pediatrik kiriklar
TRANSCRIPT
![Page 1: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/1.jpg)
PROF. DR. OSMAN AYNACI
DR. GÖKHAN TEVFİK ATEŞ
![Page 2: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/2.jpg)
GİRİŞ Kural olarak hasta yaşı düştükçe remodelizasyon
potansiyeli artar.
Çocuklarda anatomik redüksiyon erişkindeki aynı yaralanma ile karşılaştırıldığında daha az önemlidir.
![Page 3: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/3.jpg)
EPİDEMİYOLOJİ
![Page 4: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/4.jpg)
Olgunlaşmamış iskelet, çocuklardaki yaralanmaların tedavisini etkileyen çeşitli eşsiz özelliklere sahiptir ;
Strese karşı artmış esneklik
Daha kalın periost
Artmış remodelasyon potansiyeli
Daha kısa iyileşme zamanı
Fizislerin bulunması
![Page 5: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/5.jpg)
Plastik (kalıcı) Deformasyon Travmayı takiben ortaya çıkan, kemiğin normal
anatomik yapısından farklı olan eğriliğe kemiğin plastik (kalıcı) deformasyonu denir.
Mevcut kuvvet kaldırıldığında kemik eski haline dönebiliyorsa buna kemiğin elastik deformasyonu denir.
![Page 6: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/6.jpg)
Plastik (kalıcı) Deformasyon İlk klinik tanımlaması Borden’e maledilir.
Çocuklarda ön kolda özellikle ulnada yaygındır.
Plastik deformasyon redüksiyonu
>20 dereceden açılanma + >4yaş ise yada
Pronasyon/supinasyon kısıtlılığı mevcut ise
![Page 7: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/7.jpg)
Torus Kırıkları
En sık diafize ait korteksin lameller kemiği ile metafize ati örgü kemik arasındaki geçişte meydana gelir
![Page 8: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/8.jpg)
Yeşil Ağaç Kırığı Yeşil ağaç kırığında gerilimi karşılayan korteks tam olarak
kırılırken, kompresyon tarafındaki korteks ve periost sağlam kalır
Sağlam kompresyon tarafındaki kırığın tamamlanması
gerekli olduğu söylenmektedir fakat tartışmalıdır.
Redukte etmek için gerilme yüzüne etki eden
fragmanların çözülmesi gereklidir.
Başlangıçta deformite arttırılır (kırılıp kırılmaması
önemli değil)
Ardından traksiyon ve redüksiyon
Yeşil ağaç kırığında artmış refraktür olasılığı mevcuttur.
![Page 9: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/9.jpg)
Çocuk- Erişkin Kırık Farkları Büyüme bozuklukları
Çocuklarda oluşan kırık epifizi ilgilendiriyorsa büyüme bozuklukları görülebilir.
Kısalık , varus, valgus, recurvatum
![Page 10: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/10.jpg)
Çocuk- Erişkin Kırık Farkları Remodelling
Normal kemiğin kötü kaynamaya bağlı bozukluğunun zamanla eski haline dönmesidir.
Wolf kanunu ile açıklanabilir
Çocuk yaşı (küçük>büyük)
Kırılan bölge (metafiz>diafiz)
Angulasyon yönü (ant/post>med/lat)
Üst extremite > alt extr.
![Page 11: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/11.jpg)
Çocuk- Erişkin Kırık Farkları İyileşme hızı
Kanlanma iyi, hcsel aktivite yüksek olduğundan çabuk kaynarlar
Kaynamama Nadiren görülür, eklemi ilgilendiren kırıklarda olabilir
Aşırı uzama Uzun kemik kırıklarından sonra kırığa komşu metafzin
aşırı stimülasyonu sonrası
![Page 12: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/12.jpg)
Anatomi Çocuklarda kemik erişkinlere göre birim başına daha
fazla su ve daha az mineral içerir.
Pediatrik kemik daha düşük bir elastisite modulusune (daha az kırılgan) ve erişkin kemiğe göre daha yüksek son gerilime sahiptir.
Erişkin kemiğine göre kompresyondan çok gerilmeye daha dirençlidir.
![Page 13: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/13.jpg)
Anatomi Geniş uzun kemikler (klavikula-humerus-radius-ulna-
femur-tibia-fibula) her iki ucunda fizise sahiptir.
Küçük tübüler kemikler (metakarp-metatars-falanks) sadece tek bir fizis içerirler.
Doğumda distal femur bazende prox. tibia hariç tüm epifizler tamamen kıkırdak yapıdadır.
![Page 14: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/14.jpg)
Epifiz-Fizis
Doğumda her bir epifiz (distal femur hariç) her bir uzun kemiğin ucunda tamamen kıkırdak yapıdaki kondroepifizden meydana gelir
Herbir kondroepifiz için karakteristik
bir zamanda ikicil kemikleşme merkezi
oluşur ve kemik matürütesi sırasında
kıkırdak alan kemik ile yer değiştirene
kadar kademeli olarak genişler.
![Page 15: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/15.jpg)
Epifiz-Fizis Kıkırdak kemik değişimi vaskulariteye bağlıdır.
Matürite tamamlanınca sadece eklem
kıkırdağı kalır.
Fizise bitişik bölge metafize ayrı paralel
bir subkondral plak oluşturarak
radyolojik olarak karakteristik parlak fizis
hattını oluşturur.
![Page 16: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/16.jpg)
Epifiz-Fizis Büyüme plağı veya fizis, enkondral kemikleşme yoluyla
kemik ekleyen temel yapıdır.
Fizisin primer fonksiyonu hızlı ve entegre biçimde enine ve boyuna büyümedir.
![Page 17: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/17.jpg)
Epifiz-Fizis Epifiz dış yüzeyi, eklem kıkırdağı veya
perikondriyumdan oluşur.
Perikondriyuma kas lifleri, tendonlar ve
ligamentler direk olarak tutunabilirler.
Perikondriyum epifizin kendi etrafına doğru aralıksız büyümesine katkıda bulunur ve periost içine farkedilmeyecek şekilde karışır.
Periost/perikondriyum doku devamlılığı epifiz/metafiz bileşkesinin biyomekanik dayanıklılığına katkıda bulunur.
![Page 18: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/18.jpg)
Epifiz-Fizis Germinal ve prolifertif : hcsel prof.
Hipertrofik ve Provizyonel kalsifikasyon :
matriks üretimi,hcsel hipertrofi, apopitozis,
matriks kalsifikasyonu
Ranvier bölgesi : fibroblast, kondroblast,
Osteoblast içerir. Periferik büyüme
La croix halkası :metafizyel periosteum ile
Kartilaj epifizi birbirine bağlayan fibröz yapı
Epifiz-metafiz stabilitesini sağlar
![Page 19: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/19.jpg)
Epifiz Kanlanması
![Page 20: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/20.jpg)
SINIFLANDIRMA Poland fiziyel kırıkların ilk sınıflandırmasını 1898
yılında ortaya koymuştur.
Orijinal poland şemasının modifikasyonu Aitken, Salter ve Harris, Ogden ve ark. ve Peterson ve ark. tarafından modifiye edilmiştir.
Güncel olarak ilk kez 1965 te yayınlanmış olan Salter ve Harris sınıflandırması literatürde sabit yer edinmiştir.
![Page 21: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/21.jpg)
Salter Harris Tip I
![Page 22: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/22.jpg)
SALTER HARRİS TİP II
![Page 23: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/23.jpg)
Salter Harris Tip II
![Page 24: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/24.jpg)
Salter Harris Tip III
![Page 25: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/25.jpg)
Salter Harris Tip III
![Page 26: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/26.jpg)
Salter Harris Tip IV
![Page 27: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/28.jpg)
Salter Harris Tip V
![Page 29: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/29.jpg)
Tedavi İlkeleri Kalın periost redüksiyona yardımcıdır ve aşırı
korreksiyonu önler
Kırık hattında periosteal interpozisyon nedeniyle redüksiyon gerçekleşmeyebilir.
Ekleme yakın ve hareket ekseninde açılanması olan kırıklar düzelir.
Varus valgus bir miktar düzelir.
Rotasyonlar kalıcıdır düzelmezler.
![Page 30: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/30.jpg)
Açılanmalar ;
Üst extr > alt extr
Valgus > varus
Fleks def. > exts def.
Proximal def. > distal def (alt extr)
daha iyi düzelir.
Salter Harris tip III- IV kırıklarda 2mm fazla kayma var ise AR + İF gereklidir.
![Page 31: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/31.jpg)
Kapalı redüksiyon manevraları ikiden fazla denenmemelidir
Alçı ve atelden sonra nörovaskuler muayene yapılmalıdır.
Cerrahi redüksiyon gerekrse anatomik redüksiyn yapılmalı
Fazla tespit materyali kullanmamalı ve erken çıkarılmalıdır.
Koplikasyonlar dikkatle izlenmelidir.
![Page 32: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/32.jpg)
Cerrahi Gerektiren Kırıklar Deplase intraartiküler kırıklar Salter Harris Tip III-IV
Humerus lateral-medial kondil ayrışmış kırığı (>2mm)
İnstabil monteggia kırıklı çıkığı
Radius boyun kırığı (açılanma >25-30 derece)
![Page 33: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/33.jpg)
Cerrahi Gerektiren Kırıklar Ayrılmış olekranon kırığı
İnstabil ön kol kırıkları
İnstabil vertebra kırıkları
Femur boyun kırıkları
![Page 34: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/34.jpg)
Cerrahi Gerektiren Kırıklar Ayrılmış patella kırıkları
Eminentia kırıkları (acl yapışma yeri kopma kırığı)
Akut dolaşım bozukluğu yapan kırıklar (suprakondiler humerus- suprakondiler femur)
![Page 35: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/35.jpg)
Komplikasyonlar Erken Dönem
Kanama , şok
Damar sinir lezyonu
Yumuşak doku lezyonu
Akut kompartman sendromu
Gangren, sepsis
![Page 36: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/36.jpg)
Geç dönem
Malunion (deformite ve açılanmalar)
Büyüme kusurları (fizis kırıkları)
Osteomiyelit (açık kırıklar)
Volkman iskemisi
Nounion
Aseptik nekroz
Myositis ossifikans
![Page 37: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/37.jpg)
Klavikula En sık görülen uzun kemik kırığı
Yenidoğanda 1 haftada kaynama (tespit gerek yok)
İnfantlarda basit askılar (2-3 hafta)
>5-6 yaş sekiz bandajı (4 hafta)
![Page 38: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/38.jpg)
Proximal Humerus Humerus büyümesi %80 prox. olduğundan şekillenme
potansiyeli yüksek
Genelde Salter Harris tip I-II kırıklardır ve konservatif tedvedilir. (yenidoğan-1hft , 1-4yaş 10 gün , 5-12 yaş 2-3 hft)
Kabul edilebilir açılanmalar ;
1-4 yaş : 70 dereceye kadar açılanma
5-12 yaş :40-45 derece ve diafiz çapının %50si kayma
12 yaş :15-20 derece ve diafiz çapı <%30
![Page 39: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/39.jpg)
Pediatrik Dirsek
![Page 40: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/40.jpg)
Suprakondiler %90 extansiyon tipi,ligamentler lakse
En sık vasküler yaralanma
radiyal sinir zedelenmesi
Ant inraosseöz sinir (1-2 parmak fleksiyon bozuk)
Fleksiyon tipinde en sık ulnar sinir zed.
Modifiye gartland snf (nondep,post menteşeli,deplase)
Deplase kırıklar açık-kapalı red. + pinleme(2 lat, 2lat-1med)
3 hafta sonunda harekete başlanmalıdır.
![Page 41: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/41.jpg)
![Page 42: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/43.jpg)
Monteggia kırıklı çıkık Prox. Ulna kırığı + radius başı çıkık
Bado sınıflaması (raidus ön-arka-lat,rad+ulna)
%20 de nörolojik defisit
En sık post introosseöz
![Page 44: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/44.jpg)
Ön kol kırıkları Genellkle kapalı red (konservatif)
Proksimal kırıklarlarda özellikle montegiadasupinasyonda
Kabul edilebilir def ; <8 yaş : 30 derece ye kadar
8-10 yaş: 10-20 derece açılanma
>10 yaş : 10 dereceden fazla olmamalı
Alçı en az 6 hafta tutulmalı
![Page 45: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/45.jpg)
Kalça kırıkları Ortopedik acildir.
Kapalı red + çivileme
Açık red + çivileme
Transepifizyal: avn riski %80-100
Transservikal: avn %50 ,en sık
Servikotrokanterik: avn %20-30
İntertrokhanterik : damarlanma iyi , avn riski düşük
![Page 46: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/46.jpg)
Femur Cisim Kırıkları 0-2 yaş:
pavlik badajı veya pelvipedal alçı(4 hft) 10 gün bryant traksiyonu(kalça 90,diz tam ext) kallus
görülünce pelvipedal alçı (4hft) 2 cm kısalık ve 30 dereceye kadar angulasyon
![Page 47: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/47.jpg)
Femur Cisim Kırıkları 2- 10 yaş :
<2cm overriding ppa >2 cm 90-90 ppa veya 3-4 hafta russel traksiyonu (60-30)
kallus görülünce ppa (4hft) 2cm kısalık ve 20 derece angulasyon
>12 yaş: cerrahi tedv (plak,extr tespit,im tespit) Frontal planda 10 derece açılama kabul edilebilir.
![Page 48: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/48.jpg)
Pediatrik diz Eminentia kırıkları :
Deplase ise dikişlerle tutturulur
10-20 derece fleksiyonda alçı (4-6 hft)
Sonrasında harekete başlanır
![Page 49: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/49.jpg)
Tibia- fibula kırıkları Tedavi büyük oranda konservatiftir.
İzole tibia kırıkları varusa tibia + fibula kırıkları valgusa gitmeye yatkındır.
Kabul edilebilir redüksiyon;
Kırık uçlarında %50 temas
<1cm kısalma
Sagital koronal planda 5-10 derece açılanma
![Page 50: Pediatrik kiriklar](https://reader034.vdocument.in/reader034/viewer/2022042512/55adf59a1a28abdd078b4838/html5/thumbnails/50.jpg)
Tibia- fibula kırıkları Cerrahi tedv end :
Açık kırıklar
Redüksiyon sağlanamayan durumlar
Damar yaralanması ile birlikte
Femur kırığı ile birlikte
Kompartman sendr olan kırıklar