7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 1/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  67 

 โครงหลังคา 

หลังคา คอสวนท คลมอย บนสดของอาคารทาหนาท ปองกันแดดและฝนใหแกชั นบนสดของอาคาร

 โครงหลังคาแตเดมจะเปนโครงไมและตอมาจะใชเปนโครงเหลกมักมน าหนักเบาเน องจากรับเพยงน าหนักของวัสดมงและแรงลม 

รปท  8.1  หลังคาประเภทตางๆ 

ประเภทของหลังคารปแบบตางๆ ท นยมใชอย ทั วไป ซ งหลังคาแตละประเภทกมขอดขอเสยแตกตางกันออกไป  ใหทานพจารณาเลอกใช ตามความเหมาะสม   รปแบบของหลังคาสามารถแบงออกเปนรปแบบตางๆ กันไดดังน  

1)  หลังคาแบน (Flat Slab)  มลักษณะแบนราบคลายกับเปนพ นจงมักถกใชเปนพ นดาดฟา  แตเน องจากรับความรอนมาก และกันแดดกันฝน ไมคอยได  จงไมใครเหมาะกับบานเราสักเทาไร  

แตท เหนนามาใชกันไดกเหนจะเปนอาคารตกแถวหรออาคารพาณชยสงหลาย  ชั น และอาคารท  ไมเนนความสวยงามของรปทรงหลังคา การกอสรางหลังคาประเภทน คลายๆ กบัการกอสรางพ นแตมขอควรทาคอ  ควรจะผสมน ายากันซม หรอควรมวัสดกนัซมปทั บอกชั นหน ง  ซ งทาใหบนพ นท หลังคาประเภทน ข นไปใชประโยชน ได 

2)  หลังคาเพงหมาแหงน (Lean To) เปนหลังคาท ยกใหอกดานสงกวาอกดานหน ง เพ อใหสามารถระบายน าฝนได  เหมาะสมสาหรับบานขนาดเลก เน องจากกอสราง งาย รวดเรว ราคา

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 2/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  68 

ประหยัด แตตองระวังควรใหหลังคามองศาความลาดเอยงมากพอ  ท จะระบายน าฝนออกไดทัน ไมไหลยอนซมกลับเขามาได    โดยอาจพจารณารวมกับปจจัยอ น เชน ความชันจากขนาดของหลังคา   วัสดมงหลังคา และระยะซอนของหลังคา เปนตน   ในกรณท มโอกาสหรอความเส ยงท น าฝนจะไหลยอนซมเขามาได  กควรใชความลาดชันมากข นตามลาดับ เพ อใหสามารถระบาย

น าฝนไดรวดเรวข น 

3)  หลังคาแบบผเส อ (Butterfly)  หลังคาชนดน ประกอบดวยหลังคาเพงหมาแหงน 2 หลังหันดานท ต ากวามาชนกัน    ไมคอยเหมาะกับ สภาพภมอากาศ ท ฝนตกชกแบบเมองไทยสักเทาไร  

เน องจากตองมรางน าท รองรับน าฝนจากหลังคาทั ง 2 ดาน ทาใหรางน ามโอกาสรั วซมไดสง จงไมเปนท นยมสรางกันมากนัก ยกเวนอาคารท ตองการลักษณะเฉพาะพเศษท แปลกตาออกไป 

4)  หลังคาทรงหนาจั ว (Gable Roof)  เปนหลังคาท เหมาะสมกับสภาพภมอากาศรอนช นแบบ

เมองไทยเรา มลักษณะเปนหลังคาเพงหมาแหงน 2 หลังมาชนกัน มสันสงตรงกลาง เปนหลังคาท มความสะดวกในการกอสราง สามารถกันแดดกันฝนไดด   และสามารถระบายความรอน ใตหลังคาไดดอกดวย 

5)  หลังคาทรงป  นหยา (Hip Roof)  เปนหลังคาท กันแดดกันฝนไดดทกๆดาน มความโออาสงางาม 

แตหลังคาชนดน มราคาแพง เน องจากเปลองวัสดมากกวาหลังคาชนดอ นๆ ตลอดจนตองใชชางท มฝมอพอสมควรในการกอสราง เพราะมรายละเอยดเยอะกวาหลังคาชนดอ นๆ 

6)  หลังคาแบบรวมสมัย ( Modern& Contemporary)  เปนหลังคาท มรปทรงทันสมัย แตกต างจาก 5 แบบขางตน และใชวัสดท ทันสมัย กอใหเกดรปทรงแปลกตา แตตองระวังเร องความรอนและการรั วซม 

สวนประกอบของหลังคา 

    

 

 

 

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 3/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  69 

1)  อะเส คอสวนของโครงหลังคาท วางพาดอย บนหัวเสา ลักษณะคลายๆคาน ทาหนาท ยดและรัดหวัเสา และ

ยังทาหนาท รับแรงจาก โครงหลังคาถายลง ส เสาอกดวย โดยทั วไปแลวในการวางอะแส มักจะวางทางดานรมนอกของเสา และวางเฉพาะดานท มความลาดเอยงของหลังคา ดังน ันหลังคามะนลา ( Gable Roof) จะมอะเสหลักเพยง 2 ดานในขณะท หลังคาป  นหยา (Hip Roof) จะมอะเสหลัก 4 ดาน 

2)  ข อ คอสวนของโครงสรางท วาอย บนหัวเสาในทศทางเดยวกัน กับจันทันทาหนาท รับทั งแรงดงและยดหวัเสา ในแนวคานสกัด และชวยยดโครงผนัง 

3)  ดั งเอก  คอสวนของโครงสรางท อย ในแนวสันหลังคา โดยวางอย บนข อตัวฉากตรงข นไป โดยมอกไกวาง

พาดตามแนวสันหลังคาเปนตัวยด 

4)  อกไก คอสวนของโครงสรางท วางพาดอย บนดั งบรเวณสันหลังคา ทาหนาท รับจันทัน 

5)  จันทัน คอสวนของโครงสรางท วางอย บนหัวเสา โดยวางพาดอย บนอะเสและอกไกรองรับแป หรอระแนงท รับกระเบ องมงหลังคา จันทันยัง แบงเปน จันทันเอกคอ จันทันท วางอย บนหัวเสาและจันทันท ม ไดวางพาดอย บนหัวเสา    โดยทั วไปจันทันจะวางทกระยะประมาณ 1.00 ม. โดยระยะหางของจันทัน   ข นอย กับน าหนักของวัสดมงหลังคาและระยะแปดวย 

6)  แปหรอระแนง  คอสวนของโครงสรางท วางอย บนจันทัน รองรับวสัดมงหลังคาประเภทตางๆ    โดยวางขนานกับแนวอกไก เร มจากสวนท ต าสด ไปส สวนท สงสดของหลังคา 

7)  เชงชาย คอสวนของโครงสรางท ปดอย บรเวณปลายจันทัน  เพ อปกปดความไมเรยบรอยของปลายจันทันอกทั งยังเปนสวนท  ใชยดเหลก รับรางน า และยังทาหนาท เปนแผนปดดานสกัดของจันทันท ชวยกันมใหฝนสาดยอนกลับ ดวย 

8)  ป  นลม  คอสวนของโครงสรางท ปดไมใหเหนสันกระเบ องทางดานหนาจั ว และปดหัวแป จะใชกบัอาคารประเภทมหนาจั วเทาน ัน 

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 4/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  70 

9)  ไมปดลอน  หรอไมเซาะตามลอนกระเบ อง  เปนไมท มลักษณะโคงตามขนาดลอนของวัสดมงหลังคา  เพ อปดชองวางระหวาง ปลายกระเบ อง กับเชงชายกันนกและแมลงเลดลอดเขาไปกอความราคาญในบาน 

10) ตะเฆสัน  จะอย บรเวณครอบมมหลังคา ท ความลาดเอยง 2 ดานมาบรรจบกัน โดยหันหนาออกจากกัน โดยมครอบกระเบ องและวัสดมงอกท 

11) ตะเฆราง เปนสวนท ความลาดเอยงของหลังคาสองดานมาชนกันเปนราง ซ งบรเวณสวนน จาเปนจะตองมรางน า เพ อระบายน าออกจาก หลังคา 

หลังคาทรงหนาจ ัว (Gable Roof) เปนรปแบบหลังคาท เรยบงายซ งมผวหลังคาลาดเอยงลงจากแนวสันหลังคาท ก งกลางอาคารดวยมมลาดเอยงเทากัน 

แบบแปลนของหลังคาทรงจั วจะแสดงจันทันในทศทางตั งฉากจากอกไกท สันหลังคา โดยมเสารับจันทันเอก และอะเสรับจันทันพราง โดยปกตจันทันจะวางหางกัน 1.00 เมตร และแปจะวางใน

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 5/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  71 

ทศทางท ตั งฉากกับจันทันโดยมระยะหางตามชนดของวัสดมงเชนถาเปนกระเบ องซแพคโมเนย แปจะวางหางกัน 0.30 ม. แตถาเปนกระเบ องลอนค  จะวางหางกัน 1.00 ม. 

  100x50x2.3mm @ 1.00 m

  25x25x1.6mm @ 0.30 m

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm

 

หลังคาทรงป  นหยา (Hip Roof) เปนรปแบบหลังคาท มักนยมสาหรับบานพักอาศัยโดยมความซับซอนมากข นคอ นอกจากหลังคาลาดเอยงลงจากแนวสันหลังคาท ก งกลางอาคารแลว ยังตัดมมหัวทายของหลังคาใหลาดเอยงเชนกัน 

 ในรปแปลนซ งเปนมมมองจากดานบน แปลนหลังคาป  นหยาจะมลักษณะดังในรปขางลางคอสันหลังคา “อกไก” ท ก งกลางจะไมยาวตลอดทั งแนว และจะมสันหลังคาเอยงซ งเกดจากการตัดมม

เรยกวา“

ตะเฆสัน”

เอยงทามม 45

o

จากมมฉากทั ง 4 ดานเขามาบรรจบกับอกไกท ก งกลาง บนแตละผวหลังคาจะเขยนลกศรแสดงทศทางของความลาดเอยง และบอกมมเอยงกากับไว 

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 6/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  72 

45o

45o

45o

45o

45o

45o

45o

45o

SLOPE SLOPE

      S      L      O      P      E

      S      L      O      P      E

 

ท จดบรรจบของอกไกและตะเฆสันจะตองมเสาสั นหรอ “ดั ง” มารองรับ และเสา คานหรอผนังมารองรับดั งอกทหน ง ดังแสดงในรปขางลาง 

  

             

                                

 

แบบแปลนของหลังคาป  นหยาจะมลักษณะดังในรปคอมจันทันและแปทั ง 4 ทศทางโดยรอบตะเฆสันวางเอยงทามม 45o ออกจากมมทั งส มาบรรจบกับอกไกท ก งกลาง 

  100x50x2.3mm @ 1.00 m

  25x25x1.6mm @ 0.30 m

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm

 A

 A

  100x50x2.3mm

 

รปตัด A-A ดานขางแสดงการรองรับอกไกและตะเฆสันของหลังคาโดยดั ง 

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 7/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  73 

 AROOF SECTIONSCALE 1:20

  100x50x2.3mm @ 1.00 m

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm

    50x50x2.3mm

   150x50x2.3mm

 

หลังคาป  นหยาเปดจ ัว (Dutch Hip Roof) เปนรปแบบผสมของหลังคาแบบป  นหยาและแบบจั ว คอดานลางเปนแบบป  นหยาแตสวนบนเปน

แบบจั ว ทาใหมความสวยงามและระบายอากาศไดด 

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm @ 1.00 m

  25x25x1.6mm @ 0.30 m

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm

 A

 A

 

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 8/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  74 

 AROOF SECTIONSCALE 1:20

  100x50x2.3mm @ 1.00 m

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm

    50x50x2.3mm

   150x50x2.3mm

 

หลังคารปตัว L หรอตัว T เปนหลังคาท มความซับซอนมากข นโดยมหลังคาจากสองทศทางมาบรรจบกัน จะเก ดมรองท รอยตอ

หลังคา เรยกวา“ตะเฆราง

”มหนาท รับจันทันจากทั งสองทศทางเชนเดยวกับตะเฆสัน ท จดตอ

ระหวางอกไกของทั งสองทศทางจะมดั งมารองรับ 

อยางไรกตามหลังคาบานพักอาศัยท ทากันอย อาจจะมความซับซอนมากกวาน ตามการ

ออกแบบทางดานสถาปตยกรรม ในการเขยนแบบใหยดตามหนาของหลังคา โดยแปอย ในแนวนอนจะวางเรยงข นไปตามความลาดเอยงหลังคา

จันทันจะเอยงลงมาตั งฉากกับแปเพ อเปนจดรองรับใหแกแป ท รอยตอระหวางหนาหลังคาจะเปนตะเฆสัน หรอตะเฆราง จากน ันท จดบรรจบจะมดั งเพ อเปนจดรองรับของหลังคา 

 ในหลังคาท มชวงยาวมากอาจตองเปล ยนบางจันทันเปนโครงถักเขามาผสมผสานซ งจะกลาวถงในบทตอไป

7/14/2019 T08 Roof Frame

http://slidepdf.com/reader/full/t08-roof-frame 9/9

CE Drawing 0 8  : Roof Frame   By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET  75 

  100x50x2.3mm @ 1.00 m

  25x25x1.6mm @ 0.30 m

  100x50x2.3mm

  100x50x2.3mm

  150x50x2.3mm

  150x50x2.3mm

 

 ในหลังคาท มความซับซอน บางครั งอาจมการระบตาแหนงของดั งรองรับ และอาจมผังคานท ระดับหัวเสาเพ อรองรับหลังคา