no slide title · g h p มาตรฐานคุณภาพ...

103
G H P มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย ผอ. ฝ่ ายพัฒนาพื้นที่เพื่อเกษตรและชุมชน (ABD) สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) สานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)

Upload: others

Post on 31-Aug-2020

11 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

G H P

มาตรฐานคณภาพ และความปลอดภยของอาหาร

โดย

นายชายกร สนธสยผอ. ฝายพฒนาพนทเพอเกษตรและชมชน (ABD)

สถาบนการจดการเทคโนโลยและนวตกรรมเกษตร (สท.)

ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)

Page 2: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การด าเนนการดานคณภาพตงแตขนพนฐานจนถงล าดบสดทาย

•ISO 22000

•ISO 9000

•HACCP

•GMP สากล

•GMP กฎหมาย

•Minimum Requirement

•5 ส.

Page 3: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ลกเกณฑวธการทดในการผลตอาหารแบงเปน 6 หมวด

สขลกษณะของสถานทตงและอาคารผลต17%

เครองมอเครองจกร และอปกรณทใชในการผลต

8%

การควบคมกระบวนการผลต

30%

4. การสขาภบาล15%

5. การบ ารงรกษาและการท าความสะอาด

6. บคลากร15%

15%

เกณฑผาน 60% ทกหมวด

25%45%

30%

1.

2.

3.

Page 4: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การพฒนาประเทศจ าเปนตองท าตามล าดบขน ตองสรางพนฐาน คอความพอมพอกนพอใช ของ ประชาชนสวนใหญเบองตนกอน โดยใชวธการและอปกรณทประหยด แตถกตองตามหลกวชาการเมอไดพนฐานความมนคง พรอมพอสมควร และปฏบตไดแลว จงคอยสรางความเจรญและฐานะเศรษฐกจขนสงโดยล าดบตอไป

พระราชด ารส

G H P

Page 5: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ความหมายของวทยาศาสตร“Science” มาจาก Sientea ภาษาลาตน แปลวา ความร (Knowledge)

ความรทางธรรมชาต

กระบวนการหาความร

(The Process of Science)

วทยาศาสตร

ระเบยบวธทางวทยาศาสตร (Scientific Method)

เจตคตทางวทยาศาสตร(Scientific Attitude)

Page 6: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

เทคโนโลย• "Technology" มาจากภาษากรกวา "Technologia" แปลวา

การกระท าทมระบบ มกนยมใชควบคกบค าวา วทยาศาสตร โดยเรยกรวมๆ วา "วทยาศาสตรและเทคโนโลย”

• หมายถง การน าความรทางธรรมชาตวทยาและความรใหมทางวทยาศาสตร มาเปนวธการปฏบตและประยกตใชเพอชวยในการท างานหรอแกปญหาตางๆ อนกอใหเกดวสด อปกรณ เครองมอ เครองจกร แมกระทงองคความรนามธรรม เชน ระบบหรอกระบวนการตางๆ เพอใหการด ารงชวตของมนษยงายและสะดวกยงขน

Page 7: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ความหมายของนวตกรรม"นวตกรรม" หรอ นวกรรม = "Innovation" นวตกรรม รปศพทเดมภาษาบาล คอ นว+อตต+กรรมนว = ใหม, อตต = ตวเอง และ กรรม = การกระท า นว สนธ อตต = นวตต สมาส กรรม = นวตกรรม หมายถง การกระท าทใหมของตนเอง หรอ การกระท า

ของตนเองทใหม (เสาวณย สกขาบณฑต, 2528) "นวกรรม" มใชกนมาแตเดม ตามรากศพทเดม

Page 8: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การด าเนนการดานคณภาพตงแตขนพนฐานจนถงล าดบสดทาย

•ISO 22000

•ISO 9000

•HACCP

•GMP สากล

•GMP กฎหมาย

•Minimum Requirement

•5 ส.

Page 9: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

อนตรายจากอาหาร

อาหารเปนพษ คร-นกเรยน ฮวบ 108 คน

แกงไกและไขพะโลเปนพษ

นกเรยนทองรวง-อาเจยนระนาวรวม 250 คน

Page 10: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

อนตราย ทเกดขนในอาหาร

ทางกายภาพ ทางเคม ทางจลนทรย

Page 11: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 12: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

อนตรายทางกายภาพเศษโลหะ นอต สลกเกลยว

เศษแกว หลอดไฟ

เศษใบมดคตเตอร ไสแมก

วสดอน ๆ เชน เศษหน กรวด เศษไม

Page 13: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

สารกนบด(โเดยมเบนโเอท)

สารฟอกขาว (ลเฟอรไดออกได, ไฮโดรเจนเปอรออกได)

สารกนรา (กรดาล ลก)

อนตรายทางเคม

Page 14: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ยาฆาแมลง

อนตรายทางเคม ผงชรส

(โมโนโเดยมกลตาเมต)

น าประสานทอง(เผงเ/ผงกรอบ/บอแรก)

สยอมผา

Page 15: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ผงกฟอก, น ายาลางจาน

น ายาดองศพ (ฟอรมาลน)

เหดพษ, ปลาปกเปา

อนตรายทางเคม

น ายาคลอรน

Page 16: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

แบคทเรย

อ. โคไล

สงมชวตขนาดเลกๆ ทไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลามทงใหประโยชน และท าใหเกดโทษ

ยสตรา

อนตรายทางจลนทรย

Page 17: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

30 นาท 60 นาท

จลนทรยกอโรคสามารถเตบโตไดดทอณหภมหอง และเพมจ านวนจาก 1 ตวเปน 2 ตวไดภายในเวลาประมาณ 30 นาท

G H P

Page 18: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

แบคทเรยถกยบยงเจรญ/ขยายพนธ ไดชา

การแชเยน / แชแขง

แบคทเรยถกท าลายอยางรวดเรว

การ ตม ผด แกง ทอด

G H P

ชวงอนตรายควรหลกเลยงการเกบอาหาร

ทอณหภมชวงน

อณหภม หอง / ปกต

Page 19: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

เชอโรคอยทไหน

G H P

Page 20: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

แหลงทมาของเชอโรค

คน

ฝน, หยากไย ขยะ, ของเสยG H P

นก, หน สตวเลยง

อาหารดบ แมลง

Page 21: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

G H P

ของการผลตอาหารใหมความปลอดภยหวใจส าคญ ประการ3

Page 22: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

- คดเลอกวตถดบทด

- ลาง / คดแยกวตถดบใหสะอาด

- ใชภาชนะอปกรณทสะอาด

- ปองกนสตวและแมลงไมใหเขาไปภายในบรเวณ

- คนปฏบตงานถกสขลกษณะ

หวใจส าคญ ประการ

การลดการปนเปอนเบองตนลด

G H P

ของการผลตอาหารใหมความปลอดภย3

Page 23: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ฆา การลดหรอยบยงหรอท าลายจลนทรย ทท าใหเกดโรคและท าใหอาหารเนาเสย

การควบคมอณหภมและเวลา รวมทงปจจยอนๆ ทอาจน ามาใชในการควบคม หรอ ยบยงไมให จลนทรยเจรญเตบโตได เชน การท าแหง การแชเยน การดอง หรอ การแชอม

G H P

หวใจส าคญ ประการ3

Page 24: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

คม การปองกนการปนเปอน าหลงการฆาเชอ

- ภาชนะ / อปกรณทใช ควรมการลาง และ ฆาเชอ

- ภาชนะบรรจสะอาด

- สถานทผลต / บรรจ ตองสามารถปองกนสตวและแมลง

- คนปฏบตงานอยางถกสขลกษณะ

- การเกบรกษาและขนสงท าอยางสะอาดและเหมาะสมG H P

หวใจส าคญ ประการ3

Page 25: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ของการผลตอาหารใหมความปลอดภยหวใจส าคญ ประการ3

•คดเลอกวตถดบทด•ลาง / คดแยกวตถดบให สะอาด•ใชภาชนะอปกรณทสะอาด•ปองกนสตวและแมลงในบรเวณปรงอาหาร•ผปรงอาหารปฏบตงานอยางถกสขลกษณะ

ลด• ภาชนะ / อปกรณทใชควร มการลาง และฆาเชอ• ภาชนะบรรจสะอาด• ปองกนสตวและแมลงใน

บรเวณจ าหนายอาหาร• ผจ าหนายอาหารปฏบตงานอยางถกสขลกษณะ• การเกบรกษาและขนสงท าอยางสะอาดและเหมาะสม

คม• ควบคมอณหภมและเวลาในการปรงอาหาร

• ควบคมปจจยอนๆ ทยบยงไมใหจลนทรยเจรญเตบโตได เชน การท าแหง การแชเยน การดอง หรอ การแชอม

ฆา

Page 26: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

อาหารทมคณภาพ

G H P

Page 27: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

คณภาพอาหารสามารถจ าแนกออกไดเปน 2 ลกษณะใหญๆ ไดแก

1. คณคาทางโภชนาการ คอปรมาณของสารอาหารตางๆ ทประกอบรวมกนในอาหาร ไดแก- โปรตน - คารโบไฮเดรต - ลปด

- ไวตามน - แรธาต - น า

Page 28: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

คณภาพอาหาร2. คณลกษณะทางกายภาพ ซงรบรไดดวยประสาทสมผส จงเรยก

คณลกษณะเชงประสาทสมผส (Sensory Properties หรอ Organoleptic Properties) สามารถแบงยอยเปน 3 ประเภทคอ– เน อสมผส (Texture) เปนคณสมบตทรบรไดดวยการสมผส หรอรบร

จากการขบเค ยว เชน ความเหนยว ความรวน และความแขง เปนตน

– กลนรส (Flavor) รบรไดดวยการดมกลน และชมรสดวยล น

– ส (Color) รบรไดดวยการมองดวยตา ซงมอทธพลตอความชอบในผลตภณฑ อาหารบางอยางถามสผดเพ ยนไปจากธรรมชาต กอาจจะถอวาดอยคณภาพ

Page 29: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

คณภาพของอาหาร

G H P

รสชาตด

สะอาด

ปลอดภย ถกสขลกษณะ

สม าเสมอ

เปนไปตามกฎหมาย

Page 30: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

GMP

G H P

GHP

และ

Good Manufacturing Practice

Good Hygiene Practice

Page 31: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

จะท าอาหารใหปลอดภยไดอยางไร

“สขลกษณะทดในการผลตอาหาร”

G H P

Page 32: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ผบรโภค

ปวย/ตาย

ผบรโภค

ปลอดภย

วตถดบการผลตการขนสงการเกบรกษา

ผลตภณฑอาหารการเตรยม/การเกบการประกอบ/ปรงการบรรจ/จ าหนายการขนสง

กระบวนการผลตอาหาร

ผสมผสอาหารอาคาร/สถานทภาชนะอปกรณบรรจภณฑ

•เชอโรค

• สตวน าโรค• หนอนพยาธ• โลหะหนก• สารเคม

อาหารมคณภาพ

ปลอดภย

การผลตทถกสขลกษณะ

การผลตทไมถกสขลกษณะอาหารสกปรก

ปนเปอน

กระบวนการผลตอาหารใหม คณภาพ

G H P

Page 33: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

สงทตองค านงถง

G H P

• วตถดบ• อาคาร/สถานท• อปกรณ,เครองมอ

• การขนสง/ยานพาหนะ• วธการผลต/ขนตอน• บคคล/ผปฏบตงาน

• บรรจภณฑ

Page 34: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

วตถดบ

G H P

การคดเลอกวตถดบ

การลาง/ท าความสะอาด

การเกบรกษาวตถดบเกบกอนใชกอน เกบหลงใชหลง [ FIFO ]

Page 35: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

• ตองลางสะอาด โดยลางผานน าไหลผาน หรอแชน าใหทวม

การลาง/ท าความสะอาด

Page 36: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 37: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

หามแช อาหารสดหรอเครองดม

• น าแขงบรโภคสะอาด มอปกรณทมดามตกหรอทคบ วางสงจากพน ปากถงหางจากพน 80 ม.

Page 38: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 39: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 40: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

สขลกษณะของสถานทตงและอาคารผลต

ทตงอาคารและบรเวณโดยรอบตองสะอาด ไมอยบรเวณทกอใหเกดการปนเปอน

บรเวณทมฝนมาก

คอกปศสตว

น าทวม น าขงกองขยะ

แหลงมพษ

G H P

ทตงและสงแวดลอม

แหลงเพาะพนธ สตว แมลง

Page 41: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

สถานทโครงสรางของสถานท

การก าจดขยะ/ของเสย/น าเสย

G H P

- ทตง / พน / ผนง

- การถายเทอากาศ / หนาตาง-ประต- มหองน า หองสวมทสะอาด

- เพดาน / แสงสวาง

Page 42: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

• สถานทเตรยม ปรงอาหาร สะอาดเปนระเบยบ อยในสภาพด ตลอดเวลา แยกเปนสดสวน ไมเปนทางเดนผาน

• มแสงสวางเหมาะสมตอการปรงอาหาร• หลอดไฟมฝาครอบ ปองกน ชนสวนตกลงในอาหาร กรณหลอดไฟแตก

Page 43: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 44: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การควบคมสตว และแมลงตาง ๆ

Page 45: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

กอน การอบรม

G H P

Page 46: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

หลง การอบรม

G H P

Page 47: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

กอน การอบรม

G H P

Page 48: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

หลง การอบรม

G H P

Page 49: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ภาชนะ/อปกรณ/เครองมอ/เครองจกรวสดและการออกแบบ- ทนทาน ไมเปนพษ ท าความสะอาดงายการลางภาชนะ/อปกรณ- จดทลาง / วธการลาง / การท าใหแหง

การใชภาชนะ/อปกรณG H P

การจดเกบภาชนะ/อปกรณ- เปนระเบยบ ตามหมวดหม ไมปนเปอน

Page 50: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

G H P

• ใชอางลางภาชนะ อปกรณ ทมทอระบายน า ทใชการไดด อยางนอย 2 อาง และลางสงจากพนอยางนอย 60 ซม.

Page 51: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การจดเกบวสดอปกรณใหเปนหมวดหม

G H P

Page 52: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 53: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

กอน การอบรม

G H P

Page 54: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

หลง การอบรม

G H P

Page 55: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การขนสง

ภาชนะ : ทใชขนสงวตถดบและผลตภณฑอาหาร

- ควรแยกจากกน ไมใชปนกน- ลางท าความสะอาดกอนน ามาขนสง- ไมใชภาชนะทเปนพษ

สถานท : ใชเปนจดรบสงอาหาร- ตองสะอาด ไมอยใกลจดทเปนแหลงสกปรก

G H P

Page 56: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

รถ / ยานพาหนะ: ขนสงวตถดบการขนสง (ตอ)

- มรถขนสงอาหารโดยเฉพาะ ไมใชรถขนขยะ/สารเคม- แยกขนสงตามประเภทอาหาร- ปกปดมดชด และใชอณหภมทเหมาะสมส าหรบอาหารดบและชนดอาหาร

G H P

Page 57: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 58: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

มความร

บคคล

มสขนสยทดแตงกายสะอาดมสขภาพด

G H P

Page 59: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

G H P

Page 60: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

G H P

Page 61: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 62: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

• หามใส หรอควบคมการใชสารเคมตางๆ เชน สยอมผา, สารฟอกส, สารกนบด, น ายาดองศพ

• คนท าอาหารตองสะอาดแตงกายเหมาะสม

• ภาชนะ/อปกรณทใชตองสะอาดและเหมาะสม

ณะปรงอาหารข

Page 63: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

• เกบในอณหภมหองไมเกน 4 ชวโมง

• ควบคมการปนเปอนจากสงอนตราย

ารเกบอาหารทสกพรอมรบประทานก• ควรชง ตวง วด สวนผสมทกครงในการปรงอาหาร

• ควบคมอณหภมและสวนผสมใหถกตองณะปรงอาหาร (ตอ)ข

Page 64: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ตองไมเตรยม และปรงอาหารทพน

Page 65: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

บรรจภณฑ

ดงดดผบรโภคใหอสนคายดอายการเกบรกษาปกปองคมครองผลตภณฑ ลดการกระทบแตกหกหรอบบลดหรอกนการมผานของไอน า, อากาศ, กลน, ความรอนใหขอมลรายละเอยดของสนคาโฆษณาประชาสมพนธ

วตถประสงค

G H P

Page 66: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การใชประโยชน บรรจภณฑ

ดานเทคนค:- เปนวสดรองรบผลตภณฑ

- รกษาคณภาพผลตภณฑ

- เหมาะสมตอการใชงาน

ดานการตลาด:- สงเสรมการขาย

G H P

Page 67: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ประเภทของบรรจภณฑอาหาร1. กระดาษ ไมเหมาะกบน ามน

5. อนๆ

4. โลหะ ทนทาน แตเปนสนม3. แกว ใสเหนชด แตแตกงาย

2. พลาสตก ตองทนรอนไมมส

G H P

Page 68: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ของบรรจภณฑอาหารความสะอาดตองผานขนตอนการท าความสะอาดกอนบรรจ

ไมมสวนผสมหรอสงเจอปนในวสดภาชนะ ท าใหอาหารปนเปอนได

หมกพมพ, กาว, กระดาษคราฟทและกระดาษกลอง, กระดาษแกว, กระปองโลหะ (ชนดไมเคลอบหรอเคลอบไมเหมาะสม)

สขลกษณะ

G H P

Page 69: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ผลด ของการท าอาหารใหถกสขลกษณะ

สถานทนาท างาน ถกกฎหมายท าใหอาหารเกบไดนาน

ร ารวยขนลกคาพงพอใจ มชอเสยงG H P

Page 70: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

อาหารเสยท าใหผลผลตลดลง

ผลเสย ของการท าอาหาร ไม ถกสขลกษณะ

ท าใหคนปวย

เครองมอเสยหาย

ถกสงคมต าหนถกสงเลกกจการ

ลกคาไมพอใจ

สญเสยรายได

ท าใหคนตาย ถกจบ

G H P

Page 71: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

- กระดาษ- พลาสตก- แกว- โลหะ- อน ๆ

บรรจภณฑ

- วตถดบ- อาคาร / สถานท - วสด อปกรณ เครองมอ เครองชช- การขนสง / ยานพาหนะ- บคคล / ผปฏบตงาน- ขนตอน / วธการผลต / เทคนค

กระบวนการผลต

สภาพ /สภาวะทเหมาะสมชนการ

เกบรกษาผลตภณฑแตละชนด

การเกบรกษา

ผลตภณฑอาหารทมคณภาพมาตรฐาน และปลอดภยตอ

การบรโภค

ผลตภณฑ

อนตราย

หลกสขลกษณะทดในการผลตอาหารGood Hygiene Practice (GHP)

แผนภมหลกการ GHP

จลนทรย สารเคมสงปลอมปน(กายภาพ)

ลกคาหรอผบรโภค พงพอชจ และมสขภาพแขงแรง

ลด ฆา คม

Page 72: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ลกเกณฑวธการทดในการผลตอาหารแบงเปน 6 หมวด

สขลกษณะของสถานทตงและอาคารผลต17%

เครองมอเครองจกร และอปกรณทใชในการผลต

8%

การควบคมกระบวนการผลต

30%

4. การสขาภบาล15%

5. การบ ารงรกษาและการท าความสะอาด

6. บคลากร15%

15%

เกณฑผาน 60% ทกหมวด

25%45%

30%

1.

2.

3.

Page 73: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

1. อาหาร

2. เครองดม

3. สมนไพรทไมใชอาหาร

4. ผาและเครองแตงกาย

5. ของใช ของประดบตกแตง ของทระลก

มาตรฐานผลตภณฑชมชน แบงเปน 5 ประเภท

Page 74: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ขอก าหนดในมาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช.)

- ขอบขาย บทนยาม ชนด วสดและการท า

- คณลกษณะทตองการ : คณลกษณะดานกายภาพ เคม จลนทรย

- สขลกษณะ : สถานทตงและอาคารผลต เครองมอ เครอง จกร และอปกรณในการผลต การควบคมกระบวนการผลตการสขาภบาล/การบ ารงรกษา และการท าความสะอาด บคลากรและสขลกษณะผปฏบตงาน

- การบรรจ ครองหมายและฉลาก การชกตวอยางและเกณฑตดสน การทดสอบ

Page 75: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

หลกการดานการมาตรฐาน

ตามแนวทางมาตรฐานสากล

พจารณาทบทวน ทก 5 ป

เมอมขอกฎหมายทเกยวของ/ขอมลทางวชาการ

/เทคโนโลยการผลตทเปลยนแปลงไป

เพอใหมาตรฐานมความเหมาะสม ทนสมย เกดการพฒนา

ผลตภณฑใหมคณภาพทเหมาะสมกบการเปลยนแปลง

สรางความนาเชอถอและการยอมรบในผลตภณฑทผาน

การรบรอง สามารถแขงขนในตลาด

น าไปส การผลตผลตภณฑชมชนใหไดคณภาพอยางยงยนตลอดไป

Page 76: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

: คณภาพของผลตภณฑ (ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข ของผลตภณฑนนๆ)

ทงดานกายภาย เคม และจลนทรย เพอความปลอดภยของผบรโภค

: สขลกษณะของสถานทผลต : ตองเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสข

(แนบเอกสารการไดรบอนญาตมาดวย)ประเภทเครองดมบงคบทก มผช.

ประเภทอาหาร ยกเวน มผช. ทเปนอาหารดบ และทใชเปนวตถดบ

: เครองหมายและฉลาก (ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข เรอง การแสดงฉลาก)

โดย มผช. มการทดสอบทางดานประสาทสมผส

สอดคลองกบขอก าหนดของกฎหมาย :

Page 78: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

กล ม 1 อาหารควบคมเฉพาะ

กล ม 2 อาหารทก าหนดคณภาพหรอมาตรฐาน

กล ม 3 อาหารทตองมฉลาก

กล ม 4 อาหารทวไป

พระราชบญญตอาหาร พ.ศ. 2522

แบงอาหารเปน 4 กล ม ดงน

เครองหมาย มผช. กบ อย.

Page 79: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

10. นมปรงแตง

11. นมเปรยว

12. นมโค

13. ผลตภณฑของนม

14. ไอศกรม

6. อาหารส าหรบผทตองการควบคมน าหนก

7. สตวโอไซดและอาหารทมสวนผสมของสตวโอไซด

8. อาหารในภาชนะบรรจทปดสนท

9. เครองดมในภาชนะบรรจทปดสนท

1. นมดดแปลงส าหรบทารกและนมดดแปลงสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก

2. อาหารทารกและอาหารสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก

3. อาหารเสรมส าหรบทารกและ เดกเลก

4. โซเดยมซยคลาเมตและอาหาร ทมโซเดยมซยคลาเมต

5. วตถเจอปนอาหาร

กล ม 1 อาหารควบคมเฉพาะ

เครองหมาย มผช. กบ อย.

Page 80: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

1. เครองดมเกลอแร 11. น ำมนและไขมน 21. ครม

2. ชำ 12. น ำมนเนย 22. ชอกโกแลต

3. ชำสมนไพร 13. เนย 23. ขำวเตมวตำมน

4. เนยใสหรอก 14. เนยแขง 24. น ำสมสำยช

5. น ำแขง 15. เนยเทยม 25. น ำปลำ

6. น ำบรโภคในภำชนะบรรจ

ทปดสนท

16. น ำนมถ วเหลองในภำชนะ

บรรจทปดสนท

26. ซอสบำงชนด

7. น ำแรธรรมชำต 17. น ำมนถ วลสง 27. น ำมนปำลม

8. ผลตภณฑปรงรสทไดจำก

กำรยอยโปรตนของถ ว

เหลอง

18. ผลตภณฑเสรมอำหำร,

รอยลเยลลและผลตภณฑ

รอยลเยลล

28. แยม เยลล มำรมำเลด

ในภำชนะบรรจทปดสนท

9. น ำมนมะพรำว 19. ไขเยยวมำ 29. เกลอบรโภค

10. กำแฟ 20. น ำผ ง 30. อำหำรกงส ำเรจรป

กล ม 2 อาหารทก าหนดคณภาพหรอมาตรฐาน

เครองหมาย มผช. กบ อย.

Page 81: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

1. อาหารมวตถประสงคพเศษ

5. แปงขาวกลอง 9. หมากฝรงและลกอม

2. อาหารซงมการใชกรรมวธการฉายรงส

6. ขนมปง 10. วตถแตงกลนรส

3. อาหารทวไปทเปนอาหารดดแปรพนธกรรมหรอพนธวศวกรรม

7. น าเกลอปรงอาหาร 11. วนส าเรจรปและขนมเยลล

4. ผลตภณฑจากเนอสตว 8. ซอสในภาชนะบรรจทปดสนท

12. อาหารพรอมปรงและอาหารส าเรจรปทพรอมบรโภคทนท

กล ม 3 อาหารทตองมฉลาก

เครองหมาย มผช. กบ อย.

Page 82: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

กลม 4 อาหารทวไป

หมายถง อาหารทนอกเหนอจากกล มท 1-3 ไดแก

❑สตวและผลตภณฑ (เนอสตวสด สตวน าสด ไขสด)

❑พชและผลตภณฑ (พชผกสด ผลไมสด ถวและนต)

❑แปงและผลตภณฑ (แปงมนส าปะหลง ว นเสน เสนกวยเตยว)

❑ผลตภณฑท าอาหารชนดตางๆ ทยงไมพรอมบรโภค

(เครองปรงรส เครองเทศ )

❑สารทใชเปนวตถดบ (สารสกด/สารสงเคราะห/สารอาหาร)

เครองหมาย มผช. กบ อย.

Page 83: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

สถานทผลตอาหารในประเทศ

ตรวจประเมนตามเกณฑทก าหนดในประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 193) พ.ศ.2543 เรอง วธการผลต เครองมอเครองใชในการผลต และการเกบรกษา หรอ (ฉบบท 342) พ.ศ. 2555 เรองวธการผลต เครองมอ เครองใชในการผลต และเกบรกษา อาหารแปรรปทบรรจในภาชนะพรอมจ าหนาย

เครองหมาย มผช. กบ อย.

“GMP กฎหมาย”

Page 84: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

เลขสารบบอาหาร ประกอบดวยตวเลข 13 หลก

แสดงถงขอมลส าคญ 2 ชด ไดแก

• ชดขอมลชดแรก (X) คอขอมลสถานทประกอบการ ประกอบดวยตวเลข 8 หลกแรก

• ชดขอมลชดหลง (Y) คอขอมลเกยวกบผลตภณฑ

ประกอบดวยตวเลข 5 หลกหลง

เครองหมาย มผช. กบ อย.

XX-X-XXXXX-Y-YYYY

Page 85: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

การขอเครองหมาย อย.

ส านกควบคมอาหาร

สนง. คณะกรรมการอาหารและยา

ส านกงานสาธารณสขจงหวดซงเปนทตงของ สถานทผลตอาหารหรอ สถานทน าเขาอาหาร

สวนกลาง

ตางจงหวด

เครองหมาย มผช. กบ อย.

Page 86: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

ตดตอ......ส านกงานอตสาหกรรมจงหวด หรอส านกบรหารมาตรฐานผลตภณฑชมชนส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมโทรศพท 0-2202-3344-6, 0-2202-3363โทรสาร 0-2202-3395

www.tisi.go.th

Page 87: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 88: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 89: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 90: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 91: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 92: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 93: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 94: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 95: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 96: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 97: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 98: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

Oh ! YeI am understand.

Page 99: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 100: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย
Page 101: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

เพอคณและคนทคณรก

Page 102: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย

THE ENDสนสดการน าเสนอ

Tel. 02-564-7000 ตอ 1719

081 -754-7124, Fax. 02-564-7004

E-mail : [email protected]

Page 103: No Slide Title · g h p มาตรฐานคุณภาพ และความปลอดภัยของอาหาร โดย นายชายกร สินธุสัย