aristotelis opera cum averrois commentariis vol vi

767
ARISTOTELIS OPERA CU M AVERROIS COMMENTARIIS Vol. VI VENETIIS APUD JUNCTAS 1562-1574 MINERVA G.m.b.H., Frankfurt a m Main Unveranderter Nadidrudc 1962

Upload: manticorasm

Post on 02-Apr-2018

237 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

 
A R I S T O T E L I S O P E R A C U M
A V E R R O I S C O M M E N T A R I I S
Vol. VI
V E N E T I I S A P U D J U N C T A S
1 5 6 2 - 1 5 7 4
M I N E R V A G.m.b.H. , F r a n k f u r t am M a i n
 
Sexturru
Volumen. , ,
A R I S T O T E L I S
L I B R I O M N E S ,
A d A n i m a l i u m cosnitioncniL,
c ?
at t inentes .
C V M
A V E R R O I S C O R D V B E N S I S
V A R I I S I N E O S D E M
C O M M E N T A R I I S *
M t A , Z i m a r ^ C o n t r a d i ^ i o n u m Solutiones,
pro p r i js annexac
locis .
, wutnerum,
ac
wdincm
rwrat*
Y I N E T I I 5 A P V D I V N C T A 5 ,
M . D , L X I I .
 
IN H O C
S E X T O V O L V M I N E
H j E C C O N T I N E N T V R ,
A R I S T O T E L I S deHif tor iaAnimaliumlibr iNouem,Thcodoro
Gaza i n t c rp re t c .
Dec i i uus v c r o n u p e r a l o a n n e Bernardo Feliciano translatus.
D e P a r d b u s
a n i m a l m m
libri Quatuor,Theodorointerprete.
Thomzo interprete.
D e
A m m a l i b i i tres. Cu m
trjplici in terpre ta t ione, fcilicet Michaclis
So—
p h i a n i , A m i q n a , & e a q m i m e x p o n i t A u e r r o e s .
A V E R K . O I S
P a r a p h r a f i s i n l i b r o s Q u a c u o r d e P a r t i b u s a n i m a l i u r n , i n
f i r igu l is 'eonim pa r t ibus
in fer ta , Iacob Mant ino in terpre te .
C o m m e n t a n j iuTres libros
de A n i m a .
C o m m e n t u m Q i n n t u m l ibr i Te r t i j d e A n i m a . v lt r a a n t i q u a translatio-
n em
a M an t ino l a t i n i ta t e d o n a t u m .
Tr ige f imum fextum etia
com men
tu emfdem libri , a b eodem translatu.
In Sexti volu min ispa r te iecun da hxc habentur.
D E Senf u ,&Sen f i l ibus .
D e
D e S o m n i j s .
D e D i u i n a t i o n e p e r ( b m n u m .
D e
M o t u .
D e Genera t ione a n i m a l i u m libri Quinque, Gaza interprete.
D e L o n g i t u d i n e & : Breui ta te vitce.
D e l u u e n t u t e & Seneiftute, V i t a &
Morrc,& Refpi ra t ionc .
D e S an ita te,& : M o r b o l i b n i n i t i u m .
Omnes q u i d e m dil igent is t ime caft igat i ,ac in S u m m a s n o n n u l l i , omnes
vero
in
Cap i t a d i u i f t .
P a r a p h r a f i s
in l i b r u m de
Senfii,&
S e n f i h b u s .
In l i b r u m de Memona,& R e m i n i f c c n t i a .
In l i b r u m dc Somno,&Vigil ia ,de
Somnijs,de Diuinationc per
f b m n u m .
In l ibros Quinque deGenerat ione animalium, fu isquibufq} in locis
col
vita:.
candorenrrodada.
In hu ius vo lum in i s fronte appofi ta eft TheodoriG«z^in libros Ari f to te
li s de A n i m a l i b u s
prxfatio.
 
T H E O D O R I G A Z M T H E S S A L O N I C E N S I ^
I N L I B R O S A R I S T O T E L I S
D E A N I M A L I B V S ,
a d Nicolaum V .
Pont i f icem
Prafatio.
I
G V M
I reprebcnduntnonnu l l i , Von t i f ex fummeNico lae Quinte, t juodi ta
I tulerit
pac t s
rationtm babttijje videre-
tur.Ntimamvero fompilium regent
in modum,quodpacis ,adeoj ludtof i t f fuer i t
,ft nutta cattfa mot ier t
I adbellumpateretur. quorum
e t f t a l i a sprebo,vt dclto
(nihil
e n i m p a c e commodi tu ,n ih i l j an f l i» i )
tamenc u m vita
hominum i taferat, t>t be l
la fitari mterdum nequtant , f ic cenfeo pr<efwendttm conf fdendumfyvt
£y
1
bel"
li ra t io •»>ttfuamprobandafit>nifivtdemt<mrebt<s compofitif, qu i c to t ranqui l lo t f ton i
no viuamus.Nc» man a d p H g u t m & " h o m i c t d i a ,nanad
i i f cordias
c-r bella aatijit-
mns , / ed a d c o n c o r d i a m % y humanitatem.ltai^ princ:pts inftitutum at<^
officinm idee
t tor,~vt p a c e m f u m m a of era petat,/eruety^ colat.Qupd
c u m K o m a n o s ponttfices ft'
re o m n e s
fecijje,tjttoad
pctuerint,inteUigam,lanio illorum animum,
& •
c c m m e n d a r i n t .Sedvjum nor tnuUormn auf tm
reprthendt"
re. Vace enim,quatti
d e b u e r a n t adhlerarum & • artium bonarHmft i td ia , ^y virtu-
ti t officia, tilt
<juod,cum omni
turpisj imum tfl. funrunt t a m e n % y
qui re ie p a c e
•»terentttr,ty
landegereret,<}tHbfU
Juccep-
f i f f e :prfftM.n.dofhrina &• moribtts.Quo fit,vt n o m e n tuttm imtaortalitati manda-
Jit cenfitf,fludio potittt
,< f u & brew
intmiciplertintfue Jitcce-
an tn t i
lumen ex t tn^nun t ^ re j ^ua f , - vnamq; Ut t raru voluf-
tatem, cput animum iUuJbrarepotejl^txpetas,atq; in ea
retjtnsfca-s. llayue
pro
£?• obfiruamits jed e tperinde acpatrtamamus ,
«'perlibenttr opera ftudiorum nojirorum ded i candapMamt t s . A l i j igitur al ia :ego ti
bilibros Ariflottlis Vhilofopbi
,cjuos de Naturaan imal iumfcr ipJera t fConuer ter t in
latinum volui, ex i f l imansrem tibigraiam me fafltmm
f
ft
hiltbri latinis
litrris meaindu f l r i a mandartntur,zy cidt ius at([;inteyiw, <juam
aflum
ab
ad-
buce f t , t xponeren tHr .VidebamfermulMerra /Je in terpre t t s
t
Jkriftoteltc* difeiplin*
mfc i t i a . l t aq ; offciii efleputohi ,
vtfi quidfacul ta t i f inmee/
1
l
fficert conarer .l$oraui equidem bacinrevehtmenter,qttoniambilad!ume
ti ( t l > i ;s ,qui e a d e interpretari T>oli!ere,cap£re.potera.Aut,n.grace il l i cliyerni!t,q
Li:t-
nomi na
kucruiit,autneHa!pfii>iej)tcjiii."erxnt. Sniaim>ero au thor is paflim
adeo (icpriixarut,
i > t arg i imcn to qu tde in terpre ta t ions ecru
n e m o tarn hide flits fit, qu i n o reftiw /'»$-
( a re de rebus natur*,quam Artft.pofle videatur.
Locu t i ons e f f f n i M ne
tale qu idem ,
digiHm,adlnlerepotuery>it . fjuodjt
ruert i
a b
fter inc t i l tum, horridum,^ ineptumfirmonem interprets fix
inteiligipotcft.Ajftf-
enumer<tndo reprehen-
iteremjiiji longior ejjem inre no Julna,pr<efertim apudte frinceps doflifiim.?, qut " » t
imtt ( f a f l o r pr o tuo f in^u lar t indicia femper ddmiMjli illorttm int erpretat lonern
,m e?
l lorema- dtfyderaftt : f i cnunc f a£ l tn Prmceps,accurfttittf agt t ,
- M t h < e c aliqinptdo ty
flanentur, & • vna cumfu i au thor is Jen ten t ta lucem latin* ltngu<e
recipiant
Vtinam
t an tumfac t t l t a t i t in me
ejjet,
fjotno modefitM defepolliccri debeat , •velmef
-vires
fo e :
j l lu^ 'vero dicertl icet ,ha ncc jjeom iubus,t]it<ead hitcfa f}£jfont,
herttm librorunt
int erpre
i.fed a m a le conuerfes primus eg o
Latinis bominibm aperui
e j t f f his librit
A.rifto.ftrip/erat .Sed i liac redeo. Meplurini t tm elaborate inhi s
libris
interfretandif
f a t co r , c um nihil
aprimn ituerpretibw H i t s i uua r i pojfim,/ed omnia ex codic ibus "vete
rum
att thorumpetere n e c e / J e haberetnjef l iont longa^totat ioneq- Maria . Vl in ium, Cor
fomplures al tos l inguf latin* au thor
e s eucluere diligeutiu* ofortui t ,quoru lilros vel
Jeme l a c cura te l e g t j f e lahoriofum eft ,nedum
advj i tm interpretadi M commodaf le .Hon
enim tta vfttm verbprumaccipi t interpres ,yt fuo
a rbi tra tu rem dift>onat,mandet(fc elo
cu t ion i :Jed to t idem fere irerbiijenju* al ienos
a c c o m m o d a t e
expritnere cog i tur .
tjuod
ferdiffcile tfl. A c c ed i t a dh f c a l t e racau ja laborif ,c[uodexemplariagr<tca
t
t
mend ojaadm odt<mhabcm f ti ,- ii e ll ibrar iorumc ulpa , tcleo cafit ,
i fuemapuds t rabonem
inter-
pret
fine
dttbio
debet ,ne i f f e e r r a f f e in conuer t cdo videatur.It a enimpleriqt te iudicat,
°»tfi qu id bene
a b interprete dicittir, id au thor i o p e r a s t r tbuant :fi qu id ma l e , id inter"
freti
vitio affcribant. d f i j s tnterpretibus loqnor,qui nonminus l a ud ^ mere an tu r in
cenuertendi*
a l iorum
libris, quam illi,qu i eos m a g n a c u m Ltude edtderunt: nonde i f f ,
qtti grjibi c?* authori,
tpja la t ina exemplaria
,quorum
ope iut iari nitimur,non imus fm t e m e n d a n d a
quam
Gr<ecet. Qw.< enim vtilit*s l ibrorxm I'linijfitis inierpreti ajferretur,nife emendare- '
tw % y > comgcrentur ? lam an t e xtatem neftranifictilu
mtdtt* t a cu i t inutile pp m eittt
frttthoris ,quod d e Htftoria na tu r a l i infcribitur,fcilicetpropter
innumeros
librario-
rum e r ro r e s . Q uamuM en:manthor t ta te , tumjcr ip tor is , tumrerumjn- ip tarum
ft—
.Carutrunt certe ditt Latini homines
m a g n o
 
Prrcrat.
t n a g n o fi n flu eorurrt librarian: quamquam mate doflrina infigni fwgularique mitt
fria loannif Andre*pr&fult* Halsrienfts , fac i l is fctla eft &leffio
comfy Lbrorumf
& • irnitatio. hie en im pr imus ha s libros emendauit, atqut
wiles reddidit. Quodmit
iwi,fit in c te terk q u o q u e
hbru corr igtndis bicfubiijjet,
laborJ a n e aut nui luf ,aut lonr
g it m i n o r foriptoribitt inttrpntibitt relinqueretur. S e d q u a n t u m buncvirumsilia mu-
neratui fetictsjimi
rid:
tnsc a i q u e prcc i i !dnbio difficilior. Mibiaitttm.vclilla diff icultaslaborem
acc t t—
Untdat-lfjitJetionadeos iHterf>retef$e£Iat,c[ui re s dlfficilesgr£ce d i can t ^ i c iL 'S verp la
tiaii t>erbi$ i r t i p r o f > - f i j s f > e r K m a > t t :Jedadeos ,<j t t ineea cjmdeminco?ijj<deratjrclit>.-r
t jutmt ,
qu<e
cpMoam nonfucHtexcuftuidtipr^tef/iufe-
runt, quoin c f i K t f l i o de tboc
ejuadrupede,
flerijq; octoarrtt . Sed . an tg o
aignum t juicquam i > d m t o tan io labore,-»el tuo d f j y d f r i d
tfficerepotuerim,tumihiertfe?"ittdex,^cenfor. fttitquijanFfudiumtnilncar—
t and j , n o n c u n t
interpretibttf illit,tjuos vincire nullttm negofuim fjl,Jedtitfn Arijtott-
leipfb,vt!ibros i •qttot ( U e Alex and ra reffjuofrineifi n o n minori indvjlria qua d o -
fJrinaconfcrif ferat , bos ego t'M Vrinfips m eo la t inosredderem nond e ter iores .Jedan
tfftcerim qi todmibi j l a tueram
j
tu 'videri f .
Hafces i > e r o In ho c tod i ce libros duodeu igu t
Uifcilicetnowm d e lA t f loT iaan imaUum^qua t t io r d t
Partibtu,
t*.HiftonaprimHtn
obtinet l o c u m j a t q v e vt nomeipjumjigni f ica t^xpof i t ionrm con
&Jttre i ,qHodeJl , l inevt f i f :quodJcbol£ph:l6jophoramnoJ}rA<etat i f ,quiaef t , d icere
Jotent, M a x l ib r i
d ? Yartibuf, A C d e Genera t ion? caujam, carita Jit declarant: alterl
f imt lem pricipue, alteflagentem.Ctim
enimrem,cutus c a u j a m reddere
- i>olumm,ex~
dfbeamtts, re6le^y(cru>itHfbif lor iaanimallu
t
y
akt quen i adfinem,fiife cv . i t t tgrat ia c o n d i ?
ta qufc f a fun t a iMtHrapr^ecipHe-m^uam^
fna lem^dgen teme^ c a u f a m . Nam obiter
quids materials quoqtiepafimtpfo
re i defyderlo
de c l a r e t u r ; 4ttt
ex
quo , i mdeque conftflant quxque, dernonj ire-
ttor. SedquanqiMt l t Ifbrisnomcitit t terpretaiidljtec bi j ior iar tan
conjumatttr, tamen
ttontinetur, huhcego fep t imum
c o l l o c a u l : ne e id
leme-
fe faf i ian exijiimo. Agitttr tnlirn in to d e
bomtn i t ginerattone: quam rem Ariftoteles
c o n t i n u e
a generationt
nulh dubio ejfi
debet,quinille
fiptimum hi incco l iocar i t tSedAppet t i con" te iu t ,de
qu o
tlittpermttlta in excr ibendis Ariflotelich
librii depramtu i t j fi e idperm»tajj~e -v/rfe*
iur ,exi f l imdns vltimtun
effetotitts bttforixcollocandtim: quoniam, c u m Arijlotelcj
ageredegeneratioMinciperet, "ultimo loco fa bom'me difhrtaapollicittifejt. At U fa
nontltimo totitubiftqn* dixit ,Jed eius loc i , quern degenera t ione traftaret. qi todpd*
tit tie ijs, qu£
turn abjoluens ,Jcrtb(t,
$eqtoi t i tr , inq!i i t , ytpari m o d o deijs) qut in terrefJrittmgeneteanimalpariunt,
at*
jueetiatndeboniinedijjframitt. tertiittigiturbica pnmo
d e g e n e r a t i o n e co l locan ' '
Jut
eft: quofit,-»tidemfeptimmtotiw ordini i bffiorite babeatuf.Stmttnam exet i f
laria
turngrtea,
turnvero latin*, qut h a b e a n t
fragmcntum
biftori/s ad-
ditum
: f cd idcau fasque t fdam mater ia l es agen te jque
generations humaneexponit*
tun htfloriaitt temple flitw. itaqttenoninter hijlori* libros hoce g o p o n e n d u m duxi^
+i i f fed.
Theodori Gazae
fed , f icot tocand!m vj f iam efljtbrit de genera t tone ,mto quid/cm
iudic lo ,coi i iugenj i im
efl.Infyicere fiKgtdos ha s libros M legere
vel is . fumme
q u o a d t»f occupa t io -
ites patientur :ft & • re
zyfi quid vo lupta t* e f t
in legendif nat tar f
operi l ta ,oble£}aripof l is .Nonenim me oflrnfitrum tu.ts a u r e t piito ,quanquam nan
grtco
dtfyderabit. Ipja orattojenjitm Ariftjta explicable
,
•vfu'Tietcrttm proba-
t t f i imorum auilnrumg e n e r a
antmalittm.Si ejuidnoui imf>onit,ita infirit,
v t f ami l i a*
re
c o g n a t u m q ;
idquoq;videripopit.Si < j n i d g r < e c e appetiat. idiw durum occurrit.aut
' .n.vfittttfttn,^y
quote e f t wmtn delphini , (amel i ,e le
phantH,<rocod iliyichneitmonif,aft>tdi*,faLinMnd r<e, zyreliqttorumgeneru eiufdem .
tuttifaJonat,ftnonminttfUtmttm
Cwr tram te tr icem
auttn,aut c r e c e m , aut clerum,n on todem fo e n o m i n e
r
vocem, f i nonc a m p e r io lutinnm,
turn,
tta c o n g r u a t ?
Qwi t a t a c e m a m b i g t M m il lam belluam,au t ba
lerum,f l iMaat i lempif iem i ta nom mjns ,pt regr inum fonare videbitur ? Nee
fero con-
ipfum n o m i n e appellat
:" ft brucumgenut loct f f l f terreftw, qttod Gr<tci atte
labtim vacant ant martamgenut
'•uifplura tint gene r a ftnt. Net
1
1
 emere
aflurn
4ixerim,fi qms iriuerrt n o m i n e e a com-
fleffi turplaniufenimi'ta
doceb tmt t f , f e idmar tam,
a u f » i u e r r a m - » 6 c e m w :mujtel*
autcm nomtn
appeUant.eodeme[ite m o d o
y
fi
ioctiftx tllim terreftrif a l ter urn gen nt iocuf t ttm^a l ter iHn Irucnm
nunc i tpemut .Sed-n.
fu f f i c i t l tngMla tmafmgul i t Grtcf orattonif,ftue i>ocabulis,jiuejententiff :
t juanqua
nonniill i) < j u < e latin* expr imer* neqtteunt,b<ec tnopit hngmt tributmt latin* , / i tamij;
faupcriem fitio dare lingut locuplet i f ime
a t tden t
:<juosfatit a M. Tulliopit
to,cumd ie lingtum r o m a n a m
ne copia quidtm verborumAgr&ca fuperar i antumet.
J L x c l a m a t tile
aliquantttlum
f ed non ine
eat t faqtMndo nonnttlh it a contendu»t , t>t G reets nihil deefte,Latinitper-
multa dejyderar i pronwxient
mot
inter breUfr. fa , tum^Htm interpretantttr atttherem,vbentn l a u d a r e ,
t ameu f i
latittt
perf iquar ,T>ereornemihi idemobijcMtwr, (jttodtlli, qitiapudLaced*momos d e Ho—
cul ts
Idudtltt* ugere -voluit. Q«w Hercu lem t>ituperet,aut mintubene d e e o J e n ti a t ?
Q u M U l M n non
inter Deof
lacedi tmort i j jubdtdertat t . "Tanta eft tnim Ariftotelts
exi f l tmat io , tanta autborttat
t a rn a pudomn es mer ta les , v tf ru ft ra
<jHifpr<tdicet,quoingenio,quadoc~hrina hicfue-
tit,qu o arttficio remquanctmqtte explicadamjibi j ta t i ter i t , t ra f le t :
quantatitinhoe
d t j ]erend i ,quan ta tnco^no feend^ , exponendnq;rebu id t l igenn4 .
Hunccr Latij d e e m
W.T»tot« tta
facile Vlulojophorumprincipem appelltt.
fjccipit d ie vero quern dof t i fl im um e / f e i u d t c a t
.Miffithtc facto.
Ltbrorum^uos
frut1um,quantttsfi t ,explicafle q u o a d poflinn,&
lotm bKpatitw,non a b ref*er:tfortaJJe.Qmnis.n,pbUoJbpbandi rationa tura t i i
t
& •
tmerferitjnc'verfilur
1
,
differre inter ft voluh: colli*
g i t fummagenerape l iqua f tg iUat im
exponit :partitur in /peci isgeiura ,vfinvv.la q
firmer
qumrenta
hit con t inen t
or librif, de/cribit , permit qu ieque explanaf ,
q u e m a d m o d u m oriaiitur,fiue terreftria,fiue aquatica :quibufnam conflent membri f ,
quibut ve j can tur alimmtis,quibtuaf f ic iantur rebus,
quibut
d a t u m
c a i q u e
eft,
quanta ca rper is magnitude, q u o d maxi-
m u m eft,quodmimmum eft: qu<eforma,(juif co lor ,
qu<evox
t
c j m c i n g e m a , qufoffi-
c i a :den ique nilnl omittit,tjuodm euumaliugei tere natHragtgnat ,a[a t ,au<reat ,z? ' tttea
tnr. Qux o m n i a to/peflant, t>t(<]uodjanflt f imm
quotjM author
ucniunt, Deum
immortalem,
e x quo ipfopendtt na t f. ro , in te l ligam uf , admiremt>.r,<v-
que c a l a m u s :
q u a r e
ntf)ilpulchrnu,nihttgrauiuf, nihil d i f f t i f u
homini eepoteft. Tan
eft.Ncc
aud iend i fun t intjitiunt,multu Arift. d e muf ca , de
ap t cu la , d e vermiculo: fattca d e D e o . Vermul t a , en im d e D e o : traf ta t , yui
dof lr ina re
runt c o n d i t a r u m exquifit isjima
,cond t torem ipfum decLtrat .nec vero mufca ,nec ver-
miculus omi t t endus eft, vbi d e naturemira
fi ler
tia agitur.
Vt enim
arttficis cuinf~
uif,ftf nature ingenium inminutifimispotitu c o n t e m p l a n d u m
eft. Qumeiiam
cum
rerumcaufa c o g n < j f c e r e pulcherr imumj i t (hacen imvnacogn i t ione ,homoj)er f jd , ab~
folui([;pote'si^vt D eo immor ta l i f imi l i i ,quoade iHs fieri poteft, e u a d u t )
his
Jane l ibris
flene d o c e m u r , c u r qu<eq; res in animaliugentre
itaftt :plane^; fe l ic i ta teaj jequimur
tllant
afliontanimiconftfli t: quamja f i ens quoque poetaprxdtcaits,
fflix, inquit, qui rerun potu i t cogno f cerecau fas .
Qutdde a f a loquar,
d e qua tot ies publice pri uatimq;difyutatur ? Nufqua fuoru libro
futaaperte fhtlofephttshif fua opiiuon eexponit fquam inhif librM iquida iaf i t, W »-
dtq;in
fir» appellant**
vel
Gr<ecifophiftam
vacant, vela Pritdieatorc,n o m i n e iam trito Lattnis auribut. ijs
enim f tpenumero vita difcrepat a preceptif
,
recitatafi t*
,
&iacea tyCum exempla dejyderentur f i t£pr<tceptori^eto r u m p r x c e p ti o v a c e t ,
Mftbwitas
,
tur.
moribut exempla fuppetunt omnium o f~
fciwum,cr e f f i g i e s o f f e r unturvirtutumfumma c um author t>ite natur<e omnium
parentis,nonjimulatf, noncommentiti*,noninconf lantesfylabi les ,fedverein—
genuf
atque
hoftitjtugfnerif
e m e n d e t u r ^mitigetur,cumnuUum
a n i m a l o c c i d i a fui gtnerif oeflia fideatur?
Qw w t a rn in paren tes impitu,ne
cum
ren tes intfll igat
,
pientior efficiatur? Q r H f a d e o inJ juman tu ,
illiberalisqiie eft,
q u e r n ofiifragf bcnignitat inpullos aquilt, tynon
f a c i a l
ben tgn iorem? Qwf
quin excitetur ad fit* munera,cum formica-"
rum,aut a p u m labores atque induf tr iam inttutur ? Quernn o n p u d e a t p e r metumpec
care, c»mnan
c u m aq#i l apugna t
t
Qw«
principem bouum n o n c o l a t a tq ; ob-
f<ru^tttumfirexrapuminuitttr(aberrajt<rit,omnts euminquircre, odoratuqi i f
4» »y f a g a c i
 
:ge^ari
tipisjtuedtjydmum,fiuecbferuantiam d a t u r ? Qttisprincepsitonadcletmntiam fi -
cilemuitetur.cumregesapKmarmariquiizmacHliOtfedeontmqHtim vii tnlelliga
in canlbt t i ?
? Q t ? < e in an f t v
re -verecund ia ?Quantumftadiumornatiuacpolituriinpattone
iQuanta opfrs.vd
fi s tumcentfiMuisqi in lufcinia ? Quid d e iuftitia a p u m dUant, q u < e co l l igun t quidein
ex ifs,i]sti!>usotic/Middulcedinisin cfttfidjine "»llo
fruftuitm
Quidt{ec4
jlitate < j u i qudm impleuirit coitu, t a rn rtfrfw n o n ttaigi t
Aut »
a
prime
ortu
initti
dejerit
y
? Difeiplina autemwftttfatio elepbant i ,quern
n o n fa*
c ia t f ludiof icrem ? Orsvnno n»l la pa rs t>it£
human* eft, quAn on fuorum officioruftt
txtm'pla commodi f i tme bine acc i f ia f .Nam,T>t •omittafn
artts
ingenijs animalitffn parum tuuantur, valel i td inis
extmpla qȣft v n d e
eommodi t t f pt
ti-tpum exanimalibuspoftmt ? Locapro temports conditiotKfolent ilia mutare: n o n
pin*edttnt,aitt
fit: nonditttius dormiunt, t fuam rat io vo te*
tudini tpof t i t ld t: mcdum m o u e n d i citt ieficndiqi/erttant: notti t fua quodf[; medicar i te l i
ta:"»iuit fua, c^Kodq-forte con ten tun i i&>gat tde t . b*clate a Wdtcufrxcipiuntur.
At
i f era e x e m f l a , in c^Kibus " v i s
m d l o r quam in prtceptii eft, a b animalibut
certioraprf-
"etili tct tem,qux n d i cend i f a cu l t a t e ex ba c aiiimalium
afferrifo
entm,af i imila t ionesqt ie i l l£ ,qtnts
GrxfipafaboLtf ~»ocant,qpltt>-.
rimum ora t ionem
exorh an t , a a d t t o r em q ; tenent,hinc "varitfopiofe, aptifiimeq;
a c c ip i
fof jant: vtfiite o r < t f, fi u e
)
bit H b r ' f f ,
qui nature a r c a n a rimani t tr ,enarrar t t ,aperint t t?Mtdic tM autem,quod f a te*
turfefttaindeordiri , t>bi Vbdofopbu*def int ,nujquaplenumsqtt-unhievideri t .
Qttod
at ie a
Ga leno M edico rnm pr inc ipe t rad i t tt r ,Ar i jlo te l empr imi im amttorKcn^hoc e f t n&
brorum
rit
author,percipiet . lam & • Pbiiojopbitiojjlr<e tttatii, qtt\ qttadrifi triam rerum ta t t* '
Jam exprima
ilia
l ibrorum Naturalis a »Jcul ta t ioni t in f t itMtone, ac t ip iun t quids co-
muni .quad a m ra t ione : fedq t t rma dm ot iHm bitna t i tra • a ta t t tt ,
in consfit t t t ione getti*
ra t ione l j ; an imal iumparKm,a t t tbor t Ariftotttf, 'vidfntiinopMfiilicet exemplar is Att*
#oteli'c!,quodlegmpo$nt,bicvidifftaliquciudogaudebHnttty' Vbyftei> qudsfltip*
ptllant,digUMdecxteroprofitebuntur.rationestnimtdeo quxrimwvniuerjales,t>t
A.ccedi tadh<ec iioluptaf , qu a iuuari a t
ferfici* quamui f aflionern Arijtyteles ai t , qttam in contemplandi frebtu nature anidif~
JtmxcapimMf.NamJipi f lof 'nos pebemeter ob le fl a t , tum an ima l /c i t e pinxer t:
qua-
to vehement iuf nat i tra i f > f a afficiet vol t tptatc , turn
tiw tarn mnlta it varia animutia,
mira membrorumconuen ien t i a ^
fnaud i t aq ; modera t ione e t etegantiafaffa cernamt t i?
Cum bo s Isgimus libros,
coutemplamurprofef lo quam vantu aepulcberr imus f rH'
(ius horumlibrorum,^y"\>ltli t .-vs ampl ior ,
qubift
" ft
ferbitexprimiposfit.
ego
interprets
mHntrefunt lut fum, t t t jentent i i lmfer . i t ,
frinceps do£hfi ime
t
f um pMcHmt> pHt ,quod «go fme t a a Authoritatfederenecpojfarti , nee d e-
bt*.
In Iib.de Animal .Prafa t .
exmeoingHt io lo exit, quod ineabib l io tb f f apona tur , tp&
magni f iceconful tns hominum conimunivtilitatt,condere ftatttifti : ft cjtiid, intjuamf
ta le e f j i c i m ea Optra potuit ,c e n f e . - t * ta
ipja bibliotbeca tanqaam cinitate d o n o r
i hunt
receptit lnJKon
iudicet t i .' luntffr'ultmconfmfuvttinium do$ornm~»ir
orw? i habitat es fxi£}imator '
)
&
tuaHluftrii
dafh-ina
n e m o te ~ » f l ufdi'ciograitUMffvtl authorhate locupletior
& o f tnr.UrtHcipemftJkmattlm tenuper quijftn habuitnt t t fe d
cjstod
opt
animus,
ta
ieni
il lamfel ic i ta te
t
t
\m eg o remtibi
toon repadiai tdam t t t fu ler im : &ft b e > i e , T > t f y e r O ) c e J J e r i t ) a g e pro tua
liberalitatt » vi
to e Theodora &ai (a f j t rmotaus
Bdr l a rM infrxfatione in fhemi
jfy Pars.phr.-i/in a d
Stxtum II II. Pont .
Maximum h<ecfenbif.Afa-
v / jamjncomparabi temgj i a£ ln ram nonpndemfe c tmus Pontifex M A
Xi.m Theodora &£(<t :qu l ~ V i r Grxcos Ldtmos
o ' e s
m ho c
bendijnterprettlndify fiij>erduitjsjidiutins mxijfet, linguam UtinZ
\ j < i c
his
i [ > f a tufas eft.hunc mthi, quern imitarer,
j p r o p o f i i i :d b ftriptis ddmtum m e &fdteor, &prjdico :hxnc
tg o noftm&gnopere incfiriofiiu legitfium Ai.Tttlltum^lintum^olH
tnelUm
>
<C7' ca t tros ,qtio$ inhocgc*
.
INDEX S V M M A R V M ,
A C C A P I T V M L I B R O R . V M ,
Q VI I N H O C V O L V M I N E
C O N T 1 N E N T V R .
Df
tibus.Cap.l4. 7.E
m is tnembris, £?' hominispartium or d i-
ne
brtt
t
Cap.l6. 8.F
a n i m a n -
tittm,cr em s fede: pnlmone etiam,a c
ftpto tranfiterja. Cap. I J . 9.
E
rportspai-tes animahbus commur DegemtaU membra , zy teflilus: quibttf-
tte corporispartibus
Animal ium.
f animal ia in quibujdam conue
w a n t , in quibttfdam aute d i f f e —
rant .Cap.
l. io.H
m o
Capita Pr imi Lihri dcHif tor ia
A n i m a l i u m .
N tjuilut anima l ia in ter
Je dijferat,
).D
Q u o m o d o animalia inter ft d i f f e r a nt in
fiminiiprolifci emisjtone. Cap.) .
tarHemrellmic,'velillitneJJe-. C.^. ).H
Defupercilijs,o<.Hlis,palpebris,cilijf,pit~
pilla.nigro, candido , ang td i t , cr de i j s
J L l t p h a i i t c s mures foeminis d i f l a r e in or
dine dentium. Cap.$ . 14.A
at ; imal ibm, < J H X o c u l i s careant .
Caput
14.B
9.
quibitsq;ani- ^deequof tuHiat iUAe^yptw.c . j . l ^ . c
nta ntibtts. Ca p. Io . 5. M Degenere f imiaru ,
quodpartim homtne,
T)eaure,ntt/o, teporibus,maxilbs,labris, part im quadrttpes imi ta tur .c . 8.14. D
gingiutf,detibw,lin^Ha,palato
ftrentijs.Caf.il.
fy ammjntibits d if Ouipara quadrupeda quibus cu m cetera
6.C t f t t a d r u p e d i b u s
cbHuentant, ty&ffm-
tiant. Cap.io. ' I4.L
t ins cu m c£ ttrisfimi
D e Tftutre.mferiorAusq; tfy adfemina- l i tudtne.Cap. II. 15.8
7.5 D t a m * m t M t u r a , v r c [ u & u s cucxter i?
tor*
1 5 .H
J)egenerepijcium, eiusque d i j f t r e n t i j s .
Cap.l}.
I*.
D
Degenere/erpentum.Cap. 14. 17.A
Q»*membra i j H o d f a a n i m a l i i i genus in -
terior* fortoatur.
Cap. I
J
. 17.0
Q f f c e an ima lu renibtts, c-r Te/if 4 ca r eat .
Cap.i6.
1
8.A
r port*part em , in qttibusq; an i -
l i e n , f c l y venter ,ey intefona
obtineant.
D
brorum omnium an iman t »,ro -
r»m j;d i f f e r e n t i f ' s . Cap. I. xo .B
D e partibus
fut.i. x i . K
Ydlybifjma de tenarum o r A i n e j b i e f c fal-
farum opinion* refutatto. Ca . J .11.K
De aor td tena
minore, eius^fede .Cap.
Defibris.Cap.6.
d i f f e r e t i a .
Cap.%. x y . K
cum
D ef ills,
tur.Cap.lo. i6.C
tis.Cap.ll. x^.F
tar tan mutat ione ,
a l i a ruyan ima l i u , epotu yHorundam
fluminum.Cap. I x. X7. £
DevtficotZy quomodo gtntrtntttr ca lcu
. 17. M
iptyty fibo
c e f l a r i u
t f f e
De
medulM,lafle,fero,tt
D e coagulo,etpabuligenere , qstodlaftis
copiam txt inguat , < j u e d % idem augea t .
Cap.rl. }o. D
A n i m a l i u m .
D
quatuorq; eorumgtntribns,prte-
D e pariibus antmant ium cruftaintcflo-
bent,
De animalibits,<ju* t t f t a integuntur, eo-
Deefhinarumgenere.Cap. 5 . 3 6.D
munti t tmnatura.Cap.6.
3 7 - D
DtfexH mafeulino, faemineoq', eoruq; in
animattbttsiifferentijs.Cap* 11.41.!
x""v Mnium a n i ma mi u m generisparti-
V_y t io .Cap.i .
/e.4X.H
Q u o m o d o < j u * < ] i animalia generatim c o
eant .Cap. i . 44. C
Q»omo«[tf quadrttpcda ouiparacOeant.
C^.J. 43-1.
Gr
< e t a t e , d e q i f a u o r K m c o H f e & M e , y
43-K
DeeaHumoUis
44.G
aereufjlimulus ma gis aiMmd ia qntfa
excite . Cap. 2 , . 44, L
Q*<
lagiiieapariatu.Cap. I o. 4 5 .K
QutbunntfibMtptftespariM, maioriex
farte.Cj.il. 46.A
T A o l l e genus plfcium nemo temparepare-
rejeipjam vero omrnbus a tuuiempori*-
btti.Cap.lt,. ^6,E
-D e auium f a s t i t r a , ,
& • ( j t t o t i f s ,< j n i b n s n t
amutemf>oribttfkirHn<lo,mert(!a
gdi tn tpar ian t . Ca. i j.46.
H
am mant ium? c t
qu o ftatittemporf i n c i p i a t , c [ u o u e d e j i *
not.Cap.
14..
46. L
f)ttjs, < j a < e ( i l i c e a integwttur tejia ,qu*
coitus ojtmino
48.E
D e • w r t t c is , t3 ' fy o ) t g t< f r u m < r e n e r c , queue
modogigtiantf tr .Ga. 16.
D e folj'po
partu.Cap.iS. 50.
a nt t t f
« r u c i f , a H t ex "»ermibtu,atit exfimo g t-
gwntur.Cap. 19. 5 t H
D e vejparum general
fore ;
etiam injeflorum genera
Pecoittt , &>gmef a t one o f urn tori*
opt
bomby-
put.i^ ^ 54.lt
1
cuttijCunicuw, qttttue
anilnaiitiw/n
ge-
n e r a . hi i n f e f t e n t . Cap. 31. 55.!
\degenere>tinearii
d f ' l ; xylophtoro,qKodinlignii:nee
)io d e f i c a r i f s . c t i t i c i b » s
t
De f o E t u r a qttadrupeditnt ouipatofuHti
Cap.)}. 56.6
D e viper £ , c < e t tr a r u m f a j e r p e n t i tt fn fd f
Capita Sexti l ib r i
de Hiflorii
Anitnalium.
A
V« omnes o U a p a r e r e , d i u e r f i s tt-
mcnaniutentporibttf, n e c m o u o -
rumnumero omnestonuenire .Cap. l .
DenatKra ,& diuerfitdti ouorttni outm
atrium , femiueq;gen itali, & • incub'andi
z. 57-D
Qito t dierumftacwpulius in ouogentre
t u r , d t < i ; e i t t s c r t a t i o i f
ordii.C. )•!%•£
 
V o l u m e n de A n i m a l .
C r n H S eolttmiaeeum lina oita,ve l tern*
(tdfammum paren,d tf titti f p e t i f i c a -
tionis ordaie.Cap. 4. 5 9. G
Inrundinis. Cap. 5  5
t f f i temporegrandiores effcMntur. Ca
put-9' * & • K
Htrfttate.ff
vulttie forma.c . I o. 6 1 .A
D e f f f l u e t i a genitalisjeminis inpifitbus
n > ( t r i b n s f a f t u s t f f , ^uomodoq; d i f f e r a t
vtnitalei meaita marts er faeminx;de-
ijut cartilagi)teor»parttt.C. 11.61
metrmo, % ?
tUT.Capiif.. 6i.E
De pffrtupijciitm
mfity
marts
arena
,veljpuma marts ,eximbre ex-
c l t a t aprocrean t t t r .Cap. l ^ .
6^.G
Deprpcreatipne angtiillarii.c.
eniittendisdifferat.Cap.lj. 6 i A
drupednm,c[it<eanimalparittnt. Cap.
Cap. i?.
6-j. F
tt longitudint. G r f / » . 1O. 6j.K
D e coitu O
to -
ne de iu inm, d e q u e , marts & • f a t m m x
xtate.Cap.il, 6S.M
fa tminxxtate .Cap. i j .
£9. L
De elfpbatorum coitu,dfq; tempore, qu0
Ttertts fertur, % y eorumpullts. Cap.
17. 70.H
D e coitu u u m f e r a r u m , &eius tempo-
re.Cap.i*.
70.K
put.i<). 70. L
hiftricis tuttura. Cap. 30. 7I. E
D e parti* leotmm,^ y pullorum numero ,
dcq;dent i t immutat ipne.Ca.) 1.71.6
De byenxi ta tura , meattbnsq;genitalibut
marts tyfaemhix. Cap.ji.
Deco i tu , c r fx tura leporum. Cap. 33.
7
i.L
Dfpartu liiporttm.felisjchneumonis,
li t
5 . 71.A
D e m u U s y t j u o s terrafyriflfert.Cap. 3 6,
71.D
D e n a t u r a , z y varijsgeneribus mur i t tm ,
Jeq;pullornm numervfiiate. Caput .
D
emtsjionem, puellarr.mq; -viripo -
Deittdicijicortceptioms,
m a s ,
tuoueatur:deq;abortioibus. C.J-74.E
*
temporepa
Jhruorum muliebriii fne .Cap. 5 .7 6.8
VJquequo maribiufit getteradifacultat,
G r deproliffemilitudinecwparentiLm,
Cap.7.
76.L
, deq;hom m iff tatuintod (m .C.% .77.A.
D e dolortbuf mul i t rum iiipartu,^y q u < t
faci le , qujtue difficu lterparia nt. C a p ,
9 7
i n f a n t i f exhtt*
d t tard i la te dura t ions ofiiumj f y dtn^
tiuma m i  tone.Caf.io. 77-G
D e aduentK l a f f t t in midiere ,
% y
m a l e pi
l a r i , d e q ; laflit dxrat ione. C. i 1.78. B
Tueros vt plurimum antefepttmum d ie
roiiHulftoneinterire.Capili. 7^8.E
D
& - titfttf o m
n i u m a m m a n t ri tm . C a . 1.78.H
Devif lu a qua t il ium animn l ium. Ca.i.
7 9 - D
D e " v i f l t t aaium,^p" qut ct trniuorf
t
qu*
frttgiuort,
l iumcorticehijef lorum. Cap. 4. 8t.E
D e t > i f h t lupi, vrfileonif, eorumq; qt ia-
drupedttm
t
f t tanpetMt .Cap. 5. 81.
H
d o , quMumordendo bibant:
n e c -
Quibvs
r e b t u p e t f c a n t u r louts, (
rum intremento.
ti»(iknt,ty Camels. Cap.}.
(y
d t cauja impinguatiows e a r u n d t m .
Ca p
10, 8J.L
II.
8f.C
De
qttibttf eadem ter jantur . C 11. 84. D
D e afliontbuf pifi ium, qwruda^ttrre
Jtrium.infugiedts
Jcondant,aut<eftus,
*fla
86.B
No» oia aial ia ottfiprpjpereiralere', q$-
t tet tpttsAutbttscoitdttca tca . l% . 87.6
uenocea t .Cap . i9 . 87.1
Q««e fluuialibuj, & • lacuftribta pifci-
k* s
tur.Cap.io. 88.G
D e
morbisjitunbeorumq; remedy
s. Cap.
•LI. 8?.A
Capu t
Quibusmorbts laboreut equi gregales >
>
D C
rationc.Caf>.r6. 9o.E
AnimaltHm
d i f f e r e n t i a pro
loeorum va-
rictate.Cap.1%. 90.!
M o r e s et iam a nlmalmm pro locorii < j u a -
litate difftrre, v e n n i a e f ; ftrpentum fd
mitiora^vel
a j p c r i o r a e f f i c i . c . 19.91.6
Q < K >
temporepifiiumgemrn prtftantio
fa in clbum rcddajttur. Cap. J o . 9 1 .L
Capita
A n i m a l i u t n ,
D
a mm a l i i t m . deq;
ijs, qttxperpe-
f - a u j i s . Cap. i.
9
E
De i j f p i f c i b u s , qul ^ rega t im , ti
tntnt,quiKe nongregat im inimitiuefint
Cap. I I . 94.8
Cap.
Decermeprudtnt ia inpullis cdendts:deq;
tHariscornuum amif tonet^y
D e quibufdam atam&ibttf, tjutfruden-
tta c j u a d a natttra inftittiit.Ca. 6 9 5. D
D e e a intelltgentix
farte,qu>a
animal ia q
Ja m b o m m u m ra t tone r e p r x f e n t t t n l r , vi
birnndines ,cr omne co lambaceum f
nus:deq; < e t a t e
c o l t i m b a r u f f i y p e r d u ' u ,
et
ambits,
deyperdicif afttttia. Cap.S. 9
<dem.C«p.9.
r
irfi,fji.9J.f
Etgeneribus a u i u m , < } f t < e fipudifjua* de
gunt,d e$
.11.
nttm.Cap.ij.. 98.P
DepartUt^y
a t r t
capi!l*,fali,w»ireenis.Cap. 15.98.!
U, cm/w<e,C!r%*r»M.Crt^. I 7 - 9 8 . M
Detribus
ardtolarumgeneribtn,
ty earn
vi ta .dcq; plwicis n a m r a . C . 1 8.99. A
Deduobutmerult irt imgencribits .
D e a u t
ccerulto nomine ,
Cap.il. 99.E
^ . 99.P
De tribus eueribra monedularMJn.
DtgaUina^ne
De d u o l t f f afitwitgtiuribus.C.
z
99-
n
dulattone & • "yrnaticnt. Cu.J z.I
OO
F
D e a n t quadam/ ly tb t ca , ^ y tw s nidificA
tione.Cap,}). IOI.C
De nofjua,acoia,et o f i i f r a g t t . c . 3 4 JOf .< {
fultc&rum
In dex in
De mgemo i n j e f l o r a m , & formic* flud'to. t f l e debeat
, ft mutter
.
G#> . ?8 . loj.H Caput.j . .
l l j .F
Degeneributaraneoru,earumtftinduftria D e ftericeruice:acquopafloafaliacoitt*
m venationc,®* tela coficiendtt. Ca.3 9. appetentia dignojcantur. Ca.5 . 114. P
l o J .
"Degenerlbus apum^arum'([^udio
In
*dt- lo,ac tius c l a u f i o n e , - » t e r i aj}ettibns c o m e
ficandisfauif.tdeftbitherbH,quanta-
De dttobttt vefyarugtntribiugy ta.ru £ j f » riofeetificadi
caufa.
dio in
4/-
" S a n m i n a omnem a d femiiiisfacunditatem
uth.Ca.4i. io8.D co»/erre.C<«.8. 115.!
De^ewere
rumfyfatibtM.Ca.j.}. IO8.I fis^ac dignot ione.Ca.?. II6.B
Mores aiumantiitmdijferre &manjue t t t
d ine , tyferitate: d ey
Itnnumgentribut Capita Primi l i b r i de Partibus
Cr na tura ,zy lupi ceruary.CapHt,^. Animalium.
I08.K
D e n a t u r a $ c c i (
t
T"N
I O 9 . E
A / prtctpuehabitus.D e caufurerum
g«;iKJ »;w/w
A.nti~
dequeprudentia equiregis S c y tha rum .
Contraeos
t
109.
L diuidnnt d i f f e r e n t i a ! .Ca.i. izr.K
D e ntdnfueitidme^ctmort) celeritate d e l p h i Contra eos , qui differentia*perpriuatw
norum.Ca.4.%. 11 o. A
iiuifio
Qe his animalibus,qu<e pro aflionibus debea t .Ca . j . la.A.
afficiuntttr
t
put. 49. I I O . E DefubftantijsnaturalibuSjpartimmort*
J
V
caflrationt imtnu- libus
,pa rt im im mo rtal tbus: & • d e qui -
twtur ,qu<eueruminen t .C.$o .
m.B bustraf landumft t .Ca.j . lz$.ft
Capi ta
Hbci Decimi de Hif tor ia Capi ta Sccundi libri de Par t ibus
Au ima l i um. A n i m a l i u m .
D
1
idoneo.Cdp.l . lll.M
nottdeanimalisprmcipio. CA
lij.O
Q u e c i r c a v t e r i os, a d conceptions a ptitu Va rtit tm Jimilarium alias
molleszyk.it '
, aliasficta* & • folidas
Caputj. I l t .M ordintsfimilarium difirepantia: deque
mulieris yterns calidi vr f n g j d i a c c e p t i o n i b u s
torwn ex
 
ttffo. Cap.t.
guiiu
ijuaniplura. Cap . j
. 13 z ..H
q u < e an ima l i a c a r t A t < / « < p
met t t f ca , wjanieinatttra.c.j., 1 3
3 .G
zy
<7»< an im a l i a f e uum , qu<t item adipem
babtant. Cap.j. 1 34.L
Q « / < / med ul la , yu ibusq; amm al ibt ts da ta
fit, < j u i b u s < i ;
minirne. Cap. 6. i 3 5 .M
D*cerebro,et eius
xionibu-f, zrfimni c a . Cap.7. 1 3 6 L
Deca rn t , f eu
i j s
Ixr. C.z/'.S. I39.H
put.?. 140.0
partilw in tjuibatti; w.mjit
:
rttCap.io. 141.0
Dtfetu au r i c K l a rmn in
De meat i iu f attditorijf attium.C a p u t
II. I 4 3 - G
Gent t t
Jorum ( j u o d < j ;
con iuea t . C. I
J
1 44.D
Q»* afalia cilittm babea t , t j u < e u e c o d e c a
reant:deq- c a u d a , ^ y iubis tjuorundii M A-
lium,& hois captllo. Cap. 14.
I44.M
Q»«# ob cat t fajuptr c i l i a ,
C T * cilia
an imZ t ibus
;w-
r«,et labraf int col locata: d f q ; l abroru
t
D
« l i ngua , eiusq; fttn, < & • va r i e t a t e 1 tjui-
Inu a n imal ibus Cap. 17. 148.0
Capi ta Te t t i j libri de Pa r t ibus
A n i m a l i u m .
E
oris, etfitc - e t : tori idemq; in
vihtu
etfitafe
D
Df eo rnuu m conftitutione ,(y C J K * an l*
ma l t ahabea i t t c o rnua , tjine.'tem ys vn -
reunt.Cap.i. I51.D
c io in corpore animantiu. €^.3
ob cau fam MimdiLui
C
D C sndnionc>zy em s fo rm a : cjuibtu item
injsri tttr, quibus non.
pore
animantium,w
o f f i c i o :pr*c iput
vero d e i cc inore , t y litne.Ca.j.
166.1,
Quibtts
fi t \efua: d e < $
tins o f f i c i o ,vfitu in carport animan-
tium.Csp.%. 1 69. A
Df rtnibus, zy ea rurn o f f i c i o , qwbufejue
animahbwbittfint.Ctip.y. I69.E
eim officio. Cap. lo. 1 7 1 .A
D*m e b r a n M & e a r H o f j l o . C. 1 1
.1 71.
tneft.Cap.il. IJI.G
Differentia vifcerum a c a r n e . Cap. l j.
I71.K
o f f cio , e t
locis conco t l ion i t . Cap. 14. 1 73 • A
C ^ K < e c c a g u l u m
habean t , qutenon, c?'
Cap. 1 5. 175- H
Capi t a Q u a r t i l ib r i
de Pa r t ibus
A n i m a l i u m .
V
ou ipa rn , cr i js^uiepudibus
c a r en t
,to--
dijjtrre.Cap.i. > 7 5 - L
Quam ob cattfim a n i m a l a al ia fe l ha-
L>tomtn to ,&- tites ortu> O * off.cio.C*t-
put.}> 1 7 8 . A
De Animatibt 4*
F
Mo///4,
crujtacea,
tejlata, < & inftftorum
< ! t r > . m omnibu* ( u p r a d i t t i f r r . e b r i * c a r e ~
rr d f • • ] , y^'jHteviceeorumfttngantur.
dp.). I 7 8 . M
Departtbrn exttriortbtu generis infecti,
rum.Cap.%. :86.F
D e
liu,{yfanguine carfntiu.C.J. I87.E
D e exterioribus animant tum " v i u i p a r o -
torum c um
Departibttf atiimalitan cuiparorum,
fut.ll.
196.L
J>epartibw a u m m txttrioribut, Cir earu
d i f f e r e n t * )
s, f j u a f q ; ob c a u f u f f i c a
na tu -
put.l). lOl.B
forma.Cjp.i4. xoz.I
A n i m a l i u m .
^\Roponitntur t j u t f l i o n e s deammal t t t
J inciffu.Cap.l.
af.).
104.1
•s, quibus animalta d i f l e r m i -
i n t p f t s repenaniKr
, m ottu in
Quopaflo atalia fangwne
frtdftAtjptf
tuor,nonpluribu( mout tur n o t i f : c u r < j \
ferpetes
pedibutc<ir(iutt.Cti.$. io6.g
Anima l fekflre i t e c c f J M u t pares babere
peeks. Cap. 6.
Motum omnem localem m animal ibtu ,
c f u i e f c e n t i b u s quibufdam fieri partibut.
Cap.-?. 107.K
Q«o
pafto terum Ji t aues qitatuor m o-
tteri n o t i f : multaq,a l ia de ipjarumvo-
latus different^. Cap. 8. xoS.G
Animalia e r e f l a
incedentia n e c e j f a r l o bi-
pedaejje:fupernitsq; corporifpartesle
uwres , i n f e r i u s -verograitiores babere.
Cap.9. 109.0
Enarratorum d e incefluum
m o d i f e f t i l o ~
gus.Aliarumque cuufarum
Hu m fit, C 7 * in famine^ (y in
qitadru-
109.H
bus
nes
moueantur:
xus in hominum tuncluru declaratio.
Cap.il.
x ioD
Q j M d r u p e d a , m u l t i p e d a q U ' ep o f le r io r a
a d
Cuput.l). in.H
D e a l a rum , p inn t rum , a c membranarii
in i f f
A S habentibus exortu.
HI.G.
t io.Cap.S. ilt.G
WJDEX S V
51-
S u m m z a c - C a p i t a P f i m i
libri
de
Anima.
poteti/s ea rn
ordine,acquopaf}odefiniridebeat> 61.
S w n m a T e r t i a . Depotent iaanimfvege*
tatitta. 66.
dargititttrifiEmpedoclet deal tment ica*-
.
H I M . j6.
Stnfibil iaaUapcrfetfaaliaueroftracfi
S u m m * Second*. D eaa t tq iiorum o fmo-
dtm:ftrf t
wbts c i rca Antm*tJJ~entutm. 9. mtmia.Cap.i. 8z.
St tmnu Tert ta . Confittantter Ant iquor* Tteuiftt,mfibtlbui acmedio ,per^ ic i
t
qpiniones
.
.
).
turynonnulUclrcai t f i tu vnka tem < b f - Dtaudit thfono.acmtdijs .&eiffiEc1>ot
fcultata. 18. acetiamdeVoce^^. 90.
Zxamina tur dubitattones normttll*
mammotteriperfuadentes.Cap.}. ji.
A n i m a m n o n e j j e numerttm fe i p f u m m o-
uentem.
Cap. ^ .
na n
£>
fenforla.ltem<iHopaflonofentimtMAfm
Crt.8. 1 14.
^
;
Summ;ac
n im * defiwtionem. 48
iummodo quodtft.Cap. i. 48
Tradittfr Anim<edefinitioproprM, f.per
appellamittt
explanatio. HI.
Swrnna Septima.Tom titr d i f f e r e n t i a inter
intelligerejaperey uc
 
Index in
Summarac Capita Libr iTcr t i j I N D E X C A P I T V M ,
de Anima. qua: in
lib. Pa rua Natu ralia
^V m m a Frima. Depotentia A n i m t in contmcntut.
Otelleftiua. f o . l ) 6
Deintelleftttfposjibilis e f l e n t i a J p J i u s im -
fjffibilitatem
Quopaflo intettefluspoteftatis mater ia -
Jitnt fnabftraflione intelligat, Q uo ctia
Capita l ibri deSenfu,&
fus antmalibus
nonf im-
D t J e n j b r i f s ex qua c onsent
materia
opi-
niones,tumaliorum,tum-veropropria:
tym
c o r p o r i f parteipjh fint
fa r intelliga t. Cap. Z. 1 5 5 .
Dtintelleflu
hgente. Cap. J. 160.
D e intfUigtbilibui, i p j i u s ntellcflus obit- co njlttuta. Cap.
x. 4.
is : qutbusq;
ip f t t t f intelleftut operatio- D e colons e f f e n t i a , colorumgentrat ione ,
nibus intell iguntur.Cap.^. 1 6 5 .
atqimtJIione.Cap,). J , M
l»mult is i n te l l t£ l u m f e n fu m < i i conuenire. D e
faporis
efltntia, faporum^eneratione^
De itelletlupraftjco ,a c t p j t u s tjpecula
miftione, a c j p e c i e b i i s . Antiquorumcj; in
fiuo dij}lrfli-t.Qao etpafto ea,q u b f t r a
crepatio defenfibiltbvs.Cap.q..
e f f e n t i a
, a c
citts/peciebus, vA
minime
rumform itf:tpjam^ no fine phantafma-
tibutintelligere.Cap.6.
187
S xm ma Secunda . Depotentia A>ume m o- Difficultatu jolutio, a n tjnalitatesfinftbi
t iua . 189.
lesininfinitt tmdiuidwtur.EtquareleH
Xjtdarguitur quada a m m & d i u i f i o : ac du-
tranonmtltos Vytbagoricos.Cap. 5.8.G
Vtrumfenfibiliaomniaprius niedtit, qu&
f e n f i i s ufjiciam,Mi alufuafimul: &• q i i f
eadem res a plunbus jentiripofiit. Ca -
put.j. lo.L
D i f f i c u l utifexaminatio,ancotingatdno
tal i an ima l mouet . Cap. 1. 189 .
QuodinteUe£}us,ac voluntM c a u f a j l n t lo
calls m ot us in atumalibuf. Item quo pa-
fiofiatiftemotus.Cap. i. 191.
Quidf i tmouensin i m p e r f e f l i s anima.li-
biit:®>quomodoeisinfet.Cap.}.
197.
Summ a Te r ti a . Q u x an im*
potenti* qu i
\nt* animatis n e c e f i a r i o i n f e n t . 19 9
Kut r i t i u a tmn imamomne yiuens n e c e f f a
w'«
b a b e r e - . f e n f i t m uero taflus i p f i t m
a nt
tjuidam.Cap.l . 199.
Amma l i s corpwfimplex e j j e minime po f
Ji:cumfenfnf taflus
f i t e i n e c e j f i r i t t f , a l t f
pore ,£r quo. Et qttbdomnefenfibile m a
gnitttdo ejl,£y no indiuiftbile.c. 8.
11
.F
Capua
hbti dc Memoria &
R e m i n i f c e n t i a ,
/^V'Vdr»m
Dubita t icms Jolutio,
quomod*
rei
ab/entis fiat memoriae Q u i i m m e m o
 
.A
Differrew alij de c a u f a i p f u m memora-
f\
fnimtsnememotta'valeMtt.Ca.^.,10.
C
Vffint
Q
Cur
nime ,Cur
niantts,& • qtii- E f
« j r < w verijintjbmnio*
agendZ
\J
*es
:< j u i d < j ; J t t aliqua tie forte fomnus ,
Cap.
I ,
1J.H
Cuiusjinfttfpasfiofit ionus j p f t . c . i.14 1
Tropter t j u i d i n e f t
antmtdibu!
imifitm m o t i f a t. Cap.t. j8.ll
,
eueniant Jbm
fttn,ac vigilia in i p f t s an ima l i ius .Cow
.
Capita libri dcSo mni j s .
(Q
Omnium non e j j e Jentientis fimplici-
V _ y ter,nec o p f n 4 t i t i s , n e c intelligettSyfid
Jentientis v t imaginan t i s . Cap.i.iJ.D
¥ a s f i Q n e ) < j H £ f i t ( t f e n f i t > i l bu s in i p j i s fen
firijs,
etia
fnanere. Seforiaetiaipfaagerequippia.
fe.Cap.i , i8.A
Mttus,<jwjiunt a J e n J i B i l i I > u s , n o n tantu-
modoimrigHiatfidetin/omnQUppare-
fe :
etiam,Jt daretur
mouens ten* qttitte motor ,
cesium < J U 9
ne i eflefit,qu£ t > t r o wn,
ty
animata,Gfitut)^mata. Et in a l i j s et n»
tA tua loca l t quid d i c e n d u * . Ca.),3 9.!
Q u o paflo M i l l
per intrinfec*iprinctpia,et
principles cattfa mouea tur .C. ^ . 40.!
Dr c a u f t s motus inantmdt i injlrumtntaf
rijs.Cap.^.
41.!
Q uo paflo fiat motu t in atumiji :et quo£
Jltpr<ecipunmmembrum,perqttodmoi'
antmali,tuminuolMntarijS,tttmnon
r
vof
ne Animaliutn.
\c au / am nattintttfticulot aninut
libtifindtdit.quxitidem an ima l i a i i t i u t ,
CT
aim flalim a caflratione
fleutrit.Cap.^.
ac co -
frocreans, Cap.i.
Capita Sccundi libr idc Genera*
u o nc A n im a l i u m .
i mouens pr imum,®»
caufam noncongelaf iu.Cap. i. 7 X . L
Quam ob caufam nonnul la an ima l ia m e-
Vtram
'
conceptuspars. Cap. 5 . 74-^
Quomodofirpentescoeant.Ca
M
, ,,
Def t tuv t e rorunhau tvu l t t a rum intjui-
Q* t*natnj in tg tnera t ioni fca uf* ,t t( iue-
buf<i;animantib(ti.Cap.S. 48.E admodum
<]u*$confitHantur
e i u * inter
T£»Cap.1.o» 4 o . K
De^ fne ra t i onemol l i uman iman t ium. Ca
fttt.ll.
48.L
Qwrt c au / am f tiros tntttt an imal ia
beant , teflesvero alMint«s ,a l iaextra .
Cap.ii. 49. G
in om
ntbttsanimalibuseediuerjos.c. 1 3 - 4 9 - L
Crufiacea, mcl l ia , teftacea, gr m f t f f a an i -
ma l i a , turn inter
(e, turn cumjanguineis t
generations dijferre. Cap. 14. 5o.F
D f coi tu^ygenera t ions mollium a n i m a -
lium.Cap.
put.l6. 5 i.A
in -vitro an iman t tum a m
g e a n t u r . Decoi tu diner/brunt animal i t i .
D e cuujtsjterilitatis: ty
Contra Empedoclif v rDemocr i t i Jen ten
t i a m , quinonreclefenferunt , q u a m o l t
caufam
auteey*
communes
n c

( angr i
tur. i , zy tjuam ob caufam aliaunicolora
Junt ,al iabicolora.Cap.i . 9I.M
Q»<e animal ia femen emi t t an t ,
< f u < e non: D e ortu eorwnyCjufperfedti outs f o r a t go
4y<juorudamof>inio,<]uifemeiKxvna-
tjuaque corporKparte prouenire a f j i r —
mant.Cap.lj. JI.F
put.*.. 9 5 - F
Improbatio in eo s
t
qu i dicuntfemtn e x o m D e i j s animant ibus , qu«perfeflum
o»um
nibuscorporispartibttsprouenirf,femecj'
t
mtrafeparitmt,for.t«
a u t e m a n i m a l
e j fecxcremcntum.Cap. \%. Ji.D Quam^obcampijciuoua
mollu,fint
neaeaipJaemit tere .Cap. i . ^ . 58.0 Quamobcampifciumouaforatjufcipi f i ' t
Contra eos ,quicredunt fa fminas ,v t ma- t n c remen tum.Cap . ^ , 98.?
resJemrngv: i ta leemi t ters ,
a rgumen to ,
quodpattferc toluptatcafficMntur.
Ca fifces omnes t j f e formulas futant non re
fit f e n f i r e . Caf.^.
Comr*
Centra tes^uitoruos,&• thin orecoire,
mufltlam 6rtpartrt,byenam duplex ge-
reopinatijuttt. Cap.6. 9& A
locuflortim.Cap.%. IOO.H
Dtgtuerot.crortuapum.C.io. 103.5
Degen t ra t ione , wor tu te f t a torumani -
tnan t ium, quoqinonnulLtplantarumgt
A
fi t if n u c r ' u cyfaemin*gcncrationejit»~
j f f l e : al ia* attt tm httiits ret a f i igundts
tf lecaufat .Cap.l . uo.fi
\nJfCM,qttttits m a n s a famineg tn t ra t io
tttgtntratio difcernatur.Cap.i . l 11.6
Ca*,ot>
tptot noli t t lpa rentm HS.ttl a U j s
Jitttautfimiles,aut Jifimiles. r.j .115
Q*«« ob caufafmonjh-ttofaanimdtage-
nerett tr: & • q u a r t a U j s T > n i f i r , a l i j s pott
c i f i r , a l i j f multiplex fi t
part»s.e.^.^.K
Qtfatnobrtm atumaUtfm aliafuptrftettt.
alia R o n : tt ytutfuptrfoctant i n t t r j f r f a e
tut tnutriant , inttrdtun non: & • alialibi
J iuo /ameogmere jwt , a l i anon . Capttt.
5- ^iiJ.G
perfefK
pa rimt. Cap.6.
114.^
Qjwm
ob c um m o l a i n vtrris mul ier i ig t -
tttrttutt tt quartpotius in mtditribtu,
qva incxteris
animsMbus.C.7.11J. A
Qu*animalja
la c
habtant ,cr
c a n
f i t n a n a t u r a d a t u m f i t Cap.%. iz6.L
Qiwrn ob caujampartus tuKiaalitnu inc a
D f t tmport fertn& vttri ,& quar t ««it
o m n t a n i m a l pcjittt fi t dtHturni*s. Ca-
put.10. Iig.f
.
n e An i q i a l i um .
D
E a j f e f l t o n i b u s ,e j u i b u s animjl ium
partes inttrfe dtfftrunt, agendum
inprima
D f auditu
I J 4-L
Q u a m ob coupon homines cant /cant . Car
put.*, IJ8.B
Q g a n t o b coupon tumul laan ima lu tp ibs
o u t
ijs,qu£pilorum "vicefitngantur,im-
D e coloribus an iman t ium. Ca.6. 1 J9.B
O f voct
curpart tm decidant.denuo^ na / can tur ,
p a r w n a u t e m n c n . C a p . S . 141.!
Capita Libri de
EquoageiHbtmfit . I t e ma n i m ab u ,
alia long*, alia brtuit t f f i vita.
Cap.i. 144-H
ignit corrumpitur ,cum
ibi
tontrariunt
adtfli non v id ta tur . Ca p i. 14 5.A
Nonex multis ,qua vidert p o j f e t t t , a f f i f
mendas e j j e cast/at longitttdinis,
& • bre-
utia tit t>ita,Jidtx atijs ,qu<u ftrat t f f e
eaufat conftut:quaq; txafltfimt dfcla-
in V o l u m e n de Animal .
Capita libri deI uuen tu t c ,& ScnoJhi Empedoclis de i
te,Vita & Morte,& Refpiratione. fius red*trgutro.
\^ap.
C t m f f i f animalibus refrigerationem nt-
V
luentium omnium tnam, eandemq; c e f l a r i a m
e f f t adeorumja lu tem. Capitt
numero tfftpartem,ejua fiuut, ip Id. I 54- D
Jo-vero ejfiplures
medioejJe.Cap.l. fo . 149.8 tioin diuerptrum generum animalibus
Co r
fieri, principtuq; fiat.Cap. 11. 15 4.H
tjjepnf>tiuit,nutritiute,a itgtntnta tiffq; Qu o pafto aquatilia < j u * d a m animalia
lin-ttKyac in eo ipjorum fitam conftrua pulmonem habentia refrigerentur, i
ri.Cap.i..
I
Cap. 11.
Ignem J duabus corrumpi e a u f i : , na tura - Q uo
pat io
a n i m a U b i t f
lemq; etiam calorem :
I 5 O . L
\tterum de
r r f y i r a t i o n e
o p ' u u o n e s t xami '
nand{tse(Je.&.eft>ir<ttwnisautemvarieta
d e c a u f a
dinerja-
an inud ium.
D e fit u c o r d i f
in i p f t s animal Aits .Ca ~
put.lj. I $6. D
tempulmonii infe^ui d i f f e r e n t i a * . Ca - De c a u f i s fit* ac mortu.. earumy definitio
put.j.. I 5 I • G nei iuuentutis i t e m , J e n e f l u t i s , a t ( f c " »
t nq i t adamredamna toDemocr i to ,A .na - r is .Cap.l^ t 1 5 '
xagor*
d e pifcium
r e f y i r a - Defaltu,pulfu,ac r e f t > i r a t i o n e , c o r d i *
tioneconfittaturopiniones.C.^.l 5 i.K
Dcmocr i t i de refyirationt opinio, a c i p f i u s
impugnatio. Cap.6. I 5
t.G
Tlatoni* d e refyirationt decretum,et i p f i u s
improbatio.Cap.J. I 5 3 - A
Kefyiratiowm
non
aliment:
)
tr a
 
A R I S T O T E L I S
S
T A G I R I T A E
D E H I S T O R I A A N I M A H V M
L I B E R P R I M V S ,
Theodore G a ^ a mterprete.
Similares
jv
quf , f . ! f imix
les fibi pa rx
t e s d i u i d u n x
tur,
f i m i l a
res
a p p e l l e n t u r
t au t
c o mp o f i t g :
q u a e a p t a e fecari in p a r t e s chili*-
mi les f i n t , n on in i imi les :vt m a x
n u s n o n i n m a n u s f e c a t u r , a u t f a
cies in fac ies tqua pro p te r eas d if
fimilares nominemus4Quo!ge
n e r e p a r t i i i f u n t q u a e no modo
partes,veruetia mebra appellex
de fc r iban tu r
}
in t r a
put,vt pes,vt man
chiu,aut pedlus:quippequf & C
ipfa partes f int totae, & C ex. p a r t i
bus
aut
c6H;at,vt m a n u s ex carne,
,c6c6
f
Auar»
bittue
C a p .
diuer fas .Par tes eafdem vel fpe^
cie intell igi volo, vt h o m i n i s na
f u s , a u t o c u l u s f p e c i e c u m n a f o ,
a u t o c u l o h o m i n i s al ter i u s con^
uenit ,cY
cum of le ,
Qiiodidem deequo,
6 C caeteris,qu32 fpecie i n t e r e co
fen t i re f t a tu imus , i te l l ig i debet*
v t«n , t o t u fe
hetad totu, f ie gtes
f i n g u l a efefead f i n g u l a s
habeat
n e c e i T e e f t « V e l g n e , q u a n g ex*
cefTujdefecluve in te r fe differat*
D e
genus:ver,gra, auis, autpifcis:
id«n* v t r u n q j drrjs c o n f u m i t u r
generis* Et fpecies coplures til
p i f c i u m , tu
et
auiumhaben tu r«
D i f f e ru t vero in te r fe par tes pex
n e plu r imae eorum cotraria af fe
cxuii qualitate,vt
coloris,aut fix
nusaffecfhe i)s
ipf is
qualitatib
9
l i n t»Mul t i t ud ine et,& pauci tax
te£C maguicudine
fcrcpatjCum alr,scrufta,alqs te^
f ta pro
bus ra lns breue.penna item alijs
vberius, a l f j sparc iusda ta eft.
Sedjfl in r j s q u o q j ratio pa r t iu
n o n n u l l a r u m
diuerfa eft,cualia
calcar i ,au t a l iqu o armetUr acu>
leo^l ian ih i l eiufmodi habean t :
6 > C alrjs
tesp lu r imtEj d C
ex q u i b u s
tota
airt exde f u n t ,
a u t r o n e con t r a r io ru , d C per ex^
celTumjdefecfluqj differurit. p lu
ris.n. minor i sq j
r o n e r e f e r r i a d
exce(Tum,defe<ftu^j pu taue r im
oportere*
tes necfpes fint ea:dem,neqj ex
ceflfujdefeftuve, fed .ppor t ionc
coueniar .q i io os cu fp ina , 6 C vn
guem cu folida
niicu forcipato pedis, d C penna
cu f q u a m a conu enire aia duert i
m u s . q u o d . n * p e n a i n a u i u g n e
eft , idem fquama
ha
*
modil diuer
fas,eafdemve intel l igimus. a t q j
ct fitu c o t e p l a m u n f u n t . n . c o m *
plura,q
eafdeha beat par tes,fed
no fi tueo de: verbi ca m a m m a s
alia i n p e f t o r e h a b e n t , alia I foe
min ibus* Partes au t f imi l a res ,
3u
t
molles ach u m i d g f u n t , a u t
f iccp&
fol idf .MolIes inqua,vel
o ino ,ve rquad iu in fede m a n e a c
na tu ra l i rv t faguis /anies
5
adeps,
f z u u m j m e d u l l a , femegenitale,
fcl^lac, vbi haberi id pSt, caro,
6Cqi)s,pport ionerefpodeat4te
ficae»Siccas, ae folidas
9
9
,
i te ,qr)s ,ppor t ionerndent .Alax A f a l i u m
I t uvero dr ias :au t
per vitas, a u t
pera(f l iones,autper mores,au t
per panes conf t i tu i dignii e f t »
Quibus de rebu s p r i nm f o r m u
la q u a d a a g e d u ,
deindegnat im
drise, quae in
m o r u ,vicf luf i jadionumqs r o n e
verfant .coll igidebet,eo q>alia
fintaquatilia,
a l i a te r re f t r i a .E t
A q u a t i l i i l
aqua t i l i u or do duplex:alia.n.in
dris
fluuido degut, vidiiuq; pe tu t ex
h u m o r e t
q u e et h u m o r e p e r vb
ces recipiut,8£ reddiit, nee
viuc
re pof lun t ,n i f i ver fen tu r i n h u x
more: q u o d plurimsc pifcui pa r
t i euenire aper tu e. Alia degun t
q u i d e in f luu ido, vicftuqj inde
emoliutur.fed
recipiunt ,6Cforis parerefolent*
M
C o p l u r a h u i u s gn is f u n t pa r r i
greflilia, vt lutr is
vt vrinatr ices, qu ine t i a qnullis
p e d i b u s i n n i t a n t u r , v t n a t r i x *
N o n u l l a j C u v i d u m in humore
exerceat,nec foris viuere qant,
n ih i l vel aeris,vel humor i s rec i^
piut ,vt vrticaejVt oftrea,
lis aiit gnis a lia ma r ina , alia flu
u ia l i a ,a l i a l acu f t r i a , a l i a
palu/-
Terr
^y,
aere( Qres Spiratio n o peqd'
q u a g fuapte n a t u r a a q u a
roinatur)vtho,SC
tn vim hetambuladi* 1'er JJJSSS
ftriahabet pulmone.Alia^uis ref t r iuvero aha volucres f u n t >
«amium
vt aues,vt apes,q modo inter fe
qu oda a l i o di f fe ru t , alia pede*
Driae alLt
in
terra
ppe tuo tenet,& viAu indideca
p iun t ,v t vefp&apes, d C rel iqua ftria.quoru i teal ia gre!Tilia,alia
ife(fta,quo
qd'volucre tm fit, vt pifcisnata
u corp'incifuris
Qn;
a i a - par te tm fup tna , au t et
,pna«Sed
i i a i ft & i . c u t e r r e f t r i u p l u r a , v t d k f l u e f t ,
aquat i l i s
eft,qd:'& aq u a recipix
3 atjflt terra cibi
huore,dein
p ia tagere ,v tcu l ices
paluftres:
bili,6d vaga«Sedes ftabilisi hux
m o r e t a t u m o d o ef t«Terref t r iu
A f a m e s f -
nu
a
ft
atu
tmu tab i l i v i u u n t * A t
a q u a n l i u
p lu ra faxis aff ixavi ta
oem traducu t :v t
cochce gn a co
p l u r a 4
Q u i n e t i a f p o g i a f e n f u m
haberea l ique cred i tuna rgume
to ,q )muho diflficil iusabftrahu
c
tur ,ni f i c laculum agatur,vt rcfe «n,& apparet,6<: capitur.deniq;
ru t auu l fo res* Sa t ite q dCadhae rara haec au icu la e«At vero qu g
tilefoliimodo eft ,nul lunouim
gredi poflunt«vnde vefpertilio-
p
ha be tmi nu t os« S ic
n o n n u l l g a u e s depedes funt ,
q
ob earn rem apedes,a pa ru i t a te
des
n u n c u p a t u r :
q u o d gen
9
valet:
degenerarevidentur ,vtni rudo,
d C falcula,fiue r i p a r i a : hacc«n •
o m n i a 8 £ moribus,6Cvolatu,6C
fpecie p rox ima inter fe confpici
u n t u r .
Appare t
rere foleat, S C
9
q u o d d a e i u s , q u a
vrt ica vocamus:qppe cu
lae ex ijs nocflu abfo lu te pafcan
t u r . N o d e f u n t c o p l u r a , q ^ c u m
f in t a b f o l u t a , m o u e r e tn fenex
qucant,vtoftreae:6C
plici,mitioriq* tefta opta,vertix
ra.Vis i te a lqsnadi t r ibuta ef t ,
vt pifcib*,vt mollib^jVtcruftax
tis^veluc
greiTilia,eadem^j
n a t a t i l i a f i n t ,
co tnp lu ra
r e p e r i u n t u r : necnon
drias i l las vitae.acflionesqjanix
m a n t i u m continent .Sunt .malig
gregales,alia;folitariae,turn vox
guntjVteaedem modo
modo fo l i t ud ine gaudean t . Ite
alig ciuiles,alie inciuiles,tum ex
volucru
ge/
A
olores» eriam locis difcrim en al iud cxv
N u l l u m , c u i vngues adunci ,gre f t i t : q u i p p e cu m alie cauernas
gat i le
u s. C o m * fubeant :vt lacerti , vt ferpentes:
p l u r a e t iam in te r n ames pifciu
genera gregat im degere fcim
9
v a g e n t u n v t
no<f tua ,
vefper t i l io: aliae in te rd iu tamu.
Addo e t iam a l ias efle cicures,
al ias
telluris deganr,
aliae fora*
vtquoscurforesvocant,6tthu mina f ib i e x c a u e n t , a l i aenunx
nos l i m o j f a S j f i C
h a m i a s » H o x
q u a m eo m u n e re
f u n g a n t u r , d C
m i n i s n a t u r a m a n c i p it em
focie
tatis,ac fo l i tud in i s elTe a p e r t u m
c i u i l e s a- eft*Ciuilcs appel lo a n i m a n t e s ,
n i m a t e s 4 quae labor i
c o m m u n i c a t
idem,
q u a r u m op u s co m u n i effici tur cures j V t h o m i n e m j V t m u l u m :
•opera, m u n u s q ? idem o m n i eft : a l ias per pet u o feras,vt p a t h e r a ,
q u o d n o n omnibus grega l ibus
compet i t .Ciu i l i s generis ef t ho
mo,apis,vefpa, f o r m i c a , grus ,
Q u a r u m
a l i a e f u b d u c e d e g u n t ,
vtgrues,vt apes:aliae nu l l i fubdi
tg i m p e n o
fun t ,v t fo rmicae , £ > C
alia i n n u m e r a pene genera * Slit
i tem tarn ex grega l ibus , q u a m I t e m aliae mutae
o m n i n o f u n t ,
exfo l i t a r r j s aliaejquse fedem n il
a l i as f t rep i tum
t a n t u m
el idun t ,
q u a m m u t e n t , a l i x , q u g m u t a ^ aliae vocem e t i a m f o r m a n t . q u a
re f ta to tern pore
foleant .
E t a l ig ru m aliae l o q u i p o t i l m t , a!ig vo
quae ca rn eve fcan tu r , aliae q ua e
c e m f o l a m n u l l is e x p n m c d a m
f r u g i b u s , a l i g o m n i a a t t i n g a n t * l i t e r i s reddun t . A t q ^ a l i c e l o q u a
}
}
al iaeofcines,
v t a n t u r , v t apes,vt a r ane i . apes
al ig ino fc ines .Omnium vocal iu
enim melle,66 q u i b u f d a m
alijs
a n i m a n t i u m c o m u n i s m o s eft,
d u l c i b u s a l u n t u n a r a n e i v e n a t u v t f u i i n i t u s t e m p o r e pot i lTimu
m u f c a r u m v i u u n t . N o n n u l l a
pi canant,(5c blacerent,Aliae
fc ibus vefci
n a t u r a vo l u i t * A d
haec ahae
au t vim
h a b c n t v e n a n
« i
j \ 9
v t l u p u m t n o n n u l l a s e t i a m f a c i '
l e po f f em a n fu e f ce r e ,v t e le p h a
tos .Sedqu in a l i t e r p a r r i e n d u m
ef t ,Generaen im q u a e c u n q s pla
cida f u n t , h f c eadem
fera
polTuntreperi r i :vt fues,equi ,ho
}
vt
palubes:a l iacm6t is ,v t v p u p a e :
a l i g c u h o l b u s degere fo len t ,v t
colubi.Item alif cop i a l ibidmis
gaudc t jV t perdicu gen
9
,^ galli
n a c e o r u . a l i e m i n
9
vt
q c o r u i n a fpem g e r u n t t q u i p
aliae nul l i s f e i nc lude reca f i spax p e q u a e r a r o f o l e a t c o i r e , M a r i n a
t i u n t u r v tp , l u res ta rn infecli ge ru m et a n i m a n t i u m aliae pelagi
neris.quam q u a d r u p e d i s » Q u m C3e,aliae litorales,alix faxat i les
f u n t .
di ,auc ingenio recondendi c ib i
doca t ae funua l ignec advenadu
ap toe ,necad r e c o n d e n d u m , I t c
aliae
 
micandi,alijs ingenium cauenx
&t euita n di. V ir ibus pollent ,
q u x i n i u r i a m velinf eran t alijs,
vel illatam fibi propul fent , f e ' q j
defendant, CautxcV! prouidae
f u n t , q u x a l i q u i d in feipfisprxx
fidfjhabent cont ra inferendam
D r i a m o * i n i u r i a . D i f f e r u n t p r x t e r e a m o
r u f a i a l i - r ibus .Nam alix
mites, remiffae
vt
ces,bru tgomnino,vt fues fy lue
3 ftres.alix ingeniofe ac timidx,
vt cerui,lepores,cuniculi
vt ferpentes.alig liberales,fortes
rofx,feroces, in f id iofx , v t l up i ,
2bJ£lr Nobileenim id eft,quod ex box
q ; g n o f a . n o prodi j tgenere: Generofum
a u t e m
, q u o d n o n a f u a
n a t u r a
degenerarit. d C alix a f tu tx ,max
Jitiofe, callidx, v t v u l p e s . aliae
a n i m o f x d C amatrices,& a f f e n x
tatrices,vt c a n e s , alif
mites,
6c
c
phantes.al ix verecundx,6C cau
C o g i t S d i pauones.
H o m o v n u s ex n u m e
v i $ , &
re- r o a n i m a l i u m
o m n i u m vimob
minncen- • • j- T ^
t i a f o i i h o tmetcogi t andi .E t ,cum memo
m i n i . rix,atque difcipl ing complures
an iman tes e f T e participes pofx
f in t .nu l l a
tamen prxter homix
ligentius
poft.
Qu<t carports paries animal i l t t t c o m m u I)
nts,c[u* item prof rtfftnt. Crfp.z.
O
M n i u m au tepa r t e sco /
m u n e s a n i m a li u f u n t ,
qu a cibus recipi tur , dC
in
q u a m d e u o r a t u r .
Q u a s quix
dem partes,fiiC eaf de eff e,
3 C dix
hibet.aut.n.fpecie, a u t exceffu,
a u t p p o r t i o n e
7
n a n d u m eft, A b
i)s
mentum emitt i tur .no.n.hecolx
busdata ef t .Pa r tem,
qu a
cibus E
9
:in qu a
deuora tu r ,Ven t r i cu lu .Re l iqua
pa rsn iu l t ip l i c inomine f ign i f ix
ca t un Sed.cum d up lex fit
excre
mentum
ho c
eft ficcu,achumi
d u m , q p a r t e m ilia hu midi ex
crementi capientem habet,hxc
receptaculum
con t i
n e n t r q u x vero h o c haben t , non
il lud e t h a b e r e o m n i a n o u i m u s ,
Quamobrem qu x vef icam hax
b e n t , a l u u m
eadem ct obtinent:
a t v e r o q u x a l u u m haben t ,non F
omnia
m i d i n a n q ? excrementi concev
p t a c u l u m Veficam,ficci Aluil
n o m i n a m
9
ex
par te tu rn eg,
q u a s enumerauix
m u s par tes , t r ibu tx fun t , t u etia
qu a femen
genital e mi t ta tu r*
Q u o m o j a animal ia inter je- differant
in
V f
modogignerean ix
fa femen prolificu
t u n t , a u t in al terum.Fg
A K
infiedeclj. Ad hgc
f
-
use &maris no eft. Species quo
qu e par t ium,quf ad ipfam
perx
deat. Partes
h a e fun t ,qu? n e c e f x
fariae
velomnibuSjVel plur imis
S e n f u s v n ' da(|animal ibus f u n t + O m n i b
9
vero f e n f u s vhus taclus ineft
co
K cat:alt)S enim
eadan,alijs
ex,p'
f a t m w r e m q u o d q u t a n h u a t l j a b r r e , a l i t e r
t a m « n " » t l h u i c , - » d i i h m e f l e . C a p . 4 .
Vmorei tem
gen^quod
riet,quo f i au t per vim,
a u t p e r n a t u r a m ipfam priuet ,
hi perniciem agat n e c e f f e € * Ha
bet et id d iuer fum, in quo hfior
itf
hgc in alijs f a ngu i s ,
d C v e n a : in
alr]s,quod tjs,pportioe rndeat .
qu f qu ide
}
c >
< f l u s itaq 3 in pa rte corporis fimi
n u a r e i u f ]
ar
alix
K f t f c T v i i l
3
ua
SP^
S
par te
}
quae ex pro
port ione vice i l l ius ha bea tu r,
Omnibus tn par te fiimilari f e n ^
fu h u n c contineri cerru
eft:(ix
partibus diffimilaribus tr ibutas
e f f e
cofe<5tione:pedib
quibufuiSjpporticne accommo
omnia,quf pedibus plus q u a n t
quaternis i n n i t a n t u r .
Q*»« anhna l i a perfeflum
animal,
qu4
_.Tern alia a n i m a l
gignuntp -
I f e d u r i ^ a l i a o u u m j a l i a v e r x
X mem»Proc rean t an ima l ho
mo,equus,vitulus m a r i n u s , d C
re l iqua ,qu3E pi l i s
i n t e g u n t u r :
atque in gne a q u a t i l i ,
qu? cete
car t i l ag inea
vocatur. Quorum
alteris f i f tu la d a t a eft, b r a r i ch ig
defun t jVt
delphin is , S > C balenis,
H a b e n t d e l p h i n i f i f t u l a m a do r
fo,balenae a f ron te , A l t e r i s bran
chiae detedae,vt
muftelo,rai f
,r e
l iqu isqj gener is eiufde* O u u m
id ex fcetibus perfedlis vocam
9
, M
ex
p a r t e pricipio a n i m a l
conf i f t i t : re l iquum vero a l imen
t o e i , q u o d
g i g n i t u r , eft*Vermis Vetm»
id eft, e x q u o
toto a n i m a l totii
per fub ieAi
foe tus f o r m a t i o n e ,
i n c r e m e m u m q j g i g n i t u r . A n i x
m a l i u m ergo, q ua e a n i m a l gene
r a n t , a u t o u a
i n t r a f e p r i u s c o n f i
c i u n t , v t c a r t i l a g i n e a : a u t illico
animal i n t r a fe f o r m a n t , vt ho^
m O j V t e q u u s . A t v e r o i n l u c e m
foetu perfedlo, a a t a n i m a l xdix
tur ,a .ut ouu tT^auLvermis , O u O
ipm
Liber Pr imus 4
A Jpfum a u t p u t a m i n e c o t i n e t u r aut a lucus duc i t tv t fepia d C lolli D
teftaceOj&l bicolor eft,quale ax go,polypuspor/epia6:
lolligo
9
: a u t c u t e m o l n e q u e u n t . C r u f t a i n t e c b ^ v t l o '
li obduc i tu r ,vn ico lo rq j e, qua- cuftae,fuis caudis
nacant ,celem
maeqj re t r o r f um
5
p i n n a r u m ca u
unt.V e r m c s it em , a u t c c n t i n u o dae ad i f i&a rum beneficio.*Cor «
mobiles fur.t, a u t ImcbiIes«Sed d u l a c t p e d ib u s n a t a t 5£cauda
de his accu r a t i u s po f t ., cum de
q u a m
fimilem f iluro habe t ,quo
gene ra t i oue agetur ,di(Ieremus. ad p a r u u m m a g n o licet confer-
N u n c a n i m a l i u m rei iquas d i f l f e re .Vo luc rum
, ,.
r e n n a s a d d / m
9
. E m t n u e r o
ali]s vola t ,v taqui la ,v tacc ip i te r :a l i f
Q u a r o n e pedes n a t u r a 3dit,alrjs negaui t*
d'a'Sn- Htq t i aeob t i nen t p e d e s , a u t bix
}
a t q j
B a u e s , d u o h a e c t a n t u m m o d o g e
nera : au t qua te rnos /v t l ace r t^v t
canes : au tp lu fes , vt
centipedes,
6 £ a p e s 4 V e r u m q u a c c u n q j
anix
b u l a n t , c m n i a pedes pa ri n u m e
r o p o f f i d e n t . Q u a c a u t c i n g c n e x
r e n a t a n t e p e d i bu s c a r e n t ,
hgc
a u t p i n n i s n a t a n t , v r pifces(quo
r u m a l r j q u a t e r n a s , bi n a s fcili-
cet pa r t e prona,3£b i n a s f u p i n a
:
ali)
binas t a n t u m , q u i longi , I f uescp
f u n t , vt a n g u i l l e ,
vt
a u t
n u l l a s o m n i n o h a b e n t , v t m u r j
€ na:fed
i v i u n t u r , vt terra
f c r p e n t e s , modoq;f i m i l i r e p u t
in h u m o r e . C a r t il a g i n e i q u o q ?
generis a l i q u a p i n n i s caren t , vi -
delicet q u g p l a n a fun r ,Di c a u d a
habct,vt raia,<3£ pa f t i n aca , f u a x
t j j i p f a l a t i t u d i n e n a t a t . R a i a m
ta p m n a s habe re vidcm
9
c u n q 5
f u a m la t i t ud inem n o c o l
l i ^ u n t
in m u c r o n e m « Q U O E a u t e
pedes habe re p u t a n t u r ,
vt
molx
I i a , t um pedibus ipfis, tu p inn i s
t
3
9
, iners
m e m b r a n a (icca , vt apes,vt (ca
r a b e i i a l i x c u t e , v t v u u l p e c u l a ,
vt
vefper t i l io . V o l a n t penn i s ,
a u t c u t e ,q u a : h a b en t f angu ine ,
M e m b r a n i s f icc is ,quf f a n g u i n e
ca ren t ,v t in fec f t a»Sun t porro
q
velpenn i s ,ve l
m e m b r a n i s v o x
l a r j t , o m r j i a b i p e d a , a u t apeda*
A r g u e s en im
c i r c a A e t h i o p i a m
tales v o l a r e n a r r a t u r * G e n u s
pe
appe l l amus :
q u a d u o
g e n e r a n o m i n e c a r e n t
c o m m u n u V o l u c r i s
a u t e m gene
r is exangu i s , a l r j s penna rum tu
te l aec ru f t a f u p e r u e n i t , v t v a g i x
n ipennes po f i i n t nuncupa r i jVex
l u t
fc4rabeis:ali]s pcng nu l l a c r u
f ta i n t e g u n t u r , q u o r u alia bipen
n es fun t , a l i a q u a d r i p en n e s , G e
r u n t p c n a s q u a t e r n a s , q u 3 E a u t
grandiora fu n t , au t acu leo in al
u o a r m a n t u r . V a g i n i p e n n i s i l x
l ius o rd in i s
n u l l f i ef t ,quod a c u x
l e u g e r a t « B i p e d a an te r io re j j t e
aculeos g e r u t j V t m u f c a ^ a b a n
9
cj
a do
le fcu t jpauc is m a r i m s exceptis,
vt mo l l iu
nonnul l i s :qu3e
q u i d e
giiagrandiora Icc i s tep id i s red
A i i r j dune.
t i u d i u e r
 
guinenu
tefta
aquis ,qua
t e r r a « O m n i a , te&um
eft,qd'Oftreum,fiueCo
quae fe m o u e t , au t qua tern is n o cham appellamus:& cruf ta in x
tism o u e n t u r , a u t pluribus.Qua clufum aliud, quod no mine vax
terniSjtfh quae habent fanguine: ca t communi ,vt locuftarum,8C
Vt homines binis manibus,bix cacrorum,St ga mm aro rum
ge
n isq? pedibu s:au es binis alis,0C nera :aliud item molle,vt lolligi
binis pedibus: quadrupedes pe n es,vtlol i j ,vtfepif . Adde gen
9
dibus
quaternis . Nam 5d quae pinnis,
a u t n o n a m p l iu s binis, a u t nulx
lis,vt ferpenteSjVtuntur, quater
nis ea quo q? not is n ih ilominu s
^mouetur:f lexus+n. quaterni his
agun tu r ,au tbin i cum pinnis bi
infe&uni:qug omn ia genera fan
guine
carent* E t q u o r u m na tux
ra pedes
habere p a t i t u r , mul t is
li£c pedibus conf tan t , Sed infe^
A o r u m vel al iqua volucres efle
ap ertum eft. Reliquo rum aianx
t i u m genera nul la
p r j terea anv
pla intel l igutur .V n u m . n . q u o d
plu ra genera contineat , n u l l u m
e f t t f e d au t i lmplex eft,nullis i p >
nis. A t vero qu g fanguie vacua ,
pedibus fe p lu r ibus m o u e a n t ,
fiuevolucres
f j s certe mo tus
per notas plures fu m fpecificis e u a r i a n s difcr imi
E p h e m c - cxercetunvt
alal, qd*
die nibus,vt ho mo :au t diu idi
riiaiai vn o defcribcnda E p h e m e r u m
app ellatu eft , pedibus q u a t u o r ,
peuifqa t o t i d e m o u e t u n q u i p p e
qd'oon folum vitae
f u a e ronep
dem potef t in fpes, fed nul l i s n o
m i n i b u s diftindlas* Quf
«n.gfie
qu adrup ede, non p e n n a t o conx
t i nen tu r / an gu i nem qu ide omx
p r i u m id meri to
h a b e a t ,
fed et n ia habent: fed alia a n i m a l pari
cu m q u a d r u p e s fit , volucre unt ,al ia ouu.dixerim hec Ouix
q u o q u e e f t . O m n i a porro,tam para j i l l aViu ipa ra^Q^i j ig i t an i
| qu adru peda ,qu am mul t ipeda ,
m l generant , pilos non o m n i a
modo fimili mouer i foli ta funt.
cundis .n*
bu s binis pedibus in cedant,can
cervnus
9
eft.
Q u < eanimaliababeantjanguine, q t t < e * e
e o d e m c a r e a n t * Cap.6.
Vmma veroatalium gfia,
in qu gfingu la d i g e r a n t u r ,
redigaturq^ a n i m a l i a , qu i
bus«f . i l laconfumantur ,
ftent,hfcfunt,auis,pifcis.,cetus»
ha be nnqu f au tem o u a pa r i un t ,
cortice o m n i a m u n i u n t u r
4
Cor
tex hie loco f q u a m f fimilis po>
teft appellari
ex
j
i n t e d u m cortice e f t * Ve ru , cum
caeterg ferpentes ou a par ian t ,v i
pera vn a a n i m a l gignitj* Non ex
n im pilos omnia h a b e n t , q u a e -
a n i m a l g e n e r a n t , q u i p p e cu m
n o n u l l i e x pifcibus animt} pro
 
Liber Primus
A animal o f a p r o g i g n u n t . N a p i x
losquoqjeff igie aculei fpicula/*
p u t a d u m eft, qualesher inacei ,
atcp hiftrices geruu t+vicem.n*
villorUm,no pedum,vt echinox
gignunt,
plures
habent ,vt hols, leonis, equi,cer
ui,canis, re l iquorumqj a d h u n c
m o d u .
fere i n q u a m , q n i
B genus vnu,vel fu g r)s omnibus,
q u g l u m e n t a n o m i n a m u s , e ft ,
vt
equo,afino,
m u l i s , q u a s terra
Syria
mul ta ru acceperunt ,quan
q u a n o n o m n i n o eade, qu a mu
lac,
fpecie co t inen tu r , coeunt.n*
6t m u t u a in t er fe ra t ioneproge
n e r a n t * N a t u r a m itaqj e o r u m ,
quae mi n u s genere cer tocont ix
n e n t u r , feorfum figillatim conx
fyderem
us
ula expox
^ f u i f l f e q u a d a m pguf t ad i
grat ia
vt
rebus
t rac landum, S C q u a t e n u s
effet gfequendu intelligeretur:
p o f t a c c u r a t i u s d e
f j f d e diflerex
inus,
accidentia, q iundla cuicp f u n t ,
accipiamus: deinde ad
eoru
co>
T .
periendas ca u f a sen i t a mm vl t a
1 3
« r u e f f i c i pote f t ,v tv ia , r a t ioneqj
docendi v t a m u r n a t u r g cogrua
cii cpmoienta t io finguloru anx
tecedat.
Hiuc
f
cidemfonem
itacg partes an imal iu ,exc |bus
c6ftant ,enumeraffe pa r
pr imis
tox
t a q u o c p ipfa in ter fedi f fe run t :
videlicet, a u t eo,q3alia habeat ,
a l i aca rean t : a u t i i t u & o r d i n e ,
au t diHerentf)S,quas antehac
a d id,q3fibi quifcp exp lo r a t u ,
cer tumq;habeat ,probarefole t :
du m eft. A t ho an imal ium max
xime olum no tu m nobis necefx
fa r io e f t« Pa r tes igitur homin is
exteriores, etfi
giutit, tn ne
fequela,S£ ferjes cox
t i n u a n d a d o d r i n f praetermitta
tur ,atcp et vt
tu r , gtes p r i m u enumerab imus
officiales,fiue if t rumetales, deix
de f imi lar iu o rdine ,p feqmur»
pe f u m m l s i n h o m i n i s
c o r p o r e
f x a r t i b u s ,
tyquid c a p u t , q u i d i t e m tho-
ra x fit. Cap.j. *
pr imas to tu diuidi tur corx
pus,he fun t : caputjCollum,
duplex
4
pello, qu g
a collo ad pudeda vf'
qu e t r u n c a pertedit .Ca pit is au t
pars, qcapil l is i tedaeft , ,Cali4a
a p p e l l a t u n c u i u s pars prior,Sin
c ipu t ,
nouis f ime
Ylt imuid coricrefcit,<3tindurax
. . .
dia i te r occiput,cMf inc ipu t V er
tes » Cerebrum t inc ip i t i fubdi '
t u n i e fc :
occ ipu t
tp'a f a n f e to ta os
r a , u , r o t u n d u ,
c u t ^ gradients
,q u a : mul ie r i s ef t ,
Vi i«m inorbenvqueauteviri,
tresui i d e m a g n a e x p a r t e c o e ^
u n t e s 4 lamv i fum ct fine vlla fu
tura c a p u t
vir i eft,Verticem ca l
U3c,medium d i f c r i m e n , & f q u a
m e n t u m
cap i l l o rum vocamus:
q u o d n o n n u l li s g em i n u m e f t *
S u n t e n i m , q u i f a c f t i S n a t u r a b i
uerrces
c a p i l l o r u m
f q u a m e m o *
Quid f f t c l e s , &fnns i n h o i e . C a p .
8.
Aciem pa r tern ea n o m i n a
u u s d u n t a x a t i n h o i e , q u ?
caluae fubieclaeiV.Nam pi
facie dicere
no fo
Jevnus ,Pa r te s f ac ie i ,F rons :qu f
fub Pu c ip i te pofi ta i n te r id ipsu ,
6c ocu los ef t » Q u i b u s hxc ma^
gna, fegnes
: q u i b u s p a r u a j m o ^
biles : q u J b u s l a t a , m « e m o u e r i
idcnd
:
c jbus r o t u d a , i r a c u n d i »
J D i ? fopzrcilijs, ocnl is , fdpclv is , c i l tJ5,pt f
filia, n igr i* , c a nd ido ,OKgulis
:
C a p . 9.
Vperc i l i a f u b f r o n t e b i p a r x
tito difcimfta q ,fi in
rcctii
pornguntur,
molle
fubeiTe
a n i m u m i ign i f i can t . f i m x t a n a
f u m inflexa f u n t , a u f t e r u n o t a r ,
& C
acerbum* fed, fi i u x t a t£a irv
f l fcctu ntu r , der i for e, dis l imulax
t o r e i n q j m d i c a t .iivero in totii
demif fa ,no tau i
inuidie. habent»
q u o r u pa r
tes fuper iu^ in fenus 'q j tegentes,
Palpebrj appe l l a t u r .
Pilos, qui
ex t rea iopa lpebra rum a m b i t u i
a d h e r e n t , C i l iu m n o m m a m u s *
Hu mo r ocul i in ter io r , q u o vide
m
9
, Pu pil la eft . qtf earn ambit,
Nigr i i dr.qcl pof t remo n i g r u
c i r cunda t , C a n d i d u m , f i u e A1--
Pars
cois fuperiori&infex
rions'qj pa lpebrg A n g u l u s e f t :
q u e m duplicem vterq? o c u l u s
habet ,a l te rum i u x t a
n a f u m , alx
terii i u x t a t e p o r a « Q u i , fi i u f t o ^ *
f u n t
long io res ,no t a m or i i m a l e
f i co ru
p b e n t .
f i c a r n o f i m o r e p e
&uncu lo r i i f un t , q u i n a r i b u s i ll
g u n t u r , m a l i i i a p f e r u n t . H a b ec
profedto oculos tu cgtera alaliii
genera o i a , p t e r q u a teftaiteda,
d ( f i q u i d
imper fe&u
t u rn ea,q
a n i m a l g e n e r a n t o m v
nia,pr3eter T a l p a r q u a
mo
lu
n i n o h a b er e n e g er m q u i p p e cu
o m o q u i d e n e c v i d e a t , n e c g f p i
cuos>habea rocu los ,ve ru , f i qu i s j^j
p ten t
a m e m b r a n a d e t r a h i t , lo^
cu s o c u l o r u appare t ,6d
pars ni/-
d e > -
f c r i p t i o e a d e ,q u a m l eg i ti m a m
cofp icu i ocul i ob t inen t : vtpote
cu obdudta cu te ocu l i psf i , cofu
Ii oblefi'qj effent, diic rea ren tu r*
D e o c u l o r u n i V t t r i c t M e i n q i t i b u s q ; ani-
mantibus. Cap. I o .
A n d
id u - o c u l i m a g n a ex
pa r te f imik i n o m n i b u s
e f t » A t q 3 n i g r u di c it u r >
yariac: alrjs enini atrum, ali)s
 
uum
u
°d
• c u l o r u u t n o r u t n o p t i m o r u m indic ium
eft,& ad
obt ine t*Solus ergo pox
t i s f imum
a n i m a l i u m ho n u m e
rofa oculoru v a r i e t a t e n o t a t u r ,
cu caeteris in
i n t e r d u m
ocul isprouenian tcex
res,aKjparui ,a l r jmodici ,qui o p
timi
habentur:
item
promin€tes,alijconditi,alij
r isf ime cern erein genere q u o q ?
b r u t o r u m a n i m a l i u m
p o f l u n t *
Modicus t n f i t u s n o t a m o m e f t
o p t i m o r u m . E t a u t n i m i u con*
&iuenr,aut rigidi
intenti^s conx
f t a n t , a u t m o d i c en u t a n t . N o t a
mo ru m lau dabil iu habent, qui
mediocriter coniuent«Rel iquox
conitantif indices fun t*
De a u r e , n a f o , ttmporibus, ma xillis, la -
iris,gingi»is, d e n t i b u s , l i n g u a , f a ~
l a t o , c o l u m e l l a , e o r » q ; i n < y u
busq; an in&t ibus tbf-
_ ffreti/s. Ca. 1
A Vris,parscapitis,quaau

-*•ratio defyderet«Errat ,n«
Alcmaeon, q u i capras f p i r a r e p
aures credidit. A u r i s p a r s e x t e x
rior,cui n o m e n
A u r i c u l a