ЭРХ ЗҮЙН ОНОЛ

1. Эрх зүй нь позитив онолын хувьд a. эрх зүйн хэм хэмжээтэй давхцсан ойлголт c. эрх зүйн хэм хэмжээнээс явцуу ойлголт2. Эрх зүй нь жам ёсны эрхийн онолын хувьдa. эрх зүйн хэм хэмжээнд үндэслэсэн ойлголтb. эрх зүйн хэм хэмжээг үндэслэх ойлголтc. эдгээрийн аль нь ч биш3. Субъектив эрхa. эрх зүйн хэм хэмжээндb. эрх зүйн үзэл баримтлалдc. эрх зүйн мөн чанартd. эрх зүйн хэрэгжилтэд илүү хамаатай ойлголт4. Объектив эрх a. эрх зүйн хэм хэмжээндb. эрх зүйн үзэл баримтлалдc. эрх зүйн мөн чанартd. эрх зүйн хэрэгжилтэд илүү хамаатай ойлголт5. Эрх зүйн мөн чанар эрх зүйт төрийн онол ёсоорa. жам ёсны байдалb. захиргааны албадлагаc. төрийн хүлээн зөвшөөрөлd. шүүхийн хэрэглээгээр илэрхийлэгдэнэ6. Эрх зүйн мөн чанар a. заавал биелэгдэх шинжээр b. эрх зүйт төрийн зарчмуудаар c. төрийн хөгжлийн түвшингээрd. эрх зүйн уламжлалт байдлаар гол нь тодорхойлогдоно7. Эрх зүйн мөн чанар төрийн хүсэл зоригоор тодорхойлогдоно гэж үздэг онолa. материалист онол b. нормативист онол c. зүй ёсны процедурын онолd. хууль тогтоох онол8. Үүсмэл эрх зүйн хэлбэршлийг бий болгох арга зам (Монголын хувьд)a. заншлын эрх зүй b. хууль тогтоогчийн эрх зүй c. шүүхийн эрх зүй9. Социалист эрх зүйн мөн чанарыг "бутач охин" гэж тодорхойлдог онолa. Америкийн онолb. Францын онолc. Германы онол10. "Хууль тогтоомж" гэсэн ойлголт нь багтаамжаарааa. парламентаас баталсан эрх зүйн баримт бичгийн хүрээндb. шүүхэд хэрэглэгддэг эх сурвалжийн хүрээндc. хууль тогтоох болон гүйцэтгэх, шүүх эрх мэдлээс гаргаж буй бүх

1

баримт бичгийн хувьдd. хууль тогтоох болон гүйцэтгэх эрх мэдлийн баримт бичгүүдийн хувьд ойлгогдоно11. Суурь хэм хэмжээ гэдэгт (үл хамаарахыг ол)a. иргэний үндсэн эрх b. эрх мэдэл хуваарилах зарчимc. Үндсэн хуулийн дархлаа, хамгаалал d. ардчиллын үндсэн хэм хэмжээe. эдгээрийн аль нь ч биш12. Засгийн бүх эрх ард түмний мэдэлд байна гэх зарчим ньa. ардчиллын онолb. нийгмийн гэрээний онолc. эрх зүйт төрийн онолd. хууль тогтоох онолд үндэслэгдсэн байдаг13. Дараахь эрх зүйн салбаруудын алинд нь төсөөтэй хэрэглэх зарчмыг хэрэглэж болох вэ?a. процессын эрх зүйдb. материаллаг эрх зүйдc. нийтийн эрх зүйдd. хувийн эрх зүйд14. Хүн бүр эрх зүйн этгээд байна гэх зарчим нь a. шударга ёсны зарчимb. тэгш эрхийн зарчимc. ардчилсан ёсны зарчимd. хууль дээдлэх зарчимe. эв нэгдлийг хангах зарчим15. Эрх зүйт төрийн хэлбэрийн тал (идеал)-д хамаарах зарчим a. хууль хараат бус, бие даасан шүүхэд хэрэглэгддэг байхb. хууль эрх мэдлийг хуваарилаж, хязгаарласан байхc. хууль хүний эрхэд үндэслэгдэж, түүгээр тайлбарлагддаг байхd. хуулийн тогтолцоонд Үндсэн хууль дээдлэгддэг байхe. хууль урьдчилан таагдахуйц тогтвортой, тодорхой байх16. Эрх зүйт төрийн агуулгын (идеал)-д хамаарах зарчим a. хууль түгээмэл шинжтэй байхb. хууль тодорхой бичилттэй байхc. хууль хүний эрхэд үндэслэгдсэн байхd. хууль нээлттэй, ил байхe. хууль өөр хоорондоо зөрчилдөөнгүй байх17. Шүүх эрх мэдлийг гагцхүү шүүх хэрэгжүүлнэ гэсэн зарчим a. үйл ажиллагааны зарчимb. чиг үүргийн зарчимc. бүтцийн зарчим18. Шүүн таслах үйл ажиллагааг шүүхээс гадуур явуулахыг хориглоно гэсэн зарчим a. үйл ажиллагааны зарчимb. чиг үүргийн зарчимc. бүтцийн зарчим19. Шударга шүүх нь a. хууль ёсны шүүх гэсэн ойлголттой адил

2

b. хууль ёсны шүүх гэсэн ойлголтоос ялгаатай c. зөв хариулт алга байна20. Шударгаар шүүлгэх эрх a. үйл ажиллагааны агуулгатай b. бүтцийн агуулгатай c. чиг үүргийн агуулгатай21. Шүүхийн сэтгэлгээний тогтолцоо нь индуктив байдаг эрх зүйн тогтолцооa. Социалист эрх зүйн бүлb. Иргэнлэг эрх зүйн бүлc. Нийтлэг эрх зүйн бүл22. Шүүгч гагцхүү хуульд захирагдах гэх зарчим a. шүүхэд хэрэглэх эх сурвалжид хамаатай зарчим b. шүүн таслах үйл ажиллагаанд хамаатай зарчимc. эдгээрт хоёланд нь хамаатай зарчим23. Хууль дээдлэх зарчим a. иргэнд илүү хамаатай b. төрд илүү хамаатайc. эдгээрт адил хамаатай24. Эрх зүйт төрийн зарчмаар шалгуур хийвэл эрх зүйн тогтолцоог a. өрнийн ба хуурмаг өрнийн, өрнийн бусb. нийтлэг, иргэнлэг, социалистc. шашинт, шашинт бусd. уламжлалт, улс төржсөн, мэрэгшсэн гэж ангилна25. Үндсэн хуулийн зарчим бүрэлдэн хөгжихөд нөлөөлсөн онолууд (үл хамаарахыг ол)a. жам ёсны эрхийн онолb. иерархи онолc. эрх мэдэл хуваарилах онолd. нийгмийн гэрээний онолe. зөв хариулт алга байна26. Нийгмийн хамгааллын тогтолцоо нь эрх зүйн аль зарчмыг хэрэгжүүлэхэд чиглэгддэг вэ?a. шударга ёсны зарчимb. ардчилсан зарчимc. тэгш эрхийн зарчимd. хүмүүнлэг зарчим27. Олонхоороо шийдвэрлэж, цөөнхийг хамгаалах зарчим нь a. шударга ёсны зарчимb. ардчилсан зарчимc. тэгш эрхийн зарчим28. Нэгэн удаа Иракын удирдагч асан Садам Хуссейн “Би Иракт шинэ Үндсэн хууль тогтооно” гэж зарласан гэдэг. Энэ нь эрх зүйг өөрийг нь бүтээж байдаг ямар зарчмыг зөрчсөн бэ?a. Эрх зүйн эх сурвалжууд нь бие биенээ шатлан захирдаг байхb. Нийтлэг байхc. Ухаалаг (рационал) байхd. Тодорхой байх29. Монгол Улсын Иргэнд Газар Өмчлүүлэх тухай хуулийн 5.1.4-т

3

“иргэн, түүний гэр бүлийн гишүүн-Монгол Улсын иргэнд дундаа хамтран өмчлөх хэлбэрээр гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар газрыг нэг удаа үнэгүй өмчлүүлнэ” гэж заасан. Өөрөөр хэлбэр, гэр бүл болоогүй Монгол улсын иргэн ийм эрх эдлэх боломжгүй гэсэн үг. Энэ нь эрх зүйн ямар зарчмыг зөрчсөн бэ?a. Эрх зүйн эх сурвалжууд нь бие биенээ шатлан захирдаг байхb. Нийтлэг байхc. Ухаалаг (рационал) байхd. Тодорхой байх30. Шүүгч шийдвэрийнхээ үндэслэлийг хангалттай гаргаагүй буюу үндэслэгээ нь тодорхой бус байгаа бол энэ нь эрх зүйн ямар зарчмыг зөрчсөн бэ?a. Нийтэд зарлагдсан байхb. Нийтлэг байхc. Ухаалаг байхd. Эрх зүйн эх сурвалжууд нь бие биенээ шатлан захирдаг байхe. Тодорхой байх31. Эрх зүй, төрийн онолыг эрх зүйн сургалтад суурь хичээл байдлаар чухалчилан авч үздэг сургалтын уламжлал аль үндэсний эрх зүйгээс үүсэлтэй вэ?a. Германы эрх зүй b. Английн эрх зүйc. Оросын эрх зүйd. Америкийн эрх зүйe. Францын эрх зүй 32. Эрх зүйн хэм хэмжээний төрөл (үл хамаарахыг ол)a. эрх олгосон хэм хэмжээb. үүрэг болгосон хэм хэмжээc. хууль бус үйлдэлd. хориглосон хэм хэмжээ33. Эрх зүйн хэм хэмжээний үндсэн шинжa. Нийтлэг нөхцлөөр илэрнэb. Дахин давтагдах шинжтэйc. Зайлшгүй шинжтэйd. Дээрхи бүгд зөв34. Эрх зүйн хэм хэмжээг зохицуулах шинжээр ньa. Зохицуулах ба хамгаалахb. Хамгаалах ба бэхжүүлэх c. Императив ба диспозитивd. Ерөнхий ба тусгай 35. Зохицуулах хэм хэмжээ a. Төрийн албадлага хэрэглэх нөхцлийг заадагb. Тодорхой төрлийн зан үйлийг хязгаарладагc. Субъектив эрх, хууль зүйн үүрэг үүсэх үндсэн нөхцлийг тусгадагd. Эерэг агуулгатай үйлдэл хийхийг зөвшөөрдөг36. Иргэд шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрх ньa. Зохицуулах хэм хэмжээb. Хамгаалах хэм хэмжээc. Хориглосон хэм хэмжээ

4

d. Эрх олгосон хэм хэмжээe. Үүрэг болгосон хэм хэмжээ37. Төрийн нууцыг задруулахгүй байх ньa. Императив хэм хэмжээb. Диспозитив хэм хэмжээc. Хориглосон хэм хэмжээd. Нөхөн сэргээх хэм хэмжээ38. Эрх зүйн хэм хэмжээ ньa. Тодорхой бус хүрээний этгээдэд үйлчлэх нийтлэг дүрэм журам b. Эрх зүйн эх сурвалжид илэрхийлэгдсэн зан үйлийн журамc. Нийтээр заавал дагаж мөрдөх зан үйлийн журамd. Эрх зүйн номлолe. Шүүхийн шийдвэр39. Императив хэм хэмжээ нь (үл хамаарахыг ол)a. Ямар нэг сонголгүйгээр томъёологдсонb. Субъектийн санаа зоригоос үл хамааралтайc. Субъектийн чөлөөт хүсэл зоригт тулгуурладагd. Гэрээний эрх зүйд хамаарна40. Гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд ял оногдуулах ньa. Дефинитив хэм хэмжээb. Нөхөн сэргээх хэм хэмжээc. Хамгаалах хэм хэмжээd. Зохицуулах хэм хэмжээe. Декларатив хэм хэмжээ41. Орон сууцны хөлс төлөх ньa. Декларатив хэм хэмжээb. Оператив хэм хэмжээc. Зөвшөөрсөн хэм хэмжээd. Үүрэг болгосон хэм хэмжээe. Хамгаалах хэм хэмжээ42. Эрх зүйн актын үйлчлэлийн эхлэл, төгсгөлийг зааж өгсөн ньa. Дефинитив хэм хэмжээb. Оператив хэм хэмжээc. Императив хэм хэмжээd. Диспозитив хэм хэмжээe. Нөхөн сэргээх хэм хэмжээ43. Эрх, үүрэг үүсэх нөхцөл заасан хэсэгa. Сонгох диспозицb. Харьцангуй тодорхой санкциc. Гипотезd. Диспозицe. Санкци44. Эрх, үүргийг заасан хэсэгa. Нийлмэл гипотезb. Сонгох санкциc. Диспозицd. Санкциe. Гипотез45. Шийтгэл, хариуцлага заасан хэсэг

5

a. Санкциb. Диспозицc. Гипотезd. Иш татсан диспозиц46. Зохицуулах хэм хэмжээнд гол төлөвa. Гипотез болон санкци хамаарнаb. Диспозиц болон санкци байнаc. Гипотез болон диспозиц агуулагданаd. Дээрхи бүгд зөвe. Зөв хариулт алга байна47. Хамгаалах хэм хэмжээ нь гол төлөвa. Гипотез болон санкцаас бүтдэгb. Диспизиц болон санкцийг агуулдагc. Гипотез болон диспозиц байдагd. Зөвхөн санкцаас хамаарна48. Дадал зуршил ба хэм хэмжээний гол ялгаа (үл хамаарахыг ол)a. Дахин давтагдах шинжтэйb. Хүмүүсийн зан үйлийг журамладагc. Үүрэгжсэн байдлыг шаарддагd. Зайлшгүй шинжтэй49. “Ёс суртахууны хэм хэмжээ”, “Эрх зүйн хэм хэмжээ” гэсэн ойлголтa. Агуулга, багтаамжийн хувьд адилb. Ёс суртахууны хэм хэмжээ нь өргөн хүрээтэйc. Эрх зүйн хэм хэмжээ нь өргөн хүрээтэйd. Үнэлэмжээс хамаарна 50. Эрх зүйн хэм хэмжээний гадаад хэлбэр нь (үл хамаарахыг ол)a. Үндсэн хуульb. Олон улсын гэрээc. Хэм хэмжээ тогтоосон актd. Эрх зүйн номлолe. Библи51. Диспозицийг зан үйлийг илэрхийлсэн байдлаар нь (үл хамаарахыг ол)a. Шууд, иш татсан, бланкетb. Эрх олгосон, үүрэг хүлээлгэсэн, хориглосонc. Сонгох, иш татсан, бланкетd. Туйлын, харьцангуй, тусгай52. Үндсэн хууль ньa. юунд ч үл хязгаарлагдана.b. хууль тогтоомжийг хязгаарладаг.c. өөрийгөө хязгаарладаг.d. удирдагчийн хүсэл зоригоос хамааралтай. 53. Ухаалаг (рационал) биш хууль байж болох уу?a. Болноb. Болохгүйc. Ямар ч байж болно54. Эрх зүйн агуулгын эх сурвалж (үл хамаарахыг ол)a. Нийгмийн харилцааг зохицуулах болсон улс төр, эдийн засаг, техник

6

технологийн дэвшил зэрэг бусад хүчин зүйлсb. Эрх зүйн үзэл номлол, сургаал c. Эрх зүйн хэм хэмжээг бэхжүүлэх, өөрчлөх, хүчингүй болгох албан ёсны хэлбэрd. Эрх зүйн хэмжээний илрэх гадаад хэлбэр e. Эрх зүйн маргааныг шийдвэрлэхэд хэрэглэж буй зарчмууд f. Хууль цаазын түүхэн эх сурвалжууд (Их засаг, Хутагтай сэцэн хунтайжийн шашны цааз, Монгол-Ойрдын их цааз, Халх журам) 55. Монгол Улсын эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан “Компьютерийн мэдээллийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг”-ийн агуулгын эх сурвалжийг ол. a. Үндсэн хууль b. Эрүүгийн хууль c. Мэдээлэл технологийн дэвшил d. Гэм буруугийн объектив тал e. Гэм буруугийн субъектив тал56. Эрх зүйн хэлбэрийн эх сурвалжa. Эрх зүйн эх сурвалжийн илрэх гадаад хэлбэр b. Эрх зүйн эх сурвалжийг илэрхийлэх буюу бэхжүүлэх албан ёсны хэлбэрc. Эрх зүйн маргааныг шийдвэрлэхэд хэрэглэж буй хэм хэмжээний зарчмуудd. Хэм хэмжээ тогтоосон эрх зүйн акт e. Шүүхийн хэвшүүлэн тогтоох хэм хэмжээ 57. Хууль тогтоох үйл ажиллагааны үр дүндa. Эрх зүйн хэм хэмжээ тогтоосон акт b. Эрх зүйн номлолc. Эрх зүйн заншил d. Шүүхийн хэвшүүлэлтe. Эрх зүй 58. Хууль (lex)a. Шударга ёсны хэмжүүрb. Нийгмийн харилцааг хамгаалах хэрэгсэл c. Ард түмний хүсэл зориг d. Жам ёсны тусгалe. Хүний эрх, эрх чөлөөний баталгаа f. Зан үйлийн боломж59. Хууль зүйн хүчин чадлаар нь a. Органик хуульb. Үндсэн хуульc. Төрөлжсөн хууль d. Хууль цааз e. Бусад хууль 60. Хуульд тавих үндсэн шаардлагаa. Агуулга, хэлбэрийн хувьд боловсронгуй байхb. Шударга ёсны хэмжүүр байхc. Нийгмийн харилцааг төрөлжүүлэн зохицуулах d. Нийгмийн үндсэн асуудлыг зохицуулах e. Хариуцлага тодорхой байх

7

61. Кодексa. Төрлийн буюу ойролцоо шинжтэй нийгмийн харилцааг зохицуулж буй эрх зүйн хэм хэмжээнүүдийг нэгтгэн системчилсэн хуульчилсан актb. Нийгмийн харилцааг зохицуулах үндсэн шинжтэй бүлэг хэм хэмжээнүүдийг нэгтгэн системчилсэн акт c. Эрх зүйн хэм хэмжээнүүдийг нэгтгэн системчилсэн хуульчилсан акт62. Кодексын шинж (үл хамаарахыг ол)a. Кодексоор зохицуулагдаж байгаа зүйлүүд нь бусад хуулиудтай адил тэгш байна. (иргэний хууль нь бусад иргэний хууль тогтоомжтой адил тэгш байна)b. Бүлэг бүрийн логик уялдаа, харилцан хамаарал c. Кодексоор зохицуулах зүйлийн нэг бүрчилсэн шинжd. Хэрэглэх, хэрэгжүүлэхэд ойлгомжтой байхe. Албан ёсны шинж (Албан ёсны дагуу явагдсан хууль тогтоох процесс)63. Төрийн эрх зүйн заавал биелэгдэх эх сурвалж (Ром-Германы эрх зүйн бүлд) a. Үндсэн хууль b. Зан заншлын хэм хэмжээc. Хууль, хуульчилсан актd. Олон улсын гэрээe. Эртний номлол64. Захиргааны эрх зүйн эх сурвалжa. Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэр b. Засаг даргын удирдлага зохион байгуулалтын шинж бүхий захирамжc. Аж ахуйн нэгж байгууллагын захирлын тушаал d. Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглал e. Гадаад улсын захиргааны шүүхийн шийдвэр65. Эрүүгийн эрх зүйн эх сурвалж (үл хамаарахыг ол)a. Үндсэн хуульb. Нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн ёс суртахууны хэм хэмжээc. Хүний эрхийн олон улсын конвенцd. Эрүүгийн хууль e. Гадаад улсын эрүүгийн хууль 66. Эрх зүйн эх сурвалжийн бүлa. Англи-Америкийн эрх зүй b. Пост-Социалист улс орнуудын эрх зүйc. Ази дорно дахины эрх зүйd. Америк эрх зүйe. Дундад азийн эрх зүй67. Английн эрх зүйд заавал биелэгдэх эрх зүйн эх сурвалжa. Гадаад орнуудын хуульb. Оюун ухаан (reason, natural law)c. Номлолd. Вангийн дархан эрх ямбаe. Хуульчилсан актууд 68. Аливаа эрх зүйн бүлд эх сурвалжийг (үл хамаарахыг ол)a. Ёсчлон биелүүлэх эх сурвалжb. Нийтээр дагаж мөрдөх эх сурвалжc. Заавал биелэгдэх шинжгүй эх сурвалж

8

d. Нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн ёс суртахууны хэм хэмжээ буюу эх сурвалжe. Цөөнхөд хүлээн зөвшөөрөгдсөн эх сурвалж69. Ром Германы эрх зүйн бүлд заавал биелэгдэх эх сурвалжa. Каноны эрх зүй b. Гадаад орны хуульc. Хуульчилсан актууд d. Эртний зан заншил e. Номлол 70. Эрх зүйн акт (үл хамаарахыг ол)a. Үндсэн хууль b. Ерөнхийлөгчийн зарлигc. Засгийн газрын тогтоолd. Засаг даргын захирамжe. Төрөлжсөн хуулиуд 71. Англи-Америкийн эрх зүйд заавал биелэгдэх эх сурвалжa. Эрний номлолууд b. Гадаад орны шүүхийн шийдвэрүүдc. Олон улсын гэрээ d. Үндсэн хуульe. Оюун ухаан 72. Эрх зүйт хуулийн шинжa. Эрх зүйн шударга ёсны зарчимb. Эрх зүйн хувьд эрх тэгш чөлөөтэй байх зарчим c. Эрх чөлөөг түгээмэл тэгш хамгаалах зарчим d. Зохицуулалтын тэгш зарчим e. Зохицуулалтын захиран тушаах зарчим 73. Эрх зүйн бус акт a. Эрх зүйн үр дагавар үүсгэхгүй, харин ухуулсан, уриалсан, тайлбарлан таниулсан, мэдээлсэн, сануулсан, заавал биелэгдэх агуулгатай.b. Эрх зүйн үр дагавар үүсгэж, заавал биелэгдэх шинжийг агуулсанc. Эрх зүйн үр дагавар үүсгэхгүй, харин ухуулсан, уриалсан, тайлбарлан таниулсан, мэдээлсэн, сануулсан агуулгатай74. Эрх зүйн акт ангилах шалгуурa. Эрх зүйн салбараар b. Эрх зүйн үр дагавар, үр нөлөөгөөр c. Хариуцлагаар нь d. Батлан гаргаж буй субъектээр нь e. Хууль зүйн хүчин чадлаар нь 75. Эрх зүйн актад үл хамаарах a. Үндсэн хууль b. Засгийн газрын тогтоол c. Ерөнхийлөгчийн зарлиг d. Засаг даргын захирамжe. Ердийн хууль76. Монгол улсын эрх зүйн эх сурвалжийн эрэмбэ зөрчсөн эх сурвалжa. Үндсэн хууль b. Ерөнхийлөгчийн зарлиг

9

c. Засгийн газрын тогтоол d. Хууль e. Монгол улсын олон улсын гэрээ77. Орчин үеийн улс орнуудын эрх зүйн үндсэн эх сурвалж (үл хамаарахыг ол)a. Бүрэн эрх бүхий төрийн байгууллага, ард түмний санал, санал асуулгаар баталсан хууль b. Хэм хэмжээ тогтоосон эрх зүйн актc. Шүүхийн хэвшүүлэн тогтоох хэм хэмжээd. Шашны хэм хэмжээe. Заншил, эдийн засаг, төрийн амьдралын практикт буй болсон зуршил f. Олон улсын эрх зүйн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн зарчим, улс орнууд тогтоосон журмын дагуу соёрхон баталсан олон улсын гэрээ, пакт, конвенц78. Эрх зүйн харилцаа бол (үл хамаарахыг ол)a. Эрх зүйн хэм хэмжээгээр зохицуулагдаж буй харилцааb. Төрийн дээд албан тушаалтнуудын хоорондын харилцааc. Төрийн албадлагаар хамгаалагдсан харилцааd. Субъектив эрх ба хууль зүйн үүргийн нэгдэл79. Эрх зүйн харилцааг чиг үүргээр нь хэрхэн ангилах вэ?a. Удирдах ба зохицуулахb. Хамгаалах ба бэхжүүлэхc. Зохицуулах ба хамгаалахd. Журамлах ба хамгаалах80. Юуг шалгуур болгон эрх зүйн харилцааг харьцангуй ба туйлын гэж ангилдаг вэ?a. Зарчимb. Хэм хэмжээc. Объектd. Субъект81. Эрх зүйн харилцааны агуулга нь a. Гипотезид тусгалаа олноb. Диспозициор илэрнэc. Санкцид агуулагданаd. Төрөөс хамаарна82. Субъектив эрх бол:a. Гэрээнд заасан эрхb. Хуульд тусгагдсан эрхc. Үндсэн хуулиар баталгаажсан эрхd. Эрх зүйн харилцаанд оролцогчдын хууль зүйн боломжийн хэмжээ хязгаар83. Субъектив эрхийг хамгаалагч ньa. Төрb. Төрийн бус байгууллагаc. Хуульчидd. Улс төрчид84. Хууль зүйн үүрэг бол:a. Хууль зүйн фактад үндэслэгдэнэb. Зайлшгүй байх зан үйлийн хэмжээ хязгаар

10

c. Ёс зүйн хэм хэмжээгээр илэрнэ d. Эрх зүйн хэм хэмжээгээр тодорхойлогдоно 85. Монгол Улсын Үндсэн хуульд зааснаар “Хүн бүр”a. Хуулийн этгээд мөнb. Эрх зүйн харилцааны субъект болноc. Эрх зүйн этгээд мөн d. Бие хүн мөн86. “Эрх зүйн этгээд”, “Эрх зүйн харилцааны субъект” гэсэн ойлголтa. Агуулга, багтаамжийн хувь адилb. Эрх зүйн этгээд нь илүү өргөн хүрээтэйc. Эрх зүйн харилцааны субъект нь илүү өргөн хүрээтэйd. Хууль зүйн фактаас шууд хамаарна87. Төр - эрх зүйн харилцааны субъектa. Болноb. Огт болохгүйc. Цөөн тохиолдолд байж болноd. Зөв хариулт алга байна88. Эрх зүйн харилцааны субъект (үл хамаарахыг ол)a. Эрх зүйн харилцаанд оролцогчb. Эрх зүйн чадвар, чадамжтай иргэнc. Компаниd. Ард түмэн89. Эрх зүйн чадвар бол:a. Эрх эдэлж, үүрэг хүлээх ерөнхий чадварb. Хууль зүйн боломжc. Субъектийн зан үйл (үйлдэл, эс үйлдэхүй)d. Хариуцлагыг биечлэн хариуцах онцгой чадвар90. Хуулийн этгээдэд:a. Чадвар нь эхэлж үүснэb. Чадамж нь эхэлж үүснэc. Нэгэн зэрэг үүснэd. Хууль зүйн фактаас хамаарна91. Эрх зүйн зан үйл (үл хамаарахыг ол)a. Эрх зүйн харилцаа үүсэх үндэслэлb. Эрх зүйн дагуух үйлдэлc. Эрх зүйн эсрэг чиглэсэн эс үйлдэхүйd. Хуулиар хамгаалагдсан харилцаа 92. Эрх зүйн харилцааны объект:a. Харилцаанд өртөгдөж буй бүх зүйлb. Эрх зүйн хэмжээгээр хамгаалагдсан эрх ашигc. Эд юмсd. Өмчлөх эрх93. Объектийг нөлөөлөх шинжээр нь:a. Материаллаг ба материаллаг бусb. Эдийн ба эдийн бусc. Шууд ба шууд бусd. Байнгийн ба түр зуурын94. Хууль зүйн факт болa. Эрх зүйн харилцаа үүсэх үндэслэл

11

b. Эрх зүйн харилцаа дуусгавар болох үндэслэлc. Эрх зүйн харилцаа өөрчлөгдөх үндэслэлd. Дээрхи бүгд зөв95. Хууль зүйн фактийг хүсэл зоригийн шинжээр нь:a. Үйл явдал ба эрх зүйн зан үйлb. Үйлдэл ба эс үйлдэлc. Эрх зүйн дагуух ба эрх зүйн эсрэгd. Зөв хариулт алга байна96. Үйл явдал болa. Форс-мажорb. Гэмт хэрэг үйлдэхc. Хүний ухамсартай шууд холбоотойd. Хүүхэд төрөх97. “Хууль зүйн факт” гэсэн ойлголт анхланa. Гайн сурах бичигт тэмдэглэгдсэнb. Юстинианы хуульд тусгалаа олсонc. Савиньи бүтээлд тусгагдсанd. Ульпиан томъёолсон98. Эрх зүйн харилцааны субьектa. Хуулийн этгээдb. Эрх зүйн харилцаанд оролцогчc. Эрх зүйн чадвар, чадамжтай иргэнd. Зөв хариулт байхгүй байна99. Эрх зүйн зан үйлa. Хуулиар хамгаалагдсан харилцааb. Эрх зүйн эсрэг чиглэсэн эс үйлдэлc. Эрх зүйн дагуух үйлдэлd. Эрх зүйн харилцаа үүсэх үндэслэл100. Эрх зүйн хэм хэмжээний актын үйлчлэх хэмжээ хязгаарa. үйлчилбэл зохих нийгмийн харилцаа (үйлчлэх зүйл)b. хэм хэмжээний акт хүчин төгөлдөр үйлчлэх хугацаа (үйлчлэх цаг хугацаа)c. актын үйчлэх нутаг дэвсгэр (үйлчлэх орон зай)d. хамаарагдах субьект (үйлчлэх этгээдийн хүрээ)e. дээрх бүгд багтана101. Төрийн байгууллагын хооронд дахь эрх мэдлийн харилцаандa. эд хөрөнгийн харилцааг зохицуулж буй эрх зүйн акт үүрэг гүйцэтгэхгүйb. эд хөрөнгөтэй холбоотой эд хөрөнгийн бус харилцааг зохицуулж буй хэм хэмжээний акт үүрэг гүйцэтгэнэc. эд хөрөнгийн, эд хөрөнгөтэй холбоотой эд хөрөнгийн бус харилцааг зохицуулж буй хэм хэмжээний акт ямар ч үүрэг гүйцэтгэхгүй102. Аль бодомж нь зөв бэ?a. Хүний хүсэл зоригоос гадуурхи үйл явдлын харилцаанд эрх зүйн актын үйлчлэл хамаарагдана b. Хүний хүсэл зоригоос гадуурхи үйл явдлын харилцаанд эрх зүйн актын үйлчлэл хамаарагдахгүйc. Хүний хүсэл зоригоос гадуурхи үйл явдлын харилцаанд эрх зүйн актын үйлчлэл зарим тохиолдолд103. Эрх зүйн актын хүчин төгөлдөр болох үндэслэлд:

12

a. актын хүчин төгөлдөр болох хугацааг шууд заасан бол тэр хугацаанаас

b. албан ёсоор нийтэлснээс хойш хууль тогтоомжид заасан хугацаа өнгөрсөн тохиолдолд батлан гаргасан хугацаанаас шууд, эсвэл биелүүлбэл зохих субьектүүд хүлээн авсан өдрөөс хүчин төгөлдөр болноc. батлан гаргасан хугацаанаас шууд, эсвэл биелүүлбэл зохих субьектүүд хүлээн авсан өдрөөс хүчин төгөлдөр болноd. дээрх нийтлэг гурван үндэслэл багтана104. Хүчин төгөлдөр актуудын үйлчлэх хугацааг дуусгавар болгох аргуудыг нэрлэнэ үү?a. эрх зүйн актын үйлчлэх хугацаа дууссан бөгөөд уг хугацааг дахин сунгаагүй бол b. уг актыг эрх бүхий байгууллагаас хүчингүй болгосонc. уг актыг орлохуйц өөр акт батлагдаж гарсан тохиолдолд d. шинэ батлагдсан хуулийг дагаж мөрдөх105. Хуулийг буцаан хэрэглэх тохиолдолa. хуучин хууль, хуульчилсан акт хүчин төгөлдөр бус болсонb. шинээр батлагдан гарсан хуулийн зарим зүйл, заалтуудад хуучин хуулийн нөхцөл байдал хүндэрсэн бол уг хуулийг хүчин төгөлдөр үед үүссэн харилцааг зохицуулахаар c. хуучин хууль нь илүү нарийн зохицуулсан бол106. Хууль буцаан хэрэглэх асуудлыгa. шүүгч шийдвэрлэнэb. хуулийн эрдэмтэд шийдвэрлэнэc. зөвхөн хуулиар шийдвэрлэнэd. хуулийг хэрэглэж буй албан тушаалтнууд шийдвэрлэнэe. хууль зүйн асуудал хариуцсан Засгийн газрын гишүүн шийдвэрлэнэ107. Хууль үйлчлэх орон зай ньa. тухайн улсын нутаг дэвсгэрээр тодорхойлогдоноb. төрийн бүрэн эрхт байдлаар тодорхойлогдоноc. төрийн эрх мэдлийг хуваарилсан байдлаар тодорхойлогдоно108. Хуулийн үйлчлэх орон зайд хамаарахыг олa. өөрийн нутаг дэвсгэрb. элчин сайдын яамны оршин байгаа гадаад улс дахь нутаг дэвсгэр c. задгай тэнгист яваа өөрийн онцлог тэмдэг бүхий хөлөг онгоц d. нисэх аппаратын кабинe. гадаад орны нутаг дэвсгэр109. Хуулийн үйлчлэлд үл хамаарагдах субьектыг олa. хүн амын тодорхой хэсэгb. албан тушаалтанc. гадаад орны дипломат ажилтан, элчин, консулd. цэрэгe. цагдаа110. Монгол улс нутаг дэвсгэртээ байгаа харьяалалгүй хүний эрх, үүргийгa. тусгай хуулиарb. олон улсын гэрээ, хэлэлцээрээр c. өөрийн нь орны хуулиарd. уугуул орны нь хуулиар

13

111. Эрх зүйн этгээд ньa. хүн бүрb. албан ёсны байгууллага, аж ахуй нэгжc. хөрөнгө чинээгээрээ үүрэг хүлээх чадвар бүхий байгууллагаd. шүүх, арбитрын үйл ажиллагаанд оролцох эрх бүхий байгууллага112. Эрх зүйн үйлчлэлийн үр нөлөөг судладаг салбар ухаанa. харьцуулсан эрх зүй судлалb. социологийнэрх зүйc. системт хандлагын онолd. эрх зүйн философиe. криминологи113. Үндсэн агуулгаараа эрх зүйн нэг төрлийн харилцааг зохицуулдаг эрх зүйн хэм хэмжээний нийлбэрийг нэрлэнэ үү?a. эрх зүйн заалтb. эрх зүйн институтc. эрх зүйн бүл114. Эрх зүйн зохицуулалтын механизмын бүрдэл хэсэг нь (үл хамаарахыг ол)a. эрх зүйн хэм хэмжээb. субьектив эрхc. хууль зүйн үүрэгd. хууль зүйн фактe. эрх зүйн хийдэл 115. Аль нь эрх зүйн зохицуулалтын гол үндэс вэ? a. эрх зүйн хэм хэмжээ b. субьектив эрхc. хууль зүйн үүрэгd. хууль зүйн фактe. эрх зүйн ухамсар116. Эрх зүйн зохицуулалтын хамгийн гол аргаa. эрх олгохb. зөвшөөрөлc. хориглох d. үүрэг болгохe. хариуцлага хүлээлгэх117. Эрх зүйг хэрэгжүүлэх онцгой хэлбэрa. эрх зүйн хэм хэмжээг сахихb. эрх зүйн хэм хэмжээг биелүүлэхc. эрх зүйн хэм хэмжээг ашиглахd. эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэх118. Эрх зүйг хэрэглэх гэсэн ойлголтa. эрх зүйн этгээдийн эрхээ хамгаалж буй үйлдэлb. эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэгжүүлэх төрийн үйл ажиллагааc. эрх зүйн хэм хэмжээний хэрэгжилтийг шүүхийн практикт хангаж буй төрийн эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтны үйл ажиллагааd. зөв хариулт алга байна119. Эрх зүйг хэрэглэх субъект (үл хамаарахыг ол)a. шүүхb. Үндсэн хуулийн цэц

14

c. прокурорd. төрийн албан тушаалтанe. иргэн120. Эрх зүйг хэрэглэх зорилгоa. эрх зүйг хэрэглэгчдийн хувийн хэрэгцээг хангахb. эрх, үүргээ хэрэгжүүлэх этгээдийн хэрэгцээг хангахc. нийгмийн ашиг сонирхол, хэрэгцээг хангахd. зөв хариулт байхгүй байна121. Эрх зүйг хэрэглэх субъектын зорилтa. эрх зүйн хэм хэмжээг биелүүлэхийг албадахb. дэмжлэг үзүүлэхc. эрх зүйн хэм хэмжээг зөрчсөн тохиолдолд хариуцлага оногдуулахd. дээрх бүгд зөв122. Эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэх үндэслэлa. хууль тодорхой нөхцөл байдлыг тогтоох шаардлагатай болb. хуулиар тодорхой нөхцөл байдлыг хянах шаардлагатай болc. эрх, үүрэгтэй холбогдсон эрх зүйн маргаан үүссэн болd. эрх зүйн зөрчил үүссэн болe. дээрх хариулт бүгд зөв 123. Эрх зүйг хэрэглэх үе шатa. тухайн хэргийн бодит байдлыг тогтоохb. хэргийн хууль зүйн үндэслэлийг тогтоохc. хэргийг шийдвэрлэхd. дээрх бүгд зөв124. Эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэсэн актын шинж (үл хамаарахыг ол)a. эрх бүхий байгууллагын тодорхой хэргийг шийдвэрлэсэн шийдвэрb. заавал биелүүлэх шинжтэйc. хуулийн тогтоосон хэлбэртэйd. нийгмийн харилцааг тусгайлан зохицуулсан шинжтэйe. зөв хариулт байхгүй байна125. Эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэсэн актын онцлог ялгааa. тодорхой субъектэд чиглэгддэгb. нийгмийн тодорхой харилцааг зохицуулдагc. дахин хэрэглэгдэх тогтвортой шинжийг агуулдагd. зөв хариулт байхгүй байна126. Эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэсэн актанд тавигдах шаардлагаa. хууль ёсны байхb. хууль зүйн үндэслэлтэй байхc. үр нөлөөтэй байхd. дээрх бүгд зөв127. Эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэсэн актыг бүтээх субъектa. ерөнхийлөгчb. шүүгчc. прокурорd. төрийн албан тушаалтанe. иргэн128. Эрх зүйн хэм хэмжээг хэрэглэсэн актыг эрх зүйн зохицуулалтаар нь хэрхэн ангилдаг вэ?

15

a. Үндсэн хуулийн эрх зүйн актb. Захиргааны эрх зүйн актc. Эрүүгийн эрх зүйн актd. Процессын эрх зүйн актe. дээрх хариулт бүгд зөв129. Үндэсний эрх зүйн тогтолцооны бүрэлдэхүүн: a. Инфра бүтэц b. Эрх зүйн уламжлалc. Эрх зүйн бүлd. Эрх зүйн конвергенци130. Эрх зүйн тогтолцоо хэмээх ойлголтын агуулга:a. Эрх зүйн гадаад хэлбэрb. Эрх зүйн институтүүдийн бүрдэлc. Эрх зүйн дотоод бүтэцd. Хуульчилсан акт131. Дараахь ойлголтуудаас аль нь өргөн агуулгатай вэ?a. Эрх зүйн зарчимb. Эрх зүйн тогтолцооc. Инфра бүтэцd. Эрх зүйн институт132. Инфра бүтэцa. Хууль зүйн боловсролын тогтолцооb. Хууль зүйн кодификафиc. Төрийн байгууллагуудын бүтэцd. Хууль зүйн мэргэжлийн бүтэц133. Ромын эрх зүйч Ульпиан эрх зүйн тогтолцоог хэрхэн хуваасан бэ?a. Эрүү, иргэн, төр захиргааны эрх зүйb. Нийтийн ба хувийн эрх зүйc. Эрүүгийн, хувийн, нийтийн эрх зүйd. Материаллаг ба процессийн эрх зүй134. Салбар эрх зүйн агуулга:a. Эрх зүйн тогтолцооны дотоодод онцгойрон ялгарсан тодорхой төрлийн нийгмийн харилцааг зохицуулах нэг төрлийн эрх зүйн хэм хэмжээний нийлбэрb. Эрх зүйн тогтолцооны дотоодод онцгойрон ялгарсан тодорхой төрлийн нийгмийн харилцааг зохицуулах нэг төрлийн эрх зүйн харилцааны нийлбэрc. Дээрхи тодорхойлолтуудын аль нь ч биш135. Эрүүгийн эрх зүйг нийтийн эрх зүйд хамруулах үндэслэл:a. Нийтлэг ёс суртахууны үнэт зүйлсийг хамгаалдагb. Нийтийн эрх зүйн зохицуулах зүйлc. Гагцхүү нийтийн эрх зүйн зарчмууд үйлчилдэг d. Аль нь ч биш136. Аль нь өргөн агуулгатай ойлголт вэ?a. Төрийн байгууллагуудын бүтэцb. Материаллаг эрх зүйc. Үндэсний эрх зүйн бүрдэлd. Хууль зүйн мэргэжлийн бүтэц

16

137. Процессийн эрх зүйн бүрдэл: (Үл хамаарахыг ол)a. Нотолгооны эрх зүйb. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүйc. Эрх зүйг төрөлжүүлэхтэй холбогдсон харилцааd. Арбитрын процесс138. Эрх зүйн зохицуулах зүйл гэдэг нь:a. Эрх зүйгээр журамлагдаж буй нийгмийн харилцааb. Нэг төрлийн шинжтэй нийгмийн харилцааг зохицуулдаг хууль зүйн хэрэглүүрc. Эрх зүйн тодорхой институтүүдийн хүрээнд буй нийгмийн харилцааны тодорхой нэг төрлийг зохицуулж буй эрх зүйн цэгцтэй хэм хэмжээний нийлбэрd. Аль нь ч биш139. Нийгмийн харилцааг зохицуулагч хууль зүйн хэрэглүүр:a. Эрх зүйн зохицуулалтын аргаb. Эрх зүйн зохицуулах зүйлc. Эрх зүйн институтd. Хууль зүйн мэргэжил140. Эрх зүйн зохицуулалтын арга: (Үл хамаарахыг ол)a. Императивb. Диспозитивc. Урамшуулах аргаd. Сайшаах арга141. Эрх зүйн харилцаанд оролцогч талуудын зөвшилцөх, эрх тэгш боломж олгоход чиглэсэн зохицуулалтын арга:a. Императивb. Урамшуулах аргаc. Зөвлөмж болгосон аргаd. Диспозитив142. Хувийн эрх зүйг тодорхойлох онцлог шинж:a. Диспозитив хэм хэмжээb. Харилцаанд оролцогч субъектүүдийн эрх тэгш боломжc. Нэг талын хүсэл зориг давуу илэрдэгd. Императив арга143. Нийтийн эрх зүйн түгээмэл шинж:a. Нэг талын хүсэл зориг давуу илэрдэгb. Нийтлэг ёс суртахууны үнэт зүйлсийг хамгаалдагc. Субъектүүдийн үүрэгт хувийн хариуцлага хүлээлгэдэгd. Диспозитив хэм хэмжээ144. Эдгээрээс аль материаллаг эрх зүй вэ? (Үл хамаарахыг ол)a. Өв залгамжлалын эрх зүйb. Өмчийн эрх зүйc. Нотолгооны эрх зүйd. Эрүүгийн байцаан шийтгэх эрх зүй145. Хөдөлмөр, нийгэм хангамжийн эрх зүй нь:a. Хувийн эрх зүйb. Нийтийн эрх зүйc. Холимог эрх зүйd. Аль нь ч биш

17

146. Аль эрх зүйг “цэвэр” эрх зүй гэдэг вэ?a. Хувийн эрх зүйb. Нийтийн эрх зүйc. Холимог эрх зүйd. Үндсэн хуулийн эрх зүй147. Хувийн эрх зүй:a. Худалдааны эрх зүйb. Санхүүгийн эрх зүйc. Газрын эрх зүйd. Хот байгуулалтын эрх зүй148. Эрх зүйн бүл:a. Түгээмэл шинж, чиг хандлагын үндсэн дээр хуваагдсан эрх зүйн тогтолцооны нийлбэрb. Онцгойрох эрх зүйн харилцааны нийлбэрc. Эрх зүйн нийгэмд гүйцэтгэх үүрэг, эрх зүйн орчин, үзэл суртлаар хүмүүсийн ухамсарт гүн гүнзгий шингэж нөхцөлдсөн харилцааны цогцd. Дээрхи бүгд149. Эрх зүйн тогтолцоог процессийн эрх зүйн зарчмыг шалгуур болгон хэрхэн ангилдаг вэ?a. Мэтгэлцэх ба хянах тогтолцооb. Мөрдөх ба мэтгэлцэх тогтолцооc. Өрнийн ба социалист эрх зүйн тогтолцооd. Дээрхи бүгд зөв150. Өрнийн эрх зүйн бүлийн онцлог: (Үл хамаарахыг ол)a. Католик сүм хийдийн эрх зүйн хүчтэй нөлөөb. Жам ёсны эрх зүй философиc. Шүүхийн мэтгэлцэх тогтолцооd. Ромын хувийн эрх зүйн нөлөө151. Шашны эрх зүй:a. Өрнийн эрх зүйb. Хуурмаг өрнийн эрх зүйc. Скандинавын эрх зүйd. Каноны эрх зүй152. Социалист эрх зүйн тогтолцооны мөн чанар:a. Хувийн эрх зүйг хамгаалахb. Татварын цээрлүүлэх бодлогоc. Нийгмийн халамжийг үгүйсгэхd. Нийтийн эрх зүйн нөлөөг ихэсгэх153. Эрх зүйн тогтолцоог бүл болгон ангилах шалгуур: (Үл хамаарахыг ол)a. Эрх зүйн үзэл сурталb. Эрх зүйн инфра бүтэцc. Эрх зүйн хэм хэмжээd. Эрх зүйн арга зүй154. Аль бодомж зөв бэ?a. Өрнийн эрх зүй нь эрх зүйт төртэй салшгүй холбоотойb. Өрнийн эрх зүй төлөвшихөд каноны эрх зүй хүчтэй нөлөөлсөнc. Социалист эрх зүй нь өрнийн эрх зүй мөнd. Дорнын эрх зүй нь өрнийн эрх зүйд хүчтэй нөлөөлсөн

18

155. Эрх зүйт төрийн зарчмаар шалгуур хийвэл эрх зүйн тогтолцоог a. өрнийн ба хуурмаг өрнийн, өрнийн бусb. нийтлэг, иргэнлэг, социалистc. шашинт, шашинт бусd. уламжлалт, улс төржсөн, мэрэгшсэн гэж ангилна156. Шүүхийн сэтгэлгээний тогтолцоо нь индуктив байдаг эрх зүйн тогтолцооa. Социалист эрх зүйн бүлb. Иргэнлэг эрх зүйн бүлc. Нийтлэг эрх зүйн бүл157. Олон улсын хувийн эрх зүй ньa. олон улсын эрх зүйн нэг салбар b. үндэсний эрх зүй дэх иргэний эрх зүйн нэг салбарc. эдгээрийн аль алиных нь шинжийг агуулсан бие даасан салбар 158. Хууль зүйн стиль ньa. эрх зүйн аргуудад илүү хамаатай b. эрх зүйн үзэл баримлалд илүү хамаатайc. эрх зүйн соёлд илүү хамаатай байдаг159. Английн эрх зүйд завал биелэгдэх шинжтэй эх сурвалжидa. Үндсэн хууль b. шүүхийн прецедентc. обитер диктум багтана160. Харьцуулсан эрх зүй судлаачдын маргаан үүсэгдэггүй асуудал ньa. харьцуулсан эрх зүй нь салбар эрх зүй мөн эсэхb. харьцуулсан эрх зүй нь бие даасан шинжлэх ухаан мөн эсэх c. аль нь ч биш 161. Хувийн эрх зүйг дотор нь худалдааны ба иргэний гэж хуваадаг үндэсний эрх зүйa. Германы эрх зүй b. Английн эрх зүйc. Оросын эрх зүйd. Монголын эрх зүй162. Эрх зүйн инфра бүтэц (үл хамаарахыг ол)a. хууль зүйн боловсролын тогтолцооb. хууль зүйн мэрэгжлийн бүтэцc. материаллаг эрх зүйd. хууль зүйн техник163. Өрнийн эрх зүй дотроос эрх зүйг нийтийн ба хувийн гэж хуваахыг хүлээн зөвшөөрдөггүй үндэсний эрх зүйa. Английн эрх зүйb. Германы эрх зүйc. Скандиновын орнуудын эрх зүйd. Францын эрх зүй164. Хууль тогтоох үйл ажиллагааг боловсронгуй болгох орчин үеийн арга (үл хамаарахыг ол)a. эрх зүйг зээлдэн хэрэглэхb. эрх зүйг уламжлан шилжүүлэхc. экспортлох

19

d. импортлох165. Эрх зүйн соёлыг зээлдэн авч нутагшуулах нь a. Эрх зүйн конвергенц b. Эрх зүйн рецепци c. Эрх зүйн глобальчлал d. Зөв хариулт байхгүй байна166. Эрх зүйн рецепци хийхэд анхаарах зүйл (үл хамаарахыг ол) a. нутагшиж чадахb. үндэсний онцлогc. эрх зүйн тогтолцооd. эрх зүйн зорилго 167. Хуулийн гол үзэл баримтлалыг нь зээлдэн нутагшуулах нь:a. хуулийг хөрвүүлэн шилжүүлэн авч байгаа хэлбэрb. хуулийг бүхэлд нь шилжүүлэн авч байгаа хэлбэрc. хуулийг гол санаагаар нь шилжүүлэн авч байгаа хэлбэрd. хуулийг залгамжилан шилжүүлэн авч байгаа хэлбэр168. Хуулийг бүхэлд нь рецепцилэн авахын эерэг тал (үл хамаарахыг ол)a. хуулийн тогтолцоо эвдэрдэггүйb. логик бүтэц нь алдагддаггүй байх c. шууд нутагших бололцоотой, тохирохуйц байх d. залгамж холбоо, хэрэгжих механизм сайн байх 169. Эрх зүйн янз бүрийн тогтолцоо өөр хоорондоо ойртох үйл явц a. Интеграциb. эрх зүйн конвергенцc. эрх зүйн рецепциd. эрх зүйн глобальчлал170. Эрх зүйн конвергенц гэсэн нэр томъёоa. конвергенцийн онолоос үүсэлтэйb. рецепцийн онолоос үүсэлтэйc. соёл иргэншлийн онолоос үүсэлтэйd. зөв хариулт байхгүй байна171. Аль тохиолдолд хуульчийн (мэргэжлийн) эрх зүйн ухамсрын өндөр түвшинг шаардах вэ? a. хуулийг сахин биелүүлэхэдb. хуулийг хэрэгжүүлэхэдc. хуулийг хэрэглэхэдd. хуулийг тайлбарлахад172. Эрх зүйн ухамсар нь a. бодит ахуйн тусгалb. эрх зүйн бодит байдлын тусгалc. хуулийн тусгалd. эрх зүйн үзэл сурталe. эрх зүйн зан үйл173. Эрх зүйн ухамсрыг агуулгаар нь хэрхэн ангилах вэ? a. эрх зүйн үзэл сурталb. эрх зүйн сэтгэл судлалc. эрх зүйн мэдлэгd. эрх зүйн чадамж

20

e. эрх зүйн зан үйл174. Эрх зүйн ухамсрын бүтцийн ангилалдa. энгийнb. онолын c. мэргэжлийнd. шүүгчдийн e. залуусын гэж ангилна 175. Эрх зүйн соёлыг хэмжих түвшинa. хүн амын эрх зүйн ухамсрын b. эрх зүйн үйл ажиллагааны хөгжлийн c. хууль тогтоомжийн хөгжлийн d. хууль зүйн техникийн e. төрийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны түвшин176. Эрх зүйн сэтгэл судлал ньa. эрх зүйн талаарх онолын цэгцтэй мэдлэгb. мэргэжлийн эрх зүйн ухамсарc. эрх зүйн үзэгдэл харилцааг мэдрэх мэдрэмжd. эрх зүйн үзэл суртал177. Эрх зүйн ухамсрын үндсэн чиг үүрэг (үл хамаарахыг ол)a. хууль тогтоохb. танин мэдэхc. үнэлж цэгнэхd. зохицуулах178. Эрх зүйн соёлын агуулгыг нээн илэрхийлэгч вэ?a. эрх зүйн мэдлэгb. эрх зүйн хүмүүжилc. эрх зүйн ухамсарd. эрх зүйн идэвхитэй байр суурьe. үйл ажиллагааны сэдэл179. Эрх зүйн ухамсар төлөвшихөд нөлөөлөх хүчин зүйлсэд үл хамаарахыг олa. улс төрийн ухамсарb. шашинc. ёс суртахуунd. цаг агаарe. нийгэм, эдийн засгийн нөхцөл байдал180. Аль бодомж нь зөв бэ?a. Эрх зүйн онол, эрх зүйн үзэл суртал хоёр шууд хамааралтайb. Эрх зүйн онол, эрх зүйн үзэл суртал хоёр ямар ч хамааралгүйc. Эрх зүйн онол, эрх зүйн үзэл суртал хоёр шууд бус хамааралтай181. Эрх зүйг үгүйсгэх үзлийн мөн чанарa. Эрх зүйн дэг журмыг хэтрүүлэн үнэлэх b. Эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтоосон дэг журмыг туйлшруулан үнэлэх c. Эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтоосон дэг журмыг үл хүндэтгэсэн байдлаар буюу сөрөг байдлаар үгүйсгэн үзэх d. Зөв хариулт алга байна 182. “Монголын хууль гурав хоног” гэсэн зүйрлэл аль үзэлтэй холбоотой вэ?a. Эрх зүйг туйлшруулах үзэл

21

b. Эрх зүйг үгүйсгэх үзэлc. Эрх зүйг дээдлэх үзэлd. Эрх зүйг хэтрүүлэх үзэл183. Эрх зүйг үгүйсгэх үзлийг даван туулах арга зам a. Нийгэмд ёс суртахууныг төлөвшүүлэхb. Хууль зөрчигчдөд хариуцлага хүлээлгэхc. Хуулийн байгууллага, хууль зүйн мэргэжлийн нэр хүндийг дээшлүүлэхd. Зөв хариулт байхгүй байна184. Эрх зүйг үгүйсгэх үзлийн эх сурвалж (үл хамаарах ) a. Хуулийг үл биелүүлэх b. Хуулийг үл тоомсорлохc. Төрийн байгууллагад хайхрамжгүй хандахd. Улс төрийн идэвхигүй байдал 185. Эрх зүйн зөрчил нь:a. хууль ёсны зан үйлb. хууль ёсны бус зан үйл c. гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэл d. үйлдэл, эс үйлдэл 186. Эрх зүйн зөрчлийн шинж (үл хамаарахыг ол)a. хууль бус үйл ажиллагааb. гэм буруутай үйл ажиллагааc. хуулийг үл тоомсорлосон байх -d. нийгэмд хор аюултай байхe. хууль тогтоомжинд заагдсан шийтгэлтэй байх187. Хүний хүсэл зоригоос үл шалтгаалах үйл явдал (казус) болон бодол санаа, хүсэл мөрөөдөл эрх зүйн зөрчил болох уу?a. болноb. болохгүй c. зарим тохиолдолд болно188. Зөрчлийн шинжийн онол ньa. объект, субъект, объектив тал, субъектив тал b. гэм буруу, хор уршиг, нийгэмд аюултай, хуульд заагдсан гэсэн ангиллыг үүсгэнэc. эдгээрийн аль нь ч биш189. Эрх зүйн зөрчлийн бүрэлдэхүүнa. хууль ёсны бус зан үйлийн дотоод шинж тэмдгийг илэрхийлсэн ойлголтb. хууль ёсны бус зан үйлийн гадаад шинж тэмдгийг илэрхийлсэн ойлголтc. хууль ёсны бус зан үйлийн дотоод хийгээд гадаад шинж тэмдгийг илэрхийлсэн ойлголт d. Зөв хариулт алга байна190. Аль нь эрх зүйн зөрчлийн бүрэлдэхүүнд үл хамаарах вэ? a. субъектb. субъектив эрх c. объектd. субъектив талe. объектив тал191. Эрх зүйн зөрчлийн субъектэд хамаарагдах шинж (үл хамаарахыг ол)a. эрх зүйн чадамжтай байх

22

b. эрх зүйн хэм хэмжээ зөрчсөн байх c. эрх зүйн чадамжаа хязгаарлуулсан байх d. гэм буруутай байхe. хариуцлага заавал хүлээх 192. Эрх зүйн зөрчлийн субъектийн ангилалa. нийтлэг субъект b. онцгой субъектc. тусгай субъек d. ерөнхий субъект193. Эрх зүйн зөрчлийн объект a. гэмт халдлагаас хамгаалагдаж байгааэрх зүйн харилцаа b. гэмт зан үйлийн хандлага чиглэсэн нийгмийн харилцаа c. гэмт зан үйлийн хандлага чиглэсэн тодорхой нэг төрлийн харилцаа d. зөв хариулт байхгүй байна194. Эрх зүйн зөрчлийн объектын ангилал (үл хамаарахыг ол) a. ерөнхий объектb. нийтлэг объект c. төрлийн объектd. нэг бүрчилсэн объект e. шууд объект195. Эрх зүйн зөрчлийн объектын нэмэгдэл шинжa. эдийн баялагb. халдлагын зүйл c. эдийн бус баялагd. нийгмийн хор аюулe. хууль бус үйлдэл196. Эрх зүйн зөрчлийн субъектээс өөрийн гэмт зан үйл, түүний үр дагаварт хандах хандлага нь a. субъектив талыг илэрхийлсэн ойлголт b. объектив талыг илэрхийлсэн ойлголт c. субъектив талын нэмэгдэл шинжийг илэрхийлсэн ойлголтd. объектив талын нэмэгдэл шинжийг илэрхийлсэн ойлголт 197. Эрх зүйн зөрчлийн субъектив талд хамаарах шинжийг тодорхойл (үл хамаарахыг ол)а. цаг хугацаа b. нөхцөл байдал c. гэм буруу d. зорилгоe. хууль бус үйлдэл198. Эрх зүйн зөрчлийн субъектив талын нэмэгдэл шинжa. сэдэлт b. халдлагын зүйл c. зорилго d. нийгмийн хор аюулe. гэм буруу199. Эрх зүйн хэм хэмжээ зөрчсөн, нийгэмд хор аюултай зан үйлийг илэрхийлсэн ойлголтa. субъектив талыг илэрхийлсэн ойлголт b. объектив талыг илэрхийлсэн ойлголт

23

c. субъектив талын нэмэгдэл шинжийг илэрхийлсэн ойлголтd. объектив талын нэмэгдэл шинжийг илэрхийлсэн ойлголт 200. Аль нь объектив талын элементэд хамаарах вэ? (үл хамаарахыг ол)a. үйлдэл, эс үйлдэлb. гэм хор, хор уршигc. шалтгаант холбооd. гэм буруу201. Эрх зүйн зөрчлийн объектив талын бүрэлдэхүүний шинжa. орон зай b. сэдэлтc. цаг хугацааd. санааe. зорилго202. Эрх зүйн зөрчлийг нийгэмд учруулсан хор хохирлын шинжээр хэрхэн ангилдаг вэ?a. гэмт хэрэг b. иргэний хэрэг c. сахилгын зөрчил d. захиргааны зөрчилe. гэмт хэргийн бус эрх зүйн зөрчил 203. Хууль зүйн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэл (үл хамаарахыг ол)a. эрх зүйн хэм хэмжээ b. эрх зүйн зөрчлийн фактc. эрх зүйн ухамсар d. эрх зүйг хэрэглэх акт204. Хууль зүйн хариуцлага нь дараах шинжийг өөртөө агуулнаa. эрх зүйн хэм хэмжээ зөрчсөн байх b. төрийн албадлага хэрэглэх c. хууль зүйн факт дуусгавар болсон байхd. зөрчигдсөн эрхийг сэргээн хангах e. эрх зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоох 205. Хууль зүйн хариуцлагын чиг үүрэг (үл хамаарахыг ол)a. урьдчилан сэргийлэх b. хүмүүжлийн нөлөөлөл үзүүлэх c. зөрчигдсөн эрхийг нөхөн сэргээхd. учруулсан хохирлыг арилгах e. нийгэмд дэг журам тогтоох 206. Хууль зүйн хариуцлагын харилцааны үндсэн субъектa. эрх зүйн зөрчил үйлдсэн этгээд ба төрb. гэмт хэрэгтэн ба төрийн нэрийн өмнөөс санкци хэрэглэх эрх мэдэл бүхий байгууллагаc. хөдөлмөрийн сахилга алдсан этгээд ба шүүхd. эрх зүйн хэм хэмжээ зөрчсөн этгээд ба төрийн нэрийн өмнөөс санкци хэрэглэх эрх мэдэл бүхий байгууллага 207. Хууль зүйн хариуцлага хүлээж буй этгээдийн субъектив эрх:a. өөрийн үйлдсэн үйлдэл, эс үйлдэлд оногдуулж буй шийтгэл гаргасан зөрчилд тохирсон эсэхийг шаардах b. хууль зүйн туслалцаа авах

24

c. ялыг ялгамжтай оногдуулахыг хүсэх d. хуульд нийцсэн байхыг шаардах e. хариуцлагыг хөнгөрүүлж үзэхийг хүсэх208. Хууль зүйн хариуцлага хүлээлгэх журмыг: a. эрүүгийн байцаан шийтгэх эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтооно b. хөдөлмөрийн эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтооноc. иргэний эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтооноd. иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтооно e. захиргааны эрх зүйн хэм хэмжээгээр тогтооно209. Хууль зүйн хариуцлага хүлээлгэхэд баримтлах зарчим (үл хамаарахыг ол)a. шударга ёсны b. гэм буруугүйд тооцох c. хууль дээдлэх d. үндэсний эв нэгдлийг хангах e. ялгамжтай хандах210. “Хуульд заагаагүй бол гэмт хэрэг гэж үзэхгүй” (nullum crimen sine lege) гэсэн үндэслэл аль зарчимд хамаарах вэ?a. шударга ёсны зарчимb. гэм буруугүйд тооцох зарчимc. эрх зүйн хэм хэмжээг зөрчсөн үйлдэл, эс үйлдэлд нь хариуцлага хүлээлгэх d. хууль дээдлэхe. ялыг ялгамжтай оногдуулах211. Хууль зүйн хариуцлагын төрөл (үл хамаарахыг ол)a. иргэний эрх зүйн хариуцлагаb. эрүүгийн хариуцлага c. захиргааны хариуцлагаd. хөдөлмөрийн хариуцлага e. сахилгын хариуцлага212. “Гэм буруутай нь хуулийн дагуу шүүхээр нотлогдох хүртэл хэнийг ч гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож үл болно” гэсэн үндэслэл аль зарчимд хамаарах вэ?a. шударга ёны зарчимb. гэм буруугүйд тооцох зарчим c. гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэлд нь хариуцлага хүлээлгэхd. хууль дээдлэхe. ялыг ялгамжтай оногдуулах213. “Хуульгүйгээр ямар ч шийтгэл байх ёсгүй” (nulla poena sine lege) гэсэн үндэслэл аль зарчимд хамаарах вэ? a. эрүүгийн хууль тогтоомжийг буцаан хэрэглэхийг хориглохb. гэм буруугүйд тооцох зарчимc. гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэлд нь хариуцлага хүлээлгэхd. ялыг ялгамжтай оногдуулах214. Хуулийн агуулгыг нээн илэрхийлэхтэй холбогдон гарах ойлголт:a. Хууль зүйн системчлэлb. Хууль тогтоох

25

c. Хуулийн бичвэрd. Хуулийн кодификаци215. Хуулийг боловсруулах, хэлбэршүүлэх, болон системчлэх арга, хэрэгслийн нийлбэр цогц гэсэн агуулга:a. Хууль зүйн техникb. Хуулийн бүрдүүлэлтc. Хуулийн кодификациd. Хууль батлах216. Хууль зүйн техникийн агуулга:a. Эрх зүйн хэм хэмжээг бүтээх зарчимb. Хууль зүйн техникийн журамc. Хуулийг хэрэгжүүлэх арга, хэрэгсэлd. Аль нь ч биш217. Хуулийн нэгж илэрхийлэл:a. Зарчимb. Зүйлc. Заалтd. Горим журам218. Иш татсан зүйл гэдэг нь:a. Хуулийн заалтыг шууд заахb. Өөр эх сурвалжид хандахc. Олон улсын гэрээг хэрэглэхээр заахd. Аль нь ч биш219. Хуулийн техникийн шаардлага: (Үл хамаарахыг ол)a. Хэм хэмжээ нь нийтлэг нөхцлөөр илрэхb. Хэм хэмжээ нь агуулгатай байхc. Үндсэн хэм хэмжээндээ захирагдсан байхd. Нэр томъёо ойлгомжтой байх220. Аль нь зөв бодомж вэ?a. Хууль зүйн техник нь эрх зүйг боловсронгуй олгодогb. Хууль зүйн техникээр “амьд” эрх зүйг танддагc. Эрх зүйн системчлэл нь хууль зүйн техникийг нөхцөлдүүлдэгd. Бүгд зөв221. Аль нь өргөн агуулгатай вэ?a. Хууль зүйн бүтэцb. Хууль зүйн нэр томъёоc. Хууль зүйн техникd. Хуулийн агуулгыг нээх арга222. Эрх зүйн кодификацийн агуулга:a. Хуулийг төрөлжүүлэн нэгтгэхb. Хуулийг төрөлжүүлэн хуульчлахc. Эрх зүйг задлан хөгжүүлэхd. Хуулийг системчлэх223. Хууль зүйн нэр томъёо нь:a. Нийтэд ойлгомжтой байнаb. Хууль зүйн агуулгаа бүрэн илэрхийлж чадахуйц байнаc. Бие биендээ хамааралгүй байнаd. Нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн байна.224. Хууль зүйн нэр томъёонд тавигдах шаардлага:

26

a. Уран зохиолын агуулгатай байж болноb. Хоёрдмол санааг агуулахгүй байхc. Энгийн, ойлгомжтой байхd. Сонирхолтой байх ёстой225. Аль нь зөв бодомж вэ?a. Хууль зүйн хэл нь нийтлэг хэл зүйд захирагданаb. Хууль зүйн хэл тусгай нэр томъёогоор онцлогтойc. Хууль зүйн техник хууль зүйн хэлийг нөхцөлдүүлнэd. Хууль зүйн хэл нь энгийн хүмүүст зориулагдана226. Эрх зүйн хэм хэмжээний актыг зохих түвшинд нэгтгэж эмхтгэл болгон гаргах замаар нэгтгэн төрөлжүүлэх ажиллагаа:a. Хууль зүйн кодификациb. Хууль зүйн инкорпорациc. Хууль тогтоомжийн консолидациd. Хууль тогтоомжийн бүртгэл227. Хууль зүйн инкорпорацийн гол агуулга: (Үл хамаарахыг ол)a. Эрх зүйн зохицуулалтын агуулгад өөрчлөлт оруулахгүйb. Эрх зүйн зохицуулалтын агуулгад өөрчлөлт оруулдагc. Эмтхгэлд орж буй актын агуулгыг хөнддөггүй d. Аль нь ч биш228. Хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа эрх зүйн хэм хэмжээний олон тооны актуудыг хууль тогтоомжийн нэг томоохон акт болгон хянан төрөлжүүлэх ажиллагаа:a. Хууль тогтоомжийн бүртгэлb. Хууль тогтоомжийн кодификациc. Хууль тогтоомжийн инкорпорациd. Хууль тогтоомжийн консолидаци229. Нэг төрлийн буюу ойролцоо шинжтэй нийгмийн харилцааг зохицуулж буй эрх зүйн хэм хэмжээнүүдийг нэгтгэн системчилсэн хуульчилсан акт:a. Кодификациb. Кодексc. Органик хуульd. Онцгой хууль230. Кодексийн үндсэн шинж:a. Хэм хэмжээтэй байхb. Системчлэгдсэн байхc. Тоо бүртгэлд хамрагдсан байхd. Хэм хэмжээ нь энгийн, ойлгомжтой байх231. Эрх зүйн төрөлжүүлэлт:a. Хуулийн оюутанд судлахад төвөгтэйb. Хуулийг логик, системлэг чанартай болгодогc. Шүүхийн хараат бус, бие даасан байдлыг дээшлүүлдэгd. Иргэний эрх зүйн соёлыг дээшлүүлдэг232. Зөв бодомжийг олa. Хууль зүйн кодификаци нь хуулийн бүтцийг алдагдуулдагb. Хууль зүйн кодификаци нь хуулийг тодорхой болгодогc. Кодекс нь парламентын үүргийг нэмэгдүүлдэгd. Дээрхи бүгд зөв

27

233. Үндсэн хуулиас шууд эх авсан хууль:a. Кодексb. Органик хуульc. Хуульd. УИХ-ын тогтоол234. Иргэний хууль нь:a. Органик хуульb. Кодексc. Хуульd. Хувийн эрх зүйд давуу чанартай хууль 235. Техник талаас сайн хууль гэдэг нь:a. Агуулга нь эрх зүйн шинэтгэлийн бодлогод нийцсэнb. Үг, үсгийн алдаа байхгүйc. Бүтцийн хувьд зөв системчлэгдсэнd. Хуулийн үйлчлэлийн хүрээг тодорхойлсон236. Аль нь өргөн агуулгатай вэ?a. Хуулийн бүлэгb. Хуулийн хэсэгc. Хуулийн зүйлd. Нийтлэг үндэслэл237. Бланкет зүйлийн агуулга:a. Хэрэглэх зүйлийг нөхөн бичсэн байнаb. Хэрэглэх зүйлийг орхиж, шүүгчид өргөн боломж олгоноc. Хандах өөр эх сурвалжийг заасан байнаd. Хуулийн зохицуулалтгүй бол өөр хууль хэрэглэх238. Эрх зүйн хийдэл гэх ойлголтыг байх ёсгүй гэж үздэг эрх зүйн бүлa. нийтлэг эрх зүйн бүлb. иргэнлэг эрх зүйн бүлc. шашинт эрх зүйн бүлd. социалист эрх зүйн бүл239. Эрх зүйн хийдэл гэх ойлголт нь дараах онолд хамаатай /үл хамаарахыг ол/a. хууль тогтоох онолb. процедурын онолc. хууль дээдлэх онолd. социалист эрх зүйн онол240. "Хууль тогтоомж" гэсэн ойлголт нь багтаамжаарааa. парламентаас баталсан эрх зүйн баримт бичгийн хүрээндb. шүүхэд хэрэглэгддэг эх сурвалжийн хүрээндc. хууль тогтоох болон гүйцэтгэх, шүүх эрх мэдлээс гаргаж буй бүх баримт бичгийн хувьдd. хууль тогтоох болон гүйцэтгэх эрх мэдлийн баримт бичгүүдийн хувьд ойлгогдоно241. Эрх зүйн хэм хэмжээг уг хэм хэмжээг тогтоогчийн зүгээс тайлбарладаг тайлбарыгa. аутентик тайлбарb. казуаль тайлбарc. үгчилсэн тайлбар

28

d. телеологийн тайлбар242. Хууль зүйн баримт бичгийн реквизитүүд гэдэг нь a. баримт бичигт тавигдах шаардлагын бүрдүүлбэрb. баримт бичгийн хэлбэрийн шаардлагаc. баримт бичгийн дотоод бүтцийг илэрхийлсэн ойлголт243. Эрх зүйн актын агуулгыг тайлбарлах багтаамжa. хэм хэмжээ тогтоосон баримт бичиг төдий явцуу агуулгатайb. хэм хэмжээ тогтоосон болон, тогтоогоогүй барим бичиг зэргийг багтаах өргөн агуулгатайc. эрх зүйн баримт бичгээс гадна өргөн агуулгатайd. эдгээрийн аль нь ч биш244. Хууль тайлбарлахад баримтлах үндсэн аксиомуудa. хүний эрхийг баталгаажуулсан ба дээшлүүлсэн тайлбар давуу эрхтэй байхыг чухалчилахb. адил хүчинтэй эрх зүйн баримт бичигт зөрчилдөөн үүсвэл тэдгээрээс давуу хүчин чадалтай баримт бичигт үндэслэхc. эрх зүйн баримт бичиг гарах үеийн түүхэн нөхцөл байдал, баталсан үндэслэлийг чухалчилах 245. Эрх зүйн либерал тайлбар гэдэг ньa. хэм хэмжээг хөгжлийн түвшинд нь үнэлэн тайлбарлах явдал b. хэм хэмжээг баталсан цаг үеийн үндэслэлд нь үнэлэн тайлбарлах явдалc. эдгээрийн аль нь ч биш 246. Хууль хэрэглэх гэдэг нь a. хууль тайлбарлахтай холбоотой b. шүүхээс эх сурвалж хэрэглэх болон түүний процедуртай холбоотой c. иргэд байгууллага хууль сахин биелүүлэх, хэрэгжүүлэхтэй холбоотой ойлголт 247. Албан ёсны тайлбарт үл хамаархыг олa. аутентик b. номлолынc. казуаль 248. Тайлбарын аргачлалд үл хамаархыг олa. хэл зүйн b. логикийнc. системчилсэн d. аутентик249. Эрх зүйн тайлбар нь a. хууль зүйн шинжлэх ухаан, эрх зүйн соёл, шүүхийн практик зэргийг нэгтгэх боломжийг b. хуулийг нэг мөр ойлгож, эрх зүйн хийдлийг даван туулах боломжийгc. эрх зүй өөрөө хөгжиж, эрүүлжих боломжийг илүүтэй олгодог250. Хууль хэрэглэх тайлбар ньa. хууль тогтоох эрх бүхий байгууллага бусад байгууллагаас гаргасан эрх зүйн хэм хэмжээг тайлбарлаж буй тайлбар b. тухайн тайлбарлаж буй хэм хэмжээг батлан гаргасан байгууллага өөрөө хийж буй тайлбарc. шүүх эрх мэдлийн байгууллага хэм хэмжээний зохих хэсгийг тайлбарлаж байгаа тайлбар

29

d. зөвхөн тодорхой тохиолдолд тухайн хэсэгт хамаатай нэг удаагын шинжтэй тайлбар мөн

30