report - vasep.com.vnsupa.vasep.com.vn/...and...icafis_(16-3-2017-1546).pdf · u danh m èc cÁc b...
TRANSCRIPT
REPORTANALYSIS OF COST AND BENEFITS ON PANGASIUS ASC
CERTIFIED FARMS IN VIETNAM
Hà N i, 2014
C L C
Stt N i dung Trang
1 I. T V N /B I C NH 6
2 II. M C TIÊU 14
3 III. PH NG PHÁP 14
4 IV. K T QU TH O LU N 16
5 4.1. CHI PHÍ 16
6 4.1.1. Chi phí cho v nuôi th ng 16
7 4.1.2. Chi phí cho v nuôi theo ASC 22
8 4.2. L I ÍCH MANG L I KHI TH C HI N TIÊU
CHU N CH NG NH N
29
9 4.2.1.Các l i ích v m t kinh t và k thu t 29
10 4.2.2 i ích v m t môi tr ng 32
11 4.2.3. L i ích v m t xã h i 37
12 4.3. SO SÁNH V M T L I ÍCH VÀ CHI PHÍ 41
13 K T LU N 44
14 XU T 45
15 PH L C 46
DANH M C CÁC B NG
Stt B ng Trang
1 B ng 1: GDP ngành th y s n qua các giai o n 7
2 B ng 2. S n xu t cá Tra (s n l ng và giá tr ) 9
3 B ng 3. xu t kh u cá tra (s n l ng và giá tr ) 10
4 B ng 4. Th c tr ng áp d ng các tiêu chu n t i m t s a
ph ng i v i cá Tra tính n tháng 12/201413
5 B ng 5: Chí phí u t trong s n xu t cho 01 ha/v c a cty 18
6 B ng 6. Chi phí áp d ng ASC t nh cho 01ha/v nuôi 27
7 ng 7. % t l s ng t ng sau khi áp d ng ASC 30
8 ng 8. FCR gi m sau khi áp d ng ASC (so sánh tr c và sau
khi áp d ng)31
9 ng 9. L ng n c th i ã qua x lý tính & giá tr quy i
ng ti n cho 01 ha nuôi cá tra nguyên li u33
10 ng 10. L ng bùn th i ra mô tr ng ã qua x lý tính cho
01 ha nuôi cá tra nguyên li u34
11 ng 11. Di n tích vùng m m r ng b o t n loài hoang
dã tính cho 01 ha nuôi cá tra nguyên li u36
12 ng 12. T l s d ng lao ng a ph ng t i các tr i 38
13 ng 13. Chi phí óng góp phúc l i xã h i, chia s v i c ng
ng tính cho 01 ha39
14 ng 14:Thu nh p b sung thêm c a công nhân 40
DANH M C CÁC HÌNH
Stt Hình Trang
1Hình 1. Kim ng ch xu t kh u Th y s n Vi t Nam giai o n
2000-20137
2Hình 2. C c u s n xu t th y s n chính (tính theo giá tr
xu t kh u n m 2012)9
3 Hình 3. Giá tr xu t kh u cá tra tháng 1 n m 2010 -2014 10
4 Hình 4. Các n c nh p kh u cá tra chi m t tr ng cao 11
5 Hình 5. Di n tích cá tra áp d ng ASC 12
6 Hình 6. Chi phí u t cho chi phí u t cho 01 ha/v 16
7 Hình 7. T l % chi phí trong u t 17
8 Hình 8. Chi phí u t tính cho 01 kg cá nguyên li u 17
9 Hình 9. L i nhu n thu c cho 01 ha/v 21
10 Hình 10. L i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u 22
11Hình 11. Chi phí u t nâng c p lên ASC tính cho 01
ha/v23
12Hình 12. T l % chi phí nâng câp lên ASC tính cho 01
ha/v24
13Hình 13. Chi phí t ng thêm tính cho 01 kg cá tra nguyên
li u khi áp d ng ASC28
14Hình 14. Chi phí t ng thêm so v i giá bán ra tính cho 01 kg
cá nguyên li u n m 201329
DANH M C T VI T T T
B NN&PTNT B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn
ICAFIS Trung tâm H p tác Qu c t Nuôi tr ng và Khai thác th y
n b n v ng
VASEP Hi p h i Ch bi n và Xu t kh u th y s n Vi t Nam
GDP T ng s n ph m n i a
BSCL ng b ng sông C u Long
FAO T ch c L ng th c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c
ASC H i ng Qu n lý Nuôi tr ng th y s n
GlobalGAP Tiêu chu n th c hành s n xu t nông nghi p t t qu c t
VietGAP Tiêu chu n th c s n xu t nông nghi p t t Vi t Nam
BAP Th c hành nuôi th y s n t t nh t
SQF Ch t l ng an toàn th c ph m
BMP Th c hành qu n lý t t
IUCN Liên mình qu B o t n Thiên nhiên và Tài nguyên thiên
nhiên
IFFO T ch c D u cá B t cá Qu c t - IFFO
I. T V N /B I C NH
Ngành Thu s n Vi t Nam óng m t vai trò quan tr ng trong s phát tri n
kinh t t n c. Quy mô c a Ngành Thu s n ngày càng m r ng và vai
trò c a Ngành Thu s n c ng t ng lên không ng ng trong n n kinh t qu c
dân.T m t ngh th công, l c h u, công c s n xu t thô s , m t s l nh v c
nh ch bi n, xu t kh u, d ch v h u c n ch y u do Nhà n c m nh n,
Th y s n ã tr thành m t ngành s n xu t hàng hóa v i nhi u thành ph n
kinh t tham gia. ã phát huy c l i th c a u ki n t nhiên, i m i
chính sách kinh t , th tr ng phù h p ã a ngành Th y s n t ng tr ng
i t c nhanh, liên t c và khá n nh.
Th i k 1985-2008, ngành Th y s n t ng tr ng liên t c v i t c trung
bình t 6-10%/n m. T c t ng tr ng bình quân c a s n l ng th y s n
t 6.17%/n m (Ngu n:B NN&PTNT, 2009). N u n m 1985, s n l ng
th y s n t 1.161 tri u t n ã t ng lên trên 4.6 tri u t n (t ng g n 4 l n)
m 2008 (Ngu n:B NN&PTNT, 2009). Trong ó, khai thác h i s n t ng
2.35 l n, t c t ng tr ng bình quân t 3.79%/n m; nuôi tr ng th y s n
ng lên g n 8.82 l n, t c t ng tr ng bình quân t 9.99%/n m. N m
2011, nuôi tr ng th y s n t 3 tri u t n, khai thác th y s n t trên 2.2 tri u
n (T ng s n l ng th y s n t trên 5.2 tri u t n). N m 2013 giá tr xu t
kh u th y s n t 6.7 t USD, chi m 24% giá tr xu t kh u nông nghi p c
c. N m 2014 v a qua ngành th y s n ã t c con s xu t kh u k
c 7.9 t USD (Ngu n:VASEP)
Hình 1. Kim ng ch xu t kh u Th y s n Vi t Nam giai n 2000-2013
Ngu n: VASEP
ng 1: GDP ngành th y s n qua các giai n
vt: T ng
TT ng m c 2001 2005 2010 2011
ng tr ng bình quân
2001-
2005
2006-
2011
2001-
2011
1GDT toàn quôc
(GTT)481,295 839,211 1,980,914 2,303,439 14.91% 18.78% 16.95%
2 GDP th y s n 17,904 32,947 66,150 71,504 16.47% 13.28% 14.85%
tr ng so v i
toàn qu c3.72 3.93 3.34 3.10
1GDP toàn qu c
(GSS)292,535 393,031 551,609 587,654 7.66% 6.68% 7.22%
2 GDP th y s n 7,449 10,181 14,286 15,279 8.12% 6.85% 7.45%
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Tri USD
ng tr ng (%)
tr ng so v i
toàn qu c2.55 2.59 2.59 2.60
Ngu n: T ng c c th ng kê qua các n m
Cá tra, cá basa c nuôi t i Vi t Nam t nh ng n m 60 c a th k tr c,
tuy nhiên, ngành ch bi n cá tra, cá basa xu t kh u ch phát tri n t n m
2002 sau khi t ch ng c con gi ng và ch nuôi công nghi p. Có
c s thành công nh hi n nay là do s n ph m cá tra ã áp ng c nhu
u tiêu dùng c a các khách hàng n c ngoài v các tiêu chu n an toàn th c
ph m và giá c c nh tr ng h n so v i các s n ph m th t tr ng khác. Hi n
nay, s n ph m xu t kh u ch là cá Tra do có th i gian nuôi ng n h n và ch t
ng, ít m h n cá basa.
ng b ng sông C u Long ( BSCL) là n i cung c p g n nh 100% nguyên
li u cá tra c a Vi t Nam. 13 t nh c a vùng u nuôi cá tra, t p trung vào cu i
ngu n sông Ti n và sông H u.Di n tích n m 2013 t 5,400 ha, s n l ng
1.15 tri u t n. Di n tích nuôi cá tra c a các doanh nghi p t i m t s a
ph ng nh sau: B n Tre 1,823 ha; ng Tháp 1,080 ha; An Giang 538 ha;
Ti n Giang 127 ha. ây là l nh v c có n ng su t bình quân m i ha là cao
nh t trên th gi i m c g n 300 t n m i v hay kho ng 400-500 t n m i ha
n l ng hàng n m. Cá tra Vi t Nam hi n nay c xu t kh u sang 149
qu c gia trên toàn th gi i. N m 2014, xu t kh u th y s n c n c c t
7.9 t USD, t ng 900 tri u USD so v i k ho ch ra, trong ó m t hàng cá
tra xu t t 1.77 t USD, t ng 0.6% so v i n m 2013.
Hình 2. C c u s n xu t th y s n chính (tính n 15/11/2014)
Tính theo kim ng ch xu t kh u
Ngu n: FICEN
n l ng s n xu t và xu t kh u cá tra c a Vi t Nam có s t ng tr ng
nh m trong nh ng th p niên tr c, tuy nhiên trong m t th p niên g n
ây, s t ng tr ng này b t u ch m l i. T n m 2008, s n l ng và giá tr
xu t kh u b t u có s bi n ng áng k . C th nh n m 2009 và 2010,
giá tr xu t kh u gi m so v i các n m tr c ó (gi m 8% so v i n m 2008).
m 2011, s n l ng và giá tr xu t kh u cá tra b t u t ng nh tr l i.
ng 2. S n xu t cá Tra (s n l ng và giá tr )
m 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Nghìn
n255 376 520 850 1,250 1,006 1,410 1,196 1,226 1,170
Tri u
USD382.5 564 780 1,275 1,875 1,509 1,521 n/a n/a n/a
10
Ngu n: D li u c a FAO, 2004-2008 và VASEP t 2009-2013
ng 2 cho th y s n l ng cá tra xu h ng t ng d n t 2004-2008, tuy nhiên
sau ó không n nh.T ng t , giá tr cá tra ch u tác ng m nh b i s n
ng và giá bán.
ng 3. Xu t kh u cá tra (s n l ng và giá tr )
m 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Nghìn
n83 140.7 286.6 386.9 640.8 607.7 659.3 600 600 n/a
Tri u
USD229 328.2 736.9 978.0 1.453.1 1,342.9 1,427 1,805 1,740 1,760
Ngu n: D li u c a VASEP và T ng c c Th ng kê 2013
Hình 3. Giá tr xu t kh u cá tra tháng 1 n m 2010 -2014
Ngu n: Trung tâm Thông tin th y s n
11
Tính n n m 2013 s n ph m cá tra Vi t Nam ã có m t 149 qu c gia,
vùng lãnh th trên th gi i. Trong ó có m t s n c c bi t u chu ng và
nh p kh u cá tra nhi u nh : c, Hà Lan, Ba Lan, Ukraina, Ý, Rumani, Anh
và B .
Hình 4. Các n c nh p kh u cá tra chi m t tr ng cao
Ngu n: VASEP
Bên c nh vi c góp ph n quan tr ng vào kim ng ch xu t kh u th y s n Vi t
Nam và t o vi c làm, ngành nuôi cá tra c ng ã và ang ph i i m t v i r t
nhi u v n v v sinh, an toàn th c ph m, tác ng môi tr ng và các v n
an sinh xã h i thu hút s chú ý c a c ng ng qu c t . Tiêu chu n ASC
(H i ng Qu n lý Nuôi tr ng th y s n) là m t trong nh ng tiêu chu n có
trách nhi m hàng u trên th gi i, c xây d ng a bên, trong ó bao g m
kh i doanh nghi p, bán l trên th tr ng toàn c u ra i gi i quy t các
n ó. M c tiêu ra cho ngành th y s n Vi t Nam là t i 2014 t 30%
Others
China
Mexico
ASEAN
USA
Ucraina
Russia
EU
12
và 2015 t 50% di n tích nuôi tr ng th y s n t ch ng nh n ASC và các
ch ng nh n sinh thái khác. T n m 2012 n nay, Vi t Nam ã 47 trang tr i
nuôi cá tra c ch ng nh n t ng ng 808 ha, s n l ng kho ng
211,000 t n/n m và nhi u vùng nuôi khác ang trong quá trình ánh giá.
Hình 5. Di n tích cá tra áp d ng ASC so v i t ng di n tích n m 2014
Ngu n ICAFIS th ng kê n m 2014
Các tiêu chu n c a ASC c cho là phù h p v i s t p trung nhi u h n vào
nâng cao trách nhi m môi tr ng và xã h i, tuy nhiên, nó c ng c xem là
có làm t ng chi phí cho quá trình c i ti n nâng cao trách nhi m c a các tác
nhân trong chu i cung ng cá tra, c bi t là các c s nuôi. Vì v y, câu h i
ng gi a chi phí so sánh v i l i ích thì có cân i không và m c nào v n
ch a có câu tr l i. Do ó, r t c n thi t tri n khai m t nghiên c u khách
quan có s so sánh gi a chi phí và l i ích t vi c áp d ng ch ng nh n
ASC, qua ó chúng ta có th cung c p b ng ch ng cho vi c thúc y áp
ng các tiêu chu n.
14.69%
85.31%
Di tích cá tra Vi Nam
Di tích áp ng ASC
Khác
13
ng 4. Th c tr ng áp d ng các tiêu chu n t i m t s a ph ng i
i cá Tra tính n tháng 12/2014
TT NHDi n tích áp d ng theo tiêu chu n (ha)
GlobalGAP VietGAP BAP SQF ASC BMP
1 ng
Tháp
214.2 2.11 11.33 6.9 275.43 35.49
2 An Giang 160 80 203.39
3 n Th 54 4 5.5 70 45.89 15
4 n Tre 90.93
5 Ti n
Giang
33.39
6 Trà Vinh 51.31
7 nh Long 74.89
Ngu n: ICAFIS t ng h p 2014
14
II. C TIÊU
c ích c a vi c phân tích l i ích chi phí là so sánh l i ích g n li n v i
t chính sách ho c u t v i chi phí th c hi n các chính sách ho c u t .
Nh ã th y, s là quan tr ng cho các công ty cá tra n u h bi t r ng t ng
các l i ích c a vi c u t ASC là l n h n các chi phí b ra th c hi n ASC,
nh v y s thúc y các n l c u t vào ch ng nh n.
Theo quan m r ng h n, chi phí l i ích trong vi c c i thi n ASC c bao
m cách tr c ti p và gián ti p, nh l i ích xã h i và môi tr ng nh v y mà
không ph i là d dàng l ng hóa c b ng ti n ho c tính toán d dàng.
III. PH NG PHÁP
Trong chuy n công tác th c a (t 7/12/2014 n ngày 14/12/2014) Nhóm
nghiên c u c a ICAFIS ã làm vi c v i 05 doanh nghi p, tóm l c ph ng
pháp nh sau:
3.1 Công c nghiên c u:
-Ph ng v n sâu chuyên gia: ph ng v n 47 ng i g m lãnh o công ty, cán
qu n lý vùng nuôi, cán b k thu t, lãnh o chính quy n a ph ng,
công nhân, và c ng ng xung quanh tr i nuôi
-Ph ng v n bán c u trúc: ph ng v n 20 ng i g m lãnh o công ty, cán b
qu n lý vùng nuôi, cán b k thu t, lãnh o chính quy n a ph ng
-Ph ng v n c u trúc: C m u quan sát là 05 c th c hi n thông qua ph ng
n tr c ti p các lãnh o công ty, cán b qu n lý vùng nuôi, cán b k
thu t, k toán Cty c a 05 tr i nuôi t ch ng nh n ASC.
15
-Th o lu n nhóm: Xây d ng sheet thu th p thông tin nh l ng và th o lu n
i các lãnh o công ty, cán b qu n lý vùng nuôi, cán b k thu t, k toán
Cty c a 05 tr i nuôi t ch ng nh n ASC.
- Ph ng pháp x lý s li u: s d ng ph n m m Excel tính các ch s nh
giá tr trung bình, l ch chu n và t l ph n tr m các ch tiêu kinh t , k
thu t và hi u qu tài chính, hi u qu xã h i.
3.2 Ph m vi nghiên c u:
Trong nghiên c u này, chúng tôi ch áp d ng ph ng pháp phân tích chi phí-
i ích kinh t -tài chính trang tr i; không s d ng công c phân tích chi phí-
i ích m r ng do s n xu t cá tra có chu k ng n và s m u quá ít (05 tr i
nuôi).
16
IV. T QU TH O LU N
4.1. CHI PHÍ
4.1.1. Chi phí cho v nuôi th ng
Theo k t qu phân tích 05 công ty tham gia kh o sát chi phí s n xu t cho
01ha/v nuôi cá tra dao ng t 5.7 – 12.8 t ng, trong ó chi phí th c n
chi m m t t l cao nh t t 82.13% n 86.55%; chi phí cá gi ng chi m t
4.44% n 6.77%, chi phí ti n công lao ng ch chi m m t t l r t th p t
1.84% n 2.74%.
Hình 6. Chi phí u t cho chi phí s n xu t cho 01 ha/v
vt: 1000 VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
t qu phân tích trung bình cho 05 tr i, chi phí th c n chi m 84.97%; chi
phí cá gi ng chi m 5.45%; chi phí thu c, hóa ch t, dinh d ng chi m
2.12%; chi phí ti n l ng chi m 2.29%; các chi phí khác chi m m t t l
nh không áng k .
5,742,981
7,758,953
9,843,969
7,569,373
12,855,536
0
2,000,000
4,000,000
6,000,000
8,000,000
10,000,000
12,000,000
14,000,000
Chi phí u t cho 01 ha/v
Công ty 1
Công ty 2
Công ty 3
Công ty 4
Công ty 5
17
Hình 7. T l % các chi phí trong s n xu t cá tra
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Chi phí s n xu t tính cho 01 kg cá nguyên li u c ng có s khác nhau, dao
ng t 20,970 ng n 22,549 ng. Thông th ng quy t nh nhi u b i
n l ng thu ho ch và chi phí u t th c n. N u công ty qu n lý nuôi t t:
l s ng cao, FCR th p thì chi phí tính cho 01 kg cá nguyên li u s gi m
xu ng.
Hình 8. Chi phí s n xu t tính cho 01 kg cá nguyên li u
vt: VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
85%
6%
0%2%2%
5%Th c nCá gi ngChi phí chu n b ao nuôiChi phí thu c, hóa ch tChi phí ti n l ngChi phí khác
20,000
20,500
21,000
21,500
22,000
22,500
23,000
Chi phí xu ra 01 kg cá tra nguyên li u
21,429
20,970
21,87521,695
22,549
Công ty 1Công ty 2Công ty 3Công ty 4Công ty 5
18
ng 5: Chí phí u t trong s n xu t cho 01 ha/v c a các công ty
vt: 1.000 VN
Công ty
1
Công ty
2 Công ty 3
Công ty
4 Công ty 5 TB
Th c n4,716,800 6,715,500 8,423,707 6,419,723 10,917,152 7,438,576
82.13% 86.55% 85.57% 84.81% 84.92% 84.97%
Cá gi ng400,000 400,000 500,000 512,716 571,144 476,772
6.97% 5.16% 5.08% 6.77% 4.44% 5.45%
Chi phí chu n b ao
nuôi
10,000 10,326 12,000 12,970 140,000 37,059
0.42%
Chi phí thu c, hóa
ch t
95,733 103,261 170,000 127,164 433,162 185,864
2.12%
Chi phí hút bùn, chi
phí ti n n, th c
ph m cho công
nhân, chi phí o
ki m m u, s a ch a
68,422 58,447 201,461 21,220 53,891 80,688
0.92%
Chi phí ti n l ng 142,640 192,515 181,162 207,680 277,648 200,329
2.48% 2.48% 1.84% 2.74% 2.16% 2.29%
Chi phí kh u hao tài
n
105,447 30,000 21,750 6,930 18,570 36,539
0.42%
19
Chi phí khác, chi
phí bán hàng
9,732 14,000 1,000 5,000 9,240 7,794
0.09%
Chi phí c h i trong
u t
194,207 262,729 332,888 255,969 434,728 296,104
3.38%
ng chi phí 5,742,981 7,758,953 9,843,969 7,569,373 12,855,536 8,754,162
n l ng thu
ho ch (kg/ha) 268,000 370,000 450,000 348,898 570,122
Doanh thu 6,164,000 8,510,000 10,350,000 8,024,654 13,112,806
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
- Gía th c n không có s khác bi t nhi u gi a các công ty. Tuy nhiên do
ng th c n s d ng cho 01 v nuôi/ha khác nhau nên chi phí s n xu t cho
01 ha/v c a các công ty có s khác bi t rõ r t. u này c ng liên quan m t
thi t n m t th , t l s ng, FCR và s n l ng thu ho ch.
Qua kh o sát chúng tôi có c:
+ M t th : t 38 – 55 con/m2
+ T l s ng: t 80% n 85%
+ FCR: T 1.55 n 1,68
+ S n l ng thu ho ch bình quân: T 268 t n/ha/v – 570 t n/ha/v
+ Kích c thu ho ch: t 400 gram n 1,200 gram
- Các chi phí v con gi ng, thu c, hóa ch t, dinh d ng, hút bùn, công kéo
cá, b c vác th c n th ng t l thu n v i s n l ng thu ho ch.
20
- Do v trí c a các tr i nuôi khác nhau nên m t s chi phí có s khác bi t:
+ V trí tr i nuôi h ngu n th ng ít t n chi phí s d ng n h n u
ngu n do không ph i b m n c l y vào mà tháo theo con n c tri u. Chi
phí tính cho 01 ha/v s d ng máy b m n c nuôi kho ng 90,000,000
VN
+ V trí tr i nuôi phía trong c n, trong n i ng th ng ít t n chi phí c i t o
tr i, gia c b bao h n tr i nuôi n m phía ngoài c n, giáp mé sông l n.V i
nh ng tr i nuôi n m phía ngoài c n, giáp mé sông l n n u phía ngoài b bao
có cây r ng ng p m n che ch n (b n, d a n c) thì gi m c chi phí này
t nhi u.
+ Do ngu n g c t và u t ban u c a các tr i nuôi khác nhau nên chi
phí kh u hao tài s n c nh có s khác nhau. Qua kh o sát giá t c a các
tr i nuôi cá tra th ng t 500 tri u/ha n 1,200 tri u/ha (giá t n m n m
2013).
So sánh v l i nhu n
a) L i nhu n thu c cho 01 ha/v
Nh k t qu t i B ng 5, trong nghiên c u này chúng tôi a chi phí l i ích
trong u t tính l i nhu n th c tính trong nuôi cá tra tính cho 01 ha/v .
Qua phân tích s li u c a 05 công ty l i nhu n thu c t t 257,269,000
ng n 751,047,000 ng. Các công ty th ng t l i nhu n bình quân
450 tri u ng/ha/v , n u công ty nuôi t t có th t m c 800 tri u
ng/ha/v . L i nhu n thu c ph thu c r t nhi u vào hi u qu trong u
và k thu t nuôi. i chi u B ng 5 và Hình 9 ta th y r t rõ chi phí u t
và s n l ng thu ho ch Công ty 2 th p h p Công ty 3 và Công ty 5; t l
ph n tr m chi phi th c n và con gi ng khác nhau không nhi u, tuy nhiên do
21
gi m c các chi phí trong c i t o ao nuôi, s d ng thu c – hóa ch t nên l i
nhu n thu c tính cho 01 ha ã t ng cao.
Hình 9. L i nhu n thu c cho 01 ha/v
vt: 1,000 VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
b) L i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u
ây là ch s nhóm t v n ICAFIS a ra nh m ánh giá hi u qu trong u
. So sánh gi a Hình 7, B ng 5 và Hình 9 ta th y m c dù s n l ng t
c c a Công ty 5 r t cao 570,122 kg/v . Tuy nhiên tính v hi u qu trong
u t l i không cao, công ty này ch l i 452 ng/kg cá nguyên li u. Chính
vì v y l i nhu n tính cho 01 ha/v c a công ty v n m c th p, ch t
257,269,000 ng. S d Công ty 1 có l i nhu n không cao là do chi phí
u t s n xu t ra 01 kg cá nguyên còn cao, các chi phí cho c i t o trang
tr i, s d ng thu c – hóa ch t – dinh d ng còn cao.
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
700,000
800,000
i nhu n thu c cho 01 ha/v
421,019
751,048
506,031455,281
257,269
Công ty 1
Công ty 2
Công ty 3
Công ty 4
Công ty 5
22
Hình 10. L i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u
vt: VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
4.1.2. Chi phí cho v nuôi theo ASC
Theo k t qu phân tích 05 công ty tham gia kh o sát chi phí u t nâng c p
ASC cho 01 ha/v nuôi cá tra dao ng t 479,616,000 VN n
936,892,000 ng.
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
nhu tính cho 01 kg cá tra nguyên li u
1,571
2,030
1,1251,305
451
Công ty 1
Công ty 2
Công ty 3
Công ty 4
Công ty 5
23
Hình 11. Chi phí u t nâng c p lên ASC tính cho 01 ha/vvt: VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Phân tích trung bình cho 05 tr i nuôi có: Chi phí thuê t v n ASC (hoàn
thi n các tiêu chí ch ng nh n, o t o, t p hu n, h ng d n áp d ng …)
chi m t l 47%; chi phí c i thi n u ki n s n xu t (th c n, con gi ng,
ki m m u…) chi m 31%; chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n s ng, u
ki n sinh ho t cho công nhân chi m 11%; chi phí cho ph n trách nhi m (v i
ng ng, b o hi m công nhân, h sinh thái xung quanh) chi m t l th p
4%; Chi phí h u s n xu t (phí óng cho ASC, qu ng bá s n ph m ASC…)
hi n còn chi m m t t l th p 2%.
0100,000,000200,000,000300,000,000400,000,000500,000,000600,000,000700,000,000800,000,000900,000,000
1,000,000,000
Chi phí u t nâng c p lên ASC tính cho 01ha/v
479,616,329
936,891,855
415,860,413411,941,759
843,178,796
Công ty 1
Công ty 2
Công ty 3
Công ty 4
Công ty 5
24
Hình 12. T l % chi phí nâng câp lên ASC tính cho 01 ha/v
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Chi phí thuê t v n h tr ASC(P-SIA, IUCN Redlist, cao trình, h ng
n, ào t o công nhân...) chi m t l l n nh t t 32.02% n 81.56% (S
có s bi n ng khá l n này vì u ki n th c t v môi tr ng, và xã h i,
ví d xung t v i c ng ng xung quanh là khác nhau; m t s vùng nuôi ã
t ch ng nh n GlobalGAP ho c BAP tr c ó nên các chi phí th c hi n
ASC c gi m xu ng áng k , ng th i ph thu c vào i ng nhân s
ph trách c a Công ty, n v nào càng ph i thuê khoán t v n bên ngoài
nhi u, chi phí này càng l n), tuy nhiên các v nuôi và n m ti p theo chi phí
này gi m i r t nhi u và chi m m t t l không áng k do cán b tr i nuôi,
công ty ã c nâng cao n ng l c và có th t th c hi n nhi u n i dung
trong áp d ng ch ng nh n.
- Chi phí c i thi n u ki n s n xu t(Chênh l ch th c n, con gi ng, o
ki m m u n c…) chi m t l t 0.23% n 54.83%. S d có s khác nhau
nhi u nh v y là do s chênh l ch v giá th c n s d ng i) i v i công ty
47%
4%11%
31%
2%
5%
1. Chi phí thuê t v n
2. Chi phí cho ph tráchnhi m:
3. Chi phí nâng c p h t ngtr i, u ki n s ng, sinhho t công nhân4. Chi phí c i thi n uki n s n xu t
5. Chi phí xu t
6. Chi phí khác
25
s n xu t th c n và tr c khi áp d ng ã s d ng ngu n d u cá, b t cá t
ph ph m c a cá khác thì giá không thay i; ii) i v i công ty t tr c
ã s d ng ngu n th c n áp ng yêu c u c a ASC thì sau khi áp d ng chi
phí này c ng không thay i; iii) i v i công ty t s n xu t th c n và ph i
i sang s d ng ngu n d u cá, b t cá t ph ph m c a cá khác phù h p
i yêu c u c a ASC thì giá th c n thay i kho ng 30 VN /kg th c n;
iv) i v i công ty ph i mua th c n ngoài thì chi phí chênh l ch t ng thêm
500 VN /kg – 800 VN /Kg th c n (800 VN /kg i v i th c n s
ng ngu n d u cá, b t cá c khai thác t t nhiên t tiêu chu n c a T
ch c D u cá B t cá Qu c t - IFFO).
+ a s các công ty chia s giá con gi ng g n nh không thay i, m t vài
công ty có giá con gi ng thay i do ph i nh p ngu n gi ng cá b m áp
ng yêu c u ASC t Vi n Nghiên c u Nuôi tr ng Th y s n 2 (RIA2), chi
phí này làm chi phí con gi ng t ng t 30 n 50 VN /con và gi m t 10%
n 20% các n m ti p theo.
+ Chí phí o ki m thêm m t s ch tiêu môi tr ng (TN, TP) thông th ng
ng thêm 100,000 VN /ch tiêu. N u công ty có phòng thí nghi m ( t ISO
17025) thì chi phí này t ng thêm 5 VN /m u.
- Chi phí cho ph n trách nhi m (Trách nhi m v i công nhân; C ng ng
xung quanh; M r ng h sinh thái) chi m m t t l không áng k t 2.19%
n 10.42%. m b o s n xu t kinh doanh và hài hòa l i ích các công ty
ã th c hi n t t các trách nhi n xã h i v i công nhân và chia s l i ích v i
ng ng xung quanh.Thêm vào ó m t s công ty ã áp d ng m t s tiêu
chu n qu c t khác nh GlobalGAP, BAP nên vi c này c áp d ng khá
t.Khi áp d ng ASC các công ty ch óng thêm m t s xu t b o hi m và
26
t s n i dung chia s l i ích v i c ng ng xung quanh, m r ng vùng
m th c v t m b o tính a d ng sinh h c vùng nuôi.
- Chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n s ng, sinh ho t cho công nhân
( bao, nhà công nhân, an toàn s ng tho t, ao ch a bùn, n c th i…)
chi m t l t 0.00% n 37.53%. Chi phí này ph thu c vào nhi u y u t i)
i v i công ty ã áp d ng GlobalGap và ã có h th ng n c th i, ao ch a
bùn thì sau khi áp d ng ASC chi phí này g n nh không thay i; ii) Tr i
nuôi n m v trí ngoài c n và không có cây che ch n phía ngoài thì chi phí
nâng c p b bao và c i thi n an toàn s ng thoát t ng lên; iii) Tr i nuôi n m
phía u ngu n ho c trong c n chi phí c i t o, nâng c p b bao và an toàn
ng thoát g n nh không t ng. a s các công ty ã có ao n c th i t yêu
u, khi áp d ng ASC ch làm thêm ho c m r ng di n tích ch a bùn, chi
phí t ng thêm khi làm ao ch a bùn t 14 tri u VN n 48 tri u VN tính
cho 01 ha nuôi cá.
- Chi phí h u s n xu t (Phí cam k t môi tr ng theo ASC, S d ng logo
ASC, Marketing s n ph n ASC…) chi n t l t 0.59% n 3.41%. Hi n nay
các công ty ch óng 02 lo i phí chính i) Phí cam k t n p vào Qu ph c h i
môi tr ng theo ASC (0.5 USD/t n) – cam k t s óng khi có b ph n
qu n lý qu này;ii) phí hàng n m (annual fee) theo l ng bán hàng; iii) r t
ít công ty ng ký và óng phí s d ng logo ASC trên bao bì s n ph m
(Royalty fees – 0.5% tính trên t ng l ng hàng c bán). 100% các công
ty chia s không ph i t n chi phí Marketing s n ph m ASC do i) nuôi cá
ASC th ng theo yêu c u c a khách hàng; ii) khách hàng th ng tìm n
khi công ty t ch ng nh n ASC.
27
ng 6. Chi phí áp d ng ASC t nh cho 01ha/v nuôi
vt: 1,000 VN
Kho n m c Công ty
1
Công ty
2
Công ty
3
Công ty
4
Công ty
5
TB
(VN ) (VN ) (VN ) (VN ) (VN ) (VN )
1. Chi phí thuê t v n ASC
(P-SIA, IUCN Redlist, cao
trình, h ng d n, ào t o công
nhân…….
185,300 300,000 300,000 336,000 334,500 291,160
38.64% 32.02% 72.14% 81.56% 39.67% 47.15%
2. Chi phí cho ph n trách
nhi m: Trách nhi m v i
công nhân; C ng ng
xung quanh; M r ng h
sinh thái
50,000 16,468 30,800 9,014 21,620 25,580
10.42% 1.76% 7.41% 2.19% 2.56% 4.14%
3. Chi phí nâng c p h
ng tr i, u ki n s ng,
sinh ho t công nhân:
bao, nhà công nhân, an
toàn s ng thoát, ao ch a
bùn, n c th i…
180,000 62,000 0 38,000 60,212 68,042
37.53% 6.62% 0.00% 9.22% 7.14% 11.02%
4. Chi phí c i thi n u
ki n s n xu t: Chênh l ch
th c n, con gi ng, o ki m
u n c…
32,383 513,726 49,255 958 367,549 192,774
6.75% 54.83% 11.84% 0.23% 43.59% 31.22%
5. Chi phí h u s n xu t:
Phí cam k t môi tr ng
ASC, S d ng logo ASC,
2,814 13,015 11,742 14,039 25,785 13,479
0.59% 1.39% 2.82% 3.41% 3.06% 2.18%
28
Marketing s n ph n ASC…
6. Chi phí khác 12,900 0 10,000 0 5,000 5,580
7. Chi phí c h i trong u
16,219 31,682 14,069 13,930 28,513 20,883
NG CHI PHÍ 479,616 936,892 415,860 411,942 843,179 617,498
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
thu n ti n cho ánh giá nhóm t v n ICAFIS ã phân tích và tính chi phí
ng thêm cho 01 kg cá tra nguyên li u khi áp d ng ASC. Qua phân tích c a
ICAFIS chi phí n y t ng thêm t 1,080 VN n 2,532 VN , chi phí này
chi m t 4,7% t i 11,01% so v i giá bán ra và giám t 10% n 20% chi phí
các n m ti p theo.
Hình 13. Chi phí t ng thêm tính cho 01 kg cá tra nguyên li u khi áp d ng ASC
vt: VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
Chi phí t ng thêm tính cho 01 kg cá tra nguyên li u khiáp d ng ASC
1,790
2,532
1,080 1,181
1,850 Công ty 1
Công ty 2
Công ty 3
Công ty 4
Công ty 5
29
Hình 14. Chi phí t ng thêm so v i giá bán ra tính cho 01 kg cá nguyên li u n m
2013
vt: VN
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
4.2. L I ÍCH MANG L I KHI TH C HI N NUÔI THEO TIÊU
CHU N ASC
4.2.1.Các l i ích v m t kinh t và k thu t
Trong quá trình tri n khai công vi c chúng tôi ã c g ng nh l ng các
i ích này, tuy nhiên vi c phát sinh chi phí và l i ích mang l i xét theo khía
nh kinh t và k thu t t i th i m này là ch a th nh l ng y .
Qua ý ki n tham v n c a lãnh o các công ty, cán b k thu t và qu n lý
vùng nuôi có m t s nh n nh nh sau:
* i ích v m t k thu t
- i thi n c t l s ng: T l s ng tr i nuôi ASC t ng cao h n so v i
trai tr c khi áp d ng ASC t 3% n 15%. V i nh ng công ty ã áp d ng
th ng nuôi theo GLOBALG.A.P và BAP thì t l này thay i không
0.00%
2.00%
4.00%
6.00%
8.00%
10.00%
12.00%
Chi phi t ng thêm/giá bán
7.78%
11.01%
4.70% 4.70%
8.04% Công ty 1
Công ty 2
Công ty 3
Công ty 4
Công ty 5
30
nhi u. T l s ng cao h n do 3 nguyên nhân chính 1) Ch t l ng con gi ng
t h n 2) M t nuôi ASC ki m soát < 38kg/m2 và m b o ng v t nuôi
không b b ói và 3) Ch t l ng n c ao ASC ki m soát t t h n và h n ch
dùng thu c, hóa ch t trong quá trình nuôi.
ng 7. % t l s ng t ng sau khi áp d ng ASC
Công ty 1 Công ty 2 Công ty 3 Công ty 4 Công ty 5
l s ng 0% 10% 15% 0% 5%
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
- Th i gian nuôi rút ng n. a s các công ty chia s do yêu c u c a ASC
n ch kh i l ng cá/m3 không quá 38kg/m2 và vi c cho n ph i m b o
cá không b b ói (theo quy inh c a ASC) vì v y d n n m t nuôi
gi m qua ó thúc y rút ng n th i gian nuôi, nh ng không áng k so v i
tr c lúc áp d ng. Duy ch 01 công ty có th rút ng n c g n 02 tháng,
còn l i a s doanh nghi p th i gian nuôi ASC th ng rút ng n c 15-30
ngày so v i ao nuôi thông th ng. Vi c rút ng n th i gian nuôi góp ph n
n ch r i ro v d ch b nh và bi n ng giá th tr ng, có th thu ho ch
m h n ao nuôi th ng.
- Ch t l ng cá nguyên li u cho ch bi n c i thi n: i di n các doanh
nghi p cho bi t, nuôi ASC h n ch vi c s d ng thu c, hóa ch t nên góp
ph n áng k vào t ng ch t l ng th t cá; do v y kích c thu ho ch c
m b o ( ng u h n), có c th t ch c h n vì v y gi m hao h t trong quá
trình ch bi n….T l hao h t trong ch bi n cá ASC gi m 3-5% so v i cá
nuôi thông th ng, tùy doanh nghi p (hi n nay trung bình kho ng 2.85 kg cá
nguyên li u cho 1 kg filet trong khi các DN nuôi cá ASC t l chuy n i
ch kho ng 2.7-2.8).
31
* FCR gi m
FCR (h s chuy n i th c n) trong các tr i ASC và tr i không ASC
(tr c ó) không có s khác bi t áng k .
ng 8. FCR gi m sau khi áp d ng ASC (so sánh tr c và sau khi áp
ng)
Công ty 1 Công ty 2 Công ty 3 Công ty 4 Công ty 5
FCR gi m 0.01 0.05 0.00 0.00 0.02
- Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
* L i ích v m t kinh t
- Giá s n ph n t ng thêm: Theo ý ki n c a các công ty giai n t 2012
n tháng 4/2014 (tính t th i m doanh nghi p u tiên t ch ng nh n
ASC) giá cá nguyên li u t ng t 10% n 20%. Nh ng sau 18 tháng, giá bán
cá thành ph m không có s khác bi t so v i s n ph m thông th ng (không
có ASC) do nh h ng chung c a th tr ng cá tra toàn c u suy gi m.Theo
Báo Công Th ng, 2014 giá cá tra ASC ch t ng cao h n so v i giá cá
th ng kho ng t 0.2-0.3USD/kg (…).
- Duy trì và m r ng th tr ng và nâng cao giá tr th ng hi u ( nh
tính): a s (3/5) các công ty duy trì c l ng khách hàng ã mua hàng
tr c, m t s công ty có th m r ng c th tr ng m i thông qua s n
ph m ASC. a s các công ty chia s s n ph m có trách nhi m là xu h ng
a th tr ng, vi c áp d ng ASC gi v ng và nâng cao giá tr th ng
hi u.
32
4.2.2. i ích v m t môi tr ng
Do ASC là tiêu chu n t p trung nhi u vào góc môi tr ng nên các l i ích
môi tr ng mang l i khá áng k dù không ph i t t c l i ích môi tr ng
u l ng hóa c b ng ti n trong nghiên c u này. Các l i ích môi tr ng
áng k là 1) t ng di n tích h m th c v t tr i nuôi 2) H n ch n c th i
và bùn th i ra môi tr ng 3) Nâng cao nh n th c b o v ng v t hoang dã
nh tính) và 4) Qu n lý rác th i/ch t th i r n t t h n.
* C i thi n ch t l ng n c th i
Các thông s ch t l ng n c ao nuôi cá tra ASC u t theo Thông t s
45/2010/TT-BNNPTNTQuy nh u ki n c s , vùng nuôi cá tra thâm
canh m b o an toàn v sinh th c ph mc a B NN và PTNT n m 2010 và
các quy nh khác liên quan c a B Tài nguyên và Môi tr ng và c a ASC
(Ni-t t ng s , Phospho t ng s , DO v.v..)
Do yêu c u, các tr i nuôi cá ASC ph i có h th ng x lý n c th i nên vi c
này ã góp ph n h n ch x th i ch a qua x lý ra môi tr ng t nhiên. K t
qu tính toán kh i l ng n c th i ã qua x lý c a t ng tr i nuôi/ha th ng
kê b ng d i ây:
33
ng 9. L ng n c th i ã qua x lý tính & giá tr quy i b ng ti n
cho 01 ha nuôi cá tra nguyên li u
Công ty 1 Công ty 2 Công ty 3 Công ty 4 Công ty 5 TB
ng
c
th i ã
qua x
lý (m3)
345,544 500,000 406,779 1,358,677 441,000 529,126
i ích
xã h i
ti t ki m
c
(1,000
VN )
1,036,632 1,500,000 1,220,337 4,076,031 1,323,000 1,831,200
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Theo tính toán c a Cty TNHH SX-TM Hoài B c ,chi phí x lý n c th i cho
ao nuôi th y s n c kho ng 3,000 ng/m3 t ó chúng tôi ã tính toán
c s ti n mà xã h i ti t ki m c nh h th ng n c th i c a các DN
nuôi cá tra ASC B ng 7. Nói cách khác, l i ích môi tr ng mà các DN
nuôi cá ASC mang l i cho xã h i th hi n B ng 7.
* Qu n lý bùn th i t t h n
Thông qua áp d ng ASC qu n lý bùn th i c a các tr i nuôi t t h n không
gây nh h ng n môi tr ng xung quanh thông qua vi c xây d ng ao ch a
bùn; x lý bùn t i ch ho c h p ng cho/t ng ho c bán bùn th i cho t
ch c/cá nhân khác. Qua th ng kê, phân tích c a ICAFIS l ng bùn th i ã
34
qua x lý tính cho 01 ha nuôi cá tra nguyên li u trong 01 v kho ng 1,000
m3 n 3,886 m3.
ng 10. L ng bùn th i ra mô tr ng ã qua x lý tính cho 01 ha nuôi
cá tra nguyên li u
Công ty
1
Công ty
2
Công ty
3
Công ty
4
Công ty
5
TB
Bùn th i
ã qua
lý
(m3)
3,886 2,000 1,000 2,000 1,000 1,997
i ích
quy i
thông
qua chia
bùn
th i
(1,000
VN )
31,900
(58 bao
phân)
16,500
(30bao
phân)
8,250
(15 bao
phân)
16,500
(30bao
phân)
8,250
(15 bao
phân)
16,280
(29 bao
phân)
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Ghi chú:Giá tính bình quân cho 01 bao phân (các lo i) kho ng 550,000 ng/bao (tính
cho n m 2013)
d có l ng bùn th i khác nhau nh v y là do i) l ng th c n và lo i
th c n s d ng m i ao khác nhau; ii) c c a n c l y vào; iii) c u trúc
áy ao và m c xói l .
35
t qu ph ng v n các h làm v n cây n trái nh n bùn th i ao nuôi cá tra
ASC bón v n cây n trái V nh Long cho th y, nh bùn th i ao cá tra,
ng su t m ng c t v n nhà t ng t 0.55 lên 3 t n/n m; chôm chôm t ng t
3-6.5 t n; gi m l ng phân bón t 620 bao xu ng còn 580 bao/ n m.
* Nâng cao nh n th c và hành vi b o v ng v t hoang dã
Thông qua quá trình áp d ng ASC, theo yêu c u, các công ty ã có nh ng
chính sách và hành ng trong b o v ng v t hoang dã: i) Xây d ng quy
trình b o t n a d ng sinh h c, t, n c và vùng m; ii) H ng d n b o
n a d ng sinh h c; iii) Quy trình ki m soát ng v t n môi và gây h i
theo ASC; iv) ánh giá tác ng môi tr ng và a d ng sinh h c; v) xây
ng danh m c nh n di n các loài quý hi m; vi) T p hu n v nh n di n và
o v các loài quý hi m cho công nhân vùng nuôi.
Gi m thi u và lo i b các hình th c s n b n, gây h i, gây ch t t i các loài
hoang dã, các loài quý hi m Sách Vi t Nam và Sách IUCN.
Vùng m th c v n c duy trì nh m b o t n các loài hoang dã, quý hi m
xung quanh tr i. Theo th ng kê, phân tích c a ICAFIS vùng m này c
duy trì và m r ng t 88.00 m2 n 1,621.27 m2 tính cho 01 ha nuôi các tra.
36
ng 11. Di n tích vùng m m r ng b o t n loài hoang dã tính cho
01 ha nuôi cá tra nguyên li u
Công ty
1
Công ty
2
Công ty
3
Công ty
4
Công ty
5
TB
Di n
tích
vùng
êm
th c v t
(m2)
77.72 88.00 2,702.70 1,621.27 3,471 1,592
Thành
ti n
(1,000
VN )
5,440 6,160 189,140 113,470 242,970 111,436
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Ghi chú: Quy theo giá t trung bình 70 tri u/1,000 m2 (khung giá t trung bình t i
BSCL n m 2013)
d vùng m th c v t m r ng có s khác bi t t ng vùng nuôi ph thu c
vào các y u t i) vùng m ã có s n c a tr i nuôi; ii) qu t c a tr i nuôi;
iii) v trí c a tr i nuôi (th ng tr i nuôi phía ngoài c n có th m r ng vùng
m r ng h n vùng nuôi phía trong c n ho c trong n i ng)
37
* Qu n lý rác th i/ch t th i r n c c i thi n
Thông qua ASC, theo yêu c u, vi c qu n lý rác th i c qu n lý ch t ch .
Rác th i phai c thu gom, x lý úng quy trình. Vì v y nhi u doanh
nghi p ã u t trang thi t b thu gom, và ho c h p ng v i các n v
môi tr ng thu gom x lý, vi c này ã giúp xã h i h ng l i áng k .
Theo T p chí Môi tr ng s 6/2014 l ng rác trung bình c a công nhân tr i
nuôi th y s n kho ng 0.75 kg/ng i/ngày.T ng ng trung bình 01 ha/v
kho ng 607.5 kg rác th i sinh ho t (trung bình 03 công nhân/ha tr i
nuôi).L ng rác th i trên ch a tính i) bùn th i; ii) cá ch t; iii) bao bì th c n.
t qu kh o sát 05 doanh nghi p nuôi cá tra ASC c a ICAFIS c ng cho k t
qu t ng t .
Quy i thành ti n, trung bình thu gom và x lý 1kg rác th i sinh ho t
vùnh BSCL c kho ng 800 /kg; nh v y m i v các trang tr i nuôi cá ã
giúp gi m chi phí cho xã h i kho ng 486,000 /ha/v .
4.2.3. L i ích v m t xã h i
* T o thêm vi c làm cho lao ng a ph ng
Trong nuôi th y s n, nhi u tr i nuôi, công ty h n ch trong vi c tuy n d ng
lao ng a ph ng vì quan ng i nh ng y u t b t n trong an ninh. Tuy
nhiên thông qua quá trình áp d ng ASC các tr i nuôi, công ty ã có nh ng
thay i trong chính sách, m r ng c h i, t o thêm công n, vi c làm cho
lao ng a ph ng ( p, xã, huy n, t nh). Bên c nh ó còn có nh ng ho t
ng tích c c trong chia s l i ích v i c ng ng.Qua kh o sát c a ICAFIS
u h t các tr i nuôi u có s d ng lao ng a ph ng, t l lao ng a
ph ng trong tr i nuôi chi m t 20% n 80% .Theo ph ng v n các công ty
38
ng bình quân c a công nhân vùng nuôi kho ng 4.5 tri u ng/tháng
(trung bình m i ha ao nuôi s d ng 3 lao ng).
ng 12. T l s d ng lao ng a ph ng t i các tr i
Công ty 1 Công ty 2 Công ty 3 Công ty 4 Công ty 5
l s
ng lao
ng a
ph ng
(%)
80% 20% 85% 68% 50%
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
* T ng óng góp vào phúc l i xã h i c ng ng (góp ti n s a ng,
u, tr ng h c…)
ây có th tính là m t l i ích l n khó có th l ng hóa c. Thông qua quá
trình áp d ng ASC, các công ty, tr i nuôi có thêm nhi u óng góp vào phúc
i xã h i c ng ng nh : góp ti n s a ng, làm tr ng h c, làm c u, nhà
tình ngh a, an ninh qu c phòng, giao thông nông thôn…qua trình th c hi n
ho ch P-SIA m t s công ty còn l p h th ng n c s ch ho c xây d ng
cây n c cho c ng ng, chi phí lên n hàng t ng.
39
ng 13. Chi phí óng góp phúc l i xã h i, chia s v i c ng ng tính
cho 01 ha
Công ty 1 Công ty 2 Công ty 3 Công ty 4 Công ty 5
óng góp
phúc l i
xã h i
(VN )
50,000,000 30,000,000 11,550,000 2,529,183 2,500,000
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Bên c nh vi c óng góp vào phúc l i xã h i c ng ng, vi c th c hi n ASC
còn có l i ích trong:
-T ng chia s l i ích c ng ng (cho ng i dân vào c t c , b t chu t, ng
i ra b n thuy n v.v..)
t qu kh o sát các vùng nuôi ASC An Giang cho th y, Cty t o thu nh p
th ng xuyên cho kho ng 20 ng i vào c t c trong vùng nuôi bán ho c
nuôi bò, thu nh p kho ng 150,000 /ngày/; t ng ng 4,5 tri u
ng/tháng hay 90 tri u/ng i/n m.
t tr i nuôi ng Tháp, ch tính riêng ti n b y chu t c a m t h trong
tr i nuôi, cho thu nh p 800,000 /tháng; t ng ng 10 tri u /n m.
- Phát tri n quan h gi a tr i v i chính quy n a ph ng g n k t h n, và
gi a Cty v i công nhân.
- T ng thu nh p và phúc l i XH cho công nhân (l ng, làm thêm gi , m
o quy n l i rõ ràng ví d b o hi m, minh b ch trong chi tr ).
m b o u ki n s ng và làm vi c cho công nhân (ch n, ng , b o h lao
ng v.v..).
40
- T o thu nh p b sung cho công nhân (cho thu cá t p, cây trái trên tr i…)
ng 14:Thu nh p b sung thêm c a công nhân
Công ty
1
Công ty
2
Công ty
3
Công ty
4
Công ty
5
TB
Thu nh p
sung
thêm c a
công
nhân/tháng
(VN /ng i
200.000 200.000 100,000 200,000 200,000 180,000
Ngu n: ICAFIS kh o sát tháng 12 n m 2014
Ghi chú: Thu nh p b sung cho công nhân t các ngu n i) thu hoa trái c
tr ng trên khuân viên c a tr i; ii) thu cá sót, cá t p.
- Nhóm t v n ICAFIS tính s li u này d a trên t ng h p các ngu n thu,
tính cho 01 ha/v và chia u u ng i/tháng.
41
4.3. SO SÁNH V M T L I ÍCH VÀ CHI PHÍ
Các chi phí-l i ích v m t kinh t và k thu t
i ích Chi phí
i thi n ch t l ng con gi ng T ng chi phí u t th c n, con gi ng
Th i gian nuôi rút ng n nh ng
không áng k
ng chi phí u t h t ng ( ê bao, ao
ch a bùn, ao x lý n c th i, kho ch a
th c n, nhà công nhân v.v..)
Duy trì và m r ng th tr ng và
nâng cao giá tr th ng hi u
nh tính)
Phát sinh chi phí thuê t v n, audit, test
c
m b o ngu n nguyên li u t
ch t l ng cho ch bi n
ng chi phí óng qu ASC, s d ng
logo, thành viên th ng niên ASC
m b o môi tr ng xung quanh
không b ô nhi m, tác ng tích
c n c ng ng
ng chi phí chia s l i ích v i c ng
ng và c i thi n h sinh thái xung
quanh vùng nuôi
Ch t l ng s n ph m t ng Gi m s n l ng nuôi (do m t gi m)
ng kh n ng ti p c n th
tr ng xu t kh u qua ch t l ng
n ph m
Chi phí t ng nh ng giá bán s n ph m
ASC ch t ng nh sau 1 n m u, sau ó
không t ng
42
Các chi phí-l i ích v m t môi tr ng
i ích Chi phí
i thi n ch t l ng n c ng chi phí n ng l ng (b m n c
nhi u h n)
Qu n lý bùn th i t t h n ng chi phí s d ng ch ph m sinh
c
Nâng cao nh n th c và hành vi b o
V hoang dã
Qu n lý rác th i c c i thi n
l s ng c c i thi n
FCR gi m nh ng không ánh k
Gi m s d ng thu c và hóa ch t
trong quá trình nuôi,
Các chi phí-l i ích v m t xã h i
i ích Chi phí
o thêm vi c làm cho lao ng a
ph ng
ng chi phí th c hi n trách nhi m xã
i (b o hi m, l ng, th ng, làm
thêm gi , b o h lao ng v.v..)
ng óng góp vào phúc l i xã h i
ng ng (góp ti n s a ng, c u,
ng chi phí phát tri n quan h v i
chính quy n a ph ng (các qu
43
tr ng h c…) giao thông nông thôn, an ninh qu c
phòng, vì ng i nghèo, qu khuy n
c v.v..)
ng chia s l i ích c ng ng (cho
ng i dân vào c t c , b t chu t,
ng i ra b n thuy n v.v..)
Phát tri n quan h gi a tr i v i chính
quy n a ph ng g n k t h n, và
gi a Cty v i công nhân
ng thu nh p và phúc l i XH cho
công nhân (l ng, làm thêm gi ,
m b o quy n l i rõ ràng ví d b o
hi m, minh b ch trong chi tr )
m b o u ki n s ng và làm vi c
cho công nhân (ch n, ng , b o h
lao ng v.v..)
o thu nh p b sung cho công nhân
(cho thu cá t p, cây trái trên tr i…)
44
T LU N
- Tính n th i m hi n t i (tháng 12/2014), di n tích vùng nuôi có ch ng
nh n ASC chi m kho ng 1/5 t ng di n tích nuôi cá tra; nh ng s n l ng
chi m 18% t ng s n l ng cá tra Vi t Nam (s li u tháng 12/n m 2013).
- Chi phí u t s n xu t cho 01ha/v nuôi cá tra dao ng t 5.7 – 12.8 t
ng, trong ó chi phí th c n chi m m t tý l l n t 82.13% n 86.55%;
chi phí cá gi ng chi m t 4.44% n 6.77%, chi phí ti n công lao ng ch
chi m m t t l r t th p t 1.84% n 2.74%.
- Chi phí u t tính cho 01 kg cá tra nguyên li u dao ng t 20,970 VN
n 22,549 VN
- L i nhu n bình quân tính cho 01 ha cá tra tính cho 01 v t 257.269.596
VN n 751.047.062 VN , l i nhu n bình quân tính cho 01 kg cá nguyên
li u t 451 VN n 2.030 VN .
- Chi phí âu t nâng c p ASC cho 01 ha/v nuôi cá tra dao ng t
479,616,329 VN n 936,891,855 VN . Trong ó chi phí thuê t v n h
tr chi m t l l n nh t t 32.02% n 81.56% và gi m t 10% n 20%
các n m ti p theo.
- Trong u t , nâng c p u ki n s n xu t (th c n, con gi ng…) chi m
t t l không l n t 0.23% n 54.83%. Tuy nhiên n u công ty s d ng
th c n mua ngoài chi phí chênh l ch t 500 – 800 VN /kg thì chi phí này
ng lên m t l ng áng k .
- Khi áp d ng ASC Chi phí t ng thêm tính cho 01 kg cá tra nguyên li u t
1,080 VN n 2,532 VN . chi phí này chi m t 4,7% t i 11,01% và giám
10% n 20% chi phí các n m ti p theo.
45
-Th c hi n ASC mang l i các l i ích v môi tr ng áng k nh gi m l ng
c th i, bùn th i ra môi tr ng t nhiên, ph c h i khu h m t i trang
tr i, gi m s d ng thu c và hóa ch t v.v..; nhi u l i ích khác nh góp ph n
o v a d ng sinh h c ch a l ng hóa c trong nghiên c u này.
-Th c hi n ASC mang l i các l i ích v m t xã h i áng k nh t ng vi c
làm là ng i lao ng a ph ng, t ng m c óng góp c a tr i nuôi vào các
ho t ng phúc l i a ph ng; t ng ngu n thu t hoa l i c a tr i nuôi (c ,
bùn th i, thu ho ch cá sót v.v..; tuy nhiên nhi u l i ích khác nh b o m an
ninh qu c phòng, h n ch t n n xã h i v.v.. ch a th l ng hóa c trong
nghiên c u này.
XU T
- i v i d án SUPA: Chuy n giao công ngh gi m chi phí cho tr i
nuôi, c bi t là chi phí th c n và x lý môi tr ng; thêm ó t ng c ng
qu ng bá hình nh s n ph m ASC và m r ng th tr ng t i EU và các th
tr ng khác.
- i v i B Tài Nguyên và Môi tr ng và Các S TNMT các t nh: c n có
các chính sách n gi n hóa th t c hành chính ví d gi m chi phí và th i
gian c p Gi y phép x th i; Gi y phép s d ng n c m t v.v..gi i quy t
nhanh chóng, gi m chi phí cho các DN nuôi cá tra vì ây là ngành c u
tiên, ch t th i ch y u là h u c không nên áp d ng quy trình c p phép nh
nh ng DN các KCN hay DN trongh l nh v c công nghi p nguy c ô
nhi m hóa h c và sinh h c cao khác
46
PH L C
Ph l c 1: TÀI LI U THAM KH O
1) Bureau Veritas, 2012. Các d ch v cho ngành th y s n Vi t Nam c a
Bureau Veritas v nuôi tr ng th y s n có trách nhi m i v i s n ph m tôm.
Báo cáo H i th o t i Hà N i, tháng 12 n m 2012
2) Cty TNHH SX-TM Hoài B c, 2014. H ng ti p c n m i v x lý n c
th i trong ch bi n thu s n.http://hoainamhoaibac.com/Huong-tiep-can-
moi-ve-xu-li-nuoc-thai
3) T ng Phi Lai, inh Xuân L p, Ph m Minh Luân, 2012. Hi n tr ng áp
ng ch ng nh n nuôi th y s n t i Vi t Nam, Trung tâm Nghiên c u Tài
nguyên và Phát tri n nông thôn
4) Le Doan Nguyen Khoi, 2011, Quality Management in the Pangasius
Export Supply Chain in Vietnam, The Case of Small-Scale Pangasius
Farming in the Mekong River Delta, University of Groningen Groningen
The Netherlands.
5) Nguy n V n T , 2010, Hi n tr ng th y s n Vi t Nam
6) Lê Thanh L u, Mai Thành Chung, Tr nh Quang Hi u và T Thu Trang,
2013, ánh giá nhu c u áp d ng tiêu chu n ASC cá tra/basa c a ng i nuôi
quy mô nh , Trung tâm H p tác Qu c t Nuôi tr ng và Khai thác Th y s n
n v ng.
7) Ph m ình ôn, 2014. Ô nhi m môi tr ng trong nuôi tr ng và ch bi n
th y s n ng b ng sông C u Long. T p chí Môi tr ng S 6/2014.
http://tapchimoitruong.vn/VN/TINTRANGCHU_Content/tabid/330/cat/154/
nfriend/3742539/Default.aspx
47
8) T ng c c th ng kê VASEP, T ng c c th ng kê 2010 -2013.
9) Regional Trade Standards Compliance Report, 2013. Case study:
Vietnamese Frozen Pangasius and Shrimp export.
10) Vo Thi Thanh Loc ; Nguyen Tri Khiem ; Simon Bush ; Le Xuan Sinh ;
Hap Navy, 2009. Value chains for sustainable Mekong fisheries: the case of
Pangasius hypopthalmus and Henicorhynchus/Labiobarbus spp. in Vietnam
and Cambodia; Cantho University, Vietnam , An Giang University,
Vietnam, Wageningen University, the Netherlands , Inland Fisheries
Research and Development Institute (IFReDI), Cambodia.
11) HBS, 2011. Báo cáo phân tích ngành cá tra.Công ty c ph n ch ng
khoán Hòa Bình.
12) Esther Luiten, ASC Commercial manager, 2014. ASC certification and
its impact on production and markets, Vietfish 2014.
13) Thùy D ng, 2014. Xu t Kh u cá tra: Ch m d t ngay cu c ua h giá
bán. http://baocongthuong.com.vn/xk-ca-tra-cham-dut-ngay-quotcuoc-
duaquot-ha-gia-ban.html
14) Truong Dinh Hoe – General Secretary of VASEP, 2014. The
PangasiusAt The European Market, Vietfish 2014.
15) The Centre for the Promotion of Imports from developing countries
(CBI) and The Sustainable Trade Initiative (IDH), 2012. Pangasius in the
EU market - Prospects for the position of (ASC-certified) pangasius in the
EU retail and food service sector.
16) Võ Thanh L c, 2009. Phân ph i l i ích và chi phí trong chu i giá tr cá
tra ng b ng sông C u Long nh th nào.T p chí Qu n lý Kinh t s 26
(5+6/2009).
48
17) Costs for using the ASC logo – ASC
18) Artex, 2010. Báo cáo phân tích ngành th y s n, Công ty Co phân Ch'ng
khoán Artex (ART).
19) Tài li u d án: Xây d ng chu i cung ng cá tra, cá basa b n v ng t i
Vi t Nam
49
Ph l c 2: Chí nuôi cá tra cho m t v nuôi th ng (tính cho 01 ha/v )
1) Công ty 1
Kho n m c
VT l ngn giá
Thành ti n
tính cho 01
ha/v Ghi chú
(VN )
1. Chu n b ao nuôi (thuê máy xúc, thuê lao ng
công nh t……)ng/v 1 10,000,000 10,000,000
2. Hóa ch t (Vôi, mu i….) ng 1 80,228,205 80,228,205
3. Cá gi ng con 400,000 1,000 400,000,000
4. Thu c TS, Dinh d ng ng 1 15,504,904 15,504,904
5. Th c n Kg 428,800 11,000 4,716,800,000
Hút bùn ng/v 1 6,023,316 6,023,316
6. Chi phí o, ki m m u n c, s n ph m ng/v 1 0 0 Nuôi th ng
50
không ki m
7. Chi phí u t cho nâng c p, s a ch a tr i
(phao, l i, hàng rào……) – Ch tính cho 01 vng/v 1 0 0
Tr i m i xây h
ng còn t t
8. Chi phí ti n n – Ch tính cho 01 v
ng/v 1 47,999,110 47,999,110
Tr i s d ng
m n c vào
trong quá trình
nuôi
9. Chi phí sinh ho t công nhân (th c ph m, n c
ng……….) – Ch tính cho 01 vTháng/ng i 4 3,600,000 14,400,000
10. Chi phí lao ông – (Ch tính cho 01 v )
- Lao ng thuê ngoài (B c vác….) n 429 50,000 21,440,000
- Lao ng thuê ngoài (Kéo cá….) n 268 150,000 40,200,000
- Lao ng c a tr i
+ L ng cho cán b k thu t ng i/tháng 1 36,000,000 36,000,000
51
+ L ng cho công nhân ng i/tháng 3 15,000,000 45,000,000
11. Chi phí kh u hao tài s n (máy móc, ao m
v.v..)1 105,446,891 105,446,891
12. Chi phí marketing ho c chi bán hàng – Tính
bình quân cho t n thành ph m và suy ng c l i t n
nguyên li u và cho 01 v c a tr i
0
13. Chi phí khác 1 9,731,707 9,731,707
14. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí x
7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng
VietcomBank n m 2013)
0.035 5,548,774,134 194,207,095
NG CHI PHÍ 5,742,981,229
n l ng thu ho ch Kg 268,000
Giá bán bình quân (tính cho s n ph m th ng) 23,000
NG THU C 6,164,000,000
52
Chi phí s n xu t ra 01 kg cá tra nguyên li u 21,429
i nhu n tính cho 01 ha/v 421,018,771
i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u 1,571
2) Công ty 2
Kho n m c
VT l ng n giá
Thành ti n tính
cho 01 ha/v Ghi chú
(VN )
1. Chu n b ao nuôi (thuê may xúc, thuê lao
ng công nh t……)ha 1 10,326,087 10,326,087
2. Hóa ch t (Vôi, mu i….) n 3 2,500,000 8,152,174
3. Cá gi ng Con 500,000 800 400,000,000
4. Thu c TS, dinh d ng kg 380,435 250 95,108,696
53
5. Th c n kg 610,500 11,000 6,715,500,000
6. Chi phí o, ki m m u n c, s n ph m u 3.3 200,000 652,174
7. Chi phí u t cho nâng c p, s a ch a tr i
(phao, l i, hàng rào……) – Ch tính cho 01 vTháng 7 2,500,000 17,500,000
8. Chi phí ti n n – Ch tính cho 01 v Kw 2,283 1,400 3,195,652
9. Chi phí sinh ho t công nhân (th c ph m, n c
ng……….) – Ch tính cho 01 vNg i/tháng 28 700,000 19,600,000
10. Chi phí lao ông – (Ch tính cho 01 v ) 0
- Lao ng thuê ngoài (B c vác, kéo cá….) Ngày 0
c vác th c n n 610.5 30,000 18,315,000
Kéo cá n 370 100,000 37,000,000
- Lao ng c a tr i 0
+ L ng cho cán b k thu t Tháng 7 7,000,000 49,000,000
54
+ L ng cho công nhân Tháng/
ng i21 4,200,000 88,200,000
11. Chi phí kh u hao tài s n (máy móc, ao m
v.v..)1 30,000,000 30,000,000
12. Chi phí marketing ho c chi bán hàng – Tính
bình quân cho t n thành ph m và suy ng c l i
n nguyên li u và cho 01 v c a tr i
0
13. Chi phí khác Tháng 7 2,000,000 14,000,000
14. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí x
7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng
VietcomBank n m 2013)
0.035 7,506,549,783 262,729,242
NG CHI PHÍ 7,758,952,938
n l ng thu ho ch 370,000
Giá bán bình quân (tính cho s n ph m th ng) 23,000
NG THU C 8,510,000,000
55
Chi phí s n xu t ra 01 kg cá tra nguyên
li u20,970
i nhu n tính cho 01 ha/v 751,047,062
i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u 2,030
3) Công ty 3
Kho n m c
VT l ng n giá
Thành ti n
tính cho 01
ha/v Ghi chú
(VN )
1. Chu n b ao nuôi (thuê may xúc, thuê lao ng
công nh t……)ng 1 12,000,000 12,000,000
2. Hóa ch t (Vôi, mu i….) n/ha 18 2,000,000 35,000,000
3. Cá gi ng Con/ha 500,000 1,000 500,000,000
56
4. Thu c TS, dinh d ng Kg/ha 450 300,000 135,000,000
5. Th c n /kg 697,500 12,077 8,423,707,500
6. Chi phí o, ki m m u n c, s n ph m ng/v 1 3,461,000 3,461,000
7. Chi phí u t cho nâng c p, s a ch a tr i (phao,
i, hàng rào……) – Ch tính cho 01 vng/v 1 90,000,000 90,000,000
8. Chi phí ti n n – Ch tính cho 01 v
ng/v 1 90,000,000 90,000,000
Nuôi s d ng
th ng
m n c
9. Chi phí sinh ho t công nhân (th c ph m, n c
ng……….) – Ch tính cho 01 vTháng/ng i 24 750,000 18,000,000
10. Chi phí lao ông – (Ch tính cho 01 v ) 0
- Lao ng thuê ngoài (B c vác, kéo cá….) 1 103,162,500 103,162,500
- Lao ng c a tr i 0
+ L ng cho cán b k thu t Tháng/ng i 6 4,000,000 24,000,000
57
+ L ng cho công nhân Tháng/ng i 18 3,000,000 54,000,000
11. Chi phí kh u hao tài s n (máy móc, ao m v.v..) 1 21,750,000 21,750,000
12. Chi phí marketing ho c chi bán hàng – Tính bình
quân cho t n thành ph m và suy ng c l i t n
nguyên li u và cho 01 v c a tr i
/kg 0 0 0
13. Chi phí khác 1 1,000,000 1,000,000
14. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí x
7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng VietcomBank
m 2013)
0.035 9,511,081,000 332,887,835
NG CHI PHÍ /kg 9,843,968,835
n l ng thu ho ch 450,000
Giá bán bình quân (tính cho s n ph m th ng) 23,000
NG THU C 10,350,000,000
Chi phí s n xu t ra 01 kg cá tra nguyên li u 21,875
58
i nhu n tính cho 01 ha/v 506,031,165
i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u 1,125
4) Công ty 4
Kho n m c
VT l ng n giá
Thành ti n tính
cho 01 ha/v
(VN )
ha 1 12,970,169 12,970,1691. Chu n b ao nuôi (thuê may xúc, thuê lao ng
công nh t……)
2. Hóa ch t (Vôi, mu i….) kg/ha 18,981 4,226 80,211,782
3. Cá gi ng con/ha 427,263 1,200 512,715,953
4. Thu c TS, Dinh d ng kg/ha 234.76 200,000 46,952,010
59
5. Th c n kg 558,237 11,500 6,419,723,200
6. Chi phí o, ki m m u n c, s n ph m ha/v 1 598,623 598,623
7. Chi phí u t cho nâng c p, s a ch a tr i (phao,
i, hàng rào……) – Ch tính cho 01 vha/v 1 7,692,000 7,692,000
8. Chi phí ti n n – Ch tính cho 01 v ha/v 661 1,406 930,039
9. Chi phí sinh ho t công nhân (th c ph m, n c
ng……….) – Ch tính cho 01 vng i/tháng 3 4,000,000 12,000,000
10. Chi phí lao ông – (Ch tính cho 01 v )
- Lao ng thuê ngoài (B c vác, kéo cá….) 55,680,000
- Lao ng c a tr i 0
+ L ng cho cán b k thu t Ng i/tháng 1 56,000,000 56,000,000
+ L ng cho công nhân Ng i/tháng 3 32,000,000 96,000,000
11. Chi phí kh u hao tài s n (máy móc, ao m v.v..) ng/v 1 6,930,000 6,930,000
60
12. Chi phí marketing ho c chi bán hàng – Tính bình
quân cho t n thành ph m và suy ng c l i t n nguyên
li u và cho 01 v c a tr i
13. Chi phí khác ha/v 1 5,000,000 5,000,000
14. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí x
7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng VietcomBank
m 2013)
0.035 7,313,403,777 255,969,132
NG CHI PHÍ 7,569,372,909
n l ng thu ho ch kg 348,898
Giá bán bình quân (tính cho s n ph m th ng) 23,000
NG THU C 8,024,654,000
Chi phí s n xu t ra 01 kg cá tra nguyên li u 21,695
i nhu n tính cho 01 ha/v 455,281,091
i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u 1,305
61
5) Công ty 5
Kho n m c VT
l ng n giá
Thành ti n
(Tính cho 01
ha/v )
(VN )
1. Chu n b ao nuôi (thuê may xúc, thuê lao ng công
nh t……)m2 10,000 14,000 140,000,000
2.Hóa ch t (Vôi, mu i….) kg 10,200 1,959 19,980,000
3. Cá gi ng kg 18,424 31,000 571,144,000
4. Thu c TS, Dinh d ng ng 1 413,182,122
5. Th c nkg
912,195 11,968 10,917,152,154
6. Chi phí o, ki m m u n c, s n ph m n 0 0 -
62
7. Chi phí u t cho nâng c p, s a ch a tr i (phao,
i, hàng rào……) – Ch tính cho 01 vng 1 32,550,000
8. Chi phí ti n n – Ch tính cho 01 v 1 6,941,574
9. Chi phí sinh ho t công nhân (th c ph m, n c
ng……….) – Ch tính cho 01 vNgày 720 20,000 14,400,000
10. Chi phí lao ông – (Ch tính cho 01 v ) 0 0 -
- Lao ng thuê ngoài (B c vác, kéo cá….)
Ch th c n n/v 7 3,000,000 21,000,000
Khuân vác th c n lên, xu ng n 912 50,000 45,600,000
Phí thu ho ch cá (kéo cá) n 570 120,000 68,400,000
Phí v n chuy n cá t ao v nhà máy kg 570,122 35 19,954,270
Chi phí hút bùn 1 14,694,000
Chuyên gia h tr k thu t thuê ngoài n/v 12 500,000 6,000,000
63
- Lao ng c a tr i -
+ L ng cho cán b k thu t Tháng 6 5,000,000 30,000,000
+ L ng cho công nhân Tháng 18 4,000,000 72,000,000
11. Chi phí kh u hao tài s n (máy móc, ao m v.v..)ng/v 1
18,570,000 18,570,000
12. Chi phí marketing ho c chi bán hàng – Tính bình
quân cho t n thành ph m và suy ng c l i t n nguyên
li u và cho 01 v c a tr i
Container 0 0 -
13. Chi phí khác 1 9,240,000
14. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí x
7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng VietcomBank
m 2013)
0.035 12,420,808,120 434,728,284
NG CHI PHÍ ng 12,855,536,404
n l ng thu ho ch kg 570,122
64
Giá bán bình quân (tính cho s n ph m th ng) ng 23,000
NG THU C ng 13,112,806,000
Chi phí s n xu t ra 01 kg cá tra nguyên li u 22,549
i nhu n tính cho 01 ha/v 257,269,596
i nhu n tính cho 01 kg cá tra nguyên li u 451
Ph l c 2: Chí phí u t nâng c p ASC tr i nuôi cá tra (tính cho 01 ha/v )
1) Công ty 1
Kho n m c VT
l ng n giá
Thành ti n tính
cho 01 ha/v Ghi chú
(VN )
65
1. Chi phí thuê t v n ASC (P-SIA, IUCN
Redlist, cao trình, h ng d n, ào t o công
nhân…….
ng 1 185,300,000 185,300,000+Chi phí h ng d n công nhân/n m
+Chi phí t v n Cao trình nh l
+Chi phí t v n p-SIA
+Chi phí t v n Redlist
2. Chi phí cho ph n trách nhi m
+ Các chi phí cho công nhân ( óng thêm b o
hi m cho NL khi làm ASC, phúc l i, thi t b
o h lao ng…..
ng i 4 0 0
Tr c khi th c
hi n ã óng y
+ Chí phí chia s v i c ng ng xung quanh
(phúc l i xã h i….)ng 1 50,000,000 50,000,000 Theo KH P-SIA
+ C i thi n ho c m r ng h sinh thái, môi
tr ng xung quanh (vùng m th c v t, kênhng 1 0 0
Hi n tr ng trang
tr i ã t t
66
p tr i….)
3. Chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n
ng, sinh ho t công nhân0
+ Chi phí nâng c p, c i thi n m t b ng tr i, b
bao...ng 1 180,000,000 180,000,000
+ Chi phí nâng c p, c i thi n h th ng x ng
thoát, xâm nh p
+ Chí phí c i thi n nhà công nhân, khu v
sinh, n c u ng….ng 1 0 0 ã s n có
+ Chi phí làm thêm ao n c th i, ao ch a bùn
th ing 1 0 0 ã s n có
1. Chi phí c i thi n u ki n s n xu t ng 0
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá th c n
theo ASC và th c n th ng ng 428,800 0 0
Tr c khi áp d ng
ã s d ng th c n
t chu n
67
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá con
gi ng theo ASC và con gi ng th ngng 400,000 0 0 Không t ng
+ Chí phí o ki m thêm m t s ch tiêu môi
tr ng (TN, TP and DO…..)ng/v 1 32,383,420 32,383,420
o 03 ch tiêu
TN, TP, DO
2. Chi phí h u s n xu t 0
+ Phí cam k t môi tr ng theo ASC – Tính cho
n s n ph m x 0,5 USD/t nn 268 10,500 2,814,000
+ Phí s d ng logo – Tính cho t n thành ph m
và suy ra 01 v c a tr ing 0 0 0
Ch a bán c s n
ph m ASC
+ Phí Marketing s n ph m ASC – Tính chung
cho 01 n m và suy ra 01 v c a tr i- - -
3. Chi phí khác 1 12,900,000 12,900,000
4. Chi phí c h i trong u t = T ng chi
phí x 7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng
VietcomBank n m 2013)
0.035 463,397,420 16,218,910
68
NG CHI PHÍ 479,616,329
n l ng thu ho ch (S n ph m ASC) 268,000
Giá bán s n ph m ASC 23,000
NG THU C 6,164,000,000
Chi phí t ng thêm khi áp d ng ASC tính cho 01
kg cá nguyên li u1,790
2) Công ty 2
Kho n m cVT l ng n giá
Thành ti nGhi chú
(VN )
1. Chi phí thuê t v n ASC (P-SIA, IUCN
Redlist, cao trình, h ng d n, ào t o công
nhân…….
ng 1.0 300,000,000 300,000,000
2. Chi phí cho ph n trách nhi m 0
69
+ Các chi phí cho công nhân ( óng thêm b o
hi m cho NL khi làm ASC, phúc l i, thi t b
o h lao ng…..
Tháng/Ng i 1.54 4,200,000 6,468,000 óng thêm
+ Chí phí chia s v i c ng ng xung quanh
(phúc l i xã h i….ng 1.0 10,000,000 10,000,000 Theo KH P-SIA
+ C i thi n ho c m r ng h sinh thái, môi
tr ng xung quanh (vùng m th c v t, kênh
p tr i….)
ng 1.0 0 0
3. Chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n
ng, sinh ho t công nhân0
+ Chi phí nâng c p, c i thi n m t b ng tr i, b
bao...ng 1.0 0 0 Hi n ã t t
+ Chi phí nâng c p, c i thi n h th ng x ng
thoát, xâm nh png/v 1.0 14,000,000 14,000,000
+ Chí phí c i thi n nhà công nhân, khu v
sinh, n c u ng….ng/v 1.0 0 0 Hi n ã t t
70
+ Chi phí làm thêm ao n c th i, ao ch a bùn
th i ha 0.04 1,200,000,000 48,000,000
r ng di n
tích ao ch a bùn,
c th i
1. Chi phí c i thi n u ki n s n xu t 0
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá th c n
theo ASC và th c n th ngkg 610,500.0 800 488,400,000
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá con
gi ng theo ASC và con gi ng th ngcon 500,000 50 25,000,000
+ Chí phí o ki m thêm m t s ch tiêu môi
tr ng (TN, TP and DO…..)u 3.26 100,000 326,087
2. Chi phí h u s n xu t 0
+ Phí óng cho ASC – Tính cho t n s n ph m
và suy ra 01 v c a tr in 370.0 10,500 3,885,000
+ Phí s d ng logo – Tính cho t n thành ph m
và suy ra 01 v c a tr ing 1.0 9,130,435 9,130,435
71
+ Phí Marketing s n ph m ASC – Tính chung
cho 01 n m và suy ra 01 v c a tr i0
3. Chi phí khác 0
4. Chi phí c h i trong u t = T ng chi
phí x 7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân
hàng VietcomBank n m 2013)
0.035 905,209,522 31,682,333
NG CHI PHÍ 936,891,855
n l ng thu ho ch (S n ph m ASC) 370,000
Giá bán s n ph m ASC 23,000
NG THU C 8,510,000,000
Chi phí t ng thêm khi áp d ng ASC tính cho
01 kg cá nguyên li u2,532
3) Công ty 3
72
Kho n m c
VT l ng n giá
Thành ti n tính
cho 01 ha/v
(VN )
1. Chi phí thuê t v n ASC (P-SIA, IUCN
Redlist, cao trình, h ng d n, ào t o công
nhân…….
ng 1 300,000,000 300,000,000
2. Chi phí cho ph n trách nhi m 0
+ Các chi phí cho công nhân ( óng thêm b o hi m
cho NL khi làm ASC, phúc l i, thi t b b o h
lao ng…..
1 0 0Không ph i óng
thêm
+ Chí phí chia s v i c ng ng xung quanh (phúc
i xã h i….1 11,550,000 11,550,000
Theo k ho ch
P-SIA
+ C i thi n ho c m r ng h sinh thái, môi tr ng
xung quanh (vùng m th c v t, kênh c p tr i….)ng 1 19,250,000 19,250,000
i thi n vùng
m th c v t
3. Chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n s ng,
sinh ho t công nhânng 1 0
73
+ Chi phí nâng c p, c i thi n m t b ng tr i, b
bao...ng 1 0 0
Không ph i óng
thêm
+ Chi phí nâng c p, c i thi n h th ng x ng thoát,
xâm nh png 1 0 0
Không ph i óng
thêm
+ Chí phí c i thi n nhà công nhân, khu v sinh,
c u ng….ng 1 0 0
Không ph i óng
thêm
+ Chi phí làm thêm ao n c th i, ao ch a bùn th ing 1 0 0
Không ph i óng
thêm
1. Chi phí c i thi n u ki n s n xu t 0
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá th c n theo
ASC và th c n th ng
Kg/v 616,000 30 18,480,000
Th c n Cty t
n xu t giá t ng
thêm do t ng giá
nguyên li u u
vào
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá con gi ng
theo ASC và con gi ng th ngCon 500,000 50 25,000,000 Gía t ng thêm do
mua cá b m t
74
RIA2
+ Chí phí o ki m thêm m t s ch tiêu môi
tr ng (TN, TP and DO…..)ng/v 1 5,775,000 5,775,000
2. Chi phí h u s n xu t 0
+ Phí cam k t môi tr ng theo ASC – Tính cho
n s n ph m x 0,5 USD/t nn 385 10,500 4,042,500
+ Phí s d ng logo – Tính cho t n thành ph m và
suy ra 01 v c a tr ing 1 7,700,000 7,700,000
+ Phí Marketing s n ph m ASC – Tính chung cho
01 n m và suy ra 01 v c a tr ing 1 0 0
3. Chi phí khác ng 1 10,000,000 10,000,000
4. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí
x 7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng
VietcomBank n m 2013)
0.035 401,797,500 14,062,913
75
NG CHI PHÍ 415,860,413
n l ng thu ho ch (S n ph m ASC) 385,000
Giá bán s n ph m ASC 23,000
NG THU C 8,855,000,000
Chi phí t ng thêm khi áp d ng ASC tính cho 01 kg
cá nguyên li u1,080
4) Công ty 4
Kho n m c
VT l ng n giá
Thành ti n tính
cho 01ha/v Ghi chú
(VN )
1. Chi phí thuê t v n ASC (P-SIA, IUCN Redlist,
cao trình, h ng d n, ào t o công nhân…….ng 1 336,000,000 336,000,000
2. Chi phí cho ph n trách nhi m 0
76
+ Các chi phí cho công nhân ( óng thêm b o hi m
cho NL khi làm ASC, phúc l i, thi t b b o h lao
ng…..
ng 1 6,485,000 6,485,000
Tính cho
ng óng
thêm
+ Chí phí chia s v i c ng ng xung quanh (phúc l i
xã h i….ng 1 2,529,000 2,529,000
Theo k
ho ch P-SIA
+ C i thi n ho c m r ng h sinh thái, môi tr ng
xung quanh (vùng m th c v t, kênh c p tr i….) 0 0 0 0
Không phát
sinh vì ã có
n
3. Chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n s ng,
sinh ho t công nhân0
+ Chi phí nâng c p, c i thi n m t b ng tr i, b bao... ng 1 8,000,000 8,000,000
+ Chi phí nâng c p, c i thi n h th ng x ng thoát,
xâm nh p0 0 0 0
+ Chí phí c i thi n nhà công nhân, khu v sinh,
c u ng….ng 1 10,000,000 10,000,000
Làm thêm nhà
sinh
77
+ Chi phí làm thêm ao n c th i, ao ch a bùn th i
ng 1 20,000,000 20,000,000
a ch a nhà
kho, h th ng
c th i
1. Chi phí c i thi n u ki n s n xu t 0
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá th c n theo
ASC và th c n th ng 0 0 0 0
Th c n Cty
n xu t nên
ko chênh l ch
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá con gi ng theo
ASC và con gi ng th ngcon/ha 453,956 0 0
Gía không
ng
+ Chí phí o ki m thêm m t s ch tiêu môi tr ng
(TN, TP and DO…..)n/ha/v 4.8 200,000 957,797
2. Chi phí h u s n xu t 0
+ Phí cam k t môi tr ng theo ASC – Tính cho t n
n ph m x 0,5 USD/t n3,663,429
+ Phí s d ng logo – Tính cho t n thành ph m và suy
ra 01 v c a tr i10,376,135
78
+ Phí Marketing s n ph m ASC – Tính chung cho 01
m và suy ra 01 v c a tr i0
3. Chi phí khác 0
4. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí x
7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng
VietcomBank n m 2013)
0.035 398,011,361 13,930,398
NG CHI PHÍ 411,941,759
n l ng thu ho ch (S n ph m ASC) kg 348,898
Giá bán s n ph m ASC 23,000
NG THU C 8,024,654,000
Chi phí t ng thêm khi áp d ng ASC tính cho 01 kg cá
nguyên li u1,181
5) Công ty 5
79
Kho n m c
VT l ng n giá
Thành ti n tính
cho 01 ha/v Ghi chú
(VN )
1. Chi phí thuê t v n ASC (P-SIA, IUCN
Redlist, cao trình, h ng d n, ào t o công
nhân…….
n 1 334,500,000 334,500,000
2. Chi phí cho ph n trách nhi m 0
+ Các chi phí cho công nhân ( óng thêm b o hi m
cho NL khi làm ASC, phúc l i, thi t b b o h
lao ng…..ng/tháng 18 840,000 15,120,000
óng cho 03
công nhân, m c
ng 4.000.000
/tháng
+ Chí phí chia s v i c ng ng xung quanh (phúc
i xã h i….1 2,500,000 2,500,000
Theo k ho ch
P-SIA
+ C i thi n ho c m r ng h sinh thái, môi tr ng
xung quanh (vùng m th c v t, kênh c p tr i….)4,000,000
Tr ng thêm
th m th c v t
3. Chi phí nâng c p h t ng tr i, u ki n s ng, 0
80
sinh ho t công nhân
+ Chi phí nâng c p, c i thi n m t b ng tr i, b
bao...ng 1 14,000,000 14,000,000
Nâng m
o nh l
+ Chi phí nâng c p, c i thi n h th ng x ng thoát,
xâm nh p1 18,000,000 18,000,000
+ Chí phí c i thi n nhà công nhân, khu v sinh,
c u ng….1 14,212,000 14,212,000
Làm thêm toilet,
a nhà
+ Chi phí làm thêm ao n c th i, ao ch a bùn th i m2 1,000 14,000 14,000,000
1. Chi phí c i thi n u ki n s n xu t 0
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá th c n theo
ASC và th c n th ngkg 729,098 500 364,548,800
+ Chi phí t ng thêm do chênh l ch giá con gi ng
theo ASC và con gi ng th ng0 0 0 0
Không t ng
thêm
+ Chí phí o ki m thêm m t s ch tiêu môi
tr ng (TN, TP and DO…..)n 3 1,000,000 3,000,000
81
2. Chi phí h u s n xu t 0
+ Phí cam k t môi tr ng theo ASC – Tính cho
n s n ph m x 0,5 USD/t n4,784,703
+ Phí s d ng logo – Tính cho t n thành ph m và
suy ra 01 v c a tr i21,000,000
+ Phí Marketing s n ph m ASC – Tính chung cho
01 n m và suy ra 01 v c a tr i0
3. Chi phí khác 5,000,000
4. Chi phí c h i trong u t = T ng chi phí
x 7%/n m (Tính theo lãi xu t Ngân hàng
VietcomBank n m 2013)
0.035 814,665,503 28,513,293
NG CHI PHÍ 843,178,796
n l ng thu ho ch (S n ph m ASC) 455,686
Giá bán s n ph m ASC 23,000
82
NG THU C 10,480,778,000
Chi phí t ng thêm khi áp d ng ASC tính cho 01 kg
cá nguyên li u1,850
83
T S HÌNH NH TRONG CHUY N KH O SÁT
84
e
International Collaborating Centre for Aquaculture and FisheriesSustainability (ICAFIS) | Vietnam Fisheries Society (VINAFIS)Floor 3, Block A7, No. 10 Nguyen Cong Hoan St, Ba Dinh, Hanoi, Vietnam |
Office/Fax: +84-43-7245121 | Website: http://www.icafis.vn