céng hßa x· héi chñ nghÜa viÖt namtieuchuan.mard.gov.vn/documents/uploads/10 tcn...

TuyÓn tËp tiªu chuÈn b¶o vÖ thùc vËt 10 TCN 585 - 2003

tiªu chuÈn ngµnh 10 TCN 585 - 2003

Quy tr×nhqu¶n lý tæng hîp c«n trïng h¹i n«ng s¶n ®ãng

bao, b¶o qu¶n trong kho, t¹i çc tØnh miÒn nam ViÖt Nam

Integrated Stored Insect Management for Bagged Commoditiesin the South of Vietnam

1. Ph¹m vi vµ ®èi tîng ¸p dôngQuy tr×nh nµy ¸p dông cho viÖc qu¶n lý tæng hîp c«n trïng h¹i trªn hµng n«ng s¶n d¹ng h¹t vµ bét, nguyªn liÖu thuèc l¸, dîc liÖu vµ thøc ¨n gia sóc, trong çc d¹ng kho dïng ®Ó b¶o qu¶n hµng ®ãng bao trªn ph¹m vi çc tØnh phÝa Nam tõ Ninh ThuËn trë vµo.

2. Môc tiªuGi¶m tæn thÊt n«ng s¶n b¶o qu¶n trong kho do c«n trïng g©y ra nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ, kü thuËt, m«i trêng vµ x· héi.

3. ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜaTrong quy tr×nh nµy çc thuËt ng÷ díi ®©y ®îc hiÓu nh sau:

3.1. Qu¶n lý dÞch h¹i tæng hîp lµ kiÓm sãat vµ duy tr× sè lîng dÞch h¹i díi ngìng b»ng viÖc ¸p dông tæng hîp çc biÖn ph¸p nh sinh häc, kü thuËt canh t¸c, c¬ giíi, vËt lý vµ hãa häc.

3.2. C«n trïng h¹i kho chñ yÕu: lµ nh÷ng loµi s©u kho, cã mËt ®é vµ tÇn suÊt xuÊt hiÖn cao, g©y h¹i cã ý nghÜa kinh tÕ (xem phô lôc 1).

3.3. C«n trïng h¹i kho thø yÕu: lµ lo¹i s©u kho g©y h¹i kh«ng ®¸ng kÓ trong ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n b×nh thêng, thêng xuÊt hiÖn trªn nhiÒu lo¹i hµng hãa víi mËt ®é thÊp hoÆc chØ xuÊt hiÖn víi mËt ®é cao trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh trong n¨m (xem phô lôc 1).

3.4. Khö trïng x«ng h¬i: lµ ph¬ng ph¸p diÖt trõ çc c«n trïng g©y h¹i b»ng hãa chÊt ®éc tån t¹i ë d¹ng h¬i trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt th«ng thêng trong mét kh«ng gian kÝn.

180

10 TCN 585 - 2003 TuyÓn tËp tiªu chuÈn b¶o vÖ thùc vËt

3.5. LiÒu lîng thuèc khö trïng: lµ lîng thuèc khö trïng tÝnh b»ng khèi lîng (gam) häat chÊt, dïng cho 1 ®¬n vÞ khèi lîng (tÊn) hoÆc mét ®¬n vÞ thÓ tÝch (m3) vËt thÓ hoÆc kh«ng gian khö trïng.

3.6. KiÓm tra tæng qu¸t: lµ h×nh thøc kiÓm tra thêng xuyªn vµ ®Þnh kú hµng tuÇn nh»m ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng kho, phÈm chÊt hµng hãa vµ c«n trïng trong kho.

3.7. KiÓm tra chi tiÕt: lµ h×nh thøc kiÓm tra ®Þnh kú hµng th¸ng vÒ t×nh tr¹ng c«n trïng h¹i kho b»ng çch lÊy mÉu ®Ó x¸c ®Þnh thµnh phÇn, mËt ®é s©u h¹i.

4. Néi dung quy tr×nh4.1. TËp huÊn4.1.1. §èi tîng:

- Çn bé qu¶n lý nhµ níc vÒ kiÓm dÞch vµ b¶o vÖ thùc vËt- Çn bé qu¶n lý kho- C«ng nh©n trùc tiÕp lµm c«ng t¸c b¶o qu¶n trong kho.

4.1.2. Néi dung- TËp huÊn tiªu chuÈn vµ quy tr×nh phßng trõ c«n trïng trong kho.- S©u h¹i kho vµ sù thiÖt h¹i cña chóng.- Lîi Ých cña viÖc qu¶n lý phßng trõ tæng hîp c«n trïng h¹i kho.- Çc ph¬ng ph¸p ®iÒu tra, theo dâi sè liÖu vµ ph©n tÝch, lu tr÷ sè

liÖu ®iÒu tra vÒ sù ph¸t sinh ph¸t triÓn cña c«n trïng.4.2. Çc biÖn ph¸p phßng ngõa4.2.1. §iÒu kiÖn kho

- §¶m b¶o çch Èm, çch nhiÖt tèt, ng¨n chÆn ®êng x©m nhËp cña c«n trïng vµ çc sinh vËt kh¸c vµo kho.

- VÖ sinh kho thêng xuyªn- ThiÕt kÕ, bè trÝ trang thiÕt bÞ trong kho hîp lý ®Ó dÔ kiÓm tra vµ

vÖ sinh kho.4.2.2. VÖ sinh kho

- Thêng xuyªn s¸t trïng kho tríc khi b¶o qu¶n n«ng s¶n: gåm nÒn, t-êng, m¸i trÇn vµ vËt dông tríc khi chøa hµng.

- Hµng tuÇn vÖ sinh çc m¸y mãc, trang thiÕt bÞ trong kho.- Lo¹i bá ra khái kho nh÷ng vËt liÖu kh«ng cßn dïng ®Õn hoÆc l©y

nhiÔm dÞch h¹i.- Trong qu¸ tr×nh kiÓm tra nÕu cã vÊn ®Ò ®ét xuÊt kÞp thêi b¸o

ço ngêi qu¶n lý kho vµ ®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p xö lý.181


4.2.3. §¶m b¶o thñy phÇn n«ng s¶n theo tiªu chuÈn nh»m h¹n chÕ sù x©m nhËp cña c«n trïng h¹i n«ng s¶n.KiÓm tra thñy phÇn n«ng s¶n tríc khi nhËp kho ®Ó quyÕt ®Þnh thêi gian vµ h×nh thøc b¶o qu¶n.Trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n cÇn ®¶m b¶o nhiÖt ®é, Èm ®é thÝch hîp nh»m h¹n chÕ sù ph¸t sinh, ph¸t triÓn cña c«n trïng h¹i kho.

4.2.4. Bao b× ph¶i nguyªn vÑn, kh«ng bÞ nhiÔm c«n trïng g©y h¹i. Bao b× sö dông l¹i ph¶i ®îc khö trïng.

4.2.5. S¾p xÕp c©y hµng (theo phô lôc 2) ®¶m b¶o an toµn, th«ng tho¸ng, dÔ lµm vÖ sinh, dÔ phun thuèc, dÔ khö trïng vµ dÔ ®¹t hiÖu suÊt dö dông cña kho cao.

4.3. KiÓm tra4.3.1. KiÓm tra tæng qu¸t4.3.1.1. KiÓm tra vÖ sinh kho

ViÖc kiÓm tra vÖ sinh nh»m môc ®Ých h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña c«n trïng. ViÖc kiÓm tra ph¶i ®¹t ®îc c¸c yªu cÇu sau ®©y:- §¸nh gi¸ ®îc chÕ ®é vÖ sinh kho hiÖn hµnh.- Ph¸t hiÖn kÞp thêi t×nh tr¹ng dÞch h¹i.- X¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n x©m nhËp cña c«n trïng.- X¸c nhËn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña bÊt cø biÖn ph¸p phßng trõ dÞch

h¹i ®· ®îc ¸p dông (xem mÉu biªn b¶n kiÓm tra vÖ sinh t¹i phô lôc 3)

4.3.1.2. KiÓm tra t×nh tr¹ng kü thuËt kho- Ph¸t hiÖn khe hë ë sµn, têng trÇn n¬i c«n trïng cã thÓ th©m nhËp vµ Èn nÊp.- KiÓm tra m¸i kho nh»m tr¸nh dét- KiÓm tra cöa xuÊt nhËp, cöa th«ng giã ®Ó ®¶m b¶o ng¨n ngõa chuét, chim x©m nhËp vµo kho.

4.3.1.3. KiÓm tra thñy phÇn n«ng s¶n§Þnh kú hµng tuÇn thñy phÇn n«ng s¶n ®Þnh kú b»ng m¸y ®o ®é Èm nhanh vµ ®èi chiÕu víi møc thñy phÇn an toµn ®Ó b¶o qu¶n tõng lo¹i n«ng s¶n(xem phô lôc 4)

4.3.1.4. KiÓm tra nhiÖt ®é l« hµngHµng tuÇn cïng víi viÖc kiÓm tra thñy phÇn th× tiÕn hµnh kiÓm tra nhiÖt ®é l« hµng. Trêng hîp nhiÖt ®é trung b×nh cao h¬n 45oC ph¶i cã biÖn ph¸p lµm m¸t (®¶o l« hµng, dïng qu¹t th«ng gÝo…).

4.3.1.5. KiÓm tra nång ®é CO2 trong kho182


Trong trêng hîp c©y hµng ®Ó trong kho ®îc b¶o qu¶n dµi h¹n b»ng CO2 xem s¬ ®å t¹i phô lôc sè 10, lÞch kiÓm tra ph¶i ®îc tu©n thñ cña quy tr×nh b¶o qu¶n n«ng s¶n b»ng CO2 theo QuyÕt ®Þnh sè 03/2000/Q§ - DTQG ngµy 12/1/2000 cña Côc dù tr÷ quèc gia b»ng m¸y ®o nång ®é CO2.

4.3.1.6. §¸nh gi¸ t×nh tr¹ng nhiÔm c«n trïng g©y h¹i ë mÆt ngoµi c©y hµngKiÓm tra b»ng m¾t t¹i c©y hµng vµ ®¸nh gi¸ theo thang ®iÓm sau:- Hµng s¹ch: kh«ng ph¸t hiÖn s©u mät.- NhiÔm nhÑ: thØnh tho¶ng nh×n thÊy1-2 con mät/m2 diÖn tÝch bÒ

mÆt c©y hµng.- NhiÔm trung b×nh: lu«n nh×n thÊy 3-5 con mät/m2 diÖn tÝch bÒ

mÆt c©y hµng.- NhiÔm nÆng: nh×n thÊy 10 con mät/m2 diÖn tÝch bÒ mÆt c©y

hµng.- NhiÔm rÊt nÆng: nh×n thÊy trªn 10 con mät/m2 diÖn tÝch bÒ mÆt

c©y hµng.Trêng hîp c©y hµng bÞ nhiÔm nÆng hoÆc rÊt nÆng ë phÝa mÆt ngoµi th× ph¶i tæ chøc kiÓm tra l¹i ngay chØ tiªu mät (b»ng ph¬ng ph¸p lÊy mÉu hµng vµ ph©n tÝch thµnh phÇn vµ mËt ®é mät) ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý trõ diÖt kÞp thêi.

4.3.2. KiÓm tra chi tiÕt§Þnh kú hµng th¸ng kiÓm tra c«n trïng g©y h¹i b»ng biÖn ph¸p lÊy mÉu ®Ó x¸c ®Þnh thñy phÇn mËt ®é c«n trïng.ThiÕt bÞ dïng ®Ó kiÓm tra: kÝnh lóp, kÑp g¾p, c©n ®ång hå ®Õn 5 kg, bé sµng vµ thiÕt bÞ ph©n chia mÉu. Ph¬ng ph¸p lÊy mÉu kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ theo TCVN 4731-89: kiÓm dÞch thùc vËt ph¬ng ph¸p kiÓm tra, lÊy mÉu.

4.3.3. LÞch kiÓm tra, b¸o ço vµ xö lýLÞch kiÓm tra ®îc tiÕn hµnh theo quy ®Þnh t¹i Phô lôc 5A.KÕt qu¶ kiÓm tra ph¶i ®îc b¸o ço hµng th¸ng vÒ thµnh phÇn, mËt ®é, t×nh tr¹ng kho, hµng hãa vµ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn viÖc b¶o qu¶n n«ng s¶n (mÉu b¸o ço phô lôc 5B).- QuyÕt ®Þnh xö lý, t¸i chÕ, ph¬i sÊy hay thay ®æi thêi gian vµ h×nh thøc b¶o qu¶n, thay ®æi môc ®Ých sö dông hoÆc xuÊt kho ®Òu tïy thuéc vµo çc kÕt qu¶ kiÓm tra ë trªn.

4.4. §¸nh gi¸ bét ph¸t dÞch h¹i thø yÕu

183


§Þnh kú hµng n¨m c¬ quan kiÓm dÞch thùc vËt ph¶i ®¸nh gi¸ t×nh h×nh bét ph¸t cña c«n trïng thø yÕu ë çc kho ®Ó kÞp thêi cã biÖn ph¸p xö lý.Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸: - TÝnh kh¸ng ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p FAO sè 16 (cho thuèc

x«ng h¬i) FAO sè 14 (cho thuèc phun).- TÝnh bét ph¸t dÞch h¹i thø yÕu theo ph¬ng ph¸p cña Chi côc kiÓm

dÞch thùc vËt vïng II (trong tµi liÖu tham kh¶o sè 2).4.5. Trõ c«n trïng h¹i kho4.5.1. Khö trïng x«ng h¬i4.5.1.1. Chän ngìng kinh tÕ

§Ó quyÕt ®Þnh sö dông biÖn ph¸p khö trïng cho n«ng s¶n trong kho ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ngìng kinh tÕ, khö trïng ph¶i hîp lý c¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng hãa, chi phÝ khö trïng, møc thiÖt h¹i do c«n trïng g©y ra vµ môc ®Ých sö dông hµng hãa.§èi víi çc kho cha thÓ x©y dùng ngìng kinh tÕ cho riªng m×nh cã thÓ tham kh¶o t¹i phô lôc 6.

4.5.1.2. Lùa chän lo¹i khö trïng thÝch hîp c¨n cø vµo:- Gi¸ thµnh.- Ngìng kinh tÕ.- Thêi gian xö lý cho phÐp.- T¸c ®éng cña thuèc ®èi víi dÞch h¹i.- T¸c ®éng cña thuèc ®èi víi vËt liÖu kh«ng lµ ®èi tîng xö lý.- ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng vµ qu¸ tr×nh chÕ biÕn cña hµng hãa sau

xö lý.Xem thªm híng dÉn ë phô lôc 7, 8 vµ 9.

4.5.1.3. LiÒu lîng thuèc vµ thêi gian khö trïng çc lo¹i c«n trïng kh«ng ph¶i lµ ®èi tîng kiÓm dÞch thùc vËt, xem phô lôc 10.

4.5.1.4. Thêi gian çch ly sau khö trïng:+ Víi Metyl bromide (CH3Br): nÕu ®Ò xuÊt kho th× thêi gian çch ly tèi thiÓu sau khi kÕt thóc khö trïng (kÕt thóc giai ®o¹n th«ng thãang) ph¶i lµ 3 ngµy, nÕu ®Ó nh»m môc ®Ých sö dông cho ngêi vµ gia sóc th× ph¶i lµ 7 ngµy.+ Víi Photphin (PH3): nÕu ®Ó xuÊt kho th× thêi gian çch ly tèi thiÓu sau khi kÕt thóc khö trïng (kÕt thóc giai ®o¹n th«ng thãang) ph¶i 1 ngµy, nÕu ®Ó nh»m môc ®Ých sö dông cho ngêi vµ gia sóc th× ph¶i 2 ngµy.

184


4.5.2. Phun thuèc hãa häc4.5.2.1. Lo¹i thuèc

Nh÷ng lo¹i thuèc trõ s©u d¹ng tiÕp xóc, vÞ ®éc vµ x«ng h¬i trong danh môc thuèc ®îc phÐp sö dông ë ViÖt Nam ®îc dïng phèi hîp ®Ó phun trõ diÖt c«n trïng trªn têng, sµn vµ trÇn víi møc liÒu lîng phï hîp, ®îc ®Ò xuÊt thay thÕ cho c¸c lo¹i thuèc ®ang phæ biÕn sö dông nhng n»m trong danh môc thuèc h¹n chÕ sö dông ë ViÖt Nam cã híng dÉn trong phô lôc 12.

4.5.2.2. §Þnh kú phunLÇn ®Çu tiªn xö lý phun lµ thêi ®iÓm tríc vµ ngay sau khi chÊt xÕp c©y hµng khi thÊy cã 5-10 con/m2 th× tiÕn hµnh phun thuèc. LÇn cuèi xö lý lµ ngay sau khi xuÊt hµng khái kho vµ lµm vÖ sinh kho ®Ó chê nhËp l« hµng míi tïy tõng ®èi tîng, tõng mïa.

4.5.2.3. Thêi gian c¸ch ly tríc khi sö dông: 2 tuÇn.

185


Phô lôc 1Mét sè c«n trïng chñ yÕu vµ thø yÕu trong kho

ë mét sè tØnh miÒn Nam.

I. C«n trïng chñ yÕu:- Trªn lóa: Rhyzopertha dominica, Sitophilus spp., Sitotroga

cerealella.- Trªn g¹o: Tribolium castaneum, Sitophilus spp., Ephestia spp.,

Corcyra cephalonica- B¾p : Sitophilus spp.- Lóa m× : Rhizopertha dominica, Dinoderus minutus, Sitophilus

spp., Sitotroga cerealella.- Bét m×: : Tribolium castaneum, Ephestia spp.- C¸m, thøc ¨n gia sóc : Tribolium castaneum, Lasioderma serricorne.- §Ëu c¸c lo¹i: Callosobruchus spp., Bruchus spp., Acanthoscelides

obtectus.- S¾n l¸t: Araecerus fasciculatus, Rhizopertha dominica, Dinoderus

minutus.- Dîc liÖu : Rhizopertha dominica, Lasioderma serricorne.- Thuèc l¸: Lasioderma serricorne.

II. C«n trïng thø yÕu:Lophocateres pusillus, Palorus spp. , Carpophilus spp., Liposcelis spp., Cryptolestes minutus, Ahasverus advena, Oryzaephilus surinamensis , Typhea stercorea.

186


Phô lôc 2KhuyÕn ço çch s¾p xÕp c©y hµng n«ng s¶n ®ãng bao

Tïy thuéc vµo kÝch cì vµ d¹ng bao b×, sè c©y hµng trong kho vµ mÆt b»ng s½n cã cã thÓ xÕp theo çc kiÓu sau:- Kh«ng nªn xÕp cao h¬n 20 líp.- Thêng th× xÕp theo tû lÖ dµi / réng lµ 2: 1 , hoÆc 3: 2 vµ theo kiÓu ®Çu ®èi ®Çu, c¹nh kÒ c¹nh.- N¬i ph¶i xÕp cao th× xÕp theo kiÓu bËc thang. - Hµng ho¸ chøa b»ng bao ®ay nªn xÕp theo kiÓu h×nh sau:+ XÕp theo ®¬n vÞ 3 bao hoÆc 5 bao:

®¬n vÞ 3 bao ®¬n vÞ 5 bao

+ Çch s¾p xÕp l« hµng theo ®¬n vÞ 3 bao:

Líp 1 Líp 2 Líp 3

+ Çch s¾p xÕp l« hµng theo ®¬n vÞ 5 bao:Líp 1 Líp 2 Líp 3

187


+ XÕp theo ®¬n vÞ 3 bao hoÆc 5 bao vµ ®Çu bao quay vµo trong: Çch s¾p xÕp theo ®¬n vÞ 3 bao:

Líp 1 Líp 2 Líp 3

Çch s¾p xÕp theo ®¬n vÞ 5 bao:

Líp 1 líp 2 líp 3

V× hiÖn nay kho ë miÒn Nam cã kÝch thíc rÊt kh¸c nhau, ®Ó b¶o qu¶n ®îc an toµn (kh«ng bÞ bèc nãng) vµ tËn dông ®îc søc chøa cña kho nªn nªn chÊt xÕp c©y hµng cã:

- ChiÒu réng tèi ®a 4,5 – 5 m.- Khèi lîng tèi ®a 200 tÊn.- Nªn ®Ó lç th«ng giã kÝch thíc 1 m x 1 m (çch nµy ®· ®îc ¸p dông

nhiÒu n¨m vµ vÉn ®îc nhiÕu n¬i ¸p dông tèt).

188


- Hµng chøa b»ng bao giÊy hoÆc PP (tr¬n) nªn xÕp theo kiÓu h×nh sau:

Líp 1 vµ líp 3

Líp 2

189


Phô lôc 3MÉu b¸o c¸o kiÓm tra vÖ sinh

Tªn nhµ kho / « kho: Lo¹i h×nh kho (A1, sil«, TiÖp, cuèn…):Qu¶n lý viªn kho:§Þa ®iÓm vÞ trÝ kho / « kho:Ngµy kiÓm tra:

1. Khu bªn ngoµi nhµ kho.Khu nµy cã ®îc b¶o qu¶n tèt, s¹ch sÏ kh«ng?- Cã cá d¹i mäc kh«ng?- Cã tÝch tô m¶nh vôn, t¹p chÊt kh«ng?- Cã h¹t v¬ng v·i kh«ng?- Cã nguån gèc nhiÔm c«n trïng kh«ng?- Cã chç Èn nÊp vµ ®êng lèi x©m nhËp cho loµi gÆm nhÊm kh«ng?

2. Häa ®åTrªn mÉu biªn b¶n ®îc cÊp, ph¸c häa s¬ ®åi nhµ kho / « kho ®Ó cho thÊy:- N¬i tr÷ h¹t ®èng bao- Trang thiÕt bÞ, bao ®· dïng råi- N¬i bÞ nhiÔm dÞch h¹i- §iÓm x©m nhËp cña loµi gÆm nhÊm- N¬i rß rØ trªn m¸i vµ têng

3. CÊu tróc c¬ së (vÝ dô nh m¸i, têng, sµn) cã tháa ®¸ng ®Ó tån tr÷ h¹t kh«ng?

190


- Cã kh¶ n¨ng che chë b¶o vÖ khái ¶nh hëng thêi tiÕt bªn ngoµi.- Cã thÊy lç / vÕt thñng trªn m¸i.- Sµn vµ têng v¸ch cã tèt kh«ng? NÕu kh«ng cho biÕt lý do vµ ®¸nh dÊu nh÷ng n¬i ®¸ng lo ng¹i trªn häa ®å.

4. Phßng chèng chim chuétC«ng t¸c phßng chèng chim chuét cã tèt kh«ng? Chuét cã thÓ chui vµo kho ®îc kh«ng?- Chui qua khung cöa / lèi cöa vµo?- Chui qua mãng, têng vµ kÏ hë th«ng thãang kh«ng che líi- Tõ çc t¸n c©y ch¹m vµo m¸i / têng, tõ ®êng d©y ®iÖn chui vµo.- Tõ èng níc vµ èng (m¸ng) xèi vµo.- Chim cã bay vµo kho ®îc kh«ng?- Cã thÓ lµm g× ®Ó t¨ng cêng chèng chim chuét.

5. VÖ sinh bªn trong5.1. Çc bao cã ®îc xÕp ®óng çch kh«ng?

- XÕp trªn ba - let- Cã ®ñ kho¶ng çch gi÷a çc c©y hµng vµ têng ®Ó ®i vµo kiÓm tra dÔ dµng vµ an toµn, ®Ó dän dÑp vÖ sinh vµ phßng trõ dÞch h¹i (vÝ nh x«ng h¬i khö trïng)

5.2. Cã dän dÑp vÖ sinh trong kho kh«ng ? - Cã ngêi phô tr¸ch dän dÑp vÖ sinh ®Òu ®Æn kh«ng ? - Sµn kho cã ®îc quÐt kh«ng ? - §å vun v·i cã ®îc th©u gom vµ ®em ®i kh«ng ? - Cã ®Æt thïng ®ùng r¸c kh«ng ? - NÕu cã th× cã ®em thïng r¸c ®i ®æ kh«ng ?

5.3. Cã nh÷ng n¬i ®©u trong kho kh«ng ®Ó ý ®Õn vÖ sinh kh«ng ? - Bôi vµ m¶nh vôn cã tÝch tô ë gê têng, çc vÕt nøt hay khe hë kh«ng ? - Trang thiÕt bÞ kh«ng cßn dïng n÷a ®Ó ®©u ? - Cã vøt bõa b·i bao vµ ba-lÐt ®· qua sö dông kh«ng ? - Sau khi lÊy hÕt hµng ra khái bao, bao cã ®îc lµm s¹ch vµ ®îc x«ng h¬i kh«ng ? - Cã tiÕn hµnh xö lý bao b× kh«ng ?

5.4. Ph©n bãn vµ thuèc trõ dÞch h¹i

191


- Trong kho cã chøa ph©n bãn hay thuèc trõ dÞch h¹i kh«ng ? - NÕu cã th× ®Ó ë ®©u ? - Cã an toµn kh«ng ? Cã x¶y ra rñi ro ®Ó nhiÔm bÈn vµo h¹t cÊt tr÷ trong kho kh«ng? Ghi tªn häa ®å n¬i ®Ó thuèc trõ dÞch h¹i vµ ph©n bãn.

5.5. Xö lý vun v·i thÕ nµo ? - §å quÐt dän trªn sµn kho cã bá trë l¹i vµo thµnh phÇn hµng tån tr÷ kh«ng ? - NÕu lµm nh vËy th× çc ®å nµy cã ®îc lµm s¹ch kh«ng ? - Cã ®îc tÈy nhiÔm / x«ng h¬i khö trïng kh«ng ? - §å quÐt dän trªn sµn kho ®îc xö lý, vøt bá b»ng çch nµo ?

6. NhiÔm c«n trïng 6.1. Cã chøng cí g× râ rµng vÒ ho¹t ®éng c«n trïng trong kho ?

- Mµng t¬ do Êu trïng cña bím ? - Trªn bao cã s©u chÕt ? - Da lét cña s©u, nhéng ? - Cã mïi mèc Èm kh«ng ? - Cã nghe thÊy tiÕng s©u chuyÓn ®éng trong l« hµng tr÷ kh«ng ? Ghi trªn häa ®å n¬i ®©u cã l« hµng nhiÔm c«n trïng

6.2. BiÖn ph¸p phßng trõ - Cã b»ng chøng g× lµ kho cã ¸p dông çc biÖn ph¸p phßng trõ - Sµn, têng v¸ch, çc mãc gi÷ m¸i vµ kho¶ng trèng trªn cao cã s¹ch sÏ kh«ng? - Cã s½n trang thiÕt bÞ vµ b¹t ®Ó x«ng h¬i kh«ng ? - Hµng tr÷ trong kho cã ®îc x«ng h¬i ®Òu ®Æn kh«ng ? - Cã trang thiÕt bÞ phun xÞt thuèc trõ s©u kh«ng ? b×nh xÞt – m¸y phun s¬ng mï, phun khãi?- Cã ¸p dông xö lý thuèc trõ s©u trªn bÒ mÆt vµ cÊu tróc kho kh«ng ? - Çc hãa chÊt sö dông lµ g× ? - T×nh tr¹ng vÖ sinh cã tháa ®¸ng kh«ng ?

7. NhiÔm chuét - Cã chøng cí g× lµ kho cã lo¹i gËm nhÊm ho¹t ®éng kh«ng ?

192


- Cã cøt chuét, çc hang ®µo, vÕt ®êng chuét ch¹y, bao b× gËm nhÊm, mïi, tiÕng ®éng vµ vÕt ch©n chuét trªn çt bôi vµ h¹t v¬ng v·i kh«ng ? - Cã n¬i ®Æt b¶ gµi bÈy kh«ng ?

8. Kho cã chim:Cã chøng tÝch g× lµ cã chim trong kho ? N¬i ®©u trong kho (®¸nh dÊu vµo häa ®å)

9. H¹t ®ãng b¸nh vµ bÞ nÊm mèc:Cã chøng cí g× tõ phi¸ ngoµi bao lµ h¹t bÞ ®ãng b¸nh hay mèc NÕu cã, th× ë n¬i ®©u (®¸nh dÊu vµo häa ®å).

10. §Ò nghÞ:B¹n cã ®Ò nghÞ g× vÒ chiÕn lîc phßng trõ ? B¹n ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vÖ sinh tæng qu¸t cña nhµ kho thÕ nµo ? - TuyÖt h¶o. - Tèt. - Võa ph¶i. - KÐm. B¹n ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng nhiÔm dÞch h¹i tæng qu¸t cña h¹t tån tr÷ trong kho thÕ nµo ? - TuyÖt h¶o. - Tèt. - Võa ph¶i. - KÐm.

Phô lôc 4KhuyÕn ço vÒ ®iÒu kiÖn vµ thêi gian b¶o qu¶n t¬ng øng víi møc

thñy phÇn hµng hãa

Lo¹i hµng Thñy phÇn (%) §iÒu kiÖn b¶o

qu¶nThêi gian b¶o qu¶n

an toµn (cã t¸c ®éng IPM)

Lóa 13 B¶o qu¶n rêi§ãng bao

6 th¸ng 12 th¸ng

Trªn 13 - 14 B¶o qu¶n rêi 4 th¸ng

193


§ãng bao 6 th¸ng

Trªn 14 - 15 §ãng bao 2 th¸ng

Trªn 15 - 16 §ãng bao 15 ngµy

G¹o 14Trªn 14 - 15

ChØ ®îc ®ãng baoChØ ®îc ®ãng bao

6 th¸ng 1 th¸ng

B¾p 12,5Trªn 12,5 – 13,5

§ãng bao§ãng bao

12 th¸ng 6 th¸ng

S¾n l¸tCµ phª h¹t

10 13

§ãng bao, ®æ x¸§ãng bao

6 th¸ng

Tiªu ®en 13 §ãng bao

Lóa m× 9 - 9,5trªn 9,5 - 12> 12

B¶o qu¶n rêi§ãng baoXuÊt kho ®Ó xay

§Ó l©u dµi trong siloDïng ngay ®Ó xay

Bét m× 13 - 13,514 - 14,5

§ãng bao§ãng bao

6 th¸ng 3 th¸ng

Phô lôc 5ALÞch kiÓm tra

Thêi gian tån tr÷

ChØ tiªu kiÓm tra

NhiÖt ®é

Thñy phÇn

C«n trïngChÊt lîngNgoµi

bao b×LÊy mÉu trong

c©y hµng

194


10-30 ngµy

3 ngµy/1 lÇn

Hµng tuÇn

Hµng tuÇn

Hµng th¸ng Hµng th¸ng

1-3 th¸ng3-6 th¸ng

Hµng tuÇnHµng tuÇn



Hµng th¸ngHµng th¸ng

Hµng th¸ngHµng th¸ng

6-12 th¸ng Hµng tuÇn

Hµng tuÇn

Hµng tuÇn


H¬n 12 th¸ng

Hµng tuÇn

Hµng tuÇn

Hµng tuÇn


Phô lôc 5BMÉu b¸o ço

- §Þa ®iÓm kho:- Lo¹i h×nh kho:- Tªn hµng n«ng s¶n b¶o qu¶n: Khèi lîng: tÊn- Thêi gian nhËp hµng n«ng s¶n ®Ó b¶o qu¶n: Ngµy th¸ng n¨m- Thµnh phÇn s©u mät:- MËt ®é:- T×nh tr¹ng kho:- T×nh tr¹ng hµng n«ng s¶n- NhiÖt ®é, Èm ®é kho- Nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan ®Õn b¶o qu¶n:- §Ò xuÊt çc biÖn ph¸p:

Ngêi b¸o ço

195


Phô lôc 6§Ò xuÊt ngìng khö trïng

Víi thøc ¨n gia sóc: NÕu mËt ®é c«n trïng trong c©y hµng lµ h¬n hoÆc b»ng 5 con mät g©y h¹i chñ yÕu (hay h¬n hoÆc b»ng 50 con mät thø yÕu- bao gåm c¶ Liposcelis spp.) th× ph¶i tiÕn hµnh khö trïng ngay trong vßng 1 tuÇn lÔ. NÕu mËt ®é Ýt h¬n th× ®îc ®Ó l¹i ®Õn lÇn kiÓm tra kÕ tiÕp.Víi l¬ng thùc d¹ng h¹t, bét vµ c¸c s¶n phÈm cßn l¹i: NÕu mËt ®é c«n trïng trong c©y hµng lµ h¬n hoÆc b»ng 2 con mät g©y h¹i chñ yÕu (hay h¬n hoÆc b»ng 30 con mät thø yÕu bao gåm c¶ Liposcelis spp.) th× ph¶i tiÕn hµnh khö trïng ngay trong vßng 1 tuÇn lÔ. NÕu mËt ®é Ýt h¬n th× ®îc ®Ó l¹i ®Õn lÇn kiÓm tra c«n trïng kÕ tiÕp.Lu ý: Møc ngìng kinh tÕ trªn cã thÓ t¨ng hoÆc gi¶m sao cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ ë tõng kho vµ ®Æc biÖt lµ môc ®Ých sö dông. NÕu g¹o b¶o qu¶n ®Ó xuÊt khÈu cã thÓ ®ßi hái møc ngìng thÊp h¬n møc ®Ò xuÊt ë trªn cho phï hîp víi yªu cÇu níc mua hµng hoÆc hîp ®ång ®· ký.

196


Phô lôc 7PH¬NG PH¸P QUYÕT §ÞNH VIÖC KHö TRïNG X«NG H¬I

Vµ VIÖC CHäN THUèC X«NG H¬I

C©Y Sè 1 C©Y Sè 2

Kh«ng TiÕp tôc theo dâi Cã

Cã Kh«ng thÓ khö trïng Kh«ng

Kh«ng TiÕp c©y sè 3 Cã TiÕp c©y sè 2

Cã

Kh«ng

Cã

Kh«ng Cã

Kh«ng

Dïng CH3Br

TiÕp c©y sè 3

197

Cã cÇn khö trïng x«ng h¬i ?

Hµng cã cÇn sö dông tríc

Hµng cã cÇn sö dông tríc 5 ngµy

YÕu tè nÈy mÇm cã quan

Hµng cã lîng dÇu cao ?

VÊn ®Ò d l-îng CH3Br cã quan träng


C©Y Sè 3

Cã

Kh«ng Cã

Kh«ng

Kh«ng

Cã

Cã

Kh«ng

Cã

kh«ng

198

Cã sù hiÖn diÖn cñaTrogoderma granarium kh«ng ?

Hµng ho¸ cã cÇn sö dông trong thêi gian 15 ngµy tíi kh«ng ?

ThÞ trêng cã chÊp nhËn hµng khö trïng b»ng Phosphine kh«ng ?

Dïng CO2 cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ kh«ng ?

Dïng PH3 cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ kh«ng?


Dïng PH3 Dïng PH3 hoÆc CO2 Dïng CO2

Phô lôc 8KHUYÕN C¸O C¸CH THøC Xö Lý N«NG S¶N NHËP Vµ TåN KHO

199

Hµng nhËp kho

KiÓm tra lÊy mÉu

B¶o qu¶n dµi h¹n

(6-12 th¸ng)

B¶o qu¶n ng¾n h¹n(< 6 th¸ng)

Khö trïng b¶o qu¶n b»ng CO2

NÕu tèt th× chØ dì b¹t khi cÇn sö dông

Theo dâi nång ®é CO2 trong

qu¸ tr×nh ñ thuèc

NÕu rß rØ hoÆc thÊt b¹i

Khö trïng Phosphine theo ngìng

kinh tÕ


Phô lôc 9LiÒu lîng vµ thêi gian khuyÕn ço cho viÖc

trõ diÖt c«n trïng h¹i kho th«ng thêng

Methyl Bromide - Víi lóa , g¹o xay , = 36 g/m3 víi thêi gian xö lý lµ 24 giê- lóa m× , lóa m¹ch , b¾p = 50 g/m3 víi thêi gian xö lý lµ 24 giê- H¹t kª = 50 g/m3 víi thêi gian xö lý lµ 48 giê- Bét , h¹t cã dÇu , çm g¹o = 70 g/m3 víi thêi gian xö lý lµ 48 giê (tuy nhiªn ë møc liÒu lîng vµ thêi gian xö lý nµy sÏ ®Ó l¹i nguy c¬ cã d lîng cao vµ h h¹i phÈm chÊt hµng hãa, v× thÕ kh«ng nªn dïng methyl bromide trong trêng hîp nµy).- B¸nh cake, thùc phÈm = 130 g/m3 víi thêi gian xö lý lµ 48 giê (tuy nhiªn ë møc liÒu lîng vµ thêi gian xö lý nµy sÏ ®Ó l¹i nguy c¬ cã d lîng cao vµ h h¹i phÈm chÊt hµng hãa, v× thÕ kh«ng nªn dïng methyl bromide trong trêng hîp nµy).*** Tãm l¹i kh«ng dïng methyl bromide ®Ó xö lý cho h¹t gièng , cao su , l«ng vò vµ çc lo¹i hµng hãa cã chøa thµnh phÇn dÇu cao.

Phosphine

NhiÖt ®é hµng ho¸ (0C)

LiÒu lîng (g a.i /m3)

LiÒu lîng t¬ng ®¬ng (g a.i

/ton)Thêi gian xö lý

(ngµy)

Theo dâi nång ®é trong qu¸ tr×nh ñ

thuèc 15 –25

2.0 3 7- 10

Trªn 25 1.5 2 7- 10

200

Ph©n phèi lËp

tøc


§èi víi c¸c lo¹i hµng cã bÒ mÆt tiÕp xóc cao vµ chÊt bÐo cao ( h¹t nhá, dÑp), nh bét, b· dÇu, mÌ ... th× khuyÕn cao nªn nh©n ®«i liÒu lîng trªn (tøc lµ dïng møc 4 g a.i / m3 / 10 ngµy).Kh«ng dïng Phosphine khi nhiÖt ®é kh«ng gian khö trïng thÊp h¬n 150CGhi nhí: ®Ó khö trïng cã hiÖu qu¶ b»ng Phosphine, ph¶i gi÷ h¬i ®éc trong thêi gian ®ñ dµi ®Ó cho c¸c pha chèng chÞu thuèc nh trøng, nhéng ®ñ ph¸t triÓn thµnh s©u non vµ trëng thµnh vµ chÕt v× thuèc.Carbon dioxideChØ dïng C02 ®Ó xö lý cho l« hµng hãa dù tr÷ dµi h¹n (> 6 th¸ng), cã ®Æc tÝnh ®ång nhÊt vÒ chÊt lîng vµ cã thuû phÇn b¶o qu¶n ®¹t yªu cÇu qui ®Þnh.-Víi c©y hµng ®ãng bao trïm b¹t, sö dông liÒu lîng C02 = 2 kg x ( sè tÊn hµng ).- Víi l« hµng ®ç x¸ hoÆc cÊt trong silo, sö dông liÒu lîng C02 = 2,8 kg x (sè tÊn hµng ).Thêi gian xö lý Ýt nhÊt lµ 15 ngµy. Lu ý C02 kh«ng cã kh¶ n¨ng diÖt Trogoderma granarium.

Phô lôc 10

+ Phun xÞt cÊu tróc kho (sµn, têng):

Thuèc trõ s©u Nång ®é Fenitrothion (Sumithion )Céng víi Carbaryl (sevin)

10 g cho 1 lÝt níc

10 g cho 1 lÝt nícChlorpyrifos- methyl (l©n h÷u c¬ )Céng víi Carbaryl

10 g cho 1 lÝt níc10 g cho 1 lÝt níc

Pirimiphos-methyl (Actellic)Céng víi Carbaryl


Dung dÞch ®îc phun cø mçi 5 lÝt xÞt cho 100 m2 bÒ mÆt.

+ Phun xÞt cho kho trèng:

Thuèc trõ s©u Nång ®é Malathion 3,5 g cho 1 lÝt níc

201


PyrethrinsCéng víi Piperonyl butoxide


Dung dÞch ®îc phun 1 lÝt cho 100 m3 kh«ng gian.

202

céng hßa x· héi chñ nghÜa viÖt namtieuchuan.mard.gov.vn/documents/uploads/10 tcn...

Documents