ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07...

94
ปีท่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ�ำเดือน มกรำคม-มิถุนำยน 2556 Vol. 7 No. 1 January-June 2013

Upload: others

Post on 16-Aug-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

ปท 7 ฉบบท 1 ประจ�ำเดอน มกรำคม-มถนำยน 2556 Vol. 7 No. 1 January-June 2013

Page 2: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

นโยบายการจดพมพ วารสารEAUHeritageเปนวารสารราย6เดอนมหาวทยาลย

อสเทรนเอเชยจดพมพขนเพอเผยแพรความรในสาขาวชาตางๆ ดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอใหเกดประโยชนตอการศกษาคนควา

และเปดโอกาสใหนกศกษานกวจยคณาจารยตลอดจนนกวชาการ

ทวไปทงภายในและภายนอกมหาวทยาลยไดมโอกาสเผยแพรผลงาน

ใหเปนทร จกตอสาธารณชน และไดแลกเปลยนความรในวทยาการ

ดานตางๆ

บทความทเสนอเพอตพมพ บทความทเสนอเพอพจารณาตองเปนบทความวชาการหรอ

รายงานการวจยทงภาษาไทยภาษาองกฤษหรอภาษาตางประเทศอน

เรองทจะไดรบการตพมพตองผานกระบวนการพจารณากลนกรองโดย

ผ ทรงคณวฒในสาขาวชาทเกยวของกอนลงตพมพ และตองเปน

บทความทยงไมเคยไดรบการตพมพเผยแพรหรออย ระหวางการ

พจารณาในวารสารอนๆ(การละเมดลขสทธถอเปนความรบผดชอบ

ของผสงบทความโดยตรง)

การเตรยมตนฉบบ ตนฉบบทเสนอเพอพจารณาลงตพมพตองมรปแบบดงตอไปน

1.พมพดวยกระดาษA4ความยาวประมาณ6-10หนา

2.รปแบบตวอกษรใหใชAngsananewทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

และขนาดของตวอกษรหากเปนชอเรองใชตวอกษรขนาด20หวขอ

ตางๆ ใชตวอกษรขนาด16และสวนเนอหาทวไปใชตวอกษรขนาด15

3.รปแบบการจดหนาและจดแนวขอความชดซาย(ไมตองปรบขวา)

4.เขยนชอต�าแหนงสถานทท�างานและทอยของผเขยนอยางชดเจน

โดยแยกออกจากสวนตนฉบบและบทคดยอ

5.แนบบทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษมาพรอมกบบทความ

โดยก�าหนดความยาวของบทคดยอไมเกนครงหนากระดาษA4

พรอมทงก�าหนดค�าส�าคญ(keywords)ไมเกน6ค�า

6.แยกไฟลตาราง รปภาพทประกอบในเนอหาบทความและสงมา

พรอมกบไฟลบทความ

การอางองและการเขยนเอกสารอางอง ในกรณทผเขยนตองการระบแหลงทมาของขอมลในเนอเรอง

ใหใชวธการอางองแบบนามป(APA)โดยระบชอผแตงปพมพและ

เลขหนาทขอมลปรากฎอย(ชอนามสกล,ปพมพ,เลขหนา)ตวอยางเชน

(ธวชชยสนตวงษ,2540,หนา142)

(Fuchs,2004,p.21)

สวนการเขยนรายการอางองทายเลมใหใชระบบการอางอง

แบบAPAตวอยางการเขยนรายการอางองมดงน

1. หนงสอ

ชอผแตง.(ปพมพ).ชอหนงสอ(ครงทพมพ).เมองทพมพ:ส�านกพมพ

หรอหนวยงานทพมพ.

ประคองกรรณสต.(2541).สถตเพอการวจยทางพฤตกรรมศาสตร.

กรงเทพฯ:บรรณกจ.

วทยานภารกลกจ.(2523).การเมองสวนทองถนในประเทศไทย

(พมพครงท2).กรงเทพฯ:โรงพมพมหาวทยาลยรามค�าแหง.

Sharp,W.F.(1985).Investment(3rded.).NewJersey:

Prentice-Hall.

2. ชอบทในหนงสอรายงานการประชม

Hay,S.P.(1975).Politicalpartiesandthecommunity-society

continuum.InW.N.Chambers&W.D.Burnham

(Eds.).,The American party systems Stage of

political development(2nded.).NewYork:

Oxforduniversitypress.

สไรพงษทองเจรญ.(2539).สาระส�าคญเกยวกบการเรยนการสอน

ภาษาองกฤษระดบประถมศกษา.ในเอกสารการสอนชดวชา

การสอนภาษาองกฤษระดบประถมศกษา(พมพครงท2,

หนวยท9). นนทบร: ส�านกพมพมหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช.

3. วารสาร

ชอผ แตง.(ปทพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร, ปท(ฉบบท),

เลขหนา.

สจนต สมารกษ.(2550) หลากหลายปญหาการเลยงโคนมใน

ประเทศไทย.วารสารเศรษฐกจการเกษตร,27(2),53-57.

4. หนงสอพมพ

ชอผแตง.(ป,เดอนวนท).ชอบทความ.ชอหนงสอพมพ,หนา.

ศรสกลลวาพระพนธ.(2545,กรกฎาคม11).จบทวใสกระเปา

เขาท�ากนอยางไร?.มตชน,หนา19.

5. วทยานพนธ

กอบกลสรรพกจจ�านง.(2541).การวจยเชงนโยบายเพอการพฒนา

นโยบายการใชอนเทอรเนตส�าหรบสถาบนอดมศกษาไทย.

ดษฎนพนธครศาสตรดษฎบณฑต,จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

6. สารสนเทศจากอนเทอรเนต

ชอผเขยน.(ปทเผยแพรเอกสาร).ชอเรอง.คนจาก(ระบURL

ทสบคนบนอนเทอรเนต).

มานพแกวผกา.(2549).เศรษฐกจพอเพยงกบการคาเสรไปดวยกน

ไดจรงหรอ.คนจากhttp://www.ftawatch.org

ชอผเขยน.(ปทเผยแพรเอกสาร).ชอเรอง.คนเมอ(ระบวนเดอน

ป),จาก(ระบURLทสบคนบนอนเทอรเนต).

Prizker,T.J.(1989).An early fragment from central Nepal.

Retrievedfromhttp://www.ingress.com/-astranart/

pritzker.html

การบอกรบเปนสมาชก ผสนใจสามารถตดตอบอกรบเปนสมาชกไดทกองบรรณาธการ

วารสารEAUHeritageอตราคาสมครเปนสมาชกปละ600บาท

สถานทตดตอ ผสนใจเสนอบทความหรอบอกรบเปนสมาชกสามารถตดตอไดท

กองบรรณาธการวารสาร EAU Heritage

อาคาร ชวน ชวนชย ชน 4 หอง C405

200ถ.รงสต-นครนายก(คลอง5)ต.รงสตอ.ธญบรจ.ปทมธาน12110

โทรศพท:0-2577-1028ตอ377

e-mailaddress:[email protected]

Page 3: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

ภาษาคอเครองมอสอความคดคอเขมทศอารยธรรมน�าสมยคอศกดศรประชาชาตฉกาจฉไกรคอหวใจการศกษามหาชน ภาษาคอภาษแหงชวตเอกองกฤษมสงาและนาสนยงรอบรใชคลองกวาผองคนในบดดลโลกจะกวางอยางรนรมย จงทลายก�าแพงแหงภาษาลกขนมาฝกตนทนขนขมคนของโลกแถวหนาประชาชมเพราะนยมการฝกหดพฒนา อยาถามหาปาฏหารยจากการบนการฝกตนไมระยอตอปญหานแหละคอมนตวเศษเดชเดชาทจะพาเธอเปนเลศประเสรฐแท Practice Makes Perfect!คนเลกเลกลวนโดดเดนเปนกระแสเพราะไมยอมจ�านนเปนคนแพแตแนวแนเรยนรอยทกวน JustSpeakOutเขาเถดจะเลศนกอปสรรคไมนากลวอยามวหวนฝกฝกฝกฝนฝนฝนอยาบนมนองกฤษพลนจะเลศเลอPerfectเอย.

ว.วชรเมธ

“Practice Makes Perfect !”

Page 4: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

ปรชญำ

“บอเกดแหงปญญำ คอ กำรศกษำทกวำงไกล”(Wisdom Through Global Education)

วสยทศน

มหำวทยำลยแหงกำรเรยนรเพอคณภำพและคณธรรมในเอเชย(Learning University for Quality and Morality in Asia)

Page 5: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

ทปรกษา

คณะทปรกษากองบรรณาธการ

(Editorial advisory board)

บรรณาธการ

กองบรรณาธการ

ดร. โชตรส ชวนชย อธการบด

อาจารยสภกญญา ชวนชย รองอธการบดฝายนโยบายและแผน

ผชวยศาสตราจารย บษยมาส สนธประมา รองอธการบดฝายวชาการ

ศาสตราจารย ดร. อดม วโรตมสกขดตถ ราชบณฑต

ศาสตราจารย ดร. จงจตร หรญลาภ

ศาสตราจารย พเศษ ประสทธ โฆวไลกล

รองศาสตราจารย ดร. ครรชต มาลยวงศ ราชบณฑต

รองศาสตราจารย ดร. บญม เณรยอด

รองศาสตราจารย ดร. สมพร กนทรดษฎ เตรยมชยศร

รองศาสตราจารย เพลนทพย โกเมศโสภา

Jerrold M. Michael

รองศาสตราจารย ดร. พมลพรรณ เรพเพอร

รองศาสตราจารย ดร. สมบต ทฆทรพย รองอธการบดฝายวจย มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ดร. เกรยงศกด เตมย คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

ดร. มนตร บญเรองเศษ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร

ลาดกระบง

วตถประสงค

ก�าหนดการเผยแพร

การเผยแพร

เจาของ

1. เพอสงเสรมสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยและทรรศนะทางวชาการทางดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย

2. เพอเปนเวทเผยแพรผลงานทางวชาการและผลงานวจยของอาจารย นกศกษาทงภายในและ

ภายนอกมหาวทยาลย

3. เพอเปนแหลงศกษาคนควาทางวชาการใหมๆ ดานวศวกรรมศาสตร, พยาบาลศาสตร, เภสชศาสตร,

สาธารณสขศาสตร, การบน, เทคโนโลยสารสนเทศ

2 ฉบบตอป (มกราคม-มถนายน และ กรกฎาคม-ธนวาคม)

โดยจดสงให ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.)

ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (วท.) ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)

ส�านกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.)

ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) หนวยงานและสถาบนการศกษาตางๆ

ตลอดจนบคคลทวไปทตอบรบเปนสมาชก

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ปท 7 ฉบบท 1 ประจ�ำเดอน มกรำคม-มถนำยน 2556 Vol. 7 No. 1 January-June 2013

บทความใน “วารสาร EAU HERITAGE” เปนความเหนของผเขยนโดยเฉพาะ กองบรรณาธการไมมสวนในความคดเหนในขอความเหลานน

Page 6: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

เลขานการ

ออกแบบปก/จดรปเลม

พสจนอกษรประจ�าฉบบ

รองศาสตราจารย ดร. ธนาคม สนทรชยนาคแสง คณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

ผชวยศาสตราจารย ดร. รงตะวน สภาพผล คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ศาสตราจารย ดร. จงจตร หรญลาภ คณะพลงงาน สงแวดลอม และวสด

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

ศาสตราจารย ดร. อรษา สตเธยรกล คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล

รองศาสตราจารย ดร. บญใจ ศรสถตนรากร คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย ดร. วเชยร ชตมาสกล คณะเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

รองศาสตราจารย ปภาวด คลองพทยาพงษ คณบด คณะเภสชศาสตร

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารย บรรจง ปยธ�ารง คณบด คณะเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

เรออากาศโท สฐต หวงสวรรณ คณบด คณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ดร. นภาวรรณ รตนานนท อาจารยประจ�า คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

อาจารยกลวด เถนวอง อาจารยประจ�า คณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

นางสาวอรพนท ลกอนทร

อาจารยวลาวรรณ สขมาก

นางสาวอรพนท ลกอนทร

รองศาสตราจารย ดร. สมบต ทฆทรพย

รองศาสตราจารย ดร. ทองหลอ เดชไทย

รองศาสตราจารย ดร. ปภาวด คลองพทยาพงษ

รองศาสตราจารย ดร. อมพร ศรเสรมโภค

ดร. สภชฌาน ศรเอยม

อาจารยมาลน จนทรโชต

นางสาวทพยรตน พานะจตต

Associate Professor Dr. Sushama Kasbekar Assumption University

Mr. Eric Larsen A Physical Scientist for the U.S. Department

of Energy. He was a technical writer at the

Idaho National Laboratory and a research

technician, University of Maryland Physics

Department

Page 7: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

รองศาสตราจารย ดร. ครรชต มาลยวงศ

นางรจเรขา วทยาวฑฒกล

ศาสตราจารย ดร. จงจตร หรญลาภ

ผชวยศาสตราจารย ดร. สรรพชย หวะนนทน

ศาสตราจารย ดร. สทศน ยกสาน

รองศาสตราจารย ดร. พงศ หรดาล

ดร. วรรณภา ประไพพานช

รองศาสตราจารย ดร. บญใจ ศรสถตยนรากร

รองศาสตราจารย ดร. วระเชษฐ ขนเงน

รองศาสตราจารย ดร. กญญดา ประจศลป

ราชบณฑต

มหาวทยาลยมหดล

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (ประสานมตร)

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

มหาวทยาลยมหดล

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผทรงคณวฒกลนกรองบทควำม

Page 8: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสาร EAU Heritage พยายามพฒนาคณภาพวารสารอยางตอเนอง โดยพยายามเนนทงดานเนอหา

กระบวนการน�าเสนอ และรปแบบทเปนมาตรฐาน

ในฉบบน วารสารไดรบเกยรตตพมพบทความพเศษเรอง “เซลเชอเพลง” จาก คณสกาญจนา เลขพฒน

จากสถาบนนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส (Thai-French Innovation Institute) แหงมหาวทยาลยเทคโนโลย

พระจอมเกลาพระนครเหนอ และรองศาสตราจารย ดร. สมบต ทฆทรพย รองอธการบดฝายวจยและคณบด

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย บทความนน�าเสนอหลกการพนฐานของเซลเชอเพลงและ

สถานภาพการวจยของเซลเชอเพลงในประเทศไทย

ในสวนบทความวชาการ มบทความวชาการทนาสนใจ 3 เรอง คอ “การยนและนง..แบบการยศาสตร” ของ

อาจารยเนตรชนก เจรญสข “Stroke Fast Tract: ชองทางดวนชวยลดอมพาต” ของทานอาจารยนจรนทร โพธารส และ

“การวเคราะหดานเศรษฐศาสตรของเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตย ของทานอาจารยอนรทธ ตายขาว

สวนบทความวจย ฉบบนม 7 บทความทมเนอหาหลากหลาย เปนบทความภาษาองกฤษ หนงบทความ

คอ “A Development of Pyrolysis Oven for Wood Vinegar Production” ของทานอาจารย T. Wessapan, S.

Sutthisong, N. Somsuk, K. Hussaro และ S. Teekasap และบทความภาษาไทย 6 บทความ คอ “การใหบรการ

แกผโดยสารของทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน” ของทานอาจารยสภกญญา ชวนชย

ดร. ปรยากร มนเสวต และกรณฏฐ สกลกฤต “ภาวะโภชนาการเกนในเดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6” ของทาน

อาจารยชญานกา ศรวชย “การพฒนาการเรยนการสอนโดยใชปญหาองคการก�ากบดแลกจการบนพลเรอนเปนฐาน”

โดยทานอาจารยธรรมนญ เกยรตก�าจร “เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยชนดพาความรอนแบบธรรมชาตและชนด

การพาความรอนแบบบงคบ” ของทานอาจารยอนรทธ ตายขาว “การพฒนาระบบการลงทะเบยนผเขาพกโรงแรม

ผาน PDA” ของคณอมรา จรยวฒนศกด และ “การเตรยมเมดเชอเพลงจ�าลองแบบกาวหนาส�าหรบเครองปฏกรณ

นวเคลยรแบบน�ามวลเบาทประกอบดวยผงโลหะซเรยมและเซอรโคเนยมไฮไดรด ของทานอาจารยสภา ศรนาม

และ ดลยพงศ วงศแสวง

นอกจากนยงมการแนะน�าหนงสออก 2 เรองคอ หนงสอ “ชวตใหม” โดยอาจารยกตตเชษฐ นนทะสด

หนงสอ “ชววทยา: สตววทยา การสบพนธ การเจรญของสตว พนธศาสตร ววฒนาการ” โดย ดร. อสรยฐกา ชยสวสด

วารสารฯ ใครขอขอบคณผแตง และผประเมนบทความทท�างานอยางหนกและหวงวาจะไดรบความกรณา

จากทานตอไปในอนาคต

อนงหากทานผอานมขอเสนอแนะหรอขอสงเกตใดๆ คณะบรรณาธการยนดรบฟงเพอน�าไปสการพฒนา

วารสารตอไป

บรรณาธการ

บทบรรณำธกำร

Page 9: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

อาจารยประจ�า สถาบนนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

E-Mail: [email protected]

รองอธการบดฝายวจย และ คณบดคณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

รองอธการบดฝายนโยบายและแผนฯ มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

ผชวยอธการบดฝายพฒนานกศกษา และ ผอ�านวยการส�านกพฒนานกศกษา

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

สกาญจนา เลขพฒน

รองศาสตราจารย

ดร. สมบต ทฆทรพย

เนตรชนก เจรญสข

นจรนทร โพธารส

อนรทธ ตายขาว

สภกญญา ชวนชย

ดร. ปรยากร มนเสวต

กรณฏฐ สกลกฤต

ชญานกา ศรวชย

ภทรภร อยสข

วนดา แพรภาษา

แนะน�ำผเขยน

Page 10: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

อาจารยประจ�าคณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

ผชวยผอ�านวยการฝายอตสาหกรรมและการประกนคณภาพ วทยาลยพลงงาน

และสงแวดลอมอยางยงยนรตนโกสนทร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

รตนโกสนทร

E-mail: [email protected]

นกศกษาหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต (เทคโนโลยสารสนเทศ)

ปการศกษา 2554 มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

ภาควชานวเคลยรเทคโนโลย คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ถ.พญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กทม.10330

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าภาควชาวศวกรรมนวเคลยร คณะวศวกรรมศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

อาจารยประจ�าคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

E-mail: [email protected]

แนะน�ำผเขยน

ธรรมนญ เกยรตก�าจร

Teerapot Wessapan

Seksan Sutthisong

Nisakorn Somsuk

Kanokorn Hussaro

อมรา จรยวฒนศกด

สภา ศรนาม

ผศ.ดร.ดลยพงศ วงศแสวง

กตตเชษฐ นนทะสด

ดร. อสรยฐกา ชยสวสด

Page 11: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

1

11

16

23

32

40

บทความพเศษ

“เซลลเชอเพลง” แหลงพลงงานทดแทนในอนาคต

Fuel Cell

สกาญจนา เลขพฒน, สมบต ทฆทรพย

บทความวชาการ

การยนและนง..แบบการยศาสตร

Standing and Sitting and Ergonomics

เนตรชนก เจรญสข

ชองทางดวนชวยลดอมพาต

Stroke Fast Track

นจรนทร โพธารส

การวเคราะหดานเศรษฐศาสตรของเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตย

Analysis of the Economics of Mulberry Paper Solar Dryers

อนรทธ ตายขาว

บทความวจย

การใหบรการแกผโดยสารของทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

Service Provision for Passengers at

Thai Airports under the Direction of the Civil Aviation Department

สภกญญา ชวนชย, ดร.ปรยากร มนเสวต และ กรณฏฐ สกลกฤต

ภาวะโภชนาการเกนในเดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดารามและ

โรงเรยนธญสทธศลป

Obesity Situation of Students in Prathom Suksa 1-6 in JINDARAM and

TANYASITSIN Schools

ชญานกา ศรวชย, ภทรภร อยสข และ วนดา แพรภาษา

สำรบญ

Page 12: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

สำรบญ

การพฒนาการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน: องคการก�ากบดแลกจการบนพลเรอน

Development of Learning Process Using Problem–Based Learning: Civil Aviation Authority

ธรรมนญ เกยรตก�าจร

A Development of Pyrolysis Oven for Wood Vinegar Production

Teerapot Wessapan, Seksan Sutthisong, Nisakorn Somsuk, Kanokorn Hussaro

and Sombat Teekasap

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยชนดพาความรอนแบบธรรมชาต และชนดการพา

ความรอนแบบบงคบ

Analysis of the Economics of Mulberry Paper Solar Dryers

อนรทธ ตายขาว

การพฒนาระบบการลงทะเบยนผเขาพกโรงแรมผาน PDA

Development of the Hotel Register System Via PDA

อมรา จรยวฒนศกด

การเตรยมเมดเชอเพลงจ�าลองแบบกาวหนาส�าหรบเครองปฏกรณนวเคลยรแบบน�ามวลเบา

ทประกอบดวยผงโลหะซเรยมและเซอรโคเนยมไฮไดรด

Fabrication of Advanced Surrogate Light Waterreactor Fuel Pellets Composed of

Metallic Cerium Powder and Zirconium Hydride

สภา ศรนาม, ผศ.ดร.ดลยพงศ วงศแสวง

แนะน�าหนงสอ

ชวตใหม

กตตเชษฐ นนทะสด

ชววทยา : สตววทยา 2 การสบพนธ และการเจรญของสตว พนธศาสตร ววฒนาการ

ดร.อสรยฐกา ชยสวสด

46

50

59

65

70

76

79

Page 13: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 1

บทคดยอ

พลงงานเปนปญหาส�าคญของโลกในอนาคต เนองจากพลงงานสวนใหญทใชในปจจบนก�าลงหมดไป

อยางรวดเรวหากใชเพมขนดวยอตราปจจบน เชน กาซธรรมชาตจะหมดไปในราว 20-30 ป น�ามนจะหมดไป

ใน 30-40 ป และถานหนจะหมดไปในราว 80-100 ป เปนตน ดงนนจงมความพยายามในการวจยและพฒนา

เพอคนหาพลงงานรปแบบใหมทสามารถน�ามาใชทดแทนในเชงพาณชยไดในอนาคต

เซลเชอเพลงเปนนวตกรรมใหมทมการพฒนาอยางรวดเรวจนใกลทเขาสการใชงานในชวต ประจ�าวนได

บทความนมงน�าเสนอประวตความเปนมา เทคโนโลย พฒนาการทเกดขนในโลก และการวจยและพฒนาทเกดขน

ในประเทศไทยดวย

ค�าส�าคญ: เซลเชอเพลง, พลงงานใหม, สถานภาพเซลเชอเพลงในประเทศไทย

Abstract

Energy is one of future world important problem due to most of popular form of energy used

today will be depleted pretty soon, if incremental utilization rate increase as it was. For example, natural

gas will deplete in 20-30 years, petroleum oil will deplete in 30-40 years, and coal will deplete in 80-100

year. So, there are efforts in research and development for finding innovative commercializes form of

energy to be used as a substitute in the future.

1สถาบนนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ E-mail: [email protected]รองอธการบดฝายวจย และ คณบดคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

สกาญจนา เลขพฒน1 และ สมบต ทฆทรพย2

“เซลลเชอเพลง”แหลงพลงงานทดแทนในอนาคต

Fuel cell

Page 14: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl2

บทน�ำ

ในปจจบนอตราการขยายตวของภาคเศรษฐกจ

ตามสาขาตางๆ ของประเทศไทยทสงขน สงผลใหเกด

การใชพลงงานเพมขนอยางตอเนอง และมบทบาทส�าคญ

ในการด�ารงชพของมนษยในสงคมยคใหม พลงงาน

สวนใหญทมใชอยในปจจบนนในประเทศไทย มาจาก

พลงงานทไมสามารถน�ากลบมาใชใหมได ไดแก ถานหน

น�ามน หรอ กาซธรรมชาต ลวนมทมาจากการทบถมของ

ซากดกด�าบรรพในชนใตดนเปนเวลานานหลายลานป

เพอตอบสนองความตองการพลงงานจ�านวนมหาศาล

ของมนษย พลงงานจากซากดกด�าบรรพทสะสมอยใน

ชนใตดนไดถกขดขนมาใชอยางรวดเรว และมแนวโนมจะ

เขาสยคขาดแคลนในอนาคตอนใกล จากการส�ารวจและ

ประมาณการพบวาโลกจะมน�ามนเหลอใชไดอกเพยง

30-40 ป ซงขอมลดงกลาวไดสงผลกระทบอยางมาก

ตอราคาน�ามนทปรบตวสงขน และความมนคงทาง

พลงงานของโลกลดลง นอกจากนการเผาเชอเพลงท

เกดจากซากดกด�าบรรพยงเปนสาเหตส�าคญของปญหา

โลกรอน โดยมการประมาณกนวาหากโลกยงไมมการ

เปลยนแปลงนโยบายทางดานพลงงาน อณหภมของโลก

โดยเฉลยจะเพมขนถง 6°C กอนสนศตวรรษน

จากขอเทจจรงดงกลาวสงผลใหมนษยตอง

มองหาพลงงานอนทยงยน และเปนมตรกบสงแวดลอม

มาแทนทแหลงพลงงานทใชอยในปจจบน ทางออกคอ

ความพยายามในการแสวงหาพลงงานจากธรรมชาต เชน

พลงงานแสงอาทตย พลงงานจากน�าขนน�าลง หรอ

พลงงานจากชวมวล และชวภาพ เปนตน ซงเมอน�าไป

ใชแลวไมหมดไปสามารถมเพมเตมได แตกมขอจ�ากด

หลายประการ ทงการลงทนในดานอปกรณ และลกษณะ

การน�าไปใช

Fuel cell is an innovation which develops very fast and very close to be used in quotidian life.

This article aimed to present history, technology, world existing development, and development which

have been done in Thailand.

Keywords: fuel cell, new energy, Thailand’s fuel cell status

การหาแหลงพลงงานทดแทนใหมทมนษย

สามารถสรางขนมาไดเอง ไมกอใหเกดมลภาวะตอ

สงแวดลอม อกทงยงมการศกษาคนมานานแลวคอ

“เซลลเชอเพลง” หรอ “Fuel Cell”

เซลลเชอเพลง คออะไร

“เซลลเชอเพลง” เปนอปกรณทท�าใหเกด

ปฏกรยาเคมและไฟฟา ระหวางกาซออกซเจนกบกาซ

ไฮโดรเจนซงเปลยนพลงงานเชอเพลงใหเปนพลงงาน

ไฟฟาโดยตรง โดยไมผานการเผาไหม ท�าใหเครองยนต

ทใชเซลลเชอเพลงนไมกอใหเกดมลภาวะทางอากาศ

นอกจากนยงมประสทธภาพสงกวาเครองยนตเผาไหม

ถง 1-3 เทา ขนอยกบชนดของเซลลเชอเพลงและชนด

ของเชอเพลงทใช มหลกการท�างานคลายกบเซลลไฟฟา

หรอแบตเตอรทวไป สามารถอดประจใหมได แตม

โครงสรางแตกตางกนมาก โดยเซลลเชอเพลงจะไมม

การเกบพลงงานไวภายในเซลล แตเซลลจะท�าหนาท

รบเชอเพลงเคมเขาไปท�าปฏกรยาเคมภายในเซลล

และใหผลลพธออกมาเปนไฟฟาและผลพลอยไดอนๆ

ก�ำเนดเซลลเชอเพลง

กวา 170 ปมาแลว Sir William Robert Grove

ศาสตราจารยสาขาปรชญาการทดลองท The Royal

Institution ในกรงลอนดอน ท�าการผลตและทดลอง

เซลลเชอเพลงเปนครงแรกเมอป ค.ศ. 1838 ตอมา

ทานไดรบการยกยองวาเปนบดาแหงเซลลเชอเพลง

ทานท�าการทดลองในเรองกระบวนการอเลกโทรไลซส

(Electrolysis) โดยใชกระแสไฟฟาแยกน�าใหเปนไฮโดรเจน

และออกซเจน อนน�ามาสอปกรณชนหนงทตอมาเรยกวา

“เซลลเชอเพลง” โดยคดผลตกระแสไฟฟาจากปฏกรยา

ระหวางออกซเจนกบไฮโดรเจน จากสมมตฐานของ

Page 15: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 3

ความเปนไปไดของการท�ากระบวนการ อเลกโทรไลซส

ยอนกลบ เพอทดสอบแนวคดน ทานจงวางแผนแพลตนม

2 แผน ไวในขวดทปดแยกกน ขวดหนงมไฮโดรเจนและ

อกขวดหนงมออกซเจน เมอขวดสองอนนถกจมรวมกน

ดวยซลฟรคเจอจาง ท�าใหเกดการไหลของกระแสไฟฟา

ระหวางขวทงสอง และเกดน�าขนในขวดทบรรจกาซ

ทงสอง เพอจะเพมศกดไฟฟาทมคาต�าทผลตออกมา

จงไดตออปกรณเหลานในแบบอนกรมกน และเรยก

อปกรณนวา “กาซแบตเตอร” ซงเปนตนแบบของเซลล

เชอเพลงในปจจบน

ภำพ 1 Sir William Robert Grove

นอกจากนยงมนกวจยอกหลายคนทไดเปน

ผประดษฐคนคนเซลลเชอเพลง โดยใชอเลกโตรไลต

ตางกนไป เชน

Ludwid Mond และ Charles Langer ประดษฐ

เซลลเชอเพลงทใชงานไดจรง โดยการใชอากาศและ

กาซถานหน

William White Jacques ใชกรดฟอสฟอรกเปน

สารละลายอเลกโทรไลตเปนคนแรก

Bauer และ Preis ประดษฐเซลลเชอเพลงชนด

Solid Oxide electrolyte

Francis Thomas Bacon ไดประดษฐเซลล

เชอเพลงโดยใชอลคาไลนเปนอเลกโตรไลต และใชนเกล

เปนอเลกโทรด

Davtyan ไดพฒนา Mixed carbonates and

oxides with sand separator work basis for post-war

fuel cell work ในป ค.ศ. 1945

ในป ค.ศ. 1950 หลกการการท�างานของเซลล

เชอเพลงท Grove ไดคดไวไดรบความสนใจอกครง โดย

ความตองการเทคโนโลยระบบพลงงานไฟฟาขนาดเลก

เพองานดานอวกาศและการทหาร ยานอวกาศและ

เรอด�าน�า ตองการระบบพลงงานไฟฟาซงตองไมใช

เทคโนโลยเครองยนตสนดาปภายใน และอก 10 ป ตอมา

องคการนาซา (National Aeronautics and Space

Administration, NASA) ไดทมงบประมาณถง 10 ลาน

เหรยญสหรฐ เพอพฒนาเชอเพลงส�าหรบโครงการ

Apollo ซงใชหลกการของ Bacon เพอผลตน�าดมและ

พลงงาน และเปนเทคโนโลยทปฏวตการใชพลงงาน

ของโลกในอนาคต United Technologies (UTX) เปน

บรษทแรกทไดผลตเซลลเชอเพลง และสรางเซลล

เชอเพลงใหองคการนาซา

หลกกำรท�ำงำนของเซลลเชอเพลง

เซลลเชอเพลงแบงโครงสรางเปน 4 สวน คอ

1. ขวแอโนด (Anode) เปนขวลบ มหนาทสง

อเลคตรอนออกจากขว โดยอเลคตรอนไดจากปฏกรยา

H2 ==> 2H+ + 2e- โดยทขวจะมชองทตดกบตวเรง

ปฏกรยาซงฉาบอย บนผวหนาของเยอแลกเปลยน

โปรตอน โดยปฏกรยาจะเกดเมอผานกาซไฮโดรเจน

เขาไป

2. ขวแคโทด (Cathode) เปนขวบวก มชอง

ตดกบเยอแลกเปลยนโปรตอน ท�าหนาทรบโปรตอน

และกาซออกซเจนซงถกปลอยออกมาทผวหนาของเยอ

ซงฉาบตวเรงปฏกรยาเอาไว และท�าหนาทรบอเลคตรอน

กลบมาจากวงจรภายนอก เพอรวมกนเปนน�า ดงปฏกรยา

O2 + 4H+ + 4e- ==> 2H

2O

Page 16: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl4

3. สำรพำประจ (Electrolyte) เปนสวนทมา

ความส�าคญ เพราะ เปนสวนทท�าใหเกดการเคลอนท

ของไอออนชนดตางๆ และเปนสวนทเซลลเชอเพลง

แตละประเภทแตกตางกน โดยประเภททเรากลาวถง

อยน สารพาประจ จะเปนเพยงเยอแลกเปลยนโปรตอน

(Proton exchange membrane) เทานน ซงมลกษณะ

เหมอนแผนพลาสตกในการท�าครว โดยจะใหโปรตอน

ผานได แตจะไมยอมใหอเลคตรอนผาน

4. ตวเรงปฏกรยำ (Catalyst) เปนวสดพเศษท

ชวยใหปฏกรยาในขนตอนตางๆ เกดไดด โดยสวนใหญ

จะเปนผงแพลทนมเคลอบอย บนเยอแลกเปลยน

โปรตอน ซงจะมลกษณะขรขระเพอเพมพนทผวในการ

สมผสกบกาซไฮโดรเจน และ ออกซเจน

ในการท�างานขวแอโนด (ขวลบ) และขวแคโทด

(ขวบวก) รอบสารละลายอเลกโทรไลต ทขวแอโนด

ใหแกสไฮโดรเจนเขาไป แกสไฮโดรเจนแพรผานแอโนด

แกสไฮโดรเจนถกเรงดวยตวเรงปฏกรยาใหไฮโดรเจน

ไอออนกบอเลกตรอน อเลกตรอนถกสงผานเขาไป

ในสายไฟ เกดกระแสไฟฟา จากนนเคลอนทไปยงขว

แคโทด ดงสมการ

2H2 4H++ 4e-

ทขวแคโทด ใหแกสออกซเจนจากอากาศเขาไป

ทขวแคโทด เมอไฮโดรเจนไอออนกบอเลกตรอนซง

เคลอนทมายงขวแคโทด ท�าปฏกรยากบแกสออกซเจน

จากอากาศทใหเขาไปเกดเปนโมเลกลของน�า โดยอาศย

ตวเรงปฏกรยาซงท�าจากแพลตนม จะเกดปฏกรยา

รดกชนไดน�าบรสทธ ดงสมการ

4H+ + 4e- + O2 2H2O

แรงดนไฟฟาทไดตอหนงเซลลมคาประมาณ

1 โวลตและไดกระแสออกมาประมาณ 10 แอมแปร

ซงถาน�ามาตออนกรมกน 12 เซลล กจะไดแรงดนไฟฟา

12 โวลตเหมอนกบแบตเตอร ปฏกรยารวมของเซลล

เชอเพลงเปนการรวมตวของไฮโดรเจนและออกซเจน

เกดเปนน�า ดงสมการ

2H2 + O

2 2H

2O

หลกการท�างาน คอ H2 จะถกปลอยไปในดาน

แอโนดโดยใชความดน เมอกาซไปสมผสกบตวเรง

ปฏกรยา กจะเกดการแตกตวออกเปน โปรตอนและ

อเลคตรอน โดยอเลคตรอนจะถกสงตอไปยงวงจร

ภายนอก สวนโปรตอนนน จะผานชองของเยอแลกเปลยน

โปรตอนไปยงขวแคโทด ซงจะไปรวมตวกบอเลคตรอนท

รบมาจากวงจรภายนอก รวมไปถงอะตอมของออกซเจน

ซงแตกตวโดยการเรงของตวเรงปฏกรยา เกดเปนโมเลกล

ของน�าขนมา ซงการไหลของอเลคตรอนน จะน�าไปใช

เปนไฟฟากระแสตรงได เพอประโยชนในงานดานตางๆ

แตเนองจาก H2 เปนกาซทอนตราย เนองจาก

ตดไฟได จงไมเหมาะสมในการบรรจ หรอ เคลอนยาย

ไปมา และท�าใหจงมการพฒนา Fuel Processor ซงม

หลกการคอ ใชเครอง Reformer เปลยนไฮโดรคารบอน

ชนดตางๆ H2O และ O

2 ใหกลายเปน H

2, CO, CO

2

จากนนใชเครอง Catalytic Converter เปลยน CO

ใหกลายเปน CO2 น�า H

2 มาใชไดตามตองการ สวน CO

2

กถกปลอยสอากาศตอไป วธน นอกจากจะเพมความ

ปลอดภยแลว ยงเปนการประหยดอกดวย เนองจาก

สามารถเปลยนสารอนๆ มาเปน H2 ได

ประเภทของเซลลเชอเพลง

จากการทนกวจยไดศกษาเซลลเชอเพลงโดยใช

อเลคโทรไลทตางๆ กน จงไดมการแบงชนดของเซลล

เชอเพลงได 5 ประเภท ไดแก

1. เซลลเชอเพลงแบบอลคาไลน (Alkaline

Fuel Cells, AFC) เซลลเชอเพลงชนดนใชโพแทสเซยม

ไฮดรอกไซดเหลว (KOH) เปนอเลคโทรไลท (30-43%)

ซงท�างานไดดทอณหภมหองและใหคาความตางศกย

สงทสดทคาความหนาแนนของกระแสเดยวกน ระบบ

AFC น�าไปใชในยานอวกาศ เรอด�าน�า รถยนตไฟฟา

และผลตน�าใชในยานอวกาศ อายการท�างานของเซลล

อาจมคาสงถง 10,000-15,000 ชวโมง ราคาตนทนของ

เซลลเชอเพลงจะมคาสงเนองจากใชโลหะตระกลสง

ตองใชพลงงานในการอดหรอท�าใหกาซไฮโดรเจนเปน

ของเหลว และตองมความบรสทธสง จากขอเสยดงกลาว

จงท�าใหเซลลเชอเพลงประเภทนขยายขนาดใหใหญขน

ไดยาก และไมเปนทนยมน�ามาใช

Page 17: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 5

2. เซลลเชอเพลงแบบคารบอเนตหลอม (Molten

Carbonate Fuel Cells, MCFC) ใชเกลอคารบอเนต

หลอมของโซเดยมและโพแทสเซยมในเซรามกเมตรก

(Ceramic Matrix) ของลเทยมอลมเนต (LiAlO2) เปนสาร

อเลคโทรไลท ซงกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ทออกมา

จากขวอะโนดจะถกน�าไปใชทขวแคโทด การไหลเวยน

กลบของกาซคารบอนไดออกไซดนส�าคญตอการท�างาน

ของเซลล อณหภมการท�างานของระบบเซลลเชอเพลง

มคาอยในชวง 500-700°C ดวยสภาวะอณหภมทสง

ปฏกรยาทขวอเลคโทรดจงไมจ�าเปนตองม Pt เปนตวเรง

ปฏกรยา การออกแบบเซลลเชอเพลงแบบคารบอเนต

หลอมสามารถท�าได 2 แบบ คอ

- แบบมการปฏรปภายนอกและแบบปฏรป

ภายใน ในรปแบบแรกสารประกอบไฮโดรคารบอนจะ

ถกเปลยนเปนกาซ H2 โดยเครองปฏรป (Reformer)

ทตดตงภายนอก

- แบบมสารประกอบไฮโดรคารบอนถก

เปลยนเปนกาซ H2 ภายในตวเซลลเชอเพลง

แตมขอควรระวงอยางหนงคอ ในกรณทวตถดบ

ทใชเปนถานหนทมธาตก�ามะถนอย การผลตกาซจาก

ถานหนโดยปฏกรยากาซซฟเคชนอาจจะท�าใหเกด H2S

ซงกาซ H2S นจะเปนพษตอขวอเลคโทรดอณหภมในการ

ท�างานท 1,200°F (650°C) ปจจบน MCFC ใชไดกบ

ไฮโดรเจน CO กาซธรรมชาต, โพรเพน, มเธน และกาซ

จากกระบวนการกาซซฟเคชนถานหน ก�าลงการผลต

ไฟฟาอย ระหวาง 10kW-20MW เนองจากตองใช

อณหภมสงในการท�างาน ดงนนจงถกจ�ากดการใชใน

โรงงานไฟฟาเทานน

ในป ค.ศ. 1990 บรษท Ishikawajima ในญปน

ไดผลตเซลลเชอเพลงชนดนและใหก�าลงไฟฟา 1 kW

ท�างานได 10,000 ชวโมงตดตอกน ปจจบนมบรษท

ในญปนอยางนอย 10 บรษทไดน�าเซลลเชอเพลงชนดน

มาใช ตอมาในป ค.ศ. 1997 ไดมการตดตง MCFC 250

kW ทรฐอลนอยล ดวย

3. เซลลเชอเพลงแบบออกไซดของแขง (Solid

Oxide Fuel Cells, SOFC) ในระบบ SOFC ทงอเลคโทรด

และสารอเลคโทรไลทท�ามาจากวสดเซรามคจ�าพวก

ออกไซดแขง อาท อเทรย (Yttria) หรอเซอโคเนย

(Zirconia) เปนตวน�าอออน O2- ทอณหภมสงกวา

800°C ถาเซลลมสภาวะการท�างานทประมาณ 900°C

การไหลเวยนกลบของ CO2 จากทางออกขวแอโนด

ไปยงขวแคโทดเปนสงทไมจ�าเปน กาซธรรมชาต กาซจาก

ถานหนหรอเชอเพลงเหลวทถกท�าใหระเหยสามารถ

ถกปฏรปใหกลายเปนกาซไฮโดรเจนภายในตวเซลล

เชอเพลง ความรอนทเกดจากกระบวนการสามารถ

ถกน�าไปใชประโยชนได ระบบ SOFC สามารถใชได

กบกาซธรรมชาต ดงนน SOFC จงมศกยภาพสง

ในอนาคตอนใกล

เซลลเชอเพลงแบบออกไซดแขง เปนเซลล

เชอเพลงทใชสารเซรามกสเปนอเลกโตรไลต ซงสารทใช

มากคอ สารประกอบของเซอรโคเนยม โดยใหความรอน

สารละลายอเลกโทรไลต 1,000°C ไอออนออกซเจน

เคลอนทจากแคโทดไปยงแอโนด แกสไฮโดรเจนซงอยท

ขวไฟฟาแอโนดท�าปฏกรยากบไอออนออกซเจนใหน�า

และอเลกตรอน ซงอเลกตรอนจะท�าใหเกดกระแสไฟฟา

การใชงานของเซลลเชอเพลงแบบออกไซดแขง

ส�าหรบครวเรอนขนาด 1 kW ของบรษท Sulzer Hexis

ทจายทงกระแสไฟฟาและน�ารอน หนวยผลตไฟฟาขนาด

220 kW ประกอบดวยเซลลเชอเพลงแบบออกไซดแขง

และเครองกงหนแกส (micro turbine) ผลตโดย Siemens

Westinghouse ปจจบนมการศกษาวจยและพฒนาท

ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (MTEC) โดย

ไดลงทน

4. เชอเพลงแบบกรดฟอสฟอรค (Phosphoric

Acid Fuel Cells, PAFC) กรดฟอสฟอรคจะถกใชเปน

สารอเลคโทรไลทในเซลลเชอเพลงแบบน โดยทกรด

ฟอสฟอรคถกบรรจในเมทรกซของซลคอนคารไบด

(Silicon Carbide) ปฏกรยาในตวกลางทมฤทธเปนกรด

อณหภมการท�างานของเซลลเชอเพลงประเภทนมคาอย

ระหวางในชวง 170-200°C ณ สภาวะอณหภมดงกลาว

สารอเลคโทรไลทจะมความเสถยรซงจะท�างานโดย

สามารถใชอากาศทมกาซ CO2 อย การทเซลลเชอเพลง

แบบนมสภาวะการท�างานทอณหภมสงปานกลาง จะชวย

ลดความเปนพษของกาซ CO2 ทมผลตอตวคะตะลสตลง

จากการทดสอบพบวาเซลลเชอเพลงแบบ PAFC นมอาย

Page 18: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl6

การใชงานไดนานถง 40,000 ชวโมง ประสทธภาพการผลต

ไฟฟามากกวา 40% และใชไอน�าทผลตได 85% ในระบบ

ผลตความรอนรวม อณหภมในการท�างานระหวาง 300-

400°F (150-200°C) ปจจบนมขนาดใชงานท 1 kW และ

1 MW นกวจยท Los Alamos National Laboratory

ไดศกษาเพอน�าไปพฒนายานพาหนะไฟฟา มหาวทยาลย

Georgetown พฒนาเพอใชในรถประจ�าทางขนสง

ซงใหก�าลงไฟฟา 50 kW และ 4 ปตอมาสามารถผลต

ทใหก�าลงไฟฟา 100 kW แตตองอนเครองกอนใช ดงนน

จงเปนขอจ�ากดในการน�ามาใชกบรถยนตสวนบคคล

5. เซลลเชอเพลงแบบเมมเบรนแลกเปลยน

โปรตอน (Proton Exchange Membrane Fuel Cells,

PEMFC) หรอเซลลเชอเพลงแบบโพลเมอรของแขง

(Solid Polymer Fuel Cell, SPFC) เซลลเชอเพลงแบบน

จะใชซลโฟเนทโพลเตตระฟลออโรเอธลน (Sulphonated

Polytetrafluoroethylene, Nafion) เปนสารอเลคโทรไลท

เนองจากเมมเบรนทใชมความหนาเพยงแค 50 µm

ท�าใหเซลลเชอเพลงมขนาดเลกลง สงผลใหการสญเสย

แบบโอหม (Ohmic losses) มคาลดลงและสามารถผลต

ความหนาแนนของกระแสทสงได ปฏกรยาทขวอเลคโทรด

จะเหมอนกบปฏกรยาทเกดขนในเซลลเชอเพลงแบบ

กรดฟอสฟอรค อเลคโทรดเปนธาตคารบอนโดยม

Pt เปนตวคะตะลสตบรรจอย ซงจะประกบอย บน

ทงสองดานของเมมเบรนแลกเปลยนโปรตอน กาซทเกด

จากกระบวนการปฏรปของสารประกอบไฮโดรคารบอน

สามารถน�ามาใชเปนเชอเพลงได เชอเพลงทใชจะตอง

ไมมกาซคารบอนมอนนอกไซด เพราะกาซดงกลาว

จะเปนพษตอ Pt ความเปนพษดงกลาวสามารถท�าให

ลดลงไดโดยการเพมปรมาณของอากาศเพยงเลกนอย

เขาไปทฝงของแอโนด หรอโดยการใชโลหะผสมของ Pt

กบโลหะอนๆ เพอเพมความทนทานตอความเปนพษ

แนวทางแกไข คอการใชเมมเบรนบางๆ ทท�าจากโลหะ

พาลลาเดยม (Palladium) หรอโลหะผสมระหวาง

พาลลาเดยมกบเงน ซงเมมเบรนนยอมใหไฮโดรเจน

แพรผานแตไมยอมใหกาซอนผาน อณหภมในการท�างาน

ของ SPFC ประมาณ 175°F (80°C) ปจจบนเซลล

เชอเพลงชนดนมก�าลงการผลตไฟฟาระหวาง 50-250

kW.

อภปรำยผล

จากการทเซลลเชอเพลงมหลายชนด และ

ขนอยกบตวอเลกโทรไลตทน�ามาใช จะเหนวาเซลล

เชอเพลงชนด PEM (Polymer Electrolyte Membrane

หรอ Proton Exchange Membrane) ซงมการศกษา

คนควาวจยมาตงแตป ค.ศ. 1950 เปนตนมา จะนยม

ใชงานกนมาก โดยเฉพาะอยางยงส�าหรบรถยนตไฟฟา

ในอนาคต เพราะมขนาดเลก น�าหนกเบา และงาย

ในการสรางเมอเปรยบเทยบกบชนดอน ทงนระบบ

ดงกลาวนนสามารถน�ามาประยกตใชกบรถยนตทวไป

รถทมขนาดใหญ รถไฟ หรออนๆ ไดเปนอยางด เพยงแต

ตองมการขยายสเกลของอปกรณใหมขนาดทใหญขน

ตามลกษณะของการใชงาน ดงรปท 2 แสดงตวอยาง

เซลลเชอเพลงขนาด 1 kW และรปท 3 แสดงรถยนต

ตนแบบของ Honda ทขบเคลอนดวยเซลลเชอเพลงขนาด

100 kW ดงนนในอนาคตปมน�ามนจะถกแทนทดวยปม

ไฮโดรเจนดงแสดงในรปท 4 จากการทดลองพบวา

รถยนตเซลลเชอเพลงของ Honda มประสทธภาพ

สงมากถง 60 % เมอเปรยบเทยบกบรถยนตทใชกาซ

เปนเชอเพลงมประสทธภาพแค 18% ดงแสดงในรปท 5

ภำพ 2 เซลลเชอเพลงขนาด 1 kW

ทมา. จาก “เซลลเชอเพลงขนาด 1 kW” โดย fctec.com,

2556 คนจาก http://www.fctec.com/fctec_types_afc.

asp

Page 19: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 7

ภำพ 3 รถยนตตนแบบของ Honda ทขบเคลอนดวย

เซลลเชอเพลงขนาด 10 kW

ทมา. จาก “รถยนตตนแบบของ Honda ทขบเคลอน

ดวยเซลลเชอเพลงขนาด 10 kW” โดย Honda, 2556

คนจาก http://upload.wikimedia.org/wikipedia/

commons/d/d9/Nenryo-denchi_jidosha_Honda_

FCX_1999.jpg

ภำพ 4 ป มไฮโดรเจนจะแทนทป มน�ามนในอนาคต

อนใกล

ทมา. จาก “เซลลเชอเพลงขนาด 1 kW” โดย fctec.com,

2556 คนจาก http://www.fctec.com/fctec_types_afc.

asp

ภำพ 5 เปรยบเทยบประสทธภาพของรถยนต Honda

ทขบเคลอนระบบกาซไฮบรดดวยแบตเตอรร และเซลล

เชอเพลง (2005 FCX และ FCX Clarity)

ทมา. จาก “รถยนตตนแบบของ Honda ทขบเคลอน

ดวยเซลลเชอเพลงขนาด 10 kW” โดย Honda, 2013

คนจาก http://upload.wikimedia.org/wikipedia/

commons/d/d9/Nenryo-denchi_jidosha_Honda_

FCX_1999.jpg

การศกษาวจยเซลลเชอเพลงชนดนในประเทศไทย

ไดมการด�าเนนงานมาตงแตกอนป พ.ศ.2543 โดย

มหาวทยาลยเชยงใหม (Chailorm, Nirunsin & Vilaithong,

2003) โดยไดท�าการศกษาเซลลเชอเพลงชนด PEM

โดยศกษาหาสภาวการณท�างานทเหมาะสมและวสด

ทน�ามาใชท�า gas flow field จฬาลงกรณมหาวทยาลย

มงานวจยเกยวกบเซลลเชอเพลงตพมพในฐานขอมล

Scopus ครงแรกในป พ.ศ. 2543 งานวจยสวนใหญเนน

ทางดานวศวกรรมเคม โดยมการศกษาเซลลเชอเพลง

ทงชนด PEM และ SOFC ตอมาในป พ.ศ.2549 นกวจย

Page 20: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl8

ทศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต ส�านกงานพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไดรวมกบนกวจย

จากมหาวทยาลยหลายแหง เชน สถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร บณฑต

วทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม และมหาวทยาลย

มหดล ไดท�าการวจยรวมกนอยางตอเนองเปนเวลากวา 4 ป

เพอพฒนาเกยวกบระบบประกอบหอเซลล การจดการทาง

ความรอนและไฟฟา ส�าหรบเซลลเชอเพลงแบบออกไซด

ของแขง โดยเซลลเชอเพลงทใชเปนชนด SOFC ขนาด 1 kW

กระทรวงพลงงานโดยกรมพฒนาพลงงาน

ทดแทนและอนรกษพลงงาน เรมตนศกษาความเปนไปได

ในการพฒนาการใชไฮโดรเจนและเซลลเชอเพลง

ตงแตป พ.ศ. 2537 โดยไดจดท�าแผนยทธศาสตร

พลงงานไฮโดรเจนและเทคโนโลยเซลลเชอเพลง ก�าหนด

วสยทศนวา พลงงานไฮโดรเจนเปนพลงงานทางเลอก

ทสะอาด มความยดหยน ผลตไดจากแหลงทรพยากร

ทมอยมากมายในประเทศ โดยมการใชอยางปลอดภย

ในทกสาขาเศรษฐกจ และครอบคลมทวประเทศภายใน

ป พ.ศ. 2573 และไดด�าเนนโครงการตามประเดน

ยทธศาสตรเพอตอบสนองยทธศาสตร ไดแก โครงการ

พฒนาสาธตเซลลเชอเพลงผลตไฟฟาในป พ.ศ. 2548

และในป พ.ศ. 2549 ไดด�าเนนงานโครงการพฒนาสาธต

การใช PEMFC ในรถยนตสามลอ โครงการพฒนาสาธต

การผลตและการจดเกบไฮโดรเจน และโครงการพฒนา

และสาธตการผลตไฮโดรเจนจากขบวนการความรอน

เคม (กระทรวงพลงงาน, 2552)

ศนยวจยพลงงานทดแทน สถาบนนวตกรรม

เทคโนโลยไทย-ฝรงเศส มหาวทยาลยเทคโนโลย

พระจอมเกลาพระนครเหนอ เปนอกหนวยงานหนงทได

ศกษาวจยเกยวกบเซลลเชอเพลงมาอยางยาวนานและ

ตอเนองตงแตป พ.ศ. 2547 โดยไดรวมกบสถาบน

วศวกรรมศาสตรชนสงแหงชาต ณ ลอแรน (Institut

National Polytechnique de Lorraine, INPL) ประเทศ

ฝรงเศส ศกษาวจยเกยวกบเซลลเชอเพลงชนด PEM

วงจรแปลงผนแรงดนไฟฟาและระบบจดการพลงงาน

ทไดจากเซลลเชอเพลงในการสงผานไปยงโหลดไฟฟา

เชน มอเตอร อยางมประสทธภาพ โดยศนยวจยมงาน

ตพมพอยางตอเนองจนถงปจจบน

ขอเสนอแนะ

เซลลเชอเพลงเปนพลงงานทางเลอกใหม

ทสามารถน�ามาทดแทนพลงงานดานปโตรเลยม

ทนบวนจะหมดไปจากโลก ส�าหรบใชในดานการขนสง

ถงแมวาปจจบนจะมราคาคอนขางสง แตถามความ

ตองการมากขนจะท�าใหราคาถกลงไดเนองจากผลต

ในปรมาณมาก แตเชอเพลงทใหพลงงานโดยกาซ

ไฮโดรเจนและแอลกอฮอลทไดจากแหลงพลงงาน

ทดแทนนน ใหพลงงานไฟฟาดวยกระบวนการทางเคม

ทผลตกาซคารบอนไดออกไซดเพยงเลกนอย หรอไมผลต

กาซคารบอนได ออกไซดเลย อกทงยงไมกอใหเกด

ภาวะเรอนกระจก แตในการพฒนาเซลลเชอเพลง

เพอใหเหมาะกบการใชงานในโรงงานขนาดใหญนน

ยงตองอาศยวทยาศาสตรและเทคนคแขนงตางๆ ในการ

พฒนาเพอใหเหมาะสมกบการใชงานรวมถงการแกไข

ปญหาอายการใชงานทสนของเซลลเชอเพลงทมอย

ในปจจบนน ถงแมจะมการน�าระบบแบบเซลลเชอเพลง

ดานพลงงานไฟฟาและความรอนไปใชงานเพมขน

ส�าหรบแหลงพลงงานพกพา แหลงพลงงานยานยนต

และแหลงผลตไฟฟาขนาดใหญ กด

ในประเทศไทยมการศกษาและว จยเซลล

เชอเพลงกนนอยมาก แตมการวจยและน�าไปใชงาน

หลายปมาแลวทตางประเทศ ในแถบยโรป อเมรกา ญปน

หรอเกาหล หลายๆ แหงไดสาธตการน�าเซลลเชอเพลง

ไปใชงานในรถยนต หรอในโรงไฟฟา เชน ป ค.ศ. 1966

General Motor ไดผลตรถตเรยก Electrovan ป 1995

Ballard ไดผลต Fuel Cell Bus ยาว 12 เมตร โดยเฉพาะ

อยางยงบรษท Honda ไดผลตรถยนต 4 ประต 4 ทนง

(Fuel Cell eXperimental, FCX) ในป ค.ศ. 1999 รวมทง

Toyota ไดสรางรถยนตไฟฟาตนแบบทมเซลลเชอเพลง

ชนด PEM เปนแหลงพลงงานหลก ซงสามารถท�างาน

ไดด ในอนาคตขางหนานเซลลเชอเพลงอาจจะถกน�า

ไปใชงานจรงมากขน และท�าใหราคาถกลงอก

Page 21: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 9

ภำพ 6 รถยนต Honda ชนด FCX

ทมา. จาก “รถยนตตนแบบของ Honda ทขบเคลอน

ดวยเซลลเชอเพลงขนาด 10 kW” โดย Honda, 2556

คนจาก http://upload.wikimedia.org/wikipedia/

commons/d/d9/Nenryo-denchi_jidosha_Honda_

FCX_1999.jpg

การมองหาแหลงพลงงานทดแทน เพอน�ามา

ใชแทนเชอเพลงเหลวและกาซธรรมชาตทจะหมดไป

จากโลกในระยะเวลาไมไกลน เซลลเชอเพลงจงเปน

ทางเลอกทเหมาะสม เนองจากกาซไฮโดรเจนซงใชเปน

เชอเพลงส�าหรบเซลลเชอเพลงนน จะไมมวนหมดไป

จากโลก เพราะกาซไฮโดรเจนสามารถสรางขนไดโดยใช

พลงงานจากแหลงพลงงานทดแทนตางๆ ไปแยกโมเลกล

ของน�า (H2O) ออกเปนกาซไฮโดรเจน (H

2) และออกซเจน

(½·O2) จากนนเมอกาซทงสองผานการท�าปฏกรยา

ในเซลลเชอเพลงแลว กาซทงสองจะรวมตวกนเปน

น�าบรสทธเชนเดมและสามารถน�ากลบมาใชใหมได

ไฮโครเจนจงไมเพยงแตท�าใหเราประหยดเทานน แตยง

ชวยลดภาวะโลกรอน ท�าใหโลกนาอย มากขนและ

ไรมลพษเผาไหมจากเชอเพลงจากการขบขดวย

สรป

ประเทศไทยเปนประเทศทพงพาการน�าเขา

พลงงานจ�านวนมากมาก ท�าใหขาดความมนคงดาน

พลงงาน ความพยายามในการพฒนาการใชพลงงาน

ทดแทนจากแหลงพลงงานในประเทศจงเปนความ

จ�าเปนทส�าคญและเรงดวน ภาวะโลกรอนอนเกดจาก

สภาวะเรอนกระจกท�าใหสภาวะอากาศเปลยนไปและ

มผลกระทบตอสงแวดลอมมากมาย เซลลเชอเพลง

มจดแขงในหลายดาน และนบเปนอปกรณทมความ

ส�าคญในอนาคตซงสามารถประยกตใชกบอปกรณได

หลากหลาย เชน รถยนต เครองผลตไฟฟาภายในบาน

แหลงพลงงานพกพา และแหลงผลตไฟฟาขนาดใหญกได

จากการพฒนาเทคโนโลยเซลลเชอเพลงทกาวหนาขน

อยางรวดเรว คาดวาในอนาคตอนใกล เซลลเชอเพลง

จะมประสทธภาพและสมรรถนะสงเพยงพอทจะทดแทน

โรงไฟฟาพลงงานความรอนทใชอยในปจจบน

กตตกรรมประกำศ

ผเรยบเรยงบทความขอขอบคณ ผศ.ดร.ปฏพทธ

ทวนทอง และอาจารยวฒนา แกวมณ ทไดใหขอมลและ

ขอแนะน�าเพมเตมในการจดท�าบทความนใหสมบรณ

ยงขน

Page 22: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl10

เอกสารอางอง

กระทรวงพลงงาน. (2551). แผนพลงงานทดแทน 15 ป. กรงเทพฯ: กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน.

กระทรวงพลงงาน. (2552). ยทธศาสตรพลงงาน ส�านกนโยบายและยทธศาสตร ส�านกงานปลดกระทรวงพลงงาน.

กรงเทพฯ: ส�านกงานปลดกระทรวงพลงงาน.

Aßmann, D., Laumanns, U. & Uh, D. (2006). Renewable energy: A global review of technologies, policies

and market. London: Earth scan.

British Petroleum. (2009). Other fuel. BP Statistical Review of World Energy 2009. London: US Securities

and Exchange Commission.

Chailorm, K., Nirunsin, S. & Vilaithong, T. (2003). PEM fuel cell investigation at Chiang Mai university

Thailand. International Energy Journal, 4(2), 119-127.

Fctec.com. (2013). Alternative energy/hydrogen. Retrieved from http://www.energy.go.th/moen/upload/

File/AlternativeEnergy/Hydrogen/6_7.pdf

Graham Weaver. (2010). History of PEM fuel cell. World Fuel Cells: An Industry Profile with Market

Prospects to 2010.

Gregor Hoogers. (2003). Fuel cell technology handbook. Washington, DC: CRC Press.

Honda. (2013). Nenryo. Retrieved from http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d9/Nenryo-

denchi_jidosha_Honda_FCX_1999.jpg

REN21. (2009). Renewable Global Status Report: 2009 Update. Paris: REN21 Secretariat.

Thounthong, P., Davat, B. Raël, S. & Sethakul, P. (2009). Fuel Cell High-Power Applications. IEEE

Industrial Electronics Magazine, 3(1), 32-46.

Thounthong, P., Davat, B. Raël, S. & Sethakul, P. (2009). Fuel cell high-power applications. IEEE Industrial

Electronics Magazine, 15(4), 52-59.

Thounthong, P., Chunkag, V., Sethakul, P., Davat, B. & Hinaje, M. (2009).Comparative study of fuel-

cell vehicle hybridization with battery or super capacitor storage device. IEEE transactions on vehicular

technology, 58(8), 3892-3904.

Page 23: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 11

บทคดยอ

ปจจบนประเดนปญหาดานการยศาสตรทเกดขนกบผปฏบตงานสวนใหญเกดจากทายนและนงทไมถกตอง

ผปฏบตงานในสถานประกอบการควรศกษาทาทางทถกตองเพอปองกนอนตรายทจะเกดขนในการท�างาน ในขณะท

สถานประกอบการควรค�านงถงการจดสภาพแวดลอมทปลอดภยในการท�างานใหพนกงานทงทเปนสถานท อปกรณ

ส�านกงานและเครองมอตางๆ ทใชในการท�างาน

ค�ำส�ำคญ: การยศาสตร, สภาพแวดลอมในการท�างาน, อปกรณส�านกงาน

Abstract

Most ergonomic problems of workforce nowadays are the inappropriate sitting and standing

postures workers should pay attention in learning how to sit and stand properly. Also the company

should provide proper working environment including tools and equipment properly designed for safety.

Keywords: office ergonomics, work environment, work safety, office tools and equipment

1สาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช E-mail: [email protected]

เนตรชนก เจรญสข1

การยนและนง..แบบการยศาสตร

Standing and Sitting and Ergonomics

Page 24: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl12

ควำมน�ำ

ป จจบนนการด�าเนนชวตในแต ละวนนน

มากกวาครงหนงตองอยกบการท�างาน ซงในการท�างาน

นนๆ ยอมมปจจยทางสงแวดลอมทสามารถสงผลกระทบ

ตอสขภาพของผปฏบตงานไดทงดานจตวทยา กายภาพ

เคม ชวภาพ และการยศาสตร ซงคนสวนใหญมกไมคอย

ใหความสนใจเทาใดนกจนกระทงเกดอบตเหตหรอเกด

อนตรายขนกบผปฏบตงาน โดยเฉพาะอยางยงปจจย

สงแวดลอมดานการยศาสตรซงเปนปจจยทมผลกระทบ

ตอสขภาพของผปฏบตงานเปนอยางมาก

ส�าหรบค�าวา “การยศาสตร หรอ ergonomics” นน

สถาบนความปลอดภยในการท�างาน (สดธดา กรงไกรวงศ

และรตนาภรณ อมรรตนไพจตร:2540) ไดมการให

ค�าจ�ากดความวา เปนเรองการศกษาสภาพการท�างาน

ทมความสมพนธระหวางผปฏบตงานและสงแวดลอม

การท�างาน เปนการพจารณาวาสถานทท�างานดงกลาว

ไดมการออกแบบหรอปรบปรงใหมความเหมาะสมกบ

ผปฏบตงานอยางไร เพอปองกนปญหาตางๆ ทอาจม

ผลกระทบตอความปลอดภยและสขภาพอนามยในการ

ท�างาน และสามารถเพมประสทธภาพการท�างานไดดวย

และยงมนยามอนๆ เชน การยศาสตร เปนการศกษา

ทางวทยาศาสตรเกยวกบความสมพนธระหวางคนและ

สภาพแวดลอมในการท�างาน เพอปรบสภาพของงาน

ใหเหมาะสมกบผปฏบตงาน ท�าใหผปฏบตงานท�างาน

ไดอยางมประสทธภาพและมสขภาพด (สสธร: 2548)

ดงนน การยศาสตร จงเปนการศกษาทเกยวของกบ

หลายแขนงวชาทงศาสตรและศลปเพอใชในการจดการ

ในสถานทท�างานใหมสภาพแวดลอมการท�างานท

เหมาะสมมความสมพนธกบความสามารถในการ

ท�างานและขอจ�ากดของมนษยทมอย เพอใหมทาทาง

การท�างานท เหมาะสมและลดความเมอยลาและ

การบาดเจบอนเกดจากทาทางการท�างานทไมเหมาะสม

ซงปญหาดานการยศาสตรสามารถเกดขนกบทกคนได

ตลอดเวลามใชเฉพาะคนทท�างานในสถานประกอบการ

เทานน แตยงเปนปญหาทเกดขนไดกบทกคน ทกเพศ

ทกวย ทกอาชพ ทกทาทางการท�างาน และทกขนตอน

การท�างาน ดงนนจะเหนไดวาเราทกคนมความเสยง

ตอการไดรบอนตรายจากปญหาดานการยศาสตร

เปนอยางมาก ซงปญหาดานการยศาสตรมสาเหตหลก

4 เรอง คอ (OSHA: 2000)

1. ระบบการท�างาน

การพจารณาถงขนตอนการท�างาน วธการ

ปฏบตงานและระเบยบขอบงคบทเกยวของในการท�างาน

ตองเออตอการท�างาน โดยตองไมมระบบการท�างาน

ทมความเสยงในการเกดปญหาดานการยศาสตร เชน

ขนตอนการท�างานทต องกม เงยหรอบดเอยวตว

เปนระยะเวลาตดตอนานๆ การท�างานลวงเวลามาก

เกนไปการเพมอตราการท�างานหรอความถในการ

ท�างาน การท�างานทตองเปลยนต�าแหนงหรอหนาท

บอยๆ ลกษณะการท�างานทซ�าซากจ�าเจ เปนตน

2. อปกรณ เครองมอและเครองจกรทเกยวของ

ในการท�างาน

การพจารณาถงของขนาด ทศทาง ต�าแหนง

และระดบความสงของการตดตงอปกรณ เครองมอ

และเครองจกรใหมความเหมาะสมกบผ ปฏบตงาน

ซงจะสงผลตอการเกดปญหาดานการยศาสตรได เชน

โตะท�างานทสงหรอเตยเกนไป เครองจกรทมความ

สนสะเทอนขณะปฏบตงาน การดงและดนอปกรณทม

ขนาดใหญ การยกของทมน�าหนกมาก ภาชนะหรอ

บรรจภณฑไมมทจบยดท�าใหเคลอนยายล�าบาก อปกรณ

ทตองใชแรงกดหรอบบจากมอ เปนตน

3. ผปฏบตงาน

ผปฏบตงานแตละคนยอมมขอจ�ากดทแตกตาง

กนไป ไดแก ความแตกตางของสดสวนรปรางของ

ผปฏบตงาน ระดบความทนทานและความอดทนของ

รางกายทมตองาน ความแขงแรงของกลามเนอและ

รางกายในการปฏบตงาน เชน ผชายมความแขงแรง

ของกลามเนอมากกวาผหญงจงระดบความทนทานและ

ความอดทนของรางกายมากกวา ดงนนน�าหนกทผชาย

สามารถยกไดจงมากกวาผหญง ผชายมความแขงแรง

ของกลามเนอมากกวาเดกชายจงระดบความทนทาน

และความอดทนของรางกายมากกวา ดงนนน�าหนก

ทผ ชายสามารถยกไดจงมากกวาเดกชาย เปนตน

แตขอจ�ากดทกลาวมาแลวของผปฏบตงานนนเปนสง

ทตดตวของผปฏบตงานมาทไมสามารถแกไขไดแลว

Page 25: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 13

จงนยมน�ามาเปนเงอนไขในการคดเลอกผปฏบตงาน

กอนเขามาท�างานเพอเปนการแกไขปญหาในสวนน

เชน การก�าหนดเพศ ชวงอาย และสมรรถภาพของรางกาย

เปนตน นอกจากนสงส�าคญทตองพจารณา คอ ทาทาง

ในการท�างานของผปฏบตงาน เพราะในงานเดยวกนทม

ขนตอนการท�างานทเหมอนกนทกประการนนจะเกด

ความแตกตางกนททาทางการท�างานของผปฏบตงาน

แตละคนนนเอง จงถอวาทาทางการท�างานเปนตวแปร

ส�าคญในการเกดปญหาดานการยศาสตรดวย

4. สภาพแวดลอมในการท�างาน

ส�าหรบสถานทท�างานใดๆ กตามทมสภาพ

แวดลอมในการท�างานทไมเหมาะสม เชน เสยงดงเกนไป

อากาศรอนหรอเยนเกนไป แสงสวางจาหรอนอยเกนไป

การระบายอากาศไมด พนทแคบเกนไปหรอมของวาง

เกะกะกดขวางทางเดน ทางเดนมความตางระดบมาก

เกนไปหรอเยอะเกนไป บนไดมความชน เปนตน ซงจะ

ท�าใหเกดผลกระทบตอการท�างานและน�าไปสการเกด

ปญหาการยศาสตรได คอ การทผปฏบตงานตองบดหรอ

ตะแคงตวในการเดนยกของผานพนททแคบ เชนกน

ดงนน เมอพจารณาสาเหตทง 4 เรองส�าหรบ

การเกดปญหาดานการยศาสตรของผปฏบตงานแลว

จะพบวา ประเดนทเปนปญหามากทสดและแกไขได

ยากทสด คอ ประเดนของผปฏบตงานทเกยวกบทาทาง

การท�างานของผปฏบตงานนนเอง เนองจากการแกไข

ปญหานจะส�าเรจไดจะตองไดรบความรวมมอจาก

ผปฏบตทมความตองการจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของ

ผปฏบตงานเองใหถกตอง ดงนนการท�าใหผปฏบตงาน

ตระหนกถงอนตรายจากปญหาเกยวกบทาทางการ

ท�างานไดจงถอเปนสงทท�าไดยากแตมความส�าคญ

เปนอยางยง

ส�าหรบทาทางการท�างานทเปนพนฐานของงาน

ทกประเภท คอ การนง และการยน ซงการนงและการยน

ทถกตองมแนวในการปฏบตดงน (สถาบนความปลอดภย

ในการท�างาน, 2551)

4.1 ทาทางในการท�างานส�าหรบบคคลทยน

ท�างานมแนวในการปฏบต คอ

(1) ระดบความสงของพนทปฏบตงาน

ตองไมสงหรอเตยเกนไป โดยผปฏบตงานจะตองใหแขน

ทอนลางขนานกบพน สวนแขนทอนบนขนานกบล�าตว

ซงขอศอกทงสองขางจะท�ามม 90 องศา หวไหล

ปลอยตามสบาย เพราะถาผปฏบตงานเกรงหรอยกขน

เมอท�างานไดระยะหนงผปฏบตงานจะเกดความเมอยลา

และเกดการบาดเจบสะสมได

(2) ผปฏบตงานยนหลงตรง ไมเอยงตว

ไปขางหนาหรอขางหลง ไมยนหลงงอหรอหอไหล

และไมควรเออมมอไปหยบสงของทอยระดบสงกวา

หวไหลและระดบต�ามอจนตองกมตวลง สวนศรษะของ

ผปฏบตงานตองไมเงยหรอกมมากเกนไป

(3) ควรจดใหมแทนรองรบชนงาน

ส�าหรบผ ปฏบตงานทมความสงมากหรอแทนยกพน

ส�าหรบผปฏบตงานทเตยใหสามารถยนท�างานไดอยาง

เหมาะสม

(4) ควรจดใหมแผนปรองพนทซงเปน

วสดทมความยดหยน ไมลน สะอาด

(5) บรเวณทยนท�างานนนตองไมมสง

กดขวาง และสามารถขยบเทาเคลอนทไปมาไดทงไปขางๆ

ไปขางหนาและถอยหลงในแนวราบไดอยางอสระ

(6) ควรมการจดหาทวางพกเทาพอให

ผ ปฏบตงานสามารถปรบเปลยนอรยาบถได หรอ

สบเปลยนน�าหนกในการยนเปนครงคราวเพอชวยลด

ความเมอยลาและเครยดของกลามเนอ

(7) ควรจดใหมเกาอหรอทนงพกไว

ในพนทปฏบตงาน เพอใหผปฏบตงานนงพกในระหวาง

ชวงพกไดอยางสะดวก

(8) ผ ปฏบตงานควรสวมรองเทาทม

ความเหมาะสมพอดเพอรองรบและพยงบรเวณทเปน

สวนโคงของเทา เพอลดความปวดเมอย

4.2 ทาทางการท�างานส�าหรบบคคลทนง

เกาอมแนวในการปฏบต คอ

(1) ควรปรบระดบความสงของโตะ

ท�างานใหอยในระดบทพอเหมาะซงตองไมสงหรอเตย

เกนไป โดยใหโตะอยในระดบทเมอท�างานแลวแขน

Page 26: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl14

ทอนลางของผปฏบตจะขนานกบพนหรอตนขา สวนแขน

ทอนบนขนานกบล�าตวซงขอศอกทงสองขางจะท�ามม

90 องศา หวไหลปลอยตามสบาย เพราะถาผปฏบตงาน

เกรงหรอยกขน จะท�าใหเกดความเมอยลาและเกดการ

บาดเจบสะสมกบผปฏบตงานไดเมอท�างานไประยะหนง

(2) ควรปรบระดบความสงของเกาอ

ใหพอเหมาะกบความยาวของขาชวงลาง และจะสามารถ

วางเทาไวบนพนพอดโดยทสามารถสอดมอเขาไปตรง

บรเวณระหวางตนขากบขอบของทนงของเกาอได เพราะ

จะท�าใหเวลานงท�างานของของทนงของเกาอไมไปกด

ตรงบรเวณตนขา ซงขาชวงลางจะวางตงฉากกบพน

ขาชวงบนวางตามเบาะนงของเกาอทขนานกบพน ท�าให

หวเขาทงสองขางท�ามม 90 องศา

(3) บรเวณทยนท�างานนนตองไมม

สงกดขวาง และควรมทวางพกเทาเพอใหผปฏบตงาน

สามารถขยบเทาทงสองเคลอนทไปมาไดอยางอสระ

เพอชวยลดความเมอยลาและเครยดของกลามเนอ

(4) เกาอควรมความมนคงแขงแรง

ไมโยกหรอเลอนไปมา

(5) ทนงของเกาอตองไมเลกเกนไป

และมความลกใหพอเหมาะกบความยาวของขาชวงบน

นอกจากนบรเวณขอบของทนงตองมลกษณะโคงมน

ไมควรมลกษณะเปนเหลยมมม เพราะเวลานงท�างาน

จะท�าใหเหลยมมมนนกดกบบรเวณตนขาจนเกดอาการ

เจบของกลามเนอได

(6) วสดทใชท�าเกาอตองมคณสมบต

ทอากาศสามารถไหลผานไดดหรอระบายอากาศไดด

ท�าความสะอาดงาย ดแลรกษางาย ไมควรมลกษณะ

ทเกดการลนไดง าย เพราะผ ปฏบตงานตองเกรงต

ลอดเวลาการท�างานซ งจะท�าให ร สกเครยดและ

ปวดเมอยกลามเนอได

(7) พนกพงตองไมเลกเกนไป ซงสามารถ

รองรบแผนหลงของผปฏบตงานไดทงหมด ไมควรเอน

ไปขางหลงหรอขางหนา

จากทกลาวมาจะเหนไดว าการจดสถานท

ปฏบตงานใหเหมาะสมกบผปฏบตงานเปนสงส�าคญ

เมอมการเปลยนแปลงผปฏบตงาน สถานทปฏบตงาน

กตองเปลยนแปลงไปดวย ซงแนวทางในการแกไขปญหา

สามารถท�าไดโดยการใชอปกรณทสามารถปรบระดบได

ในสถานทปฏบตงาน เพอใหผ ปฏบตงานสามารถ

ปรบระดบใหเหมาะสมกบตนเองไดตลอดเวลา

ดงนน การแกไขปญหาดานการยศาสตรจงไมใช

การปรบผปฏบตงานใหเหมาะกบสภาพการท�างาน แต

เปนการปรบสภาพการท�างานใหเหมาะกบผปฏบตงาน

โดยการออกแบบอปกรณ เครองมอ เครองจกร และ

สภาพแวดลอมในการท�างานใหเหมาะกบความสามารถ

พนฐานและขอจ�ากดตางๆ ของผปฏบตงาน เพอชวยให

ผปฏบตงานไดรบความปลอดภยในการท�างาน ไมเกด

การเมอยลาหรอการปวดเมอยกลามเนอจนมอาการ

ลกลามรายแรง และยงท�าใหเกดสภาพการท�างานทม

ประสทธภาพยงขนดวย

Page 27: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 15

เอกสารอางอง

สถาบนความปลอดภยในการท�างาน กรมสวสดการและคมครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน. (2551). แนวทาง

การปรบปรงสภาพการท�างานทผปฏบตงานมอาการปวดเมอยกลามเนอเนองจากการท�างาน. กรงเทพฯ:

เรยงสาม กราฟฟค ดไซน.

สสธร เทพตระการพร. (2548). ผลกระทบตอสขภาพจากปญหาการยศาสตร. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช.

สดธดา กรงไกรวงศ และรตนาภรณ อมรรตนไพจตร. (2540). สถาบนความปลอดภยในการท�างาน กรมสวสดการ

และคมครองแรงงาน “การยศาสตรในสถานทท�างาน”.

U.S. Department of Labor Occupational Safety and Health Administration. (2000). “Ergonomics: The

Study of Work” OSHA 3125.

WISHA Services Division of Washington State Department of Labor and Industries. (2002). Office

Ergonomics: Practical solutions for a safer workplace. Washington, D. C.: Author.

Page 28: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl16

บทคดยอ

บทความนน�าเสนอชองทางดวนลดการเกดความพการจากโรคหลอดเลอดสมอง ขนตอนการปฏบตเมอเขา

ชองทางดวน ยาชวยละลายลมเลอดทใชกบหลอดเลอดสมองอดตน ขอจ�ากดของบคคลทไดรบยาละลายลมเลอด

การพยาบาลบคคลทมปญหาโรคหลอดเลอดสมองในระยะกอน ระหวาง และภายหลงไดรบยาละลายลมเลอด

รวมทงแนะน�าโรงพยาบาลทสามารถใหบรการชองทางดวนลดการเกดความพการจากโรคหลอดเลอดสมองดวย

ค�ำส�ำคญ: โรคหลอดเลอดสมอง, ชองทางดวนชวยลดอมพาต, ยาละลายลมเลอด, การพยาบาลขณะรบยา rt-PA,

Abstract

This paper focuses on Stroke Fast Track, its process and protocol with the aim of decreasing

complications like paralysis. The thrombolytic agent rt-PA is presented to acquaint the readers of its

benefits and limitations as well as nursing intervention of its infusion in the pre-administration, during and

post- administration periods. Hospitals are thereby advised to have a Stroke Fast Track center.

Keyword: Stroke, Stroke Fast Track, rt-PA, nursing intervention while rt-PA administration

1อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

นจรนทร โพธารส1

ชองทางดวนชวยลดอมพาต

Stroke Fast Track

Page 29: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 17

สโตรค (Stroke) เปนโรคเกยวกบความผดปกต

ของโรคหลอดเลอดสมอง (Cerebrovascular disease)

หรอทเราร จกกนในชอโรคอมพาตหรอโรคอมพฤกษ

เปนโรคทพบบอยและเปนปญหาสาธารณสขส�าคญของ

ประเทศไทย จากสถตสาธารณสข พ.ศ. 2553 พบวา

โรคหลอดเลอดสมองเปนโรคทเปนสาเหตการเสยชวต

อนดบท 3 ในประชากรไทย ซงรองจากอบตเหตและ

โรคมะเรง และอตราการเสยชวตจากโรคหลอดเลอดสมอง

มแนวโนมจะเพมสงขน โรคหลอดเลอดสมองสามารถ

แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ คอ โรคหลอดเลอด

สมองทเกดจากหลอดเลอดสมองขาดเลอด (Ischemic

stroke) พบประมาณรอยละ 75-80 และโรคหลอดเลอด

สมองทเกดจากการมเลอดออกในสมอง (Hemorrhagic

stroke) พบประมาณรอยละ 20-25 โดยทวไปเมอเกด

ความผดปกตทโรคหลอดเลอดสมองไมวาจากสาเหตใด

กตามจะท�าใหเกดอาการ ตาพรามวมองเหนภาพซอน

อาการชาครงซก ออนแรงและหนาเบยว หรอมอาการ

แขนขาออนแรงรวมดวย พดล�าบาก หรอฟงไมเขาใจ

เวยนศรษะ ทรงตวไมด เดนเซ กลนล�าบาก ปวดศรษะ

บางครงจะมอาการปวดศรษะรนแรง ซงอาจจะแสดง

อาการออกมาอยางใดอยางหนง หรอมอาการหลายอยาง

พรอมกน จากอาการเหลานจะพฒนาไปสอาการ

ไมมแรงถาวรเนองจากสมองขาดเลอดไปเลยงคอ

เกดอมพาตนนเอง เมอผปวยนนเปนอมพาต จะมปญหา

ตามมามากมาย เชน ตองพงพาผอนหรอ ญาตคอยดแล

เกดภาวะเครยด มอาการแทรกซอนทงรางกายและ

จตใจ เพมจ�านวนผปวยอมพาตในประเทศสงผลตอ

งบประมาณพฒนาประเทศ ดงนนเมอลดภาวะการเกด

อมพาตในคนปกตจะชวยลดการเกดปญหาตางๆ

ทจะตามมาได Stroke Fast Track เปนชองทางชวยลด

การเกดปญหาดงกลาวจากสถตพบวากอนการตงศนย

Stroke Fast Track อตราการตายของผปวยโรคหลอดเลอด

สมองคดเปนรอยละ 6.59 แตหลงจากการตงศนยฯ

อตราการตายลดลงคดเปนรอยละ 3.33 (ส�านกสารนเทศ

ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, 2554)

Stroke Fast Track

เมอปพ.ศ. 2551 ส�านกงานหลกประกนสขภาพ

แหงชาต (สปสช.) ไดจดท�าโครงการ Stroke Fast Track ขน

เรมแรกโรงพยาบาลทเขารวมโครงการเปนโรงพยาบาล

ขนาดใหญ โรงพยาบาลทมโรงเรยนแพทย เช น

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต โรงพยาบาล

ศรนครนทร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม คณะแพทยศาสตร

มหาวทยาลย เชยงใหม แตปจจบนไดมโรงพยาบาล

เขารวมโครงการนจ�านวนมาก เพราะเลงเหนประโยชน

ทจะเกดกบผ ทปญหาโรคหลอดเลอดสมอง Stroke

Fast Track (SFT) เปนการน�าสงผปวยทมอาการของ

โรคหลอดเลอดสมองนบตงแตเกดอาการใหทนภายใน

3 ชวโมง เพอใหผปวยไดรบยาละลายลมเลอดทอดตน

ท�าใหสมองไมขาดเลยง ความพการกไมเกดขน ซงการท

จะเกดชองทางเรงดวนนนจะประกอบดวยขนตอน

ดงตอไปน (สถาบนประสาทวทยาชมรมพยาบาล

โรคระบบประสาทแหงประเทศไทย, 2550)

1. เจาหนาทคดกรองและ เคลอนยายผปวย

เขาสหองฉกเฉน ภายใน 3 นาท

2. แพทยและพยาบาลจะซกประวตอาการ

ส�าคญทมาโรงพยาบาล อาการอาจแตกต างกน

ตามต�าแหนงของหลอดเลอดทมป ญหา โดยจะม

อาการเตอนทสามารถเกดได 1 ใน 5 อาการดงน

- กลามเนอออนแรง เชน มอาการชา

หรอออนแรงแขนขาหรอใบหนา มกเปนซกใดซกหนง

- มองเหนผดปกต เชน ตามว มองเหน

ภาพซอน หรอตาขางใดขางหนงมองไมเหนทนท

- พดผดปกตเชน พดล�าบาก พดตะกก

ตะกกหรอพดไมไดหรอไมเขาใจค�าพด

- ปวดศรษะอยางรนแรงทนทโดยไมม

สาเหตชดเจน

- เวยนศรษะ มอาการมนงง บานหมน

หรอเดนเซ เสยการทรงตว ลมงาย

การซกประวตจะเนนเรองระยะเวลาทเรมเกด

อาการ ตองชดเจนเพราะจะมผลตอการใหยา เชน

Page 30: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl18

เปนมาแลว 3ชวโมง หรอ 4 ชวโมง ในกรณทเวลา

เรมเปนไมชดเจนเชน ญาตใหประวตวาพบผ ปวย

เขานอนประมาณ 21 นาฬกา และตนนอนเวลา 5 นาฬกา

พบวา มอาการพดไมชด แขนขาออนแรงไปซกหนง

กรณน ใหถอวาระยะเวลาทเรมเปน คอเวลาเขานอน

21 นาฬกา หรอเวลาครงสดทายทพบวาผปวยยงม

อาการปกต

3. ตรวจรางกาย ตรวจสญญาณชพ (ตอง

รายงานภายใน 4 นาท) และตรวจทางหองปฏบตการ

รวมดวยไดแก สวนประกอบของเลอด (CBC) การแขงตว

ของเลอด (blood clot) ระดบน�าตาลในเลอด (FBS)

อเลกโตไลย (electrolyte) ประสทธภาพการท�างาน

ของไต (Cr) ระดบไนโตรเจนในเลอด(BUN) และ เอกซเรย

คอมพวเตอรสมอง (CT brain) ซงตองสงตรวจภายใน

10 นาทและตามผลภายใน 15 นาท)

4. แพทยรอผลจากเอกซเรยคอมพวเตอรสมอง

ถาพบวาหลอดเลอดสมองแตก จะสงตอศลยแพทย

สมองเพอรบการผาตดน�ากอนเลอดในสมองออกมา

แตถาพบหลอดเลอดสมองตบหรอตนจะเขาชองทาง

เรงดวน (Fast Track) เพอรบการรกษาโดยใชยา rt-PA

ตอไป (แสดงดงแผนภมท 1)

แผนภมท 1 แสดงชองทางดวนของผทมปญหาหลอดเลอดสมองเมอสงผปวยทโรงพยาบาล (อางอง: จากสถาบน

ประสาทวทยาชมรมพยาบาลโรคระบบประสาทแหงประเทศไทย,2550).

Page 31: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 19

กำรรกษำดวยยำ rt-PA (ยำละลำยลมเลอด)

ยา rt-PA (recombinant tissue plasminogen

activator) หรอ Alteplase เปนยาละลายลมเลอด

(Thrombolytic agent) ชนดฉดทางเสนเลอดด�า โดย

Alteplase เปนไกลโคโปรตนซงเปนตวกระตนโดยตรง

เปนผลใหเกดการละลายของลมเลอด ใชในผ ปวย

หลอดเลอดสมองขาดเลอดฉบพลน (acute ischemic

stroke), กลามเนอหวใจขาดเลอดฉบพลน (acute

myocardial infarction), การอดตนขนาดใหญของ

เสนเลอดแดงในปอด (acute massive pulmonary

embolism). ซงการรกษาในผปวยหลอดเลอดสมอง

ขาดเลอดฉบพลนไดผลดยนยนโดยสถาบนแหงชาต

อเมรกาทศกษา rt-PA กลมความผดปกตของระบบ

ประสาทและหลอดเลอดสมอง (The National Institute

of Neurological Disorder and Stroke rt-PA Study

Group,1995) สนบสนนการรกษาดวยยา rt-PA ในโรค

หลอดเลอด สมองตบหรออดตนทจะชวยใหเนอสมอง

ของผปวยถกท�าลายนอยลงและสามารถฟนตวกลบมา

เปนปกต และพบวาประมาณรอยละ 30 ผปวยจะม

อาการดขน หรอหายเปนปกตไดและลดอตราเสยชวต

ลงได เมอ ตดตามไปนาน 3 เดอน พบวาผปวยทไดรบ

rt-PA ไมมความพการเกดขนรอยละ 50 และรอยละ12

มอาการ ดขนอยางเหนไดชด มงานวจยของประเทศไทย

ทไดผลคลายๆ กนเชน ฐกรรด ชยสาม (2550) พบวา

ผปวยทไดรบยาละลายลมเลอด rt-PA มระดบความ

รนแรงของอาการโรคหลอดเลอดสมองตบลดลงอยาง

มนยส�าคญทางสถตเทยบกบกลมทไมไดรบยาโดยตรวจ

ตดตามทงท 3 และ 6 เดอน เปนตน

ยาตวนฉดเขาไปละลายกอนเลอด (Clot) ทอดตน

โดยตรง จะไดผลดเมอฉดภายใน 180 นาทหลงจาก

เกดอาการ แตยาตวนท�าใหเกดอาการไมพงประสงค

ทส�าคญคอ ภาวะเลอดออกภายในสมอง (intracranial

hemorrhage) ดงนนเพอลดอาการแทรกซอนและเพม

ประสทธภาพในการรกษาผทสามารถไดรบตวนควรม

ลกษณะครบทกขอดงตอไปนจงสามารถใหยาละลาย

ลมเลอดได

1. มหลอดเลอดสมองตบและอดตนภายใน 3

ชวโมง บางโรงพยาบาลใชภายใน 4.30 ชวโมง

2. อายมากกวา 18 ป

3. มอาการทางระบบประสาททสามารถวดได

โดยใช แบบวดความรนแรงโรคหลอดเลอดสมอง

(National Institutes of Health Stroke Scale: NIHSS)

จะประเมนโดยแพทยเปนสวนใหญ

4. ผล CT scan ของสมองเบองตนไมพบ

เลอดออก

5. ผปวยหรอญาตเขาใจประโยชนหรอโทษท

จะเกดจากการรกษา และยนยอมใหการรกษาโดยใช

ยาละลายลมเลอด

นอกจากนผ ทปญหาหลอดเลอดสมองทเขา

หลกเกณฑขอใดขอหนงหามใหยาละลายลมเลอด

เดดขาด

1. มอาการของหลอดเลอดสมองตบและตน

ทไมทราบเวลาทเรมเปนชดเจนหรอมอาการภายหลง

ตนนอน

2. มอาการเลอดออกใตชนเยอห มสมอง

(subarachnoid hemorrhage)

3. มอาการทางระบบประสาททดขนอยาง

รวดเรว (NIHSS < 4) หรอรนแรง (NIHSS >18)

4. มอาการชก

5. ความดนโลหตสง (คาความดนโลหตสวนบน

≥ 185 mmHg, สวนลาง ≥ 110 mmHg)

6. มประวตเลอดออกในสมอง มประวตเปน

โรคหลอดเลอดสมองหรอมบาดเจบทศรษะรนแรง

ภายใน 3 เดอน

7. ไดรบยาตานการแขงตวของเกลดเลอด

(heparin หรอ warfarin) ภายใน 48 ชวโมงหรอตรวจพบ

ความผดปกตของเกลดเลอดอยางใดอยางหนงตอไปน

มคา Partial-thromboplastin time ผดปกต มคา

Prothrombin time มากกวา 15 วนาท มคา International

normalized ratio (INR) มากกวา 1.5

8. มปรมาณเกลดเลอดนอยกวา 100,000/mm

9. มความเขมขนของเลอด (Hct) นอยกวา

รอยละ 25

Page 32: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl20

10. มประวตผาตดใหญภายใน 14 วน

11. มเลอดออกในทางเดนอาหารหรอทางเดน

ปสสาวะภายใน 21 วน

12. มระดบน�าตาลในเลอดต�ากวา 50 มลลกรม/

เดซลตร หรอสงกวา 400 มลลกรม/เดซลตร

13. มประวตกลามเนอหวใจขาดเลอด (Myocardial

infarction) ภายใน 3 เดอน

14. มการเจาะหลอดเลอดแดงในต�าแหนงทไม

สามารถหามเลอดไดภายใน 7 วน

15. ตรวจรางกาย พบเลอดออกหรอมการบาดเจบ

หรอกระดกหก

16. เอกซเรยคอมพวเตอรสมอง พบเนอสมอง

ตายมากกวา 1 กลบ หรอพบการเปลยนแปลงในระยะ

แรกของหลอดเลอดสมองตบขนาดใหญ

กำรพยำบำลขณะใหยำละลำยลมเลอด

ในผทมปญหำหลอดเลอดสมอง

การใหยาละลายลมเลอดอดตนทสมองเปน

หนาทของพยาบาลโดยตรง พยาบาลตองมความรและ

พรอมตดตามภาวะแทรกซอนไดอยางทนทและรายงาน

แพทยถงการเปลยนแปลงทเกดขน ทงนผ ทไดรบยา

และญาตตองมความเขาใจการปฏบตการพยาบาลนน

และใหความรวมเพอใหเกดประสทธภาพในการรกษา

ซงประกอบดวยขนตอนระยะกอนใหยา ระยะใหยา

และระยะภายหลงใหยา (สถาบนประสาทวทยาชมรม

พยาบาลโรคระบบประสาทแหงประเทศไทย,2550).

ระยะกอนใหยำ

¤ แพทยจะอธบายใหผปวยและญาตเกยวกบ

ขอด และขอเสยของการใหยา เมอตกลงจะใหยา

ตองเซนลงในใบยนยอมการอนญาตใหฉดยาดวย

¤ เจาะเลอด ไดแก CBC, Blood sugar,

coagulogram, PT, INR, Clot blood พรอมเปด

หลอดเลอดด�า 2 เสนโดยเสนหนงให 0.9% NSS

อกเสนหนง lock เตรยมไวส�าหรบใหยาละลายลมเลอด

¤ ตรวจคลนไฟฟาหวใจ( EKG 12 lead)

ระยะใหยำ

¤ ค�านวณปรมาณยาทใหจากน�าหนกตว ขนาด

ทให คอ 0.6-0.9 มลลกรม/กโลกรม

¤ ผสมยาในน�ากลน (sterile water) ไมผสม

ละลายในเดกโตรสเพราะจะไมละลาย โดยใหสารละลาย

ทผสมแลวมความเขมขน 1 มลลกรม/ซซ

¤ ดดสารละลายทผสมแลวมารอยละ 10

ฉดเขาทางหลอดเลอดด�าภายใน 1 นาท และสวนทเหลอ

รอยละ 90 หยดทางหลอดเลอดด�านานอยางนอย 1

ชวโมง

¤ ยาทผสมแลวถาเหลอจากการค�านวณ

ตองเกบไว ในต เยนอณหภม 2-8 องศาเซลเซยส

และถาไมใชภายใน 24 ชวโมงตองทง

¤ ขณะหยดยาละลายลมเลอดไม ให ยา

ชนดอนเขาทางสายใหสารน�าเดยวกน

ระยะภำยหลงใหยำ

¤ ควรเขารบการรกษาในหอผปวยวกฤตหรอ

หอผปวยหลอดเลอดสมอง (stroke unit )

¤ งดน�าและอาหารยกเวนยา

¤ วดสญญาณชพทก 15 นาทนาน 2 ชวโมง

ทก 30 นาทนาน 6 ชวโมง ทก 1 ชวโมง นาน 16 ชวโมง

และทก 4 ชวโมง เมออาการคงทแลว

¤ ใหออกซเจน 2-4 ลตร/นาท

¤ ตรวจคลนไฟฟาหวใจ และ ตดตามความ

ผดปกต

¤ ประเมนอาการทางระบบประสาท

¤ ภายหลงใหยา rt-PA ภายใน 24 ชวโมง

หามใหยาตานการแขงตวของเลอดเชน heparin/warfa-

rin/antiplatelet หามใสสายอาหารทางจมก (NG tube)

หามแทงสายยางเขาหลอดเลอดด�าสวนกลาง (central

line) หรอเจาะเลอด และหลกเลยงการใสสายสวน

ปสสาวะภายใน 30 นาทภายหลงไดรบยา

¤ ใหยาลดกรดเพอปองกนเลอดออกในระบบ

ทางเดนอาหารตามแผนการรกษา

Page 33: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 21

¤ เฝาระวงและสงเกตอาการเลอดออกจาก

อวยวะตางๆ ซงเปนอาการแทรกซอนของยา เชน ม

จ�าเลอดเพมมากขนทรอยแทงน�าเกลอ สงเกตสของ

ปสสาวะ สของอจจาระหรออาเจยนทออกมา

¤ กรณทสงสยวามเลอดออกในสมอง เชน

ปวดศรษะ ระดบความรสกตวลดลง ความดนโลหตสงขน

หรอมอาการคลนไสอาเจยนใหปฏบตดงน

• หยดยาทนทและรายงานแพทย

• เตรยมตรวจทางหองปฏบตการเชน CBC,

เกลดเลอด (platelet), INR, PTT, PT, fibrinogen,

D-dimer พรอมเตรยมให พลาสมาสดแชแขง (fresh

frozen plasma) ตามแผนการรกษา

• เตรยมผปวยเพอตรวจ CT brain ฉกเฉน

¤ ควบคมความดนโลหตสง โดยการใหยาลด

ความดนโลหตสง ตามแนวทางปฏบต

¤ ควบคมระดบน�าตาลในเลอดไมเกน 150

มลลกรมเปอรเซนต (mg%) (คาปกต < 110 mg%)

เพราะจะท�าลายสมองท�าใหบรเวณสมองมเนอตาย

เพมขน ตรวจระดบน�าตาลโดยการเจาะเลอดปลายนว

และหลกเลยงการใหสารน�าทมเดกโตรสเปนสวนผสม

เรำจะเขำสชองทำง Stroke Fast Track

ไดทไหนบำง

ไมใชวาทกโรงพยาบาลจะสามารถใหบรการ

Stroke Fast Track ได เนองดวยมความจ�ากดดานแพทย

ดานพยาบาลและทมงานทเกยวของรวมทงเทคโนโลยท

ตดตามการเปลยนแปลงของหลอดเลอดในสมอง และ

ทส�าคญคอคาใชจายยา rt-PA ส�านกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต (สปสช.) สนบสนนเหมาจายรายละ

50,000 บาท (คมอบรหารงบกองทนหลกประกนสขภาพ

แหงชาต ปงบประมาณ,2554) ใหแกโรงพยาบาลทเปน

ศนย Stroke Fast Track ปจจบนโรงพยาบาลเครอขายของ

ภาครฐมอยทวประเทศทงสน 21 แหง (เดลนวส, วนพธ

ท 31 สงหาคม 2554) ไดแก 1. โรงพยาบาลขอนแกน

2. โรงพยาบาลจฬาลงกรณ 3. โรงพยาบาลเจาพระยา

อภยภเบศร 4. โรงพยาบาลชลบร 5. โรงพยาบาลตากสน

6 . โรงพยาบาลธรรมศาสตร เฉ ลมพระเกยรต

7. โรงพยาบาลประสาทเชยงใหม จ.เชยงใหม 8.

โรงพยาบาลพระจอมเกลา จ.เพชรบร 9. โรงพยาบาล

พระนงเกลา จ.นนทบร 10.โรง พยาบาลพระปกเกลา

จ.จนทบร 11. โรงพยาบาลพระพทธชนราช จ. พษณโลก

12. โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา 13. โรงพยาบาลมหาราช

นครเชยงใหม 14. โรงพยาบาลมหาราชนครราชสมา

15. โรงพยาบาลล�าปาง 16. โรงพยาบาลเลดสน กรงเทพ

17. โรงพยาบาลศรนครนทร มหาวทยาลยขอนแกน

18. โรงพยาบาลสรรพสทธประสงค 19. โรงพยาบาล

สระบร 20. โรงพยาบาลสราษฎรธาน และ 21. โรงพยาบาล

หาดใหญ โรงพยาบาลเหลาจะมหอผปวยโรคหลอดเลอด

สมองหรอ Stroke unit และสามารถใหบรการผปวย

ในระบบ Stroke fast track และใหการดแลรกษาโรค

หลอดเลอดสมองไดอยางมมาตรฐานสากล นอกจากน

โรงพยาบาลเครอขายของโรงพยาบาลดงกลาวสามารถ

สงผปวยมารกษาโดยผานทางโรงพยาบาลเครอขายได

บทสรป

Stroke Fast Track เปนชองทางดวนในการ

รกษาผ ทมปญหาหลอดเลอดสมองตบตนทเกดขน

ภายใน 3 ชวโมง เพอลดความพการอนเนองจากสมอง

ขาดเลอด ปจจบนบางโรงพยาบาลจะยดเวลาถง 4.30

ชวโมง การรกษาจะเรมตงแตสงผทมปญหาหลอดเลอด

สมองมาทโรงพยาบาลแผนกฉกเฉนดวยอาการของ

โรคหลอดเลอดสมอง ทมกจะพบคอ FAST (F = Face

ใบหนาบดเบยว, ชาขางใดขางหนง, A = Arms แขน

ขา, ออนแรงขางใดขางหนง, S = Speech พดสบสน,

พดไมเปนภาษา, และ T = Time เกดอาการทนททนใด)

เมอคดกรองพบวาผปวยเขาขายโรคสมองหลอดเลอด

และเอกซเรยคอมพวเตอรสมองพบเสนในสมองตบตน

จะไดรบยา rt-PA เพอละลายลมเลอด ทกขนตอนของ

Stroke Fast Track ไดถกก�าหนดและบรรจไวเปนแผน

ในโรงพยาบาลทเปนศนย Stroke Fast Track รวมทง

หอผปวยโรคหลอดเลอดสมอง (stroke unit) ซงชวย

การรกษาใหมประสทธภาพมากยงขน นอกจากน

การท ส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตรบเปน

เจาภาพใหญในการจายคายาทมราคาแพงมากท�าให

Page 34: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl22

ผ ทมปญหาหลอดเลอดสมองทกคน ไมวาจะฐานะ

อยางไรสามารถเขาถงยาตวนได ถามองในอนาคต

กนบวาคมคา ถาเปรยบเทยบการดแลผปวยอมพาต

ในระยะสองถงสามปขางหนา กบคายาทตองจาย

ตอนน กนบวา Stroke Fast Track จะเปนชองทาง

ทพฒนาตอไปและจะขยายไปใหครบทกโรงพยาบาล

ในอนาคตอยางแนนอน

เอกสารอางอง

คมอบรหารงบกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต ปงบประมาณ 2554. (2554). วนทคนขอมล 2 ตลาคม 2555,

เขาถง ไดจาก http://www.nrhosp.go.th/forum/index.php?topic=17.0

ฐกรรด ชยสาม. (2550). ความคมคาทางเศรษฐกจของการใหยาละลายลมเลอดในผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบ

เฉยบพลน. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวทยาศาสตร,บณฑตวทยาลย, จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

รวมพลง 21 รพ.ชนน�าทวประเทศชวยผปวยโรคหลอดเลอดสมองตนเหตความพการ. (2554). ในเดลนวส วนพธท

31 สงหาคม 2554, เขาถงไดจาก http://www.tddf.or.th/tddf/newsroom/detail.php?id=0012036

สถาบนประสาทวทยาชมรมพยาบาลโรคระบบประสาทแหงประเทศไทย. (2550). แนวทางการพยาบาลผปวยโรค

หลอดเลอดสมอง ส�าหรบพยาบาลทวไป ฉบบปรบปรงครงท 1. ม.ป.ท.

ส�านกสารนเทศ ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข.(2554).วนทคนขอมล 4 ตลาคม 2555, เขาถงไดจาก http://

www.moph.go.th/ops/iprg/

The National Institute of Neurological Disorder and Stroke rt-PA Study Group. (1995). Tissue plasminogen

activator for acute ischemic stroke. New England Journal of Medicine, 33, 1581-1588.

Page 35: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 23

บทคดยอ

บทความนมงเปรยบเทยบหลกการท�างานของเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยชนดพาความรอนแบบ

ธรรมชาตและชนดพาความรอนแบบบงคบ หลกการท�างานของเครองอบแหงชนดพาความรอนแบบธรรมชาต

คอ อากาศภายในเครองอบแหงเมอไดรบความรอนจากพลงงานแสงอาทตยแลว จะมความชนสมพทธและ

มความหนาแนนลดลง และลอยตวขนสงผานชนวางผลตภณฑทตองการอบแหง อากาศรอนนจะพาความชนออกจาก

ผลตภณฑแลวไหลออกจากเครองอบแหงไปสอากาศแวดลอม ทคาความเขมรงสอาทตย 650.5 W/m2 และอณหภม

อากาศแวดลอม 32.3oC จะมอณหภมเฉลยภายในเครองแหง 30-40oC และความเรวลม 0.45 m/s สวนชนด

พาความรอนแบบบงคบเปนเครองอบแหงทใชพดลมชวยในการพาความรอนภายในเครองอบแหง เครองอบแหง

ชนดนมกมแผงรบรงสแยกออกจากตวเครองและมการหมฉนวนทตวเครองเพอปองกนการสญเสยความรอนดวย

ทคาความเขมรงสอาทตย 650.5 W/m2 และอณหภมอากาศแวดลอม 32.3oC อณหภมเฉลยภายในเครองแหง

จะอยในชวง 45-65oC ท อตราเรวลม 0.56-0.94 m/s

ค�ำส�ำคญ: เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยชนดพาความรอนแบบธรรมชาต, เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

ชนดพาความรอนแบบบงคบ อณหภมเฉลยภายในเครองแหง, อตราเรวลมภายในเครองแหง

Abstract

This study aims to compare simulation performance of natural convection and forced convection

solar dryers. Working principle of natural convection solar dryer is, once air in solar dryer is heated by

solar energy, the air relative humidity and density will drop and floating up through the drying bed. This

1อาจารยประจ�า คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]รองอธการบดฝายวจย และ คณบดคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

อนรทธ ตายขาว1 และ สมบต ทฆทรพย2

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยชนดพาความรอนแบบธรรมชาตและชนดพาความรอนแบบบงคบ

Natural Convection and Forced Convection Solar Dryers

Page 36: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl24

ควำมน�ำ

การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตยเปนการ

ใชประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยในรปความรอน

รปแบบหนงทมประสทธภาพ ไมเสยคาใชจายดาน

เชอเพลงในการใชงาน ไมมผลกระทบตอสงแวดลอม

การอบแหงดวยเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

เมอเทยบกบการตากแดด เครองนสามารถชวยลดปญหา

การปนเปอนจากฝนละอองและการรบกวนจากแมลง

ท�าใหผลตภณฑทไดมคณภาพดขน และยงชวยลดระยะ

เวลาในการตากแหงอกดวย หากเทยบกบการอบแหง

เชงอตสาหกรรม กจะชวยในการประหยดพลงงานไฟฟา

น�ามนหรอแกสธรรมชาตอกดวย

การพฒนาเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

เพอใชในอตสาหกรรมครวเรอนจดเปนการชวยพฒนา

ประเทศอกทางหนง

เมอพจารณาสถานภาพของประเทศไทยพบวา

ประเทศไทยเปนประเทศทมศกยภาพของพลงงาน

แสงอาทตยสง เนองจากตงอยในบรเวณเสนศนยสตร

จงมแสงอาทตยตลอดทงป ทคาความเขมแสงอาทตย

เฉลยประมาณ 17 MJ/m2/day (วฒนพงษ รกษวเชยร

และคณะ, 2544)

โดยทวไปเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

จะประกอบดวยสวนส�าคญ 2 สวนคอตวเครองอบแหง

และตวรบรงสดวงอาทตยซงมหนาทเปลยนพลงงาน

แสงอาทตยใหเปนความรอนเพอใชอนอากาศกอนไหล

เขาเครองอบแหง นอกจากนนอาจมสวนประกอบอนอก

กได เชน แหลงความรอนเสรมและพดลม เปนตน

air will take moisture out of the product and flow out to ambient air. At solar radiation intensity of 650.5

W/m2 and ambient air temperature of 32.3 oC, drying air temperatures are in the range of 30-40oC and

wind speed is 0.45 m/s. For forced convection drying, normally will use a fan for circulate air in the dryer.

Solar panels are usually separated from the unit and the unit is insulated to prevent heat loss. At solar

radiation intensity of 650.5 W/m2 and ambient air temperature of 32.3 oC, drying air temperature inside

the dryer is in the range of 45-65 oC and wind speed of 0.56-0.94 m/s

Keywords: Natural convection solar dryer, forced convection solar dryer, average drying air temperature,

dryer wind speed

กำรอบแหงดวยพลงงำนแสงอำทตย

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยถาแบงตาม

ลกษณะการไหลเวยนของอากาศภายใน แบงออกเปน

ชนดการพาความรอนแบบธรรมชาต (natural or free

convection) ซงเกดขนเนองจากความแตกตางของ

ระดบทจดเขาและจดออกของเครองอบแหง และความ

แตกตางของความหนาแนนของอากาศภายในและ

ภายนอกเครองอบแหง เครองอบแหงชนดนเหมาะกบ

งานขนาดเลกในไร นาหรออตสาหกรรมขนาดเลก

เนองจากมราคาถกและสรางไดงาย ดงแสดงในภาพท 1

ภำพ 1 ลกษณะการไหลของอากาศภายในเครองอบแหง

ชนดพาความรอนแบบธรรมชาต

ทมา.จาก “เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน

พลงงานแสงอาทตย,” โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546,

ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

สวนอกชนดหนงคอการพาความรอนแบบบงคบ

(forced convection) ซงใชพดลมเปนตวสรางความดน

ท�าใหมความแตกตางของความดนมากพอทจะท�าให

อากาศรอนปรมาณพอเหมาะไหลผานชนของวสดท

น�ามาอบแหง เครองอบชนดนเหมาะกบงานทงขนาดเลก

Page 37: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 25

และใหญ ตองลงทนมากขน สรางยากขน แตสามารถ

ออกแบบใหการท�างานของระบบมประสทธภาพและ

ความเชอถอสง

เครองอบแหงสามารถแบงตามลกษณะของ

แผงรบรงสอาทตยไดเปน 2 ประเภท คอ

1. เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ

แผงรบรงสรวมอย ภายในเครอง แผงรบรงสจะเปน

วตถทาสด�า อยใตถาดบรรจผลตภณฑอบแหงแสดง

ดงภาพท 2

ภำพ 2 เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบเตนท

ทมา.จาก “เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน

พลงงานแสงอาทตย,” โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546,

ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

ภาพท 2 เปนเครองอบแบบเตนทแบบงายๆ

ทมวตถประสงคหลกเพอลดการปนเปอนของฝนละออง

และแมลง สามารถท�าใชไดเอง ราคาไมแพง มประสทธภาพ

ไมสงมากนก ระยะเวลาในการอบแหงอาจลดลงเพยง

เลกนอยหรอไมลดลงเลย องคประกอบหลกของเครอง

อบแหงแบบนคอ

- แผนปดใส ท�าหนาทปองกนการสญเสย

ความรอนจากลม และยงปองกนฝนละออง

- ชนวางผลตภณฑ ท�าหนาทในการวาง

ผลตภณฑทท�าการอบแหง

- ชองระบายอากาศ ท�าหนาทชวยระบาย

ความชนออกจากหองอบแหง ถามขนาดเลกเกนไป

ภายในเครองอบแหงกจะมหยดน�าเกาะอยทแผนปด

ถาใหญเกนไปท�าใหการระบายอากาศเรวเกนไป อณหภม

ภายในเครองจะต�า การพาความชนออกจากผลตภณฑ

ไมด

- ทางเขาของอากาศ ท�าหนาทน�าอากาศเขา

ซงตองขนาดทเหมาะกบชองระบายอากาศ

- แผงรบรงส ท�าหนาทในการแปลงพลงงาน

แมเหลกไฟฟาในแสงอาทตยใหเปนความรอน อาจจะ

เปนวสดทาสด�าหรอกอนหน ใชในการเพมอณหภม

ของอากาศภายในเครองแหงใหสงขน

งานวจยของ (อนนต พงศธรกลพานช และคณะ,

2548) เปนการออกแบบสราง และศกษาความเปนไปได

ทางดานเทคนคและเศรษฐศาสตรของเครองอบแหง

กระดาษสาดวยพลงงานแสงอาทตย เปนเครองอบแหง

ทมการพาความรอนแบบธรรมชาต มสวนประกอบหลก

2 สวนคอ (1) เครองอบแหง และ (2) ปลองระบายอากาศ

(ventilator) ผลตภณฑทวางไวในเครองอบแหงสามารถรบ

ความรอนจากพลงงานแสงอาทตยไดโดยตรงเนองจาก

คลมดวยพลาสตกใส UV และใชปลองระบายอากาศ

ภายในเครองอบแหง ในการทดสอบ ใชกระดาษสา

จากกระบวนการผลตของกลมกระดาษสา ต.บานแยง

อ.นครไทย จ.พษณโลก ผลตภณฑทน�ามาอบแหง คอ

เยอกลวย จากการทดสอบพบวา ประสทธภาพเชง

ความรอนของเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยเทากบ

34.77% อณหภมเฉลยภายในเครองอบแหงอยในชวง

31.0-36.0 OC สามารถอบแหงผลตภณฑไดเรวกวา

การตากแหงปกต 17 ชวโมง ท�าใหชวยเพมก�าลงการผลต

ไดถง 2 เทา ตอการตากแหง 1 ครง ซงสามารถใชเปน

เครองตนแบบในการเผยแพรเทคโนโลยสกลมเกษตร

กลมอตสาหกรรม และผสนใจทวไป เพอการอบแหง

กระดาษจากเยอธรรมชาตตางๆ ตอไปได

อนรทธ ตายขาว (2548) ท�าการวจยเรองเครอง

อบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตยแบบอโมงคทม

การระบายอากาศแบบธรรมชาตและมพดลมชวยระบาย

อากาศ เสนผานศนยกลางของพดลมมขนาด 0.6 m

โครงสรางของตวเครองท�าดวยเหลก มลกษณะเปนรป

Page 38: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl26

ครงวงกลมรศม 2.5 m กวาง 5 m และ ยาว 6 m มแผน

พลาสตกใสคลมตวเครองทงหมด พนเปนพลาสตกสด�า

ท�าหนาทเปนตวดดกลนรงสอาทตย พนทในเครอง

อบแหงมขนาด 5 x 6 m2 ลกษณะการวางกระดาษสา

เปนแบบหนาจวโดยวางใหตะแกรงพงกนเปนมมยอด

70° ท�าใหกระดาษสาทตากแหงชนบนไดรบความรอน

จากดวงอาทตยโดยตรง สวนชนลางจะไดรบความรอน

จากอากาศร อนซ ง เป นผลมาจากปรากฏการณ

เรอนกระจก สามารถอบแหงกระดาษสาไดครงละ

144 แผน เมอทดสอบการท�างานของเครองอบแหง

พบวาอณหภมภายในเครองอบแหงเฉลยประมาณ 40oC

ในขณะทอณหภมอากาศแวดลอม 32.3oC ความเรวลม

0.45 m/s คาความเขมรงสอาทตย 650.5 W/m2 สามารถ

อบแหงกระดาษสาทมความชนเรมตนรอยละ 90

มาตรฐานแหงจนความชนสดทายลดลงเหลอรอยละ 6.5

มาตรฐานแหง ในเวลาการอบ 2 ชงโมง ประสทธภาพ

ของเครองอบแหงมคา 53.14 % พลงงานแสงอาทตย

ทใชในการอบแหง 140.5 MJ คดเปน 4.53 MJ/kg

water evap.

2. เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ

แยกแผงรบรงส มองคประกอบหลกเหมอนกบเครอง

อบแหงทมแผงรบรงสในตว เพยงแตมแผงรบรงสแยก

ออกจากตวเครองอบแหง และวสดอบแหงอาจไดรบ

อากาศรอนจากแผงรบรงสอาทตยเพยงอยางเดยว หรอ

อาจไดรบความรอนจากรงสอาทตยโดยตรงดวยกได

เครองอบแหงขาวเปลอกดงภาพท 3 เปนเครองอบแหง

ทใชเถาแกลบสด�าเปนตวรบแสงอาทตยและมแผน

พลาสตกใสปดเพอใหรงสอาทตยผานเขาสเถาแกลบ

และปองกนการพาความรอนดวยลม อากาศไหลเขา

ทางดานลางของแผงรบรงส ผานชนของเถาแกลบทม

อณหภมสงอากาศรอนไหลผานชนของขาวเปลอก และ

พาความชนออกจากเมลดขาวเปลอก ลกษณะเดนของ

เครองอบแหงคอ มการตดตงปลองระบายอากาศสง

เพอเพมสมรรถนะของการระบายอากาศภายในเครอง

อบแหง

ภำพ 3 เครองอบแหงขาวเปลอกพลงงานแสงอาทตย

แบบแยกแผงรบรงส

ทมา.จาก “เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน

พลงงานแสงอาทตย,” โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546,

ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

ภาพท 4 เปนตวอยางของเครองอบแหงแบบ

แผงรบรงสแยกอกชนดหนงทมแผนปดใส 2 ชนและม

ระบบลดความชน

ภำพ 4 เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบแยกแผง

รบรงส

ทมา.จาก “เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน

พลงงานแสงอาทตย,” โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546,

ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยดงภาพท 5

เปนเครองอบแหงทมการพาความรอนแบบธรรมชาต

ทมแผงรบรงสแยกอกชนดหนงแตมลกษณะพเศษ คอ

มการใชพดลมดดอากาศชวยเพอเพมสมรรถนะในการ

ระบายความชนออกจากเครองอบแหง พดลมนเปน

พดลมทอาศยหลกการของความแตกตางระหวาง

Page 39: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 27

ความหนาแนนของอากาศภายในกบภายนอกของ

เครองอบแหงส�าหรบการระบายความชนของอากาศ

ภายในเครองอบแหง

ภำพ 5 เครองอบแหงทมพดลมระบายอากาศแบบ

ธรรมชาต

ทมา.จาก “เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน

พลงงานแสงอาทตย,” โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546,

ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

จากตวอยางเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

ทกลาวมาน พบวา เครองอบแหงทมแผงรบรงสแบบแยก

จะใชพนทในการอบแหงนอยกวาเครองอบแหงทมแผง

รบรงสอยในตว เพราะอากาศรอนภายในเครองอบแหง

ของเครองอบแหงทมแผงรบรงสแบบแยกมอณหภม

สงกวา และสามารถท�าการอบแหงแบบเปนชนได

การเพมสมรรถนะของเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

สามารถท�าไดโดยการตดพดลมระบายอากาศ เพอให

เกดการระบายอากาศทดขน

เครองอบแหงทมการพาความรอนแบบบงคบ

เปนเครองอบแหงทมหลกการคลายกบเครองอบแหง

ทมการพาความรอนแบบธรรมชาต แตมพดลมชวย

ในการพาความรอน ซงสามารถการออกแบบใหควบคม

อตราการไหลของอากาศภายในเครองอบแหงได

เพอชวยเพมประสทธภาพของการอบแหง เครองอบแหง

แบบนมกมแผงรบรงสแยกออกจากตวเครองและ

มการห มฉนวนทตวเครองเพอปองกนการสญเสย

ความรอนดวย ลกษณะของแผงรบรงสทแตกตางกน

มวตถประสงคเพอเพมอณหภมของอากาศใหมากทสด

หรอเปนการเพมประสทธภาพของแผงรบรงส โดยการ

เพมพนทการถายเทความรอนใหมากทสดและมกใชกบ

เครองอบแหงขนาดใหญทตองการลดเวลาในการอบแหง

ใหต�าลง ภาพ 6 เปนเครองอบแหงพชสมนไพรทมแผง

รบรงสเปนแบบแผนเรยบ

ภำพ 6 เครองอบแหงทมการพาความรอนแบบบงคบ

ทมา.จาก “เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ

อโมงคเพอใชในการแปรรปผลตภณฑทางการเกษตร,”

โดย วฒนพงษ รกษวเชยร, ป 2544, ภาควชาฟสกส

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

แผงรบรงสประกอบดวย

- กระจกปดใส 1 ชน เพอปองกนการสญเสย

ความรอนใหกบอากาศเมอมลมพดผานแผงรบรงส

อาทตย

- ชองวางอากาศระหวางแผนกระจกกบแผน

ดดกลนรงส ท�าหนาทเปนฟลมอากาศเพอรบความรอน

จากรงสอาทตย

- แผนดดกลนรงส เปนแผนสงกะสทาสด�าดาน

ท�าหนาทเปนตวรบรงสอาทตยเพอถายเทความรอน

ใหกบอากาศทไหลผานดานลางของแผงรบรงส

- ฉนวน ท�าหนาทปองกนการสญเสยความรอน

ดานลางและดานขางของแผงรบรงสอาทตย

งานวจยทเกยวของกบเครองอบแหงทมการพา

ความรอนแบบบงคบมดงตอไปน

การศกษาการอบแหงแผนยางดวยลมรอน

เปนการศกษาความสมพนธระหวาง อณหภมทใชในการ

อบแหง ความเรวลมและเวลาทใชในการอบแหง รวมถง

ปจจยทมผลตอการอบแหง เชน ความชนสมพทธของ

Page 40: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl28

อากาศ การทดลองท�าโดยการใชอโมงคลมรอนปลายเปด

สองดาน ก�าหนดลมรอนใหไหลขนานผานแผนยาง

ซงแขวนอยในแนวตงดวยอตราเรวลม 0.56 m/s และ

0.94 m/s โดยประมาณและไดก�าหนดอณหภมลมรอน

อยท 45, 55 และ 65oC ตามล�าดบ จากผลการทดลอง

พบวาอตราการอบแหงเพมขนแปรผนตามอณหภม

อบแหง ขณะทความเรวลมมผลตออตราการอบแหง

ลดลงชวงแรกและระยะเวลาทใชในการอบแหงจากการ

ทดลองแปรผกผนตอความเรวลมในการอบแหง (ภชสส

ตนวาณชกล, 2550)

การศกษาการอบแหงปลาดวยเครองอบแหง

พลงงานรวมแสงอาทตย-ไฟฟา เพอตองการพฒนา

กระบวนการผลตปลาแหงอนามยภายใตสภาพภมอากาศ

ทางภาคใตของประเทศไทย โดยออกแบบเครองอบแหง

ทใชพลงงานแสงอาทตยเปนพลงงานหลกและพลงงาน

ไฟฟาเปนพลงงานเสรม ประกอบดวยตอบชนดโปรงแสง

แผงรบรงสอาทตยมขนาด 4.08 m2 ขดลวดไฟฟาส�าหรบ

ท�าความรอนขนาด 800 W จ�านวน 2 ชด มความจของปลา

ทใชอบได 50 กโลกรม จากการทดลองอบแหงปลา 2 ชนด

คอ ปลาชอนและปลาดก โดยใหอณหภมในหองอบแหง

40, 50 และ 60OC ตามล�าดบ พบวาการอบแหงปลาชอน

แบบใชพลงงานรวมแสงอาทตย-ไฟฟาทอณหภม 60OC

มความสนเปลองพลงงานจ�าเพาะในการอบแหงนอยสด

เทากบ 42.57 MJ/kg water evap และ มประสทธภาพ

ในการอบแหง 5.54% ใชระยะเวลาในการอบแหง 6

ชวโมง สวนการอบแหงปลาดกดวยพลงงานความรอน

รวมแสงอาทตย-ไฟฟาทอณหภม 50OC มการสนเปลอง

พลงงานจ�าเพาะในการอบแหงนอยทสดคอเทากบ

80.02 MJ/kg water evap และมประสทธภาพในการ

อบแหง 2.98% และใชระยะเวลาการอบแหง 8 ชวโมง

(ธรเดช ใหญบกและคณะ, 2553)

การออกแบบ สราง และทดสอบสมรรถนะของ

ตอบแหงและกลนความชน รงสอาทตยแบบเทอรโม

ไซฟอน ส�าหรบอบแหงผลผลตทางการเกษตร เครอง

อบแหงดงกลาวเปนเครองอบแหงแบบ Passive ท�างานใน

ระบบปด ทปดคลมดวยแผนกระจกและแผนอะครลคใส

กระจกเอยงท�ามมกบพนระดบ 12 องศา เพอใหสามารถ

รบพลงงานจากแสงอาทตยไดสงสด ตวเครองอบแหง

มขนาด 83 x 77 x 100 ลกบาศกเซนตเมตร โครงสราง

ของเครองอบแหง ประกอบดวยถาด 5 ชน มรางรองรบ

ความชนทควบแนนบรเวณกระจกดานบน และดานหนา

ระบายออกภายนอกตอบ สาหรบพารามเตอรทใช

เปนเกณฑในการศกษาเปรยบเทยบสมรรถนะการ

อบแหง คอ ระยะเวลาการอบแหง และอตราการอบแหง

ท�าการเกบรวมรวมขอมล ในชวงเวลา 09.00-15.00 น.

เปนเวลา 6 ชวโมงตอวน ผลจากการศกษาพบวา

การอบแหงดวยตอบแหงและกลนความชน รงสอาทตย

แบบเทอรโมไซฟอน ใชระยะเวลาการอบแหงสน อตรา

การอบแหงสง เมอเทยบกบการตากแหงตามธรรมชาต

เพยงอยางเดยว จากผลการทดลองพบวาเครองอบแหงน

สามารถอบแหงพรกขหนสด 5 กโลกรม ทมความชน

เฉลย 5 ชน 300 % (d.b.) จนเหลอประมาณ 26 % (d.b.)

ภายในเวลา 3 วน (18 ชวโมง) โดยไมมการสลบถาด

ทง 5 เมอเทยบกบการตากแหงตามธรรมชาตเหลอ

ประมาณ 52 % (d.b.) เมอวเคราะหจากรายละเอยด

ของความชนแตละชนพบวา ผลของการแยกชนของ

อณหภมในตสงผลให ชนบนสดหรอชนท 5 มอตราการ

อบแหงสงทสด และระยะเวลาการอบแหงสนทสด ตาม

มาดวยชน 4, 3, 2 และ 1 ตามลาดบ ดงนนตอบแหงน

สามารถอบแหงพรกขหนสดเพมเปน 8-10 กโลกรม

ใหแหงภายในเวลา 3 วน (18 ชวโมง) ขนกบรงสอาทตย

โดยการหมนวนเอาถาดบนสดออก เลอนถาดถดลงมา

ขนแทน และใสถาดลางใหมทกวน ตามล�าดบ คณภาพ

ของผลตภณฑอยในเกณฑทยอมรบได มสสม�าเสมอ

ทกถาดและไมไดรบความเสยหายจากการเปยกฝน

หรอการรบกวนของสตว และแมลงตางๆ (จารวฒน

เจรญจต และคณะ, 2554)

การพฒนาและสรางเครองอบแหงพลงงาน

แสงอาทตยแบบอโมงคแสดงดงภาพท 7 โดยมวตถประสงค

เพอทจะแกปญหาของเกษตรกรในการแปรรปผลผลต

ทางการเกษตรโดยเครองอบแหงดงกลาวเปนระบบทม

แผงรบรงสอาทตยแยกและวางท�ามม 17 องศากบพนดน

เพอเพมประสทธภาพของระบบใหสงขน ซงจากการ

ทดสอบพบวาอณหภมภายในเครองอบแหงมคาสง

ถง 50OC และสามารถใชในการอบแหงผลตภณฑได

หลายชนดโดยมการพาความรอนจากการเปดพดลม

(วฒนพงษ รกษวเชยร และคณะ, 2544)

Page 41: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 29

ภำพ 7 เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบอโมงค

ทมา.จาก “เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ

อโมงคเพอใชในการแปรรปผลตภณฑทางการเกษตร,”

โดย วฒนพงษ รกษวเชยร, ป 2544, ภาควชาฟสกส

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

ภำพ 8 แสดงเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ

อโมงค

ทมา.จาก “Solar Drying of Pineapple Using Solar

Tunnel Drier,” 183-190, Bala, B. K., 2002, Renewable

Energy.

การทดลองเกยวกบเครองอบแหงพลงงาน

แสงอาทตยแบบอโมงคส�าหรบอบแหงสบปะรดแสดง

ดงภาพท 8 เครองอบแหงประกอบดวยพลาสตกใส

ปดบนแผงรบรงสอาทตยและมอโมงคอยขางบน โดยม

พดลมเปาอากาศ 2 ตว เครองอบแหงนสามารถอบ

สบปะรดไดปรมาณ 120-150 kg ทอณหภมเฉลย

อยระหวาง 34.1-64.0oC การลดลงของเวลาในการ

อบแหงของเครองอบแหงแบบอโมงคเปรยบเทยบกบ

การตากแหงโดยวธธรรมชาตซงการอบแหงสบปะรด

ในเครองอบแหงแบบอโมงคจะปองกนฝน แมลง

ฝนละออง ซงผลตภณฑสบปะรดในเครองอบแหงแบบ

อโมงคมคณภาพสงกวาผลตภณฑทตากกลางแดด

(Bala et al., 2002)

บทสรป

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย 2 แบบ คอ

1. เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ

การพาความรอนแบบธรรมชาต ซงมลกษณะเปน

เครองอบแหงทไมมการใชพดลมเพอการระบายอากาศ

การระบายอากาศภายในเครองอบแหงอาศยหลกการ

ของความหนาแนนของอากาศ โดยอากาศรอนภายใน

เครองอบแหงจะลอยตวสงขนและถกแทนทดวยอากาศ

เยนนอกเครองอบแหง หลกการท�างานของเครองอบแหง

แบบน คอ อากาศภายในเครองอบแหงเมอไดรบความรอน

จากพลงงานแสงอาทตยแลว ท�าใหอากาศมความ

หนาแนนลดลงลอยตวขนสง ผานชนวางผลตภณฑท

ตองการอบแหง อากาศรอนนจะพาความชนออกจาก

ผลตภณฑแลวไหลออกจากเครองอบแหงไปสอากาศ

แวดลอมโดยเครองอบแหงแบบการพาความรอนแบบ

ธรรมชาตมอณหภมเฉลยภายในเครองแหงอยในชวง

30-40 oC (อนรทธ ตายขาว และคณะ, 2548) ในขณะท

อณหภมอากาศแวดลอม 32.3 oC อตราเรวลม 0.45

m/s คาความเขมรงสอาทตย 650.5 W/m2 (อนรทธ

ตายขาว และคณะ, 2548) ซงเหมาะกบผลตภณฑท

ไมตองการอณหภมทมากๆ โดยสามารถประยกตใช

เกยวกบอตสาหกรรมในครวเรอนทเปนขนาดเลก เพราะ

สามารถลดระยะเวลาในการอบแหงท�าใหผลตภณฑ

มคณภาพมราคาเมอน�ามาวางจ�าหนายตามทองตลาด

ไดเปนอยางด อกทงมคาใชจายในการสรางเครองทต�า

เหมาะกบใชอบแหงกบผลตภณฑทไมตองใชอณหภม

สงมาก

2. พาความรอนแบบบงคบ เปนเครองอบแหง

ทมพดลมชวยระบายความรอนภายในเครองอบแหง

Page 42: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl30

โดยมการออกแบบใหมความสามารถในการก�าหนด

อตราการไหลของอากาศภายในเครองอบแหงได เพอ

ชวยเพมประสทธภาพของเครองอบแหง เครองอบแหง

ทมการพาความรอนแบบบงคบนมกจะมแผงรบรงสแยก

ออกจากตวเครองและมการหมฉนวนทตวเครองเพอ

ปองกนการสญเสยความรอน ลกษณะของแผงรบรงส

โดยเครองอบแหงแบบการพาความรอนแบบบงคบ

มอณหภมเฉลยภายในเครองแหงอยในชวง 45-65 oC

(ภชสส ตนวาณชกล, 2550) ในขณะทอณหภมอากาศ

แวดลอม 32.3 oC อตราเรวลม 0.56-0.94 m/s (ภชสส

ตนวาณชกล, 2550) คาความเขมรงสอาทตย 650.5 W/m2

ซงเหมาะกบผลตภณฑทตองการอณหภมทสงมากๆ

โดยสามารถน�าไปประยกตใชเกยวกบอตสาหกรรมทเปน

ขนาดใหญในโรงงานอตสาหกรรมเพราะสามารถลด

ระยะเวลาในการอบแหงมก�าลงการผลตทมากขน อกทง

ชวยเพมคณภาพของผลตภณฑสงผลใหมราคาสงขน

เมอน�ามาวางจ�าหนายตามทองตลาดได แตจะมคาใชจาย

ในการสรางเครองทสงกวาแบบการพาความรอนแบบ

ธรรมชาต

ตำรำงเปรยบเทยบกำรท�ำงำนของเครองอบแหง

ตวแปร กำรพำควำมรอนแบบธรรมชำต

กำรพำควำมรอนแบบบงคบ

1. เครองอบแหง ไมมพดลม มพดลม

2. อณหภมเฉลยภายในเครองแหง

30-40 oC 45-65 oC

3. อณหภมอากาศแวดลอม

32.3 oC 32.3 oC

4. อตราเรวลม 0.45 m/s 0.56-0.94 m/s

5. คาความเขมรงสอาทตย

650.5 W/m2 650.5 W/m2

6. ประสทธภาพในการอบแหง

34.77% 2.98%

Page 43: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 31

เอกสารอางอง

จารวฒน เจรญจต และคณะ. (2554). ตอบแหงและกลนความชนรงสอาทตยแบบเทอรโมไซฟอน, วศวกรรมสาร

มข, 38(1), 35-42.

ธรเดช ใหญบก และคณะ. (2553). การพฒนากระบวนการอบแหงปลาดวยเครองอบแหง, วารสารมหาวทยาลย

ทกษณ. 12, 3.

ภชสส ตนวาณชกล. (2550). การอบแหงแผนยางดวยลมรอน. วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชา

เทคโนโลพลงงาน คณะพลงงานและวสด, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร.

อนรทธ ตายขาว (2548). การออกแบบเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตย, วทยานพนธวทยาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาฟสกสประยกต คณะวทยาศาสตร, มหาวทยาลยนเรศวร.

วฒนพงษ รกษวเชยร และคณะ. (2544). เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบอโมงคเพอใชในการแปรรป

ผลตภณฑทางการเกษตร, พษณโลก: ภาควชาฟสกส มหาวทยาลยนเรศวร.

ศรนช จนดารกษ. (2546). พลงงานแสงอาทตย. ในเอกสารประกอบการสอน วชา 260311 เทคโนโลยพลงงาน.

พษณโลก: ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

อนนต พงศธรกลพานชและคณะ. (2548). การออกแบบเครองอบแหงกระดาษสา, พษณโลก: วทยาลยพลงงาน

ทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร.

Bala, B. K. & etal. (2002). Solar Drying of Pineapple Using Solar Tunnel Drier, Renewable Energy, 28,

183-190.

Codori, M., Echazu, R. & Saravia, L. (2001). Solar drying of pepper and garlic using The tunnel

greenhouse drier. Renewable Energy, 22, 446-460.

Ekechukwu, O.V. (1999). Review of solar-energy drying system I: An overview of solar drying technology.

Energy Conversion and Management, 40(1999), 593-631.

Simate, I. N. (2002). Optimization of mixed-mode and indirect-mode natural convection solar dryers.

Renewable Energy, 28, 435-453.

Page 44: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl32

บทคดยอ

การวจยเชงส�ารวจน มวตถประสงคเพอศกษา (1) สภาพการใหบรการและการไดรบบรการของผโดยสาร

(2) ความสมพนธระหวางสภาพการใหบรการแกผโดยสารกบสภาพการไดรบบรการของผโดยสาร (3) เปรยบเทยบ

การใหบรการของผโดยสารของทาอากาศยานระหวางกลมทมศกยภาพสง ปานกลาง และคอนขางนอย (4) เปรยบเทยบ

การไดรบบรการของผโดยสารของทาอากาศยานระหวางกลมทมศกยภาพสง ปานกลาง และคอนขางนอย

ประชากร แบงออกเปน 2 กลม คอ (1) ผโดยสารของทาอากาศยาน เลอกกลมตวอยางโดยการสมตวอยาง

ไดกลมตวอยางจ�านวน 400 คน (2) ผบรหารของทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน เลอกแบบ

เจอะจงสนามบน จ�านวน 6 แหง ไดตวอยางจ�านวน 18 คน เครองมอทใช คอ แบบสอบถามการไดรบบรการ

และการใหบรการของทาอากาศยาน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ คารอยละ คาคะแนนเฉลย

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน สถต chi-square สถต Phi- Coefficient สถต One Way ANOVA ผลการวจยพบวา

(1) ผโดยสารไดรบบรการทง 3 ดาน คอ ดานสงอ�านวยความสะดวก ดานบรการททาอากาศยานจดให และดาน

บรการทใหความเพลดเพลน โดยรวมอยในระดบปานกลาง (2) การใหบรการของทาอากาศยานใหบรการทง 3 ดาน

โดยรวมอยในระดบมาก (3) สภาพการใหบรการแกผโดยสารของการทาอากาศยานมความสมพนธกบสภาพ

การไดรบบรการของผโดยสาร โดยรวมในระดบต�า (4) การไดรบบรการของผโดยสารของทาอากาศยานระหวางกลม

ในภาพรวมแตกตางกน (5) การใหบรการแกผโดยสารของทาอากาศยานระหวางกลม ในภาพรวมไมแตกตางกน

ค�ำส�ำคญ: การใหบรการ, ทาอากาศยาน, กรมการบนพลเรอน

1อาจารยประจ�าคณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]อาจารยประจ�าคณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected] 3อาจารยประจ�าคณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

สภกญญา ชวนชย1 ดร.ปรยากร มนเสวต2 และ กรณฏฐ สกลกฤตล3

การใหบรการแกผโดยสารของทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

Service Provision for Passengers at Thai Airports under the Direction of the Civil Aviation Department

Page 45: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 33

บทน�ำ

การคมนาคมขนสงทางอากาศจดเปนการ

บรการขนพนฐานท มความส�าคญต อการพฒนา

เศรษฐกจของประเทศ ซงเปนการบรการทมความ

สะดวกรวดเรวและปลอดภยกวาการขนสงรปแบบอน

ดงนน ทกประเทศทพฒนาแลวจงก�าหนดนโยบาย

สงเสรมและสนบสนนการขนสงทางอากาศของประเทศ

โดยมอบหมายใหหนวยงานท เป นองคกรของรฐ

รบไปด�าเนนการหรอสนบสนนภาคเอกชนใหเกดเปน

อตสาหกรรมการบน (ชเกยรต เทมยะโก, 2551)

สธ อกษรกตต (2551) ไดกลาววา รฐบาลไทย

มนโยบายและแผนยทธศาสตรให พฒนาประเทศ

เปนศนยกลางการขนสงทางอากาศในภมภาคเอเชย

ทสามารถเชอมโยงไปยงทาอากาศยานตางๆ ไดทวโลก

ทงนเนองจากรฐบาลไดตระหนกวากจการบนพลเรอน

ทงธรกจการบน อตสาหกรรมการบน เทคโนโลยการบน

และกจการทตอเนอง มบทบาทส�าคญยงในการพฒนา

Abstract

This paper reports on the survey study aiming to discover (1) Conditions of service to passengers,

(2) The state of the passenger services, (3) The relationship between the state and provide passengers with

condition to get the services of passengers, (4) Compared to the passenger the airport between groups

with high, medium and relatively low potential, (5) Comparison of the airport passenger service between

high, medium and relatively low potential. Questionnaires were used as the instrument for data collection

of 400 passengers at 6 terminals under the command of Department of Civil Aviation and 3 management

persons of each terminal. The statistics used to analyze the data were frequency, percentage, mean,

and standard deviation and the hypothesis was tested by Chi-square, Phi-Coefficient and One way

ANOVAs. The research found: (1) Passenger’s opinions toward the services of terminals relate to facilities,

services and entertainment provided were at average level in all services, (2) The study on management

person’s opinions toward the service of terminals provide, were at high level in all service. (3) Conditions

of service to the passengers of the airport in relation to the condition of the passenger service in overall

low level. (4) Difference terminal potential level caused the difference in the passenger opinion toward

the service level-in the following facilities provided, services provided and entertainment, (5) The services

to passengers amoung groups were not diference.

Keywords: services to passengers, airports, Civil Aviation Department

ประเทศ ทงในดานเศรษฐกจ สงคม การเมองการ

ปกครอง ทองเทยว การเชอมสมพนธไมตรตอกน

และการแลกเปลยนศลปวฒนธรรมระหวางประเทศ

เปนตน ในการด�าเนนการใหบรรลตามนโนบายและ

แผนยทธศาสตรดานกจการบน รฐบาลตองพฒนา

โครงสรางพนฐานทางการบนพาณชยและการบนทวไป

ใหมจ�านวน ขนาด คณภาพ และมาตรฐานทเหมาะสม

กบบรบทของประเทศ ในขณะเดยวกนตองพจารณา

กบเงอนไขในยคโลกาภวฒน คอ การเปดเสรทางการบน

การแขงขนทเขมขนในทกรปแบบ และบทบาทของ

ภาคเอกชนทเขามามสวนรวมอยางส�าคญในกจการบน

ซงป จจยเหลาน เป นกลไกขบเคลอนใหกจการบน

เกดพลวตเปลยนแปลง และเจรญเตบโตอยางรวดเรว

ทสดในโลก

ในป พ.ศ. 2468 ประเทศไทยไดจดตงกองบน

พลเรอน กรมบญชาการ กระทรวงพาณชยและคมนาคม

เพอเปนหนวยงานดแลรบผดชอบมาการบนพลเรอน

ของประเทศ โดยใชชอวา กรมการบนพลเรอน กระทรวง

Page 46: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl34

คมนาคม ซงมอ�านาจหนาทในการจดใหมและด�าเนน

กจการทาอากาศยานในสงกดกรม (กรมการบนพลเรอน,

2554) ทงหมด 28 แหงทวประเทศ ไดแก ภาคเหนอ:

ทาอากาศยานแมฮองสอน พษณโลก นาน แพร

ล�าปาง เพชรบรณ ตาก และแมสอด ปาย แมสะเรยง

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ: ทาอากาศยานอดรธาน

ขอนแกน นครพนม สกลนคร รอยเอด เลย อบลราชธาน

บรรมย และนครราชสมา ภาคใต: ทาอากาศยานหวหน

ชมพร ระนอง สราษฎรธาน นครศรธรรมราช กระบ

ตรง ปตตาน และนราธวาส

สารานกรมไทยส�าหรบเยาวชนฯ (2540, หนา

270) แบงประเภทของบรการของทาอากาศยานเปน

3 ประเภท ไดแก สงอ�านวยความสะดวก (facilities)

บรการประเภทนเปนความจ�าเปนของทาอากาศยาน

ทตองจดใหมไว เชน เครองอ�านวยความสะดวกให

เครองบนขนลง การน�าเครองบนเขาจอดทลานจอด

อากาศยาน การปรนนบตบ�ารงเครองบน การจด

สงอ�านวยความสะดวกและสถานทท เพยงพอตอ

ผโดยสาร การจดพนทรบสงสนคา พนทใชสอยส�าหรบ

เปนส�านกงาน เปนตน คณลกษณะของสงอ�านวย

ความสะดวกม 3 ประการ คอ ตองมมาตรฐาน ตองม

เพยงพอ และตองมความปลอดภย ประการทสอง

เปนบรการททาอากาศยานจดให โดยผใชไมตองเสย

คาใชจาย (services)เชน บรการตรวจหนงสอเดนทาง

การตรวจสนคาและสมภาระตามกฎหมายศลกากร

เปนตน ซงบรการประเภทนตองมคณลกษณะ 4 ประการ

คอตองมความรวดเรว ตองมความสะดวก ตองม

ความสบายและตองสรางความมนใจใหแกผใชบรการ

ประการทสามเปนบรการประเภทใหความเพลดเพลนกบ

ผโดยสาร (amenities) ไดแกรานคาตางๆ ภตตาคาร

หองพกแรม เปนตน ซงผใชบรการจะตองเสยคาใชจาย

เมอใชบรการเหลานบรการดานนตองมคณลกษณะ

3 ประการ คอตองราคายอมเยา ตองเหมาะสมและ

ตองเปนทนยมยนด

การบรการเปนภารกจหลกของทาอากาศยาน

หรอเปนผลตผลของทาอากาศยานททาอากาศยาน

ทวโลกจะแขงขนกนเพอสรางสรรค พฒนา และปรบปรง

การบรการททาอากาศยานของตน เพอใหผใชบรการ

พงพอใจทสด เพราะความพงพอใจนจะน�ามาซง

ความส�าเรจในการด�าเนนงาน ชอเสยงของทาอากาศยาน

และรายไดของทาอากาศยานซงจะสงผลตอการ

ชวยพฒนาเศรษฐกจของประเทศในทสด

จากสภาพปญหาดงกลาวขนตนจงเปนเหตให

ผวจยสนใจทศกษาสภาพการใหบรการแกผโดยสารของ

ทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

เพอใหผ บรหารและผทเกยวของน�าผลการวจยไปใช

ในการวางแผนพฒนาการบรการของทาอากาศยาน

ใหมประสทธภาพและเปนทพงพอใจของผใชบรการ

วตถประสงคกำรวจย

1. เพอศกษาสภาพการใหบรการแกผโดยสาร

ของทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบน

พลเรอน

2. เ พอศกษาสภาพการได รบบรการของ

ผ โดยสารของทาอากาศยานในการก�ากบดแลของ

กรมการบนพลเรอน

3. เพอศกษาความสมพนธระหวางสภาพ

การใหบรการแกผโดยสารของการทาอากาศยานในการ

ก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน กบสภาพการไดรบ

บรการของผโดยสาร

4. เพอเปรยบเทยบการได รบบรการของ

ผ โดยสารของท าอากาศยานกบศกยภาพของ

ทาอากาศยานในการก�ากบด แลกรมการบนพลเรอน

5. เพอเปรยบเทยบการใหบรการแกผโดยสาร

ของทาอากาศยานกบศกยภาพของทาอากาศยาน

ในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

กรอบแนวคดกำรวจย

ผ วจยได น�าหลกการของ สารานกรมไทย

ส�าหรบเยาวชนฯ (2540, หนา 270) ซงไดแบงประเภท

ของบรการของทาอากาศยานเปน 3 ประเภท ไดแก

ประเภทแรก เรยกวา สงอ�านวยความสะดวก (facilities)

Page 47: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 35

บรการประเภทนเปนความจ�าเปนของทาอากาศยาน

ทตองจดใหม ประการทสอง เปนบรการททาอากาศยาน

จดให โดยผใชไมตองเสยคาใชจาย (services) ประการ

ทสาม เปนบรการประเภทใหความเพลดเพลนกบ

ผโดยสาร (amenities)

การจ�าแนกประเภทของทาอากาศยานตาม

ศกยภาพของแตละสนามบน (ฐานเศรษฐกจ, 2554)

ไดแก กลมทมศกยภาพสง (มผโดยสารเฉลยมากกวา

3 แสนคนตอป) กลมทมศกยภาพปานกลาง (มผโดยสาร

เฉลย 5 หมนคน-3 แสนคนตอป) กลมทมศกยภาพ

คอนขางนอย (ผโดยสารต�ากวา 5 หมนคน) กลมทม

ศกยภาพต�ามาก (ไมมเทยวบนเปดใหบรการ)

สมมตฐำนกำรวจย

1. สภาพการให บรการแก ผ โดยสารของ

ทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

อยในระดบต�า

2. สภาพการไดรบบรการของผโดยสารของ

ทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

อยในระดบต�า

ทำอำกำศยำนในกำรก�ำกบดแลของ

กรมกำรบนพลเรอน - ทาอากาศยานทม

ศกยภาพสง - ทาอากาศยานทม

ศกยภาพปานกลาง - ทาอากาศยานทม

ศกยภาพคอนขางนอย

สภำพกำรใหบรกำรแกผโดยสำร

- ดานสงอ�านวยความสะดวก

- ดานบรการททาอากาศยานจดให

- ดานบรการทใหความเพลดเพลน

สภำพกำรไดรบบรกำรของผโดยสำร

- ดานสงอ�านวยความสะดวก

- ดานบรการททาอากาศยานจดให

- ดานบรการทใหความเพลดเพลน

3. สภาพการให บรการแก ผ โดยสารของ

การทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบน

พลเรอน กบสภาพการไดรบบรการของผ โดยสาร

มความสมพนธกน

4. สภาพการได รบบรการของผ โดยของ

ทาอากาศยานทมศกยภาพตางกนสภาพการไดรบ

บรการของผโดยสารแตกตางกน

5. สภาพการให บรการแก ผ โดยสารของ

ทาอากาศยานทมศกยภาพผรบบรการแตกตางกน

วธด�ำเนนกำรวจย

การวจยนเปนการวจยเชงส�ารวจ โดยรวบรวม

แนวคดทฤษฎจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของ โดยใช

เครองมอ คอ แบบสอบถามสภาพการไดรบบรการของ

ทาอากาศยาน จ�านวน 30 ขอ และแบบสอบถามสภาพ

การใหบรการของทาอากาศยาน จ�านวน 30 ขอ จากนน

แจกแบบสอบถามแก ผโดยสารทาอากาศยานในการ

ก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอนจ�านวน 6 แหง จ�านวน

400 คน และผบรหารทาอากาศยานในการก�ากบดแล

ของกรมการบนพลเรอนจ�านวน 6 แหง จ�านวน 18 คน

ใชสถตเชงพรรณนา คอ ความถ คารอยละ คาเฉลย

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตอางองเพอทดสอบ

สมมตฐาน คอ วเคราะหความสมพนธระหวางสภาพ

การใหบรการแกผโดยสารของการทาอากาศยานในการ

ก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอนกบสภาพการไดรบ

บรการของผโดยสารโดยใชสถตทดสอบความสมพนธ

ระหวางตวแปร (test of association) โดยใชสถต

chi-square ในการหาความสมพนธ และใชสถต Phi-

Coefficient ในการแปลความหมายของระดบการสงผล

ของตวแปร ใชสถตวเคราะหเปรยบเทยบการใหบรการ

และการรบบรการของทาอากาศยานระหวางกลมทม

ศกยภาพสง ปานกลาง และคอนขางนอย โดยใชสถต

One Way ANOVA

Page 48: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl36

ผลกำรวจย

ผลการวจยมรายละเอยดดงน

1. ผโดยสาร เหนวา ระดบสภาพการไดรบบรการ

จากทาอากาศยานโดยรวมอยในระดบปานกลาง ทง

ดานสงอ�านวยความสะดวก ดานบรการททาอากาศยาน

จดให และดานบรการทใหความเพลดเพลน

2. การใหบรการของทาอากาศยานโดยรวม

มการใหบรการทง 3 ดาน คอ ดานสงอ�านวยความสะดวก

ดานบรการททาอากาศยานจดให และดานบรการท

ใหความเพลดเพลน โดยความคดเหนตอระดบสภาพ

การใหบรการของทาอากาศยานโดยรวมอยในระดบมาก

เมอพจารณาเปนรายทาอากาศยาน พบวา ทาอากาศยาน

ทง 6 แหงมสภาพการใหบรการอยในระดบมาก

3. สภาพการให บรการแก ผ โดยสารของ

ทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

มความสมพนธกบสภาพการไดรบบรการของผโดยสาร

ใน 3 ดานไมมความสมพนธกน

4. เปรยบเทยบการไดรบบรการของผโดยสาร

ตามศกยภาพของทาอากาศยานในภาพรวม พบวา

การไดรบบรการของผโดยสารของทาอากาศยานทม

ศกยภาพตางกน การไดรบบรการของผโดยสารของ

ทาอากาศยานแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต

ทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว และเมอ

พจารณารายดานพบวา การรบบรการของผโดยสาร

ดานสงอ�านวยความสะดวก และดานบรการทใหความ

เพลดเพลน ระหวางกลมทมศกยภาพสง ปานกลาง

และคอนขางนอยมความแตกตางกน สวนดานบรการ

ททาอากาศยานจดใหไมมความแตกตางกน

5. เปรยบเทยบการใหบรการแกผ โดยสาร

ตามศกยภาพของทาอากาศยานในภาพรวม พบวา การให

บรการแกผ โดยสารของทาอากาศยานทมศกยภาพ

ตางกน การใหบรการแกผโดยสารของทาอากาศยาน

ไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

กำรอภปรำยผล

ผลการวจย มประเดนทนาสนใจน�ามาอภปราย

ดงน

1 . การได รบบรการของผ โดยสารของ

ทาอากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

โดยรวมผโดยสารไดรบบรการทง 3 ดาน คอ ดาน

สงอ�านวยความสะดวก ดานบรการททาอากาศยานจดให

และดานบรการทใหความเพลดเพลน โดยรวมอยใน

ระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายทาอากาศยาน

พบวา ทาอากาศยานอบลราชธานอย ในระดบมาก

ทาอากาศยานแมฮองสอน ทาอากาศยานล�าปาง

ทาอากาศยานรอยเอด ทาอากาศยานกระบ และ

ทาอากาศยานตรง มสภาพการไดรบบรการอยในระดบ

ปานกลาง ทงนเปนเพราะ สวนใหญไดน�าการบรการ

ไปเปรยบเทยบกบทาอากาศยานขนาดใหญอยาง

ดอนเมองและสวรรรภม ทมความพรอมของการบรการ

สงกวา ซงสอดคลองกบงานวจยของธดารตน ภวงคะรตน

(2551) การวจยเรองศกยภาพของสนามบนนานาชาต

อบลราชธาน ทสามารถรองรบผโดยสารคมนาคมขนสง

ทางอากาศ ผลการวจยพบวา ผลการวเคราะหศกยภาพ

การใหบรการของสนามบนนานาชาตอบลราชธาน

ในภาพรวมตามความคดเหนของผโดยสารนน สนามบน

อบลราชธานมศกยภาพในการใหบรการอยในระดบ

ปานกลาง และงานวจยของเอกลกษณ อนรรฆมณกล

(2553) เรองทศนคตของผโดยสารชาวไทยตอการใหบรการ

ของทาอากาศยานสวรรณภมพบวา ทศนคตของผโดยสาร

ชาวไทยทมตอการใหบรการของทาอากาศยานสวรรณภม

โดยภาพรวมผ ตอบแบบสอบถามมทศนคตตอการ

ใหบรการทาอากาศยานสวรรณภมอยในระดบปานกลาง

และจกรพงษ พงษ จนดา (2549) การวจยเรอง

ความพงพอใจของผ โดยสารทมตอการบรการของ

ทาอากาศยานสวรรณภม ผลการวจยพบวาผโดยสาร

มความพงพอใจการบรการทาอากาศยานอยในระดบ

ปานกลาง

2. การใหบรการแกผโดยสารของทาอากาศยาน

ในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน โดยรวม

Page 49: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 37

ใหบรการทง 3 ดาน คอ ดานสงอ�านวยความสะดวก ดาน

บรการททาอากาศยานจดให และดานบรการทใหความ

เพลดเพลน โดยความคดเหนตอระดบสภาพใหบรการ

จากทาอากาศยานโดยรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปน

เพราะวาในแงของผใหบรการแลว ทากาศยานไดจดเตรยม

ความพรอมของการบรการภายในทาอากาศยาน อยาง

เตมศกยภาพทสามารถบรหารงานได ซงสอดคลองกบ

งานวจยของ ชเกยรต เทมยะโก (2551) ไดศกษาแนวทาง

การพฒนาการบรการของทาอากาศยานแมสอด พบวา

มการบรการ ไดแก ดานสงอ�านวยความสะดวก ดานบรการ

ททาอากาศยานจดให และบรการทใหความเพลดเพลน

มสภาพการบรการของทาอากาศยานแมสอดมสภาพ

การบรการในภาพรวมอยในระดบด และสอดคลองกบ

สารานกรมไทยส�าหรบเยาวชนฯ (2540, หนา 270) ไดแบง

ประเภทของบรการของทาอากาศยานเปน 3 ประเภท

ไดแก สงอ�านวยความสะดวก บรการททาอากาศยาน

จดให และบรการประเภทใหความเพลดเพลนกบ

ผโดยสาร และสอดคลองกบงานวจยของ ภรณภกตรา

ศกดา (2554, หนา 242) ศกษาเรอง ความพงพอใจ

ของผโดยสารชาวไทยทมการบรการภายในหองรบรอง

ชนธรกจของบรษทการบนไทย จ�ากด (มหาชน) ณ

ทาอากาศยานสวรรณภม พบวา ความพงพอใจโดยรวม

ของผโดยสารชาวไทยทมตอการบรการภายในหอง

รบรองชนธรกจของบรษทการบนไทย จ�ากด (มหาชน)

ณ ทาอากาศยานสวรรณภมอยในระดบปานกลาง

3. ความสมพนธของสภาพการใหบรการแก

ผโดยสารของการทาอากาศยานในการก�ากบดแลของ

กรมการบนพลเรอนมกบสภาพการไดรบบรการของ

ผ โดยสารจากผลการวจย พบวา โดยรวมมสภาพ

การใหบรการแกผโดยสารของการทาอากาศยานในการ

ก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอนมความสมพนธ

กบสภาพการไดรบบรการของผโดยสาร ทงนอาจเปน

เพราะวาผ รบบรการไดรบการบรการในแตละดานท

ทากาศยานจดให ซงสอดคลองกบแนวคดของจตตนนท

เดชะคปต, ชนรตน สมสบ และ พลศร วจนะภม (2542)

ทกลาววา ความพงพอใจในการบรการ คอ ความพงพอใจ

ทลกคาหรอผโดยสารมตอการบรการนน โดยการทลกคา

ไดรบในสงทคาดหวงไวยอมเกยวพนกบการปฏสมพนธ

กบผใหบรการ ซงเปนบคคลทมความส�าคญในการรบร

ความตองการของผ โดยสารและการตอบสนองการ

บรการตามความตองการของผ โดยสาร คณภาพ

การปฏบตการของผใหบรการจะมประสทธภาพและ

ประสทธผลมากนอยเพยงใดขนอยกบความพงพอใจ

ของใหบรการตอการบรการดวย

4. เปรยบเทยบการไดรบบรการของผโดยสาร

ตามศกยภาพของทาอากาศยาน พบวา การรบบรการ

ของผ โดยสารของทาอากาศยานระหวางกล มทม

ศกยภาพสง ปานกลาง และคอนขางนอย ในภาพรวม

แตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะวาผรบบรการสวนใหญ

เคยใชบรการทาอากาศยานมากกวาหนงแหงจงม

การเปรยบเทยบการบรการของทาอากาศยาน โดย

ทาอากาศยานทมศกยภาพตางกน จะสามารถตอบสนอง

ตอความตองการของผรบบรการไดตางกน ซงสอดคลอง

กบงานวจยของ สพชญา วงศวาสนา (2553) เรอง

ความตองการและความพงพอใจของผโดยสารตอการ

บรการทาอากาศยานสวรรณภม พบวา ผลการวเคราะห

เปรยบเทยบความตองการในดานการใหบรการกบความ

พงพอใจของผโดยสารตอการใหบรการทาอากาศยาน

สวรรณภมพบวา การใหบรการของทาอากาศยาน

ทง 4 ดานประกอบดวย ดานสถานทดานสงอ�านวย

ความสะดวก ดานความปลอดภย และดานคมนาคม

ของกลมผโดยสารทเปนพนกงานตวแทนสายการบน

กลมผประกอบการรานคากลมนกทองเทยวชาวไทย

มความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05

5. เปรยบเทยบการใหบรการแกผ โดยสาร

ตามศกยภาพของทาอากาศยาน พบวา การใหบรการแก

ผโดยสารของทาอากาศยานระหวางกลมทมศกยภาพสง

ปานกลาง และคอนขางนอย ในภาพรวมไมแตกตางกน

ทงนเพราะวา ในดานผใหบรการไมไดเปรยบเทยบ

ทาอากาศยานตนเองกบทาอากาศยานอน จงมองไมเหน

ความแตกตางของการใหบรการ และพจารณาแต

ในดานการใหบรการอยางเตมศกยภาพเทานน

Page 50: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl38

ขอเสนอแนะกำรวจยครงน

1. การไดรบบรการจากทาอากาศยานโดยรวม

ผโดยสารไดรบบรการทง 3 ดาน คอ ดานสงอ�านวย

ความสะดวก ดานบรการททาอากาศยานจดให และ

ดานบรการทใหความเพลดเพลน โดยความคดเหน

ตอ ระดบสภาพการไดรบบรการจากทาอากาศยาน

โดยรวมยงอยในระดบปานกลางซงแสดงใหเหนถงระดบ

ความพงพอใจในการไดรบบรการทยงควรมการปรบปรง

ไมวาจะในดานของ ดานสงอ�านวยความสะดวก ไดแก

อณหภมภายในอาคารผโดยสาร ความสะอาดของหองน�า

จอแสดงตารางบน และความรวดเรวของสายพาน

ล�าเลยงส�าภาระ เปนตน ดานบรการททาอากาศยาน

จดให ไดแก ความรวดเรวของการบรการตรวจคน

ผโดยสาร และความรวดเรวในการตรวจเอกสารเดนทาง

เปนตน และดานบรการทใหความเพลดเพลน ไดแก

ความเพยงพอของรานคาทใหบรการ การใหบรการ

อนเตอรเนต ต ATM รถรบสงผโดยสาร และ การจดมม

พกผอน เปนตน

2. สภาพการใหบรการแกผโดยสารของการทา

อากาศยานในการก�ากบดแลของกรมการบนพลเรอน

โดยรวมมความสมพนธกบสภาพการไดรบบรการของ

ผ โดยสารสมพนธกนแตอย ในระดบทต�ามาก ซงช

ใหเหนวา ความพงพอใจในการใหบรการ และความ

พงพอใจในการรบบรการยงไมมความสมดลกน ดงนน

ผใหบรการของทาอากาศยานควรมการส�ารวจความ

ตองการของผโดยสารมาเปนแนวทางในการปรบปรง

เพอใหเกดประสทธภาพในการด�าเนนงานใหไดมากทสด

3. กล มตวอยางของผ ใหบรการมลกษณะ

ทคลายคลงกนมาก ทงดานของต�าแหนงงาน และ

ประสบการณท�างาน ซงทงหมดเปนกลมของผบรหาร

ประเดนของการบรการทควรปรบปรงจงยงไมสะทอน

ปญหามากนกเนองจากเปนกลมทไมไดสมผสผโดยสาร

โดยตรง

ขอเสนอแนะงำนวจยครงตอไป

1. การก�าหนดกล มตวอยางของผ ใหบรการ

ควรมความหลายของลกษณะงานและต�าแหนงงาน

ใหมากขน เพอใหครอบคลมถงแนวทางการท�างานและ

ปญหาทควรแกไขในทกระดบ

2. ควรมการศกษาเปรยบเทยบกบทาอากาศยาน

ระดบนานาชาต เพอใหเหนถงแนวทางในการปรบปรง

ใหเปนมาตรฐาน

Page 51: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 39

เอกสารอางอง

กรมการบนพลเรอน. (2554). ประวตความเปนมา. คนจาก http://portal.aviation.go.th/dca/history.jsp.

จกรพงษ พงษจนดา. (2549). ความพงพอใจของผโดยสารทมตอการบรการของทาอากาศยานสวรรณภม.

วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

จตตนนท เดชะคปต, ชนรตน สมสบ, และพลศร วจนะภม. (2540). จตวทยาการบรการ (พมพครงท 4). นนทบร:

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ชเกยรต เทมยะโก. (2551). แนวทางการพฒนาการบรการของทาอากาศยานแมสอด. วทยานพนธศลปศาสตร-

มหาบณฑต, มหาวทยาลยราชภฏก�าแพงเพชร.

ธดารตน ภวงคคะรตน. (2551). ศกยภาพการใหบรการของสนามบนนานาชาตอบลราชธานทสามารถรองรบผใชบรการ

คมนาคมขนสงทางอากาศ. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

ภรณภกตรา ศกดา. (2554). ความพงพอใจของผโดยสารชาวไทยทมการบรการภายในหองรบรองชนธรกจของ

บรษทการบนไทย จ�ากด (มหาชน) ณ ทาอากาศยานสวรรณภม. วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย,

5(1/2554), 242.

สารานกรมไทย. (2540). สารานกรมไทยส�าหรบเยาวชนฯ เลมท 22. กรงเทพฯ: รงศลปการพมพ.

สธ อกษรกตต. (2551). การวจยและพฒนาเพอความตองการของประเทศในบรบทปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

เอกสารเพอการบรรยายในการประชมวชาการดานการวจยด�าเนนงานแหงชาต.

สพชญา วงศวาสนา. (2553). ความตองการและความพงพอใจของผใชบรการตอการบรการทาอากาศยาน

สวรรณภม. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เอกลกษณ อนรรฆมณกล. (2553). ทศนคตของผโดยสารชาวไทยตอการใหบรการของทาอากาศยานสวรรณภม.

วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

Page 52: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl40

บทคดยอ

การวจยนศกษาภาวะโภชนาการเกน ในเดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดารามและ

โรงเรยนธญสทธศลปและปจจยทมผลตอภาวะโภชนาการเกนในเดกเหลาน กลมตวอยางเปนผปกครองนกเรยน

โรงเรยนวดมลจนดารามและโรงเรยนธญสทธศลป ชนประถมศกษา 1-6 ทมภาวะโภชนาการเกน จ�านวน 80 คน

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง คาความเชอมนเชงเนอหา ของเครองมอ เทากบ 0.84

แบบสมภาษณแบงออกเปน 2 ปจจย ประกอบดวย: ปจจยดานพนธกรรม ปจจยดานสงแวดลอม ซงปจจยดาน

สงแวดลอมประกอบดวย พฤตกรรมการบรโภค พฤตกรรมการออกก�าลงกาย และพฤตกรรมของกจวตรประจ�าวน

ผลการวจยพบวาทงปจจยดานพนธกรรมและสงแวดลอมมผลตอภาวะโภชนาการเกนของเดกนกเรยน

ค�ำส�ำคญ: ภาวะโภชนาการเกน, โรงเรยนวดมลจนดาราม, โรงเรยนธญสทธศลป

Abstract

The purposes of this research were to study the Obesity situation of students in Prathom Suksa

1–6 in JINDARAM and TANYASITSIN school. Research samples were 80 parents of obesity students. The

instrument was a structured interview. Reliability of the instrument was 0.84, consisted of two factors:

the genetic factor and context of environment (eating behavior, exercise behavior and factor of daily

1อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]อาจารยประจ�าคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

ชญานกา ศรวชย1 ภทรภร อยสข2 และ วนดา แพรภาษา3

ภาวะโภชนาการเกนในเดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6โรงเรยนวดมลจนดารามและโรงเรยนธญสทธศลป

Obesity Situation of Students in Prathom Suksa 1-6 in JINDARAM and TANYASITSIN Schools

Page 53: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 41

ควำมน�ำ

ในอดตการเลยงลกเลกใหอวนเปนสงทพอแม

หรอญาตพนองนยมชมชอบเพราะเดกจะดแขงแรง

นารก แตโดยสวนใหญน�าหนกมกจะไมลดลงเมอโตขน

ซงในปจจบนพบวาเดกไทยทอยในวยเรยนเปนเดกอวน

เพมขนประมาณ 14-15 เปอรเซนต โดยเฉพาะเดกในเมอง

สาเหตกมาจากปจจยหลายประการ เชน โรคระบบ

ฮอรโมนบางอยาง การกนอาหารมากเกนไป โดยเฉพาะ

คานยมเกยวกบการกนอาหาร เดกนยมกนอาหาร

จานดวนทเปนวฒนธรรมตะวนตกมากขน อาหารกนเลน

ทเปนถงๆ จ�าพวกแปง น�าตาล และไขมน รวมกบ

ขาดการออกก�าลงกาย เปนตน

ผลการวจยของส�านกงานกองทนสงเสรม

การสรางเสรมสขภาพ (สสส.) และส�านกงานคมครอง

ผบรโภค (สคบ.) พบวาเดกไทยในระดบ ป. 5-ม. 3 กวาครง

ใชเงนทพอแมใหไปโรงเรยนในการซอขนมหวานประเภท

ขบเคยว กรบกรอบ ท�าใหเดกตดในรสชาด ท�าใหฟนผ

และมปญหาสขภาพ จากผลการวจยเชนนแสดงใหเหนวา

เดกอาจจะยงไมไดรบการปลกฝงเกยวกบการเลอก

อาหาร จงยงไมเขาใจในการเลอกซออาหารทมประโยชน

เดกทมภาวะโภชนาการเกนหรอเดกอวนมกกนอาหาร

ทมแปง น�าตาล และไขมนในปรมาณสง แตกนผกและ

ผลไมต�า จากขอมลของกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข

เกยวกบสถานการณโรคอวนในประเทศไทย ในป 2550

พบวา เดกไทยก�าลงประสบภาวะโรคอวน ซงคาดวา

ในอก 6 ปขางหนา ความชกของเดกทมน�าหนกเกน

เพมขนถง 1 ใน 5 ของเดกกอนวยเรยน ท�าใหพบเดก

ทมน�าหนกเกนเพมขนถง 20 %

ส�าหรบประเทศไทย ตามแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2551-2555)

โรงเรยนในระดบประถมศกษาขนไปตองเขารวมโครงการ

activities). The results showed genetic factors and context of environment were related and affected the

Obesity situation of students.

Keywords: obesity situation, JINDARAM, TANYASITSIN

โรงเรยนสงเสรมสขภาพ รอยละ 100 คาชวดสถานะ

สขภาพดานภาวการณเจรญเตบโต ในนกเรยนทมน�าหนก

ตามสวนสงต�ากวาเกณฑ ไมเกนรอยละ 8 นกเรยนทม

สวนสงตามอายต�ากวาเกณฑ ไมเกนรอยละ 5 และ

นกเรยนทมน�าหนกตามสวนสงมากกวาเกณฑ ไมเกน

รอยละ 10 (กรมอนามย. 2548: 1) ซงจากการศกษาโดย

กรมอนามยเกยวกบสถานการณภาวะโภชนาการเกน

ในนกเรยนโดยเปรยบเทยบการส�ารวจป พ.ศ. 2539-2540

กบ พ.ศ. 2544 โดยใชเกณฑอางองน�าหนกและสวนสง

ประชากรไทยลาสด (พ.ศ. 2542) พบวาป พ.ศ. 2539

เดกวยเรยนอาย 6-13 ป เปนโรคอวนรอยละ 5.8 ในป

2540 เพมเปนรอยละ 6.7 และป 2544 เพมขนเปนรอยละ

8.2 ทมภาวะอวน (วยะดา ตณวฒนากล, 2547)

การแกปญหาเดกอวนเปนเรองทผ ปกครอง

และตวเดกตองมการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภค

อาหาร โรคอวนของเดกในวนนจะกลายเปนปญหาระดบ

ประเทศ ผวจยในฐานะบคลากรทางดานวทยาศาสตร

สขภาพไดตระหนกถงปญหาดงกลาว จงสนใจทจะศกษา

ในเรองของ “ภาวะโภชนาการเกน ในเดกนกเรยนชน

ประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดารามและโรงเรยน

ธญสทธศลป” เพอจะไดน�าผลการวจยดงกลาวมาสงเสรม

สขภาพเดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6 ทมปญหา

ภาวะโภชนาการเกนตอไป

วตถประสงคกำรวจย

1. เพอศกษาภาวะโภชนาการเกน ในเดก

นกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดาราม

และโรงเรยนธญสทธศลป

2. เพอศกษาปจจยทมผลตอภาวะโภชนาการ

เกนในเดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมล

จนดารามและโรงเรยนธญสทธศลป

Page 54: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl42

ขอบเขตกำรวจย

เป นการศกษาภาวะโภชนาการเกนในเดก

นกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดา

รามและโรงเรยนธญสทธศลป ปการศกษา 2554

เกบรวบรวมขอมลในชวงเดอนมนาคม-พฤษภาคม 2555

วธด�ำเนนกำรวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรและกลมตวอยางคอ ผปกครองและ

เดกนกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดา

รามและโรงเรยนธญสทธศลป ปการศกษาท 2554

ทมภาวะทรางกายมน�าหนกตออาย หรอสวนสงตออาย

หรอน�าหนกตอสวนสงมากกวา +2 เทาของสวนเบยงเบน

มาตรฐานของน�าหนกตออาย หรอสวนสงตออาย หรอ

สวนสงตอน�าหนก จ�านวน 80 คน

2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณ

ปลายเปดแบบมโครงสราง

3. วธการสรางเครองมอพรอมกบการตรวจ

สอบคณภาพเครองมอ

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณ

ปลายเปดแบบมโครงสร างทผ านการหาคณภาพ

เครองมอโดยการหาความเทยงตรงเชงเนอหา (content

validity) จากผเชยวชาญจ�านวน 3 คน ไดคา IOC เทากบ 0.94

น�าแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ

และน�าไปทดสอบ (try out) เพอหาองคประกอบของปจจย

โดยสมภาษณผปกครองและนกเรยนทเปนคนละกลม

กบกลมตวอยาง แลวน�ามาวเคราะหขอมลดวยสถต

Factor analysis

4. การเกบรวบรวมขอมล

การศกษานไดน�าแบบสอบถามทไดรบการตรวจ

คณภาพเครองมอแลวไปด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล

ดวยตนเอง โดยเกบขอมลจากการสมภาษณผปกครอง

ทบ านและทโรงเรยนวดมลจนดารามและโรงเรยน

ธญสทธศลป ประจ�าปการศกษา 2554

5. รวบรวมขอมลโดยแยกตามกลมองคประกอบ

และเขยนผลการวจยเชงขอมลคณภาพ

6. การวเคราะหขอมล

ผวจยถอดขอมลจากการบนทกการสมภาษณ

โดยแยกตามกลมขอมลของปจจยตางๆ โดยการหาคา

สถตพนฐานเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพเครองมอ

ทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณปลายเปดแบบม

โครงสรางทผานการหาคณภาพเครองมอโดยการหา

ความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) จาก

ผเชยวชาญจ�านวน 3 คน ไดคา IOC เทากบ 0.94

น�าแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ

และน�าไปทดสอบ (try out) เพอหาองคประกอบ

ของปจจย โดยสมภาษณผปกครองและนกเรยนทเปน

คนละกลมกบกลมตวอยาง แลวน�ามาวเคราะหขอมล

ดวยสถต Factor analysis

7. น�าแบบสอบถามมาปรบปรง จดกลมของ

ปจจย และน�าไปเกบขอมลกบกลมตวอยาง

ผลกำรวจย

ภาวะโภชนาการเกน ในเดกนกเรยนชนประถม

ศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดารามและโรงเรยน

ธญสทธศลป พบวา ผ ปกครองนกเรยนชนตางๆ

มอตราสวนรอยละใกลเคยงกน สวนมาก (รอยละ 71.33)

มคนในครอบครวอวน นกเรยนสวนใหญ (รอยละ 85)

รบประทานอาหารมากกวา 3 มอ และรบประทาน

อาหารวางระหวางมออาหารทรบประทานมอตางๆ

จะประกอบดวย อาหารททอด ผด ยาง และไมรบประทาน

ผก ผลไม และอาหารวางระหวางมอคอขนมกรบกรอบ

มนฝรงทอด ไสกรอกทอด น�าหวาน น�าอดลม

รายการอาหารทนยมในเดกนก เรยนใน

อตราสวนรอยละทใกลเคยงกน คอ หมทอด ไกทอด

ไขเจยว ไขดาว ไกยาง ไขพะโล ขาวมนไก ขาวขาหม

ส�าหรบปรมาณอาหาร นกเรยนสวนมาก (รอยละ 59)

จะรบประทานอาหารมากกวา 2 จานขนไป และม

จ�านวนหนง (รอยละ 3 รบประทานอาหารจนลนกระเพาะ

และบนจก)

Page 55: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 43

ส�าหรบกจวตรประจ�าวนของของนกเรยน

ระหวางวนจนทร-วนศกร พบวา นกเรยนจะรบประทาน

อาหารทบ านกอนไปโรงเรยน (ร อยละ 34) และ

ผปกครองรบ-สง จ�านวนเงนทไดมาโรงเรยน สวนมาก

(รอยละ 56) จะไดเงนมาโรงเรยนวนละ 50 บาท

และซอขนมทโรงเรยนหมด ขนมทโรงเรยนทนกเรยน

ชอบซอ จะซอขนมกรบกรอบ ถงละ 5 บาท ลกชนทอด

ไขนกกระทา (รอยละ 54, 38 และ 8 ตามล�าดบ) จะซอ

มนฝรงทอดพรอมน�าหวานหรอน�าอดลมคกน (รอยละ

47) เมอนกเรยนกลบไปถงบาน (รอยละ 87) เปดด

โทรทศนจนถงอาหารมอเยน และรบประทานอาหารวาง

รบประทานพรอมกบดโทรทศน (รอยละ 67) และ

นกเรยนสวนใหญ (รอยละ 78) จะรบประทานอาหารเยน

เปนมอท 5

กจวตรประจ�าวนของของนกเรยน ระหวาง

วนเสาร-อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ พบวานกเรยน

สวนมากตนนอนเวลา 8.00 น.(รอยละ 43) และ

ดรายการโทรทศนและหาอาหารวางมารบประทาน

รอผปกครองทก�าลงปรงอาหารอย หลงจากนนจะ

รบประทานอาหารเชาพรอมกบผปกครอง (รอยละ 37)

และใชเวลามากกวา 6 ชวโมงตอวนในการดโทรทศน

เลนเกมสคอมพวเตอร และ นอนพกผอน (รอยละ 39,

29 และ 28 ตามล�าดบ) นอกจากนยงพบวา นกเรยน

สวนมาก (รอยละ 87) ไมชอบออกก�าลงกาย เพราะ

บอกวาเหนอย

ปจจยทมผลตอภาวะโภชนาการเกนในเดก

นกเรยนชนประถมศกษา 1-6 โรงเรยนวดมลจนดาราม

และโรงเรยนธญสทธศลป สามารถแบงออกไดเปน 2

ปจจยหลก คอ ปจจยดานพนธกรรม และปจจยดาน

สงแวดลอม ประกอบดวย พฤตกรรมการบรโภค

พฤตกรรมการออกก�าลงกาย และ กจวตรประจ�าวน

ปจจยดำนพนธกรรม

“ เปนยายคะ หลานเปนผหญงคะ อยชน ป.2

เดกเขาอวนมาตงแตเดกเลย พอ แมเขากอวน ยายกอวน

คดวาอวนจากบรรพบรษคะ ”

“เปนแมคะ ทบานอวนกนทงครอบครวคะ

ยกเวนตาคะ อยางเอมเนย เกดมาเขากอวนแลว น�าหนก

ตง 3 โลครงตอนเกด จากนนกอวนมาเรอย เลยเสนกราฟ

ตลอด ไมเคยลงเลย”

“เปนปาคะวนนแมเขามาไมได ไปท�างานลาไมได

ทบานเขาอยกน 6 คน กจะม ตา ยาย นา พอและแมเดก

และตวเดกเอง อวนกนทกคนเลยคะ อยางยาย ตอนน

เกอบ 90 โลแลว คนอนๆ ในบานกนาจะ 70 โลขนไปนะ

ปามาเนยกอวนนะ คดวาไดเชอมาจากตา ยายของเดก

นนแหละ มนลดยากนะหมอ”

ปจจยดำนสงแวดลอม

“ทานเกงคะ อยางวนเสาร อาทตย ทานมากกวา

3 มอตอวน มอหนงทาน 2-3 จาน มมอวางอกตางหาก

ชอบทานขนมกรบกรอบ น�าอดลม น�าหวาน มนฝรงทอด

ไกทอด อยางตนเชามาเนย กจะอาบน�า ลางหนาแปรงฟน

ตามปกตของเขา เสรจแลวกเปดทวดการตนเลย ระหวาง

รอแมเขาท�ากบขาวเชากจะหาขนมมาทานรอแลว

พอท�าอาหารมอเชาเสรจกจะทาน 2-3 จาน ดทวตออก

มอหลกสลบกบอาหารวางคะเปนอยางนทงวน บายๆ

กจะนอนหลบ มอเยนจะทานมากเลย ถาเปนอาหาร

ถกปากจะทานจนอวกเลยคะ อาหารทชอบเหรอคะ

กจะเปนหมทอด ไกทอด ไขเจยว ขาวมนไก ขาวขาหม

ไขพะโล ไมชอบทานผกคะ บางคนกจะทานขนมกอนนอน

กม ออกก�าลงกายเหรอคะ ไมคอยไดออกหรอกคะ

แคปนจกรยานหนาบานกบนวาเหนอยแลว บอกแลวคะ

กไมยอมท�า ยงไงไดคะกเพราะเปนเดก เหนงอแง

กสงสารจ�าเปนตองตามใจคะ”

“มอเชากอนไปโรงเรยน จะรบประทานอาหาร

ทบานกอนไปโรงเรยนทกวน สวนมากกจะเปนขาวสวย

ไขเจยวจานพนๆ ขาวเหนยว 2 หอ หมป ง 5 ไม

มอกลางวนกรบประทานทโรงเรยน สวนหลงเลกเรยน

กจะซอขนมหนาโรงเรยนกอน เชน น�าอดลม 1 แกว

มนฝรงทอด 1 หอ ลกชนทอด 5 ไม เปนตน ซอทกวน

มาถงบานกท�าการบาน รอแมท�ากบขาวกจะไปซอขนม

ท เซเว นมาแลว ขนมถงนแหละคะ พอถงมอเยน

Page 56: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl44

ทานพรอมกน เจานขาวสวยตอง 2 จานขนไปคะ ไมงน

ไมอม กบขาวรบประทานไดหมดไมเลอก แตตองไมเผด

มากนกคะ พฤตกรรมการรบประทานอาหารวนปกต

กเปนอยางน สวนวนเสาร อาทตยยงกวาน เดนวน

ตเยน กบซอเซเวนตลอดคะไมใหซอกไมไดบอกวาหว

แมไมรกเหรอ อะไรท�านองน”

อภปรำยผลกำรวจย

จากผลการวจยพบวา ปจจยทมผลตอภาวะ

โภชนาการเกนและโรคอวนของเดกมาจากพนธกรรม

และสงแวดลอม (พฤตกรรมการบรโภค พฤตกรรม

การออกก�าลงกาย และ กจวตรประจ�าวน) สาเหต

ส�าคญทท�าใหเกดภาวะโภชนาการเกนและโรคอวนคอ

ความไมสมดลระหวางพลงงานทร างกายไดรบกบ

พลงงานของรางกายทถกใชออกไป ซงปจจยทาง

สงแวดลอมทส งเสรม การขาดสมดลของพลงงาน

ในร างกายทส�าคญคอการบรโภคอาหารและการ

เคลอนไหวรางกายรวมทงการออกก�าลงกาย และ

การท�ากจกรรมตางๆ ในชวตประจ�าวน มการศกษา

ทระบไววา โรคอวนเปนโรคทเกดจากการถายทอด

ทางพนธกรรม และโรคอวนทเกดขนในกลมเดกมกม

อทธพลมาจากปจจยทางพนธกรรมมากถงรอยละ 30-70

(www.nutritionthailand.or.th) อบตการณโรคอวนในพอ

และแมเปนปจจยทมผลตอการเพมอตราเสยงตอการ

เกดโรคอวนของลก (พภพ จรภญโญ, 2538) ส�าหรบ

อตราเสยงทเพมขนนน พบวา ถาเดกมพอหรอแมคนใด

คนหนงอวน ลกจะมโอกาสอวนรอยละ 40 แตถาทงพอ

และแมอวน ลกจะมโอกาสอวนเพมขนถงรอยละ 80

(ดษณ โยเหลา, 2535) สอดคลองกบงานวจยของ

วรรณวมล กตตดลกกล (2536) ศกษาปจจยทมอทธพล

ตอโรคอวนในเดกนกเรยนชนประถมศกษาปท 1-6

ในกรงเทพมหานคร จ�านวน 521 คน พบวา ภาวะ

โภชนาการของบดามารดามผลตอภาวะโภชนาการ

ของบตร โดยเฉพาะมารดาทมน�าหนกตวเกนมาตรฐาน

มแนวโนมทมบตรอวนไดเปน 3 เทาของมารดาทม

ภาวะโภชนาการปกต สอดคลองกบงานของ ศรสดา

วงษวเศษกล (2540) ซงศกษาความสมพนธระหวาง

ปจจยสวนบคคลกบภาวะโภชนาการของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 5-6โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

โดยแบงกล มตวอยางออกเปนกล มศกษาและกล ม

เปรยบเทยบจ�านวนกลมละ 390 คน ผลการศกษาพบวา

ภาวะอวนในบดามารดา เปนปจจยหนงทมความสมพนธ

กบภาวะโภชนาการ นอกจากน สภาพรรณ เชดชยภม

(2542, บทคดยอ) ศกษาปจจยทมความสมพนธกบ

โรคอวนในนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 ในจงหวด

จนทบร จ�านวน 435 คนรวบรวมขอมลโดยการใช

แบบสอบถาม ชงน�าหนก และวดสวนสง กพบผลการศกษา

เชนเดยวกนวาภาวะอวนของบดามารดามความสมพนธ

กบโรคอวนอยางมนยส�าคญทางสถตในตางประเทศ

ดาวสนและเบรช (Davison & Birch, 2001, pp. 1834-

1842)

ส�าหรบปจจยทมผลตอภาวะโภชนาการเกนและ

โรคอวนของเดกจากสงแวดลอม (พฤตกรรมการบรโภค

พฤตกรรมการออกก�าลงกาย และ กจวตรประจ�าวน) นน

สอดคลองกบงานวจยของวจยของอารยา ตงวฑรย

(มปป.)ทศกษา พฤตกรรมการบรโภคอาหารวางและ

ขนมของเดกชนประถมศกษาปท 6 ในอ�าเภอหาดใหญ:

ความสมพนธกบภาวะโภชนาการ พบวาพฤตกรรมการ

บรโภคอาหารวางและขนมของเดกวยเรยนเสยงการเกด

โรคอวน และเดกนกเรยนนยมบรโภคอาหารวางและ

ขนมทมแปง น�าตาล และไขมนเปนสวนประกอบหลก

ในปรมาณมาก และการกนขาวมากกวา 6 ทพพตอวน

เปนปจจยเสยงในการเกดโรคอวนของเดกวยเรยนดวย

“จากการศกษาพบวากล มเปาหมายการวจยคอเดก

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มพฤตกรรมทางโภชนาการ

ทนาเปนหวง คอ นยมบรโภคขนมซองทมแปงและไขมน

ปรมาณมาก โดยบรโภคเฉลยวนละ 3-4 ครง สวน

เครองดมทนยมบรโภคมากทสด คอ น�าอดลม โดยเฉลย

เดกไดรบพลงงานจากขนมและอาหารวางประมาณ 495

กโลแคลอร หรอเทยบเทารอยละ 30 ของพลงงาน

ทต องการตอวน ซงมากกวาปรมาณมาตรฐานท

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยก�าหนดไว

ซงจะสงผลใหร างกายเปลยนพลงงานสวนเกนน

เปนไขมนได”

Page 57: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 45

ดงนนการมภาวะโภชนาการทดและถกตอง

นอกจากผปกครองจะตองมความร ความเขาใจในเรองน

ดแลว กมารแพทยหรอนกโภชนาการเองกจะตองมการ

รณรงคใหความรและใหค�าแนะน�าเกยวกบการเลอก

ชนดและปรมาณอาหารวางและขนมอยางถกตอง

นอกจากนกควรเนนเรองอาหารหลกทรบประทาน

การปรบกจวตรประจ�าวนและการออกก�าลงกายให

เหมาะสมควบคกนไปดวย เพอใหเดกมภาวะโภชนาการ

ทด หลกเลยงโรคอวนหรอภาวะผอมซงสงผลตอการ

เจรญเตบโตและพฒนาการตอไป

ขอเสนอแนะจำกกำรวจย

ผปกครองควรมการปรบเปลยนสงแวดลอมและ

พฤตกรรมสขภาพโดยสงเสรมการรบประทาน อาหาร

สขภาพและการเคลอนไหวรางกาย รวมทงการออก

ก�าลงกายในเดกอยางตอเนอง นาจะเปนวธทดในการ

ปองกนและจดการกบโรคอวน ทงนจ�าเปนอยางยง

ทจะตองไดรบ ความรวมมอจากครอบครว โรงเรยน

ชมชน รวมทงองคกรตางๆ ทเกยวของ

เอกสารอางอง

ดษฎ โยเหลา. (2535). การสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการอบรมเลยงดเดกในประเทศไทย โดยใชการวเคราะห

เมตา. ขาวสารวจยการศกษา, 15(2), 28-32.

พภพ จรภญโญ. (2538). โภชนาศาสตรทางคลนคในเดก. กรงเทพ: ชวนพมพ.

วรรณวมล กตตดลกกล. (2536). ปจจยทางสมคมกบการเกดโรคอวนในเดกวยเรยนในกรงเทพมหานคร. สารศรราช,

45(11), 759-769.

ศรสดา วงษวเศษกล. (2540). การพฒนายทธศาสตรองคกรสมรรถนะสงของสถาบนการศกษาพยาบาล สงกด

ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. ครศาสตรดษฎบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สภาพรรณ เชดชยภม (2542). ปจจยทเกยวของกบภาวะอวน ในกลมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จงหวด

จนทบร. วทยานพนธแพทยศาสตรมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อารยา ตงวฑรย. (มปป.). ขนมกรบกรอบ-นมเปรยว-น�าอดลม ตวการปญหาโรคอวนในเดก. รายงานการวจย,

มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

Birch, L. L. & Davison K. K. (2001). Family environmental factors influencing the developing behavioral

controls of food intake and childhood overweight. Int Jobes 2001, 25, 1834-1842.

Page 58: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl46

บทคดยอ

การวจยเรอง การพฒนาการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน: องคการก�ากบดแลกจการบนพลเรอน

เปนการวจยเชงปรมาณ โดยอาศยวธการเปรยบเทยบคะแนนทไดจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน และ

แบบส�ารวจความพงพอใจของนกศกษาตอการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน โดยมวตถประสงคเพอศกษาผลการ

เรยนรและพฒนาการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เรอง องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ และศกษา

ความพงพอใจของนกศกษาตอการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน ของนกศกษาชนปท 3 คณะการบน มหาวทยาลย

อสเทรนเอเชย จ�านวน 45 คน การวเคราะหขอมลใชสถตเชงพรรณนา จากผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทาง

การเรยนของนกศกษาในเรอง องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ ทใชปญหาเปนฐาน มระดบคะแนน

หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 อก ทงนกศกษายงมความพงพอใจตอการเรยนร

จากการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานในระดบมาก

ค�ำส�ำคญ: การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน, องคการก�ากบดแลกจการบนพลเรอน, องคการการบน

พลเรอนระหวางประเทศ

Abstract

The Objectives of this research were to study the learning outcome of, 45 junior students who

have studied a course entitled “the International Civil Aviation Organization” in the School of Aviation at

Eastern Asia University, as well as the students’ satisfaction regarding Problem-Based Learning. The data

to be used for statistic calculations were pre-test/post-test scores and levels of satisfaction evaluated

by such students. The descriptive statistics, such as arithmetic mean and standard deviation, were used

1อาจารยประจ�าคณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ธรรมนญ เกยรตก�าจร1

การพฒนาการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน: องคการก�ากบดแลกจการบนพลเรอน

Development of Learning Process Using Problem–Based Learning: Civil Aviation Authority

Page 59: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 47

ควำมน�ำ

แนวโนมของการจดการเรยนการสอนทเนน

ผ เรยนเปนส�าคญ ไดรบการกลาวถงและก�าหนดให

มความส�าคญมากขนเปนล�าดบ ทงจากพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2545 ซงระบแนวทางการเนนผเรยนเปนส�าคญ

ทตองยดหลกในการจดการศกษาวาผ เรยนทกคนม

ความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวา

ผ เรยนมความส�าคญทสด โดยมากการจดกระบวน

การเรยนการสอนทสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนา

ตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ และเปลยนบทบาทของ

นกศกษาจากผรบมาเปน “ผเรยน” (พจตร อตตะโปน,

2550) และเปลยนบทบาทของอาจารยผ สอนหรอ

ผ ถายทอดขอมลความรมาเปน “ผ จดประสบการณ

การเรยนร” และท�าหนาทเปนผแนะน�า หรอผเอออ�านวย

การเรยนร ใหเนนการเรยนรอยทผเรยนมากกวาอยท

ผสอน ดงนน ผเรยนจงกลายเปนศนยกลางการสอน

เพราะบทบาทการเรยนร สวนใหญจะอยทตวผ เรยน

เปนส�าคญ ก�าหนดใหมสาระการเรยนรทเนนความส�าคญ

ทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนร และการบรณาการ

ใหมเนอหาสาระและกจกรรมทสอดคลองกบความสนใจ

ความถนดและความแตกตางของผ เรยน ฝกทกษะ

กระบวนการคดและการประยกตใชใหผเรยนไดเรยนร

จากประสบการณจรง ก�าหนดใหผ สอนจดการเรยน

การสอน ใหผ เรยนสามารถใชการวจยเปนสวนหนง

ของกระบวนการเรยนร รวมทงยงไดมการก�าหนดไวใน

ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน และระบบ

การประเมนคณภาพการศกษาภายนอกใหสถานบน

อดมศกษาตองจดใหมระบบการเรยนรโดยเนนผเรยน

เปนส�าคญ

หากมองโดยภาพรวมแลว (Problem Based

Learning--PBL) เปนรปแบบการสอนทสามารถน�ามาใช

for data analyzing. Results reflected that the learning outcome from the post-test scores of the students

using Problem-Based Learning were higher than that of the pre-test scores.

Keywords: Problem-Based Learning, Civil Aviation Authority, International Civil Aviation Organization

ในการพฒนาคณภาพการเรยนรของผเรยนทดมากทสด

วธหนง เพราะสอดคลองกบแนวการจดการศกษาตาม

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 คอ ท�าให

ผเรยนเกดทกษะในการคดวเคราะห คดแกปญหาและ

คดอยางสรางสรรค ผเรยนมสวนรวมในการเรยนและ

ไดลงมอปฏบตมากขน นอกจากนยงมโอกาสออกไป

แสวงหาความรดวยตนเองจากแหลงทรพยากรเรยนร

ทงภายในและภายนอกสถานศกษา ในสวนของผสอน

กจะลดบทบาทของการเปนผ ควบคมในชนเรยนลง

แตผ เรยนจะมอ�านาจในการจดการควบคมตนเอง

สวนจะหาความรใหมไดมากหรอนอยแคไหนกแลวแต

ความประสงคของผ เรยนเนองจากผ เรยนเปนฝาย

รบผดชอบการเรยนรของตนเอง มณฑรา ธรรมบศย

(2549) ไดสรปวา PBL มหลกการทส�าคญคอ ผสอนจะใช

สถานการณปญหาเปนตวกระต นใหผ เรยนแสวงหา

ความรเพอน�ามาเปนแนวทางแกไขปญหา โดยผเรยน

เปนฝายก�าหนดทศทางการเรยนร ของตนเอง (self-

directed learning) ซงตางจากวธสอนแบบบรรยาย

ทใชกนทกวนน คอ วธสอนแบบบรรยายนน ผสอน

จะน�าเสนอเนอหากอนแลวจงใหผเรยนฝกทกษะการ

แกปญหาโดยอาจใหกรณปญหาหรอใหตอบค�าถาม

ทายบท สวนการสอนแบบ PBL ผสอนจะตองน�าปญหา

มาใหผ เรยนไดศกษากอน แลวจงมอบหมายผเรยน

ใหไปคนควาความร เพอหาทางแกไขปญหา ขณะท

ผเรยนคดแกปญหา ผเรยนกจะไดความรไปดวย PBL

จงเปนยทธศาสตรการสอนทสงเสรมใหผ เรยนเกด

กระบวนการคดอยางมระบบ ท�าใหผเรยนไดความร

ทเกดจากการลงมอปฏบตจรง (active learning) ดงนน

วตถประสงคของ PBL จงไมไดเนนไปทการหาค�าตอบของ

ปญหานนๆ แตเพยงอยางเดยว แตจะเนนไปถงการศกษา

ความรซงเกยวของกบปญหานนดวย นอกจากนน PBL

ยงเปนการฝกฝนใหผเรยนสามารถเรยนรรวมกนเปนกลม

และรจกคนควาหาความรดวยตนเองอกดวย ซงจาก

Page 60: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl48

ผลงานวจยทเกยวกบการจดการเรยนการสอนโดยใช

ปญหาเปนฐานในศาสตรสาขาวชาตางๆ แสดงถง

ความสามารถในการบรรลเปาหมาย สดทาย คอ การท

ผเรยนมผลสมฤทธดานการเรยนร ความร และทกษะ

ทพงประสงคเพมมากขน

การด�าเนนการในกจการการบนพลเรอน ไมวา

จะเปนการบนประเภทใดกตาม ผด�าเนนการเดนอากาศ

และผปฏบตงานตองปฏบตตามกฎ ระเบยบและขอบงคบ

ตางๆ ขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ

(International Civil Aviation Organization / ICAO) ทงน

เพอใหเกดความปลอดภยทงตอผโดยสาร เจาหนาท

ตลอดจนทรพยสน และเพอใหเกดความมนใจวา

การปฏบตการบนเปนไปอยางมมาตรฐาน ใชพนท

ในหวงอวกาศไดอยางปลอดภยและมประสทธภาพ

วตถประสงคกำรวจย

1. เพอพฒนาทกษะการเรยนร ศกษาคนควา

ของนกศกษา ถงองคประกอบตางๆ ทส�าคญและ

เกยวของกบองคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ

2. เพอศกษาผลการเรยนร จากการเรยน

การสอนโดยใชปญหาเปนฐาน

3. เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษาตอ

การเรยนการสอนแบบ PBL

วธด�ำเนนกำรวจย

การวจยน เปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive

research) กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกศกษา

ชนปท 3 คณะการบน มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

จ�านวน 45 คน ทลงทะเบยนเรยนวชาองคการก�ากบ

ดแลกจการบนพลเรอน

เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย

บทเรยนเรอง องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ

ประกอบดวยการสรางบทเรยนออกมาเปนตวอยางและ

แบบฝกหด สถานการณปญหา แบบทดสอบ และแบบ

ส�ารวจความพงพอใจตอการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน

โดยพจารณาจากรายงานกล ม และผลการทดสอบ

หลงจากจบการน�าเสนอของทกกลม

การวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนา

ไดแก คาเฉลยเลขคณต (arithmetic mean) และคา

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation)

ผลกำรวจย

1. จากการใชปญหาเปนฐาน ท�าใหนกศกษา

มผลสมฤทธทางการเรยนรสงกวากอนเรยน กลาวคอ

ผลจากการท�า Pre-test นกศกษาทไดคะแนนต�าสด

คอ 10 คะแนน และคะแนนสงสด คอ 24 คะแนน

จากคะแนนเตม 30 คะแนน แตเมอไดท�าการเรยน

โดยใชปญหาเปนฐานแลวผลจากการท�า Post-test

นกศกษาทไดคะแนนต�าสดคอ 24 คะแนน และคะแนน

สงสดคอ 28 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน

2. นกศกษามความพงพอใจตอการเรยนรจาก

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานในระดบมาก

โดยพบวานกศกษาพอใจมากในดานการเปดโอกาส

ใหซกถาม/วพากษ รองลงมาคอชวยสรางความรและ

มมมองใหมได และประโยชนทไดรบจากการจดกจกรรม

นอกจากนนนกศกษาสวนใหญเหนวากจกรรมดงกลาว

กระตนใหผเรยนรไดดขน

อภปรำยผล

สรปผลจากการวจยการเรยนการสอน/วธ

การสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เรอง องคการการบน

พลเรอนระหวางประเทศ มดงน

สวนท 1 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา พบวา

คะแนนเฉลยของนกศกษาทเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน

สงขน ซงสอดคลองกบผลการวจยของอาภรณ แสงรศม

(2543) ทไดศกษาโดยใชปญหาเปนหลกตอลกษณะ

การเรยนร ด วยตนเอง และพบวานกเรยนท เรยน

ดวยวธการเรยนแบบใชปญหาเปนหลกคะแนนเฉลย

ผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนดวยวธ

การเรยนแบบปกต อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ

0.05

Page 61: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 49

สวนท 2 ความพงพอใจทมตอการเรยนการสอน

โดยใชปญหาเปนฐาน

นกศกษามความพงพอใจตอการเรยนร จาก

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐานโดยรวมอยใน

ระดบพอใจมาก ซงสอดคลองกบผลการวจยของ เมธาว

พมวน (2549) เรองชดการเรยนการสอนโดยใชปญหา

เปนฐานเรองพนทผวระดบ วา มความพงพอใจตอ

การเรยนรมาก

เอกสารอางอง

พจตร อตตะโปน. (2550). ชดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เรอง การวเคราะหขอมลเบองตน ระดบ

ชนมธยมศกษาปท 3. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เมธาว พมวน. (2549). ชดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เรอง พนทผวระดบชนมธยมศกษาปท 3.

วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มณฑรา ธรรมบศย. (2549). สมรรถนะของนกบรหารการศกษามออาชพ. ม.ป.ท.: ม.ป.พ.

อาภรณ แสงรศม. (2543). ศกษาผลของการเรยนแบบใชปญหาเปนหลกตอลกษณะการเรยนรดวยตนเอง ผลสมฤทธ

ทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสงแวดลอมและความพงพอใจตอการเรยนการสอนของนกเรยนชนมธยม

ศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 62: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl50

Abstract

This research was undertaken to develop a pyrolysis oven for the production of wood vinegar

using charcoal residual as fuel. The oven was designed with an inside chamber for the heat to be evenly

distributed throughout the oven and a lid covered the oven. The hollow space between the inner oven

wall and the chamber wall was used for containing fuel, and the hollow space of the chamber was used

for containing the pyrolyzing wood chips. The pyrolyzing chamber’s capacity for wood chips was 0.2 m3

and a chimney was attached to the burning chamber for smoother ventilation. An air cooled condensing

system was used for the extraction process allowing for raw wood vinegar collection. The oven was made

of refractory brick lining, rendered by refractory concrete with the pyrolyzing chamber made of metal

sheets. In this research, a factorial design of experiments with 3 replicates and 5% significant level was

developed. Objective was to study the influence of the kind and weight of pyrolyzing wood chips on the

yield percent of the wood vinegar collected. Furthermore, it aimed to determine the optimal conditions

for producing wood vinegar. Three kinds of pyrolyzing wood were used in this study namely Eucalyptus,

Rubber wood and Acacia chips, and three levels of wood chip weights of 20, 40, and 60kg were selected

1อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected] 2อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]ผชวยผอ�านวยการฝายอตสาหกรรมและการประกนคณภาพ วทยาลยพลงงานและสงแวดลอม อยางยงยนรตนโกสนทร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร E-mail: [email protected]รองอธการบดฝายวจย และ คณบดคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

Teerapot Wessapan1 Seksan Sutthisong2 Nisakorn Somsuk3 Kanokorn Hussaro4 and Sombat Teekasapล5

A Development of Pyrolysis Oven for Wood Vinegar Production

Page 63: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 51

Introduction

In Thailand, there are plenty of wood chips

in many kinds of wood which are by-product from

the furniture manufacturing. They could be sold as

fuel, at low price. But if they are taken to be raw

material in producing the wood vinegar it will make

higher value added of them.

Pyrolysis

Pyrolysis is conducted at high temperature

under limited amount of air (oxygen). Under this

condition, wood is converted into various products

including gaseous, liquid (tar and wood vinegar) and

solid carbonized substances. Traditionally, wood

pyrolysis has been used as carbonization and dry

distillation processes for producing wood charcoal

and some low molecular weight (MW) chemicals

for the experiment. Finally, the economic analysis of the wood vinegar production was performed. The

results showed that the oven was economically attractive and its payback period was short.

Keywords: wood vinegar, pyrolysis, oven, design of experiments, economic analysis

บทคดยอ

งานวจยนไดพฒนาเตาอบส�าหรบผลตน�าสมควนไมโดยใชเศษถานเปนเชอเพลง เตาอบนไดออกแบบใหม

หองอบซอนอยภายในอกชนหนงเพอใหมการกระจายความรอนทด โดยเตาอบจะมฝาปดอยทางดานบน ชองวาง

ระหวางผนงหองอบดานในและผนงเตาดานนอกใชส�าหรบใสเศษถานทเปนเชอเพลง สวนหองอบภายในนนใช

ส�าหรบใสชนไมส�าหรบอบโดยมปรมาตรหองอบ 0.2 m3 ใชปลองควนหนงปลองในการระบายควนจากการเผาไหม

เครองควบแนนชนดใชอากาศระบายความรอนถกน�ามาใชในการดกเกบน�าสมควนไม ตวเตาผลตขนจากอฐทนไฟ

ฉาบดวยคอนกรต ผนงหองอบท�าจากแผนเหลก ออกแบบการทดลองแบบซ�า 3 ครง ทระดบนยส�าคญ 5% เพอศกษา

อทธพลของชนดและน�าหนกของชนไมทมผลตอปรมาณน�าสมควนไมทไดเพอหาสภาวะทเหมาะสมในการผลต

น�าสมควนไม ไดท�าการศกษาไม 3 ชนด ไดแกไมยคาลปตส ไมยางพารา และไมกระถน โดยใชปรมาณทท�าการ

ทดลองคอ 20 kg, 40 kg และ 60 kg ตามล�าดบ จากการวเคราะหเชงเศรษฐศาสตรพบวามความคมคาในการ

ลงทนโดยใชระยะเวลาคนทนทต�า

ค�ำส�ำคญ: น�าสมควนไม, ไพโรไลซส, เตาอบ, การออกแบบการทดลอง, การวเคราะหเชงเศรษฐศาสตร

such as acetic acid and creosote (Kawamoto and

Saka, 2006).

Wood vinegar

Pyroligneous acid, also called wood vinegar

is a liquid generated from the gas and combustion

of fresh wood burning in airless condition. When the

gas is cooled, it condenses into liquid. Raw wood

vinegar has more than 200 chemicals, such as acetic

acid, formaldehyde, ethyl-valerate, methanol, tar,

etc (Food and Fertilizer Technology Center, 2005).

Wood vinegar is a dark liquid produced by

the destructive distillation of wood. Its principal

components are acetic acid and methanol. It was

once used as a commercial source for acetic acid

(Kurlansky, 2002). Wood vinegar is widely used for

pest repellent, bud opening for flowering plants,

and soil improvement.

Page 64: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl52

Application:

Blend with water in a ratio of 1:50 (1 liter

wood vinegar and 50 liters water), or up to a

ratio of 1:800 (1 liter wood vinegar and 800 liters

water). Spray it over plant shoots. Wood vinegar,

like hormones, will be absorbed into twigs, trunks,

or leaves. Plants will be stronger, and leaves will

be greener and resistant to pests and diseases.

Benefits:

1. Farmers can produce wood vinegar from

branches trimmed from trees.

2. Wood vinegar is safe to human beings,

animals, plants, and environment.

3. Wood vinegar helps plants to grow better

and stronger, and be resistant to pests and diseases.

4. Crop produce is high quality and safe.

5. Low cost of production attributed to

savings from cost of chemicals (Food and Fertilizer

Technology Center, 2005).

Traditional wood vinegar production

The traditional method of wood vinegar

production in Thailand is burning fresh wood, in

airless condition, in a charcoal kiln with the chimney(s)

and the bamboo pipes with the wet clothes wrap

around to allow for wood vinegar collection from

condensing.

Process of making wood vinegar:

1. Cure wood that has heartwood and bark

for 5-15 days.

2. Pile wood in the kiln. Close the kiln and

cover every hole with clay. Burn it at 120-430°C.

3. After 1 hour, put a tile at the top of the

chimney. If brown or dark brown drops appear on

the tile, allow smoke to flow through a bamboo

pipe so that the hot steam may be condensed

into liquid.

4. Place a vessel to collect the vinegar

drops from the bamboo pipe.

5. If wood is burned for 12-15 hours in a

200-liter oil drum kiln, it should produce 2-7 liters

of wood vinegar. At this stage, it is called raw

wood vinegar.

6. Leave the raw wood vinegar for 3 months

to become silted. The vinegar will turn yellow like

vegetable oil. After which, it will turn light brown and

the tar will become silted. The top content will be

the light and clear oil. Remove the tar and light oil,

as well as the dark brown translucent oil and the

remainder will be sour vinegar (Food and Fertilizer

Technology Center, 2005). The raw wood vinegar

from silting after leaving for 3 months separates

into three layers, as shown in Fig. 1.

Fig. 1. Raw wood vinegar separates into three layers

In the common practice of charcoal burning

using internal heating of the charged wood by

burning a part of it, all the by-product vapors and

Page 65: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 53

gas escapes into the atmosphere as smoke. The

by-products can be recovered by passing the off-

gases through a series of water cooled condensers

to yield pyroligneous acid. The non-condensable

wood gas passes on through the condensers and

may be burned to provide heat. The wood gas is

only useable as fuel and consists typically of 17%

methane; 2% hydrogen; 23% carbon monoxide;

38% carbon dioxide; 2% oxygen and 18% nitrogen.

It has a gross calorific value of about 10.8 MJoules

per m3 (290 BTU/cu.ft.) i.e. about one third the

value of natural gas (Mechanical Wood Products

Branch, 1985).

Methodology

Design Concepts

The pyrolysis oven is designed to contain

60-80 kg of pyrolyzing wood chips, provides tight

airflow. The oven uses charcoal residual as fuel.

The required temperature to heat the wood chips

is about 270-450°C to give the good quality of

wood vinegar, under limited amount of air (oxygen).

The off-gases known as the pyrolysis gases

that are a mixture of volatile organic compounds pass

through an air cooled condenser to be condensed

into pyroligneous acid. The non-condensable wood

gases which are a by-product are recovered by

passing through the burning chamber to be burned

to provide heat.

Operation and structure design

The oven consists of three main components;

burning chamber and pyrolyzing chamber, and

air cooled condensing unit. The oven with 98 cm

diameter, 85 cm tall and 10 cm thickness, is designed

by having a pyrolyzing chamber inside in order to

obtain the heat evenly distributed throughout the

oven. The oven is covered with a lid. The oven is

made of refractory brick living, rendered by refractory

concrete. The chamber is made from sheet metal.

The hollow space between the inner oven wall and

the chamber wall is used for containing fuel, and

the hollow space of the chamber, 54 cm diameter

and 85 cm tall, with a lid, is used for containing the

pyrolyzing wood chips. The pyrolyzing chamber’s

capacity is 0.2 m3 for pyrolyzing wood chips.

One chimney with a 10 cm diameter, attached

to the chamber for more smooth ventilation.

The air cooled condensing system is used in the

extraction process, allows for raw wood vinegar

collection. The oven is designed for a concept; by

the thermal decomposition of organic substances

(pyrolysis) harmful gases will pass on through the

condenser, the non-condensable wood gas may

be burned to provide heat. These gases then pass

to a burning chamber where they are combusted

in a high oxygen content environment. It is to help

increase the performance and to help decrease

the greenhouse effect.

Fig. 2. Pyrolysis oven profile

Page 66: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl54

Fig. 3. The air cooled condenser

Fig. 4. Inside of the oven

Pyrolysis oven operation test procedure

1. Leave the fresh Acacia wood chips for

about 3-4 days before conducting an experiment.

2. Put 60 kg of the Acacia wood chips

in the pyrolyzing chamber, and put 20 kg of

charcoal residuals in the burning chamber. Close

the pyrolyzing chamber with a lid and then close

the oven with a lid.

3. Burn the charcoal residual. Start to

time, measure the temperature every 10 minutes

at pyrolyzing chamber.

4. When start to smell the acid smoke

more strongly, notice the color of the aqueous

product from the condenser. If the color turns to

light brown, which means it is becoming raw wood

vinegar. Place a plastic container to collect the

vinegar drops from the condenser.

5. If there is no more aqueous product from

the condenser, which means the liquid substance

in wood are all evaporated, or the pyrolyzing wood

chips become completely charcoals.

6. Stop to time. The period of timing since

beginning is the process time of producing wood

vinegar. Leave the oven and the charcoal cool

down for 1 night.

7. Weigh the charcoal obtained.

8. Repeat the item 1-7, with 2 more

replicates.

9. Leave the raw wood vinegar for 3 months

to become silted. Remove the tar and light oil,

as well as the dark brown translucent oil and the

remainder will be sour vinegar.

Fig. 5. Operation testing

Design of experiments

In this research, a factorial design of

experiments with 3 replicates and 5% significant

level, has also been developed in order to study

the influence of kind and weight of pyrolyzing wood

Page 67: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 55

chips on yield percent of wood vinegar collected, and

to determine the optimal conditions for producing

wood vinegar.

In this research, the pyrolysis oven is

developed for the production of wood vinegar, by

using charcoal residual as fuel. A by-product from

wood vinegar production is charcoals which can

be sold. Then the influence of kind and weight of

pyrolyzing wood chips on yield percent of wood

vinegar collected is studied. Three kinds of wood

chips which are Eucalyptus, Rubber wood and Acacia

chips are used in the experiment as the pyrolyzing

wood chips to produce the wood vinegar, and using

three levels of weight of pyrolyzing wood chips of

20, 40, and 60kg. Finally, the economical analysis

of the production of wood vinegar is performed.

By varying two variables simultaneously and

obtaining multiple measurements under the same

experimental conditions, the experimental responds

are randomized. The normality of the respond data

is assumed. They are analyzed by using SPSS

statistical software. The results of applying the

analysis of variance are shown in Table III and IV.

Results

The oven is constructed, and tested about

its operation.

Results from the operation test with 3

replicates, are following below,

Pyrolyzing wood (Acacia) 60 kg

Fuel needed 20 kg

Process time 7.2 hour

Net wood vinegar 7 kg

Net charcoal 14.5 kg

Wood vinegar yield 8.75 %

Charcoal yield 18.13 %

The average interval of the measured

temperature at the pyrolyzing chamber while

happening the pyrolysis process is about 300-450°C

that meets the desired temperature.

Fig. 6. The obtained charcoal

Fig. 7. The obtained raw wood vinegar

Results from study the influence of kind and

weight of pyrolyzing wood chips on the yield percent

of wood vinegar collected, with 3 replicates. In each

experiment uses 20 kg of charcoal residuals as

fuel. The experiment results are shown in Table I.

Page 68: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl56

Table I.

The weight average of wood vinegar obtained from

the experiment

Kind of pyrolyzing

wood

Weight average of pyrolyzing wood (kg)

Weight average of

wood vinegar collected (kg)

Yield percent of wood vinegar

Eucalyptus 20 2.87 7.17

40 4.29 7.15

60 5.77 7.22

Rubber wood

20 3.13 7.84

40 4.79 7.98

60 6.37 7.96

Acacia 20 3.57 8.93

40 5.44 9.07

60 7.18 8.97

The analysis of variance is used to analyze

the influence of kind and weight of wood chips

on the yield percent of wood vinegar collected, as

shown in Table II.

Table II.

ANOVA table

Test of between-subjects effectDependent variable: vinegar_ yield

Source Type III sum of

squares

df Mean square

F Sig.

Corrected model

15.025a 8 1.878 77.667 .000

Intercept 1741.787 1 1741.787 72029.805 .000

Wood_kind 14.946 2 7.473 309.042 .446

Wood_weight .041 2 .020 .846 .413

Wood_kind* .038 4 .009 .390

Wood_weight .435 18 .024

Error 1757.247 27

Total 15.460 26a R Squared = .972 (Adjusted R Squared = .959)

ANOVA table shows that the interaction

between the kind and weight of pyrolyzing wood

chips on the yield percent of wood vinegar collected

is not significant, but the kind of wood chips is

significant. Then Duncan’s multiple range test is

applied to the means of the kind of wood chips.

Table III.

Duncan’s multiple range test

Vinegar_yieldDuncan a,b

Wood_kind NSubset

1 2 3

Eucalyptus 9 7.1778

Rubber wood 9 7.9267

Acacia 9 8.9911

Sig. 1.000 1.000 1.000Means for groups in homogeneous subsets are displayed.Based on Type III Sum of SquaresThe error term is Mean Square (Error) = .24.

a. Uses Harmonic Mean Sample Size = 9.000.b. Alpha = .05.

The result shows that Acacia wood gives

the highest yield percent of raw wood vinegar for

the production of wood vinegar by using this oven.

When the Acacia is known that it gives the

highest percent yield of wood vinegar, then the

wood vinegar produced from the Acacia is tested

for the important ingredient. The results are shown

as below.

The important ingredient of the produced

wood vinegar:

Water 83 %

Organic acid 4 %

Other organic substance 13 %

The quality of the produced wood vinegar:

pH = 3.2 and specific gravity = 1.02

Page 69: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 57

Economical analysis

Even though, the weight of pyrolyzing wood

does not significantly effect on the yield percent

of wood vinegar. But the weight of 60 kg is most

appropriate, because it is a maximum capacity of

the oven. The wood vinegar production can be

finished by 1 day, just like the weight of 20 and 40

kg. So, the weight of 60 kg will be worth production.

Therefore, Acacia wood as the pyloryzing

wood and the weight of 60 kg is considered in

economical analysis.

In economic analysis for wood vinegar

production by using the pyrolysis oven, and 1 labor,

cost of the pyrolysis oven is approximately 17,000

Baht. it is assumed that the oven has a useful life

expectancy of 5 years, the working days are 300

days a year, direct labor cost per day is 200 Baht/

labor, weight of wood vinegar obtained is 7 kg/

day, weight of charcoal obtained is 14.5 kg/day,

selling price of wood vinegar and charcoal are 50

Baht/kg and 5 Baht/kg respectively, raw material

(Acacia wood chips) cost and the charcoal residual

cost are 1 Baht/kg and 3 Baht/kg respectively and

maintenance cost per year is 10% of the oven’s

price. A result from the analysis show that, payback

period for the production is approximately 7 months.

Discussion

The first distillate (condensation from the

gases) is almost entirely water and it is not until

about the 4th hour that the liquor slowly darkens

and contains increasing amounts of acid. The crude

condensate ingredient produced from the distillation

of wood is called Pyroligneous Acid.

From the preliminary test by using Acacia

wood chips found that yield of produced wood

vinegar and charcoal are 8.75% and 18.13%

respectively, which are quite high capacity.

The measured temperature at the pyrolyzing

chamber while happening the pyrolysis process is

about 300-450°C that meets the desired temperature

as prior design. When wood is heated above

270°C it begins a process of decomposition called

carbonization and heat is evolved. If the temperature

is below about 200°C, the wood vinegar will consist

mainly of water. By if the temperature is above

about 450°C, it will consist mainly of tar.

The product of the designed oven is wood

vinegar, and the by-products are charcoals and the

non-condensable wood gases. The wood vinegar is

very valuable, high selling price. The charcoal can

be re-used as fuel in the wood vinegar production,

or can be sold as fuel. The wood gases can be

recovered by passing through the burning chamber

to be burned to provide heat.

The ANOVA table shows that only the

kind of pyrolyzing wood significantly effect on the

yield percent of wood vinegar, and from Duncan’s

multiple range test shows that Acacia wood gives

the highest yield percent of wood vinegar.

The wood vinegar and the charcoals,

produced by this oven will make income for the

investors about 400 Baht/day. The first investment

of the oven is 17,000 Baht. Payback period is

approximately 7 months. It is a simple oven structure,

low investment, low cost and high gains.

Conclusion

From this research, the following conclusion

may be drawn. From the ANOVA results show

that the interaction between the kind and weight

of pyrolyzing wood chips on yield percent of wood

Page 70: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl58

vinegar collected is not significant, but only the

kind of pyrolyzing wood significantly effect on the

yield percent of wood vinegar, and from Duncan’s

multiple range test shows that Acacia wood gives

the highest yield percent of wood vinegar.

Finally, the economical analysis of the

production of wood vinegar is performed. The results

show that the oven is economically attractive and

payback period is approximately 7 months.

Reference

Kawamoto, H. & Saka, S. (2006). Wood Pyrolysis Mechanism on Molecular Basis for Selective Conversion

into Liquid Fuels. The 2nd Joint International Conference on “Sustainable Energy and Environment

(SEE 2006)”, 21-23 November 2006, Bangkok, Thailand.

Food and Fertilizer Technology Center. (2005). Wood Vinegar. Retrieved from http://www.agnet.org/

library/pt/2005025/pt2005025.pdf

Kurlansky, M. (2002). Salt: A world history. New York: Penguin Books.

Mechanical Wood Products Branch, Forest Industries Division, FAO Forestry Department. (1985). Industrial

charcoal making. FAO Forestry, 44.

Page 71: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 59

บทคดยอ

งานวจยนมงเนนการวเคราะหดานเศรษฐศาสตรของเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตยทพฒนา

กระบวนการผลตกระดาษสาเพอใหสามารถผลตกระดาษสาไดมากขนโดยใชเครองอบแหงกระดาษสาแบบอโมงค

กวาง 5 m ยาว 6 m สง 2.5 m ทมการระบายอากาศแบบธรรมชาตเพอการลดระยะเวลาในการตากแหง ผลการ

ทดสอบสมรรถนะของเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตยจากการทดลองอบแหงกระดาษสาพบวา

อณหภมภายในเครองอบแหงมคาเฉลยประมาณ 40OC ทสภาวะอณหภมอากาศแวดลอม 32OC ความเรวอากาศ

ภายในเครองอบแหงมคาเฉลยประมาณ 0.45 m/s ทคาความเขมรงสอาทตยเฉลย 743.5 W/m2 โดยทกระดาษสา

มความชนเรมตนรอยละ 900 มาตรฐานแหง ลดลงเหลอความชนสดทายประมาณรอยละ 6.5 มาตรฐานแหง

และใชเวลาในการอบแหง 2 ชวโมงซงใชระยะเวลาสนกวาการตากแหงแบบดงเดมประมาณ 2 ชวโมง จากการทดสอบ

ประสทธภาพของเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตยพบวามคาเทากบ 53.14 % และใชพลงงานในการ

อบแหงทงหมด 140.5 MJ ซงคดเปน 4.53 MJ/kg H2O

evap ผลการวเคราะหจดคมทนของเครองอบแหงกระดาษสา

ดวยพลงงานแสงอาทตย พจารณามลคาเพมทไดจากการใชเครองอบแหงเปรยบเทยบกบการตากธรรมชาตตอพนท

ขนาด 30 m2 สามารถตากได 64 แผน ภายใตสมมตฐานของการอบแหงวนละ 2 ครง อบแหงกระดาษสาได 288 แผน

มากกวาการตากแหงตามธรรมชาต 224 แผน ผลก�าไรสทธจากการผลตกระดาษสา 2 บาท/แผน และท�าการอบแหง

180 วนตอป จากราคาเครองอบแหง 30,000 บาท พบวาจดคมทนของการใชเครองอบแหงนมคาประมาณ 1 ป

29 วน

ค�ำส�ำคญ: ระยะเวลาคนทน, ดานเศรษฐศาสตร, กระดาษสา, เครองอบแหง, พลงงานแสงอาทตย

1อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

อนรทธ ตายขาว1

การวเคราะหดานเศรษฐศาสตรของเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตย

Analysis of the Economics of Mulberry Paper Solar Dryers

Page 72: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl60

ควำมน�ำ

การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตยเปนการ

ใชประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยในรปความรอน

ทสามารถน�ามาใชประโยชนไดอยางมประสทธภาพ

ไมเสยคาใชจายดานเชอเพลงในระหวางการใชงาน

ไมมผลกระทบตอสงแวดลอม การอบแหงดวยเครอง

อบแหงพลงงานแสงอาทตยชวยลดปญหาทางดาน

การปนเปอนจากฝนละออง การรบกวนจากแมลง ท�าให

ผลตภณฑทไดมคณภาพดขน และยงชวยลดระยะเวลา

ในการตากแหงอกดวย นอกจากนยงมสวนชวยในการ

ประหยดในการอบแหงทใชพลงงานไฟฟา น�ามนหรอ

แกสธรรมชาตไดอกดวย การพฒนาเครองอบแหง

พลงงานแสงอาทตยเพอใช ในอตสาหกรรมระดบ

ครวเรอนขนาดเลก จงเปนสวนชวยในการพฒนาประเทศ

ไดทางหนง เมอพจารณาถงศกยภาพของพลงงาน

แสงอาทตยในประเทศไทยพบวา ประเทศไทยเปน

ประเทศทอยบรเวณเสนศนยสตร มแสงอาทตยเกอบ

ทงป คาความเขมแสงอาทตยเฉลยประมาณ 17 MJ/

m2/day (วฒนพงษ รกษวเชยร และคณะ, 2544)

Abstract

This research aims to analyze the economics of solar paper drying in the manufacturing of

paper. A paper drying tunnel measuring 5 m wide, 2.5 m long and 6 m high can reduce drying time

using natural ventilation. The process saves on costs thereby generating more profit for the company.

Results of performance testing through solar experiments on air drying of paper revealed that with the

temperature inside the dryer averaging 40OC, the ambient air temperature being 32OC, average speed of

air dryers about 0.45 m/s and the average intensity of solar radiation at 743.5 W/m2; the paper moisture

rate goes down from 900 percent to 6.5 percent reducing the drying time to two hours, shorter than

the time when just exposed. Testing the efficiency of the drying chemical energy by traditional drying for

about 2 hours resulted to 53.14% with the energy consumption totalling 140.5 MJ, which is 4.53 MJ/

kg H2O

evap. Analysing the cost of using the machine with solar drying mulberry paper, 64 sheets.can be

exposed using the dryer with the natural drying space of 30 m2. Assuming that drying is done twice a

day, the drying paper can accommodate 288 sheets compared to the 224 sheets by natural drying.

Manufacturing of paper costs 2 baht / plate and drying is done 180 days per year using 30,000 dryers.

The resulting expenses equates to the cost of using the drying paper for about a year and 29 days.

Keyword: payback period, economics, mulberry paper, dryers, solar energy

กระดาษสาเปนกระดาษทมความเหนยว คงทน

รกษาสภาพเกบไวไดนาน เปนภมปญญาชาวบานทม

การถายทอดวฒนธรรมลงในแผนกระดาษ บงบอก

ถงความมคาและความสวยงามในตนเอง สามารถใช

ประโยชนไดมากมาย ไมวาจะเปนการน�ามาหอของขวญ

การท�าของทระลกตางๆ สามารถท�าเปนสนคาสงออก

ท�ารายไดเขาส ประเทศไดอกดวย กระดาษสาเปน

ผลตภณฑท ได จากสวนของเปลอกของตนปอสา

โดยเฉพาะเปลอกใน (innerbark) ซงเปนเยอใบประเภท

เยอเสนยาว แหลงผลตปอสาทส�าคญของประเทศ

สวนใหญอยในเขตภาคเหนอดงนนจงควรมการสงเสรม

ใหมการท�าผลตภณฑจากกระดาษสาแทนกระดาษอน

ทตองมการน�าเขา การผลตกระดาษสาสวนใหญมทง

ในรปแบบของการผลตดวยมอหรอการผลตในระดบ

อตสาหกรรม

ในงานว จยน จะ ศกษาถ งข นตอนการท� า

กระดาษสาใหแหง โดยปกตการตากแหงกระดาษสา

ท�าการตากแดดกลางแจงโดยวางใหตะแกรงพงกน

ไมใหลม การตากแหงใหเรวขนอย กบมมเอยงของ

Page 73: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 61

การตากดวย งานวจยทผานมาพบวามมทสามารถท�าให

กระดาษสาแหงเรวทสดคอ 70 องศา ซงสามารถแหงได

เรวกวา 40 องศา ถง 10 นาท กระดาษสาแบบซอนทมม

70 องศา เมอท�าการตากอยกลางแจงจะแหงภายในระยะ

เวลาประมาณ 4 ชวโมง (เพมศกด สภาพรเหมนทร,

2538) เปนการพฒนากระบวนการผลตกระดาษสา

ในขนตอนของการตากแหงส�าหรบอตสาหกรรมการผลต

กระดาษสาเพอใหสามารถผลตกระดาษสาไดมากขนโดย

การลดระยะเวลาในการตากแหงโดยใชเครองอบแหง

กระดาษสาแบบอโมงคท มการระบายอากาศแบบ

ธรรมชาต มระบบชวยในการระบายอากาศ คอใชพดลม

ดดอากาศแบบธรรมชาต

วสด อปกรณ และวธกำรทดลอง

เครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตย

ทใชในงานวจยนเปนเครองอบแหงแบบอโมงค ดงแสดง

ในภาพท 1 ซงมรายละเอยดดงตอไปน

ตำรำง 1

ลกษณะและโครงสรางของเครองอบแหงกระดาษสา

พลงงานแสงอาทตย

สวนประกอบ วสดขนำด

1. โครงสรางของเครองอบแหง

เปนรปครงวงกลมรศม 2.5 m ท�าจากเหลกทอกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 0.05 m

2. ตวเครองอบแหง คลมดวยพลาสตกใสทนความรอนหนา 2-3 mm

3. พนเครองอบแหง4. ขนาดเครองอบแหง5. ทางเขาเครอง

อบแหง

6. ชองทางอากาศเขา

7. พดลมระบายอากาศ (Ventilation Fan)

คลมดวยพลาสตกสด�าพนท 30 m2

กวาง 5 m ยาว 6 m สง 2.5 m อยทางดานหนาของเครองอบแหงมประตทางเขาเครองกวาง 2 m ยาว 2 m อยบรเวณทางเขาเครองอบแหงสามารถปรบขนาดไดขนาดเสนผานศนยกลาง 0.6 m

8. ชนวางกระดาษสา ท�าจากเหลกฉากขนาด 0.037m มมมยอด 70O และวางได 3 ชน

9. จ�านวนกระดาษสา ทงหมด 144 แผน มการเรยง 3 ชนโดยชนลางจได 64 แผน ชนกลางจได 48 แผน และชนบนจได 32 แผน

ทมา. จาก “เทคโนโลยการผลตปอสาและกระดาษสา,”

โดย เพมศกด สภาพรเหมนทร, 2538, ศนยวจยพชไร

เชยงใหม, กรมวชาการเกษตร.

ภำพ 1 เครองอบแหงกระดาษสาแบบอโมงค

ผลกำรทดลองและวเครำะห

ท�าการทดลองโดยการเกบข อมลอณหภม

ณ ต�าแหนงตางๆ จากเครองอบแหงกระดาษสาพลงงาน

แสงอาทตย เพอศกษาการกระจายตวของอากาศภายใน

เครองอบแหงทความเขมรงสอาทตยคาตางๆ กน

คาเฉลยของอณหภมททางเขา และทางออกของเครอง

อบแหง คาเฉลยของอณหภมภายในเครองอบแหง

คาเฉลยของอณหภมอากาศแวดลอมและระยะเวลา

ทใชในการอบแหงในแตละวนทท�าการทดลอง

ภำพ 2 อณหภม ณ ต�าแหนงตางๆ ขณะอบแหง

กระดาษสา

จากภาพ 2 พบวา อณหภมภายในเครองอบแหง

มคาประมาณ 40oC อณหภมภายในเครองอบแหง

มแนวโนมเปลยนแปลงตามความเขมรงสอาทตยในแตละ

Page 74: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl62

ชวงเวลา เมอพจาณาถงอณหภมททางเขาภายในและ

ทางออกของเครองอบแหงพบวามคาใกลเคยงกนท

ความเขมรงสอาทตยเฉลย 743.5 W/m2 โดยอณหภม

อากาศแวดลอมเฉลยมคาเทากบ 32.3oC ความเรวของ

อากาศททางเขา และทางออกของเครองอบแหงมคา

ประมาณ 0.4 และ 0.6 m/s ตามล�าดบ สามารถท�าการ

อบแหงกระดาษสาทความชนเรมตน 900 มาตรฐานแหง

จนกระทงไดความชนสดทายรอยละ 6.5 มาตรฐานแหง

ใชระยะเวลาในการอบแหง 2 ชวโมงโดยความจภายใน

ของตอบแหงสามารถอบแหงกรอบกระดาษสาทมขนาด

ตะแกรง 0.65x0.9 m2 ได 144 แผน สง 3 ชน

โดยชนแรกจได 64 แผน ชนท 2 จได 48 แผน และ

ชนบนสดจได 32 แผนมมยอดของกรอบกระดาษสา

ทวางพงกนคอ 70O

ในการทดลองไดหาความชนทลดลงแตละชวง

เวลาจากการเกบตวอยางเพอหาคาความชนโดยการชง

น�าหนกตวอยาง ในการทดลองเกบตวอยางทงหมด 3 จด

โดยเกบทเครองอบแหงดานหนา 1 จด ตรงกลางเครอง

อบแหง 1 จด และดานหลงของเครองอบแหงอก 1 จด

โดยชงน�าหนกทกๆ 15 นาท และบนทกน�าหนกของ

ตวอยางเพอค�านวณหาสดสวนของความชนทลดลง

ในแตละชวงเวลาโดยมสดสวนการลดลงของความชน

ในการทดลองอบแหงกระดาษสาแสดงดงรปท 4 ซงแบง

ออกเปน 2 ชวงคอในสวนแรกตงแตเรมตนการอบแหง

จนผานไป 1 ชวโมงความชนจะลดลงอยางรวดเรวโดย

ความชนมคาลดลงจากความชนเรมตนรอยละ 900

มาตรฐานแหงจนเหลอ 144 มาตรฐานแหง และจะเรม

ลดลงอยางชาๆ ในชวโมงท 2 จนสนสดการทดลอง

ทความชนสดทายรอยละ 6.5 มาตรฐานแหงใชเวลา

ในการอบแหงทงสน 2 ชวโมงตงแตเวลา 11: 00-13:00 น.

ทคาความเขมรงสอาทตยเฉลย 743.5 W/m2 และคา

ความรอนทใชในการระเหยน�ามคา 140.5 MJ หรอ 4.53

MJ/kg H2O

evap สามารถอบแหงไดครงละ 144 แผน

จากผลการทดลองสามารถค�านวณประสทธภาพของ

เครองอบแหงไดเทากบ 53.14 %และใชพลงงานในการ

อบแหงทงหมด 140.5 MJ คดเปน 4.53 MJ/kg.H2O

evap

ตำรำง 2

เงอนไขการท�างานของเครองอบแหงกระดาษสา

เงอนไข กำรทดลอง 1

กำรทดลอง 2

อณหภมอากาศแวดลอม (oC)อณหภมภายในเครองอบแหง (oC)คาความเขมรงสอาทตยเฉลย (W/m2)อณหภมอากาศเขา อณหภมอากาศออก

32.3 40.0 743.5 39.340.4

33.6 39.0 734.237.639.1

ความชนเรมตน(%db)ความชนสดทา(%db)ระยะเวลาในการอบแหง (hrs)อตราการอบแหงเฉลย (%db/min)

9006.52

7.45

8506.82

7.03

ความสนเปลองพลงงาน (MJ)ความสนเปลองพลงงานจ�าเพาะ(MJ/ kg.H

2O

evap)

ประสทธภาพของเครองอบแหง (%)

140.54.53

53.14

1364.38

54.07

กำรวเครำะหเศรษฐศำสตร

การวเคราะหเศรษฐศาสตรของเครองอบแหง

กระดาษสาพลงงานแสงอาทตย (นยนา นยมวน, 2536)

(ผลต 5 วน/สปดาห วนละ 288 แผน) สามารถวเคราะห

ไดดงน

1. ก�าหนดอายการใชงานของเครองอบแหง 10 ป

2. ก�าหนดอตราดอกเบยตลอดอายการใชงาน

9.75 % [ธนาคารกรงเทพ จ�ากด (มหาชน)]

3. เงนลงทนในการสรางเครองอบแหง 30,000

บาท

4. มลคาซาก 10% ของเงนทนในการสราง

3,000 บาท

5. คาบ�ารงรกษารายป 5% 1,500 บาท

6. คาผลตภณฑตนสา 1 kg ได 10 แผน

(เปลอกสา 1 kg เปนเงน 20 บาท/ kg) ใชเปลอกสา

ทงหมด 4032 kg/ป เปนเงน 80,640 บาท

7. ท�าการอบแหง (จนทร-ศกร) 180 วน

8. อบแหงกระดาษสาวนละ 288 แผน

จากเงนลงทนสามารถคดเปนเงนลงทนรายป

ไดดงน (ประพนธ เศวตนนทน และไพศาล เลกอทย)

Page 75: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 63

เงนลงทนรายป = 30,000 CRF (9.75%, 10)

= 30,000(i (1+i) n)/ ((1+i) n-1)

= 30,000(0.0975(1+0.0975)10)/((1+0.0975)10-1)

= 4,827 บาท/ป

มลคาซากรายป = 3,000 SFF (9.75%, 10)

= 3,000(i/ ((1+i) n-1))

= 3,000(0.0975/ (1+0.0975)10-1)

= 190 บาท/ป

คาบ�ารงรกษา = 30,000 x 0.05 = 1,500

รวมเงนลงทนรายป = (เงนลงทนในการสรางเครอง

อบแหงกระดาษสา + เงนลงทนในการดแลรกษารายป

+ คาผลตภณฑสา) - (มลคาซากรายป) = 4,827 + 1,500 +

80,640 -190 = 86,777 บาท

เมอพจารณาพนททใชตากแหงกระดาษสา

30 m2 สามารถตากได 64 แผน ถาเปนการตากแหง

แบบธรรมชาต ในขณะทท�าการอบแหงในเครองอบแหง

จะท�าการอบแหงได 144 แผน ในการอบแหงใน 1 วน

สามารถอบแหงกระดาษสาได 2 ครง แตถาเปนการ

ตากแหงแบบธรรมชาตจะตากแหงไดเพยงครงเดยว

ดงนนขอมลทใชในการวเคราะหหารายไดทเพมขนจาก

การใชเครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตยคอ

จ�านวนกระดาษสาทอบแหงได 1 วน เทากบ 288 แผน

เมอหกตนทนการผลตทเปนคาแรงงาน วตถดบ คาไฟฟา

ตลอดกระบวนการเตรยมกระดาษสาแลวก�าไรแผนละ

2 บาท ดงนนมลคาเพมของก�าไรทไดรบจากการใชเครอง

อบแหงมคาเทากบ (288 - 64) x 2 = 448 บาทตอวน

ซงจะไดผลตอบแทนจากการใชเครองอบแหงกระดาษสา

ตอปมคา 80,640 บาท จากมลคาเงนลงทนรายป =

86,777 บาท และผลตอบแทนรายป = 80,640 บาท

ดงนนจดคมทนจากการใชเครองอบแหงมคา = 1.08 ป

หรอประมาณ 1 ป 29 วน

สรปผลกำรทดลองเครองอบแหงแบบม

กระดำษสำ

เครองอบแหงกระดาษสาพลงงานแสงอาทตย

ทท�าการออกแบบสามารถอบแหงกระดาษสาได 144

แผน/ครง โดยท�าการอบแหงกระดาษสาทความชนเรมตน

รอยละ 900 มาตรฐานแหง ลดลงเหลอความชนสดทาย

ประมาณรอยละ 6.5 มาตรฐานแหง ทคาความเขมรงส

อาทตยเฉลย 743.5 W/m2 อณหภมภายในเครองอบแหง

เฉลย 40.6oC อณหภมอากาศแวดลอม 32.3oC และ

อณหภมของอากาศททางเขาและทางออกของเครอง

อบแหง 39.3oC และ 40.4oC ความเรวของอากาศท

ทางเขา และทางออกของเครองอบแหงมคาประมาณ 0.4

และ 0.6 m/s ตามล�าดบ และใชระยะเวลาในการอบแหง

ประมาณ 2 ชวโมง ซงประสทธภาพของเครองอบแหง

มคาเทากบ 53.14 % และใชพลงงานในการอบแหง

ทงหมด 140.5 MJ คดเปน 4.53 MJ/kg H2O

evap

จ�านวนกระดาษสาทอบแหงได 1 วน เทากบ

288 แผน เมอหกตนทนการผลตทเปนคาแรงงาน

วตถดบ คาไฟฟา ตลอดกระบวนการเตรยมกระดาษสา

แลวก�าไรแผนละ 2 บาท มลคาเพมของก�าไรทไดรบ

จากการใชเครองอบแหงมคาเทากบ 448 บาทตอวน

หรอ 80,640 บาทตอป จากมลคาเงนลงทนรายป =

86,777 บาท จดคมทนจากการใชเครองอบแหงมคา

= 1.08 ป หรอประมาณ 1 ป 29 วน

โดยปกตถาเปนการตากตามธรรมชาตจะใช

เวลาประมาณ 4 ชวโมง ซงประโยชนของการอบแหง

กระดาษสาโดยใชเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยน

สามารถอบแหงกระดาษสาไดเพมขนถง 224 แผนตอวน

เมอใชพนทในการตากแหงกระดาษสา 30 m2 จงเหนวา

เครองอบแหงกระดาษสาทใชในการทดลองน นอกจาก

จะชวยลดพนทใชในการตากแหงแลวยงสามารถลด

ระยะเวลา ในการตากแหงไดอกดวย ท�าใหผ ผลต

กระดาษสาสามารถเพมก�าลงการผลตไดอยางเหนไดชด

Page 76: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl64

เอกสารอางอง

วฒนพงษ รกวเชยร และคณะ. (2535). ขอมลการใชพลงงานเชงความรอนในอตสาหกรรมอบแหงในเขตภาคเหนอ

ตอนลาง. ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

เพมศกด สภาพรเหมนทร. (2538). เทคโนโลยการผลตปอสาและกระดาษสา. ศนยวจยพชไรเชยงใหม สถาบนวจยพชไร

กรมวชาการเกษตร.

นยนา นยมวน. (2536). การประยกตการผลตกระดาษสาแบบญปน, เอกสารประกอบการสมมนา “โครงการ

พฒนากระดาษสา, วนท 15 มถนายน 2536, ณ หองผาไท โรงแรมทพยชาง, ล�าปาง.

Page 77: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 65

บทคดยอ

งานวจยนเสนอแนวคดในการน�า Personal Digital Assistant มาใชในการลงทะเบยนผเขาพกโรงแรม

เพอกอใหเกดความสะดวกรวดเรวในการลงทะเบยนผเขาพกในโรงแรม สามารถนงรอในพนทรบรองโดยพนกงาน

ตอนรบเปนผไปเขาพบเพอด�าเนนการลงทะเบยนผาน Personal Digital Assistant ซงสามารถเพมประสทธภาพ

ของระบบลงทะเบยน การลดความผดพลาดของการบนทกขอมลปญหาการสญหายของเอกสารทะเบยนผเขาพก

และลดขอผดพลาดในการจดท�ารายงานทตองสงใหแกส�านกงานตรวจคนเขาเมอง ผวจยไดส�ารวจความพงพอใจ

ของผทดลองใชงานระบบลงทะเบยนผเขาพกผาน Personal Digital Assistant พบวาพนกงานทเกยวของกบงาน

การลงทะเบยนผเขาพกมความพงพอใจกบระบบทพฒนานในระดบดถงดมากในทกดาน อยางไรกตามงานวจยน

จ�ากดเฉพาะการพฒนาระบบเพอเพมประสทธภาพในงานการลงทะเบยนผเขาพกเทานน การน�าไปใชงานจรงจ�าเปน

ตองพจารณาสวนอนดวย เชน ระบบปองกนและรกษาความปลอดภย ซงถอเปนงานทควรมการวจยและพฒนา

ตอไปเพอใหสามารถน�ามาประยกตใชไดจรง

ค�ำส�ำคญ: ระบบลงทะเบยนโรงแรม

Abstract

Checking into a hotel normally requires guests to fill in registration forms. The issue causes

dissatisfaction in guests due to duplicate processing and complicated system as in the keying in of the

personal data by the front office receptionist from the registration form to the hotel register system. In

1นกศกษาระดบมหาบณฑต (เทคโนโลยสารสนเทศ) มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]*เปนสวนหนงของวทยานพนธ หลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต (เทคโนโลยสารสนเทศ) มหาวทยาลย อสเทรนเอเชย ปการศกษา 2554 อาจารยทปรกษา: ดร.ธระศกด อนนตกล

อมรา จรยวฒนศกด1

การพฒนาระบบการลงทะเบยนผเขาพกโรงแรมผาน PDA*

Development of the Hotel Register System Via PDA

Page 78: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl66

ควำมน�ำ

โรงแรมเปนธรกจการใหบรการในดานตางๆ

เชน ใหบรการหองพก ใหบรการหองประชม สมมนา

และจดเลยง ใหบรการอาหาร และเครองดม และ

ใหบรการซกรด เปนตน โดยภาพรวมแลวการใหบรการ

หลกของโรงแรมยงคงเปนการใหบรการหองพก ซง

ถอเปนแหลงรายไดหลกของโรงแรมดวย เนองจาก

ความเปนธรกจบรการ ปจจยส�าคญปจจยหนงทจะท�าให

ผ เข าพกเกดความพงพอใจ คอ ความรวดเรวและ

สะดวกสบาย ความประทบใจในการบรการทรวดเรว

และสะดวกสบายนควรจะเรมตงแตทผเขาพก อยางไร

กตาม เมอพจารณาขนตอนการใหบรการโดยทวไป

ผเขาพกตองตดตอทพนกงานตอนรบสวนหนา (front

office) ซงอาจตองมการกรอกเอกสารการลงทะเบยน

เพอใหพนกงานตอนรบบนทกเขาระบบ เกบรวมรวม

ขอมล จดสรรหองพก และหรอเพอวตถประสงคอนๆ

กระบวนการดงกลาวอาจเกดความลาชา สรางความ

ไมสะดวกสบายใหกบผเขาพก เปนสวนหนงทท�าให

ความพงพอใจของผเขาพกลดลง นอกจากนในขนตอน

การบนทกขอมลยงอาจเกดขอผดพลาดได ดวยสาเหต

ตางๆ เชน พนกงานอานลายมอผเขาพกไมออก หรอ

มผ เขาพกเปนจ�านวนมากจงท�าใหพนกงานท�างาน

ดวยความรบเรง จนขาดความละเอยดรอบคอบในการ

บนทกขอมล เปนตน

case of heavy check-in, guests will have to line up and wait which cause inconvenience to them. I have

come up with an idea of applying Personal Digital Assistant in the registration process which could bring

more convenience to the guests. While resting in the lobby area, the front desk receptionists can process

the registration via Personal Digital Assistant thereby increasing the efficiency of the registration system

and reducing the error in the handwriting. Personal Digital Assistant also reduces loss of documents

required by the immigration which could result to increase front office efficiency. This research, however,

is limited to the registration process only. To be applicable in other systems, it would need a careful

consideration of the concerned system security.

Keywords: Hotel Register System

วตถประสงคกำรวจย

1. เพอออกแบบและพฒนาระบบการลงทะเบยน

ผเขาพกโรงแรมผาน Personal Digital Assistant

2. เพอเพมประสทธภาพในกระบวนการ

ลงทะเบยนผเขาพกในดาน และเวลาทใชในกระบวนการ

ท�างานทงหมด ความถกตอง และตรงกน (consistency)

ของขอมล

3. เพอใหระบบสามารถผลตรายงานทตองน�าสง

ส�านกงานตรวจคนเขาเมองไดโดยอตโนมต

วธด�ำเนนกำรวจย

วธด�าเนนการวจย มดงน

1. กำรออกแบบและพฒนำระบบ

การออกแบบและพฒนาระบบการลงทะเบยน

ผเขาพกโรงแรมผาน Personal Digital Assistant ผวจย

ไดเรมศกษาและวเคราะหกระบวนการท�างานของผท

เกยวของในระบบงานโรงแรมในปจจบน และศกษาถง

ปญหาและอปสรรคทเกดขนในกระบวนการท�างาน

จากนนจงไดออกแบบและพฒนาระบบ โดยเรมจาก

การจ�าลองระบบงานสรปเปน (1) แผนภาพ (context

diagram) (2) แผนภาพแสดงการไหลของขอมล (data

flow diagram) (3) แผนภาพแสดงความสมพนธ (ER

Page 79: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 67

diagram) (4) รปแบบแฟมขอมล (file layout) และ

(5) การออกแบบหนาจอภาพจากนนจงพฒนาซอฟแวร

ตามทไดออกแบบและด�าเนนการทดสอบ โดยทดสอบ

การเชอมตอฟงชนการท�างานตามท ได ออกแบบ

และเปรยบเทยบสมรรถนะระบบทพฒนาขนกบวธ

ด�าเนนงานในปจจบนดงมรายละเอยดในแตสวนดงน

2. กำรทดสอบ

2.1 การทดสอบการท�างานระบบ

- การทดสอบการเชอมตอของระบบ

ทใชประกอบดวย Server ซงก�าหนดใหม IP address

192.168.1.10 และ Personal Digital Assistant 4 ตวทม

IP address 192.168.1.11-14 ผลการทดสอบ Personal

Digital Assistant สามารถเชอมตอเขากบ server

- การทดสอบฟงชนการบนทก การเพม

การลบ และการแกไขขอมล โดยสมมตใหจ�านวนหองพก

ตอนเรมตนในระบบมจ�านวน 2 หอง คอ หอง 401

และ 402 การเพมจ�านวนหองพกอาจเกดขนจากกรณ

ทมการจดหองพกใหม เชน การแบงหองพกขนาดใหญ

ใหเปนหองขนาดเลก 2 หอง ผใชงานระบบสามารถ

ท�าการเพมเขาระบบได

- การทดสอบการสบคนขอมลระบบ

สามารถสบคนขอมลจาก field ขอมลดงตอไปน รหส

ผใชงาน, ต�าแหนงผใชงานระบบ, ชอ สกลผเขาพก,

รายละเอยดหองพก ตวอยางผลการสบคน

- การทดสอบการแสดงผลในรปบตร

ลงทะเบยนผเขาพก

2.2 การทดสอบสมรรถนะระบบ

- ระยะเวลาทใชในการด�าเนนงานในการ

เปรยบเทยบความเรวผวจยไดบนทกเวลาการลงทะเบยน

ตามขนตอนทด�าเนนการอยในปจจบน เปรยบเทยบกบ

การลงทะเบยนผเขาพกผาน Personal Digital Assistant

ผลทไดแสดงใหเหนวาการลงทะเบยนผ เขาพกผาน

Personal Digital Assistant ระยะเวลาทด�าเนนการ

ลงทะเบยนผเขาพกผาน Personal Digital Assistant

นอยกวาการลงทะเบยนในระบบปจจบน

- การตรวจสอบสถตการสญหายของ

ขอมลจากสถตการลงทะเบยนผเขาพกดวยระบบเดม

พบวามอตราการสญหายของบตรลงทะเบยนผเขาพก

ท 10% ตอเดอน ท�าใหจ�านวนขอมลทเขาพกระบบไมตรง

กบจ�านวนบตรลงทะเบยนทมอย ขณะทการลงทะเบยน

ผเขาพกผานระบบ Personal Digital Assistant เปนการ

บนทกขอมลในระบบโดยตรงจงไมมการสญหายของ

บตรลงทะเบยนผเขาพก

ผลกำรวจย

ผลการวจย พบวา

1. การทดสอบการท�างานของระบบ

- การทดสอบการเชอมตอของระบบทใช

ประกอบดวย Server ซงก�าหนดใหม IP address

192.168.1.10 และ Personal Digital Assistant 4 ตว

ทม IP address 192.168.1.11-14 ผลการทดสอบ

Personal Digital Assistant สามารถเชอมตอเขากบ

server สามารถท�างานได

- การทดสอบฟงชนการบนทก การเพม

การลบ และการแกไขขอมล โดยสมมตใหจ�านวนหองพก

ตอนเรมตนในระบบมจ�านวน 2 หอง คอ หอง 401

และ 402 การเพมจ�านวนหองพกอาจเกดขนจากกรณ

ทมการจดหองพกใหม เชน การแบงหองพกขนาดใหญ

ใหเปนหองขนาดเลก 2 หอง ผใชงานระบบสามารถ

ท�าการเพมเขาระบบได สามารถท�างานไดด

- การทดสอบการสบคนขอมลระบบสามารถ

สบคนขอมลจาก field ขอมลดงตอไปน รหสผใชงาน,

ต�าแหนงผใชงานระบบ, ชอ สกลผเขาพก, รายละเอยด

หองพก ตวอยางผลการสบคน สามารถท�างานได

- การทดสอบการแสดงผลในรปบตร

ลงทะเบยนผเขาพก สามารถท�างานไดด

2. การทดสอบสมรรถนะระบบ

- ระยะเวลาทใชในการด�าเนนงานในการ

เปรยบเทยบความเรวผวจยไดบนทกเวลาการลงทะเบยน

ตามขนตอนทด�าเนนการอยในปจจบน เปรยบเทยบกบ

Page 80: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl68

การลงทะเบยนผเขาพกผาน Personal Digital Assistant

ผลทไดแสดงใหเหนวาการลงทะเบยนผ เขาพกผาน

Personal Digital Assistant ระยะเวลาทด�าเนนการ

ลงทะเบยนผเขาพกผาน Personal Digital Assistant

นอยกวาการลงทะเบยนในระบบปจจบน

- การตรวจสอบสถตการสญหายของขอมล

จากสถตการลงทะเบยนผเขาพกดวยระบบเดมพบวา

มอตราการสญหายของบตรลงทะเบยนผเขาพกท 10%

ตอเดอน ท�าใหจ�านวนขอมลทเขาพกระบบไมตรงกบ

จ�านวนบตรลงทะเบยนทมอย ขณะทการลงทะเบยน

ผเขาพกผานระบบ Personal Digital Assistant ธนพล

ฉนจรสวชย (2552) เปนการบนทกขอมลในระบบโดยตรง

จงไมมการสญหายของบตรลงทะเบยนผเขาพก

3. ผลส�ารวจความพงพอใจการส�ารวจความ

พงพอใจ โดยผลวจยทได คอ (1) ความคดเหนทมตอ

ระบบการลงทะเบยนผาน Personal Digital Assistant

และ (2) ความพงพอใจภายหลงจากการใชงาน โดย

ผลส�ารวจสรปไดดงน

3.1 ความคดเหนต อการใช งานระบบ

การลงทะเบยนผเขาพกผาน Personal Digital Assistant

ผตอบแบบสอบถามจ�านวน 20 คน โดยผลทไดเราแยก

ออกเปน 3 ประเภทคอ

3.1.1 ทานไดรบประโยชนอะไรจาก

การใช Personal Digital Assistant คาเฉลยโดยสรป

ลกคาไดรบความพงพอใจ สะดวกและรวดเรวในการ

ลงทะเบยนผเขาพก

3.1.2 ทานน�าความรทไดจากการใช

Personal Digital Assistant ในการลงทะเบยนผเขาพก

ในดานใด ผลทไดจากการส�ารวจ คอ ประยกตเปน

องคกรความรใหม และเผยแพรตอบรษทอนๆ

3.1.3 ทานตองการรบบรการดานใด

เพมเตมจากการใช Personal Digital Assistant ในการ

ลงทะเบยนผเขาพก ผลทไดจากการส�ารวจ คอ ดาน

คอมพวเตอร/อนเตอรเนต และดานการบญชและ

การเงน

กำรอภปรำยผล

นอกจากน ผ ตอบแบบสอบถามยงได ให

ขอเสนอแนะ และแนวทางปรบปรงระบบ โดยการทดลอง

ใชกบผเขาพกแลว ยงทดลองระบบกบกลมตวอยาง

ทสมมา จงสามารถสรปเปนหวขอไดดงน

1. เพมเตมแขกทเปน returning guest

2. เพมการ Check-In, Check-Out

3. อยากใหเพมเตมกระบวนการ Check-in

แขกเขาระบบจะไดรวดเรวมากขน

4. อยากใหเพม Check-in, Check-out ใน

Personal Digital Assistant

5. เพมในสวนการรบจองหองพก

ปญหำและอปสรรคทพบในระบบกำร

ลงทะเบยนโรงแรมผำน (PDA)

1. อปกรณ PDA สามารถท�างานไดตอเนองเพยง

6 ชวโมง ซงนอยกวา ชวงเวลาการท�างานของพนกงาน

ตอนรบทมหนาทลงทะเบยนผเขาพกในแตละกะ ดงนน

จงจ�าเปนตองมเครองส�ารองเพอใหสามารถท�างานได

ตอเนอง

2. พนทครอบคลมสญญาณมจ�ากด ไมสามารถ

ทดสอบการลงทะเบยนผเขาพกในพนทใดๆ มความ

สะดวกสบายตอผ เข าพก ตามแนวคดทก�าหนดไว

แตแรกได

ขอเสนอแนะ

1. ควรศกษาเรองการวางแผนและจดสรร

ความถ ใช งานในโรงแรมเนองจากอปกรณพกพา

ขนาดเลก เชอมตอกบ server ผานทาง wi-fi ซงความถ

สาธารณะ ดงนนจงจ�าเปนตองมการวางแผนและจดสรร

ใหเหมาะสม

2. ควรพฒนาระบบปองกนและรกษาความ

ปลอดภยของขอมล

3. เพมเตมการท�างานในระบบอนๆ เชน ระบบ

หองอาหาร ระบบแมบาน เปนตน

Page 81: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 69

เอกสารอางอง

ธนพล ฉนจรสวชย. (2552). Quick Start VB.NET 2008, เรยนรการใชภาษา Visual Basic 2008 ในการออกแบบ

และเขยนโปรแกรม. กรงเทพฯ: เสรมวทย อนฟอรเมชน เทคโนโลย.

นลนรตน ศรราจนทร. (2549). การพฒนาระบบการลงทะเบยนกลางดวยเวบเซอรวส: กรณศกษามหาวทยาลย

ราชภฏ. สารนพนธวทยาศาสตรฒหาบณฑต, มหาวทยาลยศลปากร.

Page 82: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl70

บทคดยอ

งานวจยนเปนการพฒนาดานเชอเพลงนวเคลยรในประเทศไทย โดยมวตถประสงคเพอผลตเมดเชอเพลง

จ�าลองแบบใหมส�าหรบใชในเครองปฏกรณแบบน�ามวลเบา โดยประกอบดวยผงโลหะซเรยมและเซอรโคเนยมไฮไดรด

โดยท�าการผลตและวเคราะหหาคาอตราสวนไฮโดรเจนตอเซอรโคเนยม (H/Zr ratio) โดยวธทใช 2 วธคอการค�านวณ

จากคาทบนทกไดจากเครอง TGA และการวดรงสเบตาแบบกระเจงกลบ ผลทไดคอเมดเชอเพลงทท�าการแพร

ไฮโดรเจนใหคา H/Zr ratio ไปในทศทางเดยวกน และคาทไดจากการวเคราะหดวยรงสเบตาแบบกระเจงกลบใหคา

H/Zr ratio สงกวาคาทบนทกไดจากเครอง TGA เนองจากการวเคราะหดวยรงสเบตาแบบกระเจงกลบเปนคาเฉลย

ทผว สวนคาทไดจากเครอง TGA เปนคาเฉลยทงเมดเชอเพลงจ�าลอง

ค�ำส�ำคญ: เมดเชอเพลงจ�าลอง, อตราสวนไฮโดรเจนตอเซอรโคเนยม, การทดสอบดวยรงสเบตาแบบกระเจงกลบ

Abstract

This paper presents a nuclear fuel development research in Thailand. The objective of this study

was to fabricate advanced surrogate fuel pellets for light water reactors. The pellets consisted of cerium

powder and zirconium hydride. The hydrogen-to-zirconium ratio (H/Zr ratio) was determined using two

methods. TGA data calculation and reflective beta backscatter. Results indicated that pellets which

underwent the hydrogen diffusion process exhibited the H/Zr ratio in the same direction. Moreover, the

ratio from reflective beta backscatter determination was higher than that from TGA calculation. This was

1ภาควชานวเคลยรเทคโนโลย คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถ.พญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กทม.10330 E-mail: [email protected] 2อาจารยประจ�าภาควชาวศวกรรมนวเคลยร คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย E-mail: [email protected]

สภา ศรนาม1 และ ผศ.ดร.ดลยพงศ วงศแสวง2

การเตรยมเมดเชอเพลงจ�าลองแบบกาวหนาส�าหรบเครองปฏกรณนวเคลยรแบบน�ามวลเบา

ทประกอบดวยผงโลหะซเรยมและเซอรโคเนยมไฮไดรด

Fabrication of Advanced Surrogate Light Water Reactor Fuel Pellets Composed of

Metallic Cerium Powder and Zirconium Hydride

Page 83: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 71

ควำมน�ำ

เชอเพลงจดเปนองคประกอบส�าคญในการสราง

พลงงานจากปฏกรยานวเคลยรโดยเชอเพลงทเปนท

รจกทใชในเครองปฏกรณปรมาณเชงพาณชยนน จะอย

ในรปของยเรเนยมออกไซด (UO2) สวนเชอเพลงทใช

ในเครองปฏกรณปรมาณวจยแบบ TRIGA จะอยในรปของ

ยเรเนยมเซอรโคเนยมไฮไดรด (UZrH) เนองจากเชอเพลง

ของเครองปฏกรณปรมาณแตละชนดนนมองคประกอบ

ทตางกน ท�าใหมขอดขอเสยตางกน แตเมอพจารณา

ในสวนของเชอเพลงทใชในเครองปฏกรณปรมาณ วจย

แลวพบวามขอดหลายอยางคอ โมเลกลของไฮโดรเจน

ซงเปนองคประกอบหลกของตวลดทอนพลงงานนวตรอน

(neutron moderator) จะแทรกอยในโครงสรางผลก

ของเซอรโคเนยมทอยในเนอเชอเพลง สงผลใหปรมาณ

ของตวลดทอนพลงงานนวตรอนทจะใชในถงปฏกรณ

มนอยลง จงท�าใหขนาดของเครองปฏกรณเลกลงดวย

ซงแตกตางจากเชอเพลงทใชในเครองปฏกรณเชงพาณชย

ทวไปทตวลดทอนพลงงานนวตรอนอยดานนอกเชอเพลง

และทส�าคญเชอเพลงแบบนจะมสมประสทธการเกด

ฟชชนลดลงเมอมอณหภมสงขน คอเปนเชอเพลงแบบ

negative temperature coefficient of reactivity ท�าให

เชอเพลงแบบนมความปลอดภย แตเนองจากความ

ไมสะดวกหลายประการในการขออนญาตใชยเรเนยม

ในงานวจย จงไดใชซเรยมแทนยเรเนยม และไดมการใช

ซเรยมอยางแพรหลายในการวจยทเกยวของกบยเรเนยม

ดงนนจงเปนทนาสนใจทจะเตรยมเมดเชอเพลง

แบบกาวหนาส�าหรบเครองปฏกรณนวเคลยรแบบน�า

มวลเบา เพอใชศกษาคณสมบตตางๆ ของเมดเชอเพลง

และเพอการพฒนาดานเชอเพลงนวเคลยรตอไป

because results from reflective beta backscatter represented the surface average, while the value from

TGA calculation represented the average of the whole pellet.

Keywoed: surrogate fuel pellets, hydrogen-to-zirconium ratio, reflective beta back scatter

วตถประสงคกำรวจย

เพอเตรยมเมดเชอเพลงจ�าลองแบบกาวหนา

ส�าหรบเครองปฏกรณนวเคลยร แบบน�ามวลเบาท

ประกอบดวยผงโลหะซเรยมและเซอรโคเนยมไฮไดรด

โดยใชวธการสงเคราะห TGA ทอณหภมสงและหา

อตราสวนไฮโดรเจนตอเซอรโคเนยมทเตรยมได

ระเบยบวธกำรวจย

1. กำรขนรปเมดเชอเพลงจ�ำลอง

น�าผงโลหะซเรยมและเซอรโคเนยมผสมเขา

ดวยกน โดยมตวผสานคอแอลกอฮอลแขง น�าสวนผสม

ทงสามคลกเคลาใหเขากน โดยมอตราสวนของซเรยมตอ

เซอรโคเนยมเปน 0.03:1 โดยโมล ซงเชอเพลงหนงเมด

ประกอบดวยผงโลหะเซอรโคเนยม 5 กรม และผงโลหะ

ซเรยม 0.23 กรม และอดทความดนประมาณ 3,200

-3,400 psi และน�าเมดเชอเพลงจ�าลองทอดไดไปท�าการ

สต (Sintering) เพอเพมความหนาแนนและท�าใหผงโลหะ

ทงสองหลอมรวมเปนเนอเดยวกนทอณหภม 1,200 ๐C

เปนเวลา 24 ชวโมงในบรรยากาศกาซอารกอน

2. กำรท�ำเชอเพลงไฮไดรดจ�ำลอง (กระบวนกำร

แพรไฮโดรเจน)

น�าเมดเชอเพลงจ�าลองทท�าการสตเรยบรอยแลว

ไปท�ากระบวนการแพรไฮโดรเจนโดยใชเครอง Thermo

Gravimetric Analyzer หรอ TGA โดยมขนตอนดงน

แขวนเมดเชอเพลงจ�าลองทปลายอกดานหนง

ของเครอง TGA ทอยภายในชอง (chamber) ปดชอง

ใหสนทและดดอากาศออกใหอยในสภาวะสญญากาศท

ความดนประมาณ 10-2 torr พรอมกบใสเตาเผา (furnace)

ครอบ chamber โดยใหชองอยตรงกลางของเครองเผา

เปดกาซอารกอนเขาภายในชองเพอขจดกาซออกซเจน

Page 84: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl72

ทยงหลงเหลออยออกจาก chamber และเปดใหเตาเผา

เรมท�างาน โดยตงอณหภมท 750 ๐C และเมอไดอณหภม

ตามตองการแลวเปดกาซไฮโดรเจนเขาไปใน chamber

และปรบคาการไหลของกาซอารกอนตอกาซไฮโดรเจน

เปน 20:40 โดยกาซทปลอยเขาไปใน chamber ผาน

ตวกรองออกซเจนและไอน�า (Oxy clear filter) เรม

บนทกคาตงแตเรมปลอยไฮโดรเจนเขาไปใน chamber

เมอคาทบนทกไดโดยเครอง TGA เรมคงท ใหท�าการ

ลดอณหภมทกๆ 25 ๐C คาทบนทกไดจะเรมเพมขน

และจะมคาคงทอกครง ใหท�าซ�าจนลดอณหภมลงมาถง

ประมาณ 500 ๐C กท�าการปดเครองเผา ปดการสงกาซ

เขา chamber ปดการบนทกคา และรบน�าเตาเผาออก

อยางรวดเรว ซงท�าการเปรยบเทยบ 2 เมด โดยมคา

อตราสวนไฮโดรเจนตอเซอรโคเนยมทตางกน

3. กำรวเครำะหหำคำอตรำสวนไฮโดรเจน

ตอเซอรโคเนยม (H/Zr ratio)

การวเคราะหหาคา H/Zr ratio จะวเคราะหจาก

2 สวน คอจากการค�านวณคาทบนทกไดจากเครอง TGA

และจากคานบวดของรงสเบตาแบบกระเจงกลบทได

จากการทดลอง

ผลกำรวจย

1. ผลการแพรไฮโดรเจนทไดจากเครอง TGA

ผลการทดลองทไดเปนการบนทกคาความ

ตางศกยทเปลยนแปลงตามเวลา โดยเปนการบนทก

จากตวรบสญญาณทเชอมกบเครองคอมพวเตอร โดยม

การเกบขอมลเปนคอนดบ แลวน�ามาแปลผลเปนกราฟ

ซงแสดงดงภาพท 1

ภำพท 1 กราฟแสดงการเปลยนแปลงคาความตางศกย

เทยบกบเวลาของการท�าการแพรไฮโดรเจนของเมด

เชอเพลงจ�าลอง CeZrH (ก) เมดท 1 (ข) เมดท 2

ลกษณะของกราฟดงแสดงในภาพท 1 แสดง

ใหเหนวาอตราการแพรเขาของไฮโดเจนจะคอนขางคงท

ในชวงเวลาประมาณหนงในสของการเกบขอมล แต

หลงจากนนอตราจะไมคอยคงท และมบางชวงทกราฟ

ลดต�าลง ซงหมายถงมการแพรออกของไฮโดรเจน

2. การวเคราะหหาคา H/Zr ratio

การค�านวณคา H/Zr ratio จะท�าการค�านวณ

2 วธ คอ การค�านวณจากขอมลทไดจากเครอง TGA

และการค�านวณจากการทดสอบดวยรงสเบตาแบบ

กระเจงกลบ

2.1 การค�านวณหาคาอตราสวนไฮโดรเจน

ตอเซอรโคเนยมจากผลทไดจากเครอง TGA

ในการท�าการแพรไฮโดรเจน เนองจาก

ไฮโดรเจนจะเข าไปแทรกอย ระหว างอะตอมของ

เซอรโคเนยม แตเมดเชอเพลงจ�าลองไมไดมเฉพาะ

เซอรโคเนยมเพยงตวเดยว ดงนนน�าหนกทชงได

จงไมใชน�าหนกทจะใชคดหา H/Zr ratio ซงน�าหนกทจะใช

ในการค�านวณตองเปนน�าหนกเฉพาะเซอรโคเนยม

เทานน ดงนนตองน�าน�าหนกทเปนของซเรยมออก

ซงค�านวณไดดงน

weight = molZr × A

Zr + 0.03 × mol

Zr × A

Ce

โดยทในหนงเมดเชอเพลงจ�าลองมปรมาณ

ซเรยมตอเซอรโคเนยมเปน 0.03:1 โดยโมล นนคอ

สามารถหาปรมาณน�าหนกของเซอรโคเนยมทใชในการ

ค�านวณไดดงน

Page 85: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 73

WZr = (

AZr + 0.03 × A

Ce

weight )× AZr

การหาอตราสวนไฮโดรเจนตอเซอรโคเนยม

สามารถหาไดจาก

WZrf = ( W

i

AZr

)× R × AH + W

i

mVf = ( W

Zrf - W

Zri ) × 1000 × 0.1+ mV

i

R = (mV

f - mV

i) × A

Zr

WZri × A

H × 100

ตำรำงท 1

คาน�าหนกของเมดเชอเพลงทใชในการท�าการแพร

ไฮโดรเจน และคาอตราสวนไฮโดรเจนทไดจากการ

ค�านวณ

weight(กรม)

mVi

(มลลโวลท)mV

f

(มลลโวลท)W

Zri

(กรม) R

CeZrH (เมดท 1)

4.55 1.41 3.15 4.38 0.4

CeZrH (เมดท 2)

4.51 1.53 2.75 4.29 0.3

2.2 การค�านวณหาคาอตราสวนไฮโดรเจน

ตอเซอรโคเนยมจากการทดสอบดวยรงสเบตาแบบ

กระเจงกลบ

การวเคราะหคา H/Zr ratio โดยการวดรงส

เบตาแบบกระเจงกลบ เปนการใชหลกการของการหาคา

เลขอะตอมเฉลยทเปลยนไป คอเดมเมดเชอเพลงจ�าลอง

จะมสวนประกอบแค 2 สวนคอเซอรโคเนยมและซเรยม

ซงจะมคาเลขอะตอมเฉลยคาหนง แตเมอท�าการแพร

ไฮโดรเจน ท�าใหมไฮโดรเจนเปนองคประกอบเพมเขามา

ท�าใหเมดเชอเพลงมคาเลขอะตอมทเปลยนไป โดย

สามารถวเคราะหไดวาคาเลขอะตอมเฉลยทเปลยนไป

จากเดมนน เปนผลเนองจากมไฮโดรเจนทแพรเขาไป

ในเมดเชอเพลงจ�าลองเปนปรมาณเทาใด และสามารถ

ค�านวณหาคา H/Zr ratio ได โดยคาเลขอะตอมเฉลย

สามารถหาไดจาก

Zeff =

WZ2

AΣi ( )i

WZA

Σi ( )i

การวเคราะหผลทไดจากการทดลองดวยวธ

วดรงสเบตาแบบกระเจงกลบ จ�าเปนตองค�านงถงคา

Beta backscatter saturation factor หรอคา G คอ คาท

เปรยบเทยบความเขมของรงสเบตาทกระเจง (scatter)

จากตวอยางทมคาเลขอะตอมตางกน โดยคา G ทได

จะสามารถน�ามาหาเลขอะตอมเฉลยได ซงคา G คาเลข

อะตอมเฉลย และคานบวดมความสมพนธดงสมการ

G = 1- e - Zeff/40

GI

GII

countI

countII

=

คา G ท ได จากตวท เป นตวมาตรฐาน

(standard sample) จะเปนตวทใชหาคา G ของตวท

ไมทราบคา โดยการเปรยบเทยบเปนอตราสวนระหวาง

คา G และคานบวดทไดจากการทดลองของตวมาตรฐาน

กบอตราสวนคา G และคานบวดทไดจากการทดลอง

ของตวทไมทราบคา โดยคานบวดจะมผลแปรตามคา

G และสามารถน�าคา G มาค�านวณเพอหาคาเลขอะตอม

เฉลย (Zeff)

และหาปรมาณของไฮโดรเจนทแพรอย

ภายในได ซงจะสามารถค�านวณหา H/Zr ratio ได

เมอพจารณาในการหาคาเลขอะตอมเฉลยดงสมการ

Zeff = = =

WZ2

AΣi ( )i mol×A×Z2

mol×Z2AΣi ( Σi ()i )i

WZA

Σi ( )i mol×A×Z mol×ZA

Σi ( Σi ()i )i

เมอพจารณาในสวนขององคประกอบ

แตละสวน และเพอใหสามารถแกสมการไดจะก�าหนด

ตวแปรคอ จ�านวนโมลทใชของเซอรโคเนยมเปน molZr

จ�านวนโมลทใชของซเรยมเปน 0.03*molZr และจ�านวน

โมลของไฮโดรเจนทไดจากการท�าการแพรไฮโดรเจนเปน

n*molZr โดยทคา n คอจ�านวนเทาของ mol

Zr ซงกคอคา

H/Zr ratio ดงนนจะไดความสมพนธดงสมการ

(molZr×Z

Zr )+(0.03×mol

Zr×Z

Ce )+(n×mol

Zr×Z

H )

(molZr×Z

Zr )+(0.03×mol

Zr×Z

Ce )+(n×mol

Zr×Z

H)

Zeff =

2 2 2

Page 86: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl74

n =(Z

Zr+(0.03Z

Ce))-(Z

Zr+(0.03Z

Ce))Z

eff )

ZH Z

eff-Z

H

2 2

2

ดงนนสามารถสรปคาตางๆ ทค�านวณได

ดงตารางท 2

ตำรำงท 2

คา G คาเลขอะตอมเฉลย และอตราสวนของไฮโดรเจน

ตอเซอรโคเนยมทค�านวณได

คานบวดเฉลย weight(กรม)

G Zeff

n

CeZr 34076±185 4.72 0.639 40.75 -

CeZrH (เมดท 1)

33276±182 4.26 0.624 39.13 1.8

CeZrH (เมดท 2)

33491±183 4.11 0.628 39.55 1.3

กำรอภปรำยผลและขอเสนอแนะ

จากคาอตราสวนไฮโดรเจนตอเซอรโคเนยม

ทค�านวณไดทง 2 วธคอวเคราะหจากขอมลทบนทก

โดยเครอง TGA และการวเคราะหขอมลทไดจากการ

ทดสอบดวยรงสเบตาแบบกระเจงกลบ ผลทไดคอ

เมดเชอเพลงจ�าลองเมดท 1 มคาเปน 0.4 (Ce0.03

ZrH0.4

)

และ 1.8 (Ce0.03

ZrH1.8

) ตามล�าดบ และเมดเชอเพลง

จ�าลองเมดท 2 มคาเปน 0.3 (Ce0.03

ZrH0.3

) และ 1.3

(Ce0.03

ZrH1.3

) ตามล�าดบ จากผลทไดจากการทดลอง

สามารถสรปได 2 ประเดนคอ แนวโนมของปรมาณ

ไฮโดรเจนทแทรกอยภายในเมดเชอเพลงจ�าลองเปนไป

ในทศทางเดยวกน คอเมดเชอเพลงจ�าลองเมดท 1

มปรมาณไฮโดรเจนมากกวาเมดท 2 และคาทไดจาก

ทง 2 วธมคาแตกตางกนซงจะอภปรายไดคอ เนองจาก

ไฮโดรเจนจะแพรเขาจากผวดานนอกเขาสดานใน สงผล

ใหมปรมาณไฮโดรเจนตรงบรเวณทใกลผวนอกมากกวา

ตรงบรเวณทอยตรงกลางของเมดเชอเพลง ซงบรเวณ

ดงกลาวเปนสวนทไฮโดรเจนมโอกาสทจะแพรเขาได

นอยกวาตรงบรเวณใกลผว และจากการค�านวณจาก

ขอมลทบนทกไดจากเครอง TGA นน เปนการบนทก

คาทอรคทเปลยนไป ซงแปรผนตามน�าหนกของตวอยาง

ทหอย โดยน�าหนกทวดไดเปนน�าหนกรวมของตวอยาง

ท�าใหเมอน�ามาค�านวณจะไดคา H/Zr ratio โดยเฉลย

ของทงเมดเชอเพลงจ�าลอง แตเมอพจารณาขอมลทได

จากเทคนคการวดรงสเบตาแบบกระเจงกลบซงวธน

เปนวธทใหความแมนย�าสง โดยหลกการทดสอบจะให

รงสเบตาตกกระทบทผวของเมดเชอเพลงจ�าลอง แลว

วดรงสเบตากระเจงกลบเขาหววด ดงนนรงสทกระเจง

กลบมาตกกระทบหววดเปนรงสทเขาไปไมเกนระยะทาง

ครงหนงของระยะทางอมตวของพลงงานของรงสเบตา

ทไดจากแหลงก�าเนด Sr90-Y90คอ 1.4 มลลเมตร ดงนน

โอกาสทรงสจะตกกระทบแลวกระเจงจากเมดเชอเพลง

จ�าลองตรงบรเวณใกลผว ซงมปรมาณไฮโดรเจนมาก

กจะสงกวาจะตกกระทบแลวกระเจงจากบรเวณทอยลก

เขาไปจากผว ดงนนคาทค�านวณไดจงเปนคา H/Zr

ratio ตรงบรเวณทลกเขาไปไมเกนครงหนงของระยะ

อมตว ดงนนคา H/Zr ratio ทไดจากการทดสอบดวย

รงสเบตาแบบกระเจงกลบจงมากกวาผลการวเคราะห

ทไดจากเครอง TGA

Page 87: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 75

เอกสารอางอง

Olander, D. et al. (2009). Uranium-zirconium hydried fuel properties. Nuclear Engineering and Design

239, 1408-1424.

Donald, R, Olander and Marowen, Ng. (2005). Hydride fuel behavior in LWRs. Journal of Nuclear Materials

346, 98-108.

Kakiuchi, K. et al. (2001). Thermal properties of hydride fuel 45% U-ZrH1.6. Journal of Nuclear Materials

294, 28-31.

Tsuchiya, B. et al. (2001). Thermophysical properties of zirconium hydride and uranium-zirconium hydride.

Journal of Nuclear Materials 289, 329-333.

นวลฉว รงธนเกยรต. 2545. วทยาศาสตรนวเคลยร. กรงเทพมหานคร: ส�านกพมพมหาวทยาลย เกษตรศาสตร.

Page 88: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl76

1อาจารยประจ�าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

แนะน�าหนงสอ

Book Reviews

ชวตใหม

ผเขยน : วกรม กรมดษฐ

เรยบเรยง : ประภสสร เสวกล

ส�ำนกพมพ : บรษท พรนท ซต จ�ำกด

282 หนำ

รำคำ 100 บำท

กตตเชษฐ นนทะสด1

“จากพอคาถวคว ส มหาเศรษฐ” คณวกรม

กรมดษฐ เปนผ บกเบกธรกจดานการพฒนานคม

อตสาหกรรม 3 แหง ในประเทศไทย และอก 2 แหง

ในประเทศเวยดนาม ปจจบนด�ารงต�าแหนง CEO บรษท

อมตะ คอรปอเรชน จ�ากด (มหาชน) และประธานมลนธ

อมตะ ซงสนใจเขยนหนงสอเพอถายทอดประสบการณ

ชวตใหประโยชนแกอนชนรนหลง คณวกรม กรมดษฐ

ไดรบการจดอนดบจากนตยสารฟอรบส ใหตดอนดบ

40 มหาเศรษฐในเมองไทย แตเขายงคงใชชวตอยาง

เรยบงายในตางจงหวด

“ชวตใหม” เปนหนงสออกเลมหนงท คณวกรม

กรมดษฐ เขยนขนจากประสบการณชวตในการเดนทาง

Page 89: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 77

ทองเทยวดวยรถบาน (motor home) เพอแนะน�า

การทองเทยวทต างจากค มอการทองเทยวทวไป

นอกจากการบอกเลาประสบการณการทองเทยวทได

ลดเลาะผานไปบนถนนหนทางในตางประเทศแลว

ความร และขอแนะแนวเกยวกบประเดนประชาคม

เศรษฐกจอาเซยนทก� าล งจะเกดขนในภมภาคน

ในอนาคตอนใกลไดถกบรรจอยในเนอหาของหนงสอ

เลมนดวย โดยเนอหาในหนงสอเลมนแบงออกเปน

23 บท จากประสบการณใน 3 ประเทศ ไดแก ลาว

เวยดนาม และจน ซงทง 23 บทนสามารถแบงออกเปน

5 สวน ดงน

สวนแรก (บทท 1-3) เปนการเตรยมความพรอม

กอนออกเดนทาง เชน ขาวของเครองใชในการด�ารงชพ

ระหวางการเดนทาง บคคลากรผรวมเดนทาง และ

ทส�าคญคอ พาหนะในการเดนทาง นนคอ รถบาน ทน�า

รถบรรทกฮโนมาดดแปลง ซงจะตองมการทดสอบ

เพอใหมความสมบรณทสด พรอมทจะเดนทางไปและ

กลบโดยสวสดภาพ จดเรมตนของการเดนทางในครงน

คณวกรม กลาววา “ผมตงใจจะเรมตนจากประเทศ

ในล มน�าโขงกอน เพราะเปนประเทศเพอนบาน

เรานาจะตองร จกประเทศเพอนบานของเราให

มากกวาทเปนอย บอยครงทเราร สกวาเราร จก

พวกเขาด แตแทจรงแลว เมอมบางสงบางอยาง

เกดขน ท�าใหเราตระหนกวาทวาร จกกนแลวนน

ในบางกรณเรายงไมรจกกนดพอ”

สวนทสอง (บทท 4-7) กลาวถงการไปเยอน

สปป.ลาว โดยข ามสะพานมตรภาพไทย-ลาว

ท จ.หนองคาย จากการเดนทางในสปป.ลาว คณวกรม

ไดสมผสกบสงคม วถชวตของคนลาว และมโอกาส

ไดพบปะพดคยแลกเปลยนมมมองกบบคคลส�าคญ

ในลาวหลายคน เชน อาจารยดารา กนละยา เจาของ

นามปากกา “ดวงจ�าปา” นกเขยนรางวลซไรตลาว ประจ�าป

2553 อาจารยดาราไดใหมมมองของทงสองชนชาตวา

“ยากทจะแยกออกจากกน ทงทางดานภมศาสตร

ประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถความเปนอย คนลาว

ใหความส�าคญกบคนไทยและประเทศไทยเสมอมา

แมวาบางครงจะเกดเรองความเขาใจผดกนอยบาง

จนคนลาวรสกนอยใจหรอไดรบการปฏบตทไมดจาก

คนไทย แตกคดวามคนไทยอกจ�านวนมากทเขาใจ

และปฏบตดตอคนลาว เปนเพอนทดตอกน ถงอยางไร

เรากตองอย ร วมกนตลอดไป” และในการเยอน

ประเทศลาวนคณวกรม ยงมโอกาสไดแถลงขาวรวมกบ

ทานวทวส ศรวหค เอกอครราชทตประจ�านครเวยงจนทร

และทานสกกะเสม โพธสาน รฐมนตรประจ�าส�านก

นายกรฐมนตรและประธานการทองเทยวลาว โดยม

คณสมสะหนก มไซย นายกสมคมนกขาวลาวเปนผ

ด�าเนนรายการ จากการแถลงขาวตอนหนงทานทต

วทวส กลาววาจดเนนในการพฒนาประเทศลาวอยท

“ความมนคงมากอนความมงคง วฒนธรรมน�า

เศรษฐกจ” ซงถอเปนหวใจของการพฒนาประเทศลาว

เพราะหากใหคนลาวเลอกระหวางความร�ารวยแลว

คนลาวและรฐบาลลาวจะเลอกรกษาวฒนธรรมประเพณ

ทดงามไวกอนความมงคง นบเปนจดแขงของลาว

สวนทสำม (บทท 8-11) กลาวถงการไปเยอน

ประเทศเวยดนาม คณวกรมกลาววา พนทของประเทศ

เวยดนามใหญพอๆ กบลาว แตกลบมประชากรมากกวา

ถง 12 เทา จงสงผลใหคนเวยดนามตองปากกดตนถบ

จงหวดนงหบงห (Ninh Binh) เปนจงหวดหนงใน

เวยดนามทมยทธศาสตรการวางแผนดานการทองเทยว

ทางธรรมชาตศลปวฒนธรรม และความโดดเดนทางดาน

พระพทธศาสนา เมองนมสถานททองเทยวทขนชอ คอ

ฮาลองบก (Halong on Land) จากเมองนงหบงห

คณะเดนทางต อไปเมองนามดงห (Nam Dinh)

ดวยระยะทางเพยง 60 กโลเมตร เมองนามดงหเปนเมอง

ทมความส�าคญทางด านอตสาหกรรมการทอผ า

แตดงเดม ปจจบนเปลยนมาสเมองอตสาหกรรมใหม

ทมเขตนคมอตสาหกรรม ขณะนเวยดนามมความ

เจรญกาวหนาและเตบโตทางดานเศรษฐกจอยางมาก

“อนาคตเวยดนามคอคแขงสนคาแทบทกชนดทไทย

ผลตไดในทกวนน”

สวนทส (บทท 12-20) กลาวถงการไปเยอน

ประเทศจน คารวานเดนทางจากเวยดนามเข าส

ประเทศจนทางดานเมองผงเสยง (Pinxiang) มงหนาส

เมองหนานหนงระหวางสองขางทางเหนการขยายตว

ของสงกอสรางมากมายอยางเหลอเชอ กอนจะถงเมอง

หนานหนงคณะคารวานไดจอดพกคางคนตรงขางทาง

Page 90: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl78

ในหมบานจวง ชาวจวงมประวตศาสตรเกาแกและ

ยาวนาน มการเลาขนานกนถงหลายสงหลายอยางท

คลายคลงกบชนชาตไทย ตอจากหมบานจวงกเขาส

เมองหนานหนงเมองหลวงแหงมณฑลกวางส ทนเปน

ศนยกลางจนอาเซยน

สวนสดทำย (บทท 21-23) กลาวถงมมมองของ

คณวกรมตอประเทศลมน�าโขง จากการไดเดนทางสมผส

กบประเทศลมน�าโขง คณวกรมไดใหมมมองในแงของ

อาเซยนวา “ความเปลยนแปลงในประเทศลมน�าโขง

ซงเปนสวนหนงของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

จะเกดขนในทกๆ ดาน มากมายมหาศาล จะมคน

ทวโลกทยอยเดนทางเขามาในอาเซยน เพอใชความ

ไดเปรยบทเรามพนทตดตอกนระหวางพมา ลาว

เวยดนาม กมพชา ไทย และมาเลเซย กวา 2.4 ลาน

ตารางกโลเมตร ทนจะเปนแหลงผลตอาหารทใหญ

ทสดแหงหนงของโลก”

เนอหาของหนงสอ ชวตใหม เลมน ผ เขยน

ไดถายทอดประสบการณการเดนทางแบบกองคารวาน

ดวยรถบานผานประเทศเพอนบานลมน�าโขง พรอมทง

แสดงวสยทศนเกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนซง

คนไทยควรไดร และเตรยมพรอมกบความเปลยนแปลง

ทจะเกดขน เรยกไดวานอกจากความสนกทจะไดรบแลว

ทานผอานยงไดสาระความรจากหนงสอ ชวตใหม เลมน

อกดวย

Page 91: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 79

ชววทยำ : สตววทยำ 2 กำรสบพนธ และกำรเจรญ

ของสตว พนธศำสตร ววฒนำกำร

ผเขยน : รองศำสตรำจำรยสมำ ชยสวสด

และคณะเขยน

จดพมพโดย : มลนธสงเสรมโอลมปกวชำกำร

และพฒนำมำตรฐำนวทยำศำสตรศกษำในพระอปถมภ

สมเดจพระเจำพนำงเธอ เจำฟำกลยำณวฒนำ กรมหลวง

นรำธวำสรำชนครนทร (สอวน.)

พมพครงท 4 2551

191 หนำ

รำคำ 240 บำท

ดร.อสรยฐกา ชยสวสด1

1อาจารยประจ�าคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย E-mail: [email protected]

หนงสอชววทยา : สตววทยา 2 เรอง การสบพนธ

และการเจรญของสตว พนธศาสตร ววฒนาการ เปนต�ารา

เลมท 2 ของชดหนงสอชววทยาเกยวกบสตวซงมจ�านวน

ทงหมด 3 เลม และเปนหนงในต�าราของสาขาชววทยา

ภายใตโครงการต�าราวทยาศาสตร และคณตศาสตร

มลนธสอวน. จดท�าขนเพอผลตต�ารา 5 สาขาวชา

ไดแก คณตศาสตร คอมพวเตอร เคม ชววทยา และ

ฟสกสทมเนอหาสมบรณครบถวน ครอบคลมหลกสตร

ตามมาตรฐานสากล โดยมวตถประสงค 2 ประการคอ

1. เพอเปนทระลกในมหามงคลสมยทสมเดจ

พระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวง

นราธวาสราชนครนทร องคประธานมลนธ สอวน.

ทรงเจรญพระชนมายครบ 80 พรรษา ซงพระองคทรงม

พระมหากรณาธคณตอโครงการจดสงผแทนประเทศไทย

ไปแขงขนโอลมปกวชาการระหวางประเทศ โดยพระองค

มพระด�ารใหจดตงมลนธสอวน. ขน และไดรบอนมต

จากกระทรวงมหาดไทยเมอวนท 12 ตลาคม พ.ศ.2542

เพอสงเสรมและสนบสนนศกยภาพนกเรยนไทยในระดบ

มธยมศกษาตอนปลายทวประเทศ ทมความสามารถ

ทางวทยาศาสตรและคณตศาสตรใหมโอกาสไดรบ

การพฒนาศกยภาพดานคณตศาสตร คอมพวเตอร เคม

ชววทยา และฟสกสตามความถนดทงภาคทฤษฎ และ

ภาคปฏบต โดยจดใหมศนยอบรมทวประเทศ เปนการ

เพมเวลาฝกอบอมเพอกอใหเกดความพรอมทจะเขารบ

การคดเลอกไปแขงขนโอลมปกวชาการระหวางประเทศ

ใหไดผลดยงขน และทรงสนบสนนการด�าเนนงานเพอ

พฒนามาตรฐานการศกษาวทยาศาสตร และคณตศาสตร

ของประเทศไทยเทยบเทาระดบสากลอยางหาทสดมได

2. เพอผลตหนงสอคณตศาสตร คอมพวเตอร

เคม ชววทยา และฟสกสระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ถงระดบมหาวทยาลยชนปท 1 ของคณะวทยาศาสตร

ในมหาวทยาลยใหมคณภาพเทยบเทาสากล เรยบเรยง

โดยคณาจารยจากมหาวทยาลยของรฐทมความเชยวชาญ

และมประสบการณสง รวมทงมสวนรวมในการฝกอบรม

Page 92: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

EAUHEritAgE JoUrnAl80

นกเรยนในคายสอวน. คายสถาบนสงเสรมการสอน

วทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) และควบคม

นกเรยนไปแขงขนโอลมปกวชาการระหวางประเทศ

ต�าราภายใตโครงการดงกลาวจดพมพบน

กระดาษอารตอยางด และมภาพสประกอบค�าบรรยาย

เนอหาภายในเนนกระบวนการคดดวยวธการทาง

วทยาศาสตร (Scientific method) เพอฝกฝนใหผเรยน

สามารถคดวเคราะห และแกปญหาทซบซอนทงในเชง

ทฤษฎและเชงประยกต

ส�าหรบหนงสอชววทยา ในภาคสตววทยา

เลมท 2 น เปนผลจากความพยายามรวมกนของ

คณาจารย ภาควชาชววทยา ในการทจะถายทอดสงทเปน

พนฐานของชวต การด�ารงชวตของสตวในสภาพแวดลอม

แบบตางๆ ทมผลสะทอนไปถงววฒนาการของโครงสราง

และกระบวนการทางสรรวทยา ซงเกดกบสตวชนดตางๆ

รวมถงมนษย ทมการปรบเปลยนไปใหเหมาะกบการ

ท�างานทกอใหเกดประโยชนสงสด และอ�านวยใหสตว

สามารถมชวตอยไดนานพอทจะสบลกสบหลานใหคงอย

ในโลกสบไป โดยถายทอดผานภาษาทมกลนนมกลนเนย

อยบาง คณะผเขยนมความเหนตรงกนวาการเขยนต�ารา

ทางชววทยาเปนเรองยากล�าบาก และใชเวลามาก มใช

ในเชงเนอหา หากเปนเรองการเขยนศพทเทคนค ซงหาก

แปลเปนภาษาไทยอาจตองเขยนกนยดยาว หรออาจตอง

แปลไทยเปนไทยอกครงหนง หรออาจสอความหมายผด

ในบรบทนนๆ คณาจารยทเขยนจงเหนพองกนวา

วทยาศาสตรนนเปนสากล เราไมนาจะกงวลกบภาษา

มากนก ควรจะมงทความถกตองของเนอหาเปนส�าคญ

ภายในเลมประกอบดวยเนอหา 3 บท บทแรก

เรองการสบพนธและการเจรญของสตว บทท 2 กลาวถง

เรองพนธศาสตร และบทท 3 เรองววฒนาการ

บทท 1 การสบพนธ และการเจรญของสตว

(The continuity of life) เนอหาแบงออกเปน 2 สวน

สวนแรกกลาวถงการสบพนธระดบเซลล กระบวนการ

แบงเซลล การแบงนวเคลยสแบบไมโทซส (Mitosis) และ

แบบไมโอซส (Meiosis) การสบพนธแบบไมอาศยเพศ

การสบพนธ แบบอาศยเพศ กระบวนการสรางเซลล

สบพนธ ระบบสบพนธในเพศชายและเพศหญง และ

ฮอรโมนทเกยวของ การปฏสนธ วฏจกรชวต สวนท 2

การเจรญของสตว กลาวถงการจ�าแนกชนดของไข

โดยดจากการกระจายของไขแดง คลเวจ (Cleavage)

การเจรญของเอมบรโอระยะแรก กระบวนการเกด

germ layer 3 ชน (Gastrulation) กระบวนการสราง

อวยวะ (Organogenesis)

บทท 2 พนธศาสตร (genetics) กลาวถง

พนธศาสตรของเมนเดล การผสมพจารณาพนธกรรม

เพยงลกษณะเดยว (monohybrid cross) การผสม

พจารณาสองลกษณะ (dihybrid cross) การผสมเพอ

ทดสอบ (Test Cross) ลกษณะพนธกรรมทไมเปนไปตาม

กฎของเมนเดล การขมกนแบบไมสมบรณ (incomplete

dominant) มลตเพล อลลล (multiple alleles) โพลยน

(Polygene) ลกษณะพนธกรรมทเกยวเนองกบเพศ

สารพนธกรรม ดเอนเอ (DNA) และอารเอนเอ (RNA)

การจ�าลองตวเองของดเอนเอ กระบวนการสงเคราะห

โปรตน พนธวศวกรรม

บทท 3 ววฒนาการ (evolution) กลาวถง

ความเปนมาของการศกษาววฒนาการ ทฤษฎววฒนาการ

ของดารวน หลกฐานของววฒนาการ พนธศาสตร

ประชากร กฎของฮารดยและไวนเบรก ววฒนาการระดบ

จลภาค กลไกของววฒนาการระดบจลภาค การคดเลอก

ตามธรรมชาต การปรบตว ววฒนาการระดบมหภาค

การเกดสปชสใหมและการด�ารงอยของสปชส ก�าเนดโลก

และววฒนาการของสงมชวต การเคลอนตวของแผนทวป

การสญพนธ แบบแผนววฒนาการ

Page 93: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม

ชอ______________________________________นามสกล___________________________________________

บคคลภำยใน

o นกศกษา o อาจารย

บคคลภำยนอก

o นกศกษา o อาจารย มหาวทยาลย_____________________________________________

ทอยในกำรจดสงวำรสำร

เลขท________หมท_______ตรอก/ซอย________________________ถนน______________________________

แขวง/ต�าบล_________________________เขต/อ�าเภอ______________________จงหวด___________________

รหสไปรษณย_________โทรศพท______________________อเมล_____________________________________

กลมสำขำวชำทตองกำร

o วทยาศาสตรและเทคโนโลย o มนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ประเภทกำรสมคร

o 1 ป 2 ฉบบ เปนเงน 600 บาท o 5 ป 10 ฉบบ เปนเงน 2,000 บาท

o 2 ป 4 ฉบบ เปนเงน 1,000 บาท

กำรช�ำระคำสมำชก

o ธนาณต (ธนาณต ปณ.ธญบร ในนาม มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย)

o เงนสด

จ�านวนเงน________________________________________บาท

กำรออกใบเสรจ

o ตองการ o ไมตองการ ลงชอผสมคร_____________________________________

ใบสมครสมาชกวารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ส�ำหรบเจำหนำทหมายเลขสมาชก_____________________________หมายเลขใบเสรจ________________________________________________

ตงแตฉบบท____________________________________ลงชอผรบสมคร______________________________________________

สงท กองบรรณำธกำรวำรสำรวชำกำร

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

200 ถนนรงสต-นครนายก (คลอง 5) ต�าบลรงสต อ�าเภอธญบร จงหวดปทมธาน 12110

(วงเลบมมซองดานขวา “สมาชกวารสาร EAU”)

Page 94: ปีที่ 7 ฉบับที่ 1 ประจ ำเดือน มกรำ ...2013/01/07  · ป ท 7 ฉบ บท 1 ประจ ำเด อน มกรำคม-ม