cuoc doi ton gia a nau lau da - nguyen dieu dich

8/3/2019 Cuoc Doi Ton Gia a Nau Lau Da - Nguyen Dieu Dich

1/56

Cuc i Tn Gi A NU LU (Anuruddha)

Nguyn iu---o0o---

Ngunhttp://www.quangduc.comChuyn sang ebook 14-8-2009

Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

Mc Lc

LI NI UANURUDDHA

I- THI NIN THIU V DUYN LNH XUT GIAII- C THIN NHN THNGIII-A NU LU TIN LN THNH HNH A LA HNIV- A NU LU V THNH PHP T NIM XV- A NU LU V N PHIVI- VI GII P V VA CHM CA SA MN A NU LU VII- TIN KIP A NU LU VIII- A NU LU SAU KHI PHT NHP DIT

---o0o---

LI NI U

Nh chng ta bit : c Pht c nm thng th i t, sp theo tht l :

1- i Ca-dip (Mah Kassapa).

2- X-li-pht (Srputta).

3- i Mc-kin-lin (Mah Moggallna).

4- A-nu-lu- (Anuruddha), v

5- A-nan- (nanda).
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Bo%20Tat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Bo%20Tat/


2/56

Lch s ca bn v : nht, nh, tam, v ng cao k trn, chngti ty duyn phin dch ra Vit ng, v ph bin ri.

By gi n s tch ca v i t th t, tc thin Tng A-nu-lu-, mtThnh nhn rt thm hu trong thin php, nht l ngi c Thin nhnthng siu ng (Dibbacakkhu), nh thun thc tuyt diu trong Chnhnh, trc khi t n cu cnh gii thot.

Thin Tng A-nu-lu- cng l Sa-mn c cng phu tu luyn dngThin nhn theo di Tnh quang ca Pht T Thch Ca Mu Ni khi ngTon gic thanh thot x bo thn, an ngh Nit-bn.

Lc cn sanh tin, Thin Tng A-nu-lu- tuy l ngi t ni, t tip xcvi cc hng t chng, nhng ng li l mt Sa-mn d ha hp vi ch

huynh nht, ngay c trong cc trng hp ang b mn tu luyn nhngni thanh vng. c qua s tch ca Thnh Tng, chng ta khng th khngch n c im ny.

Do , cuc i ca Thin Tng A-nu-lung coi l mt tm gngsng cho hu th noi theo. V qu lnh noi gng y cng chng km ghnh phc ca s thc hnh ng li Pht dy.

Chng ti c gng lm cng tc ca mt c s nghin cu Pht hc, v gpphn vo t sch dch thut. Kh nng ca chng ti qu tht cn tng i,khi ng trc mt rng chn l Pht gio vi diu mnh mng. Nu c iuchi s st, ngng mong ch v hc gi nim tnh b tc cho. Chng ti vcng cm t .

Qu phc do s phin dch ny thc t khng phi hon ton quy v dchgi, m l ca tt c nhng ai hng gip , su tm ti liu, hn phc ntng, v nht l do cng c ca hai hc gi Hellmuth Hecker v

Nynaponika Thera c cng i tin phong trong vic tra cu rt su voTam tng Kinh in chnh thng, bng ch Pli v ch Sanskrit, bin

son v chuyn ng ra hai bng ting c v ting Anh.

Dch gi chn thnh dng hin phc lnh ny n hai v tin bi y, vcng khng qun hi hng cng c n tng ng u n tt c Pht thu duyn, gp phn trong vic hong dng Chnh php.


3/56

Mt phn phc khc, dch gi xin thnh tm cng dng n hai ng sanhthnh, v cc bc n nhn, Thy T ca dch gi.

Dch gi Nguyn iu

---o0o---

ANURUDDHA

ANURUDDHA (A-nu-lu-) : Mt ci tn tuy t c gii thiu trongcc Kinh sch Pht gio, nhng l mt ci tn rt ng cho cc hng Phtt, thi i khoa hc khng gian tm hiu ! L do ch v ci tn y m

ch mt nh Thin vn huyn b, mt Thin gi chuyn pht trin Thnlc, c th nghe, thy v bit c nhiu th gii v hnh ln hu hnhkhc nhau, trong ci v tr v bin, cc k phc tp ny.

Hai danh t Thin nhn thng (thy xa vn dm) v Thin nh thng(nghe xa vn dm) trong ngn ng siu hnh, cho n nay vn cn l mtvn huyn b ! Nhng Thnh nhn A-nu-lu- r c s huyn

b , cch nay hn hai mi lm th k, nh thun thc Cc nh trongThin php Pht gio !

Mun bit s tch ca v i Thanh-vn, t Pht, luyn thnh thn lcc o y ra sao, mi qu v hy c qua nhng trang sch ny.

Dch gi

---o0o---

I- THI NIN THIU V DUYN LNH XUT GIA

Ph thn ca c Pht, vua Tnh Phn (Sud-dhodana) c mt em trai lhong t Amitodana. V ng ny sanh nm ngi con v nui dng haichu l :

1- Mahnma, ni dng tha truyn vng tc Thch Ca (Sakya).


4/56

2- Anuruddha (A-nu-lu-), mt Hong t p trai, mnh khnh, v sau tuc Thin nhn thng cao nht.

3- nanda (A-nan-) cng xut gia, ri lm th gi c Pht.

4- Pandu, Hong t nht nht, t ngi bit tn.

5- Rohini, Cng cha bt hnh, b phong l nn thng n mt.

6- Bhagu, Hong t trm lng, lm vic g cng kin nhn.

7- Kimbila, Hong t kho mnh v vui tnh.

(Hai Hong t sau cng l chu).

Nhng c bit trong Tn Tc K Ngn cu s 911 (Theragtha( 11), tcgi l Anuruddha (A-nu-lu-) t mnh din t tm tt thi nin thiunh sau :

Ti sanh ra trong hong cung nh sng,

Vng tc Thch Ca, ging h ca ti.

Anuruddha l tn, cuc sng vui ci,

Gia nhung la v nhc i hu h....

(N. . thot dch ra vn vn)

T , chng ta c th m t rng thu thanh xun, A-nu-lu- hngtrn mt cnh sng cao sang quyn qu, vy quanh bi cc lc th hp dnnht trn gian, trong kinh Ca-t-la-v (Kapilavatthu) y phong cnh hutnh nm gn chn Hy-m-lp-sn (Himalaya), mt ngn ni hng v nht

th gii.

Cuc vui hng ngy ca Hong t Anuruddha (A-nu-lu-) lm chong qun mt khi nim thi gian, khng thy r s chng tn ca cc lcth nhc dc. Nhng bn nhc du dng, v nhng nim tin thn b v svng chc ca giai cp vua cha (theo vn minh B-la-mn gio) cng lmcho ng chng bao gi ngh n ngha cng mc ch ca kip sng lm


5/56

ngi. Hong t Anuruddha ch bit say sa vi gi p, nhc hay, rungon, n sung mc sng, ri nhn cuc i nh mt thin ng !

Nhng cng chnh vo lc Anuruddha (A-nu-lu-) ang say m trongng trn khoi cm , th mt bin c lm cho i sng hnh kim cang hon ton chuyn hng.

S l ngi anh ca Anuruddha, Hong t Maha(na(ma mt hm ngh rng :Nhiu hong thn trong gia nh Vng b (m ch vua Tnh Phn{Suddhodan}) theo chn c Pht xut gia. Trong khi , cha c mtngi no thuc gia nh ng (tc ging ng Amitodana) gp mt trongi sng cao thng Tng-gi. Nht l ngoi ng ra, gia nh cn n bnHong t thng minh khe mnh.

Maha(na(ma t xt mnh th cm thy cha tnh duyn tr thnh mtSa-mn gng mu cho c nm anh em, nn sau cng ng n by t nghy vi Anuruddha. Qua mt hi tm s Maha(na(ma kt lun vi emrng :

Ny Anuruddha, gia thn huynh v hin , mt trong hai ngi nn xutgia gy phc lnh cho gia nh.

Thot u Anuruddha c v khng bng lng. Cu vin c thn mnh mnhkhnh, bn cht th sinh, khng chu ni cuc sng vt v ca mt khhnh kht s.

Tuy l do v th xc, c Anuruddha nu ra kh hin nhin, nhngMaha(na(ma vn kin nhn phn tch em thy rng : Lm ngi tha tcho vng tc Sakya (Thch Ca) l mt trch nhim cn nng n hn na !

Maha(na(ma ni :

Ny Anuruddha ! Tha t mt i tc khng phi l chuyn n gin.

Gnh nng ny anh khng mun cho em phi chu ! Lm mt hong thncng nhiu ca ci rung t th i sng cng vng mc, v cng b baovy ! Quanh nm sut thng, ht trng coi vic ng ng, rung nng, thn vic qun c t ai, trng ta cy tri, thc hi gia nhn bn phn tinc cho cc hoa mu. Ri ma gt hi li n. S thu hoch nu di do slm cho nhng i tc khc ganh ght, tm cch ph hoi. Cn nu li tc


6/56

tht bt th chi ph nng trn vai ! Mt hong thn kh sng theo kiu cnhiu xi nhiu, c t xi t, nh cc hng dn d.

Nhng Anuruddha cn say m trong s hng th vt cht, cha hiu c ngha su xa ca nhng li phn tch , lin ni :

Qun tr ti sn tuy c kh khn, nguy him tht, song mnh li c nb, cn i tu th khng cn lm ch bt c mt ci g ht !

Maha(na(ma bnh tnh gii r hn :

Ny Anuruddha ! Nhng trong vai tr cai qun ti sn, trn i b quaycung vi nhng nghip trn, em s khng c thi gi m hng th ! Vnu em lo hng th, khng lm trn cc phn s duy tr gia sn, th ca ci

kia chng my chc phi tiu tan ! Cc qu tc khc nhn , s gt gingh Thch Ca ra ngoi giai cp lnh o.

Ny Anuruddha ! Chnh ng cha ca chng ta, t nhiu i, cng b ctcht trong ci vng danh d truyn kip , m t khi khn ln cho n phtnhm mt, h khng thot khi nhng xing xch dy chuyn l gn gigia sn giao li cho con chu. V h khng ngh n bn thn thhng, v bit rng s th hng vn dn n ph sn, ri khng cn g luli cho i sau.

Ny Anuruddha ! May mn thay trong hong tc Thch Ca (Sakya) cmt ngi i tr, t bc ra khi ci vng cng ta y thc s giithot l c Pht C m. V hin ngy nay li c anh gnh vc ly

phin nghip th gian, ti sao em cn chn ch ?

Anuruddha nghe my li y, bn kinh cm ngh rng : Qu tht hin huynhta m t ng i sng ca cha ng ta. H ch t ra cho ngi ngoitng l h c uy quyn v hng th, nhng thc t bn trong, h vn nitip nhau vng cht trong ci vng danh v th gian, v chc chn s b

lun hi theo mt chiu t duy khng th trnh c.

Maha(na(ma nhn thy em mnh c v lnh hi chn , lin n tn t gi, luiv t tht.


7/56

m hm , Anuruddha suy ngh rt nhiu. Nhng thc mc v s cht, vmc ch ca kip ngi hin ti, lm cho Hong t cm thy i sngtht v ngha nu khng mun ni l gi to.

Ngh on, Anuruddha quyt nh noi gng c Pht, tm cch b gy civng th nghip ln qun trin min.

Hong t Anuruddha vi n ra mt thn mu xin php xut gia th b bt chi, vin c rng : B khng mun sng xa bt c mt a con noht !.

Nhng Anuruddha c nn n hoi khin thn mu m ra lng tng. Saucng b nu iu kin, nu Anuruddha thuyt phc c Hong tBhaddiya, mt ngi bn thn va l vin ph chnh ch ni ngi Vng tc

Sakya, cng i tu vi Anuruddha th b s ng thun. S d b lm vy bitin tng rng : Hong t Bhaddiya kh dm b ri ngi bu. Nh bs cn c Anuraddha xut gia theo Pht !

Nhng b lm v nh gi sai tnh bn gia hai Hong t tr tui :Bhaddiya c th rt thch ngi vua, song tnh bn cu dnh cho Anurudhacng khng phi nh, nht l Bhaddiya chng mun lm Anuruddha bunlng.

Bi th, khi Anuruddha n gp Bhaddiya v th l rng : S gii thot cati ty thuc hon ton vo quyt nh ca bn ! Nu bn cng ti noi gngPht, th ti s c hn hnh thn mu cho xut gia. Cn ngc li, ti phichu tip tc sng trong cuc i y sn pht, gi to ny !.

Nghe my li tm s tha thit , Bhaddiya lp tc tht, khng suy ngh :

Ny Anuruddha ! Tnh bn gia hai chng ta xa nay khng bao gi btng kin, hay ai phi ty thuc ai c ! H ci g lm cho bn sung sngl ti s chp thun. Ngay c vic xut gia cng...

Hong t Bhaddiya bng dng li, khng ni ht cu, v cu cht cm thyc ci g khng n, nht l cu chuyn vn lin quan n a v k nghipca mnh lm vua sau ny.

Nhng trc nh mt cu khn v trc nhng li l chn thnh, c lp ilp li ca Anuruddha, nn thay v Bhaddiya can m bc bch tht lng,


8/56

chng hn nh : Bn c th xut gia mt mnh i, ti v cng hoan nghnh,khng dm cn. Ch ti, ti cn tnh li v.v... th cu phi b lng cu ni , ri ngi im.

Hn na, nt bun trn khun mt ca Anuruddha mi lc mt r rt, cnglm mm lng ngi bn thn hn. Cui cng, Hong t Bhaddiya lin an i:

Ny Anuruddha ! Vng, ti s cng xut gia tu Pht vi bn. Nhng cho mi vic chun b vn ton, bn c th ch ti khong by nm ckhng ?

Anuruddha lp tc t v tht vng, than rng :

By nm na th tht... lu qu ! Ny Bhaddiya ! Nu trong vng by nmy, m tui th ca chng ta ht, th chng ta s mt duyn lnh gii thot v

phi b lun hi.

Ri chng tip tc nn n Bhaddiya.

C nh th m Anuruddha lm xiu lng ngi bn, gim dn s ch ixung cn by ngy, ci thi gian ti thiu Bhaddiya c th sp t vicnh, tm ngi k nghip.

Lc by gi, Anuruddha mi yn tm ra v, bi chng bit r bn mnh lngi lun lun tn trng li ha.

Quyt nh ny lm o ln truyn thng tha t ca hong tc Thch Ca(Sakya) rt nhiu. V s vng t sau noi gng c Pht s khng chl Anuruddha v Bhaddiya, m cn nhng ngi khc na.

Kt qu c su Hong t ging h Thch Ca (Sakya) cng nhau ri kinh Ca-t-la-v tm n c Pht, mang theo mt vng bc (Sch khc gi

l ngi th ht tc trong cung vua) tn Upa(li.

Su hong t l : Bhaddiya, Anuruddha, nanda, Bhagu, Kimbila vDevadatta. (theo Tn Tc K Ngn cc s 118, 155-156 v 271-274 : The-ragth numbers 118, 155-156, 271-274)


9/56

V trnh s ch ca cc gii qu tc cng dn d, c th gy tr ngicho cng cuc ln ng lch s, su v Hong t y t chc mt onty tng c binh m h tng, ging nh thng l h i ngon cnh hay isn bn vy.

Khi cch kinh mt khong tht xa, su v Hong t bn ra lnh choqun lnh quay v, ri h tin thng vo mt a phn ln cn, ci ht y

phc sang trng v trang sc, giao cho vng bc Upa(li, bo rng gi trca tt c nhng th ny, c th gip cho ng sng mn i, m khng cnn ch c na.

Nhng Upli, trn ng v nh cht suy ngh : Nhng hong thn trongvng tc Thch Ca, ai xu hng theo o Pht th thi, cn ai cha tintng Pht gio, li rt a nghi. Nu h hiu lm ta st hi su v Hong

t kia, ot ht nhng t trang ny, h chc chn s git ta. Tt hn tahy chy theo su Hong t y ch t chung ng, tu hnh c nhau, vmng sng ca ta cng c bo m.

Ngh on, Upa(li lin ct tt c y phc v t trang ca su Hong t thnhmt b, treo ln cnh cy, ri n lc ui theo su vin thiu ch.

Khi Upa(li bt kp h, vi ni :

Ny cc Hong t ! Upa(li ny khng th tr v kinh mt mnh vinhng t trang vng gi m khng c mt qu v ! Cc quan qun trongthnh s nghi lm v gia ti h thn rt nng n ! Chi bng cc ngi hy choUpa(li ny i theo, noi gng c Pht, sng i Sa-mn phm hnh !

Nhng Hong t ging h Thch Ca (Sakya) khi nghe my li y, cngngh : Upa(li quyt nh ni gt chng ta l mt iu hp l. V con ngdn n c Pht chc chn s bnh an, cn y tr v hong cung khngchng gp phi nguy him !. Ngh on h bn cho php Upa(li vy on,ri nhm hng c Pht c ng thng tin.

Khi tt c ra mt c Pht, v c Pht chp thun cho gia nhp Tngchng, th cc Hong t cht t duy rng : Hong tc Thch Ca xa nayvn rt t ph. Nu cc vng t c th gii trc thng dn Upa(li, thtnh xu ng mn kia s kh ty tr. Vy yu cu c Pht ban php xutgia n vng bc Upa(li trc, ri sau mi th pht cho su Hong t


10/56

ging h Thch Ca ! Nh th T-kheo Upa(li s l v Tng s nin trng chng ta phi knh trng v lm bn phn ca nhng s .

Tm tng cao thng y thc y su v Hong t th hin bng hnhng. H ln lt thnh cu c Pht :

Bch c Th Tn ! Lu nay Upa(li phc v ht lng cho vng tcThch Ca, v tr n cng nh cho s tu hnh ca chng ti c tintrin tt p, ngng mong c Th Tn cho php Upa(li xut gia trc.

c Pht thu r iu suy ngh ng khen ca su hong thn, lin nhn li.Kt qu, cng ng Tng-gi (San(gha) di s hng dn ca c Phtsau tng thm by v. Trong s y, v nin trng chnh l T-kheoUpa(li vy ! (theo Tiu Phm, chng VII, trong Tng Lut : Vinaya,

Cullavagga, Chng VII)

V ch trong vng mt nm sau, hu ht by Sa-mn y t c nhngthnh tch tm linh vt bc. Chng hn nh i c Bhaddiya, v th nhtc qu A-la-hn vi Tam thng (Tevijja() c tr tu c bit, loi tr mi

phin no mt cch d dng (Panna Vimutta). Tam thng l Tc mngthng (bit ht tin kip ca mnh), Thin nhn thng (thy r mi loi, vhnh ln hu hnh), v Lu tn thng (ty sch phin no). Cn Anuruddha(A-nu-lu-) th c Thin nhn thng. A-nan- (nanda) t Thnh qu

Nhp lu (Sotapanno). Devadatta (-b-t-a) luyn thnh nhiu quynthut siu nhin. Ring Bhagu, Kimbila v Upli th v sau mi c qu A-la-hn. (Ging nh A-nan- v A-nu-lu-). Ch c mt iu ng tic l-b-t-a, v luyn thnh nhiu quyn lc siu phm, m tr nn li,ri ng mn v tham lam li pht sanh, n ni ng tr nn tm ti, i vocon ng chng Pht, phi b sa a vo a ngc V gin.

----o0o---

II- C THIN NHN THNGTrong s nhng ngi c cc thn thng him c, th A-nu-lu-(Anuruddha) l mt cao th. Chnh c Pht cng xc nhn d kin ytrc cc hng Tng chng. Pht ni :


11/56

Ny ch T-kheo ! A-nu-lu- l mt i Sa-mn t Thin nhnthng cao nht. (Theo Tng Chi A Hm 1, chng 19 : Anguttara Nikya 1,chng 19)

Mt ln n, khi mt nhm t u t ca c Pht an c kit h, t tpvi nhau trong rng Gosinga (xim gai), mt vn c nu ln l : Ais l bc xng ng ly kh nng c o ca mnh, lm cho ngi rngGosinga ny tr nn rng r, trang nghim v thanh thot, khin cho Pht tmi phng mi khi nghe n l hn hoan ngng m ?.

A-nu-lu- (Anuruddha) lin tr li :

Sa-mn no l ngi c Thin nhn thng tuyt diu nht, l bc quanst v nhn thy tht d dng mun c triu th gii v v tr, phn bit tngtinh t h ring r..., nh mt ngi ng trn thp cao nhn xung nhngranh gii nh nng. (theo Trung A Hm s 32 : Majjhima Nikya No. 32)

Ri mt dp khc, A-nu-luli by t rng :

ng nh tinh tn pht trin thin php nh tm (Sam(a(dhikammattha(na) m t c Thin nhn thng cao nht. (theo Tp A Hm52/23 : Sam(yutta Nikya 52/23)

V ng cng hng dn cho nhiu t ca mnh thc hnh thinphp y, khai m Tnh nhn, tch t cng lc, lm nn tng cho mt sth c Thin nhn thng sau ny.

V cho ngi i d nh hn, Thin s A-nu-lu- cn lu linhng cu k ngn rng :

Tu nh chc vo nm cn ([1]) minh st

v tm thanh tnh vi Ng trn

Thn tr an ri, nhn lc khng phn

Cng phu y l thn thng trong mt.

Nhn cn c th nhn linh phi t


12/56

Qua Ng thin ([1]) t khc hin hin ra

Nh vng Thi dng quang lc chi la

Soi r ht mun vn chiu sanh dit.

Vt qu kh, phi tng lai bin bit

Hi v tm, hin ti mt php Thin

Diu thy ri nhn lc v bin

Trong nhn thc, mt thn thng gii thot.

(N. thot dch ra vn vn, theo

Tn Tc K Ngn, cc cu s

916, 917 : Theraga(tha( 916-917)

Thin nhn thng hay Thn nhn (Dibba Cakkhu) l mt trnh kinnhn vt khi kh nng ca i mt phm tnh, d cho i mt y nhnxuyn qua mt dng c khoa hc ti tn.

Nhng Thn nhn ca Anuruddha, theo Kinh Thanh Tnh o(Visuddhimagga sutta) cn k diu hn na, c th ta rng ti ngn vnchiu tinh th, tc l tng ng vi s thy r hng ngn dy Ngn H(Glaxie) trong Thin vn hc ngy nay !

(Li thm ca dch gi : Dy Ngn H l mt tp hp ca v s tinht. Mi tinh t vn chuyn to ra mt h thng ring bit. Chng hn nhmt tri l mt tinh t, c nhng hnh tinh quay xung quanh n, gi l Thidng h, m i mt Thnh ca Thin s Anuruddha c th nhn thyhng ngn dy Ngn H nh th, tc l ngi thng thu ti ngn vnchiu thin th vy).

Cng theo Kinh Thanh Tnh o (Visud-dhimagga) th thn thng(Thin nhn) ny ch t c khi hnh gi thnh cng vng chc t Tthin tr ln (Catuttha Jha(na) v ang pht trin mnh cc Thin tm v


13/56

sc, nh Khng v bin hay Thc v bin chng hn ! (KinhVisuddhimagga : Thanh Tnh o, c hc gi Nnamolika dch Pli

sang Anh Ng, do Buddhist Publication, Kandy xut bn nm 1979, chngXIII, cc on 95-101, xem nhng trang t 469 n 471. Chng ti xin ghi

vo y qu v c gi rng ng nghin cu).Ngoi ra, iu cn lu thm l Thin nhn ny l mt thn thng

nm trong Tam th php (Tilokiyadhamma). Do , c th c mt s rt tphm nhn (Puthujjana) t c (tuy rt him) ch cn h c nh t Tthin tr ln, hay cc Thnh Tng c tnh lc lu li t tin kip. V Thins A-nu-lu- (Anuruddha) c thn thng ny trc khi chng qu A-la-hn (Arahatta).

Chnh c Pht lc cn ti tin cng hng ngy dng thn thng ymi bui sng (vo rng ng) quan st khp ba ci Dc gii, Sc gii vV sc gii, xem c ai hu duyn vi Chnh php, ri Ngi ty nghi tip ! Lm khi nh Thin nhn thng m c Pht thy c nhiu tang rt xa Bn S, b nhng ma chng php quy nhiu trong khihnh thin, Ngi hin n dy cho php gii tr.

Ni chung, c im ca Thin nhn thng l thy c mt chngsanh ht tui th (cht) mt cnh gii ny, ri lun hi (ti sanh) vo mtcnh gii khc, c th l ci cao hn, hay cng c th l cnh thp km, ya hn. c im y ch Pa(li trong Kinh gi l Cutu(papta Na(na (Tmdch l Nhn thng sinh t ).

----o0o---

III-A NU LU TIN LN THNH HNH A LA HN

Sau khi c c Thin nhn thng v cc thn thng khc, nh tinh tnthc hnh Thin nh (Sama(dhi, nht l vt ln cc bc thin Hu sc,A-nu-lu- nguyn nht tm pht trin xa hn na cng phu thin phpca mnh, hu sm t n o qu gii thot A-la-hn (Arahatta). Nhngtrc khi chng tht cu cnh y, ng phi rn luyn Thnh hnh v utranh rt nhiu vi bn thn, ty tr mi phin no vi t trong tm, nht l


14/56

cn tnh cui cng ca ci ta l khng mun hnh ng theo ca ngikhc. C ba thut s gng mu ng k li cho i sau l :

Mt ln n, Thin s A-nu-lu- tnh tu cng vi Sa-mn Nandiya, vn lanh em ch bc trong hong tc, (theo Tn Tc K Ngn cu 25 :Theragth 25), v T-kheo Kimbila, em rut ca ng, (theo Tn Tc K

Ngn cu 118, v Tng Chi A Hm s 5/201, 6/40, 7/56, cng nh Tp AHm s 54/10 = Theragth 118, Anguttara Nikya 5/201, 6/40, 7/56,Sam(yutta 54/10).

C ba v n hnh thin gia ngi rng pha ng vn Trc Lm, mtcch hon ton c c. ni tuy h c mt n ba ngi trong cng mthoang a. Nhng hng ngy h chng bao gi gp nhau. Trnh thunthc thin php ca h hon ton vng chc, khin c ba hnh gi tht

khng cn s h tr qua li. Tuy nhin, lut cng ng chng cho php hsng bin bit, nn h phi c hn c mi lm ngy hi hp mt ln, lm l pht l (sm hi) v lun o. S hi hp ca h cng an lc, hathun mt cch c bit, n i bin thnh ba huyn thoi phm hnh, loantruyn ra khp vng xung quanh, khin cho ai nghe cng khen ngi ! Khngnh nhm Tng s lun lun gy g, chia r nhau Kosamb !

Khi c Pht n thm ba t y v hi Sa-mn A-nu-lu- nh php gm ng sng ha thun mt cch tuyt i vi hai huynh , th c ng trli :

Bch c Th Tn ! Tht vy, chng t ba T-kheo n tu trong ngirng ny, hng ngy hnh ng qua thn, khu hay , lun lun da trnthin php qun mnh, dp b ci ng v lm mi cch em an vui nnhng ngi xung quanh. Php y khng bt buc chng t phi thngxuyn gp nhau bng xng bng tht, m vn gp nhau bng tm hn nha, t i. Khng c mt hnh ng, li ni hay ngh no ca chng t

ba ngi m bt ngun t s bt thin cm vi ng o, c th pht sanh.Thnh th s bnh an v ha thun l mt tnh qu tt nhin. Mi c nhn

trong chng t lun lun tm nim rng : Khi ta mun lm mt iu g,th ta hy dp ci iu ta mun sang mt bn, v ta phi c gng lm nhngiu m huynh ta mun. Ri chng t c ba u hnh ng nh th,nn an vui v cng. C th ni l chng t tuy ba ngi, nhng ch cmt tm hn thin hnh nm trong ba thn th tm b ny.


15/56

Tip theo c Pht hi A-nu-lu- v tin b tu tp ca c ba Sa-mn rasao, xem h c thnh qu tm linh no ng k, vt khi kh nng trung

bnh phm tnh hay khng, th c A-nu-lu- tr li :

Bch c Th Tn ! Chng t gp nhiu chng ngi php, nht lni ma trong tm lun lun quy nhiu, nhng nh tinh tn v kin tr dp

b ci ta m chng t vt qua. Gi y chng t cng cc linh lc ca tr tu, chng tht s bng sng ca ni tm (ObhsaSann) (1), thy r nhiu hnh thi v cng quang minh, k diu v vi t(Rpnam Dassanam) (2)

Nhng bch c Th Tn ! Kt qu siu phm y, chng t ch chngc trong khi hnh thin m thi, ch bnh thng khng th vn dngc ! V chng t khng hiu ti sao ? Thnh cu c Bn S ch dy.

c Pht lin ging gii rng :

Mt hnh gi khi tham thin, i din vi trng thi tm linh bin hin ciu kin tin lp nh th, m mun vt qua th phi tinh tn loi tr mimt Ty phin no (Ekadaspakkiles).

Ny A-nu-lu- ! Vy ch mi mt Ty phin no y l g ? L Hoangmang (h nghi), L ng (phng tm), Mi mt (bun ng) v Lo u (hihp) (3) v.v... Bn chng ngi php u tin ny nu hnh gi khng vtqua th chng th tu thin c ! Cn ngc li nu h chin thng nichng, th by Ty phin no tip theo s ln lt pht sanh, h ci ny bloi th ci kia hin ra, nh mt hng s ly tin, s sau l kt tp ca strc.

Ny A-nu-lu- ! V th c mt hnh gi, nh tinh tn tu thin m vtthng c bn Ty phin no u tin ni trn, th h s th chng r rtmt trng thi khoi cm thuc v thn th rt ng a thch. S khoicm y s nhp vo thc, bin thnh mt th ph lc lm cho tm t nh

nhng, ngy ngt, ngy ngt n h c th b mc dnh trong ph lc,khng mun mt ph lc. Tnh trng ny lm cho nhiu thin gi b dngli , khng tin xa trn con ng tu thin. Nhng nu c hnh gi dngmnh tinh tn hn na, th h phi s dng mt thin lc cc tnh, tch rimi s a thch ph lc, a tm linh qun tr vo mc. T thinlc cc tnh y s y tm t ca thin gi vo mt trng thi mi gi lTn thc, tc l khi vt qua giai on ph lc, thin gi vn dng qu


16/56

nhiu nh lc (Cc tnh), nn thin tm li ri vo trong tnh trng tnthc, ngha l nh mun bay bng, ht hng, nh mun khinh thn vy. Vv cng cm nhn ngoi trn tnh trng tn thc ny rt yu, nhngch cho nhng tnh nim hng thng, nht l hng v Thin gii, hayPhi a tin, hoc hi t pht sanh ni quang trong tm thin gi.

Nhng ny A-nu-lu- ! Khong gia Cc tnh v Tn thc li c mtgiai on m thin tm ca hnh gi hi t nhiu cnh sc khc nhau,thng l thin tm y va hi t va tm kim nhng cnh sc thch hp th an tr ni , nn ci ni quang ni trn cht xut hin, cht bin mt,v lp li nhiu ln, khin cho hnh gi sanh lng ham mun nm gi. Ktqu, c mt Ty phin no th chn xut hin l D tng. D tng nys dn thin tm ca hnh gi n nhiu Nhiu n chp chn, cui cngch c mt n php thch hp li lm im ta cho thin tm. V s

tha mn ca hnh gi cng s pht khi m cht n php, ri gia tngtinh tn. Mc gia tng tinh tn ca Ty phin no th mi ny sn ctha mn ca hnh gi h tr, nn rt mnh, c th a n Ty phin noth mi mt l Chp nim.

V ny A-nu-lu- ! Mt thin gi khi ri vo trong Ty phin no Chpnim m khng bit p dng php T V lng tm, nht l php V lngtm X, gii tr, th s b lm lc.

(

Li thm ca dch gi : cho qu v d nh hn, chng ti xin k khai vntt, tn ca mi mt Ty phin no theo th t nh sau : 1- Hoang mang,2- L ng, 3- Mi mt, 4- Lo u, 5- Khoi cm, 6- Ph lc, 7- Cc tnh, 8-Tn thc, 9- D tng, 10- Nhiu n, 11- Chp nim. Ngoi ra, ba k s (1),(2) trong li tha ca A-nu-lu- v (3) trong li ging ca c Pht,cng xin ch thch nh sau :

(1) S bng sng trong tm : Obha(sa Sann, m ch nhng nh tng c

ho quang. Nhng theo ch gii, trng thi y cn c tn lParikammobha(sa, tc l thin gi t c Cn nh, gn c vo Sthin, nn mi c nh sng nh th.

(2) Ru(pa(nam( Dassanam( m ch s thy tng ng vi bc c Thinnhn thng.


17/56

(3) Lo u l Ty phin no th t, m ch phn ng ca hnh gi trc ccqui tng thng hin ra, c c tnh gy s st cho nhng ai tu thin, c gng vt qua ba Ty phin no u. Cc qui tng ny hu ht khng

phi do ma chng trong tm thin gi hin lng, m l do nhng chngsanh v hnh, nh ng qu hay A-tu-la chng hn, sng trong mi trngca ngi tu thin, ng thi tnh tm ca ngi tu thin cng thun thc, cth giao kin c vi nhng chng sanh v hnh .

(Theo Kinh Trung A Hm s 128 (Majjhima Nika(ya 128) th khi y cPht ging gii r mi mt Ty phin no lun lun xy ra cho mtthin gi nhiu quyt tm, nhn ni v tinh tn, ng nh kinh nghim bnthn ca Pht tng tri qua, ch khng phi do Ngi dng Thnh tu camt bc Ton gic m bit c.

Phn cui, c Pht li dy cho A-nu-lu- cch p dng V lng tmX gii tr Ty phin no th mi mt, v cng l Ty phin no chttrong cc chng ngi php, hu gip ng tin ln Thnh hnh mt cchvng chc. on c Pht chc lnh cho ba t tinh tn tu hnh, ri Ngitr li Trc Lm tnh x...

A-nu-lu-, sau tuy tin trin mi ngy mt tinh vi trong cc bcthin, v d hon ton thun thc trong nhiu tnh php hu sc, th m mthm ng n gp Trng lo X-li-pht (Sa(r(putta) v ni rng :

Ny o huynh X-li-pht ! Bng con mt thanh tnh (Thin nhn) c nh lc rn luyn, tr nn siu phm, tiu thng nhn thy hngngn vn chiu v tr. Nht thi nguyn lc ca tiu rt hng hu v btthi. Tinh thn ca tiu lun lun gic tnh v sng t. Th xc ca tiu ang lnh mnh v khng b kch thch bi bt c trn cnh g. Tr nhca tiu c th gi li d dng v r rt trc mi mc. Th nhng tmlinh ca tiu hin ti vn cha c t do, gii thot khi nhng phinno vi t l ngha lm sao ?

Trng lo X-li-pht lin tr li :

Ny hin A-nu-lu- ! Khi hin ngh rng hin c Thinnhn, c th nhn thy ngn vn chiu v tr, tc l s t ph ang hindin trong tm hin ! Khi hin ngh rng nguyn lc ca hin ang

bt chuyn, tinh thn ca hin lun lun gic tnh, thn th ca hin vn lnh mnh, tr nh ca hin hng minh mn, tc l s lon ng v t


18/56

mn (mt loi t duy rng buc) ang c mt trong tm hin y. Khihin ngh rng tm linh ca mnh khng c t do vi nhng phin novi t, tc l hin b chng ngi php h nghi quy nhiu. Tt hn hin nn xua ui ba th t tng bt thin y i, ri dn ht mi t duy vocc php v thng, kh no v v ng, nht l dn ch vo cu cnh Bthu, Bt th, V sanh, V dit, Nit-bn.

Sau khi nghe nhng li hng dn ca Trng lo X-li-pht (Sa(r(putta),A-nu-lu- (Anuruddha) lin tr v tnh cc, tip tc cuc sng c c,tinh tn hnh thin, c gng loi tr ba chng ngi y trong tm. (theoAnguttara Nikya 3 : 128 Tng Chi A Hm s 3 : 128)

Mt ln khc, A-nu-lu- n tu trong lnh th b lc Cetiya, nm vhng ng vn Trc Lm. Mt hm trong khi ang hnh thin th thin

t duy sau y bng hin ln trong tm ng :

Bc i s (Maha(purisavitakka) l ngi phi c i sng gm byphm cch cao thng l : 1- Thanh m, 2- Tri tc, 3- n dt, 4- Qu cm,5- Cnh gic, 6- nh tm, 7- Tr tu. Nh th mt Sa-mn trong Pht giokhng nn thiu by c tnh ny.

c Pht dng Tha tm thng bit r ngh y trong tm v T-kheo em h,v cng l t. Ngi lin hin n trc mt A-nu-lu- tip vkhen ngi rng :

Ny A-nu-lu- ! Lnh thay l iu ng ang t duy ! ng ngngm by c tnh m mt v nhn khng th thiu c nh th no, th trongthin php ca Nh Lai, mt Sa-mn hnh gi, chng nhng khng th thiu

by c tnh y, m h cn phi c thm c tnh th tm l khng phngtm vo trn cnh na ! T-kheo no l ngi nghe hiu gio php ca

bc Ton gic, m cn c khuynh hng tm duyn theo nhng tha mnphm tnh, th T-kheo y tht khng xng ng lm t Pht dy.

(Nhm ch khng phng tm vo trn cnh trn y m ch t ng (Pa(li)trong Kinh Pht l Nippapanca, tc khng c khuynh hng mc dnhvo Ng trn : sc, thinh, hng, v, v xc. Hay s gii thot dt khot khitham luyn xc thn hu hnh, a tnh v phc tp ca con ngi. Ri Hud Nit-bn bn cht vn l trng thi gii thot khi kh thn hin ti nyvy ! Ngc li, cng trong Kinh Pa(li, ch Papanca, khng c tip ung Nip c ngha l tm mc dnh, m chm trong cc dc lc ng trn,


19/56

v chu v s thng kh, tng ng vi c tnh a dng v phc tp canhng chng sanh hu th lun hi).

c Pht cn nhn mnh vi A-nu-lu- rng :

Nu trong khi hnh thin, pht trin c tm c tnh y m ng c tht c T thin d dng, theo mun, th t ng s khng cn b Ngtrn (sc, thinh, hng, v, v xc) nh hng ti tm na. i sng th xcca ng lc y cng s an vui, tri tc vi bn mn vt dng ti thiu l y

phc, thc phm, ch , v thuc tr bnh... Trng thi ny c th so snhnh mt ngi trn tc hng th nhng xa x phm vy. Bn mn vt dngm bc y hng ngy khng lm cho ng mc dnh Ng trn, tri li nh nche ch thn th m ng c th tinh tn hnh thin t n ch gii thotcao thng.

Lc c Pht t gi v t ny, Ngi cng khuyn A-nu-lu- nn tiptc n tu trong vng pha ng vn Trc Lm. A-nu-lu- cung knhvng li, v ng tnh nhp mt ma an c kit h vin mn . TheoKinh Tng Chi A Hm s 3/30 (Anguttara Nika(ya 3 : 30), th A-nu-lu-nh tinh tn vt bc, nn sau chng bao lu ng c qu A-la-hn(Arahatta). Thnh th, ln Pht n h tr ng y, cng l ln tip saucng, bi mt Thnh nhn A-la-hn l bc bin thnh V hc, Vnhim v Bt a vy !

Ngay khi va c qu A-la-hn, Thnh nhn A-nu-lung khungm my cu k, cng dng c Pht rng :

Ngi bit tn tm t t

c Bn S, bc Siu th n y

Bng linh , bng khinh thn b t

Ngi khai quang tm tnh c nhn ny.

Pht xut hin khi thin tm cn hc

em phc ngn cao ngt chn tng my

Dy cho thy cn ng trn trc


20/56

Dit t duy ([1]) dt sanh t a y

Gi t trong x thin an tr

Khng phn tm ra ngoi cnh vn xoay

Tu gii thot v Tam thng ([1]) tch t

Pht ngn kia hnh c ch Khng ny.

(N. . thot dch ra vn vn, theo cc Tn Tc

K Ngn s 901-903 trong Tng Chi A Hm 8:0

- Theraga(tha( 901-903, Anguttara Nika(ya 8:30)

----o0o---

IV- A NU LU V THNH PHP T NIM X

(Catu Satipat(t(ha(na)

Con ng tu luyn vin dung ca A-nu-lu- c hai sc thi ni btl thn thng tuyt nh (nh Thin nh) v gii thot rt ro (nh php Tnim x - Catu Satipat((t(ha(na).

Trong ba chng trc, chng ti cp v s c cc bc Thinnh, t c nhiu loi thn thng hn hu, nht l Thin nhn thng, caThnh Tng ri. By gi xin ni qua php T nim x m ng cng l bcc kh nng rn luyn thnh cng siu ng.

Sch chp : Thnh Tng A-nu-lu- nhiu ln c hi nh u ng

c mt s hiu bit v cng v i (m ch Linh tu trc gic :Maha(bhinnata(), bao gm c nm loi nng lc siu phm (nh thy xa vndm, ngi xa vn dm, nm xa vn dm, v tng hnh, bin hin thn xc

bt c ni no mnh mun, tip xc vi i tng) Cng phm cchtuyt nh th su l c qu A-la-hn, gii thot ?

Trong mi trng hp A-nu-lu- lun lun tr li rng :


21/56

Bn Tng nh thc hnh thin nh khng gin on, v sng vi bnThnh php Nim x (Satipat(t(ha(na) m t c mt s Thn thng vThnh qu gii thot. (theo Tp A Hm s 47/28, 52/3, 6 v 11).

Ring cc kh nng siu phm, nht l kh nng nh li n hng ngnchu k i kip trc, th cu tr li ca Thnh Tng c ni dung tng t,c tm thy trong hai on Kinh Tp A Hm s 52/12 v 52/11(Sam(yutta Nikya 52/12, 52/11).

V cao s diu dng ca ring php T nim x, Thnh Tng A-nu-lu- cn ni :

Nim Thn, nim Th, nim Tm, v nim Php. Bn thin tc nyhng gip cho bn Tng kim sot c nhng phn ng vi t nm su trong

cm thc hng thin, Ariya Iddhi.

(Ch Ariya Iddhi, hc gi Hellmuth Hecker dch ra Anh ng l :Emotive reaction, called The power of the noble ones).

Tip theo, A-nu-lu- cn gii r :

Nh bn Nim y m bn Tng c th gic tnh, thy c tm no ltm thc y to nghip, v tm no l tm khng thc y to nghip, ri

bn Tng v t, khch quan, xem n nh nhau, bnh ng, v thc hin phpX. (theo Tp A Hm s 52/1 : Sam(yutta Nikya 52/1).

(Qu v no mun nghin cu xa hn v Thin Tm Bnh ng, vPhp X ni trn, hy c cun The Heart of The Buddhist Meditationca Nynaponika, do London Rider v Co. , xut bn nm 1962, nht ltrang 181, on 45).

Xa hn na, Thnh Tng A-nu-lu- cng nhn mnh tm quan trngca s thc hnh T nim x nh sau :

Bc xut gia m chnh mng vic tu hnh php T nim x th chngkhc no h khng mun tin bc trn con ng Bt Chnh. (theo Tp A

Hm s 52/2). V rng bn Thnh php Nim x ny l ngn uc soing, a hnh gi n mc tiu cui cng gii thot, chm dt mi khtvng, v tham lam. (theo Tp A Hm s 52/7 : Sam(yutta Nikya 52/7). Vnh dng nc con sng Hng, chy qua Trung n, khng th no khng ra


22/56

bin, th mt Sa-mn khi thc hnh Thnh php T nim x, cng khng thno ri xa i sng phm hnh, thanh tnh, tr li kip sng au kh trntc. (theo Tp A Hm s 52/8).

Mt ln n, A-nu-lu- b bnh nng, ng lm cho tt c ng ov cng ngc nhin v php thanh tnh tm thc ca ng. Mc au nthn xc do thn bnh ng gy ra, nu l ngi khc th phi ln ln, qunqui, hoc ai gan l lm cng phi run ry tay chn, nhn nh mt my. Thm A-nu-lu- vn im tnh du ha. ng thn nhin gi tm trong phpthin, nh mt nh iu khc l thin chm ch t im tc phm duy nhtca mnh, m khng bit g n ma nng gay gt, hay gi bo xung quanh.c hi nh u ng c th chu ni nhng kh bnh tn khc nh th, A-nu-lu- lin tr li :

Bn Tng nh tm thng tr trong Thin php T nim x. (theoTp A Hm s 52/10).

Mt hm, Trng lo X-li-pht (Sa(r(putta) n thm A-nu-lu-vo bui ti, v hi v s ny hin ti ang thc hnh thin php g, mnt mt ng lun lun ti tnh v thanh tnh, th c tr li :

Bch i huynh ! Tiu hng giy hng pht thng an tr tm thctrong thin T nim x ! V nim Thn, nim Th, nim Tm, v nim Phpl bn sinh hot trong i sng tinh thn ca mt bc gii thot A-la-hn.

Nh Trng lo X-li-pht mi bit c s c qu Thnh Bt laica A-nu-lu-. Trng lo lin t lng hoan h, v tn thn cng phu cav Thnh nhn s . (theo Tp A Hm s 52/9 : Sam(yutta Nikya 52/9).

Mt ln khc, c hai Trng lo X-li-pht v Mc-kin-lin(Sa(r(putta ca Maha( Moggal-la(na), nhn cng dp lun o vi A-nu-lu- (Anuruddha), bn hi ng s khc bit gia mt bc ang tu tp (Sekha() tin ln Thnh qu A-la-hn, vi mt bc hon ton gii thot, khngcn rn luyn tm tnh na (Asekha(), th cng c ng tr li nh sau :

Bch nh v i huynh ! S khc bit gia hai bc y c th nhn thyrt r rng trong t cch thc hnh Thin php T nim x ca h ! Bc thnht ch thun thc mt phn trong Thnh php ny, nn phi cn tu luynthm na, cn bc th hai hon ton th c, ri o qu lun lun nmtrong tm t h, khin h sng bng T nim x ch khng phi c gng


23/56

thc hnh T nim x na. (theo Tp A Hm cc s 52/4 52/5 : Sam(yuttaNikya 52/4-5)

(Li thm ca dch gi : Theo Kinh in Pht gio Nam truyn th chSekha( thng c dch l bc Hu hc, m ch ba hng Thnh utin l Tu--hon, T--hm, v A-na-hm. H cn lun hi t mt n

by kip na, mi c gii thot, nn phi tip tc tu tp. Nhng chAsekha( m ch Thnh qu A-la-hn, ngha l bc ht hc hay v hc,khng b lun hi na. Hng Thnh nhn A-la-hn ny, khi ht tui th lnhp Nit-bn, gii thot, nh c Pht vy).

Ngoi ra, A-nu-lu- cng tit l l ng c c Thp i thncng (Dasatatha(-gataba(la) nh mt v Pht. Tuy nhin, ch gii li ghirng Thp i thn cng ca A-nu-lu- khng hon ton nh Thp i

thn cng ca mt bc Chnh ng Chnh gic. (theo Tp A Hm s 52/15-24 : Sam(yutta Nikya 52/15-24).

----o0o---

V- A NU LU V N PHI

Tuy hu ht nhng mu chuyn ca A-nu-lu-, c thut li trong

Kinh in, ch lin quan n cc ti Thin php. Nhng cng c mt s tbn Kinh ni v thi , hay t cch, ca v Thnh Tng ny, i vi ngii.

Chng hn nh mt bn vn k li giai thoi sau y :

Mt ln n, A-nu-lu- n tu n c trong mt ngi rng vng. Lcy, c mt tin n tn l Ja(lin(, t ci tri th ba mi ba hin xung, cquanh qun bn ng.

V tin n ny vn trong kip trc, khi tin thn A-nu-lu- lm vuatri Thch (Sakka), th nng chnh l chnh cung Hong hu. V tui thca loi ngi, so vi tui th ca ci Tri rt ngn, ch nh chc lt trnthin gii m thi. V nghip lc a Thin linh i u thai xung trngian cng hng lm cho Thin linh y qun ht mi vic kip trc, nnA-nu-lu- khng lp tc nhn ra nng l ai. Cn v tin n Ja(lin( kia


24/56

th c tng Thch chng mnh, m ngao du a gii b a, nng itm.

Kt qu, do tnh luyn i v chng trn thin cnh trong lng nng chadt, nn v tin n y, sau khi nhn ra A-nu-lu- l hu thn ca Thch, bn yu cu ng pht nguyn lm sao cho sm ht tui th lmngi, thot sanh ln ci tri, sum hp vi nng.

Ging yu cu ca tin n rt ngt ngo tha thit, ha vi nt p camt nht hoa khi thin gii ging trn, khin cho bt c phm nhn nonghe cng phi say m, hung chi phm nhn y t tin kip, cduyn phu th vi nng !

Th nhng A-nu-lu- thn nhin tr li bng cu k rng :

Ny tin n, ng m lm vng mc

Ni Thin cung cn ti bo nghip thn

Nng tm ti nn tnh tin m cht

Phu th , hay nhn qu xoay vn ?.

Tuy nhin, tin n Ja(lin( vn khng hiu A-nu-lu- ni g, bn du

dng phn bua, m thanh ngt ngo nh ting n :Thip chng thy trong ci trn hnh phc,

Ti sao ngi khng b xc v tin ?

Ni Thin vng cao c uy quyn,

y php l v tui i v tn !.

A-nu-luli phi ging gii bng ba cu k ngn na rng :

Nng b lu v minh che ng

Chng hiu thng li chn tht Thnh nhn

Php v thng khng phn bit tin, trn


25/56

Duy iu kin hp tan l nh lut !

*

Bn giai on sanh, gi, v bnh, cht

T im khng, to kh, hon khng

Thn kin ph du nh kip nng hng

Bui tra nng, bui chiu tn lnh ngt.

*

Nng c bit ng lun hi mun mt

Bn Tng gi, tm quyt dt ng trnh

Kip cht ny tu, tn dit duyn sinh,

Vt ba ci, ch vo trong khng tnh.

(N. . thot dch ra vn vn, theo Tp A Hm,

s 9/6 Sam(yuttaNika(ya No 9/6).

Mt ln khc, mt m tin n c mnh danh l Thin thn kiudim, r nhau xut hin trc mt A-nu-lu-. Sau khi cho knh vThin Tng, nhng tin n ny lin thay phin nhau khoe khoang vi A-nu-lu- rng h c nhiu kh nng tuyt diu. Chng hn nh h c th trongnhy mt, thay i mu da, mi tc. Hoc h c th t bin ging ni thanhtao, ngt ngo, theo mun v.v... Ngha l h mi khi ao c hng th mtkhoi lc g, th tc khc h s c toi nguyn.

th xem nhng iu cc tin n va khoe l tht hay gi, A-nu-lu-

lin ni trong tm t rng : Vy cc nng hy ha ra mu xanh i !.Th lp tc h ha ra mu xanh. Ri Thin Tng mun th li mt vi lnna, ng i bo thm vi cc tin n chuyn ra mu , mu vng, mutm v.v... Th h cng u lm c. c bit hn, l h cn c Tha tmthng, bit r nhng g loi ngi ang suy ngh.


26/56

Chng kin s tht y, Thin Tng A-nu-lu- lin cnh gic, tmhn thanh tnh, an tr vo thin php Phi tng, khng cho tm mnh tduy bt c mt chuyn g c, nn ng ngi im.

Lc by gi, cc tin n cm thy v cng sung sng (v chngminh c php thut ca h). on cc tin n vui thch, bt u ca ht vkhiu v, xung quanh v Thin Tng. Li l v iu b v cng hp dn,khng k l mt phm nhn, ngay c cc tin nam trn ci tri Dc gii nhnthy, cng phi say m, m mn !

Th m A-nu-lu- vn ngi im, bt ng. V ng an tr vng chcLc thc vo trong mt ci thin. (Lc thc l Nhn thc, nh thc, t thc,thit thc, thn thc, v thc). Nht thi tuy Lc cn ca ng vn bnhthng, nhng Lc thc khng c mt tip xc vi Lc trn, nn

ngoi cnh chng th no quy nhiu tm linh ng c. (Lc cn l Nhncn, nh cn, t cn, thit cn, thn cn, v cn. Lc trn l sc, thinh,hng, v, xc, v php. Lc cn c th v nh su ci ca, v Lc trn lsu i tng p vo su ca y).

Cc tin n, sau mt hi ca v, xt thy A-nu-lu- khng ch nh. Do , ng cng chng chim ngng g sc p v php thut k diuca h, nn tt c t ng bin mt, quay v Thin gii. (theo Tp A Hm s9/6 : Sam(yutta Nikya 9/6).

Nu chng ta nh li thi A-nu-lu- cn l mt Hong t p trai,sng trong nhung la vng cung, hng ngy c nung chu, hu h bngn sung, mc sng, gi p v nhc hay, th chng ta s hiu su xa hn,ci khung cnh tin n ca v, mn trn xung quanh ng, c th l mt thch i vi Thin Tng. Chnh nhng g ngy xa, A-nu-lu- say ma thch, th by gi ng li dp b. Phi chng nh Pht gio m A-nu-lu- sm c gii thot ? Nu khng do thin hnh gieo trng t nhiukip trc, ng c th s b vng mc vo trong cc lc th trn nhng citri y quyn uy v hnh phc (m ch cc tng tri t th ba mi ba trln).

A-nu-lu- sau ngh rng s xut hin cm d ca cc tin n vaqua, ng nhc li nh mt ti, cho c Pht ch dy. V vy, khi gpPht, A-nu-lu- tng thut y cu chuyn, v t cu hi rng :

Bch c Bn S ! Nh nhng c hnh g, m mt ngi n b cth c sanh ln ci ci N thn p nht Thin gii ?


27/56

A-nu-lu- nu cu hi y, khng phi v lng cn a thch sc pca cc tin n, m v tnh t m, mun bit r nhn lnh no dn nmt kt qu c bit nh th !

c Pht t bi tr li :

Ny A-nu-lu- ! C tm phm hnh khin cho mt n nhn sthot sanh ln ci tri m sc y l :

1- Ngi n b sau khi lp gia nh, phi c nt hnh chiu chung vthn i i vi chng.

2- Ngi n phi lun lun t ra lch s, v hiu khch i vi nhngthn nhn m chng mnh qu mn, nht l cha m chng v cc hng phmhnh o s.

3- Ngi n phi chu ton mi vic gia nh mt cch cn thn v singnng.

4- Ngi n phi bit chm sc v hng dn k n ngi trong nhmt cch c k hoch.

5- Ngi n phi c tnh khng phung ph ti sn ca chng, v bitcch gn gi an ton.

6- Ngi n khng thch c bc ru ch, v lm mi cch trnh chochng khi mc phi tt ru ch c bc, nguyn nhn lm cho chng stnghip.

7- Ngi n nu khng xut gia th phi bit quy y, nng nh niTam Bo, v nht l nghim gi nm gii cm.

8- Ngi n phi c lng rng lng, thng ngi, cng nh bit chiast s sng ca mnh cho nhng ai i rch. (theo Tng Chi A Hm s 8/46

Anguttara Nikya 8/46)Ngoi hai cu chuyn ni trn, lin quan n cc tin n hin ra thn

ngi trc mt A-nu-lu-, cn c nhiu in tch trong Kinh sch, thutli kh nng dng Thn nhn ca ng, nhn thy nhng linh hn nthot sanh ln Thin gii, hay b a xung cc cnh kh (nht l ci angc) nh th no.


28/56

Mt ln n, A-nu-lu- cng hi Pht, ngi n v phm trng ti g,m h phi sanh vo a ngc, th c Pht tr li rng :

Ny A-nu-lu- ! C nm nguyn nhn lm cho mt ngi n b sb sa a l :

1- Thiu nim tin trong Chnh php.

2- Khng bit h thn khi l lm iu bt thin.

3- Chng gh s ti li.

4- Ngi thng nng gin.

5- u c khng bnh tnh, d tin nhm.

Ny A-nu-lu- ! Xa hn na, mt ngi n b, do nm tt xu nitrn, c th sanh ra nhiu c tnh khc, nh th vt, ganh t, keo kit, langch, v lun l, li bing, v ng tr. Ri khi ht tui th, h chc chn s

b a vo a ngc.

Nhng ngc li, ny A-nu-lu- ! Nu mt ngi n b bit tu sa,pht trin nhng c tnh i tr nh sau :

1- Vng nim tin trong Chnh php.2- T h thn vi li lm ca mnh.

3- Gh s ti li.

4- Ha du khng nng gin.

5- Tinh thn bnh tnh sng sut.

Ri t cc nt tt ca h cng hin ra, l khng chp nht th hn,khng ganh t, khng keo kit, trung thnh vi chng, bit tn trng lun l,sing nng v chm ch. Nhng c tnh y s gip h tin ha ln thinng. (theo Tp A Hm s 37/5-24 : Sam(yutta Nikya 37/5-24)

V nhn mt cuc Php m khc, A-nu-luli thut cho cPht nghe rng : Trong i sng hng ngy c nhiu ngi n b b ngoi


29/56

rt nghim trang, c ch cng ha du, th m khi h ht tui th th ngthy h lp tc sanh vo a ngc, l bi lm sao ?

c Pht tr li :

Ny A-nu-lu- ! C ba nt xu rt nguy him trong mt ngi nb, lun lun dt dn h i thng vo con ng a ngc l : Bui sng hkeo kit, bui tra ham mun ca ci danh vng, v bui ti i hi tnhdc. (theo Tng Chi A Hm s 3/127 : Anguttara Nikya 3/127).

Ngoi ra, nhng thut s ni v kip trc ca A-nu-lu- cng m tmi lin quan su xa ca tin thn ng vi phi n. Tt c u chng t A-nu-lu-, xuyn qua nhng kip xa xa, c phi n ngng m rtnhiu. V trong nhng tin kip y, ng b u thai lm th vt ch c mt

ln :

Khi y, ng sanh lm chim cu rng v b cu mi, bn ng, b mtdiu hu st hi. i ph vi ni kh bun thng, bit ly bn ng hnh,tin thn lm chim cu trng ca ng, quyt nh nhn i cho n khi vii mi c c s hi.

Cu chuyn bun thng v nhn i v nh bn ca tin thn lm chim(A-nu-lu-) c k li bng nhng cu k sau y :

Trong kip y v ham vui m kh

Ti lm chim, cng bn bay xa

Gp phi diu hu, ci cht xa nha

Mt sanh mng theo t thn tan tc.

*

Sng th thn, nh bng hnh mt

Kip c n, ngy thng lnh lng tri

Tuyt thc cho vi bt hnh cuc i

Mong ci kh ng bao gi tr li....


30/56

(N. . thot dch ra vn vn,

theo Tc Sanh Truyn s 490)

Cn mt cu chuyn ti sanh, ri v a tnh m sc, gy oan nghit,

cng xin k ra y, qu v Pht t thy rng A-nu-lu- trc khi trthnh Thnh nhn, trong v lng kip lun hi, ng cng tng c tm cc, nh bao nhiu chng sanh ti li khc :

Kip y, tin thn A-nu-lu- sanh lm vua, trong khi sn bn giarng, ng gp phi mt ngi n b cc p, p n ni m ng lp tc sitnh.

V chim hu giai nhn tuyt sc, nh vua lin ging cung bn vo

chng nng, gy trng thng. Nhng ngi n b khng s st trcquyn uy ca mt v vua, cng nh khng m m trc cnh sng vnggi, m nh vua sn sng cng hin. Nng mnh dn t co s c c canh vua, v tuyn b quyt cht theo chng, ch khng tm thn mnh bk tn bo lm hoen . Kt qu, nh vua thc tnh, ri hi hn b i, li sau lng mt ngi p, bn cnh mt nn nhn ca tnh ho sc camnh. Cng may l chng ngi n b y b vt thng khng ch tnmng.

V ngi p trong on kch nghit ng y khng ai khc hn l tinthn ca Da-du--la (Yasodhara(), cng chng nng l tin thn c B-ttS-t-ta, ngi m trong kip cht vin trn Pht qu, ng thi trthnh Bn S ca Thnh Tng A-nu-lu-. (theo Tc Sanh truyn s 485 :

Jtaka 485)

Xong chuyn gy on, gi xin thut qua chuyn to n : Mt kip n,tin thn A-nu-lu- sanh lm vua tri Thch, ri tm cch tip tinthn c B-tt, ti sanh lm mt nhc s, thi tiu rt hay, tn l Guttila.

Lc y, Thch dng tm khuyn khch cho ba trm n thn ging trn lun v, theo ging tiu trm bng, ro rt ca Guttila. V h ha iunhc v mt cch lin hoan nh th n ba ln. Qua ln th t theo li yucu ca ton th tin n, Thch mi v dng thn thng a nhc sGuttila, ln thi tiu trn Thin cnh, do ng ng tr.


31/56

Khi kt thc m nhc, Guttila ng tnh t m bn hi cc n thn, dophc bu no m h c sanh ln ci tri, th c tr li rng : Chngti s d hng c hnh phc ny, l nh kip trc thng xuyn cngdng cc bc phm hnh, cng nh thng xuyn nghe Chnh php,thng xuyn b th n k ngho, nht l b th bng s knh trng, khngnng gin v ngo mn.

Ch nghe cu tr li y, nhc s Guttila (tin thn c B-tt) lin sanhlng tha thch, v ht ging thin tnh t nhin sng li trong tm hnng. T v sau, tuy lm ngi, nhng nhc s Guttila vn thnh thongln thi tiu trn ci tri. (theo Tc Sanh Truyn s 243 : Jtaka 243)

Tr li i sng Sa-mn hin ti ca A-nu-lu-. Nhng c im nibt v nhng kh nng xut chng ca ng, c cp ri. By gi xin

ni qua mt bin c c lin quan n ng, m t c Pht ch ra mtiu lut.

S l A-nu-lu- v s l Tn gi A-nan- (nanda) (tc hai trongs nhng i t thn cn nht ca c Pht), mt hm l duyn c c Pht ch ra hai iu lut. C hai iu lut y u p dng cho T-kheoTng trc phi n. iu lut th nht gi l Pa(cittiya 83 (ng i Tr 83),v A-nan- l chng nhn trong ti. iu lut th hai do cu chuynsau y :

Mt thi Thin Tng A-nu-lu- c vic phi du hnh xuyn quavng quc Kosala, hng v thnh X-v (Sa(vatth(). Vo mt bui tima gi, ng n ngi lng kia, v khng tm ra mt tu vin, tnh x hay mtni no thch hp cho cc hng o s c ng. Thin Tng bt buc phi xintm tr ti phng ngoi ca mt qun tr, do mt ngi n b xinh pqun l. A-nu-luyn tr rng Phng ngoi l mt khong cch bit,Tng s c th t tc qua m c.

Nhng chng bao lu sau, s ngi l ng, xin vo ng tr cng lc

cng ng, khin cho n ch nhn bng i mi Thin Tng vo ngh tnphng trong. B vin c rng yn tnh, v ging chiu cng tm tthn. A-nu-lu-, trc hon cnh ng ngi nh th vn trm tnh, ynlng, tc l ng mc nhin chp thun, chng tm hiu n ca n chqun. Tuy nhin, n ch qun y trc khi mi Thin Tng vo ngh bntrong, b quan st thy ng l mt tu s khi ng, tun t, nn sanh lng icm.


32/56

Th l, khi mi ngi ai v ging ny, n ch nhn bn vo t phngtrang im, mnh p y du thm, v mang ht nhng n trang p nht.on b bc vo phng A-nu-lu- nhon ming ci, ni :

Ny o s ng knh ! Ngi va hin hu, va anh tun, va khemnh. Mi trng thy ngi l tin n yu mn ri. Tht l mt i hnhcho tin n, nu c ngi xem nh mt hin ph.

A-nu-lu- nht thi ngi im.

N ch qun thy vy tng lm rng s im lng y l chp thun. Blp tc m ht n trang, gom tt c tin bc, em trc mt A-nu-lu-, ri tip :

Xin qu nhn hy nhn lnh nhng l vt mn ny, cho thip c anlng.

Nhng A-nu-lu- vn ngi yn. V lc cn ca ng lc c antr vng chc trong mt ci Thin, nn ng chng hay bit g c.

S im lng ln th hai cng lm cho ngi n b khch ng. B vivng ci ht qun o ngoi ra, l mt tm thn dim kiu khu gi, ri

bt u khiu v xung quanh chic ging A-nu-lu-.

Tuy nhin, v Sa-mn trc sau vn bt ng. ng nh mt tng uynghi trc mi cm d xc tht, trc mi vng bc ho nhng, v m hocca cuc i.

Ln ny n ch qun bt cht ngc nhin. B ngc nhin tt cng vnhn thy khng mt c ch l li, mi mc no ca b c i tng ch ! Tht l mt chuyn phi thng, bi b r rng l mt giai nhn tuyt sc,ch khng phi l k xu x hn mn.

T ngc nhin ngi n b ngng m. Bt thn b qu xung trc

mt A-nu-lu- tn dng :

Tht l thnh thin ! Tht l cao thng ! Ny bc o s, ngi l mtsiu nhn, mt Thin thnh khng l thuc gic quan, mi c t cch nhth i vi tin n ! V trn i ny t trc ti nay, ch c nhng nam nhngiu sang, quyn qu mang y ca ci v danh vng n mp bn chn ca


33/56

tin n xin x tnh yu, ch cha bao gi c mt ngi th , trc sph phc ca chnh tin n c.

Sau , ngi n ch nhn qun tr bng t ra hi hn. B chm chp

mc tt c qun o, cng n trang tr li, ri mt ln na ph phc dichn A-nu-lu- xin Thin Tng tha th cho nhng hnh ng cm dva qua.

Lc by gi, A-nu-lu- mi m mt ra v thanh tnh x li cho ngin b lm lc. ng thi ng cng khuyn b nn sng sut ch huy ly tmt mnh. V b cn tr v rt p, nu khng cn thn, b c th b kh ly

bi tnh yu trong tng lai...

Tt nhin v kch tnh cm bng bt c kt thc , v ngi n b

tr v phng mnh mt cch yn tm gic ng.

Sng hm sau, mi ngi u thy n ch nhn qun tr phong rtkhim cung, nt mt rt vui v mang thc n im tm n cng dng tntay A-nu-lu-. V Thin Tng cng thuyt cho nng mt bi php khincho n ch nhn qun tr bng chc tr thnh Pht t v tnh nguyn suti sng ng theo li Pht dy.

A-nu-lu- sau tip tc cuc hnh trnh. ng n tu vin Pht gio

X-v (Sa(vatth() vo mt bui chiu. Khi ng thnh tht k li chuyn ycho mt ng o nghe, th c c Pht ku vo qu trch :

Ny A-nu-lu- ! Mt T-kheo xut gia theo Pht gio khng c m trong ngi nh do ngi n lm ch, cng khng c ng chung

phng c n nhn ! Nh Lai ch ra lut cm ny k t ngy hm nay, v gi l gii ng i Tr. (theo Tng Lut phm ( , phn iurn Pcittiya on s 6)

Thut s ny chng t rng Thin Tng A-nu-lu- nh thin phpch huy c tm, m ng trnh khi cnh kh lm n l cho dc vng. Scmnh an tr ca ng nh thc v cm ha c ngi n b la dcang bng chy, khin ng s tnh ng, n nn, tr v vi Chnh php, riquy y Pht, quy y Php v quy y Tng. Do , chng ta c th ni rngThin php ca A-nu-lu-, khng nhng em li an vui cho chnh ng,


34/56

m cn mang n gic ng cho ngi khc. Ngi khc y nu cn ctheo cu chuyn va k l phi n vy.

Tuy nhin, khi c Pht ch ra iu lut ni trn, Ngi qu trch

A-nu-lu- ch nh mt duyn c m thi, ch khng phi Pht chng tinvo c hnh ca v i t ny. V rng, cc phm Tng, tt hn l nntrnh trc, ng ri vo mt tnh trng cm d khng li rt lui, nh thh c th gc ng bi dc vng d dng.

Ngha l c Th Tn, do lng t bi, Ngi khng mun cho ch t s c, ri vo vng nguy him. Nu c k trong Kinh in, chng ta sthy rng : Lc sanh tin c Pht thng khi ngn nga cho nhng

phm Tng mt s tr duyn gy ti, hn l cho h t bit t tu.

Cu chuyn nh tm ca Thnh Tng A-nu-lu- phng ng,hn 2500 nm trc, c nhiu im tng ng vi c tnh ca ThnhBernard De Clairvaux trong s Php. Vo u th k th XII, nm 1115 :Mt hm, v n s tr tui ny (Bernard De Clairvaux) dng chn ngh mtrong mt qun tr. ng c ch qun dnh cho mt chic bng ni

phng khch, v nhng ch khc c ngi chim trc. Thnh lnh nam, c con gi ca ch qun, vn tnh thch nhng nam nhn p trai, tm n t tnh. Nhng Bernard De Clairvaux n ha t chi. V v trirt, ng buc lng phi ko li tm chn bng, v ni vi c gi :

Nu c ch cn mt ch ng th ci bng ny c th cho hai ngi !Nhng nu c tm mt ci g khc th c s tht vng.

S thn nhin hon ton trc cm d xc tht ca Bernard De Clairvaux lm cho c gi knh trng, v h thn b i. im ging nhau ca hai vThnh, mt phng ng v mt phng Ty, l h t ch huy ctm hn mnh, ri thuyt phc ngi khc bng tinh thn v hnh kim trongsch, thnh thin, ch khng phi bng ging o.


35/56

----o0o---

VI- VI GII P V VA CHM CA SA MN A NU LU Mt hm n, v kin trc s (c sch gi l vin th mc ct nh) ca

triu nh, tn l Pancakanga, mi Thin Tng A-nu-lu- n nh cng dng thc phm. y l mt c s Pht t m cn c theo nhng Kinhin khc, l mt ngi kh thng hiu Pht gio, v rt nghim tc trongvic tu hnh.

Do , sau bui trai Tng, Panakanga, lin vn o Thin Tng A-nu-

lu- rng :

Bch Thin s ! t c mt thc mc vi t, mun nh Thin sging gii. l vic mt s Sa-mn khuyn t nn thc hnh phpthin gii thot bng cch M rng tm ra n v cc (Appamana( Ceto-vimutti). V mt s Sa-mn khc li khuyn khch t hy tu php thingii thot cch An tr tm vo mt bin gii, hay mt mc nht nh,tc l cho tm c ng li bnh trng, ng ha vi mt lnh vcthin nh no . (Mahaggata( Cetovimutti). Vy t mun bit hai cch

tu tp thin php y, tu trung ging nhau hay khc nhau ?A-nu-lu- vui v phn tch rng :

Hai cch tu tp Thin php ny hon ton khc nhau. Cch th nhtm ch s pht trin T V lng tm (Brahma Viha(ra), mt kh nngdiu dng, khi hnh gi thun thc trong cc bc Thin (Jha(na). T Vlng tm l s biu l bn phm tnh, gm : T (Metta(), BI (Karuna(),H (Mudita(), v X (Upekkha(). Nhng cch tu tp Thin php th hai mch s an tr tm trong mt mc hay gii hn no . Chng hn nh mc c th l mt trong T i, tc t (Pathav(), nc (Apo), la(Tejo), hay gi (Va(yo). Ri khi tm c nh, an tr vng vng trong cc

bc Thin (Jha(na), th hnh gi mi tm hi nhp, ng ha haybnh trng theo khun kh hay gii hn ca mc y ! Ch Phn gi ltrng thi ny l Pat(ibha(ga( Nimitta. T d mc (Kamattha(na) cahnh gi l nc, th khi tm ca hnh gi c nh, thun thc trong cc


36/56

bc thin ri, tm nh y s hi nhp, bnh trng v ng ha theokhun kh hay gii hn ca tt c nc trn mt t ny, t mt im nhnht nh bi sng, cho n ton th cht nc trn th gian. Ch Phnng ngha vi tnh Ha nhp ton th y l Mahaggata( Cetovimutti.

Tnh trng hi nhp, bnh trng v ng ha ca tm nh trong phpthin ny, cng khng phi ch biu hin trn phng din th cht, dungmi, m cn biu hin c trn phng din hnh thc v sc thi na. Sng ha ton din , trong Kinh ch Phn gi l Kasina.

Tip theo, A-nu-lu- cn nhc n cc loi ch thin trn ci tri Scgii (Ru(pa(vacara), dn chng v so snh cc bc tu thin khc nhau.ng ni :

Ch thin trn ci tri Sc gii, tuy cng mt cnh tng, nhngcng c nhiu loi cao thp khc nhau : Ch Thin no nh tu luyn t kiptrc thun thc, m mc nh tm hin ti cao hn, th ho quang ca hsng hn. Cn v no mc nh tm tm thng, th ho quang ca hyu t. Ring nhng ch Thin no, trnh nh tm t n Tam thin, Tthin hay Ng thin, th ho quang ca h ta mnh v xa v cng, khngth o lng c.

Mt khc, s mnh hay yu ca cc loi ho quang cng chng t

rng gic linh ca cc hng ch Thin y rt trong sch, hay tng i trongsch, thanh tnh nhiu hay thanh tnh t.

V tr li mt cu hi khc, do mt Sa-mn nu ra, lin quan n cchng ch Thin va ni, A-nu-lu- cn xc nhn rng ng s d bit rtrnh gic linh ca ch Thin chng nh th, l bi nhiu kip trc ng tng sng vi h, ri kip ny nh tu thin tinh tn, c c Thinnhn thng, Thin nh thng, Tha tm thng v.v... m ng c th giaocm, ni chuyn vi h. (theo Trung A Hm s 127 : Majjhima Nikya

127)

(Ghi ch : Ch Thin ci tri Sc gii, ting Phn gi lAbhassara( Deva(, c ngha l Linh thc sng trong mt mi trng tuycn sc t, nhng rt tinh vi, thanh khit, so vi thn th trc ca loingi, v cc ging sinh vt khc trn trn gian. C sch ni Sc t tinhkhit y l cc vi t rt nh, long trong nh sng, v c th di chuyn


37/56

ngoi tng khng kh mt cch thn tc. Thin chng ci Sc gii ny,theo Kinh in ghi r, th trnh nh tm ca linh thc h, ti thiu cngtng ng vi Nh thin trong Thanh Tnh o ca Pht gio).

Mt in tch khc cng thut li rng : Khi y, c Pht ang thuytphp cho cc hng t nghe, ti mt qung trng l thin, nhn ni vhnh tri tc, bng c Pht quay sang hi A-nu-lu- :

Ny A-nu-lu- ! ng c hi lng vi i sng Sa-mn hin tikhng ?

Bch c Bn S ! t hon ton tha mn, an vui vi i sng tritc, gim thiu vt cht ny.

Lin , c Pht bn tn dng :

Ny ch T-kheo Tng ! Ai l k pht nguyn xut gia ngay lc cntr, tui i ang thanh xun, quyn uy, tin ti, danh vng c y , mchi b chn ly i sng phm hnh, l ngi ng khen ngi ! K yxut gia, khng phi v trnh b vua cha gia hnh, cng khng phi vmt ht ca ci ri tht vng, lo s ngho i, hay n nn, m tm ni n dt.H xut gia v mun sng trong Php bo nhim mu, gii thot ! Do ,nhng g h tinh tn thc hnh hng ngy, vn chng phi khoe khoang,

m l tm thy hnh phc chn tht, nht l hnh phc an tnh trong ccbc thin, hnh phc ty tr c nm chng ngi ni tm, v hnh phcdit tn nhng phin no, c php hng lm cho h sa a. Mc ch duynht ca h l tin ln Thnh qu gii thot.

Ri trc khi chm dt li tn dng, c Pht cn nhn mnh :

Ny ch T-kheo Tng ! V vy, mi khi Nh Lai cng b s c quBt lai ca mt Sa-mn vin tch, Nh Lai khng ni cao mt t

Pht, m l khuyn khch nhng bc phm hnh sanh tin, nn theogng gii thot kia, m tinh tn t o qu cho chnh mnh.

V nhng li khen ngi ca c Pht , lm cho Thin Tng A-nu-lu- c khch l khng t. (theo Trung A Hm s 68 : Majjhima

Nikya No 68)


38/56

Ring cc cu chuyn ni v s xut hin ca A-nu-lu- trn ci tri,th Kinh Tp A Hm s 6/5 (Sam(yutta Nika(ya No. 6/5) c on ghi li nhsau :

Khi y, c Pht phng thn quang bit c mt v tri trn ci PhmThin (Brahma) ang lm lc, suy ngh rng : Cc Sa-mn, o s trn gian,d tu tp tinh vi n u, cng khng th gia nhp vo ci Phm thinc !.

c Pht lin ha thn thnh mt vng nh sng, bay thng ln ciPhm Thin, v xut hin an ta trc mt v tri . Thy c Bn S tnhin bin mt, bn t ln l i Ca-dip (Maha( Kassapa), i Mc-kin-lin (Maha( Moggalla(na), i Ca-phi-na (Maha( Kappina), v A-nu-lu- (Anuruddha), vi dng Thin nhn minh tm xem Pht ang cnhgii no, th h c bit c Pht ang ci tri, tip mt PhmThin lm lc. C bn v i t khng hn m cng hin lng thn thng

bay ln hu Pht. Khi n ni, h ng cung knh nh l c Th Tn, ritun t ngi sau lng c Pht, cha mt khong cch va phi.

V Phm Thin ang t duy t c v s cao c ca ci tri mnh, bngthy xut hin khng phi ch mt c Pht C m, m cn c c bn v

i t thn thng siu ng na, th ng lp tc thc tnh, dp b ngomn, v tn dng oai lc ca Pht Ton gic, cng ch i t.

Mt ln khc, Thin Tng A-nu-lu- theo thi quen, thc dy vona m tng Kinh Cu Kh cho n sng. Bt cht ng nghe tingmt n ng qu ry a con trai rng :

Ny con ! Con hy im lng cng m nghe Pht ngn ! Nu chng tahiu r li Pht dy v c gng hnh ng theo, th chng ta s c rt

nhiu hnh phc, v s c gii thot khi vng sanh t lun hi, nht lc gii thot khi kip lm ng qu ny !

A-nu-lu- lp tc dng Thn nhn quan st, th ng thy hai mcon mt n ng qu ang khp np, cung knh ng nhn ng. (theo Tp A

Hm s 10/6 : Sam(yutta Nikya No 10/6).


39/56

Tr li vic va chm khng th trnh khi trong i sng lm ngi,Thin Tng A-nu-lu- cng b ch trch v m hc tr :

S l khi y xy ra v tranh lun gia hai nhm tu s ti Kosamb. Tn

gi A-nan- (nanda) vo hu Pht th c Pht hi xem cuc tranh luny chm dt cha. A-nan- tnh tht tha rng :

Bch c Th Tn ! Cuc tranh lun vn cn tip tc, v mt tca s huynh A-nu-lu-, ang cng u chia r Tng-gi, m s huynh(m ch A-nu-lu-) khng khuyn rn ly mt ting.

Tn gi A-nan- s d ch trch nh vy, v ng va hay tin rng tronglc c chuyn ln xn gia Tng chng, th Thin S A-nu-luli cng

hai huynh khc l Nandiya v Kimbila, b v rng Gosinga tu thinnhp tht, chm lo trau gii thin nh ca chnh mnh, chng ng ngng gn s xung t ca nhng ng o xung quanh.

V ch mi c qu Tu--hon (qu Thnh thp nht), nn A-nan-cn mt t phm tnh. i vi ng, trch nhim ca mt v thy rt quantrng, bi nhng T-kheo ang tranh chp kia, c mt s ngi, vn l tca A-nu-lu-.

S ch trch ca Tn gi A-nan- sau c m t r rt hn na, quacu ni ng phn nn vi c Bn S :

Bch c Th Tn ! S huynh A-nu-lu- c thu nhn t mkhng ch g n vic hng dn h c !

Nhng c Pht t bi phn gii :

Ny A-nan- ! ng ch nn ln ln gia vai tr lm thy vi s vminh ca mt s hc tr ! A-nu-lu- c th c duyn lnh cho cc tu s y

xut gia, nhng ng li khng c oai duyn qu trch ! Vy th trongkhi vng mt A-nu-lu-, ba i Sa-mn khc l A-nan-, i Ca-dip,hay i Mc-kin-lin, u c th can thip, chm dt cuc tranh chp giacc T-kheo Kosamb. Ngoi ra, ny A-nan- ! Cng c nhng hng tu skhng th sa i tt xu, v h rt hi lng khi nhng ng o xung quanh

b vng mc trong mt cuc tranh lun ko di. Nh th, h s khng b


40/56

cc bc Bn S ch tm ra c tm ca h, c th trc xut h ra khi Tngchng. (theo Tng Chi A Hm 4/241 : Anguttara Nikya 4/241)

V li, hai ngi t trong hin ti, c th c hai ng thy hng dn

hai cch khc nhau, nhng hai ngi t , trong qu kh li c cnghip to t nhiu tin kip ging nhau, nn kip ny h t nhin hnhng nh nhau. y l trng hp ca hai T-kheo mt nt : mt t caA-nan-, v mt t ca A-nu-lu-. C hai T-kheo y u rt ngomn, lun lun mun t ra mnh l ngi hu l nht trong cc cuc tranhlun. Kt qu, Tn gi A-nan-, d thng xuyn qu trch t, vnkhng thay i hnh kim hc tr c. Cn A-nu-lu- c lo tu thin lmgng th t cng chng nhn nh hng g ! (theo Tp A Hm s 16/6 :Sam(yutta Nikya No 16/6).

Thi c Pht v ch i Thnh Tng cn ti tin, m vn c nhng tus nh th, hung chi l thi bt u mt php ca chng ta. Ngi Pht tc n y chc c th cng thy c ci tnh tng i trong mi vn .

----o0o---

VII- TIN KIP A NU LU a s tin kip ca Thnh Tng A-nu-lu- u c ghi trong Tc

Sanh Truyn (Ja(taka). Nhng mt t cng thy xut hin trong Tn Tc KNgn (Theraga(tha(). Chng hn nh ch gii cu k ngn s 910 thutrng :

Thu gio php ca c Pht qu kh tn Kassapa (Ca-dip), tin thnA-nu-lu- sanh lm mt ngi ngho, song thng xuyn cng dngcc bc Phm hnh. Nhm khi c Pht vin tch, ngi hng ngy lochm sc, nhang khi ngi bo thp an tr X li Pht...

(Li thm ca dch gi : Pht qu kh Ca-dip (Kassapa) ch trng tnvi Thnh Tng i Ca-dip (Maha( Kassapa), t ng u ca c PhtThch Ca trong gio php hin hnh ! Chng ti xin lu qu c gi hainhn vt lch s ny, sng hai thi khc nhau, ko s trng tn c th gy rang nhn).


41/56

Nhn mt hm, tin thn A-nu-lu- tuy ngho, nhng nhn n muamt l vt kh t tin l m thm (rt ra t sa b) t n cngdng ngi Bo thp. Hnh hy sinh cao qu y n su vo tim thc catin thn A-nu-lu-, nn kip ny nh tu thin c qu, ng cht nh li

v t thut, qua bi k ngn sau y :

Ti nh r ci kip xa ngho y

Sanh ni no v tm tnh lm sao.

Pht nhp dit ri, ti ch ra vo,

Thp X li cng dng, chm sc !.

Cn lin quan n nhng kip sng trn ci trn, hay lm Thin vngtrn ci tri, th Thin Tng A-nu-lu- ni trong ba Tn Tc K

Ngn cc s 913, 914 v 915 rng :

Ln thin cnh, ti tng l vua cha,

Tui th di khng bit my triu nm.

u-sut- thin, Thch lm

C php l v chng thn ph phc.

*

Xung trn th quyn Chuyn lun Thnh c

Lnh th ph cng m rng bn phng

Nam Thim B chu, uy th khn lng,

Dng Chnh php an dn lc nghip.

*

Ln vi xung : Tri, ngi... tng by kip.


42/56

By kip trn gian, by kip thin ng...

Mi kip u ngi ngi bu i vng.

Mi bn kip, Tc mng minh nh r !.

(N. . thot dch ra vn vn, theo

Theraga(tha( cc cu 913, 914 v 915)

Cn tra cu v pha Tc Sanh Truyn (Ja(taka), th cc hc gi s thyc t nht l hai mi ba thut s, k li tin kip ca A-nu-lu-. Hu htu xc nhn rng : Tin thn A-nu-lu- nhiu ln lm vua tri Thch (Sakka), nht l cc Tc Sanh Truyn s 194, 243, 347, 429, 430, 480,

494, 499, 537, 540, 541, 545, 547.

C mt ln, tin thn A-nu-lu- sanh lm mt v s gi ca vua tri Thch, tn l Pancasikha. S gi y l mt thin thn rt gii v mnhc, nn lun lun c Thch a chung.

Ring by kip sanh lm ngi, nh ni on trc, th tin thn A-nu-lu- thng xuyn sng hnh hin c. (theo cc Tc Sanh Truyn s423, 488, 509, 522 : Jtaka 423, 488, 509, 522). Hai trong s by kip y,

tin thn A-nu-lu- v tin thn c B-tt S-t-ta sanh lm i anhem. Cn nm kip cn li th c ba kip, tin thn ng sanh lm vua (theoJtaka 485), mt kip sanh lm gio s ca triu nh (theo Jtaka 515), vmt kip sanh lm xa phu hong gia (theo Jtaka 276).

Cnh b a lm th, tin thn A-nu-lu- ch b mt ln. l cuchuyn con chim cu rng mt bn, rt thng nh, ri tnh nguyn nhni, nh ghi on trc (theo Jtaka 490). Nh vy, nu k khai slc, da trn Tc Sanh Truyn (Ja(taka), th tin thn A-nu-lu- c

mi lm ln sanh vo Thin chng, by ln sanh lm ngi, v mt lnsanh lm th. Tng cng l hai mi ba thut s vy.

im lm cho chng ta ch y l trong cc tin kip ti sanh lmvua tri (hay vua trn gian) y, tin thn A-nu-lu- thng xuyn t rac nhiu sc mnh th xc, v c ngng m tinh thn. iu ny chngt rng tin thn ng hng qu lnh ca thin php, ch khng phi nh


43/56

v vua tri trong thn thoi Hy Lp Zeus b chi phi bi tnh yu v s tranhngi trn thin cung, cng khng nh thn Jehovah (hay Yahav), bcthng ng li vo xc phm c chn la tit l thin v nhndanh thin quyn thng pht con ngi, trong o Do Thi v Nht Thn

gio.

Nhng Thch trong Tc Sanh Truyn o Pht th hon ton khc. VThin vng ny l cha t ca ci tri th ba mi ba, bc c nhiu thintm, v lun lun tm cch che ch nhng ai bt hnh.

Cu chuyn c Thch cu nn cho mt vua lnh trn th gian, xink nh sau :

Khi y, c B-tt sanh xung ci trn lm mt v vua nhn t. Vua ralnh nghim cm ton dn khng c git sc vt ly mu t l thnlinh. Kt qu, c mt hung thn ngu mui ni gin bt v vua nhn c yem hnh hnh ht mu. Hong hu thy chng sp b lm nguy, bn cukhn Thin vng Thch. B ct cao ging ngay tht, hng ln chntng my than rng :

Thin vng cha t ci tri,

Ho quang ngi c sng ngi hay khng ?

Thy chng nhng git mu hng

Ca ngi v ti vo trong hung thn ?

Nghip oan ma qu khn phn

Cng gy cng vng vo thn a y !

Thin vng bit r duyn ny,Xin mau bo v vua dy thin tm !...

(N. . thot dch theo Ja(taka s 347)


44/56

Thch nghe nhng li cu cu y, lin lp tc hin xung th gian,nh ui hung thn chy mt, ri cu mng v vua nhn t, em li nimtin bnh an, v s vui mng cho ton th hong cung.

V sau ny, vua tri Thch chnh l A-nu-lu-, v v vua nhn tb nn cng Hong hu, chnh l c Thi t S-t-ta v Cng cha Da-du--la (Yasodhara().

Mt khc, tin thn A-nu-lu- ti sanh lm Thch khng nhngch cu mng c B-tt (l tin thn Thi t S-t-ta) nhiu ln, m ngcn che ch thanh danh, hay xut hin a c B-tt vt qua nhng honcnh him ngho, khng bit bao nhiu ln na.

Ngoi ra, trong mt s trng hp, Thch (tin thn A-nu-lu-)cn mun kch thch c B-tt (tin thn Pht Thch Ca), v ny tinh tntrau gii c hnh gii thot hn ln. Chng hn nh trong Tc Sanh Truyncui cng, Thch ha thn thnh mt ng B-la-mn gi yu, hixin ngi v ca c B-tt, hu th thch hnh b th Ba-la-mt ca v ny.(theo Jtaka s 547).

Ri trong mt hon cnh khc, Thch th lng quyt tm b thBa-la-mt (Paramita() ca c B-tt, bng cch hi xin i mt ca ng(theo Jtaka s 499).

Cn th hnh kin nhn v ha du, Thch bu nhc, ch bai sxu x ca c B-tt khi kip n B-tt sanh ra khng c p trai cholm. Trc s ch xu, bu nhc y, c B-tt n ha tr li rng :

Ti s d chu qu bt hnh ny l v trong kip trc ti ti tmlm nhiu iu c c ! Nhng trong kip ny, ti ang tinh tn trau giithn, khu, , cng nh khuyn khch, khen ngi mi ngi xung quanh lmnh ti, kip sau khi b nhiu qu kh.

K , Thch bo vi c B-tt rng : ng mun ban cho c B-tt mt iu c; th c B-tt lp tc xin c gii thot khi cc tt xunh c tm, th ght, tham lam v khao kht. Xa hn na, c B-tt (tinthn Pht) cn tm nguyn ng bao gi lm hi ai, v Ngi t ging giirng :


45/56

Tt c nhng iu mong c y, nu thnh tu l do cng hnh vthin nghip ca mt ngi thanh tnh to, ch khng phi c mt vuatri no c th ban cho c (theo Jtaka 440 : Tc Sanh Truyn s 440).

Ring trong hai Tc Sanh Truyn s 429 v 430, th Thch thtnh a chung i sng m bc ca c B-tt.

Nhm thut s tip theo k chuyn vua Thch mi c B-tt ln citri chng kin nhng khung cnh k diu, huyn b trn Thin gii. Loithut s ny c m t tng trng trong cu chuyn nhc s thi tiutn Guttila ri, xin khi di dng y (theo Jtaka s 243).

Ring hai Tc Sanh Truyn cc s 541 v 494, tin thn c Pht sanh lm hai v vua nhn t tn l Nimi v Sadhina, th tin thn A-nu-lu-

cng ti sanh hai ln lm Thch. V ng ( Thch) mi v dngthn thng a hai v vua sng theo phm hnh y ln ving ci tri.

By gi ni qua nhng tin kip A-nu-lu- ti sanh lm ngi, chngti xin chn nhng mu chuyn sau y :

Mt kip n, tin thn A-nu-lu- sanh lm quan T vn B-la-mntrong triu, c nh vua knh chung, v thng hi v nhng hnh ngli ch v cng bng m mt v minh vng nn phi hp cai tr ton dn

cho c hiu qu. Quan T vn thnh thc ni rng :

H thn khng th tr li cu hi y mt cch thng sut c. Nhngh thn ha s c gng tm ra mt ngi i tr, c th gip cho b h nhng kin chnh tr rt hay.

Ri ng i tm c B-tt (tin thn Pht) cu xin nhng php lnh trdn. (theo Tc Sanh Truyn s 515 : Jataka N. 515).

Cn khi tin thn A-nu-lu- sanh lm vin xa phu hong gia, mt lnv mun trnh trn ma to sp xung, xa phu dng cy nhn hc vohng nga, thc chng chy tht nhanh. V sau, mi khi i ngang quach y, hai con tun m t ng chy thc mng, in tung hong s mt cig lm cho chng au ing bn hng.


46/56

Hiu c nguyn nhn gy ra kinh hong cho hai con nga qu, lunlun tn lc chy theo lnh ca mnh, vin xa phu bt u hi hn, t trch khng hnh ng ng theo tinh thn ca k k m. (theo Jtaka s 276).

Nhiu sc thi ni bt v nhiu t liu khc nhau, trong ton th TcSanh Truyn ni v tin thn A-nu-lu-, cho chng ta thy mt sim quy np : l c tnh, l ngh lc, v cc kha cnh tm l chnthnh ca tin thn ng, lc no cng lo lm trn bn phn, duy tr s bnhan, v bit tm ra nguyn nhn au kh ca k khc, k t c th sa li,hay chia s ni kh vi i tng. Cc c tnh v ngh lc y cng chngminh rng : S thun thc trong thin nh, cng vi s chng c Thngtha trong cc loi thn thng ca Thin Tng A-nu-lu-, vn bt ngunt nhng cng phu, hay nhng kinh nghim qua trong qu kh, nht l

trong cc tin kip sanh lm vua tri Thch, hay vua ngi, m c gngi vi tin thn Pht (B-tt).

----o0o---

VIII- A NU LU SAU KHI PHT NHP DITTheo Kinh i Nit Bn, trong b Trng A Hm s 16

(Maha( Parinibba(na Sutta - D(gha Nikay(a N. 16) th Thnh Tng A-nu-lu- c mt bn cnh Bn S, lc c Pht nhp Nit-bn.

Khi y, ng Ton gic bit r s sp la b nhc thn ny, Ngi bnnhp nh vi diu vo cc bc thin, nht l cc bc thin Hu sc v V sc.Ri Pht an tr vo trong mt i Thin php, tn gi l Dit th tngnh (Ting Pa(li gi l Sanna( Vedaniya Nirodha)...

Sa-mn hu Pht l Tn gi A-nan- ang bun ru, cht quay hiThin Tng A-nu-lu- rng :

Bch s huynh ! c Th Tn nhp Nit-bn cha ?, th c ng

tr li : Ny A-nan- ! S huynh nhp nh v dng Thin nhn theo di

tm Pht th c bit Thn quang ca c Bn S ang an tr trong V scthin, bc Dit th tng nh.


47/56

Knh bch s huynh ! S huynh bit r c Bn S vin tch, din tinnh th no, xin s huynh t bi thng bo cho.

Ny hin A-nan- ! theo di Thn quang ca c Th Tn, thuynh phi nhp ht thin Hu sc (Rpa( Jha(na) n thin V sc(Aru(pa Jha(na), v trng thi Pht tch dit khng nm trong phm tr Ngimun sng hay mun cht, m s nhm mt k diu y hon ton nmtrong din tin t nhin ca thn nghip cui cng, trc khi Pht tr thnhv sanh bt t ! Ngha l Pht khng chi b xc thn ny, nu nhng t boca s sng cn hot ng, ng thi Ngi cng khng mc dnh, bm vuvo s sng hu hn, ph du, v xoay vn y. Ngi an tr cc bc thin,theo th t t thp n cao (S thin ln T thin), ri t cao n thp (Tthin tr li S thin). Ht ln n xung v ht xung li ln nh vy, ct gi cho nhc thn c qun bnh, va ch cho nhng t bo cui cngch trng s sng, chm dt hot ng.

V xuyn qua s thng bo tng giy pht y ca A-nu-lu-, mnhng t c mt bn cnh nhc thn ng Ton gic bit c khi noc Pht thc s vin tch.

Lc c Th Tn x bo thn, vnh vin an ngh Nit-bn, th tri PhmThin (Brahma() v Thch (Sakka), ch t ci tri th ba mi ba, ngthanh cng dng qu gii thot ca bc Thin Nhn S, bng nhng cu

k, ni ln lut V thng, bt di bt dch nh sau :

T sanh l lut V thng,

C sanh, t t, tri ngi khng qua.

Ri ngi th ba tn dng s nhp Nit-bn linh diu ca c Pht lA-nu-lu-. ng ng khu ngm my cu k rng :

Cao thng thay l gi nhp dit,

ng T bi thanh khit khn lng.

Bun, vui, sanh, t... khng cn,

Vt ra tam gii, mi phng Nit-bn.


48/56

Tuy nhin, nhng phm Tng, v mt s Thnh nhn bc thp (cn tisanh li ti a by ln na), v lng ngng m c Pht cn chng trng buc, nn h bun kh khc than thm thit. Nht l khi h nghe ThinTng A-nu-lu- chnh thc cng b s vin tch ca c Pht.

Trc hon cnh nh vy, Thnh Tng A-nu-lu- lin khuyn giih. V bng tm t bi, ng lm gim lng phin mun ca cc ng o

bng cch li ko h ch n s c mt (nhng mt phm khng nhnthy) ca rt nhiu Thin chng ti l bi nhc thn c Pht ln cui cng.A-nu-lu- ni :

Ny ch huynh ! Cc Thin chng cng ang bun ru, au xt,tic thng, chng khc no nhng phm nhn, khi va mt mt v Pht.

Nhng hi ch Sa-mn huynh ! Lc c Bn S cn sng, Ngi chng dy cho chng ta php V thng gy ra kh no l g ? V gi y

php y ang c chng nghim trc mt qu v, ti sao qu v khngnh li li Bn S bnh tm nim tng n c ca bc Gii thot ?

Tip theo, Thnh Tng A-nu-lu- v Tn gi A-nan- thc trnm hm y cung hu nhc thn c Pht. Sng hm sau, A-nu-lu-

bn yu cu A-nan- i cng b tin c Th Tn nhp Nit-bn n chPht t trong cc lng ln cn, nht l trong thnh ph Kusina(ra(.

Th l hu ht dn chng a phng, k c nhng ngi cha thmnhun Pht gio, ch cm kch c hnh ca ng Gii thot m thi, tng tp hp, ri dng ln mt l i, v mt gin ha v cng trang nghimlng ly, bng nhng loi g qu v trm hng, c hnh l Tr t cPht.

C mt iu l l khi tm ngi thanh nin lc lng, ng lot nngnhc thn c Pht t ln gin ha, th h d rng sc n u cng khnglm c. Bt cht h rng mnh kinh cm, v lp tc n hi Thnh Tng

A-nu-lu-, v sao nhc thn ca c Th Tn li c mt trng lng llng nh vy. A-nu-lu- vn bit r l do, bn ni cho h bit rng cchng Thin chng c mun cho cuc l ha tng c thc hin di mtth t khc. Ngha l qua trung gian ca Thnh Tng A-nu-lu-, chThin ngh vi ton th Tng v tn c mt, mt nghi thc l Tr tng theo nguyn vng ca cc v vua tri.


49/56

Kinh chp : Khi ch Thin vng cu nguyn xong, th nhc thn cac Pht bng tr thnh nh nhng v cng. Mi ngi ch cn mt ngntay ln kim quan... l thn Pht cng vi mi vt che ch t ng nng lncao, v di chuyn an nga ngay ngn ti trung tm gin ha.

Nu v pha Thin chng, A-nu-lu- t ng tip xc vi htrong sut cuc l Tr t, th v pha phm nhn, Tn gi A-nan- cng lovic n c, c vn dn lng, nhng vt liu cng dng, thiu t nhcthn c Pht, c h chn la tinh khit, k cng hn. Ni vn tt l haiv Sa-mn huynh ny, mi ngi trch nhim mt cnh gii : Thin TngA-nu-lu- giao cm, nghinh n cc hng Thin chng, v Tn gi A-nan- tip xc vi cng ng phm nhn (theo Trng A Hm s 16 :

Dgha Nikya N. 16).

Sau l Tr t, ha tng nhc thn ng Gii thot, di s ch ta ca nht t Pht, tc Thnh Tng i Ca-dip (Maha( Kassapa), A-nu-lu- tuy a v mt thnh Bt lai A-la-hn, v cng l thn nhn gn nhtca Pht T, nhng ngi khng t nhn mnh vai tr tha k Bn S,lnh o Tng-gi. Bi v khi sanh tin, c Th Tn khng di chc mtgio quyn n t no ht.

(Qu o hu no mun bit do k duyn chi, Trng lo i Ca-dip n ng lc vo gi cht, ch ta l Tr t nhc thn c Pht, xin

hy c cun Gng Lnh Thnh i Ca Dip, c dch ra Vit ng vn tng.)

Ngay nh Thnh Tng i Ca-dip l v Thng th c nhiu phmhnh ging c Pht nht, v ng cn c ton th Tng chng, cng nhtn hin din, ng tm suy tn ln ngi v chng mn, thay Phthng dn Tng chng, m ngi cng thanh tnh t chi, hung chi l A-nu-lu-. Bi ct li Pht gio l lm cho ngi Pht t phi c lp, tmnh hng dn ly mnh, i theo nh sng gii thot ca bc Ton gic,

ch khng cn mt gio nhim no iu khin c. ( ni khng trng chtha lc).

Tuy nhin, Trng lo i Ca-dip cng khng phi khng thc ctrch nhim v cng quan trng ca mnh trong thi hu Pht. Nn vachng minh xong l phn phi X li Pht cho cc hng vua cha xy thp


50/56

tn th, ngi lin di gt hng v pha Vng X thnh, khi xng triutp i hi nm trm Thnh nhn Bt lai (A-la-hn), nhc li tt cnhng li Pht dy, hu lu truyn phc m n cc i sau. V l cuckt tp Kinh in Pht gio ln th nht.

Sch chp : Tn gi A-nan- (i t hu cn Pht cho n giy phtcui cng) lc y cha c qu A-la-hn, c th b i hi khng mi d,nn Thnh Tng A-nu-lu- thc gic ng hy tinh tn vt bc, mau hi nhp vo Thnh gii Bt lai, mi tham gia ng gp cuc kt tpPht ngn c.

Kt qu, ch trong vng mt thi gian ngn, Tn gi A-nan-, vi squyt tm tinh tn, dit tn tham sn si phin no, c qu A-la-hn ridng thn thng nng vo mt tia sng, bay vo tham d hi ngh, trc shoan h, tn dng ca bn trm chn mi chn v Thnh nhn A-la-hn.

Din tin cuc kt tp Kinh in Pht gio ln th nht, di s ch taca Thnh Tng i Ca-dip, c th trnh by tm tt nh sau :

1- Tn gi A-nan- tng li tt c nhng bi php di ngn khc nhau, loi ch khuyn thin v phn tch, ri sau ghi chp, kt tp thnhmt r, gi l Tng Kinh (Sutta Pitaka).

2. Thnh Tng Upa(li thut ht nhng iu Lut, v in tch m cTh Tn cn c vo , ch ra cc phn gii cm (nh T-kheo gii,Sa-di gii, T-kheo-ni gii, Sa-di-ni gii cho cc bc xut gia, v Thp gii,Bt gii hay Ng gii cho nhng hng C s. Ton th lut cm c kt tpchp li thnh mt r, gi l Tng Lut (Vinaya Pitaka).

Trong k kt tp Kinh in Pht gio ln th nht ny, nm trm v A-la-hn ch thut li nguyn vn li Pht ni, ri lp thnh hai Tng l TngKinh v Tng Lut m thi ! Ring Tng Lun (Abhidhamma Pitaka) v

sau xut hin, l nh cc cuc kt tp Kinh in Pht gio ni tip, phntch v xp loi nhng Pht ngn trong Tng Kinh ra thnh hai phn : Phnth nht nng vn khuyn thin, c tip tc gi l Tng Kinh (SuttaPitaka). Cn phn th hai dnh phn tch tm thc, c gi l Tng ViDiu Php (Abhidhamma Pitaka), hay cn gi l Tng Lun.


51/56

T , chng ta c th nhn thy rng : Thnh Tng A-nu-lu- tbi khuyn khch v tip v s ca ng (m ch Tn gi A-nan-), ngaysau khi c Th Tn tch dit, a v Sa-mn ny vo Thnh gii giithot, chm dt vng sanh t lun hi.

V Pht gio c kt tp thnh Tam tng Kinh in c h thng , lu truyn cho n ngy nay, xuyn qua hn hai mi lm th k, v s cntip tc lu truyn, gieo phc lnh cho chng sanh, nhn loi, mi n thimt php, sau nm ngn nm.

Theo Kinh Trng A Hm th trong i hi kt tp Kinh in Pht gioln th nht y, Thnh Tng A-nu-lu- hp tc mt cch tch cc vis l Tn gi A-nan-, thut li ton th b Kinh Tng Chi A Hm(Anguttara Nika(ya).

Sau cng, lin quan n s vin tch ca A-nu-lu-, chng ti khngtm thy mt ch no trong in tch Pht gio, ni r tui th, ngy gi va im nhm mt chnh xc ca v Thnh Tng ny, ngoi tr nhng cukt thc mt lot hai chc bi k, do chnh A-nu-lu- tht ra. Nhng cukt thc cc k ngn y, c v gin tip ni v ni nhp dit ca ng. Chngti xin mn php phng dch ra vn vn Vit ng, cng hin ch v Phtt xa gn, vi bi k ngn y nh sau :

Nim tin Pht, bn Tng khng lay chuyn,

V Pht ngn cng thc hin chu ton

Ci ng lm ngi, tri, th... khng cn.

Vng sanh t trn kip ny l ht.

*

Vn V-l (1) min Va-chn (2) s cht,

Xc thn ny tr ct bi, thi gian...

Di bng tre xanh, ni nhp Nit-bn.

Sch phin no, y tn cng gii that.


52/56

(Theo hai Tn Tc K Ngn s

918, 919 : Theraga(tha( N. 918-919)

Hai a danh V-l(1) v Va-chn(2) trn y do dch gi mo

mui Vit ha do hai t ng Pli l Veluva v Vajjian d din t raK Ngn. V li, khi y c ni bi k sau cng ny (do chnh Thnh Tng A-nu-lu- ni, th ng nhp dit trong vn Veluva, thuc x Vajjian .

Ngy nay, nu chng ta nhn vn theo kha cnh lch s a phngv so snh cch thc t chc x hi thi c n , th vng Vajjian ni trnl ni ngy xa pht xut nn Cng ha u tin trn th gii. V thu ylnh th ny c qun tr bi mt Hi ng B lo, do ton dn bu,di s ch ta ca mt nin trng, ch quc gia khng c cai tr bi

mt tiu vng nh nhng ni khc.

V vi tm lng chn thnh ngng m v Thnh Tng c THINNHN THNG siu ng, c trong cc hng cao i Thanh-vn, tca c Pht, dch gi xin kt thc tp A-nu-lu- c o ny.

Dch xong ti Paris

Ngy 17 thng 12 nm 1993

NGUYN IU

---o0o---

Bi th

CNG DNG THNH ANURUDDHA

(A NU LU )

Thin tm nh , thn nh ni

Ni, khn lay gia gi ngn

Thnh nh c ri, thng tt c

Lun hi dt nghip kh lang thang.


53/56

*

Nhiu kip Ngi lm vua Thin gii

Lm khi vng tc ci trn gian

Hnh phc cng tng hn x hi

Nhng Ngi khng nhim tt tham, sn.

*

i sng cui cng nh hng thng

Hnh theo gng Pht, nh tm thn

nh sng B- t v lng

Bng ln vt ht bng v minh.

*

Ngi nhp vo trong Thnh gii

Nhn cn c chng mt thn thng

Ba ci, su ng tm ch gi

Hin ngay trc mt, diu v cng !

*

Tui th ht ri, Ngi vin tch

Trong vn tre mt, l mng lung

Thn nhn Nit-bn l ngc bch

a Ngi ra khi kh xoay vng.

*


54/56

t gi y lng thanh tnh

Cng dng Thin Thnh tnh nh khng

Ngi l Sen qua s tch

Hng thm cn khp ci v cng.

(Nguyn iu cn )

---o0o---Ht


55/56


56/56

cuoc doi ton gia a nau lau da - nguyen dieu dich

Documents