บทท 6 สนคาคงเหลอ

I )(Inventory)

1

( )สนคาคงเหลอ (Inventory)• ความหมายของสนคาคงเหลอ• ประเภทของสนคาคงเหลอประเภทของสนคาคงเหลอ• การบนทกบญชสนคาคงเหลอ

ใ • การพจารณาสนคาทจดรวมอยในสนคาคงเหลอ• การคานวณตนทนสนคาคงเหลอ• การวดมลคาสนคาคงเหลอ• • การตราคาสนคาคงเหลอ• การรายงานสนคาคงเหลอในงบการเงน

2

ความหมายของสนคาคงเหลอ• ทรพยสนทมไวเพอขายตาม

ลกษณะการประกอบธรกจโดยสนคาสาเรจรป

ลกษณะการประกอบธรกจโดยปกต

ใ • ทรพยสนทอยในระหวางกระบวนการผลตเพอใหเปนสนคา

งานระหวางทาสาเรจรปเพอขาย

• ทรพยสนทมไวเพอใชใน วตถดบทใชในการผลตสนคาหรอใหบรการ

การผลต

3

การจาแนกตนทนของสนคาคงเหลอ

วตถดบ งานระหวางทา สนคาสาเรจรปวตถดบ Raw Material

งานระหวางทาWork in Process

สนคาสาเรจรปFinished Goods

ไ ใ

สนคาคงเหลอ

เกบไวในคลงสนคาขายใหลกคาสนคาคงเหลอ

Inventory(สนทรพย)

ตนทนขาย (คาใชจาย)Cost of Good Sold

4

ประเภทของสนคาคงเหลอ

ประเภทธรกจ

ธรกจพาณชยกรรมธรกจพาณชยกรรม(ซอมา-ขายไป)

อตสาหกรรม

สนคาคงเหลอ วตถดบ งานระหวางทา สนคาสาเรจรป

5

การบนทกบญชสนคาคงเหลอ

วธการบนทกสนคาคงเหลอแบงออกเปน 3 วธ ( l )• แบบตอเนอง (Perpetual Inventory System)

• แบบสนงวด (Periodic Inventory System)( y y )• แบบตอเนองแบบผสม (Modified Perpetual System)

6

แบบตอเนอง (Perpetual Inventory System)

• รายการเคลอนไหวเกยวกบสนคาคงเหลอ (ซอ ขาย สงคน สวนลดรบ คาขนสงเขา) บนทกโดยตรงส “บญชสนคาคงเหลอ”บนทกโดยตรงส บญชสนคาคงเหลอ

• บนทกสนคาคงเหลอเปนตนทนขายทกครงทมการขายสนคา• บญช “สนคาคงเหลอ” เปนบญชคมยอด และมบญชยอยของสนคาแตละชนดประกอบ

ซงแสดงการเคลอนไหวเขา-ออก คงเหลอของสนคา • บญชสนคาคงเหลอและบญชยอย : แสดงยอดคงเหลอเทากนเสมอ• ตรวจนบสนคาคงเหลอสนงวด : ยนยอดกบบญชยอยของสนคาตรวจนบสนคาคงเหลอสนงวด : ยนยอดกบบญชยอยของสนคา– ตวอยาง หนา 174

7

ช P t lตวอยางการบนทกบญชแบบตอเนอง Perpetual

ซอสนคาซอสนคาDr. สนคาคงเหลอ (สนทรพย) xx

Cr. เงนสด xx

สนคาคงเหลอยกมา

บวก สนคาคงเหลอทซอเพมขายสนคา หก สนคาคงเหลอทขายไปDr. ลกหนการคา xx

Cr รายไดจากการขาย xxเทากบ = สนคาคงเหลอปจจบน

Cr. รายไดจากการขาย xx

Dr. ตนทนขาย (คาใชจาย) xx8 Cr. สนคาคงเหลอ (สนทรพย) xx

แบบสนงวด (Periodic Inventory System)• บญชสนคาคงเหลอแสดงเปนยอดยกมา • บญชสนคาคงเหลอแสดงเปนยอดยกมา • มการปรบปรงสนคาคงเหลอปลายงวด (ทแทจรง) ในภายหลง

• มบญชซอ : บนทกการซอสนคาระหวางงวด • ไมมบญชคมสนคาคงเหลอรายตวทแสดงการเคลอนไหวของสนคา• ทกสนงวดสนคาคงเหลอจะถกปรบปรงดวยปรมาณสนคาทตรวจนบได• ปรมาณสนคาทตรวจนบได x ราคาทนตอหนวย = สนคาคงเหลอปลายงวด• ปรมาณสนคาทตรวจนบได x ราคาทนตอหนวย = สนคาคงเหลอปลายงวด• โอนปดบญชสนคาคงเหลอตนงวดและปลายงวด

9

การบนทกบญชแบบสนงวด Periodicซอสนคา

D ส บนทกแยกบญช บญชซอสนคา สวนลดรบ คาขนสงเขา ในงบกาไรDr. ซอสนคา xxx

Cr. เจาหน xxx

สวนลดรบ คาขนสงเขา ในงบกาไรขาดทน

ขายสนคา : Dr.ลกหน Cr. ขาย ไมบนทกการเคลอนไหวของขายสนคา : Dr.ลกหน Cr. ขาย

ตนทนขาย : - ไมม -

ไมบนทกการเคลอนไหวของสนคาทนท ตนทนขายจะคานวณตอนสนเดอนคานวณตอนสนเดอน

10

การบนทกบญชแบบสนงวด Periodic

บนทกสนคาคงเหลอตนงวดทกวนสนงวด – ปดบญชสนคาคงเหลอ (แกไขหนา 175)บนทกสนคาคงเหลอตนงวด

Dr. ตนทนขาย - สนคาตนงวด (งบกาไรขาดทน) xxx

Cr. สนคาคงเหลอ (ตนงวด /งบดล) xxx

บนทกสนคาคงเหลอปลายงวด : ตามปรมาณทตรวจนบได

Dr ป xxxDr. สนคาคงเหลอ (ปลายงวด / งบดล) xxx

Cr. ตนทนขาย – สนคาปลายงวด (งบกาไรขาดทน) xxx 11

( )

แบบสนงวด (Periodic Inventory System)• ( ใ ใ ไ ) • ตนทนขาย (คาใชจายในงบกาไรขาดทน) จะคานวณทกวนสนงวด

สนคาคงเหลอตนงวด xxx.xx ยอดยกมา บวก ซอสทธ xxx.xx สนคาทมเพอขาย xxx.xx สนคาทมเพอขาย xxx.xx หก สนคาคงเหลอปลายงวด -xxx.xx

ตรวจนบได ตนทนขาย xxx.xx

ดงนน ถายงไมมการปดบญชสนคาคงเหลอตนงวด – ปลายงวดดงนน ถายงไมมการปดบญชสนคาคงเหลอตนงวด ปลายงวดยอดสนคาคงเหลอในงบดล และตนทนขายในงบกาไรขาดทนจะยงไมใชยอดทถกตอง เพราะจะมแต “บญชซอสนคา” เทานน

12

ยงไมใชยอดทถกตอง เพราะจะมแต บญชซอสนคา เทานน

ตวอยาง

• สนคาคงเหลอตนงวด 100 บาท• ซอสนคา 50 บาท• ซอสนคา 50 บาท• ขายสนคาในราคา 40 บาท ตนทนซอ 20 บาท• สนคาคงเหลอปลายงวด = ??

= 100 + 50 – 20 = 130 บาท

13

บนทกบญชแบบ Perpetual

• วนทซอสนคา

Dr. สนคาคงเหลอ 50

Cr. เงนสด 50

14

บนทกบญชแบบ Perpetual • วนทขายสนคา

บนทกการขายสนคา บนทกตนทนขายสนคา

Dr.เงนสด 40Cr. ขาย 40

Dr.ตนทนขาย 20Cr. สนคาคงเหลอ 20Cr. ขาย 40 Cr. สนคาคงเหลอ 20

15

บนทกบญชแบบ Periodic

• วนทซอสนคา

Dr. ซอสนคา 50

Cr. เงนสด 50

16

บนทกบญชแบบ Periodic

• วนทขายสนคา

Dr. เงนสด 40

Cr. ขาย 40

17

บนทกบญชแบบ Perpetual ป ป ป • วนปดบญชปรบปรงสนคาคงเหลอปรบปรงสนคาคงเหลอตนงวด (ออก) ( )Dr. ตนทนขาย - สนคาตนงวด (งบกาไรขาดทน) 100

Cr ส 100Cr. สนคาคงเหลอ 100

บนทกสนคาคงเหลอปลายงวด (เขา)Dr. สนคาคงเหลอ 130

Cr. ตนทนขาย – สนคาคงเหลอปลายงวด 130

18

บนทกบญชสนคาตอเนองแบบผสม บนทกบญชสนคาตอเนองแบบผสม (Modified Perpetual System)

• บนทกซอสนคาดวย “บญชซอ” (Periodic)• ไ (Periodic)• ไมบนทกตนทนขาย - เมอมการขาย (Periodic)• ปรบปรงสนคาเหลอดวย “สนคาคงเหลอสนงวด” ตามทตรวจนบ ยน

P i di )ยอดกบบญชรายยอยของสนคาคงเหลอ (Periodic)• ควบคมสนคาโดยใชบตรรายละเอยดสนคาหรอบญชยอยรายตวของ

สนคาคงเหลอ (Perpetual)– บนทกการเคลอนไหวของสนคา เขา ออก และคงเหลอ– ทราบปรมาณสนคาเหลอ ณ เวลาตาง ๆ

19

ใขอพจารณาสนคาทควรรวมอยในสนคาคงเหลอสนคาเหลอโดยทวไป : ตองอยในการควบคมของกจการ เชน เกบรกษาไวทกจการ ใน

คลงสนคา ในรานขายสนคาแตสนคาบางประเภทตองจดประเภทรวมอยเปนสนคาคงเหลอ• (G d i T i )• สนคาระหวางทาง (Good in Transit)

• สนคาฝากขาย (Consigned Goods)

• ขอตกลงการขายเปนกรณพเศษ (Special Sale Agreement)

20

สนคาระหวางทาง (Goods in Transit) ใ ไ สนคาทซอแลวยงอยในระหวางขนสงมาไมถงกจการ แตพจารณาวาเปนสนทรพยของกจการหรอไม ตามเงอนไขการสงมอบ

(1) C.I.F (cost insurance freight) ผขายรบผดชอบคาใชจายในกระบวนการสงออกบวกคาระวางเรอและประกนภยระหวางประเทศ -> บนทกกระบวนการสงออกบวกคาระวางเรอและประกนภยระหวางประเทศ บนทกสนคาคงเหลอเมอไดรบของ

ปตนทาง ปลายทางC.I.F

ผขายจายคาขนสง ผซอผขายจายคาขนสง ผซอ

21

สนคาระหวางทาง (Good in Transit)(2) ใ ใ(2) F.O.B (Free on Board)ผขายรบผดชอบคาใชจายในกระบวนการ

สงออกทเกดขนในประเทศของตน

• F.O.B Shipping Point ผขายรบผดชอบการขนสงจนถงเมองตนทาง - เปนสนคาF.O.B Shipping Point ผขายรบผดชอบการขนสงจนถงเมองตนทาง เปนสนคาคงเหลอเมอของอยตนทาง

• F O B Destination ผขายรบผดชอบการขนสงจนถงเมองปลายทาง - เปนสนคาF.O.B Destination ผขายรบผดชอบการขนสงจนถงเมองปลายทาง - เปนสนคาคงเหลอเมอไดรบของ

22

สนคาระหวางทาง (Good in Transit) (ตอ)

ตนทาง ปลายทางF.O.B Destination

ผขายจายคาขนสง ผซอ

F.O.B Shipping Point

ปลายทางตนทาง

pp g ผขาย ผซอจายคาขนสง

23

สนคาฝากขาย (Consigned Goods)

• ผฝากขาย (Consignor), ผรบฝากขาย (Consignee) ใ • สนคาคงเหลอในมอของผรบฝากขายเปนกรรมสทธของผฝากขาย

• ผฝากขายตองนาสนคาทนาไปฝากขายรวมเปนสนคาคงเหลอ• ผรบฝากขายไมตองนาสนคาทรบฝากขายรวมเปนสนคาเหลอ

ผฝากขาย ผรบฝากขายกรรมสทธในสนคาเปนของผฝากขาย

มสนคาไมมสนคา

24

ขอตกลงการขายเปนกรณพเศษ (Special Sale Agreement)

• สนคาทมขอตกลงการรบซอคน (Sale with Buyback Agreement) เปนสนคาคงเหลอแตนาไปคาประกน : จานาสนคาg )

• สนคาทมอตราการรบคนสง (Sales with High Rate of Return)

• ส (I t ll t S l ) ส• การขายผอนสง (Installment Sales) พจารณาขอสญญา (มาตรฐานการบญชฉบบท 29 การบญชสาหรบสญญาเชาระยะยาว)

25

ตนทนสนคา (Product Costs)

• ตนทนทงหมดในการซอ ในการแปลงสภาพและคาใชจายอนๆทเกดขน เพอใหสนคาคงเหลอนนอยในสถานทและอยในสภาพทเปนอยในปจจบนสนคาคงเหลอนนอยในสถานทและอยในสภาพทเปนอยในปจจบน– ตวอยาง : ราคาซอ คาขนสงเขา วตถดบ คาใชจายในการผลต คาแรงงานการผลต

• ตนทนสนคาอาจจะรวมผลกระทบจากอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ หากเขาเงอนไขตามมาตรฐานการบญชท 30 เรองผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ– ราคาซอตามสกลเงนตราตางประเทศ x อตราแลกเปลยน

26

ตนทนสนคา (Product Costs) (ตอ)

• ตนทนในการผลต ตนทนทางตรง

– วตถดบทางตรง – คาแรงทางตรง

ตนทนทางออม

ตนทนคงทคาแรงทางตรง – คาใชจายในการผลต

ตนทนแปลงสภาพตนทนคงท

ตนทนผนแปร

– หลกการคานวณตนทนสนคาสาเรจรป (การบญชตนทน)

27

วตถดบ งานระหวางทา สนคาสาเรจรป1 2 3

XX

(รบเขา)

ทางตรง

ทางออม

วตถดบทางตรง

XX

(โอนออก)XX

(รบเขา)XX

(โอนออก)(รบเขา) ทางออม(โอนออก) คาแรงงาน

ทางตรง

ใ ใ

XX

คาแรงงาน คาใชจายในการผลต(รบเขา)

การปนสวนคด ณ กาลงการ

1

คาใชจายในการผลตXX

(จายจรง)ทางตรง

ทางออม

การปนสวนคด ณ กาลงการผลตปกต

1

XX(เกดจรง)

ทางตรง

ทางออม

(โอนออก)

วตถดบทางออม

ทางแรงงาน

(โอนออก)

28

ทางแรงงาน

ทางออม

การวดมลคาของสนคาคงเหลอตามทฤษฎการวดมลคาสนคาสามารถแบงเปน• ราคาจาหนาย • ( )• ราคาทน (ราคาจดหา)

โดยปกตแลวจะบนทกราคาตนทนเดมกอนและเปรยบเทยบกบราคาจาหนายในการตราคา

เมอนาเสนองบการเงน

29

วธราคาจาหนาย วธสวนลดเงนสดรบ

(Discounted Money Receipts)วธราคาจาหนาย (Output/Exit Values) วธราคาขายปจจบน

(Current Sales Prices)

การวดมลคาสนคาคงเหลอวธมลคาสทธทจะไดรบ

(Net Realizable Value) (Net Realizable Value)

วธราคาเจาะจง (Specific Identification)

วธราคาจดหา(Input/Entry Values)

ราคาตนทนเดม(Historical Cost)

วธถวเฉลย (Average Cost)วธเขากอน-ออกกอน (FIFO)วธเขากอน ออกกอน (FIFO)

วธเขาหลง-ออกกอน (LIFO)

วธสนคาจานวนฐาน (Base Stock)วธตนทนมาตรฐาน (Standard Cost)

30

วธตนทนมาตรฐาน (Standard Cost)

วธราคาจาหนาย

• วธสวนลดเงนสดรบ ไ ใ ใ ป ป – คานวณเงนสดทคาดวาจะไดรบจากการขายในอนาคตใหเปนมลคาปจจบน

• วธราคาขายปจจบน • วธราคาขายปจจบน – ราคาตลาด

• วธมลคาสทธทจะไดรบ ใ ใ – ราคาตลาด หก ดวยคาใชจายในการขายคานายหนา และคาขนสง

31

วธราคาทนเดม (Historical cost)

1. วธราคาเฉพาะเจาะจง2. วธถวเฉลย

3 วธเขากอนออกกอน3. วธเขากอนออกกอน4. วธเขาหลงออกกอน5. วธสนคาจานวนฐาน6 6. วธตนทนมาตรฐาน

32

1 (S ifi Id tifi ti )1.วธราคาเจาะจง (Specific Identification)

• สนคามจานวนนอยและมลกษณะแตกตางกนอยางชดเจน• สามารถระบตนทนของสนคาแตละชนไดอยางชดเจนไมปะปนกน

• ตวอยางสนคา : งานศลป เครองประดบมคา รถยนต• ตวอยางสนคา : งานศลป เครองประดบมคา รถยนต• ตวอยางท 1

33

ตวอยาง วธเฉพาะเจาะจงตวอยาง วธเฉพาะเจาะจงบ. จฬา ขายสนคาดงน

34

35

รวมมลคาสนคาคงเหลอ 2,200,000 บาท

ลกคาซอ HonDa Jazz 1 คน

สนคาคงเหลอมไวเพอขาย 2,200,000 บาท

ตนทนขาย = 600,000 บาท สนคาคงเหลอ = 1,600,000 บาท

โปรตอนสนาเงน = 400,000 บาท

โปรตรอนสแดง = 400,000 บาท

36เปอรโยสขาว = 800,000 บาท

37

2.วธถวเฉลย (Average Cost)• เฉลยตนทนใหสนคาทกหนวย หนวยละเทาๆกน

• ระบบสนคาคงเหลอแบบสนงวด (periodic) ระบบสนคาคงเหลอแบบสนงวด (periodic) ⇒ วธถวเฉลยถวงนาหนก (Weighted-Average Method)

ใ ใ⇒ ใชราคาเฉลยของการซอสนคาในงวด• ระบบสนคาคงเหลอแบบตอเนอง (Perpetual)

⇒ วธถวเฉลยแบบเคลอนท(Moving-Average Method)

⇒ หาราคาทนของสนคาใหมทกครงเมอการซอเขามา⇒ หาราคาทนของสนคาใหมทกครงเมอการซอเขามา• ตวอยางหนา 195

38

ตวอยาง วธถวเฉลยถวงนาหนก – ระบบ Periodic

39

ตวอยาง วธถวเฉลยแบบเคลอนท – ระบบ perpetual

1 ถวเฉลยครงท 1 = 34,400 / 8,000 = 4.30

2 ถวเฉลยครงท 2 = 25,500 / 6,000 = 4.25

40

3.วธเขากอน-ออกกอน (First-in First-out : FIFO)

• ขอสมมตฐาน : ขายของทซอมากอนหรอผลตกอน• สนคาคงเหลอสวนใหญ : เปนสนคาทซอหรอผลต lot หลงๆญ ๆ• สนคาทขายออกไป : สนคาทซอมาหรอผลต lot แรกๆ

• วธคานวณสนคาคงเหลอ : นาตนทนของสนคาทซอครงหลง ๆ ตามปรมาณการซอมาคานวณ จนปรมาณเทากบจานวนสนคาคงเหลอ ณ วนสนงวด

• ตวอยางหนา 196ตวอยางหนา 196

41

ตวอยางการคานวณ FIFO – ระบบสนคาสนงวด (Periodic)

• ตรวจนบสนคงคงเหลอ 6,000 หนวย• คานวณปรมาณและราคาสนคาทซอจากครงลาสดถดไปครงรองลงมา

42

FIFO ตวอยางการคานวณ FIFO – ระบบสนคาตอเนอง (Perpetual)

43

(First in First out : FIFO)วธเขากอน-ออกกอน (First-in First-out : FIFO)

• ขอด(1) ปองกนการตกแตงกาไร เพราะมการคดตนทนของสนคาทขายหรอนาออกไปใช(1) ปองกนการตกแตงกาไร เพราะมการคดตนทนของสนคาทขายหรอนาออกไปใช

อยางมระเบยบแนนอน(2) ราคาทนของสนคาคงเหลอในงบดลใกลเคยงกบมลคาปจจบน เพราะจะคงเหลอ(2) ราคาทนของสนคาคงเหลอในงบดลใกลเคยงกบมลคาปจจบน เพราะจะคงเหลอ

ราคาซอลาสดสวนใหญไว(3) สอดคลองกบการหมนเวยนของสนคาในการใชจรง(3) สอดคลองกบการหมนเวยนของสนคาในการใชจรง

• ขอเสย (1) ไ ส ไ (1) ความไมสอดคลองกนระหวางตนทนขายและรายไดจากการขาย (2) มความยงยากหากใชระบบสนคาคงเหลอแบบสนงวด (periodic)

44

4 วธ ขาหลง ออกกอน 4. วธเขาหลง-ออกกอน (Last – in , First – out : LIFO)

• ขอสมมตฐาน : ขายของทซอมาทหลงหรอผลตทหลงกอน• สนคาคงเหลอ ; จะเปนสนคาทซอหรอผลต lot แรกๆ

• สนคาทขายออกไป : สนคาทซอมาหรอผลต lot หลงๆสนคาทขายออกไป : สนคาทซอมาหรอผลต lot หลงๆ• วธคานวณสนคาคงเหลอ : นาตนทนของสนคาทซอครงแรก ๆ ตาม

ปรมาณการซอมาคานวณ จนปรมาณเทากบจานวนสนคาคงเหลอ ณ วนปรมาณการซอมาคานวณ จนปรมาณเทากบจานวนสนคาคงเหลอ ณ วนสนงวด

• ตวอยางหนา 19845

LIFO : ระบบสนคาแบบสนงวด (periodic)

• ตรวจนบสนคงคงเหลอ 6,000 หนวย•คานวณปรมาณและราคาสนคาทซอจากครงแรกสดและถดไปครงรองลงมา

46

LIFO : ระบบสนคาแบบตอเนอง (perpetual)

47

วธเขาหลง-ออกกอน วธเขาหลง-ออกกอน (Last – in , First – out : LIFO)

• ขอด (1) ตนทนขายและรายไดสามารถเปรยบเทยบกนไดดกวา (1) ตนทนขายและรายไดสามารถเปรยบเทยบกนไดดกวา (2) ไดสทธประโยชนทางภาษอากรมากกวา FIFO (3) มผลดกบกระแสเงนสด ถาวธนชวยประหยดภาษ (3) มผลดกบกระแสเงนสด ถาวธนชวยประหยดภาษ

• ขอเสย (1) ใ ป (1) ราคาทนของสนคาคงเหลอในงบดลจะตางจากมลคาปจจบนมาก (2) ถาตนทนสง กาไรตา เพราะเนนสทธประโยชนดานภาษมากไป ทาใหการแสดงมลคาหนของผ

ถอหนตาถอหนตา(3) ไมเปนไปตามขอสมมตฐานในการไหลเวยนของสนคา

48

5.วธสนคาจานวนฐาน (base stock)

• ไ ไป• ตงราคาคงทสาหรบสนคาทสารองไวตลอดไป• บวกดวยสนคาทเกนจานวนทสารองไว ซงสามารถวดมลคาดวยวธใดกได

: เชน FIFO LIFO AVERAGE

49

6.วธตนทนมาตรฐาน (standard stock)

• บนทกตนทนตอหนวยดวยราคาทกาหนดขน ณ กาลงผลตปกต (กจการทาการศกษาเพอคานวณตนทนมาตรฐาน) (กจการทาการศกษาเพอคานวณตนทนมาตรฐาน)• ใชในการควบคมตนทนจรงใหเปนไปตามตนทนมาตรฐานทกาหนดไว• แตหากผลแตกตางระหวางตนทนจรงและตนทนมาตรฐานมนยสาคญ ตองปรบปรงใหสนคาแสดงตามตนทนจรง ตองปรบปรงใหสนคาแสดงตามตนทนจรง

50

NNext

Next “การตราคาสนคาคงเหลอ”

51

การตราคาสนคาคงเหลอ

มาตรฐานการบญชฉบบท 31 เรอง สนคาคงเหลอ กาหนดให ไสนคาคงเหลอ “ตราคาตามราคาทนหรอมลคาสทธทจะไดรบ

แลวแตราคาใดจะตากวา”แลวแตราคาใดจะตากวา”เนองจากสนทรพยไมควรแสดงมลคาทสงกวามลคาทจะไดรบ เนองจากสนทรพยไมควรแสดงมลคาทสงกวามลคาทจะไดรบ

ดงนน ราคาทนเดมอาจไมเหมาะสมเสมอไป

52

การตราคาสนคาคงเหลอ

มาตรฐานการบญชเสนอวธตราคา 2 วธมาตรฐานการบญชเสนอวธตราคา 2 วธ 1. วธราคาทนหรอมลคาสทธทจะไดรบแลวแตราคาใดจะตากวา (Lower of

cost or Net Realizable Value (NRV) Method)

2. วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา (Lower of Cost or Market 2. วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา (Lower of Cost or Market Value)

53

วธราคาทนหรอมลคาสทธทจะไดรบแลวแตราคาใดจะตากวา

• เปรยบเทยบราคาทน (FIFO, AVERAGE ,etc.) กบมลคาสทธทจะไดรบ ใ • หากราคาทนตากวาใชราคาทน

• หากมลคาสทธทจะไดรบตากวา ใชมลคาสทธทจะไดรบแทนราคาทนหากมลคาสทธทจะไดรบตากวา ใชมลคาสทธทจะไดรบแทนราคาทน• สามารถเปรยบเทยบแตละรายการสนคา หรอเปนกลมสนคากได

54

วธราคาทนหรอมลคาสทธทจะไดรบแลวแตราคาใดจะตากวา

• มลคาสทธทจะไดรบ ตองมหลกฐานทนาเชอถอได คานงถงการเปลยนแปลงของราคาและตนทนจากเหตการณหลงวนทในงบดลเปลยนแปลงของราคาและตนทนจากเหตการณหลงวนทในงบดล

• สนคาคงเหลอประเภท “วตถดบ” ไมควรตราคาตากวาราคาทนหากนาไปผลตสนคาสาเรจรปทยงขายไดสงกวาราคาทน

• ผลขาดทนจากการตราคาสนคา ไมสามารถถอเปนคาใชจายทางภาษไดผลขาดทนจากการตราคาสนคา ไมสามารถถอเปนคาใชจายทางภาษได

55

ไ ใ วธราคาทนหรอมลคาสทธทจะไดรบแลวแตราคาใดจะตากวา• การปรบลดราคาทนใหเทากบมลคาสทธทจะไดรบ : โดยปรบทบญชคาเผอมลคา• การปรบลดราคาทนใหเทากบมลคาสทธทจะไดรบ : โดยปรบทบญชคาเผอมลคา

สนคาคงเหลอลดลง (ไมปรบลดบญชสนคาคงเหลอ) บญชคาเผอแสดงเปนรายการปรบมลคาของสนคาในงบดลปรบมลคาของสนคาในงบดล

Dr.ผลขาดทนจากการตราคาสนคาลดลง (PL คาใชจายตองหาม) XX Cr.คาเผอมลคาสนคาคงเหลอลดลง (BS) XX ( )

ในงวดถดไปอาจกลบรายการคาเผอมลคาสนคาคงเหลอลดลง หากเมอมลคาสทธทจะไดรบเพม สงขน

56

ตวอยางท 5 การตราคาทน VS NRV

• ป • เปรยบเทยบแตละรายการสนคา

57

ตวอยางท 5 การตราคาทน VS NRV

• บนทกบญชDDr. ผลขาดทนจากการตราคาสนคาลดลง 25

Cr. คาเผอมลคาสนคาลดลง 25Cr. คาเผอมลคาสนคาลดลง 25

58

ตวอยางท 5 การตราคาทน VS NRV

• เปรยบเทยบกลมสนคา

59

ตวอยางท 5 การตราคาทน VS NRV

• บนทกบญชDDr. ผลขาดทนจากการตราคาสนคาลดลง 10

Cr. คาเผอมลคาสนคาลดลง 10Cr. คาเผอมลคาสนคาลดลง 10

60

วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา (Lower of Cost or Market Value: LCM)

SFAS (มาตรฐานการบญชของ USA) ใหเปรยบเทยบระหวางราคาทน vs ราคาตลาด เมอ ใหเปรยบเทยบระหวางราคาทน vs. ราคาตลาด เมอ (1) สนคาเสอมสภาพชารดเสยหาย(2) ส ป ป ไป (2) มลคาของสนคาลดลงเนองจากระดบราคามการเปลยนแปลงไปอยางถาวร

- ราคาทน = ราคาจดหา (FIFO, LIFO , AVERAGE , etc.)

โ - ราคาตลาด = ตนทนเปลยนแทนปจจบน โดยท» ราคาตลาดตองไมสงกวา มลคาสทธทจะไดรบ (กาหนดราคาสงสด)

ไ ไ ไ ป M k ) » ราคาตลาดตองไมตากวา มลคาสทธทจะไดรบ หกดวยกาไรตามปกต (Markup) (กาหนดราคาตาสด)

• ตวอยาง 6 หนา 20061

ตวอยาง 6 หนา 200

ตวอยาง ราคาทน VS ราคาตลาด

62

วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา (Lower of Cost or Market Value: LCM) (ตอ)

• พจารณาเปนสนคาแตละชนดหรอเปนกลมกได• ใ ป ไ • กรณวตถดบ ใหพจารณาทสนคาสาเรจรป ทผลตไดจากวตถดบนนเชนกน เวน

แต วตถดบนนซอมาเพอขายโดยตรง• วธการบนทกบญช(1) วธทางตรง (Direct Method) (1) วธทางตรง (Direct Method)

(2) วธทางออม (Indirect Method)

63

วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา วธราคาทนหรอราคาตลาดทตากวา (Lower of Cost or Market Value: LCM) (ตอ)

1.วธทางตรง (Direct Method)

(1 1) สนงวด (Periodic) =>บนทกสนคาคงเหลอปลายงวดตามราคาตลาด(1.1) สนงวด (Periodic) =>บนทกสนคาคงเหลอปลายงวดตามราคาตลาด(1.2) ตอเนอง (Perpetual)=> ลดบญชสนคาคงเหลอ

D C Dr.ตนทนขาย Cr.สนคาคงเหลอ2.วธทางออม (Indirect Method)

โ บนทกสนคาคงเหลอปลายงวดตามราคาทน และปรบปรงมลคาโดยการตงบญช “คาเผอมลคาสนคาคงเหลอลดลง” (ทงแบบตอเนองและสนงวด)

64

ตวอยางท 7 ราคาทน VS ราคาตลาด

สนคาคงเหลอ ราคาทน ราคาตลาด ไ ยกมาตนงวด 130,000 135,000 ไมมการปรบลด

คงเหลอปลายงวด 164,000 140,000 ปรบลดราคา 24,000

65

ตวอยางท 7 ราคาทน VS ราคาตลาดตวอยางท 7 ราคาทน VS ราคาตลาด• การบนทกบญชแบบ Periodic

66

VSตวอยางท 7 ราคาทน VS ราคาตลาด• การบนทกบญชแบบ Perpetualญ p

67

การตราคาสนคาคงเหลอสาหรบธรกจเฉพาะ

• วธราคาตนทนเปลยนแทนปจจบน (Current Replacement Cost)

• การตราคาสนคาวธสดสวนของราคาขาย (Relative Sales Value)

• การตราคาสนคาคงเหลอโดยวธประมาณการ (Inventory Estimation)

68

วธราคาตนทนเปลยนแทนปจจบน (Current Replacement Cost)

• ใชกบสนคาทหาราคาตนทนยาก ทราบราคาตลาดแนนอน เชน แร นามน ทอง• ป ป VS ไ ป • แนวคดการเปรยบเทยบตนทนปจจบน VS. รายไดปจจบน• ราคาสนคาในปจจบนทจายซอหรอผลตขนมาใหมแทนสนคาคงเหลอ ณ วนสนงวด • มาตรฐานการบญชไมอนญาตใหใชกบการตราคาสนคาทวไป

69

การตราคาสนคาวธสดสวนของราคาขาย (Relative Sales Value)( )

• ซอสนคาหลายประเภทและแตกตางกนรวมกนราคาเดยวกน (Lump Sum P i B k t P h ) ส ใชส ใช ส สPrice หรอ Basket Purchase) การตราคาสนคาอาจใชสามารถใชวธสดสวนของราคาขาย

• ธรกจอสงหารมทรพย หรอ ธรกจปโตรเคม• ตวอยางท 8 หนา 204 8 204

70

ตวอยางท 8 วธสดสวนของราคาขาย

บรษททซอทดนแปลงใหญ ราคา 10 ลานบาท แบงเปน 40 แปลงยอย โดยมขนาดและทาเลตางกนทาเลตางกน

- ปญหา ถาแบงใหแตละแปลงตามราคาทนตอขนาดแปลยอย อาจไมถกตอง เนองจากทดนสามารถขายไดตามทาเลทตง เชน ทดนอยตดถนนจะขายแพงกวา

ทดนดานใน- ดงนน จงควรแบงราคาทนตามสดสวนของมลคาขาย

71 72

โ การตราคาสนคาคงเหลอโดยวธประมาณการ (Inventory Estimation)

• การตราคาสนคาคงเหลอจากราคาขายปลก (Retail Inventory Method)( y )

• การตราคาสนคาคงเหลอโดยใชอตรากาไรขนตน (Gross Profit Method)

73

การตราคาสนคาคงเหลอจากราคาขายปลก (Retail Inventory Method) (Retail Inventory Method)

• เหมาะสาหรบธรกจคาปลก เชน รานขายปลก หรอหางสรรพสนคา• สนคามราคาตอหนวยตา มรายการซอขายเกดขนบอยครง

โ ไ ใ • เปนวธการหาราคาทน โดยบนทกสนคาไวในราคาขายปลก และอาศยความสมพนธระหวางราคาทนกบราคาขายปลก โดยเปลยนสนคาทแสดงราคาขายปลกกบมาเปนราคาทน= ราคาขายปลกของสนคาคงเหลอ x อตราสวนทนตอราคาขายปลกx

74

โ ใ ไ การตราคาสนคาคงเหลอโดยใชอตรากาไรขนตน (Gross Profit Method)

• การใชอตรากาไรขนตนมาประมาณมลคาของสนคาคงเหลอ

สนคาคงเหลอตนงวด xxบวก ซอ xxสนคาทมเพอขาย xx

หก ขาย – อตรากาไรขนตน = ตนทนขาย (xx)สนคาคงเหลอปลายงวด (ราคาทน) xx

75

ส ใ การรายงานสนคาคงเหลอในงบการเงน• การเปดเผยขอมล• การเปดเผยขอมล(1) นโยบายการบญชเกยวกบวธการตราคาสนคาคงเหลอและวธทใชคานวณราคาทน(2) ราคาตามบญชของสนคาคงเหลอแตละประเภทจาแนกตามความเหมาะสมของแต

ละกจการและราคาตามบญชญ(3) ราคาตามบญชรวมของสนคาคงเหลอทแสดงดวย มลคาสทธทจะไดรบ(4) ส ป (4) มลคาสนคาคงเหลอทปรบเพมขนจากราคาทเคยลดลง(5) เหตการณหรอสถานการณททาใหราคาสนคากลบเพมขน(6) ราคาตามบญชของสนคงเหลอทใชเปนหลกประกนหนสน

76

จบแลวคะ

77