unite 2: rekabet gücü , strateji , ve prod üktivite
DESCRIPTION
Unite 2: Rekabet Gücü , Strateji , ve Prod üktivite. İşletme Bölümü. GÜZ 2013-14. Anahtar kavramlar. Prodüktivite (Üretkenlik), Strateji (Yönetim Planlaması), Rakabet gücü tanımı . İşletme Üçgeninde üç temel konsept i Stratejinin rekabet gücü için önemi - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
© © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14
Unite 2: Rekabet Gücü, Strateji, ve Prodüktivite
İşletme Bölümü
GÜZ 2013-14
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
2
Anahtar kavramlar
Prodüktivite (Üretkenlik), Strateji (Yönetim Planlaması), Rakabet gücü tanımı.
İşletme Üçgeninde üç temel konsepti Stratejinin rekabet gücü için önemi Rekabet Gücü yada Rekabet Edebilirlik-üç temel faktör Rakabet gücü için diğer önemli faktörler Neden Bazı işletmeler Başarısızdırlar?. Bir işletmenin misyon ve amacının tanımlanması Strateji için verilen örneklerin açıklanması. Küresel strateji’nin tanımı. Dışsal ve içsel Faktörler açıklanması Üretkenlik ve verimlilikle ilgili soruların çözümü
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
3
İşletme Üçgeninde üç temel konsept
Rekabet gücü, Strateji, ve Prodüktivite birbirlerinden ayrı anlamlar olsada, aslında birbirine bağımlı ve bir işletme için hayati önem taşıyan ve yönetim kararlarını etkileyen kavramlardır.
Rekabet gücü: bir işletmenin piyasadaki etkinliğini göstermekle birlikte, diğer rakip firmaların ürettiği benzer mal ve hizmetleri sağlamasıdır.
Strateji: Bir aksiyon planı olup bir işletmenin nasıl ve hangi metodlarla hedeflerine ulaştığını gösterir.
Prodüktivite: üretim faktörlerini bir başka değişle insan gücü, malzeme, makine, bilgi gibi unsurları en ekonomik biçimde kullanmanın ölçüsüdür.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
4
Rekabet GücüRekabet Gücü::Firmalar rekabet edebilirliği ancak mal ve hizmetleri
göreceli olarak en etkili ve en ucuz satarak yada hizmet vererek sağlayabilirler.
Rekabet gücü bir firmanın yada işletmenin başarılı olup olmadığını belirleyen en önemli etkendir.
Piyasalar rekabet gücünü birçok şekilde etkileyebilir.
Rekabet GücüRekabet Gücü
Rekabet gücü bir piyasada müşterilerin istek ve ihtiyaçlarını göreceli olarak en etkin şekilde sağlayabilen önemli faktörlerden biridir.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
5
Rekabet GücüRekabet Gücü yada Rekabet Edebilirlik yada Rekabet Edebilirliküç temel faktörüç temel faktör
Tüketicinin ihtiyaç ve isteklerini belirlenmesi
Mal ve hizmetlerin Fiyatlanması
Mal ve hizmetlerin Tanıtımı ve reklamı
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
6
Mal ve Hizmet DizaynMaliyetLokasyon (konum) Kalite Hızlı mukabele gücü (Yanıt)EsneklikStok yönetimiTedarik Zinciri YönetimiHizmet ve Hizmet kalitesi Yönetici ve İşci ilişkisi
Rekabet Gücü-Diğer Önemli FaktörlerRekabet Gücü-Diğer Önemli Faktörler
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
7
Rekabet Gücü-Diğer Önemli FaktörlerRekabet Gücü-Diğer Önemli Faktörler
Mal ve hizmet – Müşterinin satın alma kararını etkileyen çok önemli bir anahtar faktör. Ürün yeniliği ve zaman –Yeni mal ve hizmet anlayışı getirir. Çıktı maliyeti- fiyat ve kar politikalarını birebir etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Lokasyon- Taşıma yada transportasyon maliyetine etki eden faktörlerden biridir. kalite- Diğer önemli Faktörlerden biridir. Materyal, işçilik, dizayn ve hizmet şekli ile birebir ilişkilidir. Hızlı mukabele gücü İlgili piyasaya hızlı bir şekilde yeni ürün sürülmesi. Esneklik Piyasadaki yeni değişikliklere cevap verebilme yateneği.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
8
Rekabet GücüRekabet Gücü – Önemli Faktörler– Önemli Faktörler
Stock kontrolü: Bir firma için hayati önemi vardır. Tedarik zinciri: İç ve dış kordinasyonu ile birlikte
mal ve hizmetlerin etkin bir şekilde taşınmasını sağlayan sistemdir.
Service: Her yönlü kaliteyi belirler. İşveren işci ilişkisi: İşletme biriminin temel
değerleridirler (Bilgi, yetenek, idari kapasite).
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
9
Neden Bazı işletmeler Başarısızdırlar?
Aşağıdaki nedenleri gösterebiliriz: Kısa dönem planları için AG için yapılan aşırı harcamalar. Bir firmanın Fırsat ve üstün yönlerinin avantajlarını
kullanamaması Diğer firmaların rekabet gücünü (ticari tehditlerini) görememesi İşletim sistemi planlarını belirleyememesi Mevcut Mal ve hizmet konseptine fazla harcama yapmaması. Yeni ürün tasarımına az önem göstermesi İnsan kaynaklarına ve sermaye’ye az yatırım yapması İşverenle işci arasında iyi iletişim kurulamaması Müşteri ihtiyaç ve isteklerini belirleyememesi
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
10
İki Önemli soru?İki Önemli soru? Strateji belirlerken; Tüketici gerçekten ne talep ediyor? Hangi metod kullanılırsa müşterinin isteklerine
karşılık verir? Bu sorulara cevap verebilmek için önce strateji
faktörünü incelememiz gerekiyor. İyi bir strateji geliştirmek içinde rekabet edebilirlik gücünü anlamak gerekir.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
11
StratejiStrateji
Bir işletmenin ticari amaçlarına ulaşmak için yapılan planlardır.
Üç dönemde uygulanabilir Uzun dönem Orta dönem Kısa dönemBir stratejinin etkin bir şekilde kullanılması, ancak uzun
dönemde iyi bir planlama ve o işletmenin amaçlarına ulaşması ile mümkündür.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
12
Misyon ve AmaçMisyon ve Amaç
Misyon Bir işletmenin varlığı ile ilgili sebeb
Misyon belgesiBir işletmenin amacını belirtir
Amaç Hedef için çizilen yol
Taktik Bir işletmenin stratejik planları için kullanılan yöntem
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
13
Strateji için bir örnekFatma koleje giden bir öğrencidir ve işletme
dünyasında kariyer yapmak istemektedir. Buna ilaveten iyi bir iş ve güzel kazanç aramaktadır.
Misyon: Kaliteli bir yaşamamaç: Başarılı bir kariyer ve iyi kazanç
Strateji: İyi bir eğitim almak
Taktik: Çalışma, para, kitap, kalem
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
14
Strateji için örnekler Düşük maliyet:Düşük maliyet: Kendi kaynakları kullanarak üçüncü
ülkelerde ucuz iş gücünden yararlanmak. Taban ölçekli stratejilerTaban ölçekli stratejiler: : Sermaye’ye dayalı metodlar Sermaye’ye dayalı metodlar
kullanılarak fazla çıktı ile düşük birim maliyeti kullanılarak fazla çıktı ile düşük birim maliyeti yaratmakyaratmak.
Uzmanlaşma: Uzmanlaşma: Bir çeşit ürün üzerinde yoğunlaşıp kaliteli Bir çeşit ürün üzerinde yoğunlaşıp kaliteli çıktı üretmekçıktı üretmek.
Esneklik: Esneklik: mukabele gücünü kullanma. Yüksek kalite: Yüksek kalite: Rakip firmaların politikalarını takip etme Rakip firmaların politikalarını takip etme
yerine, daha fazla kaliteli üzerine yoğunlaşmayerine, daha fazla kaliteli üzerine yoğunlaşma. Hizmet:Hizmet: Güvenilir, saygın, yardımsever bir yapıda
olması .
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
15
Stratejik faktörlere örnekler
Bankalar, ATM cihazlarıUygunlukLoLokasyonkasyon
DisneylandNordstroms
Müşteri önceliğiHizmetHizmet
Burger King, Mc DonaldChain of Supermarkets
Değişebilen hizmetlerEsneklikEsneklik
Express Mail, Fedex,DHL, UPS
Zamanında ve hızlı dağıtım
ZamanZaman
Sony TVLexus, CadillacPepsi, Kodak, Motorola
Yüksek performans gösteren mallar
KaliteKalite
Posta üçretleri, motel üçretleri...
Düşük maliyetFiyatFiyat
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
16
Küresel strateji
Günümüzde birçok ticari firma stratejik planlarını küreselleşmenin getirdiği politikalara göre ayarlamak zorundadır.
Bir ülkede çalısan ticari politikalar, birbaşka ülkede çalışmayabilir.
Stratejik politikalar yada planlar siyasi, ekonomik, kültürel, sosyal farklılıkları dikkate alması gerekmektedir
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
17
Dışsal Faktörler
Ekonomik nedenler: Enflasyon, faiz oranları, döviz kurları.
Politik nedenler: Siyasi istikrarsızlık, iç savaş.Yasal mevzuat: Asgari üçret, ticari kısıtlamalar.Teknoloji: Yenilik ve yeni ürün dizayını.Rekabet: Fiyat, kalite, ve market için özel yaplar.Piyasalar: kapasite, lokasyon, telif hakları, uzun
dönemli büyüme eğilimi, istikrar.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
18
İçsel Faktörlerİçsel Faktörler
İnsan Kaynakları: müdürlerin, memurların ve işçilerin bilgi deneyim, tercübe ve bağlılığı gibi kavramlardır.
Araç ve Gereçler: Kapasite, lokasyon, yıl, maliyet, yenileme. Finansman kaynakları: Bütçe, borçlar, sermaye maliyeti ve
nakit akışı. Müşteri: Müşterinin istek ve ihtiyaçlarını ve bağımlılığı. Mal ve hizmetler: yeni mal ve hizmetler için olan kalite,
Planlama ve dizayn. Teknoloji: Yeni imkanları kullanma ve uyarlama Satıcılar: Kalite, esneklik, dürüstlük ve servis güvencesi.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
19
Stratejik Yöntem SWOT yada FÜTZ SWOT kısaltmasının açılımı Strengths (üstünlükler),
Weaknesses (zayıflıklar), Opportunities (fırsatlar), Threats (tehditler) şeklindedir.
Türkçe olarak FÜTZ şeklinde kısaltılmaktadır. SWOT analizi ile örgüt iç çevresinde sahip olduğu üstün ve
zayıf noktaları ve dış çevresinden kendisine yönelen fırsat ve tehditleri değerlendirebilir.
Bu sayede örgüt çevresinde yer alan faktörlerin en önemlilerini belirleyebilir. Üstünlükler ve zayıflıklar iç faktörlerle ilgili olup yöneticiler tarafından değerlendirilir. Fırsatlar ve tehditler dış faktörlerle belirlenir ve piyasadaki uzmanlar tarafından değerlendirilir.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
20
İşletim sisteminin stratejisi
İşletim fonksiyonlarının etkin kullanını ile ilgilidir
Kalite tabanlı strateji Mal ve hizmetlerin onarımı ve gelişimi ile ilgilidir.
Zaman tabanlı strateji Mal ve hizmet üretiminde zamanın kısaltılması ile ilgilidir.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
21
Düşük prodüktivite’nin Nedenleri Hizmet sektörü’nün ekonomideki payının imalat ve tarım
sektörüne oranla hızla artması. Tasarruf oranının düşük olması. Bütçe açıklarından dolayı yatırımların borç ve yüksek faizlerine
gitmesi. Yüksek üçretler ve yan ödemelerden dolayı teknolojiye para
yatırılamaması. Sermaye maliyetinin yüksek olması. Yasalardan dolayı rekabet gücü’nün azalması. Sendikaların siyasi amaçlı tutumları. İşverenle işci arasındaki güvenin yeterli düzeyde bulunamaması. İş ahlakının zayıflaması.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
22
Prodüktivite’yi Geliştirme Yolları
Yetenekli ve sorumlu yönetim kadrosu.Güçlü Liderlik.Basit ama etkili organizasyon ve işlemler.Seçkin personel.Objektif planlama ve kontrol.Sürekli eğitim.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
23
VerimlilikVerimlilik Ekonomik verimlilik
Çıktının girdiye oranı. Az girdi ile Çok çıktı mantığının çalışması ekonomik verimliliği belirler.
Örgütsel verimlilikMal ve hizmet çıktısının arazi, sermaye ve emek
girdilerine oranıdır. Verimlilik(%) = (Çıktı/Girdi)*100% yada Gerçekleşen çıktı/Beklenen çıktı
Bir kafede saat başı 150 kahve üretiliyor. Emek olarak, saat başı 200 kahve üretiliyorsa, bu kafe dükkanının verimliliği ne olur?
Verimlilik (%) = (Çıktı/Girdi)*100%
= (150/200)*100%
= 75%
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
24
Üretkenlik yada prodüktiviteÜretkenlik yada prodüktivite Prodüktivite
Kaynakların etkin kullanımını gösteren bir ölçü Üretkenlik oranları değişik alanlarda kullanılıyor
PlanlamaProgramlamaFinans analizleri
Kısmi ölçümler çıktı/(tek girdi)
Çok amaçlı ölçümler Çıktı/(çoklu girdiler)
Toplam ölçüm Toplam çıktı/(toplam girdiler)
Üretkenlik = Çıktı
Girdi
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
25
Üretkenliği etkileyen 4 Ana faktör
Sermaye Kalite
Teknoloji Yönetim
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
26
Üretkenlik maksimum çıktının kesin zaman aralığında mümkün mertebe en düşük fiyata üretilmesidir.
Üretkenlik miktarla birebir ilişkilidir.
Verimlilik üretimdeki harcanan zamandır.
Verimlilik bir birim üretkenlik için kullandığı zaman, para, energy ve diğer kaynakları tanımlar.
Üretkenlik ve Verimlilik arasındaki farklılıklar
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
27
ProdProdüktivite Değişim oranı (growth rate)üktivite Değişim oranı (growth rate)
Üretkenliğin şimdiki yılı – Üretkenliğin geçmiş yılıÜretkenliğin geçmiş yılı
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
28
Prodüktivite’nin ÖlçülmesiProdüktivite’nin Ölçülmesi
Kısmi Çıktı Çıktı Çıktı Çıktıölçüm Emek Makine Sermaye Enerji
Çoklu Çıktı Çıktı Ölçüm Emek+ Makine Emek + sermaye + Enerji Toplam Mal ve hizmetlerin toplamı Ölçüm Kullanılan tüm girdiler
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
29
Kısmi Üretkenlik ÖlçümleriKısmi Üretkenlik Ölçümleri
Birim çıktı/ kilowatt-saatEnerji Prodüktivitesi
Birim çıktı/para birimiSermaye Prodüktivitesi
Birim çıktı/saatMakine Prodüktivitesi
Birim çıktı/saatBirim çıktı/vardiyaKatma değer/saat
İşçilik Prodüktivitesi
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
30
Örnek-Toplam ProdüktiviteÖrnek-Toplam Prodüktivite Bir firma 7040 birim mal üretiyor ve firmanın
maliyetleri şöyle belirleniyor: işçilik 1000$, malzeme 520$ ve genel masraflar 2000$.
Çoklu faktör üretkenliğini (Toplam üretkenliği hesaplayınız?
ÇFÜ = Çıktıişçilik + malzeme + G. masraflar
ÇFÜ = (7040 birim)$1000 + $520 + $2000
ÇFÜ= 2.0 birim/dollar
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
31
Örnek-Prodüktivite değişimiÖrnek-Prodüktivite değişimi Eğer Üretkenlik 80’den 84’artarsa.
Üretkenliğin büyüme oranı (growth rate)nedir?
YBO= 84-80 80
YBO =5%
X 100
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
32
Örnek-Örnek-ProdProdüktiviteüktivite Aşağıdaki senaryolara göre üretkenliği hesaplayınız.(a) 4 işçi 8 saatte 720 ayak kare halı döşemektedir.
(b) Bir makine iki saatte 68 kullanışlı parça üretmektedir.
(a) Prodütivite= döşenen halı işçinin çalışma saati
P = 7204 x 8
P = 22.5 ayak/ saat
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
33
(b) Prodüktivite= kullanılan parça üretim zamanı
Örnek-Örnek-ProdProdüktiviteüktivite
P = 68 2
P = 34 parça/ saat
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
34
Örnek-İşçilik Örnek-İşçilik ProdProdüktivitesiüktivitesi
Bir firma meyve ve sebze’yi işledikden sonra yarım saatte 4 işçi kullanarak 400 tane kutu konservesi üretebiliyor.
İşçilik prodüktivitesini hesaplayınız.
İşçilik Prodüktivitesi = Üretilen miktar işçinin çalışma saati
İP= 4004 x (1/2)
İP = 200 miktar/ saat
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
35
Örnek-İşçilik Örnek-İşçilik ProdProdüktivitesiüktivitesi Bir seramik firması 3000 $ harcayarak yeni bir seramik
pişirme fırını almıştır. Buradaki amaç % 25 oranında enerji tasarufu yapmaktır. Yetkili kişi sadece enerji tasarrufuna değil diğer prodüktivite ölçümlerininde etkili ve yararlı olduğunu kontrol etmek istemektedir. İlgili firmanın verileri aşağıdaki tabloda verildiği gibidir:
Değişim yararlı oldu mu?
3000 (Geçen Yıl) 2600 (Bu Yıl)Enerji
15000 (Geçen Yıl) 18000 (Bu Yıl)Sermaye
350 (Geçen Yıl) 375 (Bu Yıl) İşçilik
4000 (Geçen Yıl) 4000 (Bu Yıl)Üretim
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
36
Örnek-İşçilik Örnek-İşçilik ProdProdüktivitesiüktivitesi
İşçilik 4000/350=11.42 (Geçen Yıl) 4000/375= 10.66 (Bu Yıl) Sermaye 4000/15000=0.266 4000/18000=0.222 Enerji 4000/3000=1.33 4000/2600=1.54 İşçilik değişimi = 10.66-11.42=-0.76 İşçilik büyümesi = (10.66-11.42)/11.42= -6.66 Sermaye değişimi = 0.222-0.266= - 0.044 Sermaye büyümesi = (0.222-0.266)/0.266= - 16.54 Enerji değişimi = 1.54-1.33=0.21 Enerji büyümesi = (1.54-1.33)/ 1.33=15.78 Enerji değişim politikası beklenen tasarrufu gerçekleştiremedi. Ayrıca,
enerji büyürken işçilik ve sermaye prodüktivitesi azalmaktadır. Enerji prodüktivitesi %15 hesaplanmış ve beklenen %25’lik enerji tasarrufu hedefinin altında kalmıştır.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
37
Örnek-Toplam İşçilik Örnek-Toplam İşçilik ProdProdüktivitesiüktivitesi Bir firmanın son iki yıla ait satış, maliyet, karlılık, stok ve
sabit harcama verileri aşağıdaki tabloda verildiği gibidir: Sermaye maliyetinin %15 ve enflasyon oranının %5 olduğu
varsayılarak 2 yıl için toplam prodüktiviteleri hesaplayınız?
Faktör 1.yıl 2.yılSatış geliri 100 120Direk işçilik 40 45Malzeme 20 25
Genel Masraflar 10 15Diğer Masraflar 5 5
Toplam 75 90Kar 25 30
Stoklar 80 70Sabit Tesisler 40 50
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
38
Örnek-Toplam İşçilik Örnek-Toplam İşçilik ProdProdüktivitesiüktivitesi Sermaye maliyetinin %15 ve enflasyon oranının %5 olduğu
varsayılarak 2 yıl için toplam prodüktiviteleri hesaplayınız?
TİP= Satışgelirleri
Direk işçilik+Genel Masraflar
1. yıl 100/40+20+10+5+(0.15)(80+40)=100/93=1,075
2. yıl 120/1,05*((45+25+15+5+(0,15)(70+50))=1,058
Toplam prodüktivite= 1,058-1,075/1,075=-%1,6 oranında azalmıştır.
İşgücü prodüktiviteleri1. yıl: 100/(40+20)=22.yıl 120/1,05*(45+15)=1,905(1,095-2)/2=-%4,8
Prodüktivitedeki düşme diğer alanlarda olan olumsuz gelişmelerden dolayıdır.
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
39
Örnek- Çoklu Faktör ProdüktivitesiÖrnek- Çoklu Faktör ProdüktivitesiToplam ProdüktiviteToplam Prodüktivite
Aşağıdaki verilen bilgiler ışığında ÇFP’sini hesaplayınız. 8 saat üretimle 300 birim çıktı sağlanıyor. Burada üç işçi 600 parça malzeme kullanıyor. İşçiler saat başı üçretlerini 20 $ olarak ödeniyor ve malzeme için yapılan harcama parça başı 1$ dır. Genel masrafların ise işçi maliyetlerinin 1.5 katı olduğu görülmektedir.
ÇFP= Çıktı İşçilik+ Malzeme + Genel Masraflar
MFP = (300 units)3x8x20 + 600x1 + 3x8x20x1.5
MFP =0.167 birim/dolar
YONT 405, Üretim Yönetimi, 2013/14 © 2013-14- Doç.Dr. Sami Fethi, DAÜ, Tüm hakları saklıdır, Ders Notları
Prodüktivite; Ünite2
40
Teşekkürler