ykns-tme 16 mei 2007 renewable business development heecon business development 1 de zon “ moeder...

YKNS-TME

16 mei 20071

Renewable Business Development

HeeCon Business Development

De Zon“Moeder van alle energie”

Concentrating Solar Power (CSP)De meest directe weg om zonne-energie

in bruikbare energie om te zetten

- Wat is CSP- De potentie

- De problemen- De oplossingen

- De plaats van Nederland daarbij

Ir Jan C.G. Heetebrij

YKNS-TME

16 mei 20072



Wat is Concentrating Solar Power (CSP)

CSP: via spiegelwerking en concentratie zonne-energie omzetten in warmte

Warmte wordt via conventionele installatie omgezet in electriciteit

CSP centrale: een conventionele centrale, waarbij de boiler is vervangen door een zonnecollector

UitvoeringenSolar Power Tower, puntconcentratie, gas- en stoomturbineParabolische trogspiegels en warmteconcentratie, thermische olie warmtevoerend mediumFresnelspiegels, rest idem voorgaande puntParabolische schotelcollectors

Grote zowel als kleine installaties intussen beschikbaar

Bijproduct: ontzilting en irrigatie

CSP: via spiegelwerking en concentratie zonne-energie omzetten in warmte

Warmte wordt via conventionele installatie omgezet in electriciteit

CSP centrale: een conventionele centrale, waarbij de boiler is vervangen door een zonnecollector

UitvoeringenSolar Power Tower, puntconcentratie, gas- en stoomturbineParabolische trogspiegels en warmteconcentratie, thermische olie warmtevoerend mediumFresnelspiegels, rest idem voorgaande puntParabolische schotelcollectors

Grote zowel als kleine installaties intussen beschikbaar

Bijproduct: ontzilting en irrigatie

YKNS-TME

16 mei 20073



Solar Power Tower (productie gestart Maart 2007)

YKNS-TME

16 mei 20074



Parabolische trogspiegels in Kramer Junction

YKNS-TME

16 mei 20075



Fresnelspiegels

YKNS-TME

16 mei 20076



Parabolische schotel collector met Stirling motor

YKNS-TME

16 mei 20077



Referentiepunten CSP

CSP centrale Kramerjunction 165 MW sinds 1985 in bedrijf in USA, 354 MW geïnstalleerd in California

Vele pilotprojecten wereldwijd in ontwikkeling (zie weblinks volgende slide)

Investeringsbedragen (leercurve-effecten, economy of scale):

nu € 3000/KW < € 1500/KW bij geïnstalleerd vermogen van 20 GW, mogelijk per 2020 ?

Prijs: nu € 0,15/KWh, naar € 0,040-0,045/KWh bij 20 GW geïnstalleerd vermogen

Transportkosten naar Midden Europa bij 20 GW CSP vermogen in Nrd Afrika € 0,015-0,018/KWh

€ 40-50 miljard investeren in 20 GW CSP vermo-gen tot 2020, € 3-4 miljard/jr, 0,03 % Europees BNP, voldoende om CSP volwassen te maken !

CSP centrale Kramerjunction 165 MW sinds 1985 in bedrijf in USA, 354 MW geïnstalleerd in California

Vele pilotprojecten wereldwijd in ontwikkeling (zie weblinks volgende slide)

Investeringsbedragen (leercurve-effecten, economy of scale):

nu € 3000/KW < € 1500/KW bij geïnstalleerd vermogen van 20 GW, mogelijk per 2020 ?

Prijs: nu € 0,15/KWh, naar € 0,040-0,045/KWh bij 20 GW geïnstalleerd vermogen

Transportkosten naar Midden Europa bij 20 GW CSP vermogen in Nrd Afrika € 0,015-0,018/KWh

€ 40-50 miljard investeren in 20 GW CSP vermo-gen tot 2020, € 3-4 miljard/jr, 0,03 % Europees BNP, voldoende om CSP volwassen te maken !

YKNS-TME

16 mei 20078



CSP heeft warme belangstelling en steun, past prima bij en heeft Europees energiebeleid nodig

Stichting GEZEN website www.gezen.nl

Rapport TU Delft “Concentrated solar power als onderdeel van de Europese energievoorziening” rapport in opdracht van D66

Rapportage Greenpeace/Solar Paces/ESTIA “Concentrating Solar Power-NOW” www.greenpeace.org/raw/content/international/press/reports/Concentrated-Solar-Thermal-Power.pdf

Aanbevelingsbrief AER inzake CSP naar Minister Brinkhorst dd 3 maart 2006

Rapport Ecofys CSP in opdracht van Platform Duurzame Electriciteit, www.senternovem.nl

Gerhard Knies/TREC “Deserts as sustainable powerhouses” www.trecers.net/downloads/GCREADER.pdf

Stichting GEZEN website www.gezen.nl

Rapport TU Delft “Concentrated solar power als onderdeel van de Europese energievoorziening” rapport in opdracht van D66

Rapportage Greenpeace/Solar Paces/ESTIA “Concentrating Solar Power-NOW” www.greenpeace.org/raw/content/international/press/reports/Concentrated-Solar-Thermal-Power.pdf

Aanbevelingsbrief AER inzake CSP naar Minister Brinkhorst dd 3 maart 2006

Rapport Ecofys CSP in opdracht van Platform Duurzame Electriciteit, www.senternovem.nl

Gerhard Knies/TREC “Deserts as sustainable powerhouses” www.trecers.net/downloads/GCREADER.pdf

YKNS-TME

16 mei 20079



De potentie

Gebied in de Sahara, kleiner dan Nederland bedekt met zonnespiegels kan geheel Europa van electrische energie voorzien

Landen met grote instraling, Noord Afrika, goed bereikbaar vanuit Europa. HVDC transport nu binnen handbereik (zie presentatie ABB)

Noord Afrika rijk bedeeld met aardgas en olie; sluit aan op energietransitie

CSP, ontzilting en irrigatie levert extra toege-voegde waarde, Noord Afrika wordt weer groen en welvarend en Europa duurzaam!

Op termijn, bij voldoende volume, scherp concur-rerend met andere vormen van duurzame (grootschalige) electriciteitsopwekking

Gebied in de Sahara, kleiner dan Nederland bedekt met zonnespiegels kan geheel Europa van electrische energie voorzien

Landen met grote instraling, Noord Afrika, goed bereikbaar vanuit Europa. HVDC transport nu binnen handbereik (zie presentatie ABB)

Noord Afrika rijk bedeeld met aardgas en olie; sluit aan op energietransitie

CSP, ontzilting en irrigatie levert extra toege-voegde waarde, Noord Afrika wordt weer groen en welvarend en Europa duurzaam!

Op termijn, bij voldoende volume, scherp concur-rerend met andere vormen van duurzame (grootschalige) electriciteitsopwekking

YKNS-TME

16 mei 200710



De problemen, de oplossingen

CSP lokaties, Noord Afrika, gepercipieerd instabiele gebieden. Samenwerking bevordert geopolitieke stabiliteit. Europese uitdaging

De investeringen zijn nog te hoog, economy of scale is nodig. Keuzes en beleidsondersteuning nodig om volume te bereiken

Transportprobleem: oplosbaar, € 0,015/KWh bij voldoende capaciteit (15-20 GW) haalbaar per 2020

Nieuwe techniek biedt onzekerheid. Opnieuw: beleids-ondersteuning nodig ! NB. CSP is een conventionele centrale met een zonnecollector i.p.v. een boiler !

Seizoens- en dagcyclus: back up en buffering

Een zwakke bedrijfsmatige basis voor CSP in Nederland. De markt werkt dus niet ! Implementatie afgeleide van noodzaak, publieke druk, visie en politiek/ambtelijk leiderschap

CSP lokaties, Noord Afrika, gepercipieerd instabiele gebieden. Samenwerking bevordert geopolitieke stabiliteit. Europese uitdaging

De investeringen zijn nog te hoog, economy of scale is nodig. Keuzes en beleidsondersteuning nodig om volume te bereiken

Transportprobleem: oplosbaar, € 0,015/KWh bij voldoende capaciteit (15-20 GW) haalbaar per 2020

Nieuwe techniek biedt onzekerheid. Opnieuw: beleids-ondersteuning nodig ! NB. CSP is een conventionele centrale met een zonnecollector i.p.v. een boiler !

Seizoens- en dagcyclus: back up en buffering

Een zwakke bedrijfsmatige basis voor CSP in Nederland. De markt werkt dus niet ! Implementatie afgeleide van noodzaak, publieke druk, visie en politiek/ambtelijk leiderschap

YKNS-TME

16 mei 200711



Noord Afrika en energietransitie, energie-strategische overwegingen

Noord Afrika beschikt over grote voorraden fossiele brandstoffen

Energie-afhankelijkheid van Rusland heeft negatieve consequenties, Noord Afrika is een uitstekend alternatief

Vergroting van gas- en olie-import uit Noord Afrika tegen gezamenlijke grootschalige investeringen in CSP biedt een strategisch aantrekkelijk perspectief

“Nederland gasland” en “Nederland duur-zaam” zijn goed te combineren, een perfect voorbeeld van energietransitie

Noord Afrika beschikt over grote voorraden fossiele brandstoffen

Energie-afhankelijkheid van Rusland heeft negatieve consequenties, Noord Afrika is een uitstekend alternatief

Vergroting van gas- en olie-import uit Noord Afrika tegen gezamenlijke grootschalige investeringen in CSP biedt een strategisch aantrekkelijk perspectief

“Nederland gasland” en “Nederland duur-zaam” zijn goed te combineren, een perfect voorbeeld van energietransitie

YKNS-TME

16 mei 200712



De bredere visie, de achtergrond

Paradigma’s: denkmodellen:”De bolvormige in plaats van de platte wereld”, de auto met de “machine-kamer”, de conventionele centrale

Gevestigde organisatiesparadigma’s bepalen het denken en doenkorte termijn return, versterking van verworven posities, risico-mijdendgevestigde partijen verdienen aan hun gevestigde belangen

Politiek: zweert bij “De markt moet z’n werk doen”, zoekt steun bij gevestigde partijen, overheid verdient aan fossiele brandstoffen, ergo:

Doorbraakvernieuwing krijgt geen kans, slechts evolutionaire ontwikkeling binnen bestaande

paradigma’s lijkt aanvaardbaar !

Paradigma’s: denkmodellen:”De bolvormige in plaats van de platte wereld”, de auto met de “machine-kamer”, de conventionele centrale

Gevestigde organisatiesparadigma’s bepalen het denken en doenkorte termijn return, versterking van verworven posities, risico-mijdendgevestigde partijen verdienen aan hun gevestigde belangen

Politiek: zweert bij “De markt moet z’n werk doen”, zoekt steun bij gevestigde partijen, overheid verdient aan fossiele brandstoffen, ergo:

Doorbraakvernieuwing krijgt geen kans, slechts evolutionaire ontwikkeling binnen bestaande

paradigma’s lijkt aanvaardbaar !

YKNS-TME

16 mei 200713



CSP en Nederlands energietransitiebeleid

CSP opnemen als belangrijk programmapunt in energietransitie

Politieke, bedrijfsmatige en wetenschappe-lijke samenwerking op CSP gebied in Europa stimuleren

Energiebeleid op Europees niveau tillen

Nauwe samenwerking met Noord Afrika, gas ruilen tegen CSP

“Nederland Gasland, Nederland Duurzaam” als voorbeeld van energietransitie

CSP opnemen als belangrijk programmapunt in energietransitie

Politieke, bedrijfsmatige en wetenschappe-lijke samenwerking op CSP gebied in Europa stimuleren

Energiebeleid op Europees niveau tillen

Nauwe samenwerking met Noord Afrika, gas ruilen tegen CSP

“Nederland Gasland, Nederland Duurzaam” als voorbeeld van energietransitie

YKNS-TME

16 mei 200714



Nederlands Energietransitiebeleid, de alternatieve Smart Energy Mix (SEM) ?

“Nederland Gasland, Nederland Duurzaam”, gas ruilen tegen CSP vanuit Noord Afrika

Decentrale, lokale energie-autonomie, WKK/CHP op bio-ener-gie, ondersteund door lokale PV, wind en geothermie

Verregaande besparing, een EPC norm van 0 is nu bijv. voor de gebouwde omgeving al haalbaar

Kiezen voor de methanol economie, zie Prof. Dr George Olah:”Beyond Oil and Gas, the methanol economy”, methanol uit cellulose houdend bio-massa, decentrale conversie via syngas

Van bio-massa naar bio-chemicals, onderzoek LUW

Electrische voertuigen op Direct Drive, brandstofbesparing van 50-60% haalbaar

Off Shore windparken

CO2 afvang verplicht, opslag combineren met EOR en EGR, ontwikkeling methodiek en implementatie procesgang op rekening en risico van energie-, olie- en gasbedrijven:”Level playing field” !

“Nederland Gasland, Nederland Duurzaam”, gas ruilen tegen CSP vanuit Noord Afrika

Decentrale, lokale energie-autonomie, WKK/CHP op bio-ener-gie, ondersteund door lokale PV, wind en geothermie

Verregaande besparing, een EPC norm van 0 is nu bijv. voor de gebouwde omgeving al haalbaar

Kiezen voor de methanol economie, zie Prof. Dr George Olah:”Beyond Oil and Gas, the methanol economy”, methanol uit cellulose houdend bio-massa, decentrale conversie via syngas

Van bio-massa naar bio-chemicals, onderzoek LUW

Electrische voertuigen op Direct Drive, brandstofbesparing van 50-60% haalbaar

Off Shore windparken

CO2 afvang verplicht, opslag combineren met EOR en EGR, ontwikkeling methodiek en implementatie procesgang op rekening en risico van energie-, olie- en gasbedrijven:”Level playing field” !



Vrijheid

is het hebben van de keusom te doen

wat noodzakelijk is

ykns-tme 16 mei 2007 renewable business development heecon business development 1 de zon “ moeder...

Documents

solar power csp csp

gw csp vermogen

electriciteit csp centrale

rapport ecofys csp

ontzilting en irrigatie

bij genstalleerd vermogen

gw csp vermo gen tot

kwh bij