บทที่ 4 - siam...

15

บทท 4

ผลการปฏบตงานตามโครงงาน

จากการศกษาขอมลผจดท าไดจดแบงหวขอดงตอไปน

4.1 ขนตอนการปฏบตงานและการเตรยมการส าหรบการเปนวทยากรน าชม

4.2 รายละเอยดเกยวกบศนยวฒนธรรมอาเซยน

4.3 แผนภาพแสดงขนตอนการปฏบตงานศนยวฒนธรรมอาเซยน

4.1 ขนตอนการปฏบตงานและการเตรยมการส าหรบการเปนวทยากรน าชม

ในการปฏบตงานของนกศกษาฝกงานเมอเจอบคคลทวไปหรอคณะตางๆทมาเยยมชมศนยวฒนธรรมอาเซยน จะตองมการเตรยมความพรอมในเรองของ การน าเสนอขอมล, การจดระเบยบคณะทมาเยยมชม, ขอปฏบตส าหรบผเขาชม หรอ จะเปนในเรองของการกลาวเปดการทกทาย ซงสามารถสรปเปนขนตอนตางๆดงน

1. การกลาวเปดการทกทาย

2. รายละเอยดของศนยวฒนธรรมอาเซยน

รปท 4.1 เวลาท าการศนยวฒนธรรมอาเซยน

16

4.1.1 การกลาวเปดการทกทาย

โดยผปฎบตหนาทเปนวทยากรน าชมศนยวฒนธรรมอาเซยนเมอเจอผเขาชม จะตองพดวา

4.1.1.1สวสดครบ/คะ ศนยวฒนธรรมอาเซยนยนดตอนรบ ครบ/คะ

4.1.1.2เชญลงทะเบยนเพอรบเอกสารแนะน าในการประกอบการรบชม ครบ/คะ

4.1.1.3ศนยวฒนธรรมอาเซยนไดจดตงขนภายใตการดแลของกระทรวงวฒนธรรม โดยศนยของเรามวตถประสงคเพอน าเสนอลกษณและคณคาความเปนมาทางวฒนธรรมในภมภาคน

รปท 4.2 ตวเขยนในประเทศอาเซยน

4.1.2 ขอปฏบตส าหรบผเขาชม

ไมอนญาตใหน าอาหารและเครองดมเขาไปภายในศนย

ใชอปกรณในหองนทรรศการดวยความระมดระวง ไมกระท าการใดๆ อนอาจจะเปนเหตใหเกด

ความช ารดหรอเสยหายได มฉะนนผจะกระท าจะตองรบผดชอบตอความเสยหายทเกดขน

17

สงของทจดแสดงภายในศนย สามารถถายภาพไดแตเราไมอนญาตใหจบหรอสมผส หากมขอสงสย

ประการใด หรอ ตองการสอบถามขอมลเพมเตม สามารถตดตอสอบถามเจาหนาททกทานไดครบ/

คะ

หากขณะทวทยากรน าชมอย กรณางดใชเสยงเพอประกอบการรบชม

รปภาพท 4.3 แผนผงแสดงเสนทางศนยวฒนธรรมอาเซยน

4.1.3ขอมลทวไปของศนยวฒนธรรมอาเซยน

ศนยวฒนธรรมอาเซยน ถกแบบโดยมงเนนใหเกดการสรางสรรคการเรยนรดานวฒนธรรม

ของประเทศสมาชกอยางมมต และกอใหเกดความเขาใจอนดแกกน โดยการน าเสนออตลกษณทาง

วฒนธรรมอาเซยนอนวจตรงดงามหลากหลาย คลายคลงและโดดเดน สะทอนถงรากเหงาทาง

วฒนธรรมรวมกนจากประวตศาสตรความเปนมา ภมศาสตรและภมปญญาของผคนทอาศยอยใน

ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยน าเสนอความรมรวยอนหลากหลายผานเทคโนโลยมลตมเดยท

ทนสมย สรางบรรยากาศแหงการเรยนรอยางสนกสนานและเปดโอกาสใหผชมนทรรศการสามารถ

สงขอมลผานโซเชยลมเดยเพอใหเกดการรบรของสงคมในวงกวางและการตอยอดทางวฒนธรรม

18

ในมตทหลากหลาย เพอใหศนยวฒนธรรมอาเซยนเปนนทรรศการทมชวตพรอมน าเสนอเรองราว

และเนอหานทรรศการอยางมสสน

ศนยวฒนธรรมอาเซยน บนพนทรวมกวา 600 ตร.ม. ไดรบการออกแบบใหมความสมดล

ของเนอหานทรรศการถาวรและรปแบบการน าเสนอทเนนความทนสมย ตลอดจนค านงถงความ

สอดคลองและสมบรณของเนอหาในแตละสวนเพอใหการรบชมนทรรศการเปนไปอยางราบรน ทง

ยงมการก าหนดพนทส าหรบการน าเสนอนทรรศการหมนเวยนเพอเปดโอกาสใหเกดการมสวนรวม

ในพนทและการสรางสสนใหมๆทางวฒนธรรมรวมท งมการแบงแยกพนทส าหรบหองสมด

อเลคทรอนกส (E-Library Park) เพออ านวยความสะดวกส าหรบการคนควาขอมลและการรบชม

สารคดตางๆรวมทงสวนพนทปฏบตการเชงวฒนธรรม (The Knowledge Lab) อยางเปนสดสวน

“ศนยวฒนธรรมอาเซยน” ตงอยทชน 3 หอศลปรวมสมยราชด าเนน ถนนราชด าเนนกลาง

แขวงวดบวรนเวศ เขตพระนคร กทม. เปดบรการวนองคาร -อาทตย (หยดวนจนทร และวนหยด

นกขตฤกษ) เวลา 10.00-17.00 น. สามารถเขาชมไดฟร โทร. 0-2422-8943, 0-2422-8947, 09-2248-

2429

รปท 4.4 ทางเขาหอศลปรวมสมยราชด าเนน

19

4.2 รายละเอยดเกยวกบศนยวฒนธรรมอาเซยนแบงออกเปน 6 สวนดวยกน

สวนท 1 มชอวา เราอยรวมกน (The Melting Pot of ASEAN Culture)

หองจดแสดงวดทศนเรอง “หลอมรวมรวมวฒนธรรม” เพอสรางความเขาใจพนฐานใหกบ

ผเขาชมนทรรศการ ในการตระหนกรความเปนมาของวฒนธรรมรวมในภมภาคอาเซยนทม

รากเหงาทางวฒนธรรมรวมกนมาชานานการสรางสรรค แลกเปลยน ถายทอดวฒนธรรมซงกนและ

กน จนเกดเปนเอกลกษณและความคลายคลง ถอไดวา ชาวอาเซยนทกคนตางรวมเปนเจาของใน

วฒนธรรมอนรมรวยเหลานรวมกนไดอยางเตมภาคภม

รปท 4.5 หองรบชมวดทศนหลอมรวมรวมวฒนธรรม

สวนนจะจดแสดงในเรองราวแหงประวตศาสตรเอเชยตะวนออกเฉยงใตถงความส าคญ

ผานทางรปแบบวดทศน ซงมความยาวประมาณ 5 นาท โดยสามารถเลอกรบชมไดทง ภาษาไทย

และ ภาษาองกฤษ เนอหาในสวนนจะพดเกยวกบการก าเนดอาเซยน อาเซยน (ASEAN) หรอ

สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of Southeast Asian Nations: ASEAN)

รเรมโดยประเทศไทย กอต งขน ทกรงเทพมหานคร เมอว นท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510 โดย

รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศของประเทศสมาชกผกอต ง จ านวน 5 ประเทศ (ไทย

20

อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส และ สงคโปร) ไดลงนามใน “ ปฏญญาอาเซยน ” (ASEAN

Declaration) หรอ “ ปฏญญากรงเทพฯ ” (Bangkok Declaration) ณ วงสราญรมย กระทรวงการ

ตางประเทศ มวตถประสงคเพอสงเสรมความรวมมอระหวางประเทศสมาชกในดานการเมอง

เศรษฐกจ สงคม และ วฒนธรรม วทยาศาสตร การเกษตร อตสาหกรรม การคมนาคม รวมทงการ

ยกระดบรายไดและความเปนอยของประชาชน ปจจบนอาเซยนมประเทศสมาชกท งหมด 10

ประเทศ ไดแก บรไน ดารสซาลาม กมพชา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร

ไทย และ เวยดนาม มประชากรในภมภาครวมกนประมาณ 600 ลานคน ส านกเลขาธการอาเซยน

(ASEAN Secretariat) ตงอยทกรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย

ปทเขามาเปนสมาชกของกลมประเทศอาเซยน

โดยประเทศผกอตงอาเซยน คอ ไทย อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส และสงคโปร ตอมา

ในปพ.ศ.2527 บรไน ดารสซาลาม ไดเขามาเปนสมาชก ตามดวยเวยดนามเขามาเปนสมาชกเมอ

พ.ศ. 2538 ขณะทพมาและลาวเขามาเปนสมาชกใน พ.ศ.2540 และประเทศสดทายคอกมพชา เขา

เปนสมาชกอาเซยน เมอ พ.ศ. 2542 ปจจบนอาเซยนมประเทศสมาชกทงหมด 10 ประเทศ

รปท 4.6 ปทเขามาเปนสมาชกอาเซยน

21

รจกอาเซยน

หนงวสยทศน หนงอตลกษณ หนงประชาคม (One Vision One Identity One Community

สญลกษณอาเซยน หลอมรวมเปนหนงเดยว

รปรวงขาวสเหลอง 10 มดทถกมดรวมกนไว เปนเครองหมายของการหลอมรวมประเทศ

ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ท ง 10 ประเทศรวมกนเพอมตรภาพ และความเปนน าหนงใจ

เดยวกน อยในพนนวงกลมสแดง สขาว สน าเงน ซงแสดงถงความเปนเอกภาพมตวอกษรค าวา

ASEAN สน าเงนอยใตรวงขาวอนแสดงถงความมงมนทจะท างานรวมกนเพอความมนคง สนตภาพ

เอกภาพ และความกาวหนาของประเทศสมาชก โดยสทงหมดทปรากฏในตราสญลกษณเปนส

ส าคญในธงชาตของแตละสมาชกประเทศ

สเหลอง หมายถง ความเจรญรงเรอง

สน าเงน หมายถง สนตภาพและความมนคง

สแดง หมายถง ความกลาหาญและความกาวหนา

สขาว หมายถง ความบรสทธ

รปท 4.7 สญลกษณอาเซยน

ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community)

ความรวมมอในกรอบอาเซยนซงไดเรมกอตงในป 2510 และ มพฒนาการอยางตอเนองมา

เปนล าดบ ทงในดานการกระชบความสมพนธทางการเมองและความมนคงทไดก าหนดใหเอเชย

22

ตะวนออกเฉยงใตเปนเขตแหงสนตภาพ เสรภาพ และความเปนกลาง ดานความรวมมอทางสงคม

และวฒนธรรมเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน และดานการพฒนาความรวมมอทาง

เศรษฐกจในภมภาคทไดมการจดตงเขตการคาเสรและเขตการลงทนเสรเพอสงเสรมกจกรรมการคา

การลงทน และการบรหารระหวางกน จนในปจจบนอาเซยนไดกาวไปขางหนา โดยก าหนดใหม

การปฏบตตามกฎบตรอาเซยน (ASEAN Charter) ทท าใหอาเซยนมฐานะเปนองคกรระหวางรฐบาล

ทมประสทธภาพและมศกยภาพทจะบรรลวสยทศนของผน าอาเซยนในการมประชาชนเปน

ศนยกลาง มกฏกตกาในการท างาน และมความสามารถในการแขงขนสง รวมทงไดตงเปาหมายการ

เขาสประชาคมอาเซยน (ASEAN Community: AC) รวมกนอยางเปนทางการในป 2558 (วนท 31

ธนวาคม 2558)

ทามกลางสถานการณการเปลยนแปลงของโลกทมพลวตสง การเผชญกบความทาทายใหมๆรวมถง

การแขงขนททวความรนแรงมากขน ท าใหอาเซยนในปจจบนมจ านวนสมาชกทงหมด 10 ประเทศ

ไดแก

บรไน ดารสซาลาม กมพชา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร ไทย และ

เวยดนาม จ าเปนตองรวมตวกนใหเหนยวแนน เพอเพมอ านาจตอรองลดการพงพาเศรษฐกจโลก

และ เพมความสามารถในการแขงขนในเวทระหวางประเทศและความสามารถในการแกไขปญหา

ในมตตางๆรวมกน โดยการรวมตวกนเปนประชาคมอาเซยนมเปาหมายเพอเสรมสรางใหอาเซยนม

ความแขงแกรง มนคง และมความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจยงขน สามารถสรางโอกาสในการ

พฒนา รบมอกบสงทาทายและภยคกคามรปแบบใหมไดอยางรอบดานโดยใหประชาชนในอาเซยน

มความรสกทเปนอนหนงอนเดยวกน มความเปนอยทด และประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจไดอยาง

มประสทธภาพ

ประชาคมอาเซยนประกอบดวย 3 ประชาคมยอย

1.ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community) มงสงเสรม

ความรวมมอดานการเมองและความมนคง เพอเสรมสรางและธ ารงไวซงสนตภาพและความมนคง

ของภมภาค ตลอดจนท าใหประเทศในภมภาคอยรวมกนอยางสนตสข สามารถแกไขปญหาตางๆได

โดยสนตวธ

23

2.ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community) การรวมตวและความรวมมอทาง

เศรษฐกจของประเทศในอาเซยน เพอรวมกนสรางความแขงแกรงทางเศรษฐกจ อ านวยความ

สะดวกในการตดตอคาขายระหวางกน เพอท าใหอาเซยนสามารถแขงขนกบภมภาคอนได และ

ประชาชนในประเทศสมาชกอาเซยนมความเปนอยทดยงขนตอไป

3.ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-cultural Community) สะทองถงมต

ประชาชนในการสรางประชาคมอาเซยนสสงคมเอออาทรและแบงปน สามารถแกไขปญหาทาง

สงคมรวมกนพฒนาคณภาพชวตของประชาชนในอาเซยนใหดขน ปราศจากโรคภยไขเจบ ม

สงแวดลอมทด รวมทงการสรางความรสกรวมกนของความเปนพลเมองอาเซยน สงเสรมความ

สามคค และ ความเปนหนงเดยวของประชาชนในอาเซยน เพอใหประชาคมอาเซยนมประชาชน

เปนศนยกลางอยางแทจรง

วฒนธรรมหลากหลายสความเปนหนงเดยว “อตลกษณของอาเซยน” ทามกลางประชากรเกอบ 600

ลานคน อาเซยนเปนดนแดนแหงความหลากหลาย ทงทางดานประเพณ วฒนธรรม เชอชาต ศาสนา

ความเชอ ภาษา ฯลฯ ความแตกตางเหลานมใชอปสรรคของการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน

หากแตเปนจดแขงในการกาวขามความทาทายและความหลากหลาย ใหประชาชนสามารถอย

รวมกนอยางย งยน สมานฉนทสนตและกลมกลนความหลากหลายทางศาสนา

ประชาในอาเซยนนบถอศาสนาหลก แบงออกเปน 4 กลม

กมพชา ลาว เมยนมาร ไทย นบถอพระพทธศาสนา

บรไน ดารสซาลาม อนโดนเซย มาเลเซย นบถอศาสนาอสลาม

ฟลปปนส นบถอศาสนาครสต นกายคาธอลก

สงคโปร เวยดนาม นบถอหลายศาสนารวมถงลทธธรรมเนยมแบบ

จน

การสรางอตลกษณอาเซยน

มงเนนการสรางประชาคมอาเซยนทมความเปนเอกภาพในความแตกตางหลากหลายทาง

วฒนธรรม สงเสรมความเขาใจและความสมพนธอนดเกยวกบวฒนธรรม ประวตศาสตร ศาสนา

24

ฯลฯ ในกลมประเทศสมาชกอาเซยน โดยการเสรมสรางความตระหนกในการเปนพลเมองอาเซยน

การอนรกษมรดกทางวฒนธรรมอาเซยน และ การสรางสรรคทางวฒนธรรม

สวนท 2 มชอวา ผกพนหนงเดยว (We are ASEAN)

พนทจดแสดงขอมลดจตอลผานจอแสดงผลขนาดใหญ (Video Wall) ภายใตกรอบโลโก

อาเซยนสทองขนาดใหญควบคมการแสดงผลทจอ touch screen ทรงโคงทตงอยตรงกลาง ในสวนน

จะท าใหทกทานไดทราบถง การล าดบเหตการณส าคญ และ ขอมลทวไปของประเทศสมาชก

อาเซยน ทง 10 ประเทศ โดยเราสามารถสมผสทรปสญญาลกษณอาเซยน และ ธงชาต บนแผนท ซง

ขอมลจะไปปรากฏบนหนาจอดานหนา

รปท 4.8 โซนจดแสดง ผกพนหนงเดยว

ล าดบเหตการณส าคญของประชาคมอาเซยน (ASEAN Timeline)

น าเสนอเหตการณส าคญในภมภาค ตงแตความเปนมาทางประวตศาสตร จนถงเหตการณ

รวมสมยปจจบน โดยเนนบรบทเหตการณในทางวฒนธรรมเปนหลก ไดแก

ยคกอนประวตศาสตร

ยคหนเกา

ยคกลาง

ยคหนใหม

25

ยคส ารด ยคเหลก

ยคโบราณ

คศ.ท 1-7 อาณาจกรศรเกษตร

คศ.ท 2-17 อาณาจกรจามปา

คศ.ท 6-11 อาณาจกรฟนน

คศ.ท 6-7 อาณาจกรเจนละ

คศ.ท 6-8 อาณาจกรทวารวด

คศ.ท 7-14 อาณาจกรศรวชย

คศ.ท 9-16 อาณาจกรเขมร

คศ.ท 13 อาณาจกรลานนา อาณาจกรลานชาง อาณาจกรสโขทย

พ.ศ. 1329-1830 อาณาจกรพกาม

พ.ศ. 1592-1765 อาณาจกรเกดร

พ.ศ. 1765-1835 อาณาจกรสงหสาหร

พ.ศ. 1836-2063 อาณาจกรมชปาหต

พ.ศ. 1893-2112 อาณาจกรอยธยา

ยครวมสมย

คศ. 1967 พ.ศ. 2510 กอตงสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยนสมาชก

กอตง 5 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และ ไทย

คศ. 1976 พ.ศ. 2519 การประชมสดยอดอาเซยน ครงท 1 ทบาหล อนโดนเซย จดท าสนธสญญา

มตรภาพ และ ความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and

Cooperation : TAC)

26

คศ. 1980 พ.ศ. 2523 คณะกรรมการอาเซยนวาดวยวฒนธรรมและสนเทศ (ASEAN Committee

on Culture and Information – ASEAN- COCI)

คศ. 1984 พ.ศ. 2527 บรไน ดารสซาลาม เขารวมเปนประเทศสมาชก

คศ. 1992 พ.ศ. 2535 จดตงเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area: AFTA)

คศ. 1994 พ.ศ. 2537 การประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงใน

ภมภาค (ASEAN Regional Forum: ARF)

คศ. 1995 พ.ศ. 2538 เวยดนามเขามาเปนสมาชก

คศ. 1997 พ.ศ. 2540 สปป.ลาว และเมยนมาร เขารวมเปนประเทศสมาชก

คศ. 1999 พ.ศ. 2542 กมพชา เขารวมเปนประเทศสมาชก

คศ. 2000 พ.ศ. 2543 ปฏญญาอาเซยนวาดวยมรดกทางวฒนธรรม (ASEAN Declaration on

Cultural Heritage)

คศ. 2003 พ.ศ. 2546 ปฏญญาอาเซยนคอนคอรดสอง ทบาหล อนโดนเซย จดตงสมาคมอาเซยน

ประกอบดวย 3 เสาหลก

ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

คศ. 2005 พ.ศ. 2548 จดตงเครอขายมรดกทางวฒนธรรมเอเชยตะวนออก (NEACH/APTCCN)

คศ. 2007 พ.ศ. 2550 การประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 ณ ประเทศสงคโปร ลงมตใหจดท า

แผนงานการจดต งประชาคมส งคมและวฒนธรรมอาเซ ยน (ASEAN Socio-Cultural

Community -ASCC)

คศ. 2009 พ.ศ. 2552 ลงนามรบรองแผนการจดต งประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

(ASEAn Socio-Cultural Community Blueprint)

27

คศ. 2011 พ.ศ. 2554 ปฏญญาวาดวยเอกภาพของอาเซยนในความหลากหลายทางวฒนธรรม

(Declaration on ASEAN unity in Cultural Diversity)

คศ. 2015 พ.ศ. 2558 กาวเขาสประชาคมอาเซยน (ASEAN Community)

รปท 4.9 ภาพโดยรวมในโซน ผกพนหนงเดยว

ขอมลทวไปชาตสมาชกอาเซยน (ASEAN Members)

ประเทศบรไน หรอมชออยางเปนทางการวา “เนการาบรไนดารซาราม” แปลวา “ ดนแดน

แหงความสงบสข ” ชาวบรไนสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม นกายสหน ประเทศบรไนเปน

ประเทศทมจ านวนประชากรนอยทสดในอาเซยน โดยสวนใหญมเชอชาตมลาย และยงเปนประเทศ

เดยวในอาเซยนทปกครองแบบระบอบสมบรณาญาสทธราชย ส าหรบบานเรอนทอยบนน าและอย

รวมกนเปนหมบาน เรยกวา “กมปง” ซงในภาพคอ กมปงอาเยร เปนหมบานกลางน าทนกทองเทยว

นยมเขามาเยยมชม เพราะเปนทๆสะทอนวถชวตของชาวบรไนไดเปนอยางด เมองหลวง:บนดาร

เสรเบกาวน(Bandar Seri Begawan) ประชากร: 414,000 คน ภาษาราชการ: มาเลย ศาสนา: สวน

ใหญชาวบรไน นบถอศาสนาอสลาม (รอยละ67) พทธ (รอยละ13) ครสต (รอยละ10) และฮนด

(รอยละ10) หนวยเงนตรา: ดอลลารบรไน

ประเทศกมพชา หรอราชอาณาจกรกมพชา ไดชอวาเปนดนแดนแหงปราสาทหน เนองจาก

ปรากฏหลกฐานทางประวตศาสตรและโบราณคดทจารกและพรรณาถงความยงใหญของ

ศลปวฒนธรรมของดนแดนกมพชาในอดต โดยเฉพาะอยางยงมรดกทางสถาปตยกรรมทยงใหญ

28

เชน ปราสาทนครวด ทถกยกยองและน ามาไวในธงชาตของกมพชา กมพชามเอกลกษณทโดดเดน

มากอกอยางคอ “ระบ าอปสรา” ซงเปนการแสดงนาฎศลปทถอดทาร าและการแตงการมาจากภาพ

จ าหลกรปนางอปสราทปราสาทหนนครวด ประเทศกมพชามทะเลสาบทใหญทสดนเอเชย

ตะวน ออก เฉ ยงใต น น ก ค อ “โตน เลซ าป ” เม อ งหลวง : ก รงพนม เปญ (Phnom Penh)

ประชากร:14.14 ลานคน ภาษาราชการ:เขมร ศาสนา: พทธเถรวาท (มหานกาย รอยละ 10 และ

ธรรมยตนกาย) หนวยเงนตรา: เรยล

ประเทศอนโดนเซย หรอสาธารณรฐอนโดนเซย เปนประเทศมสลมทมขนาดใหญทสดใน

โลก และยงเปนประเทศทมประชากรมากทสดในภมภาคน ดวยสภาพภมประเทศทเปนหมเกาะท า

ใหอนโดนเซยเปนประเทศทมความหลายหลายทางชาตพนธและวฒนธรรมมากทสดชาตหนง ซง

วฒนธรรมดงกลาวจะมลกษณะแตกตางกนไปตามสภาพพนทและศาสนา นอกจากนอนโดนเซยยง

มสถาปตยกรรมทางพทธศาสนาทมชอเสยงมากคอ “บโรพทโธ” ซงเปนพทธสถานในศาสนาพทธ

นกายมหายาน และยงม “วหารปรามบานน” ซงเปนศาสนสถานของศาสนาฮนดทใหญทสดใน

เอเชยตะวนออกเฉยงใต เมองหลวง: กรงจาการตา (Jakarta) ประชากร: 248 ลานคน ภาษาราชการ:

อนโดนเซย ศาสนา: อสลาม (รอยละ 85.2) ครสตนกายโปรเตสแตนต (รอยละ 8.9) ครสตนกาย

คาทอลก (รอยละ 3) ฮนด (รอยละ 1.8) พทธ (รอยละ 0.8) ศาสนาอนๆ (รอยละ 0.3) หนวยเงนตรา:

รเปยห

ประเทศมาเลเซย เปนประเทศนบถอศาสนาอสลามทประกอบไปดวยหลายเชอชาต

โดยเฉพาะมลายหรอมาเลยทเปนประชากรสวนใหญของประเทศ รองลงมาจะเปนจนและอนเดย

นอกจากนนกเปนชาวพนเมองตางๆ ท าใหศลปวฒนธรรมของมาเลเซยมความหลากหลายและโด

เดน ทเฉพาะวฒนธรรมทผกพนอยกบอสลาม ลกษณะทางภมศาสตรของมาเลเซยจะแบงออกเปน

สองสวนคอ ฝงตะวนออกซงอยบนเกาะเบอรเนยว และฝงตะวนตก ซงต งอยบนภาคพน เมอง

หลวง: กรงกวลาลมเปอร (Kuala Lumpur) ประชากร: 29.512 ลานคน ภาษาราชการ: มาเลย ศาสนา:

อสลาม (รอยละ 60) พทธ (รอยละ 19) และครสต (รอยละ 12) หนวยเงนตรา: รงกต

ประเทศเมยนมา หรอ สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา เดมเคยชอวา ประเทศพมา ตอมา

เปลยนเปนเมยนมา โดยเปนอกประเทศหนงทร ารวยดวยศลปะวฒนธรรมประเพณและแหลง

ทองเทยวธรรมชาต มศาสนาสถาน และโบราณกระจายตวอยททกหนทกแหงจยไดรบขนานนามวา

“ดนแดนแหงองคเจดย” พรอมกบมทรพยากรทางธรรมชาตทสมบรณ และมความหลากหลายทาง

29

ชาตพนธซงลวนแตมเอกลกษณทางภาษา วธชวต และเปนอกประเทศหนงทเครงครดในเรองของ

พทธศาสนาอกดวย เมองหลวง: กรงเนปดอร (Nay pyi Taw) ประชากร: 58.38 ลานคน ภาษา

ราชการ: เมยนมาร/พมา ศาสนา: ศาสนาพทธ (รอยละ89) ศาสนาครสต (รอยละ5) ศาสนาอสลาม

(รอยละ4) อนๆ (รอยละ2) หนวยเงนตรา: จต

ประเทศฟลปปนส นบวาเปนประเทศทไดรบอธพลจากอารยธรรมจนและอนเดยนอยทสด

แตกไดรบอธพลจากวฒนธรรมตะวนตก โดยเฉพาะวฒนธรรมละตนซงไดรบมาจากประเทศสเปน

ไมวาจะเปนโบสถ ซานออกสตน เดอ ปาออย ทชาวสเปนมาสรางทงไวเมอศตวรรษ 17 ประเทศ

ฟลปปนส มชนเผานบ รอยทกระจายตวตามเกาะตางๆ ภายใตวถ ชวตอนหลากหลาย แต

ศลปวฒนธรรม ตลอดจนวถชวตของชาวฟลปปนสกลบหลอหลอมวฒนธรรมเดมทมอยในทองถน

ใหกบชาตตะวนตกทเขามา กอใหเกดเอกลกษณเฉพาะตวทไมซ าใคร เมองหลวง: กรงมะนลา

(Manila) ประชากร: 98 ลานคน ภาษาราชการ: ตากาลอก และ องกฤษ ศาสนา: โรมนคาทอลก (รอย

ละ83) โปรเตสแตนต (รอยละ9) อสลาม (รอยละ5) หนวยเงนตรา: เปโซ

ประเทศสงคโปร เปนประเทศทมขนาดเลกทสดในอาเซยน เปนเมองทตงอยปลายสดของ

แหลมมลาย แตเดมชอวา “สงหะประ” และ “เทมาเสก” แมจะไมมทรพยากรทางธรรมชาตมากมาย

เหมอนประเทศอน แตกมฐานะทางเศรษฐกจทมงคงมากทสดในอาเซยนในฐานะทเปนพอคาคน

กลางและเปนทาเรอทส าคญในการขนสงสนคามาตงแตอดต ประชาชนในประเทศสงคโปร

ประกอบดวยหลายเชอชาต โดยสวนใหญจะเปนคนจน มาเลย และทมฬ ตามล าดบ แตละกลมมวถ

ชวตและวฒนธรรมทแตกตางกน แตกสามารถผสมกลมกลนทงวถชวตแบบดงเดมและสมยใหม

สงคโปรมสญลกษณโดดเดนทผคนทวโลกรจกด นนคอ “เมอรไลออน” ซงเปนสตวในจนตนาการ

ทมหวเปนสงโต ทอนลางเปนปลา เมองหลวง: สงคโปร (Singapore) ประชากร: 5.31 ลานคน ภาษา

ราชการ: องกฤษ จน มลาย และทมฬศาสนา: พทธ (รอยละ42.5) อสลาม (รอยละ14.9) ครสต (รอย

ละ14.6) ฮนด (รอยละ4) หนวยเงนตรา: ดอลลารสงคโปร

ประเทศไทย แตเดมชอวา “สยาม” เปนดนแดนทประวตศาสตรมาอยางยาวนาน ตงแต

สโขทย มาอยธยา ธนบร จนมาถงรตนโกสนทร วฒนธรรมไทยไดรบอธพลจากอนเดยและจน โดย

สวนใหญจะเกยวของกบ ศาสนาพทธ และ อนเดย เปนดนแดนทมศลปะและประเพณทออนชอย

แมคนในประเทศจะเปนคนไทยเหมอนกน แตชาวไทยกยงมหลากหลายเชอชาต เชน ชาวไทยเชอ

สายจน ชาวไทยเชอสายมอญ เวยดนาม เขมร และ มลาย

30

เมองหลวง: กรงเทพมหานคร (Bangkok) ประชากร: 67.09 ลานคน ภาษาราชการ: ภาษาไทย

ศาสนา: พทธ (รอยละ95) หนวยเงนตรา: บาท

ประเทศเวยดนาม ประเทศเวยดนามปกครองโดยระบอบสงคมนยมโดยพรรคคอมมวนสต

เวยดนาม สงคมและวฒนธรรมจะไดรบอทธพลจากจนสบเนองจากอยภายใตการปกครองของจน

อยนบพนป โดยสงเกตจากลกษณะของภาษา สถาปตยกรรมและการแตงกายของชาวเวยดนาม

อยางเชนเทศกาลเตดหรอตรษญวน เปนการเฉลมฉลองตามลทธเตา ขงจอ และ พทธ และยงเปน

การแสดงความเคารพนบถอของบรรพบรษอกดวย เมองหลวง: กรงฮานอย (Hanoi) ประชากร: 91.5

ลานคน ภาษาราชการ: เวยดนาม ศาสนา: พทธ (รอยละ90) ครสต (รอยละ7) ศาสนาอนๆ (รอยละ3)

หนวยเงนตรา: ดอง

ประเทศลาว เดมทเคยมชอวาลานซาง หรอ ลางชาง ศลปวฒนธรรมของชาวลาวสวนมาก

จะเชอโยงกบพระพทธศาสนา เชนการสรางวดและเจดย เปนประเทศทเดยวทไมมพนทตดกบทะเล

(landlocked) ปกครองโดยระบอบสงคมนยมแบบเดยวกนกบเวยดนาม เนองจากศาสนาหลกของ

ลาวเปนศาสนาพทธ โดยเทศกาลประเพณส าคญของประเทศทเกยวของกบพระธาตส าคญ 5 แหง

คอ งานนมสการธาตหลวงเวยงจนทร งานบญวดพ งานบญวดพระธาตองฮง พระธาตศรโครตบอง

พระธาตหมากโม เมองหลวง: นครหลวงเวยงจนทน (Vientiane) ประชากร: ประมาณ 6.59 ลานคน

ภาษาราชการ: ลาว ศาสนา: ศาสนาพทธ (เถรวาท) รอยละ75 หนวยเงนตรา: กบ

31

สวนท 3 มชอวา เทยวในอาเซยน (ASEAN Art & Cultural Collection)

จะแบงออกเปนหาสวนยอย ในสวนนเราจะไดเรยนรวฒนธรรมของอาเซยนผาน มรดกทาง

วฒนธรรม ประเพณ ภาษา ความเปนอย และอาหาร

รปท 4.10 โซนจดแสดงในสวนท 3 เทยวไปในอาเซยน

มรดกของเรา (The ASEAN Cultural Collection)

การจดแสดงวฒนธรรมรวมแหงอาเซยน เลาเรองราวผานวตถจดแสดง ภาพถาย

ภาพเคลอนไหว ผเขาชมสามารถเลอกชมขอมลของแตละหนวยวฒนธรรมดวย Interactive Touch

Screen ทอยบนวตถจดแสดงโดยจะปรากฏภาพ ภาพเคลอนไหว ขอความและเรองราวความเปนมา

ของแตละวฒนธรรมผานจอฉายภาพขนาดใหญทอยตรงหนา สะทอนแนวคดทวา “หนงหนวย

วฒนธรรม ลวนมทมาจากรากเหงาทถกหลอหลอมจากประวตศาสตรทมรวมกนมายาวนาน ผาน

กระบวนการทางศาสตรและศลปทสะทอนถงอตลกษณและภมปญญาแหงชางฝมอ ศลปน นก

ดนตร กว นกประพนธ จากรนสรน เบองหลงความงดงามของศลปวฒนธรรมอาเซยนจงแฝงไวดวย

ความหมายและนยยะแหงความรมรวยทางวฒนธรรมอนนาภาคภมใจ”

32

สวนน จะจดแสดงในเรองของมรดกทางวฒนธรรมในอาเซยน ซงมท งมรดกทเปน

เอกลกษณ และ มรดกรวมกนทสมาชกในอาเซยนมรวมกน เราสามารถสมผส ทเครองหมาย

เพอรบชมขอมลทหนาจอดานหนา

รปท 4.11 ภาพฉายบนจอใหญในสวนของ เทยวไปในอาเซยน

หนซอจ เปนตวละครเอกของหนสายของประเทศเมยนมา ทเรยกวา “โยกเต” หนแตละตว

จะมสายควบคมการเคลอนไหวถง 30 เสนดวยกน ซงหนแตละตวจะมลลาการเคลอนไหวทใช

เทคนคการควบคมทแตกตางกน วธการคดเลอกไมในการน ามาแกะเปนหนกแสนพสดาร โดยการ

น าไมทจะแกะไปแชน าไว หากไมจม กจะเลอกมาแกะเปนตวละครผชาย สวนไมทลอยจะน ามาแกะ

เปนผหญง ชางหนจะแกะหนอยางบรรจง เสนผมของหนจะใชเสนผมจรงๆ หนบางตวสามารถขยบ

ตาไดราวกบมชวต เนอเรองสวนใหญทใชแสดงกจะเปนพวกนทานพนบาน และ ชาดกตางๆ

33

รปท 4.12 หนซอจ

ประเพณสงกรานต มาจาก ค าวา “สงกรานต” มาจากภาษาสนสกฤต แปลวา “การเปลยน

ผาน” นนคอของการเคลอนยายของราศมนสราศเมษ ซงถอเปนวนขนปใหมในความเชอดงเดมซง

สนนฐานวาเปนประเพณทไดรบแนวคดมาจากอนเดย ซงกคอเทศกาล โฮล โดยในภมภาคอาเซยน

และทางตอนใตของจนจะมบางประเทศทมประเพณน ประเทศไทยเรยกวา สงกรานต กมพชา

เรยกวา โจล ฉน า ทเมย ประเทศเมยนมา เรยกวา ตาจาน หรอ เหยปะแวดอว ประเทศมาเลเซยและ

สงคโปร เรยกวา พทนด (Puthandu)

รปท 4.13 ประเพณสงกรานต

34

หนกระบอกน าเวยดนาม หรอทในภาษาเวยดนาม เรยกวา “มหรอยนก” มความพเศษคอ

เปนหนกระบอกทจะท าการแสดงบนเวทซงเปนพนน าพฒนามากจากวถชวตของชาวเกษตรกร ใน

เวยดนาม มตนก าเนดอยแถบบรเวณสามเหลยมปากแมแดงทางตอนเหนอของเวยดนาม ราว

ศตวรรษท 11 ในสมยราชวงศเล โดยตวหนจะท าจากไมเคลอบเงา ผเชดหนจะใชไมไผยาวประมาณ

2 เมตรในการควบคมหนจากดานหลงฉาก

รปท 4.14 หนกระบอกน า ประเทศเวยดนาม

ประเพณลอยกระทง สนนษฐานวาไดรบอทธพลมาจาก จนและอนเดย โดยของจนจะเปน

การเซนไหวบรรพบรษ เรยกวา ซยเตง ในเทศกาลผ (กยเจย) ในอนเดย คอเทศกาลทปวล เฉลม

ฉลอง การกลบมาของนาสดา และพระราม และบชาพระลกษม แตปจจบนพบแคทเมองพาราณส

ในภมภาคอาเซยนนนปรากฎหลกฐานถงประเพณลอยกระทงทเกาทสดคอ ภาพแกะสลกรปผหญง

ถอกระทงก าลงลอยในน าอยทปราสาทบายน ประเทศกมพชา

35

รปท4.15 ประเพณลอยกระทง

การละเลนเงา เปนการน าหนงสตวมาแกะเปนรปเทพเจาตางๆในพธกรรม ซงสนนษฐาน

วามาจาก อนเดยหรอไมกจน การเลนเงา ในภาษาเขมรเรยกวา สแบกธม สแบก แปลวา หนง ธม

แปลวา ใหญ สวนใน อนโด และ มาเลยเซย เรยกวา วายง กลต ซงการละเลนเงาในประเทศทเปนม

ประชากรนบถอศาสนาอสลามจะนยมเลนกนเนองจากขอจ ากดทางศาสนาทหามสรางรปสามมต

ตามค าภรอลกลอาน

รปท 4.16 ตวอยางการละเลนเงา

36

รามายณะ เปนวรรณคดทเปนมหากาพยของอนเดย ผทแตงและรวบรวมคอ ฤๅษวาลมก

เมอกวา 2,400 ปมาแลว รามายณะเปนวรรณคดทมการดดแปลง เลาใหม และแพรหลายจาก

ประเทศอนเดยมายงภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยมชอเรองและชอตวละครแตกตางกนไป

แตกมโครงเรองเดยวกนคอเปนเรองราวเกยวกบการท าศกสงครามระหวางฝาย พระรามกบทศกณฑ

เพอแยงนางสดา โดยมหนมานเปนทหารเอก เมอมการน าเรองรามายณะมาแสดงเปนนาฏยกรรม

แตละประเทศกน ามาดดแปลงใหเขากบประเทศของตน ท าใหเกดความแตกตางกนทงในเรองของ

ทาร า เครองแตงกาย และรปแบบการแสดง

รปท 4.17 การแสดงรามายณะ

เขามาทกทาย (The ASEAN Window)

ชดนทรรศการมลตมเดยหนาตางอาเซยน น าเสนอวฒนธรรมการทกทายของชาตสมาชก

ดวยภาพ Animation สสดใสพรอมเสยงสนทนาอยางเปนกนเองจากเจาของภาษาท ง 10 ชาต

สะทอนบรบทคณลกษณะรวมของชาวอาเซยนทมการทกทายกนฉนญาตมตร ดวยความเคารพตอผ

มอาวโสสงกวาแสดงถงมตรไมตรสะทอนผานบทสนทนาทมกสอดแทรกการถามไถสารทกสกดบ

และเรองราวทวไปในชวตประจ าวนของกนและกน

37

ในสวนนจะจ าลองภาพหนาตางในวฒนธรรมตางๆของอาเซยน โดยหนาตางตรงกลางจะเปนการ

สนทนาส นๆ ของท ง 10 ภาษาในอาเซยน โดยเราสมารถรบชมไดโดยการสมผสรปธงชาตบน

หนาจอ

ค ากลาวทกทาย/สวสดของแตละประเทศในอาเซยน

รปท 4.18 หนาตางการทกทายแตละประเทศ

ตารางท 4.1 การทกทายประเทศในอาเซยน

ประเทศ สวสด ลากอน บรไน ดารสซาลาม ซาลามตดาตง ซาลามต ตงกล กมพชา ซวสะเดย , จมเรยบซว โซมะเลยเฮย อนโดนเซย ซาลามตเซยง ซาลามต ตงกล ลาว สะบายด ลากอน มาเลเซย ซาลามตดาตง ซาลามต ตงกล เมยนมาร มงกะลาบา เจะโจนแม ฟลปปนส กมสตา ปาอาลม สงคโปร หนหาว ไจเจยน ประเทศไทย สวสด ลากอน เวยดนาม ซนจาว ตามเบยด

38

รปท 4.19 ภาษาและการทกทายประเทศในอาเซยน

อยสบายอาเซยน (The ASEAN Street)

ชดนทรรศการวถอาเซยน น าเสนอวถชวตรวมสมยของผคนในประเทศตางๆ เปดผาน

ประตระบบ Touch Screen ดวยแนวคดทวา “วธทดทสดในการเรยนรวฒนธรรมของประเทศเพอน

บาน คอ การเปดใจเขาไปสมผสความเปนอยและวถชวตทแทจรง โดยสามารถกระท าผานเรองราว

จากสองขางทางบนถนนสายส าคญทสะทอนตวตนของเมองและอตลกษณของประเทศเหลานนได

เปนอยางด”

39

รปท 4.20 โซนจนแสดง อยสบายอาเซยน

ประตนเพยงแคเราเปดและปดประต เราจะไดเหนวถชวตตามทองถนน บรรยากาศสถานท

ส าคญและทองถนนของประเทศตางๆในอาเซยน

รปท 4.21 สถานทส าคญในประเทศอาเซยน

ประเทศบรไน ดารสซาลาม คอ มสยดสลตานโอมาร อาล ไซฟดดน (Sultan Omar Ali

Saifuddien Mosque) เปนมสยดใจกลางเมองหลวง บนดารเสรเบกาวน ส าหรบชอมสยดนนตงเพอ

เปนเกยรตแก สลตาน โอมาร อาล ไซฟดดน ซงเปนสมเดจพระราชาธบดองคท 28 ของบรไน ตงอย

ตดกบแมน าบรไน มสถาปตยกรรมทโดดเดนและสวยงามมากทสดแหงหนงของโลก ภายนอกม

40

สญลกษณทเดนชดมาก คอ โดมทองค า ทตงตระหงานอยบนยอดสงสดของมสยด หออะซานหน

ออน ภายในมสยดประดบตกแตงดวยหนออนและกระเบองสอยางเรยบงาย เหมาะสมส าหรบ

สถานทในการสวดมนตขอพร และยงใชเปนเวทประกวดอานคมภรอลกรอาน งานสถาปตยกรรม

ของมสยดแหงนเปนการผสมผสานระหวางสถาปตยกรรมแบบอสลามกบสถาปตยกรรมอตาล

ไดรบการขนานนามวา มน

รปท 4.22 มสยดสลตานโอมาร อาล ไซฟดดน ประเทศบรไน ดารสซาลาม

ประเทศกมพชา คอ อนสาวรยอสรภาพ (Independence Monument) อยในกรงพนมเปญ

เมองหลวงของกมพชาทถกสรางขนในป 1958 เพอเอกราชของกมพชาจากฝรงเศสในป 1953 ตงอย

บนจดตดของถนนสายหลกและพระนโรดมสหนถนนในใจกลางของเมอง อนสาวรยอสรภาพถก

ออกแบบโดยสถาปนกทมอทธพลกมพชาทนสมยวานมลวรรณ

41

รปภาพท 4.23 อนสาวรยอสรภาพ ประเทศกมพชา

ประเทศอนโดนเซย คอ อนสาวรยแหงชาต (Monument National) เปนหอคอยสง 132

เมตร (433 ฟต) กลางจตรสเมอรเดกา ในจาการตากลาง สอถงการตอสเพอเอกราชของชาว

อนโดนเซย มฐานะเปนอนสาวรยประจ าสาธารณรฐอนโดนเซย เพอเปนอนสรณแกการประกาศ

อสรภาพของชาวอนโดนเซย

รปท 4.24 อนสาวรยแหงชาต ประเทศอนโดนเซย

42

ประเทศลาว คอ ประตไซ (Patuxai) หรอ ประตชย เปนสถานททองเทยว ทส าคญของ

ประเทศลาว สรางขน เพอ เปนอนสรณสถาน เพอระลกถงประชาชนชาวลาวผทเสยสละชวต ใน

สงคราม กอนหนาการปฏวต ของ พรรคคอมมวนสต ครบ ความสวยงามของประตชย นนมลกษณะ

สถาปตยกรรม ทไดรบอทธพล มาจากประตชย ใน กรงปารส ประเทศฝรงเศส นนเอง

รปท 4.25 ประตไซ ประเทศลาว

ประเทศมาเลเซย คอ จตรสเมอเดกา ( Merdeka Square หรอ Dataran Merdeka) (Merdeka Square) บรเวณจตรสแหงน เปนทตงของเสาธงทสงทสดในโลก ซงเปนธงชาตประจ าชาตมาเลเซย ทไดรบการชกขนสยอดเสา เมอเวลาเทยงคนของวนท 30 สงหาคม ค.ศ. 1957 เมอไดรบเอกราชจากประเทศองกฤษ สวนฝงตรงขามกบจตรสฯ เปนอาคารสลตานอบดล ซาหมด ซงกลายเปนสญลกษณของประเทศมาเลเซยไปแลว อาคารแหงนเปนสถาปตยกรรมแบบ มรส อนเดยผสมผสานกบศลปะแบบอาหรบ ความสงของยอดโดมมขนาดเทากบ 40 เมตร และหอนาฬกาทตงตระหงานอวดความสวยงามของตวตกและในเวลากลางคน จะมการตดไฟระยบระยบเตมไปหมด ยงเพมความสวยงามใหกบอาคารแหงน

43

รปท 4.26 จตรสเมอเดกา ประเทศมาเลเซย

ประเทศเมยนมาร คอ เจดยสเล (Sule pagoda) เจดยทรงแปดเหลยม สทองอราม (Sule

Pagoda) ณ เมองยางกง ประเทศพมา หรอทเรยกกนวา สเลพญา (Sule Paya) ตงอยใจกลางเมอง (ถา

เปนกรงเทพฯ กประมาณอนสาวรยชยฯ) ถนนสายหลกทกสายพงเขาหาเจดยน นนเพราะวาในสมย

ทองกฤษครองพมา ไดวางผงเมองแบบ Victorian grid-plan โดยยด เจดยสเล เปนศนยกลาง

รปท 4.27 เจดยสเล ประเทศเมยนมาร

44

ประเทศฟลปปนส คอ อนตรามโรส (Intramuros) ตงอย ณ รมแมน าฟารซกไรซล (Rizal

Park) ถกสรางขนตงแตป 1571 โดยกลมชาวสเปนทมผน าในการกอสรางคอ Miguel Lopez de

Legazpi เพอปองกนการรกรานจากกลมโจรสลด อนตรามโรสเคยถกเปลยนมอไปสการดแลของ

องกฤษในชวงป 1762 กอนทสเปนจะตคนมาไดใน 2 ปถดมา และ อนตรามโรส กถกเปลยนมออก

ครงไปสสหรฐอเมรกาในป 1898 กอนทจะถกญปนเขาท าลายและยดครองในชวงสงครามโลกครง

ท 2

รปท 4.28 อนตรามโรส ประเทศฟลปปนส

ประเทศสงคโปร คอ ถนนออรชารด (Orchard Road) คอ ถนนทถกต งชอขนตามสวน

พรกไทยและจนทนเทศทเรยงรายขนาบกนเปนแนวทางเดนขนมาตงแตยคป 1840 ตามแนวถนน

Orchard Road ในอดตเคยเปนทท าการเพาะปลกพชสวนโดยเจาของทมชอวา Scotts, Cairnhill และ

Cuppage ซงปจจบนไดกลายมาเปนชอถนนในละแวกเดยวกนทคนหเปนอยางด ในยคป 1900 เกด

โรคระบาดไมทราบตนตอคราท าลายพชผลเสยหาย ท าใหเจาของตองอพยพออกไปในเวลาไมถงป

และเนองดวยพนทมท าเลอยในหบเขา จงเกดน าทวมเปนประจ า พวกเขาปกหลกท าสวนไดแคในป

1965 ซงเปนชวงเวลาเดยวทคลอง Stamford Canal ถกขดลอกและขยาย บางแขนงของคลองยงไหล

อยขางใต pedestrian mall ดานหนาของ "วสมา อาเทรย ชอปปง เซนเตอร (Wisma Atria Shopping

Centre)"

45

รปท 4.29 ถนนออรชารด ประเทศสงคโปร

ประเทศไทย คอ วดพระแกว (Wat Phra Kaew) หรอ วดพระศรรตนศาสดาราม เปนวด

ท พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชโปรดเกลาฯ ใหสรางขนใน พ.ศ. 2325 มพระ

ราชประสงคใหวดพระศรรตนศาสดารามเปนทประดษฐาน พระพทธมหามณรตนปฏมากร หรอ

พระแกวมรกต พระคบานคเมองของแผนดนสยาม

รปท 4.30 วดพระศรรตนศาสดาราม ประเทศไทย

46

ประเทศเวยดนาม คอ ทะเลสาบฮหวานเกยม หรอ ทะเลสาบคนดาบ (Lake of the Returned

Sword, Lake of the Restored Sword, Hoan Kiem Lake) เปนทะเลสาบน าจดและสวนสาธารณะ

ขนาดใหญทมชอเสยงใจกลางกรงฮานอย ประเทศเวยดนามปจจบน ทะเลสาบฮหวานเกยมกลาย

เปนสถานททองเทยวแบบพกผอนหยอนใจของชาวฮานอย โดยมการสรางเปนสวนสาธารณะ

ลอมรอบ และเปนสถานททองเทยวมชอเสยงอกแหงของฮานอย ในแตละปจะมนกทองเทยวเยยม

ชมและถายรปเปนจ านวนมาก

รปท 4.31 ทะเลสาบฮหวานเกยม ประเทศเวยดนาม

เปลยนเครองแตงกาย (The ASEAN National Costumes)

ชดนทรรศการ “ แตงกายสไตลอาเซยน ” น าเสนอวฒนธรรมการแตงกายดวยชดประจ า

ชาต จากวถการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอม สภมปญญาการสรางสรรครปแบบเครองแตงกาย

ผานการเยบปกถกทอผนผา หลากหลายลวดลาย หลายสสน กลายเปนเสนหทางวฒนธรรมทบง

บอกอตลกษณอนโดดเดนของผคนในอาเซยน ดวยเทคโนโลยใหมลาสด Kinect Interactive ท าให

ผชมสามารถเลอกชดประจ าชาตเพอฉายบนจอภาพพรอมขยบเขยอนอรยาบทไดเสมอนสวมใสชด

นนๆอยางสมจรงพรอมทงสามารถถายภาพดงกลาวและถายทอดความประทบใจลงบนโซเชยล

มเดยไดทนท

47

รปท 4.32 โซนจดแสดงเปลยนเครองแตงกาย

ในสวนนเราสามารถเปลยนเครองแตงกายเปนชดประจ าชาตทง 10 ประเทศได นอกจากน

จะมขอมลของแตละชด รวมถงเราสามารถถายภาพเกบไวเปนทระลกไดอกดวย

หลากหลายจานเดน (The ASEAN Dishes)

ชดนทรรศการ “โอชาอาเซยน” น าเสนอวฒนธรรมการบรโภคของผคนในอาเซยนทนยม

รบประทานขาวเปนอาหารหลก มการสรางสรรคส ารบคบคอนนานาชนดขนจากความอดมสมบรณ

ของวตถดบในแตละทองถน ขบเนนรสชาตดวยสมนไพรและเครองเทศทเลอกสรรมาอยางพถพถน

จนกลายเปนศลปะการปรงอาหารทมรสชาตเปนเลศ จดแตงอยางวจตรบรรจง จนมเอกลกษณเปนท

ยอมรบของนกชมทวโลก

น าเสนอผานเทคโนโลย Augmented Reality Interactive ทผชมสามารถน าภาชนะทประดบ

ธงชาตตางๆฉายขนบนจอแสดงภาพเสมอนมอาหารยอดนยมประจ าชาตตางๆทปรากฏขนบน

ภาชนะทอยในมอเปนแบบสามมตพรอมทงยงใหความรเรองวตถดบส าคญในเมนเหลานนอกดวย

ในสวนนจะน าเสนอ อาหารจานเดน ของทง 10 ประเทศในรปแบบสามมต เพยงแคเราน า

จาน ของแตละประเทศสมาชกอาเซยนมาสแกนทกลอง รอสกครจะมสวนประกอบและเครองปรง

48

ส าคญๆ ในอาหารแตละชนด และเพยงไมกวนาท กจะปรากฏเปนภาพอาหารจานนนในรปแบบ

สามมตบนหนาจอและขอมลของอาหารแตละจาน

รปท 4.33 โซนจดแสดงอาหารจานเดน

ประเทศไทย ตมย ากง (Tom Yam Goong) อาหารขนชอทสดของประเทศไทยของเรา ซง

จรงๆแลวในประเทศไทยมอาหารรสชาตเยยมยอดและขนชออยมากมาย แตถาจะใหเลอกอาหารท

ขนชอและนกทองเทยวตางประเทศชอบกนกนมากทสด คงหนไมพนตมย ากง ดวยรสชาตทเผด

เปรยว และจดจาด รวมกบกงแมน าและเครองแกงทง ขา ตะไคร ใบมะกรด ท าใหนกทองเทยวทมา

เยอนเมองไทยตองไดลมลองกนทกคน และเมอไดลมลองทกคนกตางพากนตดใจและพรอมท

กลบมาลมลองอกครง

ประเทศกมพชา อามอก (Amok) เปนอาหารคาวยอดนยมของกมพชา มลกษณะคลายหอ

หมกของไทยโดยเปนการน าเนอปลาสด ๆ ลวก พรกเครองแกง และกะท แลวท าใหสกโดยการ

น าไปนงอาจใชเนอไกแทนกได

ประเทศบรไนดารสซาลาม อมบยต (Ambuyat) เปนอาหารทพลาดไมไดเมอเดนไปเยอน

เปนอาหารทท าจากแปงสาค มลกษณะคลายๆขาวตมหรโจก ตวแปงจะไมมรสชาตจงตองทานคกบ

ซอสผลไม และตองมเครองเคยงตามชอบ เชน ผกสด เนอยาง เนอทอด ปลายาง และทส าคญตอง

ทานเวลารอนๆเทานนจงจะอรอยและไดรสชาตทแทจรง

49

ประเทศพมา หลาเพด ( Lahpet ) อาหารเพอสขภาพทพลาดไมไดของประเทศพมา ม

ลกษณะคลายๆกบเมยงค าของประเทศไทย เปนอาหารทท าจากใบชาดวยการน ามาหมก ทานคกบ

กระเทยมเจยว ถวชนดตางๆ กงแหง งา มะพราวคว ซงหลาเหดจะเปนอาหารทส าคญในโอกาส

พเศษหรอเทศกาลส าคญของประเทศพมา ถาขาดไปถอวาขาดความสมบรณแบบไปเลยกวาได

ประเทศฟลปปนส อโดโบ (Adobo) อาหารยอดนยมทตองลมลองของประเทศฟลปปนส

อโดโบท าจากเนอหม หรอเนอไก โดยผานการหมกและปรงรสดวยน าสมสายช ชอวขาว ใบ

กระวาน กระเทยม พรกไทยด า จากนนน าไปอบหรอทอด ทานกบขาวสวยรอนๆ ถอวาเปนอาหารท

นาสนใจมากถาไดมโอกาสไมปเยอน

ประเทศสงคโปร ลกซา (Laksa) อาหารทไดรบความนยมทสดในสงคโปร ซงลกซาจะม

ลกษณะคลายกวยเตยวตมย าม 2 รปแบบคอ แบบไมใสกะท และแบบใสกะท ซงแบบใสกะทจะ

นยมมากกวา เพราะรสชาตจะเขมขนแบบแกงกะทบานเรา ดไปดมากอาจจะคลายๆกบขาวซอยทาง

ภาคเหนอ แตลกซาจะมสวนประกอบเปน กง หอยแครง จงเหมาะกบคนทชอบทานอาหารทะเล

ประเทศอนโดนเซย ตมเปง (tumpeng) เปนอาหารประเภทขาวทจดใหพนสงเปนรปกรวย

โดยใชกรวยจากใบไผหรอใบตองเปนแมพมพ กนกบอาหารจานผกและเนอ นยมใชในงานเฉลม

ฉลอง ขาวทใชอาจเปนขาวนง ขาวมน หรอขาวสเหลอง

ประเทศมาเลเซย นาซ เลอมก (Nasi Lemak) อาหารขนชอของประเทศมาเลเซย เปนอาหาร

ทประกอบไปดวยขาวทหงกบกะทและใบเตย ทานพรอมเครองเคยง 4 อยาง คอ แตงกวาหน ถวอบ

ไขตมสก และปลากะตกทอดกรอบ เมอกอนอาหารชนดนนยมทานเปนอาหารเชา แตในปจจบน

เปนอาหารททานกนในทกมอและสามารถหาทานไดงาย รวมทงภาคตของประเทศไทยดวย

ประเทศเวยดนาม เฝอ (Pho) เปนอาหารเวยดนามชนดหนง มลกษณะคลายกวยเตยวของ

ไทย แตตางกนทเสน น าซป และเครองเคยงประกอบดวยเสนกวยเตยวทเรยกวา บญเฝอ ซงคลาย

เสนเลกแตกวางกวา หรอเปนเสนกลมสขาวขนาดใหญกวาขนมจนเลกนอย ในน าซปทเคยวจากเนอ

ว ว (ห รอ เน อ ไ ก ) ก ระ ด ก ห างว ว แล ะ เค รอ ง เท ศบ างช น ด เช น อบ เช ย เม ล ด ดอก

จน ข ง ก าน พ ล ก ระว าน ด า เป น ตน แ ล ะต ก แ ต งด ว ยห วห อม ตน ห อม ผก ช ผก ช

ฝรง สะระแหน โหระพา มะนาวหรอเลมอน ถวงอก และพรกหยวก ซงสอยางหลงมกจะแยกไวเปน

50

อกจานตางหาก เพอใหผรบประทานเตมไดตามชอบ ส าหรบซอสบางอยางทเปนทนยมไดแก ซอส

ฮอยซน น าปลา และซอสพรกศรราชา

ประเทศลาว ต าหมากหง(Tam Mak Hung) เปนอาหารของชนชาตไทยโดยน าวธปรงมาจากการท าต าสม คอการท าใหเปรยว ในลาวจะเรยกวาต าหมากหง ปรงโดยน ามะละกอดบทสบแลวฝานหรอขดเปนเสนมาต าในครกเปนหลก พรอมดวยวตถดบอนๆ คอ มะเขอเทศลกเลก มะเขอสดา มะเขอเปราะ พรกสดหรอพรกแหง ถวฝกยาว กระเทยม และปรงรสดวยน าตาลปบและน าปลา มะนาว อนง สมต าไมใชอาหารดงเดมของชนชาตลาวตามทคนลาวบางสวนเขาใจกน เพราะเครองปรงหลายอยาง ทงมะละกอ พรก ไดรบมาจากตางประเทศโดยทางเรอในสมยโบราณ สวนน าปลาตองใชปลาทะเลในการท า และค าเรยกสมต าในลาวคอต าหมากหงสวนในไทยเรยกสมต า

สวนท 4. มชอวา หมนเวยนเปลยนเรอง (Temporary Art & Culture Exhibition)

ซงเปนนทรรศการหมนเวยนของศนย จะน าเสนอเกยวกบหวขอทนาสนใจ โดยในตอนน

จะจดแสดงเรอง.............(ขนอยกบนทรรศการ ทจดแสดง) ซงในตอนนจดแสดงในเรองของ

นทรรศการขาว “ฟอนขาวแหงอษาคเนย” นทรรศการแรกเปดศนยวฒนธรรม ไดรบแรงบนดาลใจ

จากรปสญลกษณ (Logo) รวงขาวสทองมดรวมเปนฟอนขาวของประชาคมอาเซยน สะทอนใหเหน

ความส าคญของขาวในฐานะเอกลกษณทสรางวฒนธรรมและความเปนอยของอาเซยน โดนแบง

เนอหานทรรศการ ออกเปนหมวดหมพรอมวตถจดแสดง ไดแก

ขาวสรางอาเซยน : ความเปนมาเชงประวตศาสตรทพบการบรโภคขาวในภมภาค

องคความรการปลกขาวในอาเซยน : การท านาในรปแบบตางๆ

ความเชอผานวถปฏบต : พธกรรมอนเปนเอกลกษณทสะทอนวถความเคารพในธรรมชาต

ภมปญญาการแปรรปขาว : กระบวนการและความคดสรางสรรคในการบรภาคขาว

51

รปท 4.34 โซนจดแสดงหมนเวยนเปลยนเรอง

สวนท 5. มชอวา เรยนรในสวน (The ASEAN Park E-Library)

ในสวนนทกทานสามารถสบคนขอมลเกยวกบวฒนธรรมของอาเซยน หรอเรองอนๆ อน

เกยวกบอาเซยนจากหนงสอบนชนดานบน และเรายงม E - Library ซงจะมหนงสออเลกทรอนกส

และวดโอ ซงทกทานสามารถดาวโหลดไดโดยการเขาไปในเวบไซตของศนยวฒนธรรมอาเซยน

หรอสแกน QR Code เพยงแคนเรากจะเขาถงคลงขอมลและความรเกยวกบอาเซยนไดอยางงายดาย

รปท 4.35 โซนจดแสดงเรยนรในสวน

52

สวนท 6. ซงเปนสวนสดทาย ของศนยเรา มชอวา ชวนกนสรางสรรค (Cultural Knowledge Lab)

เปนนทรรศการหมนเวยนททกทานจะไดสนกกบการเรยนรศลปวฒนธรรม และ ทานจะได

สมผส กจกรรมเชงสรางสรรคของวฒนธรรมจากประเทศตางๆในอาเซยน โดยในตอนนจะแสดง

เรอง.............(ขนอยกบนทรรศการ ทจดแสดง) ซงตอนนจดแสดงเกยวกบ การละเลน ชอวา ตาง

คลายใชเลย เชน หมากหลม , ลกขาง , เดนกะลา , วาว

ศลปวตถอาเซยน (ASEAN CULTURAL ITEM)

ราชอาณาจกรกมพชา (Kingdom of Cambodia)

มงกฎนางอปสรา (Apsara Dancer Headress)

เปนสวนหนงของเครองแตงกายของนางร าในการแสดงชดระบ าเทพอปสรา ขนบญชมรดกทาง

วฒนธรรมทจบตองไมไดของยเนสโกเมอ พ.ศ.2552 ยอดมงกฎจะแสดงระดบชนทแตกตางของนาง

อปสรา ระดบลางสวมมงกฎหนงยอด ระดบกลางสวมมงกฎสามยอด และระดบสงจะสวมมงกฎหา

ยอด การสวมใสมงกฎจะสอดคลองกบความเชอทวาศรษะเปนสวนส าคญและศกดสทธทสดของ

รางกาย ตามประเพณแลวตองมการท าพธกรรมไหวสกการะมงกฎอปสรากอนการแสดงระบ า

เทพอปสราดวย

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Viet Nam)

ชดอาว สาย หรอ อาว หญาย (Ao dai)

ชดอาว สาย หรอ อาว หญายเปนเครองแตงกายชดประจ าชาตของเวยดนาม โดยทวไปสตรเวยดนาม

จะสวมใสในงานพธหรอกจกรรมทางวฒนธรรมประกอบดวย เสอผาไหมตวยาวเขารปผาขาง และ

กางเกงขายาว

บรไนดารสซาลาม (Brunei Darussalam)

ฝาชจกสาน ตดง ดลง (Tudung Dulang)

53

ตดง ดลง หรอฝาชจกสาน ใชปดครอบอาหาร ท าจากใบปาลมนปาหซงขนอยบรเวณรมชายฝง

แมน าในบรไนดารสซาลาม ในปจจบนนอกจากจะใชเปนฝาครอบอาหารแลวยงมการท าตดง ดลง

ขนาดเลกเพอใชเปนของตกแตงบานและเปนเสมอนของทระลกจากประเทศบรไนดารสซาลาม

สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา (Republic of the Union of Myanmar)

หตถกรรมภาพพระราชวงมณฑะเลย (Mandalay Palace Art Work)

ภาพพระราชวงมณฑะเลย ประดษฐขนจากฟางและชนไม ตามรปแบบศลปะของสาธารณรฐแหง

สหภาพเมยนมา

สาธารณรฐอนโดนเซย (Republic of Indonesia)

บานโทโกนนและยงขาว (Tongkonan house and Alang)

“โทโกนน” เปนบานแบบพนเมองมลกษณะทเปนเอกลกษณเฉพาะคอ มหลงคาขนาดใหญรปทรง

คลายเรอ ของชาวโทราจนซงเปนหนงในชนเผาทางใตของเกาะสราเวลของอนโดนเซยยงเกบขาว

ของครอบครว เรยกวา “อลาง” เปนสญลกษณแหงความมงคงของครอบครวอกดวย

สาธารณรฐฟลปปนส (Republic of the Philippines)

เฮกาลอง (Hegelung)

เครองดนตรทมลกษณะคลายพณสองสายของชาวทโบลซงเปนชาวพนเมองทอาศยอยบนทราบสง

โคตาบาโต บนเกาะมนดาเนาของสาธารณรฐฟลปปนส เปนหนงในเครองดนตรชนทโดดเดนเปน

เอกลกษณของชนเผาพนเมองสาธารณรฐฟลปปนส

สาธารณรฐสงคโปร (Republic of Singapore)

รองเทาประดบลกปดเปอรานากน (Peranakan Beaded Slippers)

รองเทาทหญงสาวเปอรานากน (หรอ ยาหยา) ในสงคโปรสวมใสคกบชดโสรงเคอบายา เจาสาวชาว

ยาหยาจะตองเรยนรการท ารองเทาประดบลกปดกอนทจะแตงงาน โดยรองเทาประดบลกปดนนจะ

มทงลกษณะแบบเปดหวหรอปดหวนยมท าเปนลวดลายดอกไม นก ผเสอ รวมถงผลไมตางๆ

54

มาเลเซย (Malaysia)

เครองปนดนเผาของซาราวก (Sarawak Pottery)

เครองปนดนเผารปแบบดงเดมของซาราวกเปนหนงในงานหตถกรรมทโดดเดนจากรฐซาราวกของ

มาเลเซย พฒนาจากแจกนทใชตามบานเรอนมาเปนของขวญ และ ของทระลกทมลวดลาย

หลากหลาย

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (Lao People’s Democratic Republic)

ภาพโลหะดนลายรปพระธาตหลวงและของประตไซ หรอ ประตชย (Metal embossment of

Pha That Luang Stupa and Patuxai Victory Monument)

สถานทส าคญทางประวตศาสตรและวฒนธรรม ณ นครเวยงจนทนสาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว

นทรรศการ “ตาง คลาย ใชเลย การเลนหรรษา ของเลน อาเซยน” (AMAZING ASEAN

PLAY & TOYS)

การละเลนอาเซยน

“การเลน” ถอไดวาเปนธรรมชาตของมนษยในทกชาตทกภาษา ทกวฒนธรรมในโลก การเลนเปน

การกระท าเพอความสนกหรอผอนคลายอารมณ ซงบางครงอาจมอปกรณมาประกอบการเลน หรอ

ทเราเรยกวา “ของเลน” (Toy)

ค าวา “การเลน” ตรงกบค าในภาษาองกฤษวา Play หรอ Game สองค านตางกนท Play คอ

เลนสนกคนเดยวหรอหลายคน เลนโดยสมครใจไมมใครบงคบ ในขณะท Game นนเปนการเลนทม

กตกาบงคบ

บางครงเราอาจไดยนค าวา “การละเลน” ในภาษาไทยซงคลอบหรอคลมไปถงการแสดงท

กระท าไดทงเดกและผใหญ โดยจะมกตกา ไมมกตกา มบทรองหรอจงหวดประกอบการเลนหรอไม

กได แตอยางนอย ท ง “การละเลน” มความหมายรวมกนคอ “เพอให เกดความสนกสนาน

เพลดเพลน”

55

ดวยปจจบนทางภมศาสตร รากฐานวฒนธรรม ตลอดจนความเชอมโยงของหลายชมชนทม

อาณาเขตตดตอกนสงผลใหเกดความคลายคลงกนในดานสงคม ความเปนอย วฒนธรรม และ

ประเพของผคน การเลนและของเลนของผคนในภมภาคแหงน

อยางไรกตาม ทามกลางความคลายคลงของวฒนธรรม ยงสามารถพบความหลากหลายของ

วถชวต ภาษา ศาสนา ชาตพนธ สงแวดลอมและความเชอเฉพาะกลมของผคนในภมภาค อนสงผล

ใหการเลนและของเลนเกดความตางเปนเอกลกษณความโดดเดนในขณะทปฎสมพนธจากการ

ตดตอคาขาย การเคลอนยายถนฐานในภมภาค กท าใหเกดการถายเทแลกเปลยนดานวฒนธรรม

ประเพณ และวถชวตระหวางกน จนพบการเหมอนของการเลนและของเลนอกหลายอยาง จนเรา

ตองเอยค าวา “ใชเลย”

ความตางของการเลนอาเซยน

“ไมเชาวปญญา” เปนของเลนทนาสนใจของชาวบรไนดารสซาลามมวตถประสงคในการ

สงเสรมการใชความคดและวธในการแกกลไกตางๆโดยน าหวายมาตดซอนกนแบบงายๆ แตแยบยล

“หมอครก” เปนการเลนของเดกๆของชาวลาวโดยประดษฐ หมอจากการน าทรายมาผสม

น าเพอปนเปนหมอทรายใหมรปรางคลายครกมากทสด หากหมอทรายของใครแตกระหวางปนหรอ

ยกขน ผเลนนนจะออกจากการเลน ทงนการเลนหมอครกเปนศลปะการเลนทนาสนใจและแตกตาง

ของชาวลาวทไมมในประเทศเพอนบานอาเซยนอนๆ

“ดนไม” เปนการเลนของชาวเวยดนาม โดยใชก าลงในการเลนตนไมระหวางกน การเลน

ชนดนมลกษณะคลายกบการเลนชกเยอ แตเปลยนจากการดงเปนการดนซงในการเลนอาจจะเลน

สองคน หรอเลนเปนหมคณะกได

“สะบา” หรอ “วานฮะเหนยทอย” เปนการเลนและการละเลนของชาวมอญซงเปนชาต

พนธหนงในเมยนมา เลนโดยใชการทอยลกสะบาใหกระทบกบหมากทวางเอาไว การเลนชนดน

นยมเลนกนในประเทศเมยนมา และประเทศไทยในชวงเทศกาลสงกรานต ซงยงพบมการละเลน

ตามประเพณโดยคนไทยเชอสายมอญ

56

ความคลายของการเลนอาเซยน

“ลกขนไก”

“สงคโปร เรยกวา Shuttle Cock”

“มาเลเซย เรยกวา Sepak Bulu Ayam”

“กมพชา เรยกวา Kup Sey”

การเลนทมอปกรณลกขนไกเหมอนกนของสงคโปร มาเลเซยและกมพชาแตมวธการเลนท

แตกตางกนโดยในสงคโปรและมาเลเซยจะใชการเตะสงในกนใหกบผเลนในขณะทกมพชาจะใช

การขวางใสกน

“ไทย เรยกวา Ging Gong Gaew กงกองแกว”

“ฟลปปนส เรยกวา Luksong-Tink (เสอขามหวย)”

“เมยนมา เรยกวา Pham Khone Chin (กระโดดขาม)”

การเลนทไมตองใชอปกรณใดๆเพยงมผเลน 2 คนขนไป เลนโดยการนงตอขาและมอ

เพอใหฝายตรงขามกระโดดขาม ทงนการละเลนในไทยผตอขาตอแขนจะมเพยงคนเดยว ในขณะท

ฟลปปนส เมยนมารใชผเลนตอแขนตอขา 2 คน โดยมกตกาคลายคลงกน

“ไทย เรยกวา Ma Kan Klauy (Banana-Branch horse) and Puen Gluay (Thai Banana

Gun) มากานกลวย และปนกลวยของไทย”

“เวยดนาม เรยกวา Song No Lop (สง โน โลป)”

ของเลนพนบานทคดประดษฐและดดแปลงมาจากวสดธรรมชาตโดยน ากานกลวยมาหก

แบงใหมลกษณะคลายหวมา ใชขวงเลน และประดษฐปนท าจากกานกลวยมาบงเปนชนๆ เพอเปน

อปกรณประกอบการเลนเพอความสนก ดวยบางประเทศในแถบอาเซยนในอดตเคยเปนดนแดน

เดยวกน และมกลวยเปนพชพนเมอง เชน ไทย เมยนมาร ลาว กมพชา ท าใหการเลนและของเลน

ชนดนแพรหลายในทกประเทศเหลาน โดยจะตางกนไปในลกษณะการประดษฐและรายละเอยด

57

ปลกยอย ทงน ดวยการเผยแพรประชาสมพนธของไทย จงท าใหมากานกลวยและปนกลวยเปน

สญลกษณของการเลนแบบไทยๆทคนตาชาวโลก

“ไทย เรยกวา Pao Ying Chub เปา ยง ฉบ”

“สงคโปร เรยกวา Chum Chum Phat”

“เวยดนาม เรยกวา อน ต ต (หนง สอง สาม)

การละเลนทนยมเลนกนในทกประเทศในแถบอาเซยนและทวโลก เพราะไมตองใช

อปกรณใดๆ มาประกอบการเลน หลายครงพบวาน ามาใชประกอบในการตดสนในการแขงขน

ตางๆ แตละประเทศมวธการเลนโดยการแสดงสญญาลกษณของมอทเหมอนกน แตมความหมายท

ตางกนออกไปตามแตละวฒนธรรม เชน การท าทาจบนวทงหาเขาหากนของชาวสงคโปร หมายถง

มงกร เปน

ไทย เรยกวา E- Tuk เกบกอนกรวด “อตก”

สงคโปร เรยกวา Pebble Scooping

เวยดนาม Yai Yan , Rai Run (ยาย ยน)

การเลนเกบกอนกรวดดวยการใชกระดาษ ใบไม หรอวสดทเปนแผน มวนเปนกรวย แลว

ใชการชอนทละเมด หรอ สอง สาม เมดตามล าดบ การเลนชนดนนยมเลนกนในอนโดนเชยและ

ไทย แตในไทยจะใชเมดมะขามแทนกอนกรวด

ใชเลยในของการเลนอาเซยน

“ไทย เรยกวา หมากเกบ”

“สงคโปร เรยกวา Five Stones”

“เวยดนาม เรยกวา เจอย เจยน”

“อนโดนเชย เรยกวา Marsida”

58

การละเลนทมในหลายชาต อาท ในสงคโปร เลนโดยการเกบลกหนลกเลกๆ ตามกตกาท

ก าหนด การเลนชนดนอาศยทกษะจากการฝกฝน นอกจากนยงชวยสรางสมาธ ฝกกลามเนอในการ

บงคบสายตา และสอนการวางแผนหลายประเทศมการเลนทเหมอนกนโดยสวนใหญนยมเลนใน

กลมเดกผหญง

“ไทย เรยกวา หนงสะตก”

“บรไนดารสซาลาม เรยกวา Sling Shot”

“ฟลปปนส เรยกวา Tirador”

“อนโดนเชย เรยกวา Ketapel”

“ลาว เรยกวา หมากกระถน”

“เวยดนามเรยกวา Buun Na”

ของเลนทใชไมงามและหนงยางเปนอปกรณในการยงโดยการประดษฐไมงามจะแฝงไป

ดวยศลปะเอกลกษณทงดงามโดดเดนของแตละประเทศ ทงน การยงหนงสะตกใหแมนย า นอกจาก

จะตองอาศยฝกฝนแลว ยงตองมทกษะในการคดประดษฐดดแปลง รวมถงประยกตสรางอปกรณ

และลกกระสนใหกบตวเอง นยมเลนในกลมเดกผชายในบรไนดารสซาลาม ไทย กมพชา นอกจากน

ของเลนและการละเลนชนดนยงสามารถใชเปนอปกรณในการลาสตวไดดวยเชนกน

“ไทย เรยกวา เดนกะลา”

“ลาว เรยกวา ยางกะโป”

“เวยดนาม เรยกวา ต งาว เหยอ”

“ฟลปปนส เรยกวา Tiyakad”

“อนโดนเชย เรยกวา Bakiak - Batok”

เปนการเลนและของเลนทมาจากธรรมชาตใกลตว โดยน ากะลามะพราวทเหลอใชมาเจาะร

รอยเชอกแลวใสเดนแทนรองเทา นยมเลนกนในหมเดกชาวไทย ลาว และ กมพชา

59

“ไทย เรยกวา หมากหลม”

“อนโดนเซย เรยกวา Congkak”

“มาเลเซยน เรยกวา Congkak”

“ฟลปปนส เรยกวา Sungka”

“ลาว เรยกวา บกหลม (เมดหมากขาม) ”

“เวยดนาม เรยกวา โอ อน กวาน”

การเลนในภาคใตของไทยซงมลกษณะเหมอนการเลน “ Congkak” ในมาเลเวย สงคโปร

อนโดนเชย และบรไนดารสซาลาม มวธเลนโดยการใชแผนไมซงมการผสมผสานศลปะการแกะไม

ทสวยงาม ขดเปนหลม สอง แถว แถวละ เจด หลม แบงผเลน เปน สอง ฝาย แลวเลนไปตามกตกาท

วางเอาไว การเลนชนดนชวยเสรมการพฒนาตนเอง และสมาธ

“ไทย เรยกวา ลกขาง”

“บรไนดารสซาลาม เรยกวา Gasing Jantung”

“เวยดนาม เรยกวา กอน ไกว”

“ลาว เรยกวา หมากขาง (ปน)”

“ฟลปปนส เรยกวา Trumpo”

การเลนทมาจาก ชาวชาตพนธในหลายประเทศ เหมาะส าหรบเดกผชาย เลนโดยน าไมมา

แกะเปนรปกลมปลายร ใสเหลกแหลมทปลายรของลกตนไม ใชเชอกพนแลวปาออกไปใหลกไม

หมน โดยกตกาการเลนแตละครงจะตางกนออกไปตามแตก าหนด เชน ระยะเวลารอบหมนทนาน

ทสด การปาลกขางใหกระทบกบลกขางคแขง การท าใหลกขางหมนบนอวยวะสวนใดสวนหนง

ของรางกาย การแสดงความสามารถ หรอแมกระทงการประดษฐลกขางใหมเสยงในขณะหมน การ

เลนชนดนเปนทนยมเลนกนมาใน เมยนมาร ไทย กมพชา ลาว และเวยดนาม

60

รปท 4.36 นทรรศการตางคลายใชเลย

61

4.3 แผนภาพแสดงขนตอนการปฏบตงานศนยวฒนธรรมอาเซยน

รปท 4.37 ขนตอนการเขาชมศนยวฒนธรรมอาเซยน

การทกทาย ลงทะเบยน ขอปฏบต เขารบชม

สวนท 1 เราอยรวมกน (The Melting Pot of ASEANCulture)

สวนท 2 ผกพนหนงเดยว (We are ASEAN)

สวนท 3 เทยวในอาเซยน (ASEAN Art & Cultural Collection)

สวนท 4. หมนเวยนเปลยนเรอง (Temporary Art& Culture Exhibition)

สวนท 5. เรยนรในสวน (The ASEAN Park E-Library)

สวนท 6. ชวนกนสรางสรรค (Cultural Knowledge Lab)