focused and quick (faq) issue 118 - bank of thailand · 2018-08-07 · focused and quick (faq)...

FOCUSED AND QUICK (FAQ) Issue 118

สวนตางรายไดดอกเบยสทธของธนาคารพาณชยไทย สมภสสร ฤกษสมบรณด และ ณฏฐปณฑ ธนวชชบรณ

Sep 13, 2017

ธนาคารแหงประเทศไทย สมภสสร ฤกษสมบรณด และ ณฏฐปณฑ ธนวชชบรณ 1

ภาพดดแปลงจาก https://i.ytimg.com/vi/mSRX1yK3IKI/maxresdefault.jpg

สวนตางรายไดดอกเบยสทธ (NIM)

คออะไร แบงกไทย NIM

สงหรอไม

ท าอยางไรใหผบรโภคไดประโยชนยงขน

บทคดยอ

สวนตางรายไดดอกเบยสทธ (Net Interest Margin หรอ NIM) เปนเครองชทสะทอนความสามารถในการหารายไดของธนาคารพาณชยจากสวนตางระหวางดอกเบยรบและดอกเบยจาย โดยองคประกอบ ทส าคญของดอกเบยรบคอ ปรมาณสนเชอและอตราดอกเบยสนเชอ ซงในการก าหนดอตราดอกเบยสนเชอ ธนาคารพาณชยจะตองพจารณาถงตนทนตาง ๆ ทงตนทนทางการเงน ตนทนความเสยงจากการใหสนเชอหากลกหนไมช าระหน และตนทนการด าเนนงาน รวมถงผลก าไรเพอการด าเนนธรกจและการเตบโตในอนาคต

ทงน หากตนทนตาง ๆ ของธนาคารพาณชยปรบลดลง ทงจากการลดตนทนความเสยงของลกหนโดยเฉพาะธรกจ SMEs การลดตนทนการด าเนนงานจากการเพมประสทธภาพของธนาคารพาณชย รวมทงการสงเสรมการแขงขนในระบบการเงน จะท าใหธนาคารพาณชยสามารถสงผานตนทนทลดลงไปยงธรกจและประชาชน ซงจะท าใหสวนตางรายไดดอกเบยสทธ หรอ NIM ปรบลดลง และเออตอการเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนของประเทศตอไป

Net Interest Margin

https://i.ytimg.com/vi/mSRX1yK3IKI/maxresdefault.jpg





FAQ ISSUE 118 สวนตางรายไดดอกเบยสทธของธนาคารพาณชยไทย Sep 13, 2017


บทน า

ตวเลขสวนตางอตราดอกเบยและก าไรของธนาคารพาณชยมกอยในความสนใจของสาธารณชน และมการน าตวเลขดงกลาวไป เปรยบเทยบกบประเทศอน ๆ อยเสมอ สวนหนงเนองจากตวเลขดงกลาวสะทอนตนทนทางการเงนทประชาชน และธรกจตองจายใหแกธนาคารพาณชยในรปของ อตราดอกเบยสนเชอ ขณะเดยวกนยงสะทอนอตราผลตอบแทนทางการเงนทจะไดรบจากการฝากเงน กบธนาคารพาณชย

อยางไรกด ความเขาใจและการตความสวนตางอตราดอกเบยและการเชอมโยงไปยงผลก าไร รวมถงการก าหนดอตราดอกเบยของธนาคารพาณชยยงมความแตกตางกน บทความนจงมวตถประสงคเพอสรางความเขาใจเกยวกบสวนตางอตราดอกเบย และความเชอมโยงกบการก าหนดอตราดอกเบย รวมถงแนวทางการลดตนทนความเสยง การเพมประสทธภาพและ การแขงขนในระบบทจะชวยใหธนาคารพาณชยสงผานตนทนทต าลงไปยงผบรโภค และสงเสรมการเตบโตของระบบเศรษฐกจการเงนของไทยตอไป

1. ความหมายของสวนตางอตราดอกเบย

การค านวณสวนตางระหวางอตราดอกเบยเงนกและอตราดอกเบยเงนฝากสามารถท าได 3 วธ (ภาพท 1) กลาวคอ

(1) Nominal spread คอ สวนตางระหวางอตราดอกเบยเงนกและอตราดอกเบยเงนฝาก ซงค านวณโดยใชอตราดอกเบยเงนกลบดวยอตราดอกเบยเงนฝาก เชน อตราดอกเบยเงนกลกคารายใหญชนด (MLR) ของระบบธนาคารพาณชยเฉลยทรอยละ 7.24 ลบดวยอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพยเฉลยทรอยละ 0.54 ไดสวนตางระหวางอตราดอกเบยเงนกและอตราดอกเบยเงนฝากทรอยละ 6.70

ภาพท 1 การค านวณสวนตางอตราดอกเบยของธนาคารพาณชย

ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย

(2) Effective spread คอ สวนตางระหวางอตราดอกเบยสนเชอรบเฉลย (Effective Loan Rate : ELR) และอตราดอกเบยเงนฝากจายเฉลย (Effective Deposit Rate : EDR) โดยอตราดอกเบยสนเชอรบเฉลยค านวณจากดอกเบยรบของธนาคาร ท ไดจากการใหสน เช อหารดวยสนเช อท งหมด ขณะท อตราดอกเบย เงนฝากเฉลยค านวณจากดอกเบยจายของธนาคารทจายใหเปนผลตอบแทนแกผฝากเงน (รวมเงนน าสงกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงนและการประกนเงนฝาก) หารดวยเงนรบฝากทงหมด ซงหากค านวณจากขอมลของระบบธนาคารพาณชย ในไตรมาส 2 ป 2560 พบวา อตราดอกเบยสนเชอรบเฉลยอยทรอยละ 5.02 และอตราดอกเบยเงนฝากจายเฉลยอยทรอยละ 1.41 สงผลให Effective spread อยทรอยละ 3.61

(3) Net Interest Margin (NIM) หรอสวนตางรายไดดอกเบยสทธ ค านวณจากดอกเบยรบทงสน จากสนเชอ การใหกยมระหวางสถาบนการเงนและเงนลงทนซงสวนใหญเปนตราสารหน ลบดวยมลคาดอกเบยจายทงสน จากเงนรบฝาก ตราสารหน และเงนกยมทกประเภท รวมถงเงนน าสงกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงนและสถาบนคมครองเงนฝากหารดวยสนทรพยทกอใหเกดรายไดดอกเบยเฉลย (average interest earning assets) ซงไดแก สนเชอ รายการระหวางสถาบนการเงนและ



ตลาดเงน และเงนลงทนทกอใหเกดรายไดดอกเบย1 (ภาพท 2) โดยในไตรมาส 2 ป 2560 ระบบธนาคารพาณชยมรายไดดอกเบยรบสทธหลงหกดอกเบยจาย คดเปนสดสวนตอสนทรพยทกอใหเกดรายไดดอกเบย (NIM) ทรอยละ 2.76

ภาพท 2 สตรค านวณสวนตางรายไดดอกเบยสทธของธนาคารพาณชย (NIM)

ทงน แตละวธการค านวณดงกลาวจะใหความหมาย

ของสวนตางอตราดอกเบยรวมถงขอจ ากดทแตกตางกน โดยสรป ดงน

Nominal spread

ความหมาย สะทอนความแตกตางของอตราดอกเบยของสนเชอหรอเงนฝากประเภทใดประเภทหนงแบบเฉพาะเจาะจง

ขอจ ากด

หากบคคลหนงมสนเชอหลายประเภทและกระจาย การออมในหลายผลตภณฑ การน าอตราดอกเบยของสนเชอและเงนฝากเพยงประเภทเดยวมาลบกนจะไมสะทอนผลตางอตราดอกเบยทแทจรง

ธนาคารพาณชยมผลตภณฑดานสนเชอและเงนฝากหลายประเภทซงมอตราดอกเบยแตกตางกน จงไมสามารถน ามาสะทอนรายไดหรอก าไรของธนาคารพาณชยได

1 เชน ตราสารหน เงนลงทนในลกหนทรบโอนมา และเงนลงทนในธรกรรมเงนฝากและเงนกยมทมอนพนธแฝง เปนตน

Effective spread

ความหมาย

สะทอนอตราดอกเบยเฉลยของสนเชอและเงนฝากทกประเภท ซงจะแสดงภาพรวมของสวนตางอตราดอกเบยทผกตองจายและผฝากเงนไดรบดกวาการเลอกเพยงอตราดอกเบยบางประเภทมาลบกน ขอจ ากด

สะทอนสวนตางอตราดอกเบยซงเปนรายไดของธนาคารพาณชยเฉพาะจากบทบาทในการเปนตวกลางทางการเงนในการรบเงนฝากมาปลอยสนเชอ แตยงไมสะทอนรายไดจากดอกเบยสทธทงหมด โดยยงไมรวมรายรบจากดอกเบยอน ๆ (รอยละ 12 ของรายรบดอกเบยทงหมด ณ ไตรมาส 2 ป 2560) และคาใชจายดอกเบยอน ๆ (รอยละ 21 ของคาใชจายดอกเบยทงหมด ณ ไตรมาส 2 ป 2560) เชน รายไดดอกเบยจากการปลอยกใหกบสถาบนการเงนอนและรายไดดอกเบยจากเงนลงทนใน ตราสารหน หรอคาใชจายดอกเบยจากการกยมเงนจากสถาบนการเงนอนและคาใชจายดอกเบยจากการออก ตราสารหน เปนตน

Net Interest Margin

ความหมาย สะทอนความสามารถในการหารายไดของธนาคารพาณชยจากสวนตางระหวางดอกเบยรบและดอกเบยจายทงหมด ครอบคลมทงสนเชอและเงนฝาก เงนใหกและเงนกยมระหวางสถาบนการเงน รวมถงเงนลงทนซงสวนใหญเปนตราสารหน ขอจ ากด

NIM เปนเครองชหน งในการวดผลก าไรเบองตนจาก รายไดดอกเบยสทธเทานน ซงไมไดสะทอนผลก าไรทแทจ รง (net profit) เนองจาก NIM ยงไมครอบคลมคาใชจายอนทเกยวกบการใหสนเชอ เชน คาความเสยงจากการใหสนเชอ (credit cost) และคาใชจายด าเนนงานอน ซงรวมถงคาใชจายพนกงานและเครอขายสาขา นอกจากนธนาคารพาณชยยงม รายไดอน เ ชน คาธรรมเนยม ก าไรจากธรกรรมตลาดเงนและเงนปนผล



จากความหมายและขอจ ากดในการค านวณ สวนตางอตราดอกเบยขางตน ตวเลขทนกวชาการและนกวเคราะหโดยทวไปน ามาใชเปนเครองชวด ผลก าไรเบองตนของธนาคารพาณชยจากรายไดและรายจายดอกเบยจงเปน Net Interest Margin (NIM)

NIM ของระบบธนาคารพาณชยไทยในชวง 5 ปทผานมาคอนขางทรงตว อยทประมาณรอยละ 2.7-2.8 และหากเทยบกบประเทศอน ๆ โดยเฉพาะประเทศเพอนบาน NIM ของไทยจะอยในระดบกลาง ๆ (ภาพท 3) ทงน การเปรยบเทยบดงกลาวควรค านงถงภาวะเศรษฐกจและรปแบบธรกจของธนาคารพาณชยในประเทศตาง ๆ ประกอบดวย เชน ธนาคารพาณชยในมาเลเซย สงคโปร และเกาหลใตทท าธรกจกบลกคาธรกจขนาดใหญเปนหลก ท าใหมโครงสรางตนทนและรายไดทแตกตางจากธนาคารพาณชยทยงเนนการใหบรการกบธรกจขนาดกลางและเลก (SMEs) รวมถงรายยอย เชน ไทย ฟลปปนส และอนโดนเซย ซงท าใหมตนทนจากการเปดสาขาและการใหบรการตลอดจนความเสยงจากสนเชอทสงกวา

ภาพท 3 สวนตางรายไดดอกเบยสทธทสะทอนจาก NIM ของไทยเทยบกบตางประเทศ

ทมา : Central Banks และ World Bank

2. NIM และการก าหนดอตราดอกเบยของธนาคารพาณชย

มกมค าถามเกดขนเสมอวา ท าไมอตราดอกเบยสนเชอของธนาคารพาณชยไทยโดยเฉพาะส าหรบธรกจ SMEs จงคอนขางสง ในขณะทอตราดอกเบยเงนฝากคอนขางต า เนอหาในสวนนจงเปนการพจารณาถงปจจยหรอตนทนหลก ๆ ทธนาคารพาณชยใช ในการก าหนดอตราดอกเบย และความเชอมโยงไปยงก าไรของธนาคารพาณชย

อตราดอกเบยสนเชอของธนาคารพาณชยเปรยบไดกบราคาของสนคาทบรษทน ามาขายเพอหาก าไรตอบแทนแกผเปนเจาของหรอผถอหน และก าไรจะมาก หรอนอย ยอมขนอยกบราคาของสนคาทก าหนด (อตราดอกเบยสนเชอ) รวมถงปรมาณสนคาทขายได (ปรมาณสนเชอทปลอย) โดยการก าหนดราคาสนคาดงกลาว บรษทจะตองค านงถงตนทนโดยรวมของบรษทดวยเพอใหมก าไรทจะด าเนนธรกจและเตบโตในอนาคต ซงธรกจธนาคารพาณชยกเชนเดยวกน

ดงนน ในการก าหนดอตราดอกเบยสนเชอ ธนาคารพาณชยจงตองพจารณาถงตนทนซ งประกอบดวย (1) ตนทนทางการเงน (funding cost) (2) ตนทนความเสยงจากการใหสนเชอ (credit cost) และ (3) ตนทนการด าเนนงาน (operating cost) รวมถงอตราก าไร (profit margin) จากการปลอยสนเชอ โดยขอกลาวถงในแตละสวน ดงน

(1) ตนทนทางการเงน (funding cost) หรอตนทนของเงนทธนาคารพาณชยน ามาปลอยสนเชอ ซงไดมาจากการรบเงนฝากจากประชาชน การออกตราสารหน รวมถงการกยมในตลาดเงนหรอกยมกบสถาบนการเงนอน ทงน ตนทนทางการเงนนยงตองรวมถงการสงเงนเขากองทนเพอการฟนฟและพฒนา



ระบบสถาบนการเงนและการประกนเงนฝากอกรอยละ 0.47 ของเงนรบฝาก2 ดวย

ในชวง 4 ปทผานมา ตนทนทางการเงนโดยรวมของธนาคารพาณชยปรบลดลงและอยในระดบต าสอดคลองกบอตราดอกเบยนโยบายของคณะกรรมการนโยบายการเงนซ งสะทอนตนทนการกยมเงนในตลาดเงน ระยะสน ขณะทคาใชจายดอกเบยส าหรบเงนรบฝากมแนวโนมลดลงเชนกน (ภาพท 4) สวนหนงมาจากทธนาคารพาณชยหนมาเนนการระดมเงนฝากประเภท กระแสรายวนและออมทรพย (current and savings accounts : CASA) มากกวาเงนฝากออมทรพยพเศษ เงนฝากประจ า หรอเงนกยมอนทมคาใชจายดอกเบย สงกวา (ภาพท 5)

ภาพท 4 ตนทนคาใชจายดอกเบยลดลงในชวง 4 ปทผานมา


2 ประกอบดวย (1) เงนน าสงกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงนในอตรารอยละ 0.46 ตอปของยอดเงนฝาก ตวแลกเงน ตราสารหน เงนกยมในประเทศ และธรกรรมขายหลกทรพยโดยมสญญาวาจะซอคน และ (2) เงนน าสงสถาบนคมครองเงนฝากรอยละ 0.01 ตอปของยอดเงนฝาก

ภาพท 5 ธนาคารพาณชยไทยลดตนทนทางการเงนจากการบรหารดานหนสนโดยเนนเพมเงนฝากประเภท CASA


(2) ตนทนความเสยงจากการใหสนเชอ (credit cost) 3 ธนาคารพาณชยจะตองกนเงนส ารอง (provision) สวนหนงจากสนเชอทปลอยไป ส าหรบรองรบกรณทลกหนอาจไมช าระหน เพอใหธนาคารพาณชยย งสามารถด าเนนธรกจตอไปไดอยางมนคง โดยในชวง 2-3 ปทผานมา credit cost ของธนาคารพาณชยไทยเพมขน (ภาพท 6) จากอตราการผดนดช าระหนของลกหนทเพมขนจากภาวะเศรษฐกจทไดรบผลกระทบจากเศรษฐกจโลกและราคาสนคาโภคภณฑตกต า

ภาพท 6 ธนาคารพาณชยม credit cost เพมขน


3 Credit cost หรอตนทนความเสยงของสนเชอทไมไดรบการช าระคนเงนตนและดอกเบย ค านวณจากคาใชจายหนสญและหนสงสยจะสญตอสนเชอรวม



หากเทยบกบตางประเทศ พบวาตนทนความเสยงจากการปลอยสนเชอของธนาคารพาณชยไทยคอนขางสงกวาประเทศอน ๆ เหนไดจากหนทไมกอใหเกดรายได (NPLs) ของไทยอยในระดบสงกวาเพอนบานหลายประเทศ (ภาพท 7) ซงนอกจากจะมสาเหตจากภาวะเศรษฐกจไทยทยงทยอยฟนตวจากผลกระทบของเศรษฐกจโลกและราคาสนคาโภคภณฑตกต าแลว ยงสบเนองจากพอรตสนเชอของไทย สวนใหญเปนสนเชอทใหกบธรกจ SMEs (ภาพท 8) ซงมโอกาสทจะเปนหนเสยมากกวาธรกจขนาดใหญและเปนหนเสยเพมขนมากในชวงทผานมา สงผลใหธนาคารพาณชยไทยมตนทนความเสยงจากการใหสนเชอคอนขางสงกวาประเทศเพอนบาน (ภาพท 9)

ภาพท 7 หนทไมกอใหเกดรายไดของระบบธนาคารพาณชยไทยอยในระดบสงกวาเพอนบาน

ทมา : World Bank

ภาพท 8 การปลอยสนเชอ SMEs ของธนาคารพาณชยไทยเปนสดสวนสงเทยบกบตางประเทศ

ทมา : Asia SME Finance Monitor 2014

ภาพท 9 ตนทนความเสยงจากการใหสนเชอ (credit cost)ของไทยคอนขางสงเทยบกบเพอนบาน

ทมา : FitchConnect ขอมล ธพ. ขนาดใหญ Top 3 - 5 แหง ณ ป 2559

(3) ตนทนการด าเนนงาน (operating cost) ซงประกอบดวยคาใชจายพนกงาน คาใชจายเกยวกบสาขาและเครอขาย ATM คาใชจายในการบรหารจดการเงนสด รวมทงการตดตามและดแลหน และคาใชจายภาษ (ภาพท 10) ในชวง 5 ปทผานมา ธนาคารพาณชยไทยมตนทนการด าเนนงานเพมขน โดยมาจากคาใชจายพนกงานเปนหลก

ภาพท 10 ธนาคารพาณชยมตนทนการด าเนนงานเพมขนจากคาใชจายพนกงานเปนหลก




นอกจากน ธนาคารพาณชยยงมตนทนอน ๆ จากการปฏบตตามกฎเกณฑตาง ๆ ของทางการ เชน การด ารงเงนกองทน ตลอดจนการด ารงสนทรพยสภาพคลองทเพยงพอพรอมรองรบการไถถอนเงนฝาก เชน การด ารงสนทรพยสภาพคลองเพอรองรบสถานการณดานสภาพคลองทมความรนแรง (liquidity coverage ratio) เปนตน

ผลการวเคราะหตนทนหลกทง 3 สวนของธนาคารพาณชยดงกลาวขางตน พบวา ในชวงหลายปทผานมาตนทนความเสยงจากการใหสนเชอและตนทนการด าเนนงานของระบบธนาคารพาณชยไทยปรบเพมขน ขณะทตนทนทางการเงนปรบลดลง โดยธนาคารพาณชยไดสงผาน funding cost ทลดลงไปสภาคเอกชน เหนไดจากอตราดอกเบยของสนเชอปลอยใหม (New Loan Rate: NLR) ทปรบลดลงตามการปรบลดอตราดอกเบยนโยบาย และลดลงมากกวาอตราดอกเบยเงนกอางอง (MLR และ MRR) (ภาพท 11) ในขณะท NIM ซงเปนตวเลขผลก าไรจากรายไดดอกเบยสทธนนคอนขางทรงตว สะทอนวาธนาคารพาณชยปรบลด profit margin จากการปลอยสนเชอลง แทนทจะปรบเพมอตราดอกเบยสนเชอทจะท าให NIM เพมขนเพอชดเชยตนทนความเสยงจากการใหสนเชอและตนทนการด าเนนงานทสงขน ซงการปรบลด profit margin จากการปลอยสนเชอนสงผลใหอตราก าไรโดยรวมของธนาคารพาณชย หรออตราก าไรตอสวนของผถอหน (Return on Equity : ROE) (นยามตามภาพท 12) ของระบบธนาคารพาณชยไทยปรบลดลงดวย (ภาพท 13) นอกจากน ยงพบวา ROE ของระบบธนาคารพาณชยไทยอยในระดบคอนขางต าเมอเทยบกบประเทศเพอนบาน (ภาพท 14)

ภาพท 11 อตราดอกเบยเงนกส าหรบสนเชอปลอยใหมลดลงและต ากวาอตราดอกเบยเงนกอางอง


หมายเหต : NLR คอ อตราดอกเบยเฉลยถวงน าหนกตามวงเงนรายสญญาของเงนใหสนเชอใหมรายสญญาของธนาคารพาณชยไทย 14 แหง (ยกเวนสนเชอเพอการอปโภคบรโภคและสนเชอทใหแกตวกลางทางการเงน) โดยขอมลทใชครอบคลมสนเชอสกลเงนบาททมวงเงน 20 ลานบาทขนไป ทกประเภทสนเชอ วตถประสงค และอายสนเชอ (term) ทงทมและไมมหลกประกน ทงน อตราดอกเบยรายสญญาทน ามาค านวณคอคากลางระหวางอตราดอกเบยต าสดและสงสดของแตละสญญา

ภาพท 12 สตรการค านวณ ROE

ภาพท 13 ROE ของธนาคารพาณชยไทยลดลง

ทมา : IMF



ภาพท 14 ROE ของธนาคารพาณชยไทยอยในระดบคอนขางต าเทยบกบเพอนบาน

ทมา : IMF 3. แนวทางการเพมประสทธภาพและการแขงขน

ในระบบ

NIM ของไทยทอย ในระดบกลาง ๆ เทยบกบประเทศอน แสดงถงโอกาสท NIM จะปรบลงไดอก หากธนาคารพาณชยสามารถลดตนทนความเสยงจากการใหสนเชอ และตนทนคาใชจายด าเนนงานของระบบธนาคารพาณชยไทยซงสงกวาประเทศเพอนบาน (ภาพท 15) ลงได และจะท าใหธนาคารพาณชยสามารถสงผานตนทนทลดลงไปยงภาคธรกจและประชาชน ในรปแบบอตราดอกเบยสนเชอทลดลง นอกจากนการเพมการแขงขนจะท าใหธนาคารพาณชยไมสามารถคดอตราก าไรไดสงเกนควรและยงกระตนใหธนาคารลดตนทนลงเพอใหสามารถแขงขนได เชน การแขงขนในตลาดสนเชอทอยอาศยทมการแขงขนใหสนเชอจากหลายสถาบน เชน ธนาคารพาณชย สถาบนการเงนเฉพาะกจ (SFIs) และสหกรณ สงผลใหลกหนจายอตราดอกเบยเงนกโดยเฉลยต ากวาอตราดอกเบยเงนกอางอง MLR และ MRR4 (ภาพท 16)

4 MLR และ MRR เปนอตราดอกเบยเงนกอางอง โดยธนาคารพาณชยสามารถก าหนดอตราดอกเบยสงหรอต ากวาอตราดอกเบยอางองได ขนอยกบความเสยงของลกคาและประเภทสนเชอ

ภาพท 15 คาใชจายด าเนนงานตอสนทรพยรวมของระบบธนาคารพาณชยไทยสงกวามาเลเซยและสงคโปร

ทมา : World Bank (ใชคา median ในการค านวณ)

ภาพท 16 สนเชอทอยอาศยบางผลตภณฑมอตราดอกเบยเงนกเฉลยต ากวาอตราดอกเบยเงนกอางอง

ทมา : ขอมลจาก Website ของธนาคารพาณชยรายใหญแหงหนง

ทงน ตนทนของธรกจและประชาชน รวมถงตนทนของภาคธนาคารทลดลงจะชวยใหตนทนโดยรวมของระบบเศรษฐกจการเงนลดลงและเออตอการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศตอไป โดยขอยกตวอยางแนวทางด าเนนการ ดงน

(1) การลดตนทนความเสยงจากการใหสนเชอโดยเฉพาะของลกหน SMEs ทมตนทนคอนขางสงเนองจากมขอมลจ ากดและมสดสวนหนเสยมากกวาธรกจขนาดใหญ โดย

การพฒนาด านข อ มลล กหน เพ อ ใชประกอบการพจารณาใหสนเชอ (information-based lending) เชน การมฐานขอมลลกหน SMEs

.55%

เดอน ปท 1 ปท 2 ปท เปนตนไป

0% MRR-1.25%

ตวอยางอตราดอกเบยสนเชอทอยอาศยของธนาคารพาณชย

*Effective Interest Rate (EIR) คออตราดอกเบยเฉลย



ทครอบคลมขอมลของผใหสนเชอทกประเภท และการมขอมลทหลากหลายมากขน เชน ยอดขายและยอดซอ ซงจะชวยใหสถาบนการเงนมตนทนในการประเมนความเสยงของลกหนลดลง สามารถก าหนดอตราดอกเบยใหสอดคลองกบความเสยงของลกหนไดดขน รวมทงสามารถน ามาวเคราะหเพอลดสดสวน หนดอยคณภาพลงได

การสงเสรมการน าทรพยสนประเภทอน ๆ มาเปนหลกประกนในการขอสนเชอกบสถาบนการเงน เชน สนคาคงคลง กจการ และทรพยสนทางปญญา โดยหลกประกนดงกลาวจะท าใหธนาคารมสวนรองรบการสญเสยกรณหนเสยเพมขน และท าให credit cost ลดลง โดยทผานมาจะเหนไดวามลคาการจดทะเบยนสญญาหลกประกนทางธรกจเพมขนอยางตอเนอง (ภาพท 17)

ภาพท 17 มลคาการจดทะเบยนสญญาหลกประกนทางธรกจเพมขน โดยเฉพาะหลกประกนประเภทสทธเรยกรอง

*สทธทจะไดรบการช าระหน เชน บญชเงนฝากธนาคาร สทธการเชาและอนๆ เชน ลกหนการคา สญญาจาง สญญาซอขาย สญญาเชาซอ

ทมา: กรมพฒนาธรกจการคา

การสงเสรมบทบาทของบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.) ชวยลดภาระความเสยงของธนาคารพาณชยจากการปลอยสนเชอ

5 เทคโนโลยเครอขายฐานขอมลขนาดใหญทท าการกระจายและ update ขอมลใหทกคนในเครอขาย โดยไมจ าเปนตองมตวกลางในการเกบขอมล

ทไดรบการค าประกน ท าใหธรกจ SME สามารถเขาถงแหลงเงนทนไดงายขน

นอกจากน การสงเสรมการเพมศกยภาพในการด าเนนธรกจของ SMEs ผานการปรบปรงดานการบรหารจดการ การผลต การตลาด เครอขายทางธรกจและชองทางการจดจ าหนาย ตลอดจนเทคโนโลย เปนสงทส าคญทจะชวยลดโอกาสการเปนหนเสยซงเปนตนทนหลกในการใหสนเชอแกธรกจ SMEs

(2) การลดตนทนการด าเนนงานดวยการเพมประสทธภาพ ซงพฒนาการทางเทคโนโลยสารสนเทศจะชวยลดตนทนการด าเนนงานของธนาคารพาณชยลง เชน การใหบรการผานชองทาง mobile/internet banking ทมปรมาณธรกรรมเรงตวขนมาก (ภาพท 18) จะชวยลดตนทนการเปดและการดแลสาขา ตนทนพนกงานและการบรหารเงนสด รวมทงการใชเทคโนโลยทจะชวยลดภาระดานเอกสารหลกฐานและกระบวนการท างาน เชน การใชเอกสารอเลกทรอนกส หรอการใช distributed ledger technology5 เปนตน

ภาพท 18 ปรมาณธรกรรมผานชองทาง mobile/internet banking เรงตวสงขน




( ) การเพมระดบการแขงขนในระบบ ทงในแงของการเพมทางเลอกใหแกธรกจในการระดมทนและการเพมผเลนทเปนสถาบนการเงนในระบบ โดย

การสงเสรมการระดมทนของผประกอบการ โดยเฉพาะ SMEs ผานชองทางใหม ๆ เชน venture capital / PE Trust / P2P lending / crowdfunding รวมถงการเขามาของบรษท FinTech

การเพมผเลนในระบบผานชองทาง Qualified ASEAN Banks (QABs) ซงเปนการเปดใหธนาคารสญชาตอาเซยนมาใหบรการในไทยได

บทสรป

จากการวเคราะหตนทนของธนาคารพาณชยพบวา ในชวงทผานมา อตราดอกเบยของสนเชอปลอยใหมไดปรบลดลงตามตนทนทางการเงนทปรบลดลง แมวาตนทนความเสยงจากการใหสนเชอและตนทนการด าเนนงานของระบบธนาคารพาณชยไทยปรบเพมขน ขณะทสวนตางรายไดดอกเบยสทธ (NIM) คอนขางทรงตว สะทอนการปรบลด profit margin จากการปลอยสนเชอ ซงกระทบตอความสามารถในการท าก าไรของธนาคารพาณชย เหนไดจาก ROE ของระบบธนาคารพาณชยไทยทปรบลดลง

ทงน แม NIM ของไทยจะอยในระดบกลาง ๆ เมอเทยบกบประเทศเพอนบาน แตยงมโอกาสท NIM ของธนาคารพาณชยจะปรบลงไดโดยการลดตนทนความเสยงจากการใหสนเชอ โดยเฉพาะลกหน SMEs ท ต องด า เนนการควบค ไปกบการ เพ มศกยภาพในการด าเนนธรกจของ SMEs รวมถง การเพมประสทธภาพในการด าเนนงานของธนาคารพาณชย ตลอดจนการเพมระดบการแขงขนในระบบ เพอสงผานผลประโยชนไปถงผใชบรการทางการเงนและลดตนทนของระบบเศรษฐกจทจะสงเสรมการเตบโตของประเทศอยางยงยนตอไป

บทความน เปนขอคด เหนส วนบคคล จ ง ไมจ าเปนตองสอดคลองกบความเหนของธนาคารแหงประเทศไทย



เอกสารอางอง: ธนาคารแหงประเทศไทย. แผนพฒนาระบบสถาบน

การเงน ระยะท 3 (2559-2563). กรงเทพ: ธนาคารแหงประเทศไทย, 2559.

วรวรรณ ธาราภม. แสดงความเหนเรอง “แบงกในเมองไทยเอาเปรยบผบรโภคเรองสวนตางดอกเบยจรงไหม.” แสดงความคดเหนเมอวนท 11 มถนายน 2559. https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=10209010238560394&id=1450051196 (สบคนเมอวนท 1 มถนายน 2560).

วรไท สนตประภพ. “คณะกรรมการบรษทกบการขบเคลอนประเทศไทย.” การประชมสามญประจ าป 2560 สมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทย, โรงแรมแกรนดไฮแอท เอราวณ, 29 พฤษภาคม 2560.

สรธดา พนมวน ณ อยธยา. “สวนตางอตราดอกเบย กระแสความเปนจรง,” โพสตทเดย, 13 สงหาคม 2553. http://www.ryt9.com/s/bot/975718 (สบคนเมอ 13 มถนายน 2560).

Emily Beau, John Hill, Tanveer Hussain, and Dan Nixon. “Bank funding costs: what are they, what determines them and why do they matter?.” Bank of England Quarterly Bulletin, 2014. http://www.bankofengland.co.uk/publications/Documents/quarterlybulletin/2014/qb14q4prereleasebankfundingcosts.pdf (accessed June 27, 2017).

Huberto M. Ennis, Helen Fessenden, and John R. Walter. “Do Net Interest Margins and Interest Rates Move together?.” Federal Reserve Bank of Richmond, May 2016. https://www.richmondfed.org/publications/research/economic_brief/2016/eb_16-05 (accessed May 29, 2017).

International Monetary Fund, Financial Soundness indicators. (Washington: International Monetary Fund Publication Services, 2006), https://www.imf.org/external/pubs/ft/fsi/guide/2006/pdf/fsiFT.pdf (accessed June 1, 2017).

บทความนส าเรจลลวงไปดวยด ดวยค าแนะน าและความชวยเหลอจาก ดร.ดารณ แซจ คณชญญา พนธจารนธ ดร. นนทวลล ถรธนาพงศ และบคคลอนทเกยวของทชวยใหงานนมความสมบรณมากยงขน รวมถงขอมลมาตรการสงเสรม SMEs จากทมกลยทธดานระบบสถาบนการเงน พรอมความชวยเหลออย างดจากทม FAQ Editor: ดร.สรช แทนบญ และ ดร.นครนทร อมเรศ คณะผเขยนขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ ทน

Contact authors : สมภสสร ฤกษสมบรณด ผวเคราะห ทมวเคราะหฐานะและสนเชอ ฝายกลยทธสถาบนการเงน สายนโยบายสถาบนการเงน [email protected] ณฏฐปณฑ ธนวชชบรณ ผวเคราะหอาวโส ทมวเคราะหฐานะและสนเชอ ฝายกลยทธสถาบนการเงน สายนโยบายสถาบนการเงน [email protected]

http://www.bankofengland.co.uk/publications/Documents/quarterlybulletin/2014/qb14q4prereleasebankfundingcosts.pdf

