MVO in het MKB.Symposium Finance & Sustainability

11 September 2014

Voorstellen

Jan Peters

Docent bedrijfseconomie/

Financiering

Onderzoeker/lid Kenniskring

René-Pascal van den Boom

Docent bedrijfseconomie/

Financiering

Onderzoeker/lid kenniskring

MVO in het MKBAgenda

Nut en noodzaak

Aanpak

Hypothese

Literatuur

Methodologie

Model en enquête

Dataset

Resultaten

Discussie

Nut en noodzaak

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (M.V.O.)

People, Planet, Profit

M.V.O. in het M.K.B.:

hoe de MKB ondernemer ervan te overtuigen dat M.V.O. loont?

Aantonen link tussen mate van M.V.O. en financiële prestaties

(Aanpak:) Hypothese

Hogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van duurzaamheid leiden tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.

(Aanpak:) Literatuur over de relatie tussen maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en financiële prestaties.

“looking backward at the last thirty years of empirical research , the business for social responsibility and the related link between corporate social performance(CSP) and corporate financial performance(CFP) remain the most controversial areas in the business –in-society field” (Barnett ,2007) (zo ook Perrini, 2009)

Versus:

Een studie van R. van Dijk (R. van Dijk en A. Wong, 2007) waarin geconcludeerd wordt dat duurzaam ondernemen een positieve invloed heeft op de winstgevendheid.

S. Vijfwinkel (Vijfwinkel e.a., 2011) constateert een significante relatie tussen milieumaatregelen en de ontwikkeling van omzet en winstgevendheid.

Een uitgebreide recente studie van Eccles ( Eccles e.a., 2011) komt met dezelfde conclusie.

In de literatuur zijn veel argumenten te vinden vóór een positief effect van MVO op het resultaat van ondernemingen. De meest voorkomende zijn:

Duurzame ondernemingen slagen er beter in om een duurzame relatie op te bouwen met de werknemers die daardoor gemotiveerder zijn om maximaal te presteren (Eccles, 2011);

Duurzame ondernemingen vermijden kostbare conflicten met de maatschappij en vermijden daardoor de kosten van rechtszittingen en schikkingen (Eccles ,2011);

Duurzame bedrijven die relatief veel grondstoffen gebruiken zijn meer geneigd om efficiënter met de grondstoffen om te gaan ( Ambec and Lanoie,2008);

Consumenten laten duurzaamheid in hun aankoopgedrag zwaar meetellen en zijn bereid meer te betalen voor duurzame producten;

Duurzaam ondernemen verbetert het risicoprofiel van de onderneming met als gevolg lagere vermogenskosten (Stratman, 2000).

Ook argumenten voor een negatief verband zijn in de literatuur te vinden:

Duurzame ondernemingen hebben relatief hoge arbeidskosten omdat zij arbeid excessief belonen;

Duurzame ondernemingen missen aantrekkelijke nieuwe markten omdat zij hogere duurzaamheidseisen stellen aan producten, productieprocessen en leveranciers dan concurrenten die zich aan de minimumeis van de wetgeving houden;

Duurzame ondernemingen vermijden het produceren van “wegwerp” producten en profiteren minder van herhaal inkopen (Hirschman and Holbrook, 1992);

Duurzame ondernemingen weigeren steekpenningen te betalen in landen waar dat wel de norm is (Healey and Safarein, 2011) en missen daardoor omzet en winst;

Duurzame ondernemingen steken veel geld en tijd om een dialoog te onderhouden met belangengroepen met mogelijk weinig succes voor de korte termijn ( Chang and Wong , 2002).

The Impact of a Corporate Culture of Sustainability on Corporate Behavior and Performance. (Robert G. Eccles e.a., 2011)

In deze studie werden 180 beursgenoteerde bedrijven gedurende de periode 1993-2010 gevolgd. De ene helft werd op basis van een duurzaamheidscore ingedeeld bij “hoog duurzaam” en de andere helft bij “laag duurzaam”.

Zowel gemeten naar rendement op basis van marktwaarde (koersrendement + dividend) als rendement op het boekhoudkundig vermogen scoren de “hoog duurzame” bedrijven het best.

(Aanpak:) MethodologieHogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van duurzaamheid leiden tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.

Hoe maken we duurzaam meetbaar?

Geen/niet altijd jaarverslagen etc. beschikbaar.

Oplossing: stage studenten

Basis vragenlijst: GRI.

Toevoegingen managementcyclus: is er beleid en wordt erop gestuurd en wordt het gemeten?

Bepalen duurzaamheidscore:

We bepalen de duurzaamheidscore van een individuele organisatie door 5 duurzaamheidsthema’s mee te nemen in de berekening. Deze thema’s zijn:

Planet [8]

HRM [9]

Keten [3]

Internationale MVO [3]

Productverantwoordelijkheid [2]

vraag 1Onderwerp A vraag 2

vraag 3Duurzaamheids-

thema Avraag 1

Onderwerp B vraag 2vraag 3

vraag 1Onderwerp A vraag 2

vraag 3Duurzaamheids-

thema Avraag 1

Onderwerp B vraag 2vraag 3

Mate van duurzaamheid

Bepalen duurzaamheidscore:

Financiële prestaties

Financial performance wordt in dit onderzoek bepaald aan de hand van de volgende variabelen:

Groei van de omzet

Groei van de EBIT

Vragen

Gericht op actief management

Voorbeeld

26. Bevorderen efficiënt gebruik van water. (meerdere antwoorden mogelijk)

Er is beleid

Resultaten worden gemeten

Hier wordt op gestuurd

Niet van toepassing

Financieel

Voorbeeld

Hoe groot was de jaarlijkse groei (in procenten) van de EBIT gemiddeld over de afgelopen twee jaar?

EBIT Score

Minder dan 0% 0

0% to 2% 1

2% to 5% 2

5% to 10 % 3

10% to 15% 4

Meer dan 15% 5

Data verzamelen

Periode 2012-2014

Enquête o.b.v interview

Studenten

Verslag

Filter op:

betrouwbare en volledige invoer

“onbekend”

grootte

95 bedrijven (profit met 11-250 FTE)

Data

Alle sectoren FTE11-50 51-100 101-250 Eindtotaal

B2B 35 7 18 60B2C 21 10 4 35Eindtotaal 56 17 22 95

Alle sectoren RegioEuropa NL Rest Eindtotaal

Co-operation 2 2Family (owned) business 10 6 4 20Foundation or association 1 1More than one owner/shareholders 15 27 9 51One owner 2 8 9 19One owner of family business combined with an inverstor 1 1 2Eindtotaal 29 44 22 95

auditing/consulting/training

construction

engineering

Information technology

trade/service/logistics

0 10 20 30 40 50

11

3

26

9

46

N per sector

Duurzaamheidsthema’s

Aantal duurzame bedrijven per duurzame thema’s

Milieu HRM Keten International CSR Klanten Totaal

27 56 13 67 56 95

Aantal bedrijven met aantal thema’s

0 1 2 3 4 5

8 25 22 18 14 8

Vnl NL, B2B, Trade & grootVnl Eur, B2C, klein

0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00 6.00 7.00 8.00 9.00 10.000

1

2

3

4

5

6

MVO gerelateerd aan EBIT-groei“Alle sectoren”

X

EBIT-groei

MV

O-s

core

Scores per sector

Sector n Gemiddelde MVO_score Gemiddelde FP_score

Trade/service/logistics 46 2,94 1,54

Auditing/consulting/training 11 3,06 2,45

Engineering 26 4,55 2,08

Information technology 9 2,05 1,33

Construction 3 4,93 3,00

Totaal 95 3,37 1,82

Gemiddelden per sector gerelateerd aan duurzaamheidGemiddelde van SCORE_MVO DuurzaamSector 0 1 Eindtotaal nAuditing/consulting/training 1,9 5,1 3,1 46Construction 1,9 6,4 4,9 11Engineering 1,8 6,0 4,5 26Information technology 1,8 3,8 2,0 9Trade/service/logistics 1,7 4,8 2,9 3Eindtotaal 1,7 5,3 3,4 95

Gemiddelde van EBIT-groei DuurzaamSector 0 1 Eindtotaal nAuditing/consulting/training 3,0 1,5 2,5 46Construction 4,0 2,5 3,0 11Engineering 1,7 2,3 2,1 26Information technology 1,0 4,0 1,3 9Trade/service/logistics 1,6 1,5 1,5 3Eindtotaal 1,8 1,9 1,8 95

Duurzaamheid per … [1]

Duurzaamheid per … [2]

Duurzaamheid per … [3]

Interessante factoren

GrootteSectorPlaats in de ketenRegio

B2B nader bekeken [1]

Sector (Alle)

FTEDuurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal1 12 3 18 33

0 23 4 27

Eindtotaal 35 7 18 60

FTEDuurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal1 34% 43% 100% 55%0 66% 57% 0% 45%Eindtotaal 100% 100% 100% 100%

B2B nader bekeken [1]

Sector (Alle)

FTEDuurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal1 12 3 18 33

0 23 4 27

Eindtotaal 35 7 18 60

FTEDuurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal1 34% 43% 100% 55%0 66% 57% 0% 45%Eindtotaal 100% 100% 100% 100%

Verdeling naar control/management onderdeel

Beleid Meten Sturen

7,9 4 5,4

Beleid Meten SturenMilieu 2,8 1,3 1,9HRM 4,6 2,4 3,1Keten 0,8 0,3 0,5

Discussie

Uitkomsten herkenbaar?

Waar loopt u tegenaan?

Inhoudelijk

Vraagstelling

Model

Data-analyse

Vervolgstappen