1

บทท 1 บทน ำ

หลกกำรและเหตผล เมองเชยงใหมมชอทปรากฏในต านานวา "นพบรศรนครพงคเชยงใหม" เปนราชธานของอาณาจกรลานนาไทยมาตงแตพญามงรายไดทรงสรางขน เมอ พ.ศ. 1839 และเมองเชยงใหมไดมววฒนาการสบเนองกนมาในประวตศาสตรตลอดมาเช ยงใหม ม ฐานะเป นนครหลวงอสระปกครองโดยกษตรย ราชวงศ มงรายประมาณ 261 ป (ระหวาง พ.ศ.1839 -2100) ในป พ.ศ. 2101 เชยงใหมไดเสยเอกราชใหแกกษตรยพมาชอบเรงนองและไดตกอยภายใตการปกครองของพมานานรวมสองรอยป จนถงสมยสมเดจ พระเจาตากสนมหาราช และพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชไดทรงชวยเหลอลานนาไทยภายใตการน าของพระยากาวละและพระยาจาบานในการท าสงครามขบไลพมาออกไปจากเชยงใหมและ เมองเชยงแสนไดส าเรจพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชสถาปนาพระยากาวละเปนเจาเมองเชยงใหมในฐานะเมองประเทศราชของไทย และมเชอสายของพระยากาวละซงเรยกวาตระกลเจาเจดตนปกครองเมองเชยงใหม เมองล าพนและเมองล าปางสบตอมาจนกระทงในรชสมยของพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดโปรดใหปฏรปการปกครอง หวเมองประเทศราช ไดยกเลกการมเมองประเทศราชในภาคเหนอจดต งการปกครองแบบมณฑลเทศาภบาลเรยกวามณฑลพายพ และเมอป พ .ศ .2476 พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวไดปรบปรงการปกครองเปนแบบจงหวด เชยงใหมจงมฐานะเปนจงหวดจนถงปจจบน ท งน ในการประชมคณะรฐมนตรครงท 18/2554 เมอวนองคารท 3 พฤษภาคม 2554คณะรฐมนตร ไดมมตใหความเหนชอบใหจงหวดเชยงใหม เปน “นครท เปนทสดแหงความสงางาม ทางวฒนธรรม” (Chiang Mai : The Most Splendid City of Culture) และในป พ.ศ.2559จะถอเปนปครบรอบการสถาปนาเมองเชยงใหม อายครบ 720ป

๑. ขอมลทวไป

๑.๑ ลกษณะภมประเทศ จงหวดเชยงใหมตงอยทางทศเหนอของประเทศไทย เสนรงท 16 องศาเหนอ และเสนแวงท 99 องศาตะวนออก สงจากระดบน าทะเลปานกลางประมาณ 1,027 ฟต (310 เมตร) หางจากกรงเทพมหานคร 696 กโลเมตร มพนทประมาณ 20,107.057 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 12,566,910 ไร มขนาดใหญเปนอนดบ 1 ของภาคเหนอ และเปนอนดบ 2 ของประเทศ เปนพนทปาไม 69.92% (8,787,656 ไร) พนททางการเกษตร 12.82% (1,835,425 ไร) พนทอยอาศยและอนๆ 17.26% (2,167,971 ไร)

๑.๒ อำณำเขตตดตอ ทศเหนอ ตดรฐฉาน สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร (The Republic of the Union of

Myanmar) ทศใต ตดอ าเภอสามเงา อ าเภอแมระมาด อ าเภอทาสองยาง จงหวดตาก ทศตะวนออก ทศตะวนออก ตดอ าเภอแมฟาหลวง อ าเภอเมองเชยงราย อ าเภอแมสรวย อ าเภอเวยงปาเปา

จงหวดเชยงราย อ าเภอเมองปาน อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง อ าเภอบานธ อ าเภอเมองล าพน อ าเภอปาซาง อ าเภอเวยงหนองลอง อ าเภอบานโฮง อ าเภอล จงหวดล าพน

ทศตะวนตก ตดอ าเภอปาย อ าเภอเมองแมฮองสอน อ าเภอขนยวม อ าเภอแมลานอย อ าเภอแมสะเรยงอ าเภอสบเมย จงหวดแมฮองสอน

2

๑.๓ อำณำเขตชำยแดน มชายแดนตดกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร โดยพนทเขตตดตอ 5 อ าเภอ ไดแก อ าเภอแมอาย : 4 ต าบล ไดแก ต าบลแมอาย ต าบลมะลกา ต าบลแมสาว และต าบลทาตอน

เมองทตดตอ คอ เมองยอน รฐฉาน อ าเภอฝาง : 2 ต าบล ไดแก ต าบลมอนปน และต าบลแมงอน เมองทตดตอ คอ บานโปง

ปาแขม เมองตวน รฐฉาน อ าเภอเชยงดาว : 1 ต าบล ไดแก ต าบลเมองนา เมองทตดตอ คอ บานน ายม เมองตวนรฐฉาน อ าเภอเวยงแหง : 3 ต าบล ไดแก ต าบลเปยงหลวง ต าบลเมองแหง และต าบลแสนไห เมองท

ตดตอ คอ บานบางใหมสง บานปางเสอเฒา บานกองเฮอบน เมองตวน รฐฉาน

อ าเภอไชยปราการ : 1 ต าบล ไดแก ต าบลหนวงบว เมองทตดตอ คอ บานโปงปาแขม เมองตวน รฐฉาน

๑.๔ ลกษณะภมอำกำศ

เปนจงหวดทมสภาพอากาศคอนขางเยนเกอบตลอดทงป มอณหภม เฉลยทงป 25.4 องศาเซลเซยส โดยมคาอณหภมสงสดเฉลย 31.8 องศาเซลเซยส อณหภมต าสดเฉลย 20.1 องศาเซลเซยส มปรมาณน าฝนเฉลย 1,100 - 1,200 มลลเมตร สภาพภมอากาศจงหวดเชยงใหมอยภายใตอทธพลมรสม 2 ชนด คอ ลมมรสมตะวนตกเฉยงใต และลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอแบงภมอากาศออกเปน 3 ฤด ไดแก ๑) ฤดฝน เรมตงแตกลางเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม ๒) ฤดหนาว เรมตงแตเดอนพฤศจกายนถงกลางเดอนกมภาพนธ และ ๓) ฤดรอน เรมตงแตเดอนกมภาพนธถงกลางเดอนพฤษภาคม

๑.๕ กำรคมนำคม กำรคมนำคมทำงบก รถยนต รถไฟ รถโดยสารสาธารณะ รถแทกซ เชยงใหม จกรยาน

สาธารณะ รถสาธารณะประเภทอน กำรคมนำคมทำงอำกำศ จงหวดเชยงใหมมสนามบนนานาชาต ขนาดใหญเปนอนดบ 4

ของประเทศ รองจากสนามบนสวรรณภม สนามบนดอนเมอง และสนามบนภเกต ปจจบนทาอากาศยานเชยงใหมมสายการบนทใหบรการภายในประเทศจ านวน 7 สายการบนและมสายการบนระหวางประเทศจ านวน 23 สายการบน โดยมเสนทางการบนในประเทศจ านวน 13 เสนทางบน และเสนทางการบนระหวางประเทศจ านวน 19 เสนทางบน

2. ขอมลดำนเศรษฐกจ 2.1 ภำพรวมเศรษฐกจ

ในป พ.ศ. 2559 จงหวดเชยงใหมมผลตภณฑมวลรวมมลคา 222,434 ลานบาท โดยเพมขนจาก ป พ.ศ. 2558 จ านวน 15,451 ลานบาท (ป พ.ศ. 2558 มมลคา 206,983 ลานบาท) ในขณะทผลตภณฑมวลรวมจงหวดตอหว (GPP per capita) ป พ.ศ. 2559 มมลคา 130,034 บาท เพมขนจากป พ.ศ. 2558 มลคา จ านวน 9,448 ลานบาท (ป พ.ศ. 2555 มมลคา 120,586 บาท) นอกจากน มลคาผลตภณฑมวลรวมของจงหวดเชยงใหม ตงแตป พ.ศ. 2555 - พ.ศ. 2559 มมลคาเพมขนอยางตอเนองเปนผลมาจากรายไดจากการทองเทยว โดยเฉพาะอยางยงสาขาการโรงแรมและภตตาคาร การขนสงคมนาคม การบรการดานสขภาพ

3

โครงสรางทางเศรษฐกจของจงหวดเชยงใหมในป พ.ศ. 2559 ขนอยกบภาคนอกเกษตรรอยละ 81.30 (180,750 ลานบาท) และภาคเกษตรรอยละ 18.70 (41,684 ลานบาท) โดยสาขาการผลตทมบทบาทส าคญตอเศรษฐกจของจงหวด ไดแก อนดบ 1 สาขาเกษตรกรรม การล าส ตวและปาไม รอยละ 18.7 อนดบ 2 สาขาการขายสง การขายปลกฯ รอยละ 13.6 อนดบ 3 สาขาการศกษารอยละ 8.60 อนดบ 4 สาขาอตสาหกรรม รอยละ 7.49 อนดบ 5 สาขาโรงแรมและภตตาคาร รอยละ 8.25 อนดบ 6สาขาตวกลางทางการเงน รอยละ 8.05 อนดบ 7 สาขากอสราง รอยละ 6.22 อนดบ 8 บรหารราชการฯ รอยละ 5.86 อนดบ 9 การบรหารสขภาพและสงคม รอยละ 5.27 อนดบ 10 สาขาการขนสงฯ รอยละ 5.24 และสาขาอนๆ รอยละ 11.64

โดยในป พ.ศ. 2559 หากเปรยบเทยบกบป พ.ศ. 2560 จะเหนไดวามลคาผลตภณฑเพมขน จากปกอน จ านวน 4,483 ลานบาท โดยมลคาผลตภณฑสาขาโรงแรมและภตตาคารลดลงอยางเหนไดชด และสาขาอตสาหกรรม สาขาและหนการท าเหมองแรและหน รวมไปถงสาขาอนๆ (การประมง, การไฟฟาฯ, การกอสราง, บรการดานอสงหารมทรพย, บรการดานสขภาพ, การใหบรการชมชน, ลกจางในครวเรอนสวนบคคล) ลดลงตามมาดวย

2.2 เศรษฐกจรำยสำขำ

ภำคกำรทองเทยวและบรกำร จงหวดเชยงใหมเปนจงหวดทมศกยภาพดานการทองเทยวทงในระดบประเทศและระดบ

นานาชาต เนองจากเปนเมองทมภมทศนทงดงาม ศลปกรรม วรรณคด วถชวต วฒนธรรม และประเพณ มเอกลกษณเฉพาะของชาวลานนา มรปแบบการทองเทยวทหลากหลาย มรานอาหาร โรงแรม บตค รสอรทและโฮมสเตยทมชอเสยงเปนจ านวนมาก จงเปนจดดงดดนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศ จนท าใหเชยงใหมกลายเปนเมองทองเทยวส าคญระดบโลก สถำนททองเทยวในจงหวดเชยงใหม ประกอบดวย

1) สถานททองเทยวทางธรรมชาต มทรพยากรธรรมชาตเปนสงดงดดใจใหนกทองเทยวมาเยอน ซงทรพยากรธรรมชาตเหลานอาจจะเปนความงดงามหรอความแปลกตาของสภาพธรรมชาต ตวอยางเชน ดอยอางขาง ดอยปย ขนชางเคยน น าตกหวยแกว น าตกมณฑาธาร หวยตงเฒา น าพรอนสนก าแพง น าตกตาดหมอก อทยานแหงชาตหวยน าดง อทยานแหงชาตดอยอนทนนท น าตกแมยะ กวแมปาน เปนตน

2) สถานททองเทยวทางศลปวฒนธรรม บนพนฐานวฒนธรรม ประเพณทเปนเอกลกษณ และประวตศาสตรอนยาวนาน ตวอยางเชน หมบานท ารมบอสราง ชมชนวดเกตการาม พพธภณฑชาวเขา วดกเตา วดอโมงค วดพระสงหวรมหาวหาร เปนตน

3) สถานททองเทยวทางประวตศาสตร แหลงทองเทยวทมความส าคญและคณคาทางประวตศาสตร โบราณคด และศาสนา รวมถงสถานทหรออาคารสงกอสรางทมอายเกาแกหรอเคยมเหตการณส าคญเกดขนในประวตศาสตร ตวอยางเชน อนสาวรยสามกษตรย เวยงกมกาม อนสาวรยครบาศรวชย เปนตน

4) สถานททองเทยวทมนษยสรางขน ตวอยางเชน สวนสตวเชยงใหม ถนนคนเดนววลาย ถนนคนเดนทาแพ เชยงใหมไนทซาฟาร เปนตน

รำงวลดำนกำรทองเทยว 1) ป พ.ศ. 2558 จงหวดเชยงใหม ไดรบรางวล “Best Destination” เมองทองเทยวยอด

นยมของนกทองเทยวจน และงานมหกรรมไมดอกไมประดบของจงหวดเชยงใหมไดรบรางวล “Flower Festival of The year” โดยไดรบการคดเลอกจาก International Garden Tourism Network ของยโรป

4

2) ป พ.ศ. 2559 จงหวดเชยงใหม ไดรบการจดอนดบใหเปนเมองนาทองเทยวมากทสดในโลก (World’s Best Awards) ของนตยสารทราเวล แอนด เลซเซอร (สหรฐอเมรกา) มทงหมด 25 อนดบ ซงจงหวดเชยงใหม เปนเมองนาทองเทยวเปนอนดบท 1 ของเอเชย และเปนอนดบท 2 ของโลก โดยมประเดนการชวด อาท สายการบน ความสะดวกสบาย โรงแรม มสงอ านวยความสะดวกครบครน รวมไปถงความพรอมของผประกอบการทองเทยว สามารถใชภาษาสอสาร แนะน าเสนทาง สถานททองเทยว ทพก ไดเปนอยางด

3) ป พ.ศ. 2560 จงหวดเชยงใหม ไดรบรางวล “World’s Best Cities” เมองนาทองเทยวอนดบ 3 ของโลก จากการจดอนดบของนตยสาร Travel and Leisure และรางวล “Asia Best Cities” อนดบหนงของเอเชย จากการจดอนดบของนตยสาร Travel and Leisure

- จ ำนวนนกทองเทยว ในป พ.ศ. 2559 มนกทองเทยวเดนทางเขามาเชยงใหมจ านวน 10,223,112 คน

แยกเปนชาวไทย 7,141,895 คน (รอยละ 69.86) ชาวตางประเทศ 3,081,217 คน (รอยละ 30.14) เพมขนจากป 2559 จ านวน 599,154 คน (รอยละ 6.23) โดยมคาเฉลยการเตบโตของจ านวนนกทองเทยวรวม 5 ป เทากบรอยละ 10.92 โดยชาวตางประเทศทเดนทางเขามาจงหวดเชยงใหม 5 อนดบแรก ไดแก นกทองเทยวประเทศจน ประเทศญปน ประเทศองกฤษ และ ประเทศฝรงเศส ตามล าดบ

- รำยไดจำกกำรทองเทยว ในป 2559 นกทองเทยวทมาจงหวดเชยงใหมสรางรายไดแกจงหวด 90,137 ลานบาท

ซงแยกเปนนกทองเทยวชาวไทย 56,317 ลานบาท (รอยละ 62.47) และนกทองเทยวตางประเทศ 33,919 ลานบาท (รอยละ 37.63) เพมขนจากป 2558 จ านวน 7,567 ลานบาท หรอ รอยละ 4.38 และเพมขนจากป 2555 รอยละ 67.34 โดยมคาเฉลยการเพมขนของรายไดรวมทง 5 ป เทากบรอยละ 55.77

ภำคกำรเกษตร จงหวดเชยงใหมม เนอทท งหมด 12,566,911 ไร โดยเปนพนทการเกษตรประมาณ

1,830,291 ไร สามารถแยกเปนพนทปลกขาว 541,320 ไร (รอยละ 29.6) ปลกพชไร 209,844 ไร (รอยละ 11.5) ปลกไมผลและไมยนตน 708,057 ไร (รอยละ 38.7) ปลกสวนผกและไมดอก 122,875 ไร (รอยละ 6.7) และอนๆ 248,195ไร (รอยละ 13.6) อกท งยงมครวเรอนภาคการเกษตรจ านวน 203,292 ครวเรอน แบงเปน 3 ลกษณะการท าเกษตร ไดแก การเพาะปลกพช 129,095 ครวเรอน การเลยงปศสตว 93,800 ครวเรอน และการเพาะเลยงสตวน าในพนทน าจด 2,867 ครวเรอน ถอวามผถอครองท าการเกษตรเปนอนดบท 15 ของประเทศ

จงหวดเชยงใหม มผลตภณฑภาคเกษตรทส าคญหลายชนด ผลตภณฑดานพช ประกอบดวย ขาว ขาวโพดเลยงสตว ล าไย ลนจ หอมแดง กระเทยม หอมหวใหญ ผลตภณฑดานปศสตว ประกอบดวย โคนม โคเนอ สกร ไกไข ไกเนอ และผลตภณฑดานประมง ประกอบดวย ปลานล

ภำคอตสำหกรรม มลคาผลตภณฑภาคอตสาหกรรมของจงหวดเชยงใหม ในป พ.ศ. 2558 มมลคา 21,959

ลานบาท ลดลงจากป พ.ศ. 2557 จ านวน 405 ลานบาท (ป พ.ศ. 2557 มมลคา 22,394 ลานบาท) โดยสาขาทมมลคาสงสด ไดแก สาขาอตสาหกรรม (16,779 ลานบาท) รองลงมา คอ สาขาการไฟฟาแกสและ การประปา (4,068 ลานบาท) และสาขาทมมลคาต าสด ไดแก สาขาการท าเหมองแรและเหมองหน (1,142 ลานบาท) นอกจากน ขอมลจากส านกงานอตสาหกรรมจงหวดเชยงใหม ไดรายงานความเคลอนไหวการลงทนอตสาหกรรมของจงหวดเชยงใหม ประจ าป พ.ศ. 2561 พบวา มโรงงานแจงประกอบกจการจ านวนทงสน 1,612 โรงงาน เงนลงทนรวม 34,812.36 ลานบาท และมจ านวนคนงาน 40,260 คน โดยกลมอตสาหกรรมทมการลงทนมากทสด 3 อนดบแรกของจงหวด ไดแก ๑) กลมอตสำหกรรมกำรผลตอน ๆ

5

ประกอบดวย การผลตเกยวกบการผลตจ าหนายและสงออกซงผลตภณฑ เครองทอง เครองเงน เครองทองลงหน เครองถม เครองเขน เครองประดบ การผลตลกปดแกว การผลตของเลนจากไม หองเยนและหองแชแขงเพอเกบพช ผก ผลไม การโม บด หรอยอยหน การซกอบรด เสอผา ผาคลมเตยง ผาหม เปนตน ๒) กลมอตสำหกรรมผลตภณฑจำกพช ประกอบดวย กจการเกยวกบการสขาว บมและอบใบยาสบ อบเมลดพชทกชนดและอบพชผลทางการเกษตร การคดแยกเมลดพช ลาง คดแยกขนาดและเคลอบผวสม เปนตน และ ๓) อตสำหกรรมอำหำร ประกอบดวย การผลตเกยวกบการแปรรปผกและผลไม การแช-แขงทกชนด ผลตและจ าหนายเบเกอร อาหาร เครองดม ผลตน าแขง ผลตภณฑจากน าผง การถนอมพชหรอผลไม เปนตน

ภำคกำรคำกำรลงทน ใน 9 เดอนแรก (ม.ค. - ก.ย.) ของป พ.ศ. 2560 มจ านวนค าขอรบการสงเสรมการลงทน ในพนทภาคเหนอ 17 จงหวด มจ านวน 50 โครงการ มมลคาเงนลงทน 10,445 ลานบาท จะกอใหเกดการจางงานทงสน 3,224 คน ซงสามารถจ าแนกประเภทกจการ ไดแก ๑) หมวดเกษตรกรรมและผลตผลการเกษตร ๒) หมวดบรการและสาธารณปโภค ๓) หมวดเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส ๔) หมวดอตสาหกรรมเบา และ ๕) หมวดผลตภณฑโลหะเครองจกรและอปกรณขนสง

กำรคำชำยแดน จงหวดเชยงใหมเปนหนงในสองจงหวดในกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน 1 ทมพนทชายแดน

ตดกบประเทศเพอนบาน โดยอกจงหวดคอจงหวดแมฮองสอน ซงมพนทชายแดนกบสหภาพเมยนมารเชนกน โดยจงหวดเชยงใหมมแนวทางการวางอทยานโลจสตกส (Logistics Parks) ใหรองรบการขยายตวของเมอง 2 มต คอ การจดสรางสนามบนนานาชาตแหงใหมเพอเปนศนยกลางทางการบน (Aviation Hub) และ การพฒนายกระดบจดผอนปรนทางการคาเปนจดผานแดนถาวร ณ จดผอนปรนกวผาวอก ณ ต าบลเมองนะ อ าเภอเชยงดาว จงหวดเชยงใหม โดยมยทธศาสตรในการเชอมโยงกบภมภาคทส าคญ 2 แหง คอ อนภมภาค ลมน าโขง (Greater Mekong Subregion: GMS) และกลมประเทศภายใตกรอบความรวมมออนภมภาค "ความรเรมแหงอาวเบงกอลส าหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ" (Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation: BIMSTEC) ผ านทางสหภาพเมยนมาร จากการคากบประเทศสหภาพเมยนมารในป 2540 หลงจากมการเปดดานอยางเปนทางการเมอวนท 24 ตลาคม 2540 โดยมมลคารวม 182.76 ลานบาท เพมขนจากปกอนประมาณ 7.27 เทา เกนดลการคา 34.3 ลานบาท การคาชายแดนกบประเทศเมยนมารมมลคาการสงออกสงกวามลคาการน าเขา ป 2541 มมลคาการคารวม 339.85 ลานบาท เพมขนจากกอน คดเปนรอยละ 85.96 เกนดลการคา 137.08 ลานบาท โดยมมลคาการสงออก 238.46 ลานบาท เพมขนจากปกอน คดเปนรอยละ 120 สนคาสงออกทส าคญไดแก น ามนเชอเพลง รถแทรกเตอร (สงออกไปใชงานชวคราว) รถจกรยานยนต เปนตน สวนการน าเขามมลคา 101.384 ลานบาท เพมขนจากปกอน คดเปนรอยละ 36.58 สนคาน าเขาทส าคญ ไดแก ไมสก ไมเตง และไมรงทยงไมไดแปรรป เครองจกรและเครองจกรกล เปนตน จนกระทงในป 2545 มการสงปดดาน เมอวนท 10 เมษายน 2545 สงผลใหภาวะการคาซบเซาลง

ในชวงทผานมาจงหวดเชยงใหมไดมความพยายามในการผลกดนการยกระดบจดผอนปรน กวผาวอก และจดผอนปรนบานหลกแตง เปนดานถาวรเพอเสรมสรางศกยภาพการคาชายแดน การเชอมโยงการคาการลงทนของจงหวดเชยงใหม และจงหวดภาคเหนอตอนบนไปยงประเทศเพอนบานและประเทศ ในกรอบอนภมภาคตอไป

6

ผลตภณฑชมชน จงหวดเชยงใหมมภมปญญาทองถนทหลากหลาย มการตอยอดพฒนาสนคาอยางตอเนอง

มการใชเทคโนโลยสมยใหมเขามาชวยอยางสรางสรรค และมการผลตสนคาหตถอตสาหกรรมทมเอกลกษณเฉพาะตว หรอทเรยกวา “อตลกษณลานนา” เชน เสอผาเครองแตงกาย เครองปนดนเผา ไมแกะสลก การนวดแผนไทย ทสามารถท าตลาดไดทงในประเทศและตางประเทศ น าไปสการจางงาน และการสรางรายไดใหกบชมชนอยางยงยน โดยในป พ.ศ. 2558 จงหวดเชยงใหมสามารถสรางรายไดจากการจ าหนาย OTOP จ านวน 7,365,119,341 บาท เพมขนจากป พ.ศ. 2557 ทมมลคา 6,639,715,516 บาท ถง 725,403,825 บาท และในป พ.ศ. 2559 มยอดจ าหนาย OTOP จ านวน 7,028,841,682 บาท มผประกอบการ OTOP ทลงทะเบยนในป พ.ศ. 2559 จ านวนทงสน 1,188 ราย รวมมจ านวนผลตภณฑ OTOP ทงสน 3,347 ผลตภณฑ ซงสามารถจ าแนกประเภทของผลตภณฑได ดงน 1) ประเภทอาหาร จ านวน 550 ผลตภณฑ 2) ประเภทเครองดม จ านวน 273 ผลตภณฑ 3) ประเภทผา และเครองแตงกาย จ านวน 1,097 ผลตภณฑ 4) ประเภทของใช ของตกแตง ของทระลก จ านวน 985 ผลตภณฑ และ 5) ประเภทสมนไพรทไมใชอาหาร จ านวน 442 ผลตภณฑ

3. ขอมลดำนสงคมและควำมมนคง

3.1 ขอมลกำรปกครอง/ขอมลประชำกร จงหวดเชยงใหมแบงเขตการปกครองออกเปน 25 อ าเภอ 204 ต าบล และ 2,066 หมบาน

ประชากร ๑,๗53,841 คน เปนชาย 850,602 คน และหญง 903,239 คน (ขอมล ณ สงหาคม ๒๕๖๑)

3.2 ขอมลสวนรำชกำร/หนวยงำน สวนราชการ/หนวยงานทตงอยในพนทของจงหวดเชยงใหม ประกอบดวย หนวยงานบรหาร

ราชการสวนกลาง จ านวน 166 แหง หนวยงานราชการสวนภมภาค จ านวน 34 แหง และหนวยงานบรหารราชการสวนทองถน จ านวน 211 แหง แบงเปน องคการบรหารสวนจงหวด จ านวน 1 แหง เทศบาลนคร จ านวน 1 แหง เทศบาลเมอง จ านวน 4 แหง เทศบาลต าบล จ านวน 116 แหง และองคการบรหารสวนต าบล จ านวน 89 แหง

3.3 ขอมลดำนกำรศกษำ จงหวดเชยงใหมมสถานศกษา ปการศกษา 2560 รวมทงสน 781 แหง โดยแยกเปนระดบ

ประถมศกษา มธยมศกษา อาชวศกษา และอดมศกษา มจ านวนคร/อาจารย รวมทงสน 18,512 คน และ มจ านวนนกเรยน/นกศกษา รวมทงสน 293,895 คนซงหากเทยบอตราสวนระหวางคร ตอนกเรยน นกศกษา เปน 1 : 16

3.4 ขอมลดำนศำสนำ จงหวดเชยงใหม มศาสนสถานประกอบพธกรรมทางศาสนาในทกอ าเภอ รวมทงสน 1,368 แหง

จ าแนกเปน วด จ านวน 858 แหง และส านกสงฆ จ านวน 510 แหง โดยมศาสนบคคลทด าเนนการพธทางศาสนา ทงหมด 11,682 รป ประกอบดวย พระภกษ 6,340 รป และสามเณร 5,342 รป

3.5 ขอมลดำนวฒนธรรม แหลงเรยนรทำงวฒนธรรมของจงหวด

จงหวดเชยงใหม มแหลงเรยนรทางวฒนธรรมของจงหวด รวมท งสน 1,073 แห ง ประกอบดวย ศนยวฒนธรรม พพธภณฑ อทยานประวตศาสตร หอสมด หอจดหมายเหต และแหลงเรยนรทางวฒนธรรมอนๆ ทส าคญ

7

ขนบธรรมเนยมประเพณส ำคญของจงหวด จงหวดเชยงใหม มขนบธรรมเนยมประเพณทส าคญของจงหวด อาท ประเพณตานหลวหงไฟ

พระเจา /วดปายางหลวงหรอวดปาแดด ประเพณปอยหลวง, ปอยนอย ประเพณปใหมเมอง, ประเพณสบชะตาบาน ประเพณปอยสางลอง งานสบสานต านานไทลอ พธสกการะกเจาหลวงเชยงใหม ประเพณแหไมค าโพธประเพณเดนขนดอยสเทพ /ลานครบาศรวชย-วดพระธาตดอยสเทพ ประเพณสรงน ารอยพระพทธบาท วดพระบาทตะเมาะ ประเพณเขาอนทขล /วดเจดยหลวงวรวหาร อ าเภอเมองเชยงใหม ประเพณสบชะตาเมอง /ประตเมอง ๕ ประตและ สแจงเวยง ประเพณวนเขาพรรษา , ประเพณคนเฒาเขาวดจ าศล ประเพณ ปพพเปตพลประเพณวนออกพรรษา ประเพณเดอนยเปง งานแอวเฮอน เยอนพญา

เอกลกษณทำงวฒนธรรมประเพณทส ำคญและมชอเสยงของจงหวด - ดำนหตถกรรม/ชำงฝมอ ไดแก เครองประดบเงน (ชนเผา), งานใบตอง, ทอเสอกก, เครอง

เคลอบศลาดล, ขนแดง, ปนน าตน, ทอผา (ผาฝายทอมอ), ทอผาไหมสนก าแพง, ทอผาไทยลอ บานลวงใต, ทอตง, ผาทอกะเหรยง, จกสานหวาย, ผาทอตนจก (ลายน าทวม), จกสานไมไผ, ลงรกปดทอง, ปนตกตายม, บายศร, เครองดนตรพนเมอง สะลอ ซง ขลย, ตดตง, รมสนก าแพง, ปนปกผมทโบราณ, ท าปราสาท, ตองลายกระดาษ ฯลฯ

- ดำนอำหำร ไดแก ขาวแตน, น าพรกควทราย, ถวเนาแคบ, น าปและถวเนาเมอะ, ไสอว, ผลตภณฑจากกลวย, ขนมวงน าออย, ขาวเงยว, ขาวซอย, ขนมจนน าเงยว, ลาบ (หม/เนอ) ฯลฯ

- ดำนศลปะกำรแสดงและดนตร ไดแก การขบซอ, กลองสะบดชย, กลองชยมงคลพอครมานพ, ยาระนะ (ศลปนแหงชาต), ฟอนกายลาย, การขบลอ, ฟอนลอ, ฟอนเลบ, ฟอนไทเขน, สะลอ ซง, ลเกไทใหญ, ฟอนนกกงกะหรา (กานก กาโต) ฯลฯ

3.6 ขอมลดำนสำธำรณสข จงหวดเชยงใหมมสถานบรการดานสาธารณสขประเภททมเตยงรบผปวยไวคางคน 48 แหง

6,301 เตยง จ าแนกเปนประเภทบรการทวไป 42 แหง และประเภทบรการเฉพาะโรค จ านวน 6 แหง ในจ านวนน เปนสถานบรการสาธารณสขแยกตามสงกด ไดแก สงกดกระทรวงสาธารณสข 24 แหง นอกสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข 5 แหง สงกดกระทรวงอนๆ 5 แหง และสงกดเอกชน 14 แหง โดยมบคลากรทางดานสาธารณสข รวมทงสน 2,885 คน จ าแนกเปน แพทย 451 คน พยาบาลวชาชพ 2,081 คน ทนตแพทย 133 คน และ เภสชกร 220 คน

3.7 ขอมลดำนแรงงำน ประชำกรและก ำลงแรงงำน ป พ.ศ. 2561 ในไตรมาส 2 (เดอนเมษายน - มถนายน) พบวา มประชากรอายตงแต 15 ป

ขนไป จ านวน 1,459,771 คน ผอย ในก าล งแรงงาน จ านวน 1,061,008 คน ผม งานท า จ านวน 1,054,532 คน และผวางงาน จ านวน 4,057 คน และผก าลงแรงงานทรอฤดกาล จ านวน 2,418 คน ผมงานท าในจงหวดเชยงใหม ภาคเกษตรกรรมมจ านวน 371,415 คน หรอรอยละ 35.22 และท างานนอกภาคเกษตรกรรม จ านวน 683,118 คนหรอรอยละ 64.78 ของผมงานท าทงจงหวด โดยมประเภทการท างานดานเกษตรกรรมการลาสตว และการประมงมจ านวนมากทสด รอยละ 34.66 หรอจ านวน 365,456 คน รองลงมาคอ กจกรรมการขายสงการขายปลกรอยละ 15.46 จ านวน 163,081 คน และผมงานท า สวนใหญมการศกษาต ากวาประถมศกษาจ านวน 226,912 คนหรอรอยละ 21.52 ของจ านวนประชากร ทมอาย 15 ปขนไป

8

กำรวำงงำน จงหวดเชยงใหม มผวางงาน จ านวน 4,057 คนหรอมอตราการวางานรอยละ 0.38 แรงงาน

ตางดาวเขาเมองโดยถกตองตามกฎหมายและไดรบอนญาตใหท างาน ซงชะลอตวจากไตรมาสทผานมาจ านวน 16,114 คน ในจ านวนนแรงงานตางดาวตามมาตราเกา (ชวคราวทวไป) จ านวน 4,970 คนหรอรอยละ 11.29 ตามมาตรา 12 สงเสรมการลงทน (BOI) จ านวน 637 คนหรอรอยละหนง การน าเขาแบบ MOU จ านวน 2,025 คนหรอรอยละ 4.6 พสจนสญชาตจ านวน 36,406 คนหรอรอยละ 82.67 ส าหรบแรงงานตางดาวตามมตคณะรฐมนตร (บตรสชมพ คสช.) เปนแรงงานทไดรบอนญาตใหมาท างานเปนชวคราวสามสญชาต ไดแก เมยนมาร ลาว กมพชา เพอทดแทนการขาดแคลนแรงงานในจงหวดเชยงใหม ชวงไตรมาส 2 (เดอนเมษายน - มถนายน 2561) มจ านวน 72,238 คน จ าแนกเปนสญชาตเมยนมาร มจ านวนมากทสด คดเปนรอยละ 99.82 จ านวน 72,106 คน สญชาตลาวรอยละ 0.11 (จ านวน 79 คน) และสญชาตกมพชารอยละ 0.07 (จ านวน 53 คน) นอกจากนพบวาม รายงานประเภทชนกลมนอย (มาตรา 13 ) จ านวน 28,293 คน

กำรคมครองแรงงำน จากการตรวจสถานประกอบการทงสนจ านวน 304 แหง พบวา มลกจางทผานการตรวจ

จ านวนทงสน 7,079 คน สถานประกอบการทตรวจ พบวา เปนสถานประกอบการขนาดเลกทม จ านวนลกจาง 20 - 49 คนจ านวน 96 แหง อยทรอยละ 31.58 โดยสถานประกอบการสวนใหญรอยละ 91.45 ปฏบตถกตองตามกฎหมายซงสถานประกอบการทปฏบตไมถกตองตามกฎหมาย รอยละ 8.55

กำรเลกจำงแรงงำน สถานประกอบกจการทเลกกจการและลกจางทถกเลกจางในจงหวดเชยงใหม และไตรมาส 2

(เดอนเมษายน - มถนายน 2561) พบวา สถานประกอบการทเลกกจการ มจ านวน 38 แหง ลกจางถก เลกจาง จ านวน 145 คน สวนใหญเปนสถานประกอบการขนาดเลกหนงถงสคน มจ านวน 33 แหง มลกจาง ถกเลกจางจ านวน 23 คน

3.8 ควำมสมพนธเมองพเมองนอง จงหวดเชยงใหมไดลงนามสถาปนาความสมพนธเมองพเมองนองกบนคร และเมองตางๆ

ในตางประเทศ ดงน เทศบำลนครเชยงใหม

- ป พ.ศ. 2532 ไดลงนามบนทกมตรภาพกบ เมองอโอซ จงหวดโทยามา ประเทศญปน หอกำรคำจงหวดเชยงใหม

- ป พ .ศ . 2546 ไดลงนามสถาปนาความสมพนธกบ หอการคาสภาอตสาหกรรม เมองจตตะกอง ประเทศบงคลาเทศ (หอการคาคมตร)

- ป พ.ศ. 2549 ไดลงนามสถาปนาความสมพนธกบ หอการคาเมองลยง ประเทศฝรงเศส (บนทกความรวมมอระหวางหอการคา)

- ป พ .ศ . 2558 ไดลงนามในบนทกขอตกลงสงเสรมการคาระหวางกนกบหอการค า เมองตองย สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา

- ป พ .ศ . 2558 ไดลงนามในบนทกขอตกลงสงเสรมการคาระหวางกนกบหอการคา เมองทาขเหลก สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา

- ป พ .ศ . 2558 ไดลงนามในบนทกขอตกลงสงเสรมการคาระหวางกนกบหอการคา เมองเชยงตง สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา

- ป พ.ศ. 2558 ไดลงนามในบนทกขอตกลงสนบสนนและกระชบความสมพนธทางธรกจ ในการรวมพฒนาดานการคาและดานธรกจกบ หอการคาเมองสมาตราเหนอ ประเทศอนโดนเซย

- ป พ.ศ. 2558 ไดลงนามในบนทกขอตกลงสงเสรมการคาระหวางกนกบหอการคาเมองมณฑะเลย สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา

9

นอกจากน จงหวดเชยงใหมยงเปนทตงของสถานกงสลใหญ สถานกงสล สถานกงสลใหญกตตมศกด สถานกงสลกตตมศกดประเทศตางๆ ดงน

ประเภท ประเทศ

สถานกงสลใหญ จงหวดเชยงใหม สถานกงสลใหญญปน ณ นครเชยงใหม สถานกงสลใหญสหรฐอเมรกา เชยงใหม สถานกงสลใหญแหงสาธารณรฐประชาชนจน ประจ าเชยงใหม สถานกงสลใหญสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา ณ จงหวดเชยงใหม

สถานกงสลจงหวดเชยงใหม สถานกงสลอนเดยประจ าจงหวดเชยงใหม

สถานกงสลใหญกตตมศกด จงหวดเชยงใหม

สถานกงสลใหญกตตมศกดสาธารณรฐประชาชนบงคลาเทศ ประจ าจงหวดเชยงใหม

สถานกงสลกตตมศกด จงหวดเชยงใหม

สถานกงสลกตตมศกดสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดอตาลประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดออสเตรเลยประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐออสเตรยประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐฟลปปนสประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดราชอาณาจกรสวเดนประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐเฮลเลนกประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐเกาหลประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสหราชอาณาจกรประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐเชกประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐฝรงเศสประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐฟนแลนดประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสมาพนธรฐสวสประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดแคนาดาประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดเปรประจ าจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดสาธารณรฐโปรตเกสจงหวดเชยงใหม สถานกงสลกตตมศกดเปรประจ าจงหวดเชยงใหม

10

3.9 ควำมมนคง ในสภาวการณปจจบน พนทภาคเหนอของประเทศไทยโดยเฉพาะจงหวดเชยงใหม ยงตอง

เผชญกบภยคกคามในรปแบบตางๆ ทสงผลกระทบตอความมนคงประเทศและของจงหวดอยางตอเนอง และมแนวโนมทวความรนแรงมากขน เชน ปญหาการคายาเสพตด ปญหาคนตางดาวหลบหนเขาเมองโดยผดกฎหมาย ปญหาแรงงานตางดาวทงในและนอกระบบ ปญหาความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชนในพนทและนกทองเทยว ปญหาการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต ปญหาดานสาธารณสข โรคระบาดตดตอ การบกรกท าลายปาไมและทรพยากรธรรมชาต ปญหาสาธารณภยและภยธรรมชาต เปนตน ซงสงผลกระทบโดยตรงตอเสถยรภาพทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม จตวทยา สงแวดลอม รวมถง ปญหาความขดแยงและความแตกแยกทางความคดของคนภายในสงคมทเกดจากสถานการณดานการเมอง ความขดแยงของกลมผลประโยชนทกอใหเกดปญหาความมนคงภายใน รวมทงสภาพแวดลอมของปญหาความมนคงทเกดจากผลกระทบและการขยายตวของปญหาความมนคงจากประเทศเพอนบานและสงคมโลกในปจจบน

4. ขอมลดำนทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม 4.1 ทรพยำกรธรณ

จงหวดเชยงใหมมการผลตแรธาตทส าคญ 8 ชนด ไดแก ถานหน เฟลดสปาร แมงกานส ดบก ดนขาว ฟลออไรด และแรหน นอกจากนจงหวดเชยงใหมยงมแหลงทรพยากรธรณทส าคญ เชน แหลงปโตรเลยม อ าเภอฝางนอกจากนยงมสภาพธรณวทยาทเปนแหลงทองเทยวในจงหวดอกหลายแหง เชน บอน าพรอน อ าเภอสนก าแพง โปงเดอด อ าเภอแมแตง และบอน าแรธรรมชาต อ าเภอแมรม เปนตน

4.2 ทรพยำกรปำไม จงหวดเชยงใหมมปาไมหลายประเภท ประกอบดวยปาดบเขา ปาดบแลง ปาเบญจพรรณปาเตงรง

และปาเตงรงผสมปาสนเขา และปาแดง เปนตน พนทปาไม ประกอบดวย ปาธรรมชาต สวนปา และปาฟนฟตามธรรมชาต โดยมพนทปาไมอยในจงหวดเชยงใหม 12,222,395.87 ไร (พนทปาตามกฎกระทรวง) คดเปนรอยละ 69.93 ของพนททงจงหวด แบงเปนปาสงวนแหงชาต จ านวน 25 แหง อทยานแหงชาต 14 แหง ไดแก อทยานแหงชาตดอยอนทนนท อทยานแหงชาตดอยสเทพ–ปย อทยานแหงชาตแมปง อทยานแหงชาตออบหลวง อทยานแหงชาตหวยน าดง อทยานแหงชาตศรลานนา อทยานแหงชาต แมตะไคร อทยานแหงชาตขนขาน อทยานแหงชาตแมวาง อทยานแหงชาตแมโถ อทยานแหงชาตผาหมปก อทยานแหงชาต ออบขาน อทยานแหงชาตดอยเวยงผาอทยานแหงชาต ผาแดง และมวนอทยานแหงชาต 2 แหง คอ วนอทยานแหงชาตน าตก บวตอง - น าพเจดส และวนอทยานแหงชาตดอยเวยงแกว อกทงยงมเขตรกษาพนธสตวปา จ านวน 4 แหง และเขตหามลาสตวปา อกจ านวน 1 แหง

4.3 ทรพยำกรน ำ พนทสวนใหญของจงหวดเชยงใหมอยในเขตพนทลมน าปง มเขอนภมพลเปนเขตแบงลมน าปง

ตอนบนและลมน าปงตอนลาง จงหวดเชยงใหมมแหลงน าธรรมชาตประกอบดวย แมน า ล าคลอง หนอง และ บงธรรมชาตหลายแหง ส าหรบแมน าทส าคญๆ ของจงหวดเชยงใหมม 8 สายดวยกน คอ

- แมน ำปง เปนแมน าสายใหญและยาวทสดประมาณ 1601 กโลเมตร ตนน าอยบรเวณ หมบานเมองงายของทวเขาแดนลาวตดพรมแดนตอนเหนอไหลผานกลางเมองเชยงใหม

- แมน ำฝำง อยในเขตอ าเภอฝาง เปนแมน าทไหลยอนขนไปทางทศเหนอ ตนน าเปนล าธารหลายสายไหลมารวมกนจากตอนใตสดของอ าเภอฝาง

- แมน ำแมแตง ตนน าเกดจากหวยล าธารตางๆ เขตต าบลเมองแหง อ าเภอเวยงแหง ไหลมารวมกนกบน าแมคองในทองทอ าเภอเชยงดาว กลายเปนล าน าแมแตงไหลผานอ าเภอแมแตง

11

- แมน ำแมงด ตนน าเกดจากหวยล าธารจากภเขาซงลอมรอบตวอ าเภอพราว เกดแมน าสายนไหลผานอ าเภอดอยสะเกดบรรจบกบแมกน แมคาว ไหลบรรจบแมน าปงทอ าเภอสนปาตอง

- แมน ำแมกวง ตนน าเกดอยบนเทอกเขาบรเวณบานยางนานอยไหลผานอ าเภอดอยสะเดด สนทรายและอ าเภอสารภ อ าเภอเมองล าพน แลวไหลมาบรรจบกบแมน าปงบรเวณบานสบทา จงหวดล าพน

- แมน ำแมขำน ตนน าเกดอยบนเทอกเขาบรเวณบานแมขานใหญ อ าเภอสะเมง ไหลผาน ทงนาบรเวณดานทศตะวนออกเฉยงเหนอของอ าเภอสนปาตอง ไหลบรรจบแมน าปงบรเวณบานทามะโอ

- แมน ำแมกลำง ตนน าเกดอยบนเทอกเขาดอยอนทนนท หรอดอยอางกา ในเขตอ าเภอจอมทอง แลวไหลผานตวอ าเภอจอมทองลงสแมน าปง

- แมน ำแมแจม ตนน าเกดอยบนเทอกเขาสาขาของดอยหวชางในเขตอ าเภอแมแจมไหล มารวมกบล าธารอนๆ ในเขตบานมวงปอง กลายเปนแมน าแมแจม

4.4 ระบบชลประทำน จงหวดเชยงใหม มโครงการพฒนาแหลงน าจ านวนมากทงโครงการขนาดใหญ โครงการขนาดกลาง

โครงการขนาดเลก และโครงการสบน าดวยไฟฟา ซงโครงการเหลานอยภายใตความรบผดชอบของหนวยงานตาง ๆ ไดแก กรมชลประทาน กรมทรพยากรน า กรมทรพยากรน าบาดาล กรมเจาทา กรมโยธาธการและผงเมอง และองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงองคกรภาคเอกชนโดยแยกเปน

โครงกำรขนำดใหญประกอบดวย 3 โครงการ ไดแก 1) โครงการสงน าและบ ารงรกษาแมแตง อ าเภอแมแตง 2) โครงการเขอนแมงดสมบรณชล อ าเภอแมแตง 3) โครงการสงน าและบ ารงรกษาแมกวง อ าเภอดอยสะเกด

โครงกำรขนำดกลำง จ ำนวน 31 แหง อาท อทยานแหงชาตดอยอนทนนท ฝายแมสาว ฝายพญาค า อางเกบน าหวยแกว อางเกบน าหวยหยวก ฝายแมสาว อางเกบน าบานแมตะไคร เปนตน

โครงกำรชลประทำนขนำดเลก มจ านวนรวมท งส น 311 แห ง พนท 410,178 ไรประกอบดวย โครงการทมระบบจ านวน 80,850 ไร และโครงการทไมมระบบ 329,328 ไร

โครงกำรชลประทำนอนเนองมำจำกพระรำชด ำร มจ านวนรวมทงสน 322 แหง ประกอบดวย อางเกบน า 73 แหง ฝายทดน า 155 แหง และอาคารอนๆ 104 แหง

๕. แผนพฒนำจงหวดเชยงใหม พ.ศ. 2561 – 2564 (ฉบบทบทวนรอบป พ.ศ. 2562) 5.1 กำรวเครำะหประเดนกำรพฒนำทเชอมโยงกบกรอบทศทำงกำรพฒนำประเทศ 4 มต

การวเคราะหสภาวการณการพฒนาของจงหวดเชยงใหมไดค านงถงความเชอมโยงกบกรอบทศทาง การพฒนาระดบประเทศ จงไดน าขอมลตวชวดการพฒนาระดบจงหวดซงส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดจดท าขน มาพจารณาประกอบการวเคราะหขอมล/ขอเทจจรงของพนท เพอสะทอนถงสภาพการพฒนาจงหวดเชยงใหมโดยเปรยบเทยบกบระดบคากลางของประเทศ และสามารถเชอมโยงสประเดนปญหา/ประเดนการพฒนาของจงหวดไดอยางชดเจนยงขน ผลการวเคราะหสภาวการณ จากตวชวดการพฒนาจงหวดเชยงใหม สรปไดดงน

12

5.2 ภำพรวมสภำวกำรณกำรพฒนำ การพฒนาในภาพรวมของจงหวดเชยงใหมยงอยในระดบต ากวาระดบประเทศ กลาวคอ ตวชวดภาพรวม (Composite Index) ของจงหวดทงประเทศมคากลางอยท 31.27 ขณะทของจงหวดเชยงใหมเทากบ 32.37 โดยจงหวดเชยงใหมมตวชวดทไมผานคากลางของประเทศจ านวน 9 ตวชวดจากทงหมด 24 ตวชวด เมอพจารณาตวชวดทง 4 มต พบวา การเตบโตทางเศรษฐกจสเขยว เปนปญหาส าคญของจงหวด เนองจากตวช วดทกตวต ากวาค ากลาง ไมวาจะเปน พนทป า ปรมาณขยะ และการใชพลงงาน นอกจากน มตประสทธภาพของภาครฐมตวชวดทอยในระดบต าหลายตว ไดแก สถานพยาบาลทผานการรบรองคณภาพ HA ความสามารถในการเบกจายงบประมาณของ อยางไรกตาม มตการพฒนาแบบทวถง และมตการเตบโต ทางเศรษฐกจ มระดบการพฒนาทด ตวชวดสวนใหญอยในระดบสงกวาคากลาง

5.3 ประเดนกำรพฒนำทส ำคญ 5.3.1 มตกำรพฒนำแบบทวถง

ตวชวดในมตการพฒนาแบบทวถงของจงหวดเชยงใหมสวนใหญส งกวาคากลางประเทศ ไมวาจะเปนประชากรทอยใตเสนความยากจน รอยละ 6.74 ต ากวาคากลางของประเทศทรอยละ 3.69 (คากลางของประเทศ คอ 10.43) ซงสะทอน ใหเหนวาประชาชนหลดพนจากความยากจนมากขน สงผลให มชวตความเปนอยทดขน ขณะทผอยในระบบประกนสงคมตอก าลงแรงงาน รอยละ 32.40 เทยบกบคากลางประเทศทรอยละ 18.76 ซงสะทอนใหเหนถงการมโครงขายความคมครองทางสงคมท เขมแขง หากมอง ในเรองของการบรการทางดานสขภาพ จะเหนไดวา ประชาชนสามารถเขาถงโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมทดในดานสาธารณสข คอ สดสวนแพทยตอประชากรของจงหวดเชยงใหมมสดสวนประชากรตอจ านวนแพทย เทากบ 1,633 คน/แพทย นอยกวาสดสวนของประเทศ คอ 2,980 คน/แพทย สะทอนถงการกระจาย การใหบรการสาธารณสขทครอบคลมในพนท ซงสวนหนงเปนผลมาจากการทจงหวดเชยงใหมเปนทตงของสถาบนอดมศกษาทผลตแพทย/บคลากรทางการแพทยชนน าของประเทศ และศนยกลางการบรการทางการแพทยของภาคเหนอ ขณะทในดานการศกษา จงหวดเชยงใหมมคาเฉลยคะแนน O-net ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 เทากบ 37.37 คะแนน ซงมผลคะแนนสงกวาคาเฉลยของประเทศเลกนอย คอ 34.95 คะแนน สวนปการศกษาเฉลยของประชากรวยอาย 15-59 ป ยงคงต ากวาคากลางของประเทศ (8.90 ป) คอ 8.80 ป อยางไรกตาม การพฒนาจงหวดเชยงใหมในมตการพฒนาแบบทวถง ยงคงมปญหาจ านวน ปการศกษาเฉลยของประชากรอาย 15 – 59 ป ซงมคาต ากวาประเทศเลกนอย

13

5.3.2 มตกำรเตบโตทำงเศรษฐกจ การพฒนาจงหวดเชยงใหมในมตการเตบโตทางเศรษฐกจสวนใหญสงกวาคากลางของ

ประเทศ โดยเฉพาะในเรองของอตราการเปลยนแปลงของผลตภณฑมวลรวมจงหวด ทมอตราการเปลยนแปลงแบบกาวกระโดด จากปกอนหนา คอ เพมขนรอยละ 12.66 สะทอนใหเหนวาเศรษฐกจของจงหวดมมลคาสงขนและมเสถยรภาพมากขน การเปลยนแปลงของรายไดเฉลยของครวเรอนในจงหวดมคาสงกวาประเทศ คอ รอยละ 1.94 เมอเทยบกบคากลาง คอ 1.75 สวนดานหนเฉลยตอรายไดเฉลยของครวเรอน มอตราต ากวา คากลางของประเทศ คอ 2.09 ขณะทคากลางของประเทศ คอ 6.67 อยางไรกตาม อตราสวนการออมเฉลยตอรายไดเฉลยของครวเรอนอยทรอยละ 20.65 มคาสงกวาประเทศรอยละ 0.68 เมอเทยบกบของประเทศ คอ 19.97 หากดในเรองของผลตภาพแรงงานของจงหวด จะเหนไดวาอยในระดบทสงกวา คากลาง คอ 139,114 บาท/คน เมอเทยบกบคากลาง คอ 110,895 บาท/คน โดยภาพรวมจะเหนไดวา ดานมตการเตบโตทางเศรษฐกจของจงหวดเชยงใหม สวนมากจะมคาสงกวาระดบประเทศ สะทอนใหเหนวาจงหวดเชยงใหม มเสถยรภาพทางเศรษฐกจ แตยงคงประสบปญหาในเรองการวางงาน ทมคาต ากวาคาเฉลยของประเทศ ดงนน จงหวดเชยงใหมจงตองใหความส าคญกบการสรางงาน/อาชพเสรมแกประชากรวยแรงงานใหมากขน รวมทงการพฒนาทกษะฝมอแรงงานใหสอดคลองกบความตองการของตลาดดวย

5.3.3 มตเตบโตทำงเศรษฐกจสเขยว ผลการพฒนาในมต น ของจงหวดเช ยง ใหมย งคงตองไดร บการพฒนาในทกต วช ว ด

เนองจากมระดบต ากวาคากลางของประเทศ ไมวาจะเปนพนทปาไมซงมอตราการเปลยนแปลงของเนอท ป าไม ลดลงในป 2557 คอ ร อยละ -7.78 ต ากวาค าเฉล ยของประเทศ ซ งเท าก บรอยละ -3.32 ขณะเดยวกนยงมปรมาณขยะทสงกวาคาเฉลยประมาณ 2 เทากวา คอ 602,980 ตน เทยบกบคากลาง ซงเทากบ 247,105 ตน ดงนน จงหวดเชยงใหมจงตองใหความส าคญกบการฟนฟพนทปาไม/ปองกนการ บกรกพนทปา รวมทงการบรหารจดการขยะใหมประสทธภาพและตอเนอง เนนการจดการขยะในชมชน สรางจตส านกใหกบประชาชนไมวาจะเปนในเรองการอนรกษหวงแหนทรพยากรปาไม ขณะเดยวกน จงหวดเชยงใหม ยงมสดสวนการใชพลงงานทสงกวาคากลางประเทศในทกตวชวด โดยสะทอนถงการใชพลงงานทมาก ไมวาจะเปน ตวชวดสดสวนปรมาณการใชน ามนเชอเพลงเพอยานพาหนะตอประชากร มปรมาณ 354 ลตร/คน ขณะทคากลางของประเทศมปรมาณ 284 ลตร/คน สดสวนปรมาณการใชไฟฟา ภาคครวเรอนตอประชากร สดสวนการใชไฟฟาภาคทไมใชครวเรอนตอ GPP และสดสวนปรมาณน ามนเชอเพลง ในภาคอตสาหกรรมตอ GPP ภาคอตสาหกรรม ดงนน จงหวดเชยงใหมจงตองใหความส าคญกบการใชพลงงานอยางประหยดและเหมาะสม ทงในระดบครวเรอน และสถานประกอบการ

5.3.4 มตประสทธภำพของภำครฐ ตวชวดมตประสทธภาพของภาครฐสวนใหญอยในระดบด มคาคะแนนสงกวาคากลางของ

ประเทศ ไดแก รอยละครวเรอนทเขาถงน าประปา รอยละครวเรอนทเขาถงไฟฟา รอยละของประชากรทเขาถงอนเตอรเนต ซงสะทอนถงการเขาถงสาธารณปโภคพนฐานของประชาชนในพนททครอบคลม รวมทงตวชวดรอยละภาษททองถนจดเกบรายไดตอรายไดรวมทไมรวมเงนอดหนนและเงนอดหนนเฉพาะกจ ซงเทากบรอยละ 15.51 สงกวาคากลางของประเทศ คอ รอยละ 12.19 สะทอนถงความสามารถในการจดหารายไดทเพมขนของทองถน อยางไรกตาม ประเดนการพฒนาทจงหวดจะตองปรบปรง ไดแก ตวชวดรอยละสถานพยาบาลทไดการรบรองคณภาพ HA ซงมคาคะแนนต ากวาคาเฉลยของประเทศในจ านวนทสง คอรอยละ 29.17 เมอเทยบกบคากลางของประเทศ คอ รอยละ 74.76 โดยสะทอนถงคณภาพของบรการทางการแพทยทยงความแตกตางกน ในพนทเขตเมองและพนทหางไกล ขณะทความสามารถในการเบกจายงบประมาณของจงหวดยงคงมคาต ากวาคากลาง คอ 77.29 คากลางของประเทศ คอ 92.11 ดงนน จงหวดจงตองเรงรดการเบกจายงบประมาณ ใหเสรจสนภายในระยะเวลาทก าหนด หรอภายในสนปงบประมาณ

14

5.4 กำรวเครำะหจดแขง จดออน โอกำส และภยคกคำม (SWOT Analysis) จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

S1 จงหวดเชยงใหมมฐานทางเศรษฐกจทหลากหลาย

w1 ปญหาการจดการทรพยากรและสงแวดลอม

S2 มแหลงทองเทยวทมชอเสยงจ านวนมากและรปแบบการทองเทยวทหลากหลาย

w2 ความแตกตางของรายไดระหวางเขตเมองและชนบท

S3 เปนศนยกลางการบรการดานสขภาพของภาคเหนอ

w3 การจดการพนทชายแดนยงไมเปนรปธรรมเทาทควร

S4 มภาพลกษณของการเปนแหลงผลตอาหาร พชผก ผลไม และไมดอกไมประดบเมองหนาวทโดดเดน

w4 การจดระบบขนสงสาธารณะไมมประสทธภาพ

S5 มวฒนธรรมทโดดเดนเปนเอกลกษณ w5 ผลตภาพแรงงานต ากวาคาเฉลยของประเทศ

S6 มความพรอมดานเสนทางการขนสง และคมนาคมทเชอมตอพนทตางๆ ในอาเซยน GMS และ BIMSTEC

w6 การจดการหวงโซอปทานดานการเกษตร อตสาหกรรม และบรการขาดประสทธภาพ

S7 เปนแหลงตนน า มทรพยากรธรรมชาตและระบบนเวศทหลากหลาย

w7 เจาหนาทของรฐและประชาชนในพนทยงขาดความรความเขาใจเกยวกบภยคกคามดานความมนคงในการเขาสประชาคมอาเซยน

S8 เปนศนยกลางบรการการศกษาของภาคเหนอ w8 ขาดแผนแมบทการพฒนาจงหวดเชยงใหมระยะยาว

S9 เปนแหลงผลตสนคาหตถกรรมสรางสรรค w9 ปญหาการขาดโอกาสและความเทาเทยมดานการศกษา

S10 มสถานททรองรบการจดกจกรรมระดบนานาชาต

w10 ปญหาคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกน

S11 เปนศนยกลางการใหบรการภาครฐ/เอกชน W11 กลมเดกและเยาวชนกลมเสยงมแนวโนมการเขาสวงจรปญหายาเสพตดเพมสงขน

W12 ปญหาการเตรยมความพรอมในการเขาสสงคมผสงอาย

W13 ขาดทกษะในการสอสารภาษาตางประเทศ

15

โอกำส (Opportunity) อปสรรค (Threats) O1 นโยบายของรฐบาลและหนวยงานสวนกลางท

สงเสรมใหเชยงใหมเปน MICECITY T1 ผลกระทบทเกดจากภยธรรมชาต ทงทเกด

จากมนษยและธรรมชาตโดยตรง

O2 นโยบายรฐบาลทสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตอาหารของโลก

T2 การอพยพยายถนของชาวไทยและชาวตางชาตเขามาท างานและอยในพนท ท าใหเกดผลกระทบตออาชพ สงคม สงแวดลอม และระบบสาธารณปโภค

O3 ความสนใจของนกทองเทยวในรปแบบการทองเทยวเชงวฒนธรรม เชงนเวศและเชงสขภาพ

T3 ผลกระทบจากวกฤตการณทางเศรษฐกจโลก

O4 นโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจ เขตการคาเสร

T4 การแขงขนทรนแรงจากขอตกลงการคาเสร และนโยบายการกดกนทางการคา

O5 การขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน T5 ตนทนปจจยการผลตและการบรการทสงขน

O6 นโยบายพฒนาระบบโครงสรางพนฐานดานการคมนาคมของประเทศ

T6 การเกดอบตภยและโรคภยใหมๆ

O7 นโยบายและการตระหนกถงความส าคญของการพฒนาสงคมและชมชน และการพฒนาอยางสมดล

T7 ขอจ ากดและกฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการท างาน

O8 การขยายตวของธรกจโรงแรมและสปาสงผลใหเกดความตองการผลตภณฑหตถกรรมลานนา

T8 แนวโนมราคาพลงงานทมความผนผวน

O9 กระแสความนยมของชาวไทยและชาวตางชาตทมตอการศกษา การท างาน การทองเทยว และการอยอาศยในพนทจงหวดเชยงใหม

T9 ผลกระทบของการเปดเสรทางเศรษฐกจของอาเซยนตอ SMEs

O10 รฐบาลก าหนดยทธศาสตรและคาเปาหมายในการพฒนาประเทศดานการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม

T10 เปนพนทในการลกลอบ ล าเลยงผานยาเสพตดจากประเทศเพอนบาน

o11 เมองนาทองเทยวของโลก T11 ปญหาความขดแยงทางการเมองและกลมผลประโยชน

O12 นโยบายสงเสรมการลงทนใหเชยงใหมเปนเมอง super cluster ดานดจตอล

T12 ผลกระทบทเกดจากการพฒนาแบบกาวกระโดด ปญหาการจราจร ความเหลอมล าทางสงคม

O13 การมสวนรวมของทกภาคสวน T13 การจดการผงเมอง

O14 นโยบายสงเสรมการพฒนาใหเปน Smart City T14 การเผยแพรขอมลขาวสารทบดเบอนสงผลกระทบดานลบตอภาพลกษณจงหวด

16

5.5 เปำหมำยกำรพฒนำจงหวด “นครแหงชวตลควำมมงคง” (City of Life and Prosperity)

(เมองทใหความสขและชวตทมคณคาแกผอยอาศยและผมาเยอนในฐานะเมองทนาอยและนาทองเทยวในระดบโลก)

5.5.1 ตวชวดความส าเรจตามเปาหมายการพฒนาจงหวด

เปำหมำยกำรพฒนำ ตวช วด ขอมล คำฐำน

คำเปำหมำย

พ.ศ. 2561

พ.ศ. 2562

พ.ศ. 2563

พ.ศ. 2564

พ.ศ. 2565

พ.ศ. 2561 - 2564

1. เศรษฐกจสมดล และขยายตวอยางตอเนอง

1.1 มลคาผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP) / (รอยละ)

2.2 (ป 2557)

2.4

2.6 2.8 3 3.2

3.2

1.2 รายไดจากการทองเทยวจงหวดเชยงใหม (ลานบาท)

99,070 (2560)

105,000 111,300 118,000 125,000 132,600 118,400

1.3 รายไดเฉลยของครวเรอนในจงหวด / (รอยละ)

1.94 (ป 2557)

2.94 3.94 4.94 5.94 6.94 6.94

2. สงคมนาอย ประชาชนมคณภาพชวตทด

2.1 รอยละของประชากร ทอยใตเสนความยากจน /(รอยละ)*

6.74 (ป 2557)

6.24 5.74 5.24 4.74 4.24 4.24

2.2 อตราการวางงาน / (รอยละ)*

0.99 (ป 2557)

0.94 0.89 0.84 0.79 0.74 0.74

2.3 รอยละของพนทความเสยงสงตอการเกดสาธารณภย ลดลงรอยละ 3

834หมบาน

818 หมบาน

794 หมบาน

771 หมบาน

748 หมบาน

726 หมบาน

771 หมบาน

2.2 รอยละของหมบานทมปญหายาเสพตด ลดลง รอยละ 5

526 หมบาน

500 หมบาน

475 หมบาน

452 หมบาน

430 หมบาน

409 หมบาน

453 หมบาน

3. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดรบการอนรกษและฟนฟและคงอยอยางยงยน

3.1 อตราการเปลยนแปลงของพนทปาไมในจงหวด /(รอยละ)

0.91 (ป 2557)

1.01 1.11 1.21 1.31 1.41 1.41

3.2 จ านวนวนทมคณภาพอากาศเกนกวาเกณฑมาตรฐานทลดลง / (วน)

20 วน 18 15 13 10 9 9

3.3 สดสวนขยะมลฝอย/ ของเสยทน ากลบมาใชประโยชนเพมขน / (รอยละ)

30 40 40 45 45 45 45

17

5.6 ประเดนกำรพฒนำจงหวด ประเดนกำรพฒนำท 1 สงเสรมและพฒนำกำรทองเทยวและบรกำรสขภำพ เชอมโยงชมชนและ

ทองถน วตถประสงค 1. เพอสรางมลคาเพมทางดานการทองเทยว สนคา และบรการ 2. เพอสรางการเชอมโยงของธรกจการทองเทยวสชมชนและทองถน

เปำหมำยและตวช วด 1. รายไดจากการทองเทยวจงหวดเพมขน 2. จ านวนแหลงทองเทยว/สถานบรการดานการทองเทยวทไดการรบรองคณภาพ HA / (แหง) เพมขน 3. อตราการเปลยนแปลงของรายไดเฉลยของคนครวเรอนในจงหวดเพมขน

แนวทำงกำรพฒนำ 1. สงเสรมและพฒนาศกยภาพบคลากร และผประกอบการดานการทองเทยว สนคา และบรการ 2. สงเสรมและพฒนาศกยภาพของแหลงทองเทยว และกจกรรมการทองเทยวในชมชนและ

ทองถนเชอมโยงสระดบสากล 3. สงเสรมและพฒนาศกยภาพโครงสรางพนฐาน และสงอ านวยความสะดวกทางการทองเทยว 4. สงเสรมยกระดบมาตรฐานและสรางนวตกรรมเพอเพมมลคาการทองเทยวบนฐานการ

มสวนรวมของทกภาคสวน 5. สงเสรมและเชอมโยงการประชาสมพนธ และการตลาดทางการทองเทยว

ประเดนกำรพฒนำท 2 : กำรสงเสรมกำรเกษตร กำรผลตสนคำชมชน กำรคำ กำรลงทน สสำกล

วตถประสงค 1. ยกระดบการผลตสนคาและบรการใหมมลคาเพมสงขน 2. สรางรายไดจากการจ าหนายสนคาและบรการในตลาดทเหมาะสม

เปำหมำยและตวช วด 1. อตราการขยายตวของมลคาผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP) เพมขน 2. รายไดจากการจ าหนายสนคาเกษตรและสนคาชมชน 3. รายไดจากการจ านายสนคาผลตภณฑชมชน OTOP เพมขน

แนวทำงกำรพฒนำ 1. สงเสรมและพฒนาศกยภาพเกษตรกร ผประกอบการในการประกอบธรกจ 2. สงเสรมและพฒนาการใชเทคโนโลยและนวตกรรมในการยกระดบการผลตและการ

ประกอบธรกจ 3. สงเสรมและพฒนาศกยภาพโครงสรางพนฐาน และสงอ านวยความสะดวกในการผลต และการ

ประกอบธรกจ 4. สงเสรมและพฒนาการเชอมโยงการผลตและการประกอบธรกจสระดบสากล

18

ประเดนกำรพฒนำท 3 : กำรเสรมสรำงสงคมใหมคณภำพ คงอตลกษณทำงวฒนธรรม วตถประสงค 1. พฒนาคณภาพชวตของคนทกกลมวย 2. การสรางความเปนธรรมลดความเหลอมล าทางสงคม

เปำหมำยและตวช วด 1. รอยละของประชากรทอยใตเสนความยากจนลดลง 2. คาสมประสทธการกระจายรายไดลดลง 3. คนอาย 15 – 60 ป เตม มอาชพและมรายไดเพมขน 4. อตราการวางงานลดลง

แนวทำงกำรพฒนำ 1. พฒนาสศนยกลางการศกษาของภมภาคดวยความเปนเลศดานการศกษา และการเรยนรตลอดชวต 2. สงเสรมวฒนธรรมและภมปญญาทมศกยภาพ รวมกบเครอขายดานวฒนธรรมทกระดบ 3. สงเสรมคณธรรม จตสาธารณะ และประชารฐ 4. เสรมสรางความพรอมการเขาสสงคมผสงอายอยางมคณภาพ 5. พฒนาคณภาพคนและสขภาวะใหเหมาะสมตามชวงวย และความหลากหลายของประชากร 6. ลดความเหลอมล าของสงคม ตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง

ประเดนกำรพฒนำท 4 : กำรสงเสรมและพฒนำทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมใหสมบรณ โดยใชเทคโนโลยและนวตกรรม

วตถประสงค 1. ปองกนและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและส งแวดลอมและสรางระบบการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตอยางมสวนรวมในรปแบบของเครอขาย 2. เพอใหประชาชนมสวนรวมในการใชประโยชนและแกไขปญหาทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม 3. การสรางจตส านกสาธารณะ เพมพนทสเขยว 4. พฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม เพอเพมประสทธภาพการจดการของเสยและพลงงาน

เปำหมำยและตวช วด 1. พนทปาอนรกษเพมขน 2. จ านวนวนทมคณภาพอากาศเกนกวาเกณฑมาตรฐานทลดลง

3. อตราการเปลยนแปลงของพนทปาไมในจงหวดเพมขน 4. สดสวนขยะมลฝอย/ของเสยทน ากลบมาใชประโยชนเพมขน

แนวทำงกำรพฒนำ 1. ปองกนทรพยากรธรรมชาตและฟนฟใหอยในสภาพสมบรณ สามารถอ านวยประโยชน

ไดทงทางตรงและทางออม 2. บรหารจดการสงแวดลอมทเกดมลพษทางน า ดน อากาศ ขยะและของเสยอนตราย

ใหมคณภาพดขน และพรอมในการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภม อากาศและภยธรรมชาต 3. สงเสรมความเขาใจและจตส านกของชมชนในการอนรกษ หวงแหน ลดขอขดแยง และ

ใชประโยชนจากทรพยากรอยางคมคาในรปแบบเครอขาย 4. พฒนาเทคโนโลยนวตกรรมและการเพมประสทธภาพการอน รกษพลงงาน และ

การใชพลงงานทดแทนใหเหมาะสมและยงยน

19

ประเดนกำรพฒนำท 5 : กำรเสรมสรำงควำมมนคง ควำมปลอดภย และควำมสงบสขของประชำชน

วตถประสงค 1. ชมชนเขมแขง สงคมเมองปลอดภยและสงบสข 2. พนทชายแดนมความมนคง สงบสข

เปำหมำยและตวช วด 1. สดสวนคดอาชญากรรม (ฐานความผดเกยวกบชวต รางกาย และเพศ) ลดลง 2. สดสวนคดอาชญากรรม (ความผดเกยวกบทรพย) ลดลง 3. อตราผเสยชวตจากอบตเหตการจราจรทางบกลดลง 4. รอยละของพนทความเสยงสงตอการเกดสาธารณภย ลดลงรอยละ 3 5. รอยละของคดยาเสพตดรายส าคญ (ฐานขอหาผลตจ าหนาย และครอบครองเพอจ าหนาย)

เปรยบเทยบกบคดทจบกมทงหมดลดลง 6. รอยละของหมบานทมปญหายาเสพตด ลดลงรอยละ 5 7. รอยละทเพมขนของคดการจบกมการกระท าความผดเกยวกบการคามนษยและความผดท

เกยวเนองตามพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑

แนวทำงกำรพฒนำ 1. เพมประสทธภาพดานความมนคงภายใน มงเนนการบรณาการความรวมมอของ

ทกภาคสวนเพอรบมอกบปญหาภยคกคามดานความมนคงทกรปแบบ 2. เพมประสทธและความพรอมดานความมนคงตามแนวชายแดน 3. ปองกนและแกไขปญหายาเสพตด โดยใชกลไกประชารฐ 4. เพมประสทธภาพและเตรยมความพรอมเพอปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยการ

มสวนรวมของชมชน

20

บทท 2

กรอบแนวคดและขอเสนอแนะเชงนโยบำยในกำรพฒนำเมองอยำงชำญฉลำด

ในการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart City) นนจ าเปนตองอาศยการวางแผนเพอใหเกดเปนภาพทชดเจนของเมองในอนาคตวาจะไดรบการพฒนาไปในทศทางใด และจะมการพฒนาในมตใดบาง ตลอดจนตองมการก าหนดแนวทางพฒนาอยางชดเจนเพอใหทราบวาใครจะมสวนเกยวของกบการพฒนาในเรองใด รวมทงจะตองมการก าหนดเครองมอหรอกลไกสนบสนนการพฒนาเมองอยางมประสทธภาพและเปนธรรมดวยดงนนในการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดนนจงสามารถแบงประเดนส าคญออกไดประกอบดวย

1. แผนแมบทของการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Master Plan) 2. มตพนฐานของการพฒนาเมอง (Basic Foundation for Smart Development) 3. แนวทางการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Guidelines) 4. กลไกการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Mechanism)

แผนภาพท 1 : กรอบแนวคดในการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด

ทงนแตละประเดนของการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดนนจะมล าดบขนตอนของการก าหนดแตละประเดนอยางชดเจนและแตละประเดนกจะมความเชอมโยงกน โดยมรายละเอยดของแตละประเดนดงตอไปน

1. แผนแมบทของกำรพฒนำเมองอยำงชำญฉลำด (Smart Development Master Plan) ในการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดนน จ าเปนทผทสวนรวมในการพฒนาเมองจะตองทราบและ

เขาใจถงมตตางๆของเมองเพอทจะตองก าหนดรายละเอยดของแผนแมบทของการพฒนาเมองกอนทจะเรมด าเนนการพฒนาเมอง โดยองคประกอบส าคญของแผนแมบทการพฒนาเมองประกอบดวย

1. การวเคราะหความตองการและความจ าเปนอยางถองแทของเมอง (City Demand/ Needs) 2. การวเคราะหทรพยากรทส าคญของเมอง (City Resources) 3. การก าหนดทศทางและวสยทศนของเมองในอนาคต (City Direction) 4. การก าหนดเปาหมายของการพฒนาเมอง (City Development Goals) 5. การก าหนดตวชวดเปาหมายทชดเจน (City Common Indicators) 6. การจดท าแผนแมบทการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Master Plan)

21

ซงหากพจารณาในรายละเอยดแลวองคประกอบแรกของการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart City) ของจงหวดเชยงใหมจ าเปนอยางยงทจะใหความส าคญกบการวางแผนแมบทของเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Master Plan) แตการวเคราะหและก าหนดรายละเอยดตางๆนนจะตองสอดรบกบยทธศาสตรของการพฒนาระดบจงหวด ระดบภาค และระดบประเทศนนเอง และยงตองค านงถงประเดนการพฒนาทส าคญตามกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goal’s) ตลอดจนแนวโนมและความเสยงตางๆทจะเกดขนในอนาคตทงในประเทศและตางประเทศ อนจะสงผลกระทบตอ การพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart City) ดวย

โดยการวเคราะหและจดท าแผนแมบทการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด(Smart City) นนควรจะตองมการก าหนดคณะท างานทจะด าเนนการในเรองนอยางเปนรปธรรมเพอใหคณะท างานชดนไดมอ านาจและหนาทในการจดท าแผนแมบทการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด อยางเปนรปธรรมอยางชดเจนเพอสามารถน าเสนอตอประชาชนและผมสวนไดสวนเสยทเกยวของกบการพฒนาเมองอยางครบถวน และควรจะตองไดรบการเหนชอบอยางเปนเอกฉนทจาก “ภาคประชาสงคม” เพอใหไดออกมาเปน แผนแมบทฉบบสมบรณอนจะใชเปนหลกในการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดตอไป

ทงนเพอใหเกดความมนใจไดวาการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด(Smart City) จะมการบรหารจดการและด าเนนการไดอยางมประสทธภาพและโปรงใส ไมวาจะเปนเรองของการสรางการมสวนรวม การบรหารจดการทน การพฒนาและอนรกษทรพยากร ตลอดจนการประยกตใชเทคโนโลยเพอการพฒนาเมอง และการพฒนาโครงสรางพนฐานทางสงคมดวย โดยสรปแลวการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart City) ในอนดบแรกนน จงหวดเชยงใหมจะตองมแผนแมบทการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Master Plan) ใหได กอนทจะด าเนนการในขนตอนของการพฒนาเมองตอไป

2. มตพ นฐำนของกำรพฒนำเมอง (Basic Foundation for Smart Development) การพฒนาเมองมหลากหลายเรองทตองพจารณา อยางไรกดไมวาเมองจะมทศทางเปนอยางไร

แตเพอใหการพฒนาเมองมรากฐานทแขงแรงในการพฒนาตอยอดในอนาคตนนจะมมตพนฐานของการพฒนาเมองดงตอไปน

• กำรพฒนำดำนสขอนำมยของเมอง (City Health & Hygiene) การพฒนาดานสขอนามยของเมองเปนเรองทส าคญอยางมากเพราะจะน าประชาชน

ของเมองไปสการมสขภาพทดทงทางกายและใจ อนจะน าไปสการพฒนาเมองอยางตอเนองและชวยลดภาระของเมองในการดแลสขภาพของประชาชนในระยะยาว

• กำรพฒนำดำนอดมกำรณของเมอง (City Ideology) การพฒนาเมองจ าเปนตองค านงถงเรองความรสกนกคดและอดมการณของการ

พฒนาเมองประกอบดวย เพราะอดมการณของการพฒนาเมองจะชวยใหเกดการมสวนรวมอยางด ลดกระแสการตอตาน ตลอดจนน าไปสการเสรมพลงใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการพฒนาเมองดวย

• กำรพฒนำดำนสภำพแวดลอมทำงธรรมชำต (City Natural Environment) การพฒนาดานสภาพแวดลอมทางธรรมชาตน ถอวามความส าคญตอทงการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตทอยเดมและการพฒนาเพมเตมตอยอดใหทรพยากรธรรมชาตใหมคณภาพมากขนเพอรองรบการพฒนาเมองอยางยงยนตอไป

22

• กำรพฒนำดำนกำรเรยนรของเมอง (City Learning & Knowledge anagement) การพฒนาเมองควรจะตองเนนใหเกดการพฒนาดานการเรยนรของประชาชนใน

เมอง ใหตระหนกถงความจ าเปนและทศทางการพฒนาเมอง อนจะน าไปสความเขาใจและความรวมมอในการพฒนาเมองโดยใชความรความสามารถมาสนบสนนการพฒนาเมองอยางเตมความสามารถ ทงนการพฒนาดานการเรยนรของเมองจะเกยวของโดยตรงกบการจดการความรของเมอง

• กำรพฒนำดำนโครงสรำงพ นฐำนทำงกำยภำพ (City Physical Infrastructure) การพฒนาเมองจะเกยวกบโดยตรงกบการพฒนาดานโครงสรางพนฐานทางกายภาพ

ของเมอง ทจะสะทอนถงความทนสมย ความชาญฉลาดในการรองรบความตองการ ในอนาคตของประชาชน ทงนการพฒนาโครงสรางพนฐานทางกายภาพจะตองสอดรบ กบเปาหมายการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development Goals)(SDG) ดวย

• กำรพฒนำดำนกำรก ำกบดแลเมอง (City Governance) การพฒนาเมองจะตองใหความส าคญกบเรองการก ากบดแลเมองใหเกดความปลอดภย สงบสข และนาอย โดยตองครอบคลมประเดนการด ารงชวตของประชาชนใหมคณภาพชวตทดตงแตเกดจนตาย โดยการก ากบดแลเมองทดนนจะน าไปสการพฒนาเมองอยางยงยนตอไป

3. แนวทำงกำรพฒนำเมองอยำงชำญฉลำด (Smart Development Guidelines) การจดท าแผนแมบทการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด (Smart Development Plan) เมอไดรบ

ความเหนชอบจาก คณ ะกรรมการระดบจ งหวด ตลอดจนผ ม ส วนไดส วน เสยแล ว ควรจะเขาสกระบวนการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดโดยก าหนดมตทควรจะตองด าเนนการอยางเตมประสทธภาพ และแตงตงคณะท างานดงตอไปน

• กำรสรำงควำมตระหนกรและสรำงกำรมสวนรวม (Awareness and Participation) เพอใหประชาชนและผมสวนไดสวนเสยกบการพฒนาเมองไดรบทราบและเขาใจใน

ทศทาง/วสยทศนของเมองตามความตองการและความจ าเปนทเมองจะตองไดรบการพฒนาอยางชดเจน คณะท างานจะด าเนนการสรางการมสวนรวมใหครอบคลมทกภาคสวนในรปแบบทเหมาะสม อนจะท าใหเกดความเขาใจและตระหนกถงความจ าเปน และน าไปสความรวมมอในการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด(Smart City) ทงนเปาหมายของการมสวนรวมนนตองการใหผทมสวนไดสวนเสยไดมโอกาสเขามารวมกนพฒนาเมองในขอบเขตความรบผดชอบทไดรบมอบหมายอยางเหมาะสมซงผานการขบเคลอนและประสานงานโดยคณะท างานพฒนาเมอง

• กำรบรหำรจดกำรเงนทน (Capital Management) แนวทางในการบรหารจดการทนของการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดนน

คณะท างานจะตองใหความส าคญกบการบรหารจดการทน ตงแตการระดมทน การใชจายเงนทน การจดการผลตอบแทนทไดจากการลงทนอยางมประสทธภาพ โปรงใส และเปนธรรม โดยอาจจะมการตงคณะท างานพฒนาเมองจะตองบรหารจดการทนใหครอบคลมทกมตทเกยวของ อาท รปแบบของการระดมทน (การจดตงกองทนพฒนาเมอง การระดมทนดวยพนธบตร เปนตน) แนวทางการลงทน การบรหารจดการเงนรายไดและผลตอบแทน

23

• กำรพฒนำทรพยำกรเพอรองรบกำรพฒนำเมองในระยะยำว (Long-Term Resources Management)

การพฒนาเมองเพอมงสการเปนเมองอจฉรยะ (Smart City) นนจ าเปนตองใชระยะเวลาและทรพยากรอยางมาก ดงนนหากมทรพยากรไมเพยงพอตอการด าเนนการในระยะยาวแลว กจะท าใหการพฒนาเมองอาจจะไมส าเรจตามเปาหมายทตงไว ดงนนแนวทางทคณะท างานพฒนาเมองจะตองพฒนาทรพยากรของเมองใหมความพรอมทงในเชงคณภาพและมปรมาณเพยงพอสามารถรองรบการพฒนาเมองไดอยางมประสทธภาพนนจะตองพฒนาใหเกดสมดลของทรพยากร อนประกอบไปดวย ทรพยากรมนษย ทรพยากรทางธรรมชาต (ทดน แหลงน า พนทสเขยว เปนตน) รวมถงการพฒนาเครองมอและเทคโนโลยทจ าเปนตางๆ ทงนการพฒนาทรพยากรเหลานอาจจะตองใชเวลานาน ดงนนหากมความจ าเปนเรงดวนอาจจะสรรหาจากพนทอนมาเสรมใหเกดความสมบรณยงขน นอกจากนนระหวางการพฒนาด าเนนไปกจ าเปนอนรกษทรพยากรทไดพฒนาไวแลวอยางเตมทไมใหถกท าลายหรอดอยคาลงไปจากการพฒนาเมองเอง

• กำรใชประโยชนจำกเทคโนโลยในกำรพฒนำเมอง (Technology Utilization) การพฒนาเมองเพอมงสการเปนเมองอจฉรยะ (Smart City) จ าเปนตองมการ

ประยกตใชเทคโนโลยในหลากหลายมตเพอใหเกดประสทธภาพในการบรหารเมองอยางชาญฉลาด ทงนการออกแบบการใชเทคโนโลยจะขนอยกบตองการตางกน มทรพยากรแตกตางกน มทศทางการพฒนาทอาจจะไมเหมอนกน ดงนนการเลอกทจะประยกตใชประโยชนจากเทคโนโลยประเภทใดชนดใดมากนอยแคไหนขนอยกบแผนแมบทการพฒนาเมองเปนส าคญ

• กำรพฒนำโครงสรำงเชงสงคม (Social Infrastructure Development) การพฒนาเมองอยางชาญฉลาด(Smart City) จะไมสมบรณหากขาดมตของการ

พฒนาโครงสรางเชงสงคม ซงถอเปนประเดนส าคญของการสรางขดความสามารถทางการแขงขนของประเทศ โดยโครงสรางเชงสงคมมความส าคญมากตอการด ารงชวตของประชาชนในเมอง ดงนนหลกการ การพฒนาเมองอจฉรยะจะตองสรางวถชวตทเหมาะสมตอการด ารงชวตในเมอง ตลอดจนจะตองมการก าหนดมาตรฐานความเปนเมอง (ซงแตละเมองอาจจะมมาตรฐานความเปนเมองไมเหมอนกนกเปนไปได) ทงนโครงสรางทางสงคมยงหมายรวมถงกฎ ระเบยบ ขอบงคบ ทเกยวของกบการบรหารจดการเมองดวย ซงคณะท างานตองพจารณารายละเอยดของกฎ ระเบยบ ขอบงคบ ใหเหมาะสมและเออตอการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด

4. กลไกกำรพฒนำเมองอยำงชำญฉลำด (Smart Development Mechanism) เพอใหการพฒนาด าเนนไปไดอยางมประสทธภาพอยางเปนระบบและราบรน จะตองมการสรางกลไกการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดขนมารองรบกระบวนการต างๆในแตละบรบทของการพฒนา โดยกลไกเหลานจะท าใหมนใจไดวา การพฒนาเมองในแตละขนตอนไดรบการวเคราะห สงเคราะห วางแผน ด าเนนการ ตดตามและประเมนผลอยางเปนระบบมความตอเนองตลอดเวลา อนจะน าไปสการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดอยางยงยน โดยมกลไกส าคญดงตอไปน

24

• คณะกรรมกำรพฒนำเมองอจฉรยะ (Smart City) ควรจะตองมการแตงตง คณะกรรมการพฒนาเมองอจฉรยะ ขนมาอยางเปน

ทางการ อนประกอบไปดวย ตวแทนจากภาคราชการ ตวแทนจากภาคธรกจ ตวแทนจากภาคประชาสงคม ซงมบทบาทและหนาทในการใหความคดเหนในการก าหนดทศทางของการพฒนาเมอง พจารณาใหความเหนชอบตอแผนแมบท และการก ากบดแล ตลอดจนใหการสนบสนนการพฒนาเมองใหเกดขนอยางมประสทธภาพ เปนธรรมและโปรงใส เพอใหเกดความยงยนของการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดในทกมต

• คณะท ำงำนพฒนำเมองอจฉรยะ (Smart City) เพอใหการพฒนาเมองเปนไปอยางตอเนอง มประสทธภาพ ควรจะตองมการแตงตง

คณะท างานขนมาอยางเปนทางการ อนประกอบไปดวยตวแทนจากภาคราชการ ตวแทนจากภาคธรกจ ตวแทนจากภาคประชาสงคม ซงรบผดชอบหลกในการขบเคลอนกจกรรมตางๆในการพฒนาเมองใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ เปนธรรมและโปรงใส คณะท างานพฒนาจะตองวเคราะหและสงเคราะหขอมลทเกยวของในระดบเมอง ระดบจงหวด ระดบภาค ระดบประเทศ และระดบภมภาค ตลอดจนระดบโลก เพอจดท าเปนแผนแมบทการพฒนาเมองอยางชาญฉลาด คณะกรรมการพฒนาเมองอจฉรยะ (Smart City) โดยแผนแมบทฯทน าเสนอจะตองครอบคลมเนอหารายละเอยดทส าคญในทกมต โดยคณะท างานฯ จะเปนผรบผดชอบในการขบเคลอนใหเปนไปตามแผนแมบทฯนอกจากนนคณะท างานยงจะ รบผดชอบในการตดตาม ประเมนผล และรายงานความคบหนา ปญหา อปสรรค โอกาส และประเดนส าคญทประสบจากการด าเนนโครงการ ใหกบคณะกรรมการพฒนาเมองอจฉรยะ (Smart City) ไดรบทราบอยางตอเนอง

• City Development Sandbox เนองจากการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดนนอาจจะมบางมตของการพฒนาทเปน

เรองใหมทยงไมเคยมการพฒนามากอนหรออาจจะเคยพฒนามาแลวแตมบรบททแตกตางออกไปอนจะกอใหเกดผลกระทบในวงกวางหรอผลกระทบทสงตอประชาชน จงควรน าเอาการพฒนาในมตนนมาผานกระบวนการทดสอบความเปนไปไดและผลกระทบตอการด ารงชวตของประชาชนในรปแบบทเนนการจ าลองและการวเคราะหเชงลกในลกษณะทเรยกวา City Development Sandbox ซงจะเนนใหทกภาคสวนทเกยวของเขามามสวนรวมในการทดสอบการพฒนาใน City Development Sandbox นเพอใหไดมมมองครอบคลมทกมตจากทกภาคสวนเทาทเปนไปได ซงเมอคณะท างานและสภาพฒนาเมองไดพจารณารวมกนถงความเหมาะสมของการพฒนาเมองทอยใน Sandbox วาสมควรน าไปสการพฒนาจรงแลว กใหน ามตของการพฒนาเมองนนไปสการพฒนาเมองใหเปนรปธรรมตอไป

• City Development Cockpit (Monitoring Evaluating & Reporting) เพอใหการพฒนาเมองเปนไปอยางตอเนองตามแผนแมบทการพฒนาเมองอยาง

ชาญฉลาด(Smart City) จงจ าเปนตองมการตดตาม ประเมนผล และรายงานผลการพฒนาเมองอยางตอเนอง โดยเนนทจะตดตามผลผลต (Outputs) ผลลพธ (Outcomes) และผลกระทบ (Impact) ของการพฒนาเมองซงจะตองมาประเมนวาเปนไปตาม แผนแมบททก าหนดไวหรอไมอยางไร และจะตองมการรายงานอยางตอเนองและ

25

เปนปจจบนทสด เพอใหการบรหารจดการการพฒนาเมองและการก ากบดแลการพฒนาเมองมประสทธภาพ โปรงใส และเปนธรรม

ทงนการตดตาม ประเมนผล และรายงานผลการพฒนาเมองอยางชาญฉลาดนน ควรจะด าเนนการในลกษณะทสามารถสอสารขอมลใหแกคณะกรรมการพฒนาเมองอ จ ฉ ร ย ะ (Smart City) โด ยคณ ะท างาน พ ฒ น า เม อ ง ใน ล ก ษ ณ ะท เป น City Development Cockpit ทมการแสดงผลในเชงปรมาณทสามารถเขาใจไดงาย ซงขอมลทอยใน City Development Cockpit นควรจะไดรบการเผยแพรใหแกประชาชน ในเมองไดรบรดวยความโปรงใสเพอทเกดการมสวนรวมจากประชาชนในเมองดวย

ภายใตกระบวนการพฒนาเมองอางชาญฉลาดของจงหวดเชยงใหม จะใหความส าคญตอรปแบบการ ออกแบบเมองภายใตกรอบแนวคดดาน Smart City ตามรปแบบสากล โดยใหความส าคญกบการยกระดบ คณภาพชวต และคณคาการใชประโยชนของมนษย ส าหรบประชาชนชาวเชยงใหมเปนส าคญภายใตกรอบแนวคด และดชน (Indicators) เพอสนบสนนการออกแบบการพฒนา Smart City เปนส าคญ

26

บทท 3 กำรวเครำะหศกยภำพของ Smart City จงหวดเชยงใหม

1. กำรวเครำะหถงจดแขง จดออน โอกำส และอปสรรค (SWOT Analysis) ของจงหวด เชยงใหมเปนจงหวดทมประวตศาสตรอนยาวนาน มวฒนธรรมลานนาทโดดเดน มแหลงทองเทยว

ทางธรรมชาต ทมปาไมภเขาสวยงามสลบซบซอน แตในดานของการรองรบการจดงานไมซระดบนานาชาตนน ยงจ าเปนทจะตองไดรบการพฒนาอกมาก ซงจากการรวบรวมและวเคราะหถงจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคตอการพฒนาจงหวดเชยงใหมใหเปน Smart City มรายละเอยด ดงน

1.1 กำรวเครำะหควำมสมพนธ TOWS Matrix จากการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และภยคกคามของจงหวดเชยงใหมดงกลาวสามารถ

น ามาวเคราะหความสมพนธแบบแมตทรกซเพอก าหนดทศทาง/แนวทางการพฒนาหลกดงน

แผนภำพแสดงกำรวเครำะหควำมสมพนธแบบแมตทรกซ (TOWS Matrix)

External Opportunities (O) 1. 2. 3. 4.

External Threats (T) 1. 2. 3. 4.

Internal Strengths(S) 1. 2. 3. 4.

SO "Maxi-Maxi" Strategy Strategies that use

strengths to maximize opportunities.

ST "Maxi-Mini" Strategy Strategies that use

strengths to minimize threats.

Internal Weaknesses (W) 1. 2. 3. 4.

WO "Mini-Maxi" Strategy

Strategies that minimize weaknesses by taking advantage of

opportunities.

WT "Mini-Mini" Strategy

Strategies that minimize weaknesses and avoid threats.

1) การพฒนาจดแขงใหโดดเดนและการใชประโยชนจากโอกาสเพอเสรมขอไดเปรยบ (SO Strategy- "Maxi-Maxi" Strategy) 2) การพฒนาจดแขงใหโดดเดนและการลดปจจยภายนอกเพอเสรมจดแขง (SO Strategy- "Maxi-Mini" Strategy) 3) การลดจดออนโดยใชประโยชนจากโอกาส (WO Strategy- "Mini-Maxi" Strategy) 4) การลดจดออนโดยหลกเลยงการเผชญอปสรรค (WT Strategy- "Mini-Mini" Strategy)

27

1) กำรพฒนำจดแขงใหโดดเดนและกำรใชประโยชนจำกโอกำสเพอเสรมขอไดเปรยบ (SO Strategy - "Maxi-Maxi" Strategy)

กลยทธเชงรก

จดแขง (Strengths) โอกำส (Opportunities) ๑ จงหวดเชยงใหมมฐานทางเศรษฐกจท

หลากหลาย ๑ นโยบายของรฐบาลและหนวยงานสวนกลาง

ทสงเสรมใหเชยงใหมเปน MICECITY ๒ มแหลงทองเทยวทมชอเสยงจ านวนมากและ

รปแบบการทองเทยวทหลากหลาย ๒ นโยบายรฐบาลทสงเสรมใหประเทศไทยเปน

ศนยกลางการผลตอาหารของโลก ๓ เปนศนยกลางการบรการดานสขภาพของ

ภาคเหนอ ๓ ความสนใจของนกทองเทยวในรปแบบการ

ทองเทยวเชงวฒนธรรม เชงนเวศและเชงสขภาพ

๔ มภาพลกษณของการเปนแหลงผลตอาหาร พชผก ผลไม และไมดอกไมประดบเมองหนาวทโดดเดน

๔ นโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจ เขตการคาเสร

๕ มวฒนธรรมทโดดเดนเปนเอกลกษณ ๕ การขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน

๖ มความพรอมดานเสนทางการขนสง และคมนาคมทเชอมตอพนทตางๆ ในอาเซยน GMS และ BIMSTEC

๖ นโยบายพฒนาระบบโครงสรางพนฐานดานการคมนาคมของประเทศ

๗ เปนแหลงตนน า มทรพยากรธรรมชาตและระบบนเวศทหลากหลาย

๗ นโยบายและการตระหนกถงความส าคญของการพฒนาสงคมและชมชน และการพฒนาอยางสมดล

๘ เปนศนยกลางบรการการศกษาของภาคเหนอ ๘ การขยายตวของธรกจโรงแรมและสปาสงผลใหเกดความตองการผลตภณฑหตถกรรมลานนา

๙ เปนแหลงผลตสนคาหตถกรรมสรางสรรค ๙ กระแสความนยมของชาวไทยและชาวตางชาตทมตอการศกษา การท างาน การทองเทยว และการอยอาศยในพนทจงหวดเชยงใหม

๑๐ มสถานททรองรบการจดกจกรรมระดบนานาชาต

๑๐ รฐบาลก าหนดยทธศาสตรและคาเปาหมายในการพฒนาประเทศดานการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม

๑๑ นโยบายของรฐบาลในการสงเสรมจงหวดเชยงใหมใหเปนเมองเกษตรปลอดภย/เกษตรสเขยว

๑2 นโยบายของรฐบาลในการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม มงเนนการบรการประชาชน และปองกนการทจรต

28

ผลจากการวเคราะห โดยใชจดแขงรวมกบประโยชนจากโอกาส สรปไดวา จงหวดเชยงใหม ควรก าหนดกลยทธเชงรก กลาวคอ การพฒนาเศรษฐกจบนพนฐานทรพยากรธรรมชาตและการเกษตรท อดมสมบรณ ความพรอมดานสถานททองเทยวทหลากหลาย วฒนธรรมทโดดเดนเปนเอกลกษณ เพอสรางรายไดและการเตบโตทางเศรษฐกจจากโอกาสดานการคา การลงทน การคมนาคมขนสง และการเคลอนยายคนทขยายตวมากขน อนเปนโอกาสทเกดขนจากทงนโยบาย/การสนบสนนของรฐบาล การขยายตวทางเศรษฐกจและการสรางความรวมมอระหวางประเทศทเขมแขงมากยงขน ไมวาจะเปน การสรางและพฒนาปจจยแวดลอมใหเออตอการคาการลงทนทมมลคาเพมสง และเชอมโยงกบธรกจในชมชนและทองถน เชน ธรกจบรการสขภาพฮาลาล การสงเสรมการทองเทยวทมศกยภาพ ตอบสนองความตองการของกลมเปาหมาย เชน MICE Long Stay การทองเทยวเชงผจญภย เปนตน และการสงเสรมและพฒนาการใชภมปญญาทองถน สการผลตเชงสรางสรรค

ส าหรบดานสงคม จงหวดเชยงใหมสามารถใชจดแขงในดานการเปนศนยกลางทางการศกษาเพอศกษาวจยตลอดจนฝกอบรมเสรมสรางความรและทกษะใหแกบคลากรภาครฐ และภาคประชาชนในพนท โดยเฉพาะในดานการเตรยมตวเขาสประชาคมอาเซยน รวมทงการพฒนาองคความรและเทคโนโลยเพอเสรมสรางความเขมแขงใหแกภาคเศรษฐกจหรอภาคการผลตทส าคญของจงหวด เชน การคา การลงทน การทองเทยว และการบรการ เปนตน นอกจากน เนองจากเชยงใหมมจ านวนแหลงการศกษามากเปนอนดบ ทหนงของภาคเหนอ ผนวกกบสภาพทตงทางภมศาสตรทสะดวกตอการคมนาคมซงจะท าใหจงหวดเชยงใหมสามารถกาวไปสการเปนศนยกลางการศกษาของอาเซยนได ขณะเดยวกน การทจงหวดเชยงใหมเปนนครแหงวฒนธรรม ภมปญญา และประเพณทเปนเอกลกษณและโดดเดน จงหวดเชยงใหมจะตองใหความส าคญกบการสงเสรมการอนรกษ และสบสานคานยมและความเปนเอกลกษณทางวฒนธรรมดงกลาวใหแกเยาวชนรนตอๆ ไปเพอสรางความเขาใจทถกตองและคงไวซงความภาคภมใจในเอกลกษณของจงหวดเชยงใหม นอกจากน จงหวดเชยงใหมจะตองมงเนนความส าคญของการรกษาความสมบรณและสมดลในดานสงแวดลอมควบคไปกบการพฒนาดานอนๆ เพอรกษาฐานทรพยากรทส าคญตอการด ารงชวตและการพฒนาของจงหวดไดอยางยงยน

2) กำรพฒนำจดแขงใหโดดเดนและกำรลดปจจยภำยนอกเพอเสรมจดแขง (ST Strategy - "Maxi - Mini" Strategy)

จดแขง (Strengths) อปสรรค (Threats) ๑ จงหวดเชยงใหมมฐานทางเศรษฐกจท

หลากหลาย ๑ ผลกระทบทเกดจากภยธรรมชาตทงทเกด

จากมนษยและธรรมชาตโดยตรง ๒ มแหลงทองเทยวทมชอเสยงจ านวนมากและ

รปแบบการทองเทยวทหลากหลาย ๒ การอพยพยายถนของชาวไทยและ

ชาวตางชาตเขามาท างานและอยในพนท ท าใหเกดผลกระทบตอสงคม สงแวดลอม และระบบสาธารณปโภค

๓ เปนศนยกลางการบรการดานสขภาพของภาคเหนอ

๓ ผลกระทบจากวกฤตการณทางเศรษฐกจโลก

๔ มภาพลกษณของการเปนแหลงผลตอาหาร พชผก ผลไม และไมดอกไมประดบเมองหนาวทโดดเดน

๔ การแขงขนทรนแรงจากขอตกลงการคาเสร และนโยบายการกดกนทางการคา

๕ มวฒนธรรมทโดดเดนเปนเอกลกษณ ๕ ตนทนปจจยการผลตและการบรการทสงขน

29

กลยทธเชงแกไข

ผลจากการวเคราะหโดยการพฒนาจดแขงรวมกบการลดอปสรรคจากภายนอก สรปไดวาจงหวด

เชยงใหมควรก าหนดกลยทธเชงแกไข กลาวคอ การเสรมสรางความเขมแขงของภาคการผลตทส าคญของจงหวดเพอสรางภมคมกนจากผลกระทบภายนอก เชน การแขงขนทางดานสนคาเกษตร การแขงขนดานการทองเทยวเชงวฒนธรรม ประวตศาสตรทเพมมากขนในระดบภมภาคอาเซยน รวมทงวกฤตการณทางเศรษฐกจทเกดขนในภมภาคอนๆ ของโลก โดยจะตองปรบปรงหวงโซอปทานการผลต อตสาหกรรม และการบรการ เพอลดตนทนและเพมประสทธภาพการผลต การรกษาเอกลกษณทางดานการทองเทยวใหคงเสนหและคณคา การสรางมาตรฐานทางดานการบรการ เชน การบรการสขภาพ อตสาหกรรมไมซ ใหมคณภาพเปนทยอมรบ ตลอดจนการอนรกษ/ฟนฟฐานทรพยากรธรรมชาตใหมความสมบรณเพอบรรเทาผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการพฒนาเทคโนโลยและเพมประสทธภาพ การอนรกษพลงงานและการใชพลงงานทดแทนใหเหมาะสมและยงยน

3) กำรลดจดออนโดยใชประโยชนจำกโอกำส (WO Strategy- "Mini-Maxi" Strategy)

กลยทธเชงปองกน

จดแขง (Strengths) อปสรรค (Threats) ๖ มความพรอมดานเสนทางการขนสง และ

คมนาคมทเชอมตอพนทตางๆ ในอาเซยน GMS และ BIMSTEC

๖ การเกดอบตภยและโรคภยใหม ๆ

๗ เปนแหลงตนน า มทรพยากรธรรมชาตและระบบนเวศทหลากหลาย

๗ ขอจ ากดและกฎระเบยบทเปนอปสรรค ตอการท างาน

๘ เปนศนยกลางบรการการศกษาของภาคเหนอ ๘ แนวโนมราคาพลงงานทมความผนผวน ๙ เปนแหลงผลตสนคาหตถกรรมสรางสรรค ๙ ผลกระทบของการเปดเสรทางเศรษฐกจ

ของอาเซยนตอ SMEs ๑๐ มสถานททรองรบการจดกจกรรมระดบ

นานาชาต ๑๐ เปนพนทหลกในการลกลอบน าเขายาเสพตด

จากประเทศเพอนบาน

จดออน (Weakness) โอกาส (Opportunities)

๑ ปญหาการจดการทรพยากรและสงแวดลอม ๑ นโยบายของรฐบาลและหนวยงานสวนกลาง ทสงเสรมใหเชยงใหมเปน MICE CITY

๒ ความแตกตางของรายไดระหวางเขตเมองและชนบท

๒ นโยบายรฐบาลทสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตอาหารของโลก

๓ การจดการพนทชายแดนยงไมเปนรปธรรมเทาทควร

๓ ความสนใจของนกทองเทยวในรปแบบการทองเทยวเชงวฒนธรรม เชงนเวศและ เชงสขภาพ

๔ ขาดระบบขนสงสาธารณะทมประสทธภาพ ๔ นโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจ เขตการคาเสร

30

ผลจากการวเคราะหโดยการลดจดออนโดยใชประโยชนจากโอกาส สรปไดวาจงหวดเชยงใหม ควรก าหนดกลยทธเชงปองกน กลาวคอ ในเชงเศรษฐกจ ไดแก การใหความส าคญกบการพฒนาระบบ การขนสงสาธารณะภายในจงหวดเชยงใหมซงยงขาดการออกแบบและบรหารจดการทมประสทธภาพ โดยเชอมโยงโอกาสจากการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานดานการคมนาคมของประเทศ การวางแผนและก าหนดแนวทางการพฒนาสนคาทางการเกษตรของจงหวดใหสอดคลองกบทศทาง/นโยบายในการสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตอาหารของโลก

ในดานสงคม เนองจากจงหวดเชยงใหมยงมความเหลอมล าระหวางประชากรเมองและประชากรชนบทอยางเหนไดชดซงสงผลใหคณภาพชวตของประชาชนและการเขาถงการบรการของภาครฐมความแตกตางกน โดยเฉพาะอยางยงการบรการทางดานการศกษา หรอสขภาพ ทยงมคณภาพไมเทาเทยมกน ดงนนจงหวดเชยงใหมควรจะตองใหจะตองใหความส าคญในเรองการลดความเหลอมล าดงกลาวโดยการใชโอกาสจากนโยบายของภาครฐทวาดวยการลดความเหลอมล าทางสงคมในการพฒนาจงหวดเชยงใหม รวมทงการใหความส าคญกบการยกระดบมาตรฐานแรงงานในพนทเพอใหสอดคลองกบโอกาสทางเศรษฐกจและความตองการของตลาดแรงงานทขยายตวมากขนอนเนองมาจากการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบานและความรวมมอทางเศรษฐกจในระดบภมภาค การสงเสรมและสรางสภาวะแวดลอมทดของเดก และเยาวชน

จดออน (Weakness) โอกาส (Opportunities) ๕ ขาดระบบการจดการแรงงานทม

ประสทธภาพ ๕ การขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเพอน

บาน ๖ การจดการหวงโซอปทานดานการเกษตร

อตสาหกรรม และบรการขาดประสทธภาพ ๖ นโยบายพฒนาระบบโครงสรางพนฐานดานการ

คมนาคมของประเทศ ๗ เจาหนาทของรฐและประชาชนในพนทยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบภยคกคามดานความมนคงในการเขาสประชาคมอาเซยน

๗ นโยบายและการตระหนกถงความส าคญของการพฒนาสงคมและชมชน และการพฒนาอยางสมดล

๘ ขาดแผนแมบทการพฒนาจงหวดเชยงใหมระยะยาว

๘ การขยายตวของธรกจโรงแรมและสปาสงผลใหเกดความตองการผลตภณฑหตถกรรมลานนา

๙ ปญหาการศกษาทจะตองไดรบการพฒนาในเชงคณภาพและโอกาสในการเขาถงอยางทวถงและ เทาเทยมใหมากขน

๙ กระแสความนยมของชาวไทยและชาวตางชาตทมตอการศกษา การท างาน การทองเทยว และการอยอาศยในพนทจงหวดเชยงใหม

๑๐ ปญหาคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกน

๑๐ รฐบาลก าหนดยทธศาสตรและคาเปาหมายในการพฒนาประเทศดานการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม

๑๑ กลมเดกและเยาวชนกลมเสยงมแนวโนมการเขาสวงจรปญหายาเสพตดเพมสงขน

๑๑ นโยบายของรฐบาลในการสงเสรมจงหวดเชยงใหมใหเปนเมองเกษตรปลอดภย/เกษตร สเขยว

12 ปญหาจากการเปนสงคมสงอาย ๑๒ นโยบายของรฐบาลในการสงเสรมคณธรรม จรยธรรม มงเนนการบรการประชาชน และปองกนการทจรต

31

เพอลดปญหาพฤตกรรมเสยงและการแสดงออกทไมพงประสงค และการก าหนดมาตรการเชงปองกนปญหาสงแวดลอมในพนท โดยเฉพาะปญหาหมอกควนไฟปา ปญหาการจดการขยะทงในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว การสรางความรวมมอระหวางประเทศในการแกไขปญหาบรเวณแนวชายแดนระหวางกนใหมากยงขน รวมทงการสรางความตระหนกรทรอบดานเกยวกบผลกระทบดานความมนคงทอาจจะเกดขนจากการเขาสประชาคมอาเซยนเพอวางแผนและเตรยมการอยางเปนระบบ

ขณะเดยวกนในดานการบรหารจดการภาครฐ เนองจากรฐบาลใหความส าคญในการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงานภาครฐและการแกไขปญหาความเดอดรอน/การใหบรการประชาชนผานชองทาง ทสะดวกรวดเรวมากยงขน ดงนน จงหวดเชยงใหมจงควรทจะสงเสรมการท างานอยางบรณาการโดยมงเนน การท างานโดยใหประชาชนเขามามสวนรวมมากขน การพฒนาชองทางการรบฟงปญหาความเดอดรอนของประชาชนโดยเฉพาะอยางยงการพฒนาศนยด ารงธรรมของจงหวดและอ าเภอ และการสรางเครอขาย ในทกภาคสวน เปนตน

4) กำรลดจดออนโดยหลกเลยงกำรเผชญอปสรรค (WT Strategy- "Mini-Mini" Strategy) กลยทธเชงรบ

จดออน (Weakness) อปสรรค (Threats)

๑ ปญหาการจดการทรพยากรและสงแวดลอม ๑ ผลกระทบทเกดจากภยธรรมชาต ทงทเกดจากมนษยและธรรมชาตโดยตรง

๒ ความแตกตางของรายไดระหวางเขตเมองและชนบท

๒ การอพยพยายถนของชาวไทยและชาวตางชาตเขามาท างานและอยในพนท ท าใหเกดผลกระทบตอสงคม สงแวดลอม และระบบสาธารณปโภค

๓ การจดการพนทชายแดนยงไมเปนรปธรรมเทาทควร

๓ ผลกระทบจากวกฤตการณทางเศรษฐกจโลก

๔ ขาดระบบขนสงสาธารณะทมประสทธภาพ ๔ การแขงขนทรนแรงจากขอตกลงการคาเสร และนโยบายการกดกนทางการคา

๕ ขาดระบบการจดการแรงงานทมระสทธภาพ ๕ ตนทนปจจยการผลตและการบรการทสงขน ๖ การจดการหวงโซอปทานดานการเกษตร

อตสาหกรรม และบรการขาดประสทธภาพ ๖ การเกดอบตภยและโรคภยใหม ๆ

๗ เจาหนาทของรฐและประชาชนในพนทยงขาดความรความเขาใจเกยวกบภยคกคามดานความมนคงในการเขาสประชาคมอาเซยน

๗ ขอจ ากดและกฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการท างาน

๘ ขาดแผนแมบทการพฒนาจงหวดเชยงใหมระยะยาว

๘ แนวโนมราคาพลงงานทมความผนผวน

๙ ปญหาการศกษาทจะตองไดรบการพฒนาในเชงคณภาพและโอกาสในการเขาถงอยางทวถงและเทาเทยมใหมากขน

๙ ผลกระทบของการเปดเสรทางเศรษฐกจของอาเซยนตอ SMEs

๑๐ ปญหาคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกน

๑๐ เปนพนทหลกในการลกลอบน าเขายาเสพตดจากประเทศเพอนบาน

32

ผลจากการวเคราะหการลดจดออนโดยหลกเลยงการเผชญภยคกคาม สรปไดวา จงหวดเชยงใหมควรก าหนดกลยทธเชงรบ กลาวคอ ในมตความมนคง เนองจากจงหวดเชยงใหมมพนทชายแดนทตดกบประเทศเพอนบานซงมความเสยงตอการลกลอบน าเขายาเสพตด และการขามแดนผดกฎหมาย รวมทงภยคกคาม ในรปแบบอน ๆ ท าใหจงหวดตองใหความส าคญกบการบรหารจดการพนทชายแดนใหมประสทธภาพมากยงขน โดยการบรณาการความรวมมอจากทกภาคสวน ทงฝายปกครอง ทหาร ต ารวจ หนวยงานดานความมนคง/องคกร เครอขายในพนท และภาคประชาชนในการวางแผนเพอรบมอและแกไขปญหารวมกน ขณะทในดานการบรหารงานภาครฐ เนองจากบคลากรและประชาชนในพนทยงมความรความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยนในระดบทแตกตางกน ดงนนจงหวดเชยงใหมควรทจะใหความส าคญในการเตรยมพรอมบคลากรตอการเปลยนแปลงอนเปนผลมาจากการเขาสประชาคมอาเซยน โดยมงเนนการพฒนาขดสมรรถนะของบคลากร การสรางสอประชาสมพนธ และการเผยแพรองคความรทเกยวของใหแพรหลายครอบคลมภาคสวนตาง ๆ ใหมากขน

2. กำรวเครำะหจดแขง จดออน โอกำส อปสรรค ของกำรออกแบบเมองอจฉรยะจงหวดเชยงใหม

จดแขง (Strength) โอกำส (Opportunity)

1. เชยงใหมเปนจดหมายหลกของอตสาหกรรมทองเทยวทมความหลากหลาย ทงแหลงทองเทยวเชงนเวศน และแหลงทองเทยวชมชน

2. เชยงใหมมความโดดเดนทางวฒนธรรมลานนา ทสามารถดงดดนกทองเทยวไดเปนจ านวนมากในแตละป

3. มโรงพยาบาลในพนทเปนจ านวนมาก และมคารกษาทคมคากวาการรกษาพยาบาลในตางประเทศ

4. เปนศนยกลางการศกษาทางภาคเหนอ โดยมสถานศกษาชนน าจ านวนมาก

5. มศนยประชมทรองรบการจดกจกรรมระดบนานาชาต

6. เชยงใหมมสธารณปโภคพนฐาน และสาธารณปการทไดมาตรฐาน หลายระดบ ทเออใหเกดกระบวนการพฒนา Smart City

7. เชยงใหมมความพรอมดานการบรการสาธารณะและดานการเดนทาง

1. นกทองเทยวในปจจบน และแนวโนมใน อนาคตมความสนใจรปแบบการทองเทยวดวยตนเองและใชระบบ aplication ในการตดสนใจในการทองเทยวมายงขน

2. การพฒนาเขาสการเปนเมองมรดกโลกของเมองเชยงใหม

3. ผใชบรหารดานการแพทย มแนวโนมใหความส าคญกบการแพทยเชงปองกนมาขน

4. มนโยบายของภาครฐในการสนบสนนงบประมาณการลงทนภายในจงหวด

5. มการตนตวของผประกอบการในจงหวด โดยมการพฒนาการใชเทคโนโลยมาเปนเครองมอ ในการบรหารกจการมากขน

6. นโยบายของรฐบาล ใหการสนบสนนใหเชยงใหม เปนเมองตนแบบหนงในสามของเมองทจะกาวเขาสการเปนเมองอจฉรยะ

จดออน (Weakness) อปสรรค (Threats)

๑๑ กลมเดกและเยาวชนกลมเสยงมแนวโนมการเขาสวงจรปญหายาเสพตดเพมสงขน

12 ปญหาจากการเปนสงคมผสงอาย

33

จดออน (Weakness) อปสรรค (Threat)

1. มขอจ ากดดานความเขาใจในแนวคดดาน Smart City ของภาคประชาชน

2. มปญหาดานระเบยบ กฎหมาย และขอปฎบตทไมอ านวยตอการลงทนดาน Smart City

3. มปญหาดานการจดการทรพยากรและสงแวดลอม รวมถงปญหาทางดานมลภาวะทางอากาศ

4. มหนวยงานทขบเคลอนดาน Smart City เปนจ านวนมากแตไมมการบรณาการรวมกน และขาดคณะท างานกลางในการขบเคลอนระดบเมอง

1. การขาดแคลนผเชยวชาญดานSmart City ทเขาใจในบรบทของเชยงใหม หากแตมผทมความตองการบคลากรสนบสนนดาน Smart City เพมสงขนอยางตอเนอง

2. กฎระเบยบในปจจบน ไมเออตอการลงทนดาน Smart City

3. ขาดมาตรการสงเสรมการพฒนาดาน Smart City อยางเปนรปธรรม

4. ขาดงบประมาณในการลงทนดานสาธารณปโภค / สาธารณปการ ดาน Smart City

กำรวเครำะหควำมสมพนธแบบ เมทรกซของจงหวด

เชยงใหม

โอกำส (Opportunity) อปสรรค (Threat)

1. นกทองเทยวในปจจบน และแนวโนมในอนาคตมความสนใจรปแบบการทองเทยวดวยตนเองและใชระบบ aplication ในการตดสนใจในการทองเทยวมายงขน

2. การพฒนาเขาสการเปนเมองมรดกโลกของเมองเชยงใหม

3. ผใชบรหารดานการแพทย มแนวโนมใหความส าคญกบการแพทยเชงปองกนมาขน

4. มนโยบายของภาครฐในการสนบสนนงบประมาณการลงทนภายในจงหวด

5. มการตนตวของผประกอบการในจงหวด โดยมการพฒนาการใชเทคโนโลยมาเปนเครองมอ ในการบรหารกจการมากขน

6. นโยบายของรฐบาล ใหการสนบสนนใหเชยงใหม เปนเมองตนแบบหนงในสามของเมองทจะกาวเขาสการเปนเมองอจฉรยะ

1. การขาดแคลนผเชยวชาญดานSmart City ทเขาใจในบรบทของเชยงใหม หากแตมผทมความตองการบคลากรสนบสนนดาน Smart City เพมสงขนอยางตอเนอง

2. กฎระเบยบในปจจบน ไมเออตอการลงทนดาน Smart City

3. ขาดมาตรการสงเสรมการพฒนาดาน Smart City อยางเปนรปธรรม

4. ขาดงบประมาณในการลงทนดานสาธารณปโภค / สาธารณปการ ดาน Smart City

34

จดแขง (Strength) กำรพฒนำจดแขงใหโดดเดนและใชประโยชนจำกโอกำสเพอเสรมขอไดเปรยบ(Promote & Win)

กำรพฒนำจดแขงใหโดดเดนและกำรลดปจจยภำยนอกเพอเสรม

จดแขง (Develop)

1. เชยงใหมเปนจดหมายหลกของอตสาหกรรมทองเทยวทมความหลากหลาย ทงแหลงทองเทยวเชงนเวศน และแหลงทองเทยวชมชน

2. เชยงใหมมความโดดเดนทางวฒนธรรมลานนา ทสามารถดงดดนกทองเทยวไดเปนจ านวนมากในแตละป

3. มโรงพยาบาลในพนทเปนจ านวนมาก และมคารกษาทคมคากวาการรกษาพยาบาลในตางประเทศ

4. เปนศนยกลางการศกษาทางภาคเหนอ โดยมสถานศกษาชนน าจ านวนมาก

5. มศนยประชมทรองรบการจดกจกรรมระดบนานาชาต

6. เชยงใหมมสธารณปโภคพนฐาน และสาธารณปการทไดมาตรฐาน หลายระดบ ทเออใหเกดกระบวนการพฒนา Smart City

7. เชยงใหมมความพรอมดานการบรการสาธารณะและดานการเดนทาง

• ใชวฒนธรรมในการสรางจดขายของเมองเพอผลกดนใหเชยงใหมเปนศนยกลางดานเมอง อจฉรยะทสรางสรรค (Creative Smart City)

• ใชประโยชนจากการเปนเมองวฒนธรรมทเปนมรดกโลกในการประชาสมพนธ Smart City

• จากการมโรงพยาบาลในพนทเปนจ านวนมากและมราคาไมสง และมความคมคา ประกอบกบความตองการของชาวตางชาตทเพมขน จงท าใหเชยงใหม มความพรอมทจะพฒนาดาน Smart Medical

• สนบสนนภาควชาการใน เชยงใหม เพอสงเสรมใหเกดถงความคด (Think Tank) ดาน Smart City ของจงหวด

• ใชประโยชนจากการเดนทางเขาสตวเมองทมความสะดวกและจากการมวฒนธรรมทเปนเอกลกษณ เพอกระตนการลงทนดานดจตอล และ เทคโนโลย ทเกยวของ

• จดตงคณะท างานเพอศกษาแนวทางในการปรบปรงขอจ ากดและระเบยบทมผลตอขอจ ากดในการลงทนดาน Smart City ของภาคเอกชน

• ออกแบบยทธศาสตรดาน Smart City อยางเปนรปธรรม ทงระยะ สน กลาง ยาว

35

จดออน (Weakness) กำรลดจดออนโดยใชประโยชน

จำกโอกำส(Develop) กำรลดจดออนโดยหลกเลยงกำร

เผชญอปสรรค

1. มขอจ ากดดานความเขาใจในแนวคดดาน Smart City ของภาคประชาชน

2. มปญหาดานระเบยบ กฎหมาย และขอปฎบตทไมอ านวยตอการลงทนดาน Smart City

3. มปญหาดานการจดการทรพยากรและสงแวดลอม รวมถงปญหาทางดานมลภาวะทางอากาศ

4. มหนวยงานทขบเคลอนดาน Smart City เปนจ านวนมากแตไมมการบรณาการรวมกน และขาดคณะท างานกลางในการขบเคลอนระดบเมอง

• สงเสรมระบบการใหความรและออกแบบกจกรรมการมสวนรวมกบภาคประชาชนอยางเปนรปธรรม

• จดท า แอพพลเคชน กลางของเมอง เพอเปนพนทสาธารณะ ในการเขาถงขอมลขาวสารของเมอง

• ใชประโยชนจากการพฒนาเขาสการเปนเมองมรดกโลกของเมองเชยงใหม ใหระดบนานาชาตเหนถงความสามารถในการแขงขนของเมองเชยงใหม

• สงเสรมการแพทยเพอการปอง กนโดยผานเทคโนโลย ระหวางแพทยกบผปวย

• ออกแบบนโยบายของภาครฐ ในการสนบสนนงบประมาณการลงทนภายในจงหวด

• ออกแบบมาตรการดานระเบยบและภาษทเกยวของ เพอจงใจใหเกดการลงทนดาน เทคโนโลย และดจตอล ในจงหวดเชยงใหม

• ใชประโยชน อยางเปนรปธรรม จากในการสนบสนนใหเชยงใหม เปนเมองตนแบบหนงในสามของเมองทจะกาวเขาสการเปนเมองอจฉรยะ

36

1) กำรพฒนำจดแขงใหโดดเดนและใชประโยชนจำกโอกำสเพอเสรมขอไดเปรยบ (กลยทธเชงรก/Promote & Win) • ใชวฒนธรรมในการสรางจดขายของเมองเพอผลกดนใหเชยงใหมเปนศนยกลางดานเมองอจฉรยะท

สรางสรรค (Creative Smart City) • ใชประโยชนจากการเปนเมองวฒนธรรมทเปนมรดกโลกในการประชาสมพนธ Smart City • จากการมโรงพยาบาลในพนทเปนจ านวนมากและมราคาไมสง และมความคมคา ประกอบกบความ

ตองการของชาวตางชาตทเพมขน จงท าใหเชยงใหม มความพรอมทจะพฒนาดาน Smart Medical • สนบสนนภาควชาการใน เชยงใหม เพอสงเสรมใหเกดถงความคด (Think Tank) ดาน Smart City

ของจงหวด • ใชประโยชนจากการเดนทางเขาสตวเมองทมความสะดวกและจากการมวฒนธรรมทเปนเอกลกษณ

เพอกระตนการลงทนดาน Digital และ Technology 2) กำรพฒนำจดแขงใหโดดเดนและกำรลดปจจยภำยนอกเพอเสรมจดแขง (กลยทธเชงแกไข/Develop)

• จดตงคณะท างานเพอศกษาแนวทางในการปรบปรงขอจ ากดและระเบยบทมผลตอขอจ ากดในการลงทนดาน Smart City ของภาคเอกชน

• ออกแบบยทธศาสตรดาน Smart City อยางเปนรปธรรม ทงระยะ สน กลาง ยาว 3) กำรลดจดออนโดยใชประโยชนจำกโอกำส (กลยทธเชงปองกน/Develop)

• สงเสรมระบบการใหความร และออกแบบกจกรรมการมสวนรวมกบภาคประชาชนอยางเปนรปธรรม

• จดท า แอพพลเคชนกลางของเมอง เพอเปนพนทสาธารณะในการเขาถงขอมลขาวสารของเมอง • ใชประโยชนจากการพฒนาเขาสการเปนเมองมรดกโลกของเมองเชยงใหม ใหระดบนานาชาตเหน

ถงความสามารถในการแขงขนของเมองเชยงใหม • สงเสรมการแพทยเพอการปองกน โดยผานเทคโนโลย ระหวางแพทยกบผปวย • ออกแบบนโยบายของภาครฐในการสนบสนนงบประมาณการลงทนภายในจงหวด • ออกแบบมาตรการดานระเบยบและภาษทเกยวของ เพอจงใจใหเกดการลงทนดาน เทคโนโลย และ

ดจตอล ในจงหวดเชยงใหม • ใชประโยชน อยางเปนรปธรรม จากในการสนบสนนใหเชยงใหม เปนเมองตนแบบหนงในสามของ

เมองทจะกาวเขาสการเปนเมองอจฉรยะ

จากการวเคราะหถงจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคของจงหวดเชยงใหมในการพฒนาเมอง อจฉรยะจะเหนไดวาเชยงใหมจ าเปนตองมการวางแผนการบรหารจดการทมความชดเจน ทงในแงของความเขาใจในการเปน Smart City การพฒนาระบบสาธารณปโภค สาธารณปการดานเทคโนโลย การจดการสงแวดลอม รวมไปถงการพฒนาภาพลกษณของจงหวดใหมความชดเจนในการเปน Smart City เพอใชในการเปนจดขายและสงเสรมภาคลกษณของจงหวด (City Branding) ทสามารถสรางใหเปนทจดจ าของนานาประเทศในฐานะของการเปนเมองอจฉรยะ (Smart City) ของประเทศไทย

37

2. แนวคดทำงยทธศำสตรของ Smart City จงหวดเชยงใหม แนวนโยบาย Thailand 4.0 คอโมเดลการพฒนาเศรษฐกจของรฐบาลปจจบนทมงเนนใหประเทศไทย

พฒนาเศรษฐกจแนวใหม (New Engines of Growth) เพอใหหลดพนจากกบดกประเทศรายไดปานกลาง โดยเนนเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม (Value-Based Economy) กลยทธหนงทออกแบบใหเปนเครองมอในการขบเคลอนนโยบายนคอการพฒนาดานเมองอจฉรยะ(Smart City) หรอ เมองทมการใชเทคโนโลยในการบรหารอยางเตมประสทธภาพและเปนเมองทมการสราง นวตกรรม โดยรฐบาลไดใชให ภเกต เชยงใหม และขอนแกน น ารองการพฒนาโครงการสมารทซตดงกลาว ในขณะททศทางการพฒนาเมองอจฉรยะ (Smart City) ในแตละเมองทวโลกนนไมมนยามหรอกฎเกณฑตายตว สวนใหญแตละเมองเนนการพฒนาทแตกตางกน หากแตประเดนส าคญคอการน าเทคโนโลยมาใชเพอตดสนใจในการบรหารจดการเมองดานตาง ๆ เชน การจราจร การขนสง การบรหารทรพยากรน า อากาศ เปนตน ซงมกหมายถง การตด sensor การใช data analytics และ การสงเสรม digital platform ตาง ๆ ดงนนแนวทางการออกแบบโครงการดานเมองอจฉรยะ (Smart City) ของจงหวดเชยงใหมสามารถเทยบเคยงกบการออกแบบ Smart City ในระดบสากลสามารถแบงได ออกเปน 7 ดาน ไดแก

1. ความอจฉรยะดานเศรษฐกจ (Smart Economy) 2. ความอจฉรยะดานสงแวดลอม (Smart Environment) 3. ความอจฉรยะของภาครฐ (Smart Govenance) 4. ความอจฉรยะดานการด ารงชวต (Smart Living) 5. ความอจฉรยะดานการเดนทาง (Smart Mobility) 6. ความอจฉรยะดานคน (Smart People) 7. ความอจฉรยะดานพลงงาน (Smart Energy)

ดงนน ในขณะทขนพนฐานการพฒนาเมองอจฉรยะ (Smart City) สวนใหญมกจะเนนการใชเทคโนโลยเปนตวขบเคลอนหากแตวาในความหมายของเมองอจฉรยะ (Smart City)นนคอการปรบเปลยนเมอง (city transformation) ใน เรองกระบวนการ (process more than outcome) ตดสนใจเรองสาธารณะทผานกการมสวนรวม มการสรางจตส านกความเปนพลเมองทสง (civic mindedness) และมโมเดลใหม ๆ ในการท างาน รวมกนหรอลงทนรวมกนระหวางภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และ สถาบนการศกษา รวมถงการพฒนานวตกรรมดาน urban solutions หรอวธการแกปญหาตาง ๆ ของเมอง ทงนเพอประโยชนของประชาชน ในดานคณภาพชวต และคณคาการใชประโยชนของมนษยในการด ารงชวตเปนส าคญ

38

หลกการส าคญในการพฒนาเมอง Smart City คอมงเนนไปทบทบาทของประชาชน โดยการพฒนาให ประชาชนมความฉลาดปราดเปรอง มความเขาใจเกยวกบระบบเมอง โดยเฉพาะอยางยง โครงการบางโครงการทมความเกยวของกบ Smart City นนเปนทจะตองเปนการพฒนาในระดบนโยบาย อาทเชน ระบบการ ขนสง การเดนทาง การควบคมมลพษ ความยงยนและความมนคงของสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ซงรวมไปถงความปลอดภย ขณะเดยวกนจเปนทจะตองสรางวฒนธรรมของการเปน พลเมองในเขตเมองและเนนคนเปนศนยกลาง โดยเฉพาะคนในกลมรากหญา ทชาญฉลาดและปราดเปรองของชมชน รวมไปถงกลมตาง ๆ ทกอตวรวมขนโดยเปนไปตามธรรมชาต แนวทางนนบไดวาเปน แนวทางทเกดขนจากขางลางหรอเรยกวา Bottom up Approach ซงภายในกระบวนการพฒนาดานขอมลทพฒนามาจากระดบลางน จะเปนแนวทางทสอดคลองกบความตองการของผใชและผอยอาศยเปนประเดนส าคญ ในขณะเดยวกน ในระดบนโยบายจ าเปนทจะตองจดตงกระบวนการรองรบขอเสนอดงกลาว ในระดบนโยบาย ทงนเพอใหเกดกระบวนการมสวนรวมและสอดรบทงในระดบ โครงการและระดบนโยบาย อาทเชน กฎหมาย ระเบยบ ขอก าหนดในระดบการพฒนาประเทศ เพอใหสามารถบรณาการใหเกดเปนโครงการในดานปฏบตตอไป

ดงนนจากรายละเอยดดงกลาวขางตน การออกแบบยทธศาสตรการพฒนาเมองอจฉรยะของจงหวดเชยงใหม จงไดพจารณาความสอดคลองกบบรบทการพฒนาของเมองเชยงใหม ใหครอบคลมทกบรบท และเหมาะสมกบสถานการณปจจบน รวมถงสามารถเปนเครองมอในการแกไขปญหาพนฐานของเมองเชยงใหมเปนส าคญ จงก าหนดรายละเอยดเชงยทธศาสตรดานการพฒนาเมองอจฉรยะออกเปน 7 ดานดงน

หวขอ อจฉรยะดาน สงแวดลอม

(Smart Environment)

อจฉรยะดาน การด ารงชวต

(Smart Living)

อจฉรยะดาน การเดนทาง

(Smart Mobility)

อจฉรยะดาน พลงงาน (Smart Energy)

อจฉรยะดาน เศรษฐกจ (Smart

Economy)

อจฉรยะ ดานคน (Smart People)

อจฉรยะของ ภาครฐ (Smart

Govenance)

จดขาย

- ความพรอมดานกาอยอาศยทเปนมตรตอสงแวดลอม และการใชพลงงาน ทดแทน - ประชาชนสวนใหญ และผอาศย ในเชยงใหมมความเขาใจการอาศยแบบ Green Living

- เมองแหงสขภาพ

- มความปลอดภย

- มคณคา และมความสข

- มมรดกทางวฒนธรรมทเขมแขง

- การเชอมโยงระบบการเดนทางในเมอง

- การเขาถงระบบขนสงมวลชนท ราคาไมสง

- มความพรอมในการผสมผสาน การเดนทางทงแบบประจ าทางและไมประจ าทาง

- การสงเสรมการใชพลงงานอยางคมคาและพลงงานทางเลอกใหเหมาะสม

- ศนยกลาง ดานธรกจหตถ อตสาหกรรมทมผประกอบการหลายระดบ

- เศรษฐกจมการผลตทคงท

- เปนทรจก และมการเชอมโยงตลาดทงในระดบประเทศและนานาชาต

- ความเปน inclusive society

- ความเปนศนยกลางดานการศกษา การวจย และ นวตกรรม

- มความเปนเมองสราง สรรค และสงเสรมกจกรรม เพอการสรางสรรค

- ระบบความปลอดภยในเมอง

- ระบบ ICT ทโปรงใสของภาครฐ

- มการออกแบบและจดท าขอมลกลางของเมอง (Open Data)

39

หวขอ

อจฉรยะดาน สงแวดลอม

(Smart Environment)

อจฉรยะดาน การด ารงชวต

(Smart Living)

อจฉรยะดาน การเดนทาง

(Smart Mobility)

อจฉรยะดาน พลงงาน (Smart Energy)

อจฉรยะดาน เศรษฐกจ (Smart

Economy)

อจฉรยะ ดานคน (Smart People)

อจฉรยะของ ภาครฐ (Smart

Govenance)

ขอได เปรยบ

บคลกทางวฒนธรรมของเชยงใหม และธรรมเนยมของความเปนลานนาเออตอการปรบตวดานการอยอาศยทเปนมตรตอสงแวดลอม

- คณคาทางวฒนธรรมลานนา - วถชวต อปนสยของชาวเชยงใหม - สงคมฐานรากของเชยงใหมเปนสงคมเออเฟอเผอแผ - Hospitality of Chiangmai

- ความพรอมดานการสาธารณปโภคดานการเดนทาง - ความตนตวของประชาชน - วสยทศนของจงหวดทจะแกไขปญหาดานการเดนทางในเมอง

- การถายทอดองคความรดานพลงงานจากสถาบนการศกษา - การวจยดานพลงงาน

- เชยงใหม มมรดกทางวฒนธรรมและหตหกรรม ซงเปนทรพยากรหลกในการยกระดบมลคาทางเศรษฐกจของจงหวด - มผประกอบการทมความพรอมเปนจ านวนมาก

- ศนยกลางดานการศกษาของภาคเหนอ - จ านวนของผเชยวชาญ และปราชญ - ความเขาใจในเนอหาและแกนแทของคนเมอง - Wisdom of Chiangmai

มการลงทนจากภาครฐในการขยายสาธารณปโภคดาน ICT

ขอเสย เปรยบ

การขยายตวของเมอง และการอยอาศยในปจจบนไมเออตอการพฒนาเชงอนรกษ - การลงทนภาคเอกชนเปนการลงทนทไมเออตอการพฒนาพลงงานทดแทน

- การยายถนฐานของผคนภายนอกท าใหความเขาใจในความเปนคนเมองเปลยนไป - ประเดนดานการขยายตวของภาคธรกจ - การพฒนาดานอสงหา รมทรยพทไรทศทาง

- ปญหาดานขอจ ากดของพนทสาธารณะ ท าใหไมสามารถขยายถนนในตวเมองได - ผประกอบการระบบขนสงมวลชนไมไดรบการสนบสนนจากภาครฐ

- การวดผลประสทธภาพดานพลงงานยงไมชดเจนและยงไมมการท างานเพอประโยชนทจะได

- มความคลายคลงกนทางดานผลตภณฑในกลม 8 จงหวด ลานนา - ผประกอบการในปจจบนเปน SME ไมมงบประมาณในการน าเอาเทคโนโลย มาปรบใช

- ความหลากหลายทางความร - การสนบสนนและสงเสรมดานการพฒนา และการวจย (R&D) มนอย

ไมมมาตรการทเปนรปธรรมส าหรบการตรวจสอบ และถวงดลภาค โดยภาคประชาชน

40

กำรวเครำะหต ำแหนงทำงยทธศำสตรของจงหวดเชยงใหมภำยใตกรอบกำรพฒนำ Smart City

1) ควำมอจฉรยะดำนสงแวดลอม (Smart Environment)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • ความพรอมดานการอยอาศยทเปนมตรตอสงแวดลอม และการใชพลงงาน ทดแทน • ประชาชนสวนใหญ และผอาศย ในเชยงใหมมความเขาใจการอาศยแบบ Green Living

ขอไดเปรยบ • บคลกทางวฒนาธรรมของเชยงใหมและธรรมเนยมของความเปนลานนาเออตอ การปรบตวดานการอยอาศยทเปนมตรตอสงแวดลอม

ขอเสยเปรยบ • การขยายตวของเมอง และการอยอาศยในปจจบนไมเออตอการพฒนาเชงอนรกษ • การลงทนภาคเอกชนเปนการลงทนทไมเออตอการพฒนาพลงงานทดแทน

2) ควำมอจฉรยะดำนกำรด ำรงชวต (Smart Living)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • เมองแหงสขภาพ • มความปลอดภย • มคณคา และมความสข • มมรดกทางวฒนธรรมทเขมแขง

ขอไดเปรยบ • คณคาทางวฒนธรรมลานนา • วถชวต อปนสยของชาวเชยงใหม • สงคมฐานรากของเชยงใหมเปนสงคมเออเฟอเผอแผ • Hospitality of Chiangmai

ขอเสยเปรยบ • การยายถนฐานของผคนภายนอกท าใหความเขาใจในความเปนคนเมองเปลยนไป • ประเดนดานการขยายตวของภาคธรกจ • การพฒนาดานอสงหารมทรยพทไรทศทาง

3) ควำมอจฉรยะดำนกำรเดนทำง (Smart Mobility)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • การเชอมโยงระบบการเดนทางในเมอง • การเขาถงระบบขนสงมวลชนท ราคาไมสง • มความพรอมในการผสมผสานการเดนทางทงแบบประจ าทางและไมประจ าทาง

ขอไดเปรยบ • ความพรอมดานการสาธารณปโภคดานการเดนทาง • ความตนตวของประชาชน • วสยทศนในระดบจงหวดทจะแกไขปญหาดานการเดนทางในเมอง

41

หวขอ รำยละเอยด

ขอเสยเปรยบ • ปญหาดานขอจ ากดของพนทสาธารณะ ท าใหไมสามารถขยายถนนในตวเมองได • ผประกอบการระบบขนสงมวลชนไมไดรบการสนบสนนจากภาครฐ

4) ควำมอจฉรยะดำนพลงงำน (Smart Energy)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • การสงเสรมการใชพลงงานอยางคมคาและพลงงานทางเลอกใหเหมาะสม

ขอไดเปรยบ • การถายทอดองคความรดานพลงงานจากสถาบนการศกษา • การวจยดานพลงงาน

ขอเสยเปรยบ • การวดผลประสทธภาพดานพลงงานยงไมชดเจนและยงไมมการท างานเพอประโยชน ทจะได

5) ควำมอจฉรยะดำนเศรษฐกจ (Smart Economy)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • ศนยกลางดานธรกจหตถอตสาหกรรมทมผประกอบการหลายระดบ • เศรษฐกจมการผลตทคงท • เปนทรจกและมการเชอมโยงตลาดทงในระดบประเทศและนานาชาต

ขอไดเปรยบ • เชยงใหมมมรดกทางวฒนธรรมและหตหกรรม ซงเปนทรพยากรหลกในการยกระดบ มลคาทางเศรษฐกจของจงหวด • มผประกอบการทมความพรอมเปนจ านวนมาก

ขอเสยเปรยบ • มความคลายคลงกนทางดานผลตภณฑในกลม 8 จงหวด ลานนา • ผประกอบการในปจจบนเปน SME ไมมงบประมาณในการน าเอาเทคโนโลย มาปรบใช

42

6) ควำมอจฉรยะดำนคน (Smart People)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • ความเปน inclusive society • ความเปนศนยกลางดานการศกษา การวจย และนวตกรรม • มความเปนเมองสราง สรรค และสงเสรมกจกรรม เพอการสรางสรรค

ขอไดเปรยบ • ศนยกลางดานการศกษาของภาคเหนอ • จ านวนของผเชยวชาญ และปราชญ • ความเขาใจในเนอหาและแกนแทของคนเมอง • Wisdom of Chiangmai

ขอเสยเปรยบ • ความหลากหลายทางความร • การสนบสนนและสงเสรมดานการพฒนา และการวจย (R&D) มนอย

7) ควำมอจฉรยะดำนกำรบรหำรงำนภำครฐ (Smart Government)

หวขอ รำยละเอยด

จดขำย • ระบบความปลอดภยในเมอง • ระบบ ICT ทโปรงใสของภาครฐ • มการออกแบบและจดท าขอมลกลางของเมอง (Open Data)

ขอไดเปรยบ • มการลงทนจากภาครฐในการขยายสาธารณปโภคดาน ICT ทครอบคลม ครบถวนในพนทจงหวดเชยงใหม

ขอเสยเปรยบ • ไมมมาตรการทเปนรปธรรมส าหรบการตรวจสอบ และถวงดลภาค โดยภาคประชาชน

43

บทท 4 ประเดนกำรพฒนำเมองอจฉรยะ (Smart City) จงหวดเชยงใหม

สมารทซตเปนนโยบายสาธารณะทมลกษณะของการมองไปในอนาคต (foresight) เปนการวาดภาพทเปนไปไดในอนาคต (scenario planning) เพอการแกไขและก าหนดทศทางในการปองกนปญหาทอาจจะเกดขนในอนาคตมากกวาทจะเปนนโยบายเพอ แกปญหาใดปญหาหนง (problem solving) จงตองมกระบวนการคดและออกแบบทเนนหาสาเหตของปญหา หาตวแปรทเกยวของ หาความสมพนธระหวางตวแปร และหา แนวทางท จะแกปญหา การมองไปในอนาคตน ตองอาศยความเขาใจในความไมแนนอน (uncertainties) ท เปนแรงขบ เคล อน (driving force) ประเภทตาง ๆ ท งทางด านสงคม เทคโนโลย สงแวดลอม เศรษฐกจ และ ฃการเมอง

กรอบแนวคดเรองความเปนเมองอจฉรยะ มการก าหนดนโยบายใหสามารถปรบเปลยนใหสอดคลองตามบรบทของพนท เพอใหสามารถน าไปประยกตใชในการพฒนา ซงในบางครงแนวคดการพฒนาอาจมงเนนไปทการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอเชอมโยงการ สอสารระหวางชมชน โดยใชเทคโนโลยการสงขอมลความเรวสงผานเครอขายอนเตอรเนตดวยเทคโนโลยบรอดแบนด (broadband) เปนตน

โครงสรางทางดานเทคโนโลยดจทล มสวนชวยสรางเสรมสภาพแวดลอมในการอยรวมกน โดยเฉพาะการแลกเปลยนขอมลซงกนและกน หากแตการสอสารอยางมประสทธภาพสงสดของผทอาศยในเมอง จะชวยสงเสรมความสมพนธในการท างานรวมกนของผคนทอยอาศยในบรเวณนน และอาจน าไปสความเปนเมองทอจฉรยะขนมาได ทงนสงทส าคญซงเปนเงอนไขแรก ๆ ในการพฒนา คอการเปนสงคมแหงการเรยนร โดยเนนตนทนของชวตมนษยหรอการพฒนาคนเปนหลก เมอคนเปนจดศนยกลางของพฒนาเมอง การสรางเมองอจฉรยะจงเนนและใหความส าคญในดานการสรางคนและการสรางชมชน ดงนนการสรางเครอขายระหวางคนและชมชน เพอใหเกดกระบวนการการสรางการใชงานนวตกรรมตาง ๆ การแพรกระจายของการเรยนรในการพฒนาเทคโนโลย

จากรายละเอยดขางตน คณะกรรมาธการบรหารราชการแผนดน สภานตบญญตแหงชาต ไดใหความหมายของเมองอจฉรยะ ไวในขอเสนอเชงนโยบายดานแนวทางการด าเนนงานพฒนาเมอง เพอน าไปสเมองอจฉรยะของประเทศไทย ไววา “ความเปนเมองอจฉรยะหมายถง เมองทใชประโยชนจากเทคโนโลยและนวตกรรมททนสมยและชาญฉลาด เพอเพมประสทธภาพของการใหบรการและการบรหารจดการเมอง ลดคาใชจายและการใชทรพยากร โดยเนนการมสวนรวมของภาคธรกจและภาคประชาชนในการพฒนาเมอง ภายใตแนวคดการพฒนาเมองนาอย ทนสมย ใหประชาชนในเมองอยด”

จากค านยามดงกลาวหลายจงหวดทไดศกษา และใหความส าคญการใชเทคโนโลยและนวตกรรมดานสารสนเทศมากกวาการค านงถงเปาหมายของการพฒนาใหนาอย และมคณภาพชวตทดของภาคประชาชน กระบวนการออกแบบมาตรการและรปแบบการแกไขปญหาระดบเมอง โดยใชแนวคดดานเมองอจฉรยะมาใชเปนเครองมอในการปองกนและแกไขปญหา ภายใตกระบวนการสงเคราะหโดยใชกระบวนการ มสวนรวมเปนเครองมอ อาจจะสามารถสรปประเดนทปญหา และแนวคดการพฒนา โดยใชกระบวนการพฒนาเมองอจฉรยะ ของจงหวดเชยงใหมมาเปนเครองมอในการขบเคลอน ไดรวม 5 ประเดน ดงน

1. ประเดนปญหาผลกระทบดานคณภาพชวต ของชมชนเมอง (Qulity of Life) 2. ประเดนคณคาการใชประโยชนในพนทของมนษย (Human Well Being) 3. ประเดนดานสขภาพของเมอง (City Healthy) 4. ประเดนเรองงบประมาณ (financial senerio) 5. ประเดนดานการบรหารความเสยง ในความไมพรอมของประชาชน และทองถน

(People knowlage)

44

จากประเดนผลกระทบดงกลาว จ าเปนอยางยงทการออกแบบแผนพฒนา จ าเปนตองใหความส าคญกบประเดนยทธศาสตรการพฒนาของประเทศ มหลกการทชดเจนเพอเปนเครองบงชทศทางในการขบเคลอนแผนงานตามยทธศาสตร ความถงการศกษาเทยบเคยงกบบทเรยนจากเมองอน ๆ รวมถงการสอดคลองกบทศทางการพฒนาในระดบสากลภายใตกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยนของสหประชาชาต (Sustainable Development Goals SDGs) ทงนเพอใหแผนการพฒนาดงกลาวสามารถน าไปใชไดจรง ในทางปฏบต และสามารถเชองโยงและสอดคลองกบแผนแมบทในทกระดบชน โดยอาจจะแบงออกเปนดงน

1. ควำมเชอมโยงและสอดคลองกบนโยบำย/ยทธศำสตร 1.1 ยทธศำสตรชำต 20 ป - ยทธศาสตรท 2 ดานการสรางความสามารถในการแขงขน

1.2 แผนพฒนำเศรษฐกจและสงคมแหงชำตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) - ยทธศาสตรท 3 การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน - ยทธศาสตรท 8 การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจย และนวตกรรม

1.3 แผนพฒนำกลมจงหวดภำคเหนอตอนบน 1 (พ.ศ.2561 - 2564) - ยทธศาสตรท 1 พฒนาการทองเทยวและธรกจบรการตอเนองใหมคณภาพ สามารถสราง

มลคาเพมอยางยงยน และกระจายประโยชนอยางทวถง รวมทงตอยอดการผลตสนคาและบรการทมศกยภาพสง ดวยภมปญญาและนวตกรรม

- ยทธศาสตรท 2 ใชโอกาสจากเขตเศรษฐกจพเศษ และการเชอมโยงกบอนภมภาค GMS BIMSTEC และ AEC เพอขยายฐานเศรษฐกจของภาค - ยทธศาสตรท 4 พฒนาคณภาพชวตและแกไขปญหาความยากจน พฒนาระบบดแลผสงอายอยางมสวนรวมของครอบครวและชมชน ยกระดบทกษะฝมอแรงงานภาคบรการ

1.4 แผนพฒนำจงหวดเชยงใหม (พ.ศ.2561 - 2565) - ยทธศาสตรท 1 สงเสรมและพฒนาการทองเทยวและบรการสขภาพ เชอมโยงชมชนและทองถน

2. วสยทศน และพนธกจ

2.1 วสยทศน

“สงคมเปนสข เศรษฐกจสรางสรรค ยกระดบคณภาพชวต ดวยการใชความคดสรางสรรค และเทคโนโลย”

2.2 พนธกจ 1) สนบสนนการออกแบบและการลงทนดานเมองอจฉรยะ (Smart City) เพอกระตนเศรษฐกจและกระจายรายไดสชมชน 2) สงเสรมภาพลกษณของจงหวดใหเปน จดหมายเมองอจฉรยะระดบสากลทสอดคลองกบ ทนทางวฒนธรรมและอตลกษณของวถลานนา 3) พฒนาอตสาหกรรมระดบทองถนใหสามารถปรบตวเขาสการแขงขนสมยใหม บนฐานความร และใชประโยชนจากเทคโนโลย 4) สงเสรมการพฒนาเครองมอ ระเบยบแบบแผน เพอสนบสนนการด ารงชวตสะดวกสบาย มความยงยน ความปลอดภย เพอสรางสงคมทเปนสขบนพนฐานของคณภาพชวตทดขน

45

3. เปำประสงค 1) จ านวนรายการลงทนภาครฐ และภาคเอกชนในดานทเกยวของกบเมองอจฉรยะเพมมากขน

เศรษฐกจระดบทองถนมการขยายตวโดยใชประโยชนจากเทคโนโลย 2) ประชาชนมความเขาใจในการน าเอาเทคโนโลยมาเปนเครองมอในการพฒนาคณภาพชวต

บนพนฐานของทนทางวฒนธรรมและอตลกษณของวถชมชน 3) จงหวดเชยงใหมเปนเมองนาอย มความปลอดภย มความสข มคณภาพชวตทด

เปำประสงครวม ตวช วด/เปำหมำย

รวม ๔ ป ขอมลคำฐำน

เปำหมำยรำยป

2563 2564 2562 - 2565

2565-2572

1. จ านวนรายการลงทน ภาครฐ และภาคเอกชน ในดานทเกยวของกบเมองอจฉรยะเพมมากขน เศรษฐกจระดบทองถน มการขยายตวโดยใชประโยชนจากเทคโนโลย

1. รอยละทเพมขนของรายไดอตสาหกรรม ทน าเอาเทคโนโลยมาปรบใช

จ านวนการลงทนดาน Digital / Technology

รอยละ 2.5

รอยละ 5

รอยละ 20

รอยละ 25

2. ประชาชนมความเขาใจในการน าเอาเทคโนโลยมาเปนเครองเมองในการพฒนาคณภาพชวตบนพนฐานของทนทางวฒนธรรมและอต ลกษณของวถชมชน

2. รอยละทเพมขนของประชาชนทเขาถงบรการดาน Smart City

จ านวนประชาชนในระดบชมชน ทใชบรการระบบ IoT ทเกยวของกบ Smart City

รอยละ 2.5

รอยละ 5

รอยละ 25

รอยละ 50

3. จงหวดเชยงใหมเปนเมองนาอย มความปลอดภย มความสข มคณภาพชวตทด

3. รอยละทลดลงของปญหาอาชญากรรมและปญหาทางสงคม

จ านวนของ การเกดอาชญากรรม และปญหาดานการ พฒนาสงคม

รอยละ 5

รอยละ 5

รอยละ 25

รอยละ 30

46

4. ประเดนยทธศำสตรเมองอจฉรยะ ประเดนยทธศำสตรท 1 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานสงแวดลอม (Smart Environment) แนวทางการพฒนา - สงเสรมการพฒนาสาธารณปโภค สาธารณปการ ทอยอาศยทเปนมตรตอ สงแวดลอม - สงเสรมการจดการพนทสาธารณะ การจดการขยะมลฝอย และพนทสเขยว โดยใชประโยชนจากเทคโนโลย ประเดนยทธศำสตรท 2 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานการอยอาศย (Smart Living) แนวทางการพฒนา - พฒนาระบบขอมล การเชอมตอ และพนทในการเขาถงเทคโนโลย เพออ านวย ความสะดวกขนพนฐานใหแกประชาชน - พฒนาระบบการรกษาพยาบาลอจฉรยะ และเชอมโยงการเขาถงการรกษาพยาบาล เพอการสงเสรมการเปนศนยกลางดานการแพษทของจงหวดเชยงใหม - ออกแบบแนวทางการใชเทคโนโลย เพอการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตของ ประชาชน - พฒนาพนทแลกเปลยนเรยนรของประชาชนในเมอง ดานการสรางสรร ทกษะ ความร การอาชพ และนวตกรรม ประเดนยทธศำสตรท 3 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานพลงงาน (Smart Energy) แนวทางการพฒนา - การสรางกระบวนการการยอมรบดานการใชพลงงานทดแทนในระดบครวเรอน - สงเสรมการใชพลงงานทดแทน ในกจกรรมสาธารณะ และกจกรรมภาครฐ - พฒนาระบบควบคมการใชพลงงานในระดบจงหวด ผานระบบการเชอมโยง อจฉรยะ ประเดนยทธศำสตรท 4 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานการเดนทาง (Smart Mobility) แนวทางการพฒนา - พฒนาระบบการเดนทางอจฉรยะอยางเปนรปธรรมในจงหวดเชยงใหม และ ลดความเหลอมล าในการเขาถง ระบบขนสงมวลชนในจงหวด - ออกแบบระบบการเชอมโยงระบบการเดนทางและการขนสงในทก ๆ มต - พฒนาระบบการบรหารจดการ การจราจร และการจอดรถอจฉรยะ ประเดนยทธศำสตรท 5 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานเศษฐกจ (Smart Economy) แนวทางการพฒนา - พฒนาโอกาสดานการเขาถงสาธารณปโภคดานดจทลเพอสรางมลคาเพม ใหผลตภณฑและผประกอบการ - ออกแบบระบบการเชอมโยงการบรหารจดการทรพยากรอยางมประสทธภาพ - พฒนาระบบการบรหารจดการ และการเชอมโยงขอมล ดานการเกษตรอจฉรยะ และการทองเทยวอจฉรยะ

47

ประเดนยทธศำสตรท 6 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานคน (Smart People) แนวทางการพฒนา - พฒนาทกษะ องคความร และระบบนเวศทเออตอการเรยนรตลอดชวตของ ประชาชนในทกระดบชน - ออกแบบระบบเพอลดความเหลอมล าทางสงคม และเศรษฐกจ - พฒนาสาธารณปโภคพนฐานเพอสรางการมสวนรวม และความคดสรางสรรค ของประชาชน ประเดนยทธศำสตรท 7 ยทธศาสตรเมองอจฉรยะดานการบรหารงานภาครฐ (Smart Government) แนวทางการพฒนา - พฒนาระบบการบรการของภาครฐ เพออ านวยความสะดวกแกประชาชน ในทกระดบชน - พฒนาระบบการใชขอมลเปดของเมอง และสรางสาธารณปโภคทเกยวของเพอการ เขาถงขอมลโดยไมมตนทน - พฒนาระบบการบรหารจดการความโปรงใส และการมสวนรวมของภาครฐ และ ประชาสงคม

48

จากประเดนยทธศาสตรดงกลาวขางตน สามารถออกแบบกจกรรมและโครงการเพอด าเนนการโดยสรปไดดงน

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

ควำมอจฉรยะดำนสงแวดลอม (Smart Environment)

1.1 ออกแบบแอปพลเคชน “CM Smog” เพอเปนฐานขอมลกลางของจงหวดเกยวกบคณภาพอากาศ

5,000,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานจงหวดเชยงใหม 2) มหาวทยาลยเชยงใหม

1.2 โครงการตดตง Smart Sensor 17,700,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานควบคมมลพษจงหวดเชยงใหม 2) อ าเภอทเกยวของ 3) ทองถนจงหวดเชยงใหม 4) องคการบรหารสวนจงหวดเชยงใหม 5) มหาวทยาลยเชยงใหม

1.3 โครงการ Clean Air District ออกแบบพนทควบคมปรมาณมลพษและตดตงระบบฟอกอากาศ

15,500,000 พนทสเหลยมคเมอง

1) มหาวทยาลยเชยงใหม 2) ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเชยงใหม 5) เทศบาลนครเชยงใหม

1.4 โครงการออกแบบและจดท าระบบ ระบบการจดเกบ และระบบซอ/ขายขยะรไซเคล แบบ Real time ส าหรบครวเรอน เพอสรางมลคาของขยะ เพอลดปรมาณการทงขยะ (Smart Waste Application)

25,550,000 เมองเชยงใหม 1) มหาวทยาลยเชยงใหม 2)ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเชยงใหม 5) องคกรปกครองสวนทองถน

1.5 โครงการ CM clear water การตดตงเซนเซอรเพอตรวจวดคณภาพน า และออกแบบระบบการจดการน าเสยในแหลงน าธรรมชาต

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานจงหวดเชยงใหม 2. เทศบาลนครเชยงใหม 3. องคการบรหารสวนจงหวด 4. องคการปกครองสวนทองถน 5. มหาวทยาลยเชยงใหม 6. ส านกงานควบคมมลพษจงหวดเชยงใหม 7. องคการจดการน าเสย 8. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล

49

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

ควำมอจฉรยะดำนกำรอยอำศย (Smart Living)

2.1 โครงการสมารทนมมานเหมนท (Nimman Smart Community Model)

354,500,000 นมมานเหมนท 1) เทศบาลนครเชยงใหม 2) มหาวทยาลยเชยงใหม 3) จงหวดเชยงใหม 4) แขวงการทางท1และ2 5) การไฟฟาสวนภมภาค 6) ส านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต(กสทช.) 7) องคกรเอกชนดานการสอสาร

2.2 พฒนาระบบการเชอมตอพนฐานของเมองโดยใช IoT เปนองคประกอบหลกเพอการบรหารจดการขอมลเปดระดบเมอง (City Open Data & Universal Platform)

7,750,000 บาทตอป

เมองเชยงใหม 1) องคกรปกครองสวนทองถนในเขตเมองเชยงใหม 2) สถาบนอดมศกษา 3) ส านกงานจงหวดเชยงใหม (กลมงานยทธศาสตรและขอมลเพอการพฒนาจงหวด)

2.3 พฒนาระบบฐานขอมลการรกษาพยาบาล และระบบขนสงผปวยฉกเฉน (Emergency and Healthcare Platform)

11,500,000 เมองเชยงใหม 1) มหาวทยาลยเชยงใหม 2) ส านกงานสาธารณสขจงหวดเชยงใหม 3) กองบงคบการต ารวจภธรจงหวดเชยงใหม

2.4 โครงการเชอมโยงระบบบรหารจดการระบบแสงสวาง ของเมอง และบรณาการขอมลกลอง CCTV

36,000,000 เมองเชยงใหม 1) มหาวทยาลยเชยงใหม 2) องคกรปกครองสวนทองถน 3) กองบงคบการต ารวจภธรจงหวดเชยงใหม 4) องคการบรหารสวนจงหวดเชยงใหม

2.5 โครงการ Chiangmai Smart Health การจดท า Big Data ในดานสขภาพ เพอเตรยมความพรอมดานการพฒนาระบบขอมลสขภาพดจทล เพอใหบรการแกประชาชนทอยอาศยและนกทองเทยวทมา เพอรองรบการเปนเมองอจฉรยะ Smart City

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสาธารณสขจงหวดเชยงใหม 2. เทศบาลนครเชยงใหม 3. องคการบรหารสวนจงหวด 4. องคการปกครองสวนทองถน 5. มหาวทยาลยเชยงใหม

50

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

6. ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร 7. ส านกงานสงเสรมศรษฐกจดจทล 8. อทยานวทยาศาสตรภาคเหนอ

ควำมอจฉรยะดำนพลงงำน (Smart Energy)

3.1 โครงการสงเสรมใหมการใชกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยในเขตเมอง

20,000,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล DEPA 2) ส านกงานจงหวดเชยงใหม 3) เทศบาลนครเชยงใหม 4) ส านกงานพลงงานจงหวด 5) มหาวทยาลยเชยงใหม

3.2 โครงการสงเสรมใหมการใชไฟฟาจากพลงงานทดแทน ส าหรบพนทสาธารณะและสถานทราชการ

16,000,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล DEPA 2) ส านกงานจงหวดเชยงใหม 3) องคกรปกครองสวนทองถนทเกยวของ 4) ส านกงานพลงงานจงหวด 5) มหาวทยาลยเชยงใหม

3.3 โครงการสนบสนนธรกจผประกอบการทเกยวของกบนวตกรรม Smart Energy

4,800,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานพลงงานจงหวด 2) ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล Digital Hub Cluster ของ กระทรวงอตสาหกรรม

3.4 การพฒนาเมองเชยงใหมโดยเชอมโยงการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ Smart City Clean Energy

5,000,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานพลงงานจงหวดเชยงใหม 2) ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเชยงใหม

3.5 โครงการ Smart Building น ารองภายในศนยราชการจงหวดเชยงใหม

32,000,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานจงหวดเชยงใหม 2) ส านกงานพลงงานจงหวดเชยงใหม

51

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

ควำมอจฉยะดำนกำรเดนทำง (Smart Mobility)

4.1 โครงการจดสรางสาธารณปโภคพนฐาน และสถานชารจกระแสไฟฟา เพอรองรบยานยนตไฟฟา

22,000,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานขนสงจงหวดเชยงใหม 2) มหาวทยาลยเชยงใหม 3) เทศบาลนครเชยงใหม 4) องคการบรหารสวนจงหวดเชยงใหม

4.2 โครงการจดตง และด าเนนการเครอขายผใหบรการดานการเดนทางในจงหวดเชยงใหม (Smart Mobility Alliance network)

25,500,000 เมองเชยงใหม 1) ส านกงานขนสงจงหวดเชยงใหม 2) มหาวทยาลยเชยงใหม 3) เทศบาลนครเชยงใหม 4) องคการบรหารสวนจงหวดเชยงใหม 5) ภาคเอกชนผใหบรการดานการเดนทางทเกยวของ

4.3 โครงการทจอดรถอจฉรยะน ารองในพนทยานธรกจ (Smart Parking)

5,000,000 ยานนมมาน / สเหลยมคเมอง

1) เทศบาลนครเชยงใหม 2) ส านกงานขนสงจงหวดเชยงใหม

4.4 โครงการตดตงระบบใหบรการจดเชอมโยงการเดนทาง และปายรถเมลอจฉรยะ

25,500,000 เมองเชยงใหม 1) เทศบาลนครเชยงใหม 2) ส านกงานขนสงจงหวดเชยงใหม 3) ผประกอบการรถโดยสารประจ าทางในพนท

4.5 โครงการระบบควบคมสญญาณไฟจราจรอจฉรยะ (Smart Traffic)

32,000,000 เมองเชยงใหม 1) มหาวทยาลยเชยงใหม 2) กองบงคบการต ารวจภธรจงหวดเชยงใหม 3) กองก ากบการต ารวจจราจร 5) องคการบรหารสวนจงหวดเชยงใหม 6) ส านกงานขนสงจงหวดเชยงใหม 7) แขวงการทางจงหวดเชยงใหม

52

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

ควำมอจฉยะดำนเศรษฐกจ (Economy)

5.1 โครงการพฒนาการเกษตรอจฉรยะ 15,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 2. อทยานวทยาศาสตรภาคเหนอ 3. ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรเขต ๖ 4. เกษตรจงหวดเชยงใหม 5. สถาบนการศกษา

5.2 โครงการพฒนาดานธรกจการทองเทยวอจฉรยะ

15,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 2. อทยานวทยาศาสตรภาคเหนอ 3. ส านกงานทองเทยวและกฬาจงหวดเชยงใหม 4. การทองเทยวแหงประเทศไทยภาคเหนอ 5. องคกรเอกชนดานธรกจและการทองเทยว

5.3 โครงการพฒนาศนยกลางดานธรกรรมและฐานขอมล เพอสนบสนน การแลกเปลยนขอมลดานสนคาหตถกรรมและบรการเชงวฒนธรรม เพอการเชอมโยงภาคการผลตและภาคการตลาด

30,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 2. เทศบาลนครเชยงใหม 3. ส านกงานพาณชยจงหวดเชยงใหม 4. ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม

5.4 โครงการออกแบบเพอพฒนาพนทโดยรอบระบบขนสงมวลชนตาม รปแบบ TOD และ CBD เพอการสรางเมอง แหลงงาน และทอยอาศย

15,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 2. ส านกงานขนสงจงหวดเชยงใหม 3. ผประกอบการรถโดยสารประจ าทางในพนท 4. มหาวทยาลยเชยงใหม 5. ผประกอบการอสงหารมทรพย 6. การเคหะแหงชาต

53

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

5.5 โครงการพฒนาศนยกลางการขนสงอจฉรยะ ส าหรบสนคา และหตถกรรมของจงหวดเชยงใหมภายใต ลานนา แบรนด

15,000,000 เมองเชยงใหม 1. เทศบาลนครเชยงใหม 2. ส านกงานพาณชยจงหวดเชยงใหม 3. ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม 4. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 5. เทศบาลนครเชยงใหม 6. ส านกงานพาณชยจงหวดเชยงใหม 7. ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม

ควำมอจฉยะดำนคน (People)

6.1 โครงการพฒนาทกษะดานเทคโนโลยดจทลแกบคลากรในตลาดแรงงานของเชยงใหม

1,900,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 2. สถาบนอดมศกษา 3. ส านกงานแรงงานจงหวด 4. ส านกงานจงหวดเชยงใหม

6.2 โครงการ จดสรางศนยกลางกฬาดจทล (E Sport) เพอการพฒนาบคลากรดาน e - sport ในระดบเยาวชน

12,500,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสงเสรมศรษฐกจดจทล 2. สมาคมกฬาจงหวดเชยงใหม 3. บรษท ทโอท คอรปอเรชน จ ากด (มหาชน) 4. สถาบนอดมศกษา 5. ส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดเชยงใหม

6.3 โครงการสงเสรมความรทกษะดานเมองเชยงใหม Smart City ใหแกกลมเยาวชน

12,500,000 เมองเชยงใหม 1. สถาบนอดมศกษา 2. ส านกงานศกษาธการจงหวด 3. ส านกงานสงเสรมศรษฐกจดจทล

6.4 โครงการ Voice of Our City - Chiang Mai

3,800,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานจงหวดเชยงใหม 2. ประชาสมพนธจงหวดฯ 3. ส านกงานการทองเทยวจงหวดเชยงใหม 4. สถาบนการศกษาตาง ๆ

54

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

ควำมอจฉยะดำนกำรบรหำรงำนภำครฐ (Smart Government)

7.1 โครงการ การจดตงส านกงานเชยงใหมสมารทซตและการสรางทมงาน

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. สถาบนอดมศกษา 2. ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล 3. ส านกงานจงหวดเชยงใหม 4. ภาคประชาชนและตวแทนเอกชน

7.2 โครงการ การจดประชมนานาชาตวาดวยการพฒนาเมองอจฉรยะ (Chiangmai Smart City International Conference)

25,500,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานจงหวดเชยงใหม 2. ส านกงานสมารทซตเชยงใหม 3. สถาบนอดมศกษา 4. อทยานวทยาศาสตรภาคเหนอ

7.3 โครงการกจกรรม Road Show ในตางประเทศ

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสมารทซตเชยงใหม 2. ส านกงานจงหวด 3. สถาบนอดมศกษา 4. กระทรวงอดมศกษาและการวจย 5. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

7.4 โครงการบรหารจดการขอมลเปด ระดบเมอง

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสมารทซตเชยงใหม 2. ส านกงานจงหวด 3. สถาบนอดมศกษา 4. กระทรวงอดมศกษาและการวจย 5. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

7.5 โครงการพฒนาระบบการใหบรการ ของภาครฐอยางชาญฉลาด

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสมารทซตเชยงใหม 2. ส านกงานจงหวด 3. สถาบนอดมศกษา 4. ส านกงานอดมศกษาและการวจย จงหวดเชยงใหม 5. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม 6. จงหวดเชยงใหม

55

ล ำดบ ชอโครงกำร งบประมำณ

(บำท) พ นทด ำเนนกำร หนวยงำนรบผดชอบ

7.6 โครงการศกษาความเปนไปไดและแนวทางทเหมาะสมของการจดตงบรษทจ ากด ขององคกรปกครองสวนทองถน

10,000,000 เมองเชยงใหม 1. ส านกงานสมารทซตเชยงใหม 2. ส านกงานจงหวด 3. สถาบนอดมศกษา 4. ส านกงานอดมศกษาและการวจย จงหวดเชยงใหม 5. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม 6. จงหวดเชยงใหม

5. โครงกำรน ำรองภำยใตยทธศำสตรเพอกำรพฒนำเมองอจฉรยะ จงหวดเชยงใหม

โครงการน ารองเพอการพฒนาเมองอจฉรยะอยางเปนรปธรรมในจงหวดเชยงใหม เปนโครงการทออกแบบเพอเปนตนแบบในการด าเนนการอยางเปนรปธรรม มกจกรรมทเปนรปธรรม เกดการลงทนทงจากภาครฐและภาคเอกชน และเกดประโยชนอยางเปนรปธรรมตอภาคประชาชน โดยจงหวดเชยงใหม ไดก าหนดโครงการตนแบบ และก าหนดพนทในการด าเนนโครงการอยางบรณาการโดยอาศยความรวมมอจากทกภาคฝายทเกยวของ โดยก าหนดโครงการน ารองในการขบเคลอนออกเปน 3 ดานดงน 1. โครงการน ารองดาน โครงการตนแบบเมองอจฉรยะ (Smart City Sandbox) • โครงการ CMU Smart City • ขอบเขตพนทโครงการ ขอบเขตพนทมหาวทยาลยเชยงใหม และพนทประกอบ 2. โครงการน ารองดานความอจฉรยะดานสงแวดลอม (Smart Environment) และความอจฉรยะดานการอยอาศย (Smart Living) • โครงการ Smart Nimman • ก าหนดขอบเขตพนทโครงการบรเวณพนทยานนมมานเหมนทร โดยมรายละเอยดดานทศเหนอจรดถนนหวยแกว ดานทศใตจรดถนนสเทพ ดานทศตะวนออกจรดถนนศรมงคลาจารย ดานทศตะวนตกจรดถนนสมโภชนเชยงใหม 700 ป 3. โครงการน ารองความอจฉรยะดานสงแวดลอม (Smart Environment) และความอจฉรยะดานการเดนทาง (Smart Mobility) • โครงการ จดตงและด าเนนการเครอขายผใหบรการดานการเดนทางอจฉรยะในจงหวดเชยงใหม (Smart Mobility Alliance network) • ก าหนดขอบเขตพนทการด าเนนโครงการบรเวณพนทเมองของจงหวดเชยงใหม โดยก าหนดพนทดานในขอบเขตถนนวงแหวนรอบ 3 เชอมตอกบสมโภชนเชยงใหม 700 ป

56

6. หวงโซมลคำ (Value Chain) ของแผนยทธศำสตรกำรพฒนำเมองอจฉรยะ (Smart City) จงหวดเชยงใหม

สามารถแบงออกไดเปน 3 สวนดวยกน ไดแก 1. ระยะสน 2. ระยะกลาง 3. ระยะยาว โดยแตละสวนมรายละเอยดทเกยวของ ดงน

1. ระยะส น 2. ระยะกลำง 3. ระยะยำว

• ใหประชาชนและผมสวนไดสวนเสยไดรบทราบและเขาใจในทศทาง/วสยทศนของ Smart city ตามความตอง การและความจ าเปนทจะตองไดรบจากการพฒนาอยางเปนรปธรรม

• สามารถก าหนดยทธศาสตรการบรหารจดการทนของการ พฒนาดาน Smart City ไมวาจะเปนการระดมทนการใชจาย การลงทน การจดการผลตอบแทนทไดจากการลงทนอยาง มประสทธภาพ โปรงใส และเปนธรรม

• การเลอกใชเทคโนโลยเพอตอบสนอง ความตองการทตางกน ทรพยากรตางกน ทศทาง การพฒนาตางกน

• สามารถสงเคราะหผลการ ด าเนนโครงการน ารอง และออกแบบขอก าหนดและแนวทาง ใหสอดคลองกบบรบทของเมองเชยงใหมในดานตาง ๆ ทเกยวของในอนาคต

• เกดความเขาใจ และการปรบตวของภาคประชาชน ในการด าเนนชวตประจ าวนบนหลกการ Smart City

• เกดการลงทนในดานสาธารณปโภค สาธารณปการ ทเกยวของอยางเปนรปธรรม

• เทคโนโลย จะเปนเครองมอในการสรางมลคาการใชประโยชนของมนษยทเกดตอสาธารณปการในพนทอยางเปนรปธรรม ทงน เพอคณภาพชวตของสงคมเปนส าคญ

• มการพฒนา และปรบปรงระเบยบ วธการ ขอบงคบ ระดบจงหวดใหมความ เหมาะสมสอดคลองกบ สภาวการณของการเปลยนแปลงในระดบสากล โดยผานการทดสอบจากโครงการน ารองตาง ๆ

• จงหวดเชยงใหมผานกระบวนการเปลยนผานเขาสการเปนเมอง Smart City เตมรปแบบ

• การลงทนทงจากภาครฐ และเอกชน กอใหเกดผลประโยชน ตอสงคมอยางเปนรปธรรม และสามารถสรางผลก าไร ทเกดจากการลงทน และ การ บรหารจดการโครงการ

• คณภาพชวตของผคนทอาศยอยในจงหวดเชยงใหม มการพฒนาขนอยางเปนรปธรรม บนพนฐานของทนทางวฒนธรรม

• มการปรบปรงระเบยบของ บงคบทเกยวของในระดบ จงหวด ระดบพนท ใหทนสมยสอดคลองกบการพฒนา