uva-dare (digital academic repository) ongewenschte muziek: … · geraadpleegd bronnenmateriaal...
TRANSCRIPT
UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (http://dare.uva.nl)
UvA-DARE (Digital Academic Repository)
Ongewenschte muziek: De bestrijding van jazz en moderne amusementsmuziek in Duitslanden Nederland, 1920-1945
Wouters, C.A.T.M.
Link to publication
Citation for published version (APA):Wouters, C. A. T. M. (1999). Ongewenschte muziek: De bestrding van jazz en moderne amusementsmuziek inDuitsland en Nederland, 1920-1945.
General rightsIt is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s),other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Disclaimer/Complaints regulationsIf you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, statingyour reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Askthe Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam,The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.
Download date: 25 Mar 2020
Geraadpleegd bronnenmateriaal
a. Archieven
Bundesarchiv (BA) Berlijn — R.55 / 556 (Protokoll Programmsitzung am
21.6.1944) — R.55 / 557 (Kritik von Parteidienststellen und
hörer am Programm) — R.55 /1254 (Programmgestaltung des Rund
funks, Ministervorlagen von Ministerialdirektor Hinkel)
— R.56 1,141, (Sonderbericht RMK Landesleiter Berlin)
— R.58 / 147,150,158 (Meldungen aus dem Reich)
— R.58 / 1090 (Neue Programm-Richtlinien RSHA)
— R.70 / NL34, nr.52 (Brief SD-Außenstelle Maastricht)
— NS 18/ 507 (Correspondentie Goebbels, Scheffler, Gutterer, Heydrich, Tießler over Hamburgse 'Swing-Jugend')
— NS 19/ 219 (Correspondentie Axman, Heydrich, Himmler over Hamburgse 'Swing-Jugend'
— RD 33 Amtliche Mitteilungen der Reichsmusikkammer
Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen (Ministerie O&W) Zoetermeer Arch. Ereraden en Centrale Ereraad (inventaris 1991, nrs. 42, 59)
Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) Amsterdam — Arch. 20 Generalkommissar für Verwaltung
und Justiz (GKfVuJ) — Arch. 61-76 Generalkommissar zur besonde
ren Verwendung (GKzbV) — Arch. 77-85 Höhere SS- und Polizeiführer
(HSSPF) — Arch. 102 Departement van Volksvoorlich-
ting en Kunsten (DVK) — Arch. 103 Nederlandsche Omroep (NO) — Arch. 104 Nederlandsche Kultuurkamer
(NKK) — Arch. 105-112 Persgilde — Arch. 123-168 Nationaal-Socialistische Bewe-
ging (NSB) — Arch. 194 Commisie voor de Perszuivering — Arch. 216 Collectie Nederlandsche Over
heidsinstellingen (CNO) — Arch. 248 Documentatie I (Personen) — Arch. 249 Documentatie II (Zaken)
Gemeente-archief Amsterdam (GAA) — Arch. 5181 Algemene zaken — Arch. 5225 Politie — Gemeenteblad jaargangen 1924,1928
Kennemer Lyceum Archief Overveen Administratiekaart Eduard Constantijn Crom-melin Collectie Lyceumkrant
Landesarchiv Berlin (LA Berlin) R 20 (Polizeipräsident Berlin), Acc. 1968, nr. 7766, bladen 32-39 (correspondentie Himmler -Polizeipräsident)
Nederlands Jazzarchief (NJA) Amsterdam — Collecties grammofoonplatencatalogi, affi
ches, concertaankondigingen, reclamefol ders
— Correspondentie Theo Uden Masman (1944-
1945) — Correspondentie Han Baas, Dick van der
Noord, John Wing Easton, D. Mac Neill (1944-1945)
— Map Crommelin — Plakboeken Theo Uden Masman met verza
melde krantenrecensies en programma's (1926-1945)
— Programma van het 'Nationaal Concours
466
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
van Dansorkesten 194z in den Dierentuin te 's-Gravenhage, zaterdag 8 augustus 194z'
Niedersächsisches Hauptstaatsarchiv (NSHSA) Hannover — R.IZZA, XI 13 (2661), III A7, nrs. 62 (Richt
linien für die Erteilung von Tanzerlaubnissen) en 66 (Fernhaltung jugendlicher Personen von öfTentl. Tanzlustbarkeiten)
— R.IZ2A, XI iof (2657), III Ai, nrs. 11-12, 21 (Correspondentie Regierungspräsident der Provinz Hannover aangaande 'Veranstaltung von Tanzlustbarkeiten'), 77-78 (Ministerialblatt für die innere Verwaltung)
— R.158, Acc 38/83, nr. 2, Akt.nrs. 209, 215 (Jugendschutzlager Moringen - Solingen)
Omroeparchief Hilversum — Collectie 'Documentatie Omroep in oorlogs
tijd 1940 -1945' — Collectie omroepbladen — Collectie 13097, doos 19/z (Hugo de Groot)
Staatsarchiv der freien Hansestadt Bremen (St.Arch. Bremen) R.3-i.i. Reichskulturkammer, Nrs. 6/31 (briefwisseling Landesleiter Niedersachsen der RKK en Städtischen Musikbeauftragter Bremen) en 6/33 (Beschäftigung ausländischer Musiker)
Particuliere collecties
Harry Coster (HC) — Platencollectie — Geluidsband interview Herman Openneer en
Harry Coster met Henk van Zoelen, 1977 — Rapporten Th. & L. Limperg (accountants),
betreffende controle administratie en jaarrekeningen DECCA, 1942-1945
— Overige bedrijfsadministratie Hollandsche Decca Distributie N.V. 1942-1949.
Herman Openneer (HO) — Platencollectie — Statuten en Algemeen Huishoudelijk Regele-
ment van de Nederlandsche Jazz Liga, juni
1935 — Transcriptie interview van Bert Vuijsje met
Cees Verschoor, 10-4-1995
b. Interviews, enquête
De hierna genoemde personen zijn geïnterviewd en/of telefonisch ondervraagd:
C.G. Bakker 'Kees' (voorzitter Hot Record Club Zaandam), Ad en Willy Boer (Wanderers Hotclub Den Haag), Otto Daams, Arnold Haax-man, E. van Heukelom-van de Brink (Omroep-discotheek), Han van der Hoek, Th.J. Klein 'Ronny' (The American Club Haarlem) Aad Koelewijn, J.J. Krouwels (The American Club Haarlem), Benjamin Muysson, Herman Openneer, Frans Oudejans, C. van Steensel van der Aa.
Grammofoonplatenindustrie: Harry Coster, G.M. Oord 'Ger', Paul A.J. Wijhoff, Wim van Zoelen.
Musici: J.M. Baas 'Han', Martin Beekmans, Ado Broodboom, Eddy Christiani, Han de Jong, Marius J.C. Koppijn, Wim Kroon, Frans Poptie, Wim de Rooy, Wim Sanders, Marcel Thielemans, Lex van Weren.
Hamburger Swing-Jugend': Otto Bender, Jürgen Desebrock, Günther Discher, Kurt Frischmuth, Charlotte Heile, Klaus Krebs, Werner Krebs, Gunter Lust, Thorsten Müller, Hans Heinrich Pünjer, Kurt R.H. Sonderborg.
Schriftelijke reacties naar aanleiding van een in 1992 en 1993 gehouden enquête werden ontvangen van: Ado Broodboom, Roger Classen, C.J. van Doesburg, F.J.A.M. Dijkman, Herman Dijkstra, Charles P. Gelauff, Johannes C. Iversen, Minze J. Jansma, W.A.N. Kruijt, Jacques Pelzer, Benno A.H. Stoppelman, Lambert Vandenbree-den.
c. Periodieken
- Algemeen Dagblad, 18-3-1944 - Algemeen Handelsblad, jaargangen 1935-1936,
1940-1944 - American Historical Review, Vol. 94, nr. 1,
Febr. 1989 - The American Journal, (Haarlem) 23-10-
1940, april 1941 - Amersfoortsche Courant, 27-3-1942 - Amtliche Mitteilungen der Reichsmusikkam
mer, i.-io. Jahrgang, 1934-1943 - Amusementsbedrijf Het eenig bestaande vak
blad in Nederland tot behartiging de belangen van kermisvakgenooten, artisten (circus, variété, cabaret), musici, enz. Officieel orgaan van de vakgroep 'kermisinrichtingen', jaargangen 1942-1944
- Apeldoomsche Courant, 4-9-1943
467
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
Arnhemsche Courant, 21-2-1942, 30-6-1943
Der Artist, nr. 2380, juli 1931
Astra, april 1926
Aus Politik und Zeitgeschichte, 6-11-1976
Brabantsch Nieuwsblad, 5-3-1943
De Bredasche Courant/Algemeen Brabantsch
Dagblad, 16-9-1941
Burschenschaftliche Blätter, nr. 45,1931
Caecilia en de muziek, nr. 93, 1935-1936
Cinema & Theater, maart 1926, jaargang 1943
Commentator, Toron to , August /September
1968
Dagblad van Noord Brabant en Zeeland, 30-
11-1940, 8-2-1943
De Courant — Het Nieuws van den Dag, jaar
gangen 1941-1944
Delftsche Courant, 24-12-1943
Deutsches Allgemeines Sonntagsblatt, 6-12-
1981, 29-5-1988
Deutsche Zeitung in den Niederlanden, 26-9-
1940
Doctor Jazz Magazine, nrs. 25, 39, 50, 91, 97,
99,130, 139, mei 1967 — december 1992
• Dordrechtsche Courant, 12-7-1942
Dux, Tijdschrift voor allen, die medewerken
aan de vorming van de katholieke rijpende
jeugd, 10e jaargang, nr. 6, januari 1937
- German History, Vol. 6, nr. 2, August 1988
• De Gil, nrs. 9, 11-13, juli-augustus 1944
• De Gooi- en Eemlander, 10-1-1941
• De Gramophoonrevue, oktober 1931 — mei 1933
• Haagsche Courant, 21-10-1937, 8-11-1937
• De Haagsche Post, juli 1941, 17-1-1942
• Haagsch Maandblad, januari 1927
• Haarlemsch Dagblad, 28-5-1936
• Haarlemsche Courant, 16-1-1934
• Hamburger Abendblatt, 29-1-1985, 30-1-1985
- Hamburger Tageblatt, Amtliches Nachrich
tenblatt der Staats-und Gemeindeverwaltung
der Hansestadt Hamburg , 20-3-1940
- Historical Reflections, Vol. IV, nr. i, S u m m e r
1977
• Historian, nr. 41, 1978
- Illustrierter Beobachter, 19. Jahrgang, nr. 26,
29-6-1944
- Jazzwereld1, november 1991
- De Jazzwereld, september 1931 - november/
december 1940
- Journal für Geschichte, nr. 3, Mai 1980
- Journal of social history, Vol. 7, nr. 1, Fall 1973
- Katholieke Illustratie, 30-11-1941
- Leeuwarder Courant, 17-2-1944
- Het Leven, jaargangen 1927-1928,1931,1932
- De Limburger Koerier, 23-6-1944
- Luistergids, programmablad van den Neder-
landschen Omroep , ie jaargang (1942)
— De Lyceumkrant, Orgaan van het Kennemer
Lyceum, december 1931 - november 1938
— Mededeelingenblad van het Muziekgilde der
Nederlandsche Kultuurkamer, nr. 2, januari-
februari 1945
— The Melody Maker, 9-6-1934,10-7-1937, 12-2-
1938, 9-4-1938
— Melos, Zeitschrift für neue Musik, Jahrgang
1930
— Music, le magasin du jazz, nrs. 117, 119-120,
122, juin -aôut/septembre - novembre 1935
— De Musicus, Algemeen Nederlandsch Vak
tijdschrift voor de Muziek en het Amuse-
mentsbedrijf, n e en 12e jaargang (1943-1944)
— Muziek, Periodiek gewijd aan de amuse-
mentsmuziek en variété; Behartigd tevens
de belangen der Nederlandsche musici en artis-
ten, iste jaargang, nr. 5,10-1-1946
— De Muziek, oktober 1926, februari 1927
— Het Nationale Dagblad, voor het Nederland
sche Volk, jaargangen 1940-1941,1943
— Nederlandsche Staatscourant, nr. 183, 21-9-
1943 — Nederlands Jazz Archief-Bulletin, kwartaal
blad van de Stichting Nationaal Jazz Archief,
nrs. 1 t /m 32, september 1991 - juni 1999.
— Nieuwe Rotterdamsche Courant ( N R C ) , jaar
gangen 1937,1941-1942
— NRC Handelsblad, 16-5-1984, 20-10-1987, 18-
1-1988, 7-1-1989, 25-4-1990
— Oprechte Haarlemsche Courant, 28-5-1938
— Het Parool, 28-12-1996
— Radio Bode, officieel orgaan van de Algeme
ne Vereniging Radio Omroep , jaargangen
1929,1931,1934, 1941
— De Radiogids, officieel weekblad der
V.A.R.A, jaargangen 1933, 1935, 1940
— Das Reich, 15-6-1941
— Reichsgesetzblatt, I, 1933-1940
— De Residentiebode, 47e jaargang, 7-4-1941
— Roaring Jazz Croaner Chronicle, juni 1970 -
maart 1971, augustus 1974
— Scheveningsche Koerier, juli 1941
— De Schouw, eerste jaargang, nr. 3, 16-2-1942
— De Schijvenschouw, nrs. 4, 7-8, juni 1933 - ja
nuari/februari 1935
— Skript, historisch tijdschrift, jaargang 8, nr. 1,
maart 1986
— Sonntag, nr. 26, 1984
— Der Spiegel, nrs. 16, 20, April - Mai 1988
— De Stem, bijlage ter gelegenheid van het veer
tiende oude stijl jazzfestival in Breda, mei
1984
— De Stormmeeuw, maandblad van den natio
nale jeugdstorm, november 1934, januari
1941, juni 1944
468
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
— Storm-SS, 29-11-1941
— De Telegraaf, jaargangen 1928,1935, 1940-
1944
— Tuney Tunes, nr. 9, september 1944
— De Tijd, jaargangen 1941-1942
— De Typhoon, 18-7-1987, 8-8-1987
— Unterhaltungsmusik, 14-9-1939
— Utrechts Dagblad, 27-5-1941
— Utrechts Nieuwsblad, 2-6-1944
— Het Vaderland, jaargangen 1926,1934,1937-
1938, 1940-1942
— Verordeningenblad der Nederlandsche Kultuur
kamer, jaargangen 1942-1944
— Verordnungsblatt für die besetzten niederländi
schen Gebiete, jaargangen 1940-1944
— Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte, 11.
Jahrgang, 1963 / 30. Jahrgang, 1982
— Voilà, Gazette hebdomadaire de la bonne hu
meur, oktober 1942
— Het Volk, jaargangen 1926, 1932, 1934-1936,
1941-1944
— De Volkskrant, 4-5-1985, 4-5-1990, 27-2-1996
— Het Vrije Volk, mei-juli 1962
— Vrij Nederland, 9-5-1964, 2-8-1986 (kleuren-
katern)
— De Waag, 12-3-1943
— De Wereld der Muziek, mei 1941 - april 1944
— Westermanns Monatshefte, 85. Jahrgang, 1940
— De IJsselstreek, 9-6-1944
— De Zeister Courant, 5-7-1944
— Zeit-magazin, nrs. 46 en 47, 11-11-1983 en 18-
11-1983
— Zeitschrift für Musik, Monatsschrift für eine
geistige Erneuerung der deutschen Musik,
december 1927, mei 1933
d. Literatuur
Algra, H , C. Rijnsdorp, Ben van Kaam, Vrij en
gebonden, 50 jaar NCRV, Baarn 1974
Bakker, G.P., De omroep en het vrije woord 192$-
1960, Amsterdam i960
Baresel, Alfred, Das neue Jazzbuch, Leipzig 1929
Beck, Johannes, Heiner Boehncke, Werner
Heinz, Gerhard Vinnai (Hg), Terror undHof-
nung in Deutschland 1953-194$, Leben im
Faschismus, Reinbek bei Hamburg 1980
Benz, Richard, Die Stunde der deutschen Musik,
Jena 1927
Berendt, Joachim Ernst, Ein Fenster aus jazz,
Frankfurt a.M. 1977
Boberach, Heinz (Hg), Meldungen aus dem
Seich, Die geheime Lageberichten des Sicher
heitsdienstes der SS, Band 11, Berlin 1984
Boelcke, Willi A., Kriegspropaganda 19)9-1941,
Geheime Ministerkonferenzen im Reichs
propagandaministerium, Stuttgart 1966
Boelcke, Willi A., Die Macht des Radios, Welt
politik und Auslandrundfunk 1924-1976,
Frankfurt a.M. 1977
Boer, Herman Pieter de, Eddy Christiani — Het
stond in de sterren, Amsterdam/Assen 1969
Boer, J. de, Omroep en publiek in Nederland tot
1940, De plaats van de omroep in het openba
re leven in Nederland tot 1940, Leiden 1946
Boer, P.A. de, à Steringa Idzerda, De pionier van
de radio-omroep, Bussum 1969
Böge, Volker, Jutta Diede-Lüchow, Bunkerleben
und Kinderlandverschickung, Eimsbüttler Ju
gend im Krieg, Hamburg 1992
Borel, Henri , Over de Moderne Dansen, Uitgave
nr. 205 van het Geert-Groote-Genootschap,
Den Bosch 1927
Boudewijns, Leo, 'n Hele kunst, Notities over de
platenwereld in Nederland, Bussum 1979
Boudewijns, Leo, Honderd jaar rond, ( fonogra
fisch Nederland 1987, Amstelveen 1987
Brinitzer, Carl, Hier spricht London, Von einem
der dabei war, Hamburg 1969
Brunn, H .O . , The Story of the Original Dixieland
jazz Band, Louisiana State University Press
1966
Bucher, Will, Klaus Pohl (Hg), Schock und Schöp
fung, Jugendästhetik im 20. Jahrhundert ,
Darmstadt/Neuwied 1986
Bulterman, Jack, The Rambiers'Story, 38 jaar
mâârrr... wij komen terug, Bussum 1973
Caspers, Jacques, Zonder Antenne, Uitgave t.g.v.
de gelijknamige tentoonstelling in het Neder
lands PTT-museum, Den Haag 1992
Charité, J. (red), Biografisch woordenboek van Ne
derland, delen 2 en 3, Amsterdam 1985, Den
Haag 1989
Coret, Alexander, Melodieën en Muzikanten, Ca
valcade van de lichte muziek, Zeist 1965
Crone, Michael, Hilversum unter dem Haken
kreuz, Die Rundfunkpolitik der Nationalsozia
listen in den besetzten Niederlanden 1940-
1945, München 1983
Danzi, Michael, American Musician in Germany
1924-19)9, Memoirs of the jazz, entertainment,
and movie world of Berlin during the Weimar
Republic and the Nazi era - and in the Uni
ted States as told to Rainer E. Lotz, Schmitten
1986
Determeyer, Eddy, Ruige Dagen, 70 jaar jazz in
Groningen, Groningen 1988
Diemke, Erik, Dirk Schreyer (Hg), Der Hambur-
469
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
ger und Germania Ruder Club 1836-1986,150 Jahre rudern in Deutschland, Hamburg 1986
Diller, Ansgar, Rundfiinkpolitik im Dritten Reich, München 1980
Dittrich, Kathinka, Paul Blom, Flip Bool (red), Berlijn-Amsterdam 1920-1940, Wisselwerkingen, Amsterdam 1982,
Dittrich, Kathinka, Hans Würzner (red), Nederland en het Duitse exil 1933-1940, Amsterdam 1981
Dowe, Dieter (Hg), Jugendprotest und Generationskonflikt in Europa im 20. Jahrhundert, Bonn 1986
Drewnial, Boguslaw, Der deutsche Film 19)8-194$, Ein Gesamtüberblick, Düsseldorf 1987
Drukker, Bernard, Ik speel voor U, Nieuwkoop 1979
Dümling, Albrecht, Peter Girth (Hg), Entartete Musik, Zur Düsseldorfer Ausstellung von 1938, Eine Kommentierte Rekonstruktion, Düsseldorf 1988
Eichenauer, Richard, Musik und Rasse, München 1932
Eichstedt, Astrid, Bernd Polster, Wie die Wilden, Tänze auf der Höhe ihrer Zeit, Berlin 1985
Ekstein, Modris, Rites of spring, the Great War and the birth of the modern age, Boston 1989
Engels, M.J. Adriani, G.H. Wallagh, Nacht over Nederland, Journalistieke reportage van vijf bezettingsjaren 1940-1945, Uitgave 'Ons Vrije Nederland', zonder plaatsaanduiding 1945
Eyle, Wim van (red), The Dutch Jazz & Blues Discography 1916-1980, Amsterdam 1981
Eyle, Wim van (red), Jazz & geïmproviseerde muziek in Nederland, Utrecht/Antwerpen 1978
Fark, Reinhart, Die Mi_achtete Botschaft, Publizistische Aspekte des Jazz im soziokulturellen Wandel, Berlin 1971
Fechner, Eberhard, Die Comedian Harmonists, Sechs Lebenslaufe, Berlin 1988
Fritsch, Theodor (Hg), Handbuch der Judenfrage, Die wichtigsten Tatsachen zur Beurteilung des jüdische Volkes, Leipzig 1935
Fröhlich, Elke (Hg), Die Tagebücher von Joseph Goebbels, Sämtliche Fragmente, München 1987
Gelder, Henk van, Jaques Klöters, Door de nacht klinkt een lied, Amusement in Nederland 1940-1945, Amsterdam 1985
Gelder, Henk van, Een rondje voor de muziek, Amstelveen 1985
Gelder, Henk van, Hester Carvalho, Gouden tijden, Vijftig jaar Nederlandse popbladen, Amsterdam 1994
Gerick, Herbert, Theo Stengel, Lexikon der Juden in der Musik, Mit einem Titelverzeichnis jüdischer Werke, Berlin 1940
Gilbert, Will G., C. Poustochkine, Jazzmuziek, 's-Gravenhage 1939
Godbolt, Jim, A History of Jazz in Britain 1919-50, Londen 1984
Goebbels, Joseph, Dagboeken 19)9-194$, (vertaling Wim Sanders), Amsterdam 1985
Goebbels, Joseph, Das eherne Herz, Reden und Aufsätze aus den Jahren 1941/42, München 1943
Goebbels, Joseph, Signale der neuen Zeit, 25 ausgewählte Reden von Dr. Joseph Goebbels, München 1934
Goebbels, Joseph, Tagebücher 194$, Die letzten Aufzeichnungen, Hamburg 1977
Goffin, Robert, Jazz from Congo to Swing, Londen 1946
Gooyer, A.C. de, Het beeld der vad'ren, Een documentaire over het leven van het protestants-christelijke volksdeel in de twintiger en dertiger jaren, Baarn 1964
Graef, Jack de, De Swingperiode (1935-1947), Jazz in België, Antwerpen-Retie 1980
Groot, Hugo de, Herinneringen van Dada, (niet gepubliceerde memoires), Hilversum 1965
Guse, Martin, Andreas Kohrs, Die 'Bewahrung' Jugendlicher im NS-Staat, Ausgrenzung und Internierung am Beispiel der Jugendkonzentrationslager Moringen und Uckermark, doctoraalscriptie, Liebenau-W./Hardegsen 1985
Hageman, Bas, Geschiedenis van de Nederlandse omroep, Bussum/Naarden 1996
Harmsen, Ger, Blauwe en rode jeugd, Ontstaan, ontwikkeling en teruggang van de Nederlandse jeugdbeweging tussen 1853 en 1940, Nijmegen 1975
Harmsen, Ger, De geschiedenis van de J. G.O.B., 196z
Havenaar, R., De NSB tussen nationalisme en 'volkse'solidariteit, De vooroorlogse ideologie van de Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland, Den Haag 1983
Heiber, Helmut, Joseph Goebbels, München 1974 Heinrich, Franz, Swing-Generation, Selbsterleb
tes von Franz Heinrich, Berlin/Menden 1988 Heister, Hanns-Werner, Hans-Günter Klein
(Hg), Musik und Musikpolitik im faschistischen Deutschland, Frankfurt a.M. 1984
Heuvel, J.H.J, van den, e.a., Een vrij zinnige verhouding, De VPRO en Nederland 1926-1986, Baarn 1986
Hinkel, H. (Hg), Handbuch der Reichskulturkammer, Berlin 1937
470
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
Höfer, Josef, Karl Rahner, Lexikon für Theologie
und Kirche, IX, Rome/München 1964
Hoffmann, Gabriele, NS-Propaganda in den Nie
derlanden, Organisation und Lenkunk der Pu
blizistik unter deutscher Besatzung 1940-1945,
Berlin 1972
Huber, Karl-Heinz, Jugend unterm Hakenkreuz,
Frankfurt a.M./Berlin 1986
Jaarboekje van den Nederlandschen Omroep 194}-
1044, Hilversum 1944
Jong, L. de, Het Koninkrijk der Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog, 's-Gravenhage 1969-1988
Jonge, A.A. de, Crisis en critiek der democratie,
Anti-dernocratische stromingen en de daarin
levende denkbeelden over de staat in Neder
land tusen de wereldoorlogen, Utrecht 1982
Joodsche Weekblad, Het, deel 1, Den Haag 1979
Kagie, Rudie, De eerste neger, Herinneringen aan
de komst van een nieuwe bevolkingsgroep,
Houten 1989
Kater, Michael H. , Different Drummers, Jazz in
the Culture of Nazi Germany, New York 1992
Katholische Lebenswerte, Monographien über die
Bedeutung des Katholozismus für Welt und
Leben, Band 7, Paderborn 1922
Kellersmann, Christian, Jazz in Deutschland von
1933-194$, Hamburg/Menden 1990
Kershaw, Ian, The 'HitlerMyth', Image and Rea
lity in the Third Reich, Oxford 1987
Kleywegt, Arie, De dansorkesten van de BBC en
andere herinneringen, Amsterdam 1994
Kloet, Co de, Gabri de Wagt, Mooi Holland, De
woelige jaren van de Ramblers, Amsterdam 1981
Klönne, Arno (Hg), Jugendkriminalität und Ju
gendopposition im NS-Staat, Ein sozialge
schichtliches Dokument, Münster 1981
Klose, Werner, Generation im Gleichschritt, Ein
Dokumentarbericht, Hamburg 1964
Klöters, Jacques, 100 jaar amusement in Neder
land, 's-Gravenhage 1987
Knauer, Wolfram (Hg), Jazz in Deutschland,
Darmstädter Beiträge zur Jazzforschung, Band
4, Darmstadt 1996
Kok, René, Erik Somers (red), Documentaire Ne
derland en de Tweede Wereldoorlog, deel 39
(Amusement en ontspanning), Amsterdam-
Zwolle 1991
Koster, Simon, De razende saxofoon, Den Haag
1931.
Kuhnke, Klaus, Manfred Miller, Peter Schulze,
Geschichte der Popmusik, Band 1 (bis 1947),
Bremen 1976
Kupffer, Heinrich, Swingtime, Chronik einer Ju
gend in Deutschland 1937-1951, Berlin 1987
Kwiet, Konrad, Reichskommissariat Niederlande,
Versuch und Scheitern nationalsozialistischer
Neuordnung, Stuttgart 1968
Lange, Horst H.,Jazz in Deutschland, Die deut
sche Jazz-Chronik 1900-1960, Berlin 1966
Langestraat, Willy, De Willy Langestraat (Lan-
guestra — Billy Longstreet) Story, Een muzikaal
avontuur (niet gepubliceerde autobiografie),
Amsterdam 1993
Lehberger, Reiner, Hans-Peter de Lorent (Hg),
Die Fahne Hoch, Schulpolitik und Schulalltag
in Hamburg unterm Hakenkreuz, Hamburg
1986
Lelieveldt, Philomeen B., Voor en achter het voet
licht, Musici en de arbeidsverhoudingen in het
kunst- en amusementsbedrijf, 1918 tot 1940,
proefschrift Universiteit van Utrecht, Utrecht
1998
Lely, Aafje, Jazz op de radio, Een vergelijking tus
sen publieke en commerciële radiozenders in
Nederland, doctoraalscriptie, Faculteit
PSCW, Universiteit van Amsterdam, 1993
Linnebank, D A . , Moderne amusementsproble
men, Centraal Bureau van 'Voor Eer en
Deugd', Roermond/Maaseik 1934
Loo, Gerard C. van, Tussen de noten door, Herin
neringen van een muzikant, zonder plaatsaan
duiding 1991
Löwenthal, Richard, Patrick von zur Mühlen
(Hg), Widerstand und Verweigerung in Deut
schland 103) bis 104;, Berlin/Bonn 1982
Lust, Gunter, The Flat Foot Floogee... treu
deutsch, treudeutsch, Erlebnisse eines Hambur
ger Swingheinis, Hrg. von Jens Michelsen,
Hamburg 1992
Lust, Gunter, Mit der Schellack auf du, E r i n n e
rungen eines Sammlers, Hamburg/Menden
1982
Lust, Gunter, Schellackflöhe, Anhänger der
Rille (niet gepubliceerd typoscript), Hamburg
1987
Lust, Gunter & Lissy, ...undsie drehen sich im
mer noch!, Hamburg/Menden, 1984
Maatjens, Ad, Elck wat wils, Populaire muziek
bij de KRO tussen kerk en luisteraar, docto
raalscriptie, Faculteit der Letteren, Universiteit
van Utrecht 1993
Maatjens, Ad, Populaire muziek op de radio ioip-
1941, deel 1, niet gepubliceerd onderzoek i.o.v.
het Nederlands omroepmuseum, Winssen
febr. 1996
Mann, Klaus, Der Wendepunkt, Ein Lebens
bericht, Hamburg 1984
Mann, Thomas, Deutsche hörer! Radiosendungen
471
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
nach Deutschland aus den Jahren 1940 bis 1945, Frankfurt a.M. 1986
Manning, AF., Zestig jaar KRO, Uit de geschiedenis van een omroep, Baarn 1985
Masman, Theo Uden, Maar...wij komen terug, (memoires) 1946, Typoscript-uitgave van de 'The Ramblers Fanclub', Utrecht 1989
McCarthy, Albert, The Dance Band Era, The Dancing Decades from Ragtime to Swing, 1910-1950, London 1974
Meyer, Michael, The Politics of Music in the Third Reich, New York 1991
Micheels, Pauline, Muziek in de schaduw van het Derde Rijk, De Nederlandse symfonie-orkesten 1933-1945, Amsterdam 1993
Möller, Allard J.M., Batavia a swinging town!, Dansorkesten en Jazzbands in Batavia 1922-1949, Den Haag 1987
Mulder, Hans, Kunst in crisis en bezetting, een onderzoek naar de houding van Nederlandse kunstenaars in de periode 1930-1945, Utrecht 1978
Müller, Thorsten, Lantenz und Mentalität eines Widerstandes (niet gepubliceerd typoscript), zonder plaatsaanduiding 1965
Nicolaisen, Hans-Dietrich, Die Flakhelfer, Luftwaffen- und Marinehelfer im Zweiten Weltkrieg, Berlin 1981
Ohne uns hätten sie das gar nicht machen können, Nazi-Zeit und Nachkrieg in Altona und Ot-tensen, Stadtteilarchiv Ottensen e.V., Hamburg 1985
Oorlogsdocumentatie '40-'4$, Tweede jaarboek van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, Zutphen 1990
Oorlogsdocumentatie '40-45, Vierde jaarboek van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, Zutphen 1993
Openneer, Herman, Kid Dynamite, De legende leeft, Amsterdam 1995
Organisations buch der NSDAP, Zentralverlag der NSDAP, München 1936
Peters, Richard (Hg), Geist und Gesellschaft, Kurt Breysig zu seinem sechzigsten Geburtstag, Breslau 1927
Pernet, Robert, Jazz in little Belgium, Historique & discographie de 1881 à 1966, Bruxelles 1966
Peukert, Detlev, Die Edelweißpiraten, Protestbewegungen jugendlicher Arbeiter im Dritten Reich, Eine Dokumentation, Köln 1983
Pias, Michel van der, Uit het rijke Roomsche leven, Een documentaire over de jaren 1925-1935, Utrecht 1965
Pohl, Rainer, 'Swingend wollen wir marchieren', in: Heilen und Vernichten im Mustergau Hamburg, Bevölkerungs- und Gesundheitspolitik im Dritten Reich, Hamburg 1984
Polster, Bernd (Hg), Swing Heil, Jazz im Nationalsozialismus, Berlin 1989
Prel, M. du, W. Janke (Hg), Die Niederlande im Unbruch der Zeiten, Alte und neue Beziehungen zum Reich, Würzburg 1941
Presser, ]., Ondergang, De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945, Den Haag 1977
Prieberg, Fred K, Musik im NS-Staat, Frankfurt a.M. 1982
Projektgruppe für die vergessenen Opfer des NS-Regimes (Hg), Verachted-Verfolgt-Vernichtet, zu den 'vergessenen' Opfern des NS-Regimes, Hamburg 1986
Rock, Christa Maria, Hans Brückner (Hg), Judentum und Musik, Mit den ABC jüdischer und nichtarischer Musikbeflissener, 2. Auflage, München 1936
Rozenberg, Alfred, Der Sumpf, Querschnitte durch das 'Geistes'-Leben der November-Demokratie, München 1930
Rudorf, Reginald, Jazz in der Zone, Köln/Berlin 1964
Rühling, Cornelia, Jürgen Steen, Walter, Leben und lebensbedingungen eines Frankfurter Jungen im III. Reich, Frankfurt a.M. 1986
Ruland, Ludwig, Handbuch der praktischen Seelsorge, Zweiter Band, Die Allgemeinen Grundlagen des sittlichen Handelns, Die Ethik des Geschlechtslebens, München 1931
Schäfer, Hans Dieter, Das gespaltene Bewußtsein - Über deutsche Kultur und Lebenswirklichkeit 1933-1945, München/Wien 1981
Schöffer, I., Het nationaal-socialistisch beeld van de geschiedenis der Nederlanden, Een historiografische en bibliografische studie, Utrecht 1978
Schörken, Rolf, Luftwaffenhelfer und Drittes Reich, Die Entstehung eines politischen Bewußtseins, Stuttgart 1984
Schouten, Martin, Voor de oorlog, Herinneringen aan de jaren '30, Leiden 1982
Schreuder, P.A., De dans- en amusementsorkesten spelen nog steeds te Amerikaansch-negersch en te hot, Jazzmuziek in Nederland 1940-1945, doctoraalscriptie, Vakgroep Muziekwetenschap, Universiteit Utrecht, 1993
Schröder, Heribert, Tanz- und Unterhaltungsmusik in Deutschland 1QIQ-IQ33, Bonn 1990
Seyss-Inquart, Vier Jahre in den Niederlanden, Gesammelte Reden, Amsterdam 1944
472
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
Splitt, Gerhard, Richard Strauss 1933-193$, Ästhetik und Musikpolitik zu Beginn der nationalsozialistischen Herrschaft, Pfaffenweiler 1986
Stachura, Peter D., The German Youth Movement 1900-194$, An interpretative and Documentary History, London 1981
Steen, Jürgen, Jugend im nationalsozialistischen Frankfurt, Ausstellungsdokumentation - Zeitzeugenerinnerungen 196 Publikum, Frankfurt a.M. 1987
Studien zur Geschichte der Konzentrationslager, Schriftenreihe der Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte, nr. 21, Stuttgart 1970
Sijes, B.A., De Arbeidsinzet, de gedwongen arbeid van Nederlanders in Duitsland 1940-1945, Den Haag 1966
Tak, Max, Onder de bomen van het plein, Amsterdam 1963
Terveen, Fritz, Erläuterungen und Hinweise zu dem NS-Propagandafilm 'Herr Roosevelt Plaudert', Hamburg 1963
Toorn, M.C. van den, Wij melden u den nieuwen tijd, Een beschouwing van het woordgebruik van de Nederlandse nationaal-socialisten, Den Haag 1991
Verkijk, Dick, Radio Hilversum 1940-194$, De omroep in de oorlog, Amsterdam 1974
Visser, J.G., PTT 1940-194$, Beleid en bezetting, proefschrift Universiteit van Leiden, Den Haag 1968
Vos, René, Niet voor publicatie, De legale Nederlandse pers tijdens de Duitse bezetting, Amsterdam 1988
Wittek, Bernhard, Der britische Ätherkrieg gegen das Dritte Reich, Die deutschsprachigen Kriegssendungen der British Broadcasting Corporation, Münster 1962
Wolbert, Klaus, That's Jazz, Der Sound des 20. Jahrhunderds, Frankfurt a.M. 1990
Wolffram, Knud, Tanzdielen und Vergnügungspaläste, Berliner Nachtleben in den dreißiger und vierziger Jahren. Von der Friedrichstraße bis Berlin W, vom Moka Efti bis zum Delphi, Berlin 1992
Wouters, Kees, Jazz tegen de Nazi's, Het verzet van de 'Swing-Jugend' ten tijde van Hider's Derde Rijk, doctoraalscriptie, Faculteit der Letteren, Universiteit van Amsterdam 1987
Wulf, Joseph, Die Bildende Künste im Dritten Reich, Eine Dokumentation, Frankfurt a.M. 1989
Wulf, Joseph, Musik im Dritten Reich, Eine Dokumentation, Frankfurt a.M. 1966
Wulf, Joseph, Presse und Funk im Dritten Reich, Eine Dokumentation, Frankfurt a.M. 1989
Wijfjes, Huub, Hallo hier Hilversum, Driekwart eeuw radio en televisie, Weesp 1985
Wijfjes, Huub (red), Omroep in Nederland, Vijfenzeventigjaar medium en maatschappij, 1919-1994, Zwolle 1994
Wijfjes, Huub, Radio onder Restrictie, Overheidsbemoeiing met radioprogramma's 1919-1941, Amsterdam 1988
Wijnberg, Hans E. / Guido van Rijn,/<zzz op het Kennemer, zonder plaatsaanduiding 1995
Zwaan, J. (red), De zwarte kameraden, Een geïllustreerde geschiedenis van de NSB, Weesp 1984
Zwerin, Mike, La Tristesse de Saint Louis, Swing under the Nazis, London 1985
Zijlstra, A. Adama, Vaar Wel, Scheveningen!, Bonte herinneringen aan een badplaats, Leiden 1974
e. Overige publicaties, documentaires
Algemeene mededeelingen, Bezettingsmaatregelen 1940 t/m 1943, circulaires binnenlandse zaken, Alphen aan den Rijn 1943
Ausstellungstexte der Abteilung III, Jugend im Nationalsozialistischen Frankfurt, Historisches Museum Frankfurt 1985
Bestuursalmanak voor het bezette Nederlandsche gebied, 1942-1943, Den Haag 1943
Brownlow, Kevin, David Gill, Cinema Europe, The other Hollywood, Zesdelige documentaire, deel 3: 'de bevrijde camera', NOS 27-9-1995
Coster, Harry, Hoestekst LP Decca 50 jaar in Nederland, Jubileum-uitgave met 32 opnamen uit de periode i930-'45, Decca 6601014, z.d.
Coster, Harry, Hoestekst LP Swing & Sweet in Nederland, Nederlands fabrikaat, deel 1, de jaren '30, Panachord DH 2050, z.d.
Delden, Ate van, Hoestekst CD Dick Willebrandts en zijn radio-orkest, 20 radio-opnamen uit 1943, Grannyphone D 401, april 1989
Gabriels, A.J.C.M. (red) Biografisch woordenboek van Nederland, Elektronisch tekstbestand, Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, Den Haag 27-11-1995
Hoestekst LP Propaganda Swing, Charlie and his Orchestra, Vol. 2, Discophilia Dis 13/UT-C-2, München z.d.
473
GERAADPLEEGD BRONNENMATERIAAL
Jeremy, John (Reg.), Swing under the Swastika, Yorkshire Television Documentaire, Londen
Kelder, Jan (Reg), De geschiedenis van de jazz in Nederland van ipifi tot heden, NOS-televisie-documentaire, Deel i 'Kijkswing (1919-1939), Deel 2 'Het komt wel weer in orde' (1940-1945), NOS/NJA februari-maart 1993
Lotz, Rainer E., Hoestekst LP German Propaganda Swing 1940-1943, Vol. 2, Harlequin H Q 2059, z.d.
Openneer, Herman, Hoestekst CD Het A. V.R. O. Dansorkest o. Lv. Hans Mossel, 18 opnamen uit de periode i937-'38, NJA 9301, augustus 1993
Openneer, Herman, Hoestekst CD Coleman Hawkins & Benny Carter in Holland, deel 1, Panachord DH 2052, augustus 1990
Openneer, Herman, Hoestekst CD Ernst van 't Hoffen zijn orkest, 24 opnamen uit de periode i94i-'42, NJA 9401, september 1994
Openneer, Herman, Hoestekst CD Ernst van 't Hoffen zijn orkest, deel 2, 20 opnamen uit de periode 1942-'44, NJA 9602, oktober 1996
Openneer, Herman, Hoestekst LP Swing van Ne-derlandsch Fabrikaat, deel 1 (i934-'43), Panachord H 2009, maart 1983
Rapport der regeerings-commissie inzake het dansvraagstuk, Den Haag 1931
Tentoonstelling, Opvoeding van de jeugd boven den leerplichtigen leeftijd, Verslag van de tentoonstelling, het congres, de conferenties en de demonstraties, 's-Gravenhage 16 juli - 14 augustus 1919
Verslag van de staatscommissie tot onderzoek naar de ontwikkeling der jeugdige personen van 13-18 jaar, Amsterdam 1919
Wouters, Kees, Jazz tegen de Nazi 's, filmdocu-mentaire over de Hamburgse 'Swing-Jugend', Amsterdam 1991
Wouters, Kees, 'Jeugd en muziek in de oorlog', VPRO-radiodocumentaire Het spoor terug, Radio 1,19-12-1989
474