3

สารบญ

หมวดทหนง ภมปญญาดานสขภาพของแพทยจนโบราณ / 19ฮวาถว (ฮวโต) เลยนแบบการเคลอนไหวของสตว 5 ชนด

ชวยรกษาสขภาพของอวยวะภายในทง 5 / 20

บทท 1 หมนฝก “อฉนซ” ชวยใหเลอดไหลเวยน

และไมเปนโรค / 22

บทท 2 บำารงชปรบจตวญญาณ หลกเลยง “ความออนลา”

วชาปองกนโรคของฮวาถว / 28

จางจงจง ตำารบยาถายทอดนบพนป โรคภยตองปองกน

เปนอนดบแรก / 34

บทท 1 ยามไมมโรคตองปองกน จางจงจงสอนวธด “สหนา”

เพอแยกแยะโรคภย / 36

บทท 2 ศกษาคนควาตำารบโบราณและคดคนตำารบยาปจจบน

5 หลกการตำารบยาของจางจงจง / 43

บทท 3 อาหารมชทง 4 และรสทง 5

ถากนไมถกตองจะนำามาซงโรคภย / 48

หวงฝม อยากอายยนยาวตองบำารงจงลว (เสนลมปราณ) / 52

บทท 1 ตดสนความเปนตาย การกำาจดโรค การเสรมสราง

สขภาพ ลวนปฏบตไดจากการบำารงเสนลมปราณ / 54

4

บทท 2 เพยงใหถกจงหวะเวลา โรคภยรกษาได

หวงฝมอธบายความสมพนธระหวางเสนลมปราณ

กบฤดกาล / 58

บทท 3 แกรงใหระบาย พรองใหเสรม หลกการฝงเขม

ของหวงฝม / 66

บทท 4 จดเสนลมปราณ 15 จดทหวงฝมแนะนำา

เพอรกษาสขภาพ / 70

บทท 5 โรคภยเลกนอยในชวตประจำาวน รกษาใหหายได

ดวยจดเสนลมปราณ / 77

เกอหง แมโลกนจะไมมตนไมเทวดา แตวถของแพทยชวยให

อายยนรอยปได / 80

บทท 1 หางไกลจากสงชวราย 6 ประการ ไมทำาใหรางกาย

กระทบกระเทอนเปนดทสด ทศนะการรกษาสขภาพ

ของเกอหง / 82

บทท 2 การเดนพลงชขนสงสด

คอสภาพลมปราณทารกในครรภ / 88

บทท 3 บนทกตำารบทมชอเสยง “โจวโฮวเปยจฟง” / 91

เถาหงจง การรกษาสขภาพตามหลกโบราณ การกนอยตองคลอยตาม

ธรรมชาต / 94

บทท 1 หมนฝก “ลวจอสงชกง” (ชกงอกษร 6 ตว) เปนประจำา

ปรบอวยวะภายในใหเปนปกต ปลอดจากโรคภย

ทงปวง / 96

บทท 2 ใชมอรอนๆ ถทวตว เปนวธงายๆ ในการรกษา

ผวพรรณและกลามเนอ / 100

บทท 3 รบประทานอาหารแตพออม

“หลกการกน” ของเถาหงจง / 104

5

บทท 4 การอาบนำาใหถกวธ ชวยใหสขภาพแขงแรงยงขน

คำาแนะนำา 5 ขอในการอาบนำาของเถาหงจง / 109

ซนซอเหมยว ฝกชกงวนละนด สขภาพดตลอดชวต / 112

บทท 1 รกษาพลงจงช ผเขมแขงยอมอายยน

ทฤษฎการรกษาสขภาพของซนซอเหมยว / 114

บทท 2 เดนลมปราณใหถกตอง อยไดเปนพนป การรกษา

สขภาพดวยการเดนลมปราณของซนซอเหมยว / 117

หลวหวนซ วธรกษาสขภาพสำาหรบคนทกวย และวธรกษาโรคตางๆ / 122

บทท 1 “บำารง รกษา ดำารง ยดขยาย” ทง 4 นเปนเรองเดยวกน

ชวยรกษาสขภาพและอายยนยาว / 124

บทท 2 กำาหนดลมหายใจปรบช

ลองลอยอยางเสรดงนาวา / 127

บทท 3 การรกษาโรคเบาหวาน สงสำาคญคอ “กนอยางไร” / 129

หลตงหวน สภาพรางกายหลงกำาเนดอยาใหเสยหาย

และวธการบำารงกระเพาะและมาม / 132

บทท 1 ถากระเพาะและมามเสยหาย โรคภยจะตามมา

ทศนะการดมกนของหลตงหวน / 134

บทท 2 การกนขาวตองพถพถน บำารงกระเพาะและมาม

เปนประโยชนตอสขภาพ วธบำารงกระเพาะและมาม

ของหลตงหวน / 138

จเจนเฮง ใหการ “บำารงยน” อยในแผนบำารงรางกายของคณ / 142

บทท 1 หยางมกเกน ยนมกพรอง

สญญาณทแสดงวา “ยนพรอง” / 144

บทท 2 ภมปญญาการบำารงยนของจเจนเฮง

บำารงยนตามฤดกาล / 149

บทท 3 การขบพษดวยอาหารของจเจนเฮง / 154

6

หลสอเจน ตนไมใบหญาลวนเปนยา สขภาพอยในสมนไพร / 160

บทท 1 บำารงหยวนชใชโสมคน ถาอวยวะภายในทง 5

สขสงบ คนยอมสบาย / 162

บทท 2 พลงมหศจรรยของเกาก เสรมตบ บำารงไต

คลายธาตไฟ / 165

บทท 3 มวจยงชวยการขบถาย / 167

บทท 4 ฟกทองบำารงเลอด ชวยขบพษ

ปองกนความดนสงและโรคเบาหวาน / 171

บทท 5 ไขมกชวยบำารงผวพรรณ / 174

เยเทยนซอ วธปองกนโรคระบาดตามฤดกาล / 178

บทท 1 บำารงปอดปองกนโรคหวด / 180

บทท 2 การบำารงสขภาพตองคลอยตามฤดกาล

จงอยาไดบำารงจนเกนเหต / 183

บทท 3 การนวดเพอรกษาอาการไขในเดก / 185

เฉาถงตง การรกษาสขภาพของผสงวย

อยทสงละอนพนละนอยในชวตประจำาวน / 188

บทท 1 เฉาถงตงแนะนำาวธรกษาสขภาพของผสงวย

ดวยการนอนหลบ / 190

บทท 2 การอาบนำาเพอสขภาพสำาหรบผสงวย / 193

บทท 3 การเดนเพอคลายเสนลมปราณและเสนเอน / 196

หมวดทสอง ภมปญญาของปราชญแพทยรวมสมย / 199กนจวง ตำารบยาสำาหรบรกษาอวยวะภายในทสงสมมา 70 ป / 200

บทท 1 การรกษาอาการเสมหะเรอรง / 202

บทท 2 การรกษาโรคไซนส / 207

บทท 3 การรกษาอาการนำาลายยดทมมปากในเดก / 210

7

บทท 4 การรกษาโรคตอมทอนซลอกเสบ / 213

กวานโยวโป การบำารงรกษาตบ / 216

บทท 1 เมนอาหารสำาหรบผปวยโรคตบ

ของกวานโยวโป / 218

บทท 2 ตำารบการรกษาโรคไขมนพอกตบ

ของกวานโยวโป / 221

บทท 3 โรคเบาหวานทสบเนองจากตบ

ตองรกษาดวยการบำารงตบ / 224

บทท 4 การบำารงรกษาทงจตใจและรางกาย

ของกวานโยวโป / 227

ชวเมาเหลยง การรกษาโรคกระเพาะดวยการฝงเขม / 232

บทท 1 จดใหญและจดยอยในการรกษาโรคกระเพาะ / 234

บทท 2 โรคลำาไสเลกสวนตนเปนแผล

ใหฝงเขมทจดตบ มาม และกระเพาะ / 237

บทท 3 อาการโรคกระเพาะทวไปทรกษาได

ดวยการฝงเขม / 239

เตงเถยเทา การบำารงสขภาพและการรกษาโรคตางๆ / 244

บทท 1 ทำาตามกจวตรประจำาวนของคนโบราณ / 246

บทท 2 การรำามวยปาตวนจนของเตงเถยเทา

ชวยรกษาสขภาพ / 249

บทท 3 การรกษาโรคดางขาวและโรคผวหนงของเตงเถยเทา / 255

จเหลยงชน เคลดลบการเสรมสรางสขภาพ

เคลดลบยานตถของจเหลยงชน / 258

บทท 1 ใหยาทางจมก รกษาโรคไดอยางไรรองรอย

ยานตถตำารบจเหลยงชน / 260

บทท 2 วธรกษาสขภาพของจเหลยงชน / 263

8

หลอวฉ การรกษากระเพาะอาหารและใบหนาเพอสขภาพ / 268

บทท 1 เคลดลบอายยนถง 90 ป ของหลอวฉ / 270

บทท 2 ตำารบ “อโซวฟง” สำาหรบคงความเยาววย

ของหลอวฉ / 272

ตงกวงต การกำาหนดลมปราณ / 276

บทท 1 หลกการเดนลมปราณเพอสขภาพ / 278

บทท 2 หลกการนวดเพอสขภาพของตงกวงต / 281

บทท 3 หลกการออกกำาลงกายเพอสขภาพของตงกวงต / 283

หลฝเหรน การรกษาสขภาพสำาหรบผสงวย / 286

บทท 1 คำาแนะนำา 5 ประการสำาหรบผสงวย

ของหลฝเหรน / 288

บทท 2 หลก “การดมกน 10 ประการ” เพอการมอายยนยาว

ของหลฝเหรน / 292

บทท 3 ตำารบยารกษาโรคสมองเสอมของผสงวย

ของหลฝเหรน / 295

บทท 4 คำาแนะนำาของหลฝเหรน

สำาหรบผสงวยทเปนโรคกระดกพรน / 298

เหยยนเจงหว รจกกบยาจนและธญพชทใชรกษาโรค / 300

บทท 1 กนเมลดกยชายบำารงไตหยาง / 302

บทท 2 กนพทราจนบำารงเลอดและช / 305

บทท 3 กนถวแดงชวยรกษาอาการบวมนำา

และฮองกงฟต / 308

หลจงอว กดจดและชกงชวยใหปลอดจากโรค / 310

บทท 1 การกดจดแบบหลจงอว ขาวดสำาหรบคนกลวเขม / 312

บทท 2 การกระทงจดพสดาร

ชวยเสรมประสทธภาพการรกษา / 315

9

ปานซวเหวน การรกษาโรคสตร / 320

บทท 1 การใชยาและอาหารชวยรกษาผมบตรยาก / 322

บทท 2 การเดนลมปราณและขจดเสมหะทคงคาง

ชวยรกษาอาการปวดประจำาเดอน / 324

บทท 3 คำาแนะนำา 4 ประการสำาหรบคนวยทอง

ของปานซวเหวน / 328

บทท 4 การใชดอกกหลาบในการรกษาโรคสตร / 330

เหยยนเตอซน การ “ทะลวง” เลอดลมใหไหลเวยน

ชวยรกษาสขภาพของหวใจและสมอง / 332

บทท 1 เหยยนเตอซนนำาเสนอ

วธแกโรคนอนไมหลบ / 334

บทท 2 ไมควรใชยาแรงกบผสงวยทสภาพรางกายออนแอ / 337

เหอเรน การรกษาสขภาพทมมาแตโบราณ คอ

การดมชาและการกนอาหาร / 340

บทท 1 เหอเรนเผยเคลดลบการรกษาโรค

ดวยอาหาร / 342

บทท 2 ดมชาเพอสขภาพ / 346

หวงจงอน การรกษาโรคในเดก / 350

บทท 1 เคลดลบการรกษาโรคในเดกของหวงจงอน / 352

บทท 2 การบำารงกระเพาะและมาม

ชวยใหเดกเจรญอาหาร / 355

บทท 3 ตำารบยาการรกษาโรคปสสาวะรดทนอนในเดก

ของหวงจงอน / 357

ฟงเหอเชยน การรกษาโรครายแรงดวยยาราคาถก

และการบำารงมามและตบ / 360

บทท 1 ควรกนขงทกวน / 362

10

บทท 2 ชนกงพวย-เปลอกตนชนกง (ชนเกนผ)

เปนยาทมประสทธภาพทสดในการรกษาอาการ

ประจำาเดอนไมปกต / 365

บทท 3 ตำารบยาบำารงตบ “เหอกนทง” และ “จอปทง”

ของฟงเหอเชยน / 367

หวงเหมยนจอ ภมปญญาตำารบยาโบราณ ชวยรกษาจตใจไดอยาง

นาอศจรรย / 370

บทท 1 หวงเหมยนจอขอแนะนำา “เจยเวยเซยงซสาน”

ชวยรกษาโรคหวด / 372

บทท 2 เคลดลบการรกษาสขภาพ 4 ประการ

ของหวงเหมยนจอ / 375

หลเจนหว การบำารงสขภาพ / 378

บทท 1 วธบำารงมาม ตบ และกระเพาะของหลเจนหว / 380

บทท 2 การดแลมามและกระเพาะกบการลดความอวน / 383

บทท 3 การปลกฝงงานอดเรกชวยรกษาสขภาพ / 386

ลกวงซน โรคภยใชวาตองใชยา / 388

บทท 1 ทฤษฎเพอสขภาพของลกวงซน / 390

บทท 2 ลกวงซนอธบายการรกษาดวยการขดผวหนง

หรอกวาซา / 393

บทท 3 การรกษาโรคไตแบบผสมผสาน / 396

ถงโหยวจอ การรกษาโรคตา / 398

บทท 1 การบรหารดวงตา / 400

บทท 2 คำาแนะนำาของถงโหยวจอ

เกยวกบการรกษาดวงตา / 403

บทท 3 วธการรกษาโรครดสดวงตาในเดก

ของถงโหยวจอ / 406

15

หลายปมาน กระแสการถกเถยงถงการดำารงไวหรอการยกเลกแพทย

แผนจนเปนไปอยางกวางขวางและรนแรงขนทกท ไมวาจะเปนทางสอมวลชนหรอ

ในแวดวงวชาการ ตางพากนวพากษวจารณแพทยแผนจนวาเปน “วทยาศาสตร

ปลอม” “ศาสตรของหมอผ” และ “กลการหลอกลวง” เปนตน แพทยแผนจน

กำาลงถกดงขนสยอดคลนของประวตศาสตร เมอเปนเชนน พวกเราควรพจารณา

ดแพทยแผนจนในแงมมใดกนแน?

ไมตองสงสยเลยวา แพทยแผนจนเปนสงทววฒนาการมาคกบแผนดนจน

ทกยคทกสมย ตงแต “หวงตเนยจง” “ซงหนจาปงลน” (ตำาราวาดวยอาการไข)

จนถง “เชยนจนฟง” และ “เปนเฉากงม” จากปรมาจารยฮวาถว (ฮวโต) จางจงจง

จนถงซนซอเหมยว หลสอเจน เยเทยนซอ ตลอดหลายพนปมาน แพทยจนเหลา

นรบภาระในการดแลสขภาพของประชาชน ไมวาจะเปนยามทเกดภยธรรมชาต

ยามเกดโรคระบาดหรอยามศกสงคราม จนถงอาการไอเพราะไขหวด โรคภยเลกๆ

นอยๆ ในชวตประจำาวน แพทยจนเหลานตองทำาหนาทของทานอยางเงยบๆ

เชอวาหากไมมแพทยจน ความทกขยากของชนชาวจนคงจะมากมายยงกวาน

หลายรอยเทา ทวา ทำาไมในขณะนจงมคนจำานวนมากตอตานแพทยแผนจนเลา?

เรองนยอมมสาเหต ในยคกลางและปลายศตวรรษท 19 มหาอำานาจตะวนตก

ไดรกรานจนดวยเรอรบและปนใหญ แพทยแผนตะวนตกจงเรมผงาดขนใน

แผนดนจนตงแตบดนน และแลวกเปนจดเรมตนของการตอสแขงขนระหวาง

แพทยแผนจนกบแพทยแผนตะวนตก ความจรงแลวการตอสเชน “ศกสงคราม” น

มไดยดเยอนานนก แพทยแผนจนก “พายแพอยางไมเปนกระบวน” แพทย

แผนปจจบนไดรบการยอมรบจากบคคลทวไปในเวลาอนสน โดยเฉพาะในแวดวง

อารมภบท

16

ของปญญาชน และมการเรยกรองให “ยกเลก” แพทยแผนจนเสย บางคนให

ความเหนวา สงคมยอมหลกเลยงการแขงขนไมได ผแพยอมตองถกกำาจด

ออกไป สาเหตทแพทยแผนตะวนตกหรอแพทยแผนปจจบนทะยานขนและ

แพทยแผนจนตกตำาลง กเพราะผลสมฤทธในการรกษาของแพทยแผนจน

ออนดอยเกนไป ซงในความเปนจรงแลวหาไดเปนเชนนไม ถาพดถงประสทธภาพ

การรกษาเพยงอยางเดยว กกลาวไดวาทงแพทยแผนปจจบนกบแพทยแผนจน

ตางมจดแขงของตนเอง สวนการทแพทยแผนจนกลบถกชาวจนเองทอดทง

กดวยสาเหตสำาคญ 2 ประการ ดงตอไปน

ประการแรก อตราการผลตบคลากรของแพทยแผนจนตำามาก แพทย

แผนปจจบนใชวธการสอนแบบรวมหมเปนหองเรยนหรอชนเรยนใหญๆ

ในระยะเวลาเพยงสนๆ กสามารถผลตแพทยทไดมาตรฐานอยางเปนกลมกอน

สวนแพทยแผนจนในอดตใชวธ “ครกบศษย” มาโดยตลอด แพทยอาวโส

ทานหนงตองใชเวลาหลายปจงจะอบรมสงสอนลกศษยได 2-3 คน และเนองจาก

ศาสตรแพทยแผนจนกวางขวางมาก “หมอนอย” เหลานยงตองใชเวลาอก

หลายสบปจงจะสามารถสงสมประสบการณจนกลายเปนแพทยแผนจน

ทไดมาตรฐานและทรงคณวฒ

ประการตอมาคอ มคนปลอมแปลงและหลอกลวงเปนอนมากอยในกลม

ของแพทยแผนจน โบราณวาไว สงใดทมนอยยอมลำาคา ในเมอ “ลำาคา” กยอม

มคนคดสวมรอยปลอมแปลง เชน นายจางอเปน เปนตน คนเหลานเรยนรศาสตร

แพทยแผนจนเพยงผวเผน หรอแมแตความรผวเผนกยงไมม แตกลบตงตวเปน

“หมอเทวดา” เทยวหลอกลวงชาวบานทวไป พฤตกรรมเชนนยอมสรางความ

เสอมเสยตอวงการแพทยแผนจนอยางรายแรง เมอการหลอกลวงของพวกเขา

ถกเปดโปง คนทวไปกมกจะกลาวโทษแพทยแผนจนแบบเหมารวม

นอกจากน ยาจนปลอมกมจำานวนมาก อกทงการรกษาคอนขางชา ซงก

เปนอกปจจยหนง แตอยางไรกตาม การรกษาแบบแพทยแผนจนนนม

ประสทธภาพจรง และทฤษฎแพทยศาสตรของจนกสอดคลองกบหลกการ

ทางวทยาศาสตร เพอการเผยแพรและพฒนาแพทยแผนจนและยาจน เมอวนท

17

19 มถนายน ค.ศ. 2009 กระทรวงทรพยากรมนษยและสวสดการสงคม กระทรวง

สาธารณสขและกรมควบคมแพทยและยาจนแหงชาต จงไดรวมกนจดตง

คณะกรรมการรวมขน ทำาการคดสรรแพทยแผนจนอาวโส 30 ทาน แตงตงใหเปน

“แพทยแหงชาต” ซงไมเพยงเปนการแสดงใหเหนถงจดยนในการสนบสนน

แพทยแผนจนเทานน ขณะเดยวกนกเปนสญญาณของการฟนฟของศาสตร

แพทยแผนจนดวย

เพอใหสอดคลองกบนโยบายของรฐ สบสานและจรรโลงทศนะการรกษา

สขภาพตามหลกแพทยแผนจน พวกเราจงไดจดทำาหนงสอ “แพทยแผนจน

ตานโรค” เลมนขน แพทยแผนจนมความเหนวา การรกษาโรคตองรกษาท

ตนเหต รกษาทสมฏฐาน ความจรงแลวแนวทางนกใชกบแพทยแผนปจจบน

ไดเชนกน พวกเรามความเหนวา การจะใหแพทยแผนจนเปนทยอมรบของบคคล

ทวไป หรอเผยแพรสตางประเทศจนถงทวโลก กจำาเปนตองขจดจดออนท

กลาวมาขางตน นนกคออตราการผลตบคลากรทางการแพทยทคอนขางตำา

และแกปญหาเรองการแอบอางหลอกลวง ซงการแกไขปญหาอยางตรงจดและ

ไดผลทสดกคอ ใหทกคนเขาใจอยางถองแทวาแพทยแผนจนคออะไร คนทวไป

กจะไมหลงกลพวกมจฉาชพทแอบอางตนวาเปนแพทยจน ใหทกคนรวาวธ

การรกษาสขภาพตามหลกแพทยแผนจนเปนอยางไร กจะมผลในการเพมอตรา

การผลตบคลากรไดระดบหนง กลาวไดวา หนงสอ “แพทยแผนจนตานโรค”

เลมน เราจดทำาขนในทศทางทวาน

หนงสอเลมนแบงเปนหมวดทหนงและหมวดทสอง รวม 2 หมวดดวยกน

หมวดทหนงแนะนำาแพทยจนโบราณทมชอเสยง 12 ทาน เชน ฮวาถว (ฮวโต)

จางจงจง หวงฝม เปนตน ซงเนนทหลกการรกษาสขภาพ ปรมาจารยเหลาน

ลวนมชอเสยงมาแตโบราณ การยกยองพวกทานใหเปน “แพทยแหงชาต” ยอม

ตรงกบความเปนจรงมากทสด เราหวงวาดวยการนำาเสนอประสบการณของทาน

เหลาน จะเปนการเผยแพรหลกการแพทยทลกลำายอดเยยมนเปนอยางด

ขณะเดยวกนกหวงวาจะเปนประโยชนตอทานผอานใหมสขภาพแขงแรงและ

อายยนยาว หมวดทสองเปนการแนะนำาภมปญญาดานสขภาพของแพทยอาวโส

18

รวมสมย นอกจาก “แพทยแหงชาต” ททางรฐบาลคดสรรแลว เรายงไดคดเลอก

ความรของผทมคณปการตอแพทยแผนจนทมไดรบการคดสรรใหเปน

“แพทยแหงชาต” ไวดวย พวกทานไมเพยงเปนผสบสานองคความรของ

แพทยแผนจนเทานน ขณะเดยวกนกเปนผบกเบกอยางเตมภาคภม และดวย

นำาพกนำาแรงของทานเหลาน จงทำาใหวงการแพทยแผนจนยนหยดอยได

และรงเรองสบตอไป ถาเปรยบเทยบกบแพทยยคโบราณแลว ประสบการณและ

วธการของทานเหลานยงมสงพเศษทนาตนตาตนใจและสอดคลองกบสภาพ

ปจจบน วธการของพวกทานจะทำาใหทานผอานและคนสมยนไดตระหนก

ถงความมหศจรรยของแพทยแผนจน ขณะเดยวกน กหวงอยางยงวาจะม

แพทยแผนจนเขามารวมเผยแพรกบพวกเรามากยงขน

เนองจากหนงสอเลมนมเวลาในการจดทำาคอนขางเรงรบ จงอาจยงมสงท

ขาดตกบกพรอง เราหวงวาทานผอานและทานผรจะไดชวยตชมแนะนำา เพอเรา

จะไดแกไขใหสมบรณยงขนในการพมพครงตอไป ขณะเดยวกนกขอเรยนทาน

ผอานใหทราบวา สงทบนทกไวในหนงสอเลมนลวนเปนประสบการณเฉพาะตว

ของแพทยอาวโสเหลาน ตำารบยาบางอยางจำาเปนตองใชกบโรคภยทถกตองตาม

ตำาราจงจะเหนผลอยางชดเจน มฉะนนแลว หากใชโดยพรำาเพรอหรอใช

ผดประเภทกจะมผลเสย ดงนน สำาหรบทานผอานทมพนฐานความรดาน

แพทยแผนจนอยแลว หนงสอเลมนจงเปนขอมลอางองไดในทางคลนก ถาจะ

นำาไปใชอยางจรงจงยอมควรขอความรจากแพทยผเชยวชาญดวย จงอยาไดใช

โดยขาดความรอบร

สดทายน หวงวาหนงสอเลมนจะชวยใหทานไดรจกกบแพทยแผนจนอยาง

แทจรง และใหการแพทยแผนจนไดชวยดแลสขภาพของทานตลอดไป

19

หมวดทหนง

ภมปญญาดานสขภาพของแพทยจนโบราณ

แพทยแผนจนเปนศาสตรการแพทยทมประวต

อนยาวนาน หลายพนปมาน ตงแตฮวาถว จางจงจง

จนถงซนซอเหมยว หลวหวนซ หลตงหวน ตลอดจน

ปราชญการแพทยยคราชวงศหมงและชง เชน

หลสอเจนและเฉาถงตง ลวนเปนปรมาจารยผใช

ความรดานการแพทยแผนจนในการชวยเหลอ

ประชาชนใหพนจากโรคภยไขเจบ เปนเสาหลก

ของชนชาตจน และเพอใหศาสตรอนลำาคาแขนงน

ไดรบการสบทอดตอทกยคสมย ทานเหลานจง

ไดบนทกตำาราของตนเอง ใหชนรนหลงไดยดถอ

เปนหลกอางองและคนควาตอไป ณ ทน เราได

คดสรรภมปญญาของปรมาจารยแพทยแผนจน

ผทรงอทธพลตงแตโบราณกาลรวม 12 ทาน เรยนร

วธการรกษาสขภาพของพวกทาน โดยหวงวา

ชนรนใหมจะไดสบสานและจรรโลงใหขจรขจาย

สบตอไป

ฮวาถว

20

เลยนแบบการเคลอนไหวของสตว 5 ชนด ชวยรกษาสขภาพของอวยวะภายในทง 5

ฮวาถว

ฮวาถว แพทยแผนจนตานโรค

21

๏ประวตยอฮวาถว ชาวแควนเพย ยคราชวงศ

ตงฮน เปนนกการแพทยผโดดเดนของจน

เช ยวชาญท งอายรกรรม ศลยกรรม

นรเวชกรรม กมารเวช และการฝงเขม

รมยา โดยเฉพาะอยางยงดานศลยศาสตร

ไดรบขนานนามจากชนรนหลงใหเปน

“ปรมาจารยศลยศาสตรของจน” เปน

ผคดคนตำารบยา “หมาเฟยสาน” ใชเปน

ยาชาตลอดตวในการผาตดชองทอง เปนคนแรกของโลกทใชการวางยาชา

ตลอดตวแลวทำาการรกษาดวยวธผาตด นอกจากน ทานยงเปนผสบสาน

ทฤษฎชกงทตกทอดมาแตโบราณ เฝาสงเกตและเลยนแบบลกษณะ

การเคลอนไหวของเสอ กวาง หม ลง และนก รวมเปนสตว 5 ชนด

แลวบญญตทากายบรหารขน เรยกวา “อฉนซ” (การเคลอนไหวของสตว

5 ประเภท) ชวยบรหารรางกายทงศรษะ ลำาตว เอว หลง แขนขา และ

ขอตางๆ นบเปนชดทากายบรหารทเกาแกทสดของจน และเปนผบกเบก

การออกกำาลงกายเพอสขภาพคนแรกของจนและของโลก ปรมาจารย

ฮวาถวเคยทองเทยวและรกษาผปวยตามมณฑลอนฮย ซานตง เหอหนาน

และเจยงซ ตอมาเนองจากไมยอมสยบตอโจโฉจงถกฆาตาย ตำาราแพทย

ของทานกระจดกระจายและสญหายไปตามกาลเวลา ชนรนหลง

นำาประสบการณของทานมาเรยบเรยงเปน “จงจงจง” “ฮวาถวเสนอมจวน”

(ตำาราแพทยเทวดาฮวาถว) และ “ฮวาถวเสนอมฟงเจนฉวน” (ตำารบยาแพทย

เทวดาฮวาถว) เปนตน มอทธพลอยางใหญหลวงตอแพทยแผนจนทกยค

ทกสมย ปจจบนมอารามฮวาถว (ฮวาถวอาน) อยทเมองเปอโจว

ฮวาถว

22

บทท 1 หมนฝก “อฉนซ”

ชวยใหเลอดไหลเวยนและไมเปนโรค

๏ ภมปญญาแพทยจนฮวาถวแหงแควนเพยเปนผเชยวชาญการรกษาสขภาพ มศษยชออผจาก

เมองกวางหลง และฝนเออแหงเมองเผงเฉน ฮวาถวมกกลาวกบอผวา “คนเราตอง

หมนออกกำาลงกาย แตตองไมหกโหม หากรางกายไดเคลอนไหวอยเสมอ จะทำาให

ชทไมดสลายไป เลอดลมไหลเวยนด ปราศจากโรคภย ดงเชนนายพรานซปสว

เปนเชนน เซยนสมยโบราณ จนกระทงจวนเชยนนกพรตลทธเตาในสมยราชวงศฮน

ตางเลยนแบบลง โยกยายสายเอวเพอเคลอนไหวขอกระดกทำาใหไมแกชรา เราเองกม

วธการเรยกวาอฉนซ คอการเลยนแบบทาเคลอนไหวของเสอ กวาง หม ลง และนก

ฝกแลวสามารถปลอดจากโรคภย และทำาใหมอเทาคลองแคลว การรายรำาไมตองเรง

รอน ปลอดโปรงดงนก พอเหงอออกซมๆ กหยด ใชผงแปงประตว จะรสกสบายและ

อยากอาหาร”

อผนำาไปปฏบต มอายยนยาวถง 90 ป ยงคงหตาแจมใส ฟนแขงแรงกนอาหาร

ไดไมแพคนหนม

คดจาก “หยงเซงเหยยนมงล”

๏คำาอธบายทาออกกำาลงกายเลยนแบบสตว 5 ชนด หรออฉนซ พบบนทกครงแรกใน

“หยงเซงเหยยนมงล” ของเถาหงจง เปนคำาพดทฮวาถวสอนศษยซงกคอขอความ

ขางตน ขอความนไมเพยงอธบายถงหลกการรกษาสขภาพของอฉนซ ทงยงระบถง

สาระของอฉนซดวย

ฮวาถว แพทยแผนจนตานโรค

23

ฮวาถวถายทอดทฤษฎอฉนซแกอผ ซงเปนวธการรกษาสขภาพ อฉนซมอทธพลอยางใหญหลวงตอเพลงหมดมวยและ ทากายบรหารของยคตอมา

ศาสตรการแพทยยคปจจบนพสจนแลววา อฉนซ เปนทากายบรหารทม

ประสทธภาพ ชวยเพมสมรรถภาพของระบบประสาท กระตนการผลดเปลยนของ

เซลล เสรมความแขงแรงของหวใจและปอด ทำาใหออกซเจนเขาสกลามเนอหวใจมาก

ขน เปนการเพมสมรรถนะของหวใจและปอด ขณะเดยวกนทากายบรหารชดน

ยงสามารถบรหารกระเพาะและลำาไส ชวยระบบการยอยและการดดซม ฮวาถว

นำาเอาการเคลอนไหวของรางกายและแขนขาผนกเขากบการหายใจเขาออก การชกนำา

ดวยลมปราณน ทำาใหเลอดลมไหลเวยนอยางเปนระบบและเปนปกต ในยคตอมา

มการนำาไปพฒนาเปนมวยไทเกก เพลงมวยสงอ และทาบรหารปากวา เปนตน

กายบรหารอฉนซและฮวาถวมคณปการอนใหญหลวงตอการรกษาสขภาพและการ

ออกกำาลงกายอยางปฏเสธไมไดเลย

ไทเกก

สงอ ปากวา

ฮวาถว

24

1

1

4

5

2

3

2

กมตวลงมอแตะพน โกงหลงขนใหสด ยอตวลงเลกนอย หายใจออก ทำา 3 ครง

คลานสเทาเหมอนเสอโดยไปขางหนา 7 กาว แลวถอยหลง 7 กาว

กมศรษะลงและมองตรงไปขางหนา

ยนตรงตามสบาย กมตวลง สองมอแตะพน โยกตวไปขางหนา แลวสดลมหายใจเขา

ทาเสอ

1-2 ตอเนองจากทาเสอ อยในทามอเทาแตะพน ศรษะหนไปทางซาย สองตาชำาเลองไปทางขวา เมอหนศรษะไปจนสดใหกลนลมหายใจ หนศรษะกลบในทาตรงจนใบหนาขนานกบพนแลวหายใจเขา ตอดวย หนไปทางขวาดวยวธเดยวกน

ทากวาง

สองมอคบไปขางหนา สองเทาเคลอนไปขางหลง เมอดงเอวใหตงจนสด เงยหนาขนแหงนมองฟา

ฮวาถว แพทยแผนจนตานโรค

25

3 4

ลกขนอย ในทาน งยองกบพน สองมอยนไวขางเทาสองขาง แลวเดนเหมอนหม โดยยกเทาซายกบฝ าม อขวาพน

1

2 3

ทาหม

ทำาซำาโดยหนซาย 3 ครง หนขวา 2 ครงสดทายกลบสทาเรมตน

ตอจากนน ยกขาซายขนโดยเหยยดไปขางหลง หยด ครหนงแลวลดขาซายลง ยกขาขวาขนโดยเหยยดไปดานหลง ทำาซำาขาซาย 3 ครง ขาขวา 2 ครง

นอนหงาย

งอเขาขนใหเทาพนจากพน สองมอโอบเขาไว ยกศรษะขน ใหหลงพนพน คางไวครหนง

ใชไหลซายเปนแกนพลกตวตะแคงไปทางซาย เมอไหลแตะพน แลวยกศรษะขนจนไหลพนจากพน คางไวชวคร แลวตะแคงขวาดวยวธ เดยวกน ทำาสลบซายขวาขางละ 7 ครง

4 5

จากพน เมอเทาซายกบฝามอขวาแตะพนใหยกเทาขวาและฝามอซาย ทำาซายขวาสลบกน ลำาตว สายไปตามจงหวะการเดน ทำาชวครแลวหยด

ฮวาถว

26

1

1

หาบาร เดยวทมนคงและสง กวาตวเลกนอย ประมาณวา เมอยนตรงแลวนวมอสมผส กบบารได

2

2

สองมอเกาะบารใหแนน แลวเกรงตวขนให เทา พนจากพน ขนลง 7 ครง

3

จากนนใชปลายเทาซายเกาะบารไว ปลอยมอ ศรษะและรางกายจะ อยในทาหอยตวหวกลบ แลวเปลยนเปนเทาขวา ทำาสลบกน 7 ครง

1-2 ยนตรงตามธรรมชาต หายใจเขาพรอมกบงอขาซายขน สองแขนกางออก เหยยดตรง เลกคว ออกแรงกระพอแขนเหมอนนก (ภาพ 1) เมอหายใจออก ใหเทาซายแตะพน สองแขนตกลงขางลำาตว (ภาพ 2) ตอจากนนงอขาขวาแลว ทำาแบบเดยวกน สลบซายขวา 7 ครง แลวนงลง งอขาขวา สองมอโอบเขาขวา ดงเขาหาอกคางไวครหนง แลวสลบเปนโอบเขาซาย ทำาสลบกน 7 ครง สดทาย งอแขนเขาแลวเหยยดออกเหมอนปกนก 7 ครง

ทาลง

ทานก

ฮวาถว แพทยแผนจนตานโรค

27

ทาของสตว 5 ชนด เปนทากายบรหารของจนทตกทอดกนมา และเนองจาก

เปนการเลยนแบบทาของสตวผสานกนเปนจงหวะ จงมทงความนมนวลและ

ความแขงแกรงคละเคลากน เปนทาทสวยงามและเปนทนยมอยางกวางขวาง

การฝกทาสตวทง 5 ระยะยาว จะชวยใหมอเทาคลองแคลว กระเพาะและไตแขงแรง

มผลชวยชะลอโรคภยตางๆ ทเกยวกบหลอดเลอดหวใจและสมอง ทำาใหสขภาพ

แขงแรง เปนวธบรหารรางกายทดทสด

ฮวาถว

28

บทท 2บำารงชปรบจตวญญาณ หลกเลยง “ความออนลา”

วชาปองกนโรคของฮวาถว

๏ ภมปญญาแพทยจนความเหนอยลามาจากจตใจและช มผลกระทบตอรปลกษณภายนอก

การทนหวหรอการดมกนอยางไมเหมาะสมเปนอนตรายตอมาม การครนคดกงวล

เกนกวาเหต เปนอนตรายตอจตใจและหวใจ การมกมากในกามเปนอนตรายตอไต

การพกผอนและการทำางานทไมเปนเวลาเปนอนตรายตอตบ ดใจเสยใจมากเกนไป

เปนอนตรายตอปอด

คดจาก “จงจงจง”

๏คำาอธบายทเรยกวาความออนลา ในทนหมายถง การทรางกายและจตใจถกใชสอยจน

เกนขนาด จะเปนอนตรายตออวยวะภายใน ช และเลอด ความออนลามหลายแบบ

กามกจทมากเกนไปจะทำาใหออนลาและเปนอนตราย การวตกกงวลหรอหมกมนครนคด

มากเกนไปหรอการดมกนจนอมเกนไปลวนเปนอนตราย ผลจากความออนลาจะทำา

อนตรายตออวยวะภายใน เราตางกทราบกนดถงความสมพนธระหวางอวยวะภายใน

ทง 5 ซงเปนองครวม เมออวยวะสวนหนงไดรบอนตราย อวยวะอนๆ ยอมไดรบ

ผลกระทบกระเทอนดวย และจะทำาใหรางกายออนแอลงเรอยๆ ดงนน ไมวาเราจะทำาอะไร

ตองใหพอด ไมมากหรอนอยเกนไป ทงหมดนเปนแนวคดในการรกษาสขภาพของฮวาถว

1. การปรบความออนลาของจตใจการปรบความออนลาของจตใจตองทำาดงตอไปน

ฮวาถว แพทยแผนจนตานโรค

29

สารอาหารตองสมดล

เรยนรนาฬกาชวภาพของรางกาย

นอนหลบใหสนท

ครำาเครงและผอนคลายแตพอเหมาะ

ทำาใจใหผอนคลาย

งบชวงบายสกครงชวโมง

อาบแดดเพอความสดชน

ออกจากตวเมองทจอแจสปดาหละครง

จง คอ สารอาหาร การรกษาสขภาพ ตองมการดมกนสงท เปนประโยชนเปนอนดบแรก เพอรางกายจะไดรบสารอาหารอยางเตมท

ช เปนตวแทนของสภาพแวดลอม การดำารงชวต และหมายถงพลงปราณหรอหยวนชของรางกาย

เสน เปนตวแทนของความคด จตใจ และความสดชนของจต วญญาณ

จง ช เสน 3 อยางนเกอกลหนนเนองกนเปนรากฐานของชวต

2. การปรบความออนลาทเกดจากกามกจมากเกนไปจง ช และเสน คอสงวเศษ 3 ประการของคนเรา ในจำานวนน สารจงคอพนฐาน

ชคอพลงการเคลอนไหว สวนเสนหรอจตใจคอตวชกนำา ทง 3 สงนเกอกลและสลบ

สบเปลยนซงกนและกน ถามกามกจมากเกนไปจะทำาใหสารจงไตเสยหาย ถาชออนแอ

จะทำาใหจตใจออนลา ไมมสมาธ การสญเสยสารจงอยางรายแรง ทำาใหชและเสนไมม

ทยดเหนยว เปนเหตใหเสยหายทงจง ช และเสน กลายเปนโรคภยทรายแรง

แคลเซยม

สปดาห จ. อ. พ. พฤ. ศ. ส. อา.

ฮวาถว

30

วธทำา สวนประกอบหลกคอ ขาหม (คาก) และหอมหวใหญ นำาขาหม 2 ขา หอมหวใหญ 150 กรม ลางใหสะอาด เตรยมไว นำาขาหมและหอมหวใหญใสลงในหมอพรอมกน เตมเกลอเลกนอย เตมนำา ตมไฟแรงใหเดอด เตมเหลาเลกนอย ซอว แลวหรไฟตนใหเปอย

การเสรมสรางจง ช และเสน เพอสขภาพมหลายดานดวยกน เชน การมจตใจ

ทสงบและจตใจทบรสทธ เปนตน นอกจากน อาหารการกนกสำาคญอยางยงยวด

กรณนจะขอแนะนำาอาหารบำารงจงและบำารงไตเพอประกอบการพจารณา

วธทำา สวนประกอบคอ เกาก พทราจน (แดง) ขาวเหนยว ลางเกากไว 15 กรม องจอ (หงเจา พทราจน) 9 ลก ขาวเหนยว 75 กรม นำาขาวเหนยว เกาก และพทราจนใสลงในหมอ ตมจนกวาองจอเปอยกใชได กนเปนมอดกกอนนอน มผลในการสงบประสาทและเสรมหวใจกบไต จงเหมาะกบผทใจสน นอนไมหลบ เวยนศรษะ และอาการออนลานเกดจากกามกจจนชไตเสยหาย

ตำารบการเสรมพลงจงและบำารงไต เกาก 30 กรม ตนพรอมกบไตหม (เซงจ)

2 อน หรอปลงทะเล 30 กรม ตนกบงาดำา 60 กรม หรอปลาทอง 1 ตว ทอยง

(เถาเหรน Semen Persical) 30 กรม และขาวสาร 250 กรม ตมเปนโจก

3. การปรบสภาพรางกายเมอปวยไขเพราะความออนลาควรใหความสำาคญกบอาหารการกน เลอกอาหารทอดมดวยโปรตน ไขมน และ

วตามนบ เชน เตาห นมวว และเนอปลา เปนตน พยายามกนผลไมและผกสดใหมาก

ตลอดจนดมนำาใหเพยงพอ จะชวยบรรเทาความออนลา

การพกผอนกเปนสงจำาเปน ไมวาการงานหรอการเรยนจะหนกหนาเพยงใด

กควรหาเวลาพกผอนนอนหลบใหเพยงพอทกวน วธทดทสดคอ ลมตวลงนอนแผ

โดยคลายทงแขนและขา นอนหลบใหสนท เมอตนขนมาจะรสกสดชน นอกจากน

หวหอมตนขาหม

โจกเกากพทราจน

ฮวาถว แพทยแผนจนตานโรค

31

การฟงบทกว ฝกเขยนพกน การเขยนภาพหรอการเดนเลน กมสวนชวยผอนคลายจาก

ความออนลาเชนกน

การเคลอนไหวทเหมาะสมกเปนวธทดในการปรบสมดลของรางกายและจตใจ

โดยเฉพาะผทใชสวนสมองหนกเกนไปจนออนลา ทสำาคญคอ ควรออกกำาลงกายแบบ

แอโรบก เชน วง เลนบอล รำามวย ขจกรยาน หรอปนเขา เปนตน

4. การปรบสภาพอวยวะทง 5ตามศาสตรแพทยแผนจนถอวา “ถวแดงบำารงหวใจ ถวเหลองบำารงมาม ถวเขยว

บำารงตบ ถวขาวบำารงปอด และถวดำาบำารงไต ถวทง 5 บำารงอวยวะทง 5”

๏ เคลดลบสขภาพในศาสตรแพทยแผนจน มสงทเรยกวา “อเหลาชซง” (หมายถง กจกรรมททำาให

ออนลา 5 ประเภท และอนตรายหรอความเสยหาย 7 ประเภท) ใชในการบรรยาย

ลกษณะอาการทออนแอ ถาเชนนน อเหลาชซง คออะไรเลา? กลาวโดยรวมคอ

“อเหลา” หมายถง การใชสายตามากเกนไปเปนอนตรายตอตบ นอนมากเกนไป

เปนอนตรายตอช นงนานเกนไปเปนอนตรายตอกลามเนอ ยนนานเกนไปเปนอนตราย

ตอกระดก เดนนานเกนไปเปนอนตรายตอเสนเอน

สวน “ชซง” หมายถง การครนคดเศราโศกมากเกน

ไปเปนอนตรายตอหวใจ การโมโหโกรธาทำาใหช

ไหลยอนเปนอนตรายตอตบ อากาศหนาวเยนเกนไป

เปนอนตรายตอปอด กนอมเกนไปเปนอนตราย

ตอมาม กามกจมากเกนไปหรอนงในทแฉะชนนานๆ

เปนอนตรายตอไต ความหวาดกลวมากเกนไปเปน

อนตรายตอสต ลมฝนและความรอนหนาวเปน

อนตรายตอรปลกษณ (หมายถง รางกาย) สรปแลว

ตางๆ เหลานคออาการบกพรองและไมดตอรางกาย

เพอหลกเลยงสงทเรยกวา “อเหลาชซง” น

หลกสขภาพของแพทยแผนจนจงมความเหนวา

การบำารงสขภาพ ตองเอาใจใสตอความพอเหมาะ

เลากนวา ซตงโป กวเอกของจน กำาหนดวนยการดมกนของตนแบบน ถาเรายดมนในวธดแลสขภาพของ ซตงโป กไมตองวตกจะ “อเหลาชซง”

ทกมอ สราไมเกน 1 จอก เนอ 1 จานแมจะเลยงรบรองผสงศกดกบขาวกแค 3 อยาง

ฮวาถว

32

อเหลา

ใชสายตามากเกนไป

นอนมากเกนไป เดนมากเกนไป

ยนนานเกนไป

นงนานเกนไป

พอดของรสเปรยว รสหวาน รสขม รสเผด และรสเคม ไมควรชอบกนรสใดรสหนง

มากจนเกนไป ทางดานชวตประจำาวนตองสวมใสใหเหมาะกบฤดกาลและอณหภม

ของอากาศ ตองมการออกกำาลงกายทพอเหมาะและเปนธรรมชาต ตางๆ เหลาน

ลวนเปนหลกการของการดแลสขภาพใหแขงแรง และจำาเปนอยางยงสำาหรบการ

ปองกนโรคภยทเกดจาก “อเหลาชซง”

34

จางจงจง

ตำารบยาถายทอดนบพนป โรคภยตองปองกนเปนอนดบแรก

จางจงจง

35

จางจงจง แพทยแผนจนตานโรค

๏ประวตยอจางจงจง มอกชอหนงวา จ ชาวเมอง

เนยหยาง แควนหนานหยาง (ปจจบนคอเมอง

หนานหยาง มณฑลเหอหนาน) เกดในรชสมย

พระเจาหวนตราชวงศฮนตะวนออก รวมสรอาย

ได 70 ปเศษ จางจงจงเปนผมวชาแพทยทลกลำา

ไดรบการยกยองจากประชาชนเปนอนมาก

เคยรบราชการเปนเจาเมองฉางซาในสมยพระเจา

ฮนเสยนต และเมองฉางซาในขณะนนเกด

โรคระบาดรายแรง มคนเสยชวตจำานวนมาก

เมอทานวางจากราชการ กมกรบรกษาผปวยใน

จวนเจาเมอง เรยกตนเองวา “แพทยประจำาจวน”

จางจงจงเหนผคนปวยไขเพราะโรคระบาด จงตงอก

ตงใจคนควาตำาราโบราณ และทำาการทดลองดวย

ตนเอง จนเขยนตำาราขนใหมชอ “ซงหนจาปงลน”

(หลงราชวงศซงไดแยกเปน “ซงหนลน” และ

“จนกยเยาเลย” เผยแพรสภายนอก) นบเปน

ปรมาจารยผมคณปการในการบนทกตำารบยาจน

ทสำาคญ ตำาราเลมนภายหลงถกยกยองใหเปน

“ฟงซจอจ” (หมายถง สดยอดตำารบยา) และ

จางจงจงไดรบยกยองใหเปนปรมาจารยดานตำารบยา

และ “ปราชญการแพทย” ความจรงแลว จางจงจง

ไมเพยงเปนแพทยผยงใหญ อกทงยงเปนนกดแล

สขภาพทเชยวชาญคมภร “หวงตเนยจง” ดวย

เปนผคดคนวธรกษาโรคดวยตวยา รกษาดวยอาหาร

รกษาดวยรางกาย และรกษาดวยการฝงเขม

รมยา เปนบคคลสำาคญของวงการแพทยแผนจน

36

จางจงจง

บทท 1ยามไมมโรคตองปองกน

จางจงจงสอนวธด “สหนา” เพอแยกแยะโรคภย

๏ ภมปญญาแพทยจนชพจรถาออนและชา ออนแสดงวาชออนแอ ชาแสดงวาชทขบเคลอนไมพอ

ผทชออนสหนาจะเหลองซด ผทชพจรชาสหนาจะเขยว การเตนเรวหรอชาของชพจร

เปรยบเสมอนรากของไม ออนหรอแรงเปรยบเสมอนใบของไม ถารากและใบเหยวเฉา

ถกความเยนซำาเตมจะไอและนำาลายมกลนคาว

เสนลมปราณหยางหมงถาถกลมแทรก ชพจรจะลอยและกระชน ทองอด

ปวดใตชายโครงและหวใจ กดลงชกไมโปรงโลง จมกแหง ชอบนอน เหลองทงตา

และตว ปสสาวะยาก รอนชน บวมทหนาและหลงห ใชเขมแทงจะบรรเทา

คดจาก “ซงหนลน”

๏คำาอธบายมกวทานหนงชอหวงจงเซวยน เปนเพอนรกของจางจงจง หลงจางจงจงพบปะ

กบเขาหลายครง พบวาในตวของเขามโรคชนดหนง เรยกวา “เหลาจ” (โรคเรอน)

แฝงอย จางจงจงจงบอกเขาวา “ในตวของทานมโรค ควรรกษาแตเนนๆ มฉะนนแลว

เมอทานอาย 40 ป ควจะรวง เมอควรวงไปแลวครงป กจะมอนตรายถงชวต

เราขอแนะนำาใหทานกนยาอสอทง” ในเวลานนหวงจงเซวยนอายเพยง 29 ป และ

ในยคนนโรคเรอนเปนโรคทอนตรายมาก และถอวาเปนโรคทนาอบอาย ดงนน

จางจงจงจงไมพดชอของโรคออกมา เพยงแตบรรยายถงอาการ หวงจงเซวยนฟงแลว

กเขาใจ แตไมนำาพาตอคำาเตอน ทงสองพบกนอกหลงจากนนไมนาน จางจงจงกเตอน

37

จางจงจง แพทยแผนจนตานโรค

หลงจางจงจงสมผสกบหวงจงเซวยนแลว พบวาหวงจงเซวยนมเชอโรคเรอนอยในรางกาย จงกลาวออมคอมถงวธการรกษา

จางจงจงวเคราะหประเภทของโรคแกประชาชน

ด ฟงถาม

แมะ

ใหหวงจงเซวยนกนยาอสอทงอก แตหวงจงเซวยนยงคงไมเชอ และแลวอก 20 ปใหหลง

หวงจงเซวยนเรมมอาการขนควหลดรวง ตอจากนนอก 187 วน กถงแกความตาย

จางจงจงพยากรณไดอยางแมนยำา สามารถระบลวงหนาไดอยางนาอศจรรย

เปนเรองนาทงจรงๆ ทวา จางจงจงพยากรณสงเหลานไดอยางไร?

ในตำารา “ซงหนลน” ของจางจงจงนำาเสนอการพจารณาดสหนา การฟงเสยง

การถามไถอาการ และการจบชพจร (แมะ) มาแยกแยะวาผปวยปวยเปนโรคอะไร

และวเคราะหสาเหตดวยหลก 8 ประการ คอ หยาง ยน นอก ใน หนาวเยน รอน

ปจจยภายใน และปจจยภายนอก

ความสามารถในการพยากรณโรคเชนน สำาหรบผทมไดเชยวชาญในการแพทย

แผนจนแลว จดวาเปนเรองยากเยนอยางยง ความจรงแลว โรคภยทกชนดลวนบงบอก

สญญาณจากรางกาย ขอเพยงเราสนใจตอสญญาณเหลาน และใชมาตรการปองกน

ใหทนเวลา กจะปองกนมใหเกดโรคได

1. ดสหนากรอาการคนโบราณกลาววา “ดสหนากรอาการ” ภาพลกษณบนใบหนาจะบงบอกถง

โรคภย เชน

38

จางจงจง

1.1 สหนาซดขาวสหนาซดขาวแสดงวาชและเลอดไมเพยงพอ โดยทวไปแลวใบหนาขาวซดเลกนอย แสดงวาชพรองหรอเปนอาการของเลอดพรอง นอกจากนถาในรางกายมความหนาวเยนและมอเทาเยน กจะทำาใหหนาซดไดเชนกน คนประเภทนตองออกกำาลงกาย เพราะการเคลอนไหวจะเกดหยาง มผลในการเสรมความพรองของช การแชเทาดวยนำาอนและการนวด กดจดหยงเฉวยนทฝาเทา กไดผลเชนกน

1.2 สหนาออกเขยวในศาสตรของปญจธาต ตบจดอยในธาตไม มสเขยว ผทหนามสเขยว มกเกดจากโรคททำาใหเสนลมปราณตบและถงนำาดพรอง ยนและ ความหนาวเยนมากเกนไป หรอเลอดไหลเวยนไดไมด ดวยเหตน ในหนาหนาว คนเรามกมสหนาเขยว ทเปนปฏกรยาของรางกาย ขอเพยงระวงทำากายใหอบอนกเพยงพอ ถาไมไดอยในสภาพแวดลอมทหนาวเยน แตสหนายงคงออกเขยว กหมายความวาเปนโรคเกยวกบตบและไตแลว

1.3 สหนาออกเหลองคนทสหนาออกเหลองมกขเกยจไมชอบเคลอนไหว มกเลอกกนและ การขบถายไมปกต ในเวลานควรระวงการบำารงมามและกระเพาะ การหยกกระดกสนหลงจะชวยใหเสนลมปราณ “ตไม” โปรงโลงทงตวและชวยปรบอวยวะภายใน ทำาใหเสนลมปราณโปรงโลง เปนประโยชนตอการปรบปรงสภาพของกระเพาะใหดขน

2. ขนควบอกโรคภยแพทยจนมความเหนวา ขนควกสามารถสะทอนสขภาวะของอวยวะภายในได

(หมายเหตผแปล: จนเรยกวา อจงลวฝ อจง หมายถง อวยวะตนทง 5 ไดแก หวใจ

ตบ มาม ปอด และไต ลวฝ หมายถง อวยวะกลวงทง 6 ไดแก กระเพาะอาหาร

ลำาไสใหญ ลำาไสเลก กระเพาะปสสาวะ ถงนำาด และซานเจยว) ขนควจดอยใน

เสนลมปราณกระเพาะปสสาวะซงเปนเสนลมปราณหยาง ความสมบรณหรอออนแอ

เกยวพนกบชเลอดของเสนลมปราณน และขนควยงเปนคตรงขามกบไต เปนสญญาณ

สภายนอกของไต สามารถสะทอนถงสมรรถนะของไต