rogor movemzadot pedagogta sasertifikacio …...3 zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis...

194
gamocdebis erovnuli centri rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio gamocdebisTvis krebuli dawyebiTi safexuris pedagogTaTvis

Upload: others

Post on 25-Dec-2019

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

gamocdebis erovnuli centri

rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio

gamocdebisTvis

krebuli dawyebiTi

safexuris pedagogTaTvis

Page 2: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

2

s a r C e v i

Sesavali ............................................................................................................................................................. 3

dawyebiTi safexuris pedagogTa sertificireba ................................................................... 4

I _ IV klasebis sami ZiriTadi sagnis maswavleblis sasertifikacio testi. 5

testis struqtura ............................................................................................................................ 6

testur davalebaTa ganmarteba ....................................................................................................... 8

profesiuli codna da meTodika .................................................................................................... 8

qarTuli ena da literatura .................................................................................................. 9

kiTxvisa da weris swavleba ........................................................................................................ 22

bunebismetyveleba ............................................................................................................................... 27

maTematika .................................................................................................................................................. 32

akademiuri unarebi ..................................................................................................................................... 39

wakiTxuli teqstis gaazreba ......................................................................................................... 39

analitikuri wera ................................................................................................................................. 44

I _ VI klasebis maswavlebelTa sagnobrovi sasertifikacio testi 51

I _ VI klasebis qarTuli enisa da literaturis maswavleblis

sasertifikacio testi ..............................................................................................................................

52

I _ VI klasebis bunebismetyvelebis maswavleblis sasertifikacio testi ...... 60

I _ VI klasebis maTematikis maswavleblis sasertifikacio testi ...... 65

rekomendebuli literatura ............................................................................................................... 68

danarTi ............................................................................................................................................................... 69

sagamocdo programebi ..................................................................................................................... 69

2012 wels sasertifikacio gamocdaze gamoyenebuli testebi ............................. 89

testi dawyebiTi safexuris maswavlebelTaTvis (I _ IV) ........................................ 89

qarTuli ena da literatura (I _ VI) ................................................................................ 119

bunebismetyveleba (I _ VI) .............................................................................................................. 143

maTematika (I _ VI) ............................................................................................................................... 168

Page 3: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

3

Zvirfaso pedagogebo,

2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli

saxelmwifos mier. am dargis specialistma, kanonis Tanaxmad, unda Caabaros

sasertifikacio gamocda da moipovos mowmoba, romelic profesiiT muSaobis

uflebas miscems. maswavleblis profesiisadmi saxelmwifos amgvari midgoma xazs

usvams mis gansakuTrebul mniSvnelobas qveynisaTvis.

2011 wels pirvelad Catarda sasertifikacio gamocda dawyebiTi safexuris

maswavlebelTaTvis, romlebic I _ IV klasebSi sam ZiriTad sagans _ qarTul enasa

da literaturas, bunebismetyvelebasa da maTematikas _ aswavlian. gamocdebis

erovnulma centrma am gamocdasTan erTad 2012 wels dawyebiTi safexuris

maswavleblebs sagnobrivi gamocdebic SesTavaza. es gamocdebi im pedagogebisTvisaa,

romlebic I _ VI klasebSi mxolod erT sagans (qarTul enasa da literaturas,

bunebismetyvelebas an maTematikas) aswavlian.

Cveni azriT, dawyebiT safexurze swavleba yvelaze sapasuxismgeblo da rTuli

saqmea. dawyebiTi klasebi aris safuZveli adamianis saswavlo saqmianobisa ara

mxolod skolaSi, aramed umaRles saswavlebelSic. SeiZleba iTqvas, swored aq iZens

adamiani im ZiriTad codnasa da unar-Cvevebs, romlebsac mudmivad iyenebs

cxovrebaSi, momaval profesiul saqmianobaSi. socializaciis erT-erT pirvel

etapsac bavSvi am periodSi gadis. Sesabamisad, maswavlebels, romelmac unda gaacnos

moswavles Tanatolebi, Seaguos saskolo cxovrebas, xeli Seuwyos im unarebis

ganviTarebas, romlebic safuZvlad daedeba bavSvis momaval saswavlo saqmianobas,

Zalze seriozuli movaleoba akisria. am sapatio movaleobis Sesasruleblad saWiro

pedagogiuri unarebi, codna da kompetencia gansazRvrulia dawyebiTi safexuris

maswavleblis profesiuli standartiT. standarti aris is dokumenti, romelsac

veyrdnobiT sasertifikacio testis Sedgenisas.

sasertifikacio gamocdis mizania, gamoavlinos maswavleblis profesionalizmi,

daadasturos, rom maswavleblis codna da moswavlisTvis codnis gadacemis unari

Seesabameba standartiT gaTvaliswinebul moTxovnebs. Tqveni gamocdileba

dagexmarebaT, warmatebiT gaarTvaT Tavi am gamocdas, miT ufro, rom yoveldRiur

profesiul saqmianobaSi amaze ufro rTuli da moulodneli `gamocdebis~ Cabareba

gixdebaT. dawyebiTi safexuris pedagogTa sasertifikacio testis momzadeba gamocdebis

erovnuli centris zogadi unarebis jgufs daevala. jgufi aqtiurad TanamSromlobs

pedagogebTan, iTvaliswinebs maTs mosazrebebs, raTa saTanado pirobebi Seuqmnas

sakuTari profesionalizmis gamosavlenad.

winamdebare krebulSi warmodgenilia detaluri informacia dawyebiTi

safexuris pedagogTa sasertifikacio testebis, maTi daniSnulebisa da struqturis

Sesaxeb. aq ganxilulia testur davalebaTa nimuSebi, mocemulia rekomendaciebi ama

Tu im tipis davalebaTa Sesasruleblad. vfiqrobT, yovelive es dagexmarebaT

gamocdis warmatebiT CabarebaSi.

gisurvebT warmatebas!

Page 4: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

4

dawyebiTi safexuris pedagogTa sertificireba

saqarTveloSi sruli zogadi ganaTlebis dawyebiTi safexuri, zogadi

ganaTlebis Sesaxeb kanonis Tanaxmad, I _ VI klasebs moicavs. Tumca dawyebiTi

safexuris maswavleblis sertifikatis tipebis gansazRvra problemuri aRmoCnda.

dReisaTvis dawyebiTi safexuris maswavlebelTa umravlesoba I _ IV klasebSi

ZiriTad sagnebs aswavlis, xolo V da VI klasebSi qarTuls, maTematikas,

sabunebismetyvelo da sazogadoebriv mecnierebebs sabazo-saSualo safexuris

maswavleblebi aswavlian. garda amisa, zogierT skolaSi dawyebiT safexurze e. w.

sagnobrivi swavlebaa: I _ VI klasebs TiToeul sagans sxvadasxva pedagogi aswavlis.

am realobis gaTvaliswinebiT momzadda zogadi ganaTlebis Sesaxeb kanonSi Sesatani

cvlilebebisa da damatebebis paketi, romelSic gardamavali periodisTvis (2014

wlamde) gaTvaliswinebulia dawyebiTi safexuris maswavleblis ramdenime tipis

sertifikati:

I _ IV klasebis maswavlebeli, romelic am klasebSi aswavlis ZiriTad

sagnebs (qarTul enasa da literaturas, maTematikas, bunebismetyvelebas);

I _ VI klasebis maswavlebeli, romelic aswavlis erT konkretul sagans

(qarTuli ena da literatura, bunebismetyveleba, maTematika,

sazogadoebrivi mecnierebebi, saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba, SromiTi

swavleba, musika, fizikuri aRzrda).

Sesabamisad, maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnulma centrma

moamzada dawyebiTi safexuris maswavleblis profesiuli standarti, romelic

iTvaliswinebs kanonSi Sesatan cvlilebebs.

gamocdebis erovnuli centrma, aRniSnul standartze dayrdnobiT, 2012

wlisTvis moamzada I _ IV klasebis sami ZiriTadi sagnis maswavleblisa da I _ VI

klasebis konkretuli sagnis (qarTul enisa da literaturis, bunebismetyvelebis da

maTematikis) maswavleblis sasertifikacio gamocdebi. am gamocdebidan erT-erTis da,

aseve, profesiuli unarebis gamocdis warmatebiT Cabarebis SemTxvevaSi, pedagogi

moipovebs dawyebiTi safexuris maswavleblis sertifikats.

Page 5: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

5

I _ IV klasebis sami ZiriTadi sagnis maswavleblis

sasertifikacio testi

dawyebiTi safexuris maswavlebelTa sasertifikacio testis mizania, gamoavlinos

maswavleblis profesionalizmi, daadasturos, rom maswavleblis codna da

moswavlisTvis codnis gadacemis unari Seesabameba standartiT gaTvaliswinebul

moTxovnebs.

testi amowmebs profesiul (sagnobriv) codnas qarTul enasa da literaturaSi,

bunebismetyvelebasa da maTematikaSi. sagnobrivi codnis TvalsazrisiT, sagamocdo

programa ar scdeba maswavleblis standartis CarCoebs.

testi aseve adgens, ramdenad kargad icnobs da iyenebs maswavlebeli ama Tu im

sagnis swavlebis meTodebs, kiTxvisa da weris swavlebis strategiebs. gansakuTrebuli

yuradReba eTmoba bavSvis asakobrivi Taviseburebebis codnas.

maswavleblis akademiuri unarebis Semowmebis mizniT, testSi gamoyofilia ori

bloki _ wakiTxuli teqstis gaazreba da analitikuri wera.

dawyebiTi safexuris maswavlebelTa sasertifikacio tests qmnis gamocdebis

erovnuli centris zogadi unarebis jgufi, romelSic muSaoben pedagogiuri

gamocdilebis mqone filologebi, maTematikosebi, fsiqologebi. testis SeqmnaSi

monawileoben agreTve sabunebismetyvelo mecnierebebis jgufis eqspertebi.

gamocdebis erovnuli centri aqtiurad TanamSromlobs mowveul eqspertebTan

_ praqtikos maswavleblebTan, saxelmZRvaneloebis avtorebTan, fsiqologebTan,

romlebic muSaoben dawyebiTi ganaTlebis sakiTxebze. testis Seqmnisa da daxvewis

procesisTvis Zalian mniSvnelovania eqspertTa mosazrebebi maswavleblis

profesiuli standartis, sagamocdo programis, testis struqturis Sesaxeb.

testze muSaoba mimdinareobs etapobrivad: Tavdapirvelad iqmneba testis

calkeuli davalebebi. davalebebi winaswar mravalmxriv mowmdeba. sacdeli

testirebis meSveobiT dgindeba maTi sirTulis xarisxi da ganisazRvreba is

statistikuri maxasiaTeblebi, romlebic gviCvenebs, Tu ramdenad kargad xerxdeba ama

Tu im davalebiT maswavlebelTa codnisa da unarebis obieqturi Sefaseba. testis

saboloo variantisTvis davalebebi SeirCeva statistikuri Semowmebisa da

eqspertuli Sefasebis safuZvelze. testi moicavs Sinaarsobrivad da sirTulis

TvalsazrisiT gansxvavebuli davalebebis mTel speqtrs.

Page 6: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

6

testis struqtura dawyebiTi safexuris maswavlebelTa sasertifikacio testi Sedgeba ori

nawilisgan:

profesiuli codna da meTodika (qarTuli ena da literatura, kiTxvisa da

weris swavleba, bunebismetyveleba, maTematika);

akademiuri unarebi (wakiTxuli teqstis gaazreba da analitikuri wera).

testis maqsimaluri qula aris 100.

testSi warmodgenilia sxvadasxva formatis davalebebi:

davalebebi arCeviTi pasuxiT;

davalebebi Ria daboloebiT;

Sesabamisobis dadgenis davalebebi; Txzuleba.

arCeviTpasuxebian davalebebSi pirobasa da SekiTxvasTan erTad savaraudo

pasuxebic aris mocemuli. davalebis Sesruleba gulisxmobs oTxi savaraudo pasuxidan

erTi swori pasuxis arCevas. TiToeuli arCeviTpasuxiani davaleba 1 quliT fasdeba.

davalebebi Ria daboloebiT aplikantisgan (maswavleblis sertifikatis

mopovebis msurvelisgan) moiTxovs dasmul SekiTxvaze pasuxis Camoyalibebas, sakuTari

msjelobis gamyarebas saTanado argumentebiT. TiToeuli Riaboloiani davaleba

fasdeba specialuri sqemis meSveobiT. Sesabamisad, davalebebi gansxvavdeba

maqsimaluri qulebis mixedviT. Sesasrulebeli nabijebis gaTvaliswinebiT, davaleba

SeiZleba Sefasdes 1, 2 an meti quliT.

gaiTvaliswineT:

Riaboloiani davalebis SemTxvevaSi qulas imsaxurebs aplikantis mxolod is

pasuxi, romelic uSualod ukavSirdeba davalebis pirobas, Seicavs dasmuli

amocanis konkretuli gadawyvetis mcdelobas.

Sesabamisobis davalebebSi warmodgenilia monacemTa ori sveti. erT svetSi

mocemulia e. w. piroba (movlenebi, frazebi da a. S.), meoreSi ki _ savaraudo

pasuxebi (cnebebi, terminebi da a. S.). davalebis Sesasruleblad saWiroa, erT svetSi

mocemuli informacia SevusabamoT (mivusadagoT) meore svetSi mocemul

informacias. Sesabamisobis TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

analitikuri weris nawilSi aplikantma unda daweros Txzuleba, romelSic

gamoxatavs Tavis pozicias, mosazrebebs SeTavazebuli sakiTxis Sesaxeb. man

konkretuli argumentebiT unda daasabuTos Tavisi saTqmeli. Txzuleba xuTi

kriteriumiT fasdeba da misi maqsimaluri qulaa 13 (kriteriumebi ixileT gv. 44).

krebulis momdevno nawilebSi ganxilulia TiToeuli tipis testur davalebaTa

nimuSebi da Sefasebis kriteriumebi.

Page 7: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

7

profesiuli codna da meTodika

testis am nawilis maqsimaluri qulaa 80. is oTx bloks moicavs _ qarTuli

ena da literatura, bunebismetyveleba, maTematika, kiTxvisa da weris swavleba.

TiToeul sagnobriv blokSi mocemulia sagamocdo programa, davalebebi,

romlebic amowmebs rogorc Sesabamis sagnobriv, ise am sagnis swavlebis meTodikis

codnas.

kiTxvisa da weris swavlebis nawilSi warmodgenilia davalebebi, romlebic

amowmebs kiTxvis swavlebis Tanamedrove strategiebis codnasa da maTi praqtikulad

gamoyenebis unars, kerZod, ramdenad SeuZlia pedagogs SearCios adekvaturi meTodi:

dawyebiT safexurze moswavleTa asakobrivi Taviseburebebis gaTvaliswinebiT

wera-kiTxvis unaris gasaviTareblad;

konkretuli moswavlis problemisa Tu individualuri Taviseburebis

gaTvaliswinebiT kiTxvisa da weris unaris gasaviTareblad;

Sesaswavli teqstis specifikis gaTvaliswinebiT wakiTxulis ukeT gasaazreblad.

akademiuri unarebi

testis es nawili 20 quliT fasdeba. is or bloks moicavs: wakiTxuli teqstis

gaazrebasa da analitikur weras. wakiTxuli teqstis gaazrebis blokis meSveobiT

mowmdeba ucnobi teqstis adekvaturad gagebisa da gaazrebis _ teqstidan

informaciis mopovebis, interpretirebis, gaanalizebisa da Sefasebis unari.

analitikuri weris meSveobiT mowmdeba ama Tu im sakiTxze sakuTari

Tvalsazrisis cxadad da naTlad Camoyalibebis, argumentebis moxmobiT misi

dasabuTebis, agreTve sxvadasxva mosazrebis kritikuli analizis unari.

testis minimaluri kompetenciis zRvari 60%-ia. Sesabamisad, gamocdis

warmatebiT Casabareblad aplikantma unda daagrovos qulaTa saerTo raodenobis

60%-ze meti _ 100-quliani testis SemTxvevaSi 61 qula.

Tumca, 61 qulis mopoveba SesaZlebelia mxolod erTi nawilis _ profesiuli

codnisa da meTodikis _ davalebaTa SesrulebiT. imisaTvis, rom aplikantma

akademiuri unarebis nawilis davalebebic Seasrulos da am komponentSic

daadasturos Tavisi kompetencia, dadgenilia sagangebo zRvari akademiuri unarebis

nawilisTvis _ qulaTa saerTo raodenobis 40%. Sesabamisad, am nawilSi zRvris

gadasalaxad aplikantma unda daagrovos qulaTa saerTo raodenobis 40%-ze meti,

sul mcire, 9 qula.

Page 8: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

8

testur davalebaTa ganmarteba

krebulis winamdebare nawilSi gTavazobT 2011 wlis sasertifikacio gamocdaze

gamoyenebuli testis zogierTi davalebis ganmartebas. 2012 wlis sagamocdo testi

ki SegiZliaT ixiloT danarTSi (gv. 89).

davalebaTa instruqciebze yuradRebis gamaxvileba, maTi Sesrulebis principisa

Tu xerxis gacnoba, aseve, pedagogTa namuSevrebis SefasebaTa ganxilva dagexmarebaT

gamocdisaTvis momzadebis processa da, sabolood, gamocdis warmatebiT CabarebaSi.

profesiuli codna da meTodika

testis am nawiliT mowmdeba sagnobrivi codna qarTul enasa da

literaturaSi, maTematikasa da bunebismetyvelebaSi. Tumca, didi yuradReba eqceva

swavlebis meTodikis Semowmebasac. moswavleTaTvis masalis sworad SerCeva da

miwodeba, maTi miRwevebis sworad Sefaseba gansakuTrebiT mniSvnelovania dawyebiT

safexurze, radgan aq iqmneba bavSvis saswavlo qcevis safuZveli, am etapze iZens is

ZiriTad codnasa da unar-Cvevebs, romlebic ganmsazRvrelia misi momavali

inteleqtualuri saqmianobisTvis. amitom profesiuli codnisa da meTodikis nawili

testis ZiriTad nawils warmoadgens.

profesiuli codnisa da meTodikis nawilSi TiToeuli sagnis wili

ganisazRvreba saswavlo gegmis Sesabamisi saaTobrivi badis safuZvelze.

Page 9: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

9

qarTuli ena da literatura

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

1. qvemoT CamoTvlilTagan romel winadadebaSia daSvebuli gramatikuli Secdoma?

(a) wylidan delfini amoxta.

(b) ninos Tvalebidan cremlebi gadmoscvivda.

(g) foTlebidan gulyviTela Citma gamoixeda.

(d) abreSumis Zafidan lamaz qsovils amzadeben.

dawyebiTi klasebis moswavleebi winadadebebisa Tu mcire teqstebis Sedgenisas

xSirad uSveben sxvadasxva saxis Secdomas. maswavlebels yoveldRiurad uxdeba maTi

aRmoCena da gasworeba. mocemuli davalebis mizania, Seamowmos, SeuZlia Tu ara

maswavlebels gramatikuli, kerZod, morfologiuri Secdomis aRmoCena winadadebaSi.

winadadebebi, romlebic davalebaSia mocemuli, moqmedebiTi da naTesaobiTi

brunvisTvis saerTo -gan Tandebulis sworad gamoyenebas moiTxovs. Zvelad

moqmedebiTis Tandebulad -gan forma gamoiyeneboda, magram droTa ganmavlobaSi man

fonetikuri cvlilebebi ganicada (saxl-iT-gan/saxl-id-gan/saxl-i-dan _ rogorc

naTesaobiTi, ise moqmedebiTi brunvis niSnis Tanxmovani s da T daikarga) da

dResdReobiT gvaqvs Tandebulis forma -dan. Tu winadadebis wevri gvpasuxobs

kiTxvaze saidan (wylidan) an ra droidan (saRamodan), e. i. is moqmedebiT brunvaSi

dgas da masTan -dan Tandebuls viyenebT, xolo Tu gvpasuxobs kiTxvaze visgan

(megobrisgan) an risgan (Zafisgan), maSin saxeli naTesaobiT brunvaSi dgas da masTan

-gan Tandebulis gamoyenebaa saWiro. -gan Tandebuliani naTesaobiTi aRniSnavs

moqmedebis Semsrulebels (megobr-is-gan miRebuli saCuqari), masalas (Zaf-is-gan

damzadebuli qsovili), mizezs (SiS-is-gan gafiTrebuli). Sesabamisad, Secdoma

daSvebulia pasuxis (d) variantSi.

2. mocemulia winadadebebi:

I _ `xom ar ggonia, weros WkuiT ajobeb~? _ gaafrTxiles melia ciyvebma.

II _ meliam weros sacodav saxes Sexeda, gaicina da hkiTxa, wvniani rogor

mogewonao.

qvemoT CamoTvlilTagan romelia marTebuli?

sityva `wero~:

(a) orive winadadebaSi warmodgenilia micemiTi brunvis formiT.

(b) orive winadadebaSi warmodgenilia naTesaobiTi brunvis formiT.

(g) I winadadebaSi warmodgenilia naTesaobiTi, xolo II winadadebaSi _ micemiTi

brunvis formiT.

(d) I winadadebaSi warmodgenilia micemiTi, xolo II winadadebaSi _ naTesaobiTi

brunvis formiT.

Page 10: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

10

davalebis Sesasruleblad unda gavarkvioT, mocemul winadadebebSi

xmovanfuZiani arsebiTi saxeli `wero~ micemiT brunvaSi dgas Tu naTesaobiTSi.

orive brunvaSi `wero~ msgavsi formiT gvxvdeba _ `weros~, radgan wero ukveceli

xmovanfuZiani saxelia, naTesaobiT brunvaSi masTan brunvis niSani -is kargavs

xmovans da -s formiT aris warmodgenili. Sesabamisad, micemiTi da naTesaobiTi

brunvis formebi emTxveva erTmaneTs. saxelis brunvis formis amosacnobad, misi

Canacvleba SeiZleba Sesabamis konteqsts morgebuli TanxmovanfuZiani saxeliT. mag.,

weros WkuiT ajobeb - biW-s WkuiT ajobeb (micemiTi brunva); weros sacodav saxes -

biW-is sacodav saxes (naTesaobiTi brunva). Sesabamisad, swori pasuxia (d).

3. qvemoT mocemulia ori sveti. marcxena svetSi warmodgenilia gamoTqmebi,

marjvenaSi ki miTiTebulia maTi SesaZlo warmomavloba. daadgineT Sesabamisoba

gamoTqmebsa da maTs warmomavlobas Soris. nimuSis mixedviT SeavseT carieli

grafebi (SesaZlebelia pasuxis gameoreba).

1. aqilevsis qusli a) literaturuli

2. promeTes cecxli b) miTologiuri

3. maraTonuli rbena g) istoriuli

4. qaris wisqvilebTan brZola

5. gaTiSe da ibatone

6. igi wava da sxva mova

maswavleblis profesiuli standartis erT-erTi moTxovnaa, dawyebiTi safexuris

maswavlebeli icnobdes miTebs, zRaprebs, Tqmulebebs da a.S. am davalebiT swored

istoriuli, miTologiuri Tu literaturuli siuJetebisa da maT safuZvelze

Seqmnili gamoTqmebis codna mowmdeba. testur davalebebSi SegxvdebaT gamoTqmebi

mxolod sayovelTaod cnobili miTidan, bibliuri siuJetidan Tu literaturuli

nawarmoebidan.

swori pasuxi:

1 2 3 4 5 6

b b g a g a

Page 11: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

11

4. qvemoT mocemulia moswavlis naweri, romelSic daSvebulia ramdenime

gramatikuli Secdoma. amoiwereT SecdomiT dawerili sityvebi, miuTiTeT swori

forma da pasuxi daasabuTeT. TiToeuli Secdomis gasworeba da Sesabamisi

dasabuTeba fasdeba 2 quliT. moswavlis mier sworad dawerili TiToeuli sityvis

mcdari formiT Secvlis SemTxvevaSi dagakldebaT 1 qula.

moswavlis nawerSi Secdomebis aRmoCena da maTi gasworeba, aseve, moswavlisTvis

imis axsna, Tu ratom aris mis mier gamoyenebuli formebi mcdari, maswavleblis

yoveldRiuri saqmianobis nawilia. dawyebiT safexurze gramatikis swavlebac,

ZiriTadad, swored aseTi formiT xorcieldeba. vfiqrobT, mocemuli davaleba Zalze

mniSvnelovania maswavleblis Sesabamisi kompetenciis Sesamowmeblad. amitom mas

testis qulaTa SedarebiT didi wili _ 8 qula _ eTmoba:

TiToeuli Secdomis gasworeba da Sesabamisi dasabuTeba fasdeba 2 quliT.

mxolod Secdomis gasworeba, saTanado dasabuTebis gareSe, fasdeba 1 quliT.

Tu moswavlis mier sworad daweril sityvas mcdari formiT SecvliT,

dagakldebaT 1 qula.

moswavlis nawerSi Semdegi Secdomebia daSvebuli:

1. uamravi sityvebi _ sworia: uamravi sityva.

ricxviT saxels, aseve simravlis aRmniSvnel sityvas (bevri, mravali, uamravi...)

arsebiTi saxeli yovelTvis mxolobiT ricxvSi Seewyoba.

2. erTi da igive (asoze dawyebuli...) _ sworia: erTsa da imave (asoze dawyebuli...).

`erTi da igive~ am SesityvebaSi aris msazRvreli, romelic sazRvruls

eTanxmeba brunvaSi. saxeli `aso~ (sazRvruli) micemiTi brunvis Tandebuliani

formiT aris warmodgenili. Sesabamisad, mas msazRvreli micemiT brunvaSi unda

Seewyos. erTi da igive mxolod saxelobiTi brunvis formaa, micemiT brunvaSi

iqneba erTsa da imaves.

3. radgan _ sworia: raTa.

rTuli qvewyobili winadadebis meore nawili miznis garemoebiTi damokidebuli

winadadebaa da, Sesabamisad, unda gamoviyenoT kavSiri `raTa~.

Page 12: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

12

4. advilaT _ sworia: advilad.

zedsarTavi saxeli `advili~ mocemulia viTarebiTi brunvis formiT,

Sesabamisad, viTarebiTi brunvisgan nawarmoebi zmnizedis bolos unda gamoviyenoT

-d da ara –T, radgan viTarebiTi brunvis niSania -ad.

gTavazobT maswavlebelTa namuSevrebs, romlebic sxvadasxva quliT Sefasda.

SegaxsenebT, rom:

komentari

warmodgenil pasuxSi aRmoCenili, gasworebuli da dasabuTebulia 3 Secdoma.

Sesabamisad, is 6 quliT Sefasda.

komentari

am namuSevarSi aRmoCenili da gasworebulia oTxive Secdoma, Tumca mxolod

samia dasabuTebuli sworad _ `uamravi~ aris ara krebiTi saxeli, aramed simravlis aRmniSvneli sityva. am faqtobrivi Secdomis gamo aRniSnuli ganmarteba aplikants

`ar eTvleba~ da nacvlad 2 qulisa, 1 qulas imsaxurebs. aseve, arasworad aris

amowerili moswavlis mier sworad dawerili sityva da Secvlilia mcdari formiT

(wigns - wignss), ris gamoc aplikantis mier miRebul qulaTa jams – 7 _ daaklda 1 qula. Sesabamisad, warmodgenili pasuxi 6 quliT Sefasda.

Page 13: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

13

komentari warmodgenil pasuxSi aRmoCenili da gasworebulia mxolod 1 Secdoma (advilaT _ advilad). meore Secdomis gasworeba (igive _ imave) arasruli formiTaa warmodgenili da, Sesabamisad, ar fasdeba quliT. danarCeni 5 sityva, romlebic aplikantma gamoyo da sxva formebiT Caanacvla, moswavlis naSromSi sworad aris dawerili. Sesabamisad, gabaTilda erTi sworad aRmoCenili da gasworebuli SecdomiT damsaxurebuli qulac da pasuxi 0 quliT Sefasda.

nawyveti arCil sulakauris moTxrobidan `biWi da ZaRli~ quCaSi marto midioda patara, Savgvremani biWi. mayvlisferi didi Tvalebi

hqonda, wyliani da naRvliani odnav. mura nagazma ZunZuliT Cauara, Tan SiSiT

moxeda biWs. biWma Seatyo, ZaRli ucxod grZnobda qalaqSi Tavs. Tvali gaayola...

ramdenime finia nagazs yefiT mosdevda. biWs gaukvirda: `amxela nagazs es juja

ZaRlebi rogor moerivnen?~ mainc daavlo qvas xeli da finiebs Seutia. finiebi

maSinve Secvivdnen ezoSi wkmutun-wkmutuniT, mere WiSkridan gamoyves Tavebi da

sakuTar ezoSi yofniT Segulianebulebma yefa daiwyes.

nagazi quCis gadaRma, filaqanze ijda, dabneuli da SeSinebuli ixedeboda aqeT-iqiT.

_ ras gamirbi, _ uTxra biWma, _ me ar gerCi. piriqiT, mecodebi. amxela xar da

finiebma dagCagres.

nagazi TvalebSi misCereboda biWs da ar inZreoda. biWma oriode nabiji gadadga

ZaRlisken. ZaRlma ukan daixia...

_ gSia? _ CanTa gaxsna da puris natexi amoiRo, _ Tu ginda, gaWmev, naxevari _

Sen, naxevari _ me.

ZaRlma puri Tvalis daxamxamebaSi STanTqa... sanam riyeze Cavidoda, biWma

erTxelac mixeda nagazs. ZaRli ukana TaTebze ijda da mTeli gulisyuri biWisken

hqonda mipyrobili. biWma uceb badiani kaci dainaxa. kaci frTxilad epareboda

ZaRls. ramdenime nabiji da nagazi, albaT, badeSi gaexveoda.

biWma Sehyvira. ZaRli ar ganZreula. biWi grZnobda, wamiTac rom daegvianebina,

nagazs daiWerdnen. maSinve puris natexi daugdo win, aTiode nabijze. ZaRli wamoxta,

rogorc Cans, faTeraki igrZno. biWi da ZaRli sirbiliT daeSvnen riyeze.

_ saZageli kacia, _ uTxra biWma ZaRls, magas unda erido. bade Tu dagafara,

gaTavda, veRar gaeqcevi.

biWma da ZaRlma riye gairbines da mtkvris napirze gavidnen.

mtkvris gaRma erTimeoreze miyolebuli, jaWviT dabmuli wisqvilebi Zveli

gemebiviT idga. biWs sadRac wignSi daxatuli enaxa navsadguri da gaRma mxare mudam

im suraTs agonebda. qvaze Camojdeboda da, sanam banaobas daiwyebda, didxans

gascqeroda wisqvilebs, Sehyurebda mtkvarze gadmomdgar aivnian saxlebs.

Page 14: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

14

1. am nawyvetis mixedviT imsjeleT moTxrobis personaJis xasiaTis Taviseburebebze.

Tqveni msjelobis gasamyareblad mokled miuTiTeT konkretuli frazebi teqstidan.

_______________________________________________________________________

moswavleTaTvis sabavSvo literaturuli nawarmoebis gacnoba, wakiTxva skolis

pirvelive safexurze Zalze mniSvnelovania kiTxvis unaris gasaviTareblad, kiTxvis

mimarT interesis gasaRviveblad, karg mkiTxvelad Camosayalibeblad. saskolo

saxelmZRvaneloebSi xSirad gvxvdeba nawyvetebi literaturuli nawarmoebebidan.

imisaTvis, raTa moswavleebi ama Tu im teqstiT davainteresoT, saWiroa maTi

asakobrivi Tu pirovnuli Taviseburebebis gaTvaliswinebiT davexmaroT teqstis

gaazrebaSi.

mocemuli nawyvetis gasaazreblad arsebiTia mTavari personaJis xasiaTis

amocnoba. davalebis mizani swored imis Semowmebaa, SeuZlia Tu ara aplikants

personaJis xasiaTis mniSvnelovani Taviseburebebis, arsebiTi maxasiaTeblebis

gamoyofa da maTi gamijvna umniSvnelo detalebisgan.

teqstis mixedviT SeiZleba vimsjeloT personaJis xasiaTis Semdeg mniSvnelovan

Taviseburebebze:

biWi martosulia, sevdiani _ `quCaSi marto midioda~, `Tvalebi hqonda

wyliani, naRvliani~, `qvaze Camojdeboda da didxans gascqeroda wisqvilebs,

mtkvarze gadmomdgar aivnian saxlebs~.

TanagrZnobis unaris mqone, humanuri, cxovelTa damcveli _ `Seatyo, ZaRli

ucxod grZnobda Tavs~, `me ar gerCi, piriqiT, mecodebi~, `puris natexi

amoiRo, _ Tu ginda, gaWmev, naxevari _ Sen, naxevari _ me~, `maSinve puris

natexi gadaugdo~, ise elaparakeba ZaRls, rogorc megobars; Tavad daucveli

_ icavs nagazs.

emociuri, faqizi bunebis mqone, mgrZnobiare, meocnebe, romantikuli _

`quCaSi marto midioda~, `wyliani, naRvliani Tvalebi~, `sadRac wignSi

daxatuli enaxa navsadguri~, `gaRma mxare mudam im suraTs agonebda~ _ naxati

Zlier STabeWdilebas axdens masze, bunebaSi yofna uyvars, SeuZlia didxans

uyuros mdinares, wisqvilebs, aivnian saxlebs; biWs Tavisi samyaro aqvs _

mdinare, riye, Zveli gemebiviT mdgari jaWviT dabmuli wisqvilebi... qalaqSi

daZabulia, safrTxis molodinSia, bunebaSi, riyeze ufro daculad grZnobs

Tavs _ SeuZlia, sanam banaobas daiwyebs, garemos daakvirdes, wignSi nanaxi

gaixsenos da didxans ucqiros mtkvris napirebs.

Page 15: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

15

teqstidan SeiZleba amovikiTxoT personaJis sxva Tvisebebis Sesaxebac, Tumca

teqsti ar iZleva sakmaris masalas maTze msjelobisTvis. mocemul nawyvetSi dasmuli

problemis _ martoobis, gaucxoebis, TanagrZnobis _ gaTvaliswinebiT, isini

naklebad mniSvnelovania:

mamaci, uSiSari _ `finiebs Seutia~, `nabiji gadadga ZaRlisken~, `biWma

Sehyvira~ _ badiani kacis ar SeeSinda, misgan daicva ZaRli. biWi da ZaRli

gaeqcnen badian kacs.

frTxili _ `biWma oriode nabiji gadadga ZaRlisken~, `erTxelac mixeda

nagazs~, `grZnobda, wamiTac rom daegvianebina, nagazs daiWerdnen~, `saZageli

kacia, magas unda erido~.

sazriani, mixvedrili _ `maSinve puris natexi daugdo win~, mixvda, ZaRli

unda daecva badiani kacisgan.

dakvirvebuli, yuradRebiani _ `Seatyo, ZaRli ucxod grZnobda Tavs~,

`erTxelac mixeda nagazs~, `biWi grZnobda, wamiTac rom daegvianebina, nagazs

daiWerdnen~, `magas unda erido~, `sadRac wignSi daxatuli enaxa navsadguri~,

`mudam im suraTs agonebda~, `didxans gascqeroda wisqvilebs, Sehyurebda

mtkvarze gadmomdgar saxlebs~.

sruliad araarsebiTia personaJis dasaxasiaTeblad, magaliTad, is, rom `biWs aqvs

Savi Tvalebi~. aseve, qulis mosapoveblad ar aris sakmarisi mxolod imis miTiTeba,

rom mas `uyvars ZaRlebi~ da a.S.

davaleba amgvari sqemiT Sefasda:

2 qula _ aplikanti msjelobs personaJis xasiaTis Taviseburebebze, gamoyofs

sxvadasxva aspeqts, msjelobis gasamyareblad uTiTebs Sesabamis frazebs

teqstidan.

1 qula _ aRniSnulia personaJis xasiaTis mniSvnelovani Taviseburebani, Tumca

aplikanti ar msjelobs maT Sesaxeb da ar uTiTebs frazebs teqstidan.

0 qula _ personaJis xasiaTis Taviseburebebi, romlebsac miuTiTebs aplikanti,

araarsebiTia, an pasuxi ar aris mocemuli.

gaiTvaliswineT:

qarTuli enisa da literaturis nawilSi, Ria davalebaTa gasworebisas,

yuradReba eqceva imasac, Tu ramdenad aris naSromSi daculi qarTuli

saliteraturo enis normebi.

Page 16: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

16

gTavazobT sasertifikacio gamocdaze pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis

nimuSebs:

komentari

warmodgenil pasuxSi aplikanti msjelobs personaJis xasiaTis

Taviseburebebze, gamoyofs sxvadasxva aspeqts, msjelobis gasamyareblad uTiTebs

Sesabamis frazebs teqstidan. Sesabamisad, pasuxi Sefasda 2 quliT

komentari

aplikanti gamoyofs personaJis xasiaTis Taviseburebebs, magram ar msjelobs

maT Sesaxeb, ar miuTiTebs frazebs teqstidan, amitom warmodgenili naSromi 1

quliT Sefasda.

komentari

warmodgenil pasuxSi umeteswilad gadmocemulia Sinaarsobrivi detalebi, ar

Cans msjeloba. saubaria personaJis xasiaTis araarsebiT Taviseburebebze, darRveulia

qarTuli saliteraturo enis normebi da daSvebulia punqtuaciuri Secdomebi.

Sesabamisad, pasuxi 0 quliT Sefasda.

Page 17: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

17

2. warmoidgineT, rom Tqvens erT-erT moswavles kargad aqvs ganviTarebuli xatovani

warmosaxvis unari, uadvildeba gamosaxulebebis, vizualuri masalis interpretireba.

aRwereT davaleba, romelsac SeurCevdiT mas am nawyvetis gasaazreblad saSinao an

saklaso samuSaosTvis.

__________________________________________________________________

maswavlebelma unda SearCios swavlebis iseTi meTodebi, romlebic Seesatyviseba

moswavleTa asakobriv Tu individualur Taviseburebebs. man unda SesTavazos

moswavleebs mravalferovani aqtivobebi TiToeuli maTganis Taviseburebebis (xasiaTi,

swavlis tempi, stili, inteleqtualuri unarebi, interesebi) gaTvaliswinebiT. am

gziT maswavlebeli moswavleTa SesaZleblobebis realizaciis saukeTeso pirobebs

Seqmnis.

mocemul davalebaSi saubaria moswavleze, romelic axal informacias (am

SemTxvevaSi, moTxrobis nawyvets) ukeT gaiazrebs, Tuki am informacias vizualur,

xatovan masalas daukavSirebs. imisaTvis, raTa man teqsti ukeT gaiazros, SeiZleba

misi warmosaxvis unari `davixmaroT~, vTxovoT, daxatos ilustraciebi am nawyvetis

mixedviT, warmoidginos da aRweros is adgili, sadac ganmartoebisas Tavs kargad

grZnobs, Seagrovos fotomasala Zveli Tbilisisa da mtkvris sanapiros xedebiT da

gagviziaros Tavisi STabeWdilebebi, gancdebi maTTan dakavSirebiT, gaixsenos an naxos

filmi (an sxva nawarmoebi) bavSvebisa da cxovelebis megobrobaze, raTa Seadaros am

nawyvets an mogviTxros maT Sesaxeb.

davaleba Semdegi sqemiT Sefasda:

2 qula _ aplikanti detalurad aRwers moswavlisTvis adekvatur davalebas. Tu

aplikanti mimarTavs moswavles, aZlevs mas davalebas, unda gamoiyenos IV

klasis moswavlisTvis Sesaferisi leqsika;

1 qula _ aplikanti miuTiTebs moswavlisTvis adekvatur davalebas, Tumca ar

aRwers mas;

0 qula _ miTiTebulia davaleba, romelic moswavlisTvis ar aris adekvaturi;

pasuxi ar aris mocemuli.

Page 18: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

18

gTavazobT sasertifikacio gamocdaze pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis

nimuSebs:

komentari:

warmodgenil pasuxSi aplikanti detalurad aRwers davalebas, romelic

xatovani warmosaxvis unaris mqone moswavles daexmareba am nawyvetis ukeT

gaazrebaSi. Sesabamisad, naweri Sefasda 2 quliT.

komentari

es pasuxi 1 quliT Sefasda, radgan aplikanti miuTiTebs adekvatur davalebas,

Tumca ar aRwers mas.

komentari

miuxedavad imisa, rom warmodgenili davaleba sainteresoa da SeiZleba

zogierT moswavles daexmaros teqstis gaazrebaSi, es pasuxi 0 quliT aris

Sefasebuli, radgan aplikanti davalebis SerCevisas ar iTvaliswinebs moswavlis

individualur Taviseburebas, ar akeTebs aqcents vizualizaciaze, warmosaxvis

unarze.

Page 19: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

19

vaJa-fSavelas leqsi `molodini~

mcire ram nislis nawyveti

mTas ekra bumbuliviTa,

hSvenoda fiqrebSi garTva

mindorzed sumbuliviTa.

_ ras ucdi, nislo patarav,

dakerebulo mTazeda?

_ rasa? ver Tu hgrZnob, Zmobilo,

mteri Camidga gzazeda!

rogor ver hxedav gvalvisgan

damwvar-dabuguls miwasa?

swored amitom davfiqrdi

da vexvewebi zecasa:

gamzardos, momces Zal-Rone,

vewamlo qveynis kvnesasa;

gamzardos, Rrublad maqcios,

mZimed damtvirTos wvimiTa,

rom movrwyo guli qveynisa

dauSromelis miliTa;

avaWikWiko bulbuli

saRamoTi da diliTa.

da warvsdge Cems meufesTan

xelT anTebulis cviliTa.

1. moZebneT leqsSi Sedarebis ori nimuSi da amowereT. __________________ 2. romeli mxatvruli xerxis swavlebisas gamoiyenebdiT frazebs:

1. `nislo patarav, dakerebulo mTazeda~

2. `swored amitom davfiqrdi da vexvewebi zecasa~

dawyebiTi safexuris maswavleblis profesiuli standartis qarTuli enisa da

literaturis nawilSi (mxatvruli teqstis gageba da TviTgamoxatva) mocemulia

literaturaTmcodneobiTi terminebis CamonaTvali. qarTuli enisa da literaturis

maswavlebeli unda icnobdes am terminebs, raTa daexmaros moswavleebs tropuli

metyvelebis nimuSebisa da, zogadad, mxatvruli teqstis gaazrebaSi, mxatvrul-

gamomsaxvelobiTi saSualebebis gamoyenebaSi.

zemoT moyvanili ori davaleba swored am kompetenciis Semowmebas isaxavs

miznad. vaJa-fSavelas poezia gajerebulia tropuli metyvelebis formebiT da,

Sesabamisad, mdidar masalas iZleva mxatvrul-gamomsaxvelobiTi saSualebebis

saswavleblad. leqsis pirvelive strofSi avtori nisls bumbulsa da sumbuls

adarebs (mTas ekra bumbuliviTa, hSvenoda fiqrebSi garTva mindorzed sumbuliviTa).

Tu aplikanti orive nimuSs sworad miuTiTebda, pirvel davalebaSi 1 qulas moipovebda.

Page 20: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

20

meore davalebaSi moyvanili frazebi SeiZleba gamoviyenoT Semdegi mxatvruli

xerxebis swavlebisas:

`nislo patarav, dakerebulo mTazeda~ _ epiTeti, metafora.

epiTeti msazRvreli sityvaa, romelic gamokveTs sagnis Tvisebas, aniWebs mas

mxatvrul gamomsaxvelobas (mTaze dakerebuli, patara nisli). metafora berZnuli

sityvaa da niSnavs gadatanas, erTi sagnis Tvisebis meoreze gavrcelebas. `mTaze

dakerebuli nisli~ metaforuli gamoTqmaa.

`swored amitom davfiqrdi da vexvewebi zecasa~ _ gapirovneba. avtori nisls sulieris Tvisebebs miawers.

TiToeuli sworad miTiTebuli mxatvruli xerxisaTvis aplikanti 1 qulas

moipovebda (davalebis maqsimaluri qula iyo 2).

3. daexmareT IV klasis moswavleebs leqsSi xazgasmuli striqonebis gaazrebaSi.

__________________________________________________________________

IV klasis moswavles leqsSi xazgasmuli striqonebis gasaazreblad SeiZleba

ramdenime saxis daxmareba SevTavazoT _ ganvumartoT misTvis gaugebari zogierTi

gamoTqmis mniSvneloba, avuxsnaT bunebrivi kanonzomiereba, romlis Sesaxebac

saubaria am strofSi, davanaxoT strofis (da mTlianad leqsis) ZiriTadi azri da

vesaubroT mis mxatvrul mxareze, vaJa-fSavelas poeziisTvis damaxasiaTebeli

mxatvruli stilis Taviseburebebze.

davalebis Sefasebis sqema amgvaria:

2 qula _ aplikanti gadmoscems xazgasmuli striqonebis Sinaarss, saubrobs

leqsis/strofis mxatvrul mxareze; warmogvidgens leqsSi dasmuli sakiTxis

axsnas (azri IV klasis moswavleebisTvis gasagebad aris Camoyalibebuli).

1 qula _ aplikanti ganmartavs xazgasmuli striqonebis Sinaarss (azri IV klasis

moswavleebisTvis gasagebad aris Camoyalibebuli).

0 qula _ ganmartebis gareSe mocemulia xazgasmuli striqonebis `TxrobiTi~

versia, perifrazi, an pasuxi ar aris mocemuli.

gTavazobT pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis nimuSebs:

Page 21: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

21

komentari warmodgenil pasuxSi aplikanti gvTavazobs leqsSi dasmuli sakiTxis miseul

interpretacias, iTvaliswinebs moswavleTa enobriv kompetencias da cdilobs gaamaxvilos yuradReba leqsis mxatvrul mxareze. miuxedavad pasuxSi arsebuli umniSvnelo enobrivi xarvezebisa, aRniSnuli namuSevari Sefasda 2 quliT.

komentari es pasuxi 0 quliT Sefasda, radgan mocemulia davalebaSi warmodgenili

striqonebis perifrazi. ar aris ganmartebuli moswavleebisTvis gaugebar frazaTa da sityvaTa Sinaarsi, mag., `dauSromelis miliTa~.

komentari warmodgenili pasuxi 0 quliT Sefasda, radgan aq saubaria mxolod bunebriv

movlenaze da araferia naTqvami striqonebis da mTlianad vaJa-fSavelas leqsis ZiriTad azrze. cxadia, aseTi axsna moswavles leqsis gaazrebaSi, arsis wvdomaSi ver daexmareba.

Page 22: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

22

kiTxvis da weris swavleba

skolaSi SesvlisTanave bavSvis winaSe dgeba umniSvnelovanesi amocana _ wera-

kiTxvis Seswavla. pirveli saskolo gamocdileba (Tu rogor Seafaseben mSoblebi da

pedagogebi bavSvis winsvlas kiTxvis, werisa Tu angariSis Seswavlisas, waaxaliseben

Tu ara mas) bavSvis ara marto SemecnebiTi, aramed socialur-emociuri

ganviTarebis mniSvnelovan safuZvels warmoadgens. Tu es gamocdileba dadebiTia,

maSin bavSvi sakuTar SesaZleblobebSi rwmundeba da met warmatebasac aRwevs.

wera-kiTxvis SeswavlaSi warmatebas mniSvnelovanwilad ganapirobebs maswavleblis

mier sworad SerCeuli swavlebis strategia. kiTxvis swavlebis Tanamedrove

strategiebi, ZiriTadad, ori Teoriis konteqstSi ganixileba:

fonologiur Teorias eyrdnoba kiTxvis swavlebis fonologiuri (aRmavali) meTodi, romlis mixedviTac, bavSvma jer unda SeZlos asos da bgeris

erTmaneTTan dakavSireba, xolo Semdeg nacnobi fonemebisgan sityvis awyoba.

mTlianobiTi Teoriis mixedviT ki, bavSvi jer mTliani sityvebis cnobas

swavlobs. ucnobi sityvebis bgerebi daiswavleba konteqstSi sityvis

mniSvnelobis mixvedriT an Sesabamis naxatTan erTad sityvis aRqmis dros. am

Teorias eyrdnoba kiTxvis swavlebis mTlianobiTi (daRmavali) meTodi.

erTgvari kompromisuli variantia kiTxvis swavlebis dabalansebuli meTodi, romelic iTvaliswinebs rogorc fonologiuri, aseve mTlianobiTi Teoriis

principebis gamoyenebas.

dawyebiTi safexuris maswavleblis standartis Tanaxmad, pedagogma unda icodes

zemoT ganxiluli Teoriebis farglebSi arsebuli midgomebi da, Sesabamisad, SeZlos

praqtikaSi maTi gamoyeneba. is zedmiwevniT kargad unda icnobdes aseve dawyebiT

safexurze swavlebis specifikas, kiTxvis swavlis periodebs (winasaanbano, saanbano da

anbanisSemdgomi). man sworad unda SearCios TiToeuli periodis Sesabamisi

aqtivobebi.

wakiTxuli teqstis gaazrebis unaris gasaviTareblad pedagogma unda SeZlos,

sworad SearCios SekiTxvebi da aqtivobebi moswavleTa asakobrivi Taviseburebebis,

aseve, Sesaswavli teqstis specifikis gaTvaliswinebiT.

testSi warmodgenili davalebebi swored zemoaRniSnuli kompetenciebis

Semowmebas isaxavs miznad.

Page 23: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

23

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

1. nini I klasSia da uWirs ambis gabmulad gadmocema, saWiro sityvebis povna

Txrobisas. misi zepirmetyvelebis unaris ganviTareba maswavlebelma gadawyvita

siuJeturi suraTebis gamoyenebiT.

qvemoT mocemulia Sesabamisi aqtivobebi:

I. maswavlebeli sTxovs ninis, ipovos suraTze mis mier dasaxelebuli obieqtebi:

`maCvene gogonas CanTa.~

II. maswavlebeli aRwers suraTs da Tan TiTiT mianiSnebs: `Sexede, aq gogona

skolaSi midis.~

III. maswavlebeli ekiTxeba ninis: `ras akeTebs gogona klasSi?~

IV. maswavlebeli sTxovs ninis: `maCvene suraTze biWi, romelic wers.~

pasuxis romel variantSia dalagebuli aqtivobebi martividan rTulisken?

(a) IV, II, I, III

(b) II, I, IV, III

(g) II, III, I, IV

(d) I, III, II, IV

mocemuli davaleba amowmebs, ramdenad SeuZlia maswavlebels gansazRvros

moswavlisTvis konkretuli unaris gasaviTareblad SerCeuli davalebebisa Tu

SekiTxvebis sirTulis xarisxi.

davalebis pirobaSi mocemuli aqtivobebidan, cxadia, yvelaze martivia II,

romelSic Tavad maswavlebeli aRwers suraTs da moswavles moeTxoveba daakvirdes

mas. I da IV aqtivobaSi moswavles maswavleblis mier miTiTebuli obieqtebis povna

evaleba, pirvel SemTxvevaSi es obieqti sagania, xolo meoreSi _ biWi, romelic

garkveul moqmedebas asrulebs, Sesabamisad, es amocana ufro rTulia. SedarebiT

rTulad Sesasrulebelia III aqtivoba, romelSic moswavles moeTxoveba ara marto

samizne obieqtis povna, aramed moqmedebis dasaxeleba. miTiTebuli principis mixedviT

(martividan rTulisken) aqtivobebi dalagebulia (g) pasuxSi. amrigad, swori pasuxia

(g).

2. kiTxvis unaris gaumjobesebis mizniT, II klasSi maswavlebeli aseT strategias

iyenebs: moswavleebs aZlevs erTi da imave sirTulis teqsts da iniSnavs dros.

gamarjvebulia is moswavle, romelic yvelaze swrafad waikiTxavs teqsts. ra

Sedegebi SeiZleba mohyves amgvari aqtivobis sistematur gamoyenebas?

__________________________________________________________________

mocemuli davaleba amowmebs maswavleblis unars, kritikulad Seafasos

konkretuli aqtivobis sistematurad gamoyenebis Tanmdevi Sedegebi. kerZod,

pasuxidan unda Candes, rom aplikants gaazrebuli aqvs Semdegi:

Page 24: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

24

davalebaSi aRwerili aqtivobis dros moswavleebi orientirebulni arian

swrafad kiTxvaze, ris gamoc xSirad sworad ver kiTxuloben sityvebs, ver

gaiazreben wakiTxuls.

moswavleebisTvis erTi da imave sirTulis teqstis miwodeba ar uwyobs xels

maTi kiTxvis unaris ganviTarebas, iwvevs interesis dakargvas.

aseTi aqtivobis, Sejibris, dros `marcxdebian~ (zaraldebian) bunebrivad

dabali tempis mqone moswavleebi, romlebic nela kiTxuloben, Tumca ar

uWirT wakiTxulis gaazreba. amis Sedegad moswavle kargavs interess,

motivacias, Cndeba TviTSefasebis problemebi.

davaleba fasdeba 2 quliT:

2 qula _ aplikanti miuTiTebs da asabuTebs davalebaSi aRwerili aqtivobis

sistematurad gamoyenebis erTze met uaryofiT Sedegs;

1 qula _ aplikanti miuTiTebs da asabuTebs davalebaSi aRwerili aqtivobis

sistematurad gamoyenebis Sedegebidan mxolod erT-erTs;

0 qula _ aplikanti miuTiTebs davalebaSi aRwerili aqtivobis sistematurad

gamoyenebis Sedegebidan mxolod erT-erTs, magram ar asabuTebs sakuTar

mosazrebas;

aplikanti gvTavazobs pasuxs, romelic ar Seexeba aRniSnuli aqtivobis

sistematurad gamoyenebis Sedegebs;

pasuxi ar aris mocemuli.

gTavazobT sasertifikacio gamocdaze pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis

nimuSebs:

komentari

warmodgenili pasuxi 2 quliT Sefasda, radgan aplikanti saubrobs rogorc

bunebrivad dabali tempis mqone moswavleebis problemaze, aseve teqstis gaazrebis

sirTuleze.

komentari

es pasuxi 1 quliT Sefasda, radgan aplikanti miuTiTebs da asabuTebs

davalebaSi aRwerili aqtivobis mxolod erT uaryofiT Sedegs.

Page 25: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

25

komentari

es pasuxi 0 quliT Sefasda, radgan aplikanti ar miuTiTebs davalebaSi

aRwerili aqtivobis sistematurad gamoyenebis uaryofiT Sedegebs. mas ar aqvs

gacnobierebuli, rom kiTxvis dros mxolod siswrafeze orientireba xels SeuSlis

moswavleebs wakiTxuli teqstis gaazrebaSi, zogierTi moswavlis mier kiTxvis tempis

gazrdis SemTxvevaSic ver visaubrebT maTi kiTxvis unaris gaumjobesebaze.

3. testSi warmodgenilia nawyveti teqstidan.

`Ramurisyura mela afrikaSi binadrobs. igi mwerebiT ikvebeba, xolo

SesamCnevad didi yurebi mas mweris adgilmdebareobis gansazRvraSi exmareba.

Ramurisyura mela kaliebis gunds mihyveba da iWers maT maSin, rodesac isini

mcenareul safars anadgureben. es meliebi yurebs komunikaciisTvisac iyeneben _

yurebi SigniT TeTria, xolo garedan _ Savi, amitom sibneleSic kargad Cans da

exmareba meliebs imaSi, rom nadirobisas ar daSordnen erTmaneTs~.

1. moswavleTa mier wakiTxuli teqstis ukeT gasaazreblad maswavlebeli maT

sxvadasxva tipis SekiTxvebs usvams:

1. teqstSi cxadad mocemuli informaciis Sesaxeb;

2. ,,dafaruli~ azris Sesaxeb;

3. teqstis gasaazreblad mniSvnelovani iseTi informaciis Sesaxeb, romelic

uSualod teqstSi ar aris mocemuli, magram mkiTxvelisTvis cnobilia

gamocdilebidan da saWiroebs gaxsenebas.

dausviT III klasis moswavleebs samive tipis SekiTxva mocemul nawyvetTan

dakavSirebiT.

1. __________________________________________________________________ 2. __________________________________________________________________ 3. __________________________________________________________________

imisTvis, rom moswavlem wakiTxuli teqsti gaigos, pirvel rigSi,

mniSvnelovania, man teqstidan faqtobrivi informaciis mopoveba SeZlos. wakiTxulis

gaazrebis es safexuri moswavlisTvis ,,dafaruli“ azris amokiTxvis anu teqstidan gamomdinare daskvnis gamotanis winapirobaa. aranakleb mniSvnelovania wakiTxulis

dakavSireba sakuTar codnasa da gamocdilebasTan, am procesis gareSe SeuZlebelia

axali informaciis gaazreba. warmodgenili davaleba amowmebs maswavleblis unars,

erTmaneTisgan ganasxvaos zemoT ganxiluli procesebi da konkretul teqstze

dayrdnobiT dasvas Sesabamisi SekiTxvebi.

Page 26: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

26

davaleba fasdeba 3 quliT:

1 qula _ dasmulia SekiTxva teqstSi cxadad mocemuli informaciis Sesaxeb;

1 qula _ dasmulia SekiTxva ,,dafaruli~ azris Sesaxeb;

1 qula _ dasmulia SekiTxva teqstis gasaazreblad mniSvnelovani iseTi

informaciis Sesaxeb, romelic uSualod teqstSi ar aris mocemuli,

magram mkiTxvelisTvis gamocdilebidanaa cnobili da saWiroebs

gaxsenebas.

gTavazobT samive saxis SekiTxvis ramdenime magaliTs, aseve, sasertifikacio

gamocdaze maswavlebelTa mier Sesrulebul davalebaTa nimuSebs. 1. sad binadrobs Ramurisyura mela? riT ikvebeba? raSi exmareba mas yurebi?

2. ra sargebloba moaqvs adamianebisTvis Ramurisyura melas?

3. ra ziani moaqvT kaliebs? gaixseneT, rogoria Ramura, rogori yurebi aqvs mas.

gaixseneT, rogoria mela. rogor dacqvets yurebs cxoveli, magaliTad, ZaRli,

rodesac cdilobs, susti xma gaigonos.

komentari

es pasuxi 3 quliT Sefasda, radgan warmodgenilia samive tipis SekiTxvis

adekvaturi magaliTebi.

komentari

es pasuxi 2 quliT Sefasda, radgan meore SekiTxvis pasuxi teqstSia mocemuli

da ar moiTxovs daskvnis gamotanas, faruli azris wvdomas.

komentari

warmodgenili pasuxi ar Seesabameba mocemul davalebas, ar Cans, SeuZlia Tu

ara aplikants, dasvas teqstis gaazrebis sxvadasxva safexuris Sesatyvisi SekiTxvebi.

amitom es pasuxi 0 quliT Sefasda.

Page 27: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

27

bunebismetyveleba

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

1. auxseniT moswavleebs, ra mniSvneloba aqvs qars mcenareebisTvis. __________________________________________________________________

mocemuli davalebis warmatebiT Sesasruleblad moswavleebs unda avuxsnaT,

ratom aris qari mniSvnelovani mcenareebisTvis.

mxolod imis miTiTeba, rom qari xels uwyobs mcenareTa gamravlebas, ar aris

sakmarisi moswavleebisTvis qaris mniSvnelobis gasaazreblad. aucilebelia

aplikantma Seaxsenos (gaacnos) maT mcenareTa gamravleba-gavrcelebis ori ZiriTadi

saxe _ TesliT gamravleba da damtverva _ da miuTiTos, rom qars mcenareTa Tesli

da mtveri gadaaqvs. amgvarad Sesrulebuli davaleba 1 quliT fasdeba.

gTavazobT sasertifikacio gamocdaze pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis

nimuSebs:

komentari

es pasuxi 1 quliT Sefasda, radgan aplikanti saubrobs qaris mniSvnelobis,

funqciis orive aspeqtze.

komentari

es pasuxi 0 quliT Sefasda, radgan aplikanti ar miuTiTebs mcenareebisTvis

qaris arsebiT mniSvnelobaze _ mcenareTa gamravlebis xelSewyobaze.

Page 28: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

28

2. ra mizniT qmnian adamianebi dacul teritoriebs _ erovnul parkebs, nakrZalebs,

aRkveTilebs da sxv.?

__________________________________________________________________

Tanamedrove adamiani Zalze seriozuli ekologiuri problemebis winaSe dgas.

am pirobebSi aucilebelia, bavSvebs, moswavleebs xSirad vesaubroT garemos dacvisa

da bunebrivi resursebis racionalurad gamoyenebis Sesaxeb, vaswavloT maT bunebaze

zrunva, misi dacva. sasertifikacio testis bunebismetyvelebis nawilis ramdenime

davaleba swored biomravalferovnebis dacvisa da garemos dabinZurebis sakiTxebs

Seexeba.

moswavleebisTvis daculi teritoriebis funqciis, aseve, iseTi terminebis

gacnoba, rogorebicaa biomravalferovneba, gadaSenebis safrTxe, wiTeli wigni, Zalze

mniSvnelovania, raTa xeli SevuwyoT maT ekologiuri cnobierebis CamoyalibebaSi.

davaleba fasdeboda 1 quliT.

1 qula _ daculi teritoriebi iqmneba biomravalferovnebis SesanarCuneblad,

cocxali organizmebis im saxeobaTa gadasarCenad, romlebsac gadaSenebis

safrTxe emuqrebaT an romlebic wiTel wignSia Setanili.

3. adamianis saqmianobis Sedegad mudmivad xdeba sacxovrebeli garemos dabinZureba,

magaliTad, zRvebsa da okeaneebSi Zalian xSiria navTobis CaRvra, rac wylis

binadari organizmebis daRupvis mizezi xdeba.

auxseniT moswavleebs, ratom iwvevs navTobiT wylis dabinZureba cocxali

organizmebis daRupvas?

__________________________________________________________________

qvemoT moyvanilia ramdenime aspeqti, romlebic unda asaxuliyo aplikantis pasuxSi:

1. navTobi wyalze msubuqia da amitom, daRvris SemTxvevaSi, wylis zedapirze

moeqceva. zRvis cxovelebisaTvis iqmneba Jangbadis deficiti (wylis cxovelebs uWirT

sunTqva).

2. zogjer wyals CaRvrili navTobi napirze gamoaqvs, rac safrTxes uqmnis napirze

mcxovreb organizmebs, mag., frinvelebs bumbulisa da frTebis navTobiT dafarvis

gamo aRar SeuZliaT frena.

3. navTobis moxvedra saWmlis momnelebel an sasunTq sistemaSi SeiZleba

damRupveli aRmoCndes rogorc wylis binadari, aseve napirze mcxovrebi

organizmebisTvis.

Page 29: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

29

davaleba 2 quliT Sefasda.

2 qula _ aplikanti miuTiTebs or an met faqtors, romlebic navTobiT wylis

dabinZurebisas cocxali organizmebis daRupvis mizezi xdeba da ganmartavs

TiToeulis moqmedebis meqanizms.

1 qula _ aplikanti miuTiTebs erT faqtors, romelic navTobiT wylis

dabinZurebisas cocxali organizmebis daRupvis mizezi xdeba da ganmartavs

misi moqmedebis meqanizms.

0 qula _ mocemulia mxolod davalebis perifrazi; mocemulia araswori pasuxi;

pasuxi ar aris mocemuli.

gTavazobT pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis nimuSebs:

komentari

es pasuxi 2 quliT Sefasda, radgan miTiTebuli da ganmartebulia navTobiT

wylis dabinZurebisas cocxali organizmebis daRupvis ganmapirobebeli ori

faqtori.

komentari

warmodgenili pasuxi 1 quliT Sefasda, radgan mocemulia mxolod erTi

faqtori da axsnilia misi moqmedebis meqanizmi.

Page 30: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

30

4. romeli stiqiuri movlenaa gamosaxuli suraTze? auxseniT moswavleebs, ris

safuZvelze akeTebT am daskvnas.

__________________________________________________________________

mocemuli davaleba pirobiTad gayofilia or nawilad: 1. aplikantma unda

daasaxelos movlena; 2. aplikantma unda miuTiTos moswavleebs im arsebiT,

specifikur niSnebze, romelTa safuZvelzec SeiZleba davaskvnaT, ra movlenaa

gamosaxuli fotoze.

davalebis pirvel nawilSi aplikanti 1 qulas moipovebs, Tu miuTiTebs, rom

suraTze gamosaxulia qarborbala. SesaZlebelia sxva terminebis gamoyenebac:

tornado an smerCi.

davalebis meore nawilSi 1 qulis mosapoveblad aplikantma aucileblad unda

daasaxelos qarborbalasTvis specifikuri damaxasiaTebeli niSani, romelic haeris

masis brunvas ukavSirdeba, magaliTad, mbrunavi mtvris sveti, mtvris korianteli,

Zabris forma. aplikantma moswavleebisTvis movlenis Taviseburebis asaxsnelad

SeiZleba gamoiyenos misi dasaxelebac (qar-borbala), an miuTiTos maT, rogor aris

saxli gadaxrili, erTgvarad Semobrunebuli qaris gamo.

Page 31: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

31

gTavazobT pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis nimuSebs:

komentari

warmodgenili pasuxi 2 quliT Sefasda, radgan aplikanti sworad asaxelebs

suraTze gamosaxul movlenas da Tan miuTiTebs mis specifikur niSnebsac.

komentari

es pasuxi 1 quliT Sefasda, radgan mocemulia mxolod suraTze gamosaxuli

movlenis dasaxeleba.

Page 32: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

32

maTematika

testis maTematikuri nawilis saSualebiT mowmdeba, Tu ramdenad Seesabameba

aplikantis codna da unarebi maswavleblis profesiuli standartiT

gaTvaliswinebul moTxovnebs maTematikaSi.

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

1. Tu a da b orniSna naturaluri ricxvebia, maSin a – 2b gamosaxulebis udidesi mniSvnelobaa:

(a) 77 (b) 78 (g) 79 (d) 80

mocemuli amocanis amosaxsnelad SeiZleba ase vimsjeloT: a–2b gamosaxulebis mniSvneloba miT ufro meti iqneba, rac ufro meti iqneba saklebis (anu a-s) mniSvneloba da rac ufro naklebi iqneba maklebis (anu 2b-s) mniSvneloba. raki a da b orniSna naturaluri ricxvebia, amitom a-s udidesi SesaZlo mniSvnelobaa 99, xolo 2b-s umciresi SesaZlo mniSvnelobaa 20102 . Sesabamisad, a–2b gamosaxulebis udidesi mniSvneloba tolia 792099 -is. swori pasuxia (g). 2. isrebiani saaTis mixedviT 10 saaTia. ramdeni gradusis tolia saaTebisa da

wuTebis maCvenebeli isrebiT Sedgenili maxvili kuTxis sidide? (a) 30° (b) 45° (g) 60° (d) 75°

advili SesamCnevia, rom zustad 10 saaTze saaTis

isrebis mier Sedgenili maxvili kuTxe tolia sruli

kuTxis 61

122 nawilisa. amitom am kuTxis sidide tolia

sruli kuTxis sididis 1/6 nawilisa, anu 606

360 -isa.

Page 33: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

33

3. cnobilia, rom 6-7 wlis bavSvebs uWirT iseTi obieqtebis dajgufeba, romlebic erTmaneTisgan gansxvavdeba ori an meti niSniT.

maswavlebeli sTxovs am asakis moswavleebs, mocemuli oTxi figuridan amoirCion

erTi zedmeti (anu sxvebisgan gansxvavebuli) figura.

qvemoT CamoTvlilTagan figurebis romeli oTxeulia am davalebisTvis yvelaze

Sesaferisi?

(a)

(b)

(g)

(d)

mocemuli davalebis mizania, gaarkvios, SeuZlia Tu ara maswavlebels, SearCios

moswavlisTvis adekvaturi davaleba asakobrivi Taviseburebis gaTvaliswinebiT.

davalebis pirobaSi mocemulia 6-7 wlis asakis bavSvis azrovnebisTvis

damaxasiaTebeli Tavisebureba _ ori an meti niSnis mixedviT obieqtebis

klasifikaciis sirTule. imisTvis, rom moswavlem SeZlos oTxi figuridan erTi

gansxvavebulis gamoyofa, umjobesia ganmasxvavebeli niSani iyos erTi. cxadia, aseTia

(a) pasuxSi warmodgenili davaleba, romelSic mocemuli obieqtebi (kvadratebi da

samkuTxedi) mxolod erTi niSniT _ formiT gansxvavdeba erTmaneTisgan. (b) pasuxSi

mocemul figuraTa ganmasxvavebeli ori niSani gvxvdeba: forma da zoma, (g) pasuxSi

_ forma, zoma, feri da, aseve, kvadratSi Caxazuli wre, (d) pasuxSi ki _ forma,

zoma da feri. amrigad, swori pasuxia (a).

Page 34: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

34

4. skolisaTvis frenburTisa da kalaTburTis burTebi SeiZines, sul 19 cali. burTebSi 88 lari gadaixades. frenburTis burTi 4 lari Rirda, xolo kalaTburTisa _ 7 lari. SeZenili burTebidan ramdeni iyo kalaTburTis? amocanis amoxsna

CawereT.

__________________________________________________________________

am amocanis amoxsna SesaZlebelia sxvadasxva gziT. magaliTad, gantolebis

SedgeniT:

kalaTburTis burTebis raodenoba: x , frenburTisa: x19 , gantoleba: 881947 xx . aqedan: 4x .

SesaZlebelia amgvarad msjelobac:

cxrametive burTi rom kalaTburTis yofiliyo, maSin maTi Rirebuleba iqneboda 133719 lari, anu 88 larze 4588133 lariT meti. 1 kalaTburTis burTis 1

frenburTis burTiT Secvlis SemTxvevaSi maTi saerTo Rirebuleba 7–4=3 lariT mcirdeba. 45:3=15, amitom saerTo Rirebuleba 45 lariT Semcirdeba, Tu 15 cal kalaTburTis burTs CavanacvlebT amdenive frenburTis burTiT. maSasadame, uyidiaT 19 –15 = 4 kalaTburTis burTi.

amocanis amoxsna SesaZlebelia yvela SesaZlo variantis ganxilviTac: Tu

SeiZendnen kalaTburTis 1 da frenburTis 18 burTs, gadaixdidnen 7+72=79 lars; Tu SeiZendnen kalaTburTis 2 da frenburTis 17 burTs, gadaixdidnen 14+68=82 lars da a.S. Tu SeiZendnen kalaTburTis 4 da frenburTis 15 burTs, gadaixdidnen 28+60=88 lars.

davaleba Sefasda 3 quliT:

3 qula _ miTiTebulia amocanis swori pasuxi, naCvenebia amoxsnis xerxi.

2 qula _ sworad aris naCvenebi amocanis amoxsnis xerxi, Tumca ar aris mocemuli

saboloo swori pasuxi.

1 qula _ sworad aris miTiTebuli amocanis amoxsnis erT-erTi etapi; mocemulia

swori pasuxi, pasuxis siswore dasabuTebulia SemowmebiT;

0 qula _ mocemulia mxolod swori pasuxi, Tumca misi siswore SemowmebiTac ki ar

aris dasabuTebuli; pasuxi ar aris mocemuli.

Page 35: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

35

ganvixiloT aplikantebis mier SemoTavazebuli amoxsnis ori varianti:

komentari

miuxedavad imisa, rom aplikantis mier amocanis pasuxi sworadaa miTiTebuli,

es naSromi Sefasda mxolod 1 quliT, radgan aplikantma ar warmoadgina amoxsnis gza da dakmayofilda mxolod pasuxis SemowmebiT.

komentari

es naSromi Sefasda 2 quliT. aplikantma sworad moZebna amocanis amoxsnis gza, Tumca miiRo araswori pasuxi, radgan mas erTmaneTSi aeria kalaTburTisa da

frenburTis burTebis fasi.

Page 36: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

36

5. moswavleebma Semdegi samuSao Seasrules:

1) iangariSeT, risi tolia:

I. 151 + 14 + 49 + 386 II. 25 · 9 · 40 · 3 III. 14035 : 7.

2) Caifiqres raRac ricxvi. Tu am ricxvs mivumatebT 84-s, Semdeg ki gamovaklebT

64-s, miviRebT 300-s. ra ricxvi CaufiqrebiaT?

3) 5 m Salis naWerSi gadaixades 80 lari, xolo 6 m abreSumis naWerSi _ 102 lari.

romeli qsovilis 1 metria ufro iafi da ramdeniT?

erT-erTi moswavlis namuSevari aseTi iyo:

amowereT moswavlis mier daSvebuli Secdomebi da gverdiT miuwereT

Sesworebuli varianti.

miRwevis romel dones miakuTvnebT am moswavles misi namuSevris mixedviT?

CawereT argumentirebuli pasuxi, gaiTvaliswineT, rom moswavleTa miRwevis

doneebia: maRali, saSualoze maRali, saSualo, dabali.

__________________________________________________________________

moswavlis namuSevarSi sul 4 Secdomaa: 1) I. Secdoma ar aris daSvebuli;

II. 2700271000 (unda iyos: 27000271000 ); III. 2007:14000 (unda iyos: 20007:14000 ); 2) 32020300 (unda iyos: 300 – 20 = 280); 3) 146:102 (unda iyos: 176:102 ).

Page 37: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

37

moswavlis namuSevridan Cans, rom is angariSisas gaazrebulad iyenebs

moqmedebaTa Tvisebebs. me-2 amocanis amoxsnis gzasac sworad miagno, Tumca

gamoklebisas Secdomas uSvebs. moswavles bolo, me-3 amocanis amoxsnis gzac sworad aqvs SerCeuli, Tumca erT Secdomas (gayofisas) aqac vxvdebiT. marTalia, moswavlem

sul 4 Secdoma dauSva, magram es Secdomebi ufro mis daudevrobaze metyvelebs, vidre Sesabamisi masalis arcodnaze. amitom, am namuSevris mixedviT, moswavlis

miRwevis doned unda miviCnioT saSualoze maRali.

davaleba Semdegi sqemis mixedviT Sefasda:

4 qula _ aRmoCenili da Sesworebulia moswavlis oTxive Secdoma, adekvaturadaa Sefasebuli misi miRwevis done, warmodgenilia Sesabamisi argumentacia.

3 qula _ aRmoCenili da Sesworebulia moswavlis oTxive Secdoma, adekvaturad

aris Sefasebuli misi miRwevis done, Tumca ar aris warmodgenili

Sesabamisi argumentacia;

aRmoCenili da Sesworebulia mxolod sami Secdoma, adekvaturadaa

Sefasebuli moswavlis miRwevis done, warmodgenilia Sesabamisi

argumentacia.

2 qula _ aRmoCenili da Sesworebulia moswavlis oTxive Secdoma, Tumca ar aris Sefasebuli misi miRwevis done;

aRmoCenili da Sesworebulia mxolod sami Secdoma, adekvaturadaa

Sefasebuli moswavlis miRwevis done, Tumca ar aris warmodgenili

Sesabamisi argumentacia.

1 qula _ aRmoCenili da Sesworebulia moswavlis sami Secdoma, Tumca ar aris Sefasebuli misi miRwevis done;

aRmoCenili da Sesworebulia moswavlis ori Secdoma, adekvaturadaa

Sefasebuli misi miRwevis done, warmodgenilia Sesabamisi argumentacia.

0 qula _ aRmoCenili da Sesworebulia moswavlis ori Secdoma, Tumca

araadekvaturad aris Sefasebuli moswavlis miRwevis done;

aRmoCenili da Sesworebulia orze naklebi Secdoma;

pasuxi ar aris mocemuli.

Page 38: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

38

ganvixiloT aplikantebis mier SemoTavazebuli amoxsnis ramdenime varianti.

komentari

aplikantma sworad moZebna oTxive savarjiSo, romelTa Sesrulebisas moswavles Secdoma hqonda daSvebuli, magram ar miuTiTa, ra SeeSala mas konkretulad da ar Seaswora moswavlis mier daSvebuli Secdomebi. man ver SeniSna moswavlis namuSevris mniSvnelovani dadebiTi mxareebi (magaliTad, moqmedebaTa Tvisebebis gaazrebuli gamoyeneba gamoTvlebisas), zedmeti yuradReba miaqcia meqanikur Secdomebs da, Sesabamisad, araadekvaturad Seafasa moswavlis miRwevis done. amitom aplikantis namuSevari Sefasda mxolod 1 quliT.

komentari

aplikants zustad aqvs miTiTebuli, Tu ra konkretuli Secdomebi dauSva

moswavlem da yvela Secdoma aqvs Sesworebuli. aplikantma moswavlis namuSevarSi

SeniSna yvela dadebiTi aspeqti da adekvaturad Seafasa moswavlis miRwevis done.

amitom aplikantis naSromi Sefasda maqsimaluri 4 quliT.

Page 39: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

39

akademiuri unarebi

wakiTxuli teqstis gaazreba

testis es bloki amowmebs wakiTxuli teqstidan informaciis mopovebis,

interpretirebis, gaanalizebisa da Sefasebis unars.

teqsts axlavs 7 SekiTxva. TiToeuli SekiTxva fasdeba 1 quliT. yovel SekiTxvas erTvis 4 savaraudo pasuxi, romelTagan mxolod erTia swori.

TiToeuli SekiTxvis/davalebis meSveobiT mowmdeba wakiTxuli teqstis gasaazreblad

aucilebeli romelime unari.

aplikantma unda SeZlos:

teqstis Temisa da ZiriTadi ideis gamokveTa;

miRebul informaciaSi ZiriTadis (arsebiTisa) da meorexarisxovanis garCeva;

teqstis sxvadasxva nawils (winadadebebsa da abzacebs) Soris mimarTebis

dadgena;

mTeli teqstidan an misi calkeuli nawilebidan daskvnis gamotana;

calkeuli abzacis funqciis gansazRvra;

calkeuli sityvisa Tu gamoTqmis mniSvnelobis axsna an maTi mniSvnelobis

amocnoba konteqstis mixedviT;

teqstis sakvanZo sityvebisa da frazebis moZieba;

teqstSi mocemuli polemikuri monakveTis gaazreba-Sefaseba;

varaudisa da faqtis erTmaneTisagan garCeva;

teqstSi warmodgenil movlenaTa Soris arsebuli kavSirebis dadgena;

calkeuli fragmentebis perifrazireba;

qveteqstis amocnoba;

teqstSi warmodgenilsa da sxva (hipoTezur) situaciebs Soris mimarTebis dadgena;

teqstidan mopovebuli informaciis gamoyeneba axali problemis gadasawyvetad.

teqstebi Tematurad mravalferovania da mecnierebisa da kulturis sxvadasxva

sferos ukavSirdeba. Tumca, davalebaTa Sesruleba, anu SekiTxvebze pasuxis gacema,

ar moiTxovs ama Tu im sferosTan dakavSirebul specialur codnas. teqstebi

SeiZleba iyos TxrobiTi, polemikuri Tu ganmartebiTi xasiaTisa. isini nairgvaria

stilis mixedviTac.

mocemuli blokis davalebebs axlavs amgvari instruqcia:

yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

gaiTvaliswineT:

teqstis Semdeg mocemuli TiToeuli SekiTxva testis damoukidebeli davalebaa.

amitom yovel SekiTxvaze pasuxis gacemisas ixelmZRvaneleT teqstiT da ara wina

SekiTxvaze gacemuli pasuxiT, raTa Tavidan aiciloT araswor pasuxTa jaWvi.

Page 40: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

40

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

krebulSi ganvixilavT teqstTan dakavSirebul ramdenime SekiTxvas.

TamaSobs yvela. TamaSoben bavSvebi, ufrosebi. TamaSoben cxovelebi.

TamaSobdnen pirvelyofili adamianebi. TamaSs TiTqos praqtikuli mizani ar unda

hqondes, magram Tu kargad davakvirdebiT, cxovelTa TamaSSi iseT moZraobebs, iseT

moqmedebebs SevniSnavT, romlebic aucilebelia maTTvis yoveldRiur cxovrebaSi.

isini gaiTamaSeben scenebs momavali cxovrebidan: mtaceblebi kvalis mignebas,

Tavdasxmas swavloben, aramtacebelni _ fxizlad yofnas, droulad gaqcevas.

cxovelebi iseT situaciebs `amuSaveben~, romlebsac SeiZleba Semdgom Seejaxon.

saidan ician maT es? raRac karnaxobs maT, cxovrebasTan Sesaxvedrad amzadebs.

paleoliTis xanaSi monadireebi Zalze rTul saritualo cekva-TamaSebs,

`pantomimas~ asrulebdnen. bizonebsa da irmebze nadirobis win ramdenime dRis

ganmavlobaSi monadireebi magiur `bizonTa cekvas~ ganasaxierebdnen. erTni bizonis

tyavsa da niRbebSi gamowyobilni, meoreni ki iaraRiT xelSi asrulebdnen momavali

nadirobis cekvas: ganasaxierebdnen im mRelvarebas, daZabulobas, nadirobas rom

axlavs Tan, asaxavdnen cxovelTa monadirebis, maTi daxocvis, nadirobisas TvistomTa

daRupvisa da datirebis scenebs _ momavali nadirobis `repeticias~ gadiodnen. maT

kidev erTxel unda ganecadaT ukve gancdili, an winaswar ganecadaT samomavlod

gansacdeli.

adamians TamaSis moTxovnileba yovelTvis hqonda. es kargad Cans saqorwino

Tu religiur ritualebSi. am mxriv gansakuTrebiT sainteresoa saxalxo wes-

CveulebaTa Seswavla, magaliTad, saqarTveloSi _ berikaoba, yeenoba. evropaSi

yvelieris dasasruls yovel qalaqSi, sofelSi karnavali imarTeboda. ramdenime dRis

ganmavlobaSi dResaswaulobdnen. didi da patara _ yvela monawileobda. lamaz,

uCveulo kostiumebSi gamowyobili monawileni mxiarulobdnen. qalebi mamakacurad

gadacmulni, mamakacebi ki kabebSi gamowyobilni seirnobdnen. es karnavalis

principia: yovelive akrZaluli nebadarTulia niRabqveS, yvelaferi

Teatralizebulia.

warsulSi ewyoboda e. w. `sulelTa dResaswaulebi~, masxarebisa da sulelebis

saxalxo zeimebi. am dResaswaulebze nebismier adamians SeeZlo ZlierTa ama qveynisaTa

_ mefis, xelisufalTa _ dacinva, gakilva. sagangebod irCevdnen sulelTa mefeebs

(saqarTveloSi _ yeens). brbo dascinoda, mdinareSi agdebda `xelisufals~. aseT

TamaSebSi vlindeboda damokidebuleba xelisufalTa mimarT. es dResaswaulebi

sazogadoebisaTvis iyo meore, xelisuflebis oficialuri akrZalvebisgan Tavisufali

cxovreba. TamaSis (karnavalis) monawiles esmoda, rom yovelive SefardebiTia da

pirobiTi.

Page 41: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

41

1. ra mniSvneloba aqvs TamaSs cxovelebisTvis?

(a) TamaSi aswavlis maT kvalis mignebasa da fxizlad yofnas

(b) TamaSi amzadebs maT problemuri situaciebisTvis, romlebic, savaraudod,

momavalSi SexvdebaT

(g) TamaSi karnaxobs maT, rogor unda moiqcnen sxvadasxva situaciaSi

(d) TamaSi avlens cxovelTa iseT moZraobebs, romlebic momavalSi unda daamuSaon

mocemul SekiTxvaze pasuxis gacema I abzacis safuZvelzea SesaZlebeli.

winadadebebi: `cxovelTa TamaSSi iseT moZraobebs ... SevniSnavT, romlebic

aucilebelia maTTvis yoveldRiur cxovrebaSi. isini gaiTamaSeben scenebs momavali

cxovrebidan~ da `cxovelebi iseT situaciebs `amuSaveben~, romlebsac SeiZleba

Semdgom Seejaxon~ TamaSis mniSvnelobaze migviTiTebs. aq warmodgenili mosazreba

mokled aris gadmocemuli pasuxis (b) variantSi.

2. qvemoT warmodgenilia or-ori winadadeba (I winadadeba _ I abzacidan, II

winadadeba ki _ II abzacidan). romel pasuxSia dawyvilebuli analogiuri (msgavsi)

funqciis mqone winadadebebi?

(a) TamaSobs yvela _ erTni bizonis tyavsa da niRbebSi gamowyobilni, meoreni ki

iaraRiT xelSi asrulebdnen momavali nadirobis cekvas

(b) TamaSobdnen pirvelyofili adamianebi _ ganasaxierebdnen im mRelvarebas,

daZabulobas, nadirobas rom axlavs Tan

(g) cxovelebi iseT situaciebs `amuSaveben~, romlebsac SeiZleba Semdgom Seejaxon _

maT kidev erTxel unda ganecadaT ukve gancdili, an winaswar ganecadaT

samomavlod gansacdeli

(d) raRac karnaxobs maT, cxovrebasTan Sesaxvedrad amzadebs _ bizonebsa da irmebze

nadirobis win ramdenime dRis ganmavlobaSi monadireebi magiur `bizonTa cekvas~

ganasaxierebdnen

ganvixiloT pasuxis TiToeuli varianti.

(a) pasuxis pirveli winadadeba Zalze zogadia da TamaSis arsebiT aspeqtze

migviTiTebs, meore winadadeba ki aRwers (detalebze, Cacmulobaze, iaraRze yuradRebis

gamaxvilebiT) konkretul TamaSs, kerZod, paleoliTis xanaSi monadireTa cekvas.

(b) pasuxSi moyvanil pirvel winadadebas ganmartavs, akonkretebs meore _

pirvelyofili adamianebi TamaSobdnen da am dros ganasaxierebdnen mRelvarebas,

romelic nadirobas axlavs Tan. pirveli winadadeba asaxelebs faqts, meore ki

akonkretebs, aRwers mas. Sesabamisad, am or winadadebas sxvadasxva funqcia aqvs.

(g) pasuxSi moyvanili orive winadadeba TamaSis daniSnulebis Sesaxeb metyvelebs,

Tumca, erT SemTxvevaSi saubaria cxovelebis TamaSze, meoreSi ki _ adamianebisaze.

miuxedavad amisa, rogorc pirveli, ise meore winadadeba erTgvari Sejamebaa,

daskvnaa, romelic Sesabamisi abzacidan gamomdinareobs. maT teqstSi analogiuri

funqcia aqvT. amrigad, swori pasuxia (g).

Page 42: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

42

(d) pasuxis pirveli winadadeba Seexeba cxovelebis, meore ki _ pirvelyofili

adamianebis TamaSs. amasTan, pirvel winadadebaSi TamaSis daniSnulebaa miTiTebuli,

meoreSi ki asaxulia konkretuli faqti. amrigad, winadadebebi gansxvavdeba funqciis

mixedviT.

3. qvemoT mocemulia damatebiTi informacia: romauli saturnaliebi _ saturnusis, miwaTmoqmedebisa da mevenaxeobis

mfarveli RvTaebis pativsacemad Zvel romSi awyobdnen zeims, romelic ramdenime

dRe grZeldeboda. centraluri figura iyo xari _ dovlaTianobisa da Zlierebis

simbolo. romis quCebSi daatarebdnen yvavilebiT, girlandebiT Semkul xars,

awyobdnen doRs, niRbebis aRlums, Teatralur warmodgenebs. am dReebSi imperatori

Tu mona _ yvela isvenebda, TavdebiT uSvebdnen patimrebs, ar sjidnen mowafeebs,

aTavisuflebdnen monebs, metic, maT TavianTi patronebi emsaxurebodnen. socialuri

xasiaTis SezRudvebisgan gasaTavisufleblad dResaswaulis monawileni saxes

malavdnen niRabqveS.

qvemoT moyvanilia saturnaliebis maxasiaTeblebi. maTgan romels ar ukavSirebs

avtori teqstis III da IV abzacebSi aRweril dResaswaulebs?

(a) pirobiToba _ simboluroba _ SeniRbva

(b) nayofierebis RvTaebis Tayvaniscema

(g) socialuri Tanasworobis iluzia

(d) akrZalvebis moxsna

am davalebaSi mocemulia informacia dResaswaulis kidev erTi tradiciuli

saxeobis Sesaxeb, romelsac ver vxvdebiT teqstSi. zogadad, damatebiTi informaciis

Semcveli SekiTxvebis mizania, Seamowmos, SeuZlia Tu ara aplikants teqstidan

amokiTxuli informacia daukavSiros sxva codnas, sxva faqtebs an Tundac sakuTar

gamocdilebas.

imisaTvis, rom SekiTxvas vupasuxoT, informacia saturnaliebis Sesaxeb

teqstSi moyvanil faqtebTan _ sxva dResaswaulebis aRwerasTan _ unda SevajeroT.

pirobiTobis, simbolurobisa da SeniRbvis Sesaxeb (pasuxis a varianti)

saubaria rogorc III, aseve IV abzacebSi karnavalisa da sulelTa dResaswaulebis

aRwerisas. swored sulelTa dResaswaulebs, yeenobas ukavSirdeba socialuri

Tanasworobis iluziac (pasuxis g varianti) _ `am dResaswaulebze nebismier adamians

SeeZlo ZlierTa ama qveynisaTa _ mefis, xelisufalTa _ dacinva, gakilva~.

akrZalvebis moxsnac (pasuxis d varianti) karnavalebisa da sulelTa dResaswaulebis

arsebiTi maxasiaTebelia _ `yovelive akrZaluli nebadarTulia niRabqveS~ an `es

dResaswaulebi sazogadoebisaTvis iyo meore, xelisuflebis oficialuri

akrZalvebisgan Tavisufali cxovreba.~

savaraudo pasuxebSi mocemul maxasiaTebelTagan mxolod erTi _ nayofierebis

RvTaebis Tayvaniscema _ ar gvxvdeba teqstSi aRweril arc erT dResaswaulTan

Tu Teatralizebul warmodgenasTan dakavSirebiT. sinamdvileSi, karnavalebi,

Page 43: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

43

sulelTa dResaswaulebi imarTeboda gazafxulze, roca buneba iRviZebs, iwyeba Tesva

da a.S. es dResaswaulebi nayofierebis RvTaebis Tayvaniscemis niSani iyo. Tumca,

teqstSi am aspeqtze araferia naTqvami. Sesabamisad, swori pasuxia (b).

zogadi rekomendaciebi wakiTxuli teqstis gasaazreblad:

yuradRebiT waikiTxeT teqsti. SeecadeT, gaiazroT misi ZiriTadi idea;

SekiTxvebze pasuxis gacema daiwyeT mxolod mas Semdeg, rac mTel teqsts

waikiTxavT;

sanam pasuxs gascemdeT SekiTxvas, yuradRebiT waikiTxeT teqstis is nawili,

romelsac uSualod exeba es SekiTxva;

yuradRebiT ganixileT oTxive savaraudo pasuxi. nu SemoxazavT pirvelsave

variants, romelic sworad mogeCvenebaT, sanam danarCen variantebsac ar

ganixilavT;

pasuxis esa Tu is varianti SeiZleba swori iyos logikis TvalsazrisiT,

magram mcdari _ mocemuli teqstis mixedviT. amitom, sanam pasuxs airCevdeT,

erTxel kidev waikiTxeT (SeamowmeT) teqstis Sesabamisi monakveTi da airCieT is

pasuxi, romelic marTebulia konteqstis mixedviT;

moiZieT teqstSi TiToeuli pasuxis marTebulobisa Tu umarTebulobis

damadasturebeli argumentebi;

pasuxi maSinac SeiZleba CaiTvalos mcdarad, rodesac is mxolod

nawilobrivaa marTebuli (nawilobriv pasuxobs SekiTxvas), amitom yvela

savaraudo pasuxi guldasmiT ganixileT.

Page 44: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

44

analitikuri wera

sasertifikacio testis am nawilSi mocemulia erTi davaleba. davalebis

Sesruleba gulisxmobs garkveul sakiTxTan dakavSirebiT azris werilobiT

gamoTqmas, msjelobas, sakuTari poziciis gamyarebas argumentebiTa da magaliTebiT.

analitikuri weris nawili Zalze mniSvnelovania imis dasadgenad, Tu ramdenad

warmatebiT SeZlebs pedagogi, aswavlos dawyebiTi safexuris moswavleebs leqsikurad

da stilisturad gamarTuli teqstis Seqmna, werisas qarTuli saliteraturo enis

normebis dacva, azris mwyobrad gadmocema, teqstis monakveTebis erTmaneTTan

logikurad dakavSireba, argumentirebuli msjeloba. weris kulturis ganviTarebas

swored dawyebiT safexurze unda Caeyaros safuZveli.

davalebis maqsimaluri qulaa 13.

naweri fasdeba Semdegi kriteriumebiT:

1. Sinaarsis relevanturoba naSromi Seesabameba mocemul sakiTxs, pasuxobs dasmul amocanebs.

2 qula _ naSromi pasuxobs Temas, ar exeba ararelevantur sakiTxebs. 1 qula _ Temas pasuxobs naSromis mxolod garkveuli monakveTi; mocemulia

ararelevanturi informacia.

0 qula _ naSromi ar pasuxobs Temas, Seexeba sruliad gansxvavebul sakiTxs,

warmoadgens davalebis perifrazs.

gaiTvaliswineT:

Tu naSromi pirveli kriteriumis mixedviT Sefasdeba 0 quliT, is aRar

gaswordeba sxva kriteriumebis mixedviT.

2. dasabuTeba aplikantis pozicia warmodgenilia Sesabamisi dasabuTebiT, msjeloba gamyarebulia

damajerebeli, adekvaturi argumentebiTa da magaliTebiT.

3 qula _ moyvanilia damajerebeli, mravalferovani, originaluri argumentebi,

magaliTebi, ganxilulia kontrargumentebi.

2 qula _ argumentiT/magaliTiT gamyarebulia mxolod zogierTi mosazreba, an

argumentebi moyvanilia yvela mosazrebisTvis, Tumca zedapiruli da

erTferovani. aplikanti Tanmimdevrulad msjelobs sakiTxis Sesaxeb.

1 qula _ aris dasabuTebis mcdeloba, Tumca argumentebi aradamajerebelia.

0 qula _ mosazrebebi ar aris gamyarebuli magaliTebiTa da argumentebiT, ar aris

warmodgenili logikuri msjeloba.

Page 45: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

45

3. Txrobis organizeba naSromi struqturulad gamarTulia, azrebi mwyobrad, Tanmimdevrulad aris

gadmocemuli, Txzulebis nawilebi erTmaneTTan logikuradaa dakavSirebuli.

2 qula _ teqsti struqturulad gamarTulia _ nawerSi warmodgenilia sakiTxis

dasma, msjeloba, daskvna;

azrebi mwyobrad aris gadmocemuli, monakveTebi logikurad ukavSirdeba

erTmaneTs.

1 qula _ warmodgenilia teqstis mxolod zogierTi struqturuli nawili;

erTmaneTs logikurad ukavSirdeba teqstis mxolod zogierTi monakveTi.

0 qula _ mosazrebebi, teqstis nawilebi erTmaneTTan logikurad ar aris

dakavSirebuli;

nawerSi ar aris warmodgenili struqturuli nawilebi _ sakiTxis dasma,

msjeloba, daskvna.

4. stili, leqsika azrebi cxadad, naTladaa gamoTqmuli, naweri leqsikurad mdidari da stilisturad

gamarTulia, leqsika Seesabameba dasmul sakiTxs.

3 qula _ ar aris daSvebuli (an aris umniSvnelo) stilisturi Secdoma, teqsti

leqsikurad mdidaria, azri mkafiod da gamarTulad aris gadmocemuli,

gamoyenebulia sakiTxis Sesaferisi leqsika da stili.

2 qula _ daSvebulia umniSvnelo stilisturi Secdomebi, teqsti leqsikurad

gamarTuli da mdidaria, azri mkafiod aris gamoxatuli, Tumca gamoyenebuli leqsika da stili ar/naklebad Seefereba sakiTxs.

1 qula _ naweri leqsikurad mdidari ar aris, daSvebulia uxeSi stilisturi

Secdomebi, Tumca azri gasagebad aris gadmocemuli.

0 qula _ naweri leqsikurad mwiria, daSvebulia bevri stilisturi Secdoma, rac

xels uSlis azris gagebas.

Page 46: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

46

5. sintaqsi, morfologia, punqtuacia naSromi sintaqsurad gamarTulia, naweri Sesrulebulia Tanamedrove qarTuli

saliteraturo enis normebis dacviT.

3 qula _ ar aris daSvebuli (an aris umniSvnelo) sintaqsuri, orTografiul-

morfologiuri da punqtuaciuri Secdomebi, daculia Tanamedrove

qarTuli saliteraturo enis normebi.

2 qula _ daSvebulia sintaqsuri, orTografiul-morfologiuri da punqtuaciuri

Secdomebi, Tumca Tanamedrove qarTuli saliteraturo enis normebi

ZiriTadad daculia.

1 qula _ daSvebulia sintaqsuri, orTografiul-morfologiuri, punqtuaciuri

Secdomebi, uxeSad aris darRveuli Tanamedrove qarTuli saliteraturo

enis normebi, Tumca azri gasagebad aris gadmocemuli.

0 qula _ daSvebulia uxeSi sintaqsuri, orTografiul-morfologiuri,

punqtuaciuri Secdomebi, rac xels uSlis azris gagebas.

imisaTvis, rom naSromi yvela kriteriumis mixedviT gaswordes, is unda

akmayofilebdes Semdeg pirobebs:

unda Seexebodes davalebaSi mocemul sakiTxs;

ar unda warmoadgendes davalebis pirobis perifrazs;

ar unda Seicavdes informacias, romlis saSualebiT SesaZlebelia aplikantis

pirovnebis identificireba _ saxelsa da gvars (realursa Tu gamogonils),

metsaxels, xelmoweras da a.S.

Sesrulebuli unda iyos iseTi xelweriT, romlis wakiTxva SesaZlebelia.

Tu naSromi ar akmayofilebs am pirobaTagan romelimes, is Sefasdeba 0 quliT.

gaiTvaliswineT:

naSromi unda Seicavdes, sul mcire, 100 sityvas. sxva SemTxvevaSi is gaswordeba mxolod I da II kriteriumebis mixedviT.

Page 47: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

47

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

qvemoT moyvanilia nawyveti antuan de sent-egziuperis zRapridan `patara

ufliswuli~:

`eqvsi wlis viyavi, rodesac erT dRes wignSi `namdvili ambebi~, romelic

uRrani tyis cxovrebas aRwerda, gansacvifrebel suraTs gadavawydi: maxrCobela

gveli raRac cxovels ylapavda. ai am naxatis asli:

wignSi ewera: `maxrCobela gvelebi msxverpls dauReWavad ylapaven. Semdeg veRar

inZrevian, eqvsi Tve sZinavT da nadavls ineleben.~

maSin bevrs vfiqrobdi junglebis Tavgadasavlebze da imdeni vecade, rom

feradi fanqrebiT Cemi pirveli naxati davxate. ai isic, naxati nomeri 1:

Cems Sedevrs didebs wamdauwum Tvalwin vutrialebdi da vekiTxebodi, eSinodaT

Tu ara.

`qudma rogor unda SegvaSinos?~ _ ukvirdaT didebs.

Cems suraTze qudi ki ara, maxrCobela gveli exata, romelic spilos inelebda.

maSin gveli Signidan davxate, raTa didebi axla mainc mimxvdariyvnen. maT xom

yvelaferi xelisgulze unda daudo. ai, Cemi naxati nomeri 2:

Signidan Tu garedan maxrCobela gvelebis xatvas, gijobs, geografias, istorias,

ariTmetikasa da gramatikas mixedoo, mirCies didebma. ai, ase davasrule eqvsi wlis

asakSi mxatvris brwyinvale kariera. nomeri 1 da nomeri 2 naxatebis marcxiT

gawbilebuls imedi gadamewura. didebi sakuTari WkuiT verasodes verafers xvdebian,

bavSvebi ki amdeni axsna-ganmartebiT iRlebian.

Page 48: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

48

nawyvetSi wamoWrilia ufrosebsa da bavSvebs Soris urTierTgagebis, ufrosebis

mier bavSvebis survilebis, gancdebis, molodinebis arasworad Sefasebis problema.

imsjeleT am problemis, misi gamomwvevi mizezebisa Tu Sedegebis Sesaxeb;

msjelobisas moiyvaneT argumentebi da magaliTebi;

Tqven mier dawerili Txzuleba unda Seicavdes, sul mcire, 80 sityvas*.

gTavazobT pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis nimuSebs:

komentari

warmodgenili naSromi ar pasuxobs davalebas, aplikanti saubrobs ara

ufrosebisa da bavSvebis urTierTgagebis problemaze, aramed bavSvisTvis

informaciis miwodebis gzebze. naSromSi (I winadadeba) daSvebulia uxeSi

faqtobrivi Secdomac. Sesabamisad, is 0 quliT Sefasda.

Page 49: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

49

komentari

warmodgenili naSromi pasuxobs Temas, ar aris mocemuli Seusabamo,

ararelevanturi informacia (Sinaarsis relevanturoba _ 2 qula). ufrosebsa da

bavSvebs Soris urTierTgagebis problemaze msjelobisas aplikanti cdilobs

daasabuTos sakuTari mosazrebebi, Tumca argumentebi naklebad damajerebelia.

msjelobisas aplikanti ar azogadebs problemas da mxolod davalebis teqstis

interpretaciiT Semoifargleba (dasabuTeba _ 1 qula). naweri struqturulad

gamarTulia, monakveTebi logikurad ukavSirdeba erTmaneTs, warmodgenilia sakiTxis

dasma, msjelobis mcdeloba da daskvna (Txrobis organizeba _ 2 qula). naweri

leqsikurad mdidari ar aris, daSvebulia uxeSi stilisturi Secdomebi (`TavianTi

asakis Sesaferisi sakuTari miznebi~, `cxovrebis samyaro~, `ndobis gamarTlebis

swori formebi~, `erTmaneTTan urTierTgageba~), Tumca azri gasagebad aris

gadmocemuli (stili, leqsika _ 1 qula). nawerSi daSvebulia sintaqsuri,

orTografiul-morfologiuri, punqtuaciuri Secdomebi, darRveulia Tanamedrove

qarTuli saliteraturo enis normebi (sintaqsi, morfologia, punqtuacia _ 1

qula). Sesabamisad, naweri Sefasebulia 7 quliT.

Page 50: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

50

komentari

warmodgenili naSromi pasuxobs davalebas, ar aris mocemuli Seusabamo,

ararelevanturi informacia. aplikanti saubrobs ufrosebisa da bavSvebis

urTierTgagebis problemaze (Sinaarsis relevanturoba _ 2 qula), Tavisi msjelobis

gasamyareblad mohyavs damajerebeli, originaluri argumentebi, aseve magaliTebi rogorc

teqstidan, ise, zogadad, literaturidan (dasabuTeba _ 3 qula). teqsti struqturulad

gamarTulia, azrebi mwyobrad aris gadmocemuli da monakveTebi logikurad ukavSirdeba

erTmaneTs (Txrobis organizeba _ 2 qula). naweri leqsikurad mdidari da stilisturad

gamarTulia, Tumca, daSvebulia ramdenime umniSvnelo stilisturi Secdoma, mag.,

`mTlianad angrevs ... mis fsiqo-emociur klimats~ (stili, leqsika _ 2 qula). aplikanti

avlens Tanamedrove qarTuli saliteraturo enis normebis codnas, ar aris daSvebuli

uxeSi sintaqsuri, orTografiul-morfologiuri da punqtuaciuri Secdomebi (sintaqsi,

morfologia, punqtuacia _ 3 qula). Sesabamisad, naweri Sefasebulia 12 quliT.

Page 51: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

51

I _ VI klasebis maswavlebelTa sagnobrivi sasertifikacio

testis struqtura

I _ VI klasebis pedagogTaTvis sagnobrivi gamocdebi 2012 wels pirvelad

Catarda. gamocdis Cabareba SeuZliaT qarTuli enisa da literaturis, maTematikisa

da bunebismetyvelebis maswavleblebs.

TiToeuli sagnis sasertifikacio testi ori nawilisgan Sedgeba _ profesiuli

codna da meTodika (60 qula) da akademiuri unarebi (20 qula). Sesabamisad,

TiToeuli sagnobrivi testis maqsimaluri qulaa 80. sagnobrivi sasertifikacio testebis minimaluri kompetenciis zRvari 60%-ia.

Sesabamisad, gamocdis warmatebiT Casabareblad aplikantma unda daagrovos qulaTa

saerTo raodenobis 60%-ze meti _ 80 quliani testis SemTxvevaSi 49 qula. Tumca, 49 qulis mopoveba SesaZlebelia mxolod erTi nawilis _ profesiuli

codnisa da meTodikis _ davalebaTa SesrulebiT. imisaTvis, rom aplikantma

akademiuri unarebis nawilis davalebebic Seasrulos da am komponentSic

daadasturos Tavisi kompetencia, dadgenilia sagangebo zRvari akademiuri unarebis

nawilisTvis _ qulaTa saerTo raodenobis 40%. Sesabamisad, am nawilSi zRvris

gadasalaxad aplikantma unda daagrovos qulaTa saerTo raodenobis 40%-ze meti,

sul mcire, 9 qula.

profesiuli codnis da meTodikis nawilis mniSvnelovani blokia kiTxvisa da

weris swavleba, romelsac am nawilis qulaTa meoTxedi daeTmo. es bloki, aseve,

wakiTxuli teqstis gaazrebisa da analitikuri weris blokebi I _ IV klasis

pedagogTa sasertifikacio testis blokebis msgavsia. Tumca, I _ VI klasebis

maswavleblis sagnobrivi sasertifikacio testis profesiuli codnisa da meTodikis

nawilSi mxolod erTi sagnis (qarTuli enisa da literaturis, maTematikisa da

bunebismetyvelebis) testuri davalebebia warmodgenili. davalebebi sxvadasxvagvaria

rogorc formatis, ise sirTulis TvalsazrisiT. TiToeuli sagnis sagamocdo

programa mocemulia danarTSi.

Page 52: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

52

qarTuli enisa da literaturis maswavleblis

sasertifikacio testi

davalebaTa nimuSebi da ganmartebebi

1. qvemoT CamoTvlilTagan romeli ar wamoadgens fonetikur movlenas?

(a) kumSva

(b) kveca

(g) bruneba

(d) asimilacia

dawyebiTi safexuris qarTuli enisa da literaturis maswavleblis

profesiul standartSi xazgasmiTaa aRniSnuli, rom pedagogma unda icodes enis

zogadi fonetikuri maxasiaTeblebisa da konkretuli fonetikuri movlenebis

Sinaarsi.

mocemuli davalebis mizania, Seamowmos, aqvs Tu ara maswavlebels codna

fonetikuri movlenebis Sesaxeb. fonetika enis sametyvelo bgeraTa sistemas

Seiswavlis. kumSva, igive reduqcia, fuZeTanxmovniani saxelebis fuZis bolo

marcvlidan naTesaobiT, moqmedebiT da viTarebiT brunvebSi xmovnis ,,SekumSvas”, amovardnas hqvia. ikumSeba sami xmovani – a, e, o. kumSva, iseve rogorc kveca

(xmovanfuZian sityvebSi, naTesaobiT da moqmedebiT brunvebSi fuZis bolokidura

xmovnis CamoSoreba – a, e;) da asimilacia (mis win an Semdeg mdgomi bgerisagan bgeris mimsgavseba) bgeris cvalebadobasTan, dakargvasTan, CamoSorebasTan, wina Tu

ukana bgeraTa gavleniT bgerebis SecvlasTan aris dakavSirebuli da, Sesabamisad,

fonetikur movlenebad iTvleba. bruneba arsebiTi saxelebis ZiriTadi

formacvalebaa, rac ar ukavSirdeba bgeras da, zogadad, fonetikur maxasiaTeblebs.

Sesabamisad, swori pasuxia (g).

2. qvemoT CamoTvlilTagan romel Secdomas dauSvebs moswavle zmnis kontaqtis

mawarmoebelTa arcodnis gamo?

(a) ajildovebs

(b) ansxvavebs

(g) maxatviebs

(d) vabav

moswavleTa nawerebSi xSiria Secdomebi, romelTa aRmoCena da gasworeba

TiToeuli maswavleblis samuSao procesis erT-erTi umTavresi Semadgeneli nawilia.

Sesabamisad, aucilebelia, qarTuli enis maswavlebelma icodes yvela im gramatikuli

kategoriis Sinaarsi, romelic dawyebiTi safexuris qarTuli enisa da literaturis

maswavleblis profesiul standartSia mocemuli.

Page 53: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

53

davalebis mizania, Seamowmos, icis Tu ara pedagogma zmnis erT-erTi

kategoria _ kontaqti, misi mawarmoebeli afiqsebi da masTan dakavSirebuli

marTlweris wesebi. kontaqti mxolod gardamaval zmnas aqvs da cvlis zmnis ZiriTad

leqsikur mniSvnelobas. zmnaSi kontaqtis mawarmoebelia -in (martivi) da -evin

(rTuli). ganirCeva uSualo (rodesac subieqti sakuTari nebiT moqmedebs _ valageb)

da SualobiTi (rodesac subieqti sxvisi karnaxiT moqmedebs – maTqm-evin-a) kontaqti. mawarmoeblebi -in da -evin mxolod SualobiTi kontaqtis formas aqvs. Sesabamisad,

swori pasuxia (g).

ganvsazRvroT davalebaSi mocemul danarCen SecdomaTa tipebi:

(a) ajildovebs _ swori formaa ajildoebs. Tu sityvis fuZe bolovdeba o an

u xmovanze, misgan nawarmoeb zmnasa Tu nazmnar saxelebSi v Tanxmovnis CarTva

dauSvebelia. v Tanxmovani SeiZleba CaerTos mxolod im SemTxvevaSi, Tu zmna

upasuxebs kiTxvaze: ra qna? magaliTad, daajildova.

(b) ansxvavebs _ swori formaa asxvavebs. qarTul enaSi zmniswins gan- droTa

ganmavlobaSi CamoSorda bolokiduri Tanxmovani n. aris rigi sityvebisa, romlebSic

es zmniswini kvlavindeburad Zveli formiT aris warmodgenili _ gansaxiereba,

ganTavisufleba da a. S. aRniSnuli Secdoma gamowveulia zmniswinis gamoyenebis

wesis arcodniT _ n aris Zveli zmniswinis nawili. zmniswinis amgvari gaTiSva ki

dauSvebelia. zmniswini an mTliani saxiT unda gamoviyenoT (ganasxvavebs), an unda

CamovaSoroT zmnas (asxvavebs).

(d) vabav _ swori formaa vabam. qarTulSi zmnis fuZe Temis niSnebs pirveli

seriis yvela mwkrivSi dairTavs. -av TemisniSnian zmnaTa jgufi sakmaod didia. -am

Temis niSans ki zmnaTa mcirericxovani jgufi dairTavs. aRsaniSnavia, rom -av

TemisniSnian zmnaTa gavleniT -am TemisniSnian zmnebSi gaCnda araswori formebi:

vabav, vartyav, vasxav da a. S. swor formaTa garkveva zmnis sawyisisa da mimReobis

saSualebiT SeiZleba, romelSic -am Temis niSnis naSTi gamoCndeba. dabma, dasxma...

sawyissa da mimReobaSi m bgeris arseboba saTanado pirian formaSi -am daboloebis

mimaniSnebelia.

Page 54: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

54

3. qvemoT moyvanil winadadebebSi gamuqebulia arsebiTi saxelebi. CawereT isini

cxrilSi da miuTiTeT saTanado kategoriebi (brunva, Tandebuli da a. S.). Tu

saxels ar daerTvis brunvis niSani, Tandebuli an nawilaki, Sesabamis grafebSi

CawereT 0.

– xeTebis warwera Zalian hgavs asureTis mefeTa warwerebs.

– aseTi ambebi megobrebisganac msmenia.

saxeli fuZe brunva mravlobiTis

mawarmoebeli

afiqsi

brunvis

niSani

Tande-

buli

nawi-

laki

warwerebs warwer micemiTi eb s 0 0

megobrebisga-

nac

megobar naTesaobiTi eb is gan c

mocemuli davalebis mizania, Seamowmos dawyebiTi safexuris qarTuli enis

maswavleblis profesiuli codna morfologiaSi. pedagogs evaleba, amoicnos

arsebiTi saxelis fuZe, brunva, brunvis niSnebi, ricxvi da misi mawarmoeblebi,

Tandebuli, nawilaki da Seavsos cxrilSi mocemuli Sesabamisi carieli velebi.

cxrilis TiToeuli striqonis sworad Sevseba 1 quliT fasdeba.

4. qvemoT CamoTvlilTagan romelia mizezis garemoebiTi damokidebuli winadadeba?

(a) Tu kacsa codna ara aqvs, gastanjavs wuTisofeli

(b) yvelani eridebodnen avTandilTan zamTrobiT stumrobas, radgan is ubuxro da

SuSaCausmel oTaxSi gaTevinebda Rames

(g) saamayoa iseTi erTguli megobari, rogoric me myavs

(d) Sin adre dabrunda, raTa axali weli col-SvilTan erTad gaetarebina

mocemuli davalebis mizania, Seamowmos dawyebiTi safexuris qarTuli enisa da

literaturis maswavleblis profesiuli codna sintaqsSi. pedagogs evaleba rTul

qvewyobil winadadebaTa Soris amoicnos mizezis garemoebiTi damokidebuli

winadadeba.

mizezis garemoebiTi damokidebuli winadadeba ukve momxdari faqtiT

gansazRvrul moqmedebas gulisxmobs (`yvelani eridebodnen ... stumrobas, radgan is

ubuxro da SuSaCausmel oTaxSi gaTevinebda Rames). mTavar winadadebaSi

gadmocemuli movlenis mizezi miTiTebulia damokidebul winadadebaSi. rTul

winadadebaSi mTavar da mizezis garemoebiT damokidebul winadadebas Soris imitom

– radganac (rom) misamarTi sityva da wevr-kavSiria gamoyenebuli. Sesabamisad, swori pasuxia (b).

ganvixiloT pasuxis danarCeni variantebi.

pasuxis (a) variantSi pirobiTi damokidebuli winadadebaa mocemuli. is

warmogvidgens pirobas, romelic aucilebelia imisaTvis, rom mTavar winadadebaSi

Page 55: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

55

aRwerili viTareba ganxorcieldes. mag., Tuki xSirad daurekav, ar daaviwydeba.

pirobiT damokidebul winadadebaSi xSirad gamoiyeneba kavSirebi: Tu, Tuki, Tu

rom, rom da a.S.

pasuxis (g) variantSi gansazRvrebiTi damokidebuli winadadebaa mocemuli.

damokidebuli winadadeba mTavar wevrebsa Tu ubralo damatebas iseve miemarTeba,

rogorc Cveulebrivi gansazRvreba. Sesabamisad, am tipis damokidebul winadadebaTa

wevr-kavSirebia: romelic, sadauric, rogoric, ramdenic da sxva. aRsaniSnavia, rom

daculi unda iyos Sesabamisoba misamarT sityvasa da kavSirs Soris: is – romelic, iseTi – rogoric (da ara is saxli, sadac me vcxovrob).

(d) varianti miznis garemoebiTi damokidebuli winadadebis nimuSia. xSirad

aRreva swored miznisa da mizezis garemoebaTa wevr-kavSirebis gamoyenebis dros

xdeba. kerZod, erTmaneTs SecdomiT enacvleba rogorc imitom – imisTvis, ise radgan – raTa kavSirebi. miznis garemoebiTi damokidebuli winadadeba momavalSi mosaxdeni ambiT gansazRvrul moqmedebas gulisxmobs (ilia didxans iTvlida, raTa yvela bavSvs

moeswro damalva.) miznis garemoebiTi damokidebuli winadadeba miuTiTebs mTavar

winadadebaSi gadmocemuli moqmedebis mizanze. rTul winadadebaSi mTavar da mizniT

damokidebul winadadebas Soris, rogorc wesi, imisTvis _ raTa, imisTvis _ rom

misamarTi sityva da wevr-kavSiria warmodgenili.

5. `literaturaSi personaJis xatvis, personaJis Sinagani bunebis gamomJRavnebis

erT-erTi xerxia misi Cayeneba eqstremalur situaciaSi. eqstremalur situaciaSi

vlindeba adamianis namdvili arsi, sulis simaRle Tu simdable. ukiduresi

gansacdelis gamovla da fizikuri gadarCena mas an sulierad anadgurebs, an

sulierad amaRlebs.~

I. Tqveni sityvebiT ganumarteT am citatis Sinaarsi V klasis moswavleebs.

___________________________________________________________________

II. moiyvaneT sabavSvo literaturidan erTi magaliTi, romelic adasturebs am

citataSi warmodgenil Tvalsazriss (miuTiTeT nawarmoebis saTauri da avtori).

___________________________________________________________________

dawyebiTi safexuris maswavlebels xSirad uwevs samecniero xasiaTis teqstis

wakiTxva, gaazreba da misi gadacema (gacnoba) moswavleebisTvis.

mocemuli davalebiT mowmdeba, Tu ramdenad SeuZlia maswavlebels amgvari

teqstis gageba, gaazreba da adaptireba konkretuli klasis moswavleebisTvis maTi

asakobrivi da individualuri Taviseburebebis gaTvaliswinebiT. es pedagogisTvis

mniSvnelovani unaria. davalebis maqsimaluri qula aris 4.

Page 56: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

56

Sefasebis sqema _ I nawili:

2 qula _ citatis Sinaarsi sworad aris gagebuli da sruladaa gadmocemuli;

gamoyenebulia V klasis moswavleTaTvis gasagebi leqsika da sintaqsuri

konstruqciebi;

1 qula _ citatis Sinaarsi sworad aris gagebuli, Tumca gadmocemulia

arasrulad; gamoyenebulia V klasis moswavleTaTvis gasagebi leqsika da

sintaqsuri konstruqciebi;

0 qula _ citatis Sinaarsi arasworad aris gagebuli an/da sworad aris gagebuli,

magram gadmocemisas gamoyenebulia V klasis moswavleTaTvis Znelad

gasagebi leqsika da rTuli sintaqsuri konstruqciebi.

gTavazobT sacdel testirebaze pedagogTa mier Sesrulebuli davalebis

nimuSebs.

komentari

citatis Sinaarsi V klasis moswavleebisTvis gasagebi eniT, srulad aris

gadmocemuli. Sesabamisad, pasuxi 2 quliT Sefasda.

komentari

warmodgenil pasuxSi gvxvdeba V klasis moswavleTaTvis ucnobi (rTulad

gasagebi) terminebi _ eqstremaluri, realuri _ romlebic ar aris ganmartebuli,

mocemulia mxolod citatis perifrazi (ganmartebis gareSe). amitom is 0 quliT

Sefasda.

Page 57: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

57

Sefasebis sqema _ II nawili

2 qula _ citataSi warmodgenili Tvalsazrisi ilustrirebulia sabavSvo

literaturuli nawarmoebidan sworad SerCeuli konkretuli

magaliTiT, miTiTebulia nawarmoebis avtori da saTauri;

1 qula _ citataSi warmodgenili Tvalsazrisi ilustrirebulia sabavSvo

literaturuli nawarmoebidan sworad SerCeuli konkretuli

magaliTiT, Tumca miTiTebuli ar aris nawarmoebis avtori da

saTauri;

0 qula _ citataSi warmodgenili Tvalsazrisis sailustracio magaliTi

arasworadaa SerCeuli an/da magaliTi SerCeulia arasabavSvo

literaturidan; pasuxi ar aris mocemuli.

citatis sailustraciod aplikantebma amgvari magaliTebi SemogvTavazes (orive

nimuSi Sefasda 2 quliT):

Page 58: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

58

6. nawyveti astrid lindgrenis moTxrobidan `mawanwala rasmusi~

rasmusi cacxvis kenweroze Tavis sayvarel totze ijda da gulSi fiqrobda,

zogierTi ram am qveyanaze sulac ar unda gaCeniliyoo. pirvel rigSi ki

kartofili! moxarSuli kartofili, gansakuTrebiT, kvira dRes sadilze Tavisi

sawebliT morTmeuli, ra Tqma unda, asatania; magram mindorSi buCq-buCqad amosuli,

miwis Semoyra rom sWirdeba, jobia, sulac ar arsebobdes. freken xiokis gareSec

mSvenivrad icxovrebda adamiani. weRan xom swored iman gamoacxada: `Cven xval mTeli

dRe kartofils miwa unda SemovuyaroTo~. ki Tqva, magram ar gegonoT, freken

xioki Tavad apirebdes moxmarebas. imuSaveben mxolod rasmusi, gunari da

TavSesafris sxva bavSvebi. biWebma zafxulis papanaqebaSi weli unda moiwyviton. aba,

ra xasiaTze unda dadge, roca am dros xedav, rogor miiCqarian sofleli biWebi

mdinareze sabanaod.

gunars SeSis fardulidan Tavi gamoeyo da rasmuss afrTxilebda, freken

xioki modiso. wamis Semdeg, roca freken xioki SeSis fardulTan mivida, rasmusi

cacxvis mwvane totebSi ukve aRar Canda. freken xioks ar moswonda, biWebi rom

CitebiviT Semoskupdebodnen xolme xeebze da usaqmod dros kargavdnen.

_ ar ici, sad aris rasmusi? _ hkiTxa gunars freken xiokma.

rasmusi SiSisgan ufro magrad CaebRauWa tots. ase totze Camokonwialebuli

didxans ver gaZlebda. sakmarisi iyo, xelebi odnav moedunebina da freken xiokis

cxvirwin moadenda zRarTans. Tanac rasmuss TavSesafris cisferzoliani xalaTi

ecva, romelic Soridanve TvalSi ecemoda kacs. Citebis saqme ki sxvagvaradaa. xeebze

maT TiTqmis ver SeamCnevT. bunebam isini dacviTi SeferilobiT daajildova, _

auxsna maT maswavlebelma. TavSesafris bavSvebis mimarT buneba esoden mwyalobeli

ar gamodga. amitom rasmuss isRa darCenoda, guliT enatra: RmerTo, freken xioki

male wavides aqedan, sanam ar Camovvardnilvaro.

rasmuss swored axla gaaxsenda, sul cota xnis winaT freken xioki rom

lanZRavda, ise eSmakiviT moTxupnulxar, yvelas TvalSi xvdebio. Tu freken xioki

isev Wkuis swavlebas dauwyebs, usaTuod etyvis: `me axla vcdilob, dacviTi

Seferiloba SeviZino~.

1. gamoyaviT zogadi problema, romelic am nawyvetSia warmodgenili da imsjeleT

mis gamomwvev mizezebze.

__________________________________________________________________

rogorc zemoT aRvniSneT, moswavleTaTvis sabavSvo literaturuli

nawarmoebis gacnoba, wakiTxva Zalze mniSvnelovania kiTxvis unaris gasaviTareblad,

kiTxvis mimarT interesis gasaRviveblad, karg mkiTxvelad Camosayalibeblad. garda

amisa, maswavlebelma yuradReba unda gaamaxvilos nawarmoebSi warmodgenil

problemebze da amiT daexmaros moswavleebs TanagrZnobis unaris, humanurobis,

adamianis uflebebis pativiscemis da, zogadad, RirebulebaTa sistemis

CamoyalibebaSi.

Page 59: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

59

Sefasebis sqema

2 qula _ dasaxelebulia problema (mzrunvelobas moklebuli bavSvebi, bavSvTa

saxlebis mdgomareoba, aRmzrdelebis sisastike da arasamarTlianoba,

Zaladoba bavSvebze, bavSvTa uflebebis dacva Tu daucveloba...),

aplikanti msjelobs mis Sesaxeb. msjelobis gasamyareblad uTiTebs

Sesabamis frazebs teqstidan;

1 qula _ dasaxelebulia problema (mzrunvelobas moklebuli bavSvebi, bavSvTa

saxlebis mdgomareoba, aRmzrdelebis sisastike da arasamarTlianoba,

Zaladoba bavSvebze, bavSvTa uflebebis dacva Tu daucveloba...), Tumca

aplikanti ar msjelobs mis Sesaxeb;

0 qula _ pasuxi ar aris mocemuli; dasaxelebulia araarsebiTi an araadekvaturi

`problema~ (mag: saxifaToa bavSvebis xeze asvla, bavSvi zarmaci ar unda

iyos …).

2012 wlis sagamocdo testi I_VI klasebis qarTuli enisa da literaturis

maswavleblebisTvis ixileT danarTSi (gv. 119).

Page 60: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

60

bunebismetyvelebis maswavleblis sasertifikacio testi

gTavazobT I _ VI klasebis bunebismetyvelebis maswavlebelTa sasertifikacio

testis davalebaTa nimuSebs. zogierT maTgans axlavs saTanado komentari.

1. CamoTvlilTagan romel organizms axasiaTebs garegani ganayofiereba?

(a) Tevzebs

(b) qvewarmavlebs

(g) frinvelebs

(d) ZuZumwovrebs

swori pasuxi: (a).

2.1. ylapvis dros sunTqva:

(a) Sekavdeba

(b) ar icvleba

(g) gaaqtiurdeba

(d) Seneldeba

swori pasuxi: (a). 2.2. axseniT am movlenis mizezi.

___________________________________________________________________

mocemuli davaleba ori nawilisgan Sedgeba. pirvel nawilSi aplikantma unda

airCios swori pasuxi.

meore nawilis Sesruleba gulisxmobs am procesis meqanizmis miTiTebas.

nerwyvis an lukmis gadaylapvisas xrtilovani, elastiuri xorxsarqveli xorxs

xuravs da nerwyvsa da sakvebis nawilakebs sasunTq gzebSi moxvedris saSualebas ar

aZlevs.

aplikanti am davalebaSi qulas orive nawilis warmatebiT Sesrulebis

Sedegad moipovebs.

3. ratom ar Sreba wyali zRvebsa da okeaneebSi? rogor auxsniT am movlenas IV

klasis moswavleebs?

___________________________________________________________________

es davaleba amowmebs rogorc sagnobriv codnas, aseve moswavleTaTvis codnis

gadacemis unars. TiToeuli komponenti 1 quliT fasdeba.

Page 61: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

61

1. dedamiwaze arsebuli wylis raodenoba ar icvleba misi wrebrunvis gamo. wylis

wrebrunva Semdegi ZiriTadi rgolebisgan Semdgari procesia: wylis aorTqleba,

atmosferoSi wylis gadasvla airadidan Txevad mdgomareobaSi (kondensacia), Semdeg

dedamiwaze naleqis saxiT dabruneba. am dros wyali kvlav okeaneebSi, zRvebSi,

mdinareebsa da tbebSi xvdeba.

2. am nawilis Sesruleba gulisxmobs davalebaSi warmodgenili movlenis axsnas

moswavlisTvis gasagebi eniT, sxvadasxva terminis (wrebrunva, airi, Txevadi

mdgomareoba da a.S.) ganmartebas, procesis ilustrirebas Sesabamisi magaliTebiT _

martivi cda, sayofacxovrebo Tu bunebriv movlenebze miTiTeba (magaliTad,

aorTqlebis sailustraciod lambaqidan wylis aorTqleba, sarecxis gaSroba,

zafxulSi nakadulis daSroba da a.S.).

4. rogor auxsniT VI klasis moswavleebs globaluri daTbobis mizezebs?

___________________________________________________________________

dReisaTvis damtkicebulia, rom dedamiwaze globaluri daTbobis procesi

mimdinareobs. misi mTavari mizezi haerSi naxSirorJangis (CO2) raodenobis momatebaa.

cocxal organizmTa sunTqvisa da sawvavis wvis Sedegad atmosferoSi dagrovebuli CO2, meTani, wylis orTqli iseTive rols asrulebs, rogorsac saTburSi mina: es nivTierebebi daubrkoleblad atareben sinaTlis sxivebs, romelTac dedamiwa

STanTqavs, magram ar atareben dedamiwidan wamosul siTbur gamosxivebas. am

movlenas `saTburis efeqti~ uwodes. `saTburis efeqtis~ gamo dedamiwis saSualo

wliurma temperaturam 0,3-0,60C-iT moimata. mosalodnelia misi Semdgomi matebac, rac klimatis cvlilebis erT-erTi mTavari mizezia.

Page 62: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

62

5. ra ganapirobebs geografiulad daSorebul adgilebSi erTi da imave biomebis

arsebobas? CamoTvaleT dedamiwaze arsebuli mTavari biomebi.

___________________________________________________________________

geografiulad daSorebul adgilebSi erTi da imave biomebis arsebobas

msgavsi klimati ganapirobebs (1 qula).

qvemoT sqemis saxiT warmodgenilia ZiriTadi biomebi:

biomi

wylis xmeleTis

wylis biomebi

mlaSe wyali mtknari wyali

zRva okeane mdinare tba Waobi

xmeleTis biomebi

arqtikuli tundra taiga farTofoTlovani tropikuli stepi udabno

udabno tye tye

dedamiwaze arsebuli biomebis sworad dasaxelebisas aplikanti 1 qulas moipovebs.

Page 63: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

63

6. fotosuraTebis mixedviT amoicaniT mzis sistemis planetebi:

a

a b g d

(a) __________ (b) __________ (g) __________ (d) __________

davalebis Sesrulebis principebi:

vakvirdebiT planetebis zedapirs. ori planetis (g, d) zedapiri absoluturad

gluvia, xolo or (a, b) planetaze SeiniSneba meteorituli kraterebis kvali.

Sesabamisad, (a) da (b) planetebi myari planetebia, xolo danarCeni _ gazovani.

amis Semdeg unda ganvsazRvroT, mzis sistemaSi arsebuli 4 myari planetidan

(dedamiwa, merkuri, venera da marsi) romelia gamosaxuli (a) suraTze da

romeli (b)-ze. dedamiwa imTaviTve gamoiricxeba, radgan masze mkafiod iqneboda

gamosaxuli kontinentebi da okeaneebi. rogorc viciT, darCenili sami myari

planetidan veneras sakmaod kargad Camoyalibebuli atmosfero aqvs, ris gamoc

misi reliefis garCeva kosmosidan sakmaod Wirs, e. i. venerac gamoiricxa. aseve

cnobilia, rom marsze didi raodenobis rkinis Semcvelobaa da amis gamo igi

kosmosidan wiTlad moCans. maSasadame, (b) suraTze gamosaxulia marsi, xolo

(a)-ze _ merkuri.

iupiters gazovan gigantebs Soris gamoarCevs e.w. `giganturi wiTeli laqa~.

garda amisa, fotoze naCvenebia misi 4 Tanamgzavri e.w. `galileos mTvareebi~,

rac kidev erTi miniSnebaa imaze, rom (d) suraTze iupiteria gamosaxuli.

urans gazovan gigantebs Soris gamoarCevs misi warmosaxviTi RerZis ucnauri

daxriloba. igi TiTqos „wamowolilia“ da ise moZraobs orbitaze mzis

garSemo. amaze migvaniSnebs (g) suraTze gamosaxuli planetis rgolebis

mdebareoba. maSasadame, (g) suraTze gamosaxulia planeta urani. amrigad, swori pasuxia:

(a) merkuri

(b) marsi

(g) urani

(d) iupiteri

davaleba 1 quliT fasdeba.

Page 64: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

64

7. saqarTvelos konturul rukaze zogierTi geografiuli obieqtis saxelwodeba arasworadaa datanili. ipoveT daSvebuli Secdomebi da gaasworeT.

davaleba amowmebs rukaze orientirebis, rukis kiTxvis unars. aplikantma unda

ipovos rukaze SecdomiT datanili geografiuli obieqti da daasaxelos is

geografiuli obieqti, romelic sinamdvileSi mdebareobs am adgilas. aplikantebs

davalebis Sesasruleblad daurigdebaT saqarTvelos fizikuri rukebi.

pasuxebi unda Caiweros pasuxebis furcelze mocemul cxrilSi. TiToeuli

Secdomis aRmoCena-gasworeba 1 quliT fasdeba.

Secdomაა unda iyos

q. quTaisi q. samtredia

xarulis qedi raWis qedi

md. yvirila md. cxeniswyali

2012 wlis sagamocdo testi I_VI klasebis bunebismetyvelebis maswavleblebisTvis

ixileT danarTSi (gv. 144).

Page 65: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

65

maTematikis maswavleblis sasertifikacio testi

gTavazobT I _ VI klasebis maTematikis maswavlebelTa sasertifikacio testis

davalebaTa ramdenime nimuSs. zogierT maTgans axlavs saTanado komentari.

1. ricxvebidan 59

1532

35

21

57 ,,,, ramdenia

47 -ze meti?

(a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 4 swori pasuxi: (b).

2. demokratiul partias arCevnebze xma misca amomrCevel mamakacTa saerTo

raodenobis 40%-ma da amomrCevel qalTa saerTo raodenobis 45%-ma. sul am partias xma misca amomrCevel mamakacTa da qalTa saerTo raodenobis n%-ma. qvemoT

CamoTvlilTagan romlis toli SeiZleba iyos n? (a) 36 (b) 40 (g) 44 (d) 50 swori pasuxi: (g).

3. gasaTibi iyo marTkuTxedis formis mindori. mas Semdeg, rac mTibavma 2 saaTis ganmavlobaSi imuSava, gasaTibi darCa mindvris nawili, romelsac aseve marTkuTxedis

forma hqonda da romlis sigrZe 3-jer naklebi iyo mindvris sigrZeze, xolo sigane _ 2-jer naklebi mindvris siganeze. ramdeni wuTia saWiro mindvris darCenili nawilis gasaTibad, Tu mTibavi imave tempiT gaagrZelebs muSaobas?

(a) 20 wT (b) 24 wT (g) 30 wT (d) 36 wT swori pasuxi: (b).

4. ras udris tolferda samkuTxedis fuZis sigrZis Sefardeba am samkuTxedis

perimetrTan, Tu ferdis sigrZe 4-jer metia fuZis sigrZeze?

(a) 91

(b) 61

(g) 51

(d) 41

swori pasuxi: (a).

Page 66: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

66

5. qalaqis yvela skolaSi aswavlian germanul an inglisur enas. im skolaTa

raodenoba, romlebSic germanul enas aswavlian, qalaqis skolaTa saerTo raodenobis

95 nawilia, xolo im skolaTa raodenoba, romlebSic inglisur enas aswavlian _

32

nawili. qalaqis 12 skolaSi aswavlian germanul enasac da inglisur enasac. sul ramdeni skolaa am qalaqSi?

(a) 36 (b) 45 (g) 54 (d) 63 swori pasuxi: (g).

testSi gamoyenebuli iqneba agreTve monacemTa sakmarisobis tipis davalebebi,

romlebSic, Cveulebriv, mocemulia ori piroba da dasmulia SekiTxva. davalebis

Sesasruleblad unda daadginoT, sakmarisia Tu ara pirobebSi mocemuli informacia

am SekiTxvaze pasuxis gasacemad. monacemTa sakmarisobis davalebebSi swori pasuxi

xuTi savaraudo pasuxidan unda airCioT.

1. erTmaneTisgan gansxvavebuli sami naturaluri ricxvis _ a, b, da c _ jami 15-is tolia.

mocemulia Semdegi ori piroba:

I. am ricxvebidan umciresi 4-is tolia. II. am ricxvebidan udidesi 6-is tolia.

imis gasarkvevad, Tu risi tolia es ricxvebi:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke ki _ arc erTi araa sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve II piroba

(e) mocemuli pirobebi araa sakmarisi

swori pasuxi: (d).

komentari

jer gavarkvioT, sakmarisia Tu ara I piroba SekiTxvaze pasuxis gasacemad.

vTqvaT, a, b, da c naturaluri ricxvebidan umciresi 4-is tolia. maSin danarCeni ori ricxvidan TiToeuli 4-ze meti unda iyos. raki samive ricxvis jami 15-is tolia, amitom meore da mesame ricxvebis jami iqneba 15 – 4 = 11. 4-ze meti

naturaluri ricxvebidan ki mxolod 5-is da 6-is jamia 11-is toli. amitom a, b, da c ricxvebi yofila 4, 5 da 6. maSasadame, imis gasarkvevad, Tu risi tolia a, b, da c ricxvebi, I piroba sakmarisia.

Page 67: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

67

axla gavarkvioT, SekiTxvaze pasuxis gasacemad sakmarisia Tu ara II piroba. vTqvaT, a, b, da c naturaluri ricxvebidan udidesi 6-is tolia. maSin danarCeni ori ricxvidan TiToeuli 6-ze naklebi unda iyos. raki samive ricxvis jami 15-is tolia, amitom meore da mesame ricxvebis jami iqneba 15 – 6 = 9. 6-ze naklebi naturaluri ricxvebidan ki mxolod 4-is da 5-is jamia 9-is toli. amitom a, b, da c ricxvebi yofila 4, 5 da 6. maSasadame, imis gasarkvevad, Tu risi tolia a, b, da c ricxvebi, II pirobac sakmarisia. amrigad, imis gasarkvevad, Tu risi tolia a, b, da c ricxvebi, sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve II piroba. Sesabamisad, swori pasuxia (d).

testSi gamoyenebuli iqneba agreTve davalebebi Ria daboloebiT, romelTa Sesrulebisas aplikants moeTxoveba dasmul SekiTxvaze argumentirebuli pasuxis gacema. gTavazobT amgvari davalebis nimuSsa da misi Sefasebis sqemas.

7. romeli cifriT bolovdeba 20112011 79 gamosaxulebis mniSvnelobis cifruli

Canaweri?

___________________________________________________________________ komentari

am amocanis amosaxsnelad gavarkvioT, Tu romeli cifriT SeiZleba

dabolovdes 7-is da 9-is xarisxebis mniSvnelobaTa cifruli Canawerebi. 19 bolovdeba 9-ianiT, 29 _ 1-ianiT, 39 _ isev 9-ianiT, 49 _ isev 1-ianiT da ase Semdeg. ese igi, 9-is xarisxebis Canawerebis bolo cifrebis mimdevrobaa: 9, 1, 9, 1, 9, 1, .... rogorc vxedavT, 9-is kenti xarisxebi bolovdeba 9-ianiT, xolo luwi xarisxebi _ 1-ianiT. Sesabamisad, 20119 dabolovdeba 9-ianiT. aseve miviRebT, rom 7-is xarisxebis Canawerebis bolo cifrebis mimdevrobaa: 7, 9, 3, 1, 7, 9, 3, 1, 7, 9, 3, 1, .... rogorc vxedavT, 17 , 57 , 97 , ... bolovdeba 7-ianiT, 27 ,

67 , 107 , ... _ 9-ianiT, 37 , 77 , 117 , ... _ 3-ianiT, xolo 47 , 87 , 127 , ... _ 1-ianiT. ese igi, Tu 7-is xarisxis maCveneblis 4-ze gayofisas miRebuli naSTi 1-is tolia, maSin misi Canaweri bolovdeba 7-ianiT; Tu naSTi 2-is tolia _ 9-ianiT, Tu naSTi 3-is tolia _ 3-ianiT, xolo Tu xarisxis maCvenebeli unaSTod iyofa 4-ze, maSin _ 1-ianiT. 2011-is 4-ze gayofisas miRebuli naSTi 3-is tolia. amitom 20117

dabolovdeba 3-ianiT. raki 20119 bolovdeba 9-ianiT, xolo 20117 _ 3-ianiT, amitom 20112011 79 jamis

mniSvnelobis cifruli Canaweri dabolovdeba 2-ianiT. Sefasebis sqema

3 qula _ aplikantma dawera swori pasuxi da daasabuTa; 

2 qula _ aplikantma daasabuTa, rom 20117  bolovdeba 3‐ianiT; 

1 qula _ aplikantma daasabuTa, rom 20119   bolovdeba 9‐ianiT; dawera, rom 20117

bolovdeba 3-ianiT, magram ar daasabuTa;

0 qula _ aplikantma ar miuTiTa pasuxi.

2012 wlis sagamocdo testi I_VI klasebis maTematikis maswavleblebisTvis ixileT

danarTSi (gv. 168).

Page 68: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

68

rekomendebuli literatura:

gamocdebis erovnuli centris gamocemebi, 2010-2012: profesiuli unarebi;

efeqtiani swavleba: Teoria da praqtika;

rogor vaswavloT kiTxva (qrestomaTia dawyebiTi klasebis pedagogebisaTvis)

wigniereba. PIRLS - 2006 saqarTveloSi; maTematikisa da sabunebismetyvelo sagnebis swavlisa da swavlebis

saerTaSoriso kvleva (TIMSS 2007) _ maTematika; maTematikisa da sabunebismetyvelo sagnebis swavlisa da swavlebis

saerTaSoriso kvleva (TIMSS 2007) _ sabunebismetyvelo sagnebi; vswavlobT teqstis gaazrebas (2 krebuli); rogor viciT maTematika;

xuTtomeuli `maswavleblis biblioTeka~ (qarTuli ena da literatura).

maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis centris gamocema:

dawyebiTi safexuris maswavleblis meToduri gzamkvlevi.

Page 69: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

69

danarTi qarTuli enisa da literaturis sagamocdo programa (I _ IV)

a) qarTuli ena

zogadi cnobebi enis Sesaxeb

enis raoba da funqciebi. qarTuli enis buneba. qarTuli enis adgili

msoflio enaTa Soris. qarTveluri enebi. qarTuli enis dialeqtebi. qarTuli

enis roli qarTveluri tomebis erovnuli da saxelmwifoebrivi Camoyalibebis

procesSi.

qarTuli damwerlobis warmoSoba. qarTuli damwerlobis saxeebi. qarTuli

damwerlobis uZvelesi nimuSebi.

qarTuli saliteraturo enis ganviTarebis ZiriTadi etapebi. Tanamedrove

saliteraturo qarTuli, rogorc saqarTvelos saxelmwifo ena.

fonetika

Tanamedrove qarTuli saliteraturo enis bgeriTi Sedgeniloba. bgera da

fonema. qarTuli anbani. bgeraTa daxasiaTeba warmoTqmis adgilisa da

ragvarobis mixedviT. TanxmovanTa da xmovanTa sistemebi.

damarcvlis safuZveli da gadatanis wesebi. Ria da daxuruli marcvali.

ZiriTadi fonetikuri movlenebi.

morfologia

sityva. formacvalebadi da formaucvleli sityvebi. gramatikuli kategoriis

raoba. sityvis morfologiuri agebuleba: Ziri, fuZe, morfema, afiqsebi.

metyvelebis nawilebi. maTi klasifikaciis safuZveli.

arsebiTi saxeli. arsebiT saxelTa dajgufeba Sinaarsis mixedviT. ricxvi.

bruneba. brunvebi da maTi niSnebi. boloTanxmovnian da boloxmovnian saxelTa

bruneba. sakuTar saxelTa bruneba. Tandebuliani brunvebi. nawilakiani

brunvebi. arsebiTi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

zedsarTavi saxeli. TanxmovanfuZiani da xmovanfuZiani zedsarTavi saxelis

bruneba. zedsarTavi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

ricxviTi saxeli. ricxviTi saxelis saxeebi. ricxviTi saxelis bruneba. ricxviT

saxelTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

nacvalsaxeli. nacvalsaxelTa jgufebi. nacvalsaxelTa bruneba. nacvalsaxelTan

dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

zmna. zmnis kategoriebi. pirisa da ricxvis asaxva zmnaSi. subieqturi da

obieqturi piris niSnebi. zmniswini. dro. kilo. aspeqti. gardamavloba. gvari.

qceva. kontaqti. seriebi da mwkrivebi. zmnis Ziri, fuZe, Tema. Temis niSnebi.

uRleba. zmnis formawarmoebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

saxelzmna. sawyisi da mimReoba. maTi warmoeba.

zmnizeda. zmnizedaTa dajgufeba.

Page 70: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

70

Tandebuli. calke mdgomi da saxelTan Serwymuli Tandebulebi.

kavSiri. kavSiris saxeebi.

nawilaki. nawilakTa jgufebi.

Sorisdebuli. SorisdebulTa jgufebi.

sintaqsi

sintaqsis sagani. winadadeba. sityvaTa sintaqsuri SekavSireba. Sesityveba.

winadadebis wevrTa dawyvileba.

winadadebis tipebi modalobis mixedviT: TxrobiTi, kiTxviTi, Zaxilisa,

brZanebiTi da kiTxviT-Zaxilisa. maTi gamoxatvis saSualebani: intonacia,

sityvaTa wyoba, damxmare sityvebi da nawilakebi.

winadadebis tipebi agebulebis mixedviT: martivi, Serwymuli da rTuli.

winadadebis wevrebi. winadadebis mTavari (qvemdebare, Semasmeneli, pirdapiri da

iribi damatebebi) da meorexarisxovani (ubralo damateba, gansazRvreba da

garemoebebi) wevrebi.

sityvaTa wyoba winadadebaSi. sityvaTa wyobis mniSvneloba stilistikisTvis.

gankerZoebuli sityvebi da gamoTqmebi. sasveni niSnebis xmareba gankerZoebul

sityvebTan da gamoTqmebTan.

sasveni niSnebis xmareba rTul Tanwyobilsa da qvewyobil winadadebebSi.

pirdapiri da iribi naTqvami. sxvaTa sityvis nawilakebi. sasveni niSnebi. sxvaTa

sityvis marTlwera.

leqsikologia

leqsikologiis sagani. leqsikuri erTeuli.

sityva mniSvnelobis TvalsazrisiT. sityvis gamoyeneba ZiriTadi da gadataniTi

mniSvnelobiT. sityvis mniSvnelobis cvla istoriulad. sityvis etimologia.

sityvis polisemiuroba. polisemia da omonimia. sinonimia, antonimia.

frazeologizmebi da idiomebi.

dialeqtizmebi, profesiuli leqsika, Jargoni, barbarizmebi, neologizmebi,

arqaizmebi.

sityvawarmoeba, rogorc leqsikologiis sagani. Zireuli da warmoqmnili

saxelebi. warmoqmnil saxelTa jgufebi mawarmoebeli afiqsebisa da Sinaarsis

mixedviT.

kompozitebi. kompozitebis marTlwera.

stilistika

stilistikis sagani. stilis raoba.

funqciuri stilistika. mwignobruli da sasaubro stili. publicisturi da

mxatvruli stili. samecniero da oficialur-saqmiani stili. oratoruli

stili.

leqsikuri stilistika. sityvaTa SerCeva mniSvnelobis mixedviT. Tavazianobis

gamomxatveli sityvebi. stilisturi xarvezebi.

Page 71: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

71

b) literatura

literaturismcodneobiTi terminebi:

tropi, metafora, hiperbola, ganmeoreba, gapirovneba, epiTeti, Sedareba,

simbolo, mxatvruli ena, mxatvruli saxe, peizaJi, portreti, personaJi,

groteski, ironia, iumori, satira, xatovani Tqma, intonacia, alegoria,

aliteracia, perifrazi;

Janri, poezia, proza, romani, lirika, leqsi, elegia, balada, eposi, himni,

poema, zRapari, Tqmuleba, igav-araki, legenda, miTi, moTxroba, novela, andaza,

aforizmi, piesa, esei, biografia, memuarebi, drama, komedia, tragedia;

siuJeti, kompozicia, prologi, epilogi, epigrafi, dialogi, monologi,

strofi, taepi, fabula, citata, Sairi, riTma, ritmi.

rekomendebul avtorTa CamonaTvali*:

SoTa rusTaveli, sulxan-saba orbeliani, daviT guramiSvili, ilia WavWavaZe, akaki

wereTeli, vaJa-fSavela, iakob gogebaSvili, galaktion tabiZe, giorgi leoniZe, simon

Ciqovani, ioseb griSaSvili, giorgi SatberaSvili, lado asaTiani, guram

rCeuliSvili, irakli abaSiZe, murman lebaniZe, nodar dumbaZe, revaz inaniSvili,

arCil sulakauri, goderZi Coxeli, ana kalandaZe, muxran maWavariani, oTar WilaZe,

otia ioseliani.

hans kristian anderseni, Zmebi grimebi, Sarl pero, astrid lindgreni, rediard

kiplingi, alan aleqsandr milni, karel Capeki, oskar uaildi, ernst Teodor

hofmani, mark tveni, Jiul verni, jani rodari, aleqsandr puSkini, kornei Cukovski,

aleqsei tolstoi.

* CamonaTvalSi warmodgenilni arian is qarTveli Tu ucxoeli avtorebi, romelTa SemoqmedebaSic

gvxvdeba sabavSvo literaturuli nawarmoebebi.

Page 72: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

72

maTematikis sagamocdo programa (I _ IV)

mimarTuleba: ricxvebi da moqmedebebi

naturaluri ricxvebi, martivi da Sedgenili ricxvebi, gamyofi da jeradi

ricxvis raoba (ricxvi, rogorc raodenobis aRmniSvneli).

ricxvis Cawera cifrebiT, sityvebiT, ricxvis Caweris romauli sistema.

ariTmetikuli moqmedebebi naturalur ricxvebze. naSTiani gayofa.

naturaluri ricxvis daSla martiv mamravlebad. daSlis erTaderToba (ariTmetikis

ZiriTadi Teorema).

ramdenime naturaluri ricxvis udidesi saerTo gamyofisa da umciresi saerTo

jeradis povna.

gayofadobis niSnebi da maTi kavSiri aTobiT poziciur sistemasTan.

mTeli da racionaluri ricxvebi

dadebiTi da uaryofiTi ricxvebi, racionaluri ricxvebis warmodgena wiladebisa

da aTwiladebis saxiT, ricxvis Caweris aTobiTi poziciuri sistema.

racionaluri ricxvebis Sedareba, ricxviTi utolobebi da maTi Tvisebebi.

ariTmetikuli moqmedebebi racionalur ricxvebze, ariTmetikul moqmedebaTa

Tvisebebi.

ricxviTi gamosaxulebebi, moqmedebaTa Tanmimdevroba ricxviT gamosaxulebebSi.

ricxvTa RerZi, ricxviTi Sualedebi

wertilis koordinati ricxvTa RerZze, racionaluri ricxvis Sesabamisi wertilis

gamosaxva ricxvTa RerZze.

proporcia

proporciuloba, proporciis Tvisebebi, proporciis ucnobi wevris povna, ricxvis

dayofa mocemuli SefardebiT, pirdapirproporciuli da ukuproporciuli

damokidebuleba sidideebs Soris.

ricxvis nawili, procenti

ricxvis nawilis povna, ricxvis povna misi procentiT/nawiliT, ricxvis nawilis

Cawera procentis saxiT.

xarisxi

ricxvis xarisxi naturaluri maCvenebliT.

sididis erTeulebi

sigrZis, masis, drois, siCqaris erTeulebi. erTi da imave sididis erTeulebs Soris

kavSiri.

Page 73: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

73

mimarTuleba: kanonzomiereba da algebra

simravle, simravleebs Soris mimarTebebi, moqmedebebi sasrul simravleebze

simravle, qvesimravle, carieli simravle.

operaciebi simravleebze: simravleTa gaerTianeba, TanakveTa.

algebruli gamosaxuleba

moqmedebebi gamosaxulebebze, gamosaxulebis gardaqmna, algebruli gamosaxulebis

mniSvnelobis gamoTvla asoebis miTiTebuli mniSvnelobisaTvis.

gantoleba

gantoleba da misi amonaxsni, tolfasi gantolebebi, wrfivi gantolebis amoxsna.

amocanebis amoxsna gantolebis gamoyenebiT.

mimarTuleba: geometria da sivrcis aRqma

ZiriTadi geometriuli obieqtebi da cnebebi

wertili, wrfe, sxivi, monakveTi, texili.

monakveTis sigrZe, texilis sigrZe, manZili or wertils Soris, manZilis Tviseba.

kuTxe, kuTxis gradusuli zoma, marTi, maxvili, blagvi da gaSlili kuTxeebi.

wrfeebis urTierTganlageba sibrtyeze

wrfeTa TanakveTa, paraleloba, marTobuloba.

mravalkuTxedi

mravalkuTxedis gverdi, wvero, kuTxe, diagonali, perimetri.

geometriuli gardaqmnebi sibrtyeze

figuraTa toloba. RerZuli da centruli simetriebi.

samkuTxedi

samkuTxedis gverdi, kuTxe, wvero, mediana, biseqtrisa, simaRle.

marTkuTxa, maxvilkuTxa, blagvkuTxa, tolferda, tolgverda samkuTxedebi da maTi

Tvisebebi.

samkuTxedis kuTxeebis jami.

samkuTxedis utoloba.

paralelogrami

paralelogramis gverdebis, kuTxeebisa da diagonalebis Tvisebebi.

rombi, marTkuTxedi, kvadrati da maTi Tvisebebi.

trapecia

trapeciis fuZe, ferdi, simaRle.

Page 74: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

74

brtyeli figuris farTobi

toli figurebis farTobebis toloba, brtyeli figuris farTobis kavSiri misi

Semadgeneli nawilebis farTobebTan;

kvadratis, marTkuTxedis, samkuTxedis farTobis gamoTvla.

wrewiri da wre

wrewiris da wris centri, radiusi, diametri, qorda, rkali, seqtori.

marTkuTxa koordinatTa sistema sibrtyeze

wertilis koordinatebi, ricxvTa wyvilis Sesabamisi wertilis gamosaxva

sakoordinato sibrtyeze.

sivrciTi sxeulebi da maTi Slilebi

mravalwaxnaga. mravalwaxnagas wvero, wibo, waxnagi. kavSiri mravalwaxnagas

Semadgeneli nawilebis raodenobebs Soris.

kubis, marTkuTxa paralelepipedis, marTi prizmis, piramidis, cilindris da konusis

Slilebi.

sivrciTi sxeulis moculoba da zedapiris farTobi.

sxeulis moculoba, kavSiri sxeulis moculobasa da misi Semadgeneli sxeulebis

moculobaTa Soris.

kubis da paralelepipedis gverdiTi da sruli zedapiris farTobisa da moculobis

gamoTvla.

zomis erTeulebi.

sigrZis, farTobis, moculobis erTeulebi da kavSirebi maT Soris.

monacemTa analizi, albaToba da statistika

monacemTa warmodgenis xerxebi: sia, cxrili, piqtograma, diagrama (wertilovani,

xazovani, svetovani, wriuli).

monacemTa saSualo.

Page 75: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

75

bunebismetyvelebis sagamocdo programa (I _ IV)

sicocxlis damaxasiaTebeli niSnebi

cocxali organizmebis kveba, sunTqva, zrda, moZraoba, gamravleba. sasicocxlo

procesebis zogadi daxasiaTeba.

mcenareTa samyaro

mcenareTa mravalferovneba (wiwvovani da yvavilovani mcenareebi). mcenaris zrdis

organoebi: fesvi, Rero, foToli; gamravlebis organoebi: yvavili, nayofi, Tesli;

mcenaris gavrceleba TesliT. botanikuri baRi.

cxovelTa samyaro

uxerxemlo cxovelebi (mwerebi). xerxemliani cxovelebi (Tevzebi, amfibiebi,

qvewarmavlebi, frinvelebi, ZuZumwovrebi), maTi agebuleba da Segueba garemosTan.

Sinauri da gareuli cxovelebi. zooparki.

adamiani

agebuleba (sxeulis nawilebi), jansaRi cxovrebis wesi (kveba, dasveneba, sporti),

janmrTelobisTvis saziano faqtorebi da maTgan dacvis wesebi, Sesabamisi

gamafrTxilebeli niSnebi. piradi higiena. usafrTxoeba, usafrTxo qcevis wesebi.

baqteriuli da virusuli daavadebebi.

garemo da misi dacva

mcenareebis mniSvneloba. cxovelebi (mcenarismWamelebi, mtaceblebi, anu

xorcismWamelebi da nairmWamelebi). garemos dabinZureba, garemos dacva. wiTeli

wigni. daculi teritoriebi.

mniSvnelovani geografiuli obieqtebi da maTi nawilebi

dedamiwis forma da sidide, xmeleTi da wyali (kontinentebi da okeaneebi).

reliefis mniSvnelovani formebi (mTa, mTaTa sistema, qedi, zegani, borcvi, vake,

dablobi, qvabuli da sxv.). hidrosferos Semadgeneli nawilebi (okeane, zRva, tba,

mdinare da sxv.) da maTi gamoyeneba. geografiuli obieqtebis maxasiaTeblebi

(forma, simaRle, siRrme, Cqari, mdore, cicabo, damreci da sxv.), niadagi da misi

Tvisebebi (feri, gamtarianoba). dasaxlebuli punqtebi (qalaqi, dedaqalaqi, daba,

sofeli). msofliosa da saqarTvelos mniSvnelovan geografiul obieqtTa

nomenklatura.

bunebrivi resursebi

bunebrivi resursebis racionaluri gamoyeneba, klasifikacia. saqarTvelos ZiriTadi

wiaRiseulis geografia (qvanaxSiri, navTobi, manganumi).

Page 76: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

76

bunebrivi movlenebi, garemos cvlileba

erozia da gamofitva; stiqiuri movlenebi (vulkani, miwisZvra, wyaldidoba,

mewyeri, Rvarcofi, zvavi da sxv.); bunebrivi da anTropogenuli (xelovnuri)

garemo.

sivrceSi orientacia

globusi, adgilis gegma, ruka (saswavlo rukebi, atlasi), rukis legenda

(gamoyenebuli simboloebi, pirobiTi niSnebi). horizontis mxareebi, adgilis

gagneba, kompasi, masStabi. Zveli xalxebis (berZnebis, indoelebisa da

finikielebis) warmodgenebi dedamiwis Sesaxeb. geografiul aRmoCenaTa mniSvneloba

da Sedegebi (didi geografiuli aRmoCenebis epoqa XV-XVII ss.).

perioduli movlenebi da amindi

dedamiwis brunva RerZisa da mzis garSemo da misi Sedegebi (dRe-Ramis cvla,

weliwadis droebi). amindis komponentebi (haeris temperatura, naleqebi, qari,

moRrubluloba) da prognozi (tradiciuli xalxuri meTodebi), meteorologiuri

xelsawyoebis (Termometri, flugeri) gamoyenebis principi.

kosmosuri sxeulebi da astronomiuli movlenebi

mzis sistemis planetebi da maTi Tanamgzavrebi, varskvlavebi, kometebi,

asteroidebi, meteorebi, meteoritebi, galaqtika (irmis naxtomi). kosmosis

Seswavlis istoria da teqnikis ganviTareba.

ZiriTadi fizikuri sidideebi

dro, sigrZe, farTobi, moculoba, masa, simkvrive, temperatura. maTi

ganzomilebebi, gazomva da gamoyeneba. kavSiri erTeulebs Soris. simkvrivis

gamosaTvleli formula.

energia

siTbos da sinaTlis bunebrivi da xelovnuri wyaroebi. erTi saxis energiis

meoreSi gadasvla. energiis mudmivobis kanoni.

nivTiereba, agregatuli mdgomareobebi, siTburi movlenebi

nivTierebaTa fizikuri Tvisebebi (feri, suni, gemo). nivTierebis agregatuli

mdgomareobebi, erTi agregatuli mdgomareobidan meoreSi gadasvla: gamyareba-dnoba;

aorTqleba-kondensacia.

masalebi da maTi Tvisebebi

masala da nedleuli. bunebrivi da xelovnuri masalebi. farTod gamoyenebuli

masalebis Tvisebebi (feri, Tbogamtaroba, drekadoba, gamWvirvaloba da sxv.), maTi

gamoyeneba. Tbogamtarebi da Tboizolatorebi.

Page 77: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

77

sxeulTa moZraoba da urTierTqmedeba

sxeulis moZraobaze moqmedi faqtorebi (forma, zoma, simZime, zedapiri da a. S.);

moZraobis saxeebi (wrfivi, mrudwiruli, rxeviTi, brunviTi). traeqtoria. gavlili

manZili da gadaadgileba. wrfivi Tanabari moZraobis siCqare da misi gamoTvla,

siCqaris erTeulebi. gavlili manZilis formula.

msoflio mizidulobis movlena. sxeulTa urTierTqmedeba da Zala. erTi wrfis

gaswvriv mimarTuli Zalebis Sekreba. simZimis centri, wonasworoba da misi saxeebi.

martivi meqanizmebis (berketi, pinebiani saswori) moqmedebis principebi.

meqanikuri rxevebi da talRebi

bgera, bgeris wyaroebi, bgeris warmoqmna, gavrceleba da aRqma; bgeris

gavrcelebis siCqare sxvadasxva garemoSi. bgeriTi signalebis gadacema da miReba

organizmebSi; smenis organoebi. eqos warmoqmna. bgeris xmamaRloba _ amplituda,

simaRle _ sixSire.

magniti

magniti, magnituri polusebi, magnitebis urTierTqmedeba da gamoyeneba.

Page 78: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

78

qarTuli enisa da literaturis sagamocdo programa (I _ VI)

a) qarTuli ena

zogadi cnobebi enisa da damwerlobis Sesaxeb

enis raoba da funqciebi. qarTuli enis buneba. qarTuli enis adgili

msoflio enaTa Soris. qarTveluri enebi. qarTuli enis dialeqtebi. qarTuli

enis roli qarTveluri tomebis erovnuli da saxelmwifoebrivi Camoyalibebis

procesSi.

qarTuli damwerlobis warmoSoba. qarTuli damwerlobis saxeebi da

ganviTarebis safexurebi. qarTuli damwerlobis uZvelesi nimuSebi.

qarTuli saliteraturo enis ganviTarebis ZiriTadi etapebi. Tanamedrove

saliteraturo qarTuli, rogorc saqarTvelos saxelmwifo ena.

fonetika

Tanamedrove qarTuli saliteraturo enis bgeriTi Sedgeniloba. bgera da

fonema. qarTuli anbani. bgeraTa daxasiaTeba warmoTqmis adgilisa da

ragvarobis mixedviT. TanxmovanTa da xmovanTa sistemebi.

damarcvlis safuZveli da gadatanis wesebi. Ria da daxuruli marcvali.

ZiriTadi fonetikuri movlenebi: asimilacia, disimilacia, metaTezisi, bgeris

dakargva.

morfologia

sityva. formacvalebadi da formaucvleli sityvebi. gramatikuli kategoriis

raoba. sityvis morfologiuri agebuleba: Ziri, fuZe, morfema, afiqsebi.

metyvelebis nawilebi. maTi klasifikaciis safuZveli.

arsebiTi saxeli. arsebiT saxelTa dajgufeba Sinaarsis mixedviT. ricxvi.

bruneba. brunvebi da maTi niSnebi. boloTanxmovnian da boloxmovnian saxelTa

bruneba. sakuTar saxelTa bruneba. Tandebuliani brunvebi. nawilakiani

brunvebi. arsebiTi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

zedsarTavi saxeli. TanxmovanfuZiani da xmovanfuZiani zedsarTavi saxelis

bruneba. zedsarTavi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

ricxviTi saxeli. ricxviTi saxelis saxeebi. ricxviTi saxelis bruneba. ricxviT

saxelTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

nacvalsaxeli. nacvalsaxelTa jgufebi. nacvalsaxelTa bruneba. nacvalsaxelTan

dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

zmna. zmnis kategoriebi. pirisa da ricxvis asaxva zmnaSi. subieqturi da

obieqturi piris niSnebi. zmniswini. dro. kilo. aspeqti. gardamavloba. gvari.

qceva. kontaqti. seriebi da mwkrivebi. zmnis Ziri, fuZe, Tema. Temis niSnebi.

uRleba. zmnis formawarmoebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi.

saxelzmna. sawyisi da mimReoba. maTi warmoeba.

zmnizeda. zmnizedaTa dajgufeba.

Tandebuli. calke mdgomi da saxelTan Serwymuli Tandebulebi.

Page 79: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

79

kavSiri. kavSiris saxeebi.

nawilaki. nawilakTa jgufebi.

Sorisdebuli. SorisdebulTa jgufebi.

sintaqsi

sintaqsis sagani. winadadeba. sityvaTa sintaqsuri SekavSireba. Sesityveba.

winadadebis wevrTa dawyvileba.

winadadebis tipebi modalobis mixedviT: TxrobiTi, kiTxviTi, Zaxilisa,

brZanebiTi da kiTxviT-Zaxilisa. maTi gamoxatvis saSualebani: intonacia,

sityvaTa wyoba, damxmare sityvebi da nawilakebi.

winadadebis tipebi agebulebis mixedviT: martivi, Serwymuli da rTuli.

winadadebis wevrebi. winadadebis mTavari (qvemdebare, Semasmeneli, pirdapiri da

iribi damatebebi) da meorexarisxovani (ubralo damateba, gansazRvreba da

garemoebebi) wevrebi.

sityvaTa wyoba winadadebaSi. sityvaTa wyobis mniSvneloba stilistikisTvis.

gankerZoebuli sityvebi da gamoTqmebi. sasveni niSnebis xmareba gankerZoebul

sityvebTan da gamoTqmebTan.

sasveni niSnebis xmareba rTul Tanwyobilsa da qvewyobil winadadebebSi.

pirdapiri da iribi naTqvami. sxvaTa sityvis nawilakebi. sasveni niSnebi. sxvaTa

sityvis marTlwera.

leqsikologia

leqsikologiis sagani. leqsikuri erTeuli.

sityva mniSvnelobis TvalsazrisiT. sityvis gamoyeneba ZiriTadi da gadataniTi

mniSvnelobiT. sityvis mniSvnelobis cvla istoriulad. sityvis etimologia.

sityvis polisemiuroba. polisemia da omonimia. sinonimia, antonimia.

frazeologizmebi da idiomebi.

dialeqtizmebi, profesiuli leqsika, Jargoni, barbarizmebi, neologizmebi,

arqaizmebi.

sityvawarmoeba, rogorc leqsikologiis sagani. Zireuli da warmoqmnili

saxelebi. warmoqmnil saxelTa jgufebi mawarmoebeli afiqsebisa da Sinaarsis

mixedviT.

kompozitebi. kompozitebis marTlwera.

stilistika

stilistikis sagani. stilis raoba.

funqciuri stilistika. mwignobruli da sasaubro stili. publicisturi da

mxatvruli stili. samecniero da oficialur-saqmiani stili. oratoruli

stili.

leqsikuri stilistika. sityvaTa SerCeva mniSvnelobis mixedviT. Tavazianobis

gamomxatveli sityvebi. stilisturi xarvezebi.

Page 80: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

80

literatura

literaturismcodneobiTi terminebi:

tropi, metafora, hiperbola, ganmeoreba, gapirovneba, epiTeti, Sedareba,

simbolo, mxatvruli ena, mxatvruli saxe, peizaJi, portreti, personaJi,

groteski, ironia, iumori, satira, xatovani Tqma, intonacia, alegoria,

aliteracia, perifrazi;

Janri, poezia, proza, romani, lirika, leqsi, elegia, balada, eposi, himni,

poema, zRapari, Tqmuleba, igav-araki, legenda, miTi, moTxroba, novela, andaza,

aforizmi, piesa, esei, biografia, memuarebi, drama, komedia, tragedia;

siuJeti, kompozicia, prologi, epilogi, epigrafi, dialogi, monologi,

strofi, taepi, fabula, citata, Sairi, riTma, ritmi.

rekomendebul avtorTa CamonaTvali*:

SoTa rusTaveli, sulxan-saba orbeliani, daviT guramiSvili, ilia WavWavaZe, akaki

wereTeli, vaJa-fSavela, iakob gogebaSvili, galaktion tabiZe, giorgi leoniZe, simon

Ciqovani, ioseb griSaSvili, giorgi SatberaSvili, lado asaTiani, guram

rCeuliSvili, irakli abaSiZe, murman lebaniZe, nodar dumbaZe, revaz inaniSvili,

arCil sulakauri, goderZi Coxeli, ana kalandaZe, muxran maWavariani, oTar WilaZe,

otia ioseliani.

hans kristian anderseni, Zmebi grimebi, Sarl pero, astrid lindgreni, rediard

kiplingi, alan aleqsandr milni, karel Capeki, oskar uaildi, ernst Teodor

hofmani, mark tveni, Jiul verni, jani rodari, aleqsandr puSkini, kornei Cukovski,

aleqsei tolstoi.

* CamonaTvalSi warmodgenilni arian is qarTveli Tu ucxoeli avtorebi, romelTa SemoqmedebaSic

gvxvdeba sabavSvo literaturuli nawarmoebebi.

Page 81: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

81

maTematikis sagamocdo programa (I _ VI) mimarTuleba: ricxvebi da moqmedebebi

naturaluri ricxvebi, martivi da Sedgenili ricxvebi, gamyofi da jeradi

ricxvis raoba (ricxvi, rogorc raodenobis aRmniSvneli).

ricxvis Cawera cifrebiT, sityvebiT, ricxvis Caweris romauli sistema.

ariTmetikuli moqmedebebi naturalur ricxvebze. naSTiani gayofa.

naturaluri ricxvis daSla martiv mamravlebad. daSlis erTaderToba

(ariTmetikis ZiriTadi Teorema).

ramdenime naturaluri ricxvis udidesi saerTo gamyofisa da umciresi

saerTo jeradis povna.

gayofadobis niSnebi da maTi kavSiri aTobiT poziciur sistemasTan.

mTeli da racionaluri ricxvebi

dadebiTi da uaryofiTi ricxvebi, racionaluri ricxvebis warmodgena

wiladebisa da aTwiladebis saxiT, ricxvis Caweris aTobiTi poziciuri

sistema.

racionaluri ricxvebis Sedareba, ricxviTi utolobebi da maTi Tvisebebi.

ariTmetikuli moqmedebebi racionalur ricxvebze, ariTmetikul moqmedebaTa

Tvisebebi.

ricxviTi gamosaxulebebi, moqmedebaTa Tanmimdevroba ricxviT gamosaxulebebSi.

ricxvTa RerZi, ricxviTi Sualedebi

wertilis koordinati ricxvTa RerZze, racionaluri ricxvis Sesabamisi

wertilis gamosaxva ricxvTa RerZze.

ricxvis moduli

modulis ZiriTadi Tvisebebi da misi geometriuli azri.

proporcia

proporciuloba, proporciis Tvisebebi, proporciis ucnobi wevris povna,

ricxvis dayofa mocemuli SefardebiT, pirdapirproporciuli da

ukuproporciuli damokidebuleba sidideebs Soris.

ricxvis nawili, procenti

ricxvis nawilis povna, ricxvis povna misi procentiT/nawiliT, ricxvis

nawilis Cawera procentis saxiT.

xarisxi

ricxvis xarisxi naturaluri maCvenebliT, namravlis, fardobisa da xarisxis

axarisxeba. tolfuZiani xarisxebis namravli da Sefardeba.

zomis erTeulebi

sigrZis, masis, drois, siCqaris erTeulebi. erTi da imave sididis erTeulebs

Soris kavSiri.

Page 82: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

82

mimarTuleba: kanonzomiereba da algebra

simravle, simravleebs Soris mimarTebebi, moqmedebebi sasrul simravleebze

simravle, qvesimravle, carieli simravle.

operaciebi simravleebze: simravleTa gaerTianeba, TanakveTa, sxvaoba.

algebruli gamosaxuleba

moqmedebebi gamosaxulebebze, gamosaxulebis gardaqmna, algebruli

gamosaxulebis mniSvnelobis gamoTvla asoebis miTiTebuli mniSvnelobisaTvis.

gantoleba, utoloba

gantoleba da misi amonaxsni, utoloba da misi amonaxsni, tolfasi

gantolebebi, wrfivi gantolebisa da wrfivi utolobis amoxsna.

tolfasi gantolebebi; amocanebis amoxsna gantolebisa da utolobis

gamoyenebiT.

mimarTuleba: geometria da sivrcis aRqma

ZiriTadi geometriuli obieqtebi da cnebebi

wertili, wrfe, sxivi, monakveTi, texili.

monakveTis sigrZe, texilis sigrZe, manZili or wertils Soris, manZilis

Tviseba.

kuTxe, kuTxis gradusuli zoma, marTi, maxvili, blagvi da gaSlili kuTxeebi.

wrfeebis urTierTganlageba sibrtyeze

wrfeTa TanakveTa, paraleloba, marTobuloba.

mravalkuTxedi, amozneqili mravalkuTxedi

mravalkuTxedis gverdi, wvero, kuTxe, diagonali, perimetri.

amozneqili figuris gansazRvreba. amozneqili mravalkuTxedis kuTxeebis jami.

geometriuli gardaqmnebi sibrtyeze

figuraTa toloba, moZraoba, RerZuli da centruli simetriebi, mobruneba,

paraleluri gadatana.

samkuTxedi

samkuTxedis gverdi, kuTxe, wvero, mediana, biseqtrisa, simaRle da maTi

Tvisebebi.

marTkuTxa, maxvilkuTxa, blagvkuTxa, tolferda, tolgverda samkuTxedebi da

maTi Tvisebebi.

samkuTxedis kuTxeebis jami, sakuTxedis gare kuTxis Tviseba.

samkuTxedis Suaxazis Tvisebebi.

samkuTxedis tolobis niSnebi.

samkuTxedis utoloba.

piTagoras Teorema.

Page 83: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

83

paralelogrami

paralelogramis gverdebis, kuTxeebisa da diagonalebis Tvisebebi.

paralelogramobis niSnebi.

rombi, marTkuTxedi, kvadrati da maTi Tvisebebi.

trapecia

trapeciis fuZe, ferdi, simaRle, tolferda trapeciis Tvisebebi.

brtyeli figuris farTobi

toli figurebis farTobebis toloba, brtyeli figuris farTobis kavSiri

misi Semadgeneli nawilebis farTobebTan.

kvadratis, marTkuTxedis, samkuTxedis, paralelogramis, rombis da trapeciis

farTobis gamoTvla.

wrewiri da wre

wrewiris da wris centri, radiusi, diametri, qorda, rkali, seqtori,

segmenti, mxebi.

marTkuTxa koordinatTa sistema sibrtyeze

wertilis koordinatebi, ricxvTa wyvilis Sesabamisi wertilis gamosaxva

sakoordinato sibrtyeze.

sivrciTi sxeulebi da maTi Slilebi

mravalwaxnaga. mravalwaxnagas wvero, wibo, waxnagi. kavSiri mravalwaxnagas

Semadgeneli nawilebis raodenobebs Soris.

kubis, marTkuTxa paralelepipedis, marTi prizmis, piramidis, cilindris da

konusis Slilebi.

sivrciTi sxeulis moculoba da zedapiris farTobi

sxeulis moculoba, kavSiri sxeulis moculobasa da misi Semadgeneli

sxeulebis moculobaTa Soris.

kubis da paralelepipedis gverdiTi da sruli zedapiris farTobisa da

moculobis gamoTvla.

zomis erTeulebi

sigrZis, farTobis, moculobis erTeulebi da kavSirebi maT Soris.

monacemTa analizi, albaToba da statistika

monacemTa warmodgenis xerxebi: sia, cxrili, piqtograma, diagrama

(wertilovani, xazovani, svetovani, wriuli).

monacemTa saSualo mediana, moda, sixSire.

Page 84: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

84

bunebismetyvelebis sagamocdo programa (I _ VI)

sicocxlis damaxasiaTebeli niSnebi

cocxali organizmebis kveba, sunTqva, zrda, moZraoba, gamravleba. sasicocxlo

procesebis zogadi daxasiaTeba.

organizmTa klasifikaciis zogadi principebi da msxvili taqsonomiuri erTeulebi

samefo, tipi, klasi; maTi damaxasiaTebeli niSnebi da tipobrivi warmomadgenlebi.

mikroorgnizmebi

mikroorganizmebis mravalferovneba, maTi saarsebo garemo da cxovelqmedebis

Sedegebi. mikroorganizmebis gamoyeneba sakvebi produqtebis warmoebaSi. daavadebis

gamomwvevi mikroorganizmebi.

mcenareTa samyaro

mcenareTa mravalferovneba (wiwvovani da yvavilovani mcenareebi). mcenaris zrdis

organoebi: fesvi, Rero, foToli; gamravlebis organoebi: yvavili, nayofi, Tesli;

mcenaris gavrceleba TesliT. fotosinTezis arsi da mniSvneloba.

cxovelTa samyaro

uxerxemlo cxovelebi (mwerebi). xerxemliani cxovelebi (Tevzebi, amfibiebi,

qvewarmavlebi, frinvelebi, ZuZumwovrebi), maTi agebuleba da Segueba garemosTan.

xerxemlian cxovelTa klasebis SedarebiTi daxasiaTeba da gamravlebis Taviseburebebi.

Sinauri da gareuli cxovelebi.

adamiani

agebuleba. organoebisa da organoTa sistemebis daxasiaTeba da fuqciebi.

jansaRi cxovrebis wesi (kveba, dasveneba, sporti), janmrTelobisTvis saziano

faqtorebi da maTgan dacvis wesebi, Sesabamisi gamafrTxilebeli niSnebi.

piradi higiena. usafrTxoeba, usafrTxo qcevis wesebi.

baqteriuli da virusuli daavadebebi.

ekologia

ekosistema da misi komponentebi _ bioturi, abioturi da anTropogenuri

faqtorebi. saqarTvelos tipobrivi ekosistemebi. saqarTveloSi gavrcelebuli

saxeobebi.

organizmebis urTierTkavSiri ekosistemaSi: producentebi, konsumentebi,

reducentebi. kvebiTi jaWvebi.

Page 85: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

85

garemo da misi dacva

mcenareebis mniSvneloba. cxovelebi (mcenarismWamelebi, mtaceblebi, anu

xorcismWamelebi da nairmWamelebi). garemos dabinZureba, garemos dacva. wiTeli

wigni. daculi teritoriebi.

mniSvnelovani geografiuli obieqtebi da maTi nawilebi

dedamiwis forma da sidide, xmeleTi da wyali (kontinentebi da okeaneebi).

reliefis mniSvnelovani formebi (mTa, mTaTa sistema, qedi, zegani, borcvi, vake,

dablobi, qvabuli da sxv.). hidrosfero da hidroresursebis gamoyeneba (okeane, zRva,

tba, mdinare, wyaro, wyalsacavi, miwisqveSa wyali, Wa) da dacva. geografiuli

obieqtebis maxasiaTeblebi (forma, simaRle, siRrme, siCqare, cicabo, damreci) da maTi

Sedareba. niadagi da misi Tvisebebi (feri, gamtarianoba, nayofiereba). dasaxlebuli

punqtebi (qalaqi, daba, sofeli, dedaqalaqi, administraciuli centri). msofliosa da

saqarTvelos mniSvnelovani geografiuli obieqtebis nomenklatura.

dedamiwaze gavrcelebuli bunebrivi zonebi (horizontaluri da vertikaluri

zonebi): tyeebi (notio, musonuri, meCxeri, foTlovani, wiwvovani, Sereuli, taiga);

velebi (stepi, pampasi, preria, kamposi, savana); udabnoebi (tropikuli, zomieri da

polaruli), naxevradudabnoebi; tundra.

bunebrivi resursebi

bunebrivi resursebis klasifikacia da racionaluri gamoyeneba.

saqarTvelos ZiriTadi wiaRiseulis geografia (qvanaxSiri, navTobi, manganumi, faradi

liTonebi, mineraluri wylebi).

bunebrivi movlenebi, garemos cvlileba

erozia da gamofitva; stiqiuri movlenebi (vulkani, miwisZvra, wyaldidoba,

mewyeri, Rvarcofi, zvavi da sxv.); bunebrivi da anTropogenuli (xelovnuri)

garemo.

sivrceSi orientacia

globusi, adgilis gegma, ruka (saswavlo rukebi, atlasi), rukis legenda

(gamoyenebuli simboloebi, pirobiTi niSnebi). horizontis mxareebi, adgilze

orientireba, kompasi, masStabi. saakordinato bade, ekvatori, polusebi, tropikebi,

polaruli wreebi, geografiuli obieqtebis urTierTganlageba; Zveli xalxebis

armodgenebi dedamiwis Sesaxeb. geografiul aRmoCenaTa mniSvneloba da Sedegebi

(didi geografiuli aRmoCenebis epoqa XV-XVII ss.).

perioduli movlenebi da amindi

dedamiwis brunva RerZisa da mzis garSemo da misi Sedegebi (dRe-Ramis cvla,

weliwadis droebi, ritmuloba). amindis komponentebi (haeris temperatura, naleqebi,

qari, Weqa-quxili, elva, atmosferuli wneva, atmosferuli tenianoba,

Page 86: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

86

moRrubluloba) da prognozi (tradiciuli xalxuri meTodebi), meteorologiuri

xelsawyoebis (Termometri, flugeri, barometri) gamoyenebis principi.

amindsa da klimatze moqmedi faqtorebi; CrdiloeT da samxreT naxevarsferoebSi

sezonuri cvils Taviseburebani; siTburi sartylebi.

kosmosuri sxeulebi da astronomiuli movlenebi

mzis sistemis planetebi da maTi Tanamgzavrebi, varskvlavebi, kometebi,

asteroidebi, meteorebi, meteoritebi, galaqtika (irmis naxtomi). dedamiwis,

mTvarisa da planetebis moZraoba da moZraobis modelebi; mzisa da mTvarie

dabneleba; Zveli xalxebis warmodgena kosmosis Sesaxeb; kosmosis

Seswavlis istoria da teqnikis ganviTareba.

ZiriTadi fizikuri sidideebi

dro, sigrZe, siCqare, farTobi, moculoba, masa, simkvrive, temperatura, Zala. maTi

ganzomilebebi, gazomva da gamoyeneba. kavSiri erTeulebs Soris. simkvrivis

gamosaTvleli formula.

energia

energiis saxeebi _ meqanikuri, sinaTlis, siTburi, eleqtruli energia; energiis

ganaxlebadi da araganaxlebadi wyaroebi, maTi gamoyeneba.

siTbos da sinaTlis bunebrivi da xelovnuri wyaroebi. erTi saxis energiis

meoreSi gadasvla. energiis mudmivobis kanoni.

nivTiereba, agregatuli mdgomareobebi, siTburi movlenebi

nivTierebaTa fizikuri Tvisebebi (feri, suni, gemo, agregatuli mdgomareoba,

simkvrive).

atomi da molekula, rogorc nivTierebis Semadgeneli umciresi nawilakebi. difuzia

da siTburi moZraoba.

nivTierebis agregatuli mdgomareobebi, erTi agregatuli mdgomareobidan meoreSi

gadasvla: gamyareba-dnoba; aorTqleba-kondensacia, sublimacia da duRili.

myar, Txevad da airad nivTierebaTa siTburi gafarToebis movlena, wylis

Taviseburebebi.

haeris Semagdenloba da Tvisebebi.

nivTierebaTa cvlilebebi (agregatuli mdgomareobis Secvla, wva, haerze Jangva) da

maTi gamomwvevi mizezebi.

nivTiereba da narevebi. narevis komponentebad dayofis elementaruli meTodebi.

masalebi da maTi Tvisebebi

masala da nedleuli. bunebrivi da xelovnuri masalebi. farTod gamoyenebuli

masalebis Tvisebebi (feri, Tbogamtaroba, drekadoba, gamWvirvaloba da sxv.), maTi

gamoyeneba. Tbogamtarebi da Tboizolatorebi.

Page 87: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

87

sxeulTa moZraoba da urTierTqmedeba

sxeulis moZraobaze moqmedi faqtorebi (forma, zoma, simZime, zedapiri da a. S.);

moZraobis saxeebi (wrfivi, mrudwiruli, rxeviTi, brunviTi). traeqtoria. gavlili

manZili da gadaadgileba. wrfivi Tanabari moZraobis siCqare da misi gamoTvla,

siCqaris erTeulebi. gavlili manZilis formula.

msoflio mizidulobis movlena. sxeulTa urTierTqmedeba da Zala. erTi wrfis

gaswvriv mimarTuli Zalebis Sekreba. simZimis, xaxunis, drekadobis Zalebi, maTi

gamoyeneba.

simZimis centri, wonasworoba da misi saxeebi. martivi meqanizmebis (berketi,

pinebiani saswori) moqmedebis principebi.

meqanikuri rxevebi da talRebi

bgera, bgeris wyaroebi, bgeris warmoqmna, gavrceleba da aRqma; bgeris

gavrcelebis siCqare sxvadasxva garemoSi. bgeriTi signalebis gadacema da miReba

organizmebSi; smenis organoebi. eqos warmoqmna. bgeris xmamaRloba _ amplituda,

simaRle _ sixSire. ultrabgerebisa da infrabgerebis gamoyenebis magaliTebi cocxal

organizmebSi.

sinaTle

sinaTlis gavrcelebis, arekvlisa da gardatexis movlenebi.

eleqtruli deni

eleqtrogamtarebi da izolatorebi. denis wyaroebi, mudmivi da cvalebadi deni.

Zabva, denis Zala da winaRoba. omis kanoni wredis ubnisaTvis. martivi eleqtruli

wredebi. paraleluri da mimdevrobiTi SeerTeba. eleqtruli energiis gadacemis

gzebi.

magniti

magniti, magnituri polusebi, magnitebis urTierTqmedeba da gamoyeneba.

Page 88: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

88

Page 89: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,
Page 90: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

90

sxvadasxva tipis davalebaTa instruqciebi

testSi warmodgenili davalebebi sxvadasxvagvaria formatis TvalsazrisiT.

testSi SegxvdebaT:

davalebebi arCeviTi pasuxebiT;

davalebebi Ria daboloebiT;

Txzuleba (esei).

arCeviTpasuxebian davalebebSi pirobasa Tu SekiTxvasTan erTad savaraudo

pasuxebic aris mocemuli. davalebis Sesruleba gulisxmobs oTxi savaraudo

pasuxidan erTi swori pasuxis arCevas.

pasuxis moniSvnisas:

pasuxebis furcelze moZebneT davalebis Sesabamisi nomeri;

nomris qveS ipoveT ujra, romelic Tqven mier arCeul pasuxs Seesabameba;

dasviT X niSani am ujraSi.

Tu gsurT pasuxebis furcelze moniSnuli pasuxis gadasworeba, mTlianad

gaaferadeT ujra, romelSic dasviT X niSani, xolo Semdeg moniSneT pasuxis axali

varianti (dasviT X niSani axal ujraSi).

TiToeuli arCeviTpasuxebiani davaleba 1 quliT fasdeba.

davalebebi Ria daboloebiT moiTxovs dasmul SekiTxvaze pasuxis

Camoyalibebas, sakuTari msjelobis gamyarebas saTanado argumentebiT. TiToeuli

Riaboloiani davaleba fasdeba specialuri sqemis mixedviT. Sesasrulebeli

nabijebis gaTvaliswinebiT, davaleba SeiZleba Sefasdes 1, 2 an meti quliT. amgvar

davalebebze pasuxis gasacemad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo

adgilebi.

TxzulebaSi unda warmoaCinoT Tqveni pozicia, mosazrebebi SemoTavazebuli

sakiTxis Sesaxeb, konkretuli argumentebiT daasabuToT saTqmeli. Txzulebis

dasawerad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo adgili.

Txzulebis maqsimaluri qulaa 13.

Page 91: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

91

profesiuli codna da meTodika

qarTuli ena da literatura 1. leonti mroveliseul `qarTlis cxovrebaSi~ vkiTxulobT: ,,arRara izraxeboda qarTlsa Sina sxua ena, Tvinier qarTulisa~. qvemoT CamoTvlilTagan romeli

fraza gadmoscems amave azrs?

(a) qarTlSi qarTul enaze imarTeboda mxolod wirva-locva.

(b) qarTlSi qarTuli enis nacvlad sxva enebi ismoda.

(g) qarTlSi qarTuli enis garda sxva enaze aRar metyvelebdnen.

(d) qarTlSi qarTul enasTan erTad sxva enebzec metyvelebdnen.

2. CamoTvlilTagan romeli ar aris mxolod zRaprisTvis damaxasiaTebeli

tradiciuli gamoTqma?

(a) iyo SaSvi mgalobeli, RmerTi Tqveni mwyalobeli

(b) ufliswuli sasaxleSi izrdeboda

(g) cxra mTa da cxra zRva gadaiara

(d) Wiri iqa, lxini aqa

3. gaixseneT igav-araki `ormoSi Cagdebuli mefe~. am igaviT sulxan-saba gvaswavlis: (a) gaWirvebaSi myof adamians unda daexmaro.

(b) Tu sikeTes gaukeTeb adamians, ar unda daayvedro.

(g) imisaTvis, rom adamians aamo, sikeTe unda gaukeTo.

(d) gaWirvebaSi myofma adamianma Rirsebis grZnoba ar unda dakargos.

4. qvemoT CamoTvlilTagan romel zmnaSia dakarguli I piris niSani `v~? (a) movedi

(b) movxseni

(g) moviTmine

(d) movige

5. inversia aris zmnis piris niSanTa SeqceviTi xmareba: realuri subieqti

gamoxatulia obieqtis piris niSniT, xolo realuri obieqti _ subieqtis piris

niSniT. qvemoT CamoTvlilTagan zmnis romel formaSi Cans inversia?

(a) vizrdebi

(b) Semiqia

(g) movamzadeb

(d) gamovikvlie

6. qvemoT CamoTvlilTagan romeli ar aris sinonimebis gaCenis mizezi? (a) dialeqturi sityvebis Tavmoyra

(b) ucxouri enidan Semosuli sityvis damkvidreba

(g) JReradobiT msgavsi sityvebis arseboba enaSi

(d) sityvis Sinaarsis daviwroeba an gafarToeba da enaSi arsebuli sxva sityvis

mniSvnelobasTan miaxloeba

Page 92: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

92

7. qvemoT CamoTvlilTagan romel winadadebaSia daSvebuli Secdoma? (a) xSirad vambobdi, yuradRebiT momismine-Tqo.

(b) maris gadaeci, giorgi koncertze ar daigvianebs-Tqo.

(g) me vpirdebodi, aucileblad gestumrebi-meTqi.

(d) ninos Seatyobine, rom giorgim miTxra, aRar movalo. 8. qvemoT CamoTvlilTagan romelia swori? (a) or naxevari-kilo

(b) or kilo-naxevari

(g) orkilo-naxevari

(d) or-naxevari kilo

9. waikiTxeT nawyveti lia sturuas leqsidan `qarTulis gakveTilebi~: `me pirvelad maSin mivxvdi,

rom miyvars sityva,

roca gramatikis gakveTilze

mas Semoacales azris da riTmis samoseli,

qinZisTavebiT miamagres dafas

da dauwyes daqucmaceba,

ara imitom, rom rame tkioda da eSvelaT,

aramed CvenTvis rom eswavlebinaT anatomia,

romelic me verasodes ver viswavle.~

CamoTvlilTagan romeli mosazrebaa marTebuli am nawyvetis mixedviT?

(a) poets uyvars gramatikis gakveTili, radgan am gakveTilze swavloben sityvas,

sityvis mniSvnelobebs, riTmis saxesxvaobebs, Tumca, mas gauWirda anatomiis

swavla.

(b) poetis azriT, gramatikis gakveTilze arasodes iviwyeben sityvis namdvil

mniSvnelobas, misi agebuleba, calkeuli Semadgeneli nawilebi ki

meorexarisxovania.

(g) winadadeba _ `sityva ... miamagres dafas da dauwyes daqucmaceba~ _ niSnavs

imas, rom dafaze qinZisTavebiT amagreben qaRaldze daweril sityvas da masSi

gamoyofen fuZes, prefiqsebsa Tu sufiqsebs.

(d) am nawyvetSi sityva `anatomia~ `gramatikis~ sinonimad unda miviCnioT,

analogia emyareba am sityvaTa mniSvnelobebis msgavsebas: anatomia cocxali

organizmis agebulebas Seiswavlis, gramatika ki _ sityvisa da winadadebis

agebulebas.

Page 93: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

93

10. qvemoT mocemulia moswavlis naweri, romelSic daSvebulia ramdenime

gramatikuli Secdoma. amoiwereT SecdomiT dawerili sityvebi, miuTiTeT swori

forma da pasuxi daasabuTeT. TiToeuli Secdomis gasworeba da Sesabamisi

dasabuTeba fasdeba 2 quliT.

gaiTvaliswineT, rom moswavlis mier sworad dawerili TiToeuli sityvis

mcdari formiT Secvlis SemTxvevaSi dagakldebaT 1 qula.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

11. gaixseneT galaktionis leqsi `qari hqris~. leqsSi meordeba frazebi: `qari hqris, qari hqris, qari hqris~, `sada xar, sada xar, sada xar?~ `rogor wvims,

rogor Tovs, rogor Tovs~. ra funqcia aqvs am frazebis gameorebas?

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1) 12. dawereT winadadeba, romelSic gamoTqma ,,fons gavida~ ar warmoadgens

frazeologizms.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 94: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

94

13. ilia WavWavaZis moTxroba `kacia adamiani?!~ ase iwyeba: `kargi ram iyo Tavad TaTqariZis saxl-kari. warmoidgineT Sua kaxeTis

patara sofelSi erTi triali, dacemuli adgili da im adgilis Suagulsa _

orsarTuliani saxli qvitkirisa~. moswavleebisaTvis ironiis, rogorc mxatvruli xerxis, swavlebis mizniT

romeli sityvebi SegiZliaT moiyvanoT am nawyvetidan da ratom?

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1) waikiTxeT vaxuSti kotetiSvilis leqsi `Tovli~, SeasruleT me-14 da me-15 davalebebi.

TeTri daTviviT movida Tovli,

da mxarze uxmod dagvado TaTi.

TeTri fifqebi cviodnen TrTolviT,

Cven ar gvesmoda CurCuli maTi.

Cven Sin davbrundiT Sor gzaze movliT,

Cven TviTon Tovlis fantelebs vgavdiT.

TeTri daTviviT gamogvyva Tovli

da aivanzec Semohyo TaTi.

14. amowereT leqsidan metaforis erTi nimuSi (mxolod erTi striqoni) da

ganumarteT is IV klasis moswavles.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

15. Tqveni mizania, xeli SeuwyoT moswavlis SemoqmedebiTi unarebis ganviTarebas. miuTiTeT ramdenime aqtivoba, romlebsac SesTavazebT mas amisTvis mocemuli

leqsis swavlebisas.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 95: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

95

waikiTxeT vaJa-fSavelas moTxroba `wiflisCita~, SeasruleT me-16, me-17 da me-18 davalebebi.

ise sasixarulo aravisTvis iqneba gazafxuli, rogorc mTisTvis aris.

mesamed movida exla wvima, aqa-iq darCenili patar-patara Tovlebi dalaxvra,

gaaqro, gaaqarwyla.

mTis kalTebSi namcecic aRarsad sCanda Tovli, mxolod mTis kudebSi da

dabla xevSi eZina mwoliare zvavsa.

xeebze kokori gasaSlelad momzadebula. frinvelni did mxiarulebaSi

iyvnen; ismoda stvena, Jivil-xivili; yvelani did mzadebaSi iyvnen. guguli

mxiarulobda mogzaurobidan Sin mSvidobiT dabrunebas. kodala angrevda

iqaurobas. wipria SesZaxoda wvimas: `dawvime, dawvime!~

mxolod erTi wiflisCita ijda patara wiflis Simelaze daRonebuli,

Rabua, gulwiTeli, da stiroda; Tvalidan cremli Camosdioda. es cremli

uxdeboda mis Tvalebs, lamaz saxes, koxta moSavo niskarts. Citi mosTqvamda:

velo mwvaneo,

guls manameo,

Senni lxenani,

trfialebani!

guli mikvdeba,

Tvali midneba,

ros magondeba

Cemi saxl-kari _

xmeleTis dari,

vin daangria...

sada xar, iav,

Cemo daiav?!

miTxari rame,

nugeSi mame!

am dros wiflisCitas axlos ia iSleboda, magram jer ar amoCeniliyo. Citi

rom tiroda, swored am dros amoaCina Tavi iam, gadiyrevina Tavidan wiflisa da

Txilis xmeli foTlebi da miafrqvia surneleba tyesa. wiflisCitas iis suni eca

da Tvalebi gaaxila, gamoeRviZa. ra bednierad igrZno Citma am dros Tavi! gaeqana

budisken da naxa, rom mTeli iyo, misi sami kviris Sroma, jafa ar gafuWebuliyo,

budisTvis xeli aravisac ar exlo.

Citma didi madloba Seswira RmerTs, tyes, yvela mcenareT, frinvelTa da

nadirTac ki. sixarulisagan aRar icoda, ra eqna, daiwyo sriali: wiflis

Simelidan dids Wandars moevlo wverebSi; iqidan dasrialda Tavqve, daajda Tavze

norC Cadunas, Cadunidan gadajda bueraze, bueridan miesalma guguliskabas,

guguliskabidan migogda patara wyarosTan, dalia ori-sami wveTi wyali da

SemosZaxa galoba.

Page 96: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

96

16. vaJa-fSavela moTxrobis personaJebs adamianis Tvisebebs miawers. miuTiTeT, ra ewodeba am mxatvrul xerxs da amowereT erTi magaliTi.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

17. aRwereT Sesavali samotivacio aqtivoba, romelsac SesTavazebdiT moswavleebs am moTxrobiT dasaintereseblad. daasabuTeT Tqveni arCevani.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

18. daexmareT IV klasis moswavleebs moTxrobis ZiriTadi azris gagebaSi.

miuTiTeT paralelebi vaJa-fSavelas sxva nawarmoebebidan.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 97: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

97

kiTxvisa da weris swavleba

19. waikiTxeT I klasis moswavleebisTvis gankuTvnili davaleba:

`wiTeli fanqriT SemoxazeT is futkrebi, romlebic erT mxares mifrinaven,

lurjiT ki _ isini, romlebic meore mxares mifrinaven~.

qvemoT CamoTvlilia moswavleTa problemebi wera-kiTxvis aTvisebis sawyis etapze.

romeli moswavlis dasaxmareblad gamogadgebaT aRniSnuli savarjiSo?

(a) karnaxiT sityvebis Caweris dros andros erTmaneTSi ereva ,,z“ da ,,J‘‘, ,,s“ da

,,S‘‘, ,,c‘‘ da ,,C‘‘ asoebi.

(b) Tekla Secdomebs uSvebs sityvebis dafidan gadmoweris dros, tovebs an

anacvlebs asoebs sityvaSi.

(g) werisa da kiTxvis dros giorgis erTmaneTSi ereva ,,m“ da ,,n“, ,,S“ da ,,w“, ,,Z“

da ,,x“ asoebi.

(d) ana cnobs da asaxelebs yvela asos, Tumca, kiTxvis dros asoebis erT sityvad

gaerTianeba da amokiTxva uWirs.

20. cnobilia, rom kiTxvis moqniloba gulisxmobs teqstis swrafad da sworad wakiTxvas. am unaris mqone mkiTxveli erTdroulad cnobs sityvasac da igebs mis

mniSvnelobasac.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli gamogadgebaT yvelaze metad am unaris

gasaviTareblad?

(a) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, Cumad da damoukideblad waikiTxon teqsti.

(b) maswavlebeli rigrigobiT akiTxebs moswavleebs teqstis sxvadasxva monakveTs.

(g) moswavleebi damoukideblad kiTxuloben teqsts, Semdeg maswavlebeli maT

rveulSi awerinebs ucnob sityvaTa mniSvnelobebs.

(d) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, intonaciis dacviT waikiTxon teqstis erTi

da igive nawili, Semdeg usvams maT SekiTxvebs mis SinaarsTan dakavSirebiT.

Page 98: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

98

21. maswavlebeli II klasis moswavles aZlevs ori feris Cxirebs (TeTrsa da Savs), TeTri pirobiTad aRniSnavs xmovans, Savi _ Tanxmovans. maswavlebeli warmoTqvams

sityvas da sTxovs moswavles, sityvis bgeriTi Sedgenilobis Sesatyvisad, Cxirebis

gamoyenebiT warmoadginos sityva, Semdeg ki Cxirebs Seusabamos moZravi anbanis

asoebi.

qvemoT CamoTvlilTagan ra SeiZleba iyos am asakis bavSvisTvis gansakuTrebiT

Zneli?

(a) ormagi simbolizacia

(b) sityvis bgeriTi analizi

(g) xmovnisa da Tanxmovnis erTmaneTisgan garCeva

(d) vizualuri simboloebis erTmaneTisgan garCeva

22. Tqveni mizania, xeli SeuwyoT moswavleebs leqsikis gamdidrebaSi, ise, rom maT SeZlon metyvelebis procesSi axali frazebis gamoyeneba.

kiTxvis romeli strategiaa yvelaze adekvaturi amisaTvis?

(a) jgufurad xmamaRla kiTxva

(b) teqstis danawileba rolebis mixedviT – mkiTxvelTa Teatri

(g) xmamaRali ganmeorebiTi kiTxva, anu erTisa da imaves ramdenjerme xmamaRla

wakiTxva

(d) ufrosis, maswavleblisa Tu mSoblis mier bavSvisTvis sanimuSod xmamaRla

wakiTxva

23. maswavleblis mizania, moswavleebma SeZlon faqtisa da mosazrebis

erTmaneTisgan garCeva.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli magaliTi unda gamoiyenos man am mizniT?

(a) haeris dabinZurebis ganmapirobebeli erT-erTi Zlieri faqtori Tambaqos

kvamlia. mas mavneblobiT gauniavebeli oTaxis haeric ar CamorCeba.

(b) antarqtidis frinvelebs Soris yvelaze metia pingvini. maT frena ar

SeuZliaT, magram TavianT mokle frTebs curvisas farflebiviT iyeneben.

(g) meqsikaSi uzarmazari krateri arsebobs. swored mas unda ukavSirdebodes

milionobiT wlis win dedamiwasTan uzarmazari meteoritis Sejaxeba.

(d) globaluri daTbobis Sesaxeb mecnierTa Soris erTi azri verasodes iqneba.

am Temaze regularulad unda imarTebodes konferenciebi.

Page 99: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

99

24. baraTebze dawerilia sityvebi. moswavles ramdenime wuTi aqvs imisTvis, rom waikiTxos da daimaxsovros es sityvebi, Semdeg ki nimuSis gareSe TviTon daweros

isini. bolos mas ubruneben baraTebs da sTxoven, Seamowmos, sworad dawera Tu

ara sityvebi.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli problemis dasaZlevad iqneba es aqtivoba yvelaze

adekvaturi?

(a) ana cnobs da asaxelebs yvela asos, Tumca, kiTxvis dros asoebis erT sityvad

gaerTianeba da amokiTxva uWirs.

(b) ana damoukideblad weris dros xSirad uSvebs Secdomebs, tovebs an amatebs

asoebs sityvaSi.

(g) ana nela, marcval-marcval kiTxulobs. kiTxvisas male kargavs wakiTxulis

mimarT interess.

(d) anas uWirs gamoTqmul bgerasa da daweril asos Soris kavSiris aRqma da

gacnobiereba.

25. maswavlebelma ratis kiTxvis unaris gaumjobeseba Semdegi meTodiT gadawyvita: is kiTxulobs, rati ki Tvals adevnebs teqsts. maswavlebeli drodadro Cerdeba

da ekiTxeba: ,,maCvene, sad gavCerdi!“ Tu rati mas ver mihyveba, maswavlebeli

anelebs temps, Tu advilad mihyveba _ aCqarebs.

qvemoT CamoTvlilTagan ratis romeli unaris ganviTareba ar aqvs maswavlebels

miznad dasaxuli?

(a) kiTxvis tempis gaumjobeseba

(b) yuradRebis koncentrirebis unaris ganviTareba

(g) kiTxvis dros Tvalis xSiri ukusvlis Semcireba

(d) fonologiuri cnobierebis ganviTareba

26. qvemoT CamoTvlilTagan romeli aqtivoba ar gamogadgebaT imisaTvis, rom

daexmaroT moswavles asosa da bgeras Soris kavSiris ganmtkicebaSi?

(a) maswavlebeli saCvenebel joxs adebs plakatze gamosaxul asoebs, moswavleebi

maswavlebelTan erTad kiTxuloben, ,,axmovaneben“ anbans.

(b) maswavlebeli asaxelebs bgeras, moswavleebma unda ipovon am bgeris Sesatyvisi

aso plakatze.

(g) maswavlebeli urigebs moswavleebs baraTebs, romlebzec gamosaxulia asoebi;

moswavleebma plakatze unda ipovon baraTze gamosaxulis Sesabamisi aso.

(d) baraTebi, romlebzec sxvadasxva aso weria, Calagebulia kolofSi; moswavleebi

rigrigobiT iReben baraTebs da asaxeleben asos.

Page 100: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

100

27. kiTxvis swavlebis daRmavali modelis mixedviT, kiTxva mniSvnelobis wvdomaze dafuZnebuli procesia, amitom kiTxvis swavlebisas aso-bgerebis garCeva da cnoba

bavSvs sityvis mniSvnelobis konteqstSi unda vaswavloT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli metyvelebs am modelis sasargeblod?

(a) SemTxveviTi TanmimdevrobiT dawerili asoebis amokiTxva bavSvebs ufro uWirT,

vidre azris mqone sityvebisa.

(b) kiTxvisas Tvali orientacias iRebs im asoebze, romlebic sityvis

mTlianobidan gamoirCeva gansakuTrebuli TvisebebiT. Tavdapirvelad swored

es dominanti asoebi aRiqmeba.

(g) kiTxvis swavlis sawyis etapze bavSvi metyvelebas ufro danawevrebulad

aRiqvams, igi calkeuli sityvis mniSvnelobis daxmarebiT igebs mTlian azrs.

(d) weris procesSi xdeba asos detalizacia, rac misi mTlianobiTi aRqmis

SesaZleblobas amcirebs da uaryofiTad moqmedebs sityvaSi asos cnobaze.

28. daasruleT winadadeba: `weris aTvisebis sawyis etapze sityvebis Caweris dros bavSvebi xSirad xmamaRla

warmoTqvamen bgerebs, rac exmareba maT ...

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

29. elene I klasis moswavlea. sakmarisia, erTxel moisminos teqsti, rom is ukve zepirad icis. Sesabamisad, kargad imaxsovrebs maswavleblis mier axsnils, mis

komentarebs da SekiTxvebze pasuxic yovelTvis mzad aqvs. maswavlebeli klasSi,

ZiriTadad, gunduri kiTxvis strategias iyenebs.

saswavlo wlis bolos maswavlebelma fsiqologs sTxova, individualurad

Seefasebina bavSvebis kiTxvis unari. elenes mosalodnelze dabali maCveneblebi

aRmoaCnda.

gaaanalizeT mocemuli SemTxveva _ ram gamoiwvia aseTi Sedegi?

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 101: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

101

waikiTxeT III klasis moswavleebisTvis gankuTvnili teqsti, SeasruleT 30-e, 31-e da 32-e davalebebi.

`pirveli zRvaosnebi iSviaTad dacuravdnen RamiT, rodesac sanapiro zoli,

kldeebi da rifebi Znelad SesamCnevia. isini amjobinebdnen, Ruza CaeSvaT zRvaSi

an napirTan gaCerebuliyvnen gaTenebamde (ra Tqma unda, Tu Tavdasxmis safrTxe ar

emuqrebodaT). magram finikielma da sxva zRvaosnebma iswavles gemis marTva

varskvlavebis mixedviT da Ramis cis, rogorc wignis, wakiTxva _ magaliTad,

naTeli da kaSkaSa polaruli varskvlavi mudmivad CrdiloeTisken miuTiTebs.

dRisiT finikielebi mimarTulebas cis kabadonze mzis gadaadgilebiT adgendnen.

isini cdilobdnen, napiris gaswvriv ecuraT. es maT rukaze mTebis, yureebisa da

kunZulebis aRniSvnasac uadvilebda~.

30. giorgis uWirs wakiTxuli teqstis gaazreba, Txrobisas siuJetebs Soris

mimarTebebis damyarebas ver axerxebs. maswavlebelma SeamCnia, rom ambis moyola,

azris gadmocema mas ukeT gamosdis suraTebis aRweris dros, uyvars xatvac.

Tqveni amocanaa, giorgim SeZlos am teqstis gaazreba da ambis

Tanmimdevrulad gadmocema. aRwereT aqtivoba, romelsac gamoiyenebdiT amisaTvis.

pasuxi daasabuTeT.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1) 31. zemoT mocemul teqstTan dakavSirebiT dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT movlenaTa Soris mizezSedegobrivi

mimarTebis danaxva.

______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

32. SearCieT teqstidan erTi sityva (gamoTqma), romlis gasaazreblad

moswavlisTvis mniSvnelovania sityvis konteqstis gamoyeneba. daasabuTeT Tqveni

arCevani.

______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 102: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

102

bunebismetyveleba 33. fotosinTezi mimdinareobs: (a) sinaTleze

(b) sinaTlezec da sibneleSic

(g) mxolod zafxulSi

(d) mxolod maRali temperaturis pirobebSi

34. saxameblis Semcvelobis identificirebis mizniT qvemoT mocemul sakveb

produqtebs daawveTes iodis xsnari, ris Sedegadac, erTis garda, yvela

galurjda.

romeli produqti ar galurjda?

(a) puris naWeri

(b) yvelis naWeri

(g) kartofili

(d) brinji

35. qvemoT CamoTvlilTagan romeli pasuxia swori?

lupa aris:

(a) mikroskopis nawili

(b) yvelaze martivi gamadidebeli xelsawyo

(g) sasagne magidis ZiriTadi nawili

(d) ujredis dasaTvaliereblad gankuTvnili gamadidebeli xelsawyo

36. moswavleebma maswavleblis daxmarebiT eqskursiaze Semdegi cda Caatares: ori kartofili folgaSi gaaxvies, erT-erTSi msxvili lursmani CaarWves da orive

nakverCxalSi moaTavses.

qvemoT CamoTvlilTagan romelSia sworad aRwerili cdis Sedegi?

(a) orive kartofili erTi da imave tempiT Seiwva.

(b) arc erTi kartofili ar Seiwva, vinaidan folga ireklavs siTbos.

(g) lursmniani kartofili ufro swrafad Seiwva, radgan siTbom ukeT SeaRwia

mis Sida nawilSi.

(d) lursmniani kartofili ufro nela Seiwva, vinaidan lursmnis gavliT siTbo

gaifanta.

Page 103: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

103

37. Tqveni mizania, auxsnaT IV klasis moswavleebs, rogor warmoiqmneba bgera. qvemoT mocemuli aqtivobebidan romels gamoiyenebdiT amisTvis?

(a) maswavlebeli asmeninebs moswavleebs sxvadasxva xmas, magaliTad, Citebis WikWiks,

manqanebis xmaurs da a. S. bavSvebma unda amoicnon, risi xmaa es.

(b) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, daukran pianinoze da daakvirdnen, rogor

warmoiqmneba bgerebi.

(g) maswavlebeli saxazavis erT bolos magidaze amagrebs da sTxovs moswavleebs,

xeli Camohkran meore bolos da daakvirdnen saxazavis moZraobasa da xmas.

(d) maswavlebeli uyveba moswavleebs wylis CuxCuxis, futkris bzuilisa da

bunebaSi warmoqmnili xmebis mravalferovnebis Sesaxeb.

38. mocemulia saxeldebuli masStabi: 1 sm-Si 250 m. romelia misi Sesabamisi ricxviTi masStabi?

(a) 1 : 25000

(b) 1 : 250000

(g) 1 : 25000000

(d) 1 : 250000000

39. rogor Cndeba niadagSi nayofieri fena?

(a) mcenareTa fesvebs niadagSi CaaqvT organuli nivTierebebi

(b) wvimis wyalsa da haers niadagSi CaaqvT mineralebi

(g) mcenareTa da cxovelTa naSTebis lpobis Sedegad

(d) zemoT CamoTvlili yvela faqtoris Sedegad

40. foTlebis mwvane fers ganapirobebs:

(a) ujreduli wveni

(b) qromoplastebi

(g) leikoplastebi

(d) qloroplastebi

41. arqtikul udabnoSi mcxovrebi organizmebi Seguebulebi arian:

(a) yinvas

(b) simSrales

(g) maRal tenianobas

(d) garemos gaiSviaTebuli JangbadiT

Page 104: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

104

42. Tu xis foTolsa da sxvadasxva masis mqone or kenWs vakuumSi 3 metris simaRlidan erTdroulad CamovagdebT, maSin:

(a) orive kenWi erTdroulad daecema Zirs, xolo foToli _ ufro gvian

(b) ufro mZime kenWi pirvelad daecema Zirs

(g) ufro msubuqi kenWi pirvelad daecema Zirs

(d) samive erTdroulad daecema Zirs

43. qvemoT CamoTvlilTagan romeli ar aris ZuZumwovrebisTvis siTbos SenarCunebis saSualeba?

(a) kankali

(b) ofldena

(g) bewvis aburZgna

(d) garkveuli sisxlZarRvebis spazmi

44. romeli Temis axsnisas gamoiyenebdiT mocemul suraTs? mieciT moswavleebs davaleba, romlis Sesasruleblad dasWirdebaT suraTze

warmodgenili simboloebis gamoyeneba.

 

 

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 105: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

105

45. erTujrediani organizmi qalamana sxvadasxva sasicocxlo funqcias

axorcielebs, magaliTad, iRebs sakvebs.

daasaxeleT qalamanas kidev ori sasicocxlo funqcia.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1) 46. axseniT, riTaa ganpirobebuli nakiani weliwadis arseboba.

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 106: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

106

maTematikuri nawili

47. maRaziaSi qurTukebi ramdenime dRis ganmavlobaSi iyideboda. pirvel dRes gaiyida 50 qurTuki. yovel momdevno dRes iyideboda 10 qurTukiT naklebi,

vidre _ wina dRes. bolo dRes ukanaskneli 10 qurTuki gaiyida. sul ramdeni qurTuki gayidula maRaziaSi am dReebis ganmavlobaSi?

(a) 150 (b) 120 (g) 70 (d) 60

48. maswavlebelma giorgis ori aqtivoba SesTavaza:

I. muyaosgan gamoWrilia samkuTxedebi, kvadratebi, marTkuTxedebi, xuTkuTxedebi.

moswavlis amocanaa, erTnairi figurebi erTad daalagos.

II. furcelze daxazulia samkuTxedi, kvadrati, marTkuTxedi, xuTkuTxedi.

moswavlis amocanaa, TiToeul figuras miuweros Sesabamisi saxeli.

giorgim I davaleba warmatebiT Seasrula, II ki _ vera. qvemoT

CamoTvlilTagan romeli davalebis Sesrulebisas SeiZleba dasWirdes giorgis

maswavleblis daxmareba?

(a) furcelze daxazulia samkuTxedebi, kvadratebi, marTkuTxedebi; moswavlis

amocanaa, erTmaneTTan xazebiT daakavSiros erTnairi figurebi.

(b) maswavlebeli dafaze xazavs samkuTxeds, kvadrats, marTkuTxeds; moswavlis

amocanaa, gadaixazos rveulSi es figurebi.

(g) dafaze daxazulia xuTkuTxedi da oTxkuTxedi; moswavlis amocanaa, daTvalos

TiToeul figuraze kuTxeebis raodenoba.

(d) moswavlis amocanaa, erTmaneTTan xazebiT daakavSiros figurebi da Sesabamisi

dasaxelebebi.

49. langarze namcxvris 14 naWeri ido. mas Semdeg, rac elenem ramdenime naWeri oTxad daWra, langarze namcxvris 26 naWeri aRmoCnda. ramdeni naWeri dauWria elenes?

(a) 3 (b) 4 (g) 5 (d) 6

Page 107: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

107

50. CamoTvlili cifrebidan romliT SeiZleba iyos daboloebuli ori momdevno naturaluri ricxvis namravlis cifruli Canaweri?

(a) 4 (b) 5 (g) 6 (d) 7

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

diagramaze mocemulia, Tu rogor icvleboda haeris temperatura 11 ianvars mTeli dRe-Ramis ganmavlobaSi:

diagramis mixedviT upasuxeT Semdeg 2 SekiTxvas: 51. ramdeni gradusiT Seicvala temperatura 3 sT-dan 15 sT-mde?

(a) 2°-iT (b) 4°-iT (g) 6°-iT (d) 8°-iT

52. sul ramdeni saaTis ganmavlobaSi iyo yinva?

(a) 3 sT (b) 8 sT (g) 11 sT (d) 13 sT ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Page 108: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

108

53. naxazze mocemuli 6 figuridan ramdenia texili?

(a) 5

(b) 4

(g) 3

(d) 2 54. 3 kg vaSlisgan 1,2 kg vaSlis Ciri miiReba. ramdeni kilogrami vaSlia saWiro 3 kg Ciris misaRebad?

(a) 6 kg 200 g (b) 6 kg 750 g (g) 7 kg 250 g (d) 7 kg 500 g 55. beqa meore klasSi swavlobs. roca maswavlebeli sTxovs mas, dafaze daweros ricxvebi: `ormocdaxuTi~, `samocdaeqvsi~, `oTxmocdaerTi~, `Tormeti~, beqa wers:

25, 36, 41, 12. roca maswavlebeli beqas sTxovs, waikiTxos Semdegi ricxvebis cifruli

Canawerebi: 19, 35, 41, beqa kiTxulobs: `cxrameti~, `samocdaxuTi~,

`oTxmocdaerTi~.

mocemulia maswavleblis 5 aqtivoba:

I. maswavlebeli sTxovs beqas, meti ivarjiSos 1-dan 100-mde TvlaSi. II. maswavlebeli awvdis beqas 41 patara magnits da sTxovs, daawyos isini magnitur dafaze aTeulebad da naSTebad, Semdeg ki Seadaros cifrul

Canawers `41~. III. maswavlebeli sTxovs beqas, aTeulebad da naSTebad dawyobili 41 patara magniti gadaTvalos oceulebad da Seadaros saxelwodebas `ormocdaerTi~.

IV. maswavlebeli aZlevs beqas savarjiSoebs orniSna ricxvebis Sedarebaze.

V. maswavlebeli aCvenebs beqas dasaxelebul ricxvebs _ 19, 35, 41 _ `ricxvTa kibeze~ an `ricxvTa RerZze~.

am aqtivobebidan romelia adekvaturi beqas problemis dasaZlevad?

(a) I da III

(b) I da IV

(g) II da III

(d) II da V

Page 109: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

109

56. ricxvTa sxivze moniSnuli A, B da C wertilebidan A wertilis koordinati 4200-is tolia, C-si _ 4560-is. ris tolia B wertilis koordinati? (a) 4480 (b) 4440 (g) 4400 (d) 4260 57. ninos, ekasa da gvancas acviaT wiTeli, yviTeli da mwvane feris kabebi (ara aucileblad am TanmimdevrobiT) da axuravT amave sami feris qudebi. ninos kabisa

da qudis feri ar aris wiTeli. gvancas mwvane qudi axuravs, xolo ekas kaba da

ninos qudi erTi ferisaa. ekas kabisa da qudis ferebia:

(a) yviTeli, mwvane

(b) mwvane, wiTeli

(g) mwvane, yviTeli

(d) yviTeli, wiTeli

58. naxazze mocemulia 4 figura:

I. II. III. IV.

am figurebidan romeli ar aris oTxkuTxa piramidis Slili? (a) I

(b) II

(g) III

(d) IV

59. nanam gayofa arasworad Seasrula. man dawera, rom 5 : 5 = 0.

CamoTvlilTagan romeli aqtivobaa yvelaze adekvaturi moswavlis dasaxmareblad?

(a) maswavlebeli ekiTxeba nanas: Tu maRaziaSi xuT larad xuT saSlels iyidi,

ramdens gadaixdi TiToeulSi? (b) maswavlebeli ekiTxeba nanas: Tu xuT fanqars xuT megobars Tanabrad

gaunawileb, ramdeni Sexvdeba TiToeuls? (g) maswavlebeli Seaxsenebs nanas: Tu nulisgan gansxvavebul ricxvs gavyofT amave

ricxvze, miviRebT erTs.

(d) maswavlebeli Seaxsenebs nanas: Tu gasayofi da gamyofi erTmaneTis tolia,

maSin ganayofi erTis tolia.

Page 110: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

110

60. ramdeniT aRemateba raime naturalur ricxvze meti umciresi kenti ricxvi imave naturalur ricxvze nakleb udides luw ricxvs? (a) 1-iT (b) 2-iT (g) 3-iT (d) 4-iT

61. marTkuTxedi dayofilia tol ujredebad. gamuqebuli oTxkuTxedis wveroebi ujredebis wveroebs emTxveva (ix.

naxazi). ramdenjer naklebia gamuqebuli oTxkuTxedis

farTobi marTkuTxedis farTobze? (a) 6-jer (b) 5,5-jer (g) 5-jer (d) 4,5-jer 62. cxrilSi mocemulia informacia zogierTi mcenaris simaRlisa da misi Teslis diametris Sesaxeb.

mcenare simaRle Teslis diametri

vaSlis xe 4-5 m 2-3 mm

atmis xe 3-4 m 2-3 sm

blis xe 6-7 m 5-8 mm

gargris xe 10-14 m 1-2 sm

cxrilTan dakavSirebiT maswavlebelma moamzada Semdegi 4 SekiTxva: I. romeli xilis Teslia yvelaze patara? II. damokidebulia Tu ara Teslis sidide xis simaRleze? III. ramdeni metriT metia yvelaze didi xis simaRle yvelaze patara xis

simaRleze? IV. ramdeni metria blis xis simaRle?

qvemoT CamoTvlilTagan romel pasuxSia dalagebuli SekiTxvebi sirTulis

mixedviT (martividan rTulisaken)?

(a) IV, I, II, III

(b) IV, I, III, II

(g) I, IV, II, III

(d) I, IV, III, II

Page 111: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

111

63. sami ricxvidan erTi ricxvi meoreze 7-iT naklebia, mesameze ki _ 5-iT meti. am ricxvebs Soris udidesia x + 3. qvemoT CamoTvlilTagan romeli gamosaxulebis tolia am sami ricxvis jami? (a) 3x – 10

(b) 3x – 1

(g) 3x + 1

(d) 3x + 15

64. avtosadguridan avtobusi dilis 8.00 sT-ze gavida, mikroavtobusi ki imave mimarTulebiT _ 10.00 sT-ze. avtobusis siCqare iyo 70 km/sT, xolo

mikroavtobusisa _ 110 km/sT. orive Seuferxeblad, Tanabari siCqariT moZraobda. romel saaTze daeweva mikroavtobusi avtobuss? amocanis amoxsna CawereT.

(maqsimaluri qula _ 3)

Page 112: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

112

65. moswavleebma Semdegi samuSao Seasrules:

1) iangariSeT: I. 289 + 37 + 111 + 563 II. 2708 – 361 – 32 – 4 III. 250 · 9 · 4 · 2

2) nikam pirveli Sesakrebis aseulebis aRmniSvnel cifr 6-is nacvlad

Cawera cifri 4, xolo meore Sesakrebis aTeulebis aRmniSvnel cifr 4-is nacvlad Cawera cifri 6. amis Semdeg man Sekreba sworad Seasrula da miiRo ricxvi 1435. ra ricxvs miiRebda nika, Tu igi orive Sesakrebs sworad Cawerda da

Sekrebasac sworad Seasrulebda? 3) brigadas 750 m sigrZis arxis gaWra daevala. brigada muSaobs

yoveldRe, garda SabaTisa da kvirisa, da yovel samuSao dRes 50 m sigrZis arxs Wris. ramdeni dRis Semdeg daasrulebs samuSaos brigada, Tu man muSaoba

orSabaTs daiwyo?

erT-erTi moswavlis namuSevari aseTi iyo:

miuTiTeT moswavlis mier daSvebuli TiToeuli Secdoma da dawereT

Sesworebuli varianti.

moswavlis mier daSvebuli Secdomebidan romelia yvelaze arsebiTi?

pasuxi daasabuTeT.

(maqsimaluri qula _ 4)

Page 113: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

113

Page 114: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

114

akademiuri unarebi

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

6-8 wlis bavSvma praqtikulad sakmaod kargad icis mSobliuri ena _ is

ara mxolod laparakobs am enaze, aramed icavs kidec gramatikis Sesabamis wesebs.

miuxedavad amisa, misTvis jer araferia cnobili am wesebis Sesaxeb. maT

gacnobierebaSi bavSvs ukve skola exmareba: skolaSi is gramatikas swavlobs da

amiT enobrivi ganviTarebis axal safexurze adis. Tu aqamde bavSvi aracnobierad

icavda enis wesebs, axla mas ara marto laparaki SeuZlia am wesebis mixedviT,

aramed imis codnac aqvs, Tu ratom laparakobs amgvarad.

gramatikis swavla inteleqtualuri da, sazogadod, fsiqikuri ganviTarebis

sakmaod maRal dones moiTxovs. skolaSi swavlis pirvel wlebSi bavSvis interesi

enis Sinaarsobrivi mxariskenaa mimarTuli. bavSvs jer kidev ar aqvs

ganviTarebuli abstraqtuli, cnebiTi azrovneba da, Sesabamisad, uWirs enis

formaluri mxaris gacnobiereba, rasac gramatikis swavla gulisxmobs. amrigad,

skolis pirvel safexurze gramatikis codnis mxolod sawyisi elementebis Sesaxeb

SeiZleba saubari.

p. bekmani, romelic gramatikis wesebis gamoyenebis Taviseburebebs bavSvebis

nawerebis safuZvelze Seiswavlida, askvnis: yvelaze xSirad bavSvi arsebiT saxels

iyenebs; es ukanaskneli mis mier gamoyenebuli metyvelebis nawilebis saerTo

raodenobis 23%-s Seadgens da nebismier asakobriv safexurze daaxloebiT erTi

da imave sixSiriT gvxvdeba. SeiZleboda gvefiqra, rom arsebiTi saxeli swored is

gramatikuli kategoriaa, romlis gamoyeneba, Sinaarsis miuxedavad, saskolo asakis

yvela safexurisTvis Tanabrad advilia. magram sakmarisia, abstraqtuli Sinaarsis

mqone arsebiTi saxelebi calke gamovyoT da sxvadasxva asakSi maTi gamoyenebis

sixSire aRvricxoT, rom davrwmundeT, es ase ar aris: 6-8 wlis bavSvebTan maTi

gamoyenebis wili daaxloebiT 1%-s Seadgens. es maCvenebeli sakmaod dabali rCeba

10-11 wlamde da mkveTrad izrdeba 11-12 wlis mozardebTan. amrigad, 11-12 weli

aris gardatexis xana. manamde bavSvi ganyenebuli (abstraqtuli) Sinaarsis arsebiT

saxelebs gaazrebulad TiTqmis ver iyenebs.

asakobrivi diferenciaciis saSualebas iZleva, agreTve, mimarTebiTi

nacvalsaxelebis gamoyenebaze dakvirveba. 11-12 wlis mozardebTan maTi gamoyenebis

sixSire mkveTrad izrdeba. rogorc Cans, am ori kategoriis sityvebis

(abstraqtuli arsebiTi saxelebisa da mimarTebiTi nacvalsaxelebis) xmarebis

sixSiris zrdas erTi da igive fsiqologiuri safuZveli aqvs _ konkretul-

sagnobrivi azrovnebis TandaTanobiTi Canacvleba abstraqtuli azrovnebiT.

saintereso kanonzomiereba SeiniSneba zmnizedis gamoyenebasTan dakavSirebiT:

misi gamoyenebis sixSire maqsimaluria (18%) 6-7 wlis bavSvebTan da amis Semdeg,

asakis matebasTan erTad, mcirdeba ise, rom 13-14 wlis asakSi es maCvenebeli 5%-s

Seadgens. bekmanis azriT, amis mizezi isaa, rom, jer erTi, patara bavSvs

gazviadeba uyvars da amitom zmnas emociis gasaZliereblad sityvebs umatebs

(Zalian, ufro), da meore _ mas sityvebis mwiri maragi aqvs da zmnizeda azris

SedarebiT naTlad gamoTqmaSi exmareba.

Page 115: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

115

66. qvemoT CamoTvlilTagan romel winadadebaSi ar aris asaxuli skolis roli bavSvis enobrivi ganviTarebis procesSi?

(a) misTvis jer araferia cnobili am wesebis Sesaxeb _ maT gacnobierebaSi bavSvs

ukve skola exmareba.

(b) Tu aqamde bavSvi aracnobierad icavda enis wesebs, axla mas imis codnac aqvs,

Tu ratom laparakobs amgvarad.

(g) skolaSi is gramatikas swavlobs da amiT enobrivi ganviTarebis axal safexurze

adis.

(d) is ara mxolod laparakobs am enaze, aramed icavs kidevac Sesabamis gramatikul

wesebs.

67. gramatikis swavla gonebrivi ganviTarebis sakmaod maRal dones moiTxovs, radgan:

(a) am dros saWiroa yuradRebis gadatana enis Sinaarsobrivi mxaridan mis

formalur maxasiaTeblebze, rac abstraqtuli azrovnebis gareSe SeuZlebelia.

(b) am dros gramatikis swavla enis sawyisi elementebis gacnobierebasa da aTvisebas

emsaxureba, rac konkretul-sagnobrivi azrovnebis monawileobas moiTxovs.

(g) skolis pirvel safexurze ZiriTadi yuradReba leqsikuri mravalferovnebis

miRwevazea gadatanili, rac inteleqtualuri ganviTarebis sawindaria.

(d) swavlis pirvel wlebSi bavSvis interesi mimarTulia sityvaTa mniSvnelobebis

wvdomaze, rac cnebiTi azrovnebis CarTvas moiTxovs.

68. ra daadastura 6-8 wlis moswavleTa mier arsebiTi saxelebis gamoyenebis

sixSireTa analizma?

(a) am asakis bavSvebisTvis erTnairad advilia rogorc konkretuli, ise

abstraqtuli Sinaarsis mqone arsebiTi saxelebis gageba da gamoyeneba.

(b) am asakis bavSvebis leqsikuri maragi, ZiriTadad, konkretuli Sinaarsis arsebiT

saxelebs moicavs.

(g) am asakis bavSvebi erTmaneTisgan ver ganasxvaveben abstraqtuli da konkretuli

Sinaarsis mqone arsebiT saxelebs.

(d) am asakis bavSvebis leqsikuri maragi mwiria, rac xels uSlis azris naTlad

gamoxatvas.

69. ra mniSvnelobiTaa gamoyenebuli teqstis III abzacis bolos gamoTqma `gardatexis xana~?

(a) gardatexis asakTan dakavSirebuli cvlilebebis aRsaniSnavad

(b) sityvaTa maragis im moculobis aRsaniSnavad, romlis miRwevis Semdeg

moswavleTa enobriv ganviTarebaSi Seneleba SeimCneva

(g) gonebrivi ganviTarebis im etapis aRsaniSnavad, rodesac mozardis sityvaTa

maragSi mkveTri Tvisebrivi cvlilebebi xdeba

(d) im asakobrivi safexuris aRsaniSnavad, rodesac bavSvis leqsikaSi mkveTrad

mcirdeba arsebiTi saxelebis wili

Page 116: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

116

70. qvemoT CamoTvlilTagan romeli debulebaa marTebuli? (a) arsebiTi saxelebisa da zmnizedebis gamoyenebis sixSire asakobrivi

diferencirebis SesaZleblobas iZleva, rasac ver vityviT mimarTebiTi

nacvalsaxelebis Sesaxeb.

(b) arsebiTi saxelebis msgavsad, mimarTebiTi nacvalsaxelebi nebismier asakobriv

safexurze erTi da imave raodenobiTaa warmodgenili, rasac ver vityviT

zmnizedebis Sesaxeb.

(g) asakobrivi gansxvavebebis ZiriTadi maCvenebelia abstraqtuli arsebiTi saxelebis,

nacvalsaxelebisa da zmnizedebis erToblivi wili bavSvis sityvaTa maragSi.

(d) asakobriv Taviseburebebze miuTiTebs abstraqtuli da konkretuli Sinaarsis

mqone arsebiT saxelTa, aseve, mimarTebiTi nacvalsaxelebisa da zmnizedebis

gamoyenebis sixSire.

71. ra mimarTebaa II abzacsa da III-V abzacebs Soris? (a) II abzacSi saubaria bavSvis azrovnebis da, Sesabamisad, enobrivi ganviTarebis

erT-erT mniSvnelovan Taviseburebaze, romelic ganxilulia III-IV abzacebSi,

xolo V abzacSi miTiTebulia enobrivi ganviTarebis kidev erTi Tavisebureba.

(b) II abzacSi naCvenebia bavSvis enobrivi ganviTarebis erT-erTi mniSvnelovani

kanonzomiereba, romelic detaluradaa ganxiluli V abzacSi, xolo III-IV

abzacebSi saubaria asakobrivi diferenciaciis ZiriTad faqtorebze.

(g) II abzacSi miTiTebulia bavSvis asakobrivi ganviTarebis erT-erTi problemuri

mxare, romlis daZlevis etapebi warmodgenilia III-V abzacebSi.

(d) II abzacSi ganxilulia bavSvis inteleqtualuri ganviTarebis kanonzomiereba,

romelic eWvqveS aris dayenebuli III-V abzacebSi.

72. teqstis avtoris ZiriTadi mizania: (a) gaaanalizos is gansxvaveba, romelic SeiniSneba bavSvis mier mSobliuri enis

aTvisebis procesSi skolamdel da skolaSi swavlis periodSi

(b) gamokveTos skolis roli bavSvis mier gramatikis aTvisebisa da, sazogadod,

enobrivi ganviTarebis procesSi

(g) kvlevis Sedegebze dayrdnobiT warmoaCinos gramatikis swavlebis mniSvneloba

bavSvis inteleqtualuri ganviTarebisaTvis

(d) gaacnos mkiTxvels is asakobrivi Taviseburebebi, romelTa gaTvaliswineba

aucilebelia bavSvisTvis gramatikis swavlebis procesSi

Page 117: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

117

analitikuri wera 73. waikiTxeT hans qristian andersenis zRapris, `SiSveli mefis~, adaptirebuli versia: mravali wlis win erT samefoSi axirebuli znis mefe cxovrobda, mTel

fuls Cacma-daxurvaze xarjavda. qalaqi, sadac mefe cxovrobda, xalxmravali iyo,

yoveldRiurad aTasi juris ucxoeli Cadioda. erTxel am qalaqSi ori TaRliTi

Cavida, Tavi feiqrebad gaasaRes da amtkicebdnen, iseTi qsovilis moqsova

SegviZlia, ukeTess veravin inatrebs, Tumca, mTavari mainc samosis gasaocari

Tvisebaa _ uxilavi gaxdeba uxeiro an suleli xelqveiTebisTviso.

_ ra didebulia! _ gaifiqra mefem, _ Cavicvam misgan Sekeril tansacmels

da maSinve mivxvdebi, vin aris uxeiro an suleli xelqveiTi Cems samefoSi. mefem

TaRliTebs bevri fuli gadauxada da ubrZana, misTvis tansacmeli SeekeraT.

gaiZverebma ori saqsovi dazga dadges, gamWvirvale abreSumi da oqro moiTxoves,

yvelaferi gadamales da gvianobamde cariel dazgebTan imuSaves.

mefem gaifiqra, Cems moxuc da patiosan ministrs gavgzavni qsovilis

sanaxavad, is arc uxeiroa da arc sulelio. ministri Tamamad gaemarTa

darbazisken, sadac TaRliTebi qsovdnen, magram misvlisTanave Secba.

_ RmerTo, nuTu suleli var an uxeiro, _ fiqrobda moxuci. sabralo

ministri saTvaliT dascqeroda dazgas da Tan ambobda: ra mSvenieria,

SesaniSnavadaa moCiTuli!

moxucma ministrma mefes moaxsena, rom qsovili Zalian moewona.

male mefem erTi patiosnebiT ganTqmuli moxele gagzavna imis gasagebad,

rodis daamTavrebdnen qsovas. magram manac veraferi dainaxa, Tumca, mefes

moaxsena, Zalian lamaziao. ukve mTeli qalaqi alaparakda mefis saocar qsovilze.

mefe didebuli amaliT gaeSura gaiZvera feiqrebisken.

_ xedavT, ra mSvenieria! _ Tqves ministrebma da cariel dazgebze miuTiTes.

_ nuTu suleli var? iqneb mefedac ar vvargivar? _ gaifiqra mefem.

_ Zalian lamazia, sajarod viwoneb! _ ambobda mefe da kmayofili Tavs

aqnevda. mefes mTeli amala kvers ukravda, Tan urCevdnen, momavali

dResaswaulisTvis am qsovilisgan Seekera samosi.

dResaswaulis dRes TaRliTebma gamoacxades: samosi mzadaa!

mefe maTTan warCinebuli xelqveiTebis TanxlebiT Sevida. feiqrebma xelebi

maRla aswies, TiTqos raRac eWiraT da Tqves:

_ neba mogveciT, tansacmeli gamogicvaloT!

mefem gaixada. feiqrebi ararsebul tansacmels acmevdnen, viTom Sleifs

umagrebdnen samosze. mefe sarkis win trialebda.

_ Zalian gixdebaT! _ erTxmad wamoiZaxes didebulebma. kamerherebma iatakze

moafaTures xelebi, TiTqos Sleifi aswies da ukan gahyvnen mefes.

quCaSi uamravi xalxi gamosuliyo, yvela aRtacebuli iyo mefis axali samosiT.

_ mefe SiSvelia! _ uceb wamoiZaxa erTma bavSvma.

bavSvis sityvebs xalxi CurCuliT gadascemda erTmaneTs.

_ mefe SiSvelia! _ ixuvla erTxmad xalxma.

mefem uxerxuloba igrZno: moeCvena, rom xalxi marTals ambobda, Tumca,

araferi SeimCnia da ufro medidurad ganagrZo svla.

Page 118: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

118

imsjeleT problemaze, romelic wamoWrilia am zRaparSi _ rodis da ratom amboben adamianebi tyuilsa Tu simarTles.

msjelobisas moiyvaneT argumentebi da magaliTebi. Tqven mier dawerili Txzuleba unda Seicavdes, sul mcire, 100 sityvas.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

Page 119: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,
Page 120: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

120

sxvadasxva tipis davalebaTa instruqciebi

testSi warmodgenili davalebebi sxvadasxvagvaria formatis TvalsazrisiT.

testSi SegxvdebaT:

davalebebi arCeviTi pasuxebiT;

davalebebi Ria daboloebiT;

Sesabamisobis dadgena;

Txzuleba (esei).

arCeviTpasuxebian davalebebSi pirobasa Tu SekiTxvasTan erTad savaraudo

pasuxebic aris mocemuli. davalebis Sesruleba gulisxmobs oTxi savaraudo

pasuxidan erTi swori pasuxis arCevas.

pasuxis moniSvnisas:

pasuxebis furcelze moZebneT davalebis Sesabamisi nomeri;

nomris qveS ipoveT ujra, romelic Tqven mier arCeul pasuxs Seesabameba;

dasviT X niSani am ujraSi.

Tu gsurT pasuxebis furcelze moniSnuli pasuxis gadasworeba, mTlianad

gaaferadeT ujra, romelSic dasviT X niSani, xolo Semdeg moniSneT pasuxis axali

varianti (dasviT X niSani axal ujraSi).

TiToeuli arCeviTpasuxebiani davaleba 1 quliT fasdeba.

davalebebi Ria daboloebiT moiTxovs dasmul SekiTxvaze pasuxis

Camoyalibebas, sakuTari msjelobis gamyarebas saTanado argumentebiT. TiToeuli

Riaboloiani davaleba fasdeba specialuri sqemis mixedviT. Sesasrulebeli

nabijebis gaTvaliswinebiT, davaleba SeiZleba Sefasdes 1, 2 an meti quliT. amgvar

davalebebze pasuxis gasacemad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo

adgilebi.

Sesabamisobis dadgenis davalebebSi warmodgenilia monacemTa ori sveti. erT

svetSi mocemulia e. w. piroba (movlenebi, frazebi da a. S.), meoreSi ki _

savaraudo pasuxebi (cnebebi, terminebi da a. S.). davalebis Sesruleba gulisxmobs

erT svetSi mocemuli informaciis misadagebas meore svetSi mocemul

informaciasTan. Sesabamisobis TiToeuli davalebisTvis pasuxebis furcelze

mocemulia cxrili. Tqven unda SeavsoT cxrilis carieli grafebi _ pirobis

aRmniSvneli asos qveS CaweroT misi pasuxis Sesabamisi rigiTi nomeri.

Sesabamisobis dadgenis TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

TxzulebaSi unda warmoaCinoT Tqveni pozicia, mosazrebebi SemoTavazebuli

sakiTxis Sesaxeb, konkretuli argumentebiT daasabuToT saTqmeli. Txzulebis

dasawerad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo adgili.

Txzulebis maqsimaluri qulaa 13.

Page 121: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

121

profesiuli codna da meTodika

1. yvela sampiriani zmna gardamavalia. qvemoT CamoTvlilTagan romeli winadadeba daadasturebs am debulebis

mcdarobas?

(a) mefem vezirs didZali oqro uwyaloba.

(b) vezirma mefes ganTavisufleba sTxova.

(g) mefem vezirs wylis motana daavala.

(d) veziri mefes wyalobas Seevedra.

2. CamoTvlilTagan romeli asaxavs sworad orToepiisa da orTografiis cnebaTa urTierTmimarTebas?

(a) orToepia gansazRvravs zepirmetyvelebis kanonebs, xolo weriTi metyvelebisas _

orTografia

(b) orToepia gansazRvravs weriTi metyvelebis kanonebs, xolo zepirmetyvelebisas _

orTografia

(g) orTografia gansazRvravs bgeraTa sworad warmoTqmis wesebs, xolo saxelis

formawarmoebis wesebs _ orToepia

(d) orTografia gansazRvravs mxolod marTlmetyvelebis wesebs, xolo mxolod

marTlweris wesebs _ orToepia

3. Tu msazRvreli mravlis gamomxatveli sityvaa, maSin sazRvruli aucileblad mxolobiT ricxvSi unda iyos. qvemoT CamoTvlilTagan romel SemTxvevaze ar vrceldeba es wesi?

Tu gvaqvs:

(a) ebiani mravlobiTi

(b) narTaniani mravlobiTi

(g) TanxmovanfuZiani msazRvreli

(d) xmovanfuZiani sazRvruli

4. qvemoT CamoTvlilTagan romeli zmnis forma pasuxobs II TurmeobiTis mwkrivis SekiTxvas?

(a) dameweros

(b) davwerde

(g) damewera

(d) vwerdi

Page 122: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

122

5. qvemoT CamoTvlilTagan romelSia warmodgenili marTuli msazRvrelis

magaliTi?

(a) panoramiT moxibluli

(b) daWrili vefxvi

(g) xis skami

(d) ori magida

6. mocemulia oTxi winadadeba: 1. cxvris fara wyals miscvivda.

2. riyeze kenWebi yria.

3. xidan foTlebi cviva.

4. budidan wiwilebi amovsvi.

qvemoT CamoTvlilTagan romelSia zmna mcdari formiT?

(a) mxolod I-Si

(b) II-sa da III-Si

(g) III-sa da IV-Si

(d) mxolod IV-Si

7. qvemoT mocemul ucxo sityvaTagan romelSia daSvebuli orTografiuli

Secdoma?

(a) plaJi

(b) specifiuri

(g) ekvivalenturi

(d) translacia

8. winadadebaSi _ iremi monadires daemala _ zmnas ar aqvs warmoqmnis kategoria kontaqti, radgan igi:

(a) awmyo dros gviCvenebs

(b) orpiriani zmnaa

(g) gardauvali zmnaa

(d) subieqturi wyobis zmnaa

9. moswavlem saSineli sibnelis aRsaniSnavad gamoiyena sityva `delgma~. qvemoT CamoTvlilTagan airCieT is sityva, romelic moswavles unda gamoeyenebina.

(a) wkvarami

(b) wriapi

(g) ribirabo

(d) dafioni

Page 123: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

123

10. waikiTxeT leqsi: o, sicocxleo, da ra mindebi!

Semoexveva mzes qlamindebi,

gaidareben dar-amindebi,

bindis wisqvilSi danamindebi,

sityva xar, zeob da `amindebi~.

am tipis leqss ewodeba:

(a) elegia

(b) madrigali

(g) majama

(d) muxambazi

11. rogorc wesi, romeli tipis nawarmoebs axasiaTebs remarka? (a) romans

(b) novelas

(g) piesas

(d) miniaturas

12. qvemoT CamoTvlilTagan, ZiriTadad, romeli wignidan SeiZleba moiZioT

damatebiTi informacia galaktion tabiZis Sesaxeb?

(a) `tragikuli niRbebi~

(b) `Wabukebi darCnen marad~

(g) `ticiani da misi megobrebi~

(d) `ucnobi~

13. qarTuli enisa da literaturis gakveTilze terminis `cezura~ ganmarteba gamogadgebaT:

(a) stilistikis sakiTxebis swavlebisas

(b) leqsTmcodneobis sakiTxebis swavlebisas

(g) fonetikis sakiTxebis swavlebisas

(d) punqtuaciis sakiTxebis swavlebisas

ganmarteT es termini.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 124: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

124

14. waikiTxeT fragmentebi galaktionis leqsebidan: `elvare da lomferi

iyo cxra oqtomberi,

magram Tvalma daTvala

mze bevri da cxraTvala...

oh, mziT gadanacxaro,

cxramuxa da cxrawyaro.~

`mxolod nislis TareSSi, samudamo mxareSi,

zeviT Tu samareSi, wyevliT SenaCvenebi,

rogorc zRvis xetiali, rogorc bedis triali,

Cqari grgvinva-grialiT qrian lurja cxenebi.~

`igiv qari dahqris, iRuneba bza.

imgvarive mze, imgvarive gza...

Zlier... Zlier... Zlier... vetyvi zena qars

imgvarive xmiT imgvarsave zars.~

ra mizniT SeiZleba moiyvanos maswavlebelma gakveTilze samive nawyveti?

(a) hiperbolis saswavleblad

(b) sityvaTa gameorebis efeqtis saCveneblad

(g) aliteraciis saswavleblad

(d) erTferovani riTmebis gansaxilvelad

daasabuTeT Tqveni arCevani.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

15. daadgineT Sesabamisoba CamoTvlil dialeqtebsa da im qveynebs Soris,

romelTa sazRvrebSic isini amJamad gvxvdeba _ qvemoT mocemul cxrilSi

dialeqtebis aRmniSvnel asoebs miuwereT qveynebis Sesabamisi nomrebi.

(a) imerxeuli 1. azerbaijani

(b) ingilouri 2. irani

(g) fereidnuli 3. TurqeTi

4. somxeTi

a b g

Page 125: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

125

16. daadgineT Sesabamisoba sityvebsa da maT ganmartebebs Soris _ qvemoT

mocemul cxrilSi ganmartebis aRmniSvnel asos miuwereT Sesabamisi sityvis

rigiTi nomeri.

(a) wyaro, romelic mdinaris wyals gamoeyofa da Soriaxlos, miwisqveSidan

amoxeTqavs

(b) mdinaris kideebze kldis xvrelebidan gamomdinare wyaro, romelSic

zamTrobiT Tevzebi ibudeben

(g) mlaSe an mJave gemos mineraluri wyali

1. fSa

2. Rrude

3. binuli

4. veZa

a b g

17. daadgineT Sesabamisoba CamoTvlil sityvebsa da maT mier aRniSnul obieqtebs Soris _ qvemoT mocemul cxrilSi sityvaTa aRmniSvnel asoebs miuwereT

Sesabamisi obieqtebis nomrebi (SesaZlebelia pasuxis gameoreba).

(a) taiWi 1. cxeni

(b) erkemali 2. jogi

(g) hune 3. cxvari

(d) arve

18. daadgineT Sesabamisoba avtorebsa da maT nawarmoebebs Soris _ qvemoT

mocemul cxrilSi nawarmoebis aRmniSvnel asos miuwereT avtoris Sesabamisi

nomeri (SesaZlebelia pasuxis gameoreba).

(a) maugli 1. donald biseti

(b) mawanwala rasmusi 2. radiard kiplingi

(g) yvelaferi yiramala 3. astrid lindgreni

(d) biWuna da saxuravis binadari karlsoni

a b g d

a b g d

Page 126: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

126

19. daadgineT Sesabamisoba sulxan-sabas igavebsa da cnobil Segonebebs Soris _ qvemoT mocemul cxrilSi igavebis aRmniSvnel asoebs miuwereT SegonebaTa

Sesabamisi nomrebi (SesaZlebelia pasuxis gameoreba).

(a) `usamarTlo Sirvan-Sahi~

(b) `avsityva~

(g) `mTieli da kaklis xe~

(d) `aqlemi da viri~

(e) `mefe da mxatvari~

1. rac ar icode, aras ityode.

2. rasac kaci Tavis Tavs uzams, vera mteri ver uzamso.

3. avsa kacsa avi sityva urCevnia sulsa, gulsa.

4. xerxi sjobia Ronesa, Tu kaci moigonebsa.

a b g d e

20. ilia WavWavaZis moTxroba `kacia adamiani?!~ ase iwyeba: `kargi ram iyo Tavad TaTqariZis saxl-kari. warmoidgineT Sua kaxeTis

patara sofelSi erTi triali, dacemuli adgili da im adgilis Suagulsa _

orsarTuliani saxli qvitkirisa~. moswavleebisaTvis ironiis, rogorc mxatvruli xerxis, swavlebis mizniT

romeli sityvebi SegiZliaT moiyvanoT am nawyvetidan da ratom?

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 127: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

127

21. waikiTxeT leqsis nawyveti: `gadaixara mTebze iribad

daisi myudro feriscvalebiT...~

miuTiTeT da ganmarteT, tropis romeli saxea warmodgenili am nawyvetSi.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

22. qvemoT mocemulia moswavlis naweri, romelSic daSvebulia ramdenime

gramatikuli Secdoma. amoiwereT SecdomiT dawerili sityvebi, miuTiTeT swori

forma da pasuxi daasabuTeT. TiToeuli Secdomis gasworeba da Sesabamisi

dasabuTeba fasdeba 2 quliT.

gaiTvaliswineT, rom moswavlis mier sworad dawerili TiToeuli sityvis

mcdari formiT Secvlis SemTxvevaSi dagakldebaT 1 qula.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

Page 128: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

128

23. waikiTxeT nawyveti lia sturuas leqsidan `qarTulis gakveTilebi~. `me pirvelad maSin mivxvdi,

rom miyvars sityva,

roca gramatikis gakveTilze

mas Semoacales azris da riTmis samoseli,

qinZisTavebiT miamagres dafas

da dauwyes daqucmaceba,

ara imitom, rom rame tkioda da eSvelaT,

aramed CvenTvis rom eswavlebinaT anatomia,

romelic me verasodes ver viswavle.~

daexmareT VI klasis moswavleebs leqsis am nawyvetis gaazrebaSi. _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 3)

waikiTxeT oTar WilaZis leqsi `kidev erTi gulubryvilo zRapari~,

SeasruleT 24-e da 25-e davalebebi.

wyali mohqonda gogos wyarodan,

gulisfrialiT gamoscda bogirs,

wyali mohqonda da uxaroda

simZimeca da sigrilec doqis.

welze Seeba Wreli bawari,

motantalebda yvavilis mtverSi,

Sin ki ucdida dedinacvali _

eklian wkepliT da WiqiT xelSi.

sul erTi bewo, sul erTi cida,

erTi yvavilis surneliT mTvrali,

motantalebda da uceb cidan

erTad daadga mzem cxrave Tvali.

mzem dainaxa da daafrinda

da gaitaca caSi xarxariT,

rogorc sizmridan anda zRapridan

gadmoparuli mzeTunaxavi.

Page 129: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

129

24. moZebneT leqsSi metaforis, epiTetis da Sedarebis nimuSebi. amowereT

TiToeuli maTgani da ganumarteT V klasis moswavleebs.

epiTeti

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Sedareba

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

metafora

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 3)

25. ra paralelebs SesTavazebT moswavleebs leqsebidan, zRaprebidan da a. S. am leqsis gasaazreblad? (pasuxi daasabuTeT)

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 130: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

130

waikiTxeT vaJa-fSavelas moTxroba `mTis wyaro~, SeasruleT 26-e, 27-e da 28-e davalebebi.

araferi codva ar miqnia Cems sicocxleSi. verc erTi sulieri, Tund

usulo, Cems codvas, Cems siaves ver ityvis. RmerTs ese dauwesebivar: unda

vidino, vidino; yvelam CemiT unda moiklas wyurvili. gaxurebuls zafxulis

dReSi ramdeni nadiri modis, svams Cems wyalsa, ramdeni daRlil-daqanculi muSa

mova, moitans cels, namgals gasalesad. kacni msmen da aTasSi erTi Tu ityvis:

`dailoce, civo mTis wyarov, romeli Rvino Segedrebao?!~ ra bednierada vgrZnob

Cems Tavsa, RmerTo! ra kargi megobrebi myvanan gverdsa! ai, jer es lodebi, sqlad

mwvane xavsi rom gadahkvria, ai, kidev, Cems Tavze piryviTeli klde rom

dayudebula da damcqeris, mexureba Tavzed muzaradiviT. es devebiviT qorafebi

rogor awvdilan zecad da mzis sxivsac ar uSveben Cemamdis!

orisa Tu samis versis sigrZeze var mxolod bednieri da ucodveli. mere

damlevs, CamnTqavs uzarmazari mdinare, daikargeba Cemi saxeli, Cemi vinaoba.

rogorc unda, ise maTamaSebs. TviTon xom Rrialebs, borgavs, awydeba aqeT-iqiT,

angrevs dedamiwas, glejavs xeebsa da miaTrevs, mec imasve Camadeninebs. magram maSin

me is aRara var, rac exla am wamSi, rodesac pirvelad kldidan vibadebi.

netavi dambadebels ese ar davewesebine da sul dausruleblad medina,

merwyo mcenareni, dedamiwis lamazi guli, momekla kacTa da cxovelTaTvis

wyurvili! ra bednierad vgrZnob xolme Cems Tavs, roca me Cavuvli gasaxmobad

damzadebuls buerasa da igi Tavs damikravs. mere rom CadunianSi Cavrakrakdebi

da isinic gars Semomertymian.

wuxelis ra cudi sizmari vnaxe!.. RmerTo, dambadebelo, kargad amixdine!..

vnaxe, viTom viRupebodi. gvalva, didi gvalva damdgariyo; balaxni, xeni, Cemni

mSobelni, damWknariyvnen, mec davmSraliyavi TiTqmis. Rabua, lamazi wiflisCita

Camofrinda verxvis totidan da undoda Cems gubeSi banaoba, magram veRar

daisvela mxrebi da daiwyo tirili. vxedavdi amas da guli mikvdeboda: `sad

waxvel, Cemo madlo-meTqi~, _ vdudunebdi. damWknari diyi, Supya, Sambi, aryi,

cacxvi da urZani, yvelani erTad SfoTavdnen: `mivaSveloT wyaros wyali, ar

dagviSreso!~ mawvdidnen foTlebidan, totebidan, fesvebidan TiTo-orola

namobiT, magram veRaras mSvelidnen.

SemeSinda da gamomeRviZa. guli mikankalebda, avixede, nislebiT gaWediliyo

xev-xuvi. qorafma totebi damkra, akvani damirwia da damduduna: `nu geSinia,

patarav, ar daSrebi, ar daikargebio!~ am dros zurgze rqebgadayrili iremi

movarda gaCqarebiT, daewafa Cems wminda wyals da dalia. maSin guldamSvidebulma

vsTqvi: `ara var gamSrali, arao!~

Page 131: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

131

26. gamoyaviT ZiriTadi sakiTxebi, romlebsac vaJa-fSavela wamoWris am

moTxrobaSi.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

27. dausviT VI klasis moswavleebs SekiTxvebi, romlebzec pasuxis gacema

daexmareba maT Tqven mier miTiTebuli TiToeuli sakiTxis gaazrebaSi.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

28. Tqveni mizania, moswavleebs daexmaroT SemecnebiTi da SemoqmedebiTi unarebis ganviTarebaSi. ra aqtivobebs SesTavazebT maT mocemuli nawyvetis gamoyenebiT am

unarebis gasaviTareblad? (pasuxi daasabuTeT)

SemecnebiTi

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

SemoqmedebiTi

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 132: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

132

kiTxvisa da weris swavleba

29. qvemoT mocemulia aqtivobebi, romlebic gamoiyeneba kiTxvis swavlebis sawyis etapze:

I. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec sityvebi weria; man unda

waikiTxos, ra weria baraTebze.

II. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec naxatTan erTad weria Sesabamisi

sityva; man unda waikiTxos, ra weria baraTebze.

III. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec winadadebebi weria; maswavlebeli

asaxelebs sityvas, moswavlem unda ipovos es sityva winadadebaSi.

IV. baraTebze mocemulia sityvebi da naxatebi cal-calke; moswavlem TiToeul

naxats unda Seusabamos sityva.

pasuxis romel variantSia dalagebuli aqtivobebi im TanmimdevrobiT, romliTac

mizanSewonilia maTi Sesruleba?

(a) I, IV, II, III

(b) II, IV, I, III

(g) IV, I, III, II

(d) IV, III, I, II

30. kiTxvisa da weris swavlis procesSi mniSvnelovania, moswavlem gaacnobieros da Seafasos sakuTari Secdomebi da SesaZleblobebi.

qvemoT CamoTvlilTagan maswavleblis romeli aqtivoba iqneba yvelaze adekvaturi

am miznis misaRwevad?

(a) maswavlebeli sTxovs moswavles, sakuTari naweris mixedviT Seafasos

Tanaklaselis namuSevari da aRmoaCinos masSi daSvebuli Secdomebi.

(b) maswavlebeli sTavazobs moswavleebs sxvadasxva sirTulis davalebebs,

moswavleebi TviTon irCeven, ra sirTulis davaleba Seasrulon.

(g) maswavlebeli usworebs moswavles nawers, aRniSnavs Secdomebs da TiToeuls

urTavs sityvier komentars.

(d) maswavleblis TxovniT, moswavleebi damoukideblad asruleben davalebas,

Semdeg erTad ganixilaven am davalebis sworad Sesrulebul variants, ris

mixedviTac TiToeuli moswavle afasebs sakuTar namuSevars.

Page 133: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

133

31. III klasis moswavleebs maswavlebeli wasakiTxad sTavazobs teqsts, romelSic ramdenime maTTvis ucnobi sityvaa mocemuli. qvemoT CamoTvlilTagan romeli

davalebis Sesruleba iqneba moswavleebisTvis yvelaze Zneli?

(a) maswavlebeli TiToeul moswavles furcelze uwers ucnob sityvebs,

moswavleebma xazi unda gausvan im sityvebs, romlebic teqstSi SexvdaT.

(b) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, amoweron teqstidan ucnobi sityvebi da

maTi gamoyenebiT Seadginon winadadebebi.

(g) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, konteqstidan gamomdinare, gamoTqvan

mosazrebebi, ras SeiZleba niSnavdes es sityvebi.

(d) maswavlebeli sTavazobs moswavleebs imave teqsts, Tumca, masSi ucnobi

sityvebi bavSvebisTvis nacnobi sinonimebiTaa Canacvlebuli. teqstze

dayrdnobiT moswavleebma unda amoicnon TiToeuli ucnobi sityvis

mniSvneloba.

32. maswavlebeli moswavleebs xmamaRla ukiTxavs teqsts. Semdeg urigebs baraTebs, romlebzec weria dausrulebeli winadadebebi wakiTxuli teqstidan. moswavleebis

amocanaa, daasrulon winadadebebi da daalagon isini teqstSi maTi

Tanmimdevrobis Sesabamisad. Semdeg maswavlebeli aRniSnuli teqstis srul

werilobiT versias urigebs moswavleebs, raTa maT Seafason, ramdenad sworad

Seasrules davaleba.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTarebas ar isaxavs miznad aRwerili

aqtivoba?

(a) wakiTxuli/mosmenili teqstis kritikuli gaazreba

(b) konteqstis daxmarebiT sityvebis sworad gamoyeneba

(g) teqstSi aRweril movlenaTa Tanmimdevrobis gacnobiereba

(d) damoukideblad muSaoba da sakuTari Secdomebis aRmoCena

Page 134: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

134

33. kiTxvis swavlebis erT-erTi meTodia ,,kiTxva niSanTa sistemiT~, romelic gulisxmobs teqstis damuSavebas Semdegi aRniSvnebis gamoyenebiT:

,,V~ _ me es ukve vicodi; ,,_~ _ me es sxvagvarad vicodi; ,,+~ _ me es ar vicodi; ,,?~ _ me amis Sesaxeb metis gageba minda.

qvemoT CamoTvlilTagan romelia is ZiriTadi mizani, romlis miRwevac

SesaZlebelia aRniSnuli meTodiT?

(a) niSnebis/simboloebis gamoyeneba teqstis analizisas

(b) Cumad, damoukideblad kiTxvis Cvevis Camoyalibeba

(g) gamocdilebasa da axlad miRebul informacias Soris kavSiris damyareba

(d) moswavleTa kiTxvis tempis dadgena da Temis mimarT interesis gaRviveba 34. maswavlebeli I klasis moswavles sTavazobs baraTebs da eubneba: ,,maCvene

sityva, romelic zustad iseTia, rogoric _ CarCoSi Casmuli!~

kari Tavi bari kari kani

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTarebaa aucilebeli imisaTvis, rom

moswavlem am davalebis warmatebiT Sesruleba SeZlos?

(a) asosa da bgeras Soris kavSiris aRqma da gacnobiereba

(b) baraTebze warmodgenili sityvebis amokiTxva

(g) msgavsad mJReri bgerebis erTmaneTisgan garCeva

(d) msgavsi vizualuri simboloebis erTmaneTisgan garCeva

35. maswavlebeli sTxovs III klasis moswavles, uambos Tanaklaselebs igavi

teqstTan zedmiwevniT axlos, teqstis leqsikisa da gramatikuli konstruqciebis

gamoyenebiT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli ver iqneba maswavleblis argumenti am midgomis

sasargeblod?

(a) moswavle swavlobs msjelobas teqstSi mocemuli Temis irgvliv.

(b) moswavle swavlobs winadadebis wevrebis sworad gamoyenebas.

(g) moswavles uviTardeba zepirmetyvelebis unari.

(d) moswavle imdidrebs leqsikur marags.

Page 135: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

135

36. maswavlebeli sTavazobs moswavleebs ilustrirebul teqsts, sTxovs maT,

Sexedon teqstis saTaursa da ilustraciebs, da arkvevs, ra azrebs, asociaciebs

aRZravs isini moswavleebSi. Semdeg maswavlebeli irCevs teqstidan sityvas an

frazas da warmarTavs saubars mis irgvliv, raTa moswavleebma msjelobis

saganTan dakavSirebuli sxva sakiTxebi da ideebic ganixilon. bolos ki

maswavlebeli ekiTxeba, ris gageba surT am TemasTan dakavSirebiT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli mizani ver miiRweva aRwerili aqtivobis

gamoyenebiT?

(a) moswavleTa gamocdilebisa da codnis aqtivacia

(b) moswavleTa motivaciisa da teqstis mimarT interesis gaRviveba

(g) sxvebis mosmeniT axali codnis miReba

(d) Temis irgvliv gamoTqmuli varaudebis gadamowmeba

37. cnobilia, rom swavleba maSin aris gansakuTrebiT efeqtiani, rodesac

maswavlebeli moswavles mis unarebTan SedarebiT rTul masalas sTavazobs da,

aseve, sakmaris daxmarebas uwevs.

Tqveni erT-erTi moswavle cnobs da asaxelebs yvela asos, Tumca weris

dros xSirad uSvebs Secdomebs, tovebs an amatebs asoebs. zemoT mocemuli

msjelobidan gamomdinare, romel aqtivobas SesTavazebdiT mas?

(a) maswavlebeli dafaze wers sityvas, Semdeg saCvenebel joxs adebs TiToeul

asos da sTxovs moswavles, amoikiTxos sityva aso-aso.

(b) maswavlebeli aZlevs moswavles baraTebs, romlebzec weria sityvebi

gamotovebuli asoebiT. moswavlem unda Casvas Sesabamisi asoebi.

(g) maswavlebeli karnaxobs moswavles sityvebs, Semdeg aZlevs baraTebs, romlebzec

igive sityvebi weria, raTa moswavlem Seasworos sakuTari naweri.

(d) maswavlebeli aZlevs moswavles muyaosgan gamoWril asoebs, moswavlem isini

ise unda ganalagos, rom sityva miiRos.

Page 136: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

136

38. kiTxvis swavlebis daRmavali modelis mixedviT, kiTxva mniSvnelobis wvdomaze dafuZnebuli procesia, amitom kiTxvis swavlebisas aso-bgerebis garCeva da cnoba

bavSvs sityvis mniSvnelobis konteqstSi unda vaswavloT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli metyvelebs am modelis sasargeblod?

(a) SemTxveviTi TanmimdevrobiT dawerili asoebis amokiTxva bavSvebs ufro uWirT,

vidre azris mqone sityvebisa.

(b) kiTxvisas Tvali orientacias iRebs im asoebze, romlebic sityvis

mTlianobidan gamoirCeva gansakuTrebuli TvisebebiT. Tavdapirvelad swored

es dominanti asoebi aRiqmeba.

(g) kiTxvis swavlis sawyis etapze bavSvi metyvelebas ufro danawevrebulad

aRiqvams, igi calkeuli sityvis mniSvnelobis daxmarebiT igebs mTlian azrs.

(d) weris procesSi xdeba asos detalizacia, rac misi mTlianobiTi aRqmis

SesaZleblobas amcirebs da uaryofiTad moqmedebs sityvaSi asos cnobaze.

39. cnobilia, rom kiTxvis swavlebis sawyis etapze gansakuTrebiT efeqtiania

multisensoruli meTodis gamoyeneba, romelic gulisxmobs saswavlo aqtivobaSi

erTdroulad ramdenime sensoruli funqciis (smenis, mxedvelobis, Sexebis)

monawileobas. aRwereT aRniSnuli meTodis Sesabamisi aqtivoba, romelsac

gamoiyenebdiT asosa da bgeras Soris kavSiris swavlebis dros.

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 137: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

137

waikiTxeT IV klasis moswavleebisTvis gankuTvnili teqsti da SeasruleT

me-40, 41-e da 42-e davalebebi.

`pirveli zRvaosnebi iSviaTad dacuravdnen RamiT, rodesac sanapiro zoli,

kldeebi da rifebi Znelad SesamCnevia. isini amjobinebdnen, Ruza CaeSvaT zRvaSi

an napirTan gaCerebuliyvnen gaTenebamde (ra Tqma unda, Tu Tavdasxmis safrTxe ar

emuqrebodaT). magram finikielma da sxva zRvaosnebma iswavles gemis marTva

varskvlavebis mixedviT da Ramis cis, rogorc wignis, wakiTxva (magaliTad, naTeli

da kaSkaSa polaruli varskvlavi mudmivad CrdiloeTisken miuTiTebs). dRisiT

finikielebi mimarTulebas cis kabadonze mzis adgilmdebareobis mixedviT

adgendnen. isini cdilobdnen, napiris gaswvriv ecuraT. es maT rukaze mTebis,

yureebisa da kunZulebis aRniSvnasac uadvilebda~.

40. SearCieT teqstidan erTi sityva (gamoTqma), romlis gasaazreblad

moswavlisTvis mniSvnelovania sityvis konteqstis gamoyeneba. daasabuTeT Tqveni

arCevani.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

41. zemoT mocemul teqstTan dakavSirebiT dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT movlenaTa Soris mizezSedegobrivi

mimarTebebis danaxva.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

42. dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT teqstis sxvadasxva nawilSi mocemuli informaciis erTmaneTTan

dakavSireba da masze dayrdnobiT daskvnis gamotana.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 138: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

138

akademiuri unarebi

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

6-7 wlis bavSvs, ZiriTadad, ukve aTvisebuli aqvs mSobliuri ena _

metyvelebisas is gramatikis TiTqmis yvela wess icavs, miuxedavad imisa, rom

araferi icis am wesebis Sesaxeb. am wesebis gacnobierebaSi bavSvs skola exmareba:

skolaSi is gramatikas swavlobs da amiT enobrivi ganviTarebis axal safexurze

adis. Tu winaT enis romelime formis uCveulo konteqstSi gamoyenebisas bavSvi

mxolod Tavis alRos eyrdnoboda da amitom naTqvamis sisworeSi darwmunebuli

ar iyo, axla mas gramatikis kanonebis codnis safuZvelze Tavisi gamonaTqvamis

marTebulobis dasabuTeba SeuZlia.

skolaSi swavlis pirvel wlebSi bavSvis interesi enis Sinaarsobrivi

mxariskenaa mimarTuli. mas jer kidev ar aqvs ganviTarebuli cnebiTi azrovneba,

azrTa Soris logikuri mimarTebebis wvdomis unari da, Sesabamisad, uWirs enis

formaluri mxaris gacnobiereba, rasac gramatikis swavla moiTxovs. amrigad,

skolis pirvel safexurze gramatikis mxolod sawyisi elementebis codnis Sesaxeb

SeiZleba laparaki, ufro im masalis dagrovebis Sesaxeb, romelic 11-12 wlidan

gramatikis safuZvlianad swavlebaze gadasvlas gaaadvilebda.

bavSvis enobrivi ganviTarebis TaviseburebaTa Seswavlis erT-erTi efeqturi

gzaa sxvadasxva asakis moswavleTa nawerebis analizi. am meTodiT Catarebuli

kvlevidan gairkva, rom skolaSi swavlis periodSi martivi winadadebebi ufro xSirad

gamoiyeneba, vidre _ rTuli. magram Tu pirvel klasSi, rogorc wesi, mxolod

martivi winadadebebi gamoiyeneba, meore klasSi suraTi mkveTrad icvleba: amgvar

winadadebaTa gamoyenebis maCveneblebi 92%-dan 71%-mde mcirdeba da maT paralelurad

winadadebebis sxva tipebic Cndeba. mniSvnelovani winsvla bavSvis leqsikis gamdidrebis

TvalsazrisiTac SeiniSneba. yovelive es, albaT, skolis gavleniT aixsneba. pirveli

saskolo wlis ganmavlobaSi wera-kiTxvis swavla enobrivi formebisa da

konstruqciebis gacnobierebis pirvel biZgs iZleva da misi efeqti gansakuTrebiT

TvalsaCinoa swored sawyis etapze.

sayuradReboa winadadebaTa urTierTdakavSirebis is kanonzomierebebic,

romlebic Tavs iCens asakobriv da Sesabamis gonebriv ganviTarebasTan erTad. II

klasSi winadadebaTa dakavSireba, ZiriTadad, `da~-s saSualebiT xdeba. Tumca, 8-9

wlisa da 12-13 wlis asakSi am kavSiris gamoyenebis sixSire mkveTrad iklebs.

pirvelad es winadadebaTa asindeturi wyobis, anu winadadebebis kavSirebis gareSe

gamoyenebis _ mZimeebiT gamoyofis xarjze xdeba. mogvianebiT ki amas emateba

winadadebaTa SesaerTeblad adgilisa da drois aRmniSvneli, mizezSedegobrivi,

mimarTebiTi da sxva kavSirebis gamoyenebac.

bavSvis enobrivi ganviTarebis procesSi meore-mesame, meeqvse da merve

klasebs gansakuTrebuli adgili uWiravs. ganviTareba yvelaze TvalsaCinoa meore-

mesame klasebSi, rodesac bavSvis metyveleba axali sityvebiT da winadadebebis

axali tipebiT mdidrdeba. meeqvse saswavlo weli abstraqtul sityvaTa gamoyenebis

sixSiris zrdiT xasiaTdeba. dasasrul, merve klasSi yuradRebas ipyrobs im

gramatikuli kategoriebis gamoyenebis sixSiris zrda, romelTa gacnobiereba

SeuZlebelia iseTi saazrovno operaciebis gareSe, rogorebicaa analizi, sinTezi,

ganzogadeba.

Page 139: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

139

43. ra daniSnuleba aqvs bolo winadadebas I abzacSi?

(a) masSi eWvqveSaa dayenebuli gramatikis wesebis swavlis saWiroeba skolamdel

periodSi.

(b) is ganmartavs, ra saxiT vlindeba enobrivi ganviTarebis TvalsazrisiT bavSvis

winsvla, romelsac skolaSi miRebuli codna ganapirobebs.

(g) esaa sityvis sxvadasxva konteqstSi gamoyenebis TaviseburebaTa erTgvari

ilustracia.

(d) masSi naCvenebia is sirTuleebi, romelTa gadalaxva uxdeba bavSvs enobrivi

ganviTarebis gzaze.

44. skolaSi swavlis pirvel wlebSi moswavleebi ver axerxeben gramatikis

srulfasovnad aTvisebas imis gamo, rom:

(a) maT uWirT cnebebsa Tu azrebs Soris arsebuli logikuri kavSirebis gageba

da damyareba.

(b) metyvelebis dros swori gramatikuli formebis gamoyenebisas isini mxolod

TavianT alRos eyrdnobian.

(g) swavlis am etapze maT jer kidev uWirT sityvebis Sinaarsisa da azris gageba.

(d) isini ver axerxeben sityvaTa urTierTdakavSirebasa da winadadebis saxiT

gaerTianebas.

45. sxvadasxva asakis moswavleTa nawerebis gaanalizeba efeqturi meTodia:

(a) sxvadasxva asakis bavSvTa mier Sesrulebuli nawerebis erTmaneTTan

Sesadareblad xarisxis mixedviT

(b) im gansxvavebaTa dasadgenad, romlebic ikveTeba zepiri da weriTi metyvelebis

dros gamoyenebul enobriv konstruqciebs Soris

(g) skolaSi swavlis mTeli periodis ganmavlobaSi bavSvis gonebrivi

SesaZleblobebis sakvlevad

(d) bavSvis enobrivi ganviTarebis im kanonzomierebaTa gamosavlenad, romlebic

ganpirobebulia asakis matebiTa da inteleqtualuri zrdiT

46. ra ganapirobebs im gansxvavebas, romelic SeiniSneba I da II klasis

moswavleebs Soris ama Tu im tipis winadadebaTa gamoyenebis TvalsazrisiT?

(a) skolaSi swavlis procesSi bavSvis mier martivi winadadebebis gamoyenebis

tendenciis gaZliereba

(b) bavSvis leqsikuri maragis gamdidreba

(g) kiTxvisa da weris swavlis Sedegad axali, ufro rTuli enobrivi

konstruqciebis gacnobiereba

(d) azrebis martivi eniT gadmocemis nacvlad rTulad formulirebuli

winadadebebis gamoyenebis tendencia

Page 140: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

140

47. qvemoT CamoTvlilTagan romeli debulebaa marTebuli?

8-9 wlis bavSvebTan asindeturi wyobis winadadebaTa raodenobis zrda:

(a) erTgvari Sualeduri etapia martivi konstruqciebidan rTuli logikuri

mimarTebebis Semcveli winadadebebis gamoyenebaze gadasvlisas

(b) gonebrivi ganviTarebis im etapis mimaniSnebelia, rodesac upiratesoba eniWeba

mokle, martiv winadadebebs, romlebic ar saWiroebs makavSirebeli sityvebis

gamoyenebas

(g) imis maCvenebelia, rom weriTi metyvelebis ganviTarebis am etapze ferxdeba

makavSirebeli sityvebis aTvisebis procesi

(d) imis maCvenebelia, rom enobrivi ganviTarebis am etapze bavSvi aqtiurad

iwyebs rTuli sintaqsuri konstruqciebis gamoyenebas

48. qvemoT CamoTvlilTagan romelSia sworad miTiTebuli bolo abzacis

daniSnuleba am teqstSi?

bolo abzacSi:

(a) gamokveTili da gaanalizebulia enis swavlebis is meTodebi, romelTa Sesaxeb

saubaria II abzacSi

(b) wamoWrilia problema, romelic ar iyo ganxiluli danarCen abzacebSi da

romlis gaTvaliswineba aucilebelia bavSvis enobriv ganviTarebaze saubrisas

(g) garkveuli saxiT Sejamebulia II-IV abzacebSi warmodgenili mosazrebebi da

Sevsebulia damatebiTi informaciiT

(d) gansxvavebuli kuTxiTaa warmodgenili bavSvis ganviTarebis is etapebi,

romelTa mniSvneloba gamokveTili iyo wina abzacebSi

49. teqstis avtoris ZiriTadi mizania:

(a) gamokveTos skolis roli bavSvis mier gramatikis aTvisebisa da, sazogadod,

enobrivi ganviTarebis procesSi

(b) kvlevis Sedegebze dayrdnobiT warmoaCinos gramatikis swavlebis mniSvneloba

bavSvis inteleqtualuri ganviTarebisaTvis

(g) gaaanalizos is gansxvaveba, romelic SeiniSneba bavSvis mier mSobliuri enis

aTvisebis procesSi skolamdel da skolaSi swavlis periodSi

(d) ganixilos bavSvis enobrivi ganviTarebis Taviseburebebi asakobrivi, gonebrivi

ganviTarebis WrilSi

Page 141: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

141

analitikuri wera 50. waikiTxeT hans qristian andersenis zRapris `SiSveli mefis~ adaptirebuli versia da nawyveti erix raspes moTxrobidan `baron miunhauzenis Tavgadasavali~.

***

erT samefoSi axirebuli znis mefe cxovrobda. erTxel mis qalaqSi

feiqrebi gamoCndnen, romlebic amtkicebdnen, rom maT mier Seqmnili qsovili

uxilavi iqneboda uxeiro an suleli xelqveiTebisTvis. mefem gaifiqra: Cavicvam

misgan Sekeril tansacmels da maSinve mivxvdebi, vin aris uxeiro xelqveiTi Cems

samefoSi, imasac SevZleb, Wkviani sulelisgan ganvasxvao.

feiqrebma abreSumi da oqro moiTxoves da ramdenime dRe cariel

dazgebTan imuSaves. mefem qsovilis sanaxavad patiosnebiT ganTqmuli moxuci

ministri gagzavna, romelmac qsovili ver dainaxa, magram simarTlis Tqma ver

gabeda da mefes moaxsena, mSvenivrad aris moCiTulio. aseve moiqcnen mefis sxva

xelqveiTebi. dResaswaulis dRes feiqrebma samuSao daamTavres. rodesac mefem

qsovili naxa, ifiqra, albaT suleli var an uxeiroo, ar Tqva, rom ver xedavda

da sajarod moiwona feiqarTa naxelavi.

mefem gaixada. feiqrebma ararsebuli tansacmeli Caacves. didebulebma

erTxmad mouwones, Zalian gixdebaTo, Sleifi aswies da ukan gahyvnen mefes.

quCaSi uamravi xalxi gamosuliyo. yvela aRfrTovanda mefis axali samosiT.

_ mefe SiSvelia! _ uceb wamoiZaxa erTma bavSvma.

bavSvis sityvebs xalxi CurCuliT gadascemda erTmaneTs.

_ mefe SiSvelia! _ ixuvla erTxmad xalxma.

mefes moeCvena, rom xalxi marTals ambobda, Tumca, araferi SeimCnia da

ufro medidurad ganagrZo svla.

***

didcxvira Cia berikaci buxarTan ijda da Tavis Tavgadasavals uambobda

irgvliv Semokrebil xalxs.

_ hoda, avfrindi mTvareze...

_ kidev sad yofilxar, miunhauzen, sad? _ siciliT ekiTxebodnen aqeT-

iqidan.

_ sad ar vyofilvar, ra ar minaxavs, erTxel Tavic momwyda!

_ kargi, kaco, tyuilebiT nu gagvbere! _ SeuZaxebda vinme.

moxuci yuradRebas ar aqcevda am sicil-xarxars da xalxs im irmis ambavs

mouTxrobda, Tavze rom alublis xe amouvida.

Semdeg miunhauzenma TurqebTan brZolis ambebic gaixsena:

_ erTxel Turqebs gaveqeci. mindoda, cxeniT Waobze gadavmxtariyavi, magram

cxenma napirs ver miaRwia, lafSi CavcvivdiT da vixrCobodiT. Waobi sul ufro

da ufro Rrmad gviTrevda. male cxeni mTlad daifara lafSi. nel-nela mec

veflobodi Sig. bolos mxolod Cemi parikis nawnavi moCanda.

_ ra unda meqna? uTuod daviRupebodi, xelebSi sakvirveli Zala rom ar

mqonoda. wavivle xeli nawnavSi, mTeli Zal-RoniT avwie zeviT, Tan cxens fexebi

marwuxebiviT movuWire da advilad amovaTrie Waobidan Cemi Tavic da cxenic.

Page 142: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

142

`SiSveli mefe~ da `baron miunhauzenis Tavgadasavali~ literaturuli

zRapris nimuSebia. orive nawarmoebis personaJebi cruoben.

imsjeleT, rodis da ratom amboben adamianebi tyuils da ra SeiZleba iyos

amis Sedegi.

msjelobis gasamyareblad moiyvaneT argumentebi da magaliTebi. Tqven mier dawerili Txzuleba unda Seicavdes, sul mcire, 100 sityvas.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_________________________________________________________________

Page 143: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,
Page 144: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

144

sxvadasxva tipis davalebaTa instruqciebi

testSi warmodgenili davalebebi sxvadasxvagvaria formatis TvalsazrisiT.

testSi SegxvdebaT:

davalebebi arCeviTi pasuxebiT;

davalebebi Ria daboloebiT;

Sesabamisobis dadgena;

Txzuleba (esei).

arCeviTpasuxebian davalebebSi pirobasa Tu SekiTxvasTan erTad savaraudo

pasuxebic aris mocemuli. davalebis Sesruleba gulisxmobs oTxi savaraudo

pasuxidan erTi swori pasuxis arCevas.

pasuxis moniSvnisas:

pasuxebis furcelze moZebneT davalebis Sesabamisi nomeri;

nomris qveS ipoveT ujra, romelic Tqven mier arCeul pasuxs Seesabameba;

dasviT X niSani am ujraSi.

Tu gsurT pasuxebis furcelze moniSnuli pasuxis gadasworeba, mTlianad

gaaferadeT ujra, romelSic dasviT X niSani, xolo Semdeg moniSneT pasuxis axali varianti (dasviT X niSani axal ujraSi).

TiToeuli arCeviTpasuxebiani davaleba 1 quliT fasdeba.

davalebebi Ria daboloebiT moiTxovs dasmul SekiTxvaze pasuxis

Camoyalibebas, sakuTari msjelobis gamyarebas saTanado argumentebiT. TiToeuli

Riaboloiani davaleba fasdeba specialuri sqemis mixedviT. Sesasrulebeli

nabijebis gaTvaliswinebiT, davaleba SeiZleba Sefasdes 1, 2 an meti quliT. amgvar

davalebebze pasuxis gasacemad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo

adgilebi.

Sesabamisobis dadgenis davalebebSi warmodgenilia monacemTa ori sveti. erT

svetSi mocemulia e. w. piroba (movlenebi, frazebi da a. S.), meoreSi ki _

savaraudo pasuxebi (cnebebi, terminebi da a. S.). davalebis Sesruleba gulisxmobs

erT svetSi mocemuli informaciis misadagebas meore svetSi mocemul

informaciasTan. Sesabamisobis TiToeuli davalebisTvis pasuxebis furcelze

mocemulia cxrili. Tqven unda SeavsoT cxrilis carieli grafebi _ pirobis

aRmniSvneli asos qveS CaweroT misi pasuxis Sesabamisi rigiTi nomeri.

Sesabamisobis dadgenis TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

TxzulebaSi unda warmoaCinoT Tqveni pozicia, mosazrebebi SemoTavazebuli

sakiTxis Sesaxeb, konkretuli argumentebiT daasabuToT saTqmeli. Txzulebis

dasawerad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo adgili.

Txzulebis maqsimaluri qulaa 13.

Page 145: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

145

profesiuli codna da meTodika 1. qvemoT mocemulia ekosistemasTan dakavSirebuli faqtorebis 4 jgufi. romeli jgufi Sedgeba mxolod abioturi faqtorebisgan?

(a) mwvane mcenareebi, naleqianoba, konsumenti, Jangbadi

(b) klimati, naleqianoba, mineralebi, airebi

(g) mwvane mcenareebi, naleqianoba, producenti, naxSirorJangi (d) naleqianoba, konsumenti, producenti, wyali

2. Tqveni mizania, auxsnaT IV klasis moswavleebs, rogor warmoiqmneba bgera. qvemoT mocemuli aqtivobebidan romels gamoiyenebdiT amisTvis?

(a) maswavlebeli asmeninebs moswavleebs sxvadasxva xmas, magaliTad, Citebis WikWiks,

manqanebis xmaurs da a. S. bavSvebma unda amoicnon, risi xmaa es.

(b) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, daukran pianinoze da daakvirdnen, rogor

warmoiqmneba bgerebi.

(g) maswavlebeli saxazavis erT bolos magidaze amagrebs da sTxovs moswavleebs,

xeli Camohkran meore bolos da daakvirdnen saxazavis moZraobasa da xmas.

(d) maswavlebeli uyveba moswavleebs wylis CuxCuxis, futkris bzuilisa da

bunebaSi warmoqmnili xmebis mravalferovnebis Sesaxeb.

3. globaluri daTbobiT gamowveuli uaryofiTi Sedegebia: I. Zlieri qarebi, vulkanebis gaaqtiureba, dedamiwaze saSualo temperaturis

mateba.

II. polaruli yinulis dnoba, Zlieri miwisZvrebi, msoflio okeanis donis mateba.

III. dedamiwaze saSualo temperaturis mateba, kontinenturi yinulis dnoba,

msoflio okeanis donis mateba.

(a) mxolod I

(b) mxolod II

(g) mxolod III

(d) mxolod I da II

4. CamoTvlilTagan romeli gansazRvravs yvelaze metad niadagis nayofierebas? (a) niadagSi Tixis raodenoba

(b) niadagSi karbonatebis raodenoba

(g) niadagSi rkinis raodenoba

(d) niadagSi humusis raodenoba

Page 146: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

146

5. Tu ping-pongis erT burTsa da sxvadasxva masis mqone rkinis or burTulas vakuumSi 3 metris simaRlidan erTdroulad CamovagdebT, maSin:

(a) rkinis orive burTula erTdroulad daecema Zirs, xolo ping-pongis burTi _

ufro gvian

(b) rkinis ufro mZime burTula pirvelad daecema Zirs

(g) rkinis ufro msubuqi burTula pirvelad daecema Zirs

(d) samive erTdroulad daecema Zirs 6. CamoTvlilTagan romelia okeanis civi dineba? (a) labradori

(b) kurosio

(g) golfstrimi

(d) pasaturi

7. foTlebis mwvane fers ganapirobebs: (a) ujreduli wveni

(b) qromoplastebi

(g) leikoplastebi

(d) qloroplastebi 8. cilebi biologiuri polimerebia, romelTa monomerebia: (a) aminomJavebi

(b) nukleotidebi

(g) naxSirwylebi

(d) fermentebi 9. qvemoT CamoTvlilia mikroskopiT muSaobisas saWiro moqmedebebi. I. sarkis meSveobiT mimarTeT sinaTle sasagne magidis xvrelSi.

II. daayeneT mikroskopi magidis kididan 5-10 sm-is daSorebiT StativiT Tqvenken.

III. moaTavseT preparati sasagne magidaze.

IV. CaixedeT okularSi, Tan xraxnis meSveobiT auCqareblad amoZraveT zemoT

tubusi, sanam ar miiRebT sagnis mkafio gamosaxulebas.

V. xraxnis daxmarebiT frTxilad CamowieT tubusi ise, rom obieqtivis qveda kide

preparatisgan 1-2 sm-is manZilze aRmoCndes.

romel pasuxSia warmodgenili moqmedebaTa swori Tanmimdevroba?

(a) II, I, III, V, IV

(b) III, II, I, IV, V

(g) II, III, IV, I, V

(d) III, I, V, II, IV

Page 147: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

147

10. dakvirtviT gamravleba axasiaTebs: (a) qudian sokos

(b) safuar sokos

(g) xavss

(d) viruss

11. qvemoT CamoTvlilTagan romeli ar aris ZuZumwovrebisTvis siTbos SenarCunebis saSualeba?

(a) kankali

(b) ofldena

(g) bewvis aburZgna

(d) garkveuli sisxlZarRvebis spazmi 12. anabiozi aris: (a) mcenareebis mier naxSirwylebis warmoqmna

(b) sinaTlis wyarosken mcenareTa moZraoba

(g) organizmTa adaptacia zamTris pirobebis gadasatanad

(d) simbiozis msgavsi movlena 13. romeli zRvebi da sruteebi unda gaviaroT TanmimdevrobiT Savi zRvidan xmelTaSua zRvaSi mosaxvedrad?

(a) bosforis srute, marmarilos zRva, dardanelis srute, egeosis zRva

(b) dardanelis srute, egeosis zRva, bosforis srute, marmarilos zRva

(g) bosforis srute, egeosis zRva, dardanelis srute, marmarilos zRva

(d) dardanelis srute, marmarilos zRva, bosforis srute, egeosis zRva

14. CamoTvlilTagan romeli bunebrivi zonaa zRvis donidan yvelaze maRla? (a) wiwvovani tyeebi

(b) alpuri mdeloebi

(g) subalpuri mdeloebi

(d) stepebi 15. Wiamaias Seferiloba aris: (a) mfarvelobiTi

(b) gamafrTxilebeli

(g) dekoratiuli

(d) mimikriis magaliTi

16. cxoveluri organizmis parazitia: (a) baqteriofagi

(b) mozaikuri daavadebis gamomwvevi virusi

(g) poliomielitis virusi

(d) safuari soko

Page 148: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

148

17. bunebaSi arsebuli lpobis baqteriebi miekuTvnebian ―――― , xolo

rkinabaqteriebi _ ―――― .

(a) producentebs / reducentebs

(b) reducentebs / konsumentebs

(g) konsumentebs / producentebs

(d) reducentebs / producentebs

18. qvemoT CamoTvlilTagan romeli gansazRvreba ar aris marTebuli? (a) paleontologia ewodeba mecnierebas namarxi organizmebis Sesaxeb

(b) embriologia ewodeba mecnierebas individualuri ganviTarebis procesSi

organizmis formirebis Sesaxeb

(g) citologia ewodeba mecnierebas ujredis agebulebisa da cxovelmoqmedebis

Sesaxeb

(d) mikrobiologia ewodeba mecnierebas mcenareTa da cxovelTa ujredebisa da

qsovilebis mikroskopuli agebulebis Sesaxeb

19. naxatis mixedviT, romeli isari aCvenebs samxreTis mimarTulebas?

 

(a) 1

(b) 2

(g) 3

(d) 4

20. sisxlZarRvebSi sisxlis moZraobas ZiriTadad iwvevs: (a) wnevaTa sxvaoba sisxlZarRvTa sistemis sxvadasxva ubanze

(b) gulmkerdis Semwovi Zala misi gafarToebis dros

(g) gulis ritmuli muSaoba

(d) samive faqtori, romlebic (a), (b) da (g) pasuxebSia mocemuli 21. romelia mtkvris marjvena Senakadi? (a) iori

(b) alazani

(g) xrami

(d) liaxvi

Page 149: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

149

22. daadgineT Sesabamisoba kontinentebsa da mTaTa sistemebs Soris _ qvemoT mocemul cxrilSi mTaTa sistemebis aRmniSvnel asoebs miuwereT kontinentebis

Sesabamisi nomrebi (SesaZlebelia pasuxis gameoreba).

(a) tianSani 1. avstralia

(b) himalai 2. afrika

(g) apenini 3. evropa

(d) atlasi 4. azia

(e) alpebi

(v) didi wyalgamyofi qedi

a b g d e v

23. daadgineT Sesabamisoba sabadoebis adgilmdebareobasa da sasargeblo

wiaRiseuls Soris _ qvemoT mocemul cxrilSi TiToeuli sabados aRmniSvnel

asos miuwereT Sesabamisi wiaRiseulis nomeri (SesaZlebelia pasuxis gameoreba).

(a) mirzaani 1. navTobi

(b) tyibuli 2. qvanaxSiri

(g) samgor-patarZeuli 3. manganumi

(d) WiaTura 4. tyvia-TuTia

(e) tyvarCeli

(v) kvaisa

a b g d e v

Page 150: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

150

24. daadgineT Sesabamisoba zRvebis saxelwodebebsa da rukis fragmentebs Soris _ qvemoT mocemul cxrilSi zRvebis aRmniSvnel asoebs miuwereT rukis

fragmentebis Sesabamisi nomrebi (SesaZlebelia pasuxebis gameoreba).

zRva

rukis fragmenti

 a. marmarilos zRva

b. wiTeli zRva

g. baltiis zRva

d. CrdiloeTis zRva

e. azovis zRva

v. Savi zRva

 

 

1.

2.

3.

a b g d e v

Page 151: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

151

25. SeusabameT geografiuli obieqtebis saxelwodebebs reliefis formebi _

qvemoT mocemul cxrilSi TiToeuli geografiuli obieqtis aRmniSvnel asos

miuwereT reliefis formis Sesabamisi nomeri (SesaZlebelia pasuxebis gameoreba).

(a) kolxeTis 1. qvabuli

(b) raWis 2. zegani

(g) TianeTis 3. dablobi

(d) ivris

(e) axalcixis

26. daadgineT Sesabamisoba gansazRvrebebsa da terminebs Soris _ qvemoT

mocemul cxrilSi TiToeuli gansazRvrebis aRmniSvnel asos miuwereT Sesabamisi

terminis nomeri.

(a) saxeobis istoriuli ganviTareba

(b) STamomavlobisaTvis niSan-Tvisebebis gadacemis unari

(g) garemos zemoqmedebis sapasuxod axal niSan-TvisebaTa SeZenis unari

(d) garemosTan ukeT Seguebuli organizmebis gadarCenis procesi

1. divergencia

2. cvalebadoba

3. memkvidreobiToba

4. bunebrivi gadarCeva

5. filogenezi

27. daadgineT Sesabamisoba terminebsa da gansazRvrebebs Soris _ qvemoT

mocemul cxrilSi TiToeuli terminis aRmniSvnel asos miuwereT Sesabamisi

gansazRvrebis nomeri.

(a) mdinaris kalapoti

(b) delta

(g) Wala

(d) mdinaris auzi

1. teritoria, saidanac mdinare ikrebs wylebs

2. adgili, saidanac mdinare iwyeba

3. mdinaris xeobis is nawili, romelic wyaldidobisas itboreba

4. mdinaris SesarTavi adgili, sadac is itoteba

5. xeobis yvelaze dabali adgili, sadac wyali mudmivad miedineba

a b g d e

a b g d

a b g d

Page 152: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

28. daadgineT Sesabamisoba fotosuraTebze gamosaxul kosmosur sxeulebsa da maT saxelwodebebs Soris _ qvemoT mocemul cxrilSi suraTis aRmniSvnel asoebs

miuwereT kosmosuri sxeulebis saxelwodebaTa Sesabamisi nomrebi (SesaZlebelia

pasuxis gameoreba).

suraTebi  kosmosuri sxeulebi 

a

 

1. kometa

2. asteroidebis sartyeli

3. galaqtika 

b

 

g

 

d

 

a b g d

Page 153: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

153

daakvirdiT xmelTaSua zRvisa da afrikis konturul rukas da SeasruleT 29-e davaleba.

Page 154: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

154

29. zemoT mocemul konturul rukaze zogierTi geografiuli obieqtis

saxelwodeba arasworadaa datanili. amoiwereT, romeli saxelwodebaa arasworad

mocemuli da gverdiT miuTiTeT swori varianti. TiToeuli Secdomis gasworeba

fasdeba 1 quliT. rukaze sworad aRniSnuli TiToeuli obieqtis saxelwodebis

mcdari formiT Secvlis SemTxvevaSi dagakldebaT 1 qula. _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

30. mocemulia: I. puris naWeri

II. kartofili

III. brinji

IV. spirtiT gauferulebuli mwvane foToli

TiToeul maTgans daawveTes X xsnari, yvela maTgani galurjda. ras

warmoadgens X xsnari? romeli nivTierebis identificireba moxda am SemTxvevaSi? _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

31. saxlis akvariumSi aris wyali, Jangbadis tumbo, sinaTlis wyaro (naTura), wyalmcenare, oqros Tevzebi da mcenariT mkvebavi lokokina.

1. CamoTvaleT am garemoSi arsebuli abioturi faqtorebi.

_______________________________________________________________________

2. am akvariumis sistemidan ra ganixileba, rogorc populacia?

_______________________________________________________________________

3. am akvariumis sistemidan ra ganixileba, rogorc Tanasazogadoeba?

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 3)

Page 155: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

155

32. suraTze mocemulia mcenareuli ujredis gamosaxuleba. isris Sesabamis

nomers miuwereT, ujredis romel struqturazea is mimarTuli.

1

2 3 4

struqturebis saxelwodebebi:

1. __________ 2. __________ 3. __________ 4. __________

(maqsimaluri qula _ 1)

33. suraTze naCvenebia SuadRis Crdili. gansazRvreT, romel naxevarsferoSi imyofeba bavSvi? pasuxi daasabuTeT.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 156: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

156

34. mocemulia sufris marilis, rkinis fxvnilisa da xis naxerxis narevi. auxseniT VI klasis moswavleebs, rogor unda daacilon es sami nivTiereba erTmaneTs.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

35. IV klasis moswavlem Seavso krosvordi Temaze `reliefis formebi~.

q e d i

m y i n v a r i

m T a

b o r c v i

R r m u l i

m w v e r v a l i

m d i n a r e

amowereT, ra miiCnia moswavlem SecdomiT reliefis formad.

______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

36. daTom Semdegi cda Caatara: man 200 ml wyali or erTnair WurWelSi Caasxa da TiToeulSi erTi da imave mcenaris foTlebiani ylorti moaTavsa. orive

WurWelSi Caamata saWmlis zeTi ise, rom wylis zedapiri zeTis Txeli feniT

daifara. Semdeg daTom TiToeul WurWelze moniSna wylis done da erTi

sinaTleze moaTavsa, meore ki _ sibneleSi. temperatura orive mcenarisaTvis

erTnairi iyo da is ucvleli rCeboda eqsperimentis mimdinareobisas.

daTo 6 dRis ganmavlobaSi akvirdeboda orive mcenaris mier daxarjuli

wylis raodenobas. aRmoCnda, rom sinaTleze myofi mcenaris WurWelSi wylis

donem daiklo, maSin, rodesac sibneleSi myofi mcenaris WurWelSi wylis done

TiTqmis ucvleli darCa.

cdis Sesaxeb mocemul informaciaze dayrdnobiT SeasruleT Semdegi davalebebi:

1. miuTiTeT konkretuli sakiTxi, romlis swavlebisas sTxovdiT moswavleebs

amgvari cdis Catarebas. pasuxi daasabuTeT. _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 157: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

157

2. ratom iyo saWiro zeTis gamoyeneba cdis Catarebisas? _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

3. Tqvens SekiTxvas _ `aucilebeli iyo, daTos cdaSi erTi da imave mcenaris

ylorti gamoeyenebina?~ moswavlem SecdomiT upasuxa: `ar aqvs mniSvneloba, erTi

da imave mcenaris ylortebs gamoiyenebda Tu sxvadasxvisas~. Secdomis

gamosasworeblad mas unda daexmaroT imis gaazrebaSi, rom movlenaze ama Tu im

konkretuli faqtoris gavlenis kvlevisas mniSvnelovania, gamoiricxos sxva

faqtorebis zemoqmedeba am movlenaze.

SesTavazeT moswavles konkretuli aqtivoba, magaliTebi an dausviT

SekiTxvebi ise, rom is swor pasuxamde miiyvanoT. _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 158: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

158

kiTxvisa da weris swavleba

37. qvemoT mocemulia aqtivobebi, romlebic gamoiyeneba kiTxvis swavlebis sawyis etapze:

I. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec sityvebi weria; man unda

waikiTxos, ra weria baraTebze.

II. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec naxatTan erTad weria Sesabamisi

sityva; man unda waikiTxos, ra weria baraTebze.

III. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec winadadebebi weria; maswavlebeli

asaxelebs sityvas, moswavlem unda ipovos es sityva winadadebaSi.

IV. baraTebze mocemulia sityvebi da naxatebi cal-calke; moswavlem TiToeul

naxats unda Seusabamos sityva.

pasuxis romel variantSia dalagebuli aqtivobebi im TanmimdevrobiT, romliTac

mizanSewonilia maTi Sesruleba?

(a) I, IV, II, III

(b) II, IV, I, III

(g) IV, I, III, II

(d) IV, III, I, II

38. kiTxvisa da weris swavlis procesSi mniSvnelovania, moswavlem gaacnobieros da Seafasos sakuTari Secdomebi da SesaZleblobebi.

qvemoT CamoTvlilTagan maswavleblis romeli aqtivoba iqneba yvelaze adekvaturi

am miznis misaRwevad?

(a) maswavlebeli sTxovs moswavles, sakuTari naweris mixedviT Seafasos

Tanaklaselis namuSevari da aRmoaCinos masSi daSvebuli Secdomebi.

(b) maswavlebeli sTavazobs moswavleebs sxvadasxva sirTulis davalebebs,

moswavleebi TviTon irCeven, ra sirTulis davaleba Seasrulon.

(g) maswavlebeli usworebs moswavles nawers, aRniSnavs Secdomebs da TiToeuls

urTavs sityvier komentars.

(d) maswavleblis TxovniT, moswavleebi damoukideblad asruleben davalebas,

Semdeg erTad ganixilaven am davalebis sworad Sesrulebul variants, ris

mixedviTac TiToeuli moswavle afasebs sakuTar namuSevars.

Page 159: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

159

39. III klasis moswavleebs maswavlebeli wasakiTxad sTavazobs teqsts, romelSic ramdenime maTTvis ucnobi sityvaa mocemuli. qvemoT CamoTvlilTagan romeli

davalebis Sesruleba iqneba moswavleebisTvis yvelaze Zneli?

(a) maswavlebeli TiToeul moswavles furcelze uwers ucnob sityvebs,

moswavleebma xazi unda gausvan im sityvebs, romlebic teqstSi SexvdaT.

(b) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, amoweron teqstidan ucnobi sityvebi da

maTi gamoyenebiT Seadginon winadadebebi.

(g) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, konteqstidan gamomdinare, gamoTqvan

mosazrebebi, ras SeiZleba niSnavdes es sityvebi.

(d) maswavlebeli sTavazobs moswavleebs imave teqsts, Tumca, masSi ucnobi

sityvebi bavSvebisTvis nacnobi sinonimebiTaa Canacvlebuli. teqstze

dayrdnobiT moswavleebma unda amoicnon TiToeuli ucnobi sityvis

mniSvneloba.

40. maswavlebeli moswavleebs xmamaRla ukiTxavs teqsts. Semdeg urigebs baraTebs, romlebzec weria dausrulebeli winadadebebi wakiTxuli teqstidan. moswavleebis

amocanaa, daasrulon winadadebebi da daalagon isini teqstSi maTi

Tanmimdevrobis Sesabamisad. Semdeg maswavlebeli aRniSnuli teqstis srul

werilobiT versias urigebs moswavleebs, raTa maT Seafason, ramdenad sworad

Seasrules davaleba.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTarebas ar isaxavs miznad aRwerili

aqtivoba?

(a) wakiTxuli/mosmenili teqstis kritikuli gaazreba

(b) konteqstis daxmarebiT sityvebis sworad gamoyeneba

(g) teqstSi aRweril movlenaTa Tanmimdevrobis gacnobiereba

(d) damoukideblad muSaoba da sakuTari Secdomebis aRmoCena

41. kiTxvis swavlebis erT-erTi meTodia ,,kiTxva niSanTa sistemiT~, romelic gulisxmobs teqstis damuSavebas Semdegi aRniSvnebis gamoyenebiT:

,,V~ _ me es ukve vicodi; ,,_~ _ me es sxvagvarad vicodi; ,,+~ _ me es ar vicodi; ,,?~ _ me amis Sesaxeb metis gageba minda.

qvemoT CamoTvlilTagan romelia is ZiriTadi mizani, romlis miRwevac

SesaZlebelia aRniSnuli meTodiT?

(a) niSnebis/simboloebis gamoyeneba teqstis analizisas

(b) Cumad, damoukideblad kiTxvis Cvevis Camoyalibeba

(g) gamocdilebasa da axlad miRebul informacias Soris kavSiris damyareba

(d) moswavleTa kiTxvis tempis dadgena da Temis mimarT interesis gaRviveba

Page 160: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

160

42. maswavlebeli I klasis moswavles sTavazobs baraTebs da eubneba: ,,maCvene

sityva, romelic zustad iseTia, rogoric _ CarCoSi Casmuli!~

kari Tavi bari kari kani

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTarebaa aucilebeli imisaTvis, rom

moswavlem am davalebis warmatebiT Sesruleba SeZlos?

(a) asosa da bgeras Soris kavSiris aRqma da gacnobiereba

(b) baraTebze warmodgenili sityvebis amokiTxva

(g) msgavsad mJReri bgerebis erTmaneTisgan garCeva

(d) msgavsi vizualuri simboloebis erTmaneTisgan garCeva

43. maswavlebeli sTxovs III klasis moswavles, uambos Tanaklaselebs igavi

teqstTan zedmiwevniT axlos, teqstis leqsikisa da gramatikuli konstruqciebis

gamoyenebiT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli ver iqneba maswavleblis argumenti am midgomis

sasargeblod?

(a) moswavle swavlobs msjelobas teqstSi mocemuli Temis irgvliv.

(b) moswavle swavlobs winadadebis wevrebis sworad gamoyenebas.

(g) moswavles uviTardeba zepirmetyvelebis unari.

(d) moswavle imdidrebs leqsikur marags.

44. maswavlebeli sTavazobs moswavleebs ilustrirebul teqsts, sTxovs maT,

Sexedon teqstis saTaursa da ilustraciebs, da arkvevs, ra azrebs, asociaciebs

aRZravs isini moswavleebSi. Semdeg maswavlebeli irCevs teqstidan sityvas an

frazas da warmarTavs saubars mis irgvliv, raTa moswavleebma msjelobis

saganTan dakavSirebuli sxva sakiTxebi da ideebic ganixilon. bolos ki

maswavlebeli ekiTxeba, ris gageba surT am TemasTan dakavSirebiT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli mizani ver miiRweva aRwerili aqtivobis

gamoyenebiT?

(a) moswavleTa gamocdilebisa da codnis aqtivacia

(b) moswavleTa motivaciisa da teqstis mimarT interesis gaRviveba

(g) sxvebis mosmeniT axali codnis miReba

(d) Temis irgvliv gamoTqmuli varaudebis gadamowmeba

Page 161: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

161

45. cnobilia, rom swavleba maSin aris gansakuTrebiT efeqtiani, rodesac

maswavlebeli moswavles mis unarebTan SedarebiT rTul masalas sTavazobs da,

aseve, sakmaris daxmarebas uwevs.

Tqveni erT-erTi moswavle cnobs da asaxelebs yvela asos, Tumca weris

dros xSirad uSvebs Secdomebs, tovebs an amatebs asoebs. zemoT mocemuli

msjelobidan gamomdinare, romel aqtivobas SesTavazebdiT mas?

(a) maswavlebeli dafaze wers sityvas, Semdeg saCvenebel joxs adebs TiToeul

asos da sTxovs moswavles, amoikiTxos sityva aso-aso.

(b) maswavlebeli aZlevs moswavles baraTebs, romlebzec weria sityvebi

gamotovebuli asoebiT. moswavlem unda Casvas Sesabamisi asoebi.

(g) maswavlebeli karnaxobs moswavles sityvebs, Semdeg aZlevs baraTebs, romlebzec

igive sityvebi weria, raTa moswavlem Seasworos sakuTari naweri.

(d) maswavlebeli aZlevs moswavles muyaosgan gamoWril asoebs, moswavlem isini

ise unda ganalagos, rom sityva miiRos. 46. kiTxvis swavlebis daRmavali modelis mixedviT, kiTxva mniSvnelobis wvdomaze dafuZnebuli procesia, amitom kiTxvis swavlebisas aso-bgerebis garCeva da cnoba

bavSvs sityvis mniSvnelobis konteqstSi unda vaswavloT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli metyvelebs am modelis sasargeblod?

(a) SemTxveviTi TanmimdevrobiT dawerili asoebis amokiTxva bavSvebs ufro uWirT,

vidre azris mqone sityvebisa.

(b) kiTxvisas Tvali orientacias iRebs im asoebze, romlebic sityvis

mTlianobidan gamoirCeva gansakuTrebuli TvisebebiT. Tavdapirvelad swored

es dominanti asoebi aRiqmeba.

(g) kiTxvis swavlis sawyis etapze bavSvi metyvelebas ufro danawevrebulad

aRiqvams, igi calkeuli sityvis mniSvnelobis daxmarebiT igebs mTlian azrs.

(d) weris procesSi xdeba asos detalizacia, rac misi mTlianobiTi aRqmis

SesaZleblobas amcirebs da uaryofiTad moqmedebs sityvaSi asos cnobaze. 47. cnobilia, rom kiTxvis swavlebis sawyis etapze gansakuTrebiT efeqtiania

multisensoruli meTodis gamoyeneba, romelic gulisxmobs saswavlo aqtivobaSi

erTdroulad ramdenime sensoruli funqciis (smenis, mxedvelobis, Sexebis)

monawileobas. aRwereT aRniSnuli meTodis Sesabamisi aqtivoba, romelsac

gamoiyenebdiT asosa da bgeras Soris kavSiris swavlebis dros. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 162: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

162

waikiTxeT IV klasis moswavleebisTvis gankuTvnili teqsti da SeasruleT

48-e, 49-e da 50-e davalebebi.

`pirveli zRvaosnebi iSviaTad dacuravdnen RamiT, rodesac sanapiro zoli,

kldeebi da rifebi Znelad SesamCnevia. isini amjobinebdnen, Ruza CaeSvaT zRvaSi

an napirTan gaCerebuliyvnen gaTenebamde (ra Tqma unda, Tu Tavdasxmis safrTxe ar

emuqrebodaT). magram finikielma da sxva zRvaosnebma iswavles gemis marTva

varskvlavebis mixedviT da Ramis cis, rogorc wignis, wakiTxva (magaliTad, naTeli

da kaSkaSa polaruli varskvlavi mudmivad CrdiloeTisken miuTiTebs). dRisiT

finikielebi mimarTulebas cis kabadonze mzis adgilmdebareobis mixedviT

adgendnen. isini cdilobdnen, napiris gaswvriv ecuraT. es maT rukaze mTebis,

yureebisa da kunZulebis aRniSvnasac uadvilebda~.

48. SearCieT teqstidan erTi sityva (gamoTqma), romlis gasaazreblad

moswavlisTvis mniSvnelovania sityvis konteqstis gamoyeneba. daasabuTeT Tqveni

arCevani.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

49. zemoT mocemul teqstTan dakavSirebiT dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT movlenaTa Soris mizezSedegobrivi

mimarTebebis danaxva.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

50. dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT teqstis sxvadasxva nawilSi mocemuli informaciis erTmaneTTan

dakavSireba da masze dayrdnobiT daskvnis gamotana.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 163: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

163

akademiuri unarebi

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

6-7 wlis bavSvs, ZiriTadad, ukve aTvisebuli aqvs mSobliuri ena _

metyvelebisas is gramatikis TiTqmis yvela wess icavs, miuxedavad imisa, rom

araferi icis am wesebis Sesaxeb. am wesebis gacnobierebaSi bavSvs skola exmareba:

skolaSi is gramatikas swavlobs da amiT enobrivi ganviTarebis axal safexurze

adis. Tu winaT enis romelime formis uCveulo konteqstSi gamoyenebisas bavSvi

mxolod Tavis alRos eyrdnoboda da amitom naTqvamis sisworeSi darwmunebuli

ar iyo, axla mas gramatikis kanonebis codnis safuZvelze Tavisi gamonaTqvamis

marTebulobis dasabuTeba SeuZlia.

skolaSi swavlis pirvel wlebSi bavSvis interesi enis Sinaarsobrivi

mxariskenaa mimarTuli. mas jer kidev ar aqvs ganviTarebuli cnebiTi azrovneba,

azrTa Soris logikuri mimarTebebis wvdomis unari da, Sesabamisad, uWirs enis

formaluri mxaris gacnobiereba, rasac gramatikis swavla moiTxovs. amrigad,

skolis pirvel safexurze gramatikis mxolod sawyisi elementebis codnis Sesaxeb

SeiZleba laparaki, ufro im masalis dagrovebis Sesaxeb, romelic 11-12 wlidan

gramatikis safuZvlianad swavlebaze gadasvlas gaaadvilebda.

bavSvis enobrivi ganviTarebis TaviseburebaTa Seswavlis erT-erTi efeqturi

gzaa sxvadasxva asakis moswavleTa nawerebis analizi. am meTodiT Catarebuli

kvlevidan gairkva, rom skolaSi swavlis periodSi martivi winadadebebi ufro xSirad

gamoiyeneba, vidre _ rTuli. magram Tu pirvel klasSi, rogorc wesi, mxolod

martivi winadadebebi gamoiyeneba, meore klasSi suraTi mkveTrad icvleba: amgvar

winadadebaTa gamoyenebis maCveneblebi 92%-dan 71%-mde mcirdeba da maT paralelurad

winadadebebis sxva tipebic Cndeba. mniSvnelovani winsvla bavSvis leqsikis gamdidrebis

TvalsazrisiTac SeiniSneba. yovelive es, albaT, skolis gavleniT aixsneba. pirveli

saskolo wlis ganmavlobaSi wera-kiTxvis swavla enobrivi formebisa da

konstruqciebis gacnobierebis pirvel biZgs iZleva da misi efeqti gansakuTrebiT

TvalsaCinoa swored sawyis etapze.

sayuradReboa winadadebaTa urTierTdakavSirebis is kanonzomierebebic,

romlebic Tavs iCens asakobriv da Sesabamis gonebriv ganviTarebasTan erTad. II

klasSi winadadebaTa dakavSireba, ZiriTadad, `da~-s saSualebiT xdeba. Tumca, 8-9

wlisa da 12-13 wlis asakSi am kavSiris gamoyenebis sixSire mkveTrad iklebs.

pirvelad es winadadebaTa asindeturi wyobis, anu winadadebebis kavSirebis gareSe

gamoyenebis _ mZimeebiT gamoyofis xarjze xdeba. mogvianebiT ki amas emateba

winadadebaTa SesaerTeblad adgilisa da drois aRmniSvneli, mizezSedegobrivi,

mimarTebiTi da sxva kavSirebis gamoyenebac.

bavSvis enobrivi ganviTarebis procesSi meore-mesame, meeqvse da merve

klasebs gansakuTrebuli adgili uWiravs. ganviTareba yvelaze TvalsaCinoa meore-

mesame klasebSi, rodesac bavSvis metyveleba axali sityvebiT da winadadebebis

axali tipebiT mdidrdeba. meeqvse saswavlo weli abstraqtul sityvaTa gamoyenebis

sixSiris zrdiT xasiaTdeba. dasasrul, merve klasSi yuradRebas ipyrobs im

gramatikuli kategoriebis gamoyenebis sixSiris zrda, romelTa gacnobiereba

SeuZlebelia iseTi saazrovno operaciebis gareSe, rogorebicaa analizi, sinTezi,

ganzogadeba.

Page 164: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

164

51. ra daniSnuleba aqvs bolo winadadebas I abzacSi?

(a) masSi eWvqveSaa dayenebuli gramatikis wesebis swavlis saWiroeba skolamdel

periodSi.

(b) is ganmartavs, ra saxiT vlindeba enobrivi ganviTarebis TvalsazrisiT bavSvis

winsvla, romelsac skolaSi miRebuli codna ganapirobebs.

(g) esaa sityvis sxvadasxva konteqstSi gamoyenebis TaviseburebaTa erTgvari

ilustracia.

(d) masSi naCvenebia is sirTuleebi, romelTa gadalaxva uxdeba bavSvs enobrivi

ganviTarebis gzaze.

52. skolaSi swavlis pirvel wlebSi moswavleebi ver axerxeben gramatikis

srulfasovnad aTvisebas imis gamo, rom:

(a) maT uWirT cnebebsa Tu azrebs Soris arsebuli logikuri kavSirebis gageba

da damyareba.

(b) metyvelebis dros swori gramatikuli formebis gamoyenebisas isini mxolod

TavianT alRos eyrdnobian.

(g) swavlis am etapze maT jer kidev uWirT sityvebis Sinaarsisa da azris gageba.

(d) isini ver axerxeben sityvaTa urTierTdakavSirebasa da winadadebis saxiT

gaerTianebas.

53. sxvadasxva asakis moswavleTa nawerebis gaanalizeba efeqturi meTodia:

(a) sxvadasxva asakis bavSvTa mier Sesrulebuli nawerebis erTmaneTTan

Sesadareblad xarisxis mixedviT

(b) im gansxvavebaTa dasadgenad, romlebic ikveTeba zepiri da weriTi metyvelebis

dros gamoyenebul enobriv konstruqciebs Soris

(g) skolaSi swavlis mTeli periodis ganmavlobaSi bavSvis gonebrivi

SesaZleblobebis sakvlevad

(d) bavSvis enobrivi ganviTarebis im kanonzomierebaTa gamosavlenad, romlebic

ganpirobebulia asakis matebiTa da inteleqtualuri zrdiT

54. ra ganapirobebs im gansxvavebas, romelic SeiniSneba I da II klasis

moswavleebs Soris ama Tu im tipis winadadebaTa gamoyenebis TvalsazrisiT?

(a) skolaSi swavlis procesSi bavSvis mier martivi winadadebebis gamoyenebis

tendenciis gaZliereba

(b) bavSvis leqsikuri maragis gamdidreba

(g) kiTxvisa da weris swavlis Sedegad axali, ufro rTuli enobrivi

konstruqciebis gacnobiereba

(d) azrebis martivi eniT gadmocemis nacvlad rTulad formulirebuli

winadadebebis gamoyenebis tendencia

Page 165: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

165

55. qvemoT CamoTvlilTagan romeli debulebaa marTebuli?

8-9 wlis bavSvebTan asindeturi wyobis winadadebaTa raodenobis zrda:

(a) erTgvari Sualeduri etapia martivi konstruqciebidan rTuli logikuri

mimarTebebis Semcveli winadadebebis gamoyenebaze gadasvlisas

(b) gonebrivi ganviTarebis im etapis mimaniSnebelia, rodesac upiratesoba eniWeba

mokle, martiv winadadebebs, romlebic ar saWiroebs makavSirebeli sityvebis

gamoyenebas

(g) imis maCvenebelia, rom weriTi metyvelebis ganviTarebis am etapze ferxdeba

makavSirebeli sityvebis aTvisebis procesi

(d) imis maCvenebelia, rom enobrivi ganviTarebis am etapze bavSvi aqtiurad

iwyebs rTuli sintaqsuri konstruqciebis gamoyenebas

56. qvemoT CamoTvlilTagan romelSia sworad miTiTebuli bolo abzacis

daniSnuleba am teqstSi?

bolo abzacSi:

(a) gamokveTili da gaanalizebulia enis swavlebis is meTodebi, romelTa Sesaxeb

saubaria II abzacSi

(b) wamoWrilia problema, romelic ar iyo ganxiluli danarCen abzacebSi da

romlis gaTvaliswineba aucilebelia bavSvis enobriv ganviTarebaze saubrisas

(g) garkveuli saxiT Sejamebulia II-IV abzacebSi warmodgenili mosazrebebi da

Sevsebulia damatebiTi informaciiT

(d) gansxvavebuli kuTxiTaa warmodgenili bavSvis ganviTarebis is etapebi,

romelTa mniSvneloba gamokveTili iyo wina abzacebSi

57. teqstis avtoris ZiriTadi mizania:

(a) gamokveTos skolis roli bavSvis mier gramatikis aTvisebisa da, sazogadod,

enobrivi ganviTarebis procesSi

(b) kvlevis Sedegebze dayrdnobiT warmoaCinos gramatikis swavlebis mniSvneloba

bavSvis inteleqtualuri ganviTarebisaTvis

(g) gaaanalizos is gansxvaveba, romelic SeiniSneba bavSvis mier mSobliuri enis

aTvisebis procesSi skolamdel da skolaSi swavlis periodSi

(d) ganixilos bavSvis enobrivi ganviTarebis Taviseburebebi asakobrivi, gonebrivi

ganviTarebis WrilSi

Page 166: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

166

analitikuri wera 58. waikiTxeT hans qristian andersenis zRapris `SiSveli mefis~ adaptirebuli versia da nawyveti erix raspes moTxrobidan `baron miunhauzenis Tavgadasavali~.

***

erT samefoSi axirebuli znis mefe cxovrobda. erTxel mis qalaqSi

feiqrebi gamoCndnen, romlebic amtkicebdnen, rom maT mier Seqmnili qsovili

uxilavi iqneboda uxeiro an suleli xelqveiTebisTvis. mefem gaifiqra: Cavicvam

misgan Sekeril tansacmels da maSinve mivxvdebi, vin aris uxeiro xelqveiTi Cems

samefoSi, imasac SevZleb, Wkviani sulelisgan ganvasxvao.

feiqrebma abreSumi da oqro moiTxoves da ramdenime dRe cariel

dazgebTan imuSaves. mefem qsovilis sanaxavad patiosnebiT ganTqmuli moxuci

ministri gagzavna, romelmac qsovili ver dainaxa, magram simarTlis Tqma ver

gabeda da mefes moaxsena, mSvenivrad aris moCiTulio. aseve moiqcnen mefis sxva

xelqveiTebi. dResaswaulis dRes feiqrebma samuSao daamTavres. rodesac mefem

qsovili naxa, ifiqra, albaT suleli var an uxeiroo, ar Tqva, rom ver xedavda

da sajarod moiwona feiqarTa naxelavi.

mefem gaixada. feiqrebma ararsebuli tansacmeli Caacves. didebulebma

erTxmad mouwones, Zalian gixdebaTo, Sleifi aswies da ukan gahyvnen mefes.

quCaSi uamravi xalxi gamosuliyo. yvela aRfrTovanda mefis axali samosiT.

_ mefe SiSvelia! _ uceb wamoiZaxa erTma bavSvma.

bavSvis sityvebs xalxi CurCuliT gadascemda erTmaneTs.

_ mefe SiSvelia! _ ixuvla erTxmad xalxma.

mefes moeCvena, rom xalxi marTals ambobda, Tumca, araferi SeimCnia da

ufro medidurad ganagrZo svla.

***

didcxvira Cia berikaci buxarTan ijda da Tavis Tavgadasavals uambobda

irgvliv Semokrebil xalxs.

_ hoda, avfrindi mTvareze...

_ kidev sad yofilxar, miunhauzen, sad? _ siciliT ekiTxebodnen aqeT-

iqidan.

_ sad ar vyofilvar, ra ar minaxavs, erTxel Tavic momwyda!

_ kargi, kaco, tyuilebiT nu gagvbere! _ SeuZaxebda vinme.

moxuci yuradRebas ar aqcevda am sicil-xarxars da xalxs im irmis ambavs

mouTxrobda, Tavze rom alublis xe amouvida.

Semdeg miunhauzenma TurqebTan brZolis ambebic gaixsena:

_ erTxel Turqebs gaveqeci. mindoda, cxeniT Waobze gadavmxtariyavi, magram

cxenma napirs ver miaRwia, lafSi CavcvivdiT da vixrCobodiT. Waobi sul ufro

da ufro Rrmad gviTrevda. male cxeni mTlad daifara lafSi. nel-nela mec

veflobodi Sig. bolos mxolod Cemi parikis nawnavi moCanda.

_ ra unda meqna? uTuod daviRupebodi, xelebSi sakvirveli Zala rom ar

mqonoda. wavivle xeli nawnavSi, mTeli Zal-RoniT avwie zeviT, Tan cxens fexebi

marwuxebiviT movuWire da advilad amovaTrie Waobidan Cemi Tavic da cxenic.

Page 167: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

167

`SiSveli mefe~ da `baron miunhauzenis Tavgadasavali~ literaturuli

zRapris nimuSebia. orive nawarmoebis personaJebi cruoben.

imsjeleT, rodis da ratom amboben adamianebi tyuils da ra SeiZleba iyos

amis Sedegi.

msjelobis gasamyareblad moiyvaneT argumentebi da magaliTebi. Tqven mier dawerili Txzuleba unda Seicavdes, sul mcire, 100 sityvas.

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

Page 168: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,
Page 169: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

169

sxvadasxva tipis davalebaTa instruqciebi

testSi warmodgenili davalebebi sxvadasxvagvaria formatis TvalsazrisiT.

testSi SegxvdebaT:

davalebebi arCeviTi pasuxebiT;

davalebebi Ria daboloebiT;

Txzuleba (esei).

arCeviTpasuxebian davalebebSi pirobasa Tu SekiTxvasTan erTad savaraudo

pasuxebic aris mocemuli. davalebis Sesruleba gulisxmobs oTxi an xuTi

savaraudo pasuxidan erTi swori pasuxis arCevas.

pasuxis moniSvnisas:

pasuxebis furcelze moZebneT davalebis Sesabamisi nomeri;

nomris qveS ipoveT ujra, romelic Tqven mier arCeul pasuxs Seesabameba;

dasviT X niSani am ujraSi.

Tu gsurT pasuxebis furcelze moniSnuli pasuxis gadasworeba, mTlianad

gaaferadeT ujra, romelSic dasviT X niSani, xolo Semdeg moniSneT pasuxis axali varianti (dasviT X niSani axal ujraSi).

TiToeuli arCeviTpasuxebiani davaleba 1 quliT fasdeba.

davalebebi Ria daboloebiT moiTxovs dasmul SekiTxvaze pasuxis

Camoyalibebas, sakuTari msjelobis gamyarebas saTanado argumentebiT. TiToeuli

Riaboloiani davaleba fasdeba specialuri sqemis mixedviT. Sesasrulebeli

nabijebis gaTvaliswinebiT, davaleba SeiZleba Sefasdes 1, 2 an meti quliT. amgvar

davalebebze pasuxis gasacemad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo

adgilebi.

TxzulebaSi unda warmoaCinoT Tqveni pozicia, mosazrebebi SemoTavazebuli

sakiTxis Sesaxeb, konkretuli argumentebiT daasabuToT saTqmeli. Txzulebis

dasawerad pasuxebis furcelze gamoyofilia sagangebo adgili.

Txzulebis maqsimaluri qulaa 13.

Page 170: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

170

profesiuli codna da meTodika

1. ba

ba

ba

22

32

(a) ba

38

(b) ba

27

(g) ba

613

(d) ba

54

2. maswavlebeli moswavles Semdeg davalebas sTavazobs:

ipove marjvniv daxazuli figura qvemoT

mocemul naxazze da gaaferade!

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTareba ar aris aucilebeli

imisaTvis, rom moswavlem am davalebis Sesruleba SeZlos? (a) oTxkuTxedis identificirebis

(b) figurisa da fonis erTmaneTisgan garCevis

(g) naxatze gamosaxuli figurebis erTmaneTisgan garCevis

(d) mocemuli figurebis cnobisa da dasaxelebis

3. mariamsa da elenes toli raodenobis rveulebi hqondaT. iraklim kidev 5 rveuli moitana. mas Semdeg, rac yvela rveuli samivem Tanabrad gainawila,

elenes ufro naklebi rveuli aRmoaCnda, vidre hqonda. iraklis 11 rveuli rom moetana da rveulebi samives isev Tanabrad gaenawilebina, maSin elenes ufro

meti rveuli aRmoaCndeboda, vidre hqonda. ramdeni rveuli hqonda elenes? (a) 7 (b) 8 (g) 9 (d) 10

Page 171: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

171

4. x da y naturaluri ricxvebis ramdeni wyvili );( yx akmayofilebs pirobas

373 2 yx ? (a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 4 5. naxazze mocemulia 3 figura:

I. II. III.

am figurebidan romeli ar aris oTxkuTxa piramidis Slili? (a) mxolod II

(b) mxolod III

(g) mxolod I da II

(d) mxolod II da III

6. Tu dRes samSabaTia, 31 ianvari, dilis 8-is naxevari, maSin 254 saaTis win iyo:

(a) 20 ianvris dilis 6-is naxevari

(b) 20 ianvris saRamos 6-is naxevari

(g) 21 ianvris dilis 6-is naxevari

(d) 21 ianvris saRamos 6-is naxevari

Page 172: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

172

7. cxrilSi mocemulia informacia zogierTi mcenaris simaRlisa da misi Teslis diametris Sesaxeb.

mcenare simaRle Teslis diametri

vaSlis xe 4-5 m 2-3 mm

atmis xe 3-4 m 2-3 sm

blis xe 6-7 m 5-8 mm

gargris xe 10-14 m 1-2 sm

cxrilTan dakavSirebiT maswavlebelma moamzada Semdegi 4 SekiTxva:

I. romeli xilis Teslia yvelaze patara? II. damokidebulia Tu ara Teslis sidide xis simaRleze? III. ramdeni metriT metia yvelaze didi xis simaRle yvelaze patara xis

simaRleze? IV. ramdeni metria blis xis simaRle?

qvemoT CamoTvlilTagan romel pasuxSia dalagebuli SekiTxvebi sirTulis

mixedviT (martividan rTulisaken)?

(a) I, IV, II, III

(b) I, IV, III, II

(g) IV, I, II, III

(d) IV, I, III, II

8. a ricxvis 6-ze gayofisas miRebuli naSTi 2-is tolia. qvemoT CamoTvlilTagan

romlis toli ar SeiZleba iyos naSTi a ricxvis 30-ze gayofisas?

(a) 10

(b) 14

(g) 20

(d) 26

9. miSikos saswori uyides. man saTamaSoebis awonisas aRmoaCina, rom avtomobili

imdenives iwonida, ramdensac _ 2 burTi da 3 kubi erTad. avtomobili da 2

burTi ki imdenives iwonida, ramdensac _ 6 kubi. ramdeni burTis wonis tolia

avtomobilis wona?

(a) 4

(b) 5

(g) 6

(d) 7

Page 173: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

173

10. wriul diagramaze mocemulia, A regionSi mamakacTa ramdeni procentia ganaTlebis gareSe

da ramden procents aqvs dawyebiTi, arasruli

saSualo, saSualo zogadi, saSualo

profesiuli Tu umaRlesi ganaTleba.

ris tolia A regionSi umaRlesi ganaTlebis mqone mamakacTa raodenoba, Tu

saSualo profesiuli ganaTlebis mqone

mamakacTa raodenoba 130 aTasis tolia? (a) 165 aTasis (b) 170 aTasis (g) 180 aTasis (d) 195 aTasis

11. mocemulia sami naxazi:

I. II. III.

maTgan romelzea warmodgenili TvalsaCinod, rom 32

31 28 ?

(a) mxolod I-sa da II-ze

(b) mxolod I-sa da III-ze

(g) mxolod II-sa da III-ze

(d) samiveze

12. sakoordinato sibrtyeze mdebare wertilebi 1;2A da 5;4B

simetriulia K wertilis mimarT. ris tolia im wertilis koordinatebi,

romelic 0;5C wertilis simetriulia imave K wertilis mimarT?

(a) 0;5

(b) 4;1

(g) 4;11

(d) 6;3

Page 174: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

174

13. skolis biblioTekis karze gakrulia gancxadeba: arasamuSao saaTebSi biblioTekaSi daiSvebian mxolod skolis

TanamSromlebi.

amave dros cnobilia, rom:

am skolis yvela TanamSromeli srulwlovania.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli daskvna SeiZleba gamovitanoT am informaciidan? (a) arasamuSao saaTebSi sxva skolebis biblioTekebSic mxolod srulwlovani

adamianebi daiSvebian

(b) is, vinc arasamuSao saaTebSi am biblioTekaSi daiSveba, srulwlovania

(g) am biblioTekaSi samuSao saaTebSi daiSvebian moswavleebi

(d) am skolisgan gansxvavebiT, sxva skolebis zogierTi TanamSromeli

arasrulwlovania

14. iseTi wiladebidan, romelTa mniSvneli 16-is tolia, ramdenia 125 -ze meti,

magram 2417 -ze naklebi?

(a) 5 (b) 6 (g) 7 (d) 8

15. ABCD marTkuTxedis BC da CD gverdebidan TiToeuli M, N, E da F wertilebiT sam tol nawiladaa dayofili. N wertili monakveTiT SeerTebulia E wertilTan, xolo M wertili _ F wertilTan (ix. naxazi). ris tolia ABCD marTkuTxedis farTobi, Tu FMNE oTxkuTxedis farTobia 18 sm2 ?

(a) 54 sm2

(b) 81 sm2

(g) 108 sm2

(d) 162 sm2

Page 175: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

175

16. beqa meore klasSi swavlobs. roca maswavlebeli sTxovs mas, dafaze daweros ricxvebi: `ormocdaxuTi~, `samocdaeqvsi~, `oTxmocdaerTi~, `Tormeti~, beqa wers:

25, 36, 41, 12. roca maswavlebeli beqas sTxovs, waikiTxos Semdegi ricxvebis cifruli

Canawerebi: 19, 35, 41, beqa kiTxulobs: `cxrameti~, `samocdaxuTi~,

oTxmocdaerTi~.

mocemulia maswavleblis 5 aqtivoba:

I. maswavlebeli sTxovs beqas, meti ivarjiSos 1-dan 100-mde TvlaSi. II. maswavlebeli awvdis beqas 41 patara magnits da sTxovs, daawyos isini magnitur dafaze aTeulebad da naSTebad, Semdeg ki Seadaros cifrul

Canawers `41~. III. maswavlebeli sTxovs beqas, aTeulebad da naSTebad dawyobili 41 patara magniti gadaTvalos oceulebad da Seadaros saxelwodebas `ormocdaerTi~.

IV. maswavlebeli aZlevs beqas savarjiSoebs orniSna ricxvebis Sedarebaze.

V. maswavlebeli aCvenebs beqas dasaxelebul ricxvebs _ 19, 35, 41 _ `ricxvTa kibeze~ an `ricxvTa RerZze~.

am aqtivobebidan romelia adekvaturi beqas problemis dasaZlevad?

(a) I da III

(b) I da IV

(g) II da III

(d) II da V -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

waikiTxeT amocanis piroba da SeasruleT me-17, me-18 da me-19 davalebebi.

kurdRelma da zRarbma maraToni moawyves. maT 26 km gaiares. kurdReli

Semdegi strategiiT moqmedebda: 2 saaTis ganmavlobaSi is 6 km/sT siCqariT

mirboda, Semdegi 3 saaTi isvenebda. zRarbi ki Seusveneblad, Tanabari _ 3 km/sT _ siCqariT mirboda. vin mivida finiSTan pirveli?

erT-erTma moswavlem amocanis pirobaSi

warmodgenili monacemebis mixedviT Semdegi

diagrama daxaza:

17. moswavlis mier daxazuli diagramis mixedviT:

(a) gaimarjva kurdRelma, romelic finiSTan daaxloebiT 2 saaTiT adre mivida,

vidre _ zRarbi.

(b) gaimarjva zRarbma, romelic finiSTan daaxloebiT 2 saaTiT adre mivida,

vidre _ kurdReli.

(g) kurdReli da zRarbi finiSTan erTdroulad mividnen.

(d) maraTonis dros kurdReli yovelTvis ufro win iyo, vidre _ zRarbi.

sT

kmkurdReli

zRarbi

4

8

16

24

8

Page 176: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

176

18. diagrama moswavlis mier SecdomiTaa daxazuli. amocanis pirobis romeli

monacemia arasworad warmodgenili am diagramaze?

(a) kurdReli 2 saaTis ganmavlobaSi mirboda, Semdegi 3 saaTi isvenebda.

(b) kurdReli 6 km/sT siCqariT mirboda.

(g) zRarbi 3 km/sT siCqariT mirboda.

(d) kurdRelmac da zRarbmac 26 km gaiares. 19. mocemulia sami msjeloba:

I. kurdReli yovel 5 saaTSi 12 km-s garbis, zRarbi ki _ 15 km-s, amitom

finiSTan pirveli zRarbi miva.

II. kurdReli yovel 5 saaTSi 12 km-s garbis, amitom misi saSualo siCqarea 2,4

km/sT, zRarbis siCqare ki 3 km/sT-ia, amitom finiSTan pirveli zRarbi miva.

III. kurdReli yovel 5 saaTSi 12 km-s garbis, amitom 10 saaTSi igi gaivlis

24 km-s, zRarbi ki 10 sT-Si 30 km-s gaivlis. amitom finiSTan pirveli zRarbi

miva.

am msjelobebidan romelia swori?

(a) samive

(b) mxolod I

(g) mxolod II

(d) mxolod III

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

20. avtomobilis fasi 4-jer Semcirda, rac niSnavs misi fasis Semcirebas:

(a) 80%-iT

(b) 75%-iT

(g) 40%-iT

(d) 25%-iT

21. ABC tolferda samkuTxedis AC fuZis sigrZea 12 sm, ferdisa

_ 10 sm. K wertili fuZis Suawertilia, D wertili ki sibrtyis

iseTi wertilia, romelic B wverodan 2 sm-iTaa daSorebuli.

maqsimum ris toli SeiZleba iyos manZili K wertilidan D

wertilamde?

(a) 10 sm

(b) 12 sm

(g) 6 sm

(d) 8 sm

Page 177: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

177

22. spilenZisa da kalis Sefardeba 2 kg masis erT SenadnobSi aris 3 : 1, xolo

4 kg masis meore SenadnobSi ki _ 2 : 3. am ori Senadnobis SeerTebiT miRebul

axal SenadnobSi spilenZisa da kalis Sefardeba iqneba:

(a) 32 : 28

(b) 30 : 27

(g) 29 : 26

(d) 31 : 29

23. oTxma megobarma scada, gamoecno, ramdeni mandarini iyo kalaTSi. maT aseTi

varaudebi gamoTqves:

Tamuna: kalaTSi zustad 22 mandarinia.

eka: mandarinebis raodenoba luwia.

nika: kalaTSi 18-ze meti da 23-ze naklebi mandarinia.

giorgi: kalaTSi mandarinebis raodenobaa zustad 21.

amaTgan swori aRmoCnda mxolod erTi gogonas da erTi biWis varaudi.

ramdeni mandarini yofila kalaTSi?

(a) 19

(b) 20

(g) 21

(d) 22

24. a da b samniSna ricxvebia.

mocemulia ori piroba:

I. a-s cifrul CanawerSi aseulebis TanrigSi weria cifri 5, xolo aTeulebis TanrigSi _ 6. II. b-s cifrul CanawerSi aseulebis TanrigSi weria cifri 7, xolo

aTeulebis TanrigSi _ 3.

imis gasarkvevad, Tu ra cifri weria a da b ricxvebis jamis cifruli

Canaweris aseulebis TanrigSi:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

Page 178: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

178

25. vaJas, daviTis da lias simaRleTa saSualo 174 sm-ia.

mocemulia ori piroba:

I. daviTi liaze 8 sm-iT maRalia.

II. daviTis simaRle vaJasa da lias simaRleTa saSualoze 9 sm-iT metia.

imis gasarkvevad, Tu ra simaRlisaa vaJa:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

26. sastumroSi erTadgiliani, oradgiliani da samadgiliani nomrebia, sul _ 30

nomeri.

mocemulia Semdegi ori piroba:

I. oradgiliani nomrebis raodenoba 5-iT metia erTadgiliani nomrebis

raodenobaze da 10-iT metia samadgiliani nomrebis raodenobaze.

II. oradgiliani nomrebis raodenoba erTadgiliani da samadgiliani nomrebis

saerTo raodenobis tolia.

imis gasarkvevad, Tu ramdeni oradgiliani nomeria sastumroSi:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

27. mocemulia sami monakveTi, romelTa sigrZeebia a, b da c, amasTan cba .

mocemulia ori piroba:

I. acb .

II. ac 3 .

imis dasadgenad, SeiZleba Tu ara am monakveTebisgan samkuTxedis Sedgena:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

Page 179: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

179

28. k naturaluri ricxvia. romelia meti: k

k 1 Tu 12

kk ?

dasabuTeba CawereT. (maqsimaluri qula _ 2)

29. maswavlebelma moswavleebs aseTi davaleba misca:

avtobusSi qalebis raodenoba mgzavrebis raodenobis 5/8 nawils Seadgenda.

gaCerebaze avtobusidan mxolod qalebi Cavidnen, ris Semdegac avtobusSi qalebis

raodenoba ganaxevrda. am gaCerebis Semdeg avtobusSi myofi mgzavrebis

raodenobis ra nawili iqneba qalebis raodenoba?

erT-erTma moswavlem ver SeZlo SekiTxvaze swori pasuxis gacema. man ase

imsjela:

raki qalebis raodenoba mgzavrebis raodenobis 85 nawils Seadgenda, gaCerebis

Semdeg ki maTi raodenoba ganaxevrda, amitom gaCerebis Semdeg qalebis raodenoba iqneba avtobusSi myofi mgzavrebis

165

85 2: nawili.

moZebneT swori pasuxi da CawereT, rogor miiyvandiT moswavles swor

pasuxamde. (maqsimaluri qula _ 3)

Page 180: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

180

30. vTqvaT, nebismieri a da b ricxvebisTvis ba ganisazRvreba tolobiT:

baabba

I. ris tolia 321 ?

II. tolobebidan abba da cbacba romelia marTebuli

masSi Semavali asoebis nebismieri mniSvnelobebisaTvis?

dasabuTeba CawereT. (maqsimaluri qula _ 3)

31. saxlidan agarakamde misasvlelad sandros sWirdeba 30 wuTi, ninos ki agarakidan

saxlamde imave gziT misasvlelad _ 45 wuTi. dilis 11 saaTze sandro saxlidan

agarakisken gaemarTa, nino ki, piriqiT, agarakidan saxlisken wamovida. davuSvaT,

sandroc da ninoc Tanabari siCqariT moZraoben. romel saaTze Sexvdebian isini

erTmaneTs?

pasuxi daasabuTeT. (maqsimaluri qula _ 3)

32. kvadratis perimetri ise Seefardeba marTkuTxedis perimetrs, rogorc 2 : 3.

marTkuTxedis erTi gverdis Sefardeba meoresTan m-is tolia. ris tolia

kvadratis farTobis Sefardeba marTkuTxedis farTobTan?

pasuxi daasabuTeT. (maqsimaluri qula _ 3)

Page 181: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

33. moswavleebma Semdegi samuSao Seasrules:

1. gamoTvaleT 267 ba gamosaxulebis mniSvneloba, Tuki a = 2, b = –3.

2. gaarkvieT: I. romelia is ricxvi, romelic 14-is 73 nawilis tolia;

II. romelia is ricxvi, romlis 54 nawili 20 -is tolia.

3. akvariumis sigrZea 45 sm, sigane _ 40 sm, xolo simaRle _ 60 sm. ra

simaRleze Seavsebs akvariums 36 l wyali?

4. turists A punqtidan B-mde manZili sam dReSi unda gaevlo. pirvel dRes

man gaiara am manZilis 53 , meore dRes _

41 . mesame dRes mas gasavleli darCa 6 km.

ris tolia manZili A da B punqtebs Soris?

erT-erTi moswavlis namuSevari aseTi iyo:

miuTiTeT moswavlis mier daSvebuli TiToeuli Secdoma da CawereT

Sesworebuli saxiT.

erovnuli saswavlo gegmis mixedviT V-VI klasebSi moswavle fasdeba

aTquliani sistemiT. ramdeni quliT SeafasebdiT moswavles am namuSevris

mixedviT? pasuxi daasabuTeT. (maqsimaluri qula _ 4)

Page 182: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

182

Page 183: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

183

Page 184: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

184

kiTxvisa da weris swavleba

34. qvemoT mocemulia aqtivobebi, romlebic gamoiyeneba kiTxvis swavlebis sawyis etapze:

I. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec sityvebi weria; man unda

waikiTxos, ra weria baraTebze.

II. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec naxatTan erTad weria Sesabamisi

sityva; man unda waikiTxos, ra weria baraTebze.

III. moswavles sTavazoben baraTebs, romlebzec winadadebebi weria; maswavlebeli

asaxelebs sityvas, moswavlem unda ipovos es sityva winadadebaSi.

IV. baraTebze mocemulia sityvebi da naxatebi cal-calke; moswavlem TiToeul

naxats unda Seusabamos sityva.

pasuxis romel variantSia dalagebuli aqtivobebi im TanmimdevrobiT, romliTac

mizanSewonilia maTi Sesruleba?

(a) I, IV, II, III

(b) II, IV, I, III

(g) IV, I, III, II

(d) IV, III, I, II

35. kiTxvisa da weris swavlis procesSi mniSvnelovania, moswavlem gaacnobieros da Seafasos sakuTari Secdomebi da SesaZleblobebi.

qvemoT CamoTvlilTagan maswavleblis romeli aqtivoba iqneba yvelaze adekvaturi

am miznis misaRwevad?

(a) maswavlebeli sTxovs moswavles, sakuTari naweris mixedviT Seafasos

Tanaklaselis namuSevari da aRmoaCinos masSi daSvebuli Secdomebi.

(b) maswavlebeli sTavazobs moswavleebs sxvadasxva sirTulis davalebebs,

moswavleebi TviTon irCeven, ra sirTulis davaleba Seasrulon.

(g) maswavlebeli usworebs moswavles nawers, aRniSnavs Secdomebs da TiToeuls

urTavs sityvier komentars.

(d) maswavleblis TxovniT, moswavleebi damoukideblad asruleben davalebas,

Semdeg erTad ganixilaven am davalebis sworad Sesrulebul variants, ris

mixedviTac TiToeuli moswavle afasebs sakuTar namuSevars.

Page 185: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

185

36. III klasis moswavleebs maswavlebeli wasakiTxad sTavazobs teqsts, romelSic ramdenime maTTvis ucnobi sityvaa mocemuli. qvemoT CamoTvlilTagan romeli

davalebis Sesruleba iqneba moswavleebisTvis yvelaze Zneli?

(a) maswavlebeli TiToeul moswavles furcelze uwers ucnob sityvebs,

moswavleebma xazi unda gausvan im sityvebs, romlebic teqstSi SexvdaT.

(b) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, amoweron teqstidan ucnobi sityvebi da

maTi gamoyenebiT Seadginon winadadebebi.

(g) maswavlebeli sTxovs moswavleebs, konteqstidan gamomdinare, gamoTqvan

mosazrebebi, ras SeiZleba niSnavdes es sityvebi.

(d) maswavlebeli sTavazobs moswavleebs imave teqsts, Tumca, masSi ucnobi

sityvebi bavSvebisTvis nacnobi sinonimebiTaa Canacvlebuli. teqstze

dayrdnobiT moswavleebma unda amoicnon TiToeuli ucnobi sityvis

mniSvneloba.

37. maswavlebeli moswavleebs xmamaRla ukiTxavs teqsts. Semdeg urigebs baraTebs, romlebzec weria dausrulebeli winadadebebi wakiTxuli teqstidan. moswavleebis

amocanaa, daasrulon winadadebebi da daalagon isini teqstSi maTi

Tanmimdevrobis Sesabamisad. Semdeg maswavlebeli aRniSnuli teqstis srul

werilobiT versias urigebs moswavleebs, raTa maT Seafason, ramdenad sworad

Seasrules davaleba.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTarebas ar isaxavs miznad aRwerili

aqtivoba?

(a) wakiTxuli/mosmenili teqstis kritikuli gaazreba

(b) konteqstis daxmarebiT sityvebis sworad gamoyeneba

(g) teqstSi aRweril movlenaTa Tanmimdevrobis gacnobiereba

(d) damoukideblad muSaoba da sakuTari Secdomebis aRmoCena

Page 186: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

186

38. kiTxvis swavlebis erT-erTi meTodia ,,kiTxva niSanTa sistemiT~, romelic gulisxmobs teqstis damuSavebas Semdegi aRniSvnebis gamoyenebiT:

,,V~ _ me es ukve vicodi; ,,_~ _ me es sxvagvarad vicodi; ,,+~ _ me es ar vicodi; ,,?~ _ me amis Sesaxeb metis gageba minda.

qvemoT CamoTvlilTagan romelia is ZiriTadi mizani, romlis miRwevac

SesaZlebelia aRniSnuli meTodiT?

(a) niSnebis/simboloebis gamoyeneba teqstis analizisas

(b) Cumad, damoukideblad kiTxvis Cvevis Camoyalibeba

(g) gamocdilebasa da axlad miRebul informacias Soris kavSiris damyareba

(d) moswavleTa kiTxvis tempis dadgena da Temis mimarT interesis gaRviveba

39. maswavlebeli I klasis moswavles sTavazobs baraTebs da eubneba: ,,maCvene

sityva, romelic zustad iseTia, rogoric _ CarCoSi Casmuli!~

kari Tavi bari kari kani

qvemoT CamoTvlilTagan romeli unaris ganviTarebaa aucilebeli imisaTvis, rom

moswavlem am davalebis warmatebiT Sesruleba SeZlos?

(a) asosa da bgeras Soris kavSiris aRqma da gacnobiereba

(b) baraTebze warmodgenili sityvebis amokiTxva

(g) msgavsad mJReri bgerebis erTmaneTisgan garCeva

(d) msgavsi vizualuri simboloebis erTmaneTisgan garCeva

40. maswavlebeli sTxovs III klasis moswavles, uambos Tanaklaselebs igavi

teqstTan zedmiwevniT axlos, teqstis leqsikisa da gramatikuli konstruqciebis

gamoyenebiT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli ver iqneba maswavleblis argumenti am midgomis

sasargeblod?

(a) moswavle swavlobs msjelobas teqstSi mocemuli Temis irgvliv.

(b) moswavle swavlobs winadadebis wevrebis sworad gamoyenebas.

(g) moswavles uviTardeba zepirmetyvelebis unari.

(d) moswavle imdidrebs leqsikur marags.

Page 187: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

187

41. maswavlebeli sTavazobs moswavleebs ilustrirebul teqsts, sTxovs maT,

Sexedon teqstis saTaursa da ilustraciebs, da arkvevs, ra azrebs, asociaciebs

aRZravs isini moswavleebSi. Semdeg maswavlebeli irCevs teqstidan sityvas an

frazas da warmarTavs saubars mis irgvliv, raTa moswavleebma msjelobis

saganTan dakavSirebuli sxva sakiTxebi da ideebic ganixilon. bolos ki

maswavlebeli ekiTxeba, ris gageba surT am TemasTan dakavSirebiT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli mizani ver miiRweva aRwerili aqtivobis

gamoyenebiT?

(a) moswavleTa gamocdilebisa da codnis aqtivacia

(b) moswavleTa motivaciisa da teqstis mimarT interesis gaRviveba

(g) sxvebis mosmeniT axali codnis miReba

(d) Temis irgvliv gamoTqmuli varaudebis gadamowmeba

42. cnobilia, rom swavleba maSin aris gansakuTrebiT efeqtiani, rodesac

maswavlebeli moswavles mis unarebTan SedarebiT rTul masalas sTavazobs da,

aseve, sakmaris daxmarebas uwevs.

Tqveni erT-erTi moswavle cnobs da asaxelebs yvela asos, Tumca weris dros

xSirad uSvebs Secdomebs, tovebs an amatebs asoebs. zemoT mocemuli msjelobidan

gamomdinare, romel aqtivobas SesTavazebdiT mas?

(a) maswavlebeli dafaze wers sityvas, Semdeg saCvenebel joxs adebs TiToeul

asos da sTxovs moswavles, amoikiTxos sityva aso-aso.

(b) maswavlebeli aZlevs moswavles baraTebs, romlebzec weria sityvebi

gamotovebuli asoebiT. moswavlem unda Casvas Sesabamisi asoebi.

(g) maswavlebeli karnaxobs moswavles sityvebs, Semdeg aZlevs baraTebs, romlebzec

igive sityvebi weria, raTa moswavlem Seasworos sakuTari naweri.

(d) maswavlebeli aZlevs moswavles muyaosgan gamoWril asoebs, moswavlem isini

ise unda ganalagos, rom sityva miiRos.

Page 188: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

188

43. kiTxvis swavlebis daRmavali modelis mixedviT, kiTxva mniSvnelobis wvdomaze dafuZnebuli procesia, amitom kiTxvis swavlebisas aso-bgerebis garCeva da cnoba

bavSvs sityvis mniSvnelobis konteqstSi unda vaswavloT.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli metyvelebs am modelis sasargeblod?

(a) SemTxveviTi TanmimdevrobiT dawerili asoebis amokiTxva bavSvebs ufro uWirT,

vidre azris mqone sityvebisa.

(b) kiTxvisas Tvali orientacias iRebs im asoebze, romlebic sityvis

mTlianobidan gamoirCeva gansakuTrebuli TvisebebiT. Tavdapirvelad swored

es dominanti asoebi aRiqmeba.

(g) kiTxvis swavlis sawyis etapze bavSvi metyvelebas ufro danawevrebulad

aRiqvams, igi calkeuli sityvis mniSvnelobis daxmarebiT igebs mTlian azrs.

(d) weris procesSi xdeba asos detalizacia, rac misi mTlianobiTi aRqmis

SesaZleblobas amcirebs da uaryofiTad moqmedebs sityvaSi asos cnobaze.

44. cnobilia, rom kiTxvis swavlebis sawyis etapze gansakuTrebiT efeqtiania

multisensoruli meTodis gamoyeneba, romelic gulisxmobs saswavlo aqtivobaSi

erTdroulad ramdenime sensoruli funqciis (smenis, mxedvelobis, Sexebis)

monawileobas. aRwereT aRniSnuli meTodis Sesabamisi aqtivoba, romelsac

gamoiyenebdiT asosa da bgeras Soris kavSiris swavlebis dros.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 2)

Page 189: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

189

waikiTxeT IV klasis moswavleebisTvis gankuTvnili teqsti da SeasruleT 45-e, 46-e da 47-e davalebebi.

`pirveli zRvaosnebi iSviaTad dacuravdnen RamiT, rodesac sanapiro zoli,

kldeebi da rifebi Znelad SesamCnevia. isini amjobinebdnen, Ruza CaeSvaT zRvaSi

an napirTan gaCerebuliyvnen gaTenebamde (ra Tqma unda, Tu Tavdasxmis safrTxe ar

emuqrebodaT). magram finikielma da sxva zRvaosnebma iswavles gemis marTva

varskvlavebis mixedviT da Ramis cis, rogorc wignis, wakiTxva (magaliTad, naTeli

da kaSkaSa polaruli varskvlavi mudmivad CrdiloeTisken miuTiTebs). dRisiT

finikielebi mimarTulebas cis kabadonze mzis adgilmdebareobis mixedviT

adgendnen. isini cdilobdnen, napiris gaswvriv ecuraT. es maT rukaze mTebis,

yureebisa da kunZulebis aRniSvnasac uadvilebda~.

45. SearCieT teqstidan erTi sityva (gamoTqma), romlis gasaazreblad

moswavlisTvis mniSvnelovania sityvis konteqstis gamoyeneba. daasabuTeT Tqveni

arCevani.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

46. zemoT mocemul teqstTan dakavSirebiT dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT movlenaTa Soris mizezSedegobrivi

mimarTebebis danaxva.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

47. dausviT moswavleebs SekiTxva, romlis saSualebiT daadgenT, SeuZliaT Tu ara maT teqstis sxvadasxva nawilSi mocemuli informaciis erTmaneTTan

dakavSireba da masze dayrdnobiT daskvnis gamotana.

_______________________________________________________________________

(maqsimaluri qula _ 1)

Page 190: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

190

akademiuri unarebi

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

6-7 wlis bavSvs, ZiriTadad, ukve aTvisebuli aqvs mSobliuri ena _

metyvelebisas is gramatikis TiTqmis yvela wess icavs, miuxedavad imisa, rom

araferi icis am wesebis Sesaxeb. am wesebis gacnobierebaSi bavSvs skola exmareba:

skolaSi is gramatikas swavlobs da amiT enobrivi ganviTarebis axal safexurze

adis. Tu winaT enis romelime formis uCveulo konteqstSi gamoyenebisas bavSvi

mxolod Tavis alRos eyrdnoboda da amitom naTqvamis sisworeSi darwmunebuli

ar iyo, axla mas gramatikis kanonebis codnis safuZvelze Tavisi gamonaTqvamis

marTebulobis dasabuTeba SeuZlia.

skolaSi swavlis pirvel wlebSi bavSvis interesi enis Sinaarsobrivi

mxariskenaa mimarTuli. mas jer kidev ar aqvs ganviTarebuli cnebiTi azrovneba,

azrTa Soris logikuri mimarTebebis wvdomis unari da, Sesabamisad, uWirs enis

formaluri mxaris gacnobiereba, rasac gramatikis swavla moiTxovs. amrigad,

skolis pirvel safexurze gramatikis mxolod sawyisi elementebis codnis Sesaxeb

SeiZleba laparaki, ufro im masalis dagrovebis Sesaxeb, romelic 11-12 wlidan

gramatikis safuZvlianad swavlebaze gadasvlas gaaadvilebda.

bavSvis enobrivi ganviTarebis TaviseburebaTa Seswavlis erT-erTi efeqturi

gzaa sxvadasxva asakis moswavleTa nawerebis analizi. am meTodiT Catarebuli

kvlevidan gairkva, rom skolaSi swavlis periodSi martivi winadadebebi ufro xSirad

gamoiyeneba, vidre _ rTuli. magram Tu pirvel klasSi, rogorc wesi, mxolod

martivi winadadebebi gamoiyeneba, meore klasSi suraTi mkveTrad icvleba: amgvar

winadadebaTa gamoyenebis maCveneblebi 92%-dan 71%-mde mcirdeba da maT paralelurad

winadadebebis sxva tipebic Cndeba. mniSvnelovani winsvla bavSvis leqsikis gamdidrebis

TvalsazrisiTac SeiniSneba. yovelive es, albaT, skolis gavleniT aixsneba. pirveli

saskolo wlis ganmavlobaSi wera-kiTxvis swavla enobrivi formebisa da

konstruqciebis gacnobierebis pirvel biZgs iZleva da misi efeqti gansakuTrebiT

TvalsaCinoa swored sawyis etapze.

sayuradReboa winadadebaTa urTierTdakavSirebis is kanonzomierebebic,

romlebic Tavs iCens asakobriv da Sesabamis gonebriv ganviTarebasTan erTad. II

klasSi winadadebaTa dakavSireba, ZiriTadad, `da~-s saSualebiT xdeba. Tumca, 8-9

wlisa da 12-13 wlis asakSi am kavSiris gamoyenebis sixSire mkveTrad iklebs.

pirvelad es winadadebaTa asindeturi wyobis, anu winadadebebis kavSirebis gareSe

gamoyenebis _ mZimeebiT gamoyofis xarjze xdeba. mogvianebiT ki amas emateba

winadadebaTa SesaerTeblad adgilisa da drois aRmniSvneli, mizezSedegobrivi,

mimarTebiTi da sxva kavSirebis gamoyenebac.

bavSvis enobrivi ganviTarebis procesSi meore-mesame, meeqvse da merve

klasebs gansakuTrebuli adgili uWiravs. ganviTareba yvelaze TvalsaCinoa meore-

mesame klasebSi, rodesac bavSvis metyveleba axali sityvebiT da winadadebebis

axali tipebiT mdidrdeba. meeqvse saswavlo weli abstraqtul sityvaTa gamoyenebis

sixSiris zrdiT xasiaTdeba. dasasrul, merve klasSi yuradRebas ipyrobs im

gramatikuli kategoriebis gamoyenebis sixSiris zrda, romelTa gacnobiereba

SeuZlebelia iseTi saazrovno operaciebis gareSe, rogorebicaa analizi, sinTezi,

ganzogadeba.

Page 191: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

191

48. ra daniSnuleba aqvs bolo winadadebas I abzacSi?

(a) masSi eWvqveSaa dayenebuli gramatikis wesebis swavlis saWiroeba skolamdel

periodSi.

(b) is ganmartavs, ra saxiT vlindeba enobrivi ganviTarebis TvalsazrisiT bavSvis

winsvla, romelsac skolaSi miRebuli codna ganapirobebs.

(g) esaa sityvis sxvadasxva konteqstSi gamoyenebis TaviseburebaTa erTgvari

ilustracia.

(d) masSi naCvenebia is sirTuleebi, romelTa gadalaxva uxdeba bavSvs enobrivi

ganviTarebis gzaze.

49. skolaSi swavlis pirvel wlebSi moswavleebi ver axerxeben gramatikis

srulfasovnad aTvisebas imis gamo, rom:

(a) maT uWirT cnebebsa Tu azrebs Soris arsebuli logikuri kavSirebis gageba

da damyareba.

(b) metyvelebis dros swori gramatikuli formebis gamoyenebisas isini mxolod

TavianT alRos eyrdnobian.

(g) swavlis am etapze maT jer kidev uWirT sityvebis Sinaarsisa da azris gageba.

(d) isini ver axerxeben sityvaTa urTierTdakavSirebasa da winadadebis saxiT

gaerTianebas.

50. sxvadasxva asakis moswavleTa nawerebis gaanalizeba efeqturi meTodia:

(a) sxvadasxva asakis bavSvTa mier Sesrulebuli nawerebis erTmaneTTan

Sesadareblad xarisxis mixedviT

(b) im gansxvavebaTa dasadgenad, romlebic ikveTeba zepiri da weriTi metyvelebis

dros gamoyenebul enobriv konstruqciebs Soris

(g) skolaSi swavlis mTeli periodis ganmavlobaSi bavSvis gonebrivi

SesaZleblobebis sakvlevad

(d) bavSvis enobrivi ganviTarebis im kanonzomierebaTa gamosavlenad, romlebic

ganpirobebulia asakis matebiTa da inteleqtualuri zrdiT

51. ra ganapirobebs im gansxvavebas, romelic SeiniSneba I da II klasis

moswavleebs Soris ama Tu im tipis winadadebaTa gamoyenebis TvalsazrisiT?

(a) skolaSi swavlis procesSi bavSvis mier martivi winadadebebis gamoyenebis

tendenciis gaZliereba

(b) bavSvis leqsikuri maragis gamdidreba

(g) kiTxvisa da weris swavlis Sedegad axali, ufro rTuli enobrivi

konstruqciebis gacnobiereba

(d) azrebis martivi eniT gadmocemis nacvlad rTulad formulirebuli

winadadebebis gamoyenebis tendencia

Page 192: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

192

52. qvemoT CamoTvlilTagan romeli debulebaa marTebuli?

8-9 wlis bavSvebTan asindeturi wyobis winadadebaTa raodenobis zrda:

(a) erTgvari Sualeduri etapia martivi konstruqciebidan rTuli logikuri

mimarTebebis Semcveli winadadebebis gamoyenebaze gadasvlisas

(b) gonebrivi ganviTarebis im etapis mimaniSnebelia, rodesac upiratesoba eniWeba

mokle, martiv winadadebebs, romlebic ar saWiroebs makavSirebeli sityvebis

gamoyenebas

(g) imis maCvenebelia, rom weriTi metyvelebis ganviTarebis am etapze ferxdeba

makavSirebeli sityvebis aTvisebis procesi

(d) imis maCvenebelia, rom enobrivi ganviTarebis am etapze bavSvi aqtiurad

iwyebs rTuli sintaqsuri konstruqciebis gamoyenebas

53. qvemoT CamoTvlilTagan romelSia sworad miTiTebuli bolo abzacis

daniSnuleba am teqstSi?

bolo abzacSi:

(a) gamokveTili da gaanalizebulia enis swavlebis is meTodebi, romelTa Sesaxeb

saubaria II abzacSi

(b) wamoWrilia problema, romelic ar iyo ganxiluli danarCen abzacebSi da

romlis gaTvaliswineba aucilebelia bavSvis enobriv ganviTarebaze saubrisas

(g) garkveuli saxiT Sejamebulia II-IV abzacebSi warmodgenili mosazrebebi da

Sevsebulia damatebiTi informaciiT

(d) gansxvavebuli kuTxiTaa warmodgenili bavSvis ganviTarebis is etapebi,

romelTa mniSvneloba gamokveTili iyo wina abzacebSi

54. teqstis avtoris ZiriTadi mizania:

(a) gamokveTos skolis roli bavSvis mier gramatikis aTvisebisa da, sazogadod,

enobrivi ganviTarebis procesSi

(b) kvlevis Sedegebze dayrdnobiT warmoaCinos gramatikis swavlebis mniSvneloba

bavSvis inteleqtualuri ganviTarebisaTvis

(g) gaaanalizos is gansxvaveba, romelic SeiniSneba bavSvis mier mSobliuri enis

aTvisebis procesSi skolamdel da skolaSi swavlis periodSi

(d) ganixilos bavSvis enobrivi ganviTarebis Taviseburebebi asakobrivi, gonebrivi

ganviTarebis WrilSi

Page 193: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

193

analitikuri wera 55. waikiTxeT hans qristian andersenis zRapris `SiSveli mefis~ adaptirebuli versia da nawyveti erix raspes moTxrobidan `baron miunhauzenis Tavgadasavali~.

***

erT samefoSi axirebuli znis mefe cxovrobda. erTxel mis qalaqSi feiqrebi

gamoCndnen, romlebic amtkicebdnen, rom maT mier Seqmnili qsovili uxilavi

iqneboda uxeiro an suleli xelqveiTebisTvis. mefem gaifiqra: Cavicvam misgan

Sekeril tansacmels da maSinve mivxvdebi, vin aris uxeiro xelqveiTi Cems

samefoSi, imasac SevZleb, Wkviani sulelisgan ganvasxvao.

feiqrebma abreSumi da oqro moiTxoves da ramdenime dRe cariel dazgebTan

imuSaves. mefem qsovilis sanaxavad patiosnebiT ganTqmuli moxuci ministri

gagzavna, romelmac qsovili ver dainaxa, magram simarTlis Tqma ver gabeda da

mefes moaxsena, mSvenivrad aris moCiTulio. aseve moiqcnen mefis sxva xelqveiTebi.

dResaswaulis dRes feiqrebma samuSao daamTavres. rodesac mefem qsovili naxa,

ifiqra, albaT suleli var an uxeiroo, ar Tqva, rom ver xedavda da sajarod

moiwona feiqarTa naxelavi.

mefem gaixada. feiqrebma ararsebuli tansacmeli Caacves. didebulebma erTxmad

mouwones, Zalian gixdebaTo, Sleifi aswies da ukan gahyvnen mefes.

quCaSi uamravi xalxi gamosuliyo. yvela aRfrTovanda mefis axali samosiT.

_ mefe SiSvelia! _ uceb wamoiZaxa erTma bavSvma.

bavSvis sityvebs xalxi CurCuliT gadascemda erTmaneTs.

_ mefe SiSvelia! _ ixuvla erTxmad xalxma.

mefes moeCvena, rom xalxi marTals ambobda, Tumca, araferi SeimCnia da ufro

medidurad ganagrZo svla.

***

didcxvira Cia berikaci buxarTan ijda da Tavis Tavgadasavals uambobda

irgvliv Semokrebil xalxs.

_ hoda, avfrindi mTvareze...

_ kidev sad yofilxar, miunhauzen, sad? _ siciliT ekiTxebodnen aqeT-iqidan.

_ sad ar vyofilvar, ra ar minaxavs, erTxel Tavic momwyda!

_ kargi, kaco, tyuilebiT nu gagvbere! _ SeuZaxebda vinme.

moxuci yuradRebas ar aqcevda am sicil-xarxars da xalxs im irmis ambavs

mouTxrobda, Tavze rom alublis xe amouvida.

Semdeg miunhauzenma TurqebTan brZolis ambebic gaixsena:

_ erTxel Turqebs gaveqeci. mindoda, cxeniT Waobze gadavmxtariyavi, magram

cxenma napirs ver miaRwia, lafSi CavcvivdiT da vixrCobodiT. Waobi sul ufro

da ufro Rrmad gviTrevda. male cxeni mTlad daifara lafSi. nel-nela mec

veflobodi Sig. bolos mxolod Cemi parikis nawnavi moCanda.

_ ra unda meqna? uTuod daviRupebodi, xelebSi sakvirveli Zala rom ar

mqonoda. wavivle xeli nawnavSi, mTeli Zal-RoniT avwie zeviT, Tan cxens fexebi

marwuxebiviT movuWire da advilad amovaTrie Waobidan Cemi Tavic da cxenic.

Page 194: rogor movemzadoT pedagogTa sasertifikacio …...3 Zvirfaso pedagogebo, 2005 wlidan pedagogis profesia regulirebad dargad aris gamocxadebuli saxelmwifos mier. am dargis specialistma,

194

`SiSveli mefe~ da `baron miunhauzenis Tavgadasavali~ literaturuli

zRapris nimuSebia. orive nawarmoebis personaJebi cruoben.

imsjeleT, rodis da ratom amboben adamianebi tyuils da ra SeiZleba iyos

amis Sedegi.

msjelobis gasamyareblad moiyvaneT argumentebi da magaliTebi. Tqven mier dawerili Txzuleba unda Seicavdes, sul mcire, 100 sityvas.

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________