Business Research Method

100-009

วิธีการวิจัยทางธุรกิจ

[อ.นิธินพ ทองวาสนาสง]

การเลือก

ประชากรและกลุมตัวอยาง

หัวขอสําคัญในบท

2

• ประชากรและกลุมตัวอยาง

• ความคลาดเคล่ือนในการสุมตัวอยาง (Sampling Error)

• การกําหนดขนาดของกลุมตัวอยาง

• การคํานวณขนาดกลุมตัวอยาง

• เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง

• เทคนิคการสุมตัวอยาง

ประชากร

ประชากรและกลุม่ตวัอยา่ง

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก สมาชิก

สมาชิก

กลุมตัวอยาง

ประชากรและกลุมตัวอยาง

3

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก

สมาชิก สมาชิก

∗ สวนหนึ่งหรือเซตยอยของประชากร

สมาชิก สมาชิก

ประชากร (Population) • กลุมของส่ิงที่ มี ชี วิตหรือ ส่ิงที่ ไม มี ชี วิตที่ผู วิ จัย

ตองการศึกษา ซ่ึงสมาชิกแตละหนวยของประชากร

กลุมหนึ่ง ๆ จะมีลักษณะหรือคุณสมบัติบางอยาง

รวมกัน

4

ประชากรและกลุมตัวอยาง

4

Ex “สํารวจความคิดเห็นของขาราชการตอนโยบายรัฐบาล”

ประชากรคือ ...................................

“การเปรียบเทียบอายุการใชงานของเครื่องคอมฯท่ีผลิตในไทย”

ประชากรคือ ...................................

ประชากรและกลุมตัวอยาง

5

ประชากร (Population)

• ประชากรที่มีจํานวนจํากัด (Finite Population) เปน

ประชากรที่สามารถนับจํานวนไดครบถวน

• ประชากรที่มีจํานวนไมจํากัด (Infinite Population)

เปนประชากรที่ไมสามารถนับจํานวนไดครบถวน หรือ

ปริมาณมากจนไมอาจนับเปนจํานวนได

6

ประชากรและกลุมตัวอยาง

6

ประเภทของประชากร

• ระบุใหแนชัดวา ประชากรน้ันรวมใครและไมรวมใครบาง

• ประชากรในการวิจัยครั้งหน่ึงๆ ไมจําเปนจะตองเปน

"คน" เทาน้ัน

• บางกรณีประชากรอาจหมายถึง หนวยที่รวมกันเปน

องคกร

7

ประชากรและกลุมตัวอยาง

7

ขอควรคํานึงเกี่ยวกับประชากร

ขนาดของประชากร (Population Size)

• จํานวนหนวยของการสุมตัวอยางที่อยูในประชากร

8

ประชากรและกลุมตัวอยาง

8

เนื่องจากงานวิจัยมีขอจํากัดในดานเวลา งบประมาณ ทําให

ตองเก็บขอมูลบางสวนมาศึกษา และขอมูลบางสวนของ

ประชากรก็คือกลุมตัวอยาง นั่นเอง

การเลือกกลุมตัวอยางท่ีเปนตัวแทนท่ีดีของประชากรจึงเปน

สิ่งสําคัญ เพื่อสามารถวิเคราะหและสรุปผลอางอิงผลลัพธไปสู

ประชากรได

ประชากรและกลุมตัวอยาง

9

กลุมตัวอยาง (Samples)

• มีขนาดเหมาะสม : เพียงพอที่จะใชคาของตัวอยางสรุปอางอิงไปสู

ประชากรไดดวยวิธีการทางสถิติ

• สอดคลองกับวัตถุประสงค : ตัวอยางสามารถใหขอมูลครอบคลุมตาม

ปญหาการวิจัย

• ควรเปนตัวแทนที่มาจากทุกลักษณะที่เปนไปไดของประชากร : มีโอกาส

ถูกเลือกเทาๆกัน

ประชากรและกลุมตัวอยาง

10

ลักษณะตัวอยางที่ดี

• ความคลาดเคลื่อนในกระบวนการสุมตัวอยาง

• ความคลาดเคลื่อนในการนําคาสถิติมาประมาณ

คาพารามิเตอร

11

ความคลาดเคลื่อนในการสุมตัวอยาง

11

• กําหนดจํานวนของกลุมตัวอยางวาจะใชจํานวนเทาใด

การใชกลุมตัวอยางจํานวนนอยจะทําใหโอกาสที่จะเกิด

ความคลาดเคลื่อนมีมาก การใชกลุมตัวอยางจํานวนมาก

จะทําใหโอกาสที่จะเกิดความคลาดเคลื่อนมีนอย

12

การกําหนดขนาดของกลุมตัวอยาง

12

ขอควรพิจารณา: การวิจัยบางประเภทไมจําเปนตองใชกลุมตัวอยาง

จํานวนมาก เชน การวิจัยเชิงทดลอง

• ใชเกณฑ

• ใชสูตรคํานวณ

• ใชตารางแสดงคํานวณ เชน ของเคร็คซีและมอรแกน (R.V. Krejcie and D.W. Morgan) ยามาเน (Taro Yamane) เปนตน

• ผูวิจัยตองกําหนดความคลาดเคล่ือนในการวิจัย และรูจํานวนประชากรกอน ปกติการวิจัยทางการศึกษาจะกําหนดความคลาดเคล่ือนไวที่ระดับ .05

การคํานวณขนาดกลุมตัวอยาง

12

จํานวนประชากร ขนาดกลุมตัวอยาง

หลักรอย

หลักพัน

หลักหมื่น

15-30%

10-15%

5-10%

อางอิง : ดร.บุญชม ศรีสะอาด

เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง

14

ตัวอยางการคํานวณ “การดูแลตนเองของผูปวยเบาหวาน โรงพยาบาลสุรินทร”

n = N

1 + Ne2

N = 795 คน

กําหนดระดับความเชื่อม่ันท่ี 95% e = .05

n = 795 = 266 คน

1 + 795(.05)2

เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง

15

เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง

16

เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง

17

• การสุมที่ไมคํานึงถึงความนาจะเปน

• การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

เทคนิคการสุมตัวอยาง

18

การสุมไมคํานึงถึงความนาจะเปน (Non-Probability)

• แบบมจีุดมุ่งหมาย (Purposive Sampling) : สุ่มโดยใชว้จิารณญาณและ

เหตุผลของผูว้จิยั

• แบบตามสะดวก (Convenient Sampling) : สุม่ตามความสะดวกของผูว้จิยั

หรอืความเหมาะสมของเหตุการณ์

• แบบลูกโซ่/หมิะ (Chain /Snowball Sampling) : ผูว้จิยัเลอืกหน่วยแรก

เมือ่ไดข้อ้มลูแลว้ใหแ้นะนําต่อวา่จะเลอืกหน่วยใดต่อไป

• แบบโควตา(Quota Sampling) : กาํหนดสดัสว่นตามคุณสมบตั ิทีต่อ้งการ

เทคนิคการสุมตัวอยาง

19

ขอจํากัด • ผลการวิจัยที่ไดไมสามารถสรุปอางอิงไปสูกลุม

ประชากรทั้งหมดได

• ไมมีวิธีการทางสถิติใดที่จะมาคํานวณคาความคลาด

เคล่ือนที่เกิดจากการสุม (Sampling Error)

20

เทคนิคการสุมตัวอยาง

20

การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

• การสุมตัวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling)

• การสุมตัวอยางแบบมีระบบ (Systematic Sampling)

• การสุมตัวอยางแบบแบงช้ัน (Stratified Sampling)

• การสุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster Sampling)

• การสุมตัวอยางแบบหลายข้ัน (Multistage sampling)

21

เทคนิคการสุมตัวอยาง

21

การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

• การสุมตัวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling)

22

เทคนิคการสุมตัวอยาง

22

ประชากร

กลุมตัวอยาง

การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

• การสุมตัวอยางแบบมีระบบ (Systematic Sampling)

23

เทคนิคการสุมตัวอยาง

23

ประชากร

กลุมตัวอยาง

• การสุมตัวอยางแบบแบงช้ัน (Stratified Sampling) การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

24

เทคนิคการสุมตัวอยาง

24

ประชากร

กลุมตัวอยาง

การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

• การสุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster Sampling)

25

เทคนิคการสุมตัวอยาง

25

ประชากร

กลุมตัวอยาง

• การสุมตัวอยางแบบหลายข้ัน (Multistage sampling) การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน

26

เทคนิคการสุมตัวอยาง

26

ประชากร

กลุมตัวอยาง

การสุมตัวอยางแบบกลุม

การสุมตัวอยางแบบกลุม

การสุมตัวอยางแบบงาย

การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน • การสุมตัวอยางแบบหลายข้ัน (Multistage sampling)

27

เทคนิคการสุมตัวอยาง

27

Q&A อาจารย นิธินพ ทองวาสนาสง

E-mail: Nitinop.inova@gmail.com

Tel: 085-352-1050