VE

Ar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

eko

VakıfB

VakıfbaEkonomraştırm

nomik.arastirma

fBank 

ank mik malar 

lar@vakifbank.co

Ankara, TÜR

  

‐Bu H 

RevizyBu rapgösterinceleöncül ölçektkurunve  gıdetmemolarak Büyümbeklendolardaçığı perforsınırlaetkilem 

‐Geç

TCMBTCMBbırakırsonrakfonlam31 Ma5 mily İşsizlikseviyeOcak seviyeyılı  Ocdönem 

2012 yBütçe Faiz  dartara TüketMart yüksel TasarrHükümtasarrbireysmevdusistemalım‐sçıkarılyöneli 

om.tr 

RKİYE 

Haf

20 N

Haftaki Rap

yon: 2012 Makporumuzda, önrgelerine  ilişkmekteyiz. Bunagöstergeler  ış

te petrol fiyatladaki yukarı yönda  fiyatlarınınmizde  etkili  olmk %10.7’den %1

medeki  yavaşlntimiz  ve petrodan 93 milyar dtahminimizi  isermansında,  bazamak  üzere    hmesi mümkün g

çtiğimiz Haf

B Nisan ayı toplB  Para  Politikarken,  gecelik  bki  toplantı  tarma tutarının 1 mayıs 2012 dönemyar TL olarak be

k  oranı  Ocak  aesine geriledi...ayında  işsizlik

esinde gerçeklecak  dönemindemine göre 0.1 p

yılının ilk  çeyreaçığı Mart ayı

dışı  denge  ise  yak 64.5 milyar T

tici Güven endeayında  Tüketildi. 

ruf teşvik önlemmetin Nisan ayrufları artırmaksel  emeklilik  suatta  vade  uzme geçilecek.   Tsatımında  stoplmasını  sağlayaik düzenlemeler

ftalık Ek

Nisan 2012

porumuz...

kro Ekonomik Bnceki hafta yayıkin  beklentilea göre, 2012  yşığında  %2.5’tearında yaşanannlü hareketlerin  seyri  yılsonu muştur.  İşsizlik 10.4’e revize ed

amanın  yıl  bol  fiyatlarında  ydolara revize ete  62.1  milyar z  etkisi  ve  oluhazırlanan  malgörünmektedir.

fta Açıklana

lantısında faiz oası  Kurulu  (PPKborçlanma  faizirihi  olan  29  Mmilyar TL ile 6 minde açılacakelirledi. 

ayında mevsim 

k  oranı  geçen eşirken, mevsime,  Türkiye  genuan artışla %48

eğine ilişkin Meında 5.5 milyaryılın  ilk  çeyreğiTL oldu. 

eksi Mart ayındci  Güven  Ende

mleri açıklandıyının  ilk haftasık amacıyla hazıisteminde,  katadıkça  stopaj Teşvik paketi aypajın  kaldırılmaacak düzenlemer öngörüyor. 

konomi

2

eklentilerimiz  ınladığımız, Türerimizde  yaptyılı büyüme beken  %3.5’e  reviz yükselişin yurtn gecikmeli etkTÜFE  beklenoranı  tahmini

diyoruz.  

başındaki  öngöyükseliş baskısıtmemizde belirldolardan  65  mmsuz    dış  taleli  teşvik  paket  

an Veriler...

oranlarını değiK)  bu  ayki  topini %5'te,  gece

Mayıs’a  kadar milyar TL arasıbir ay vadeli re

msellikten  arın

yılın  aynı  dönmsel  etkilerden elinde  işgücün8.2 olarak gerçe

erkezi Yönetimr TL olurken, yıinde  10.9 mily

da yükseldi... eksi,  bir  öncek

... ında açıkladığı rlanan tasarruftılımcı  payının oranının  kadeyrıca, %75’i hisasını,  Hazine  velere gidilmesin

Raporu

 rkiye ekonomistığımız  değişiklentimizi mevcze  ediyoruz.  Entiçinde enerji fiykileri, enerji ve dtimizi  %6.6  seimizi  ise  büyüm

örülerimize  kıyı dış  ticaret açleyici olmuştur. milyar  dolara ep  koşullarının tinin  bütçe  açı

. 

iştirmedi... plantısında  polelik  borç  vermemiktar  ihalesinda olmasına kepo ihalelerinde

dırılmış  veriler

emine  göre  1.arındırılmış  işse  katılma  oranekleşti. 

 bütçe gerçekleılın  ilk 3 ayındayar  TL  fazla  ver

ki  aya  göre  %0

yatırım  teşvik f teşvik önleml%25’i  kadar meli  olarak  azsse senetlerindeve  özel  sektör ni ve girişim se

u

inin temel makiklikleri  ve cut  ve gelecek nflasyonda  ise,iyatlarına yansıdoğalgaz fiyat eviyesinden  %7me  beklentileri

yasla  daha  ılığı beklentimiz Bu doğrultudarevize  etmektekatkısıyla  yaşaığını  sınırlı  ölç

litika  faizini  %e  faizini %11.5i  açılacak  normkarar veren PPKe miktara ilişkin

re  göre  tarihin

7  puanlık  azasizlik oranı %8.nı  ise,  bir  önce

eşmeleri açıklaa  ise 6.5 milyarrirken,  vergi  ge

0.7  artışla  93.

paketinin  ardıeri de açıklanddevlet  katkısızalmasını  öngöen oluşan yatırtarafından  ki

ermayesinin öze

kro ekonomik gerekçelerini döneme dair ,  uluslararası ımaları, döviz ayarlamaları 7.2’ye  revize imize  paralel 

lımlı  olacağı i  85.3 milyar a cari işlemler eyiz.  Büyüme anan  düşüşü çüde  de  olsa 

5.75'te  sabit 5'te  tuttu.  Bir mal  günlerde K, 20 Nisan – n üst sınırı ise 

nin  en  düşük 

lış  ile  %10.2 9  oldu. 2012 eki  yılın  aynı 

ndı... r TL’ye ulaştı. elirleri %12.2 

2’den  93.9’a 

ından,  yurtiçi dı. Buna göre, ı  getirilirken, ören  yeni  bir rım  fonlarının ira  sertifikası endirilmesine 

 

2  

Revizyon: 2012 Makro Ekonomik Beklentilerimiz  

1‐ Büyüme   

2011  yılının  ilk  üç  çeyreğinde  güçlü  bir  büyüme performansı  sergileyen  Türkiye  ekonomisi,  yılın  son çeyreğinde  beklentilere  paralel  hafif  bir  yavaşlamayla %5.2  oranında  büyüyerek  2011  yılının  tamamında %8.5’lik bir büyüme  kaydetmiş  ve 2010  yılındaki  güçlü performansını devam ettirmiştir.  

Avrupa  ülkelerindeki  yüksek  kamu  açıklarını  ortadan kaldırmak  amacıyla  uygulanan  daraltıcı  maliye politikalarının yanı sıra Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) genişletici para politikasını sürdürerek likidite koşullarını uzun vadeli varlık alım programıyla da (LTRO‐Long Term  

Refinancing  Operations)  desteklemesine  karşın  ekonomik  dengesizliklerin  hala  devam  ettiği  görülmektedir. Avrupa  Birliği    (AB)  üye  ülkeleri  arasında  Yunanistan  ve  Portekiz’in  aksine  ekonomik  açıdan  daha  olumlu  bir görünüm  sergileyen  İtalya  ve  İspanya’da  da  son  dönemde  borçlanma  maliyetlerinde  görülen  sert  artışlar uygulanan söz konusu politikaların yeterliliği konusundaki kuşkuları desteklemektedir. Öte yandan ABD’de 2012 yılının  ilk  aylarında  yayımlanan  istihdam  ve ekonomik  aktiviteye  ilişkin  verilerin beklenenden olumlu olmasına karşın, bu görünümün devam edip etmeyeceği konusunda çok da kesin öngörüler açıklanamadığı gözlenmektedir. 

 

 

ABD ekonomisinde mevcut olumlu hava, Türkiye’de dış talebi destekleyebilecek bir çerçeve ortaya koyarken 2012 yılı büyüme rakamları açısından hafif yukarı yönlü bir etkiye işaret etmektedir. Yılın ilk iki ayında açıklanan sanayi üretim endeksinin beklenenden olumlu bir görünüme sahip olması   ve büyümenin diğer öncül göstergelerinden olan PMI verilerinin  ılımlı seyri Türkiye ekonomisinin 2012 yılında pozitif,  fakat, 2011 yılındaki %8.5’lik büyüme oranından daha yavaş bir büyüme oranı yakalayabileceğine işaret etmektedir. Sanayi üretimi, kapasite kullanımı ve PMI  imalat endeksi verilerindeki  ılımlı havanın yanı sıra  ihracatta özellikle  Şubat ayında görülen aylık bazda %13.5, yıllık bazda ise %17.06 oranındaki güçlü artışın ilk çeyrek büyüme rakamları açısından olumlu bir  görünüm sergilediği görülmektedir. Bu kapsamda, şu ana kadar yayımlanan ilk çeyreğe ilişkin öncül büyüme göstergelerinin de etkisiyle 2012 yılsonu için %2.5 olan GSYİH büyüme oranı beklentimizi %3.5’e revize ediyoruz.   

 

 

 

 

‐18‐13‐8‐327

1217

Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3

2007 2008 2009 2010 2011 2012

Reel GSYİH Büyüme Oranı (y‐y,%) 

Kaynak: TÜİK, VakıfBank

Grafik‐1

Projeksiyonlarımız

58

63

68

73

78

83

32

37

42

47

52

57

Mar 07

Tem 07

Kas 07

Mar 08

Tem 08

Kas 08

Mar 09

Tem 09

Kas 09

Mar 10

Tem 10

Kas 10

Mar 11

Tem 11

Kas 11

Mar 12

PMI İmalat Endeksi Kapasite Kullanım Oranı

Kaynak: TCMB, Reuters

Grafik‐3

17.1

‐45

‐25

‐5

15

35

55

Şub.08

Haz.08

Eki.08

Şub.09

Haz.09

Eki.09

Şub.10

Haz.10

Eki.10

Şub.11

Haz.11

Eki.11

Şub.12

İhracatın Yıllık Artış Hızı (%)

Kaynak: TCMB

Grafik‐2

 

3  

2‐ Enflasyon  

2011  yılının  son  çeyreğinde,  yeni  fiyat düzenlemelerinin yanı  sıra  TL’de  görülen  değer  kayıplarının  enflasyon üzerindeki etkileri ve gıda fiyatlarının olumsuz mevsimsel koşullara  bağlı  olarak  genel  trendinin  üzerinde  bir yükseliş  göstermesi  enflasyonun  2011  yılını  %10.45  ile enflasyon  hedefinin  oldukça  üzerinde  tamamlamasında etkili  olmuştur.  Yılın  ilk  çeyreğinde  de  enflasyonun  çift haneli  seyrini  devam  ettirdiği  görülmüştür.  Özellikle geçen yıldan gelen güçlü baz etkisinin yılın ilk çeyreğinde enflasyonu  olumsuz  etkileyeceği  beklenmesine  karşın, kontrol  edilemeyen  diğer  gelişmeler  de  enflasyon 

görünümü açısından olumsuz bir  tablo ortaya koymuştur.   Enflasyonun yılın  ilk çeyreğindeki seyri ve bu seyrin önümüzdeki  döneme  de  yansıması  ihtimali %6.6  olan  yıl  sonu  enflasyon  beklentimiz  üzerindeki  yukarı  yönlü risklerin artmasına neden olmuştur. Söz konusu riskleri aşağıdaki maddeler altında inceleyebiliriz.  

i. Petrol Fiyatlarının Yukarı Yönlü Hareketi: 

Petrol  fiyatları  yıl  başından  itibaren  Mart  ayına  kadar %17.5  oranında  yükselmesinin  ardından  bir  düzeltme yaşamasına  karşın  17  Nisan  itibariyle  %10.2  değer kazanmış  görünmektedir.  Petrol  fiyatlarının  söz  konusu hareketi  yurtiçinde  maliyet  fiyatlarını  olduğu  kadar tüketici  fiyatlarını  da  yukarı  yönlü  etkilemiştir.  Özellikle benzin  fiyatlarında  yaşanan  yükselişlerle  ulaştırma enflasyonu bir önceki yılın Aralık ayından bu yana %3.57 yükselerek  en  sert  artış  yaşayan  ana  harcama  grubu olmuştur. Enerji enflasyonunun yıllık artış hızı da Mart ayı 

itibariyle %13.39  ile  2011  yılının  Ekim  ayından  sonraki  en  yüksek  seviyesine  ulaşmıştır.  Son  dönemde  petrol fiyatlarında yaşanan yukarı yönlü hareketlerin yavaşladığı görülmesine karşın, arz yönlü faktörler petrol fiyatları açısından risk oluşturmaya devam etmektedir. Petrol fiyatlarında yaşanan hareketlerin enflasyona yansımasında kurdaki hareketler de önemli olmaktadır. Bu nedenle petrol fiyatlarının hareketinin yanı sıra kurdaki hareketlerin 

de  takip  edilmesi  gerektiğini  düşünüyoruz.  Petrol  fiyatları  artmasına  karşın,  TL’nin  değer  kazanması durumunda enerji grubunda enflasyonist baskıların hafiflemesi mümkün olabilecektir. Diğer yandan petrol fiyatlarında yaşanan yükselişler üretim maliyetlerini artırdığından diğer harcama grubu fiyatları üzerinde de etkili olabilecektir.  

ii. Döviz Kuru Hareketlerinin Gecikmeli Etkileri: 

2011  yılının  Temmuz  ayından  itibaren  döviz  kurunda görülen  yukarı  yönlü  hareketler  Şubat  ayından  sonra bozulmuştur. Ancak Mart ayında döviz kurunun yeniden yukarı  yönlü  hareket  ettiği  dikkat  çekmektedir.  TCMB miktar  yöntemiyle  düzenlediği  ihaleleri Mart  ayının  son haftasından  itibaren azaltarak döviz kurunda görülen söz konusu  hareketlerin  önüne  geçmeye  çalışmıştır.  Döviz kurundaki yukarı yönlü hareketlerin gecikmeli etkilerinin enflasyon  üzerinde  yükseliş  baskısı  oluşturduğu görülürken,  son  dönemde  yaşanan  yukarı  yönlü hareketlerin  devam  etmesi  durumunda,  enflasyona geçişkenlik etkisinin artması mümkün olabilecektir.  

 

4.904.16 3.99 4.26

7.17

6.24

6.31 6.65

6.15

7.66

9.48

10.4510.61 10.43 10.43

3.5

5.5

7.5

9.5

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

TÜFE(y‐y,%)

20112012

Kaynak: TCMB

Grafik‐4

0

10

20

30

40

0

50

100

150

31.01.2008 31.01.2009 31.01.2010 31.01.2011 31.01.2012

Petrol Fiyatları (USD/varil)

Enerji Fiyatları (y‐y,%, sağ eksen)

Kaynak: TCMB, Bloomberg

Grafik‐5

11.21.41.61.82

2.22.4

Oca.07

Haz.07

Kas.07

Nis.08

Eyl.08

Şub.09

Tem.09

Ara.09

May.10

Eki.10

Mar.11

Ağu.11

Oca.12

USD/TL Sepet (0.50$ + 0.5 EUR)

Kaynak: TCMB, Bloomberg

Grafik‐6

 

4  

iii. Yeni Fiyat Düzenlemeleri: 

Elektrik ve doğalgaz fiyatlarına 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere sırasıyla %9.26 ve %18.72 oranında zam yapılmıştır. Söz  konusu  artışların  enflasyon  üzerindeki  etkilerini belirlemek amacıyla bu grupların  tüketim  sepeti  içindeki payları incelenmiştir. Bu grupların enflasyon sepeti içinde toplamda %4.4 ağırlığa sahip olduğu dikkat çekerken, bu rakamlardan  hareketle  elektrik  ve  doğalgaza  yapılan zamların nihai olarak Nisan ayı enflasyonuna 0.54 puan ek katkı  yapması  mümkün  görünmektedir.  Yeni  fiyat 

düzenlemeleri,  elektrik  ve  doğalgazın  girdi  olarak  kullanıldığı  diğer  harcama  gruplarında  da  dolaylı  bir  etki yapacaktır. 

iv. Gıda Fiyatlarının Hareketi: 

Enflasyon sepetinde en yüksek ağırlığa sahip gıda ve alkolsüz  içecekler grubunun yıllık bazda 2011 yılının Aralık ayından beri çift haneli bir seyir  izlediği dikkat çekmektedir. Geçen yıldan gelen baz etkisi  ile yılın  ilk çeyreğinde gıda grubunda enflasyonist baskıların hızlanması beklenmesine karşın, olumsuz mevsimsel koşullar gıda fiyatları üzerinde beklentilerin ötesinde bir bozulmanın yaşanmasına neden olmuştur. Gıda fiyatları 2011 yılının sonundan beri  %2.9  oranında  artış  yaşamıştır.  Gıda  fiyatlarının  bu  hareketinde  söz  konusu  pazardaki  aracıların  da  rol oynadığı  söylenebilir. ÜFE’nin altında yer alan  tarım grubu  fiyatlarını  incelediğimizde, aynı  süreçte  tarım grubu fiyatları %1.6 ile görece daha sınırlı artmıştır. Önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarının hareketinin genel trendinin üzerinde kalmaya devam etmesi manşet enflasyon açısından risk oluşturabilecektir.  

Yaşanan  son  enflasyon  gelişmeleri  paralelinde enflasyon  modelimiz  yılın  ikinci  çeyreğinden  itibaren enflasyondaki  hareketlerin  belirgin  şekilde yavaşlayacağına  ve  enflasyonun  bu  hareketini  yaz aylarında  da  devam  ettireceğine  işaret  etmektedir. Ancak yılın üçüncü çeyreğinde enflasyonda yukarı yönlü hareketlerin yaşanmasını, yılın son çeyreğinde  ise 2011 yılındaki  vergi  düzenlemelerinin  ve  yüksek  gıda fiyatlarının oluşturduğu olumlu baz etkisi  ile  sert aşağı yönlü  hareketlerin  görülmesini  bekliyoruz.  Bu değerlendirmeler  ışığında,  2012  yıl  sonuna  ilişkin 

enflasyon beklentimiz TCMB’nin %5.0 olan enflasyon hedefinin üzerinde %7.2 seviyesine işaret etmektedir.  

 

3‐ İşsizlik Oranı 

Türkiye  ekonomisi  2011  yılında  güçlü  bir  büyüme performansı  sergilemiş,  ekonomide  görülen bu olumlu seyir istihdam piyasasına da olumlu yansımıştır. Böylece 2011 yılında  istihdam oranı 2005 yılından beri görülen en yüksek seviye olan %45’e yükselmiş, işsizlik oranı ise işgücü  piyasasındaki  yapısal  kırılganlıklara  rağmen  kriz öncesi seviyenin bile altına gerileyerek %9.8 seviyesine inmiştir. Yüksek büyüme hızının  yakalandığı 2011 yılının ardından 2012 yılında, olumsuz yurtdışı görünümün de etkisiyle  daha  sınırlı  bir  büyüme  performansı yakalanacağını, başka bir ifade ile Türkiye ekonomisinin 

yumuşak inişe geçeceğini daha önce belirtmiştik. Revize edilmemiş beklentilerimiz dahilinde 2012 yılında büyüme oranının %2.5,  işsizlik oranının  ise %10.7 olarak gerçekleşmesini bekliyorduk. Yılın  ilk 3 ayında açıklanan öncül 

   Enflasyon Sepeti 

içindeki Payı (%) 

Zam Oranı (%) 

Nisan Ayı Enflasyonuna Katkı (puan) 

Elektrik   3.1142  9.26  0.29

Doğalgaz   1.3213  18.72  0.25

Toplam   4.4355  ‐   0.54

Kaynak: TÜİK, VakıfBank  

02468

101214

2005

M01

2005

M06

2005

M11

2006

M04

2006

M09

2007

M02

2007

M07

2007

M12

2008

M05

2008

M10

2009

M03

2009

M08

2010

M01

2010

M06

2010

M11

2011

M04

2011

M09

2012

M02

2012

M07

2012

M12

TÜFE (y‐y,%)

Gerçekleşen Tahmin Edilen

Kaynak: TÜİK, Vakıfbank

Grafik‐7

4

6

8

10

12

14

16

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

İşsizlik Oranı (%)

Gerçekleşen

Tahmin Edilen

Kaynak: TÜİK, VakıfBank

Grafik‐8

 

5  

‐100

0

100

200

300

Oca.06

Haz.06

Kas.06

Nis.07

Eyl.07

Şub.08

Tem.08

Ara.08

May.09

Eki.09

Mar.10

Ağu.10

Oca.11

Haz.11

Kas.11

Kaynak: TCMB

Cari İşlemler Açığı (y‐y, %)Grafik‐11

veriler  ışığında  bu  beklentilerimizde  revizyona  gidiyoruz.  Son  açıklanan  veriler  ışığında  2012  yılında  Türkiye ekonomisinin  %3.5  oranında  büyüyeceğini  öngörürken,  büyümedeki  ılımlı  yavaşlamaya  paralel  işsizlik  oranı beklentimizi de %10.7’den %10.4’e revize ediyoruz. Son açıklanan Ocak ayı istihdam verilerine göre, işsizlik oranı Aralık ayındaki %9.8 seviyesinden %10.2 seviyesine yükselmiştir. Ancak, mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranının on yıldan uzun bir süredir  ilk defa %9’un altına  inerek %8.9 seviyesinde gerçekleşmiş olması,  istihdam piyasası açısından olumlu bir görünüm çizerken 2012 yılına ilişkin beklentimizi de desteklemektedir.  

 

4‐ Dış Ticaret ve Cari İşlemler Dengesi  

İhracatın  güçlü  performansını  devam  ettirmesi  ve ithalatın  önemli  ölçüde  ivme  kaybetmesi  dış  ticaret açığında  bir  toparlanmayı  da  beraberinde getirmektedir.  2011  yılında  105.9  milyar  dolar seviyesinde gerçekleşen dış ticaret açığı Şubat ayı sonu itibariyle  12  aylık  kümülatif  olarak  104 milyar  dolara gerilemiştir. Kümülatif dış ticaret açığının yıllık artış hızı da  %31.5  seviyesine  kadar  düşmüştür.  İhraç  edilen malların  fiyatlarının  ithal  edilen  mal  fiyatlarına  oranı olarak  ifade edilen dış  ticaret haddi dış  ticaret açığının seyri  açısından  önemli  ipuçları  vermektedir.  Ekim ayından  itibaren  dış  ticaret  haddindeki  yükselişin  dış 

ticaret dengesine olumlu yansıdığı görülmektedir. Ancak TL’nin yeniden değer kazanmaya başlaması Şubat ayında dış  ticaret haddinde bir düşüşe  yol  açmış  görünmektedir. 2012  yılının  geri  kalan bölümünde  TL’de önemli bir değer kaybının görülmemesi durumunda büyüme beklentilerimize de paralel olarak dış ticaret açığının 93 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi mümkün görünmektedir. 

Son dönemde petrol fiyatlarının seyri de dış ticaret açığı açısından daha  fazla dikkat  çeker hale  gelmiştir.  2011 yılını  106  dolar/varil  seviyesinden  kapatan  Brent  ham petrol  2012  yılı Mart  ayının ortalarında  yılbaşına  göre %18’lik  artışla  125  doların  üzerine  çıkmıştır.  Petrol arzına  ilişkin endişeler  fiyat artışında başrolü oynarken son  günlerde  özellikle  Çin  ve  Euro  Bölgesi  kaynaklı olmak  üzere  küresel  büyümeye  ilişkin  artan  endişeler petrol fiyatlarının bir miktar gevşemesine neden olsa da yüksek  seyir  devam  etmektedir.  Önümüzdeki  aylarda 

da dış ticaret dengesi üzerinde etkisini görmemizin mümkün olduğu petrol fiyatları artışı 2012 yılında dış ticaret açığı beklentilerimizde yaptığımız yukarı yönlü revizyonda önemli rol oynamaktadır. 

Dış  ticaret  açığındaki  toparlanmaya  paralel  olarak  cari işlemler açığı da düzelme trendine girmiştir. 2011 yılını 77.1 milyar dolar seviyesinden sonlandıran cari işlemler açığı  özellikle  Şubat  ayındaki  toparlanma  ile  12  aylık toplamda 75.3 milyar dolara gerilemiştir. Kümülatif cari işlemler  açığının  yıllık  artış  hızı  ise  %40.5’e  kadar düşmüştür.  Dış  ticaret  hacminde  beklentilerimiz dahilinde  bir  gerçekleşme  olması  durumunda  2012 yılında cari işlemler açığının 65 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi mümkün görünüyor.  

 

0.85

0.90

0.95

1.00

1.05

90

140

190

240

Oca.03

Eyl.03

May.04

Oca.05

Eyl.05

May.06

Oca.07

Eyl.07

May.08

Oca.09

Eyl.09

May.10

Oca.11

Eyl.11

Kaynak: TCMB

Dış Ticaret Birim Fiyat Endeksleri (2003=100)

İhracat İthalatDış Ticaret Hadleri (sağ eksen)

Grafik‐9

50

70

90

110

130

09.01.2009 09.01.2010 09.01.2011 09.01.2012

Kaynak: Bloomberg

Petrol Fiyatı (Brent, $/varil)Grafik‐10

 

 2012 yıl 

Merkezi Y2011  yıllaitibariyle yüksek setedbirlerlortalamabelirlenenortaya koolarak artbelirlerkemaliyetleaçığının ö

‐100

‐80

‐60

‐40

‐20

0

20

2000

Grafik‐12

Kaynak: T

Büybeklen

a

‐10

‐5

0

5

10

2

milyar T

Kaynak: 

Grafik‐14

lında bütçe

Yönetim Bütçearındaki  ilk  çilk çeyrekte oeviyesine 2009le kamu harca %24.8  seviyen bütçe  rakamoymaktadır. 2tmış olması ben  öncelikli  oerinin 2010 veöngörülenin b

2000

2001

2002

2003

2004

Cari

Gerçe

Tahm

TCMB, Vakıfbank

b

yüme ntisinde rtış

2006 2007

M

FTL

Maliye Bakanlığı

4

e açığı planl

e Dengesi 201çeyrek  sonuçloluşan toplam9 yılında ulaştamalarının önesinde olduğumları  ise,  yılın012 yılında Hbu durumun teolarak  enflasy 2011 yıllarınair miktar üzer

2004

2005

2006

2007

i İşlemler Denge(milyar $)

ekleşen

min

Dış Ticaret ve Cari işlemler 

açığı beklentilerinde yukarı yönlü revizyon

Petrol fiyatlarında yükseliş

2007 2009

Merkezi Yöneti

Faiz Dışı Fazla

lananın bir 

12 yılının ilk çearı  ile  yıl  sonm bütçe açığıntığı dikkat çeknemli ölçüde u görülmekten  ilk üç  ayındazine borçlanemel nedeni oyonist  baskılaa göre daha yürinde olması b

2008

2009

2010

2011

esi

TL'nin de

2010 2011

m Bütçe Açığı

 

SonmilyDış büyolaskazaçığyılı sev

 

miktar üzer

 

eyreği itibariynu  toplam  bünın yıllık bütçekmektedir.  Küartırıldığı 200dir.   2012 yılda  2012  yılı  inma gereğininolarak görülmarı  göz  önünüksek seviyelebeklenebilir. 

M

D

2

2

2

2

2

2

2K*

‐120

‐100

‐80

‐60

‐40

‐20

0

Grafik‐

Kayna

2012

eğeri

2012

nuç  olarak,  2yar dolar  sevticaret açığınyümedeki yavsılığı, petrol  fanması  belirğında yaptığımcari işlemler 

viyesine yükse

rinde gerçe

le 6.4 milyar Tütçe  dengesi e açığı toplamüresel krizin e09 yılı dışarıdaı  ilk  çeyrek bçin bütçe  açığ azalmasına r

mektedir. Halede  bulundurderde kalmaya 

Merkezi Yönetim

Dönem (m

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012Kaynak: Maliye Bak*2012 yılı bütçe öng

2000

2001

2002

2003

‐13  D

Ger

Tah

k: TCMB, Vakıfba

2012  yılında viyesinde gerçnda yukarı yönaşlamanın birfiyatlarındaki rleyici  rol  omız  revizyonuaçığı beklenteltiyoruz.  

ekleşebilece

TL açık vermişgerçekleşmel

mı  içindeki paytkilerini azaltma  tutulduğundütçe gerçekleğı  öngörüsünrağmen borçlan Merkez Banduğu  dikkatedevam etmes

m Bütçe Dengesi  

I. çeyrek milyon TL) 

Yı(

‐1,050

‐3,332

‐4,374

‐19,127

‐11,341

‐4,124

‐6,431kanlığı görüsü 

2003

2004

2005

2006

2007

Dış Ticaret Denge(milyar $)

çekleşen

min

ank

dış  ticaret çekleşmesini nlü yaptığımızr miktar daha yükseliş  ve  Toynamıştır. n yansıması otimizi ise 65 m

ektir... 

ştir. Bütçe açığeri  incelendiğyının %36.25 mak amacıylada  ise söz koneşmeleri ve 2ün %30.5’ineanma maliyetnkası’nın parae  alındığında, si halinde, 201

llık Toplam (milyon TL) 

I.

‐4,643 

‐13,708 

‐17,432 

‐52,761 

‐40,081 

‐17,439 

‐21,104* 

2007

2008

2009

2010

2011

esi  

6

açığının  93 bekliyoruz. 

z revizyonda sınırlı olma 

TL’nin değer Dış  ticaret olarak 2012 milyar dolar 

ğının 2006 – ğinde,  yıllar oranı  ile en  alınan mali nusu oranın 012 yılı  için e  ulaşıldığını lerinin nispi a politikasını borçlanma 

12 yılı bütçe 

. çeyrek / Yıllık Toplam (%) 

22.61

24.31

25.09

36.25

28.29

23.65

30.48

2011

2012

 

7  

Çalışmamızın  ilk bölümünde ele aldığımız büyüme görünümü, Türkiye ekonomisinin 2012 yılında 2010 ve 2011 yıllarına göre daha yavaş bir büyüme  temposu  ile karşı karşıya olduğunu yansıtmaktadır. Bu ortamda hükümet tarafından, 2009 yılında alınan mali önlemlerden daha kapsamlı bir yatırım teşvik paketi ve yurt  içi tasarrufların artırılmasını amaçlayan  tasarruf  teşvik önlemleri açıklanmıştır. Yurtiçi  yatırımlara,  ihracata dayalı  sektörlere  ve çeşitli  tasarruf enstrümanlarına  vergi  istisna  ve  indirimlerinin  tanındığı  söz  konusu  teşvik paketi  ve önlemlerin bütçe açığı üzerinde kısa vadede önemli bir etkisi olması beklenmemekle birlikte, bu etkinin yıl  sonuna doğru görülmeye  başlanması  olasıdır. Öte  yandan,  yılın  ilk  çeyreğinde  petrol  fiyatlarında  görülen  yükselişin  sürmesi olasılığı enflasyon üzerinde yukarı yönlü  risk oluşturmaya devam edebilecektir. Büyüme üzerindeki aşağı yönlü risklerin  yanısıra  bu  durumun,  emtia  maliyetlerindeki  yükselişin  vergi  oranlarına  yansıtılabilme  imkanını azaltabileceği  ve  böylece  kamu  harcamalarındaki  olası  bir  artışa  karşılık  kamu  gelirlerinin  vergi  düzenlemeleri yoluyla  artırılabilme  imkanının  sınırlı  olabileceği  düşünülmektedir.  Ancak,  2B  arazilerinin  satışı  gibi  diğer  gelir artırıcı unsurların bütçe açığı üzerindeki olası dengeleyici etkileri de dikkate alınmalıdır. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8  

Haftalık Ekonomi Gündemi (23 Nisan‐ 27 Nisan 2012) Tarih   Ülke  Açıklanacak Veri  Önceki Veri  Beklenti 23.04.2012  Euro Bölgesi  PMI İmalat  Endeksi (Nisan)  47.7  48

      PMI Hizmetler Endeksi (Nisan)  49.2  49.4  Almanya  PMI İmalat  Endeksi (Nisan)  48.4  48.8   Fransa  PMI İmalat  Endeksi (Nisan)  46.7  47  İtalya  Tüketici Güven Endeksi (Nisan)  96.8  96.7

24.04.2012  Türkiye  Reel Kesim Güven Endeksi (Nisan)  112.9  ‐‐    İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Nisan)  73.10%  74.50%   ABD  Case Shiller Konut Fiyat Endeksi (Şubat)  ‐3.80%  ‐‐    Yeni Konut Satışları (Mart)  0.313 mlyn  0.320 mlyn      Richmond FED İmalat Endeksi (Nisan)  2  ‐‐

25.04.2012  ABD  İnşaat İzinleri (Mart)  0.747 mlyn  ‐‐      Haftalık Mortgage Verileri  725.4  ‐‐    Dayanıklı Mal Siparişleri (Mart)  2.40%  ‐0.80%      FED Toplantı Kararları ve Faiz Kararı  ‐‐  ‐‐  İngiltere  Büyüme Oranı (2012 Q1, ç‐ç %)  ‐0.30%  ‐‐

26.04.2012  Türkiye   Enflasyon Raporu (2012‐II)  ‐‐  ‐‐  ABD  Haftalık İşsizlik Başvuruları  386 bin  ‐‐      Chicago FED Endeksi (Mart)  ‐0.09  ‐‐    Bekleyen Konut Satışları   96.5  ‐‐   Euro Bölgesi  Güven Endeksleri (Nisan)  ‐0.3  ‐0.24  Almanya  TÜFE (Nisan)  2.30%  2.10%      Perakende Satışlar (Mart)  ‐1.10%  1.10%  İtalya  İş Dünyası Güven Endeksi (Nisan)  92.1  92.7   Japonya  Hanehalkı Harcamaları (Mart)  2.30%  ‐‐    İşsizlik Oranı (Mart)  4.50%  ‐‐      Sanayi Üretimi (Mart)  ‐1.60%  ‐‐    Perakende Satışlar (Mart)  3.50%  ‐‐

27.04.2012  ABD  Büyüme Oranı (2012 Q1)  3%  2.30%  Fransa  ÜFE (Mart)  0.80%  1.00%   İtalya  Perakende Satışlar (Şubat)  0.70%  ‐‐   Japonya  BOJ Toplantı Kararları ve Faiz Oranı (Nisan)  0.10%  ‐‐

 

 

 

 

 

9  

TÜRKİYE 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sektörler (Sabit Fiyatlarla) 

Sektör  2010  2011  2011  2011  2011 

 Payları   IV.  I.  II. III. IV.

(%)  Çeyrek  Çeyrek  Çeyrek Çeyrek Çeyrek

Tarım   8.4  4.5  7.1  5.0 4.2 6.7

Sanayi  24.2  11.3  14.9  9.1 9.2 5.2

İnşaat  5.9  18.7  15.3  13.0 10.2 7.0

Ticaret  12.8  13.4  17.3  14.2 11.5 3.9

Ulaş. ve Haber.  15.0  13.8  12.4  12.4 12.0 6.8

Mali Kur.  13.2  9.7  10.0  9.2 12.9 6.8

Konut Sah.  4.5  1.3  2.0  1.8 1.3 2.5

Eğitim  1.8  0.8  4.1  4.1 6.9 5.4

Sağ. İş. ve Sos. Hiz.  1.1  ‐0.7  3.5  3.3 6.8 7.8

 Vergi‐Süb.  8.5  13.5  16.9  10.7 10.0 5.0

GSYİH  9.3  11.9  9.1 8.4 5.2

Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) 

Sektörel Büyüme Hızları (y‐y, %) 

5.2

‐20

‐15

‐10

‐5

0

5

10

15

1999Ç1

1999Ç4

2000Ç3

2001Ç2

2002Ç1

2002Ç4

2003Ç3

2004Ç2

2005Ç1

2005Ç4

2006Ç3

2007Ç2

2008Ç1

2008Ç4

2009Ç3

2010Ç2

2011Ç1

2011Ç4

Reel GSYİH (y‐y, %)

Kaynak:TÜİK

Kaynak:TÜİK 

‐30.0

‐20.0

‐10.0

0.0

10.0

20.0

30.0Sektörel Büyüme Hızları (y‐y, %)

Tarım Sanayi İnşaat  Ticaret Ulaştırma

Kaynak:TÜİK

‐20.0

‐15.0

‐10.0

‐5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

1999Ç1

1999Ç4

2000Ç3

2001Ç2

2002Ç1

2002Ç4

2003Ç3

2004Ç2

2005Ç1

2005Ç4

2006Ç3

2007Ç2

2008Ç1

2008Ç4

2009Ç3

2010Ç2

2011Ç1

2011Ç4

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç‐ç, %)Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y‐y, %)

Kaynak:TÜİK

 

10  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) 

SektörPayları (%) 

2010 IV. Çey 

2011 I. 

Çey. 

2011II. Çey. 

2011III. Çey. 

2011IV. Çey. 

Yer. Hanehalkı Tük. Har.  67.9  8.9  11.9  8.2  7.8  3.4 

Dev. Nihai Tük. Har.  12.2  3.1  7.0  9.0  10.3  ‐4.3 

Gay. Safi Ser. Oluş.  26.5  42.7  33.9  28.7  14.6  2.4 

Kamu Sektörü  4.5  19.8  ‐0.9  ‐0.2  0.3  ‐9.4 

Özel Sektör  22.0  49.5  39.8  34.7  17.7  5.2 

Mal ve Hiz. İhracatı  24.9  4.2  8.7  0.5  10.2  6.7 

Mal ve Hiz. İthalatı  27.2  25.4  26.9  18.9  6.8  ‐5.1 

GSYİH    9.3  11.9  9.1  8.4  5.2 

Kaynak:TÜİK           

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y‐y, %) 

Sanayi Üretim Endeksi 

‐8.0

‐6.0

‐4.0

‐2.0

0.0

2.0

4.0

6.0

‐30.0

‐20.0

‐10.0

0.0

10.0

20.0

30.0

Nis.06

Eyl.06

Şub.07

Tem.07

Ara.07

May.08

Eki.08

Mar.09

Ağu.09

Oca.10

Haz.10

Kas.10

Nis.11

Eyl.11

Şub.12

Sanayi Üretim Endeksi (y‐y, %)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a‐a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

İmalat Sanayi Üretim Endeksi 

‐40.0

‐30.0

‐20.0

‐10.0

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

Harcama Bileşenleri  Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalatKaynak: TÜİK

‐30.00

‐20.00

‐10.00

0.00

10.00

20.00

30.00

May.07

Ağu.07

Kas.07

Şub.08

May.08

Ağu.08

Kas.08

Şub.09

May.09

Ağu.09

Kas.09

Şub.10

May.10

Ağu.10

Kas.10

Şub.11

May.11

Ağu.11

Kas.11

Şub.12

İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. (y‐y, %)

Kaynak: TCMB

 

11  

‐60.00‐50.00‐40.00‐30.00‐20.00‐10.000.00

10.0020.0030.0040.0050.00

Şub.06

May.06

Ağu.06

Kas.06

Şub.07

May.07

Ağu.07

Kas.07

Şub.08

May.08

Ağu.08

Kas.08

Şub.09

May.09

Ağu.09

Kas.09

Şub.10

May.10

Ağu.10

Kas.10

Şub.11

May.11

Ağu.11

Kas.11

Şub.12

Ara Malı İmalatı (y‐y, %)

Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y‐y, %)

Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y‐y, %)

Sermaye Malı İmalati (y‐y, %)

Kaynak:TÜİK

 

 

 

 

 

Sektörler 

Yıllık Değişim Oranı (%) 

Şubat Ayı 

2011  2012

Petrol Ürünleri  47.5  8.6 

Tekstil  3.4  1.7 

Gıda  3.1  6.7 

Kimyasal Madde  14.3  ‐3.1 

Ana Metal Sanayi  20.8  6.3 

Metalik Olm. Diğ. Mineral  18.0  ‐11.8 

Taşıt Araçları  31.2  ‐3.7 

Elektrikli Teçhizat  29.4  10.4 

Giyim  0.7  ‐4.5 

Kaynak: TÜİK  

Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi 

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

Şub.01

Eyl.01

Nis.02

Kas.02

Haz.03

Oca.04

Ağu.04

Mar.05

Eki.05

May.06

Ara.06

Tem.07

Şub.08

Eyl.08

Nis.09

Kas.09

Haz.10

Oca.11

Ağu.11

Mar.12

Toplam Otomobil Üretimi  (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi  Beyaz Eşya Üretimi 

700000

900000

1100000

1300000

1500000

1700000

1900000

2100000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Aylık Sanayi Sipariş Endeksi 

100.0

120.0

140.0

160.0

180.0

200.0

220.0

240.0

Şub.08

May.08

Ağu.08

Kas.08

Şub.09

May.09

Ağu.09

Kas.09

Şub.10

May.10

Ağu.10

Kas.10

Şub.11

May.11

Ağu.11

Kas.11

Şub.12

Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)Kaynak:TÜİK

Aylık Sanayi Ciro Endeksi 

100.0

120.0

140.0

160.0

180.0

200.0

220.0

240.0

260.0

Şub.08

May.08

Ağu.08

Kas.08

Şub.09

May.09

Ağu.09

Kas.09

Şub.10

May.10

Ağu.10

Kas.10

Şub.11

May.11

Ağu.11

Kas.11

Şub.12

Aylık Sanayi Ciro EndeksiKaynak:TÜİK

 

12  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kapasite Kullanım Oranı 

73.1

50

55

60

65

70

75

80

85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

45

55

65

75

85

95

Dayanıklı Tüketim MallarıDayanıksız Tüketim MallarıAra MallarıYatırım Malları

Kaynak: TCMB

Toplam Sanayide Verimlilik  Verilen İnşaat Ruhsatları 

0.0

10,000.0

20,000.0

30,000.0

40,000.0

50,000.0

60,000.0

70,000.0

80,000.0

Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi 

30.00

35.00

40.00

45.00

50.00

55.00

60.00

PMI Imalat EndeksiKaynak:Reuters

90

95

100

105

110

115

120

125

130

Çalışan Kişi Başına (3 Aylık)

Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

 

13  

ENFLASYON GÖSTERGELERİ 

   

 

 

 

 

TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu 

10.43

7.91

0

246

81012

14

Mar.04

Eyl.04

Mar.05

Eyl.05

Mar.06

Eyl.06

Mar.07

Eyl.07

Mar.08

Eyl.08

Mar.09

Eyl.09

Mar.10

Eyl.10

Mar.11

Eyl.11

Mar.12

TÜFE (y‐y, %)

Çekirdek‐I Endeksi (y‐y, %)Kaynak: TCMB

TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) 

‐5

0

5

10

15

20

25

Mar.04

Eyl.04

Mar.05

Eyl.05

Mar.06

Eyl.06

Mar.07

Eyl.07

Mar.08

Eyl.08

Mar.09

Eyl.09

Mar.10

Eyl.10

Mar.11

Eyl.11

Mar.12

ÜFE (y‐y, %)Kaynak: TCMB

0

5

10

15

20

25

30

35

Oca.08

Mar.08

May.08

Tem.08

Eyl.08

Kas.08

Oca.09

Mar.09

May.09

Tem.09

Eyl.09

Kas.09

Oca.10

Mar.10

May.10

Tem.10

Eyl.10

Kas.10

Oca.11

Mar.11

May.11

Tem.11

Eyl.11

Kas.11

Oca.12

Mar.12

Gıda Enerji TüfeKaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y‐y, %) 

ÜFE Alt Sektörler (y‐y, %)  Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 

ÜFE  

‐10‐505101520253035

Mar.06

Haz.06

Eyl.06

Ara.06

Mar.07

Haz.07

Eyl.07

Ara.07

Mar.08

Haz.08

Eyl.08

Ara.08

Mar.09

Haz.09

Eyl.09

Ara.09

Mar.10

Haz.10

Eyl.10

Ara.10

Mar.11

Haz.11

Eyl.11

Ara.11

Mar.12

Tarım Sanayi İmalat Sanayi

Kaynak:TCMB

‐1 0 1 2 3 4

Gıda ve Alkolsüz İçecekler

Giyim ve ayakkabı

Lokanta ve Oteller

Konut

Ulaştırma

Eğlence ve Kültür

EğitimYıllık

Aylık

Kaynak: TCMB

5007009001100130015001700190021002300

100120140160180200220240260

Mar.05

Eyl.05

Mar.06

Eyl.06

Mar.07

Eyl.07

Mar.08

Eyl.08

Mar.09

Eyl.09

Mar.10

Eyl.10

Mar.11

Eyl.11

Mar.12

BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi

UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: Bloomberg

 

14  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Türk‐ İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri 

55.56

6.57

7.58

8.59

9.5

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri 

‐100

102030405060708090

İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y‐y,%)

İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y‐y,%)Kaynak:İTO

40

50

60

70

80

90

100

Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 

Kaynak: TCMB

Tük. Güven Endeksi‐Fiyat Beklentileri 

‐4

‐2

0

2

4

6

8

Türk‐İş Gıda Enflasyonu ( a‐a, %)

Kaynak: Türk‐İş

 

15  

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ 

 

 

 

 

   

8.9

10.2

8.0

9.0

10.0

11.0

12.0

13.0

14.0

15.0

16.0

17.0

Oca.05

Tem.05

Oca.06

Tem.06

Oca.07

Tem.07

Oca.08

Tem.08

Oca.09

Tem.09

Oca.10

Tem.10

Oca.11

Tem.11

Oca.12

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranıİşsizlik Oranı

Kaynak: TÜİK

19,00020,00021,00022,00023,00024,00025,00026,00027,00028,000

Oca.08

Mar.08

May.08

Tem.08

Eyl.08

Kas.08

Oca.09

Mar.09

May.09

Tem.09

Eyl.09

Kas.09

Oca.10

Mar.10

May.10

Tem.10

Eyl.10

Kas.10

Oca.11

Mar.11

May.11

Tem.11

Eyl.11

Kas.11

Oca.12

İşgücü Arzı İstihdam Edilenler 

Kaynak: TÜİK

35.037.039.041.043.045.047.049.051.053.0

Oca.08

Nis.08

Tem.08

Eki.08

Oca.09

Nis.09

Tem.09

Eki.09

Oca.10

Nis.10

Tem.10

Eki.10

Oca.11

Nis.11

Tem.11

Eki.11

Oca.12

İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı 

42.0

44.0

46.0

48.0

50.0

52.0

54.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

Oca.08

Nis.08

Tem.08

Eki.08

Oca.09

Nis.09

Tem.09

Eki.09

Oca.10

Nis.10

Tem.10

Eki.10

Oca.11

Nis.11

Tem.11

Eki.11

Oca.12

Tarım Sanayi

İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)Kaynak: TÜİK

Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı 

020,00040,00060,00080,000

100,000120,000140,000160,000180,000200,000

Şub.08

May.08

Ağu.08

Kas.08

Şub.09

May.09

Ağu.09

Kas.09

Şub.10

May.10

Ağu.10

Kas.10

Şub.11

May.11

Ağu.11

Kas.11

Şub.12

İş Arayanların Sayısı

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

İşkur İstatistikleri 

92949698100102104106108110

2005

‐I IV III II

2008

‐I IV III II

2011

‐I IV

Sanayi İstihdam Endeksi Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100) 

İşsizlik Oranı  İşgücü Durumu 

 

16  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

4,500

5,000

Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı (Adet)Kaynak: TCMB

Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı 

95.0

100.0

105.0

110.0

115.0

120.0

125.0

2005

‐I III

2006

‐I III

2007

‐I III

2008

‐I III

2009

‐I III

2010

‐I III

2011

‐I III

Reel Brüt Ücret ‐Maaş EndeksleriKaynak: Hazine Müsteşarlığı

Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri

 

17  

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ 

 

 

 

 

 

 

‐60‐40‐20020406080100120140

Ara Malları (y‐y, %)Sermaye Malları (y‐y, %)Tüketim Malları (y‐y, %)

Kaynak: TCMB

İthalat‐İhracat  Dış Ticaret Dengesi 

0

5000

10000

15000

20000

25000

İhracat (milyon dolar)İthalat (milyon dolar)Kaynak: TCMB

İthalat 

‐60‐40‐20020406080100120140

Ara Malları (y‐y, %)Sermaye Malları (y‐y, %)Tüketim Malları (y‐y, %)

Kaynak: TCMB

İhracat 

Cari İşlemler Dengesi  Sermaye ve Finans Hesabı 

‐11000

‐9000

‐7000

‐5000

‐3000

‐1000

1000

3000

‐84000‐74000‐64000‐54000‐44000‐34000‐24000‐14000‐40006000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık‐milyon dolar)

Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar‐sağ eksen)Kaynak: TCMB

‐12000

‐10000

‐8000

‐6000

‐4000

‐2000

0

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)Kaynak: TCMB

‐20000

‐100000

10000

2000030000

4000050000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık‐milyon dolar)Portföy Yatırımları (12 aylık‐milyon dolar)Diğer Yatırımlar(12 aylık‐milyon dolar)

Kaynak: TCMB

 

18  

TÜKETİM GÖSTERGELERİ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

‐15

‐10

‐5

0

5

10

15

20

Reel Hanehalkı Tüketimi (y‐y, %)

Kaynak: TCMB

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni  Tüketim Harcamaları 

405060708090100110120130

65707580859095100105110115

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)Kaynak: TCMB

Krediler CNBC‐e Güven Endeksleri 

0.0

50.0

100.0

150.0

200.0

250.0

CNBC‐e Tüketici Güven Endeksi

CNBC‐e Tüketim Endeksi

Kaynak: CNBC‐e

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

Krediler (y‐y, %)

Kaynak: BDDK

Bireysel ve Ticari Krediler 

‐5.00

15.00

35.00

55.00

75.00

95.00

115.00

135.00

155.00

Bireysel Krediler (y‐y, %)

Ticari Krediler (y‐y, %)Kaynak: BDDK

 

19  

‐60

‐50

‐40

‐30

‐20

‐10

0

Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam‐milyar TL)Kaynak:TCMB

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ 

 

 

 

 

 

 

Bütçe Dengesi  Bütçe Gelirleri ve Harcamaları 

Borç Stoku  İç ve Dış Borç Stoku 

Vergi Gelirleri  Faiz Dışı Denge 

‐35‐25‐15‐55152535455565

Vergi Gelirleri (Nominal y‐y, %)Vergi Gelirleri (Reel y‐y, %)

Kaynak:TCMB, VakıfBank

‐3

7

17

27

37

47

57

Faiz Dışı Denge (12 aylık‐milyar TL)Kaynak:TCMB

300.0

350.0

400.0

450.0

500.0

550.0

Toplam Borç Stoku (milyar TL)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

60.070.080.090.0100.0110.0120.0130.0140.0150.0160.0

200.0220.0240.0260.0280.0300.0320.0340.0360.0380.0400.0

İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL‐sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

150170190210230250270290310330350

Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam‐milyar TL)Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam‐milyar TL)

Kaynak:TCMB

 

20  

  

 

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

‐5

0

5

10

15

20

25

Ara.03

Nis.04

Ağu.04

Ara.04

Nis.05

Ağu.05

Ara.05

Nis.06

Ağu.06

Ara.06

Nis.07

Ağu.07

Ara.07

Nis.08

Ağu.08

Ara.08

Nis.09

Ağu.09

Ara.09

Nis.10

Ağu.10

Ara.10

Nis.11

Ağu.11

Ara.11

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku  Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili 

TCMB Faiz Oranı  Reel ve Nominal Faiz 

Para Arzı 

0

5

10

15

20

25

30

35

Borç Alma Faiz Oranı (%)

Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB

0.0

50.0

100.0

150.0

200.0

250.0

0

5

10

15

20

25

30

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011TCMB (milyar dolar‐sol eksen)Kamu Sektörü (milyar dolar)Özel Sektör (milyar dolar)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

50000000

70000000

90000000

11000000

13000000

15000000

17000000

10000000

20000000

30000000

40000000

50000000

60000000

70000000

80000000

Mar.06

Eyl.06

Mar.07

Eyl.07

Mar.08

Eyl.08

Mar.09

Eyl.09

Mar.10

Eyl.10

Mar.11

Eyl.11

Mar.12

M2 (bin TL)M3 (bin TL)M1 (bin TL‐sağ eksen)Kaynak:TCMB

 

21  

 Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler  

 

Beklentiler 

2012‐IMF Beklentisi (Nisan 2012)  

Reel Büyüme  (y‐y. %) 

Enflasyon  (y‐y. %) 

Cari Denge /GSYH  İşsizlik Oranı  Borç St./GSYH 

Gelişmiş Ülkeler  1.4  1.81 ‐0.35 7.92  107.85Gelişmekte Olan Ülkeler  5.7  6.21 1.66 ‐‐  33.64Tüm dünya  3.5  3.98 ‐‐ ‐‐  ‐‐ABD  2.1  1.89 ‐3.27 8.16  106.60Euro Bölgesi  ‐0.3  1.86 0.75 10.87  89.96Almanya  0.6  1.91 5.18 5.58  78.87Fransa  0.5  1.95 ‐1.93 9.93  89.02İtalya  ‐1.9  1.82 ‐2.22 9.50  123.36Macaristan  0.0  5.00 3.26 11.50  76.25Portekiz  ‐3.3  2.65 ‐4.16 14.43  112.40İspanya  ‐1.8  1.69 ‐2.14 24.20  79.04Yunanistan  ‐4.7  0.80 ‐7.39 19.37  153.24İngiltere  0.8  2.00 ‐1.73 8.26  88.37Japonya  2.0  0.15 2.17 4.50  235.83Çin   8.2  3.50 2.27 4.00  22.03Rusya  4.0  6.20 4.77 6.00  8.37Hindistan  6.9  8.55 ‐3.23 ‐‐  67.57Brezilya  3.0  4.96 ‐3.22 6.00  65.10G.Afrika  2.7  5.50 ‐4.82 23.81  39.38TÜRKİYE  2.3  8.56 ‐8.78 10.33  36.04

 

  Reel Büyüme (y‐y) (Çeyreklik) 

(%) 

Enflasyon (y‐y) (Aylık) (%) 

Cari Denge/GSYİH* (Yıllık)  (%) 

Merkez Bankası Faiz Oranı (%) 

Tüketici Güven Endeksi 

ABD  1.6  2.7  ‐3.14  0.25  70.2 Euro Bölgesi  0.7  2.7  0.31  1.00  ‐19.80 Almanya  2  2.30  5.74  1.00  99 Fransa  1.30  2.60  ‐2.23  1.00  ‐21.50 İtalya  ‐0.90  3.80  ‐3.19  1.00  96.80 

Macaristan  1.40  5.50  1.09**  7.00  ‐49.90 Portekiz  ‐2.80  3.10  ‐9.98**  1.00  ‐54.30 İspanya  0.30  1.90  ‐4.60**  1.00  ‐28.90 

Yunanistan  ‐5.50  1.40  ‐9.98**  1.00  ‐79.30 İngiltere  0.40  3.50  ‐1.92  0.50  ‐31.00 Japonya  ‐0.60  0.30  2.05  0.10  40.30 

Çin   8.10  3.60  5.15**  6.56  105.00 Rusya  4.80  3.70  5.47  8.00  ‐‐ 

Hindistan  6.10  7.57  ‐3.27**  8.50  ‐‐ Brezilya  1.37  5.24  ‐2.11  9.75  113.20 G.Afrika  2.90  6.00  ‐2.82**  5.50  5.00 Türkiye  5.20  10.43  ‐6.35**  5.75  93.86 

*Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2011 verileridir. **2010 Verileri   

 

22  

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 

MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 

  2010  2011  En Son Yayımlanan 

2012 Yılsonu 

Beklentimiz 

Reel Ekonomi 

GSYİH  (Cari Fiyatlarla. Milyon TL)  1 098 799  1 294 893  339 755  (2011, 4Ç)  ‐‐ 

GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. %)  9.2  8.5  5.2  (2011, 4Ç)  3.5 

Sanayi Üretim Endeksi (y­y. %)  13.1  8.9  4.4  (Şubat 2012)  ‐‐ 

Kapasite Kullanım Oranı (%)  72.6  75.4  73.1  (Mart 2012)  ‐‐ 

İşsizlik Oranı (%)  11.9  9.8  10.2  (Ocak 2012)  10.4 

Fiyat Gelişmeleri 

 TÜFE (y­y. %)  6.40  10.45  10.43  (Mart 2012)  7.2 

 ÜFE    (y­y. %)  8.87  13.33  8.22  (Mart 2012)  ‐‐ 

Parasal Göstergeler (Milyon TL) 

 M1  133,885  148,455  132,295  (06.04.2012)  ‐‐ 

 M2  587,815  665,642  657,482  (06.04.2012)  ‐‐ 

 M3  616,201  700,491  696,645  (06.04.2012)  ‐‐ 

 Emisyon  44,368  49,347  48,749  (06.04.2012)  ‐‐ 

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)  80,696  78,330  80,654  (13.04.2012)  ‐‐ 

Faiz Oranları 

 TCMB O/N (Borç Alma)  1.50  5.0             5.0  (19.04.2012)  ‐‐ 

 TRLIBOR O/N  6.54  10.89  10.91  (19.04.2012)  ‐‐ 

Ödemeler Dengesi (Milyon $) 

 Cari İşlemler Açığı  47,101  77,089  4,217  (Şubat 2012)  65,000 

 İthalat  185,544  240,834  17,713  (Şubat 2012)  ‐‐ 

 İhracat  113,883  134,971  11,777  (Şubat 2012)  ‐‐ 

 Dış Ticaret Açığı  71,661  105,858  5,936  (Şubat 2012)  93,000 

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) 

 Merkezi Yön. İç Borç Stoku   352.8  368.8  377.0  (Şubat 2012)  ‐‐ 

 Merkezi Yön. Dış Borç Stoku   120.5  149.5  141.5  (Şubat 2012)  ‐‐ 

 Kamu Net Borç Stoku   317.6  290.5  290.5  (2011 IV. Çeyrek)  ‐‐ 

Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 

 2010 Mart  2011 Mart 

 Bütçe Gelirleri  17,488  20,674  21,813  (Mart 2012)  ‐‐ 

 Bütçe Giderleri  23,436  26,792  27,344  (Mart 2012)  ‐‐ 

 Bütçe Dengesi  ‐5,948  ‐6,118  ‐5,331  (Mart 2012)  ‐‐ 

 Faiz Dışı Denge  ‐1,616  ‐2,123  ‐2,212  (Mart 2012)  ‐‐ 

 

  

Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar  ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr

Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar

 

Serkan Özcan  Baş Ekonomist  serkan.ozcan@vakifbank.com.tr   0312‐455 70 87 

Cem Eroğlu  Kıdemli Ekonomist  cem.eroglu@vakifbank.com.tr   0212‐398 18 98 

Nazan Kılıç  Ekonomist  nazan.kilic@vakifbank.com.tr  0212‐398 19 02 

Ümit Ünsal  Ekonomist  umit.unsal@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 99 

Emine Özgü Özen  Ekonomist  emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr  0212‐398 18 90 

Naime Doğan Eriş  Araştırmacı  naimedogan.eris@vakifbank.com.tr  0212‐398 18 92 

Fatma Özlem Kanbur  Araştırmacı  fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr  0212‐398 18 91 

Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna  inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve  bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak  zararlardan dolayı  sorumluluk kabul etmemektedir. Bu  rapor  sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır.  Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.