اصل مقاله (680 k)

20
ﻼﻋﺎت ﻨﺎوری اJournal of Information Technology Management داﻧﺸﻜﺪ ة ﺗﻬﺮان داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ دور ة8 ﺷﻤﺎر، ة1 ﺑﻬـﺎر1395 ص. 214 - ﻣﺆﻟﻔﻪ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻣﺪل اﺻﻠﻲ ﻫﺎي ﻛﺴﺐ ﻫﺎي و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﺎر ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ روﻳﻜﺮد ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺤﻤﺪﻳﺎن اﻳﻮب1 ﭼﻜﻴﺪه: ﻓﻨﺎوري ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺤﻮﻻت و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎ ارﺗﺒﺎﻃـ و اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﻫـﺎي ﺎﺗ و ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨـﺎن ﻲ، ﻣﺪﻳﺮان ﻣﺨﺎﻃﺮه ﺟﻮ ﻣﺪل ﻣﺪاوم ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ و ﺧﻮد ﺳﺎزﻣﺎن ﻛﺎر ﻧﻴﺎز ﻛﻪ دارﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎز ﺷﻨﺎﺧﺖ آن ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﻣﺪل ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر اﺳﺖ. از اﻳـﻦ رو از ﻣﻘﺎﻟـﻪ اﻳـﻦ در راﻫﺒـﺮد ﭘﮋوﻫﺸـﻲ ﻫـﺎي ﻧﻴﺰ و ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻲ و ﻣﺤﺘﻮا ﺗﺤﻠﻴﻞ آزﻣﻮن آﻣﺎر ﻫﺎي ﺗﻮزﻳـﻊ ﺷﺎﻧﻮن، آﻧﺘﺮوﭘﻲ ي دوﺟﻤﻠـﻪ ﻓﺮﻳـﺪﻣﻦ و اي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ و ﻛﺎﻣﻞ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه از اي ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﻣﺪل ﻫﺎي ﻛﺴﺐ و ﺗﺒﻴـﻴﻦ ﻛـﺎر ﺷـﻮد، ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖ اﻓﺰوده ﺣﻮزه اﻳﻦ ﺑﻪ ﺟﺪﻳﺪي داﻧﺶ ﺷـﻮد و اﻳﻨﻜـﻪ دوم ﺳـﺎزﻣﺎن ﻣـﺪﻳﺮان ﻫـﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﺔ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺧـﻮد ﺳﺎزﻣﺎن از ﺑﻬﺘـﺮي درك ﺑـ دﺳـﺖ آور ﻧـﺪ و اﻣﻜـﺎن ﻣﺪل ﺗﻐﻴﻴﺮ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺴﺐ و ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺎرﺷﺎن ﺷﻮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه، ﻣﺪل درآﻣﺪي، ﻣﺪل ﻣﺪل و ارزش ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻪ ﻫﺎ ﻣﺆﻟﻔﺔ از اﺻﻠﻲ15 ﻣﺆﻟﻔﺔ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺷﺪه ﻣـﺪل ﻫـﺎي ﻛﺴـﺐ و ﻛـﺎر اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻫﺴﺘ ﻨﺪ. از اﻳﻦ ﻣﺪل ﺗﻐﻴﻴﺮ و ارزﻳﺎﺑﻲ در آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ رو ﻛﺴﺐ و اﻟﺰاﻣﻲ ﻛﺎر اﺳﺖ. واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي: ﻣﺤﺘﻮا، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ روﻳﻜﺮد، ﻛﺴـﺐ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜـﻲ، ﻛـﺎر ﻣﺆﻟﻔـﻪ ﻣـﺪل ﻫـﺎي ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر. 1 . اﺳﺘﺎدﻳﺎر ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺸﻜﺪة اﻃﻼﻋﺎت، ﻓﻨﺎوري ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﮔﺮوه، اﻳﺮان ﺗﻬﺮان، ﺗﻬﺮان، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺎر در ﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 17 / 10 / 1393 ﺗﺎر ﭘﺬ ﺮش ﻧﻬﺎ ﻳﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 12 / 09 / 1394 E-mail: [email protected] 195

Upload: hanhan

Post on 07-Feb-2017

234 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: اصل مقاله (680 K)

Journal of Information Technology Management ناوری اطالعات د

مديريت دانشگاه تهران ةدانشكد 1 ة، شمار8 ةدور

1395 بهـار -214 .ص

كار الكترونيكي و هاي كسب هاي اصلي مدل تبيين مؤلفه براساس رويكرد سيستمي

1ايوب محمديان

ي، كارآفرينـان و اتهـاي اطالعـاتي و ارتباطـ با توجه به تغيير و تحوالت سريع فناوري :چكيدهنياز پيشدارند كه نياز كار سازمان خود و كسببه شناخت و تغيير مداوم مدل جو مخاطرهمديران

هـاي پژوهشـي راهبـرد در ايـن مقالـه از رو ايـن از .استكار و كسبمدل هاي مؤلفه آن شناختاي و فريـدمن دوجملـه ي آنتروپي شانون، توزيـع هاي آمار آزمونتحليل محتوا و پيمايشي و نيز

،شـود كـار تبيـين و كسبهاي مدل هاي مؤلفهاي از شده پذيرفتهكامل و مجموعة تا شد استفاده هـا مـديران سـازمان دوم اينكـه و شـود دانش جديدي به اين حوزه افزوده نخست كه شكلي بهـ درك بهتـري از سازمان خـود بتوانند پيشنهادي هاي مؤلفهواسطة به امكـان ونـد آوردسـت هب

مدل درآمدي، مدل ،آمده دست بهبراساس نتايج .شودكارشان فراهم و كسبارزيابي و تغيير مدل كـار و كسـب هـاي مـدل شده براي شناساييمؤلفة 15اصلي از مؤلفة ها سه فعاليتارزش و مدل

.استكار الزامي و كسبرو توجه به آنها در ارزيابي و تغيير مدل ايناز . ندهستالكترونيكي

هـاي مـدل مؤلفـه كـار الكترونيكـي، و كسـب ، رويكرد سيستميتحليل محتوا، :كليدي هاي واژه .كار و كسب

دانشگاه تهران، تهران، ايران ،گروه مديريت فناوري اطالعات، دانشكدة مديريت استاديار. 1 17/10/1393 :مقاله افتيدر خيتار

12/09/1394 :مقاله يينها رشيپذ خيتارE-mail: [email protected]

195

Page 2: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 196 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د

مقدمههـاي شـركت و هـم پژوهشـي كار هم در مراكز دانشگاهي و و كسبهاي مدلزمينة در پژوهشگروهـي ،اند كردهمطالعه را كار اينترنتي و كسبهاي مدلبرخي . استاي در حال افزايش مشاورهو برخـي ديگـر كـار مبتنـي بـر وب و كسـب هـاي مدليا كار الكترونيكي و كسبهاي مدلدربارة

مانيـان و محمـديان، ( انـد به پـژوهش پرداختـه كار و كسبهاي مفهوم مدل بارةصورت كلي در بهزمـان بـا رشـد كـار هـم و كسـب هـاي اما بايد در نظر داشت كه مفهـوم مـدل ).2005، زاده قاسم

بـه ها پژوهشها در بيشتر واژهاين ،بنابراين. ي ظهور يافته استاتهاي اطالعاتي و ارتباط فناوريدر اين مقاله ).2002پتلي و گياگليس، ( و تفاوتي ميان آنها وجود ندارد اند كار رفته هجاي يكديگر ب

الكترونيكـي، كـار و كسـب هاي مدلمنظور همان ،شود ميكار و كسبهاي جا صحبت از مدل هر ادبيات به آن توجـه شـده اسـت، ي كه در مرور هاي پژوهشتمام و است يا مبتني بر وب اينترنتي

گذاران، كاركنان، سرمايهفشارهاي زيادي كه امروزه از طرف به با توجه .حوزه استمرتبط با اين هـاي اطالعـاتي در فنـاوري اسـتفاده از براي ها بر مديران عالي دولتكنندگان و تأمينمشتريان،

،انجام كارهاشيوة تغيير در چونمواردي بايد ها شركت، )2001ويل و ويتيل، ( شود ميكار و كسب بگيرنـد را در نظـر ... بازاريابي وشيوة ،تحويل محصولشيوة ،كنندگان و مشتريان عرضهروابط با

موارد باال انجام تمامچگونگي كار الكترونيكي و كسبهاي مدلكه در آنجا از). 2001واسلوپولو، (الكترونيكـي كار و كسب ها در حركت به سمت توان گفت اولين اقدام شركت مي ،شود ميمشخص

، گاسـمن ؛ بوچر و 2012 هاكلين و والنوفر،( وكار الكترونيكي باشد كسبشناخت مدل مناسب بايد شـناخت سـازمان، در كـار الكترونيكـي و كسـب شـناخت و تبيـين مـدل هاي راه ي ازيك .)2012از ). 2001، ، كيتل و تكستن؛ پترويك2000 ،همل؛ 2014آفو، (است آن ةدهند تشكيل هاي مؤلفه

هـا مؤلفـه هاي اطالعاتي و ارتباطي بـر هـر يـك از فناوريتأثيرات شناخت و تحليل اين طريقكار و كسبهاي مدلهاي مؤلفهمنظور تبيين بهرو در اين مقاله ايناز .دشو پذير مي امكانراحتي به

تحليـل آنتروپـي و پژوهشي تحليل محتوا و روش تجزيه راهبردهاي كمك بهآن، هاي ابهامو رفع سيسـتمي رويكـرد براسـاس كـار و كسـب هـاي شـده بـراي مـدل معرفي هاي مؤلفه تمام ،شانون

پيمايشـي از خبرگـان پـژوهش اجـراي و سـپس بـا دنشـو مـي بنـدي و تحليـل طبقهگردآوري، خواهد تبيين ايرانوضعيت متناسب با كار و كسب مدل هاي مؤلفه ازاي جامع مجموعهنظر، صاحب

كـار و كسـب تواننـد مـدل اين مقالـه، مـديران و كارآفرينـان مـي شدةبراساس مدل پيشنهاد .شد .)2012 كاوالكانته و سريگو،( يا تغيير دهند تحليل، ارزيابي الكترونيكي خود را

هـاي پـژوهش سـابقة و سـپس شده استبحث اهميت اين موضوعدربارة در اين مقاله ابتدا شـده اسـتفاده پژوهش در ادامه روش .شود مينظران مختلف بيان صاحب و نظرمرورشده گذشته

خواهد كار تشريح و كسبهاي پيشنهادي براي مدل هاي مؤلفهمجموعه سپس ،شود ميشرح داده

Page 3: اصل مقاله (680 K)

197 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

گيـري و نتيجـه سـرانجام بـا ويابـد ادامـه مـي تحليـل و تجزيههاي روشپژوهش با معرفي . شد .يابد پايان ميآتي اي ه پژوهشبراي ييپيشنهادها

پژوهش ةينپيش

،كـار و كسـب هـاي مدلزمينة در شده اجرا ايه پژوهشتمام با بررسي )2003( گياگليس لي وپتايـن . كردنـد ارائـه كـار و كسـب هـاي مختلف مدلپژوهشي هاي شناخت حوزهبراي چارچوبي را

تعيين ،خواهند در اين زمينه كار كنند مي كهپژوهشگراني تواند مسير حركت را براي ميچارچوب : نشان داده شده است از دو بعد تشـكيل شـده اسـت 1طور كه در شكل اين چارچوب همان. كند

ست كه ا آننندة ك بيانبودن آن بااليعني ،است د نظرمحوزة مرزهاي دانش نندة ك بيانتازگي عدبكـار و كسـب هـاي مـدل اي ه پژوهشمهمي را در هاي شده و چالش تازگي مطرح بهد نظر محوزة

. ديگر استهاي نظر به حوزهد محوزة وابستگي درجة نندة ك بيانعد يكپارچگي ب. ايجاد كرده است مـدل هـاي مؤلفـه پژوهشـي حـوزة ،نشـان داده شـده اسـت 1طور كه در شـكل همان ،بنابراينبازنمـايي، شـيوة بنـدي، طبقـه ديگري همچون هاي در حوزه وهشپژاجراي نياز پيشكار و كسب

اهميـت در ايـن زمينـه پـژوهش نتيجه درو است كار و كسب تغيير مدلهاي متدولوژيارزيابي و . ددارزيادي

كارو كسبهاي مدلپژوهشي هاي كردن حوزه ساختارمندبراي چارچوبي .1شكل

2003 پتلي و گياگليس،: منبع

Page 4: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 198 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د كند وهشپژكار و كسب مدل هاي مؤلفهحوزة اگر فردي بخواهد در 1 مطابق شكل ،يسوياز

و سـپس بپـذيرد كـار را و كسـب ابتدا تعريف مشخصي از مـدل بايد ،فزايدو به دانش اين حوزه بيتعـاريف متفـاوتي را بـراي نظـران صـاحب . را تعيين كنـد كار و كسب مدل هاي مؤلفهبراساس آن

هاي تعريف تمامكه اي شده پذيرفتهاما تعريف ،)2006 موريس،( اند دادهكار ارائه و كسبهاي مدلشركت چه چيزي، چطور، به چه كسي و « شود كه گونه مطرح مي ايندهد مي ديگر را نيز پوشش

). 1390 ،زاده الحان و تقي پور، محمديان، خوش ضيايي(» با چه مقدار عايدي بخواهد ارائه دهدتمركـز كـار و كسـب هـاي تعـاريف مـدل بـر كار و كسب هاي مدل در زمينةاخير هاي پژوهش

بـه عناصـر كـار و كسـب هـاي بـه تجزيـه و تفكيـك مـدل بيشتر اما در مقابل ،اند داشتهكمتري هاي جنبهدربارة كلي از ادبيات موجود مرور به اين بخش رد. اند تمركز كرده )اتميك( ناپذيرتجزيه

، اجـزا هـاي همچنـين بـه نـام هـا مؤلفهاين . شود مي پرداختهكار و كسب هاي مختلف اجزاي مدل .شوند مي شناختهكار و كسب هاي يا اركان مدل ها خصيصهعناصر، كاركردها،

طور كه در همان. دارد اصليمؤلفة شش كار و كسب مدل) 2001( آلت و زيمرمن نظر اساسبرو دو تـاي است كار و كسب مدلاول جزء ابعاد افقي و خاص ةمؤلفشود چهار مي مشاهده 2شكل

.گذارند مي اثركار و كسب هاي مدلهمة بر كهاست ديگر جزء ابعاد عمودي

كار و كسبهاي مدل هاي مؤلفه. 2شكل

2001 آلت و زيمرمن،: منبع

هاي تكنولوژيكي و قانونيها و نيازمنديمحدوديت

قوانين تكنولوژي

موريت أم

ساختار

يندهاافر

درآمدها

انداز اهداف، چشم • شده ارزش ارائه •

ها و شكل اداره نقش • )اي، صنعت منطقه( تمركز •

مداري مشتري −سازوكار هماهنگي −

منابع درآمد − كار و منطق كسب −

Page 5: اصل مقاله (680 K)

199 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

شـركت، ارزش موقعيـت را عناصـري همچـون كار و كسب مدل اجزاي) 2014( آفوسويي از گـذاري، منـابع كسـب درآمـد، قيمـت چگـونگي كـار، و كسـب محدودة شده براي مشتريان، ايجادو هـا، قابليـت دوام و پايـداري ها يـا توانـايي قابليتسازي و اجرا، پيادههم، ه مرتبط بهاي فعاليت

.اند كردهساختار هزينه تعيين هـاي مؤلفـه ارائه داده است، كار و كسب از كاردكردهاي مدل ي كهدر تعريف) 2010(چسبروق

،ايجـاد ارزش بـراي بـازيگران مختلـف چگونگي شرح شمارد؛ بدين ترتيب ميمقابل را براي آن تعريـف سـاختار هزينـه و سـود ،ارزش شركتزنجيرة تعيين ساختار ،شناسايي بخش بازار هدف

.رقابتي راهبردارزش و تنظيم شبكةتوصيف وضعيت و جايگاه شركت در درون ،بالقوه

دربـارة كـه خـودش ايجـاد كـرده اسـت را بـراي بحـث چارچوب مخصوصي) 2000( همليك اين چارچوب شامل چهار جزء اصلي است كه هر . گيرد مي در نظركار و كسب مدل هاي مؤلفه

جـزء اصـلي ايـن چهـار .شـود مي فرعي تجزيه و تفكيك هاي مؤلفهسري به يك ها مؤلفهاز اين . دهد همل را نشان مي چارچوب 3 شكل. پيوندند ميسه جزء ارتباطي به همديگر وسيلة به

كار و كسبهاي مدل هاي مؤلفه. 3شكل

2000 ،همل: منبع

تجزيه .ندكردكار الكترونيكي را به چهار سطح تجزيه و تفكيك و كسب )2001( ويل و ويتيلرا تعيـين كننـد و هـم كار و كسب هاي مدلدهد كه هم ميزان پيچيدگي مي اين امكان را به آنها

الكترونيكي را از كار و كسباز سطوح، يك هر هاي و با درك قابليتكنند صورت معكوس عمل هبكار عبارت و كسبمدل تجزية ناپذير در سطح تجزيهعوامل .سازي كنند پيادهآن هاي لفهؤطريق مهـا، جريـان محصـول و اطالعـات، گـذاري، شايسـتگي قيمتمالي، تأمين منابع درآمد، : بودند از

.ارزش و اهدافارائة زيرساخت،

ارتباط با مشتري ها كردن خواسته حمايت و برآورده - اطالعات و بينش - هاي روابط پويايي - گذاريساختار قيمت -

استراتژي اصلي كار و موريت كسبأم - كاال/بازار ةگستر - مبنايي براي تمايز -

منابع استراتژيك هاي اصلي شايستگي - هاي استراتژيك دارايي - هاي اصلي يندافر -

ارزش ةشبك كنندگان عرضه - شركا - ها ائتالف -

مرزهاي سازمان پيكربندي منافع مشتريان

Page 6: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 200 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د هـاي مدلهاي لفهؤم برايچهار ركن اصلي تعريفشاندر ) 2001( استروالدر و پيگنور ،تورباي

ايـن . هـا را داشـته باشـد اين مؤلفـه كاري بايد و كسبهر مدل و معتقدند ند كردتعيين كار و كسب .امور ماليو مديريت زيرساختار ،ارتباط با مشتريان ،نوآوري محصول: ند ازا عبارت ها مؤلفه

مـدل فرعـي تجزيـه هفت تواند به مي كار و كسب مدل ) 2001 پتروويك،( نظر ايووالريس از مـدل : نـد از ا ايـن عناصـر عبـارت . شود مي در نظر گرفتهكار و كسب مدل عناصر هريكشود كه

مـدل و مـدل سـرمايه ؛ مدل كسب درآمـد ؛ مدل ارتباط با مشتري ،مدل توليد ،مدل منابع ،ارزش .بازار

مـدل .1 : نـد كردتعريف بدين صورترا كار و كسب مدل اجزاي اصلي )2000( ليندر و كانترل تجـاري ينـد افرمـدل .4 ؛شده استفاده كانال ارتباطيمدل .3 ؛آمد درمدل كسب .2 ؛تعيين قيمت

شـكل .7 و شـده اسـتفاده شكل سازماني .6 ؛نوع روابط تجاري مبتني بر اينترنت .5 ؛شده استفاده .ارزش ةارائ

. عمـومي ايجـاد كـرد كـار و كسـب مدل براي نيز چارچوبي )2002گياگليس، پتلي و ( مداليمـدل .4؛ راهبـرد نـوع .3؛ ادغـام چگـونگي .2؛ سـاز بازار .1 :ند ازا اجزاي كليدي اين مدل عبارت

.همكاري و تعاون چگونگي .6و يكپارچگي خدمات چگونگي. 5؛ كنترل شكلمربوط به ، هـدايت نـوع رابطـه بـا مشـتريان ،هـدايت فـروش هـاي لفهؤم )2000( كرامر و همكارانش

نـوعي را بـراي سفارش اساسبر) كاال( توليد و خدمات ةارائبندي مشتريان براي فروش و بخش .كردندتعيين كار و مدل كسبكـه اسـت تركيبـي از سـه جريـان مهـم و حيـاتي كار و كسب مدل )2000( ماهادوان از ديد

.جريان لجستيك ،جريان درآمدش، جريان ارز :ند ازا عبارتطراحـي، تـدارك، مثل ( كاري مرتبط به ايجاد چيزيهاي فعاليت ةمؤلفنيز دو )2002( ماگرتا

فروش، انجام شناسايي مشتريان، مثل ( كاري مرتبط به فروش چيزيهاي فعاليت و )توليد و غيره .وكار شناسايي كرد هاي كسب را براي مدل )معامله، توزيع و تحويل

،بـازار هـاي فرصـت ،مدل درآمـدي ،ارزشارائة راكار و كسب مدل هاي مؤلفه )1998( قوش .، معرفي كردبهبود سازماني و تيم مديريتي ،بازار راهبرد، مزيت رقابتي ،محيط رقابتي

اسـتفاده بلـوك سـاختماني واژة از كـار و كسـب مدلواژة به جاي ) 2000( باگچي و تالسكيشـركت مـرتبط ...) ، ساختار وراهبرد(زمينة با كار و كسب مدلكه آنجا از نظر آنان به كردند؛ زيرا

اي از مجموعـه امـا يـك يـا ،كـار رود بـه شده و برداري كپيديگر هاي تواند در شركت نمي ،استاز . ندشـو استفاده مختلفهاي ها در شركت سازمانتوانند با توجه به نياز مي ساختمانيهاي بلوك

Page 7: اصل مقاله (680 K)

201 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

اصلي مؤلفة چهار ند كهكردالكترونيكي ارائه كار و كسب سازي رو آنان چارچوبي را براي مدل اين .دربرگرفته استرا انهمنابع و روابط بين آ ،ها قابليت ،ارزشارائة

شناسـي گونهالكترونيكي نوعي كار و كسب سازي منظور مدل به) 2001( آكرمانسگوردجين و فنـاوري اطالعـات، هـاي اند كه تركيبي از رويكـرد تحليـل سيسـتم كردهارائه e³-Valueبه نام

هـاي به شناسـايي سيسـتم كارگيري اين روش هب. است كار و كسب رويكرد ارزش اقتصادي و علمصـورت بـه شناسي كـه گونهاين هاي مؤلفه. كند ميكمك الكترونيكيكار و كسب براياطالعاتي

درگاه ،موجوديت ارزش ،بازيگران همكار ،بازيگران: ند ازا شوند عبارت مي الكترونيكي نمايش داده .زا ارزشفعاليت و بخش بازار ،ارزشارائة ،رابط ارزش ،ارزشداخلـي كار و كسبة دهند نشانمدلي است كه كار و كسب مدل) 2002( استاهلرنظر بر اساس

سـازي سـاده بـراي با توجـه بـه اينكـه مـدل . استكار و كسب ةشد ريزي برنامهآيندة ها يا شركتيـا كـار و كسـب توانـد بـه فهـم پايـه و اسـاس مـي كـار و كسب مدل ،است پيچيدههاي واقعيتكـار و كسـب هـاي استاهلر چهار جزء را براي مـدل . كمك كندكار و كسب ةريزي براي آيند برنامه

و معمـاري ارزش ،محصوالت يا خـدمات ، ارزشارائة چگونگي : ند ازا تعيين كرده است كه عبارت .مدل درآمدي

سـنتي و تركيـب آنهـا بـا كـار و كسـب هاي مدل هاي مؤلفهگيري از بهرهبا ) 2014آفو، (بيگركاال و :ند ازا ند كه عبارتكردآنالين تعيين كار و كسب هاي هشت جزء را براي مدل ،مفاهيم ديگر

.هماهنگيو همكاري ،شكل سازماني ،ها شايستگيپيكربندي ،رشد ،درآمد ،ارتباطات ،خدمات

كار هرا براي صنعت ارتباط راه دور موبايل بكار و كسب مفهوم مدل) 2004 استروالدر،(مايتلند نفـع و مـدل درآمـد را ذيهـاي شـركت ،بخش بازار ،ارزشارائة قبيل ازند و براي آن اجزائي برد

.ندكردتعيين كه برگرفته از ديدگاه تـايمرز ) 2001 پاپاكيرياكوپولوس و پوليمناكو،(اساس ديدگاهي ديگر بر دو جزء اصلي بازيگران و روابط آنها با يكديگر و نيـز چهـار عنصـر فرعـي كار و كسب مدل ،است

.گيرد دربرميرا اصليهاي ارزش و شايستگيارائة هماهنگي، رقابت مبتني بر همكاري، و اهـ تـراكنش ر تااخسـ ، هـا تراكنشي احتوما طراحي ركار و كسب مدل) 2001( زوتآميت و

.دانند ميا ه تراكنشة رداابـازار، مـدل مـديريتي، محصـوالت و هاي ، فرصت شركا :قبيل ازاجزائي نيز ) 2001( اپليگيت

در نظـر كـار و كسـب هـاي شده، مدل عملياتي، شهرت و مارك تجاري را براي مدل ارائهخدمات . است گرفته

Page 8: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 202 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د ارائـه )2003(گيـاگليس پتلـي و را كار و كسب هاي براي مدلمؤلفه ترين كاملتوان گفت مي

ند كه در ابعـاد كردمعرفي كار و كسب مدل هاي مؤلفهچارچوبي را براي معرفي كه آنها چرا كردند؛هـاي فعاليـت ،منابع ،ارزش ةارائ ،بازار هدف ،مأموريت(كار و كسب اصلي مدل هاي مؤلفهافقي آن در نظر گرفتـه شـده اسـت و در ابعـاد عمـودي ايـن )ارزششبكة مدل منابع و هزينه و ، كليدي

)، رونـدهاي بـازار و تكنولـوژي رات مقـر قـوانين و (كار و كسب اي مدل زمينه هاي مؤلفهچارچوب .استشده تعيين كـار و كسـب هـاي ه جزء را براي مدلدكتري خويش نُرسالة در ) 2004( اوستروالدرنهايت در

مشـتريان ،گيـري ارزش شـكل چگونگي ،ها قابليت ،ارزشارائة : ند ازا عبارتتعيين كرده است كه .كانال توزيع و ارتباط با مشتري ساختار هزينه، ،مدل درآمد ،شركا، هدف

شـان هـاي متفاوت براسـاس ديـدگاه پژوهشـگران د هـر يـك از شو مي طور كه مشاهده همانروش ،در بخـش بعـدي مقالـه . كردنـد كـار معرفـي و كسبهاي مختلفي را براي مدل هاي مؤلفه

دانش در اين حوزه شرح داده توسعة قبلي و پراكندة كردن مطالعات يكپارچهبراي مناسب وهشپژ . شود مي

شناسي پژوهش روش. اسـت مناسـب پـژوهش روش استفاده از ،يابي حقيقت با هدفهاي مطالعة علمي جمله ويژگي از

و امكانات اجرايـي بسـتگي پژوهش موضوع ها، ماهيت و مناسب به هدفپژوهش انتخاب روش پژوهش شناسي اين روشتصويري جامع از ،)4 شكل(پژوهش فرايند اساس پياز بردر ادامه . دارد

.شده استبه نمايش گذاشته از نـوع ،نيـز نشـان داده شـده اسـت 4شـكل طـور كـه در گيري پـژوهش همـان جهتنوع

هاي مدلهاي لفهؤهدف توسعه و بهبود مپژوهش كه در اين چرا ؛است »اي توسعههاي پژوهش«ايـن رويكـرد . سـت ، تعديل يـا رد آنها تأييدقبلي و سپس هاي از طريق بررسي نظريهكار و كسب

مختلف هاي كه ابتدا از طريق مطالعه، بررسي و مقايسه چرا ؛است قياسي ـ تطبيقياز نوع پژوهش است و سپس از طريـق نظرسـنجي خبرگـان مقبوليـت آن شده پيشنهاد يمدل) رويكرد تطبيقي(

و » تحليل محتـوا «اول مرحلة پژوهشي اين تحقيق در راهبرد). رويكرد قياسي( است شدهده آزمواز طريق تحليل محتوا كه براي توصـيف عينـي، مـنظم و كمـي . است »پيمايش«دوم مرحلة در

حـوزة پژوهشـگران آثار گروهـي از ،رود مي كار هها ب دادهمحتواي ارتباطات با هدف نهايي تفسير آنها و تلفيق انديشة و سپس با تعيين خطوط اصلي شود ميتحليل و بررسي كار و كسب هاي مدل

.شود ميپيشنهاد كار و كسب هاي كامل و جديدي براي مدل هاي مؤلفهبندي آثار آنان، دستهو

Page 9: اصل مقاله (680 K)

203 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

پژوهش براي تحقيق حاضرفرايند پياز . 4شكل

كنـيم، بررسي خاص يموضوع در زمينة اننظر صاحباتفاق نظر دربارة واهيم بخكه هنگاميبراي . است پيمايشيپژوهش كه يكي از انواع روش كنيم مي از روش نظرسنجي خبرگان استفاده

تشكيل پژوهش موضوع هنظران آشنا ب متعددي با حضور خبرگان و صاحبهاي جلسهاين منظور و شـد پيشنهادي آغاز هاي مؤلفهو تشريح كار و كسب هاي با معرفي مفهوم مدل ها هاين جلس. شد

قرار دهندگان پاسخدر اختيار پيشنهادي، پرسشنامه هاي مؤلفه بارةپرسش و پاسخ درجلسة پس از بـه توصـيف پژوهش كه در اين چرا ؛توان از نوع توصيفي نيز دانست مي حاضر راپژوهش .گرفت ديگـري كـه پژوهشگران بندي آنها پرداخته شده تا دستهو كار و كسب هاي مدل هاي مؤلفهدقيق افق زماني . ديد جامعي نسبت به اين موضوع داشته باشند ،ندپژوهش كن خواهند در اين زمينه مي

مطالعـات پـژوهش گـردآوري داده در ايـن هـاي شـيوه . اسـت مقطعي تكحاضر از نوع پژوهش افـزار نـرم تحليـل اطالعـات از و منظور تجزيـه به .بود حضوريپرسشنامة اي، مصاحبه و كتابخانه

SPSSwin روش آنتروپـي شـانون، : آماري نيز عبارت بودنـد از هاي آزمون. شدو اكسل استفادهپـردازش بـراي تحليل آنتروپي شانون و روش تجزيهاز . اي و آزمون فريدمن جمله دوآزمون توزيع

تأييـد منظور بهاي جمله دوآزمون توزيع . شداستفاده آمده از طريق تحليل محتوا دست بهاطالعات

Page 10: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 204 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د به اجـرا بندي آنها رتبهبراي آزمون فريدمن پيشنهادي و هاي مؤلفهخصوص درخبرگان يا رد نظر

. درآمد

اي بودند كـه خصوصيهاي شركتو پژوهشي هاي ها، سازمان دانشگاهپژوهش آماري جامعة هـا داخل اين سـازمان .در سطح شهر تهران فعاليت داشتند فناوري اطالعات و بازرگانيحوزة در

مانند كامپيوتر، صنايع، مهندسي و مديريت يهاي رشتهطور عمده در بهخبرگان آشنا با موضوع كه بـودن خبرگـان آشـنا بـا محـدود دليل بهكه شدند انتخاب ،بودندتحصيل كرده فناوري اطالعات بـا آزمون مقدماتي كـه مرحلة در .شدگيري غيراحتمالي و قضاوتي استفاده نمونهموضوع از روش

آمده براي كـل مقيـاس دست بهآلفاي كرونباخ شود، اجرا ميگيري اندازههدف آزمون پايايي ابزار بايـد اطمينـان ،عالوه بـر پايـايي . بودپايايي مقياس ةدهند نشانو درصد 70از بيشتر) درصد 94(

رو اينگيري آن وجود دارد، از اندازهسنجند كه قصد مي ها همان مفهومي را معرفحاصل كرد كه واهي خـ نظر نظر صاحب استادانچند تن از ز اكه براي تعيين آن شد از روش اعتبار محتوا استفاده

،شـده در بخـش بعـدي مقالـه يادپـژوهش با توجه به روش .رسيدتأييد آنها به شد و پرسشنامه .استشده كار الكترونيكي تشريح و كسبهاي پيشنهادي مدل هاي مؤلفهتعيين چگونگي

هشوهاي پژ يافتهشـده در ايـن اسـتفاده راهبردهـاي يكـي از ،شدنيز اشاره پژوهش طور كه در بخش روش همان

هـايي سـؤال يا سؤال تعيين ،اجراي تحليل محتوادر گام اولين . پژوهش تحليل محتوا بوده استبراسـاس اسـناد، مقـاالت و بايد بعدي گام در .گويي به آنها را دارد است كه پژوهشگر قصد پاسخ

،هـا پاسـخ داد سـؤال مشترك را كه بتوان به كمك آنها به ايـن هاي اي از مقوله مجموعهها پيامكار در و شده از مدل كسب پذيرفتهرو با توجه به تعريف از اين). 1383، دانايي فرد( آوري كرد جمع

چطـور؟ چه چيزي؟ سؤالابتدا چهار ،5 شده در شكل دادهاين مقاله و نيز رويكرد سيستمي نشان كليـة ،پـژوهش مبـاني نظـري مطالعه و تحليـل و سپس با شدبه چه كسي؟ و چه مقدار؟ تعيين

سـپس . ندشدبندي دستهسؤال مختلف در قالب اين چهار پژوهشگران شده توسط ارائه هاي مؤلفهتعيين 6اصلي مطابق شكلسؤال چهار براساس هر يك از كار و كسب پيشنهادي مدل هاي مؤلفه .)1390پور و ديگران، ضيايي( شد

Page 11: اصل مقاله (680 K)

205 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

مدل سيستمي. 5شكل

2001 ،توربان و ديگران: منبع

گرفتـه صـورت براساس بررسي و تحليل محتـواي ،شود مي مشاهده 6شكلطور كه در هماناصـلي و هـاي مؤلفهعنوان بهجزء 15نهايت در ،اين حوزهدر مختلف پژوهش 23روي نتايج كار

. استشده قبلي تعيين ايه پژوهش ةدهند پوشش

براساس تفكر سيستمي، كار و كسب پيشنهادي مدل هاي مؤلفه. 6شكل

تحليل محتوا براساس محققتعريف

كـار و كسـب جـزء پيشـنهادي مـدل 15شده و ارتباط آن با تعييناصلي سؤال منظور از چهار :عبارت است از اينكه 6 مطابق شكل

و سـپس چـه چيـزي را نـد ك ميعنوان ورودي دريافت بهچه چيزي را كار و كسب مدل •سـؤال پيشـنهادي مشـترك بـراي ايـن هـاي مؤلفـه (دهـد؟ مي عنوان خروجي ارائه به

؛)ارزش ،محصول ،راهبرد ،منابع : ند ازا عبارت

Page 12: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 206 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د هـا و فعاليـت : نـد از ا پيشنهادي عبـارت هاي مؤلفه ( كند؟ مي چطور كاركار و كسب مدل •

مسـائل قــانوني و ،سـازي و اجــرا پيــادهشـكل ،هــا شايسـتگي هــا و قابليـت ،فراينـدها ؛)تكنولوژيكي

پيشـنهادي هـاي لفـه ؤم( ؟برنـد نفع ميكار و كسب هايي از مدل بخشچه كساني و چه • ؛)موقعيت رقابتيو بندي بازار بخش ،نفعان ذي: ند ازا عبارت

مـدل : ازنـد ا پيشـنهادي عبـارت هـاي لفـه ؤم ( ؟است چه مقداركار و كسب مدل عايدي • .)قابليت سودآوريو گذاري قيمتشكل ،ساختار هزينه ،درآمدي

شده استتحليل تعيين و ها يا واحدهاي تجزيه مقولهعنوان بهشده استخراجمشترك مؤلفة 15اي و جملـه دوآماري آنتروپي شانون، آزمون هاي آنها از روشتأييد كه در بخش بعد براي اثبات و

.شود ميفريدمن استفاده پيشنهادي، از دو روش آماري آنتروپي شانون براسـاس تحليـل هاي مؤلفهتأييد براي اثبات و

. سنجي خبرگـان اسـتفاده شـده اسـت نظراي براساس جمله دوو روش آماري آزمون توزيع محتوا پبشنهادي بـا توجـه بـه نظـر هاي مؤلفهبراساس آزمون فريدمن رتبه و ميزان اهميت هر يك از

.شود ميخبرگان تعيين گذشـته از هـر هاي پژوهشتوان ميزان اهميت و پشتيباني مي براساس روش آنتروپي شانون

دار و كمـي نظـام طـور هها ب پيامدر اين روش محتواي .پيشنهادي را تعيين كرد هاي مؤلفهيك از كمـي هـاي كيفي به دادههاي توان روش تبديل داده مي رو اين روش را اينشوند، از مي توصيف

نگـاه ها در مبحث تحليل محتوا دادهبه بحث پردازش اين روش ). 1383 ،دانايي فرد( قلمداد كرددانـايي فـرد، ( كنـد مـي ديگـر عمـل هـاي نسبت به روشتر و معتبرتر قويو بسيار دارد جديدي

ها به تناسب هـر مقولهپيام را برحسب بايد براي استفاده از الگوريتم آنتروپي شانون ابتدا .)1383را ) (هـر مقولـه اطمينـان عدم مقدار 1رابطة از طريقسپس ،درگو در قالب فراواني شم پاسخ

.كرد محاسبه

= ) 1رابطة − × , = 1, 2, … ,

= هـا مقولـه با استفاده از بار اطالعـاتي حال 1,2, … ضـريب اهميـت هـر يـك از , .محاسبه كرد 2رابطة فاده از تتوان با اس مي ها را مقوله

= ) 2رابطة ∑ , = 1, 2, … ,

Page 13: اصل مقاله (680 K)

207 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

كه ود ش مي نشان داده شده است، مشاهده 1طور كه در جدول همانذكرشده براساس تحليل ها و فعاليتشده، ارائهاصلي ارزش مؤلفة چهار بر تأكيدترتيب بيشترين بهگذشته اي ه پژوهشدر

.بندي بازار و مدل درآمدي بوده است بخش، فرايندها

براساس تحليل محتوا كار و كسب پيشنهادي مدل هاي مؤلفهتعيين ضريب اهميت هر يك از . 1جدول

ها مؤلفه الؤستعداد دفعات ذكر شده از

مقاله 23×23

1عدم اطمينان

Ej ضريب

Wjاهميت رتبه

ي؟چيز

چه

1 09/0 92/0 -89/2 18 شده ارزش ارائه 3 07/0 66/0 -08/2 8 شده محصول و خدمات ارائه

3 07/0 66/0 -08/2 8 منابع 3 07/0 66/0 -08/2 8 اجزاي استراتژي

ور؟چط

2 08/0 79/0 -48/2 12 ها ها و شايستگي قابليت 1 09/0 92/0 -89/2 18 ها و فرايندها فعاليت 2 08/0 79/0 -48/2 12 سازي و اجرا پياده

ــانوني و ــاي قــــ نيازهــــ تكنولوژيكي

2 69/0- 22/0 01/0 7

ي؟كس

چه به

1 09/0 86/0 -71/2 15 بندي بازار بخش

3 07/0 70/0 -20/2 9 ينفعان ذ

6 04/0 35/0 -10/1 3 موقعيت رقابتي

ار؟قده م

چ

1 09/0 82/0 -56/2 13 مدل درامد 4 06/0 62/0 -95/1 7 ساختار هزينه

5 05/0 51/0 -61/1 5 گذاري قيمت 6 04/0 35/0 -10/1 3 قابليت سواوري

1 86/9 مجموع

گذشـته هـاي پـژوهش كليـة نظم موجود ميـان ،سيستميبراساس رويكرد اينكه با توجه به . ندباش مانعو جامعبه قدر كافي پيشنهاديهاي لفهؤتوان انتظار داشت كه م مي كشف شده است،

. است گذشتهاي ه پژوهشدر ميزان اجماع كنندة ها بيان مؤلفهدر ضمن ضريب اهميت هر يك از

Page 14: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 208 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د و كـار و كسب هاي آمده براي مدل دست بهجديد هاي مؤلفهتأييد براي طور كه گفته شد همان . استفاده شده است پيمايشي نظرسنجي خبرگان راهبرد از ،ايرانوضعيت سازي آن براي بومينيز

پرسشـنامه . نفر و واريانس جامعه نامعلوم بـوده اسـت 30بيش از پژوهش آماري اين نمونة تعداد آزمـون توزيـع «پيشـنهادي از هـاي مؤلفهو براي آزمون هر يك از است ليكرتمقياس براساس

95كار بـا و كسبجزء پيشنهادي مدل 15 نشان دادنتايج اين آزمون .استشده اجرا »اي جمله دو .رسيده است خبرگانتأييد به اطمينان درصد

هـاي مؤلفـه كه شد مشخص 2χآزمون اجرايشده ابتدا با پذيرفته هاي مؤلفهبندي رتبهبراي سپس براساس تحليل ،هاي يكساني ندارند الكترونيكي رتبهكار و كسب هاي پيشنهادي براي مدل

.دست آمد هب 2 پيشنهادي مطابق جدول هاي مؤلفهبندي رتبهواريانس فريدمن

براساس نظر خبرگانكار و كسب پيشنهادي مدل هاي مؤلفهبندي رتبه. 2 جدول

رتبه وكار الكترونيكيهاي مدل كسبمولفه ميانگينةرتب

1 مدل درامد 43/10 2 ارزش ارائه شده 72/9 3 فعاليتها و فرايندها 02/9 4 قابليت سواوري 7/8 5 ارائه شدهمحصول و خدمات 65/8 6 قيمت گذاري 63/8 7 پياده سازي و اجرا 55/8 8 موقعيت رقابتي 2/8 9 بخش بندي بازار 6/7 10 قابليتها و شايستگيها 27/7 11 منابع 05/7 12 ساختار هزينه 68/6 13 نيازمنديهاي قانوني و تكنولوژيكي 62/6 14 ذينفعان 58/6 15 اجزاي استراتژي 3/6

Page 15: اصل مقاله (680 K)

209 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

يد كه خبرگان داخلـي بـرخالف تحليـل محتـوا شو مي مشاهده 2و 1هاي ول جدمقايسة با انـد و بيشـتر بـه قابليـت سـودآوري مـدل داشـته بندي بازار توجـه كمـي بخشگرفته به صورت .اند داشتهكار توجه و كسب

گيري و پيشنهادها نتيجههـايي توان روش تحليـل محتـوا را يكـي از روش مي علومتوسعة با توجه به رويكرد تدريجي در

صـورت سيسـتماتيك امكـان هب ،قبليهاي پژوهشفراتحليل نتايج زمينة ضمن ايجاد دانست كهاز كـار و كسـب هـاي مدلحوزة بار در نخستيندر اين مقاله براي .ندك مي مطالعات جامع را فراهم

. استشده روش تحليل محتوا استفاده روشـني بـه ايـن موضـوع كـار و كسب هاي مدل هاي مؤلفهحوزة در پژوهش از بررسي ادبيات مـدل هـاي مؤلفهاز راه و روش مخصوص خودش براي شناسايي پژوهشگر مشخص شد كه هر

ـ اجزائي رويكردهاي رايج براي تعريف چنين . استفاده كرده استكار و كسب بـوده زيـر صـورت هب :است

تـر بـه حالـت كلـي به سطوح تجزيـه و تحليـل، از حالـت كار و كسب تجزيه و تفكيك .1 ؛)كار و كسبهاي اتميك اساس مدل برالكترونيكي كار و كسب سازي پياده( تر جزئي

مـدل بـراي سـاخت هاي فرعي كـه به يكسري مدلكار و كسب مدل تجزيه و تفكيك .2 ؛شوند مي مرتبطبا يكديگر كار و كسب

؛تر فرعيسري اجزاي آن به يكتجزية و كار و كسب مدل شناسايي اجزاي اصلي .3

.كار و كسب هاي تعريف ابعاد افقي و عمودي مدل .4

هـاي مـدل هـاي مؤلفـه از هر رويكردي كه بـراي شناسـايي در اين مقاله نشان داده شد كه هـا مؤلفـه از يجامع و مـانع مجموعة ،توان براساس رويكرد سيستمي مياستفاده شود، كار و سبك

پژوهشـي راهبردهاياز براي اين منظور .ديگر را پوشش دهدپژوهشگران همة ارائه كرد كه كار اي و دوجملـه آماري آنتروپـي شـانون، توزيـع هاي آزمونو استفاده شد تحليل محتوا و پيمايشي

. شـد كار پيشنهاد و كسبمدل هاي مؤلفهمند براي نظامجزء 15نهايت درو به اجرا درآمدفريدمن سه جزء مدل درآمدي، ،آمده از تحليل محتوا و نظرسنجي خبرگان دست بهبراساس نتايج مشترك

.در نظـر گرفتـه شـدند كار الكترونيكي و كسبهاي اصلي مدل هاي مؤلفهها فعاليتمدل ارزش و جـزء سـه ،اهميـت آن رغـم بهبندي بازار بخشمؤلفة آنست كه پژوهش يكي ديگر از نتايج اين

تـوان نبـود محـيط مـي يكي از داليل اين امر را . در نظر گرفته نشدكار و كسب اصلي مدلمؤلفة

Page 16: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 210 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د توجه جـدي نياز مشتري كار به و كسب مديران است شدهسبب رقابتي در كشور ايران دانست كه

.نكنند آنهـا نيـز ؛ اسـت ) 1393( رنجبركي و اسكندريان راستا با نتايج پژوهش نتايج اين پژوهش هم

تجارت الكترونيـك حوزة تر از عامل بازار در تأثيرگذارها و ساختار سازماني را عامل دروني فعاليت ،زاده و فرازمند خاني، حسن معيني، موسي( يمشابه ديگر هاي همچنين در پژوهش. گرفتنددر نظر يكـي از ابعـاد اصـلي ،عامل كيفيـت خـدمات در مـدل ارزش ) 1393؛ عسگري و حيدري، 1393

در پـذيرش تجـارت الكترونيـك تأثيرگـذار هاي تجـارت الكترونيـك و سايت وبارزيابي كيفيت ارزيـابي عوامـل موفقيـت زمينـة در همچنـين . ستراستا كه با نتايج اين پژوهش هم شناخته شد

يعاملعنوان بهاهميت موضوع منابع مالي ،هاي كوچك و متوسط بين شركت تجارت الكترونيككه بـا نتـايج ايـن )1392 مانيان، موحدي و اكبري، ن،منوريا( قرار گرفته استتأييد مورد اثرگذار

.همخواني داردپژوهش هـاي كـار امكـان نمـايش، ارزيـابي و تغييـر مـدل و كسـب مدل هاي مؤلفهبا تعيين سويي از ميرتينز، ؛2012،ماير، گيسين و بابلو ؛ ريس،2012 هاكلين و والنوفر،(است شده كار فراهم و كسب

تواننـد بـا شـناخت و تحليـل مـدل مـي هـا و مـديران سـازمان ) 2012، ياكوب و نيوون هـوس هـاي اطالعـاتي و ارتبـاطي سازمان خود را با تغييرات محيطي ناشـي از فنـاوري كارشان، و كسب

لوديـك فرنـد و شـالتيگر، (كنند ايجاد آن هاي لفهؤرا در هر يك از م يهاي و نوآوريدهند تطبيق )2012 ،گاسمنو بوچر؛ 2012 هانسن،

ميرتينـز و ( كـار و كسـب هـاي مـدل توسـعة در كار و كسب مدلهاي لفهؤم اهميت با توجه بهپيشـنهادي مـدل هـاي مؤلفـه آتـي براسـاس هاي پژوهشد در وش مي پيشنهاد )2012همكاران،

هـاي كـار و نيـز متـدولوژي و كسـب ارزيابي عملكرد مـدل هاي مقاله، شاخصكار در اين و كسب .بيشتر بررسي شود كار و كسبتغيير مدل گام براي به گام

References Afuah, A. (2014). Business model innovation: concepts, analysis, and cases.

Routledge Taylor & Francis.

Alt, R. & Zimmerman, H-D. (2001). Preface–Introduction tospecial section–business models. Electronic Markets, 11 (1): 3-9.

Amit, R. & Zott, C. (2001). Value Creation in e-business. Strategic Management Journal, 22(6): 493-520.

Page 17: اصل مقاله (680 K)

211 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

Applegate, L. M. (2001). E-business Models: Making sense of the Internet business landscape. In G. Dickson, W. Gary, and G. DeSanctis (Eds.), Information Technology and the future enterprise: New models for managers, Upper Saddle River, N.J.: Prentice HLL.

Asgari, N. & Heidari, H. (2015). Introducing a model of influencing factors of customer's trust and satisfaction in E-commerce area (Case study: Group discount sites in Iran). Quarterly Journal of Information technology management, 7(3): 655-674. (in Persian)

Bagchi, S. & Tulskie, B. (2000). E-business Models: Integrating Learning from Strategy Development Experiences and Empirical Research. Presented at the 20th Annual International Conference of the Strategic Management Society, Vancouver, October 15-18, Working Draft.

Cavalcante, S. (2012). Preparing for business model change: the “pre-stage” finding. Journal of Management and Governance, 18(2): 449-469.

Chesbrough, H.(2010). Business Model Innovation: Opportunities and Barriers, Long Range Planning, Volume 43, Issues 2–3, Pages 354-363.

Danaeifard, H. (2004). Requirements of ICT age: theorizing in public management. Quarterly Journal of knowledge of management, 17(1): 61-79. (in Persian)

Buchere, E. & Gassmann, O. (2012). Towards Systematic Business Model Innovation: Lessons from Product Innovation Management. Creativity and Innovation Management, 21(2): 183–198.

Ghosh, S. (1998). Making business sense of the internet. Harvard Business Review, 76(2): 126-135.

Gordijn, J. & Akkermans, H. (2001). Designing and Evaluating E-Business Models. IEEE Intelligent Systems, 16(4): 11-17.

Hacklin, F. & Wallnöfer, M. (2012). The business model in the practice of strategic decision making: insights from a case study. Emerald, 50(2):166-188.

Hamel, G. (2000). Leading the Revolution, Harvard Business School Press, Boston,

Meertens, L.O., Iacob, M.E. & Nieuwenhuis, J.M. (2012). A Method for Business Model Development. Business Modeling and Software Design, 109: 113-129.

Page 18: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 212 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د Kraemer, K. L., Dedrick, J. & Yamashiro, S. (2000). Redefining and extending

the business model with information technology: Dell Computer Corporation. The Information Society, 16: 5-21.

Meertens, L. O., Iacob, M. E., Nieuwenhuis, L. J. M., van Sinderen, M. J., Jonkers, H. & Quartel, D. (2012). Mapping the business model canvas to ArchiMate. In Proceedings of the 27th Annual ACM Symposium on Applied Computing (SAC'12). ACM, New York, NY, USA, 1694-1701. DOI=10.1145 /2245276.2232049.

Linder, J. C. & Cantrell, S. (2000). Changing Business Models: Surveying the Landscape. A Working Paper from the Accenture Institute for Strategic Change.

Magretta, J. (2002). Why Business Models Matter. Harvard Business Review, 80(5): 86-92.

Mahadevan, B., (2000). Business Models for Internet-based e-Commerce: An anatomy", California Management Review , 42(4): 55-69.

Moeini, A., Mousakhani, M., Hasanzadeh, A.R. & Farazmand, E. (2015). A website evaluation model by integration of previous evaluation models using a quantitative approach. Quarterly Journal of Information technology management, 6(4): 675-700. (in Persian)

Mohamadian, A., Manian, A. & Ghasemzadeh, F. (2005). Two Steps Appraisal Process for E-business Model Portfolio Selection using fuzzy approach. 26th McMaster World Congress in Management of Electronic Business, January 19-21, Hamilton, Ontario, Canada.

Mohammadian, A., Pursultani, H. & Akhgar, B. (2010). An integrative framework of e-business strategy building blocks for knowledge based and intelligent systems. The 2nd International conference on Computer and Automation Engineering (ICCAE).

Monavvarian, A., Manian, A., Movahedi, M. & Akbari, A. (2014). Introducing a model of influencing factors of customer's trust and satisfaction in E-commerce area (Case study: Group discount sites in Iran). Quarterly Journal of Information technology management, 6(1): 145-160. (in Persian)

Morris, M., Schindehutte, A. & Allen, J. (2006). The entrepreneur’s business model: toward a unified perspective. Journal of Business Research ,58(6): 726– 735.

Page 19: اصل مقاله (680 K)

213 ــــــــــــــــــــــــ... كار الكترونيكي براساس و كسبهاي مدل هاي اصلي مؤلفهتبيين

Osterwalder, A. (2004). The Business Model Ontology-a proposition in a design science approach. Universite De Lausanne.

Papakiriakopoulos, D., Poulymenakou, A. D. & Doukidies, G. (2001). Building e-Business Models: An Analytical Framework and Development Guidelines. 14th Bled Electronic Commerce Conference, Bled, Slovenia.

Pateli, A. & Giaglis, G. (2003). A Framework for Understanding and Analysing e-Business Models. in Proceedings of the 16th Bled Electronic Commerce Conference – eTransformation, Bled, Slovenia, June 9–11.

Pateli, A. & Giaglis, G. (2002). A Domain Area Report on Business Models. White Paper.

Petrovic, O., Kittl, C. & Teksten, R.D. (2001). Developing Business Models for eBusiness, In the Proceedings of the International Conference on Electronic Commerce, Vienna, Austria, October 31 – November 4.

Ranjbaraki, A. & Eskandaria, Gh. (2015). Factors Affecting the Development of E-Commerce Application in Textile and Clothing Companies in Isfahan, Quarterly Journal of Information technology management, 6(3): 418–395. (in Persian)

Rese, M., Meier, H., Gesing, J., Boßlau, M. (2012). An Ontology of Business Models for Industrial Product-Service Systems. Book Chapter in The Philosopher's Stone for Sustainability, pp. 191-196.

Schaltegger, S., Lüdeke-Freund, F. & Hansen, E.G. (2012). Business Cases for Sustainability: The Role of Business Model Innovation for Corporate Sustainability. International Journal of Innovation and Sustainable Development, 6(2): 95-119.

Stahler, P. (2002). Business models as an unit of analysis for strategizing. Working paper, International Workshop on Business Models, Lausanne, Switzerland.

Torbay, D., Osterwalder, A. & Pigneur., Y. (2001). eBusiness Model Design, Classification and Measurements. Thunderbird International Business Review, 44(1): 5-23.

Turban, E., Aronson, J. & Bolloju, N. (2001). Decision Support Systems and Intelligent Systems. Prentice-Hall, Inc.

Vassilopoulou, K., Pouloudi, A., Patronidou, S. & Poulymenakou, A. (2001). E-Business models: A Proposed Framework. European Commission.

Page 20: اصل مقاله (680 K)

ناوری اطالعات ــــــ ــــــــــــــــــــــــــ 214 1395 ، بهار1 ةشمار ،8دورة ،د http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download;jsessionid=38529FD020CBC8F298428E1234554706?doi=10.1.1.6.3143&rep=rep1&type=pdf.

Weill, P. & Vitale, M.R. (2001). Place to Space: Migrating to eBusiness Models. Harvard Business School Press, Boston.

Ziaeipour, E., Mohammadian, A., Khoshalhan, F. & Taghizadeh, A. (2012). National e-readiness framework based on system approach. Quarterly Journal of Information technology management, 3(8): 97-114. (in Persian)