บทที่ 6 เทคโนโลยีสารสนเทศ ·...

ระบบสารสนเทศ(Information Technology)

0904 101 คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศธรกจ

วตถประสงคการเรยนร

เพอใหนสตไดรบความรเกยวกบระบบสารสนเทศ

เพอใหนสตสามารถอธบายความหมายของขอมล สารสนเทศ ระบบสารสนเทศ

เพอใหนสตสามารถบอกชนดของระบบสารสนเทศ

เพอใหนสตสามารถอธบายการประยกตใชระบบสารสนเทศ


เนอหา

ความหมายของขอมล และสารสนเทศ

เทคโนโลยสารสนเทศ และระบบสารสนเทศ

ระดบของผใชระบบสารสนเทศ

ชนดของระบบสารสนเทศ

การประยกตใชระบบสารสนเทศ

ประโยชนทไดรบจากการน าระบบสารสนเทศเขามาใชด าเนนงานทางธรกจ


บทน า

ในปจจบนระบบเทคโนโลยสารสนเทศไดเขามบทบาทในองคกรตางๆ มากขน องคกรมการน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยงานในกระบวนการทางธรกจกระบวนการด าเนนงานตางๆ เพอใหเกดความไดเปรยบเชงแขงขนกบองคกรคแขง

เทคโนโลยสารสนเทศ ชวยเพมผลผลต เพมมลคาใหกบผลตภณฑ ชวยในดานการจดการขอมลสารสนเทศใหทนตอเหตการณ และชวยในการตดสนใจของผบรหารเปนไปไดอยางถกตอง รวดเรว


ขอมล VS สารสนเทศ

ขอมล (Data) หมายถง เหตการณทเกดขนจรงในการด าเนนธรกจขององคกร เชน รายการฝากเงน ถอนเงนของลกคาในแตละวน รายการจองหองพกของลกคา รายการสงซอสนคากบตวแทนจ าหนาย เปนตน ขอมลเปนไดทง ตวเลข ตวอกษรขอความ เสยง รปภาพ เปนตน

สารสนเทศ (Information) หมายถง ขอมลทผานการประมวลผลเพอใหไดสารสนเทศทเปนประโยชนแกผใชและชวยในการตดสนใจของผบรหาร

ประมวลผล (Process) หมายถงกระบวนการในการแปลงขอมลเปนสารสนเทศ ยกตวอยางเชน การประมวลผลดวยเครองคอมพวเตอร เชน ใชโปรแกรม SPSS ในการวเคราะห หรอใชโปรแกรม Microsoft Excel ในการค านวณ และวเคราะหกราฟ เปนตน


ขอมล ประมวลผล สารสนเทศ

ขอมล VS สารสนเทศ

ภาพท 1 แสดงกระบวนการแปลงขอมลเปนสารสนเทศ


7

เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology: IT)

เทคโนโลย + สารสนเทศ = เทคโนโลยสารสนเทศ

คอ การประยกตเอาความรทางดานวทยาศาสตรมาจดการสารสนเทศทตองการ

อาศยเครองมอทางเทคโนโลยใหมๆ เชน เทคโนโลยดานคอมพวเตอร เทคโนโลยดานเครอขายโทรคมนาคมและการสอสาร ตลอดจนความรในกระบวนการด าเนนงานสารสนเทศในขนตอนตางๆ


ระบบสารสนเทศ (Information System: IS)

8

คอ กลมของระบบงานทมการใชคอมพวเตอรเทคโนโลยท าหนาทรวบรวมประมวลผล จดเกบ และแจกจายขอมลขาวสารเพอสนบสนนการตดสนใจและการควบคมภายในองคกร



ระดบสง กลมของผใชสารสนเทศระดบนคอผบรหารระดบสงเชน ประธานบรษท กรรมการผจดการ หรอผจดการทวไป จะมความเกยวของกบการก าหนดและวางแผนกลยทธ ขององคกรเพอใหบรรลเปาหมาย

ระดบกลาง กลมของผใชสารสนเทศระดบนคอผบรหารระดบกลาง เชน ผจดการฝายขาย ผจดการฝายการตลาด ผจดการฝายบญช เปนตน มหนาทรบนโยบายจากผบรหารระดบสงมาสานตอเพอใหบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว

3) ระดบปฏบตการ กลมของผใชสารสนเทศระดบนคอผทเกยวของกบการปฏบตงานหลกขององคกร เชน หวหนางาน พนกงานฝายผลต พนกงานฝายขาย พนกฝายบญช เปนตน โดยมลกษณะงาน ไดแก การผลตหรอการประกอบสนคา การจดหาวตถดบ งานบนทกบญช ตอไป

0904 101 คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศธรกจ 9



ระดบปฏบตการ

ระดบกลาง

ระดบสง แหลงขอมลทงภายในและภายนอก

แหลงขอมลภายใน

แหลงขอมลภายใน

ภาพท 2 ระดบการบรหารและระดบขอมล

สารสนเทศจ าแนกตามหนาทขององคการ

ระบบสารสนเทศดานการผลต (Manufacturing Information System)

ระบบสารสนเทศดานงานขายและการตลาด (Sale and Marketing Information System)

ระบบสารสนเทศดานการเงน (Finance Information System)

ระบบสารสนเทศดานการบญช (Accounting Information System)

ระบบสารสนเทศดานทรพยากรมนษย (Human Resource Management Information System)


ระบบสารสนเทศดานการผลต ฝายผลตสนคาท าหนาทรบผดชอบในการผลตสนคา โดยการแปรรปวตถดบเปน

ผลตภณฑ ผผลตตองพยากรณปรมาณการผลตสนคาทเหมาะสมกบความตองการของลกคา โดยไมใหจ านวนสนคามมากหรอนอยเกนไป ตลอดจนควบคมการผลตใหสนคามคณภาพเปนไปตามทลกคาตองการ มตนทนการผลตทเหมาะสม

องคกรจ าเปนตองน าเอาระบบสารสนเทศมาชวยในการด าเนนกจกรรมทางดานการผลต เชน ระบบสงซอวตถดบ ระบบการจดการทรพยากรการผลต ระบบควบคมเครองจกร ระบบค านวณการใชปรมาณวตถดบ ระบบวางแผนการผลต เปนตน


ระบบสารสนเทศดานงานขายและการตลาด ฝายการขายท าหนาทรบผดชอบในการขายสนคา หรองานการบรการ ท าหนาท

ในการกระจายสนคาและบรการไปสลกคา โดยเรมตนจากการวเคราะหความตองการ การสรางความตองการ ตลอดจนสงเสรมการขายการรบค าสงซอสนคาจากลกคา ตดตามการขายสนคา ฝายการตลาดรบผดชอบงานดานก าหนดกลยทธทางการตลาด การโฆษณา การกระตนการขาย การคนหาความตองการของลกคารวมถงกาหนดกลมเปาหมายของสนคาหรอบรการ

องคกรธรกจไดน าระบบสารสนเทศดานการขายและการตลาด มาใชในการด าเนนกจการ เชน ระบบการขาย ณ จดขาย (Point of Sales :POS) ระบบรบค าสงซอสนคา ระบบพยากรณยอดขาย ระบบวเคราะหการตลาดและวเคราะหราคาสนคา เปนตน


ระบบสารสนเทศดานการเงน ฝายการเงนมหนาทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยสนทเกยวของกบการเงน

ขององคกร ดแลสภาพคลองทางการเงน จดสรรเงนสดหมนเวยนในการด าเนนธรกจ การควบคมทรพยากรทางการเงน การพยากรณทางการเงน การจดการเงนทนการลงทนเชนลงทนในหน พนธบตรหรอตราสารหน เปนตน ยกตวอยางเมอกจการไดด าเนนการจ าหนายสนคาใหกบลกคา กจการกจะน าเงนทไดไปจายใหกบผจ าหนายวตถดบ คาแรงงาน และคาใชจายตาง ๆ สวนเงนทเหลอเปนก าไรนน

ฝายการเงนกจะท าการวเคราะหหาทางเพอน าเงนไปลงทนในสวนทมผลตอบแทนทสง และควบคมเงน การจดการเงนสดใหเพยงพอตอการหมนเวยนในกจการ เปนตน


ระบบสารสนเทศดานการบญช ฝายบญชท าหนาทรบผดชอบในการรกษาและจดการรายการหลกฐานเกยวกบ

การเงนขององคกร ใบเสรจรบเงน ใบก ากบภาษ ใบสงซอสนคา ใบรบสนคา แสดงการหมนเวยนรายรบรายจายขององคกร โดยสารสนเทศทางดานบญชประกอบดวย 2 สวนหลกคอ 1. ระบบบญชทางการเงน (Financial accounting system) บญชทางการเงนเปนการ

บนทกรายการคาทเกดขนในรปตวเงน จดหมวดหมรายงานตาง ๆ สรปผล และน าเสนอในรปของงบการเงน ไดแก งบก าไรขาดทน งบดลและงบกระแสเงนสด โดยเปนการน าเสนอสารสนเทศแกผใชงานและผสนใจขอมลทางการเงนขององคกร

2. ระบบบญชบรหาร (Managerial accounting system) บญชบรหารเปนการน าเสนอขอมลทางการเงนแกผบรหาร เพอใชในการตดสนใจทางธรกจ ไดแก บญชตนทน การงบประมาณ


ระบบสารสนเทศดานทรพยากรมนษย ฝายทรพยากรมนษยท าหนาทรบผดชอบในการเลอกสรรบคลากร การวางแผน

ความตองการดานบคลากร การฝกอบรมและการพฒนา ควบคมนโยบายและโปรแกรมดานบคคล เปนหลก

องคกรธรกจไดน าระบบสารสนเทศดานทรพยากรมนษย มาเพอใชในการจดเกบขอมลดงน 1. ขอมลสวนบคคล เปนขอมลของสมาชกในองคกร ซงประกอบไปดวย ประวต สวน

บคคล วนเดอนปเกด ภมล าเนา ประวตการศกษา/การฝกอบรม เปนตน

2. ผงองคกร แสดงโครงองคกร การจดหนวยงาน แผนก าลงคน

3. ขอมลภายนอก เชน ขอมลอตราเงนเดอนของอตสาหกรรม อตราการวางงาน อตราเงนเฟอ ขอมลเกยวกบกฎหมายการจางงาน เปนตน


สารสนเทศจ าแนกตามการใหการสนบสนน

ระบบสารสนเทศประมวลผลธรกรรม (Transaction Processing System: TPS)

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System: MIS)

ระบบส านกงานอตโนมต (Office Automation Systems: OAS)

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support Systems: DSS)

ระบบสารสนเทศส าหรบผบรหารระดบสง (Executive Information Systems: EIS หรอ Executive Support Systems: ESS)


ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการ (TPS) เปนระบบสารสนเทศประเภทแรกทนยมน ามาใชเพอการประมวลผลทรวดเรว

ลดคาใชจาย ปรบปรงใหบรการลกคา ทท าหนาทรวบรวม บนทกขอมลในแฟมขอมลและประมวลผลขอมลทเกดจากการท าธรกรรม และการปฏบตงานประจ าขององคกรเพอน าไปจดท าระบบสารสนเทศ เชน ระบบฝาก–ถอนเงนจากเครองอตโนมต (Automated Teller Machines :ATM) ระบบการบนทกการขายสนคาของรานสะดวกซอ


ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS)

เปนระบบสารสนเทศทประมวลผล และสรปจากแฟมขอมลทไดจากระบบสารสนเทศประมวลผลธรกรรม (TPS) เพอจดท าสารสนเทศตามความตองการของผบรหารส าหรบน าไปใชในการวางแผนประกอบการตดสนใจ เปนรายงานสรปคาสถตตาง ๆ อาจน าเสนอในรปของตาราง หรอกราฟเปรยบเทยบ เพอความสะดวก งายตอการท าความเขาใจ


20

ระบบส านกงานอตโนมต (OAS)

เปนระบบสารสนเทศทน าเทคโนโลยทงดานฮารดแวรและซอฟตแวรเพอมาใชกบระบบนกนมากขนมาเพอชวยเพมประสทธภาพในการท างานของผปฏบต และผบรหาร เชน การสงจดหมายผานอเลกทรอนกส (Electronic mail: E-mail) การใชโปรแกรมประมวลผลค าในการจดพมพเอกสาร (Word Processing) การประชมทางเสยง (Tele Conference) การประชมทางวดทศน (Video Conference) เปนตน


ภาพท 4 แสดงการประชมทางวดทศน (Video Conference)

ระบบส านกงานอตโนมต (ตอ)


22

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS)

เปนระบบสารสนเทศทน าขอมลจากฐานขอมลตาง ๆ มาใชในการตดสนใจ เปนการเนนการตดสนใจอยางมประสทธภาพ โดยใชสารสนเทศเปนพนฐาน ชวยใหผบรหารตดสนใจการด าเนนงานไดอยางถกตอง ลกษณะทส าคญของ DSS คอ เปนระบบทใหสารสนเทศอยางรวดเรวตอการตดสนใจ ใชแกปญหาและก าหนดกลยทธ ควรออกแบบในลกษณะทโตตอบ ปจจบนไดมการพฒนาระบบสารสนเทศเพอใชในการสนบสนนการแกไขปญหาของกลม เรยกระบบนวาระบบสนบสนนการตดสนใจกลม (Group decision support system)


23

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS)


ภาพท 5 ระบบสนบสนนการตดสนใจ

24

ระบบสนบสนนผบรหารระดบสง (ESS)

เปนระบบสารสนเทศทชวยสนบสนนการวเคราะหปญหา ศกษาแนวโนม และการวางแผนกลยทธ เปนระบบทมความยดหยน และคลองตวสง EIS สามารถเขาถงสารสนเทศจากฐานขอมลภายในและภายนอกองคกร น าเสนอสารสนเทศทไดจากการวเคราะหในรปของรายงาน ตาราง และกราฟ สรปสารสนเทศใหผบรหารไดเขาใจงาย และประหยดเวลา


ระบบปญญาประดษฐ (AI)

ปญญาประดษฐ เปนระบบทพฒนาขนมาเพอเลยนแบบการท างานมนษยหรอเลยนแบบการท างานสมองของมนษย ในองคกรธรกจน ามาประยกตใชงานเพอการรกษาความรของผเชยวชาญทอาจสญเสย หรอสญหายไป ชวยขยายฐานความรขององคกรในการใหค าแนะน าแกไขปญหาทซบซอน ชวยลดภาระงานประจ าทมนษยไมมความน าเปนตองท า เชน การประมวลผลภาษาธรรมชาต ระบบการมองเหน ระบบการเรยนร


ระบบผเชยวชาญ (ES)

ระบบผเชยวชาญ หรอระบบฐานความร เปนระบบทรวบรวมและจดเกบความรและประสบการณของผเชยวชาญ ชวยในการหาขอสรป และค าแนะน า เชน การรกษาโรคของแพทย ระบบวเคราะหสนเชอ การขดเจาะน ามน การวางแผนการเงน การจดท าภาษ การวเคราะหทางเคม การผาตด การซอมเครองยนต การพยากรณอากาศ เปนตน


ระบบผเชยวชาญ (ตอ)

ภาพท 6 ระบบผเชยวชาญ

การประยกตใชระบบสารสนเทศ แนวทางในการน าระบบสารสนเทศมาใช ในการด าเนนธรกจในองคกร ม 2 แนวทาง คอ

การใชระบบสารสนเทศในเชงรบ

การใชระบบสารสนเทศในเชงรก


ระบบสารสนเทศเชงรบ

การประยกตใชระบบสารสนเทศเชงรบในงานสวนหนา (Front Office) เปนการประยกตใชระบบสารสนเทศในงานทมการตตอกบลกคาโดยตรง เปนลกษณะการท างานทเนนการบรการลกคา พบปะลกคา บนทกรายการธรกรรมตางๆ ทเกดขนในแตละวน เชน ระบบงานขายสนคา ณ จดขาย (Point of Sales: POS) ระบบการเสนอราคาสนคา ระบบการรบช าระเงนเชอ ระบบใหบรการลกคา


ระบบสารสนเทศเชงรบ (ตอ)

การประยกตใชระบบสารสนเทศเชงรบในงานสวนหลง (Back Office) เปนการประยกตใชระบบสารสนเทศในงานทสนบสนนงานสวนหนา เปนงานทตองด าเนนการตามรายการทเกดขนจากงานสวนหนา และเปนงานทตองตอบสนองงานสวนหนา เชน ระบบงานขายสนคา ณ จดขาย (POS) ตองมการเตรยมขอมลพนฐาน เชน เตรยมขอมลสนคา เตรยมขอมลประวตลกคา มการปรบปรงขอมลการขาย ปรบปรงขอมลการรบช าระเงน การจดท ารายงานสรป การจดท างบการเงน เปนตน


ระบบสารสนเทศเชงรก

ปจจบนการน าระบบสารสนเทศมาใชในเชงรก เพอสรางจดเดนใหกบธรกจหรอเพอสรางโอกาสทางธรกจ เชน การขายสนคาแบบขายตรงสลกคา พนกงานขายสามารถขออนมตราคาขายจากทางส านกงานไดโดย ใชเครองคอมพวเตอรแบบพกพา หรอ PDA สงขอมลไปยงผจดการ หลงจากผจดการไดรบขอมลกจะท าการสงขอมลการอนมตราคาสงกลบใหพนกงานใชเวลาเพยงไมกนาทกทราบผล


ตวอยางการประยกตใชระบบสารสนเทศเชงรก


การจดการลกคาสมพนธ(Customer Relationship Management: CRM)

เปนการสรางความสมพนธกบลกคาเพอใหลกคาเกดความประทบใจ มนคงและภกดกบสนคาและบรการของเรา และมลกคารายใหมเขามา ใชซอสนคาหรอบรการ

ปจจบนธรกจมการแขงขนกนมากขนท าใหลกคามทางเลอกในการบรโภค จงท าใหธรกจเกดการแขงขนกนมาก จงไดมการน าเอาระบบสารสนเทศดานการจดการลกคาสมพนธมาใชสรางความสมพนธกบลกคา วเคราะหพฤตกรรมการบรโภคของลกคา ตวอยาง เชน ระบบโทรศพทตอบรบอตโนมตของบรษทใหบรการมอถอ


การใชระบบพาณชยอเลกทรอนกส(E-Commerce)

การใชระบบพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) พาณชยอเลกทรอนกสเปนการท าธรกรรมตาง ๆ เชน การขายสนคา การโฆษณา การบรการ การช าระเงนผานเครอขายอนเทอรเนต ซงถอเปนชองทางในการด าเนนธรกจแบบเชงรกทท าใหองคกรธรกจกบธรกจ ธรกจกบลกคา ลกคากบลกคา สามารถตดตอซอขายสนคาและบรการตาง ๆ ผานเครอขายอนเทอรเนต ท าใหธรกจสามารถขยายตลาดไดกวางขวางขน เชน ระบบการจองตวเครองบนออนไลน การสงซอสนคาออนไลน


การใชโปรแกรมวางแผนทรพยากรองคกร(Enterprise resource planning)

โปรแกรมวางแผนทรพยากรองคกร (Enterprise Resource Planning Software: ERP) เปนโปรแกรมทเชอมโยงระบบสารสนเทศของฝายงานตาง ๆ เขาดวยกนเปนโปรแกรมเดยวกน ชวยโอนถายขอมลระหวางระบบสารสนเทศตาง ๆ เขาดวยกน การถายโอนนนจะท าผานฐานขอมลรวมขององคกร ชวยใหการตดตอสอสารและแลกเปลยนขอมลท าไดสะดวก รวดเรว และมประสทธภาพมากขน


ประโยชนทไดรบจาการน าระบบสารสนเทศเขามาใชด าเนนงานทางธรกจ

ประสานเทคโนโลยเปนหนงเดยว

เพมความไดเปรยบทางการแขงขน

เพมความสามารถทางธรกจ

สรางภาพลกษณทดขององคกร

ชวยลดคาใชจายในการด าเนนงาน

ชวยสรางพนธมตรทางดานการคา


ค าถาม ?


บทที่ 6 เทคโนโลยีสารสนเทศ ·...

Documents