vocabvla capitvli xviii

Upload: jose-antonio-rojas-carrera

Post on 06-Apr-2018

259 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    1/21

    1

    Jose Antonio Rojas Carrera

    [email protected]

    VOCBVLRIVM LATNVMVERBS ATQVE IMGINIBVS EXPLICTVM

    Cap. XVIII

    (Not bene:= contrrium, antonymum)

    VOCBVLVM IMGO VERBS EXPLICTA

    vclis, -is, f.

    a e i o u yA E I O U Y

    litterae sunt aut vclesaut cnsonants: vcls sunta, e, i, o, u, y; cterae sunt cnsonants.(XVIII, 7-9)

    apud antqus Rmns:I et vcliset cnsonns erat.V quoque et vcliset cnsonns erat.in libr cu titulus est FAMILIA RMNA:

    v, Vsunt cnsonants

    u, Usunt vcls

    cnsonns, -antis, f.

    b c d f g h k lm n p q r s t xz

    etiamI, vpossunt esse cnsonants

    litterae cnsonantssunt: B (b), C (c), D (d), F(ef), G(g) H(h) K(k), L(el), M(em), N(en), P

    (p), Q(c), R(er), S(es), T(t), X(ix), Z(zta)

    etiam I et Vcnsonantssunt in vocbulis IAM,

    VEL, VOS, QVAM, ct. (XVIII, 9-10)

    mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]
  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    2/21

    2

    zephyrus, -, m. litteraeYetZin vocbuls Graecs modo reperiuntur (ut

    in vocbulzephyrus, id est nmenvent qu aboccidente flat). (XVIII, 11-13)

    Zephyrusest nmen vent qu ab occidente flat.

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    3/21

    3

    sententia, -ae, f.

    quot homins, tot sententiaeTerentius fer

    cum vocbula coniunguntur sententiaefunt. Ecce

    duae sententiae: Lingua in re estet Lingua Latnadifficilis est.(XVIII, 29-31)

    sententiaest id quod sentmus et verbs dcimus:

    exempla:

    - hom sum, humn nihil m alinum putTerenti fr sententia (s. II a.C.)1

    - mns sna in corpore snIuvenlis sententia(s. II p.C.)

    - stat Roma pristina nomine, nomina nudatenemus. sententia Bernardi Cluniacensis (s. XIIp.C)

    - cgit erg sumRent Cartesi sententia (s.XVII p.C.)

    -

    sapere2

    aud Immanulis Kanti sententia (s.XVIII p.C.)

    (1: a.C.= ante Christum -ntum- p.C. : post Christum -ntum- 2:sapere est scre)

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    4/21

    4

    erus, er, m.(= dominus, -, m.)

    Ilius est dominus=

    Ilius est erus

    item varia vocbula eandem rem vel eundem hominem

    significre possunt, ut

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    5/21

    5

    cra, -ae, f. discipul in crscrbunt, nam tabulae erum croperiuntur. craest mteriamollis quam aps, bstiolae

    industriae, faciunt. (XVIII, 108-110)

    tabella ex cret stilus

    mteria, mteriae, f.

    cra est mteriamollis quam aps, bstiolae industriae,faciunt. (XVIII, 109-110)

    Physic scientific dcunt matriam id esse quodhabet massam atque occupatspatium(= et in locsitum est).

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    6/21

    6

    apis, -is, f.

    cra est mteria mollis quam aps, bstiolae industriae,faciunt. (XVIII, 109-110)

    ferrum, -, n.

    pila ex ferr

    ferrumest mteria draex qucultr:

    gladi: stil: aliaeque rs multaeefficiuntur. (efficere = facere ex aliqu r)(XVIII, 113-114)

    ex qu materi cnstat hic pns? ex ferr. est igitur

    pns ferreus.

    haec clavis ex ferr cnstat. est igitur clavis ferrea.

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    7/21

    7

    epistula, -ae, f.

    Mrcus magistrum scrbere animadvertit eumque

    interrogat: Quid t scrbis, magister? Epistulam,inquit ille ad patrem tuum scrb. Breviter scrb t esse

    discipulum improbum.

    (XVIII, 166-169)

    calamus, -, m. magister calamumet chartam prmit et ipse scrbere

    incipit; is enim calam in chart scrbit, nn stil incr ut discipul. (XVIII, 161-163)

    calamscrbere in papr

    charta, -ae, f.

    (Charta ex paprefficitur, id est, ex alt herb quae inAegypt apud Nlum flmen repertur. Chartaet

    vocbula Graeca sunt.)(XVIII, 163-165)

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    8/21

    8

    paprus, -, f.

    charta ex papr

    paprus

    (Charta expaprefficitur, id est, ex alt herb quae inAegypt apud Nlum flmen repertur. Charta et

    vocbula Graeca sunt.)(XVIII, 163-165)

    paprus

    mercs, mercdis, f.

    mercsest pecnia quaecert tempore datur.

    mercs est pecnia quam magister quque mnse patribus discipulrum accipit. discipul kalends cuiusque

    mnsis mercdem magistr su afferre solent.(XVIII, 182-185)

    Caesar mercdemmliti dat

    rrus, -a, -um, adi.

    frequns, -entis, adi.

    Y et Z igitur litterae rraesunt in lingu Latn, inlingu Graec frequents. K littera, quae frequns

    est in lingu Graec, littera Latna rrissimaest.

    (XVIII, 13-15)

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    9/21

    9

    varius, -a, -um, adi.

    dem, eadem, idem

    variaefigrae

    eaedemfigrae

    ecce duae sententiae: LINGVA IN ORE EST etLINGVA LATINA DIFFICILIS EST. vocbulum prmum

    utriusque sententiae idem est, sed hoc idemvocbulum

    dus rs varissignificat. (XVIII, 30-33)vocbulum lingua significat dus rs varis:

    1: et 2:

    item, varia vocbula eandem rem vel

    eundem hominem significre possunt, utstium et inua, dominus et erus.

    turpis, -e, adi.

    =

    foedus-a-um, adi.

    At magister, qu verba Mrc exaudit, litters tusturps inquit legere nn possum(XVIII, 92-93) =

    litterae qus Mrcus scrbit nn sunt pulchrae, sed

    turpssive foedae!

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    10/21

    10

    mollis, -e, adi.

    (drus, -a, -um, adi.)

    haec est mteriann est dra, sedmollis est.

    mteriam mollemmanibus premere possumuseiusque formam mtre

    cra est mteria mollisquam aps, bstiolae industriae,faciunt (XVIII, 109, 110)

    cra enim est mollis

    drus, -a, -um, adi.

    (mollis, -e)

    ferrum est mteria draex qucultr:

    gladi: stil: aliaeque rs multaeefficiuntur. (efficere = facere ex aliqu r)(XVIII, 113-114)

    qulis, -e, adi.

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    11/21

    11

    iung, iungere, v.

    iungere mans

    cnsonns per s syllabam nn facit, sed semper cum

    vcl in edem syllab iungitur.(XVIII, 25-26)

    s iungimuslitters: i + n + s + u + l + avocbulum ft quod est:

    insula

    coniung, coniungere, v.= iung, iungere

    cum syllabae iunguntur, vocbula funt. cum vocbulaconiunguntur, sententiae funt.

    (XVIII, 29-30)

    si enim coniungimus vocbula:Austrlia + nsula + magna + est

    sententia ft quae est:Austrlia nsula magna est

    signific, significre, v.quidsignificat? id vocbulum Graecum

    significatnsula.

    quid significatverbum opperr? hoc verbum

    significatexspectre.

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    12/21

    12

    leg, legere, v.

    puella librum legit(tabula picta ab ill Renoir)

    qu litters nescit legerenn potest.

    magister,

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    13/21

    13

    intelleg, intellegere

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    14/21

    14

    scrb, scrbere in ld puer nn modo legere, sed etiam scrberediscunt. quisque discipulus in tabul su scrbit essententis qus magister e dictat. ita puer scrberediscunt. (XVIII, 48-51)

    dict, dictre

    quisque discipulus in tabul su scrbit es sententis

    qus magister e dictat. ita puer scrbere discunt.(XVIII, 49-51)

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    15/21

    15

    compar, comparre

    Titus sc scrbit:

    Mrcus vr sc:

    magister litters Titcomparat cum litters Mrc, etlitterae vestrae inquit aequ foedae sunt: t, Tite,neque pulchrius neque foedius scrbis quam Mrcus.(XVIII, 77-80)

    [pulchrius = magis pulchrfoedius = magis foed]

    exaudi, exaudre

    (exaudre est audrequod parvvce dcitur)

    Mrcus (parv vce ad Titum): magister dcit m prvscrbere: erg litters mes legere potest.

    At magister, qu verba Mrcexaudit , litters tusturps inquit legere nn possum, sed numerrepossum.(XVIII, 90-94)

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    16/21

    16

    dsum, deesse

    in hc seri numerrumnus

    numerusdeest.qu numerus est?

    Mrcus (parv vce ad Titum): magister dcit m prvscrbere: erg litters mes legere potest.

    At magister, qu verba Mrc exaudit, litters tusturps inquit legere nn possum, sed numerre possum:

    quattuor litters deessecern. aspice: in vocbul prmet in vocbul postrm eadem littera Hdeest.(XVIII,90-95)

    in sententi Mrc quattuor litterae dsunt:1: H

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    17/21

    17

    prem, premere

    premere

    stilum graviter prem, sed cra nimis dra est.

    (XVIII, 111, 112)

    effici, efficere

    (efficere = facere ex aliqu r;facere ex aliqu mteri.)

    ferrum est mteria dra ex qucultr:

    gladi: stil: aliaeque rs multaeefficiuntur. (XVIII, 113-114)

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    18/21

    18

    animadvert, animadvertere

    animadvertere aliquid est id vidrevel audre dque e statim certiorfer.

    magister Mrcum iubet quinquisscrberevocbulum nsum

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    19/21

    19

    sign, signre

    epistula signtur sign quodimprimitur in cr

    signre epistulam est claudere eam cr

    imprim, imprimere

    imprimereest premere in aliqu r

    magister

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    20/21

    20

    ita

    =hc mod; e mod

    discipulus quamque litteram cuiusque vocbul sc*=hc mod+legit:M-I m, L-E-S-: m-les, R-O r, M-A m, R-m, N-V-S

    nus: R-m-nus

  • 8/3/2019 VOCABVLA CAPITVLI XVIII

    21/21

    quater

    (= x 4)

    (= quattuor temporibus)

    magister: scrbe quatervocbulum oppidum !

    discipulus igitur quaterscrbit:

    oppidum, oppidum, oppidum, oppidum

    qunquis

    (= x 5)

    (= qunque temporibus)magister: scrbe qunquisvocbulum liber !

    discipulus igitur qunquisscrbit:liber, liber, liber, liber, liber

    sexis

    (= x 6)

    (= sex temporibus)

    magister: scrbe sexisvocbulumpstor !

    discipulus igitur sexisscrbit:pstor,pstor,pstor,pstor,pstor,pstor

    decis

    (= x 10)

    (= decem temporibus)

    magister: scrbe decisvocbulum nn !

    discipulus igitur decisscrbit:nn, nn, nn, nn, nn,nn, nn, nn, nn, nn.

    adverbium, -, n.

    adverbiumappniturad verbumtemporle etindicat varis rs: tempus, locum, modum