grammatica v de verborum coniugationibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

Ansgarius Legionensis

Grammatica

De verborum declinationibus


• In lingua Latina, quattuor declinationes sive coniugationes verborum sunt:

• Prima coniugatio: amo-amas-amare• Secunda coniugatio: rideo-rides-ridere• Tertia coniugatio: pono-ponis-ponere• Quarta coniugatio: venio-venis-venire

• Quomodo eas cognoscere possitis? Videte:


• Latinum verbum e duabus partibus constat:

• Thema

• Morphema

• Thema quid est?: Thema est numerus sonituum qui ulla sine mutatione semper manet.

• Morphema autem est sonitus, qui themati additur ut novas vires sive significationes indicet.


• Morphematum varia sunt genera

• Ad nos nunc temporis illud nomine desinentia tantum pertinet

• Desinentia ergo quid sit?

• Id enim morphema est quo verbum excipit sive desinit, id est, morphema quod postrema in parte verbi apparet.


• Ridet: thema: ride- desinentia: -t• Rident: thema: ride- desinentia: -nt• Veni thema: veni- desinentia: • Venite thema: veni- desinentia: -te

• Dormit thema: dormi- desinentia: -t• Dormiunt thema: dormi- desinentia: -nt• Pulsat thema: pulsa- desinentia: -t• Pulsant thema: pulsa- desinentia: -nt• Es thema: es- desinentia: • Este thema: es- desinentia: -te


• Quo pacto thema distinguitur?

• Thema postrema littera eius cernitur:

Exempli gratia:• In verbo rident thema est ride-• Postrema littera est –e

• Verbum rideo nominatur verbum thematis in vocali E


• Prima coniugatio: thema in vocali A

Amo-amas-amare

• Amas: thema ama- desinentia: -s

• Postrema littera thematis: -a


Secunda coniugatio: thema in vocali E

Video-vides-videre

• Vides: thema vide- desinentia: -s

• Postrema littera thematis: -e


• Tertia coniugatio: thema in consonante

Pono-ponis-ponere

• Ponis: thema: pon- desinentia: (i)-s

• Postrema littera thematis: -n


Quarta coniugatio:thema in vocali I longa

Venio-venis-venire

• Venis: thema: veni- desinentia: -s

• Postrema littera thematis: -i longa

grammatica v de verborum coniugationibus

Documents