sodr@ina - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. iz me ni te na...

64
REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 2 SODR@INA 432 425 424 12 PLATI NOVINI VO PRESMETKATA I PLA]AWETO NA PRIDONESI OD PLATA OD 1 JANUARI 2009 GODINA .....................................425 OP[TA UPRAVNA POSTAPKA IZMENI VO ZAKONOT ZA OP[TA UPRAVNA POSTAPKA ..........................432 SMETKOVODSTVO SMETKOVODSTVEN TRETMAN NA RAZLIKITE PO POPISOT...................435 KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS KAJ BANKITE I [TEDILNICITE ............................................................................440 KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS KAJ DRU[TVATA ZA OSIGURUVAWE I REOSIGURUVAWE ....................................441 KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS KAJ NEPROFITNITE ORGANIZACII ....................................................................443 USOGLASUVAWE NA SMETKOVODSTVENATA I FAKTI^KATA SOSTOJBA I SPROVEDUVAWE NA KONSTATIRANITE RAZLIKI KAJ BUXETITE I BUXETSKITE KORISNICI ..............................446 REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI OBVRSKI I ROKOVI [TO TREBA DA SE ISPO^ITUVAAT DO KRAJOT NA FEVRUARI 2009 GODINA ................................................................450 CONTENTS AND ENGLISH SUMMARIES ...............................................................................462 PLATI NOVINI VO PRESMETKATA I PLA]AWETO NA PRIDONESI OD PLATA OD 1 JANUARI 2009 GODINA Noviot Zakon za pridonesi }e se primenuva po~nuvaj}i od 1 Januari 2009 godina za januarskata plata ili del od plata, nadomestok na plata, penzija, odnosno drug pari~en nadome- stok, dodeka za platite zaklu~no so dekemvri 2008 godina }e se primenu- vaat starite zakonski propisi. Izmenite na Noviot zakon za pri- donesi }e predizvikaat i soodvetni izmeni vo drugi Zakonski propisi koi imaat vlijanie vrz presmetkata i isplatata na plata i toa: Zakonot za personalniot danok na dohod i Zakonot za rabotni odnosi. OP[TA UPRAVNA POSTAPKA IZMENI VO ZAKONOT ZA OP[TA UPRAVNA POSTAPKA Zakonot za op{tata upravna postap- ka ja ureduva postapkata po koja se dol`ni da postapuvaat ministers- tvata, drugite organi na dr`avnata uprava, organizacii utvrdeni so zakon i drugi dr`avni organi, prav- ni i drugi lica na koi so zakon im e dovereno da vr{at javni ovlastu- vawa, organite na op{tinata i na gradot Skopje, koga vo upravnite raboti, neposredno primenuvaj}i gi propisite re{avaat za pravata, obvrskite ili pravnite interesi na fizi~ki lica, pravni lica ili na drugi stranki. SMETKOVODSTVO SMETKOVODSTVEN TRETMAN NA RAZLIKITE PO POPISOT Dano~nite obvrznici regis- trirani za celite na DDV, imaat obvrska na razlikite (kusocite) utvrdeni so popisot da presmetaat danok i da go prijavat vo posled- nata dano~na prijava (mese~na, odnosno trimese~na, a za dobro- volno registriranite dano~ni obvrznici godi{nata dano~na pri- java) za 2008 godina, koja do UJP treba da ja dostavat najdocna do 15 Januari 2009 godina. Soglasno Pravilnicite za popis obvrskata za izve{tajot za popis, organot na upravuvawe e dol`en da go usvoi najdocna do 8 Fevruari 2009 godina i da go dostavi do smetkovodstvoto. DANO^EN PRAKTIKUM DDV DDV PRIJAVA ZA POSLEDEN DANO^EN PERIOD ZA 2008 GODINA Site dano~ni obvrznici za DDV neza- visno dali sostavuvaat mese~ni da- no~ni presmetki, trimese~ni dano~ni presmetki, kako i godi{na dano~na presmetka (samo dobrovolno registri- ranite dano~ni obvrznici), najdocna do 15 Januari 2009 godina dol`ni se do Upravata za javni prihodi da dostavat dano~na prijava (Obrazec DDV-04) za posledniot dano~en period, odnosno za dano~niot period. .....................................2 DANOK NA DOBIVKA GODI[EN DANOK NA VKUPEN PRIHOD ZA 2008 GODINA So odluka na Ustavniot sud na RM, se poni{ti ~lenot 20 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za danokot na dobivka so {to se ukina primenata na danokot na vkupen prihod za 2007 godina. Me|utoa odredbite od Zakonot za danokot na dobivka koi se odnesuvaat na odano~uvawe na danokot na vkupen prihod ne se ukinati i istite za prv pat }e se primenuvaat za 2008 godina. ......................................... 13 PERSONALEN DANOK NA DOHOD NADOMEST NA TRO[OCI ZA KORISTEWE SOPSTVEN AVTOMOBIL ZA SLU@BENI CELI............................ 18 DDV IZMENA NA ODLUKATA ZA POVLASTENA DDV STAPKA ............... 23 435

Upload: others

Post on 22-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 2

SODR@INA

432

425

424

12

PLATI

NOVINI VO PRESMETKATA I PLA]AWETO NA

PRIDONESI OD PLATA OD 1 JANUARI 2009 GODINA .....................................425

OP[TA UPRAVNA POSTAPKA

IZMENI VO ZAKONOT ZA OP[TA UPRAVNA POSTAPKA ..........................432

SMETKOVODSTVO

SMETKOVODSTVEN TRETMAN NA RAZLIKITE PO POPISOT ...................435

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS

KAJ BANKITE I [TEDILNICITE ............................................................................440

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS KAJ

DRU[TVATA ZA OSIGURUVAWE I REOSIGURUVAWE ....................................441

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS

KAJ NEPROFITNITE ORGANIZACII ....................................................................443

USOGLASUVAWE NA SMETKOVODSTVENATA I FAKTI^KATA

SOSTOJBA I SPROVEDUVAWE NA KONSTATIRANITE

RAZLIKI KAJ BUXETITE I BUXETSKITE KORISNICI ..............................446

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

OBVRSKI I ROKOVI [TO TREBA DA SE ISPO^ITUVAAT

DO KRAJOT NA FEVRUARI 2009 GODINA ................................................................450

CONTENTS AND ENGLISH SUMMARIES ...............................................................................462

PLATI

NOVINI VOPRESMETKATA IPLA]AWETO NA

PRIDONESI OD PLATA OD1 JANUARI 2009 GODINA

No vi ot Za kon za pri do ne si }e sepri me nu va po~ nu vaj }i od 1 Ja nu a ri

2009 go di na za ja nu ar ska ta pla ta ili del od pla ta, na do me stok na pla ta,

pen zi ja, od nos no drug pa ri ~en na do me-stok, do de ka za pla ti te zak lu~ no so

de kem vri 2008 go di na }e se pri me nu-va at sta ri te za kon ski pro pi si.

Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni

iz me ni vo dru gi Za kon ski pro pi si koi ima at vli ja nie vrz pres me tka ta i isp la ta ta na pla ta i toa: Za ko not

za per so nal ni ot da nok na do hod iZa ko not za ra bot ni od no si.

OP[TA UPRAVNA

POSTAPKA

IZMENI VOZAKONOT ZA OP[TA

UPRAVNA POSTAPKAZa ko not za op {ta ta uprav na po stap-

ka ja ure du va po stap ka ta po ko ja se dol` ni da po sta pu va at mi ni sters-

tva ta, dru gi te or gani na dr ̀ av na ta upra va, or ga ni za cii utvr de ni so

za kon i dru gi dr ̀ av ni or ga ni, prav-ni i dru gi li ca na koi so za kon im e do ve re no da vr {at jav ni ov la stu-va wa, or ga ni te na op {ti na ta i na gra dot Skop je, ko ga vo uprav ni te ra bo ti, ne po sred no pri me nu vaj }i gi pro pi si te re {a va at za pra va ta, ob vr ski te ili prav ni te in te re si na fi zi~ ki li ca, prav ni li ca ili na dru gi stran ki.

SMETKOVODSTVO

SMETKOVODSTVENTRETMAN NARAZLIKITE PO POPISOTDano~nite obvrz nici regis-trirani za celite na DDV, imaat obvrska na razlikite (kusocite) utvrdeni so popisot da presme taat danok i da go pri javat vo posled-nata dano~na prijava (me se~ na, odnosno trime se~na, a za dobro-volno registri ranite dano~ni obvrznici godi{nata dano~na pri-java) za 2008 godina, koja do UJP treba da ja do sta vat najdocna do 15 Januari 2009 godina. Soglasno Pravilnicite za popis obvrskata za izve{ta jot za popis, organot na upravuvawe e dol`en da go usvoi najdocna do 8 Fevruari 2009 godina i da go dostavi do smetkovodstvoto.

DANO^EN PRAKTIKUM

DDV

DDV PRIJAVA ZA POSLEDENDANO^EN PERIOD ZA 2008 GODINASite dano~ni obvrzni ci za DDV neza-visno dali sos tavuvaat mese~ni da-no~ni presmetki, tri me se ~ ni da no~ni presmetki, ka ko i godi{na dano~na pre smetka (samo dobrovol no regist ri-ranite dano~ni obvrznici), najdocna do 15 Ja nuari 2009 godina dol` ni se do Upravata za javni pri hodi da do stavat da no~na prijava (Obrazec DDV-04) za posledniot da no~en period, odnosno za dano~niot period. .....................................2

DANOK NA DOBIVKA

GODI[EN DANOK NA VKUPENPRIHOD ZA 2008 GODINASo odluka na Ustavniot sud na RM, se poni{ti ~lenot 20 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za danokot na dobivka so {to se ukina primenata na danokot na vkupen prihod za 2007 godina. Me|utoa odredbite od Zakonot za danokot na dobivka koi se odnesuvaat na odano~uvawe na danokot na vkupen prihod ne se ukinati iistite za prv pat }e se primenuvaatza 2008 godina. ......................................... 13

PERSONALEN DANOK NA DOHOD

NADOMEST NA TRO[OCI ZAKORISTEWE SOPSTVEN AVTOMOBILZA SLU@BENI CELI ............................ 18

DDV

IZMENA NA ODLUKATA ZAPOVLASTENA DDV STAPKA ............... 23

435

Page 2: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

1 Rafajlovski konsalting

Nositel na materijalnite prava na napisite e izdava~ot. Zabraneto e prepe~atuvawe, kopirawe i umno`uvawe na napisite ili nivni delovi bez prethodno obezbedena soglasnost od izdava~ot.

PO^ITUVANI KOMITENTI!

Se pribli`uva Novata 2009 godina. Site se nadevavme deka rabotite }e trgnat kon podobro, no svetskata ekonomska kriza, po se izgleda, dosta }e vlijae i vrz raboteweto na trgovskite dru{tva vo na{ava zemja. Toa, pred sé, se odnesuva na realniot sektor, a pomalku na finansiskite institucii. Interesno, tie kaj nas sekoga{ i od sekoja kriza izleguvaat i pobogati i pomo}ni.

Ja spomnav Novata godina od edna mo{ne va`na pri~ina i za Vas i za nas. Imeno, vo novata godina o~ekuvame dosega{nite pretplatnici da ostanat i natamu na{i, a brojot da se zgolemi so novi, se nade vam so site onie {to bea na na{ite besplatni sovetuvawa i {to vidoa so {to mo`e da se pretstavi Rafajlovski konsalting, koi se kadrovskite potenci jali vo oblasta na ekonomijata, danocite i pravoto, bidej}i tie lu|e, se razbira so onie {to ostanaa na rabotnite mesta, vo naredniot period }e bidat najblisku so Vas preku Va{ite pra{awa i nivnite odgovori.

Site go vidovte potencijalot na Rafajlovski konsalting, a toa go iska`avte so ogromnoto prisustvo vo celava zemja, taka {to za dogodina }e planirame i pogolemi sali i pove}e vreme za da gi zadovolime site Va{i barawa.

Se nadevavme deka so ova sovetuvawe gi opfativme site novi zakonski propisi {to mora da gi primenu-vate do krajot na godinava i za godi{nata smetka, no, bidej}i rabotite postojano se menuvaat }e morame da odr`ime u{te edno sovetuvawe za nekoi raboti da Vi bidat pojasni za da mo`ete mnogu polesno da ja zavr{ite zada~ata {to se postavuva pred Vas.

Da povtoram u{te edna{ se nadevam deka dovolno vidovte, a ako nekoj saka da znae u{te pove}e za mo`nostite na Rafajlovski konsalting mo`e i da ne poseti, pa Va{eto re{enie }e bide pozitivno za nas, a pred sé za Vas, bidej}i na{eto moto e Va{iot prosperitet - e na{a obvrska!

Nakratko i za sodr`inata na spisanieto {to go dr`ite v raka. Pi{uvame za novinite vo presmetkata

423

Izdava~ Rafajlovski konsal ting Smetka 210-0522737201-81, vo NLB Tutunska banka AD - Skopje

Dano~en broj MK 4030998343900, Glaven i odgovoren urednik M-r Goran Rafajlovski Urednik Jasmina Rafajlovska Izdava~ki sovet Vera Rafajlovska, M-r Trajan Niko loski, M-r Goran Rafajlovski,

Jan~e Lekovski, D-r Bor~e Davitkovski, Vera @bajnova Redakciski odbor Vojko Rafajlovski, Sezair Rexepagi}, Jasmina Rafajlovska, Stojko Paunovski,

@arko Mihajlovski, M-r Etem Iseni, Sofija Jan~eva Bel~eva Tehni~ki urednik Leopoldina Ga}eva Adresa ul. Orce Nikolov br. 190, P. fah 710 Skopje,

www.rafajlovski.com.mk; e-mail adresa: [email protected] Telefoni Soveti i pretplata: 02/3088-900; Faks: 02/3088-912 Pe~ati

i pla}aweto na pridonesite od plata, {to }e se primenuvaat od 1 Januari idnata godina. Izmenite na noviot Zakon za pridonesi }e predizvikaat i soodvetni izmeni vo drugi zakonski propisi {to imaat vlijanie vrz presmetkata i isplatata na plata i toa: Zakonot za personalniot danok na dohod i Zakonot za rabotnite odnosi. Natamu }e se osvrneme na izmenite vo Zakonot za op{ta upravna postapka, kako i na smetkovodstveniot tretman na razlikite po popisot.

Vo Dano~niot praktikum Vi ja donesuvame DDV prijavata za posledniot dano~en period za 2008 godina. Natamu pi{uvame i za godi{niot danok na vkupen prihod za ovaa godina, kako i za nadomestokot na tro{oci za koristewe sopstven avtomobil za slu`beni celi. Moeto objasnuvawe na sodr`inata ni{to ne zna~i, ako navistina ne se zadlabo~ite vo ona {to sme go napi{ale, za da mo`e nekoi raboti da Vi stanat celosno jasni.

Na krajot na site Vas dragi prijateli i na site onie {to }e stanat na{i prijateli Vi ja ~estitam Novata 2009 godina i od sé srce Vi po`eluvam mnogu uspeh, pred sé li~en, a potoa semeen i raboten.

So po ~it,M-r Go ran Ra faj lov ski

Page 3: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

3 Rafajlovski konsalting

PLATI

@arko MIHAJLOVSKI

NOVINI VO PRESMETKATA I PLA}AWETO NANOVINI VO PRESMETKATA I PLA}AWETO NAPRIDONESI OD PLATA OD PRIDONESI OD PLATA OD 11 JANUARI JANUARI 20092009 GODINA GODINA

Vo "Slu` ben ves nik na RM", broj 142/08 go di na ob ja ven e Za ko not za pri do ne si od za dol ̀ i tel no so ci jal no osi gu ru va we so koj na in te g ra len na ~in vo edins tven za kon se re gu li ra at ob vr ski te za pla }a we na pri do-ne si, od nos no fi nan si ra we to na si ste mi te na so ci jal no osi gu ru va we. Pri ~i ni te za do ne su va we na va kov in te gra len Za kon za pri do ne si od za dol ̀ i tel no so ci jal no osi gu ru va we (vo na ta mo{ ni ot tekst: Nov Za-kon za pri do ne si) le ̀ at vo toa {to vo do se ga{ ni ot peri od ob vr ski te za pla }a we na pri do ne si od pla ta bea ure de ni vo razli~ ni za ko ni i toa vo: Za ko not za pen zi sko i in va lid sko osi gu ru va we ("Slu` ben ves-nik na RM", broj 80/93...153/07), Za ko not za zdrav stve no osi gu ru va we ("Slu` ben ves nik na RM", broj 25/00....82/08) i Za ko not za vra bo tu va we i osi gu ru va we vo slu ~aj na ne vra bo te nost ("Slu` ben ves nik na RM", broj 37/97...102/08), do de ka stap ki te i os no vi ci te na pri do ne si te za za-dol ̀ i tel no zdrav stve no, pen zi sko i in va lid sko i osi gu ru va we vo slu ~aj na ne vra bo te nost se ure du vaa vo po seb ni Od lu ki. Tok mu po sto e we to na po ve }e raz li~ ni za ko ni i pod za kon ski akti koi ja ure du va at pres-me tka ta na pri do ne si te od pla ta ima {e za pos le di ca za ista pla ta da po stoi raz li ~en pri stap vo od nos na pres me tka ta na pri do ne si te (pri-mer: raz li~ na os no vi ca za pla }a we na pri do ne si za PIO i zdrav stvo za vra bo te ni so skra te no ra bot no vre me, raz li ki vo od nos na po sto e we to na ma ksi mal na ta os no vi ca za pla }a we na pri do ne si i sli~ no).

No vi ot Za kon za pri do ne si }e se pri me nu va po~ nu vaj }i od 1 ja nu a-ri 2009 go di na za ja nu ar ska ta pla ta ili del od pla ta, na do me stok na pla ta, pen zi ja, od nos no drug pa ri ~en na do me stok, do de ka za pla ti te zak lu~ no so de kem vri 2008 go di na }e se pri me nu va at sta ri te za kon-ski pro pi si.

Iz me ni te na No vi ot za kon za pri do ne si }e pre diz vi ka at i so od-vet ni iz me ni vo dru gi Za kon ski pro pi si koi ima at vli ja nie vrz pres-me tka ta i isp la ta ta na pla ta i toa:

Za ko not za per so nal ni ot da nok na do hod i Za ko not za ra bot ni od no si.

Vo o~e ku va we na na ve de ni te iz me ni i na dru gi te za kon ski pro pi si se osvr nu va me na no vi ni te vo od nos na pres me tka ta na pla ta koi }e se pri me nu va at vo 2009 go di na (za ja nu ar ska pla ta) sog las no no vi ot Za kon za pri do ne si.

425

PRIDONESI ZA

ZADOL@ITELNO

SOCIJALNO OSIGURUVAWE

Vo ~len 5 od No vi ot Za kon za pri do ne si se de fi ni ra at os nov ni-

te pri do ne si koi spa |a at vo za dol-`i tel no to so ci jal no osi gu ru va we i toa:

1) Pri do nes za pen zi sko i in va-lid sko osi gu ru va we vrz os no va na te kov na isp la ta

2) Pri do nes za ka pi tal no fi-nan si ra no pen zi sko osi gu ru va we

3) Pri do nes za sta` na osi gu-ru va we koj se sme ta so zgo le me no tra e we

4) Pri do nes za zdrav stve no osi gu ru va we i

5) Pri do nes za osi gu ru va we vo slu ~aj na ne vra bo te nost.

OBVRZNICI ZA PRESMETKA

I UPLATA NA PRIDONES

^le not 4 od No vi ot Za kon za pri do ne si gi de fi ni ra os nov ni te sub je kti koi u~es tvu va at vo pres me-tka ta i pla }a we to na pri do ne si te. Ime no sog las no ci ti ra ni ot ~len:

Ob vrz nik za pla }a we na pri-do ne si te e osi gu re ni kot vo ~ie ime i za ~i ja sme tka se pla }a at pri do ne si te, do de ka

Ob vrz nik za pres me tka i up la ta na pri do ne si te e ra bo to da-va~, sa mo vra bo te no li ce, in di vi du-a len zem jo de lec, ver sko slu` be no li ce, dr ̀ av na in sti tu ci ja, or gan ili or ga ni za tor koj ima ob vr ska na to var i za sme tka na ob vrz ni kot za pla }a we na pri do ne si da gi pres me-ta, za dr ̀ i i up la ti pri do ne si te.

Va` no: Zna ~i sog las no No vi ot Za kon za pri do ne si, ob vrz nik za pla }a we na pri do ne si te od pla ta e ra bot ni kot, a ra bo to da va ~ot i po na ta mu ka ko i do se ga }e gi up-la tu va pri do ne si te vo ime i za sme tka na ra bot ni kot.

No vi ot Za kon za pri do ne si vo ~le not 7, 8, 9, 10, 11 i 12 od Za ko not pre ciz no gi de fi ni ra ob vrz ni ci te za pla }a we na pri do ne si te, do de ka ob vrz ni ci te za pres me tka i up la ta na pri do ne si te se de fi ni ra ni vo ~len 13 od Za ko not.

Page 4: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

PLATI

REPREZENT DEKMVRI 12/2008 4426

Bi dej }i fo ku sot na na {e to in te re si ra we e pred se pres me tka ta na pri do ne si od pla ta vo pro dol ̀ e nie po de tal no }e se osvr ne me na pres me tka ta na pri do ne si od pla ta za ra bot nik vo ra bo ten od nos.

PRESMETKA I UPLATA NA PRIDONESI

OD PLATA ZA LICE VO RABOTEN ODNOS

No vi ot Za kon za pri do ne si vo ~len 14 od Za ko not gi de fi ni ra os no vi ci te za pres me tka i pla }a we na pri do ne si te. Za li ca ta vo ra bo ten od nos (ra bot nici-te) os no vi ca za pres me tka i pla }a we na pri do ne si pret sta vu va:

pla ta ta i do pol ni tel ni te pri ma wa od ra bo ten od nos

I pla ta ta i do pol ni tel ni te pri ma wa od ra bo ten od nos ka ko ele men ti vo de fi ni ra we to na os no vi ca ta za pres me tka ta na pri do ne si te, po treb no e da bi dat utvr de ni vo sog las nost so Za ko not za ra bot ni od no si, ko le ktiv ni te do go vo ri i do go vo rot za vra bo tu va we.

Ka te go ri ja ta pla ta e de fi ni ra na vo ~len 4 od novi-ot Za kon za pri do ne si, i pre sta vu va pla ta utvrdena sog las no za kon, ko le kti ven do go vor i do go vo rot za vra bo tu va we. Do pol ni tel ni pri ma wa od ra bo ten od-nos se de fi ni ra ni ka ko isp la ti vrz os nova na de lov na us pe{ nost na ra bo to da va ~ot (de lot od dobivkata koja po odluka za raspredelba na istata im se isplatuva na vrabotenite) i na do me sto ci na pla ta. Nadomestokot na plata e ona {to vra bo te ni ot go do bi va po raz li~ ni os no vi: na pri mer: na do me stok na pla ta za ce lo vre me na otsus tvo vo slu ~a i te i vo tra e we opre de le ni so za kon, ka ko i vo slu ~a i te ko ga rabotnikot ne ra bo ti od pri ~i ni na stra na ta na ra bo to da va ~ot, na do mest za vre me na bo le du va we, na do mest za vre me na ko ri ste-we na go di {en od mor, na do mest za vre me na so za kon opre de le ni praz ni ci i od ra bo ta slo bod ni te de no vi, na do mest za vre me na pre kin na ra bo ta ta od de lov ni pri ~i ni i dru gi na do me sto ci na pla ta) utvr de ni so Za ko not za ra bot ni te od no si i ko le kti ven do go vor.

Sog las no ~len 17 od No vi ot Za kon za pri do ne si, pri do ne si te od pla ta e dol ̀ en da gi pres me tu va, za dr-`u va i up la tu va ra bo to da va ~ot za svo i te vra bo te ni pri se ko ja isp la ta na pla ta ili del od pla ta, na do me-stok na pla ta, pen zi ja, od nos no drug pa ri ~en na do me-stok. Ra bot ni kot ka ko i do se ga i so No vi ot Za kon za pri do ne si e ob vrz nik na sled ni te pri do ne si:

1) Pri do nes za za dol ̀ i tel no PIO2) Pri do nes za za dol ̀ i tel no zdrav stve no osi gu-

ru va we 3) Do pol ni te len pri do nes za za dol ̀ i tel no zdrav-

stve no osi gu ru va we za slu ~aj na po vre da na ra bo ta i pro fe si o nal no za bo lu va we

4) Pri do nes za za dol ̀ i tel no osi gu ru va we vo slu-~aj na ne vra bo te nost (pri do nes za vra bo tu va we).

STAPKI NA PERSONALEN

DANOK I PRIDONESI OD PLATA

Za pres me tu va we na iz no sot na per so na len da nok na do hod i pri do ne si od pla ta po~ nu vaj }i od 1 ja nu a ri 2009 go di na, (za ja nu ar ska pla ta) }e se pri me nu va at pro pi {a ni te stap ki za pri do ne si te utvr de ni so ~len 25, 30 i 31 od No vi ot Za kon za pri do ne si i ~len 12 od Za ko not za per so nal ni ot da nok, na do hod.

Sog las no ~len 12 od Za ko not za per so nal ni ot danok na do hod ("Slu` ben ves nik na RM", broj 80/93...160/07) stap ka ta na per so na len da nok na do hod pri oda no ~u-vawe to na pla ti te iz ne su va 10% ne za vis no od vi si na ta na pla ta ta na ra bot ni kot. Pritoa os no vi ca za pres met-ka na per so nal ni ot da nok pret sta vu va os no vi ca ta za pres me tka na pri do ne si te (bruto plata), na ma le na za vkup ni ot iz nos na pri do ne si te i za li~ no to os lo bo-du va we utvr de no vo me se ~en iz nos.

Obvrznik za pla }awe na pridonesi

Vid na pridones koj se dol`i

Obvrznik koj ja vr{i presmet-kata i uplatata na pridonesite

Rabotnik vo raboten odnos

Pridones za zadol`itelno PIO

Rabotodava~ot za svoite

vraboteni

Pridones za zadol`itelno zdravstveno osiguruvawe

Dopolnitelen pridones za zadol ̀ itelno zdravstveno osiguruvawe za slu~aj na povre-da na rabota i profesionalno zaboluvawe

Pridones za zadol`itelno osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost (pridones za vrabotuvawe)

Osnovica zapersonalen

danok na dohod=

Osnovica za pridonesi

(bruto plata)- Pridonesi -

Li~no oslo-boduvawe

Page 5: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

5 Rafajlovski konsalting

PLATI

427

Na po me na: Vi si na ta na li~ no to os lo bo du va we pri se ga{ na ta pres me tka na per so na len da nok na do hod od pla ta e ure de na so odred bi te na ~len 10 stav 1 to~ ka 3 i ~len 11 od Za ko not za per so nal ni ot da nok na do hod ("Slu` ben ves nik na RM", broj 80/93...160/07). Sog las no ci ti ra ni te za kon ski odred bi mi ni ste rot za fi nan sii pred po ~e to kot na se ko ja go di na ob ja vu va {e od lu ka so ko ja go opre de lu va {e iz no sot na li~ no to os lo bo du va we za na red na ta go di na. Sog las no iz me ne ti ot kon cept na pres me tka na pla ta Mi ni sters tvo to za fi nan sii vo ovoj mo ment ra bo ti na iz me ni i do pol nu va wa na Za ko not za per so nal ni ot da nok na do hod so {to }e se na pra vat i iz me ni vo od nos na vi si na ta na li~ no to os lo bo du va we koe }e se pri me nu va pri oda no ~u va we to na pla ti te za 2009 go di na. Ne o fi ci jal no iz no sot na li~ no to os lo-bo du vawe na go di{ no ni vo }e iz ne su va 84.000 de na ri, od nos no mese~ no to li~ no os lo bo du va we }e iz ne su va 7.000 de na ri. Do za tvo ra we to na ovoj broj na Re pre zent ta kvi te iz me ni se u{te ne se po mi na ti na So bra nie na RM i isti te ne se ob ja ve ni vo Slu` ben ves nik. Ia ko vi si na ta na li~ no to os lo bo du va we za 2009 go di na ne e ofi ci ja li zi ra na, vo inte res na za poz na va we na na {i-te ko min ten ti so no vi ni te vo na ~i not na pres me tka na pla ti te vo po na ta mo{ no to iz la ga we i pres me tka }e go ko ri sti me na ve de ni ot iz nos od 7.000 de na ri. So ko ne~ no-to ob ja vu va we na na ve de ni te iz me ni vo "Slu` ben ves nik na RM" za isti te na vre me no }e Ve za poz na e me.

Vo od nos na vi si na ta na stap ki te na pri do ne si te na me sto ka ko do se ga da se re gu li ra at so po seb ni od-lu ki, isti te se jas no pre ci zi ra ni i toa vo ~len 30 od No vi ot za kon za pri do ne si i toa za stap ki te koi }e se pri me nu va at od 1 Ja nu a ri 2009 go di na, vo ~len 31 za stap ki te koi }e se pri me nu va at od 1 Ja nu a ri 2010 go di na ka ko i vo ~len 25 za stap ki te koi }e se pri me nu-va at od 1 Ja nu a ri 2011 go di na. Pri me na ta na stap ki te po go di ni ja da va me vo pro dol ̀ e nie.

Preg led na stap ki na pri do ne sii per i od na niv na pri me na

Vid na pridones

Period

Od 1 Januari

2009

Od 1 Januari

2010

Od 1 Januari

2011

Pridones za zadol`itelno PIO 19% 16,5% 15%

Pridones za zadol`itelno zdravstveno osiguruvawe 7,5% 7,0% 6,0%

Pridones za zadol`itelno osigu-ruvawe vo slu~aj na nevraboten-ost (pridones za vrabotuvawe 1,4% 1,2% 1,0%

Dopolnitelen pridones za zadol-`i telno zdravstveno osiguruvawe za slu~aj na povreda na rabota i profesionalno zaboluvawe 0,5% 0,5% 0,5%

Vkupen procent na pridonesi za godinata 28,40% 25,20% 22,50%

Preg led na stap ki na pri do ne sot za PIOza sta`ot na osiguruvawe {to se smeta so

zgolemeno traewe i period na nivna primena

BRUTO PLATA

Vo no vi ot Za kon za pri do ne si vo op {to ne se spo-me nu va ka te go ri ja ta Ne to pla ta. Ime no, sog las no No vi ot Za kon za pri do ne si, ka te go ri ja ta pla ta se de fi ni ra ka ko os no vi ca od ko ja se pres me tu va at i pla }a at pri do ne si te, ili spo red do se ga{ no to re {e-nie isto to pre sta vu va bru to pla ta. Bru to pla ta ka ko ka te go ri ja ka ko i do se ga pre sta vu va zbir od ne to pla ta ta na ra bot ni kot per so nal ni ot da nok na do hod i pri do ne si te.

Bru to plata = Ne to pla ta + Per so na lenda nok na do hod + Pri do ne si

Za sub je kti te koi Bru to pla ta ta }e sa ka at da ja opre de lu va at od ne to pla ta ta za 2009 go di na ja da va me sled na ta for mu la:

0,716 = (100 - 28,4) : 100

Va` no: Za raz li ka od do se ga{ no to za kon sko re {e-nie ka de do pol ni tel ni ot pri do nes za za dol ̀ i tel no zdrav stve no osi gu ru va we za slu ~aj na po vre da na ra bo-ta i pro fe si o nal no za bo lu va we vo iz nos od 0,5% ne u~es tvu va {e vo for mi ra we to na bru to os no vi ca ta, so no vi ot Za kon za pri do ne si, Bru to os no vi ca ta se for mi ra so vklu ~u va we i na ovoj pri do nes.

Sta` na osiguruvawe {to se smeta so zgolemeno traewe

Period

Od 1 Januari

2009

Od 1 Januari

2010

Od 1 Januari

2011

Pominati 12 meseca {to se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 18 meseci 9,50% 8,25% 7,50%

Pominati 12 meseca {to se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 17 meseci 7,92% 6,88% 6,25%

Pominati 12 meseca {to se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 16 meseci 6,33% 5,50% 5,00%

Pominati 12 meseca {to se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 15 meseci 4,75% 4,13% 3,75%

Pominati 12 meseca {to se smetaat vo sta` na osiguruvawe kako 14 meseci 3,17% 2,75% 2,50%

Bruto =Neto plata + [(Neto plata - li~no

osloboduvawe) h 11,111111%]0,716

*0,716 =100 - vkupen zbir na pridonesi za 2009 godina

100

Page 6: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

PLATI

REPREZENT DEKMVRI 12/2008 6

Pri mer na pres me tka na pla ta

Za ra bot nik koj sklu ~il do go vor za vra bo tu va we vo koj e na ve de no iz nos na bru to pla ta vo iz nos od 20.000 de na ri pres me tka ta na pla ta ta vo 2009 go di na }e se vr {i na sled ni ot na ~in:

*Na po me na: Iz no sot na li~ no to os lo bo du va we do mo men tot na pi {u va we na na pi sot se u{te ne e ofi-ci ja li zi ran so iz me ni te na Za ko not za per so nal ni ot da nok na do hod.

MINIMALNA OSNOVICA

ZA PRESMETKA NA PRIDONESI

Za raz li ka od do se ga{ no to re {e nie spo red koe za pri do ne sot za PIO i za vra bo tu va we mi ni mal na ta os no vi ca iz ne su va {e 65%, od nos no za pri do ne sot za zdrav stve no osi gu ru va we mi ni mal na ta os no vi ca iz ne-su va {e 50% od pro se~ na ta pla ta so No vi ot Za kon za pri do ne si se de fi ni ra ed na edins tve na mi ni mal na os no vi ca. Ime no, sog las no ~len 15 od Za ko not, za ra-bot ni ci te koi ra bo tat so pol no ra bot no vre me i za onie so skra te no ra bot no vre me de fi ni ra na e mi ni-mal na os no vi ca za pla }a we na pri do ne si vo iz nos od 50% od pro se~ na ta pla ta po ra bot nik vo Re pub li ka Ma ke do ni ja ob ja ve na vo te kov ni ot me sec.

Na po me nu va me de ka pri pres me tka ta na pri do ne si-te se ko ga{ pres me tka ta se vr {i na de fi ni ra na ta za-

Red. br.

Opis Stapka Iznos

1 Bruto plata - osnovica za presmetka 20.000

2 Pridones za zadol`itelno PIO 19,00% 3.800

3 Pridones za zadol`itelno zdravstveno osiguruvawe 7,50% 1.500

4

Dopolnitelen pridones za zadol`i tel-no zdravstveno osiguruvawe za slu~aj na povreda na rabota i profesionalno zaboluvawe 0,50% 100

5Pridones za zadol`itelno osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost (pridones za vrabotuvawe) 1,40% 280

6 Pridonesi - Vkupno 6 = 1 - (2 + 3 + 4 + 5) 28,40% 5.680

7 Bruto plata namalena za pridonesi 7=1-6 14.320

8 Li~no osloboduvawe 7.000*

9 Dano~na osnova za presmetka na persona-len danok na dohod 7.320

10 Personalen danok 10% 10% 732

11 Neto plata 10 = 1 - 6 - 10 13.588

kon ska os no vi ca za pres me tka na pri do ne si te, od nos no od pla ta ta na ra bot ni kot. Sa mo vo si tu a cii ko ga ta ka de fi ni ra na ta os no vi ca ta za pres me tka na pri do ne si-te e po ma la od mi ni mal na ta os no vi ca za pres me tka na pri do ne si te to ga{ se vr {i pres me tka na dop la ta na pri do ne sot do mi ni mal na ta os no vi ca.

Pri mer za dop la ta na pri do ne si

Ra bot nik sklu ~il do go vor za vra bo tu va we vo koj e na ve den iz nos na bru to pla ta vo iz nos od 11.000 de na-ri. Pro se~ na ta pla ta po ra bot nik vo Re pub li ka Ma-ke do ni ja ob ja ve na vo te kov ni ot me sec iz ne su va 25.000 de na ri. Mi ni mal na os no vi ca za pla }a we na pri do ne si iz ne su va 12.500 de na ri (25.000 h 50%).

Pres me tka ta na pla ta ta vo 2009 go di na i na dop la ta na pri do ne si te }e se vr {i na sled ni ot na ~in:

Pres me tka na pri do ne si

Presmetka na personalen danok idelot na koj treba da mu se isplati na

rabotnikot kako neto plata

Red. br.

Opis Stapka Iznos

Mini-malna

osnovi-ca za

prido-nesi

Dop -lata na prido-nesi

1 2 3 4 5 6

1 Bruto plata - osnovica za presmetka na pridones 11.000 12.500

2 Pridones za zadol`i-telno PIO 19,00% 2.090 2.375 285

3Pridones za zadol`i-telno zdravstveno osiguruvawe 7,50% 825 937 112

4

Dopolnitelen prido-nes za zadol`itelno zdravstveno osiguruva-we za slu~aj na povreda na rabota i profesio-nalno zaboluvawe 0,50% 55 63 8

5

Pri do nes za za dol ̀ i tel-no osi gu ru va we vo slu ~aj na ne vra bo te nost (pri do-nes za vra bo tu va we) 1,40% 154 175 21

6 Pridonesi - Vkupno6 = 1 - (2 + 3 + 4 + 5) 28,40% 3.124 3.550 426

Red.

br.Opis Stapka Iznos

1 Bruto plata na rabotnikot 11.000

2Vkupen iznos na pridonesi presmetani do minimalna osnovica 3.550

3Bruto plata na rabotnikot namalena za pridonesi 3 = 1 - 2 7.450

Minimalna osnovica za presmetka na pridonesi

od plata=

Prose~na plata po rabotnik vo RM objavena

vo tekovniot mesech 50%

428

Page 7: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

7 Rafajlovski konsalting

PLATI

Red.

br.Opis Stapka Iznos

4 Li~no osloboduvawe 7.000

5 Dano~na osnova za presmetka na perso-nalen danok na dohod 450

6 Personalen danok 10% 45

7 Neto plata za rabotnikot 10 = 1 - 6 - 10 7.405

Vrz os no va na na ve de ni ot pri mer ra bo to da va ~ot za pri do ne si }e pla ti iz nos od 3.550 de na ri, za per so na-len da nok na do hod od pla ta }e pla ti iz nos od 45 de na ri i osta to kot ka ko ne to pla ta vo iz nos 7.405 de na ri }e mu go isp la ti na ra bot ni kot.

MAKSIMALNA OSNOVICA

ZA PRESMETKA NA PRIDONESI

Za ko not za pri do ne si de fi ni ra i in te gral na ma ksi mal na os no vi ca ko ja }e se pri me nu va pri pres-metka ta na si te vi do vi na pri do ne si. Da po tse ti me de ka vo do se ga{ ni te za kon ski re {e ni ja sa mo vo Za ko-not za pen zi sko i in va lid sko osi gu ru va we po sto e {e ma ksi mal na os no vi ca de fi ni ra na vo ~len 180-a, ko ja se pri me nu va {e sa mo za vra bo te ni te ~le no vi na eden od dva ta za dol ̀ i tel ni pri vat ni pen zi ski fon do vi i iz ne su va {e tri pro se~ ni pla ti po ra bot nik vo Re pub-li ka ta ob ja ve na vo te kov ni ot me sec. Ta kva ma ksi mal na os no vi ca za pri do ne sot za zdrav stve no osi gu ru va we ne po sto e {e. No so No vi ot za kon za pri do ne si vo ~le not 16, se de fi ni ra ma ksi mal na os no vi ca ko ja }e se pri me nu va za si te vi do vi na pri do ne si (PIO, zdrav stvo i vra bo tu va we). Sog las no ci ti ra ni ot ~len, naj vi so ka me se~ na os no vi ca za pres me tu va we i up la ta na pri do ne si te e iz no sot od ~e ti ri pro se~ ni pla ti po ra bot nik vo Re pub li ka Ma ke do ni ja ob ja ve na vo te kov-ni ot me sec. Naj vi so ka ta me se~ na os no vi ca gi vklu ~u va si te pri ma wa na ob vrz ni kot za pla }a we na pri do ne si od ra bo ten od nos os tva re ni vo te kov ni ot me sec. Na iz no sot po vi sok od naj vi so ka ta me se~ na os no vi ca ne se pres me tu va at i up la tu va at pri do ne si.

Pri mer ko ga pla ta ta e po vi so ka

od ma ksi mal na ta os no vi ca

Ra bot nik sklu ~il do go vor za vra bo tu va we vo koj e na ve de no iz nos na bru to pla ta vo iz nos od 200.000 de na ri. Pro se~ na ta pla ta po ra bot nik vo Re pub li ka Ma ke do ni ja ob ja ve na vo te kov ni ot me sec iz ne su va 25.000 de na ri. Ma ksi mal na os no vi ca za pla }a we na pri do ne si iz ne su va 100.000 de na ri (25.000 h 4).

Pres me tka ta na pla ta ta vo 2009 go di na i na pri do-ne si te }e se vr {i na sled ni ot na ~in:

Pres me tka na pri do ne si

Presmetka na personalen danoki delot koj treba da mu se isplati

na rabotnikot kako neto plata

Vrz os no va na na ve de ni ot pri mer ra bo to da va ~ot za pri do ne si }e pla ti iz nos od 28.400 de na ri, za per so na-len da nok na do hod od pla ta }e pla ti iz nos od 16.460 de na ri i osta to kot ka ko ne to pla ta vo iz nos 155.140 de na ri }e mu go isp la ti na ra bot ni kot.

OBVRZNIK ZA PRESMETKA I UPLATA

NA PRIDONESI OD PLATA

Sog las no ~len 17 od No vi ot Za kon za pri do ne si, pri do ne si te od pla ta e dol ̀ en da gi pres me tu va, za dr ̀ u va i up la tu va ra bo to da va ~ot za svo i te vra bo-te ni pri se ko ja isp la ta na pla ta ili del od pla ta, na do me stok na pla ta, pen zi ja, od nos no drug pa ri ~en na do me stok.

Na ~i not na pres me tka i up la ta na pri do ne si te }e bi de pro pi {an so Po se ben pra vil nik za na ~i not na pres me tka i up la ta na pri do ne si te (koj e vo po stap ka

Red.

br.Opis Stapka Iznos

1 Maksimalna osnovica za presmetka na pridonesi 100.000

2 Pridones za zadol`itelno PIO 19,00% 19.000

3 Pridones za zadol`itelni zdravstveno osiguruvawe 7,50% 7.500

4

Dopolnitelen pridones za zadol`itelno zdravstveno osiguruvawe za slu~aj na povreda na rabota i profesionalno zaboluvawe 0,50% 500

5Pridones za zadol`itelno osiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost (pridones za vrabotuvawe) 1,40% 1.400

6 Pridonesi - Vkupno 6 = 1 - (2 + 3 + 4 + 5) 28,40% 28.400

Red.

br.Opis Stapka Iznos

1 Bruto plata na rabotnikot 200.000

2Iznos na pridonesi presmetani na maksimalna osnovica 28.400

3Bruto plata namalena za pridonesi3 = 1 - 2 171.600

4 Li~no osloboduvawe 7.000

5 Dano~na osnova za presmetka na perso-nalen danok na dohod 5 = 3 - 4 164.600

6 Personalen danok 6 = 5 h 10% 10% 16.460

7 Neto plata za rabotnik 7 = 1 - 2 - 6 155.140

Maksimalna osnovica za presmetka na pridonesi

od plata=

Prose~na plata po rabotnik vo RM objavena

vo tekovniot mesech 4

429

Page 8: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

PLATI

REPREZENT DEKMVRI 12/2008 8

na do ne su va we). So na ve de ni ot Pra-vil nik }e se de fi ni ra sled no to:

na ~i not na pres me tka na pri do ne si te od za dol ̀ i tel no so-ci jal no osi gu ru va we

so dr ̀ i na ta i for ma ta na me se~ na ta pres me tka

na ~i not na do sta vu va we na po da to ci te i

up la ta ta na pri do ne si te od za dol ̀ i tel no so ci jal no osi gu ru-va we.

MESE^NA PRESMETKA -

OBRAZEC MPIN I PLA]AWE

NA PRIDONESITE

Za raz li ka od do se ga{ na ta pra ksa ko ga za pres me tka na per so-nal ni ot da nok na do hod od pla ta ra bo to da va ~i te pod ne su vaa obra-zec PDD-MP do de ka pres me tka ta na pri do ne sot za PIO se vr {e {e na Obra ze cot MPPP vo ele ktron-ska for ma na po se ben sof tver vrz os no va na koj Fon dot za PIOM po pro ver ka na to~ no sta iz da va {e dek la ra ci ja za pri em na po da to ci i na log za pla }a we, so No vi ot za kon za pri do ne si i so Pra vil ni kot se vr {i in te gri ra we na me se~ na-ta pres me tka i na pla }a we to za si te pri do ne si od pla ta. Ime no si te pri do ne si na sli ~en na ~in ka ko {to be {e i do se ga so ko ri-ste we to na po se ben sof tver (koj besp lat no }e bi de da den od UJP), ra bo to da va~ot }e bi de dol ̀ en za se koj ra bot nik od del no da do sta vi po da to ci na ele ktron ski obra zec MPIN - Me se~ na pres me tka za in te gri ra na nap la ta. Sog las no ~len 18 od No vi ot Za kon za pri do-ne si, Obra ze cot MPIN }e tre ba da se do sta vi naj doc na do 10 vo te-kov ni ot za pret hod ni ot me sec, po ele ktron ski pat pre ku edins tve na ele ktron ska e-mail adre sa ob ja ve-na od UJP (ili na ele ktron ski me di um) do Re gi o nal na ta di rek ci-ja/Da no~ no od de le nie na UJP ka de {to e se di {te to na ob vrz ni kot za pres me tka i up la ta. Pri toa ra bo-to da va ~ot koj ima po ve }e de lov ni

edi ni ci }e do sta vu va sa mo eden ele ktron ski Obra zec MPIN za si te de lov ni edi ni ci do re gi o nal-na di rek ci ja/da no~ no od de le nie na UJP ka de {to e se di {te to na ob vrz ni kot za pres me tka i up la-ta. Ra bo to da va ~ot }e bi de dol ̀ en Obra ze cot MPIN da go do sta vi do UJP, pred da iz vr {i isp la ta na pla ta ta.

Ko ga isp la ta ta na pla ta se vr {i vo de lo vi, ra bo to da va ~ot e dol ̀ en za se ko ja po e di ne~ na isp-la ta da pres me ta akon ta ci ja na pri do ne si te i per so nal ni ot da nok na Obra ze cot MPIN, bez da vr {i na ma lu va we na da no~ na ta os no va za pres me tka na da no kot za iz no sot na li~ no to os lo bo du va we. Me se~ no to li~ no os lo bo du va we }e go ko ri sti so pod ne su va we na ko ne~ na pres me-tka na Obra ze cot MPIN.

Upra va ta za jav ni pri ho di e taa ko ja ved na{ po pri e mot na Obra ze-cot MPIN }e iz vr {i obra bo tka i kon tro la spo red po da to ci te za ob vrz ni ci te za pla }a we i ob vrz-ni kot za pres me tka i up la ta, re gi-stri ra ni vo ba za ta na po da to ci i utvr de ni te pa ra me tri za pres me tu-va we na pri do ne si od pla ta i per-so na len da nok od pla ta sog las no za kon ska ta re gu la ti va. Ko ga UJP }e utvr di de ka po da to ci te ne se to~ ni, }e go iz ve sti ob vrz ni kot so do sta vu va we na dek la ra ci ja (iz-ve stu va we) za pre du pre du va we ili dek la ra ci ja za od bi va we na pres-me tka ta po ra di utvr de ni gre {ki za ko ja ra bo to da va ~ot e dol ̀ en vo rok od 3 de na da gi is pra vi gre {ki-te i da do sta vi to~ ni po da to ci.

Pri fa }a we to na to~ ni te po-da to ci UJP }e go na pra vi so do de-lu va we na Fo lio broj pri {to }e iz da de dek la ra ci ja za pri fa }a we na po da to ci te i zbi ren Na log za pla }a we na pla ta na to var na sme-tka ta na eden na lo go da va~, a vo pol za na po ve }e pri ma ~i - Obra zec PP 53.

Do sta vu va we to na dek la ra ci ja za od bi va we ili pri fa }a we na MPIN so zbir ni ot na log za pla-

}a we Obra zec PP 53, UJP }e go vr {i na ele ktron ski me di um, po ele ktron ska po {ta ili li~ no na pod no si te lot na po da to ci te vo pe ~a te na for ma.

ROK NA DOSPEVAWE NA

OBVRSKATA ZA PLA]AWE

NA PRIDONESITE

Sog las no ~len 24 od No vi ot Za kon za pri do ne si, rok na pri stig-na tost na ob vr ska ta za pla }a we na pri do ne si e de not ko ga se vr {i isp la ta na pla ta ili del od pla-ta, od nos no na do me stok na pla ta. Do kol ku pla ta ta ne e isp la te na to ga{ rok na pri stig na tost za pla }a we na pri do ne si te e 15 od te kov ni ot me sec za pret hod ni ot me sec. Po iste kot na ovoj rok te ~e kaz ne na ka ma ta od 0,03% za se koj den za doc nu va we i pri sil na ta nap-la ta ta na pri do ne si te, UJP }e ja vr {i sog las no Za ko not za da no~ na po stap ka. Za ob vrz ni ci te za pla }a-we na pri do ne si koi se sa mi za se be ob vrz ni ci za up la ta na pri do ne si-te (na pri mer: sa mo vra bo te no to li ce, in di vi du al ni ot zem jo de lec, ver sko to slu` be no li ce) rok na up la ta na pri do ne si te e 15 vo me-se cot za pret hod ni ot me sec. Sog-las no ~len 26 od No vi ot za kon za pri do ne si za vre me na mi ru va we na ra bot ni ot od nos koe na vra bo te ni-ot mu e odo bre no vo sog las nost so za ko not koj gi ure du va ra bot ni te od no si, mi ru va i ob vr ska ta za pla-}a we pri do ne si, osven ako so za kon po i na ku ne e opre de le no.

Na po me na: Vo od nos na dos pe-a no sta na per so nal ni ot da nok na do hod se pri me nu va at odred bi te na ~len 95 od Za ko not za per so nal-ni ot da nok na do hod spo red koj isp-la tu va ~ot na li~ ni pri ma wa i na dru gi pri ho di na koi akon ta ci ja ta na da no kot se pla }a po od bi vka e dol ̀ en za pre ni ot da nok da go up la-ti pri se ko ja po e di ne~ na isp la ta. Zna ~i ob vr ska ta za pla }a we na per-so na len da nok na do hod dos pe va na de not na isp la ta ta na pla ta ta.

430

Page 9: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

9 Rafajlovski konsalting

PLATI

Va` no: Ra bo to da va ~i te koi ne-ma da do sta vat pres me tka na pla ta na Obra ze cot MPIN do pro pi-{a ni ot rok, od nos no do 10 vo me-se cot za pret hod ni ot me sec, UJP po slu` be na dol` nost }e iz go tvi pres me tka za ob vr ski te za pla }a we na pri do ne si za te kov ni ot me sec, vrz os no va na po da to ci do sta ve ni od pret hod ni ot me sec. Do kol ku ne po sto jat po da to ci za pret ho den me sec, to ga{ os no vi ca za pres me-tka ta za ob vr ski te za pla }a we na pri do ne si te }e pret sta vu va 50% od pro se~ na ta pla ta po ra bot nik vo Re pub li ka ta ob ja ve na vo te kov-ni ot me sec.

DOSTAVUVAWE NA

ZAVERENA PRESMETKA

NA RABOTNIKOT

Sog las no ~len 22 od No vi ot Za kon za pri do ne si ra bo to da va-~ot e dol ̀ en na ra bot ni kot da mu

Iz nos na do pol ni te len pri-do nes za za dol ̀ i tel no zdrav stve no osi gu ru va we vo slu ~aj na po vre da na ra bo ta i pro fe si o nal no za bo-lu va we;

Iz nos na dop la te ni pri do ne-si do za kon ski pro pi {a na ta naj ni-ska os no vi ca;

Iz nos na li~ no os lo bo du-vawe;

Iz nos na per so na len da nok na do hod od pla ta;

Iz nos na ne to pla ta, Iz nos na za dr {ki od pla ta; Iz nos na isp la te na pla ta; Da tum na iz vr {e ni up la ti.

Me se~ na ta pis me na pres me-tka i zbir ni ot pis men go di {en iz ve {taj za dol ̀ i tel no tre ba da bi dat za ve re ni od stra na na ra bo-to da va ~ot.

Do kol ku ra bo to da va ~ot ne mu iz da de ta kva pres me tka, ra bot ni-kot e dol ̀ en da ja iz ve sti UJP. Za ne iz ve stu va we na UJP vo Za ko not za ra bot ni kot e pred vi de na kaz na vo iz nos od 500 do 1.000 evra vo de nar ska pro tiv vred nost, do de ka za ra bo to da va ~ot koj ne ja iz dal ta kva ta pres me tka pred vi de na e kaz na vo iz nos od 2.000 do 3.000 evra vo de nar ska pro tiv vred nost.

KONTROLA NA

PRIDONESITE

Kon tro la ta, utvr du va we to, nap la ta ta, pri sil na ta nap la ta, za-sta re no sta i ot pi {u va we to na pri-do ne si te sog las no No vi ot Za kon za pri do ne si }e gi vr {i Upra va ta za jav ni pri ho di, sog las no Za ko not za da no~ na ta po stap ka. ("Slu` ben ves nik na RM broj 13/06.... 88/08). In sti tu ci i te za za dol ̀ i tel no so ci jal no osi gu ru va we (Fon dot za PIOM, Fon dot za zdrav stvo i Agen ci ja ta za vra bo tu va we) vr-{at do pol ni tel na kon tro la na utvr du va we to na po da to ci za pri-do ne si te, sog las no sops tve ni te po tre bi, a za utvr de ni te so stoj bi ja iz ve stu va at Upra va ta za jav ni pri ho di.

do sta vi za ve re na pis me na pres me-tka za pres me ta ni te i up la te ni te pri do ne si naj doc na 15 de na od de not na isp la ta ta na pla ta ili del od pla ta, na do me stok na pla ta, od nos no drug pa ri ~en na do me stok, ka ko i zbi ren go di {en iz ve {taj po iste kot na go di na ta naj doc na do 15 fe vru a ri na red na ta go di na.

Me se~ na ta pis me na pres me tka i zbir ni ot pis men go di {en iz ve-{taj tre ba da gi so dr ̀ i sled ni te ele men ti:

Iz nos na pla ta; Iz nos na pri do nes za za dol-

`i tel no pen zi sko i in va lid sko osi gu ru va we;

Iz nos na pri do nes za sta` na osi gu ru va we koj se sme ta so zgo le-me no tra e we;

Iz nos na pri do nes za za dol ̀ i-tel no zdrav stve no osi gu ru va we;

Iz nos na pri do nes za za dol-`i tel no osi gu ru va we vo slu ~aj na ne vra bo te nost;

431

Page 10: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

OP[TA UPRAVNA POSTAPKA

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 10

Nad le` ni ot or gan e dol ̀ en vo per i o dot od se dum de na (do se ga 15 de na), sme ta no od de not ko ga }e se utvr di po tre ba od do sta vu va we, da na pra vi eden obid (do se ga dva obi da) za ured no do sta vu va we so pre da va we na pis me no to do stran-ki te, a ne us pe{ ni ot obid za do sta-va, do sta vu va ~ot e dol ̀ en da go obraz lo ̀ i i da go ve ri fi ci ra so svoj pot pis.

So od vet ni iz me ni se na pra ve ni i pri do sta vu va we na pis me na po po {ta, pri {to e utvr de no de ka do kol ku po {ta ta ne us pee da go re a li zi ra do sta vu va we to na pis-me no to, ima ob vr ska na vra ta ta na sta not ili se di {te to na li ce to na koe tre ba da se do sta vi pis me no to da osta vi iz ve stu va we za toa ka de se na o |a pis me no to so naz na ~u va we vo rok od se dum de na da go iz vr {i pri e mot na pis me no to. Vo iz ve stu-va we to i vo sa ma ta do stav ni ca, do sta vu va ~ot tre ba da gi na ve de pri ~i ni te po ra di koi do sta va ta ja iz vr {il na ovoj na ~in i da go na ve de da tu mot ko ga e osta ve no iz-ve stu va we to, a do kol ku stran ka ta po iste kot na se dum de na, sme ta no

M-r Goran RAFAJLOVSKI

IZMENI VO ZAKONOT ZAIZMENI VO ZAKONOT ZA

OP[TATA UPRAVNA POSTAPKA

Za ko not za op {ta ta uprav na po stap ka ("Slu` ben ves nik na RM", broj 38/05, 110/08) ja ure du va po stap ka ta po ko ja se dol` ni da po sta pu va at mi ni sters tva ta, dru gi te or gani na

dr ̀ av na ta upra va, or ga ni za cii utvr de ni so za kon i dru gi dr ̀ av ni or ga ni, prav ni i dru gi li ca na koi so za kon im e do ve re no da vr {at jav ni ov la stu va wa, or ga ni te na op {ti na ta i na gra dot Skop je, ko ga vo uprav ni te ra bo ti, ne po sred no pri me nu vaj }i gi pro pi si te re {a va at za pra va ta, ob vr ski te ili prav ni te in te re si na fi zi~ ki li ca, prav ni li ca ili na dru gi stran ki.

Vo uprav ni te ob la sti za koi so za kon e pro pi {a na po seb na po stap ka, se po sta pu va spo-red odred bi te na toj za kon, a spo red Za ko not za op {ta ta uprav na po stap ka (vo na ta mo{ ni ot tekst: ZOUP) nad le` ni te or ga ni po sta pu va at po si te pra {a wa vo uprav ni te ob la sti {to ne se ure de ni so po se ben za kon.

Vo pro dol ̀ e nie na tek stot }e gi iz ne se me iz me ni te vo ovoj za kon.

432

^LEN 14

PRA VO NA @AL BA

ZOUP utvr du va {e pra vo na `al ba pro tiv re {e ni e to do ne se-no vo prv ste pen, a so iz me ni te na ZOUP utvr de no e de ka pro tiv po-e di ne~ ni prav ni akti do ne se ni vo po stap ka vo prv ste pen pred or gan na dr ̀ av na ta upra va ili or ga ni za-ci ja i drug or gan {to vr {i jav ni ov la stu va wa pra vo to na `al ba se ure du va so za kon. Zna ~i vo koi slu ~ai i pro tiv koi uprav ni akti mo ̀ e da se iz ja vi ̀ al ba se ure du va so po seb ni za ko ni koi ure du va at od del ni uprav ni ob la sti.

^LEN 61, 62, 64

KO MU NI CI RA WE NA

OR GA NI TE I STRAN KI TE

So iz me ni te se vo ve du va ele-ktron ska ta for ma ka ko na ~in na ko mu ni ci ra we na or ga ni te i stran ki te (po kraj ne po sred no pre da va we, is pra }a we po po {ta i pis me no ili us no so op {tu va we na za pis nik), {to ovoz mo ̀ u va pod-ne so ci te vo ele ktron ska for ma

da se do sta vu va at i po iste kot na ra bot no to vre me i vo ne ra bot ni de-no vi. Ako pod ne so kot (pod ne sen vo ele ktron ska for ma po iste kot na ra bot no to vre me ili vo ne ra bo ten den) e vr zan za ro ko vi, toj po~ nu va da te ~e pr vi ot na re den ra bo ten den. Pod ne so kot koj e pod ne sen vo ele ktron ska for ma tre ba da so dr-`i ele ktron ski pot pis sog las no so za kon.

^LEN 78, 82, 85, 86

DO STA VU VA WE

Iz me ni vo ZOUP se iz vr {e ni i vo de lot za do sta vu va we na pis me-na na stran ki te (po ka ni, re {e ni ja, zak lu ~o ci i na dru gi slu` be ni spi si). Ime no, po kraj po stoj ni te na ~i ni so pre da va we od stra na na or ga not, po po {ta i so jav na ob ja va, utvr de no e de ka do sta va mo ̀ e da se vr {i i na drug na ~in utvr den so za-kon. Vo slu ~a i te ko ga or ga ni te vr-{at do sta vu va we na pis me no to vo ele ktron ska for ma, pis me no to ne se do sta vu va na ne koj od na ve de ni te na ~i ni, od nos no isto to se do sta vu-va sa mo vo ele ktron ska for ma.

Page 11: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

11 Rafajlovski konsalting

OP[TA UPRAVNA POSTAPKA

od de not od pri ka ~u va we to na iz-ve stu va we to na vra ta ta na sta not ili se di {te to, ne iz vr {i pri em na pis me no to, od nos no ne pre ze-me ni ka kvi aktiv no sti na koi e upa te no, or ga not }e kon sta ti ra de ka do sta va ta e ured no iz vr {e na (~len 85).

Do sta va so jav na ob ja va sog las no ZOUP se vr {i do kol ku `i ve a li-{te to, od nos no se di {te to na stran-ka ta e ne poz na to za or ga not ~ie pis me no se do sta vu va, ili ko ga se ra bo ti za akti koi se od ne su va at na po ve }e stran ki, or ga not do sta va ta ja vr {i so jav na ob ja va. Od ZOUP e iz bri {a na odred ba ta ko ga jav na ob ja va se vr {e {e i ko ga or ga not ne mo ̀ el da iz vr {i ured na do sta va do stran ka ta po pat na pre da va we ili po po {ta (~len 86).

^LEN 129-a, 293-a, 293-b

PO VE DU VA WE PO STAP KA

Zna ~aj na iz me na vo ZOUP e iz-vr {e na so no va ta odred ba od ~len 129-a so ko ja se za br zu va i oles nu va po stap ka ta za do ne su va we re {e ni-ja po od del ni ba ra wa na stran ki. Ime no, za ra bo ti te vo koi spo red za kon ili spo red pri ro da ta na ra-bo ti te po stap ka ta se po ve du va po ba ra we na stran ka ta vo for ma i so dr ̀ i na utvr de na so za kon (pro-pi {an obra zec), or ga not {to ja vo di po stap ka ta e dol ̀ en da do ne-se re {e nie po ba ra we to vo ro kot pro pi {an so ma te ri jal ni ot za kon. Do kol ku nad le` ni ot or gan ne do-ne se re {e nie vo pro pi {a ni ot rok }e se sme ta de ka ba ra we to na stran-ka ta e uva ̀ e no, vo po stap ka i pod us lo vi pro pi {a ni so za kon.

So ZOUP se utvr de ni i po seb-ni odred bi ko ga po isk lu ~ok se pri me nu va ~le not 129-a. Ime no, so odred bi te vo ~len 293-a e utvr de no de ka ko ga po pod ne sok so koj stran-ki te se obra }a at do nad le` ni te or-ga ni za ra di os tva ru va we na ne koe pra vo, ob vr ska ili pra ven in te res, pod us lo vi te utvr de ni so za kon, or-ga not ne po sta pi vo pro pi {a ni ot

rok, }e se sme ta de ka ba ra we to e uva ̀ e no sog las no so ~le not 129-a od ovoj za kon, do kol ku e pod ne se-no vo po seb no pro pi {a na for ma i so dr ̀ i na opre de le na so za kon ili pod za kon ski akt. Pod ne so ci te se pod ne su va at na pro pi {an obra zec koj po kraj upat stvo za ne go vo po pol-nu va we i po treb ni te do ka zi koi se pri lo ̀ u va at i us lo vi te pro pi {a-ni so ma te ri jal ni ot za kon, tre ba da so dr ̀ i oz na ~u va we na or ga not do koj se upa tu va, pred me tot na koj se od ne su va ba ra we to, od nos no pred lo got, ime to na za stap ni kot ili pol no mo{ ni kot ako go ima, ka ko i ime i pre zi me i pre sto ju va-li {te (adre sa) na pod no si te lot, od nos no na za stap ni kot ili na pol-no mo{ ni kot (~len 64 od ZOUP). Pod no si te lot e dol ̀ en svo e ra~ no da go pot pi {e pod ne so kot. Pod ne-

so ci te se do sta vu va at vo dva iden ti~ ni obras ci so eden pri log na do ka zi, a pri pri e mot na pod ne-so kot li ce to ov la ste no za pri em na pod ne so ci e dol` no so pot pis da go po tvr di pri e mot na vto ri ot obra zec koj osta-nu va kaj pod no si te lot, so na ve du va we na na zi vot na or ga not, de not na pri-e mot i pri lo zi te koi se do sta ve ni.

Nad le` ni ot or gan ne mo ̀ e da go otfr li ka ko ne komp le ten pod ne so kot koj e pra vil no po pol net i kon koj se pri lo ̀ e-ni ba ra ni te pri lo zi na ve de ni vo obra ze cot i dol ̀ en e da od lu ~i po isto to vo ro kot pro pi-{an so za kon. Nad le` ni-ot or gan mo ̀ e vo rok od tri de na od pri e mot na pod ne so kot da pro ve ri da li isti ot e ured no po-pol net i da li gi so dr ̀ i si te po treb ni pri lo zi. Do kol ku utvr di de ka pod ne so kot so dr ̀ i for-ma len ne do sta tok }e na-

pra vi se {to tre ba ne do sta to ci te da se ot stra nat i na pod no si te lot }e mu opre de li rok vo koj e dol ̀ en da go sto ri toa. Ako pod no si te lot ne gi ot stra ni ne do sta to ci te vo opre de le ni ot rok, pa po ra di toa ne mo ̀ e da se po sta pu va po pod ne-so kot, }e se sme ta de ka pod ne so kot ne e ni pod ne sen i za toa or ga not }e do ne se zak lu ~ok pro tiv koj mo ̀ e da se iz ja vi po seb na ̀ al ba (~len 65 od ZOUP). Do kol ku nad le` ni ot or gan utvr di de ka kon pod ne so kot ne se do sta veni si te pri lo zi i vo do pol ni tel no opre de le ni ot rok ne se pod ne se ni do ka zi te, or ga not ne mo ̀ e po ra di toa da go otfr li ba ra we to ka ko da ne e pod ne se no, tu ku e dol ̀ en da ja pro dol ̀ i po stap ka ta i vo sog las nost so pra vi la ta na po stap ka ta i spo red

433

Page 12: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

OP[TA UPRAVNA POSTAPKA

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 12

ma te ri jal ni ot pro pis, da ja re {i uprav na ta ra bo ta (~len 140 stav (3) od ZOUP).

So odred bi te od ~len 293-b e utvr de no na ta mo{ no to po sta pu va-we na or ga ni te do kol ku nad le`-ni ot or gan ne do ne se re {e nie po pod ne so kot vo ro kot pro pi {an so ma te ri jal ni ot za kon. Vo toj slu ~aj pod no si te lot ima pra vo vo rok od tri de na od iste kot na toj rok da pod ne se ba ra we do funk ci o ne rot koj ra ko vo di so or ga not, od nos no ra ko vod no to li ce na or ga not koj po sta pu va po pod ne so kot, za do ne-su va we na re {e nie so koe }e se kon sta ti ra de ka na sta pi le za kon-ski te us lo vi za pri me na na ~le not 129-a od ovoj za kon. Funk ci o ne rot koj ra ko vo di so or ga not, od nos no ra ko vod no to li ce na or ga not koj po sta pu va po pod ne so kot e dol ̀ en da do ne se re {e nie naj doc na vo rok od pet de na od pri e mot na ba ra we-to so koe }e se kon sta ti ra de ka na-sta pi le za kon ski te us lo vi za pri-me na na ~le not 129-a od ovoj za kon, otka ko pret hod no }e utvr di de ka: pod ne so kot ne so dr ̀ i for mal ni ne do sta to ci, do sta ve ni se si te pri-lo zi, iste kol ro kot za re {a va we pro pi {an so ma te ri jal ni ot za kon i de ka ba ra we to e do sta ve no na-vre me no. Do kol ku funk ci o ne rot koj ra ko vo di so or ga not, od nos no ra ko vod no to li ce na or ga not ne do ne se re {e nie vo na ve de ni ot rok od pet de na, pod no si te lot na ba ra we to ima pra vo da po ve de upra ven spor pred nad le ̀ en sud. So odred bi te od ovoj ~len utvr de na e i od go vor nost na funk ci o ne rot koj ra ko vo di so or ga not, od nos no ra ko vod no to li ce na or ga not za pre ~e ko ru va we na ov la stu va wa ta ili ne iz vr {u va we na slu` be na ta dol` nost, pod us lo vi i vo po stap ka pro pi {a ni so za kon.

^LEN 221

So iz me ni te skra te ni se i ro-ko vi te za iz da va we na re {e nie i toa:

mo ̀ e so tu` ba da po ve de upra ven spor.

^LEN 242

Zna ~aj na e i iz me na ta vo ~len 242 so ko ja e utvr de na ob vr ska vto-ro ste pe ni ot or gan po sta pu vaj }i po iz ja ve na ̀ al ba pro tiv re {e nie koe ed na{ bi lo po ni {te no i vra te-no na po vtor no re {a va we, sa mi ot da go re {i pred me tot, od nos no utvr de na e po go le ma a`ur nost na nad le` ni te or ga ni vo re {a va we to na pred me ti te po `al ba.

^LEN 296-a

So no va ta odred ba od ~len 296-a utvr de na e ob vr ska za or ga ni te koi po sta pu va at vo uprav ni ra bo ti, za za dol ̀ i tel no vo de we evi den ci ja za po da to ci te {to se od ne su va at na re {a va we to na uprav ni te ra-bo ti ko ga vo uprav ni te ra bo ti, ne po sred no pri me nu vaj }i gi pro-pi si te, re {a va at za pra va ta, ob-vr ski te ili prav ni te in te re si na stran ki te (uprav na sta ti sti ka). Nad le` ni te or ga ni za po da to ci te koi se od ne su va at na uprav na ta sta-ti sti ka se dol` ni da do sta vu va at iz ve {tai na se koi {est me se ca do Mi ni sters tvo to za prav da.

^LEN 70, 114, 115, 184, 195, 282

So iz me ni te vo na ve de ni te ~le no vi od ZOUP iz vr {e no e i usog la su va we so Za ko not za pre kr-{o ci (ter mi no lo {ki i vo od nos na vi si na ta na glo ba ta).

434

ako po stap ka ta se po ve du va po ba ra we na stran ka ta od nos no po slu` be na dol` nost, ako e toa vo in te res na stran ka ta, a pred do ne su va we na re {e ni e to ne e po-treb no da se spro ve du va po seb na is pit na po stap ka, ni tu po sto jat dru gi pri ~i ni po ra di koi ne mo ̀ e da se do ne se re {e nie bez od la ga we (re {a va we na pret hod no pra {a we i dru go), nad le` ni ot or gan e dol-`en da do ne se re {e nie i da i go do sta vi na stran ka ta {to po br zo, a naj doc na vo rok od 15 de na (do se ga be {e 30 de na), sme taj }i od de not na pre da va we to na ured no to ba ra we, od nos no od de not na po ve du va we to po stap ka po slu` be na dol` nost, ako so po se ben pro pis ne e opre de-len po kra tok rok.

vo dru gi te slu ~ai ko ga po-stap ka ta se po ve du va po po vod ba ra we na stran ka ta, od nos no po slu` be na dol` nost ako e toa vo in te res na stran ka ta, nad le` ni ot or gan e dol ̀ en da do ne se re {e nie i da go do sta vi do stran ka ta naj doc-na vo rok od 30 de na (do se ga be {e dva me se ca) ako so po se ben pro pis ne e opre de len po kra tok rok.

^LEN 227

^len 227 e do pol net so no vi odred bi so koi e utvr de no de ka pro tiv re {e nie na Vla da ta na Re-pub li ka Ma ke do ni ja pro tiv koe ne mo ̀ e da se iz ja vi `al ba mo ̀ e da se po ve de upra ven spor, a vo si te slu ~ai ko ga ne e pred vi den or gan za re {a va we vo vtor ste pen, pro tiv pr vo ste pe no to re {e nie stran ka ta

Page 13: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

13 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

Jasmina RAFAJLOVSKA

SMETKOVODSTVEN TRETMANSMETKOVODSTVEN TRETMANNA RAZLIKITE PO POPISOTNA RAZLIKITE PO POPISOT

435

Vo prethodniot broj na spisanieto Reprezent, vi dadovme upat stva za popisot na sredstvata i obvrs kite za 2008 godina, od aspekt na podgotovkite, iz gotvuvaweto na pravnite akti i izvr{uvaweto na fi zi~kiot popis. Vo ovoj broj vi davame kni`ewa na razlikite po popisot za 2008 godina za site subjekti.

Dano~nite obvrz nici registrirani za celite na DDV, imaat obvrska na razlikite (kusocite) utvrdeni so popisot da presme taat danok i da go pri javat vo poslednata dano~na prijava (me se~ na, odnosno trime se~na, a za dobrovolno registri-ranite dano~ni obvrznici godi{nata dano~na pri java) za 2008 godina, koja do UJP treba da ja do sta vat najdocna do 15 Januari 2009 godina.

Soglasno Pravilnicite za popis obvrskata za izve{ta jot za popis, organot na upravuvawe e dol`en da go usvoi najdocna do 8 Fevruari 2009 godina i da go dostavi do smetkovodstvoto.

Me|utoa za obvrznicite za DDV ovoj rok e mnogu pokratok.

Rezultatot na popisnite komisii pri sprove-duva weto na redovniot godi{en popis, e da ja utvrdat realnata sostojba na imotot na subjektot, {to naj~esto rezultira so razliki (kusok ili vi{ok), koi zadol`itelno treba da se kni`at vo smetko vodstvoto pod 31 Dekemvri 2008 godina.

OO bemot na razlikite (ku soci ili vi {oci) zavisi od po ve}e fak to ri, no kako naj zna ~ajni se: fizi~kiot obem na de lo vni te prome ni - iz vr {e-ni na bav ki i pro da ̀ bi; intenzitetot na prome nite - za ~e s te nost na na-bavkite i proda` bite; uslovite na skla di ra we - ko ri stewe na adek-vaten pros tor i av to matizira nost vo mani pu li-ra we to i trans portot; stru~nosta na kadarot; prirodata na dobrata {to se pred met na ra-botewe i sli~no.

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO

POPIS KAJ TRGOVSKITE DRU[TVA

CCmetkovodstvoto e dol`no da iz vr{i kni`ewe na razlikite utvr de ni so popisot (kusok, vi{ok, ras-

ho du vawe) vrz osnova na od lu ki te us vo eni od organot na upra vuvawe, ka ko i popisnite listi koi se prilog kon odlukite.

Isto taka, e dol`no da go pre sme ta i uplati danokot na kuso cite vo pro pi {a nite rokovi.

VA@NO: Napomenuvame deka tre ba da se obrne poseb-no vnima nie na vremeto na utvrduvaweto na kuso cite po popis. Za dano~niot tret man na kusocite dadeno e vo Da no~en praktikum pod naslov "DDV prijava za pos led-niot dano~en period 2008 godina" vo ova spisanie.

Razliki po popis na postojani sredstva

So ogled na specifi~nostite na po stojanite sred-stva (osnovni sred stva), koi se javuvaat vo oblik na ma te rijalni i nematerijalni sred stva, ko misijata za popis vrz osnova na utvr denite pri~ini treba da pred-lo`i na organot na upravu vawe na ~ij tovar }e padne kusokot (na pra vnoto lice ili na odgovor noto lice).

Isto taka so popisot mo`e da se utvrdi stvarnata sostojba, od nosno ne mo` nosta osnovnite sred stva da se ko ristat, a toa zna~i da se rasho du vaat.

Do rashoduvawe mo`e da dojde zara di: uni{tuvawe predizvikano od vi{a sila; tehni~ka ili ekonomska za sta re nost na sredstvata odnosno pro izvodite.

Isto taka, pred da se izvr{at kni ̀ e wata za raz-likite po popis na os no vnite sredstva, treba da se pre smeta amortizacijata.

Primer: Kusok na oprema vrz tovar na pravnoto lice1. Nabavna vrednost ........................................80.0002. Ispravka na vrednost .................................50.0003. Sega{na vrednost........................................30.0004. DDV (30.000 h 18%) .......................................5.400

Page 14: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 14

SMETKOVODSTVO

436

KNI@EWE

452 - Kusoci .................................................35.400029 - Akumulirana amortizacija

na materijalnite sredstva ..............50.000022 - Postrojki i oprema .................................80.000260 - Obvrski za DDV ..........................................5.400

Po odluka broj...

Primer: Vi{ok na oprema

1. Proceneta nabavna vrednost ..................100.0002. Proceneta ispravka na vrednost .............60.0003. Proceneta sega{na vrednost ...................40.000

KNI@EWE

022 - Postrojki i oprema ........................100.000029 - Akumulirana amortizacija

na materijalnite sredstva .....................60.0007741 - Vi{oci .......................................................40.000

Po odluka broj...

Primer: Kusok na oprema vrz tovarna odgovornoto lice

1. Nabavna vrednost ........................................80.0002. Ispravka na vrednost .................................50.0003. Sega{na vrednost........................................30.0004. DDV (30.000 h 18%) .......................................5.400

KNI@EWE

452 - Kusok ...................................................30.000029 - Akumulirana amortizacija

na materijalnite sredstva ..............50.000022 - Postrojki i oprema .................................80.000

173 - Pobaruvawa od vraboteniteza kusoci na sredstva .......................35.400779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi .......................................30.000260 - Obvrski za DDV ..........................................5.400

Po odluka broj...

Primer: Rashoduvawe na oprema uni{tenaod vi{a sila, koja e nadomestena od dru{tvo za osiguruvawe

1. Nabavna vrednost ......................................400.0002. Ispravka na vrednost ...............................320.0003. Sega{na vrednost........................................80.000

KNI@EWE

029 - Akumulirana amortizacijana materijalnite sredstva ............320.000

1677 - Pobaruvawa za nadomestina {teti na dobra .............................80.000022 - Postrojki i oprema ...............................400.000

100 - @iro smetka ......................................80.0001677 - Pobaruvawa za nadomesti

na {teti na dobra .....................................80.000Po odluka broj...

Primer: Rashoduvawe na oprema koja seprocenuva kako otpaden materijal

1. Nabavna vrednost ......................................100.0002. Ispravka na vrednost .................................80.0003. Sega{na vrednost........................................20.0004. Proceneta vrednost kako

otpaden materijal .......................................10.000

KNI@EWE

029 - Akumulirana amortizacijana materijalnite sredstva ..............80.000

3109 - Otpadoci na zaliha ..........................10.000450 - Neotpi{ana vrednost

i drugi tro{oci naotu|eni i rashoduvanipostojani sredstva ............................10.000022 - Postrojki i oprema ...............................100.000

Po odluka broj...

Razliki pri popisot

na siten inventar

Primer: Kusok na siten inventarna zaliha i vo upotreba

1. Kusok na siten inventar na zalihavrz tovar na pravnoto lice .......................20.000• DDV (20.000 h 18%) ....................................3.600

2. Kusok na siten inventar dadenvo upotreba (100% otpis) vrztovar na odgovornoto lice.Inventarot e koristen 1 godina• nabavna vrednost ........................................6.000• vrednost po koja mo`e da se nabavi

vo mo men tot na kusok ................................5.000• DDV (5.000 h 18%) .........................................900

3. Kusok na siten inventar dadenvo upotreba (100% otpis) vrztovar na pravnoto lice ................................6.000• DDV (6.000 h 18%) ......................................1.080

Page 15: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

15 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

437

Primer: Kusok na materijali vrztovar na odgovornoto lice

1. Nabavna vrednost ..........................................8.0002. DDV (8.000 h 18%) .........................................1.440

KNI@EWE

452 - Kusoci ...................................................8.000310 - Surovini i

materijali na zaliha .................................8.000Po odluka broj...

173 - Pobaruvawa od vraboteniteza kusoci na sredstva .........................9.440779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi .........................................8.000260 - Obvrski za DDV ..........................................1.440

Po odluka broj...

Primer: Vi{ok na materijali koise vodat po planski ceni

KNI@EWE

310 - Surovini i materijalina zaliha ...............................................7.000319 - Otstapuvawe od cenite na

surovinite i materijalite ..........................5007741 - Vi{oci .........................................................6.500

Po odluka broj...

KNI@EWE

452 - Kusoci .................................................23.600350 - Siten inventar na zaliha .......................20.000260 - Obvrski za DDV ..........................................3.600

Po odluka broj...173 - Pobaruvawa od vrabotenite

za kusoci na sredstva .........................5.900779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi .........................................5.000260 - Obvrski za DDV .............................................900

357 - Vrednosno usoglasuvawena zalihite na siten inventar,ambala`a i avtogumi .........................6.000351 - Siten inventar vo upotreba ....................6.000

Po odluka broj ...452 - Kusoci ...................................................1.080357 - Vrednosno usoglasuvawe

na zalihite na siten inventar,ambala`a i avtogumi .........................6.000351 - Siten inventar vo upotreba ....................6.000260 - Obvrski za DDV ..........................................1.080

Po odluka broj ...

Razliki po popis na surovini i materijali

Primer: Kusok na materijali vrztovar na pravnoto lice

1. Nabavna vrednost bez DDV .......................10.0002. DDV (10.000 h 18%) .......................................1.800

KNI@EWE

452 - Kusoci .................................................11.800310 - Surovini i materijali na zaliha .........10.000

260 - Obvrski za DDV ..........................................1.800Po odluka broj...

Primer: Kusok na materijalievidentirani po pla}aweto

1. Planska cena na materijalite .................50.0002. Nabavna cena na materijalite .................40.0003. Otstapuvawe od planskata cena ..............10.000

KNI@EWE

452 - Kusoci .................................................40.000319 - Otstapuvawe od cenata na

surovinite i materijalite .............10.000310 - Surovini i materijali na zaliha .........50.000

Po odluka broj...

Page 16: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 16

SMETKOVODSTVO

438

Razliki po popis na gotovi proizvodi

Primer: Razliki po popis na proizvodi na zaliha

Na proizvodite koi se vodat po proda`na cena ko-mi sijata gi utvrdila slednive razliki:

1. Vi{ok na gotovi proizvodi:- iznos po proda`na cena bez DDV .........30.000- iznos na cena na ~inewe .........................23.000

2. Kusok vrz tovar na pravnoto lice:- iznos po proda`na cena bez DDV ...........5.000- iznos na cena na ~inewe ...........................3.000- DDV (3.000 h 5%) ...........................................150

3. Kusok vrz tovar na odgovornoto lice- iznos po proda`na cena bez DDV ...........3.000- iznos na cena na ~inewe ...........................1.800- DDV (1.800 h 5%) .............................................90

KNI@EWE

630 - Proizvodi na zaliha ........................30.000639 - Otstapuvawe od

cenite na proizvodite ..............................7.0007741 - Vi{oci .......................................................23.000

Po odluka broj ...452 - Kusoci ...................................................3.150639 - Otstapuvawe od

cenite na proizvodite .......................2.000630 - Proizvodi na zaliha ..................................5.000260 - Obvrski za DDV .............................................150

Po odluka broj ...452 - Kusoci ...................................................1.800639 - Otstapuvawe od

cenite na proizvodite .......................1.200630 - Proizvodi na zaliha ..................................3.000

173 - Pobaruvawa od vraboteniteza kusoci na sredstva .........................1.890779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi .........................................1.800260 - Obvrski za DDV ...............................................90

Po odluka broj...

Primer: Kalo na nedovr{eno proizvodstvo vo soglasnost so utvrdenite normativi. Materijalite se vodat po planski ceni

KNI@EWE

4003 - Kalo, rastur, rasipuvawei kr{ewe na zalihite ......................11.000

609 - Otstapuvawe od cenitena proizvodstvo ...................................1.000600 - Proizvodstvo ............................................12.000

Po odluka broj...

Razliki po popis na trgovska stoka vo sklad

Primer: So popisot se utvrdeni sledniverazliki na stoki vo sklad koise vodat po proda`ni ceni

1. Vi{ok na stoki:- proda`na vrednost bez DDV ..................28.000- razlika vo ceni ..........................................4.000

2. Kusok na stoki vrz tovar na pravnoto lice:- proda`na vrednost bez DDV ..................10.000- razlika vo ceni ..........................................2.000- nabavna vrednost ........................................8.000- DDV (8.000 h 18%) ......................................1.440

3. Kusok na stoki vrz tovar na odgovornoto lice:- proda`na vrednost bez DDV ....................4.200- razlika vo ceni ..........................................1.000- nabavna vrednost ........................................3.200- DDV (3.200 h 18%) .........................................576

KNI@EWE

660 - Stoki na zaliha .................................28.000669 - Razlika vo cenite na stokite ..................4.0007741 - Vi{oci .......................................................24.000

Po odluka broj ...452 - Kusoci ...................................................9.440669 - Razlika vo cenite na stokite ..........2.000

660 - Stoki na zaliha ........................................10.000260 - Obvrski za danok ........................................1.440

Po odluka broj ...452 - Kusoci ...................................................3.200669 - Razlika vo cenite na stokite ..........1.000173 - Pobaruvawa od vrabotenite

za kusoci na sredstva .........................3.776660 - Stoki na zaliha ..........................................4.200779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi .........................................3.200260 - Obvrski za DDV .............................................576

Po odluka broj ...

Page 17: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

17 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

Razliki po popis na pobaruvawa i obvrski

Za popisot na pobaruvawata i obvrskite se sosta-vuvaat posebni popisni listi na pobaruvawata, iska-`ani na smetkite od grupite 02, 04, 12, 14, 15, 16 i 17 i posebna popisna lista kaj obvrskite (21, 22, 24, 25, 26, 27 i 28).

Primer: Po odlukata za popis pobaruvawataza koi vo prethodniot period eizvr{ena ispravka na vrednosta, definitivno se otpi{uvaat bidej}ine mo`at da se naplatat

KNI@EWE

129 - Vrednosno usoglasuvawe napobaruvawata od kupuva~ite ........100.000120 - Pobaruvawa od

kupuva~ite vo zemjata ............................100.000Po odluka broj...

Primer: Po odlukata za popis se otpi{uvaatobvrskite postari od tri godini

KNI@EWE

220 - Obvrski spremadobavuva~i vo zemjata ......................20.000774 - Prihodi od otpis

na obvrski ..................................................20.000Po odluka broj...

Razliki po popis na stoki vo prodavnica

Kaj fizi~kiot kusok to~no se utvrduva koja stoka ja ne ma. Kaj finansiskiot kusok ne e po zna to koi stoki nedo s tasuvaat. Finansiskiot kusok se utvrduva vo malo proda`bata, bidej}i vo naj~est slu~aj prodav-ni cite se zadol`uvaat finansiski (bez analiti~ka evi den cija po vi dovi na stoki), pa ne e poznato koj proiz vod nedosta su va. Za ovoj kusok se zadol`uva odgovornoto lice.

Primer: So popisot vo prodavnica utvrdenise slednive razliki

1. Kusok vrz tovar na pravnoto lice:- proda`na vrednost

so vkalkuliran DDV ..................................4.200- razlika vo ceni ..........................................1.000- nabavna vrednost ........................................3.000- vkalkuliran DDV 5% ...................................200- obvrski za DDV (3.000 h 5%) ......................150

2. Kusok vrz tovar na odgovornoto lice:- proda`na vrednost

so vkalkuliran DDV ..................................4.200- razlika vo ceni ..........................................1.000- nabavna vrednost ........................................3.000- vkalkuliran DDV 5% ...................................200- obvrski za DDV (3.000 h 5%) ......................150

3. Vi{ok na stoki- proda`na vrednost bez DDV ..................16.949- proda`na vrednost

so vkalkuliran DDV ................................20.000- razlika vo ceni ..........................................2.000- nabavna vrednost ......................................14.949- vkalkuliran DDV 18% ..............................3.051

KNI@EWE

452 - Kusoci ...................................................3.150669 - Razlika vo ceni na stoki ..................1.000664 - Vkalkuliran DDV ..................................200

663 - Stoki vo prodavnica .................................4.200260 - Obvrski za DDV .............................................150

Po odluka broj...452 - Kusoci ...................................................3.000669 - Razlika vo cenite na stokite ..........1.000664 - Vkalkuliran DDV ..................................200173 - Pobaruvawa od vrabotenite

za kusoci na sredstva .........................3.150663 - Stoki vo prodavnica .................................4.200779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi .........................................3.000260 - Obvrski za DDV .............................................150

Po odluka broj...663 - Stoki vo prodavnica ........................20.000

7741 -Vi{oci ........................................................14.949669 - Razlika vo cenite na stokite ..................2.000664 - Vkalkuliran DDV ......................................3.051

Po odluka broj...

439

Page 18: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 18

SMETKOVODSTVO

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPISKAJ BANKITE I [TEDILNICITEKAJ BANKITE I [TEDILNICITE

440

Aco DIMITROVSKI

Bankite i {tedilnicite registrirani za DDV, imaat obvrska na razlikite (kusocite) utvrdeni so popisot da presmetaat danok i da go prijavat vo poslednata dano~na prijava za 2008 godina.

Kni ̀ e we to na raz li ki te po po pi sot kaj ban-ki te i {te dil ni ci te pred se za vi si od toa da li utvr de ni te raz li ki se od ne su va at na de lot od sreds-tva ta koi slu ̀ at za vr {e we na dej no sta ili ne i dali stanuva zbor za banki i {tedilnici {to se registrirani za DDV obvrznici ili ne, a imeno:

raz li ki te {to se po ja vu va at kaj de lot od sreds-tva ta {to slu ̀ at za vr {e we na dej no sta ne pod le ̀ at na oda no ~u va we, bidej}i soglasno ~len 23 to~ka 5 od Zakonot za DDV, kaj ovie sredstva ne e izvr{eno vra}awe na vlezniot DDV, a toa zna~i deka se raboti za kone~no platen DDV, pa vo idnina na ovie sredstva ne e mo`no da se presmetuva DDV vrz bilo koja osnova (kusok, rashod, proda`ba i sli~no);

raz li ki te {to se po ja vu va at kaj de lot od sreds tva ta {to ne se po vr za ni so iz vr {u va we na ban kar ska ta dej nost pod le ̀ at na oda no ~u va we so DDV (pro met so mo ne ti i bank no ti so nu miz ma ti~-ka vred nost, zlat ni ci i sre bre ni ci, vr {e we de po ra bo ti, nap la ta na tu |i po ba ru va wa, po sred ni~ ki us lu gi po do de le ni kre di ti, hi po te ki);

raz li ki te {to se po ja vu va at so popisot (ku-soci, rashod) ne se tovarat so DDV do kolku ban ka ta ili {tedilnicata ne e registriran DDV obvrznik.

Primer 1:

Ako opre ma ta za vr{ewe bankarska dejnost {to se ja vi la ka ko ku sok na kra jot na go di na ta gi ima sled ni ve vred no sti:

• Na bav na vred nost ............................1.800.000• Is pra vka na vred no sta ......................800.000• Se ga{ na vred nost ............................1.000.000

KNI @E WE:

029 - Is pra vka na vred no sta nasreds tva ta za ra bo ta ......................800.000

638 - Dru gi tro {o ci .............................1.000.000021 - Opre ma ...................................................1.800.000

Ku sok na opre ma utvr den sopo pis na 31.12.2008 go di na

Do kol ku po pis na ta ko mi si ja utvr di od go vor no li ce za na sta na ti ot ku sok to ga{ po kraj pret hod no pri ka ̀ a no to kni ̀ e we }e se iz vr {i i do pol ni tel no kni ̀ e we za za dol ̀ u va we na isto to (dol ̀ i sme tka 154 - Dru gi po ba ru va wa so 1.000.000 de na ri i po ba ru va sme-tka 688 - Dru gi pri ho di so 1.000.000 de na ri).

Vo pred no to kni ̀ e we ne e iska ̀ a na ob vr ska za DDV, bi dej }i se ra bo ti za ku sok na opre ma ko ja slu ̀ i za vr {e we na ban kar ska dej nost. Do kol ku vo prethodniot primer se rabote{e za opre ma {to ne e za vr {e we na ban kar ska dej nost ban ka ta }e pres me ta i up la ti 180.000 de na ri DDV, pri {to os no vi ca za pres me tka }e bi de se ga{ na ta vred nost na opre ma ta, za {to }e go spro ve de sled no vo:

KNI @E WE:

633 - Da no ci i pri do ne siod pri ho dot ......................................180.000

638 - Dru gi tro {o ci .............................1.000.000029 - Is pra vka na vred no sta na

sreds tva ta za ra bo ta ......................800.000021 - Opre ma ...................................................1.800.000201 - Ob vr ski za da no ci,

pri do ne si i dru gi da va~ ki ...................180.000Ku sok na opre ma {to ne slu ̀ i zavr {e we ban kar ska dej nost utvr denso po pis na 31.12.2008 go di na

Zabele{ka: Do kolku se pojavi kusok na oprema {to ne slu`i za vr{ewe na dejnosta i koja e celosno otpi{ana, toga{ za celite na DDV }e se zeme vred-nosta po koja bi mo`ela da se nabavi ista takva stara oprema na pazarot vo momentot na nastanuvawe (utvr-duvawe) na kusokot.

Vo prodol`enie davame primer, koga popisnata komisija dava predlog za rashoduvawe na oprema {to slu`ela za vr{ewe na dejnosta na bankata.

Primer 2:

Po ra di fi zi~ ka do tra e nost i teh no lo {ka za-sta re nost, po pis na ta ko mi si ja da la pred log da se ras ho du va del od opre ma ta za ko ja vo sme tko vods tve-na ta evi den ci ja po sto jat sled ni te po ka za te li:

• Na bav na vred nost ............................1.800.000• Is pra vka na vred no sta ...................1.700.000• Se ga{ na vred nost ...............................100.000

Page 19: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

19 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS KAJKNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPIS KAJDRU[TVATA ZA OSIGURUVAWE I REOSIGURUVAWE

Aco DIMITROVSKI

Or ga not ja pri fa til su ge sti ja ta i do nel od lu ka iden ti~ na na pred lo got od po pis na ta ko mi si ja, pa se spro ve du va sled no vo:

KNI @E WA:

638 - Dru gi tro {o ci ................................100.000029 - Is pra vka na vred no sta

na sreds tva ta za ra bo ta .........................100.000Tro {ok za ne ot pi {a na tavred nost na opre ma ta za ras hodso 31.12.2008 go di na

029 - Is pra vka na vred no sta nasreds tva ta za ra bo ta ...................1.800.000021 - Opre ma ...................................................1.800.000

Ras ho du va we na opre ma so od lu kana or ga not na ban ka ta

Vo pri me rot se da de ni kni ̀ e wa bez pres me tu va we na DDV, bi dej }i se ra bo ti za opre ma {to slu ̀ i za vr-{e we na dej no sta, a do kol ku se ra bo ti za opre ma {to ne slu ̀ i za dej no sta na ban ka ta, }e se pres me ta i up la ti DDV vo iz nos od 18.000 de na ri (633/201), a os no vi ca za pres me tka e ne ot pi {a na ta vred nost (100.000 de na ri).

Dano~nite obvrznici registrirani za celite na DDV, imaat obvrska na razlikite (kusocite) utvrdeni so popisot da presmetaat danok i da go prijavat vo poslednata dano~na prijava (mese~na, odnosno trimese~na) za 2008 godina.

PRIMERI ZA KNI@EWE NA KUSOCI

Kusok na oprema

Primer 1:

So popisot e utvrden kusok na ed na ma{ina za ~i s te we na ~evli marka "Astra" koja bila postavena na vleznata vrata na osiguritelnoto dru{tvo so cel odr`u vawe na op{tata higiena (zna~i ne stanuva zbor za kusok na oprema {to slu`i za dejnosta na osiguritelnoto dru{tvo).

Nabavnata vrednost na ma{inata e 8.000 denari i istata e celosno otpi{ana.

Za kusokot ne e utvrdena odgovornost na konk-retno lice.

Cenata po koja tolku stara ma{ina od ist vid bi mo`ela da se nabavi na pazarot iznesuva 4.000 denari. Obvrska za DDV }e se presmeta na taa osnovica i }e iznesuva 720 denari (4.000 h 18%).

KNI@EWE:

723 - Kusoci ......................................................720029 - Ispravka na vrednosta

na sredstvata za rabota .....................8.000021 - Oprema ..........................................................8.000260 - Obvrski za DDV .............................................720

Kusok na oprema (ma{ina za ~istewe ~evliAstra) utvrdeno so popisot na 31.12.2008

Do kolku se donese odluka so kusokot da se tova ri od -govornoto lice, vo toj slu~aj se sproveduva slednovo:

KNI@EWE:

163 - Drugi pobaruvawa od rabotnici ........720029 - Ispravka na vrednosta

na sredstvata za rabota .....................8.000021 - Oprema ..........................................................8.000260 - Obvrski za DDV .............................................720

Pobaruvawe od liceto NN za utvrdenkusok na oprema soglasno odluka na organot

Zabele{ka: Dano~nata osnova za presmetuvawe na danokot na dodadena vrednost kaj kusok i rashoduvawe na oprema {to e celosno otpi{ana, e nabavnata vrednost na isto takva stara oprema na pazarot vo momentot na utvrduvaweto na kusokot, t.e. cenata koja bi se platila pri povtorna nabavka na dobrata, a toa zna~i deka za celite na DDV e bitna fakti~kata sostojba na dobrata, a ne nivnata smetkovodstvena sostojba.

441

Page 20: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 20

SMETKOVODSTVO

442

Primer 2:

Ako so popisot se konstatira kusok na oprema {to slu`ela isklu~itelno za vr{ewe na dejnosta na osi gu ri telnoto dru{tvo (us lugi na osiguruvawe i reosiguruvawe) so glas no ~len 23 to~ka 6 od Zakonot, nema obvrska za presmetuvawe na DDV na istata, do kol ku pri na bavkata na istata bilo isklu~eno pravoto na odbivka na prethodniot danok soglasno ~len 35 to~ ka 1 od istiot Zakon. Ova go onevozmo`uva dvojnoto op tova ruvawe so DDV, pa ako pretpostavime na bav nata vred nost da iznesuva 300.000 denari, ot pi sot 50.000 de nari, a sega{nata vrednost 250.000 denari, }e sleduva:

KNI@EWE:

723 - Kusoci ...............................................250.000029 - Ispravka na vrednosta

na sredstvata za rabota ...................50.000021 - Oprema ......................................................300.000

Kusok na oprema za rabota, utvrdenso popisot na 31.12.2008 godina

Kusok na materijali

Primer 3:

So popisot e utvrden kusok na materijal dobien od otkupeni havarisani motorni vozila so cel za nata mo{na proda`ba (t.e. za dejnost {to ne e oslobo dena od DDV spored ~len 23 to~ka 6 od Zakonot), vo vred nost od 60.000 denari, so {to spored popisnata komisija nema osnova da se tovari konkretno lice. Se utvrduva i obvrska za DDV vo iznos od 11.800 denari (60.000 h 18%).

KNI@EWE:

723 - Kusoci .................................................70.800310 - Materijali na sklad ................................60.000260 - Obvrski za DDV ........................................10.800

Kusok na materijali, utvrden sopopisot na 31.12.2008 godina

Zabele{ka: Kaj kusokot na drugite materijali (kan-celariski materijali, obrasci i sli~no) koi slu`at za vr{ewe na dejnosta ne se presmetuva DDV.

Kusok na siten inventar

Primer 4:

So popisot e utvrden kusok na siten inventar vo upo treba (raznoviden alat za odr`uvawe i pop rav-ka na instalaciite i drugata oprema vo de lov niot objekt), ~ija nabavna vrednost e 50.000 dena ri, isprav-kata na vrednosta e 30.000 dena ri, a sega{nata (ne ot-pi{anata) vrednost izne suva 20.000 denari. Spored mi sleweto na komi si jata ovoj kusok treba da padne vrz to var na osiguri telnoto dru{tvo, a DDV }e se presmeta na sega{ nata vrednost (20.000 h 18%).

KNI@EWE:

723 - Kusoci .................................................23.600357 - Ispravka na vrednosta na

sitniot inventar ..............................30.000351 - Siten inventar

vo upotreba ................................................50.000260 - Obvrski za DDV ..........................................3.600

Kusok na siten inventar utvrdenso popisot na 31.12.2008 godina

Do kolku po naodot od popisnata komisija se donese odluka od organot so kusokot da se tovari odgovornoto lice, vo toj slu~aj se sproveduva slednovo:

KNI@EWE:

723 - Kusoci .................................................20.000357 - Ispravka na vrednosta na

sitniot inventar ..............................30.000351 - Siten inventar

vo upotreba ................................................50.000163 - Drugi pobaruvawa

od rabotnici ......................................23.600779 - Drugi vonredni prihodi .........................20.000260 - Obvrski za DDV ..........................................3.600

Zadol`uvawe na liceto NN zautvrden kusok so popis po odluka...

PRODOL@UVA PO DANO^EN PRAKTIKUM

Page 21: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

21 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

443

Primer 5:

Ako pretpostavime deka kaj prethodniot primer, u{ te pri dodavaweto na sitniot inventar vo upotreba is tiot se otpi{uva 100% (a od denot na davaweto na is-tiot vo upotreba do popisot pominala 1 godina), to ga{ za utvrduvawe na obvrskata za DDV treba da se ut vrdi vrednosta po koja toj mo`e da se nabavi vo mo men tot na kusokot, ako toj iznos e 40.000 denari, to ga{ obvrskata za DDV iznesuva 7.200 denari (40.000 h 18%):

KNI@EWE:

723 - Kusok .....................................................7.200357 - Ispravka na vrednosta na

sitniot inventar ..............................50.000351 - Siten inventar vo upotreba ..................50.000260 - Obvrski za DDV ..........................................7.200

Kusok na siten inventar utvrdenso popisot na 31.12.2008 godina

Do kolku so prethodniot kusok se tovari odgovor-no to lice, }e se sprovede slednovo:

KNI@EWE:

163 - Drugi pobaruvawaod rabotnici ......................................47.200

357 - Ispravka na vrednostana sitniot inventar .........................50.000351 - Siten inventar

vo upotreba ................................................50.000779 - Drugi vonredni

prihodi .......................................................40.000260 - Obvrski za DDV ..........................................7.200

Zadol`uvawe na licetoA.M. za utvrden kusokna siten inventar

Zabele{ka: Za kusokot na siten inventar koj slu`i za izvr {u vawe na dejnosta ne se presmetuva DDV.

KNI@EWA NA RAZLIKITE PO POPISOTKAJ NEPROFITNITE ORGANIZACIIKAJ NEPROFITNITE ORGANIZACII

@arko MIHAJLOVSKI

Sog las no ~len 16 od Za ko not za sme tko vods tvo na ne pro fit ni te or ga ni za cii ("Slu`ben vesnik na RM", broj 24/03, U. br. 20/05 vo 80/05), prav ni te sub je kti koi pri pa |a at na ovaa gru pa tre ba da iz-vr {at usog la su va we na so stoj ba ta na sreds tva ta i niv ni te iz vo ri iska ̀ a ni vo sme tko vods tvo to so fa kti~ ka ta so stoj ba {to se utvr du va so po pis na 31 De kem vri 2008 go di na.

So po pi sot se utvr du va fa kti~ ka ta so stoj ba na po tro {e ni ot ma te ri jal i si ten in ven tar, so-stoj ba ta na pred me ti te, opre ma ta, po ba ru va wa ta i obvrskite.

Ne pro fit ni te or ga ni za cii koi vr {at kni ̀ ar ska ili bib li o te kar ska dej nost za niv ni te spe ci fi~ ni sreds tva (kni gi, do ku men ti, fil mo vi, fo to si, ar hiv-ska gra |a i sli~ no) mo ̀ at da iz vr {at po pis vo rok koj {to ne e po dolg od pet go di ni.

Ne pro fit ni te or ga ni za cii for mi ra at ko mi si ja za po pis ko ja po za vr {u va we to na po pi sot iz go tvu va iz ve {taj, koj za ed no so po pis ni te li sti se do sta vu va vo sme tko vods tvo to naj doc na do 8 Fe vru a ri 2009 go-di na od nos no 20 de na pred do sta vu va we na go di{ ni te sme tki. Vrz os no va na iz ve {ta jot za po pis or ga not

na upra vu va we na ne pro fit na ta or ga ni za ci ja do ne-su va akt so koj se kon sta ti ra na ~i not na li kvi da ci ja na utvr de ni te ku so ci i na ~i not na kni ̀ e we na utvr-de ni te vi {o ci po po pi sot i isti ot se do sta vu va vo sme tko vods tvo to naj doc na do 8 Fe vru a ri 2009 go di na za da se spro ve de.

Vrz os no va na ela bo ra tot za po pis vo sme tko vods tvo-to se spro ve du va at kni ̀ e wa ta za utvr de ni te ku so ci, od nos no vi {o ci na ma te ri ja li te i dru gi te sreds tva, ot pis na po ba ru va wa ta i ob vr ski te i ras ho du va we to na do tra e ni te i ne u po treb li vi sreds tva.

Spored Zakonot za smetkovodstvo na ne pro fitnite organizacii i Pravilnikot za smetko vod stvoto na neprofitnite organizacii, ovie sub jekti go pri me-nuvaat smetkovodstve noto na~elo na modificirano nastanu va we na delov nite promeni za priznavawe na priho dite i rashodite.

Vo prodol`enie se dadeni primeri za kusok i vi{ok na osnovni sredstva, a za obrtnite sredstva se dadeni primeri za nabavkata, kako i za kusok, odnosno vi{ok na ovie sredstva so cel da se prika`e ovoj na~in na evidentirawe na ovie sredstva.

Vo dadenite primeri neprofitnata organizacija ne e obvrznik za celite na DDV.

Page 22: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 22

SMETKOVODSTVO

Do kolku ovie organizacii vr{at dejnost - uslugi koi se odano~ivi, vo toj slu~aj tie se obvrznici za DDV i za utvrdenite kusoci po popis }e imaat obvrska da presmetaat i platat DDV.

OS NOV NI SREDS TVA

Ku sok na opre ma vrz to var

na de lov ni ot fond

Pri mer 1:

Vrz os no va na iz vr {e ni ot po pis utvr den e ku-sok na opre ma {to na sta nal pod dej stvo na vi {a si la so sled na ta sme tko vods tve na vred nost:

• na bav na vred nost ........................................240.000• ot pi {a na vred nost ...................................160.000• se ga{ na vred nost ..........................................80.000

KNI@EWE:

900 - Deloven fond .....................................80.000029 - Ispravka na vrednosta

na materijalnite sredstva ............160.000013 - Oprema i drugi

materijalni sredstva .............................240.000Po odluka br. 5/08

Ku sok na opre ma vrz to var

na od go vor no to li ce

Pri mer 2:

Vrz os no va na iz vr {e ni ot po pis utvr den e ku sok na opre ma za {to e odgovorno vrabotenoto lice so sled na ta sme tko vods tve na vred nost:

• na bav na vred nost ........................................240.000• ot pi {a na vred nost ...................................160.000• se ga{ na vred nost ..........................................80.000

KNI@EWE:

160 - Pobaruvawa od rabotnici ..............80.000298 - Drugi pasivni vremenski

razgrani~uvawa .........................................80.000Zadol`uvawe na odgovornoto lice

900 - Deloven fond .....................................80.000029 - Ispravka na vrednosta

na materijalnite sredstva ............160.000013 - Oprema i drugi

materijalni sredstva .............................240.000Po odluka br. 5

KNI@EWE VO 2009 GODINA

1000 - @iro smetka ......................................80.000160 - Pobaruvawa

od rabotnici ..............................................80.000Po izvod od banka br...

298 - Drugi pasivnivremenski razgrani~uvawa .............80.000760 - Drugi prihodi ...........................................80.000

Evidencija na prihodot

Vi {ok na opre ma po iz vr {en po pis

Pri mer 3:

Vrz os no va na iz vr {e ni ot po pis utvr de no e de ka po stoi vi {ok na opre ma koj po pred log na ko mi si ja ta za pro cen ka ja ima sled na ta pro ce ne ta vred nost:

• pro ce ne ta na bav na vred nost .....................60.000• pro ce ne ta is pra vka na vred no sta ............38.000• se ga{ na vred nost ..........................................22.000

KNI@EWE:

013 - Oprema i drugimaterijalni sredstva .......................60.000029 - Ispravka na vrednosta

na materijalnite sredstva .....................38.000900 - Deloven fond ............................................22.000

Utvrden vi{ok po odluka br. 5

OBRT NI SREDS TVA

Pred da se iz vr {i kni ̀ e we na ku so ci te i vi {o ci-te na obrt ni te sreds tva ne pro fit ni te or ga ni za cii treba da vni ma va at de ka tre ba da go pri me nu vaat na~e-lo to na mo di fi ci ra no to pra vi lo, od nos no naba ve ni te sred stva vo 2008 godina koi se pla te ni do 31.01.2009 godina da se kni ̀ at ka ko tro {ok na kla sa 4 i da se odo bri kon to to 900 - De lo ven fond, odnosno da se priznava kako rashod vo 2008 godina.

Obrt ni te sreds tva koi se do bi e ni na podarok ili kako donacija se kni ̀ at di rek no na kla sa 4 i se odo-bru va kon to 900 - De lo ven fond.

444

Page 23: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

23 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

Kusok na materijali vrz

tovar na delovniot fond

Primer 1:

Na ba ven e ma te ri jal vo magacin na zaliha po fa ktu ra broj 5 vo vred nost od 10.000 de na ri. Fa k-tu ra ta e pla te na vedna{.

Vrz os no va na iz vr {e ni ot po pis za 2008 go di na utvr den e ku sok na ma te ri ja li vo iz nos od 25.000 de na ri i spo red od lu ka ta se to va ri delovniot fond.

KNI@EWE:

198 - Drugi aktivnivremenski razgrani~uvawa .............10.000220 - Dobavuva~i .................................................10.000

Po faktura br. 5310 - Materijali na zaliha ......................10.000

900 - Deloven fond ............................................10.000Nabaveni materijali

400 - Potro{eni materijali ...................10.000100 - @iro smetka ..............................................10.000

Platena f-ra broj 5900 - Deloven fond .....................................10.000

310 - Materijali na zaliha ..............................10.000Po odluka br...

Ku sok na ma te ri ja li

vrz to var na od go vor no to li ce

Pri mer 2:

Vrz os no va na iz vr {e ni ot po pis za 2008 go di na utvr den e ku sok na ma te ri ja li vo iz nos od 25.000 de na ri za koj se to va ri od go vor no to li ce.

KNI@EWE:

160 - Pobaruvawa od rabotnici ..............25.000298 - Drugi pasivni vremenski

razgrani~uvawa .........................................25.000Zadol`uvawe na odgovornoto lice

900 - Deloven fond .....................................25.000310 - Materijali na zaliha ..............................25.000

Po odluka

KNI@EWE VO 2009 GODINA

1000 - @iro smetka ......................................25.000160 - Pobaruvawa od rabotnici .....................25.000

Po izvod od banka br...

298 - Drugi pasivnivremenski razgrani~uvawa .............25.000760 - Drugi prihodi ...........................................25.000

Evidencija na prihodot

Vi {ok na ma te ri ja li po iz vr {e ni ot po pis

Pri mer 3:

Po po pi sot za 2008 go di na utvr den e vi {ok na ma te ri ja li vo iz nos od 5.000 de na ri.

KNI@EWE:

310 - Materijali na zaliha ........................5.000900 - Deloven fond ..............................................5.000

Utvrden vi{ok na materijalipo odluka br. 5

Ku sok na si ten in ven tar

vrz to var na deloven fond

Pri mer 4:

So po pi sot na sit ni ot in ven tar na kra jot na go di na ta utvr den e ku sok na si ten in ven tar vo upo tre ba vo vred nost od 5.000 de na ri. So Od lu kata na or ga not na upra vu va we se to va ri de lov ni ot fond.

KNI@EWE:

900 - Deloven fond .......................................5.0003610 - Siten inventar

vo upotreba ..................................................5.000Utvrden kusok po odluka br. 5

Ku sok na si ten in ven tar vrz

to var na od go vor no to li ce

Pri mer 5:

So po pi sot na sit ni ot in ven tar na kra jot na go di na ta utvr den e ku sok na sit ni ot in ven tar vo upo tre ba vo vred nost od 5.000 de na ri. So od lu ka na or ga not na upra vu va we se to va ri od go vor no to li ce.

KNI@EWE:

160 - Pobaruvawa od rabotnici ................5.000298 - Drugi pasivni

vremenski razgrani~uvawa ......................5.000Zadol`uvawe na odgovornoto lice

445

Page 24: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 24

SMETKOVODSTVO

Branislav GULEV

900 - Deloven fond .......................................5.000361 - Siten inventar vo upotreba ....................5.000

Po odluka

KNI@EWE VO 2009 GODINA

1000 - @iro smetka ........................................5.000160 - Pobaruvawa od rabotnici .......................5.000

Po izvod od banka naplatenkusok od rabotnik

298 - Drugi pasivnivremenski razgrani~uvawa ...............5.000760 - Drugi prihodi .............................................5.000

Evidencija na prihodot

Vi {ok na si ten in ven tar

Pri mer 6:

So po pi sot na sit ni ot in ven tar na kra jot na go di na ta, utvr den e vi {ok vo vred nost od 3.000 de na ri.

KNI@EWE:

3610 - Siten inventarvo upotreba ...........................................3.000900 - Deloven fond ..............................................3.000

Utvrden vi{ok po odluka br. 5

446

USOGLASUVAWE NA SMETKOVODSTVENATA I FAKTI^KATA SOSTOJBA I SPROVEDUVAWE NA KONSTATIRANITESOSTOJBA I SPROVEDUVAWE NA KONSTATIRANITERAZLIKI KAJ BUXETITE I BUXETSKITE KORISNICIRAZLIKI KAJ BUXETITE I BUXETSKITE KORISNICI

Pro ce sot na po pi sot na imo tot, po ba ru va wa ta i ob vr ski te e re gu li ran vo Pra vil ni kot za sme-tko vods tvo to za bu xe ti te i bu xet ski te ko ris ni-ci ("Slu` ben ves nik na RM", broj 28/03, 62/06) i toa so odred bi te od ~len 29 zak lu~ no so ~len 35. Imaj }i gi pred vid odred bi te od na ve de ni ot pra-vil nik pred se koj bu xet ski ko ris nik e pro pi {a na za kon ska ob vr ska za spro ve du va we na po pi sot, {to po draz bi ra fi zi~ ko bro e we i me re we na imo tot, pro ce nu va we na po ba ru va wa ta i ob vr ski te, usog-la su va we na fa kti~ ka ta so sme tko vods tve na ta so-stoj ba i spro ve du va we na kon sta ti ra ni te raz li ki iska ̀ a ni vo ku so ci, od nos no vi {o ci.

OOdred bi te od ~len 34 od Pra vil ni kot za sme tko vods-tvo za bu xe ti te i bu xet ski te ko ris ni ci pro pi {u-

va at ob vr ski pred od go vor ni te li ca na bu xet ski te ko ris ni ci za:

Utvr du va we na na ~i not na li kvi di ra we na ku-so ci te;

De fi ni ra we na na ~i not na kni ̀ e we na vi {o-ci te;

Da va we pred log za ot pi {u va we na sta ri ne nap-la te ni po ba ru va wa;

Utvr du va we na na ~i not na ras ho du va we na od-del ni sreds tva;

Da va we pred log za pre ze ma we mer ki kon li ca ta

koi se od go vor ni za kon sta ti ra ni te ku so ci.Za pred la ga we na pret hod no na ve de ni te ~e ko ri

po treb no e kva li tet no spro ve den po pis od stra na na ko mi si i te za po pis, od pri ~i na {to ne stru~ no i ne kva li tet no iz vr {e ni ot po pis ne ma da mo ̀ e da gi de te kti ra raz li ki te po me |u fa kti~ ka ta i sme tko vods-tve na ta so stoj ba.

KOI SE PRI ̂ I NI TE ZA KON STA TI RA NI TERAZ LI KI ME \U FA KTI^ KA TA I

SME TKO VODS TVE NA TA SO STOJ BA?

Vo pra ksa ta se sret nu va at raz li~ ni pri ~i ni za kon sta ti ra ni raz li ki po me |u fa kti~ ka ta i sme tko-vods tve na ta so stoj ba:

Ne e vi den ti ran pri em na za li ha na tr gov ska sto-ka, ma te ri ja li, re zerv ni de lo vi ili si ten in ven tar, so {to ko mi si ja ta na po pis }e kon sta ti ra po go le ma ko li ~i na na za li ha za te ~e na vo ma ga cin ski te pro sto-rii vo od nos na sme tko vods tve na ta evi den ci ja;

Za ra di pret hod no na ve de no to ne re al no se iska-`u va so stoj ba ta na ob vr ski te spre ma do ba vu va ~i te, ta ka {to pri po pi sot }e se kon sta ti ra so stoj ba na ob vr ski po go le ma od onaa iska ̀ a na vo sme tko vods tve-na ta evi den ci ja;

Ne e vi den ti ra no po sto ja no sreds tva do bi e no od do ma {en ili stran ski do na tor, a za koe sme tko vods-tve ni ot se ktor ima do bi e no so od ve ten do ku ment i evi den ti ran vo sme tko vods tve na ta do ku men ta ci ja;

Page 25: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

25 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

447

Iz vr {e na kra` ba na vo zi lo, opre ma ili na za li-ha, pri {to fa kti~ ka ta so stoj ba na ovie sreds tva }e bi de po ma la od sme tko vods tve na ta so stoj ba;

Kon sta ti ra no o{te tu va we na del od za li ha ta pod vli ja nie na glo da ri ili pop la ve na od del na opre ma, po ra di {to ko mi si ja ta za po pis tre ba da gi iska ̀ e na po seb na po pis na li sta i da da de pred log za sud bi na ta na ovie ras ho du va ni sreds tva, od nos no za li ha.

KA KVO VLI JA NIE IMA ATKON STA TI RA NI TE RAZ LI KI VO

SME TKO VODS TVE NA TA EVI DEN CI JA?

Vo vr ska so ova pra {a we tre ba da se ima at pred vid odred bi te od ~len 18 od Za ko not za sme tko vods tvo to za bu xe ti te i bu xet ski te ko ris ni ci, ka de e pro pi {a no sme tko vods tve no to na ~e lo na pa ri~ no iska ̀ u va we na pri ho di te i ras ho di te, od nos no isti te se priz na va at vo per i o dot ko ga na sta na le, do de ka kon sta ti ra ni te vi {o ci i ku so ci ne se iska ̀ u va at ka ko pri ho di, od-nos no ras ho di.

Na ve de no to uka ̀ u va de ka kon sta ti ra ni te ne u sog-la se no sti po me |u fi zi~ ka ta (po pis) i sme tko vods-tve na ta so stoj ba izra ze ni vo ku so ci ili vi {o ci kaj bu xet ski te ko ris ni ci ne ma at vli ja nie na fi nan si ski-ot re zul tat, tu ku sa mo vrz Bi lans na so stoj ba za ra di re al no i ob je ktiv no iska ̀ u va we na so stoj bi te vo fi nan si ski ot iz ve {taj.

Za ra di ce los no usog la su va we na sme tko vods tve na ta so stoj ba so fa kti~ ka ta (po pis na ta), so po pi sot tre ba da se op fa tat si te sreds tva, po ba ru va wa i ob vr ski, i toa:

Ma te ri jal ni i ne ma te ri jal ni sreds tva koi se vo upo tre ba, von upo tre ba i sreds tva vo pod go to vka;

Za li ha na ma te ri ja li, re zerv ni de lo vi, si ten in ven tar, go to vi pro iz vo di i sto ki;

Pa ri~ ni sreds tva na sme tki te na bu xet ski ot ko ris nik, bla gaj na ta, de viz ni sreds tva na de viz na ta sme tka i de viz na ta bla gaj na;

Har tii od vred nost; Po ba ru va wa i ob vr ski; Tu |i sreds tva koi se na o |a at na ~u va we kaj ko-

ris ni kot.Vrz os no va na iz ve {ta i te od po e di ne~ ni te ko mi sii

za po pis, Cen tral na ta po pis na ko mi si ja iz go tvu va Iz ve {taj ka ko zbir na si te po e di ne~ ni iz ve {tai i po pis ni li sti od si te ko mi sii za po pis. Zbir ni ot iz ve-{taj se do sta vu va do od go vor no to li ce ili do or ga not na upra vu va we koj iz go tvu va ko ne~ na od lu ka, od nos no re {e nie da li i koj od pred lo zi te na Cen tral na ta po-pis na ko mi si ja }e bi dat pri fa te ni i na koj na ~in.

Iz ve {ta jot za iz vr {e ni ot po pis za ed no so re {e-ni ja ta od or ga not na upra vu va we se do sta vu va do sme-tko vods tve na ta slu` ba za ra di kni ̀ e we na raz li ki te i usog la su va we na sme tko vods tve na ta so fa kti~ ka ta so stoj ba utvr de na so po pi sot, i toa naj doc na dva e set

Page 26: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 26

SMETKOVODSTVO

448

de na pred ro kot pro pi {an za do sta vu va we na za vr{-na ta sme tka.

NA KOJ NA ̂ IN TRE BA DA SE SPRO VE DATKON STA TI RA NI TE RAZ LI KI VO

SME TKO VODS TVE NA TA EVI DEN CI JA?

Spro ve du va we to na kon sta ti ra ni te raz li ki vo sme-tko vods tve na ta evi den ci ja se vr {i na sled ni ot na ~in:

So po pi sot e kon sta ti ra no de ka bu xet ski ot ko-ris nik ko ri sti ned vi ̀ en imot za koj ne ras po la ga do ku ment/imo ten list ka ko do kaz za sops tve no sta. So og led na toa {to isti te se evi den ti ra ni ka ko gra de` ni ob je kti i Dr ̀ a ven-ja ven ka pi tal, tre ba da se iz vr {i stor ni ra we od na ve de ni te kon ta i da se evi den ti ra von bi lans no, se do de ka ne se obez be di so od ve ten do ku ment od nad le ̀ en or gan za sops tve-no sta na imo tot:

900 - Dr ̀ a ven - ja ven ka pi tal ...........22.500.000020 - Gra de` ni ob je kti ..............................22.500.000

990 - Von bi lans na akti va(gra de` ni ob je kti) ................... 22.500.000995 - Von bi lans na pa si va ..........................22.500.000

So po pi sot e utvr de no de ka bu xet ski ot ko ris-nik ne ma evi den ti ra no ob jekt koj e do bi en, a za koj do pol ni tel no e obez be den imo ten list od ov la ste-na ta in sti tu ci ja. Za ra di utvr du va we na ob je ktiv-na ta - pa zar na ta vred nost iz vr {e na e pro cen ka na ov la sten pro ce ni tel spo red ko ja vred no sta na ovoj ob jekt iz ne su va 12.345.000 de na ri:

020 - Gra de` ni ob je kti ......................12.345.000900 - Dr ̀ a ven - ja ven ka pi tal ..................12.345.000

Ko mi si ja ta za po pis kon sta ti ra la ras ho du va no pat ni~ ko vo zi lo koe ne e vo funk ci ja, za ra di {to pred lo ̀ i la otu |u va we na isto to sog las no odred bi-te od Za kon za ko ri ste we i ras po la ga we so stva ri te na dr ̀ av ni te or ga ni:

Na bav na vred nost .......................................615.000 Is pra vka na vred no sta dode not na ku so kot ........................................461.250

Se ga{ na vred nost ......................................153.750

900 - De lo ven fond ...................................153.750029 - Aku mu li ra na amor ti za ci ja ..........461.250

022 - Opre ma ......................................................615.000

Utvr de na e kra` ba na pat ni~ ko vo zi lo za koe e pri ja ve no na nad le ̀ en or gan. Spo red kon sta ti ra na-ta so stoj ba ku so kot e od ob je ktiv ni pri ~i ni:

Na bav na vred nost ....................................4.880.800 Is pra vka na vred no stado de not na ku so kot ................................2.356.000

Se ga{ na vred nost ..................................2.524.800

900 - De lo ven fond ................................2.524.800029 - Aku mu li ra na amor ti za ci ja .......2.356.000

022 - Opre ma ...................................................4.880.800

Utvr den e ku sok na TV, do ma{ no ki no i CD ple er, ka ko re zul tat na ne so od vet na gri ̀ a na li ce to nad-le` no za isti te:

Na bav na vred nost .......................................123.500 Is pra vka na vred no stado de not na ku so kot .....................................45.670

Se ga{ na vred nost ........................................77.830

900 - Dr ̀ a ven - ja ven ka pi tal ..................77.830029 - Aku mu li ra na amor ti za ci ja ............45.670

022 - Opre ma ......................................................123.500150 - Po ba ru va wa od vra bo te ni te ..........77.830

298 - Dru gi pa siv ni vre men skiraz gra ni ~u va wa .........................................77.830

Na red na ta go di na ko ga }e se nap la tat po ba ru va-wa ta od vra bo te no to li ce }e se spro ve de sled no to kni ̀ e we:

100 - Sme tka .................................................77.830725 - Dru gi ne da no~ ni pri ho di .......................77.830

298 - Dru gi pa siv ni vre men skiraz gra ni ~u va wa .................................77.830150 - Po ba ru va wa od vra bo te ni te ..................77.830

Page 27: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

27 Rafajlovski konsalting

SMETKOVODSTVO

298 - Dru gi pa siv ni vre men skiraz gra ni ~u va wa ............................1.225.600122 - Po ba ru va wa od

ku pu va ~i vo zem ja ta .............................1.225.600198 - Dru gi aktiv ni vre men ski

raz gra ni ~u va wa ............................3.114.000220 - Ob vr ski spre ma

do ba vu va ~i vo zem ja ta .........................3.114.000

Po mal ku iska ̀ a ni po ba ru va wa vo sme tko vods tve-na ta evi den ci ja za iz nos od 889.700 de na ri za ra di ne e vi den ti ra no po ba ru va we za za kup ni na, a po ve }e iska ̀ a ni ob vr ski za iz nos od 324.500 de na ri za ra di dvojno evi den ti ra we na ista fa ktu ra do bi e na od do ba vu va ~ot:

122 - Po ba ru va wa od ku pu va ~ivo zem ja ta ..........................................889.700 298 - Dru gi pa siv ni vre men ski

raz gra ni ~u va wa .......................................889.700220 - Ob vr ski spre ma do ba vu va ~i

vo zem ja ta ..........................................324.500198 - Dru gi aktiv ni

vre men ski raz gra ni ~u va wa ..................324.500

Od iz ne se no to mo ̀ e da se za be le ̀ i de ka usog la su va-we to na po ba ru va wa ta i ob vr ski te ne pre diz vi ku va at iska ̀ u va we na vo nred ni pri ho di, od nos no vo nred ni ras ho di, za ra di pri me na na odred bi te od Za ko not za sme tko vods tvo za bu xe ti te i bu xet ski ko ris ni ci, spo red koi pri ho di te i ras ho di te se iska ̀ u va at ko ga po stoi pri liv, od nos no od liv na pa ri~ ni sreds tva na sme tka ta na bu xet ski ot ko ris nik, pri {to se pri me-nu va at kon ta ta za aktiv ni i pa siv ni vre men ski raz gra-ni ~u va wa za ra di vre men sko od lo ̀ e no pri ka ̀ u va we na pri ho di te i ras ho di te vo per i o dot ko ga na sta nu va pro me na na pa ri~ ni ot tek na sme tka ta.

449

Ka ko {to mo ̀ e da se za be le ̀ i sme tko vods tve ni te trans ak cii se spro ve du va at sog las no odred bi te od ~len 18 od Za ko not za sme tko vods tvo to na bu xe ti te i bu xet ski te ko ris ni ci, pri {to pri ho di te ne se iska-`u va at vo mo men tot na evi den ti ra we na po ba ru va wa-ta od vra bo te no to li ce, tu ku na red na ta go di na ko ga }e se nap la tat po ba ru va wa ta i ko ga }e se evi den ti ra pri li vot na pa ri~ ni te sreds tva.

Za ra di ne so od vet na sme tko vods tve na po li ti ka na ba ve ni ot si ten in ven tar ne e evi den ti ran vo sme-tko vods tve na ta evi den ci ja, a isti ot od stra na na ko mi si ja ta za po pis e kon sta ti ran ka ko za li ha:

360 - Si ten in ven tar na za li ha .............323.450901 - Osta nat ka pi tal .....................................323.450

Utvr den e ku sok na kan ce la ri ski ma te ri ja li vo iz nos od 227.690 de na ri za ra di kra` ba ko ja e pri ja ve na na nad le` ni te or ga ni:

901 - Osta nat ka pi tal .............................227.690310 - Ma te ri ja li na za li ha ............................227.690

Utvr de no e ku sok na si ten in ven tar vo iz nos od 444.500 de na ri za ra di ne gri ̀ a na od go vor no to li ce:

901 - Osta nat ka pi tal .............................444.500360 - Si ten in ven tar

na za li ha ...................................................444.500150 - Po ba ru va wa od vra bo te ni te ........444.500

298 - Dru gi pa siv ni vre men skiraz gra ni ~u va wa .......................................444.500

Ko ga }e se nap la tat po ba ru va wa ta vo na red na ta 2009 go di na }e se spro ve de sled no to kni ̀ e we:

100 - Sme tka ...............................................444.500725 - Dru gi ne da no~ ni

pri ho di .....................................................444.500298 - Dru gi pa siv ni vre men ski

raz gra ni ~u va wa ...............................444.500150 - Po ba ru va wa od

vra bo te ni te .............................................444.500

So po pi sot na po ba ru va wa ta i ob vr ski te ko mi si-ja ta za po pis ne kon sta ti ra la iz ves ni ne u sog la su va-wa po me |u sme tko vods tve na ta vred nost i fa kti~-ka ta so stoj ba:

Po ve }e iska ̀ a ni po ba ru va wa vo sme tko vods tve-na ta evi den ci ja za iz nos od 1.225.660 de na ri, za ra di evi den ti ra ni po ba ru va wa koi se od ne su va at za na red-ni ot per i od, a po mal ku iska ̀ a ni ob vr ski za iz nos od 3.114.000 de na ri za ra di ne e vi den ti ra na fa ktu ra od do ba vu va ~ot:

Page 28: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 28

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

OBVRSKI I ROKOVI [

TO TREBA

DA SE ISPO^ITUVAAT

DO KRAJOT

NA JANUARI 2009 GO

DINA

Jasmina Jasmina RAFAJLOVRAFAJLOVSKASKA

450

ППravnite lica do krajot na 2008 godina i vo januari 2009 go di na, treba da is po~i tu va-

at pove}e obv r s ki i ro kovi svrza ni so svo eto ra bo tewe. Za del od niv samo potse tuvame, a za del da va me upatstva vo ovoj broj na Rep re zent. Kako poz na ~ajni bi gi na gla sile:

Donesuvawe Odluki za spro ve-duvawe na popisot so sos toj ba na 31 Dekemvri 2008 godinaObvrznici: Site pravni lica i fizi~ki lica vr{iteli na dejnostRok: Dekemvri 2008 godinaNadle`nost za odlu~uvawe: Organot na upravuvawe(Obraboteno vo napisot "Pop-is na sredstvata i obvrskite za 2008 godina" vo spi sanieto Repre zent broj 11/08)

Izbor na revizori za delovnata 2008 godinaObvrznici: Site subjekti {to soglasno ZTD se dol`ni svoite fi nan siski izve{tai da gi pod-lo`at na revizijaRok: Krajot na 2008 godinaNadle`nost za odlu~uvawe: Sobirot na sodru`nici kaj DOO, odnosno sobranieto na akcioneri kaj AD

Izmeni ili dopolnuvawa na smetkovodstvenite po litiki za 2009 godinaObvrznici: Site subjekti koi se dol`ni smetkovodstvoto da go vodat soglasno ZTD

Rok: Krajot na 2008/po~etok na 2009 godinaNadle`nost za odlu~uvawe:Organot na upravuvawe(Op{t akt {to treba da go izgot vi kompanijata vo zavis-nost od spe cifikite na svoja-ta dejnost kako i od efektite {to sakaat da se pos tignat vo Fi nan siskite izve{ tai)

Donesuvawe Odluka za visi na-ta na blagajni~kiot maksi mum za 2009 godinaObvrznici: Site pravni lica i fizi~ki lica vr{iteli na dejnostRok: Dekemvri 2008 godinaNadle`nost za odlu~uvawe:Organot na upravuvaweNapomena: Primer na Odluka za blagaj ni~ki maksimum za 2009 godina e dadena na krajot na napisot.

Obrazec PDD-MPObvrznici: Isplatuva~ot na li~ni primawa - plati za mesec noemvri 2008 godinaRok: Najdocna do 08 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Do UJP

MPPP prijava za plata za me-sec dekemvri 2008 godinaObvrznici: Site pravni i fi zi ~-ki lica isplatuva~i na plata za koi so zakon e propi{ana obvrs-ka za pla}awe na pridonesot za penzisko i invalidsko osiguru-vawe za svoite vraboteni

Rok: 15 Januari 2009 godina Prijava za registracija na DDV - Obrazec DDV-01 obvrznici za 2009 godinaObvrznici: Site koi ne bile re-gistrirani za celite na DDV, a vo 2008 godina ostvarile vku pen bruto promet nad 1.300.000 den.Rok: 15 Januari 2009 godinaNadle`nost za odlu~uvawe:Ovlastenoto lice

Prijava za dobrovolna regis-tra cija na DDV obvrzniciObvrznici: Site {to sakaat dobrovolno da se registriraat, a vo 2008 godina ne ostvarile vku-pen promet nad 1.300.000 den.Rok: 15 Januari 2009 godinaNadle`nost za odlu~uvawe:Ovlastenoto lice

Barawe za deregistracija za DDV - Obrazec DDV-01BObvrznici: Subjekti koi dob-rovolno se registriraa vo 2004 godina i sakaat da se deregist-riraat vo 2009 godinaRok: 15 Januari 2009 godinaNadle`nost za odlu~uvawe:Ovlasteno lice

Obrazec MDB za mesec dekem-vri 2008 godinaObvrznici: Site dano~ni ob vrz-ni ci na danokot na dobivka se dol-`ni da dostavat Obrazec MDB za pla}awe na akontacija na danokot na dobivka za mesec DekemvriRok: Najdocna do 15 Januari 2009 godina

Page 29: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

29 Rafajlovski konsalting

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

Dostavuvawe: Obrazecot MDB do UJP, a virmanite za pla}awe do nositelot na platen promet

Obrazec DDV-04Obvrznici: Golemite dano~ni ob vrznici za mesec dekemvri 2008 godina, malite dano~ni ob-vrznici za periodot oktomvri-dekemvri 2008 godina i dobro-volno registriranite dano~ni obvrznici za period januari - dekemvri 2008 godinaRok: Najdocna do 15 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Obrazecot DDV-04 do UJP, a virmanite za pla}a we do nositelot na platen promet

Obrazec AKC-MMObvrznici: Proizvoditelite na mineralni masla za mesec de kem vri 2008 godinaRok: Najdocna do 15 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Obrazecot do UJP Generalna direkcija Skopje, a vir manite za pla }awe do nosi-te lot za platen promet

Obrazec AKC-PAObvrznici: Imatelite na ak-ciz na dozvola za patni~ki avto-mobili za mesec dekemvri 2008 godinaDostavuvawe: Obrazecot do UJP Generalna direkcija Skopje, a virmanite za pla }awe (Obrazec PP 50) do nosi telot na platen promet

Obrazec AKC-AAPObvrznici: Proizvoditelite na pivo, kako i proizvodite lite na vino i penlivo vino do kolku imaat dobieno akcizna dozvolaRok: Najdocna do 15 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Obrazecot do UJP Generalna direkcija Skopje, a virmanite za pla }awe do nosi-telot na platen promet

Obrazec MI - Mese~en izve{taj za transakcii so stranstvoObvrznici: Rezidenti koi ne se ovlasteni banki, a imaat otvo reno smetka vo stranstvo i re zidenti koi vo raboteweto

vr {at naplata i pla}awe vo efe k tivni stranski pariRok: 20 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Obrazecot MI se dostavuva do NBRM

Obrazec KIPO za posledniot kvartal za 2008 godina oktom-vri - dekemvriObvrznici: Rezidenti koi ko-mercijalnoto rabotewe so nere-zidenti imaat pobaruvawa i ob vrski koi neposredno nasta-nu vaat vo transakciite so nere-zidenti, bez ogled na ~ija smetka e sklu~ena transakcijata.Rok: Najdocna do 30 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Do NBRM

Obrascite DD-01 i DD-06Obvrznici: Dano~ni obvr zni ci koi ostvaruvaat do biv ka od vr-{ewe dejnost vo zem jata i stra-nstvo, kako i prav ni lica koi ne se rezi den ti na RM za dobivkata {to ja ostvaruvaat od vr{e we dejnost na teritorijata na RM dokolku koristat dano~ni pov-lastici za 2008 godinaRok: Najdocna do 31 Januari 2009 godina (Obrazecot DD-02 mo`e da se podnese naj doc na do

31 Mart 2009, no ne podocna od 30 Juni 2009 go di na)Dostavuvawe: Obrascite se dostavuvaat do UJP(Obraboteno vo prodol`enie)

Obrazec DIObvrznici: Pravni i fi zi~ ki lica koi vo tekot na 2008 go-dina se steknale ili po~nale da koristat ne dvi ̀ en imotRok: Najdocna do 31 Januari 2009 godinaDostavuvawe: Obrascite se dostavuvaat do op{tinskata administracija na op{tinite vo gradot Skopje i administra-cijata na gradot Skopje kade {to se nao|a imotot

Obra zec: Pis me na pres me tka na pla ta ta, pri do ne si te od pla-ta i na do me sto ci te na pla ta za iz mi na ta ta go di na per i odOb vrz nik: Ra bo to da va ~ot e dol-`en da mu iz da de na ra bot ni kot pis me na pres me tka na pla ta ta, pri do ne si te od pla ta i na do me-sto ci te na pla ta za iz mi na ta ta go di na, od ko ja se gle da pres me-tka ta i pla }a we to na da no ci te i pri do ne si te. Rok: 31 Ja nu a ri 2009 go di na.

DONESUVAWE ODLUKA ZA BLAGAJNI^KI DONESUVAWE ODLUKA ZA BLAGAJNI^KI MAKSIMUM ZA 2009 GODINAMAKSIMUM ZA 2009 GODINA

Vrz osnova na ~len ___ od Statutot na AD ______________________ i ~len 20 od Zakonot za platniot promet, Upravniot odbor (direktorot), na den 28.12.2008 godina, donese

ODLUKAza blagajni~ki maksimum za 2009 godina

1. Se utvrduva blagajni~ki maksimum za 2009 godina vo iznos od 500.000 denari.

2. Site pari~ni sredstva od dnevniot pazar primeni vo gotovo po koja i da bilo osnova se uplatuvaat na transakciskata smetka kaj nositelot na platen promet, istiot den, a najdocna naredniot raboten den od denot na naplatata.

3. Ovaa odluka se primenuva od denot na donesuvaweto.4. So stapuvawe vo sila na ovaa odluka, prestanuva da va`i Odlukata za

blagajni~ki maksimum donesena od Upravniot odbor na den 10.12.2007 godina.

PRETSEDATEL NA

UPRAVEN ODBOR (DIREKTOR),

451

Page 30: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 30

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

BBo Zakonot za danokot na dobi- vka ("Slu`ben vesnik na RM",

broj 80/93...160/07, vo nata mo {-niot tekst: Zakonot) i Pravil ni-kot za na~inot na pres metuvawe i uplatu va we na danokot na do-bi v ka i spre~u vawe na dvojno oslo bo duva we i dvoj no odano~u-vawe ("Slu ̀ ben ves nik na RM", broj 92/01...21/08, vo na ta mo { niot tekst: Pravil ni kot), pro pi{ana e mo` nost da no~ niot obvrz nik da ko-ris ti t.n. da no~ni "po v las ti ci" do kolku ima sog las nost od Up ra-vata za jav ni pri hodi dobiena vrz osno va na pod neseno barawe.

Do kolku dano~niot obvrznik saka da gi koristi dano~nite "pov-las ti ci", po godi{nata smetka za 2008 godina, do Upravata za javni pri hodi treba da podnese barawe na propi{anite obrasci i toa:

DD-01 Barawe soglasnost za priznavawe na rashodi te vo Dano~niot bilans;

DD-02 Barawe soglasnost za usoglasuvawe na priho-dite vo Dano~niot bi-lans (zaguba);

DD-06 Barawe za dano~na kon-solidacija; i

DD-07 Barawe odobrenie za da-no~no osloboduvawe vrz osnova na voveduvawe vo upotreba na odobren sistem na oprema za re-gistrirawe na gotovin-ski pla}awa.

KOI DANO^NI OBVRZNICI SE KOI DANO^NI OBVRZNICI SE PODNOSITELI NA BARAWETO?PODNOSITELI NA BARAWETO?

Dano~ni obvrznici - podnosite-li na barawata se pravni lica (sub jekti) - rezidenti na RM, koi ostvaru vaat do bivka od vr{ewe

dejnost vo zem ja ta i stranstvo, kako i prav ni te li ca koi {to ne se rezi-denti na RM za do biv kata {to ja ostvaruvaat od vr{ewe dej nost na teritorijata na Repub li kata.

ROK NA DOSTAVUVAWE NA ROK NA DOSTAVUVAWE NA BARAWATA ZA 2008 GODINABARAWATA ZA 2008 GODINA

Site barawa za 2008 godina na Ob rascite: DD-01 i DD-06 do UJP se pod ne su vaat najdocna do 31 Januari 2009 godina, a baraweto na Obra ze-cot DD-02 najdocna do 31 Mart vo godi nata {to sledi po godinata vo koja e ostvarena zagubata, no ne podocna od 30 Juni, a barawe-to na obrazecot DD-07 da no~niot obvrznik mo`e da go pod nese i pred podnesuvaweto na obra zecot MDB, odnosno da go ostva ruva pravoto na namaluvawe na danokot na dobivka so mese~ ni te akontacii.

KONTROLA NAKONTROLA NADOSTAVENITE BARAWADOSTAVENITE BARAWA

Odgovornite lica vo Regio nal-nata direkcija na UJP (Skopje, Bi tola, Prilep, Strumi ca, [tip i Tetovo), do kade dano~ nite obvrz-nici gi podnesuvaat ba ra wata, vr-{at uvid vo poda to cite i proprat-nata dokumentacija, a mo ̀ e da predlo`at da se izvr{i i ek sterna kontrola kaj dano~niot obvrznik.

PRIZNAVAWE NA ODDELNIPRIZNAVAWE NA ODDELNIRASHODI VO DANO^NIOT BILANSRASHODI VO DANO^NIOT BILANS

DD-01 Barawe soglasnostza priznavawe na rashodi te vo Dano~niot bilans

Soglasno ~len 15 i 16 od Za-ko not i ~len 4 to~ka 10 i 11 od

Pra vil ni kot, rashodite za koi se pod ne su va barawe do UJP se:

rashod vrz osnova na otpis na preostanatata sega{na vred-nost na sredstvata koi ne mo-`at natamu da se koristat;

rashodite na zgolemena amor-tizacija, koga so primenata na funkcionalnata metoda na amo r ti zacija, vkupnata amor-tiza cija na obvrz nikot se zgo-le muva za po ve}e od 10% od amor ti zacijata presmeta na po propor cio nal nata metoda.Pokraj iznosot na rashodite za

koi se podnesuva baraweto, dano~-nite obvrznici zaedno so Obra ze-cot DD-01 zadol`itelno dosta vu-va at i propratna dokumentacija so ko ja go pojasnuvaat baraweto, od-nos no so koja ja doka`uvaat oprav-da nosta za dano~noto priznavawe na iska ̀ anite rashodi.

Vrz osnova na baraweto na Ob-ra zec DD-01 dostaveno najdocna do 31 Januari 2009 godina, Upravata za javni prihodi najdocna do 20 Fev-ruari 2009 godina }e go prifati i odobri baraweto so dostavuvawe na Obrazecot DD-11 "Soglasnost" za podnesenoto "Barawe soglas-nost za priznavawe na rashodite vo dano~ niot bilans", odnosno }e go od bie podnesenoto barawe na Ob ra zecot DD-21 "Re{enie" za pod neseno "Barawe soglasnost za pri z navawe na rashodite vo dano~niot bilans".

USOGLASUVAWE NA PRIHODITEUSOGLASUVAWE NA PRIHODITEVO DANO^NIOT BILANSVO DANO^NIOT BILANS

DD-02 Barawe soglasnost za usoglasuvawe na prihodite voDano~niot bilans

Soglasno ~len 23-a od Zakonot i ~len 5 to~ka 4 od Pravilnikot, dano~niot obvrznik mo`e zagu-bite od delovnite, finansiskite i nedelovnite transakcii da gi prenese vrz tovar na dobivkata vo idnite presmetkovni periodi, no

BARAWA ZA DOBIVAWE SOGLASNOST BARAWA ZA DOBIVAWE SOGLASNOST OD UJP ZA KORISTEWE DANO^NI OD UJP ZA KORISTEWE DANO^NI POVLASTICI OD DANOKOT NA DOBIVKAPOVLASTICI OD DANOKOT NA DOBIVKA

452

Page 31: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

31 Rafajlovski konsalting

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

najmnogu do 3 godini smetano od godinata vo koja se iska`ani.

Ova pravo se iska`uva vrz os no va na podneseno barawe na Ob ra zecot DD-02 od strana na dano~ niot obvrznik do UJP.

Dano~nite obvrznici zaedno so Obrazecot DD-02 zadol`itelno dostavuvaat i propratna dokumen-tacija so koja go pojasnuvaat bara-weto, odnosno so koja ja doka ̀ u-vaat opravdanosta na usoglasuvawe na prihodite za iznosot na iska-`anite zagubi od delovni, finan-siski i nedelovni transakcii, vrz tovar na dobivkata vo idnite pre smetkovni periodi.

Iska`anata zaguba po godi{ na-ta smetka za 2007 godina, dano~ niot ob vrznik }e mo`e da ja prene se vrz to var na dobivkata iska`a na za 2008 godina do kolku dostavil ba ra-we na Obrazecot DD-02, naj docna do 31 Mart 2008 godina, no ne po doc na od 30 Juni 2008 godina. Barawata koi bile dostaveni po 30 Juni 2008 godina UJP nema da gi razgleduva.

Upravata za javni prihodi vo rok od 60 dena, a najdocna do 31 Dekemvri 2008 godina }e go pri-fati i odobri baraweto na obra-zecot DD-12 "Soglasnost" za pod-nesenoto "Barawe soglasnost za usoglasuvawe na prihodite vo da no~-niot bilans", odnosno }e go od bie podnesenoto barawe na ob ra zecot DD-22 "Re{enie" za podne seno barawe "Soglasnost za usog la suvawe na prihodite vo dano~ ni ot bilans".

DANO^NA KONSOLIDACIJADANO^NA KONSOLIDACIJA

DD-06 Barawe za dano~na konsolidacija

Soglasno ~len 6 od Zakonot i ~len 9 od Pravilnikot, mati~noto pravno lice i ~lenovite na gru-pata koi pretstavuvaat grupa na pravni lica, do kolku se site re-zidenti na Republika Makedonija i do kolku me|u niv postoi nepos-red na ili posredna kontrola nad naj malku 90% od akciite ili od

ude lot, mo`at da no kot na dobivka da go pla }aat ka ko eden ob vr znik (da no~ na kon so lidacija).

Baraweto za da no ~na konso-li dacija Ob razecot DD-06 go pod ne suva ma ti~noto pra vno lice (vla deja~koto dru {tvo), do UJP - Re gi o nalnata di rekcija spo red se-di{ teto na da no~niot obvrznik.

Odobrenata dano ~na konsoli-dacija se pri me nuva najmalku pet godini. Do kolku ~le novite na gru-pata se otka`at od da no~ na ta konso-lidacija pred is tekot na rokot od pet godini, site ~le no vi na grupata sraz mer no ja pla }aat razli ka ta za smetka na dano~ noto oslobo du vawe koe go isko ristile.

Vrz osnova na ba ra we to na Ob-ra zec DD-06 dos taveno najdocna do 31 Januari 2009 godina Upra va ta za javni prihodi najdocna do 20 Fev-ruari 2009 go dina }e go pri fa ti i odobri ba raweto so dosta vu va we na obra ze cot DD-16 "Odob re nie" za podne senoto "Barawe za da no~ na konso lidacija", odnosno }e go od bie pod ne se noto "Barawe na ob ra ze cot DD-26 "Re{e nie" za pod neseno "Ba-rawe za dano~ na kon so lidacija".

DD-07 Barawe za dano~no osloboduvawe vrz osnova na voveduvawe vo upotreba na odobren sistem na oprema za registrirawe na gotovinskite pla}awa

Dano~nite obvrznici koi naba-vile i vovele vo upotreba odobren fiskalen sistem na oprema za re gistrirawe na gotovinskite pla }awa, pravoto za namaluvawe na presmetaniot danok na dobivka so glasno ~len 36-b od Zakonot, mo-`at da go ost varat so podnesuvawe na bara we na propi{aniot Obra zec DD-07, do Regionalnite direk cii na UJP na koi spored svoeto se di{ te ñ pripa|aat (Skopje, Bito la, Pri lep, Strumica, Tetovo i [tip).

Napomena: Dano~noto namalu-vawe se ostvaruva vo iznos na na-

bavenata i vovedena vo upotreba fiskalna aparatura za regist ri-rawe na gotovinskite pla}awa bez iznosot na presmetaniot DDV, kaj registriranite DDV obvrznici.

Dano~niot obvrznik kon bara-we to na Obrazec DD-07 treba da dostavi:

Fak tu ra za izvr{ enata na ba-vka na fis kalnata ap aratura;

Re{e nie za re gi stracija na fiskalniot sistem na oprema (Ob-razec FA02/1) iz dadeno od UJP (vo foto kopija).

Obrazecot DD-07 dano~nite obvrznici go dostavuvaat do UJP naj docna pred podnesuvaweto na Obra zecot MDB vo koj go ostva-ru vaat pravoto za namaluvawe na danokot, odnosno naredniot me sec koj sledi po mesecot vo koj e odobren i vove den vo upotreba sistemot za regi s trirawe na gotovin skite pla}a wa.

Do kolku dano~niot obvrznik ne dostavi barawe, odnosno ne go isko ri sti pravoto za namaluvawe na pre smetaniot danok na dobivka so me se~ nite akontacii vo 2008 godi na, mo`e do 31.01.2009 godina da do stavi barawe na Ob ra zec DD-07, a Upra vata za javni prihodi naj docna do 20.02.2009 go dina }e go prifati i odobri bara weto so dostavuvawe na obra ze cot DD-17 "Re{enie" za odo b-ru va we za pod nesenoto "Bara we za da no~ no os lo boduvawe vrz os nova na vove du va we vo upotreba na odob ren sis tem na oprema za regist ri ra we na go to vinskite pla}awa", od nosno }e go od bie podne se noto ba rawe na ob raze cot DD-27 "Re{e nie" za od bi vawe na podneseno "Ba ra we za da no~ no os loboduvawe vrz os nova na vove du vawe vo upot re ba na odob ren sis tem na oprema za re gi st rirawe na gotovinskite pla}awa".

Napomena: ObrasciteDD-01; DD-02 i DD-06 mo`ete da gi simnete od ofi ci-jalnata veb strana na UJP (www.ujp.gov.mk).

453

Page 32: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 32

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

REGISTRACIJA NAREGISTRACIJA NATRGOVSKITE DRU[TVATRGOVSKITE DRU[TVAZA GODI[EN DANOKZA GODI[EN DANOKNA VKUPEN PRIHODNA VKUPEN PRIHOD

Po istekot na periodot vo koj dano~niot obvrznik go ispolnil baraniot uslov (treta godina od ednokratniot period od trite godini vo koi e ostvaren vkupen prihod od 3.000.000 denari) se vr{i registracija na dano~niot obvrznik - trgovec, za celite na odano~uvaweto so godi{niot da-nok na vkupen prihod. Za taa cel, dano~nite obvrznici se dol`ni, najdocna do 28/29 fevruari vo godinata {to sledi po godinata za koja danokot se utvrduva, da podnesat do organot za javni pri-hodi Obrazec RDO-VP - Prijava za registracija na trgovsko dru{tvo za primena na godi{en danok na vkupen prihod, koj go propi{uva Ministerot za finansii, zaradi nivno registrirawe.

Organot za javni prihodi iz-dava Re{enie za registracija na trgovecot za odano~uvawe za vk-upniot prihod, najdocna do 31 mart vo godinata {to sledi po godinata za koja{to danokot na vkupen pri-hod se utvrduva.

PAU[ALNOPAU[ALNOPLA]AWE NA PERSONALENPLA]AWE NA PERSONALEN

DANOK NA DOHODDANOK NA DOHOD

Sog las no odred bi te na ~len 31 od Za ko not za personalen da nok na do-hod ("Slu` ben ves nik na RM", broj 80/93...160/07), ob vrz nik koj gi is pol-nu va kri te ri u mi te od ovoj ~len, ima pra vo da pod ne se ba ra we za da no kot od do hod za pri ho di te od vr {e we na dej nost da go pla }a spo red pa u {al no utvr den ne to pri hod.

Ba ra we to do UJP se do sta vu va na Obra ze cot PDD-P- Ba ra we za pa u {al no pla }a we na per so na len da nok od do hod.

Rok: 31 De kem vri 2008 go di na (za os tva ru va we na pra vo to za na-red na go di na).

15 JANUARI 2009 GODINA KRAEN ROK 15 JANUARI 2009 GODINA KRAEN ROK ZA DOSTAVUVAWE NA PRIJAVATA ZA ZA DOSTAVUVAWE NA PRIJAVATA ZA REGISTRACIJA NA DDV OBVRZNICIREGISTRACIJA NA DDV OBVRZNICI

OOdredbite od Zakonot za da nokot na dodadena vrednost se odnesuvaat na site fi zi~ ki lica, pravni lica i zdru ̀ enija koi ostva ruvaat

prihodi vo ram ki te na samostojna stopanska de jnost i toa: proizvodstvena, tr go v ska, zana et ~iska ili vr{iteli na dej nost, rudarstvo, zemjodelie, {u mar stvo, davawe pod zakup na mate ri jalni i nematerijalni dob ra i drugo.

Dano~nite obvrznici za celite na danokot na dodadena vrednost koi imaat sedi{te, podru`nica, postojano `iveali{te ili pres tojuvali{te vo zemjava se dol`ni da se registriraat za celite na danokot na dodadena vrednost.

Obvrskata za registracija na da no~nite obvrznici e propi{ana vo: Zakonot za danokot na do da de na vrednost ("Slu`ben vesnik na RM", broj 44/99...103/08, vo nata m o { niot tekst: Zako not za DDV);

Pravilnik za formata i sodr ̀ i nata na prijavata za regis tracija za danokot na dodadena vrednost ("Slu`ben vesnik na RM", broj 29/03, vo na ta mo{ ni ot tekst: Pravilnik za re gis tracija na DDV);

Pravilnik za na~inot na pri me na na Zakonot za danokot na dodadena vrednost kaj lica so sopstveni~ka, organizaciska ili upravuva~ka povrzanost koi mo`at ili na koi im e na lo`eno da se registriraat kako eden dano~en obvrznik ("Slu` ben vesnik na RM", broj 22/04, vo natamo{niot tekst: Pra vil nik za povrzani lica).

REGISTRACIJA NA DDV OBVRZNICIREGISTRACIJA NA DDV OBVRZNICIZADOL@ITELNAZADOL@ITELNA

REGISTRACIJA ZA DDVREGISTRACIJA ZA DDV

Registracija na dano~ni obvrznici

koi ne bea registrirani za DDV, a

vr{ea dejnost vo 2008 godina

Soglasno ~len 51 od Zakonot za DDV, site dano~ni obvrznici, ~ij vkupen promet vo izminatata ka len darska godina (2008 godina) nadminal iznos od 1.300.000 de-nari, obvrzani se za registracija za danokot na dodadena vrednost.

Registracija na dano~ni

obvrz nici pri otpo~nuvawe na

stopan ska dejnost

Ako se po~nuva so vr{ewe na stopanska dejnost, pri utvrdu-vaweto na preduslovite za regis-tracija treba da se pojde od pred-

videniot vkupen promet za kalen-darskata godina.

Pri otpo~nuvawe so vr{ewe na dejnosta vo tekot na godinata, procenetiot vkupen promet treba da se presmeta kako godi{en pro-met. Prijavata za registracija tre ba da se podnese vo rok od 8 dena po otpo~nuvawe na dejnosta (~len 51 stav 6 od Zakonot za DDV).

DOBROVOLNADOBROVOLNAREGISTRACIJA ZA DDVREGISTRACIJA ZA DDV

Dano~nite obvrznici koi ne se ob vrzani za registracija na dano kot na dodadena vrednost (~ij pro met vo kalendarskata godina ne nadminuva 1.300.000 denari), sog-lasno stav 4 od ~len 51 od Zakonot za DDV mo`at dobrovolno da se re gis triraat za danokot na doda-dena vrednost.

454

Page 33: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

33 Rafajlovski konsalting

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

REGISTRACIJA NA DDV OBVRZNICI

PODNESUVAWE PRIJAVA ZAPODNESUVAWE PRIJAVA ZAREGISTRACIJAREGISTRACIJA

So Pravilnikot za registra ci ja na DDV e propi{ana formata i so dr-`inata na noviot Obrazec DDV-01 - Prijava za registracija na dano kot na dodadena vrednost, ka ko i upatstvo za popolnuvawe na istata.

Prijavata za registracija se do sta vuva po po{ta do Regional-niot centar za DDV ili li~no do Pod ra~ nata edinica na Upravata za javni prihodi (UJP), spored se di{ teto/`iveali{teto na dano~ -niot obvrznik.

Prijavata za registracija se podnesuva najdocna do 15 Januari 2009 godina, odnosno vo rok od 8 dena od po~etokot od vr{eweto na dejnosta za dano~en obvrznik koj zapo~nal so vr{ewe na dejnost.

Napomena: Kon prijavata se podnesuva izvod od `iro smetka, ili faktura (vlezna).

RE[ENIE ZA UPIS VO REGISTAROT RE[ENIE ZA UPIS VO REGISTAROT NA DANO^NI OBVRZNICI NA DDVNA DANO^NI OBVRZNICI NA DDV

Za izvr{enata registracijata UJP izdava re{enie za regis t ra ci ja za danokot na dodadena vrednost.

Po izvr{enata registracija ne e potrebno povtorno podnesuvawe na ovaa prijava. Eventualnite pro-me ni na podatocite od ovaa prijava (osven od rubrikata "4 - Podatoci za registracija za DDV"), zadol-`i tel no se prijavu va at vo UJP, so g la s no odredbite na Zakonot za edin stveniot dano ~en broj na da no~ nite obvrznici.

PRIJAVA ZA PRESTANOKPRIJAVA ZA PRESTANOKNA REGISTRACIJANA REGISTRACIJA

Ako vkupniot promet vo pettata kalendarska godina ne go nadmi nuva iznosot od 1.300.000 denari, dano~ ni-ot obvrznik mo`e po iste kot na ovoj ro k, do Upravata za javni pri hodi da podnese prijava za ot povi ku vawe na registracija za da nokot na doda-dena vrednost, od nosno na jdocna do

15 Ja nuari 2008 godina se deregist-riraat dano~nite ob vrz ni ci koi dobrovolno se registrirale.

KAZNI ZA NEPODNESUVAWEKAZNI ZA NEPODNESUVAWEPRIJAVA ZA REGISTRACIJAPRIJAVA ZA REGISTRACIJA

So pari~na kazna od 4.000 do 5.000 evra vo denarska protivvrednost za pre kr{ok }e se kazni pravnoto li ce - dano~en ob v rznik ako vo pro-pi {aniot rok ne se registrira za danokot na do da de na vrednost, a fi-zi~koto lice - da no ~en obvrznik za pre kr{ok so pa ri ~na kazna od 500 do 1.000 evra vo denarska protiv-vrednost.

Za navedenoto delo na odgovor-noto lice kaj pravnoto lice mo`e da mu se izre~e kazna vo iznos od 1.000 do 2.000 evra vo denarska pro-tivvrednost. Vo prodol`enie Vi davame upat stvo za popolnuvawe i primer na popolnet Obrazec DDV-01-Pri java za registracija na danokot na doda dena vrednost za dano~en ob vrznik koj vr{el dejnost vo 2008 godina i Obrazec DDV-01/PL - Prijava za registracija za danokot na dodadena vrednost na povrzani lica.

UPATSTVO ZA POPOLNUVAWEUPATSTVO ZA POPOLNUVAWENA OBRAZECOT DDV-01NA OBRAZECOT DDV-01

Obrazecot DDV-01 Prijava za registracija na danokot na doda dena vrednost se popolnuva ~i t livo, so pe~atni bukvi ili na ma {ina za pi{uvawe.

Zabele{ka: Ne se vpi{uva ni{ -to vo sivite poliwa, koi gi po pol-nuva UJP.

1. DANO^EN OBVRZNIK

EDB/EMBG na obvrznikot

Obvrznicite-fizi~ki lica koi vr{at registrirana dejnost (kako za naet~ii, trgovci-poe dinci i sl.), pravni lica i zdru ̀ enija na lica, go vpi{uvaat Edin stveniot dano ~en broj, do bien od UJP pri

op{ tata regis tracija na dano~nite ob vrz nici.

Primer: 4030988113873

Obvrznicite-fizi~ki lica koi ne vr{at registrirana dej nost, go vpi{uvaat Edinstveniot ma ti ~en broj na gra|aninot (EMBG), od li~nata karta.

Primer: 0908961455113

Skraten naziv/Ime iprezime na obvrznikot

Obvrznicite-fizi~ki lica koi vr{at registrirana dejnost, prav ni lica i zdru`enija na lica go naveduvaat nazivot (firmata) {to voobi~aeno go koristat vo sekoj dnevnoto rabotewe.

Primer: Mak - Promeks port-import DOO - Skopje

Obvrznicite-fizi~ki lica koi ne vr{at registrirana dej nost, go naveduvaat svoeto ime i prezime.

Primer: Petar Kostovski

Adresa na vistinskotosedi{te za kontakt

Se naveduva polnata adresa (ul-i ca, broj, po{tenski broj i na se le-no mesto) na vistinskoto se di{ te (lokacijata na koja pre te`no se vr {i dejnosta i koja ne mora da e ista so adresata na s e di{teto od sud skata registracija).

Obvrznicite - fizi~ki lica koi ne vr{at registrirana dej-nost, ja naveduvaat adresata na `i ve ali{teto.

Broevite na telefonot/tele-fak sot se vpi{uvaat zaedno so ka-rak teristi~niot broj na gradot.

Primer: Vasil Glavinov 15/13 1000 Skopje 02/2418-733

455

Page 34: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 34

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

Napomena: Na ovaa adresa UJP }e gi dostavuva prijavite za DDV, re{enijata, izvestuvawata i dru-go. Neto~nosta na ovoj podatok mo ̀ e da predizvika nenavremeno in formirawe na obvrznikot i dr u gi posledici po negovoto rabotewe.

2. OP[TI PODATOCI

Pravna forma

Obvrznicite-fizi~ki lica koi vr{at registrirana dejnost, prav-ni lica i zdru`enija na gra |ani ja vpi{uvaat organiza ciona ta for-ma (ovoj podatok obi~no se so dr ̀ i vo polniot naziv na dano~ niot obvrznik).

Primer: Dru{tvo soograni~e na odgovornost (DOO)

Obvrznicite-fizi~ki lica koi ne vr{at registrirana dej nost, vpi{uvaat "fizi~ko lice".

Prete`na dejnost({ifra i opis)

Obvrznicite-fizi~ki lica (koi vr{at registrirana dejnost kako zanaet~ii, trgovci-poedinci i sl.), pravni lica i zdru`enija na lica gi naveduvaat {ifrata (spo-red Nacionalnata klasifikacija na dejnostite) i opisot na prete`-nata dejnost {to ja vr{at.

Primer: 51.64 - Trgovija na go le mo so kancelariski ma {i ni i oprema

Obvrznicite-fizi~ki lica koi ne vr{at registrirana dej nost, go naveduvaat opisot na sto panskata dejnost {to ja vr{at i zaradi koja se registriraat za da nokot na dodadena vred nost.

Primer: Iznajmuvawe nadelo ven prostor

3. PODATOCI ZA SMETKATA

Vo poleto "31" se vpi{uva sme-tkata na dano~nite obvrznici kaj nositelot na platen promet ili vo Ministerstvoto za finansii do kolku smetkata na dano~ niot ob vrz nik e blokirana. Dano~niot obvrznik vo po leto "32" go vpi {u-va nazivot i se di{teto na nosi-telot na platen promet kade ima otvoreno smetka ili Minister-stvoto za finansii.

Primer: 000200000027556410Stopanska banka

A.D. - Skopje

Napomena: Od navedenata smet-ka obvrznikot }e gi up la}a dolgu-vaniot danok na doda de na vrednost i eventualnite ka ma ti i kazni, a UJP na nea }e go vra}a po ve}e plateniot danok. Neto~ nos ta na ovoj podatok mo`e da pre dizvika nenavremeno informira we na Up ra vata za izvr{enite up la ti, po radi {to }e bidat zasmetu va ni kamati, docnewe pri vra}a weto na pove}e plateniot danok i drugo.

4. PODATOCI ZA

REGISTRACIJA NA DDV

Datum na po~etok na vr{ewe na stopanskata dejnost

Se vpi{uva datumot od koga obvrznikot zapo~nal so vr{ewe na stopanskata dejnost.

Primer: 01.09.2008

Vkupen ostvaren/pretpostaven promet

Vkupen promet pretstavuva zbir na odano~iviot promet, vklu-~uvaj}i go danokot na dodadena vrednost koj otpa|a na nego i na prometot osloboden od danok so

pra vo na odbitok na prethodniot da nok, ostvaren vo izminatata ka-len darska godina.

Ako obvrznikot se registrira pri otpo~nuvawe so vr{ewe na stopanska dejnost vo tekot na kalendarskata godina, vkupniot promet se opredeluva vrz osnova na procenetiot promet do krajot na kalendarskata godina.

Ako dano~niot obvrznik ja vr{i svojata dejnost samo vo eden del od kalendarskata godina, fak-ti~ kiot vkupen promet se pres me-tuva na nivo na vkupen promet za ce lata kalendarska godina.

Primer: Liceto "A" otvora av to-me hani~arska ra bo ti l -nica na 1 Juni 2008 god. Toj go pro ce nu va o~e ku vaniot vku pen promet (vklu~u vaj-}i go dol gu va ni ot DDV) za juni - de kem vri 2008 godina na 875.000 de n. Od ova pr o iz leguva prose~en me se ~en pro met od 125.000 de n., odnos no vkupen go-di{en pro met od 1.500.000 de n. Liceto "A" e obvr-zano za regist ra cija i ja pod ne suva pri ja vata za re gis t ra ci ja naj docna do 8 Juni 2008 godina.

Dobrovolna registracija

Obvrznicite ~ij vkupen promet ne nadminuva 1.300.000 denari, i koi dobrovolno se registriraat za da nokot na dodadena vrednost, go oz na~uvaat ova pole so ⌧.

Obvrznicite za koi regis tra ci-jata e zadol`itelna ne vpi {u va at ni{to.

5. POLNOMO[NIK

Vo ovaa rubrika se naveduvaat Edinstveniot mati~en broj na gra-|aninot, imeto i prezimeto i ad-

456

Page 35: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

35 Rafajlovski konsalting

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

resata na liceto koe od strana na dano~niot obvrznik e opolnomo{-teno za potpi{uvawe na dano~nite prijavi. Podatocite se po polnu-vaat na na~inot objasnet vo rub-rikata "1 - Dano~en obvrznik". Obvrz nicite-fizi~ki lica koi ne vr {at registrirana dejnost, a ne-ma at polnomo{nik, gi naveduvaat svoite li~ni podatoci.

Primer: 0908961455113Kosta PetrovskiJane Sandanski 12/31000 Skopje

6. POTVRDUVAM

DEKA PODATOCITE

VO OVAA PRIJAVA

SE TO^NI I CELOSNI

Vo ovaa rubrika se naveduva datumot na podnesuvawe na prija-vata za registracija za danokot na dodadena vrednost.

Vo ozna~eniot prostor se vne-suva voobi~aeniot potpis na li -ce to navedeno vo rubrikata "5 - Polnomo{nik".

Vo prodol`enie Vi davame pri -mer na popolnet Obrazec DDV-01.

REGISTRACIJA NA POVRZANIREGISTRACIJA NA POVRZANILICA ZA CELITE NA DDV

PP e gi stra ci ja ta na po vr za ni li ca ovoz mo ̀ u va dve ili po ve }e

li ca za ce li te na DDV da se pri-ja vat ka ko ed no li ce koe pod le ̀ i na oda no ~u va we, od nos no da bi de eden da no ~en ob vrz nik t.n. pret-

stav nik na po vr za no to li ce. Toa zna ~i ed no od li ca ta vo po vr-

za ni te li ca se odre du va za ni ven pret stav nik.

Pret stav ni kot na po vr za ni-te li ca e od go vo ren za re gi stra-ci ja na gru pa ta, za po pol nu va we i pod ne su va we na edins tve na DDV pri ja va vo ime na ce la ta gru pa, od-nos no za si te po vr za ni li ca.

457

Page 36: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 36

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

VIDOVI REGISTRACIJAVIDOVI REGISTRACIJA

Re gi stra ci ja ta za DDV za po vr-za ni te li ca mo ̀ e da bi de:

do bro vol na ili slu` be na.

USLOVI ZA REGISTRACIJAUSLOVI ZA REGISTRACIJA

Do bro vol no ili slu` be no ka ko po vr za no li ce mo ̀ e da se re gi stri-ra li ce koe gi is pol nu va sled ni ve us lo vi:

da e re gi stri ra no za ce li te na DDV (do bro vol no ili za dol ̀ i-tel no);

da ne vr {i pro met po ve }e od 40% od vkup ni ot pro met vo pret-hod na ta go di na, koj e os lo bo den od DDV bez pra vo na od bi vka;

da bi de or ga ni za ci ski, sops-tve ni~ ki i upra vu va~ ki po vr za no so dru gi li ca, a toa zna ~i:

sopstveni~ka povrzanost - ed-no li ce da po se du va vo dru go li ce naj mal ku 25% u~es tvo vo ka pi ta-lot ili naj mal ku 25% od pra vo to na si te po vr za ni li ca;

or ga ni za ci ska po vr za nost - ko ga ed no ili po ve }e po vr za ni li ca di rekt no ili in di rekt no po se du va at ne koe od po vr za ni te li ca;

upra vu va~ ka po vr za nost - ko ga ed no li ce go kon tro li ra upra vu va we to na se koe li ce vo po vr za no to li ce ili po ve }e li ca koi ra bo tat spo red do go vor i go kon tro li ra at upra vu va we to na si te po vr za ni li ca.

DOBROVOLNA REGISTRACIJADOBROVOLNA REGISTRACIJA

Povrzanite lica do kolku odlu-~at za 2008 godina da se registri-raat za celite na DDV kako eden dano~en obvrznik, vo toj slu~aj pret stav ni kot na po vr za no to li ce najdocna do 15 Januari 2009 godina do Re gi o nal na ta di rek ci ja na UJP vo koja se nao|a negovoto se di {te treba da podnese Prijava za regi-stracija na DDV na povrzani lica (Obrazec DDV-01-PL).

Za ba ra we to za re gi stra ci ja ta na po vr za no li ce UJP od lu ~u va vo rok od 90 de na od ne go vo to pod ne su-va we. UJP od lu ~u va vrz os no va na kon tro la kaj da no~ ni te ob vrz ni ci koi tre ba da bi dat li ca vo po vr za-no to li ce.

So re gi stra ci ja ta ka ko po vr za-no li ce, pret stav ni kot na po vr za-no to li ce do bi va DDV broj.

UJP za re gi stra ci ja ta na po vr-za noto li ce mu izda va Re {e nie za re gi stra ci ja za DDV na po vr za ni li ca (Obra zec DDV-02/1PL). Re-{e ni e to se do sta vu va do pret stav-ni kot i do si te ~le no vi na po vr za-no to li ce.

Zna ~aj no e da se na po me ne de ka so re gi stri ra we to se pre ki nu va re gi stra ci ja ta za DDV na se koe po vr za no li ce. Re gi stra ci ja ta se pre ki nu va na ist da tum ko ga ot po~-nu va da de lu va po vr za no to li ce. Si te ne go vi ~le no vi, vklu ~u vaj }i

go i pret stav ni kot ima at ob-

vr ska da pod ne sat DDV pri ja vi

za pos led ni ot da no ~en per i od

ili za del od da no~ ni ot per i od

(tri me se~ ni i go di{ ni da no~ ni

ob vrz ni ci) ko ga de lu va le ka ko sa-

mo stoj ni DDV ob vrz ni ci.

Ako vo po vr za no to li ce ima li-ca so se di {te od dru gi re gi o nal ni di rek cii niv ni te DDV do si e ja se pre ne su va at vo re gi o nal na ta di-rek ci ja na pret stav ni kot.

Se koe po vr za no li ce se re gi-st ri ra ka ko go lem da no ~en ob vrz-nik i pod ne su va me se~ ni da no~ ni pri ja vi.

Napomena: Ako dano~niot ob-vr z nik zapo~nal so vr{ewe na dej nost vo tekot na kalendarskata go dina prijavata se podnesuva vo rok od 8 dena od po~etokot na vr{ewe na dejnost.

SLU@BENA REGISTRACIJASLU@BENA REGISTRACIJA

Ako pri kontrolata za DDV dano~niot inspektor, utvrdi pos-toewe na odredena sopstveni~ka, organizaciska ili upravuva~ka povr zanost me|u oddelni lica, koi

se posebni dano~ni obvrznici re-gistrirani za DDV, so re{enie }e im nalo`i da se registriraat kako eden dano~en obvrznik, do kolku kaj ovie lica utvrdi naru{uvawe na dano~nite principi ili mo`-nost za nivno naru{uvawe.

Slu~aite na naru{uvawe na da-no~nite principi se regulirani vo ~len 3 od Pravilnikot za pri me-na na Zakonot za DDV za povr zani lica.

Vo slu~aj na slu`bena regist ra-cija kako povrzano lice, prijavata za registracija ja popolnuva da no~-niot inspektor. Ako povrza ni te lica sami ne odlu~at koj }e bide pretstavnikot, soglasno stekna-tite soznanija toa }e go napravi dano~niot inspektor.

Si te dru gi dejs tva se iz vr {u-vaat ka ko kaj do bro vol na ta re gi-stra ci ja.

UPATSTVO ZA POPOLNUVAWE NAUPATSTVO ZA POPOLNUVAWE NAOBRAZECOT DDV-01/PLOBRAZECOT DDV-01/PL

Obra ze cot DDV-01/PL Pri ja va za re gi stra ci ja na da no kot na do da-de na vred nost za po vr za ni li ca se po pol nu va so pe ~at ni bu kvi ili na ma {i na za pi {u va we pri {to ne se po pol nu va ni {to vo si vi te po li wa koi gi po pol nu va UJP.

Pri pr vo po pol nu va we na pri-ja va ta za re gi stra ci ja se vne su va zna kot "H" na po le to "pr va re gi-stra ci ja". Vo slu ~aj na pro me na na ne koi po da to ci od pos led na ta pri ja va se vne su va zna kot "H" na po le to "Pro me na na po da to ci". Vo slu ~aj ko ga po vr za no to li ce ce los-no }e se ras for mi ra zna kot "H" se vne su va na po le to "od ja va na ob vrz-ni k". Po da to ci te vo pri ja va ta pod re den broj I gi po pol nu va pret stav-ni kot na po vr za no to li ce.

Po da to ci te pod re den broj II gi po pol nu va pret stav ni kot na po vr za no to li ce ili li ce vo po vr-za no to li ce.

458

Page 37: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

37 Rafajlovski konsalting

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

1. POVRZANO LICE

Da no ~en ob vrz nik

Vo po le to da no ~en ob vrz nik se vne su va na zi vot na pret stav ni kot na po vr za no to li ce.

Broj za DDV napo vr za no to li ce

Vo ova po le se vne su va bro jot za DDV {to e do bi en od UJP pri pr va-ta re gi stra ci ja ka ko po vr za no li ce. Vo slu ~aj na pr vo po pol nu va we (pr-va re gi stra ci ja ka ko po vr za no li ce) ne se vpi {u va ni {to na ova po le.

Da tum na po ~e tok na de lu va we na po vr za no to li ce

Do kol ku se ra bo ti za do bro vol-na re gi stra ci ja ka ko po vr za no li ce, se vpi {u va da tu mot od ko ga po vr za-no to li ce po~ nu va da de lu va ka ko po vr za no li ce za ce li te na DDV.

Pri mer: 01.01.2008 go di na

Vo slu ~aj ko ga se ra bo ti za na lo-`e na slu` be na re gi stra ci ja ka ko po vr za no li ce, se vpi {u va prvi ot den od me se cot koj sle di po izda va-we to na re {e ni e to za re gi stra ci ja za DDV ka ko po vr za no li ce.

Pri mer: Do kol ku re {e nie-to e iz da de no na 25.01.2009 go di na vo pri ja va ta se vne su va 01.02.2009 go di na

Da tum na pre sta nok nade lu va we na po vr za no to li ce

Se vpi {u va da tu mot od ko ga po vr za no to li ce pre sta nu va da de-lu va ka ko po vr za no li ce.

Vku pen os tva renpret po sta ven pro met

Vo ova po le se vpi {u va vku p-niot pro met koj pret sta vu va zbir

na iska ̀ a ni te pro me ti na si te li ca vo po vr za no to li ce. Do kol ku po vr za no to li ce ja vr {i svo ja ta dej-nost sa mo vo eden del od ka len dar-ska ta go di na, fa kti~ ki ot vku pen pro met se pres me tu va na ni vo na vku pen pro met za ce la ta ka len dar-ska go di na.

Vid na re gi stra ci ja

Vo slu ~aj ko ga li ca ta }e od lu-~at do bro vol no da se re gi stri raat ka ko po vr za no li ce se vne su va zna-kot "h" vo po le to "do bro vol na". Vo po le to "slu` be na" se vne su va zna kot "h" vo slu ~a i te ko ga Upra-va ta za jav ni pri ho di }e na lo ̀ i od-del ni li ca kaj koi po stoi odre de na sops tve ni~ ka, or ga ni za ci ska ili upra vu va~ ka po vr za nost da se re gi-stri ra at ka ko po vr za no li ce.

2. LICE VO

POVRZANOTO LICE

Po le to "pri sta pu va" i po le to "ista pu va" se po pol nu va at sa mo vo slu ~a i te ko ga }e na sta nat pro me ni vo ve }e re gi stri ra no to po vr za no li ce so vne su va we na zna kot "h" vo za vis nost od toa da li pret stav ni-kot od nos no li ce to vo po vr za no to li ce pri sta pu va ili ista pu va od po vr za no to lice.

EDB

Vo po le to EDB se vpi {u va edins tve ni ot da no ~en broj na pret-stav ni kot, od nos no li ce to vo po vr-za no to li ce (od da no~ na ta kar ta), do bi en od UJP pri re gi stra ci ja ta ka ko da no ~en ob vrz nik.

Pri mer: 4030004583621

Skra ten na ziv

Se vpi {u va skra te ni ot na ziv (fir ma ta) na pret stav ni kot, od-nos no li ce to vo po vr za no to li ce {to vo o bi ~a e no go ko ri sti vo se-kojd nev no to ra bo te we.

Pri mer: Na ci o nal Promeksport - im portDOO Skop je

Adre sa na vi stin sko tose di {te za kon takt

Se na ve du va pol na ta adre sa (uli ca, broj, po {ten ski broj i na se le no me sto) na vi stin sko to se di {te (lo ka ci ja ta na ko ja pre-te` no se vr {i dej no sta i ko ja ne mo ra da e ista so adre sa ta na se di-{te to od sud ska ta re gi stra ci ja) na pret stav ni kot od nos no li ce to vo po vr za no to li ce.

Bro e vi te na te le fo not/ te le fa-ksot se vpi {u va at za ed no so ka ra-kte ri sti~ ni ot broj na gra dot.

Pri mer: Par ti zan ski odred i 25/31000 Skop je02/3122-583 02/3122-586

Na po me na: Na adre sa ta na pret-stav ni kot na po vr za no to li ce UJP }e gi do sta vu va pri ja vi te za DDV, re {e ni ja ta, iz ve stu va wa ta i dru-go. Ne to~ no sta na ovoj po da tok mo ̀ e da pre diz vi ka ne na vre me no in for mi ra we na ob vrz ni kot i dru gi pos le di ci po ne go vo to ra-bo te we.

3. OP[TI PODATOCI

Prav na for ma

Se vpi {u va or ga ni za ci o na ta for ma ko ja obi~ no se so dr ̀ i vo pol ni ot na ziv na da no~ ni ot ob vrz-nik.

Pri mer: Dru{ tvo soogra ni ~e naod go vor nost (DOO)

Pre te` na dej nost - {i fra pre te` na dej nost - opis

Se na ve du va {i fra ta (spo red Na ci o nal na ta kla si fi ka ci ja na dej no sti te) i opi sot na pre te`-

459

Page 38: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 38

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

nata dej nost {to ja vr {i pret stav-ni kot od nos no li ce to vo po vr za-no to li ce.

Pri mer: 5142 - Tr go vi ja na go le-mo so ob le ka i obu vki

4. PODATOCI ZA SMETKATA

Sme tka na de lov na ta ban ka

Se vpi {u va sme tka ta na de lov-na ta ban ka vo ko ja e otvo re na sme-tka ta na pret stav ni kot, od nos no li ce to vo po vr za no to li ce.

Pri mer: 000200000028426544

Sme tka vo de lov na ban ka

Se vpi {u va sme tka ta na pret-stav ni kot, od nos no li ce to vo po-vr za no to li ce vo de lov na ban ka (in di vi du al na ta par ti ja).

Na ziv i se di {tena de lov na ta ban ka

Se vpi {u va na zi vot i se di {te-to na de lov na ta ban ka vo ko ja e otvo re na sme tka ta.

Pri mer: Sto pan ska Ban kaAD - Skop je

Na po me na: Od na ve de na ta sme-tka na pret stav ni kot na po vr za no-to li ce }e se pla }a dol gu va ni ot da nok na do da de na vred nost i even-tu al ni te ka ma ti i kaz ni za po vr za-no to li ce, a UJP na nea }e go vra }a po ve }e pla te ni ot da nok.

5. PODATOCI ZA

REGISTRACIJA ZA DDV

Vku pen os tva ren/pret po sta ven pro met

Vku pen pro met pret sta vu va zbir na oda no ~i vi ot pro met, vklu-~u vaj }i go da no kot na do da de na vred nost koj ot pa |a na ne go, osven pro me tot os lo bo den od da nok bez

pra vo na od bi vka na pret hod ni ot da nok, os tva ren vo iz mi na ta ta ka len dar ska go di na na pret stav ni-kot od nos no li ce to vo po vr za no to li ce. Ka ko vku pen pro met ne se sme-ta pro me tot os tva ren me |u li ca ta vo po vr za no to li ce.

Ako pret stav ni kot od nos no li-ce to vo po vr za no to li ce ja vr {i svo ja ta dej nost sa mo vo eden del od ka len dar ska ta go di na, fa kti~ ki ot vku pen pro met se pres me tu va na ni vo na vku pen pro met za ce la ta ka len dar ska go di na.

Vku pen os lo bo den pro metbez pra vo na od bi vka

Vku pen os lo bo den pro met bez pra vo na od bi vka os tva ren vo iz-mi na ta ta ka len dar ska go di na na pret stav ni kot, od nos no li ce to vo po vr za no to li ce.

Da tum na pri sta pu va we

Se vpi {u va da tu mot od ko ga pret stav ni kot od nos no li ce to vo po vr za no to li ce pri sta pu va vo po vr za no to li ce koj kaj pr va ta re-gi stra ci ja e iden ti ~en so da tu mot na po ~e to kot na de lu va we na po vr-za no to li ce.

Da tum na ista pu va we

Se vpi {u va da tu mot od ko ga pret stav ni kot na po vr za no to li ce od nos no li ce to ista pu va od po vr za-no to li ce.

6. NA^IN NA POVRZANOST

Vo po le to "sops tve ni~ ka", "or-ga ni za ci o na" ili "upra vu va~ ka" po-vr za nost li ce to go vne su va zna kot "h" vo za vis nost od toa da li po me |u ne go, pret stav ni kot na po vr za no to li ce i li ca ta vo po vr za no to li ce po stoi sops tve ni~ ka, or ga ni za ci o-na ili upra vu va~ ka po vr za nost.

7. POLNOMO[NIK

Vo po le to 24, 25 i 26 se na ve du-va at: Edins tve ni ot ma ti ~en broj na gra |a ni not, ime to i pre zi me to i adre sa ta na li ce to koe od stra na na pret stav ni kot, od nos no li ce to vo po vr za no to li ce e opol no mo {te-no za pot pi {u va we na da no~ ni te pri ja vi.

Pri mer: 0907961455132Ste fan Ilev skiJa ne San dan ski 26/21000 Skop je

8. POTVRDUVAM DEKA

PODATOCITE VO

OVAA PRIJAVA SE

TO^NI I CELOSNI

Vo ovaa ru bri ka se na ve du va da-tu mot na pod ne su va we na pri ja vata za re gi stra ci ja za da no kot na doda-de na vred nost na po vr za ni li ca.

Vo oz na ~e ni ot pro stor se vne-suva voo bi ~a e ni ot pot pis na li ce-to nave de no vo ru bri ka ta "Pol no-mo{ nik".

Na kra jot na obra ze cot se vne-su va at do pol ni tel ni po da to ci kon Pri ja va ta za re gi stra ci ja koi gi po pol nu va pret stav ni kot na po vr-za no to li ce.

Do kol ku od go vo rot e DA se dos ta vu va pis me no ob jas nu va we. Vo pro dol ̀ e nie gi da va me ovie po da to ci koi gi so dr ̀ i pri ja va ta ka ko pri mer na po pol net Obra zec DDV-01/PL.

Vo prijavata pretstavnikot treba da odgovori na slednive dopolnitelni podatoci:

460

Page 39: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

39 Rafajlovski konsalting

REDOVNI PERIODI^NI OBVRSKI

Ve mo li me za dol ̀ i tel no da gi po pol-

ni te na ve de ni te do pol ni tel ni po da to ci.

Do pol ni tel ni te po da to ci kon Pri ja va ta za

re gi stra ci ja gi po pol nu va pret stav ni kot

na po vr za no to li ce.

1. Otka ko }e se re gi stri ra po vr za no to

li ce (ili se na pra vat pro me ni vo li ca ta vo

po vr za no to li ce) da li toa }e bi de de lum no

os lo bo de no od da nok?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me ni

de ta li za me to dot na de lum no os lo bodu va we

koj po vr za no to li ce pred la ga da go ko ri sti

za utvr du va we na da no~ na ta ob vr ska);

2. Da li pret stav ni kot na po vr za no to

li ce ili bi lo koe dru go pred lo ̀ e no li ce

vo po vr za no to li ce ima odo bren me tod za

razd vo ju va we na da no~ ni te os no vi spo red

da no~ ni te stap ki?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me no

ob jas nu va we)

3. Vo iz mi na ti te tri go di ni, da li nekoj

od pred lo ̀ e ni te li ca vo po vr za no to li ce ku-

pil, stek nal ili uve zol ka pi tal ni do bra?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me no

ob jas nu va we)

4. Da li ne koj ~len koj pred la ga da se

vklu ~i vo po vr za no to li ce ili da go na pu-

{ti po vr za no to li ce po se du va ka pi tal ni

do bra za koi }e na sta nat pro me ni vo okol no-

sti te koi bi le od lu ~u va~ ki vo mo men tot na

na ba vka ta, stek nu va we to ili uvo zot?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me no

ob jas nu va we)

5. Da li ne koj od pred lo ̀ e ni te li ca

vo po vr za no to li ce iz vr {il ili pri mil

avans no pla }a we vo od nos na koi bi lo sto ki

ili us lu gi, ~ij pro met ce los no ili de lum-

no }e se iz vr {i otka ko }e sta nat li ce vo

po vr za no to li ce?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me no

ob jas nu va we)

6. Da li ne koe li ce koe go na pu {ta po-

vr za no to li ce, a pri mi lo avans no pla }awe

vo od nos na koi bi lo sto ki ili us lu gi, ~ij

pro met ce los no ili de lum no }e se iz vr {i

otka ko }e go na pu {ti po vr za no to li ce?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me no

ob jas nu va we)

7.Da li ne koe li ce koe go na pu {ta po vr-

za no to li ce o~e ku va de ka tre ba da iz vr {i

is pra vka na pret hod ni ot da nok, a so toa i

da pla ti da nok otka ko }e go na pu {ti po vr-

za no to li ce?

Da Ne

(Ako od go vo rot e Da, do sta ve te pis me no

ob jas nu va we)

Vo prodol`enie vi davame pri mer na popolnet Obrazec DDV-01-PL:

461

Page 40: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

REPREZENT DECEMBER 12/2008 40

CONTENT AND SUMARIES

432

425

462

TAX PRACTICUMVATJasmina RafajlovskaVAT APPLICATION FOR THE LASTTAX PERIOD IN THE YEAR 2008VAT tax payers who prepare monthly,quarter and annual tax calculations (only voluntary registered tax payers), are obligated to submit the tax application for the last tax period Form - VAT - 04 in the Public Revenue Offi ce until 15 January 2009. ......................... 2

CORPORATE TAXSezair RedzepagichANNUAL TAX FOR OF TOTAL INCOMEWith a decision reached by the Constitutional Court of RM, article 20 from the Law for modifi cation and amended of the Law on Corporate Tax is set aside and with it the ap-plication of the tax for total income for 2007 is abolished. However, the enactments from the Law on Corporate Tax that refer to the taxable income are not abolished and the same will be applied for the fi rst time in 2008.. ................13

PERSONAL INCOME TAXSofi ja Janceva BelchevaCOST COMPENSATION FORTHE USAGE OF ONES CAR FORBUSINESS PURPOSES ...................................18

VATCHANGED DECISION FOR THEPREFERENTIAL VAT RATE ...........................23

PAYMENTSZarko Mihajlovski

NEWS IN CALCULATION OF PAYMENT AND BENEFITSFOR PAYMENT FROM JANUARY, 1, 2009 .............................................................................425

ADMINISTRATIVE PROCEDUREM. Sci. Goran Rafajlovski

CHANGES IN THE ADMINISTRATIVE PROCEDURE LAW ................................................432ACCOUNTING

Jasmina Rafajlovska ACCOUNTING TREATMENT OF THE ACCOUNTING

DIFFERENCES DETERMINED BY THE INVENTORY .........................................................435Aco Dimitrovski

RECORDING OF THE ACCOUNTING DIFFERENCES DETERMINEDBY THE INVENTORY IN BANKS AND SAVING BANKS ....................................................440Aco Dimitrovski

RECORDING OF THE ACCOUNTING DIFFERENCES DETERMINED BYTHE INVENTORY IN THE INSURANCE AND REINSURANCE COMPANIES ..................441Zarko Mihajlovski

RECORDING OF THE ACCOUNTING DIFFERENCES DETERMINEDBY THE INVENTORY IN THE NONPROFIT ORGANIZATIONS .........................................443Branislav Gulev

COORDINATION OF THE ACCOUNTING AND FUNCTIONALSTATE AND CONDUCTING OF THE RECOGNIZED DIFFERENCESIN THE BUDGED AND BUDGED BENEFICIARIES .............................................................446

REGULAR PERIODICAL OBLIGATIONSJasmina Rafajlovska

OBLIGATIONS AND TERMS THAT SHOULD BE METUNTIL THE END OF FEBRUARY 2009 ...................................................................................450

PAYMENTSNEWS IN CALCULATION

OF PAYMENT ANDBENEFITS FOR PAYMENT

FROM JANUARY, 1, 2009The new Law on Allowance is going to

be applied starting from January 1 2009, for the January payment or part of it,

allowance for payment, pension, that is other forms of cash allowance, whereas

for the payments including December 2008 the old Law regulations will be

applied. The changes made on the new Law will give rise to adequate changes in other lawful regulations which are going

to have an infl uence on the calculation and the payment of the wage in: The Law on Personal Income Tax and The Law on

Employment Relations.

ADMINISTRATIVEPROCEDURE

CHANGES IN THEADMINISTRATIVEPROCEDURE LAW

The Law on the Administrative Procedureis concerned with the regulation by which

the Ministries and other bodies of the

government, organizations determined by law, legal and other entities are obliged to act and are permitted by Law to conduct public authorizations, the municipality and city bodies of Skopje, when conducting management affairs and directly applying the regulations they make decisions regarding the rights, the liabilities and legal interest of indi-viduals, legal entities and other parties.

ACCOUNTINGACCOUNTINGTREATMENT OF THEACCOUNTING DIFFERENCESDETERMINED BY THE INVENTORYTaxpayers registered for the VAT purposes are obligated to statethose inventory differences(shortages) in the tax applicationfor the last tax period for the year,2008 which has to be submitted in the Public Revenue Offi ce till January 15, 2009. The management body of the company has an obligation to accept the Statement for the inventory and submit the same in the accounting department of the company till February 8, 2009.

1212

435

Page 41: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

IZMENA NA ODLUKATA ZAIZMENA NA ODLUKATA ZAPOVLASTENA DDV STAPKAPOVLASTENA DDV STAPKA

NADOMEST NA TRO[OCITENADOMEST NA TRO[OCITEZA KORISTEWE SOPSTVENZA KORISTEWE SOPSTVEN

AVTOMOBIL ZA SLU@BENI CELIAVTOMOBIL ZA SLU@BENI CELI

DDV PRIJAVA ZA POSLEDENDDV PRIJAVA ZA POSLEDENDANO^EN PERIOD ZA 2008 GODINADANO^EN PERIOD ZA 2008 GODINA

GODI[EN DANOK NA VKUPENGODI[EN DANOK NA VKUPENPRIHOD ZA 2008 GODINAPRIHOD ZA 2008 GODINA

Page 42: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

2 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

DDV PRIJAVA ZA POSLEDEN

DANO^EN PERIOD ZA 2008 GODINAJasmina RAFAJLOVSKA

gra ni~uvawe na da no~nite osnovi i dolguva niot danok (vo tek na go-di na po bruto prin cip),

3) koga se vr{i iska ̀ u vawe na po ve}e ili po malku prijaven da-nok, za koj e dozvoleno od lo ̀ e no is ka`uvawe i

4) koga se prijavuvaat pro meti ili dolguvani danoci koi ne mo ̀ at da se opredelat ko ga nas tanale.

Da no~ ni te obvrznici imaat pravo na odbivka na prethodnite da noci, dokolku se ispol ne ti us-lo vite za takva odbivka. Me|u dru-gi te uslovi, potrebno e nabavkata da e iz vr {e na vo ramkite na sto-pan skata dejnost, od nosno so cel ost va ru va we na prometi koi se oda-no~ivi i davaat pra vo na odbiv ka, ili pak se os lobodeni, no so pra vo na odbivka.

1) Me |u toa, kaj del na dano~ni ob vrznici koi iz vr{uvaat raz li~-ni pr o meti, postoi mo` nost, odre-de ni nabavki, ili kako ~es to se ko-ris ti terminot "vlezni pr o me ti", da bi dat na me ne ti za izvr {u va we na pro met so pra vo na od biv ka na pret hodnite danoci, no i za promet koj ne dava pravo na od biv ka na pre-t hod nite danoci. Vo vak vi slu~ai, da no~ ni ot ob vrz nik e dol ̀ en da iz vr {i podel ba na pret hod ni ot danok i da go "odbie samo onoj del od pret hod niot da nok, koj ot pa|a na pro me tot so pra vo na od biv ka na pret hod ni ot da nok" (~len 36 od Zakonot za DDV).

Po del ba ta na vakvite da noci, naj ~esto e dosta ednostavna i is-ta ta se iz vr{uva vrz os no va na na ~e loto na ekonomska po vrzanost so delot na prometot so pravo, ili so de lot na prometot bez pr avo

Soglasno ~len 39 od Zakonot za danokot na dodadena vrednost ("Slu`ben vesnik na RM", broj 44/99...103/08, vo natamo{niot tekst Zakonot za DDV) periodot za koj dano~niot obvrznik pres me tuva i pla}a danok na dodadena vrednost e dano~en period (mese~en, trimese~en ili godi{en).

Dano~nata pri java za pos ledniot da no ~en period e so se ma ista kako i osta na ti te dano~ni pri javi za dru gi te dano~ni peri o di. No taa ima i dopol ni tel ni fun kcii.

POD NE SU VA WE NA

DANO^NITE PRIJAVI

Site dano~ni obvrzni ci za DDV nezavisno dali sos tavuvaat mese~ni da no~ni presmetki, tri-me se ~ ni da no~ni presmetki, ka ko i godi{na dano~na pre smetka (samo dobrovol no regist ri ranite dano~ni obvrznici), najdocna do 15 Ja nuari 2009 godina dol` ni se do Upravata za javni pri hodi da do stavat da no~na prijava (Obrazec DDV-04) za posledniot da no~en period, odnosno za dano~niot period.

Isto taka i dano~nite obvrz-nici koi se registri rani kako eden dano~en obvrznik (povrzani lica) najdocna do 15 Januari 2009 godina dol`ni se do Upravata za javni prihodi da dostavat dano~na prijava (Obrazec DDV-04) za pos-led niot dano~en period.

Koga dano~ ni ot obvrznik zapo-~ nuva i se regis t ri ra za celite na DDV vo tekot na go di na ta (~len 39 stav 2) i vo toj slu ~aj podnesuvaweto na prijavata e istovetno kako vo gorniot slu~aj, odnosno do 15.01.2009 godina.

Ko ga dano~niot obvrznik presta-nu va so izvr {u va we na svojata stopanska dejnost vo tekot na godi-nata (~len 41 stav 3) toga{ vo ovoj vtor slu~aj, dano~niot obvrznik e:

"Dol ̀ en da podnese dano~na prijava vo rok od 15 dena po is-tekot na kalen dar ski ot me sec, vo koj prestanal so dejnosta".

ULOGATA NA DANO^NATA

PRIJAVA ZA POSLEDNIOT

DANO^EN PERIOD

Dano~nata prijava za posled-niot dano~en pe riod ima odredeni dopol nitelni funkcii vo odnos na dano~nite prijavi vo te kot na godinata.

Spe ci fi~ ni te fun k cii na pri-ja vata za pos led niot dano~en pe ri-od se javuvaat vo sled ni ve slu ~ai:

1) koga se primenuva ~le not 7 od Pravilnikot za sproveduvawe na Zako not za danokot na dodadena vre d nost ("Slu`ben ves nik na RM", broj65/99...106/06, vo natamo{niot tekst: Pra vil nikot) vo odnos na po-del bata na pret hod ni te danoci,

2) koga se vr{i fak ti~ ko raz-

Page 43: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 3

na od biv ka (ost va ren vo isti ot dano~en pe riod ili vo nekoj po doc -ne ̀ en). Do kolku ova ne e mo`no, da no~ ni ot ob vrznik mo`e da iz-vr {i "procenka ko ja }e od go vara na fak ti~ kata si tuacija" koja e propi {a na vo ~len 7 stav 4 od Pra-vilni kot. Procen kata se vr {i vrz os no va na kri te ri umi pro pi {a ni vo Pra vil nikot, i toa so stavawe vo soodnos na prometot koj dava pravo na od bi vka na pret hod nite danoci vo odnos na os ta na tite vidovi pro met. Vo ovoj slu~aj ne e fa kti~ka si tuacija, tuku e proceneta situ a ci ja koja e naj blis-ku do fak ti ~ kata.

Vo slu~ai koga ne mo ̀ e da se is-ko ristat dva ta prethodno nave de ni na ~ini za podelba na pre t hod ni te danoci, se ko risti mo`nosta od ~le not 7 stav 6 od Pra vil nikot. Vo ovoj stav se ve li: "da no~niot ob vrz nik mo`e pri pres met ka na dano kot za da no~nite peri odi od kalendar skata godina privre me no da ja vr{i po delbata spored sos toj -bata vo izmina ta ta ka len dar ska godi na ili spored pred vi de ni ot soodnos vo tekov na ta kalen darska go di na".

Na ve de na ta odredba od Pra vil-ni kot e is klu ~ok, a ne pravilo. Samo vo slu~ai koga ne mo ̀ e da se iz vr{i podelbata ni tu preku fakti~kata ekonomska povrzanost na pro metot, ni tu so ko ris te weto na klu~ot za pro cen ka koja }e bide naj blisku do fakti~kata sos toj ba, mo`e da se vr {i vakva privremena po del ba. Ovaa mo`nost, kako is klu-~ok mo`e da se koristi vo te kot na da no~nite periodi vo te kot na edna kalendarska go dina. No, vak vo to ko ris tewe, mo`no e da do ve de do otstapuvawe od fa k ti~-ka ta sostojba, pa zatoa se ba ra i sveduvawe na fakti~kata sostojba so poslednata dano~na prijava.

Ko ri ste we to na da no ~nata pri-ja va za pos le dniot dano~en period za sveduvawe na po del ba ta na pret-hodnite dano ci na realnata podel-ba, od nosno povrzanost na de lo vi-

te od pro me ti te {to davaat ili ne davat pra vo na odbivka na pret hod-ni te danoci, kako {to na ve dov me pret hod no, se sodr`i vo ~lenot 40 stav 3 od Zakonot za DDV. Vakva odredba ima i vo Upat stvo to za po pol nu va we na dano~nata pri ja va na da no kot na do dade na vrednost - akt na Mi nisterot za fi nansii br. 08-20516/1 od 30.09.2003 godina. Vo pod naslovot "Izgotvu va we na DDV - Prijavata za posledniot da no ~en period" se veli:

"Soglasno ~len 40, stav 3 od Zakonot za DDV, ako za celi na oda no ~uva we to bile re {a-va~ki okolnostite od odre de na kalen dar ska godina koi mo ̀ at da se ut vrdat samo pri vre me no vo te kot na ista ta, da no~ ni ot ob vrz nik e dol`en da iz vr{i ko ne~na pres metka na da no kot koj se dol ̀ i od taa kalen-dar ska go di na vo po slednata da no~ na pri ja va od ka len dar s-kata go di na, vo slu ~a ite koga: dano~ ni ot ob vrz nik go pri me-nuva ~le not 7, sta vo vite 4, 5 i 6 od Pravilnikot. . .".

Ne navleguvaj}i vo toa zo{to se pi{ani i stavovite 4 i 5, koga vo niv se raboti za procen ka na fak ti~kata situ acija, so nave du-va we to na stavot 6 se doob jas nuva re aliza ci ja ta na Zakonot za DDV i Pra vilnikot.

2) Vto ra pri~ina ko ja mo`e da dovede do spe cifi~no koristewe na prijavata za pos led ni ot da no-~en period vo odnos na pret hod-ni te prijavi e, razlikata vo fak-ti~ ka ta so stoj ba vo odnos na iska-`a ni te sostojbi vo prethodnite pri ja vi vrz osnova na razdvojuva we na da no~nite osnovi vrz osnova na vle zot na sto kite.

Ime no, dano~niot ob vrznik, vrz osnova na svoe barawe, a pora di ne mawe na oprema i ne mo` nost da vr{i razdvo ju vawe na dano~ ni te osno vi spored dano~nite sta p ki, mo`e da do bie odob renie od Up-

ravata za javni prihodi, toa razd-vojuvawe da go vr{i vrz osnova na vlezot na sto kite (~len 16 od Pra vil nikot). Poednostavenata pos tapka mo`e da se pri me nu va ogra ni~eno: vo oddelni podru` ni-ci, fi lijali ili drugi orga ni za ci-oni ob li ci.

Na krajot od godi na ta, mo`no e da se pojavat od re deni razliki po-me|u ta ka presmetuva ni te da no~ni os novi (a vrz os no va na toa i da no-ci) i fak ti~kite dano~ni os novi. Dokol ku se pojavat takvi razliki, tie se iska`u va at vo prijavata za pos ledniot dano~en per i od.

Ova pravo, vo su{ tina se od-nesuva samo na zadol`itelno re-gi stri ranite dano~ni ob vrz ni ci. Bi dej}i dano~niot period kaj do-bro volno registriranite iznesuva ed na godina, tie nemaat "prijava za posleden da no~en period" i kaj niv site promeni se iska ̀ u va at vo taa prijava.

Napomena: So vovedu vaweto na fiskalnite aparati za regist-rirawe na gotovinskite pla}awa mal broj na dano~ni ob vrznici }e ja koristat ovaa mo`nost.

3) Vo prijavata za po sledniot da no~en period se vr{i i iska-`u va we na pove}e ili po mal ku pri ja ven danok, za koj e doz vo leno odlo`eno iska ̀ u vawe. So odred-ba ta na ~len 41-a, vsu{nost se oza-ko nija odredeni dej s tvija koi se iz vr{uvaa soglasno Upatstvoto za pri me na na Zakonot za DDV - akt na Minis te rot za finansii br. 08-9289/1 od 19.06.2000 godina (po glav-je 102), a koi vo prak tikata zna~i-telno go ole s nu vaa raboteweto.

Vo stavot 2 na ~lenot 41-a se veli: "Po is k lu~ok od stav 1 na ovoj ~len, dano~niot obvrz nik e dol ̀ en da izvr{i ispravka na neto~nata ili necelosnata da no~ -na prijava vo pos led na ta da no~ na prijava od kalendarskata go dina na koja se odnesuva gre{ ka ta, dokol ku se rabo ti za po ve }e ili pomal ku pri javen danok vo da no~-niot period koj e pomal od 1% od

Page 44: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

4 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

prijaveniot danok, no ne po ve}e od 2.000 denari."

I vo ovoj slu~aj, vakvoto uso-gla suvawe vo dano~nata prijava vo pos ledniot dano~en per i od (mesec ili trimese~je), mo`at da go ko ris -tat samo zadol`itelno regis tri-ranite da no~ ni obvrznici. Edin-stveno tie podnesuvaat po ve }e od edna dano~na prijava. Dobro vol no registriranite dano~ni obvrz-nici koi imaat eden edin st ven dano~en period koj se ized na ~u va so kalendarskata godina, vak vo usoglasuvawe nitu mo`at, nitu e potrebno da koristat.

4) Pos led na funkcija na pri ja-va ta za posledniot dano~en pe riod e, iska`uvawe na prome ti i dolgu-va ni danoci koi ne mo`at so sigur-nost da se utvrdat koga nasta nale vo tekot na kalendarskata godina, od nosno vo koj dano~en period, od taa godina. Dokolku za odre de ni pro meti se znae vremeto na izvr-{u vawe, a so toa i nasta nuvawe na da no~niot dolg, vo toj slu~aj, nivnoto presmetuvawe i prija vu va-we mora da se izvr{i vo ramkite na tie dano~ni periodi.

Ov de, vo su{tina stanuva zbor za kusoci, koi imaat tretman na pro met, a koi se utvr du va at so po pisot na krajot od godinata. Za site kusoci, za koi se znae koga nas-tanale, ili pak bile utvrdeni vo nekoj drug dano~en period (pri mer vo noemvri kaj dano~en obvrz nik so mese~en dano~en period) ne pri-pa|aat, nitu pak mo`e da pri pa |aat na prometi koi se iska ̀ u va at vo poslednata dano~na prijava.

Iz vr {u va we to na redovnite go di{ni popisi ima za cel utvr-du vawe na realnata so stoj ba na imo tot na dano~niot obvrznik. So ogled na toa {to redovnite popisi na imotot na dano~niot obvrznik se izvr{uvaat najmalku edna{ go di{ no - naj~esto na krajot na dekem vri i so sostojba na 31 De kem vri (~len 473 od Zakonot za tr gov skite dru{tva "Slu` ben ves nik na RM", broj 28/04...87/08),

nor mal no e da se o~ekuva da se pojavat raz li ki pome|u stvarnata i knigo vod stvenata sostojba.

Obe mot na razlikite (kusoci ili vi{oci) zavisi od pove}e fak-to ri, no kako najzna ~aj ni se: fi zi~ -kiot obem na delovnite pro me ni - izvr{eni nabavki i proda`bi, in tenzi te tot na promenite - za~es-te nost na nabavkite i proda`bite, uslovite na skladi{ tewe - ko ri ste-we na adekvaten prostor i avto ma-tiziranost vo manipuliraweto i transportot, stru~ no sta na kada-rot, prirodata na dobrata koi se pred met na rabotewe i sl.

Ne e samo `elba na dano~ ni ot ob vrznik za da utvrdi so {to re-al no raspolaga, tuku e za kon ska obvrska da se utvrdi real na ta sostojba, kako i da se utvrdi raz-li ka ta vo odnos na ona {to bi tre balo da go ima toj.

Vo Zakonot za DDV nema poseb-ni odredbi za vr{ewe na popisite, no zatoa vo ~len 40 stav 1 se veli: "dano~niot obvrznik go pres me tu-va danokot na dodadena vred nost za so od vet ni ot dano~en pe ri od spored vkupno izvr{eniot pro met, dokolku vo toj period na sta nal dano~en dolg" spored ~len 31 na Zakonot za DDV.

Od vakvata odredba jasno proiz-le guva deka treba da se izvr{i presmetuvawe na dano kot na doda-de na vrednost samo do kolku e iz-vr {en promet i dokolku nastanal danok. So drugi zborovi ka`ano, da nokot mo`el da nastane samo za promet ~ii moment na iz vr {u va we bil vo toj dano~en period.

Se postavuva pra{aweto:

Da li utvrdeniot ku sok, od-nos no rashod so go di{ niot popis se smeta za iz vr {en promet i dali nas tanuva danok, koga nas ta nu va i koga treba da se pres me ta, prijavi i plati?

Bi sakale da napo mene me deka, pod rashod za dano~ni ce li, po to~-

no ka`ano za danokot na do dadena vrednost, sekoga{ se mis li na fizi~kiot rashod kako: kalo, ras tur, kr{ewe i rasipuvawe. Ras ho dot kako namaluvawe na vred-nos ta na sredstvata (amor ti za ci ja i ot pisi) e tro{kovna kategorija i nema zna~ewe za danokot na do da-dena vred nost.

Ka lo to kako rashod, zna~i fi-zi~ ka zaguba, odnosno gubewe vo te-`i nata, obemot ili po vr {ina ta kaj dobrata predizvikano od su{e we, isparuvawe ili sobirawe. Od re-deni do bra, poradi nivniot he mis ki sostav, odnosno golemoto pri sustvo na voda, voobi~aeno se pod lo`ni na isparuvawe i su {ewe.

Pri sus tvo to na te~nostite, visokite temperaturi i na~inot na prerabotka i amba la ̀ i ra we, mo`at da dovedat do zna~itelno kalo kaj odredeni dobra (primer: ovo{je, ze len ~uk i sl.).

Ra stu rot e zaguba na stokata za radi fizi~kite svojstva na do-b ro to istoto da se rastu ra ili raz le va. Rasturot voobi~aeno se ja vu va pri prepakuvaweto i razme-ru va weto na do bra ta.

Ra si pu va we to e zaguba koja naj ~esto nastanuva kako rezultat na skladi{teweto ili ma ni pu la-cija ta so dobrata, a se mani fes ti ra so promena na odredeni svojstva - fi zi~ ki, hemiski, geometriski, bi olo{ki ili drugi svojstva na dobroto. Vakvata promena dovedu va do rasipuvawe, odnosno tru le we, vri ewe, zgusnuvawe, otrovnost, lo{ miris, nefunk ci o nal nost i sl.

Do bra ta nameneti za ishrana po radi rasipuvaweto mo`at da sta nat ne samo neupotreb li vi, tu-ku i {tetni po zdravjeto, a teh ni~-ki te dobra delumno ili celosno nefunkci o nal ni.

Kr {ot e zaguba koja nastanuva kaj odredeni dobra kako posledica na fizi~kiot i he mi ski ot sostav na istite. Poradi prirodata na dob rata da bidat kr{livi (staklo, ke ra mi ka i sl.) i nevnimatelnoto ma nipulirawe, prevezuvawe ili

Page 45: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 5

proizvodstvo, se javuva kr {e we na do brata i nemo`nost za nivno po na tamo{no koristewe.

Ras ho dot, mo`e da se javi i vo sa miot proces na proizvodstvo. Vak viot rashod e poz nat pod imeto "teh nolo{ki rashod". Ovoj rashod naj malku zavisi od voljata na da no~ -ni ot obvrznik. Poradi priro da ta na dobrata ili poradi koris te-nata tehnologija na proizvod stvo, zadol`itelno se pojavuva za gu ba na dobrata. Vpro~em, za vak vi ot rashod postojat utvrdeni nor ma-tivi, koi vo odredeni okolnosti pos tojano se povtoruvaat. Vakva za gu ba imame vo golem broj slu~ai i istata e sosema normalna - duri i pove}e od toa, taa e nor mi ra na ka ko normalna proizvodstvena za guba. Za vakvata zaguba postojat to~no utvr de ni normi - proiz vod-st veni recepturi, koi poka`uvaat za koj kvalitet i pod kakvi us lo vi kol ku treba da se o~ekuva zaguba.

So ogled na toa {to za dozvo le-noto nivo na kalo, rastur, rasi pu-vawe i kr{ewe ne po stoi nikak va odredba vo Zakonot za DDV ili vo nekoj podzakonski akt, smetame deka ob vr ska ta za dokumentirano do ka`uvawe na opravdanosta na ras hodot ostanuva na da no~ ni ot ob vrznik. So cel da se poednostavi postapkata na doka`uvawe, bi tre-ba lo da no~ ni ot organ da propi{e odredeni pravila.

Ku so kot na dobra, voobi~aeno se de finira kako nedostatok na dob-ra. Ovoj nedostatok na dobra mo ̀ e da bide opravdan ili neop rav dan. Ka ko neopravdan kusok se smeta gu be we to na dobrata koe e pre diz vi-ka no od nevnimanie, lo {o ~uvawe ili pak nestru~no raku va we.

Ku so kot koj nastanuva poradi ne predvidlivi dejstvija, se defi ni -ra kako opravdan ku sok. Ovoj ku sok nastanuva kako posledica na vi {a sila, provalni kra`bi i voeni su-di ri. Za vi{a sila se sme ta elemen-tar nata nepogoda mani fe s tirana kako: zemjotres, popla va, poroj, po`ar, su{a, oluja, grad, liz gawe

na zemji{te, epidemija na bo lesti na `i vi na, {teti od ras ti telni {tet ni ci i rastitelni bo lesti.

Pred met na odano~uvawe mo`e da bide samo neopravdaniot kusok. Edinstveno za ne o prav da ni ot ku-sok, mo`e da se pretpostavuva deka e potro{uva~ka na dobrata.

Ko ga e momentot na nas ta nu-va we na ovoj promet?

So ogled na toa {to vo ovie slu ~ai stanuva zbor za isporaka na dob ra, ili poto~no za sa mo is-po ra ka, te{ko e da se ka`e koga e toj mo ment. Gubeweto na dobrata mo ̀ e lo da na sta ne vo tekot na celata godina - vo bilo koj den, no istoto e samo konstatirano toga{ ko ga e iz vr{en popisot.

Za toa, smetame deka momentot na prometot treba da bide vo mo-men tot na vr{ewe na po pi sot.

Toa, {to so ~len 3 od Pra vil-ni kot za vr{ewe popis i usogla-su vawe na smetkovods tve na ta so fak ti~kata sostojba ("Slu`ben ves nik na RM", broj 48/03), e dozvo-le no pre da va we na izve{tajot i popisnite listi najdocna dvaeset dena pred predavaweto na go di{-na ta smetka (8 Fevruari 2009 godina), odnosno podgotvuvaweto i donesuvaweto na iz ve {ta jot so odlukata za na~inot na kni`ewe i likvidacija na utvrdenite kusoci se vr {i posle 31 dekemvri (~len 16 i 17), ne go osloboduva dano~ ni ot obvrznik za presmetu va we i prija-vuvawe na danokot vo dano~ na ta prijava za posledniot dano ~en period. So ogled na toa {to kuso-

kot ne mo`e to~no da se utvrdi koga nastanal (dokolku mo`e da se ut vrdi, toga{ mora da se izvr{i is pravka na soodvetnata dano~na prijava za toj da no ~en period koga trebalo da bide presmetan i pri-ja ven), se smeta deka nastanal na de not na popi{uvaweto.

Do kolku se ~eka, za kusocite koi imaat tretman na promet, da bi dat prika`ani vo po doc ne` ni te dano~-ni prijavi, posle usvo ju va weto na izve{taite (koi se iz vr {ile posle 31 De kem vri), vo toj slu ~aj se vr{i zadocneto prija vu va we.

Imaj }i go ova predvid, dano~ ni-te obvrznici }e mora navremeno da se organiziraat, ka ko bi mo-`e le do rokot za podnesuvawe na dano~ nata prijava (15 Januari 2009 go dina), da bi dat izvr{eni popi si-te, da bidat utvrdeni kusocite i prijaveni dolguvanite danoci.

Se ona {to go ka`avme za dob-ro volno registriranite dano~ni ob vrznici, ~ii dano~en per i od e edna kalendarska godina va`i i za iska`uvaweto na prometot, od nos-no danokot vrz osnova na kusokot.

I na kraj, u{te edna{ da pov-to rime deka, ovaa 2008 godina, dano~na prijava za pos led ni ot dano~en period podnesuvaat da no~ni obvrznici koi se za-dol ̀ i tel no registrirani i site dobrovolno regist rira ni da no~ni obvrznici koi }e pod-nesat ed na edinstvena dano~na prijava. Za site ob vrz nici, kraj-niot rok na pod ne suvawe e 15-ti Januari 2009 godina.

Primerot se odnesuva na da-no~en obvrznik koj sostavuva da-no~ na prijava mese~no. Na~inot na sos tavuvawe e identi~en i za da no~nite obvrznici koi sos ta vu-

vaat trimese~ni dano~ni prijavi, ka ko i za onie koi }e sostavat go-di{ na dano~na prijava, odnosno no vo registriranite dobrovolni da no~ni obvrznici

PRAKTI^EN PRIMER ZA SOSTAVUVAWE NA

DANO^NATA PRIJAVA OBRAZEC DDV-04 ZA

POSLEDNOT DANO^EN PERIOD OD 2008 GODINA

Page 46: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

6 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

Pri mer: Dano~na prijava za me sec dekemvri 2008 godina(po s le den dano~en period)

1. Dru{ tvo to Orerium DOO - Skopje vr{i trgovska i uslu`na dejnost2. Re gi stri ran e za celite na DDV i e mese~en dano~en obvrznik3. Za li hi te na stoki gi vodi po nabavna cena4. Vo dano~niot period vo me sec dekemvri 2008 godina izvr {e ni se slednive:

I. VLEZNI TRANSAKCII

* N - ne e obvrznik za DDV; ** N/R - neregist riran za DDV *** Avansnata faktu ra iznesuva 64.000 (54.237 + 9.763 DDV)

Red. br.

Faktura/carinska

deklaracijaIspora~atel na dobra i uslugi - dobavuva~

Data BrojNaziv, sedi{te, ime i prezime, `iveali{te

EDB/EMBG

Iznos na faktura bez DDV

Dano-~na

stapkaDDV Vkupno Vid na dobra/usluga

Dano-~en ob-vrz nik

1. 05.12.08 432 Alatnica - Ohrid MK...... 5.200.000 18% 936.000 6.136.000 nabavena stoka D

2. 05.12.08 340 Mak-trans - Skopje MK...... 20.000 18% 3.600 23.600 prevoz na stoka D

3. 09.12.08 234 Ekonomiks - Skopje MK...... 60.000 18% 10.800 70.800 kancelariski materijal D

4. 14.12.08 125 Toplifikacija - Skopje MK...... 16.000 18% 2.880 18.880 parno greewe D

5. 17.12.08 520 Automobile SK - Skopje MK...... 844.000 18% 151.920 995.920 nabaven patni~ki avto-mobil

D

6. 20.12.08 6/4 Rafajlovski konsalting - Skopje

MK...... 20.000 18% 3.600 23.600 konsultantski uslugi D

7. 20.12.08 ECD Prokter&Gembel 1.300.000 18% 234.000 1.534.000 uvoz na detergenti D

8. 22.12.08 309 Vitaminka - Prilep MK...... 1.200.000 5% 60.000 1.260.000 prehranbeni proizvodi D

9. 27.12.08 1360 Makedonska po{ta - Skopje MK...... 25.000 ‡ ‡ 25.000 PTT uslugi N*

10. 28.12.08 3 Elektri~ar - Skopje EMBG.. 5.000 ‡ ‡ 5.000 izvr{ena popravka N/R**

11. 28.12.08 38 Eurokompozit - Skopje MK...... 160.000 18% 28.800 188.800 kone~na faktura***

Vkupno 8.850.000 1.431.600 10.281.600

Red.br.

Data

Br. na f-ra ili car.

dek lar.

Dobavuva~ Vkupna vrednost DDV vo nabavki DDV pri uvoz

Naziv, sedi{te, ime i prezime i `iveali{te

Dano-~en broj

Nabavna (so DDV)

bez pra vo na odbivka

18% 5% 18% 5%

osnova danok osnova danok osnova danokos-

novada-nok

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

1. 05.12.08 432 Alatnica - Ohrid MK..... 6.136.000 5.200.000 936.000

2. 05.12.08 340 Mak-trans - Skopje MK..... 23.600 20.000 3.600

3. 09.12.08 234 Ekonomiks - Skopje MK..... 70.800 60.000 10.800

4. 14.12.08 125 Toplifikacija-Skopje MK..... 18.880 16.000 2.880

5. 17.12.08 520 Automobile SK - Skopje MK..... 995.920

6. 20.12.08 6/4 Rafajlovski konsalting - Skopje

MK.....23.600 20.000 3.600

7. 20.12.08 ECD Prokter&Gembel 1.534.000 1.300.000 234.000

8. 22.12.08 309 Vitaminka - Prilep MK..... 1.260.000 1.200.000 60.000

9. 27.12.08 1360 Makedonska po{ta - Skopje MK..... 25.000

10. 28.12.08 3 Elektri~ar - Skopje EMBG 5.000

11. 28.12.08 38 Eurokompozit - Skopje MK..... 188.800 160.000 28.800

Vkupno 9.255.680 1.025.920 5.476.000 985.680 1.200.000 60.000 1.300.000 234.000

___________________________________Dano~en obvrznik (naziv/ime i prezime)

___________________________________Adresa (mesto, ulica i broj)

___________________________________[ifra na dejnost

___________________________________Dano~en broj

ORERIUM DOO - Skopje

Naroden front br. 1 Skopje

51.70

MK 4030998394123 Evidencija na vlezni fakturi(NABAVKI I UVOZ)

za period od ____________ do ____________ godina(vo denari)

01.12. 31.12.2008

Pregled 1

Vkupno DDV - 1.279.680 (kolona 9+11+13)

Page 47: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 7

1. Za dano~niot period mesec dekemvri 2008 godina izvr{eni se slednive:

II. IZLEZNI TRANSAKCII

Red. br.

Faktura/carinska

deklaracijaIspora~atel na dobra i uslugi - dobavuva~

Data BrojNaziv, sedi{te, ime i prezime, `iveali{te

EDB/EMBG

Iznos na faktura bez DDV

Dano-~na

stapkaDDV Vkupno Vid na dobra/usluga

1. 06.12.08 25 Baumarket - Skopje MK...... 4.802.400 18% 864.432 5.666.832 prodaden ma{inski alat

2. 09.12.08 16/U Dedeko - Skopje MK...... 150.000 18% 27.000 177.000 zakup na deloven prostor

3. 16.12.08 26 Tineks - Skopje MK...... 1.345.500 18% 242.190 1.587.690 prodaden detergent

4. 20.12.08 ECD Leon - Bugarija 1.200.600 1.200.600 prodaden ma{inski alat

5. 26.12.08 17/U Videoteks - Skopje MK...... 1.000.000 18% 180.000 1.180.000 marketin{ki uslugi

6. 27.12.08 27 Vero - Skopje MK...... 1.400.000 5% 70.000 1.470.000 prodadeni prehranbeni proizvodi

Vkupno 9.898.500 1.383.622 11.282.122

III. SO POPISOT NA 31.12.2008 GODINA DRU[TVOTO

GI UTVRDILO SLEDNIVE RAZLIKI

kusok na trgovska stoka A - vrz tovar na dano~en obvrznik(231.500 + 41.670 DDV 18%) ................................................................................273.170

kusok na trgovska stoka A - vrz tovar na odgovorno lice(10.000 + 1.800 DDV 18%) ......................................................................................11.800

vi{ok na trgovska stoka B ................................................................................100.000

Red.br.

Data

Br. na f-ra ili car.

dek lar.

Kupuva~Vrednost

na pro-da` ba so

DDV

Oslobodena proda`ba

DDV

Vkupno DDVNaziv, sedi{te,

ime i prezime i `iveali{te

Dano-~en broj

So pravo na od-bivka

Bez pravo na od-bivka

18% 5%

Osnova Danok Osnova Danok

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

1. 06.12.08 25 Baumarket, Skopje MK......... 5.666.832 4.802.400 864.432 864.432

2. 09.12.08 16/U Dedeko, Skopje MK......... 177.000 150.000 27.000 27.000

3. 16.12.08 26 Tineks, Skopje MK......... 1.587.690 1.345.500 242.190 242.190

4. 20.12.08 ECD Leon, Bugarija ‡ 1.200.600

5. 26.12.08 17/U Videoteks, Skopje MK......... 1.180.000 1.000.000 180.000 180.000

6. 27.12.08 27 Vero, Skopje MK......... 1.470.000 1.400.000 70.000 70.000

7. Vkupno (1 do 6) 10.081.522 1.200.600 7.297.900 1.313.622 1.400.000 70.000 1.383.622

8. 31.12.08 Po popis 284.970 241.500 43.470 43.470

9. Vkupno (7 + 8) 10.366.492 1.200.600 7.539.400 1.357.092 1.400.000 70.000 1.427.092

___________________________________Dano~en obvrznik (naziv/ime i prezime)

___________________________________Adresa (mesto, ulica i broj)

___________________________________[ifra na dejnost

___________________________________Dano~en broj

ORERIUM DOO - Skopje

Naroden front br. 1 Skopje

51.70

MK 4030998394123

Evidencija na izlezni fakturi(PRODA@BI I IZVOZ)

za period od ____________ do ____________ godina(vo denari)

01.12. 31.12.2008

Pregled 2

Page 48: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

8 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

IV. DANOK VRZ OSNOVA NA AVANSNA FAKTURA VRZ OSNOVA

NA KOJA E ODBIEN DANOK VO PRETHODEN DANO^EN PERIOD

(ISPRAVKA NA DANOK PREKU REDEN BROJ 14 OD OBRAZEC DDV)

___________________________________Dano~en obvrznik (naziv/ime i prezime)

___________________________________Adresa (mesto, ulica i broj)

___________________________________[ifra na dejnost

___________________________________Dano~en broj

ORERIUM DOO - Skopje

Naroden front br. 1 Skopje

51.70

MK 4030998394123

Evidencija na ostanati danoci,prethodni danoci i danoci za odbivawe

za period od ____________ do ____________ godina(vo denari)

01.12.2007 31.12.2008

Pregled 3

Red.br. Data F. dokument Vid na dokument i danok Iznos na danok

1 2 3 4 5

1. 11.11.2007 10/A Avansna faktura od Eurokompoziti 9.763

Vkupno 9.763

Vrz osnova na delovnite transakcii za vleznite ispolnuvawa vo tekot na dano~niot period, mesec Dekemvri 2008 godina vo smetkovodstvoto }e se sprovedat slednite:

KNI@EWA

660 - Stoki na zaliha .........................5.220.0001600 - Prethoden DDV po

op{ta dano~na stapka .................939.600220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata .....................6.159.600Nabavka na stoki i prevoz zaistite po rekapitulacija br. ...

400 - Potro{en kancelariskimaterijal ..........................................60.000

1600 - Prethoden DDV po op{tadano~na stapka ................................10.800220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ..........................70.800Nabavka na kancelariski materijal po f-ra br. ...

401 - Potro{ena energija ......................16.0001600 - Prethoden DDV po

op{ta dano~na stapka .....................2.880220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ..........................18.880Za toplinska energija po fakturaod Toplifikacija br. . . .

02360 - Transportni sredstva .................995.920220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ........................995.920Za nabavka na patni~kiavtomobil po faktura br. ...

449 - Ostanati nematerijalnitro{oci ............................................20.000

1600 - Prethoden DDV poop{ta dano~na stapka .....................3.600220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ..........................23.600Za primena konsalting usluga po faktura br. ...

660 - Stoki na zaliha .........................1.300.0001602 - Prethoden DDV platen

pri uvoz na dobra ..........................234.000221 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo stranstvo ................1.210.000265 - Obvrski za carini i

carinski dava~ki ................................324.000Za izvr{en uvoz na detergenti po kalkulacija br. ...

660 - Stoki na zaliha .........................1.200.0001601 - Prethoden DDV

po stapka od 5% ..............................60.000220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata .....................1.260.000Za izvr{ena nabavka na prehranbeni proizvodi

410 - Transportni uslugi .......................25.000220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ..........................25.000Za po{tenski uslugi za mesec... po f-ra br. ...

412 - Uslugi za odr`uvawe i za{tita ...5.000220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ............................5.000Za izvr{ena popravka po f-ra br. ...

660 - Stoki na zaliha ............................160.0001600 - Prethoden DDV

po op{ta stapka ..............................28.800220 - Obvrski sprema

dobavuva~i vo zemjata ........................188.800Po kone~na f-ra br. ...

1604 - Prethoden DDV vrz osnova nadaden avans po op{ta stapka .........9.763

220 - Obvrski spremadobavuva~i vo zemjata ...................64.000370 - Avansi, depoziti i kaucii

za surovini i materijali ....................54.237Za zatvorawe avans daden vo prethoden dano~en period

220 - Obvrski spremadobavuva~i vo zemjata .................124.800100 - @iro smetka ...........................................124.800

Plateno po kone~na f-ra od Eurokompozit

Page 49: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 9

Napomena: Vo praktikata evidentiraweto na da-no~nata osnova za vlezniot danok oddelno po dano~ni stapki se vr{i i preku smetkite od grupata 99.

Vrz osnova na delovnite transakcii za izleznite ispolnuvawa vo dano~niot period vo smetkovodstvoto }e se sprovedat slednite:

KNI@EWA

120 - Pobaruvawa odkupuva~ite vo zemjata ..............5.666.83275100 - Prihodi od proda`ba

na doma{en pazar poop{ta dano~na stapka .....................4.802.400

2600 - Obvrski za DDV zaprodadeni dobra poop{ta dano~na stapka ........................864.432

Prodaden ma{inski alat(f-ra "Baumarket" - Skopje)

701 - Nabavna vrednostna prodadeni stoki ..................4.176.000660 - Stoki na zaliha ................................4.176.000

Po presmetka za proda`ba na ma{inski alat120 - Pobaruvawa od

kupuva~ite vo zemjata .................177.000753 - Prihodi od naemnina .........................150.0002600 - Obvrski za DDV po

op{ta dano~na stapka ..........................27.000Deloven prostor vo zakup (faktura Dedeko - Skopje)

120 - Pobaruvawa odkupuva~ite vo zemjata ..............1.587.69075100 - Prihodi od proda`ba

na dobra i uslugi poop{ta dano~na stapka .....................1.345.500

2600 - Obvrski za DDV zaprodadeni dobra poop{ta dano~na stapka ........................242.190

Za prodaden pra{ok za perewe (f-ra Tineks - Skopje)701 - Nabavna vrednost

na prodadena stoki ....................1.170.000660 - Stoki na zaliha ................................1.170.000

Po presmetka za prodadena dobra121 - Pobaruvawa od

kupuva~ite vo stranstvo ..........1.200.600752 - Prihodi od proda`ba

na proizvodi, stoki iuslugi na stranski pazar ................1.200.600

Za izvezen ma{inski alat(f-ra Leon Bugarija, ECD...)

701 - Nabavna vrednostna prodadena stoki ....................1.044.000660 - Stoki na zaliha ................................1.044.000

Po presmetka na izvozza ma{inski alat

120 - Pobaruvawa odkupuva~ite vo zemjata ..............1.180.00075100 - Prihodi od proda`ba

na dobra i uslugi nadoma{en pazar poop{ta dano~na stapka .....................1.000.000

2600 - Obvrski za DDV poop{ta dano~na stapka ........................180.000

Marketin{ka usluga (f-ra Videoteks - Skopje)120 - Pobaruvawa od

kupuva~ite vo zemjata ..............1.470.00075101 - Prihodi od proda`ba

na dobra i uslugi popovlastena dano~na stapka ............1.400.000

2601 - Obvrski za DDV zaprodadeni dobra popovlastena dano~na stapka .................70.000

Za prodadeni prehranbeni proizvodi 701 - Nabavna vrednost

na prodadeni stoki ...................1.200.000660 - Stoki na zaliha ................................1.200.000

Po presmetka za prodadeni dobra

Vrz osnova na usvoenite rezultati od popisot na 31.12 evidentirani se slednive:

KNI@EWA

452 - Kusoci .............................................273.170660 - Stoki na zaliha ...................................231.5002605 - Obvrski za DDV za kusok

po op{ta dano~na stapka ....................41.670Kusok po popis

173 - Pobaruvawa odvrabotenite za kusoci ...................11.800779 - Ostanati nespomnati

delovni prihodi ....................................10.0002605 - Obvrski za DDV za kusok

po op{ta dano~na stapka ......................1.800Kusok po popis

660 - Stoki na zaliha ............................100.0007741 - Vi{oci .................................................100.000

Vi{ok po popis2600 - Ob vr ski za DDV po

op{ta dano~na stapka ..............1.313.6222601 - Ob vr ski za DDV po

povlastena stapka ..........................70.0002605 - Ob vr ski za DDV za kusok

po op{ta dano~na stapka ..............43.4701600 - Prethoden DDV po

op{ta dano~na stapka ........................985.6801601 - Prethoden DDV po

povlastena stapka .................................60.0001602 - Prethoden DDV platen pri

uvoz na dobra po op{ta stapka ........234.0001604 - Prethoden DDV

za avansna faktura .................................9.7632608 - Obvrski za DDV za dano~en

period dekemvri 2007 ........................157.175Po dano~na prijava za dekemvri

Page 50: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

10 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

SOSTAVUVAWE NA OBRAZECOT DDV 04

PRO MET NA DOBRA I USLUGI

Vo poliwata 1 - Odano~iv pro-met po op{ta dano~na stapka i 3 - Odano~iv promet po pov la ste na dano~na sta pka se vnesuvaat dano~-ni te osnovi bez danok na dodadena vrednost na odano~iviot promet na dobra i uslugi (promet) odvoeno spo red dano~ni stapki, koj go vr{i dano~en obvrznik vo zemjata, za na-do mestok, vo ramkite na negovata stopanska dejnost (~len 2 to~ka 1 od ZDDV).

Pritoa se prijavuvaat i ratite i kaparite koi se nap la te ni vo soodvetniot dano~en pe ri od. Ako pro metot bil izvr{en vo sood-vetniot da no ~en pe riod, no se u{te ne e ili ne e celosno napla ten na-do mestot za nego, se prija vu va i na domestot koj treba da se naplati. Vo slu~aj na bru to-evidencija spo red ~len 52 stav 3 od ZDDV, se vr{i podelba na bruto-iznosite za celi na pres met ka na danokot na dodadena vred nost na dano~nite osnovi i na da no kot i istite se vnesuvaat odvo e no spo red dano~ni stapki vo poli wa ta 1 i 3.

Vo poleto 5 - Promet osloboden od danok so pravo na odbivka na pret hoden danok se vne su va oso be-no sledniot promet osloboden od danok so pravo na odbivka na pret-hod ni da no ci:

iz voz (~len 24 to~ka 1 i 2 od ZDDV);

me|unaroden transport na dobra i drugi uslugi spored ~len 24 to~ka 3 od ZDDV;

ra bo ti vrz dobra za izvoz (~len 24 to~ka 4 od ZDDV);

po sre du va we vo prometot od ~len 24 to~ka 5 od ZDDV (na pri-mer pro vi zii vo vrska so izvoz);

prometot na zlato i drugi blagorodni metali sprema central-nite banki (~len 24 to~ka 6);

prometot, modifikacijata, popravkata, odr`uvaweto, ~ar te-

osloboden od danok, bez pra vo na odbi vka na prethodni danoci:

iz da va we pod zakup na ob jek-ti i prostorii za stanbeni celi;

odre de ni vidovi na bankar-ski i finansiski pro met (na pri-mer promet so zakonski sreds tva za pla }awe, odobruvawe na kredit ili kreditno posreduvawe);

us lu gi na lekari, zabari, zab ni tehni~ari ili od oblasta na drugi medicinski profe sii;

me|unaroden prevoz na li ca (osven so letala - ~len 24 to~ka 9 od ZDDV).

Va` na napomena: Od zbirot na iznosite presmetani vo poliwata 1, 2, 3, 4 i 5 se dobi va vkupniot pro-met spored ~len 51, stav 2 re~enica 1 od ZDDV.

ringot i iznajmuvaweto na letala koi se koristat vo me|unarodniot komercijalen vozdu{en soobra}aj kako i isporakata, iznajmuvaweto, popravkata i odr`uvaweto na dobrata koi slu`at za opremuvawe na letaloto (~len 24 to~ka 7);

prometot na dobra i uslugi koi se vo vrska so namiruvawe na neposrednite potrebi na letalata (~len 24 to~ka 8);

me|unaroden vozdu{en pre voz na patnici vo vozdu{niot so obra}aj za vozduhoplovni pretpri jatija so sedi{te vo stranstvo samo vo slu~aj na reciprocitet (~len 24 to~ka 9).

Vo poleto 6 - Promet osloboden od danok bez pravo na odbivka na pret hoden danok se vne su va oso be no prometot spored ~len 23 od ZDDV

VLEZ NI ISPOLNUVAWA SO PRAVO NA ODBIVKA

Od bi vka ta na prethodni danoci mu se odobruva na dano~niot ob vrz-nik, samo ako naba ve ni te ili uve ze-nite dobra ili primenite uslugi gi koristi za celi na negovata sto pan ska dejnost (~len 34 stav 1 to~ ka 1 od ZDDV).

Spo red ~len 35 to~ka 1 od ZDDV, prethodnite danoci se is klu ~u va at od pravoto na od bi vka, do kolku pri-menite dobra ili uslugi se ko ris-tat za vr{ewe promet oslo bo den od danok bez pravo na odbivka na prethodni danoci. Ako prime ni te dobra ili uslugi se ko ri stat samo delumno za promet osloboden od danok, mo`e vo poliwata 9 i 11 da se vne se samo onoj del od iznosot koj mo`e da se odbie (~len 36 od ZDDV, ~len 7 od DDVP).

Po kraj toa, pravoto na odbivka na prethodni danoci spored ~len 35 to~ki 2 i 7 od ZDDV, osobeno se isklu~uva za:

na ba vka, proizvodstvo, uvoz na velosipedi, motorni vozila so po malku od ~etiri tr ka la, vozila za pre voz na patnici, koi pokraj se di{ teto na voza~ot, imaat naj-mno gu do osum sedi{ta i ~ija naj-

go lema masa ne nadminuva 3500 kg (katego rija M1), isklu~uvaj}i gi vo zi la ta za kombiniran prevoz, le tala i plov ni objekti (za isklu-~o cite, vidi ~len 35 to~ ka 2 re~e-ni ca 2 od ZDDV);

iz da to ci za reprezentacija na pretprijatieto ili sopstve ni-kot (gostewe, podaroci, od mor, rek reacija i razonoda);

na ba vka ili uvoz na fri`i de-ri, audio i vi deo aparati, tepisi i umetni~ki predme ti, so koi se opremuvaat sopstvenite admini-stra tivni prostorii;

iz da to ci za prevoz na lica; iz da to ci za smestuvawe vo

ho teli ili sli~ni institucii i za is hrana;

DDV koj go dolguva izda va ~ot na fakturata spored ~len 55 stav 1 ili 2 od ZDDV.

Vo poleto 9 - Vlezen promet se vne suvaat vleznite prometi bez DDV od fakturi dobi e ni od drugi dano~ni obvrznici, za koi postoi pravoto na odbivka i koi se izda-de ni vo soglasnost so ~len 53 od ZDDV (~len 33 stav 2 to~ka 1, kako i ~len 34 stav 1 i 2 od ZDDV).

Page 51: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 11

Vo poleto 11 - Uvoz se vnesuva iz nos na izvr{eniot uvoz so pravo na odbivka na pret hod ni ot danok (bez uvozen DDV). Pritoa treba da se ima predvid deka pravo na od bivka po stoi, pri ispolnetost na ostana tite uslovi, samo za pla-teniot uvo zen DDV doka`an pre ku carinski dokumenti (~len 33 stav 2 to~ka 3 i ~len 34 stav 1 to~ka 2 od ZDDV). Ako ca rin ski ot organ odobril prodol ̀ uvawe na rokot za pla}awe spored ~len 10 od DDVP, uvoz ni ot DDV mo`e da se odbie u{te so DDV-prijavata za dano~-niot period vo koj za po~ nu va pro-dol`uvaweto na rokot za pla}awe na uvozniot DDV.

Vo poleto 14 - Ostanati danoci, prethodni danoci i iznosi za odbi-vawe se vnesuvaat:

da no~ ni iznosi koi se dol-`at spored ~len 32 to~ka 4 od ZDDV. Ako dano~niot obvrz nik, koj nema nitu edno sedi{te, nitu podru` ni ca vo RM, ostvaruva odano~iv pro met, pri ma te lot na dobroto ili korisnikot na uslu ga ta e obvrzan da go presmeta DDV, da go pri be le ̀ i iznosot na dano kot na fak turata i istiot da go pri javi i pla ti (~len 32 to~ ka 4 od ZDDV). So ispolnuvawe na ostanatite uslovi od ZDDV, dano-kot iska`an vo po le to 14 mo`e da se odbie kako pret hoden danok i se iska`uva vo pole to 10 (~len 6 od DDVP). Da no~ nata osnova za ovoj danok koj se odbiva kako prethoden se vnesuva vo po le to 9. Danocite spored ~len 32 to~ka 4 od ZDDV gi pla}aat site dano~ni obvrznici, duri i malite dano~ni obvrznici (~len 51 stav 3 od ZDDV) kako i organite i dru gi te javno prav ni tela od ~len 10 stav 1 od ZDDV. Dolguvaniot da nok mo`e, vo slu~aj na ispolnetost na ostanatite us lo-vi od ZDDV, da se odbie celosno ili delumno kako prethoden danok (~len 6 od DDVP);

ne ov la ste no istaknat DDV spo red ~len 55 stav 1 od ZDDV. Ne ov lasteno istaknatiot DDV vo

fak turi se pla}a vo rok od 5 ra bot-ni dena. Dano~nite obvrznici se dol`ni neov la ste no istak na ti ot DDV (naj~esto pri proda`ba na privatni dobra) da go navedat vo DDV - prijavata za dano~niot pe-ri od vo koj e izdadena fakturata i istiot da go platat;

od del no istaknat pogolem da-nok od dolguvaniot spored ZDDV (~len 55 stav 2 od ZDDV). Ako od fakturite proizleguva pogolem iz nos na danok, zakonski dol gu va ni-ot DDV se prijavuva vo pole 2 ili 4, a vi{okot na danokot vo pole 14. Istaknatiot pogolem da nok mo`e da e rezultat na gre{ka vo pres metuvaweto ili da nas ta nal zaradi primena na op {ta ta da no~-na stapka za promet koj pod le ̀ i na povlas tenata dano~na stap ka. ^lenot 55 stav 2 od ZDDV se pri-menuva i vo slu~aj, ako se is tak ne DDV vo fak turi za promet oslo-bo den od danok ili za promet koj ne podle`i na odano~uvawe (na primer promet vo stra ns tvo). Ako se izvr{i ispravka na faktu rata pre ku iz da vawe ili dostava na uredna fa k tu ra, vo toj slu~aj otpa-|a da no~ ni ot dolg spo red ~len 55 stav 2 od ZDDV za da no~niot per-i od na is prav kata (~len 55 stav 3 od ZDDV);

da no~ ni iznosi koi se dol ̀ at spored ~len 31 stav 2 od ZDDV. Vo slu~aite koga pla }a we to e iz vr-{eno pred izvr{uvaweto na pro-metot, nastanatiot DDV dolg za pri-menoto pla }a we (primen av ans) vo dano~niot period se is ka ̀ u va kako pozitiven iznos vo po le to 14;

da no~ ni iznosi koi se poba ru -vaat spored ~len 33 stav 2 to~ka 2 od ZDDV (daden avans). Vo slu ~a i-te koga pla }a weto e izvr{eno pred izvr{u va weto na prometot, DDV za plate ni ot avans, a vrz osnova na prime na ta avansna faktura soglasno ~len 53 od ZDDV, se pobaruva pre ku iska ̀ u va we na negativen iznos vo poleto 14;

is pra vka na odbivkata na pret hodni danoci spored ~len 37

od ZDDV. Soglasno ~len 61 stav 2 od ZDDV odredbite od ~len 37 na ovoj Zakon se primenuvaat vrz investi cioni sreds tva koi dano~-ni ot ob vrz nik gi nabavil ili pro izvel po 31.03.2000 godina. Vo pr va ta godina na upotreba na inves-ti cionoto dobro mo`e da dojde do pro mena na okolnosti te mero dav-ni za odbiv kata na prethodniot da nok, a sled stveno na toa i do is-prav ka na od bi vka ta na pret hodni-ot danok, do kolku stanuva zbor za slu~ai spored ~len 37 stav 4 od ZDDV. Vo tie slu~ai po del ba ta na prethodniot danok koj nasta nal pri nabavkata ili pr o iz vod s tvo to na in ves ti c i onoto sre d stvo se vr-{i spored ~l en 36 od ZDDV za taa go di na. Za go di ni te koi sl e dat po kal en dar s ka ta go dina na pr va upo-treba is pr avkata na pre t hod ni ot danok }e se vr{i spored od red bite od ~len 37 od ZDDV.

Sog las no Upat stvo to za edins-tven na ~in na po sta pu va we pri oda no ~u va we so DDV na do bra ta i us lu gi te {to gi uve zu va at ili na ba vu va at NATO-si li te vo Re-pub li ka Ma ke do ni ja broj 08-3316/1 od 14.02.2001 go di na i do pol nu va-we na ova Upat stvo so akt pod b) 10-19456/1 od 12.06.2006 go di na, is po ra ka ta na odre de ni do bra i us lu gi na Na to-si li te se vr {i so pres me tu va we na DDV, so pra vo na od bi vka na pres me ta ni ot da nok, pod us lov da za ovie is po ra ki da-no~ ni ot ob vrz nik obez be di so od-ve ten cer ti fi kat koj go iz da va at NATO- si li te i vo koj se na ve de ni so od vet ni po da to ci koi ja po tvr du-va at is po ra ka ta.

Do kol ku Ser ti fi ka tot e obez-be den vo ist pres me tko ven per-i od, vo da no~ na ta pri ja va za toj pres me tko ven per i od, da no~ ni te ob vrz ni ci po tie fa ktu ri vo po le 1 od nos no po le 3, go vne su va at ne to iz no sot na fa ktu ra ta bez DDV, a vo po le 2 od nos no po le 4, se vne su va iz no sot na pres me ta ni ot DDV.

Isto vre me no vo da no~ na ta pri-ja va iska ̀ a ni ot DDV vo po le to 2

Page 52: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

12 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

ГОДИШЕН ДАНОК НА ВКУПЕН ПРИХОД ЗА 2008 ГОДИНА

od nos no 4, se iska ̀ u va ka ko da nok za od bi va we vo po le to 14.

Do kol ku Ser ti fi ka tot od NA TO - si li te ne e obez be den vo isti ot pres me tko ven per i od vo koj e iz da de na fa ktu ra ta, to ga{ da no~ ni ot ob vrz nik vo da no~ na ta pri ja va za toj pres me tko ven per i od gi po pol nu va sa mo po li wa ta 1, 2, 3 i 4, {to zna ~i i po tie fa ktu ri go pla }a pres me ta ni ot DDV.

Do kol ku po ovie fa ktu ri Ser ti-fi ka tot se obez be di vo na red ni te pres me tkov ni per i o di, da no~ ni ot ob vrz nik vo da no~ na ta pri ja va vo pres me tkov ni ot per i od vo koj e obez be den Ser ti fi ka tot, vo po le-to 14 go iska ̀ u va iz no sot na DDV ka ko iz nos za od bi va we koj bil pres me tan po fa ktu ri te za koj se obez be dil.

Za pojas nuvawe na iz no sot istak-nat vo poleto 14 se dosta vuva ob jas-nu va we na poseben list vo pri log kon DDV - prijavata.

Vo poleto 15 - Dano~en dolg/pobaruvawe se vnesuva sevkupniot iznos na dolguvan ili po ba ru van DDV dobien kako rezultat od poliwata 8, 13 i 14. Iznosot na DDV od pole 15 koj se dolguva od nos no pobaruva ne pretstavuva iz nos koj treba da go plati ili da se vra ti na barawe na dano~niot ob-vrznik. Sekoga{ treba da se zemat pred vid pobaruva wa ta od pret hod-ni dano~ni periodi. Dolguvaniot DDV dano~niot obvrznik e dol`en da go uplati vo rokovite pro pi {a-ni vo ~len 43 stav 2 od ZDDV. DDV po baruvawata se prene su va at na sledniot dano~en period. Iznosot na pobaruvaweto se namaluva za za os ta na ti te danoci i kamati za za os tanatite danoci. Do kolku da-no~ niot obvrznik pobara ispla ta na pobaruvaweto, vo poleto pred pole 15 go stava znakot "H". Ispla-ta ta na pobaru va we to se vr{i vo rok od 30 dena po denot na podne su-vaweto na DDV - prijavata.

So ogled na toa {to rokot na pod nesuvaweto kako i na~inot na sostavuvawe na da no~ na ta prijava

e ist i za mese~nite i trime se ~ni-te dano~ni obvrznici, a i za novi te go di{ ni dano~ni obvrznici, vo

pro dol`enie e daden primer za da-no~ na prijava za period de kem vri 2007 godina.

Napomena: Za redniot broj 14 zaedno so obrazecot dano~niot obvrznik treba da podnese pismeno objasnuvawe.

Page 53: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dobivka

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 13

Со одлуката на Уставниот суд на РМ, објавена во "Службен весник на РМ", број 122/08, се поништи членот 20 од

Законот за изменување и дополнување на Законот за данокот на добивка со што се укина примената на данокот на вкупен приход за 2007 година. Меѓутоа, одредбите од Законот за данокот на добивка кои се

однесуваат на оданочување со данокот на вкупен приход не се укинати и истите за прв пат ќе се применуваат за2008 година. Во продолжение даваме детално објаснување за примената на данокот на вкупен приход за 2008

година утврден согласно одредбите на член 38-б до 38-е од Законот за данокот на добивка("Службен весник на РМ", број 80/93...160/07, во натамошниот текст: Законот).

ГОДИШЕН ДАНОК НА ВКУПЕН ПРИХОД ЗА 2008 ГОДИНАГОДИШЕН ДАНОК НА ВКУПЕН ПРИХОД ЗА 2008 ГОДИНА

OB VRZ NI CI

Sog las no odred bi te na na ve de ni te ~le no vi od Za ko not

za da no kot na do bi vka, tr gov ski te dru{ tva pres me tu va at i pla }a at go di {en da nok na vku pen pri hod pod us lov:

1 da iz vr {u va at sto pan ska dej nost, osven ban kar ska, fi nan si ska, osi gu ri tel na i dej nost od ob la sta na

igri te na sre }a i za bav ni te igri i

2 vkup ni ot pri hod os tva ren vo pos led ni te tri go di ni od bi lo koj iz vor da ne nad mi nu va iz nos od 3.000.000

de na ri na go di{ no ni vo.Sog las no na pred na ve de ni te odred bi, ma li te biz-

ni si na tr gov ci te koi {to gi is pol nu va at pro pi {a-ni te us lo vi pla }a at go di {en da nok na vku pen pri hod, na me sto oda no ~u va we na do bi vka ta ko ja se pres me tu va i pla }a spo red Obra ze cot DB - Da no ~en bi lans.

Za pr va ta go di na na pres me tu va we i pla }a we na go di {en da nok na vku pen pri hod, se sme ta go di na ta na is pol nu va we to na os nov ni te us lo vi, a toa e os tva ru va-we na vku pen pri hod od bi lo koi iz vo ri vo per i o dot od tri pos le do va tel ni go di ni koj {to ne e po go lem od 3.000.000 de na ri na go di{ no ni vo.

Napomena: Godi{en danok na vkupen prihod, ne pla}aat:

trgovcite poedinci - TP; obvrznici koi se registrirani po drugi propisi,

a ne po odredbite od Zakonot za trgovski dru{tva, kako: PZU, zdru`enija na gra|ani, buxetski korisni-ci, javni pretprijatija, dr`avni organi i institucii, pretprijatija vo dr`avna sopstvenost;

dru{tva vo aktiven ste~aj ili vo postapka na likvidacija;

obvrznicite koi danokot na dobivka go pla}aat kako ~lenovi na dano~na konsolidacija vrz osnova na re{enie od UJP.

Pri mer:

Tr gov sko to dru{ tvo "NN", vo pos led ni te tri pos le do va tel ni go di ni ima os tva re no vku pen pri-hod i toa:

3.500.000 de na ri vo 2006 go di na, vo pr va ta go di na;

2.400.000 de na ri vo 2007 go di na, vo vto ra ta go di na;

2.950.000 de na ri vo 2008 go di na, vo tre ta ta go di na.

Vrz os no va na navedenite po da to ci za os tva re ni ot vku pen pri hod, ovoj sub jekt ne gi is pol nu va pro pi {a ni-te kri te ri u mi za pla }a we na go di {en da nok na vku pen pri hod (vo pr va ta go di na, od tri te pos le do va tel ni go di ni, os tva ril vku pen pri hod po si te os no vi nad 3.000.000 de na ri) i isti ot za 2008 go di na pla }a da nok na do bi vka pre ku Obra ze cot DB.

Na po me na: Do kol ku tr gov sko to dru{ tvo ot po~ na lo so ra bo ta vo te kot na 2006 go di na, od nos no vo ovaa go-di na ra bo te lo po mal ku od 12 me se ci, vkup ni ot pri hod }e go utvr di na go di{ no ni vo.

Pri mer:

Tr gov sko to dru{ tvo "NN", ot po~ na lo so ra bo-ta vo me sec sep tem vri 2006 go di na. So go di{ na ta sme tka za 2006 go di na, vo bi lan sot na us peh os tva-ri lo vku pen pri hod vo iz nos od 1.200.000 de na ri.

Pres me tka na vkup ni ot pri hod na go di{ no ni vo

1.200.000 : 3 m = 400.000400.000 h 12 m = 4.800.000 de na ri vku pen pri hod

na go di{ no ni vo za 2006 go di na

Сезаир РЕЏЕПАГИЌСезаир РЕЏЕПАГИЌ

Page 54: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dobivka

14 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

Pri mer:

Tr gov sko to dru{ tvo "AA"vo pos led ni te tri pos le do va tel ni go di ni ima os tva re no vku pen pri-hod, i toa:

2.300.000 de na ri vo 2006 go di na, vo pr va ta go di na;

2.600.000 de na ri vo 2007 go di na, vo vto ra ta go di na;

2.800.000 de na ri vo 2008 go di na, vo tre ta ta go di na.

Vrz os no va na pred ni te po da to ci za os tva re ni ot vku pen pri hod, ovoj sub jekt gi is pol ni pro pi {a ni te us-lo vi za pla }a we na go di {en da nok na vku pen pri hod od pri ~i na {to vo tri te pos le do va tel ni go di ni os tva ril vku pen pri hod, po si te os no vi, pod iz no sot od 3.000.000 de na ri i isti ot za 2008 go di na tre ba da pla }a go di {en da nok na vku pen pri hod, a ne da nok na do bi vka.

Na po me na: Iz no sot na vkup ni ot pri hod, tre ba da od go va ra na zbi rot na AOP 260+270+272 od Bi lan sot na us pe hot za ma li te sub je kti za od nos na ta go di na vo tri te pos le do va tel ni go di ni.

PRES ME TU VA WE NA GO DI[ NI OT

DA NOK NA VKU PEN PRI HOD

Go di{ ni ot da nok na vku pen pri hod se pres me tu va vrz os no va na os tva re ni ot vku pen pri hod po si te os no-vi, vo pret hod na ta ka len dar ska go di na.

Da no kot na vkup ni ot pri hod, se pres me tu va vo vi si na od 1,5% od iz no sot na os tva re ni ot vku pen prihod iska ̀ an vo Bi lan sot na us pe hot vo go di{ na-ta sme tka.

RE GI STRA CI JA NA TR GOV SKI TE DRU[ TVA

ZA GO DI [EN DA NOK NA VKU PEN PRI HOD

Po iste kot na per i o dot vo koj da no~ ni ot ob vrz nik go is pol nil ba ra ni ot us lov (tre ta ta go di na od ed no-krat ni ot per i od), se vr {i re gi stra ci ja na da no~ ni ot ob vrz nik - tr go vec, za ce li te na oda no ~u va we to so go di{ ni ot da nok na vku pen pri hod. Za taa cel, da no~-ni te ob vrz ni ci se dol` ni, naj doc na do 28/29 fe vru a ri vo go di na ta {to sle di po go di na ta za ko ja da no kot se utvr du va, da pod ne sat do or ga not za jav ni pri ho di Obra zec "RDO - VP" - Pri ja va za re gi stra ci ja na tr-gov sko dru{ tvo za pri me na na go di {en da nok na vku pen pri hod, pro pi {an so Pra vil ni kot za iz me nu va we i do pol nu va we na Pra vil ni kot za da no kot na do bi vka ("Slu`ben ves nik na RM", broj 21/08).

Or ga not za jav ni pri ho di iz da va Re {e nie za re gi stra-ci ja na tr go ve cot za oda no ~u va we na vkup ni ot pri hod.

PLA ]A WE NA GO DI [EN DA NOK

NA VKU PEN PRI HOD

Ob vrz ni kot na da no kot na vku pen pri hod, go di{ ni-ot da nok na vku pen pri hod go utvr du va na Obra ze cot "DB-VP" - Da no ~en bi lans za utvr du va we na da no kot na vku pen pri hod (koj isto ta ka e pro pi {an so na ve de-ni ot Pra vil nik) i isti ot go do sta vu va do or ga not za jav ni pri ho di do 28/29 fe vru a ri po iste kot na go di na-ta (za 2008 go di na do 28 fe vru a ri 2009 go di na).

Vo pri log na Obra ze cot "DB-VP", se do sta vu va: go di{ na sme tka od pos led na ta (tre ta ta) go di na

od utvr de ni ot ed no kra ten per i od na tri pos le do va tel-ni go di ni, vrz os no va na ko ja se utvr du va go di{ ni ot da nok na vku pen pri hod (za 2008 go di na).

Upra va ta za jav ni pri ho di, na tr gov sko to dru{ tvo mu iz da va Re {e nie za iz no sot na utvr de ni ot da nok na vku pen pri hod, naj doc na do 31 mart vo go di na ta {to sle di po go di na ta za ko ja da no kot se utvr du va (se o~ekuva ovoj rok da bide 30 juni). Tr gov ski te dru{ tva se dol` ni da no kot da go pla tat vo rok od 30 de na po pri e mot na Re {e ni e to. Pla te ni te akon ta cii na da-no kot na do bi vka utvr de ni za so od vet na ta go di na se od bit na sta vka na utvr de ni ot iz nos na go di {en da nok na vku pen pri hod vo Re {e ni e to.

Page 55: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dobivka

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 15

BRI [E WE OD

RE GI STA ROT

Tr gov ski te dru{ tva se bri {at od re gi sta rot na tr gov ski dru{-tva za go di {en da nok na vku pen pri hod, ako:

1) Upra va ta za jav ni pri ho di pri preg le dot na go di{ ni te sme-tki i ra bot ni te kni gi na tr gov sko-to dru{ tvo, utvr di de ka isto to ne gi is pol ni lo us lo vi te pro pi {a ni so Za ko not, od nos no do kol ku os tva-re ni ot vku pen pri hod od pret hod-na ta go di na e za po ve }e od 10% od ma ksi mal no utvr de ni ot.

Vo slu ~aj od pret hod ni ot stav, tr gov sko to dru{ tvo e dol` no da pla ti da nok na do bi vka vo iz nos na os tva re na ta do bi vka, na na ~in utvr den so odred bi te na Za ko not za da no kot na do bi vka (so pod ne su-va we na obra ze cot "DB"), a pla te-ni ot da nok na vku pen pri hod }e se sme ta ka ko akon ta ci ja na da no kot na do bi vka.

2) Upra va ta za jav ni pri ho di ut vr di de ka se ra bo ti za po vr za ni sub je kti koi {to os tva ru va at zna-~a en me |u se ben pro met, po ce ni koi se raz li ku va at od ce ni te koi {to se vos po sta ve ni so ne za vis ni sub je kti, so cel da se po stig ne na ma-le no pla }a we na da no kot sog las no Za ko not za da no kot na do bi vka i

3) Upra va ta za jav ni pri ho di utvr di de ka tr gov sko to dru{ tvo prev ze ma ob vr ski i iska ̀ u va ras-ho di po vr za ni so ra bo te we to na so ne go po vr za no to li ce.

Do kol ku da no~ ni ot ob vrz nik (vo ne ko ja od go di ni te koi sle dat po go di na ta na pr va ta re gi stra ci ja za pla }a we go di {en da nok na vku-pen pri hod) os tva ri po go lem iz nos na vku pen pri hod od si te iz vo ri vo go di na ta za ko ja se utvr du va go di {en da nok na vku pen pri hod (iz nos nad 3.300.000 de na ri spo red doz vo le no to ot sta pu va we od 10%), vo ob vr ska e do or ga not za jav ni pri ho di da go do sta vi obra ze cot "RDO-VP" za ra di bri {e we od re-

gi ste rot na tr gov ski te dru{ tva koi pla }a at go di {en da nok na vku pen pri hod, naj doc na do 28/29 fe vru a ri vo go di na ta {to sle di po go di na ta za ko ja {to po go le mi ot iz nos na vkup ni ot pri hod e utvr-den. Ed no vre me no, ovoj da no ~en ob vrz nik, e vo ob vr ska da go utvr di i pla ti da no kot na do bi vka za go di-na ta, spo red po da to ci te iska ̀ a ni vo Da no~ ni ot bi lans (obra zec DB) koj {to go do sta vu va do or ga not za jav ni pri ho di vo ro kot pro pi {an za pre da va we na go di{ na ta sme tka t.e. naj doc na do 28/29 fe vru a ri vo go di na ta {to sle di po go di na ta za ko ja se pla }a da no kot na do bi vka.

Po vtor no re gi stri ra we na da no~ ni ot ob vrz nik za ce li te na oda no ~u va we to na go di{ ni ot da-nok na vku pen pri hod, na sta nu va so po vtor no is pol nu va we na ba ra-wa ta od ~len 38-v na Za ko not za da no kot na do bi vka (iz vr {u va sto-pan ska dej nost i vkup ni ot pri hod os tva ren vo pos led ni te tri go di ni od bi lo koj iz vor da ne nad mi nu va iz nos od 3.000.000 de na ri na go di{-

no ni vo).Do kol ku da no~ ni ot ob vrz nik

po ve }e od tri pa ti vo raz li~ ni vre men ski per i o di se bri {e od re gi sta rot na da no~ ni te ob vrz ni-ci {to pres me tu va at i pla }a at go di {en da nok na vku pen pri hod, go gu bi pra vo to na po vtor no re-gi stri ra we za ovaa cel i isti ot po na ta mu da no kot go pres me tu va i pla }a spo red po da to ci te utvr de ni vo obra ze cot "DB".

Na po me na: Tr gov ski te dru{ tva koi pla }a at go di {en da nok na vku-pen pri hod i koi vr {at pro met na do bra ili us lu gi vo go to vo, dol`-ni se da go evi den ti ra at pro me tot pre ku odo bren fi ska len si stem na opre ma za re gi stri ra we na go to-vin ski pla }a wa.

Vo prodol`enie Vi davame primer na popolneta Prijava za registracija na trgovsko dru{ tvo za primena na godi{en danok na vkupen prihod Obrazec RDO-VP i Dano~na prijava za utvrduvawe na godi{en danok na vkupen prihod Obrazec DB-VP.

Page 56: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dobivka

16 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

Page 57: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dobivka

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 17

Page 58: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Personalen Danok na Dohod

18 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

TTro {o ci te za ko ri ste we na so pstven avto mo bil za slu` be ni ce li, ure de ni se so po ve }e pro pi si

i toa: Za kon za ra bot ni te od no si ("Slu` ben ves nik na

RM", broj 62/05 i 106/08). Sog las no odred bi te na ~len 113 stav 1 to~ ka 5, ra bot ni kot ima pra vo na na do mest na tro {o ci po vr za ni so ra bo ta ta za ko ri ste we na pri va ten avto mo bil za slu` be ni pa tu va wa. Vi si na ta, os no vi ca ta i ro kot za pres me tu va we i isp la ta na na do me sto kot na ovie tro {o ci se utvr du va so ko le kti ven do go vor.

Op{t ko le kti ven do go vor za sto pans tvo to na Re pub li ka Ma ke do ni ja ("Slu` ben ves nik na RM", broj 76/06). Sog las no odred bi te na ~len 34 stav 1 ali ne ja 8, od na ve de ni ot Op{t ko le kti ven do go vor, li ca ta vo ra bo ten od nos kaj ra bo to da ve cot ima at pra vo na na do-mest na tro {o ci te za ko ri ste we na sops tven avto mo-bil za po tre bi na ra bo to da va ~ot vo vi si na od 30% od ce na ta na li tar go ri vo {to go ko ri sti avto mo bi lot za se koj iz mi nat ki lo me tar.

Za kon za per so nal ni ot da nok na do hod ("Slu` ben ves nik na RM", broj 80/93...160/07). Sog las no odred bi te na ~len 6 stav 1 to~ ka 6-a od Za ko not, per so na len da nok na do hod ne se pla }a na na do me sto ci te na tro {o ci te za ko ri ste we na sops tven avto mo bil za po tre bi te na ra bo to da va ~ot vo vi si na od 30% od ce na ta na li tar go ri vo {to go ko ri sti avto mo bi lot za se koj iz mi nat ki lo me tar, a najm no gu do 3500 de na ri me se~ no.

Za kon za da nok na do bi vka ("Slu` ben ves nik na RM", broj 80/93...160/07).

Sog las no ~len 14-a stav 2 od Za kon za da nok na dobi vka, na do me sto ci te za ko ri ste we na sops tven avtomo bil za slu` be ni ce li se priz na va at ka ko ras hod vo da no~ ni ot bi lans vo vi si na od 50% od isp la te ni ot iz nos.

Vrz os no va na na ve de no to pro iz le gu va de ka: vi si na ta na na do me stot na tro {o ci te za ko ri ste-

we na sops tven avto mo bil za po tre bi te ra bo to da va ~ot se pres me tu va vo vi si na od 30% od ce na ta na li tar go ri vo {to go ko ri sti avto mo bi lot;

ka ko ne o da no ~iv iz nos za ce li na per so nal ni ot da nok na do hod mo ̀ e da se isp la ti sa mo do 3.500 de na ri me se~ no po vraboten;

iz no sot isp la ten nad 3.500 de na ri pod le ̀ i na oda no ~u va we so per so na len da nok na do hod;

ka ko da no~ no priz nat ras hod za ce li na da no kot na do bi vka se priz na va iz nos od 50% od isp la te ni ot iz nos.

Pri mer 1: Na do mest na tro {o ci za ko ris te we sopst ve n avto mo bil

1. Li ce to NN e vo ra bo ten od nosvo dru{ tvo to A i vrz os no va napa ten na log vo me sec april za mi na lona slu` ben pat so sops tvenavto mo bil pri {to se po mi na ti. ............ 500 km

2. Ce na ta na li tar ben zinEurosuper 95 iz ne su va ..................................72,00

Pres me tka na na do mest na tro {o ciza ko ri sten sops tven avto mo bil:

ce na na go ri vo 72,00 h 30% = 21,60500 km h 21,60 = 10.800 de na ri

Iz nos koj pod le ̀ i na oda no ~u va weso per so na len da nok na do hod:

10.800 - 3.500 = 7.3007.300 h 11,111111% = 811 de na ri

Iz no sot od 811 de na ri na ime per so na len da nok na do hod }e se up la ti na sled na ta up lat na sme tka:

Pra vo to i vi si-na ta na na do me stot na tro {o ci-

te za ko ri ste we na sops tven avto mo bil za po tre bi te na ra bo to da ve cot od nos no za

slu` be ni ce li, dru {tvo to tre ba da go ure di so svoj op{t akt (Pr avi lnik, Od lu ka i sli~ no), vo

so gla sno st so Op {ti ot ko le kti ven do go vor i ko le ktiv ni ot do go vor na ni vo na gran ka

na ko ja pri pa |a dru {tvo to.

Sofija JAN^EVA BEL^EVA

Page 59: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Personalen Danok na Dohod

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 19

Uplatna

smetkaOpis

Prihodna

{ifra

840-1284- Da nok na dru gi li~ ni pri-ma wa na vra bo te ni li ca vo tr gov ski dru{ tva, jav ni pretpri ja ti ja, kaj tr gov ci i kaj dru gi prav ni i fi zi~ ki li ca {to vr {at dej nost, koi ne se ko ris ni ci i edin ki ko-ris ni ci na Bu xe tot 711131

KNI @E WA:

4402 - Tro {o ci za ko ri ste we sops tve novo zi lo na slu` ben pat ..................11.6112792 - Ob vr ski spre ma

vra bo te ni te zana do mest na tro {o ci ...........................10.800

2690 - Ob vr ski za per so na lenda nok od do hod idru gi li~ ni pri ma wa ................................811

Pres me tka po pa ten na log2792 - Ob vr ski spre ma vra bo te ni te

za na do mest na tro {o ci ................10.8002690 - Ob vr ski za per so na len

da nok od do hod idru gi li~ ni pri ma wa .........................811100 - Sme tka ..........................................................811102 - Bla gaj na ..................................................10.800

Isp la ta na na do mest natro {o ci za slu` ben pat

Na po me na: Pri so sta vu va we na Go di{ ni ot iz ve-{taj za per so nal ni ot da nok na do hod (Obra zec PDD-GI), de lot na na do me stot na tro {o ci za ko ri ste we na sops tven avto mo bil koj pod le ̀ i na oda no ~u va we so per so na len da nok na do hod }e se iska ̀ e na po le to 3.3 - Do pol ni tel ni pri ma wa i na do me sto ci od ra bo ten od nos na koi ne se pla te ni pri do ne si, a vo Go di{ na ta da no~ na pri ja va (Obra zec PDD - GDP) na po le to 1-a - Do pol ni tel ni pri ma wa i na do me sto ci od ra bo ten od nos na koi ne se pla te ni pri do ne si.

NA DO ME STOT NA TRO [O CI ZA

KO RI STE WE NA SOPS TVEN

AVTO MO BIL KAJ VR [I TEL NA DEJ NOST

Sog las no ~len 30-y stav 5 od Za ko not za per so nal ni-ot da nok na do hod, tro {o ci te isp la te ni za ko ri ste we na sops tven avto mo bil za po tre bi te na ra bo to da va ~ot od li ca ta vo ra bo ten od nos, se priz na va at na to var na ras ho di te vo da no~ ni ot bi lans vo vi si na od 50% od vkupno (bruto) isplateniot iznos.

NA DO ME STOT NA TRO [O CI ZA

KO RI STE WE SOPS TVEN AVTO MO BIL

OD AS PEKT NA DA NO KOT NA DO BI VKA

Sog las no ~len 14-a stav 3 od Za kon za da nok na do bi-vka, na do me sto ci te za ko ri ste we na sops tven avto mo bil za slu` be ni ce li se priz na va at ka ko ras hod vo da no~ ni ot bi lans vo vi si na od 50% od isp la te ni ot iz nos.

Ime no za ce li na da no kot na do bi vka ka ko da no~ no priz nat ras hod se priz na va 50% so ce li ot isp la ten iz nos. Vo kon tekst na na ve de no to re {e nie e i Mis le-weto na Mi ni sters tvo to za fi nan sii broj 10-2746/2 od 26.02.2007 go di na spo red koe ka ko priz nat ras hod vo da no~ ni ot bi lans se priz na va iz no sot na na do me sto-ci te za ko ri ste we na sops tven avto mo bil za slu` be ni ce li vo vi si na od 50% od isp la te ni ot iz nos.

Do kol ku se ze mat po da to ci te od pri mer 1 to ga{ iz no sot na da no~ no priz nat ras hod kaj vr {i tel na dej-nost i kaj prav no li ce - ob vrz nik na da nok na do bi vka bi se pres me tal na sled ni ot na ~in:

Dano~no priznat rashod

11.611 h 50% = 5.805

Na po me na: Za ra di usog la su va we na va kvi ot ne ed na-kov da no ~en tret man o~e ku va me Mi ni sters tvo to za fi-nan sii, vo naj kus mo ̀ en rok, da pri sta pi kon iz me na na Za ko not za da nok na do bi vka so koj bi se iz vr {i lo

Page 60: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Personalen Danok na Dohod

20 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

usog la su va we na da no~ ni ot tret man na na do me sto ci te za ko ri ste we na sops tven avto mo bil kaj prav ni te li ca - ob vrz ni ci na da nok na do bi vka so vr {i te li te na dej-nost - ob vrz ni ci na per so na len da nok na do hod.

PO TREB NA DO KU MEN TA CI JA

ZA PRIZ NA VA WE NA TRO [O CI TE

Ra bo to da va ~ot e dol ̀ en da iz da de ured no pot pi {an pa ten na log, a li ce to koe pa tu va e dol` no da na pra vi pres me tka na tro {o ci te za upo tre ba na sops tven av to-mo bil, vrz os no va na ve ro dos toj na evi den ci ja za po mi-na ti te ki lo met ri, da gi pri lo ̀ i pot reb ni te sme tki vo vr ska so pa tu va we to, ka ko i da pod ne se iz ve {taj za iz vr {e na ta ra bot na za da ~a.

Po treb ni te sme tki, koi se pri lo ̀ u va at ka ko do kaz za stvar no nas ta na to to slu` be no pa tu va we, od nos no za fa kti~ ki na sta na ti te tro {o ci se pla te na pa ta ri na so fi skal na sme tka.

Za ra di po ed no sta vu va we, ko ga sta nu va zbor za ko-ri ste we na sopst ven avto mo bil za slu` be ni ce li vo mes to to na se di {te to na dru{ tvo to (lo kal no vo ze we), pot reb na ta do ku men ta ci ja za priz na va we na ovie iz-da to ci mo ̀ e da se obez be di so pat na sme tka i pri log kon pat na sme tka (vi di Pri mer 2).

Na po me na: Amor ti za ci ja ta na avto mo bi lot i tro-{o ci te za ben zin se vk lu ~e ni vo iz no sot na na do mest-ot na tro {o ci te (do 30% od ce na ta na li tar go ri vo po po mi nat ki lo me tar), t.e. ne mo ̀ e da se na do mes tu v a at do pol ni tel no.

Vo pro dol ̀ e nie na ovoj tekst ja ob ja vu va me pre-su da ta na Vr hov ni ot sud na Re pub li ka Ma ke do ni ja od 06.06.2002 go di na pod U. br. 814/2001, od ko ja ned vo-smis le no pro iz le gu va de ka na do me stot na tro {o ci te vrz ovaa os no va ne mo ̀ e da bi de os lo bo den od oda no-~u va we bez da bi de pri lo ̀ en pa ten na log od koj bi se vi de lo za ko ja slu` be na po tre ba i na koe vra bo te no li ce mu se isp la tu va na do me stot za ko ri ste we sops-tven avto mo bil.

"Su dot sme ta de ka tu` ba ta na tu ̀ i te lot vo de lot koj se od ne su va na per so nal ni ot da nok od do hod i da no kot od do bi vka e ne os no van.

Ime no, vo po stap ka ta na kon t ro la e utvr de no de-ka vo te kot na 1998 i 1999 go di na tu ̀ i te lot vr {el isp la ta na na do mest na ime pat ni i dnev ni tro {o ci za slu` be ni pa tu va wa so sops tve ni vo zi la na vra bo te-ni te, po be le {ki za ben zin, me |u toa, bez pri lo ̀ e ni pat ni na lo zi od koi bi bi lo vid no za ko ja slu` be na po-tre ba i na koe vra bo te no li ce {to po se du va sops tve no vo zi lo mu e isp la tu van na do mest vrz ovaa os no va. Od taa pri ~i na, so g las no ~len 13 stav 1 i 2 od Za ko not za sme tko vods tvo, koj pred vi du va de ka pred met na kni ̀ e we vo de lov ni te kni gi mo ̀ e da bi de sa mo ve ro do-

sto en smet ko vod stven do ku ment, a ve ro do stoj nos ta na sme tko vod stve ni ot do ku ment se utvr du va po pat na kon tro la, tu ̀ i te lot e za dol ̀ en so per so na len da nok od do hod i so od vet na ka ma ta za isp la te ni ot na do mest na ime tro {o ci za ko ri ste we na sops tven avto mo bil na vra bo te ni te, so og led de ka vo te kot na po stap ka ta na kon tro la, a i so ̀ al ba ta tu ̀ i te lot ne pri lo ̀ il ve ro do stoj ni smet ko vod stve ni is pra vi i po da to ci za po mi na ti te ki lo me tri na vra bo te ni te so sops tve ni vo zi la za slu` be ni ce li.

Imaj }i go pred vid na ve de no to, Su dot sme ta de ka os po re no to re {e nie na tu ̀ e ni ot or gan vo de lot za za dol ̀ u va we to so per so na len da nok od do hod e za ko ni-to. Pri toa, su dot ima {e pred vid de ka sog las no ~len 6 stav 1 to~ ka 4 od Za ko not za per so nal ni ot da nok od do hod, na do me stot vrz ovaa os no va e os lo bo den od pla }a we na pe rso na len da nok od do hod, no imaj }i pred-vid de ka isp la ta ta na ovoj na do mest kaj tu ̀ i te lot ne e pot kre pe na so so od vet ni pis me ni do ka zi - pat ni na lo zi, oce ni de ka vo slu ~a jot isp la ta vrz ovaa os no-va ne pod le ̀ i na os lo bo du va we od pla }a we per so na len da nok od do hod."

Na po me na: Bi dej }i pre su da ta se od ne su va za per-i od od 1998/99 go di na se po vi ku va na Za ko not za smet ko vod stvo koj ve }e ne e vo pri me na, me |u toa i vo dru gi te pro pi si pra {a we to vo vr ska so ve ro dos toj no-sta na smet ko vods tve ni te do ku men ti ka ko os no va na evi den ti ra we to vo de lov ni te kni gi e re gu li ra no na iden ti ~en na ~in.

Pri mer 2: Na do mest za ko ris te we sops tvenavto mo bil za lo kal no vo ze we

1. Na ra bot ni kot Ni ko lov Pe tarza ko ri ste we sops tven avto mo bilza slu` be ni ce li za lo kal novo ze we za per i od od 03.04 do30.04.2008 go di na mu e isp la tenna do mest vo iz nos ..........................................8.217

2. Spo red pri lo ̀ e na tapres me tka po mi na ti se.............................. 407 km

3. Ni ko lov Pe tar pod nel pat na sme tkai pri log na pat na sme tka vrz os no vana ko ja e pres me tan na do me stot zako ri ste we na sops tven avto mo bil

4. Ce na ta na go ri vo to Eurosuper 95vo toj per i od iz ne su va:

PeriodCena na litar gorivo

Eurosuper 95

01.04.2008 - 14.04.2008 66,5015.04.2008 - 29.04.2008 67,00

Page 61: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Personalen Danok na Dohod

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 21

Dne

vnic

i

Den na zaminuvawe ____ vo __~.Den na vra}awe ____ vo __~.

Broj na ~asovi

Broj nadenovi

Po denariVkup no denari

od do vid na prevoz klasa denari

Pre

vozn

i tr

o{oc

i Skopje Skopje SK-419-DS 8.163

Dru

go

Vkupno: 8.163

Primena akontacija:

Ostanuva za isplata - uplata:

Broj na prilozite : 1 _________________________Vo ____________ na den ____200__ god. Podnositel na smetkaSkopje 8

Broj ____________

NALOG ZA SLU@BENO PATUVAWE

Vraboteniot-ta _______________________________________________

Rasporeden-na na rabotni zada~i _______________________________

__________________________________________________________________

se upatuva na slu`beno patuvawe na den ______200__ god. vo ___________

__________________________________________________________________

so zada~a _________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Na slu`benoto patuvawe da koristi prevozno sredstvo: __________

__________________________________________________________________

Dnevnica za ova slu`beno patuvawe pripa|a vo iznos od den: ______

Na slu`benoto patuvawe }e se zadr`i do ____200__ godina, a vo rok od

48 ~asa po vra}aweto od slu`benoto patuvawe i doa|awe na rabota }e

podnese pismeno izvestuvawe za izvr{enata slu`bena rabota. Smetka za

storenite patni tro{oci treba da se podnese vo rok od 5 dena.

Patnite tro{oci pa|aat na tovar na:

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Odobruvam isplata na akontacija vo iznos od ___________ denari.

(M.P.) Nalogodava~,

__________________________

Vrz osnova na nalogot go izvr{iv slu`benoto patuvawe i ja podnesuvam

slednata: PATNA SMETKA

152

Nikolov PetarKomercijalen direktor

8 Skopje

Spored prilog kon paten nalog za

koristen sopstven avtomobil

za slu`beni celi vo periodot

01.04 do 30.04.2008 godina

Ford Fiesta SK - 419 - DS

Intertekst DOO - Skopje

S. Popov

Potvrduvam deka patuvaweto e izvr{eno spored patniot nalog i naredu-vam isplata na patnata smetka od denari __________________ i so bukvi: ___________________________________ na tovar: _______________________Vo _________ na den ______________ 200 ___ godina. Likvidiral, Rakovoditel na smetkovodstvo Naredbodavec______________ _______________________________ _________________Isplatil ___________ den. Primil ___________ den._________________ ___________________________ Blagajnik Podnositel na smetkata

N. Petar

8.163

osum iljadi sto {eeset i tri denari Intertekst DOO - Skopje

Skopje 01.05. 8

M. Iliev S. Janevski S. Popov8.163 8.163

M. Iliev N. Petar

Red. br.

Datum OpisPominati kilometri

1. 03.04.2008Od sedi{teto na dru{tvoto do sklad Trubarevo i nazad

25

2. 10.04.2008Od sedi{teto na dru{tvoto do de lo-ven partner Ohis - Skopje i nazad

15

3. 12.04.2008Od sedi{teto na dru{tvoto do NBRM, UJP, deloven partner Sloga - \or~e Petrov i nazad

25

4. 13.04.2008

Od sedi{teto na dru{tvoto do Stopanska banka centar, Tutunska banka centar, UJP, deloven partner Komako trejd DOO Skopje i nazad

30

5.14 .04.2008

Od sedi{teto na dru{tvoto do deloven partner Partner komerc DOO Skopje vo Vizbegovo i nazad

20

6. 19.04.2008Od sedi{teto na dru{tvoto do deloven partner Gago Komerc DOO vo Veles i nazad

110

7. 25.04.2008Od sedi{teto na dru{tvoto do deloven partner Svisko DOO vo [tip i nazad

182

... ... ... ...Vkupno: 407

INTERTEKST DOO

Bulevar Kliment Ohridski 25

Skopje

PRILOG KON PATEN NALOG

broj 152 za period od 01.04 do 30.04.2008 godina

Rabotnik ______________________

Mesto ______________________

Sopstveno vozilo ______________________

Nikolov Petar

Skopje

Ford Fiesta SK-419-DS

Pres me tka:

po mi na ti ki lo me tri vo per i od od 01.04.2008 do 14.04.2008 ko ga ce na ta na go ri vo e 66,50 de na ri = 115 km

po mi na ti ki lo me tri vo per i od od 15.04.2008 do 29.04.2008 ko ga ce na ta na go ri vo e 67,00 de na ri = 292 km

(66,50 h 30%) h 115 = 2.294(67,00 h 30%) h 292 = 5.869Vkup no na do mest na tro {o ci za ko ri ste we na

sops tven avto mo bil za po tre bi te na ra bo to da va ~ot: 2.294 + 5.869 = 8.163

Likvidiral, (M.P.) Nalogodava~_________________ _________________

Na po me na: Vo pri lo got kon pat ni ot na log da de ni se sa mo ne kol ku pr i me ri na re la cii za lo kal no vo ze we so sops tven avto mo bil za slu` be ni ce li, so cel da se pri ka ̀ e na koj na ~in tre ba da se pod go tvi so od vet na do ku men ta ci ja .

Page 62: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Personalen Danok na Dohod

22 REPREZENT DEKEMVRI 12/2008 DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12

Iz nos koj pod le ̀ i na oda no ~u va weso per so na len da nok na do hod:

8.163-3.500 = 4.6634.663 h 11,111111%= 518 de na ri

Vrz os no va na po da to ci te od pres me tka ta vo smet-ko vods tvo to iz vr {e no e sled no vo:

KNI @E WA:

4402 - Tro {o ci za ko ri ste wena sops tve no vo zi lona slu` ben pat ..................................8.6812792 - Ob vr ski spre ma

vra bo te ni te zana do mest na tro {o ci .............................8.163

2690 - Ob vr ski za per so na lenda nok od do hod i dru gili~ ni pri ma wa ...........................................518

Pres me tka po pa ten na log2792 - Ob vr ski spre ma

vra bo te ni te zana do mest na tro {o ci .......................8.163

2690 - Ob vr ski za per so na lenda nok od do hod i dru gili~ ni pri ma wa .....................................518100 - Sme tka ..........................................................518102 - Bla gaj na ....................................................8.163

Isp la ta na na do mest na tro {o ciza slu` ben pat i pla tenper so na len da nok na do hod

Na po me na: Vo da no~ ni ot bi lans se vne su va iz no sot od 4.340 de na ri (8.681 h 50%) ka ko ne priz nat ras hod za ce li na da no kot na do bi vka.

Pri mer 3: Na do mest za ko ris te we na sopst ve n avto mo bil za slu ̀ ben pat

1. Li ce to NN e vo ra bo ten od nos vodru{ tvo to A i vrz os no va na pa tenna log za mi nal na slu` ben pat sosops tven avto mo bil i isp la tenmu e avans vo iz nos od ...................................8.000

2. Po vra }a we to od slu` ben pat li ce toNN pod ne lo pat na sme tka vo ko ja sepres me ta ni tri dnev ni ci vo iz nos od .......3.330

3. Pri lo ̀ e na e sme tka zapa ta ri na vo iz nos od ........................................400

4. Po mi na ti se................................................. 600 km5. Ce na ta na li tar ben zin

Eurosuper 98 iz ne su va .......................................686. Dnev ni ca ta za slu` ben pat vo me sec

april 2008 go di na iz ne su va .........................1.110

Pres me tka na tri pol ni dnev ni ci:3 dnev ni ci h 1.110,00 = 3.330,00 de na ri

Pres me tka na na do mest za ko ri stensops tven avto mo bil:

ce na na go ri vo 68,00 h 30% = 20,40600 km h 20,40 = 12.240 de na ri

Iz nos koj pod le ̀ i na oda no ~u va weso per so na len da nok na do hod:

12.240-3.500 = 8.7408.740 h 11,111111% = 971 de na ri

Vrz os no va na po da to ci te vo pri me rot vo sme tko vod-stvo to kaj dru{ tvo to A se spro ve du va at sled ni ve:

KNI @E WA:

177 - Po ba ru va wa od vra bo te ni teza akon ta cii za slu` ben pat .........8.000102 - Bla gaj na ....................................................8.000

Isp la ten avans za slu` ben pat4400 - Dnev ni ci za

slu` be ni pa tu va wa ..........................3.3304402 - Tro {o ci za ko ri ste we na

sops tve no vo zi lona slu` ben pat ................................13.211

4409 - Osta na ti tro {o ci zaslu` be ni pa tu va wa .............................400177 - Po ba ru va wa od

vra bo te ni te za akon ta ciiza slu` ben pat .........................................8.000

2792 - Ob vr ski spre ma vra bo te ni teza na do mest na tro {o ci ........................7.970

2690 - Ob vr ski za per so na lenda nok od do hod idru gi li~ ni pri ma wa ................................971

Pres me tka po pa ten na log2792 - Ob vr ski spre ma vra bo te ni te

za na do mest na tro {o ci ..................7.9702690 - Ob vr ski za per so na len da nok od

do hod i dru gi li~ ni pri ma wa ...........971100 - Sme tka ..........................................................971102 - Bla gaj na ....................................................7.970

Dop la ta na na do mest na tro {o ciza slu` ben pat i pla tenper so na len da nok na do hod

Vo pri me rot e da de no ko ri ste we na sops tven avto mo bil za slu` ben pat vo zem ja ta, me |u toa i pri priz na va we to na na do me stot za ko ri ste we na sops-tven avto mo bil za slu` be no pa tu va we vo strans tvo se po sta pu va na iden ti ~en na ~in.

Na po me na: Vo da no~ ni ot bi lans se vne su va iz no sot od 6.605 de na ri (13.211 h 50%) ka ko ne priz nat ras hod za ce li na da no kot na do bi vka.

Page 63: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo

Danok na Dodadena Vrednost

DANO^EN PRAKTIKUM BROJ 12 Rafajlovski konsalting 23

IZMENA NA ODLUKATA ZA POVLASTENA DDV STAPKAIZMENA NA ODLUKATA ZA POVLASTENA DDV STAPKAVo "Slu` ben ves nik na RM", broj 145/08 ob ja ve na

e Od lu ka ta za iz me nu va we i do pol nu va we na od lu ka ta za opre de lu va we na do bra ta i us lu gi te koi pod le ̀ at na pov la ste na stap ka na da no kot na do da de na vred nost (vo na ta mo{ ni ot tekst: Iz me na na Od lu ka ta) i toa: se vr {i iz me na na to~ ka ta 8 ko ja be {e pret hod no do ne se-na i ob ja ve na vo "Slu` ben ves nik na RM", broj 116/07 i se od ne su va {e na Ma {i ni za avto mat ska obra bo tka na po da to ci i niv ni edi ni ci (komp ju te ri) i se vr {i usog la su va we so pos led ni te iz me ni na Za ko not za DDV ob ja ve ni vo "Slu` ben ves nik na RM", broj 103/08 so koi se pro {i ri op fa tot na us lu gi te koi pod le ̀ at na oda no ~u va we so pov la ste na DDV stap ka i so us lu gi za odr ̀ u va we na jav na ~i sto ta i ot pre mu va we na ot pad.

Vrz os no va na na ve de no to vo pro dol ̀ e nie gi da va me no vi te ta rif ni bro e vi od Ca rin ska ta ta ri fa so koi se op fa te ni Ma {i ni te za avto mat ska obra bo tka na po da to ci i niv ni edi ni ci (komp ju te ri) koi pod le ̀ at na pov la ste na DDV stap ka od 5%.

Vo po na ta mo{ ni ot tekst na Iz me na na Od lu ka ta se vr {i pre ciz no de fi ni ra we na odr ̀ u va we na jav na ~i sto ta i opre mu va we na ot pad i toa:

Us lu gi za odr ̀ u va we na jav na ta ~i sto ta se sme ta at: ra~ no i ma {in sko me te we i mi e we na jav ni te so o bra-}aj ni po vr {i ni, ko lo vo zi, ve lo si ped ski i pe {a~ ki pa te ki, avto bu ski i `e lez ni~ ki sta ni ci i po stoj ki, ae ro dro mi, pri sta ni {ta, tro to a ri, det ski igra li {ta, plo {ta di, ke jo vi, mo sto vi, nad voz ni ci, pod voz ni ci, nad zem ni i pod zem ni pe {a~ ki pre mi ni, ska li la i pre mi ni koi po vr zu va at so o bra }aj ni ci i jav ni ob je k-ti, us lu gi na ~i ste we na pod lo gi od jav ni i pro to ko-lar ni ma ni fe sta cii, ras ~i stu va we na di vi de po nii, us lu gi na ~i ste we na jav ni so o bra }aj ni po vr {i ni od ras tu ren ot pad i od so o bra }aj ni ne sre }i, us lu gi na ~i ste we na jav ni ze le ni po vr {i ni, us lu gi na ~i ste we na gro bi {ta, us lu gi na ~i ste we na pa za ri, us lu gi na ~i ste we na zo o lo {ki gra di ni, us lu gi na ~i ste we na sport ski re kre a tiv ni ob je kti (sta di o ni, hi po dro mi, stre li {ta i dr.), us lu gi na ~i ste we to na jav ni ka pa li-{ta, us lu gi na ~i ste we na gra ni~ ni pre mi ni, us lu gi na iz ne su va we na fe ka lii i fe kal ni vo di, us lu gi na no se we na vo da, us lu gi na ko ri ste we na jav ni to a le ti, us lu gi na po di ga we na zga se ni i pco vi sa ni ̀ i vot ni i lo ve we na ̀ i vot ni-skit ni ci i niv no trans por ti ra we i pre stoj vo sta ci o nar, us lu gi na ~i ste we na ka na li i pro ko pi, vo do te ci, su vo do li ci, re ki i eze ra i us lu gi na ~i ste we na sneg i mraz, odr ̀ u va we na jav na ~i sto ta vo vo nred ni i vo us lo vi na ele men tar ni ne po go di i us lu gi na ~i ste we na otvo re ni pro sto ri oko lu dru gi jav ni ob je kti i us lu gi na ~i ste we to na dru gi ob je kti i ob je kti na ko mu nal na in fra stru ktu ra.

Us lu gi na ot pre mu va we na ot pad se sme ta at: upra vu-va we i po sta pu va we so ot pad, trans por ti ra we, se le kti-ra we, tre ti ra we, ot stra nu va we, so bi ra we, skla di ra we, de po ni ra we i go re we i/ili so go ru va we na ko mu nal ni ot, in du stri ski ne o pas ni ot, opas ni ot bi o raz grad li vi ot, me di cin ski ot ot pad i ot pa dot od pa ku va we. Zna ~e we to na upo tre be ni te ter mi ni za da no~ ni ce li se opre de lu va spo red zna ~e we to opre de le no so Za ko not za upra vu va we so ot pad i po seb ni te za ko ni koi go ure du va at po sta pu-va we to so po seb ni te vi do vi ot pad. Od lu ka ta sta pu va na si la od 24.11.2008 go di na.

Red.

br.

Glava/tari-

fen broj

Naimenuvawe na stokite spored Nomenkla-

turata na carinskata tarifa

1. 8443 3110 00

Ma {i ni koi iz vr {u va at funk ci ja na ko pi ra-we i faks trans mi si ja, so ili bez funk ci ja za pe ~a te we i so br zi na na ko pi ra we ko ja ne nad mi nu va 12 ed no boj ni stra ni vo mi nu ta

2. 8443 31 91 00Ma {i ni koi iz vr {u va at funk ci ja na ko pi ra-we so ske ni ra we na ori gi nal i pe ~a te we na ko-pii so ele ktro sta ti~ ka ma {i na za pe ~a te we

3. 8443 31 99 00 Drugo4. 8443 32 10 00 Pe~atari

5. 8443 32 91 00Ma {i ni koi iz vr {u va at funk ci ja na ko pi ra-we so ske ni ra we na ori gi nal i pe ~a te we na ko-pii so ele ktro sta ti~ ka ma {i na za pe ~a te we

6. 8443 32 93 00Drugi ma{ini koi izvr{uvaat funkcija na kopirawe so vgraden opti~ki sistem

7. 8443 32 99 00 Drugi

8. 8471

Ma {i ni za avto mat ska obra bo tka na po da to-ci i niv ni edi ni ci; mag net ni ili op ti~ ki ~i ta ~i, ma {i ni za pres ni mu va we na po da-to ci na no si te li na po da to ci vo ko di ra na for ma i ma {i ni za obra bo tka na ta kvi po da to ci, nes pom na ti ili ne op fa te ni na dru go me sto:

9. 8473 30 Delovi i pribor na ma{ini od tar. broj 8471

10. 8528 41 00 00Mo ni to ri so ka tod na ce vka: koi isk lu ~i tel no ili glav no se ko ri stat so ma {i ni za avto mat-ska obra bo tka na po da to ci od tar.broj 8471

11. 8528 51 00 00Drugi monitori: koi isklu~itelno ili glavno se koristat so ma{ini za avtomatska obrabotka na podatoci od tar. broj 8471

Red.

br.

Glava/tari-

fen broj

Naimenuvawe na stokite spored Nomenkla-

turata na carinskata tarifa

12. 8528 59 Drugi monitori: drugi

13. 8528 61 00 00Pro e kto ri: koi isk lu ~i tel no ili glav no se ko ri stat so ma {i ni za avto mat ska obra bo t-ka na po da to ci od tar. broj 8471

14. 8542 Ele ktron ski in te gri ra ni ko la

Page 64: SODR@INA - Рафајловски 2008/12-08.pdfva at sta ri te za kon ski pro pi si. Iz me ni te na No vi ot za kon za pri-do ne si }e pre diz vi ka at i so od vet ni iz me ni vo