orD ;awG qD ud k vJ ul ;pufEd k if ajctEÅ &m,f enf ;yg;ap wmudk awGY&wmrd kY tckvk dwkd ufwGef;csuf awG xG ufay:vmwmyg yJ/ umuG ,faq;[m tusd K;&S dwmawmh rSefygw,f/ 'gayr,fh wu,f h vufawG UrS m umuG ,f aq;ouf ouf ud k csnf ; tm;ud k ;wm rsd K;r[k wf bJ rd rd ud k ,f uk d a&m*grul ;puf cH &atmif tjcm;enf ;vrf ; rsm;eJ Yvnf ; BudK;pm;umuG,f ygvk dY wkd ufwGef;csifygw,f/
trsKd;orD ;rsm;tm;vHk ; usef;rma&;A[kok w <u,f 0NyD; om; tdrfacgif;xd yf uif qm tEÅ&m,frS umuG ,fEdkifMuygap/
a'guf wmcifapm0if ;
om;tdrfacgif;uifqm
aMuysufpD;aeMurvJ? vlawG b,favmuf a&m*gb,awG jzpf Mu aoqH k ;aeMurvJqd k wm pOf ;pm;Munfh &if od Edk kifygw,f/
rod aoqHk;aeMuwJ h ta&t wG uf[m b,favmufrsm;jym; aeygN yDvJ/ usaem fpOf ;pm;rd wmudk wif jyvd kufwmyg/
pd k ;aevif ;
awmfvSefa&;w&yf qifETJ &if; aoqHk;MuwJh? awmfvSef a&;NyD;umv tcuftcJ tajc taeawGudk aMumuf NyD; ppft pd k ;&ud k wpwp odrf ;oG if;pnf ;
½Hk;rIu aemifESpfaygif;tawmf MumrS m wjznf ;jznf ; atmif jrif aumif ; atmif jrifvmEd kifrS m jzpfayr,fh tJ'DESpfumvawG twGi f; jre frmEdk ifiHwpf0ef;
vHk ;rS m usef;rma&;apmifha&Smuf rI nHhzsif;vdkY? r&SdvdkY? wm0ef ysufuG uf vdk Y? tmPmydk if awG &J U ESdyfpufuvljy KrI? rw&m;ap cdk if;rI? rw&m;zrf ;qD; axmif
csvd kY qif ;&J'ku©a&mufMu&if; a&m*gb,xlajym rukoEdkif vdkY aoqHk;Mu&r,fholawG&JU ta&twGufud kvnf ; xnfh oG if ;pOf;pm;Muzd kYyg/ vl rod ol
u m uG ,f yg
a'guf wmcifapm0if ;
``` pmrsufES m (9) rS
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 11/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 11
uJ...olih,fcsif; q&m0ef wa,mufu tarwa,muf AdkufxJ uav;aoaewmudk aq;½H krwuf vdkY pdwf raumif ; aMumif ; ajymw,f/ 'D taMumif ; t&muae tckusaemf pum; ajymcsif vmw,f/
usef;rma&;ynmay; a[m ajymyG J vk yf Murvm;/ uJ ... usef ; rma&;a[majymyG J rS m atmif jrif rI &mE Ief ; b,favmuf& SdrvJ/IEC material owif;ynmay;
tcsu ftvuf tp Hk ? yr f;z vuf? ½dI;armf',f vfawG yg&if awmif 10 &mcdkifEIef ;yJ atmif jrif w,f/
[kwfNyD? 10 a,mufrS mw a,muf/ rqd k ;vS ygbl ;/ tJ 'D w a,muf ud k Peer arG ;r,f/ ud k ,f tdwf xJxnfh/ oluwqifh olY vk yf azmf ud k if zuf awG ud k cPcP ajymatmif vk yf r,f/ tJ 'D vd k ajym wJhtwGuf udk ,fawGbm sup-
port vkyf ay;rvJ/ [kwfNyD/ jrefrmjynf&J Y em
rnf BuD ;pD rH csuf Dots
atmif jrif ovm;/ jyef qef ;ppf MuOD ;/ jref rmjynftxufydkif; tpnf;t a0 ;wck rS m us ae mfxa jy m w,f/ wD bDq&m0ef taeeJY/
jr ef rm jynf tJ 'Dtc ds ef ausmufpdrf; a&mif;taumif ; qH k;umv/ tif yd k&D,rf wpfESpf xJ av;Budrf vkyf aewJh umv/ tJ'DrSm wDbDbk&m;q&m0efr BuD; wa,mufuajymw,f/ jrefrmjynfom;awG wDbDaq; aomuf Ed kifzdk Yud k usef;rma&;0ef BuD;u 'l;axmufrwwf tul tnDawmif;&w,fwJ h/ usaemf vufrcHygbl;/ jrefrmjynfu tD oD,dk yD;,m;vm;/ 'Davmuf ausmufpd rf;awG? a&eH obm0 awG xGuf vdk Y &JwH cG ef? aZmwdu pojzif h Ed k if iH jcm;&if;ES D ;jr§ KyfES H ae wJhae&mrSm jrefrmjynfolawG aomuf zd k Y wDbDaq;ud k Ek dif iHw umu vufjzefYawmif;p&mvdk vm;/ 'Dar;cGef;udk ESpfud k,f Mum;ar;awmhbmtajzrS xG uf
rvmbl ;/ bmvd k YvJ/ ud k ,f h Ed k if iH twGuf ud k,frvSLbl;av/ rvSLawmhbmjzpfvJ/ t
vSLcH&w,f/ [kwfNyD/ vSLwJh Ed kif iHjcm;uvmjyD/ q&m0ef awG udk wDbDaq;? iSufzsm;aq;? attm&fwD udk olcd k;ppf ppfcH & w,f/ usaemfvufrcH Edk ifbl ;/ bmvd k YvJ/ usaemfol cd k ;rS r[k wf wm/ tck aemuf yd k if ; Ed k if iH wum usef;rma&;awG 0ifvmw,f/ aumif ;vm;/ aumif;w,f/'g ayr,f h ...
q&m0eftvk yfcef Yzd k Y vd kcsif wJhtc suftvuf trsm;BuD ; awmif ;w,f/ aiG ud k Ed k if iH wum EIef;t& vHk ;0rudkuf nDwJh ayg aygyJyJeJY q&m0efawGudk cefY w,f/ bmvd k YvJ/ tpd k ;&u uef Y owf xm;w,f/ td k if tif *sD td k u vpm trsm;BuD ;ay;&if tpd k;& q&m0ef qH k ;½IH ;rS mpdk ;vd kYwJ h/ rd kuf w,f/ aemuf qHk; ol wdkYtvk yf ud k avQmuf&wJhq&m0efu &Jp ce f;oGm ;NyD ; tus if hp m& dw å
jrefrmEd kifiH tqkwfa&m*g wd kufzsufa&; aumi f;rGef aMumif ; &JqDu axmufcH pm ,lcdkif;wJ htxd vl yg;0vmw,f/ NyD;&if tJ'Dpm ½Gufudk Original wif &r,fwJ h/ xGD cef YcsifcefY/ rcefYcsif ae? r wifbl;/
Dots rSm aemufwcsufudk axmuf awmh vJ rBud Kuf jyef bl ;/ 'gjref rmjynf ...om;aeraumif ;&if taraq;wdkuf/ tar aer aumif ;&if om;orD ; aq;wd k uf wJ h ae&mrS m Dots provider tjzpf rd om;pk ud k aemuf qH k ;xm;w,f/ rdcif eJYuav;yJjzpfjzpf? tdrfeD ; csif;y Jjzpfj zpf? q,ftdrfr SL;yJ jzpfjzpf aq;wdk ufwm 0ef cHvk yf cdk if;w,f/ b,fE Spf jym ;ay; xm;vd k Y aoG ;rawmf om;rpyf udk aeYwdki f;aq;vmwdkufrSmvJ/Dots supervisor qdk wJh om;zG m;
q&mrawGuvnf; pDrH csuf av;? ig; eJYwif oGufcsmyg' vd kufaejyD/
uJ...Dots atmifjrifw,f qdkwJ h 86 &mcdkifEI ef ; owif;pm
xJ zwf vd k uf &w,f/ r,H k a&;cs r,Hk/ MDR (aq; trsm;rwd k; a&m*gyd k;) wifr[kwf/ ExDR
(tpG rf;ukefaq;rwdk;a&m*gyd k;) &S d aewJ h jref rmjynf/ rd om;pk vd k uf jyKwfjyKwfjyKef;oG m;wmudk awG Y zl;wJh usaemf vHk ;0r,Hk yg/ Rifa-
mpicin, Oflox, Levoflox,
Ciproflox awG over-counter (aq;pmrvd k tvG wf ) a&mif ;ae wm aygaygrsm;rsm;/ b,f vdk xd ef;csKyfrSmvJ? wDbDud k/
a':vmw&mausmfay;&wJhN95 Mask (ES macgif ;pnf;rsuf
ESmzH k;) qd kwm 'DwDbDq&m0ef wcgrS rjrifzl;bl;/ 'DwcgoHk; rsuf ES mzH k ; (Mask) ud k wD bD aq; ½H k yk od rfBuD;rSmawmh &Sd w,fajym wm yJ / om ;z Gm ;q&m rw a,muf? q&m0efESpfa,muf avmufvJ 'D wD bDu pm;oGm;
NyD/ usaemfvnf ;ygrSmyJ/ vl em eJ Ypum;ajym&ifMask u t[ef Y twm;jzpf vd k Y b,f awmh rS Mask
rwyfyg/ ukefu kefajymr,f/MDR vl emeJ Yawmif Mask rwyf
cJh yg/ ucsifarSmfrSm usaemf wDbD
udk pukdifwJhtcs def/ TSR u 55%/ r,Hk&if jyefar;Munfh vd kY &w,f/ wu,f&&r,f hNorms (pHEIef ;)u 85%/ ysuf
uGuf olEIef ;u 19%/ wu,f EI ef ;t& 5% xuf rausmf &bl ;/
uJ. ..q&m0efrs m;pOf;pm; Munf h/ ysuf uG uf ol 19a,muf u aq;,O fwDbDy dk;& NyD; t ouf&Si faer,f / olwdk Yuae ul;oGm;r,f hvlu e*dk,Ofydk ; av;&r,f/
td wf csf td k if AD G u vd if quf qH rIu trsm;qH k;&wm/ wDbDu vlxlxyfwJ hae&mav;rSm vl Munfh awmhtaumif ;? acsmif;w [G wf [G wf vluaewqifh av xJuul ;wm/ bwf pfum;av;
rsm;ay:rS m vl b,f avmuf Muyf ovJ cifAsm;wdkYodw,f/ aq; ,Of awG jyefYvm&if wDb De JY aemif q,f pk ESpfwck rS m aojcif; qdk;awG rsm;vmOD ;rSm/ udk,f ygtygt0if/
aemufjyóemu ppfjzpf/ usaemf ppfjzpfwJh tcsdef tpnf;
ta0;oG m;wuf &w,f/ tpnf ; ta0; jyefvmwJh tcsd ef vrf ;rSm aqmfvdkY vrf;ydwfxm;w,f/ arS mf xJ uajy;wJ h? jyef wJ h um;awG csnf ;bJ/ toG m;um;rS m 'D q&m 0ef wa,mufwnf;/ b,fol rS arS mfxJroG m;bl ;/ qef wtdwf ig;aomif;umv/ usaemfpdwf xJ oGm;NyD/ ig BudK;BudK;pm;pm; zmax;ay;xm;wJh wDbDvlem awG/ wu,fbJ/
arS mf xJ rS m wD bD vl em tayg qHk;/ aq;ysufwmtrsm;qHk;/
e,fp HkuvmpD; yGm;&Smaewm/ 'DvdkvlawG aq;raomufbJ jyefajy;ukef Muw,f/ olwd k Y ae &ma&mufvnf; wDbDXme jyef oGm;rSmr[kwfbl;/ bmvdkYvJ qdkawmh wu,fwDbDvnf; [k wfw,f/ aq; wvavmuf rSef rSefomaomuf&if a&m*gu aysmufovd kjzpfaeNyDudk ;/
uJ...ar;csifwmu 'gawG ud k xl;jcm;jzpfpOftaeeJY usef; rma&;0efBuD;Xme us,fus,f jyefYjyefY csjyoifh ovm;/ csrjy
oifhbl ;vm;/ tyfeJYxGif;&r,fh t&mawG u ayguf qd efeJ Yayguf zd k Y igyif pif ,lNyD ;rS jzpf vmrS myg uG m qdkjyD; xm;aeMuwmvm;/ aq;rwd k ;wJ h vl awG xJ rS m tvk yf vkyfEdkifwJh? om;zGm;EdkifwJh vl i,f vl½G ,f awGtrsm;BuD;aemf/ wD bD ud k aMumuf zd k Yaumif ;w,f qd kwm usaemfawmh awG ;&if;eJ Y awmif Muuf oD;xw,f/
aZmf0if ;xG wf(Zaw Win Htut facebook rS)
waeY vlemwa,muf yg &m pDwarm wv Hk ;avmuf aomufcsifojzifh NrdKUxJxGuf vmw,f/
yxrqHk; pwd k;qdk ifwckudk t&if oGm;w,f/
pwdk ;qd kif ydkif&Sif- aygufayguf &S m&S m[,f/ wu'f vH k ;yJ a&mif ; wm/ wvH k;wnf;ra&mif ;bl;/
ol pd wf ysuf vuf ysuf xG uf vmw,f/ aq;qk dif oGm;w,f/
aq;qd kif- yg&mpDwarm wvHk ; awmh a&mif ;rwwf ygbl ;/ tud k &,f/ pyfaq;av;awGawmh&
r,f/ wxkyfrS 50 wnf;yg/ vlem- usaemf yg&myJ vdkcsif wm/
ajymNyD ; aq;qdkifu xG uf vma&m/ vrf ;rS m olYtod t rwfwa,muf udk awGYw,f/
trwf rif ;- [d wf... b,fwHk ;/ vlem- yg&mpD warm &Smaewm yg/
trwf rif ;- aq;½kHoG m;/ aq;½k H rSm yg&mpDwarmwifrubl;/ wjcm;aq;awGyg tultnD ay;aew,f/
vlem aq;½kH csDwufoGm;
w,f/
vlem- yg&mpDwarm wvH k; avmuf ay;prf;yg q&mr/
q&mr- q&m0efprf;oy fNyD;rS ay;vdkY&w,f/ cPapmifhaemf/ q&m0ef rtm;ao;vdkY/
aq;½k H a&muf awmh q&m0ef r&S dao;qdkNyD ; apmifh ae&w,f/ ½k H ;yd wf &uf qd k awmh q&m0ef t a&;ay:cGJpdwfcef;rSm 0ifa&muf ulae&w,f/
(uif nmEd k if iHwG if xd k tjzpf rsd K; &S d wwf wm vl emtcsd KU em;r vnf )
apmif h &wm Mumawmh vl em ysif ;vmw,f/
vlem- rif ;wd k Yaq;½k H u qd k if ;bk 'f awG jzKwf csvd k uf uG m/ 'D avmuf ta&;BuD ; vlem/ 'DrSm acgif; ud kufvd kY aoawmhr,f/ igao
&if w&m;pG Jr,f aemf/ uif nm Ed ki fi Hawmf odu ©musw,f / 'D0ef xrf;awGaemf ... [if ;/
oltrsdK;rsdK; ajymaea&m/ q&mrwa,muf u tjyif
rS m 0,f aomufqd k NyD ; ajymvd k uf w,f/ vlem pd wfysufNyD ; xGuf vmw,f/
trwf rif ;- aq;&vm; armif &if/
a[m trwfrif; eJY awGY awmh tar;cH&NyD/
vlem- r&bl;/ tjyifrSm 0,f cd kif;w,f/
trwfrif ;- (pdwfqdk;[efjzi fh) bwf *suf awG 'D avmuf wd k ; ay; xm;wmawmif ... tif/ usaemf aq;½kH oG m;ppfvdk uf r,f Asm/
[efygygeJY xGufc GmoGm ; aom trwf rif ;ud k uif nmEd k if iH
om;awG tm;udk;&wm trSef/
vlemu pdw fwd koG m;N yD/ or®wxH wdkifpmudk þodkYa&; vdk uf onf/
od k Y or®wBu D; (ui fnmNrd KU
awmf? uif nmEdk ifiH ) usaemfwdkYudk u,fawmfrl
yg/ uif nmEdk ifiH jynf olawG ud k u,fwifyg/
usaemfonf acgif;t&rf; udkufa&m*g Nzi fh aq;½kHoGm ; a&muf jyoaomfvnf ; aq;½kH wGif q&m0efr&Sd/ q&mru vnf; tjyif uaq;ud k 0,f cd k if ; ygonf/
usaemh rdwf aqG trwfrif; ud k ouf aownfí &ygonf/
,ckvdk ajymif;vJrIw&m; rsm;ud k azmf aqmif aeaom tcsd ef
wG if q&m0ef? q&mrrsm;onf acwfaemufjyefqGJaeygoNzifh xda&mufpGm ta&;,lay;oifh aMumif; rdbozG,f aeYwdk if ; &Sd cdk;ae&aom rpö wm President
MuD ;ud k av;pm;pG m wif jytyf yg onf cifAsm;/
trnf-armif armif zG
or®wBu D;rS aumfrw DzGJY pHk prf;cdk if ;onf/
trwf ri f; aw G aq ;½ kH a&muf vmonf/
aq;½k H u q&m0efrsm; pd wf npf oG m;onf/
vl emu yg&mpDwarm w vHk;twGufeJY *½kwpdkuf &SdvS aom vlBuD ;rif ;rsm;udk aus;Zl; wifrqHk; &S daeownf ;/
wd kuf qd k ifrI &S du onf ;cHyg/a'guf wm a&rD ;&S m;
yg&mpD warmyH k jyif
aZmf 0if ;xGwf
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 12/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf12 NIGHTINGALE
Medical Profession vkd Yac: wJh aq;ynmavmuqkdwm
twwf ynm&S if? todynm&S if qk d wJ h buf uk d t"d yÜ g,f yk d rk d ouf a&mufNyD; usef;rma&;avmu(Health Profession - Health
Environment) qkdwmusawm h vlxktw Gu f us ef ;r ma &;(Public Health) ukd tusdK;jyK
aqmif &G uf ay;r,f h ywf 0ef ;usif wck vk H ;eJ Y ouf qk d if wJ h vl YtzG J Yt pnf;w&yf? vlYtusdK; jyK0ef; usifwckyJ jzpfygw,f/
'Daqmif;yg;rS m aq;ynm avmuom;awGa&m usef;rm
a&;avmuom;awG rS myg &S d tyf wJ h ,Of aus;rI? usif h0wf od u© m? uk d ,f usif h w&m;? touf t&G ,f? ynm? BuD ;ol uk d ½k d aouk d if ;½I d if ;rI *g&0qk dwJh ukd ,fusifhoD vawG ukd aqG;aEG;ajymjyr Sm jzpfyg w,f/ bmaMumifhvJ/
aq;ynmavmu? usef ;rm a&;avmuom;awG [m jynf ol vl xk vl om;tm;vk H ;wk d Y&J U usef ; rma&;? b0touf &Sif oef a&; twGuf touf ocif aus;Zl ; &S ifawG jzpf wmaMumifh ygyJ/
'D awmh touf ocif? aus; Zl;&Sif orm;awmfawG&JU *kPf odu©m usifh0wfeJYtnD aexk dif jyKrlMu&rSm jzpfygw,f/
'gh tjyif a'gufwmbGJY&ol awG[m oifMum;ay;&r,f h tm p&d, q&m*kd Pf;0ifawGvnf ; jzpf Muygw,f/ vlemr sm;u kd aq;u koay;½kHoufouf r [k wf bJ rd rd &J Uynm? uRrf ;usif rI awGukd jynfol vlxk? tjcm;ol rsm;? wynf hrsm;ukd ynmay;rI? oi fMum ;ay;rI wm0e fawG aqmif &G uf zk d Y wm0ef &S d ol awG yg/ 'gaMumif hrk dYvkdY a'gufwmqkdwJh Ekd ifiHjcm;a0g[m&w&yfukd a&S ; a&S;u q&mawmf? orm;ausmf awG u q&m0ef vkdY ac:a0:o rk wf jref rmrI jyKcJ hwm tifrwef xd rd? t"d yÜ g,f &S d wJ h bmomjyef rI pum;pkygyJ/
xkd Yenf;wlvl emawG uk d r&G H r&S m &if 0,f om;? orD ;yrm jyKpk
ukoay;wJh olemjyK (Nurse) awGuvnf; orm;awmf rsm;eJ Y twl wG Jzuf vkyfukd if&if ; ao rif ;eJ Yppf cif ;olvk yf azmf uk d if zuf nDtukdarmifESrawG jzpfMuvkd Y touf ocif aus;Zl;&Sif *k Pf tifawG ykdifqkd ifol rsm;yg/
ork d if ;rS m xif &S m;cJ h wJ h ol em jyK zavmh &if hpf Ek duf wif a*;vf &JU vl om;tusd K;aqmif &G uf Bud K;yrf ; rIawG[m urÇ mwnfoa& GU wnf NrJ ae? *k Pf a&mif xG ef ;ajymif aerSm jzpfygw,f/
'DuaeYeJY aemifwacwfrSm aq;ynmavmuom;? usef ;rm a&;avmuom; jzpf vmMur,f h aq;ynm&S if (orm;awmf)? ol emjyKutp usef ;rma&;0ef xrf ; tm;vk H;[m a&S;a&S ;u orkdif; wavQmuf vrf ;xG if azmuf cJ h wJ h aus;Zl;&S ifq&morm; q&m0ef (a'guf wm)eJ Y q&mocif trsd K; rsdK; (wcsdKU q&m0ef r[k wf? Oy rm Louis Pasteur 1832-1895 [m ausmif;q&mBuD ;wOD; jzpf NyD; Bautine and Best wdkYuPancreas
rkefYcsdKtdwfInsulin
"mwf awG Y&SdcJhol 18-19 &mpk aq;ausmif ;om;) wk d Y&J U aus;Zl ; w&m;r sm;? vkyfazmfukdifzuf rsm;&JU xGef ;ajymifcJhwJ h tpOft vm? ukd,fusifhw&m;? odu©m awG eJ YtnD aexk d if xd ef ;od rf ;Mu &rSm jzpfygw,f/
aq;ynm&S if (orm;awmf ) wkd Y&JU taemufwkdif;aq;ynm zci fBuD;wOD ;jzpf cJhwJh bDp D (600-372) *&d awG;ac:ynm &S if orm;awmf BuD ; [pf yd k ua&; wD ; jyKpkcJ hwJ h usrf ;awG xJrS m t xl;jcm;qkH;eJY tokH;tusqk H;t jzpf &SdcJhwmu aq;ynm opö m w&m; nGefYaygif ;usrf;eJ Y [pf yk d ua&;wD; usrf;opömusdefqkd csuf (Hippocrates Oath) jzpfyg w,f/ q&m0efrsm ; vkdufem usif hokH ;&r,f h 'D usif h 0wf od u© m
uwd opö mpum;[m ,aeYwk dif &S ifoef qJ yg/
a&S ;*&d acwf tcgu ewf t aygif ;ud k wk d if wnf opö mqk d cJ h Mu yk H uawmh -
]a&S ;a[mif ;orm;awmfBuD; rsm;eJ Y aq;ynmuk d apmif h a&S muf Muukefaom ewfaumif ;? ewf jrwfwkdYtm; wkdifwnfí t uREkfyfonf þusrf;opömukd jyKqkd ygtHh ..
(1) tuREkf yftm; aq; ynm oif Mum;ay;uk ef aom q &morm;rsm;ukd rd bozG ,f ukd ; uG,f ygth H/
(2) q&morm;rsm;\ om; orD ;rsm;tm;vnf ; tuREk f yf \ nD &if ;tukd? armif&if;ES ruJh okd Y cspf jrwf Ek d;ygtH h/
(3) q&morm;rsm;\ om; orD;rsm; aq;ynmoifvkdu tuREkfyfonf aiGaMu;r,lbJ tcrJh oifMum;ay;ygtHh/
(4) *D vme yk *¾ Kd vfrsm;tm; tNrJ wap tuREkfyf onf pGrf; pG rf ;wrH apmif h a&S muf uk oygtH h/
(5) tuREk f yf onf rnf onf h tcgrqk d ab;Oyg'f jzpf apwwf
aomaq;ukd vnf ;aumif ;? aoapwwf aomaq;uk d vnf ; aumif; *Dvmeyk*¾dKvfrsm;tm; ay;jcif ;rS a&SmifusOf ygtHh/
(6) tuREkf yfonf rnf onf htcgrqkd rw&m;aom cGJ pd wf uk ojcif ;rS a&S mif usOf ygtH h/
(7) *D vmeyk *¾ d Kvf rsm;uk d uk opOf ¤if ;wk d Y\ twG if ;a&;ud pö t00 vQd KU0S uf csuf rsm; awG Yjrif od&Sdoa&GU olwyg;tm; rnf onfhtcgwGifrqkd xkwfazmf ajymqkd jcif;rS a&SmifusOfygtH h/
,ck uwdopö mjyKonfht wkdif; aqmif&GufcJhygaomf t uREk fyf onf urÇ mwvT m; ausmf Mum;? BuD ;yGm;aumif;pm;ygap aom0f/ tu,f í uwd opö muk d ysu fcJ hygrl tuREkf yftm; r aumif;usdK;trsdK;rsdK; usa&muf ygapom;}/
orm;awmf pOf qufvk d uf em cJh aom þuwdopö mukd tajc
wnfNyD ; 1964 ckESpf aemuf ykd if ; aq;wuú ok d vf (1)(2) &efuk ef? rEÅav;aq;wuúokdvfrsm;u oD ;jcm;pD jyKvk yfcJ h wJ h aq;wuú ok d vf bG J YES if ;obif rsm;rS m acwf umveJYtnD tenf;i,f jyif qifxm;wJh usrf;usde fpmryg 0ifawmhbJ uwd opö m 8 csuf ukd &Gwf qkdMu&ygw,f/
'Dvkd aq;wuú ok d vf awG rS m ynm&if Ek d Y aomuf pk d YNyD ; jynf ol Y b0? vl Yavmu? vuf awGYe,f y,frSm aq;ynm&SifawG jzpf
vmMuovk d ol emjyKavmurS m vnf; ausmif;qif ;yGJ (cktcg ol emjyKwuú ok d vf tqif h jr§ if h NyD ; aemuf bGJYESif ;obif)awGrS m qkdif&muwdopömqkdNyD; ukd,f usifhw&m;qkdif&m xdef;odrf;rI tpDtpOf awG eJ Y aq;ynmavm u? usef;rma&;avmuBuD ;xJ rS m wm0ef uk d ,f pD xrf ;&G uf cJ h Mu &ygw,f/ aq;bufqk dif&m ? usef;rma&;qkdif&m oifwef; awGrS mvnf; udk ,fusif hw&m;? q&morm;? rdbawGuk d ½k dao
ukdif;½Id if;zkdY qkH ;ravh&SdMuwmrkdY 'Davmuom;wkd if ;[m tpOft vmeJ Y aeMuol awGygyJ/
yok d Yyifuwd opö mawGqk d cJ h Muayr,fh? qkH ;rMo0g'awG cH ,lcJhMuayr,f h? wu,fhvuf awG Ye,f y,f a&muf wJ h tcg *g& 0w&m;? ,Of aus;rI w&m;awG eJ Y usif h 0wf od u© m xd ef ;od rf ;wJ h o rm;awmf^q&m0ef ? olemjyK? usef ;rma&;0ef xrf ;awG umv? a'o? ya,m*? vlYobm0 t usi fhp½kdufaw Gay:rlwnfNyD; aq;ynmavmu? usef;rma&; avmu *kPfa&mif xGef;ajymif atmif pG rf ;aqmifEk d if ol awG &S d o vkd tojymrufwJh q&m0ef^ q&mr? usef ;rma&;0ef xrf ;? t rsm;tusd K;xufuk d ,f usd K;pD ;yG m; t"duxm;wJh aq;ynmavm uom;awG? tusifhysuf usef ;
rma&; 0ef xrf;awG? aus;Zl ;&Sif rSef ;? q&morm;rSefrod? od&Sd em;vnforQ ÓPfwxGm w rkdufeJY rmef wuf? yk ckH ;csif;,SOf? ½kd if ;j yww fol awG &S dvmyg w,f/ rusef;rm? a0'emonf awGuk dvnf; tMuifemrJh atmf aigufwmawG? jiLpk wmawG jyK
avh&S dMuygw,f/ wcsdKUqkd&ifvnf; trsm;
jynf oltusKd ; y&[dw aqmif &Gufoa,mifeJ Y twå ukd,fusd K; pD ;yG m;uk d b,f opö muwd? b,f rsufESmraxmufbJ wukd, f aumif ;od yfqef Muygw,f / ukd,fh0ef;usif tusdK;pD;yGm;ukd om tm½k Hxm; Muygw, f/ q&m0ef orm;awm f tcsif ; csif;? usef;rma&;avmuom; tcsif ;csif ;? tjye ftvSe f ½kd aoukd if;½I dif ;rI? ul nD ½kd if ;yif;rI?
av;pm;rIawG usifhok H;wm w jznf;jznf; avsmhyg;? enf ;yg; vmygw,f/
ppf tmPm&S if awG BuD ;pk d ;csd ef acwfumvr Sm acwfpepf&JU jy,k *f vk d Y qk d &rvm;rod/ aq;½k H awGr Sm uk&mew¬d aq;r&Sd/ rjynfhpkH/ ]pm;&dwfrQay; usef; rma&;pepf}vkdY qkdayr,fh t rsm; jynfo l em;vnfoabm aygu f vufc Hxm; Muwmu awmh aq;½kHrSmvkd tyfwJh ywf wD;vdyf? *G rf ;? t&uf jyef? yvyf
pwmutp 0,f,l? uscH &vkd Y]pm;&dwftukefay; usef;rma&; pepf}vkdY qkd Muw,f/
aemufqk H; aq;½kH 0ifayguf apmifh '&0rfutp rmefrme awGwuf? atmuf ajctvkyfo rm;tqk H ; tusif h pm&d wå eJ Y uk d ,f csif;pmempdwfawG r&SdawmhbJ pm;0wfaea&;rajyvn f? r avmuf ivk d Y taMumif ;jyNyD ; aiG aMu;ojym? wHpk d;vufaqmif? vmbfay;urf;jcif ;r&Sd&if tm PmjywwfMuygawm hw, f/ vmbfay;vmbf,l omru t ajymtqkd ½kd if ;jyarmufrmMuyg w,f/
'gu NrdKUjyrSm&SdwJ h usef ;rm a&;avmu&JU tajctaeawG/ EkdifiH awmf tpk d;&&JU usef;rma&; apmifha&SmufrI? vTrf;NcH KrItm; enf ;&m? ra&muf &S d &m? wk d if ;&if ; om;trsm;pk aexkd if&m e,fpGef e,fzsm;? e,fjcm;a'oawGrSm a&m/ b,fvkdtajctaeawG &S dovJ/
tpkd;&wyfrawmfeJY wkdif; &if;om; vuf eufudk if tzGJ YawG &JUMum;xJ rSm ajrZmyifjzpf&ol awGu ½kd;om;jzLpifwJh wkdif; &if ;om;? aoG;csi f;n Dtukd? armifESr? awmolawmifom; awG yg/ ESpf zuf tzG J Y&J U aMumif eJ Y <uufyrm wkd ufyGJ ppf ab;'Pf awG aMumif h ppf ajy;'k u© onf? &G m
yk ef;&G ma&S mif awG b0? wzuf Ek d if iH awG qD ul ;jzwf NyD ; &S if oef ½k ef ; uef &wJ h b0awG jzpf uk ef Mu&yg w,f/
aemuf NyD; usef ;rma&; e,f y,f? aq;ynme,fy,fqkdwm tajymus,fwJh yifv,f ork '´ &mozG ,f us,fysHUeuf½Idif;wm
rkdY oif,lavh vmvkdY wouf wmvk H; rqkH ;Ek dif ygb l;/ 'g aMumi fh ukd,fo d&SdwwforQ ? jynh f 0pk H vif NyD qk d wJ h txif eJ Y em; xifaoG;a&muf? rmefrme*kPf armu fwwf MuwmawGvnf; awGYjrif&ygw,f/ jzpfwwf wJh vl Yobm0qkdayr,fh ukoa&; e,fy,fawGrS m trSm;awG vkyf rd wwf ygw,f/
Ek d if iH wck &J U wk d ;wuf zG H YNzd K;rI? vlYtcGif hta& ; jynf hjynfh00 &&Sd rI[m w&m;Oya'pk d;rk d;a&;?
'D rk d ua&pD acwfopf xlaxmif rI atmif jrif a&;awGtay: rl wnf wJ htwG uf jynfolvlxkuk d w u,ftus dK; jyK aumif; rGe fwJ h usef;rma&;rl0g'awG? pepfw us? ck dif rm? rS ef uefwJ h tkyfcsKyf rIawG? csrSwftaumiftxnf azmf Ekd if rSom aq;ynmavmu om;awG? usef;rma&;avmu om;awG tm;vkH ;[m rGef jrwf wJ h vlYabmif avmu tusdK;jyKvk yf ief;? EkdifiHom;vlxk? jynfolY usef;rma&; apmifh a&SmufrIawG
uk d pepfwus? tjynfh t0 ay; Ek d if MurSmjzpfygw,f/ b,fvlrsd K; b,fbmom
rqkd aumif;rG efwJh jA[® mpkd &fw &m;ukd avhusifhay;wJh tqk H;t rawG &S d ygw,f/ gaMumifh aq; ynmavmuom;awG? usef;rm a&;avmuom;awG [m uk d ,f h &J U ,kHMunfukd ;uG,f&m bmom? ,Ofaus;rI? "avhxk H;pHawGeJYt nD vl Y,Ofaus;rI? uk d,fusif hw &m;? usif h 0wf od u© mawG uk d xd ef ; odrf;Mur,fqkd&if tMuifem? apwem? u½k Pm? arwå mawG eJ Y jynf ol Yusef ;rma&;vk yf ief;awG uk d ykd rk datmif jrifpGm aqmif &G uf Ek d if MurS mjzpf aMumif h wif jyvk d uf ygw,f/
usOf;ajrmif;ao;odrf? w ud k ,f aumif ; twå pd wf awGuif ; a0;NyD; rGefjrwf oefYpifwJ h vlYt usd K;jyKvk yf ief ;awG eJ Y avmuuk d tvS qifEk difMuygap/
]pdwfukd jzLpif atmif xm;? aumif;rIukodkvfukdaqmif? r aumif;rI tukok dvfuk d a&Smif}
("r® y')]ynmtarG ay;cJ h aom uG ,f
vGef ol rd bES pfyg;eJY oH o&mb 0wavQ muf qkHqnf;c Jh&wJh oif q&m? jrif q&m? q&mocif aus;Zl ;&S if taygif ;uk d ½k d ao*g& 0 OD;ñTwf csvQuf}
a'guf wmoD [ol(uarÇ mZ)
a ' g u f w m
o D [ o l
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 13/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 13
aq;ynmavmu ],Ofaus;rI}ESif h
usef;rma&;avmu ]usif h0wfodu© m}
waeYoü xk d if ;-jref rme,f pyf? wmh cf c½k d if wG if jref rma&T Uajymif ; tvk yf orm; ES pf od ef ;cef Y aexk d if tvk yf vk yf uk d if aeaom rJ aqmuf Nrd KU
rS qlygpwm; (a&TUajymif;tvkyform;rsm; qlylqE´jyavwkdif; ygwwf aom pwm;BuD ;) q&mrk d ;xH ok d Y jref rma&T Uajymif ; tvk yf or rsm;jzpfMuonfh rckd ifrkd? rZif EG ,f? eef ;oZifEG ,f? rrkd;(tifwm)? roEÅ m (rJ aqmuf yef ;NcH )wk d Yonfqif r,Of om ajcvS rf ;rsm; vS rf ;cJ h MuNyD ;umrS q&mrk d ;\ rJ aqmuf 0if 'grD ,m (trS ef u &G H UAG uf tvG ef xlaom v,fuG if ;)teD;okd Y olrwkdYaemuf wGif yk vdyf vkduf onfh [efyef jzif h 'kef;pkdif; a&muf&SdvmMuuk ef \/
racsmig;OD ;(wNydKifeuf ) / / Asd KU .. q&mrkd;? q&mrkd ; ../q&mrd k ; / / ]]vmMua[h .. wlrrsm;/ csD;pm;&atmif vm; ../}}
racsmig;OD ;(wNydKifeuf ) / / tm .. q&mrkd ; npfywfw,f/q&mrd k ; / / aMomf .. cufaeygNyD/ a[m'DrSm csdpf? csdpfukd nnf;wk dY
em;Mum;vG JMuwmyguG ,f/ uJ .. wk dYwawG vl pk Hwkef ; oDv&Sif qef awmif ; ,d rf;uMurvm;[if/
rcd kif rd k / / aMomf .. q&mrkd;uvnf ; arhaejyefygNyD/ zkef;qufxm; w,f av/ jref rma&T Uajymif ;odapaMumif ;? armif ;cwfNyD ;awmh ajym Mupkd Yqk d/ vk yf ief ;cGif twG if ;eJ Y tjyif rS m qif jcif p&mawG? jyifqif p &mawG taMumif; armif;cwf MurvkdYqkd/ arhaeNyDvm;/
q&mrd k ; / / tJ .. [k wf om;yJ/ armif ;cwf wmuawmh [k wf ygNyD uG ,f/ avmavmq,f cwf p&marmif ;u ZD ;oD ;onf u ]r}oGm;vk dY r&Sd bl ; jzpfaew,fuGJ Y/ uJav .. wD AD GMunfhwmu pajymMupk dYaemf/ b,f ol pajymrvJ/
rZifEG ,f / / orD; pajymr,f/ usrwk dY aeYpOf Munfh ½I aeMuwJh wDADG uk d wem&DMunf hwk dif;? Munfh wkd if ; ukd ;&D;,m;um;awG odyfaumif; wm tJ av touf 22 rdepf wkdoGm;w,fvk dY avh vmawGY&Sd csuf wcku ajymw,f&Sif h/ tar&d uef Ekd if iH a,;vfwuú okdvf u aq; ynm&SifawG&JU ppf wrf;w&yfrS m tJ ovkd awG Y&Sdxm;w,f wJh/
eef ;oZifEG,f / / ] (MunfhrSmyJ .. Munf hrSmyJ .. igh ukdvmrwm;eJ Y) 2
.. rk d;vif;uwnf;u .. pOf;pm;rdwm .. ukd ;&D;,m;um; .. vk yf ief; cGif rSm .. pkajymMuwm .. ukd ;&D;,m;um; .. wD AG DMunfhzkdY .. rsm;rsm; r&vnf; .. ukd;&D;,m;um; ...}}
tJ 'D vk d wD AG D uk d wem&D ywf vk H ; xk d if Munf h wJ h tcgrS m uk d ,f vuf vIyf &S m;rI awGr&S d wJ htwGuftqD wufapw,f av/ 'gh tjyif uk d ,f xJu u,f vk d &Davmif uRrf ;rI tm;enf ;NyD ;awmhum aoG ;aMumydwf wmwk d Y? aoG ;aMumusOf ;wmwk d Y? zuf wD ;tuf ppf wk d ;wmwk d Y jzpf apyg owJh/
roEÅ m / / tkduG ,f .. 'D avmufeJ Ywif b,fuOD;rvJ ath/ tJ 'D vkd wDAGD xkdifMunfh aewJh wem&DywfvkH ;rS m tJ'DjzpfpOf awG quf wkduf jzpf&if bmjzpfr,fxifovJ/ rdrd ukd ,fwGif;u ZD0avmif uRrf ;rI p epf tvk yfvkyf rI aES ;auG ;r,f av/ aES;auG;vmNyDqkd &if taMum tm;enf ;wmwkd Y? OD ;acgif;qD ukd aoG ;pD ;qifrI aES ;wJ h twGuf acgif; rl;wmwk dYvnf; jzpfaprS mwJh ath/
rrd k ; / /]] rvI yf r,S uf .. raeMueJ Y[ .. wD AG D xk d if Munf h .. enf ;enf ; vI yfMurS .. Munf h&if;xk dif x .. vk yfay;rS uG .. 'gqkd .. usef ;rma&; nD nGwf ..}}
tJ 'gaMumifh rk d Yvk d Y wD AD G xk d if Munf hwJ h tcg rvI yf r,S uf bJ wem&D xk d if rMunf h ygeJ Y/ tJ 'D vk d vk yf vk d uf &if ysrf ;rQtm;jzif h wD AG D rMunf h wJ h vlxuf ukd rdrd&JU usef ;rma&;aumif;rGef rI u 30 &mckdifEI ef ;ausmf
avsmh enf ;oG m;NyD ;awmh um rd rd touf eJ Y wG uf ppf Munf h &if 22 rd epf pm avsmhenf;oGm;ygowJh/ 'gaMumifh w&ufuk d ysrf;rQ 6 em&D
wDAGDMunfh ol[m omrmefvlawGxufuk d 5 ES pfavmuf toufwk d wmukd avh vmawGY&S dMuwmygwJ h/q&mrd k ; / / uk dif ;Asm/ aumif ;vkd uf wJh okH ;oyf csufawGukd qufvuf
ajymqkdMu&atmifaemf/ wk dYwawG eH euf tdyf,mu Ekd ;Ekd;csif ; bm vk yfoifh ovJ a[h/
racsmig;a,muf(wNydKifeuf ) / /]]usef ;rma&;ud pö awG t&if&Sif ;oif h ygw,f q&mrkd;}}
q&mrd k ; / / tJ'D csD;yg? ao;aygufudpö awGxuf wkd YwawG reuf td yf ,muEk d ;&if Ek d ;csif ; wcPrS m rd rd &J U cE¨ muk d ,f awG emusif awmif h wif;wmawGukd t&if qk H; rajzavsmhoif haybl ;vm;uGJ Y/ 'guk dajym wmav/
rcd kif rd k / / aMomf .. [k wf ayom;yJ/ ]] reuf td yf ,mEk d ;x .. Ek d ;Ed k ;csif ; rS m awmifhwif; .. emusOfjcif;awG &Sd MuwJ h .. wkdYwawGrsm; .. ajz
avsmh zk dYuk d owd & .. avh usif hcef;awGvk yf Mu .. td yf,mxJ rS m .. vkyfvkdY&wJh .. taMumavsmhenf ;awGAsm; ..}} rZifEG,f / / rckdifrk d oD csif;av;eJ Y qkdjyoGm;ovkd tdyf,mxJrSmyJ yuf vuf taetxm;eJ Y 'l ;ES pf zuf uk d axmif vk d uf yg/ NyD ;&ifnmzuf ukd apmif;vkd ufyg/ NyD;&if b,fbufukd vSdrfhNyD;apmif;yg/ 'guk d 10 Bud rf jyKvkyfMuaygh aemf/ aemuf wck uawmh yuf vuftaet xm;eJYyJ vuf ESpfzufukd ab;rS m cyfavsmhavsmh uyfxm;NyD;awmh ajcaxmufES pf zuf uk d rsufES musufqD ]r}wif wJ h avh usifh cef;ygyJ/ 'guk d q,fpuúefY xm;&ygr,f/ 'Dae&mrS m txl;owd jyKp&mukd ajym&OD;r,f/ rdrd ajczsm;uk d ajzavsmhxm;zk d Y rarheJ Yaemf/ ajcacsmif ; awGukd cRefxm;cJh &if ajcovkH; <uufwuf wwfwmrk dYvkdYyg/
eef ;oZifEG ,f/ / a,mif ;rwk d Y a&S uajymcsoG m;vk d Y wk d Yuvnf ; od orQ azmufonfcs&O D;r,f/ tJ'Dvk d yufvuftaetxm;twkdif ; aeNyD ;awmh wcg? ajcwzuf&J U'l;ukd &ifnT efYtxd auG;csvkdufyg/ 'guk d puú ef Y 20 avmufxm;aygh/ 'D enf;eJY nm'l ;? b,f'l;ajymif; NyD;awmh wzufuk d 3 Budrf 3 cg jyKvk yfayghuG ,f/ aemufwcsuf ajymjyOD;r,f/ td yf ,may:rSm yufvuf taetxm;eJYyJ 'l ;ES pf zuf ukd axmifvkduf aemf/ vufESpf zuf ukdvnf ; rdrdtdyf wJh acgif;&if ; bufukd jznf;jznf ;jcif ; qefYxkwf vkdufaygh/ 'grsd K; 10 Budrf vkyf ay;Muaemf/
roEÅ m / / wk d YajymaewmawG u yuf vuf BuD ;yJ aemf/ apmapmu yuf vuf taetxm;eJ YyJ qef Ytd yf NyD ;awmh um rdrd &J U nmajcaxmuf uk d jznf ;jznf;jcif; nmbuf ukd qefYxkwfayghuG,f/ tJ 'D vkd nmbuf NyD ;&if b,fbufajcaxmuf uk dvnf; tvm;wlvkyfaygh aemf/ 'Dae &mrSm ajcaxmufukd qef Yxm;zkdYawmh vkH ;0? vk H;0 rarh eJ Yaemf/ xk H; pHtwkdif; wzuf ukd 10 Budrf vkyf &r,fav/
rrd k ; / / ol i,f csif ;aumif;? a,mif ;rwkd YwawG azmjy tJav ajym jyoG m;wmawG u od yf aumif ;ygw,f av/ uJ ygav .. a[m'D usef ; rmaysmf &TifpGm aeEk difzk dYtwGuf tcsuf 7 csuf ukda&m/ 'D uajymjy csifwmu *vk dav/ oDcsif;av;eJYaemf/ ukd vTrf;rkd ; oDcsif;tvkd uf uav;eJYaygh/]] tm;vk H ;u .. zk ef ;ajymwJ h tcg .. b,f zuf uem; .. aq;aomuf cJ h
&ifav .. a&cJa& .. rwGJ eJY .. naeqk d .. ig;em&Daemufykdif; .. t pm;tpmawGukd .. rsm;rsm;rpm;eJ Y .. reuf ykd if;rSm .. a&rsm;rsm;
aomuf .. nbuf qkd .. avsmhuma&aomuf .. nq,fem&Duae reuf av;em&D .. td yf puf zk d Y .. em;aecsd ef [m .. taumif;qk H ;tcsd ef yg .. aq;aomufNyD;NyD;csif; .. tpmpm;NyD ;NyD;csif; .. ½kwf w&uf awmh .. vS Jcswmukd .. owd eJ Ya&Smif yg .. zk ef;quf zk dY .. bufx&Dukd vnf ; wcsuf Munfh Mu .. uk efcgeD ;aemuf qk H;csdef rSm .. rquf awmh eJY .. }}
q&mrd k ; / / aumif;avpG .. aumif ;avpG .. aumif;avpG/ tJonfaemuf aysmf p&m txmtvSnfh aygufaygufajrmuf
ajrmufES if h aMumf jimq&m wynf h ajcmuf a,mufwk dYonf jref rma&GU ajymif; odapaMumif ;twGuf armif ;cwfNyD;awmh aMunmMu&ef ZD;oD;onfrsm;uk d rJ aqmufaps;w0kduf vkduf &SmMuavownf;/ aemif .. aemif .. aemif Ad aemif .. atmif .. atmif .. atmif aparmif
qef wmuavmh pf (acwå - t*F yl )
jrefrma& TUajymif; odapaMum if;u@
armif;cwfNyD;awmh ajymvd kufNyDa[h ... ajymvd kufNyD ...qef wmuavmh pf
jref rmEd kifiHyd k vD ,d k wd k uf zsufa&;
2003 ck rSm ydkvD ,dkuif;pifaMumif ;aMunm/
2006-2007 rSm yd kvD,dk ydk ; ul ;pufol xyfawGYcJh/
2008 ckrSm ydk vD,dk uif;pif aMumif ; xyf aMunm/
2014 ckrS m ydkvD ,dkuif;pifaMumif ; aMunmtHk ;r,f/
Edk ufwifa*;vf use f ;rma&;*sme,fEd kuf wifa*;vf usef;rma&;*sme,fEdk ufwifa*;vf use f ;rma&;*sme,fEd kuf wifa*;vf usef;rma&;*sme,fEd kuf wifa*;vf usef ;rma&;*sme,f xkwfa0jcif;\ &nf&G,fcsuf xkwfa0jcif;\ &nf&G,fcsuf xkwfa0jcif;\ &nf&G,fcsuf xkwfa0jcif;\ &nf&G,fcsuf xkwfa0jcif;\ &nf&G,fcsuf
1/ jynfolvl xk\usef;rma&;todynmrsm; jrif hrm;wd k;wuf vmap&ef/
2/ jynfolvlxk\usef;rma&;todtjrif? A[kokwrsm;ud k jr§ifhwifay;NyD; usef;rma&;apmifh a&SmufrIvkyfief;rsm;wGif yl ;aygif ;yg0if aqmif ½Guf vmap&ef/
3/ jynf ol vl xk taeES if h ½k yf yd k if ;? pd wf yd k if ;qd k if &m vl rI a&;ud pö &yf rsm;wG if vH k NcH KrI &Sd apNyD ; tem*wf b0ud k ydk rdk wd k ;wuf aumif ; rG ef atmif zef wD;vmEd kifap&ef/
4/ usef;rma&;qdkif&mem;vnfwwf odrI? uRrf;usifrIES if h *kPf odu©m&Sdonfh usef;rma&;vkyfom;rsm; arG;xk wfay;Edkifa&; twGuf taxmuf tuljyKEdkif&ef/
5/ usef;rma&;vkyfom;tcsif ;csif; usef;rma&;tod ynmrsm;? owif ;tcsuf tvufrsm; zvS ,fEd kif&efESifh a0rQvufqifh
urf ;Edk if &ef/ 6/ e,f pyfa'owG if usef ;rma&;jyKpk apmif h a&S muf rI vk yf ief;rsm;
vkyf udk ifaeMuonfh usef;rma&;vkyf om;rsm;taeESif h Edk ifiH wumwGif a&muf&Sdaeonfh usef;rma&;vkyfom;rsm;\ usef;rma&;tod tjrifrsm;ESifh csd wfqufrdap&ef/
7/ usef;rma&;qdkif&mvkyfief;rsm; zGHUNzdK;wdk;wufrI&Sdapa&; twG uf vdk tyf onf h qef ;ppf&S mazG azmf xk wf csuf rsm;ud k wif jyay;jcif ;jzif h jyKjyif ajymif ;vJ rI vk yf aqmif &mwG if taxmuf tyH h jzpf ap&ef/
8/ vl rI tzG J Utpnf ;twG if ; wm0ef xrf ;aqmif aeonf h usef ;rm a&;vk yf om;rsm;xH od k Y aemuf qH k ;&&S d onf h usef ;rma&;owif ; rsm;ES ifh todynmrsm;udk jzefYa0ay;&ef/
9/ vl YtcG if h ta&;? usef ;rma&;qd k if &musif h 0wf rsm;ES if h quf EG ,f
aeonfh usef ;rma&;A[kok wrsm;udk jr§ ifh wifay;&ef/
usef ;rma&;*sme ,fodkY pmrlay; yd kYvd kvQif . ..
t,f'DwmtzGJUEdkufwifa*;vfusef;rma&;*sme,f
pmMunfhwdkuf? r,fawmfaq;c ef;
rJaqmufNrdKU/P.O.Box 21, Mae Sot, 63110 Tak Province, Thailand
Phone :Office - 055544495
E-mail : [email protected]
Edkufwifa*;vf usef;rma&;*sme,fudk tifwmeuf wGif
zwf½I vd k ygvQif ...
www.maetaoclinic.org/publications ESif h
www.bmahealth.org wGifzwf½IEd kif ygonf/
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 14/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf14 NIGHTINGALE
odyÜHbmomjyef aq;ynm *sme,f rSmazmfjyxm;wJh okaw oeavhvmcsufwck rSm y#d ZD0 aq;awGud k ]aiG }"mwfaygif; xnf h&if a&m*gyd k;wd kufzsufEkd if pGrf; 10 quae tq 1000 xd wdk;wufoGm;w,f vdkY qkdyg w,f/ txl;ojzifh cH Edk if&nf& oGm;wwfwmrsm;wJh *&rfeuf *wpf bufwD;&D;,m;ydk;rsKd;udk]aiGpif}"mwfu zsufqD;Edkifyg
w,f/
'gaMumif h y#d ZD 0aq;awG ud k cHEdkif&nf&SdwJhykd;awG ay:xGuf
toD ;tESHawGud k pnfoGwf ykvif;oGif;xm;wm[m vwf qwfwJh obm0toD;tESH awG avmuf tm[m&"mwf r&Sdbl ; vd k Y ajymMuwmud k ok awoD awG u y,fcsvdkuf ygw,f/
oD ;ES H awG ud k pnf oG wf &mrS m qm;? oMum; xyf xnfh wm r&S d
&if tm[m&wefzdk;[m vwf vwfqwfqwf obm0oD;ESH
e,l ;t*Fvef aq;ynm*sm e,frSm azmfjyxm;wJ h avh vm awGY&Sdc suft& aq;½H kay:u usef;rma&;tqdk ;qH k; vlemawG udk ydk;owfqyfjymeJY a&ywf
vif;quf aq;ynm*s m e,f rS m azmf jyxm;wJ h ok awoe jyKcsuft& wurÇmvHk;u t ouf ig;ES pf atmuf uav;awG aoqH k ;rI &J U 45% [m tm[m& csKdUwJhrIaMumifhjzpfw,fvdkY qdk ygw,f/ 2011 ckESpftwGif;
tm[m&jywfvyf vdkY aoqHk;& wJ h uav;ta&twG uf 3 oef ; 1 odef;&Sdvdk Y 10 puúefYwdkif;rS m uav;wa,mufEIef; aoqHk; aewm jzpfygw,f/
'gayr,f h 'D aoqHk ;rI trsm; pk [m qd k rmvD ,m? ql 'ef? tD oD ,dkyD;,m;wdk Yvdk ppfjzpfaewJh Ed kif iH awG? rd k;acgif a&&S m; jzpfNyD ; tiwf ab;qd k uf aewJ h tqif ;&J qHk;EdkifiHawGur[kwfbJ tJ'D xuf ydk zGH YNzdK; tqifh twef;jrifh wJh tdE´d ,? Edk if*sD;&D ;,m;eJY w
jcm;tm&S tmz&duEdkifiH awG u jzpfaeygw,f/ uav; 8 od ef ; [m rd cif Ed kYwd k uf auR;rI yHk pH rrSef vdkY ESpfpOfaoaeMuwm jzpfyg w,f/
uav;i,fawG&JUb0r Sm arG;NyD; &uf 1000 umv[m ta&;tBuD ;qHk;jzpfNyD ; wouf
10puúef Ywd kif;uav;wa,mufaoaewJ htm[m&csdKUwJ hrIjyóem
vH k ;twG uf tusKd ;quf awG jzpf apw,fvdkY okawoetzGJYu ajymygw,f/ tar&duefEdkifiH abmvfwDrdk;NrdKUu *Refa[mhyf uif; vlxk usef;rma&;ausmif; ygarmu© a&mbwfbvuf OD; aqmifwJh tzG JYu qif ;&J wJhEdkifiH
awGeJY tv,ftvwf0ifaiG &Sd wJh Edk ifiHawGrSm rd cifeJYuav; awGudk 2008 ckES pfupNyD; avh vmcJh wm jzpfygw,f/
tm[m&tpDtpOfawG[m vG ef cJ h wJ h ES pf awG twG if ; wd k ;wuf vmcJ h ayr,f h 2011 ck rS m uav; oli,f 165 oef; tm[m&csKdU wJh vdkY n§uf aeNyD; oef ; 50 u awmh ydefcsKH;usaewm awGY& w,f vd k Y ygarmu©bvuf wd k Yu ajymygw,f/ wurÇmvH k;& JU 90% txdudk tm[m&jznfh
pG uf csuf 10 rsKd;pDrH ud ef ; wdk ;csJU Edkif&if uav; 9 odef;avmuf touf&S if Ed kif r,f vd kY okawoD awGu ajymygw,f/
uk d ,f 0ef aqmif umvawG eJ Y uav;i,f 2 ES pf om;txd um vawG [m uav;aoEI ef;eJ Y t oufBuD;csdef emwm&Snfa&m*g
awG jzp fEI ef;udk tus Kd;ouf a&mufapw,fvd kY bvufu ajymygw,f/ 'ghtjyif uav; i,fawG ausmif;pmoif&mrSm atmif jrif Ed k if pG rf ;? vl Y avmuxJ 0if&mrS m BuD;yGm;Edk if pGrf;awGt ay:vnf; 'Dtapmydk if;umv tm[m& jznf h qD;rI taetxm;
u ½dkuf cwf ygw,f/ uav;ol i,f tm[m&
udpöudk xdyfwef;OD;pm;ay; jy óemtjzpf rajz&S if ;Ed k if &if tJ 'D wd k if ;jynf awG [m qif ;&J rG J awrI oH o&mxJ u azmuf xG uf Ed k if rS m r[kwfbl;vdkY okawoDawGu owd ay;ygw,f/
tm[m&jznf hpG ufcsuf 10 rsKd;uawmh ud k,f0ef aqmifawG udk (1) zdk;vpftufqpf? (2) u,fvfqD,rf? rQwwJh (3) pGrf;tifeJY (4) y½dkwif;? (5)
AD wmrif owå K"mwf rsm;ay;jcif ;? arG;puav;awGud k (6) rdcif Edk Y wd k uf auR;jcif ;? (7) jznf h pG uf pm ay;jcif;? ig;ES pfatmuf uav; awGud k (8) ADwmrifat? (9) Zif h"mwf rsm;ay;jcif ;? tv,f t vwf eJ Y jyif;xeftm[m&csKd UwJh uav;awGud k (10) pepfwus uk oay;jcif;wdk Yjzpf ygw,f/
jre frm h 'Dr dkua&pDacgi f; aqmif a':atmifqef ;pkMunf uvnf ; ZG efv 16 &ufaeYu &efukefwdkif ; aumhrSL;NrdKUe,f
jynfolYaq;½Hkudk oGm;a&muf Munfh½I&mrSm jrefrmjynfom; uav;i,f awG tvG ef csLcsmNyD ; ao;n§uf aevdkY tm[m&"mwf jynf h 0atmif aqmif &G uf zd k Y usef ; rma&;0ef xrf ;awG eJ Y rd bawG ud k wdk ufwGef ;cJh ygw,f/
BBC/RFA
pnfoGwfAl;eJ Ytm[m& vdk yJ aumif;rGef w,fvdk Y qdk yg w,f/ 'gayr,fh obm0oD;ESH awG [m NcH uxG uf xG uf csif ; &m EIef ;jynfh vwfvwfqwfqwf awGud k pm;&avhr&Sd bJ vS nf;? um;? &xm;? oabF mwd k YeJ Y o,f ,l ydk Yaqmifvmwmjzpf vdk Y vrf; rSm ,dk,Gif;rIpjzpfvmNyD; tm
[m&"mwf awG avsmh enf ;vmyg w,f/ 'ghtjyif 'Dobm0oD;ESH
awG[m qd kif ay:rSm odk Yr[kwf aps;Aef ;xJrS m od kYr[k wf *d ka'gif xJ rS m &uf wcsKd U MumoG m;wmu vJ tm[m&"mwf awG qH k;½IH ;ap ygw,f/
tpm;tpmeJY pdkufysK d;a&; od yÜH *sme,f rSm umvD zdk ;eD;,m; wuú od kvf ok awoD awG azmf jy
xm;wJh avh vmcsuft& pnf oG wf tpm;tpmawG rS mawmh a& rS maysmf 0if wJ h AD wmrif bD eJ Y pD wd k Y twdkif;twmwck qHk;½IH;wm&Sd ayr,fh tm;vHk;NcHKMunfhvdkuf &if pnfoGw fxm;w JhtwGuf atmuf qD *sif eJ Y "mwf aygif;wm "mwf wd k ;wm r&S d Ed k if bJ tm[m& "mwfawG wnfNidrfaezdkY rsm;yg w,f/ vwf qwfwJ h toD ;tEHS awG[m pnfoGwf odkYr[kwf a&cJ ½d k uf xm;wJ h oD ;ES H awG xuf tm[m&"mwf awG yd k jref jref qH k ;
½IH ;avh&Sdw,f vdkY okawoDawG u qdk ygw,f/ NY Times
a&m*gyd k;awGeJ Yaq;,OfrIjyóem vmwmud k ausmfvT m;Ed k if r,f vd k Y okawoevkyfwJh abmfpwGef wuúodkvf a[mif;0'f[sL;*sf aq;odyÜHu [kdaq;½lbif&mrD &ufZfu arQmfvifhaeygw,f/ aiGpi f"mw fudk t0wfawGrSm xnfh oGif ;ay;&if a[mif;EG rf;eH apmf wmr&Sdovdk *sKd if ;eHYaysmuf aq;awGrSmxnf h &if xd a&muf rI &S d wmawG ud k ynm&S if awG awG Y&S d toHk ;csaeNyD jzpfygw,f/
vuf&Sd y#dZD0aq;awGudk
cHEd kif&nf&SdwJh *Edk &D;,m; (qD; ylanmif;us) ydk ;rsKd ;pd wfopf udk
*syef Ek d if iH rS m 2011 ck wH k ;u awG Y cJhNyD; 2 ESpf tMumrS m [m0dkif,D uRe f;r Smvnf ; awG YcJ hjy efy g w,f/
vdifrSwqif hul ;pufwJ h *Edk yd k ;opf HO41 [m ul ;puf vG ,f ul ;pufjrefNyD; a0'emjyif ;xef wJ h twG uf a&wd k umvrS m td 'f pf a&m*gxuf awmif aMumuf p&m aumif ;w,fvdk Y q&m0efwcsKdU uqd kygw,f/ 'gayr,fh *Edk &D;
,m;a&m*g[m vl aozd k Y aocsm wJh a&m*gr[kwfw JhtwGu f td 'f pf xuf yd k aMumuf p&maumif ; w,f vd k Y ajymwmud k vuf rcH Ed k if bl ;vdkY e,l;a,mufNrd KU aemhof a&Smwuúod kvfaq;½Hk u a'guf wmb½k pf [m;&S f u ajymygw,f/
*Ed k &D;,m;ac: qD ;yl anmif; usa&m*gjzpf&if vdift*FgrSm temawG jzpf NyD ; jynf vd k vd k tjzL zwfawG qif ;vmygw,f/ qD; oG m;&if vnf; tif rwef emusif NyD ; rukbJ xm;&if uav;r&
Ed k if wJh tNrH Kjzpf oG m;Ed kif ygw,f/BBC
tvG,fqH k;eJ Ytxda&mufqH k;yd k;owfenf; wdk ufay;NyD ; ESmacgif;aygufxJ rS m buf wD ;&D ;,m;yd k ;owf vd rf ; aq; wdkYxm;ay;&if tEÅ&m,f BuD;wJh aq;½Hkay:ul ;puf a&m *gydk ;awGudk taumif;qH k; um
uG ,fEd kifw,f vdk Y qdk ygw,f/ vl emawGud k uvdk [ufqD
'if; chlorhexidine (aq;0g) qyf jym&nfpdrfxm;wJh t0wf eJ Y aeYwdk if ; a&ywfwd kufNyD ; rsLydkif
½dkpif mupirocin vdrf;aq;udk vnf; ESmacgif;xJ aeYwd kif; vd rf;ay;&if aoG;tqd yf ul ;puf a&m*gawGud k 44% avsmhenf; apNyD; aq;rwdk ;wJh MRSA ac: rufopvif cH Ed kif &nf&S d pwuf zDvdkaumhuyf pf atm&D;,wf pf yd k;udk vnf ; BuD;BuD;rm;rm; um uG ,fEdk if wm awG Y&ygw,f/
tckavhvmrIrSm jynfe,f 16 cku aq;½Hk 43 rSm&SdwJh
vlemaygif; 74000 ausmf yg 0ifcJhNyD; MRSA umuG,fwm; qD;a&; enf ;vrf;oH k;ckudk EI dif ; ,S OftuJjzwfcJ h ygw,f/ aq;½H k wtkyfpkrS m MRSA vlemawG udk cGJ xkwfNyD ; oD ;oefYxm;ay;cJhyg w,f/ 'kwd,aq;½ HktkyfpkrSm vnf; yxrtkyf pkvdkyJ cG Jxkwf NyD ; txl ;a&ywfw dku fwmeJY
vdrf;aq;xnfhwm vk yfay;yg r,f/ wwd ,tk yf pk rS mawmhbm cGJxkwfwmr SrvkyfbJ toJt oefvlemwdk if;udk txl ;a&ywf wdk ufwmeJ Y vdrf ;aq;xnfhwm 5 &uf vkyf ay;ygw,f/
'DtcgrS m wwd,tkyf pkrSmMRSA ul;pufrI 35% us
qif ;oG m;NyD ; yxreJ Y 'k wd ,tk yf
pk awGrS mawmh xl ;jcm;rI rawGY& ygbl;/
'gaMumifh tar&duef Edk ifiH rS m aq;½H k awGtrsm;qH k ;zG if h xm; wJh tBuD ;qH k; aq;½H kukrÜ PDBuD; u vufatmuf cHaq;½Hk 162 ½H k u toJ toef vl emcef ;awG rS m 'Denf;udk usifhoH k;r,fvdk Y aMu nmvd kufygw,f/ BBC
rSefuefaomvufaq;enf;tqif hqif h
vuf z0g;b,f nmES pf zuf pvH k ; yGwfwdkufay;yg
vufzrdk;udk vufz0g;jzifh yGwfwdkufay;yg/
vufacsmif;Mum;rsm;udkvnf; yGwfwdkufay;yg
vufz0g;tc sif;csif ; yGwfwdkufay;yg
vufacsmif;udk vufz0g;jzifh tkyfrdk;í
yGwfwdkufay;yg
vufrudk vufz0g;jzifhqky fum
vSnfhí yG wfwdk ufay;yg
vuf aumuf0wfb,fnm tjyifESpfzufpvHk; yGwfwdkufay;yg
vufacsmif;xdyfrsm;jzifh vufz0g;udk uk wfjcpfum
yGwfwdkufay;yg
vuf ud k qyf jym&nf jzif haq;aMumenf ;tqif hqif h ud k (5)Bud rfb,f nmES pf zuf pvH k ; ajymif ;vJí aq;aMumay;yg
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 15/16
usef ;rma&;*sme,ftrS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf NIGHTINGALE 15
NAd wd ef Ed k if iH rS m *uf pf ygwJ h t csK d&nf awGu dk tcGefrs m;r sm; aumuf zd k Y t*F vd yf q&m0ef tm; vH k ;eD ;yg;ud k ud k ,f pm;jyKwJ h awmf 0ifaq;aumvdyf okcrdef t oif;BuD;u awmif ;qdkvd kufyg w,f/
t0vGefa&m*ge JY wjcm; quf EG,f wJ ha&m*gawG rsm;jym; vmwm tJ 'D tcsKd &nf awGeJ Y tm [m&"mwf rl rrS ef wJ h oa&pmawG aMumif h jzpf w,f vd k Y aq;ynm&S if
2003 ck ESpfwHk ;u urÇmw 0Srf;rSm vl 770 aoapcJhwJh qm;pf SARS a&m*gydk;eJY trsKd ; wl NCoV ac: udk ½dkem Adkif;&yf ydk ;opf [m 2012 ck {NyDvrS m ay:aygufvmNyD;aemuf ‘'DESpf ZGef 19 &ufxd wurÇmvH k;rS m a&m*gjzpf ol 64 a,muf? aqmf 'Dtma&AsrSm a&m*gjzpf ol 49 a,muf &S doGm;NyD ; tJ'DxJ u w
qm;pf&JUrsdK;qufopfrm;pfa&m*g urÇmvHk;rSm 38 a,muf? aqmf 'D rS m 32 a,muf aocJ hygw,f/
wenf;tm;jzifh aoaysmuf EIef ;[m 65% &S daeNyD ; tvGef jrifhw,f vdkY owfrSwf&wJhEIef; jzpfaeygw,f/ qm;pf a&m*g wHk;uawmh ul;pufcH&oltm; vHk ;&J U q,f yHk wyH k atmuf yJ ao qHk;cJhygw,f/ w½kwfjynfrS m jzp faewJh iSu fwky fauG ;op f
H7N9 rSm ul;pufcH&ol awG &JU av;yHkwyHk aoqHk ;NyD; iSufwk yf auG ;a[mif ; H5N1 rSmawmh jzpf yG m;ol w0ufavmuf aoqHk ;cJ h ygw,f/
tcktcsdefxdawmh 'Da&m*g ydk ;[m ta& SUtv,fydk if;u a* sm f' ef ? aqmf 'Dtm a&As ?
umwm? ,l attD;? usLeD ;&Sm; eJY Oa&mywd kufu *smrPD? jyif opf? t*F vef wdkYrS myJ awG Y&yg ao;w,f/ ta&S Utv,f yd k if ;rS m t"d uay:vmvd k Y ta&SUtv,f ydki f; touf½ SLvr f;aMumif ; a&m*gpk (MERS) vdkY emr,f ay;xm;ygw,f/
a&m*gvu© Pmuawmh pp csif; ud k,fyl? acsmif;enf ;enf; qkd ;NyD; aemufydk if;rS m jyif ;xef e rdk;eD;,m; jzpfoGm;ygw,f/
Washington Post/BBC
rl &if;ukrÜPDu xkwfwmr [k wfbJ vd kifpif,lNyD; (wcsKdU vnf; vdkifpifr,l) wqifhcH xkwfwJh tdyfcsftd kifAG Daq; awG [m tmedoifenf;vdkY ukorI ratmifjrif wm jzpf apEdkifw,f
ab;ruif;wJ h tpm;taomuf awGu awG Y&S dxm;ygw,f/ 'D t pm;taomufawGud k aq;vdyf aomuf jcif ;tay: oabmxm; ovdkxm;zdkY tpdk;&udk wdkuf wG ef ;aeygw,f/
ok crd ef toif ;BuD;&J U wdk uf wG ef ;csuf awGu-
- jynfh0tqD? oMum;eJY qm;rsm;wJ h tpm;tpm aMumf jim awGudk n 9 em&Daemuf ydk if;rS wDADG? a&'D ,dku vTifh zdk Y/
- oMum;ygwJh tcsKd&nf
awG udk tenf;qHk; 20% tcGef wdk ;aumuf zd k Y/
- pmoif ausmif ;awG eJ Y (½k yf &Sif½Hk? upm;uGif;wdk Yvdk ) tyef; ajzae&mawGem;rSm&S dwJh tjref aMumf csuf qdk if awG avQmh cszd kY/
- aq;½HkawGrSm tm[m&rl rrS efoa&pm ra&mif;zd kY/
- tpm;taomuftxky f awG ? Al; awGrSm uav;awG twGuf u,fvdk&D tcsuft vuf xnfh oGif;zd kY/
NAd wdoQtcsKd&nf xk wfvkyf
ol rsm; tpnf ;t½Hk;uawmh t cGefwdk;aumuf rSmud k uefYuGuf NyD; tcsKd&nfaMumifh t0vGef w,f qd k wm ouf aotaxmuf txm; rcdkifrmbl;? tcsKd&nf aomuf vd k Y &wJ h u,f vd k &D u aeY pOf pm;oH k ;wJ h u,f vd k &D pk pk aygif ; &JU 2% yJ&Sd w,f? t"d uuswm u udk,fvufvIyf&Sm;vkyfzdkYeJY wjcm ;xri f;[i f;awGud k t av;xm;udk if wG,fzdkY jzpfw,f vd kY ajymygw,f/ BBC
tdyfcsftd kifAG Daq;rl&if;eJ Yud k,fyG m;
aq;jcifaxmifawGaMumifh
iSufzsm;jzpfEIef ;awG usqif; oG m;ayr,fh tdrf jyif ta0;xG uf NyD; tvk yfvk yf&wJh trsKd ;om; awG rS mawmh iS uf zsm;jzpf EI ef ; jrif h aeqJjzpfw,fvdkY vif;quf aq;ynm*sme,f rS m azmfjyxm; ygw,f/
td rf xJ taersm;wJh trsKd ;o rD;awGeJY uav;awGrSmawmh iS uf zsm;wd k uf zsuf a&; xd a&muf atmifjrifwm awG Y&ayr,f h awmxJ? awmifxJ? v,fxJ? NcH,mxJ oGm;tvkyfvkyf&wJh
trs Kd;om; awGeJY ppf ajr jyi f xG uf &wJ h a,muf sm;awG rS mawmh iS uf zsm; tEÅ&m,f BuD ;aeqJjzpf wJhtwGuf ol wdkYtzdk Y aq;pdrf xm;wJ h yk cuf od k Yr[k wf t0wf
NAdwdefEdkifiHeJY wjcm;EdkifiH awmf awmf rsm;rsm;rS m ol emjyKq &mrawG [m tvkyf csdef ajcmuf yH kwyHkausmf udk ta&;rygwJh pm ½Gufpmwrf;awG a&;cRwfjznfh oG if ;wmeJ Y tcsd ef uk ef aew,f vd k Y awmf0if olemjyKaumvdyf&JU ok
aq;eJYaq;ypö nf;awG trSmpm a&;wm? trSmpmyd kYwmawGrSm oH k ;ae&wm awG YcJ h ygw,f/ 'D pm ½Gufpmwrf;tvkyfawGaMumifh vlemjyKpk apmif h a&S muf a&;ud k xd cd k uf vmNyD vd k Y ol emjyKtrsm;pk u ajymMuygw,f/
usef ;rma&;vky fom;rsm ;
or*¾ uvnf; usef;rma&;0ef xrf ;awG Mum;rS m pm½G uf awG ay: u uG uf vyf awG ud k vk d uf jznf h & wJ h ,Ofaus;rI vT rf ;rdk ;vmw,f vd kY avhvmawGY&S dxm;ygw,f/ vk yf ief ;cG if rS m ½H k ;tvk yf awG vk yf zd k Y vlemaqmif pma&; odk Yr[k wf tk yf csKyf rI tulxm;zd k Yvd k w,f vd k Y ppf wrf;aumufcH&wJ h olemjyK 25% u ajymMuygw,f/
BBC
½H k;tvkyfxJepfaewJ holemjyKq&mrrsm; awoeavhvmcsuf rS m awG Y&S dcJ h ygw,f/
avhvmolawGu olemjyK q&mr 6000 udk ppfwrf ; aumu fw Jhtcg tvky fc sd ef 17.3% [m pm½Gufpmwrf; awG zd kifoGif;wm? rdwå Lul ;wm?
vleJ YiSufzsm;wd kufyG J tpm;awG xkwfay;wm yd koifh
awmf Ek d if w,f vd k Y tBuH jyKxm;yg w,f/
oD &dvuF mEdk ifiHrSm wEdk ifiH vHk ;taeeJY iSuf zsm;jzpf EIef;[m 1999 uae 2011 ck ES pf twG if ; 99 .9% usqi f;oG m; cJ hy g w,f/ 'gayr,fh 'Dumvt wGif; a,mufsm;awG iSufzsm; jzpfEIe f;uawmh 54% uae 93% udk wuf vmcJh ygw,f/
iSu fz sm ;w dku fzsuf& mr Sm tEå&m, ftrsm;qH k;y dk; jzp fwJ h yvyf pfr dk; 'D;,rf ;z, fvfpDyg
&rfud k t"duxm; ES drf eif;cJ hvdk Y tcktcsdefrS m yvyfpf rdk ;'D;,rf; Adkif;Aufpfyd k;ul;pufvdkYj zpfwJh iSufzsm;uvnf; tcsKd;tpm; jrif h wuf vmygw,f/ Ad k if ;Auf pf
ydk;[m vlaozd kY tvm;tvm enf ;ayr,f h tjrpf jywf zd k Y cuf wJ h
twG uf xd ef ;csKyf &yd k cuf ygw,f/ uarÇ m'D ;,m;Ed k if iH taemuf
yd k if ;rS m tmwD rD omaq;ud k cH Ed k if &nf &Sd wJ h iS uf zsm;ydk ;rsKd;pdwf opf awG ay:xG ufaewm rsKd ;½d k;ADZ enf ;ynmeJ Y twnf jyKawG Y&S d cJ h yg w,f/ 'D z,f vfpD yg&rf iSuf zsm; ydk;rsKd;opfudk 2008 ckESpfrS m o wif;pMum;&ayr,f h tck rS AD Z en f; ynmt& ou faot axmuftxm;&wm jzpfyg w,f/ tmwD rDom odkYr[kwf tmwDpl ;edwf [m iSufzsm;wd kuf
zsufa&;twGuf tpG rf ;xufvS wJ h taumif ;qHk; a&S Uwef;aq; 0g; jzpfygw,f/
'gaMumifh urÇmvHk;qdkif&m iS uf zsm;wd k uf zsuf a&;rS m ajymif ; vJ vmwJ h tajctaeawG eJ Y ud k uf nD atmi f r[mA sL[maw G ajymif;vJcsrSwfzdkY? topfazmf xk wf usif h oH k ;zd k Y vd k wJ h taMumif; ok awoD awGu wd k uf wG ef ;xm; ygw,f/
urÇmhusef;rma&;tzGJY csKyfWHO pm&if;t& 2010 ck ES pf rS m
iSufzsm;jzpf ol 219 oef;&S dNyD; 'DxJrSm 660000 aoqH k;c Jh w,f vdkY qd kygw,f/ iS ufzsm; a&m*gonf 90% [m tmz&d uwd k uf rS m jzpf ygw,f/ BBC
vdkY udk,fwGif;aq;ynmrSwf wrf ;*s me, frS m rufqmc sL; qufaq;½HkBuD;u tar&duef okawoDawG wifjyvdkufyg w,f/
'ghtjyi f wqifhcHukrÜPD
awGu aq;awG[m w&uf udk
3 vH k ;aomuf &wmjzpfvd k Y arh NyD ; raomufrdwm &dSEdk ifw,fvdk Y vnf ; ajymygw,f/
'gayr,fh 'DavhvmrIuae cd k if rmwJ h aumuf csuf csvd k Yr&Ed k if bl;vdkY wcsKdUaq;ynm&SifawG u ajymygw,f/ rl&if; ukrÜ PD xk wfr[k wfwJh attm&fADGaq; awG[m aps;ouf omvdkY zG HYNzdK; qJ Ed k if iH awG rS m td yf csf tk d if AG D xd ef ; csKyf rI udk BuD;BuD ;rm;rm; tusKd; jyKaew,f vd kY yg&*l awG u ajym ygw,f/
*sme,frS mazmf jyxm;wJ h ok awoejyKcsuf rS m enf ;emjyó emawG &S dw,f vdkYvnf; vuf r cHolawGu axmuf jy Muyg w,f/
vuf &Sd owf rSwfxm;wJ h uk xH k;u w&ufudk Atripla aq; vH k;wvH k ;bJ pm;zd k YjzpfNyD; 'Daq;
rS m "mwk emrnf tenofovir (rl &if ; emrnf Viread )? "mwkemrnfemtricitabine (rl&if;emrnfEmbriva )? "mwkemrnf efavi-
renz (rl&if;emrnf Sustiva ) qd k wJ h aq;oH k ;rsKd ; aygif ;xm;wm jzpfygw,f/ 'kwd ,aq;ES pf rsKd ; u "mwk emrnfeJY wqifh cH uk rÜ
PD u pxk wfaeNyD jzpfygw,f/ rlydkifcGifhjyóem r&SdwJh zGHYNzdK; qJEdkifiH awG rS mawmh 'D vdk rl&if ; r[k wfwJhaq;awG xG ufaewm MumNyD jzpf ygw,f/
rl&if;aq;awG[m tar&d uef Ed k if iH rS m wES pf pmud k a':vm 20000 ausmfusaeNyD; zGHYNzdK;
qJEdk ifiHawGu rl &if; r[kwf wJh ud k ,f yG m;aq;qdk &if wESpf pmud k a':vm 200 yJ usrSmjzpfyg w,f/
urÇmhusef;rma&;tzG JYBuD ;WHO eJ Y tar&duef FDA wd k Yu
'Dud k,f yG m;aq;awG&JU t&nf t aoG ;udk tmrcHxm;wJhtwGuf
e,f pnf ;rjcm; q&m0ef rsm;tzG J YMSF eJ Y tar&duef orw&JU
td'fpf ta&;ay:ulnDa&; pDrH csuf PEPFAR wdkYu zG HYNzdK;qJ Ed kif iH awG rS m udk ,f yG m;attm&f AG D aq;awGud k oH k;pGJaeygw,f/
tdyf csftdkifAGD ukoa&;omr u umuG ,f a&;twG uf uG ef 'G rf
awGoHk;pGJ&mrSm t&nftaoG; aocsmppf aq;zd k Yvnf ; q&m0ef awGu wdkufwGef;aeygw,f/ w½kwfEdkifiHuvkyfwJh uGef'Grf awGrSm rsufpd eJYrjrifEdkifwJ h t aygufuav;awG ygwm? 'grSr [k wf ayguf NyJ vG ,f wmawG jzpf vd kY *gemtpdk ;&u w½kwfuG ef
'Grf; 110 oef;ud k odrf;qnf; zsuf qD ;ypf cJ h &ygw,f/ 'D uG ef 'G rf awGudk *gemusef;rma&;Xme&JU tdyfcsftdkifAGDwdkufzsufa&; pDrH ud ef ;tjzpf w½kwf Edk if iHu wif oG if;NyD; tcrJ ha0ay;wm jzpf yg w,f/
BBC
7/27/2019 Nightingale Health Journal (July-2013)
http://slidepdf.com/reader/full/nightingale-health-journal-july-2013 16/16
usef ;rma&;*sme,f trS wf-36? Zl vd kif v? 2013-ckES pf16 NIGHTINGALE
Listerine vdk cH wGif ;teYH arT ; aq;&nfawG[m oGm;*sKd ;arS; uyfjcif; plaque eJY oGm;zHk; a,mi fjci f; gingivitis wdkYvdk oG m;a&m*gawG twG uf tusKd ;&S d w,fvdk Y taxGaxG oGm;uk o a&;pmapmif rS mygwJ h avh vmcsuf wck rS m azmfjyxm;ygw,f/
arG;puav;eJY ol Yrdcif w tdyf &mxJ twlt dy fwm[mSIDS qdkwJh uav;aygufp
½kwfw&uf aoqHk;rIa&m*gpk tvm;tvmudk ig;q wdk;ap w,fvdk Y NAdwdoQ aq;ynm*sm e,f rS mygwJ h ok awoe avh vm csuf u azmfjyvdk ufygw,f/
vef'efvlrIa&;eJY tylydkif;
aq;ynmausmif;u ygarmu© abmhbfumyifwmeJY tzGJY[m tdyf &mxJ uav;aowJ h jzpf&yf 1500 eD ;yg;eJ Y rd b 4500 ausmf udk avhvmMunfhcJhMuygw,f/ NAdwdefEdkifiHrS m wESpfud k tdyf&m wnf ; ½k wf w&uf aowJ h uav; 300 &SdaeNyD; wtdyf&mwnf; rtd yf &if uav; 120 avmuf
Basic Instinct ½k yf &S if um;rS m rif ;orD ;&S ,f ½G ef pwk ef ;eJ Y wG J zuf o½k yf aqmif cJ h wJ h tar&d uef ½k yf &Sifrif;om; rdkufu,fa'guf* vyfu ol vnfacsmif;uif qm jzpf wm yg;pyf eJ Y vd if quf qH vd k Y jzpf &wmvd k Y vef 'ef Nrd KUxk wf *g; 'D;,ef;owif;pmud k xk wfajym
vkduf ygw,f/ oHk ;ESpfMumaeNyD jzpf wJh uifqma&m*g[m aq; vd yf? t&uf aMumif h jzpf wmvm; vd k Y owif ;axmuf uar;wmudk
vnfacsmif;uifqmjyóem
pdwfuk q&m0efawGeJY uk ocJh & w,f vd k Y aumv[v xG uf cJ h yg ao;w,f/
HPV yd k;[m trsKd;orD;awG rS m om;td rf acgif ;uif qmud k t rsm;qH k ;jzpf apwJ h yd k;vnf ;jzpf yg w,f/ 'ghtjyif zdkvdifwHuif qm? rt*Fguifqm? a,med
(arG ;vrf;aMumif;) uifqm? p tdkuifqm? yg;pyf uifqmawG vnf; jzpfapygw,f/ yg;pyfeJ Y vdifqufqHrItjyif or½dk;us
vd k <uuf Ed k YawG ol Ytvd k vd k aysmuf oGm;NyD;aemufvnf; ul ;Edkifyg w,f/ 'Dydk;uk d uGef'H koHk ;vdkY xd xd a&mufa&muf rumuG,fEdk if ygbl;/ bmvd kYvJ qdk awmh uG ef 'GrfvGwfaewJh ta&jym;awG uae xd awG Yjcif ;jzif h ul ;puf Ed k if vd k Y jzpf ygw,f/ '‘gayr,f h uG ef
'Hk vHk;0 roHk;wmxufpm&if awmh wpH k w&m umuG ,f Ed k if pG rf ; &S dygw,f/
HPV ul;puf zdkY tvm;t vmtrsm;qHk;uawmh touf i,f i,f rS m vd if quf qH rI pvk yf ol awG eJY qufqHazmf rsm;vGef; ol awG jzpf ygw,f/ vdifquf qHrI wcgrSrvkyfao;cif t ouf i,fi,frSm (touf 12- 13 ESpfrS m) umuG ,faq; xdk; &if awmh umuG,fEdkifpGrf ; &Sd yg w,f/ Cervarix umuG,faq;
u HPV rsKd ;pd wf 2 rsKd ;udkum uG ,fEd kifNyD; Gardasil umuG,f aq;u HPV rsKd ;pd wf 4 rsKd ;udk umuG,fEd k ifygw,f/
vnf acsmif ;uif qmudk jzpf apwJh trsm;qHk; taMumif ;&if; uawmh aq;vdyfeJY t&uf jzpf ygw,f/
*g;'D ;,ef ;owif ;pmrS m o wif;y gvmNyD; rMumcifr SmyJ rif ;om;&J U vl xk quf qH a&; 0ef xrf ;u tJovdk ajymcJ hwmr [k wfaMumif; jiif;cJh ayr,f h o
wif;pmwd kufu tifwmAsL; rl &if;wdwfacGzGi fhjyNyD; udk,fho wif ;tay: tck d if trm &yf wnf cJhygw,f/ BBC
uav;eJ Ytartwltdyfoif h roif h
cHwGif;teH YarT;aq;&nf? yDaueJ YoG m;usef;rma&;
aowmavsm hoGm;E dkifw,fvdkY umyif wmu cefYrSef;ygw,f/
NAdwdefEdk ifiHrSm arG;uif;p uav;awG td yf zd kYae&mudk rdb awGu qHk;jzwfzdkYyJ vrf;ñTef xm;NyD; tEÅ&m,ftuif ;qHk; odyfzdk Yu rdcifeJ Ywcef;wnf; ykcuf xJrSm odyf oifh w,fvdk YyJ tBuHay;xm;ygw,f/ tar&d
uef Ed k if iH eJ Y e,f omvef Ed k if iH awG rSmawmh arG ;NyD;p oHk ;vtwGif; rd cifeJYuav; wtd yf&mwnf; rtdyfzd kY nTefMum;xm;ygw,f/ 'gayr,f h t*F vd yf aq;ynm&S if wcsKdUuawmh uav;eJ Yrdcif w td yf&mwnf; vHk ;0rae&bl ;qdk &if uk vm;xd k if od k Yr[k wf qd k zm ay:rS m Ed k Ywd k uf wmawG jzpf vmNyD ;
uav; ESmacgif;ydwfaor,fh tvm;tvm ydkrsm ;vmrSmudk pdk ;&drf aeMuygw,f/ tdyf&mxJ EdkYwdkufwm tEÅ&m,fr& SdayrJh Ed k Ywd kuf NyD ;&if awmh yk cuf xJ jyef yd k Y&r,f vdk Y ygarmu© umyif wm u ajymygw,f/
SIDS umuG,fwm;qD;zd kY
tBuH jyKcsuf awG uawmh- - uav;ud k yuf vuf ay;td yf yg/ - rdcifa&m zcifyg udk,f0ef aqmif umveJY rD;zGm;NyD;umv awGrSm aq;vdyfjzwfxm;yg/ uav;&SdwJh tcef;xJ wjcm; b,folYudkrSvnf; aq;vdyf ay;raomuf ygeJ Y/ - uav;i, ftwGuf tE Å &m,ftenf;qHk; td yf zdk Yae&mu arG;NyD;ajcmufvtwGif ; rd cifeJ Y wcef;wnf; oD;oefYy kcufeJY
tdyf zdk Yjzpf w,f/ - wa,mufxkdif ESpfa,muf xd k if qd k zm od k Yr[k wf uk vm;xd k if ay:rSm b,fawmhrS uav;eJY twlrtd yfygeJ Y/ - uav;ukd tyl"mwf rsm; atmif rxm;ygeJY? acgif;udk zHk; rxm;ygeJ Y/
BBC
oGm;wd kufwH eJY oGm;wd kufaq; udk awmh wrsKd;wpm;wnf; oHk; cdkif;ygw,f/ 6 vMumwJhtcg ydk;owf tm arT;aq;&nfoHk;wJ h tzG JYrSm oGm;*sKd;eJ Y oGm;zH k ;a,mif avsmhoGm;wm awGY&ygw,f/ oGm; zHk;u aoG;,dkwmvnf ; avsmhoGm;ygw,f/
'gaMumif h vl BuD ;awG taeeJ Y w&ufudk 2cg odk Yr[kwf 3cg oG m;wd k uf NyD ; tenf ;qH k ; w&uf wcg zavmhpf Bud K;rQifeJY oGm; Mum;awGqG J oifh ovd k yd k ;owfcH wGif;arT;aq;&nfeJYvnf; aeY wd kif; yvkwf usif ;oifhygw,f/
'D prf ;oyf rI [m uav;awG eJY q,fausmfoufvli,fawG
twGufvnf; tBuHK;0ifr0if rod&ao;ovd k Listerine r [k wf bJ wjcm;tmarT ;aq;&nf awGoHk;&ifvnf; tvm;wlt usKd; &S dr&dS prf ;oyf&tHk ;rSm jzpf ygw,f/ prf;oyfwJh okawoD 4 a,mufrSm 2 a,mufuawmhListerine xkwfwJhukrÜPDu
jzpfaeygw,f/ aemufavh vmcsufrSmawmh
oMum;rygwJ h yDauawG[m oGm;ud k oefY&Sif ;apNyD; oG m;yd k;r pm;atmif umuG ,f ay;w,f vd k Y
tar&duef oG m;bufqkdif&mt oif ;*sme,f u twnf jyKvdk uf ygw,f/ wcsKdUyD auawGrS m Zd kif vD awm xylitol vdkYac:wJh aq; oMum;wrsKd ;ygNyD; 'Daq;o Mum;u oG m;yd k;pm;wJh buf wD; &D ;,m;ud k ES d rf eif ;w,f vd k qd k Mu
paumhwvefjynf tD'i f bm&mNrdKUrSmvk yfwJ h enf;ynm uGef z&if hrS m umuG ,faq;awG ud k aps;ouf ouf omom xd xd a&mufa&mufe JY cE¨mud k,fxJ oG if ;ay;Ed k if wJ h yvmpwmwrsKd ; jyocJh ygw,f/ ygarmu© rmhuf uif;a'gvf wDxGifwJh yvmp wm[m emEdkenf;ynmac:wJh tEkpdwfenf;ynmudk toHk;cs xm;NyD ; axmif eJ YcsD wJ h (rsuf pd eJ Yr jrifEd kifavmufatmifao;wJh) tyfuav;awGeJ Y tom;xJudk aq;xnfhoGif;ay;wm jzpfyg w,f/ 'DumuG,faq;awGu ta&jym;atmuf em;av; wif &Sd wJh vef *g[ef;pf Langerhans
ud k ,f cH tm;qJ vf awG ud k vI H Yaqmf NyD; udk,fcHtm; zefwD;ay;wm
umuG,faq;yvmpwm jzpfygw,f/ MopaMw;vsEdk ifiH b&pf bd ef ;Nrd KUrS m "mwf cG J cef ;prf ; oyfcsufawGt& yvmpwmu ae umuG,f aq;oG if;wm[m orm½d k;us aq;xdk ;ydk ufeJ Y xdk; wmeJY vHk;0uGJjym;wJh udk,fcH tm;wkef Yjyefc sufawG awGY& w,f vdkY okawoDawGu ajym ygw,f/ 'ghtjyif aq;yvmp wmeJY umuG,faq;ay;&if o rm½d k;us aq;xdk;tyfeJY xdk;wm xuf aq;tcsd ef tq tyH k 100 avmuf avQmh ay;vd kY&wm awG Y &ygw,f/ 'gaMumifh t&ifu 10 a':vm uk ef uswJ h umuG ,f aq;wckud k tc k 10 qi fh avmufeJY ay;vdkY&rSm jzpfyg w,f/'‘g[m zGH YNzd K;qJwd k if ;jynf awG twGuf {&mrvmbfBuD ;w
yg; jzpf ygw,f/ aemuf tm; omcsuf uawmh orm½d k ;us xd k ; aq;awG ud k a&cJ aowå meJ Y xd ef ;
od rf ;xm;zd k Yvk d ayr,f h aq;yvm pwm umuG,faq;ud kawmh 23 'D*&D pifwD *&dwf (73 'D*&D zm &if [dkuf) rS m ES pf aygufxm;vd kY &Edkifygw,f/ jyóemwcku awmh yvmpwmuyfxm;&r,f h tcsdefudk owfrSwfEdkifzdkY jzpf w,f vdkY NAdwdoQa&m*gNyD;pepf aA'toif ;u ajymygw,f/ w csKd Uvl awG rS mvnf ; "mwfrwnf h wm &SdEdk ifygw,f/ 'DtcuftcJ awGudk ausmfvTm;Edkif&if um uG ,f aq;yvmpwm enf ;vrf ; [m tom;aq;xd k;w Jhenf; vrf;udk ab;z,fypf Edk ifygvdrfh r,f/ rMumcifrSm 'Daq;yvm pwmeJ Y umuG ,f aq;ay;wmud k ygyl ;0g;e,l;*DeDEdkifiH rSm trsm; jynfoltay: prf;oyfzd kY &Sdyg w,f/ vG efcJh wJh ESpfaygif; 160 u 'D tif bm&mNrd KUrS myJ q&m0ef tvufZef;'g;0k'f[m aq;xdk; tyfeJY qvif;udk wDxGifcJhyg w,f/
BBC
a,mufudk oHk ;ES pfMum avhvm
csuf t& Zd k if vD awm ygonf jzpf ap rygonf jzpf ap? oMum;ryg
wJ h yD auud k 0g;vd k Y wH awG ;yd k xG uf
vmwmu oGm;udk oefY&Sif;ap w,fvd kY ajrmufum½dkvd kif ;em;
wuú odkvf u a'gufwm *sd rf;pf
ab'gu qd kygw,f/
Washington Post/NYTimes
olu trsKd ;orD;vdift*F guae ul ;puf wJ h HPV vd if t*F g <uuf EdkYAdkif;&yfydk;aMumifh jzpfwmvdkY ajzcJhwmjzpfygw,f/ touf 68 ESpf&SdNyDjzpfwJ h rif;om;&JU vuf&SdZeD ;uawmh touf 43 ESpf& SdwJh ½kyf&S ifrif ;orD;acsm
uufo&i f;Z Dwm*sK H; jzp fyg w,f/ rdkufu,fa'guf*vy f [m 1990 ausmfumvwHk ;u vdif udpö ud k bdef;pG Jovdk pG Jaevd kY
vd ifqufqH rI? ptd keJY vdifquf qH rI? trsKd;orD ;tcsif ;csif ; tm omajzud&d,mawG twla0rQ oH k ;pG J rI wd k Yuaevnf ; ul ;puf Ed k if ygw,f/
a&m*gysKd;csdefu wESpf Mum wJhtwGuf <uufEdkYay:vm&if
vGefcJhwJhwES pfuwnf;u ul; xm;wJ hoabm jzpf ygw,f/ yd k; &Sd aeNyD qdk &if awmh <uuf Ed kYray: ao;ayr,f h vnf ; ul ;puf Ed k if o
avhvmrI rS m yQrf ;rQtouf 31 ESpf avmuf0ef;usif usef; rmNyD; apmapmuajymcJh wJh oGm;
a&m*g&S d ol vl BuD ; 139 a,muf udk 2 pkcG JNyD ; wzGJYu waeY 2 BudrfoGm;wd kufwmtjyif ydk; owfcHw Gif ;ar T; aq;&nfeJY yvk wf usif ;? aemuf wzG J Yuawmh waeY 2 Bud rfoG m;wdkuf NyD; bm tmed oif rS r&S d wJ rd k ;a&eJ yvk wf
twd tusajym&&if tmarT ; aq;&nfoHk;wJ h vl 51% rSm oGm;*s Kd;arS ; avsmhusoGm;NyD;
rdk;a&eJY yvkwfusif;olawGrSm awmh 12% rSmyJ oGm;*sKd;avsmh oGm;ygw,f/ oGm;zHk;a,mif wJh vl awG uawmh cH wG if ;arT ;aq;eJ Y yvk wfusif ;ol 98% rSm ouf omoG m;NyD ; a&eJ Y yvk wf usif ;ol awGrSmawm 30% yJ oufom