rehabilitabtion for elderly
TRANSCRIPT
![Page 1: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/1.jpg)
การฟนฟสภาพผสงอาย
จราพร เกศพชญวฒนา สวณ ววฒนวานช
คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
![Page 2: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/2.jpg)
ท าไมผสงอายจงตองฟนฟสภาพ
•สมรรถภาพรางกายถดถอย•พบโรคเรอรงและโรคทกอภาวะทพพลภาพไดบอย
•สภาพจตใจทอถอย พงพา และซมเศรา•ความไมพรอมของผดแล
![Page 3: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/3.jpg)
การฟนฟสภาพผสงอาย มงเนน
ดแลรกษาพยาธสภาพ ปองกนภาวะแทรกซอน
ฟนฟสภาพสงทผดปกต
สนบสนนการปรบตวของผสงอาย ครอบครว
![Page 4: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/5.jpg)
การฟนฟสภาพผสงอายทมสขภาพดคอการออกก าลงกาย
![Page 6: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/6.jpg)
ท าไมถงตองออกก าลงกาย มนษยมการเปลยนแปลงของรางกายตลอดเวลา เชน หลอดเลอดทวรางกายจะเรมมการตบทละเลกละนอย เมอตบไดประมาณ 70% จงจะมอาการ
การปองกนการตบของหลอดเลอดทงทยงไมมอาการคอ ท าใหหลอดเลอดทตบแลวหายตบ หรอท าใหรางกายสรางทางเบยง คอ สรางหลอดเลอดใหม
![Page 7: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/7.jpg)
. ธรรมชาตมนษยจะตองแก เจบ ตาย ตามสมรรถภาพรางกายตามอาย*
. กลามเนอ เอน เอนขอตอ กระดก เซลลสมอง จะเรมเสอมตงแตอาย 30 ป
* Shephard, R J (1982) Physiology and Biochemistry of Exercise and Aging. Praeger, New York.
![Page 8: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/8.jpg)
. โดยเฉลยเมออาย 40 ป ถารบประทานอาหารเทาเดม ออกก าลงกายเทาเดม คนจะมน าหนกเพมขนปละ ½ กโลกรม เพราะอตราการเผาผลาญจะลดลงเมอมอายเพมขน
. เมอสงอายขนจะมความเสยงตอการเปนโรคเบาหวาน ไขมนในเลอดสง ความดนโลหตสง โรคหลอดเลอดของหวใจ สมอง มะเรง สมองเสอม กระดกบาง พรน ซงจะหกงาย แตเราสามารถปองกน ลดความเสยงดวยการมพฤตกรรมทเหมาะสม
![Page 9: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/9.jpg)
เมอสงอาย สายตา ห ฟน เสอมลง กระดกงอกบรเวณหวกระดกของขอ ทองผก การท างานของไตลดลง รบประทานอาหารนอยลง มวลกลามเนอและก าลงกลามเนอลดลง สมองฝอ หลงลม ฯลฯ
![Page 10: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/10.jpg)
การออกก าลงกายจะสามารถยบยงหรอชะลอความเสอมตามธรรมชาต
ของรางกาย
![Page 11: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/11.jpg)
การออกก าลงกายม 5 ขนตอน1) ยดเสน
2) อนเครอง
3) ออกก าลงกาย (20 นาท)
4) คลายความรอน
5) ยดเสน หากทาได แชน ารอน นวด หลงการออกกาลง 2-3 ชวโมงแลว
![Page 12: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/12.jpg)
หลกการของการออกก าลงกาย ควรออกก าลงกายไมเหมอนกนในแตละครง
ควรออกก าลงกายในครงเดยวกนใหมทงหนกและเบาสลบกนไป
![Page 13: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/13.jpg)
ขอแนะน าจาก Health Education Authority 1)
ควรออกก าลงกายดวยความหนกปานกลาง เชน การเดนเรวๆ 30 นาท อยางนอย 5 ครงตอสปดาห ซงการเดนอาจเดนทเดยว 30 นาท หรอเดน ครงละ 15 นาท หลายๆ ครง
ขอแนะน าจาก US Center for Disease Control and Prevention 2)
ทกคนควรออกก าลงกายดวยความหนกปานกลาง เชน การเดนเรวๆ 30 นาทเกอบทกวน
ขอแนะน าจาก Quebec Consensus Conference3)
เพอสขภาพทด การออกก าลงกายควรใชกลามเนอกลมใหญออกก าลงกายดวยความหนกมากกวาปกต ใชพลงงานอยางนอย 700 กโลแคลอรตอสปดาห โดยท าบอยๆ เชน เกอบทกวน (ในทางปฏบต การเดนเรวๆ 20 - 30 นาทกพอแลว))
1) Killoran AJ, Fentem, P, Casperson C (eds), Moving on: International Perspectives on Promoting Physical Activity (Health Education Authority: London, 1994).
2) Pate RR, Pratt M, Blair SN et al, Physical activity and public health: a recommendation from the Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine, JAMA (1995) 273:402-8.
3) Blair SN, Hardman A, Special issue: physical activity, health and well-being-an international consensus conference, Res Quart Exerc Sport (1995) 66:4.
![Page 14: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/14.jpg)
ประโยชนของการออกก าลงกายเพอสขภาพ (1)การออกก าลงกายเพอสขภาพมประโยชนหลายอยาง* คอ ลดความอวน (ไขมน)
เพมกลามเนอ (ท าใหน าหนกอาจไมลด)
ลดไขมนในเลอด
เพม HDL ในเลอด HDL เปนไขมนทด จะชวยปองกนโรคหลอดเลอดหวใจตบและอดตน HDL ยงสงมากจะยงด
สมรรถภาพการท างานของหวใจจะดขนมากถาออกก าลงกายทถกตองอยางสม าเสมอ ชพจรหรอหวใจจะเตนชาลงซงจะเปนการประหยดการท างานของหวใจ
ปองกนและรกษาโรคเบาหวาน
W. Hollmann, et al 1988, p. 40 -48 . The Cardiovascular system in the Olympic Book of Sports Medicine, Volume I of the Encylcopaedia of Sports Medicine. Ed. By A Dirix et al Blackwell Scientific Publications Oxford.
![Page 15: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/15.jpg)
ประโยชนของการออกก าลงกายเพอสขภาพ (2) ปองกนโรคกระดกบางเปราะ โดยเฉพาะสภาพสตรทประจ าเดอนหมด ซงจะ
น าไปสการทจะเกดกระดกหกจากอบตเหต เชน การหกลม ฯลฯ
ชวยลดความดนโลหตถาสง ลดไดประมาณ 10-15 ม.ม. ปรอท
ชวยท าให หวใจ ปอด ระบบหมนเวยนของโลหต กลามเนอ เอน เอนขอตอ กระดก ผวหนงแขงแรงยงขน
ชวยลดความเครยด ท าใหนอนหลบดยงขน
ความจ าด
เพมสมรรถภาพทางเพศ
ชวยท าใหมความเชอมนในตนเองยงขน สงาผาเผย
![Page 16: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/16.jpg)
ประโยชนของการออกก าลงกายเพอสขภาพ (3) เปนการชะลอความแก
ชวยปองกนอาการปวดหลง
ชวยท าใหรางกายน าไขมนมาเปนพลงงานไดด
ชวยปองกนโรคมะเรงบางชนด เชน ล าไสใหญ เตานม ตอมลกหมาก ฯลฯ
ท าใหเกดสขภาพด ประหยดคาใชจายส าหรบการรกษาโรค ลดเวลาทจะหยดงานจากการเจบปวย ท าใหประชาชนมงคง ประเทศชาตมนคง
ถาประชาชนทวประเทศออกก าลงกายจะเปนพนฐานของการน าไปสความเปนเลศทางดานกฬา
![Page 17: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/17.jpg)
การออกก าลงกายแตละครงถาจะใหไดประโยชนตอหวใจและปอด คอ (1)
จะตองออกก าลงกายใหหวใจ (หรอชพจร) เตนระหวาง 60-80% ของความสามารถสงสดทหวใจของคนๆ นนจะเตนได
สตรในการค านวณความสามารถสงสดทหวใจจะเตนได คอ
220 – อาย(ป) กลาวคอ คนทมอาย 50 ปมความสามารถสงสดทหวใจจะเตนไดคอ 220 - 50 หรอ = 170 ครงตอนาท
![Page 18: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/18.jpg)
การออกก าลงกายแตละครงถาจะใหไดประโยชนตอหวใจและปอด คอ (2)
. การออกก าลงกายทเปนประโยชนตอหวใจและปอด
ควรออกก าลงเพอใหชพจรเตนระหวาง 60-80% ของ 170 ครง ตอนาท ซงกคอระหวาง 102-136 ครงตอนาทในคนทมอาย 50 ป ...แตถาไมเคยออกก าลงกายมากอนตองคอย ๆ ท า อาจใชเวลา2-3 เดอนกอนทจะออกก าลงกายให ชพจรเตนไดถง 60% ของความสามารถสงสดทหวใจจะเตนได
![Page 19: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/19.jpg)
ในทางปฏบตการวดชพจรในขณะทออกก าลงกายถา
ไมมเครองมอชวยวดจะท าไดโดยยากส าหรบ
ประชาชนทวไป….ฉะนนจงไมจ าเปนตองวดชพ
จร แตออกก าลงกายใหรสกวาเหนอยนดหนอย พอม
เหงอออก หรอยงสามารถพดคยระหวางการออก
ก าลงกายได
![Page 20: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/20.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย
![Page 21: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/21.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (1)
การออกก าลงกาย ถาท าไดเมอไหรกจะไดประโยชนเมอนน ไมมค าวาสายไป ถาเคยออกก าลงกายมาตลอด กควรออกตอไปได แตการออกก าลงกายทเหมาะสมนนควรเปนการออกก าลงกายแบบแอโรบค เชน การเดนเรวๆ วง วายน า ถบจกรยาน เตนแอโรบก ไมใชเตะฟตบอล ยกน าหนก ตเทนนส ฯลฯ
![Page 22: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/22.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (2)
การออกก าลงกายในผสงอาย ถามโรคประจ าตวควร
ปรกษาแพทยกอนการออกก าลงกาย แตโดยทวๆ ไปถา
ออกก าลงกายอยางคอยเปนคอยไป จะปลอดภย เชน ถา
เคยเดน 300 เมตร ควรเดนแคนกอน แลวคอยๆ เพม
ระยะทาง จนเดนได 1-3 กโลเมตร ถาพอใจในระยะทางจง
คอยๆ เพมความเรว
![Page 23: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/23.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (3)
การออกก าลงกายถามอาการ เชน เจบอก เหนอยหอบมากไป หายใจไมทน แนนลนป ควรหยดและปรกษาแพทย
กอนการออกก าลงกายควรชงน าหนกตว สวนสง หา BMI
หารอบพง หาความดน ชพจร ฟงหวใจ
ถาทกอยางปกตกควรเรมตนดวยการเดน อยาเพงวง
![Page 24: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/24.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (4)
ส าหรบผทอวนมาก หรอน าหนกเกน ควรออกก าลงกายดวยการวายน า หรอถบจกรยาน และคมอาหารดวย
.เมอน าหนกตวดขนจงเรมเดน เมอเดนจนแขงแรง (3 เดอน) จงอาจเรมวง ผทเขา ขอเทา ไมดควรออกก าลงกายดวยการวายน า ถบจกรยาน
![Page 25: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/25.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (5)
แตผสงอายหญงทประจ าเดอนหมดรางกายจะสลายกระดกมากกวาสราง จงควรทานอาหารทมแคลเซยมมากๆ คอ 1 กรมตอวน อาหารทมแคลเซยมสง คอ นมๆ 1 แกวมแคลเซยมประมาณ 300 มลลกรม ปลาเลกปลานอย เตาห โยเกรต กะป ผกคะนา กงแหง ฯลฯ
และออกก าลงกายเพอสขภาพ โดยวธทมการแบกน าหนกตนเอง เชน การเดน วง เตนแอโรบค ไมใชวายน า หรอถบจกรยานอยางเดยว
![Page 26: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/26.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (6) ออกก าลงกายแบบแอโรบกแลว อาจยกน าหนก (resistance training) เปนการ
เสรมดวยสปดาหละ 2 ครง เพอเปนการสรางกลามเนอ หรอปองกนการลดลงของปรมาณกลามเนอ
.. การยกน าหนกสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ weight lifting ซงกคอ ฝกยกน าหนกทหนกทสด ทคนๆ หนงจะยกได ซงการยกน าหนกวธนจะมอนตรายตอผสงอาย อกวธหนงคอ weight training คอ การยกน าหนกทเบา เพอชวยท าใหกลามเนอแขงแรง ขอย าวาผสงอายควรท า weight training ไมใชweight lifting และควรท าหลงจากออกก าลงกายแบบแอโรบกมาแลว 3-6 เดอน และกอนท า weight lifting ควรตรวจดดวยวาไมเปนโรคความดนโลหตสง
![Page 27: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/27.jpg)
การออกก าลงกายส าหรบผสงอาย (7)
นอกจากออกก าลงกายแบบแอโรบก, resistance training, แลว
ทกคนรวมทงผสงอาย ควรออกก าลงกายโดยการยดเสน
กลามเนอ เอน เอนขอตอ ขอตอ ดวย เพอท าใหรางกายมความ
ยดหยนมากทสดส าหรบวย ทงนควรออกก าลงกายกลามเนอคอ
หลง เขา หนาทอง ดวย
![Page 28: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/28.jpg)
ค าจ ากดความ
STROKE / BRAIN ATTACK /
CEREBROVASCULAR ACCIDENT (CVA)
คอความผดปกตของระบบประสาททเกดขนอยางฉบพลนท
มการสญเสยการท างานของระบบประสาทมสาเหตจากเสน
เลอดตบ แตก หรอตน และไมเกดจากอบตเหต
![Page 29: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/29.jpg)
สาเหตการเกดโรคหลอดเลอดสมอง
1. Ischemic stroke 80%:
TIA, Thrombosis, Emboli, Lacunar
2. Hemorrhagic stroke 20%:
ICH, Subarachnoid hemorrhage
![Page 30: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/30.jpg)
ตาแหนงของพยาธสภาพ และ
อาการแสดง
![Page 31: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/31.jpg)
Brainstem
• Coma ,
Semiunconscious
• Unstable V/S
• Nausea and
vomiting
• Bilateral paralysis
Cerebellum
• Abnormal
reflexes
• Imbalance
• Dizziness, nausea, vomiting
![Page 32: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/32.jpg)
เปรยบเทยบการรกษาและการฟนฟสภาพ
MEDICAL DX.
Pathology
Neurologic
Deficits
REHABILITATION DX.
Impairments
Disabilities
Handicap
![Page 33: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/33.jpg)
“Caring the stroke patient” Care
Counseling
Guidance in stroke risk factor reduction
![Page 34: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/34.jpg)
การฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคหลอดเลอดสมอง
![Page 35: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/35.jpg)
PRINCIPLE OF STROKE REHABILITATION
1. Holistic care 2. Interdisciplinary team care: Patient, family: Team conference
3. Goal- directed treatment
![Page 36: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/36.jpg)
1. Minimize the impact of disability result from the stroke
2. Optimize quality of life for both the patient and the personal caregiver. ควรมผปวยหรอญาต เขารวมก าหนดเปาหมาย โดยอยบนพนฐานของความเปนจรง
Goal of Rehabilitation :
![Page 37: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/37.jpg)
กลไกลการฟนตวของผปวยโรคหลอดเลอดสมอง
1. การฟนตวของระบบประสาทตามธรรมชาตของโรค เชนการไหลเวยน เลอดของสมองดขน การยบบวมของสมอง บรเวณทขาดเลอดมเลอดไปเลยงดขน มกเกดขนในชวง 6 เดอนแรก
โดยฟนตวเรวในชวง1-3 เดอนแรก
2. ขบวนการ Neuroplasticity เปนผลจากกระบวนการฟนฟสมรรถภาพ ท าใหเกดเปนวงจรการท างานใหมเกดขน
หลกการ คอ ท าซ าๆและบอยๆ
![Page 38: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/38.jpg)
การฟนตวของก าลงกลามเนอกลามเนอออนปวกเปยกมกเปนใน 48 ชม.แรก
deep tendon reflex
กลามเนอเกรง/กระตก
งอหรอเหยยดกลามเนอไดแตตองไปทงกลม (2 – 30 วน)
สามารถแยกการท างานและเคลอนไหวกลามเนอแยกเปนมดได (6 - 33 วน)
กลบสภาวะปกต
![Page 39: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/39.jpg)
Motor recovery
- Sequence of recovery can stop at any stage - Most : in the first 3 monthsMinor : improve occur after 6 mons
post onset- Lower extremity function recover earliest and most completelyfollowed by upper extremity and hand function- Proximal control precedes distal control
Recovery of language and perceptual function* recovery usually occur slower and over a more prolonged time course than motor recovery* most aphasia recovery occur in the first 3 - 6 mons
![Page 40: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/40.jpg)
ปจจยทมผลตอการฟนฟสมรรถภาพ
1. ปจจยสวนบคคล ไดแก อาย
2. ต าแหนงของรอยโรค ชนดและระดบความรนแรงของโรค
3. ความบกพรองทางกาย ไดแก การรบร การมองเหน อาการออนแรง การทรงตว
4. การสอความหมายและความสามารถในการเรยนร
5. โรคประจ าตวหรอภาวะทพบรวม
6. ความสามารถในการปรบตวและลกษณะการปรบตว
7. ระยะเวลาตงแตเปนโรคหลอดเลอดสมองจนถงเวลาในการฟนฟสมรรถภาพ
8. ลกษณะครอบครวและการชวยเหลอของสงคมและครอบครว
![Page 41: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/41.jpg)
CANDIDATE FOR REHABILITATION
EVERY CASE WHEN :
• Medical stable 24-48 hrs : BP <180/110 mmHg
• No progressive stroke
Intensive program if
•follow 2 step command
•good cognitive
![Page 42: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/42.jpg)
Goals
Prevent complications from immobilization & deconditioning Early activation/ remobilization Patient and family education Improve self care function
“Rehabilitation in early phase”
![Page 43: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/43.jpg)
1. Proper bed and chair position
2. Frequent turn and position change
3. Deep breathing and cough exercise
4. Frequent skin inspection
5. Bed positioning and mobility
6. Bowel and Bladder care
Rehabilitation program in early phase
![Page 44: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/44.jpg)
ปญหาทพบไดบอยในผปวยโรคหลอดเลอดสมอง
1. ปญหากลามเนอออนแรง2. ปญหากลามเนอเกรงกระตก3. ปญหาการทรงตวและกลามเนอไมประสานงานกน4. ปญหาความรสกลดลงหรอผดปกต5. ปญหาการเคลอนยายตวและการเคลอนท6. อาการกลนล าบาก7. ปญหาดานการขบถาย
![Page 45: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/45.jpg)
8. ภาวะซมเศรา9. ปญหาดานการสอความหมาย10.ปญหาดานการท ากจวตรประจ าวน
ปญหาทพบไดบอยในผปวยโรคหลอดเลอดสมอง
![Page 46: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/46.jpg)
1. ปญหากลามเนอออนแรงผปวยมกมปญหากลามเนอออนแรงซงเปนผลใหผปวยไมสามารถขยบขอและชวยเหลอตวเองได อาจสงผลใหเกดขอยดตด ผดรปตามมา
โดยเรมแรกมกจะมอาการกลามเนอออนแรงปวกเปยก หลงจากนนกจะมการฟนตวของก าลงกลามเนอ
![Page 47: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/47.jpg)
การฟนตวของก าลงกลามเนอ
สามารถหยดทขนไหนกไดมกจะพบในชวงสามเดอนแรกและพบการฟนตวไดนอยหลงจากหกเดอนไปแลวก าลงของกลามเนอชวงตนจะฟนตวไดเรวกวาชวงปลาย
![Page 48: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/48.jpg)
Upper limb* Shoulder adduction & internal rotation* Elbow flexion & pronation * Wrist & finger flexion
Lower limb * Hip flex, external rotation* Knee flexion* Ankle plantar flexion
ลกษณะผดปกตทมกพบในผปวย stroke
![Page 49: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/49.jpg)
การดแลรกษา ในชวงแรกจะตองใหการดแลรกษาดงน1. การจดทาในผปวย ชวยปองกนขอตดผดรปและแผลกดทบ
Foot board
Trochanteric roll
หมอนบางๆหนนไหลและตนแขนขางอมพาต
หมอนใบเลกไมสงมากไปจดศรษะไปดานทเปนอมพาต
ทานอนหงาย
Hand roll
![Page 50: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/50.jpg)
ทานอนตะแคงทบขางทเปนอมพาตศรษะโนมไปดานหนาล าตวตรงไหลขางเปนอมพาตหอไปดานหนา ปลายแขนหงายมอขาอมพาตจบเหยยด เขางอเลกนอยขาขางดอยบนงอไปทางดานหนา
ทานอนตะแคงทบขางทดนอนตะแคงเตมตว ศรษะโนมไปทางดานหนาเลกนอยล าตวตรงแขนขางอมพาตใหไหลงมไปดานหนาขาขางอมพาตจดสะโพกงอ เขางอวางบนหมอน
![Page 51: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/51.jpg)
ทานงควรมหมอนหนนรองบรเวณแขนขางอมพาตเพอปองกนขอไหลเคลอนหลดเกาอไมสงเกนไป ใหขาผปวยหอยตดกบพน
![Page 52: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/52.jpg)
การดแลรกษา
2.การออกก าลงกาย เพอเพมพสยของขอ ถากรณไมมก าลงกลามเนอและไมมภาวะเกรง ใหชวยขยบขอเพอคง
พสยของขอไว ประมาณขอละ 5-10 ครง อยางนอย 1 รอบ กรณมภาวะเกรงใหชวยขยบขออยางนอย 5-10 ครง วนละ 2 รอบ
ถามก าลงกลามเนอดใหออกก าลงกายเอง อยางนอยวนละ 2 รอบ
![Page 53: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/53.jpg)
เครองมอทางไฟฟาทน ามาใชกบผปวย
ES (electrical stimulation) ใชตดในบรเวณทกลามเนอออนแรงเพอชวยการคงพสยของขอและชวยปองกนไมใหกลามเนอเหยวลบ
![Page 54: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/54.jpg)
ภาวะขอไหลเคลอน
พบได 50-80%
พบไดบอยในระยะแรกทกลามเนอออนแรงปวกเปยก
การแกไข1. ใสอปกรณชวยพยงหวไหล2. ES (electrical stimulation)
3. การจดวางแขนใหถกตองเวลานง หรอนอน4. การออกก าลงกายเพอเพมพสยของขอไหล
Avoidance of pulling on the arm during assist transfer
![Page 55: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/55.jpg)
2. ปญหากลามเนอเกรงกระตก
ภาวะเกรงของกลามเนอในผปวยเปนขบวนการทเกดไดในผปวยซงอาจมประโยชนในผปวยบางราย หรออาจท าใหเกดผลเสยในผปวยบางรายได ซงถาเกดภาวะนมากเกนไป
อาจใหท าใหเกดขอยดตดผดรปได แผลจากการเสยดส อาการเจบปวด หรออปสรรคในการจดทา
![Page 56: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/56.jpg)
Common Clinical Pattern : UE
![Page 57: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/57.jpg)
Common Clinical Pattern : LE
![Page 58: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/58.jpg)
การแกไขกลามเนอเกรง1. การออกก าลงกายโดยวธดดยดกลามเนอ และอาจใช ES รวม
ดวย
2. การใหยาลดเกรง: ยารบประทาน ยาฉดเฉพาะจด2.1 Oral antispastic drug : Diazepam, Baclofen, Sirdulud etc.
2.2 Local injection antispastic drug : 5% Phenol, 50% alcohol, Botox
3. การใหอปกรณเสรมเพอปองกนขอตดผดรป
Ankle foot orthosis
![Page 59: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/59.jpg)
3.ปญหาการทรงตวและกลามเนอไมประสานงานกน
การทรงตวและการควบคมทาทางในรางกาย มระบบประสาทเปนสวนส าคญในการควบคมไดแกระบบประสาทสงการเคลอนไหว ระบบประสาทรบความรสก สมองสวน cerebellum ระบบ Vestibular
การรกษาพยาบาล คอรกษาสาเหต ฝกการทรงตว ฝกนง ยน เดน ฝกกลามเนอใหท างานสอดคลองกนจากนกกายภาพบ าบด
ปองกนการหกลม Balance training & Cognitive training
Safety training
Eliminating environmental hazard
![Page 60: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/60.jpg)
4.ปญหาความรสกลดลงหรอผดปกต
ปญหาการรบความรสกลดลง อาจท าใหเกดแผลกดทบ
ตองแนะน าเรองการดแลตรวจผวหนงของผปวยเปนระยะๆ
พลกตะแคงตวทก 2 ชม.หามใชของรอนหรอเยนจด วางบนสวนทรบความรสกลดลงเพราะอาจท าใหเกดแผลได
![Page 61: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/61.jpg)
5.ปญหาการเคลอนยายตวและการเคลอนท
การฝกเดนนนตองอาศยปจจยหลายอยางในการตดสนใจวาผปวยจะใช หรอไมใชอปกรณชวยเดน เชน ระดบการรบรของผปวย ก าลงกลามเนอของขางทออนแรง
แตจะตองเรมฝกการเคลอนยายตวบนเตยงกอน และฝกลกนง ฝกนงบนเตยงใหมนคงเสยกอนแลวใหนงขางเตยง
ฝกการเคลอนยายตวเตยงกบรถเขน ตามดวยฝกยน และฝกเดนตามล าดบ
![Page 62: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/62.jpg)
เรมฝกการเคลอนยายตวบนเตยงและลกนงขางเตยง
การตะแคงตวไปทางดานทด
การตะแคงตวไปทางดานทเปนอมพาต
![Page 63: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/63.jpg)
Transfer
การเคลอนยายผปวยจากเตยงมายงรถเขน
![Page 64: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/64.jpg)
Transfer
การเคลอนยายผปวยจากรถเขนมายงเตยง
![Page 65: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/65.jpg)
![Page 66: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/66.jpg)
6. อาการกลนล าบาก
อาการกลนล าบากเปนปญหาทส าคญ เปนสาเหตของภาวะแทรกซอนทส าคญคอ การส าลกและปอด
อกเสบ จดมงหมายทส าคญ คอ ใหผปวยไดรบสารอาหารเพยงพอและ
ปองกนการส าลก แนะน าใหเรมฝกเมอผปวยขยบกลามเนอปากและยกคอหอยขน
ในการกลนน าลายได และผปวยไอไดบาง
![Page 67: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/67.jpg)
การฝกกลน
* เรมจากการดแลความสะอาดในชองปาก
* เปลยนเปนทานงตรง ศรษะโนมไปทางดานหนา
เทคนคขณะกลน หนหนาไปทางดานทออนแรงหรอเอยงศรษะไปดานทแขงแรง
* ปรบเปลยนอาหารดวยอาหารทเปนลกษณะหนดขนคลายอาหารทปอนทารก เชน เยลล โจกปนขน
* ออกก าลงกายกลามเนอทเกยวของกบการกลน เชนยงฟน กดฟน หอลน เปนตน อาการทควรระวงเรองการกลนคอ อาการไอหลงจากกลน พดมเสยงเปลยนเหมอนม
น า หลงจากกลนน าหรออาหาร
6.อาการกลนล าบาก
![Page 68: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/68.jpg)
Cause * Dysphagia* Poor cognitive functionManagement* Stimulation to increase arousal * Close supervision of patient* Swallowing training* Chest PT
Pulmonary aspiration and pneumonia
![Page 69: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/69.jpg)
7.ปญหาดานการขบถายปญหาทพบบอยคอ การกลนปสสาวะไมได
การมาสามารถเคลอนยายตนเองได
ปญหาการสอความหมายจงบอกใครไมได
ทางแกใหผปวยเขาหองน าถายปสสาวะเปนเวลา บนทกการดมน า
![Page 70: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/70.jpg)
7.ปญหาดานการขบถาย
อาการทองผก
การแกไข คอ ใหน าดมเพยงพอ
ใหอาหารทมกากใย
จดเวลาขบถายทเหมาะสม
ใหรบประทานน าอน กดนวดหนาทองตามแนวล าไสใหญ
จดทาใหผปวยโนมตวไปขางหนาเพอเพมแรงดนในชองทองรวมกบนงถายบนโถนง
ใชยาถายหากจ าเปน
![Page 71: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/71.jpg)
8.ภาวะซมเศรา
เปนภาวะแทรกซอนทางจตใจและอารมณทพบบอยทสด
พบไดสงรอยละ 11-68
เปนอปสรรคตอการฟนฟสมรรถภาพเนองจากผปวยทมภาวะซมเศรามกไมคอยรวมมอในการฟนฟ
สงผลกระทบตอสมรรถภาพสมองดานอนๆ เชน ความจ า สมาธ
![Page 72: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/72.jpg)
การรกษาพยาบาลภาวะซมเศรา1. การรกษาดวยยา : ยาตานการซมเศรา
2. การรกษาโดยไมใชยา2.1 การดแลสขภาพกาย ไดแก ใหสารอาหารใหเพยงพอ กระตนการออกก าลงกาย และปรบแผนการนอนใหเปนปกต
2.2 การท าจตบ าบด
![Page 73: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/73.jpg)
Psychosocial support
Patient motivation
Family support : counseling, education
Post stroke depression : support, Coping
mechanism, Antidepressant, consult
psychiatrist
![Page 74: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/74.jpg)
Communication therapy- Improve patient's ability to speak, understand, write- Improve quality of life
9.ปญหาดานการสอความหมาย
![Page 75: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/75.jpg)
GOAL
To improve ability to speak , understand,
read & write.
To develop strategies that compensate for
circumvent speech & language problems.
To improve quality of life in minimizing isolation.
In early stage ; help pt. establish a
reliable means for basic yes / no communication.
![Page 76: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/76.jpg)
9.ปญหาดานการสอความหมาย
ปญหาการสอสารไมเขาใจภาษา พดไมชด รเรองแตพดไมได ตองน าผปวยมาประเมนและใหการรกษาทถกตอง
การแกไขอาการพดไมชด1.ถาผฟงไมเขาใจ ตองบอกใหผปวยทราบ เพอใหพดซ า อยาปลอยให ผปวยพดไปเรอยๆ2.ควรแนะน าใหผปวยพดชาลง3.แนะน าใหผปวยใชประโยคใหมทสนและเขาใจงายกวาเดม4.พดใหผปวยพดตามทละค า5.หากขนตอนขางตนไมไดผล แนะน าใหผปวยบอกเปนตวสะกด หรอใหผปวยเขยนแทน
![Page 77: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/77.jpg)
9.ปญหาดานการสอความหมาย
6.ในรายทอาการรนแรงมากละไมสามารถเขยนได อาจใหชทตวอกษรบนแผนปาย ใหผดแลอานออกเสยงดงๆ และใหผปวยอานตาม เมอดขนอาจเหลอตวอกษรแรกเปนการบอกใบ
7.ในรายทตองอาศยการชอกษรเปนหลก แนะน าใหเลอกเขยนค าหรอประโยคทใชบอยไวบนกระดาษ เพอใหสอสารไดเรวขน
![Page 78: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/78.jpg)
10.ปญหาดานการท ากจวตรประจ าวน
ปญหาจากการบกพรองของประสาทสงการ ยงเปนอปสรรคตอการชวยเหลอตนเองในการท ากจวตรประจ าวน เชน การรบประทานอาหาร การอาบน า การดแลสขอนามยสวนบคคล
การดแลระยะแรกอาจตองการความชวยเหลอจากพยาบาลหรอญาต
จากนนผปวยจะเรมเรยนรการใชแขนขาขางทดมาดแลตนเอง
มาฝกใชขางทออนแรงโดยนกกจกรรมบ าบด
![Page 79: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/79.jpg)
Eatingการรบประทานอาหาร
![Page 80: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/80.jpg)
SHAVING BRUSHING
Groomingการดแลเรองสขอนามย
![Page 81: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/81.jpg)
Dressing UE
Dressing LE
การใสเสอ
การใสกางเกง
![Page 82: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/82.jpg)
Bathingการอาบน า
![Page 83: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/83.jpg)
ภาวะทควรงดโปรแกรมการฟนฟสมรรถภาพชวคราว
1. ไข ≥ 38 C 2. ชพจร > 100 or < 60 /min3. ความดนโลหต ≥ 180/110 or < 90/60 mmHg4. เจบแนนหนาอก5. หวใจเตนผดจงหวะแบบเฉยบพลน6. หอบเหนอย7. ซมลง สบสน หรอมภาวะทางจตทไมสามารถรบการฟนฟได8. ชก9. แขนขาออนแรงเพมขน10. ปวดศรษะ เวยนศรษะหรอ คลนไสอาเจยนมาก11. ขาบวมขางเดยวทคาดคดวาจะมภาวะเสนเลอดด าสวนลกอดตน
![Page 84: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/84.jpg)
POSITIVE PREDICTORS
1. Family support
2. Bladder control in 1 - 2 wks
3. Proximal muscle recovery in 2 - 4 wks
4. Isolate pattern of muscles in 4 - 6 wks
5. Perception intact
6. Motivation, no depression
Rehabilitation outcome
![Page 85: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/85.jpg)
Sequence of recovery
1. eye opening and sleep wake cycle
2. Follow commands
3. speaking
ACUTE REHABILITATION PROGRAM
• Goals 1. To remove obstacles to recovery2. To treat medical complications that can increase disability 3. To provide education , counseling & support to family members
![Page 86: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/86.jpg)
Begin during critical carePrevent complication --/-> disability
Unconscious patient : PROME bid --/-> contracture joint abnormality
: Bed Position --/-> pressure ulcers, edema
Rehabilitation of unconscious pt. : controversial
Sensory stimulation ( coma stimulation ) : Directed stimulation in multiple modalities
ACUTE PHASE
![Page 87: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/87.jpg)
Motor disturbances : most common- disorders of balance and coordination
Increase muscle tone and contractures- similar to spasticity associated with stroke- Modified Ashworth Scale
Functional goals of spasticity treatment-Improve hygiene -Decrease pain -Decrease deformity -Improve orthotic fit –Improve gait -Decrease energy expenditure of gait -Facilitate motor control
Physical impairment
![Page 88: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/88.jpg)
Quiet private room
Remove noxious stimulation: tube, cath, restraints
Limit unnecessary sound: radio, TV
Limit no. of visitors and therapy sessions in room
Reduce the level of stimulation
![Page 89: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/89.jpg)
The Craig Bed
![Page 90: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/90.jpg)
. One person speaking to pt. at a time
. Maintain one staff to work
. Communicate to pt. briefly & simply
. Reorient pt. to place & time repeatedly
Reduce pt’s cognitive confusion
![Page 91: Rehabilitabtion for Elderly](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042602/55a95a501a28abe94d8b4678/html5/thumbnails/91.jpg)