(protoplasm)edltv.thai.net/courses/362/51scm4-kos0402003.pdf · 2014. 7. 28. ·...

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

สอนโดยครูวรรณี สีสุขสาม สอนโดยครูวรรณี สีสุขสาม

หนวยการเรียนรูที่ 4พันธกุรรมและการถายทอดลักษณะทางพันกรรม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เซลลเปนหนวยพื้นฐาน

ประกอบดวย 2 สวน คือ - เยื่อหุมเซลล(Cell membrane)- โพรโทพลาสซึม(Protoplasm)

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

(Protoplasm)โพรโทพลาสซึม

ประกอบดวย - ไซโตพลาสซึม(Cytoplasm)

- นิวเคลียส(Nucleus)อ.วรรณี ศรีสุขสาม

กระบวนการแบงนิวเคลียส

(Karyokinesis)

กระบวนการแบงไซโทพลาสซึม

(Cytokinesis)

กระบวนการแบงเซลล

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

จะเนนการแบงตัวของโครโมโซมไปยังเซลลใหม ซึ่งมี 2 แบบ คอื

1. การแบงแบบไมโทซิส(Mitosis)2. การแบงแบบไมโอซิส(Meiosis)

กระบวนการแบงนิวเคลียส

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เปนการแบงเซลล เพื่อเพิ่มจํานวนเซลลของรางกาย ในการเจริญเติบโต ในสิ่งมีชีวิตหลายเซลล หรือในการแบงเซลล เพื่อการสืบพันธุ ในสิ่งมีชีวิตเซลลเดียว และหลายเซลล

4.2.1 การแบงเซลลแบบไมโทซสี

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

ไมมีการลดจาํนวนชุดโครโมโซม เมื่อสิ้นสุดการแบงเซลลจะได เซลลใหม 2 เซลลที่มีโครโมโซมเทาๆ กนั และเทากับเซลลตั้งตนหรือเซลลเดิม

การแบงเซลลแบบไมโทซสี

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

พบที่เนื้อเยื่อเจริญปลายยอด , ปลายราก ,แคมเบียม ของพืชหรือเนื้อเยื่อบุผิว ,ไขกระดกูในสัตว , การสรางสเปรม และไขของพืช

การแบงเซลลแบบไมโทซสี

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

พบที่เนื้อเยื่อเจริญปลายยอด , ปลายราก ,แคมเบียม ของพืชหรือเนื้อเยื่อบุผิว ,ไขกระดกูในสัตว , การสรางสเปรม และไขของพืช

การแบงเซลลแบบไมโทซสี

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

มี 5 ระยะ คอื1. อินเตอรเฟส ( interphase)2. โพรเฟส ( prophase)3. เมทาเฟส (metaphase) 4. แอนาเฟส ( anaphase) 5. เทโลเฟส ( telophase)

การแบงเซลลแบบไมโทซีส

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

Cell Cycle

อ.วรรณี ศรีสุขสามอ.วรรณี ศรีสุขสาม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

ระยะอินเตอรเฟส (Interphase)เปนชวงที่เซลลเตรียมตัวใหพรอมกอนจะมีการ

แบงนิวเคลียสแบบไมโทซิสและการแบงไซโทพลาสซึมตอไป

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

มีกิจกรรมดานเมทาบอลิซึมสูงเชน การสังเคราะหโปรตีน DNA

และ RNA เซลลจะอยูชวงนี้นานที่สุด

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

แบงเปน 3 ระยะคือ1. ระยะกอนสราง DNA

เรียกวาระยะจี1 (G1 phase)เซลลมกีารเจริญเติบโตเต็มที่ ในระยะนี้จะมกีารสรางสารบางอยางเพือ่ใชสรางสาร DNAในระยะตอไป

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

2. ระยะสราง DNAเรียกวา ระยะS

(DNA Synthesis phase)

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

(DNA Synthesis phase)(DNA Synthesis phase)เปนระยะที่มกีารจําลองตัวเองของ

DNA และโครโมโซมอกี 1 ชดุโครโมโซม แตละโครโมโซมจะ

ประกอบดวยเสนคู แตละเสนเรียกวาโครมาทิด

เปนระยะที่มกีารจําลองตัวเองของDNA และโครโมโซมอกี 1 ชดุโครโมโซม แตละโครโมโซมจะ

ประกอบดวยเสนคู แตละเสนเรียกวาโครมาทิด

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

(DNA Synthesis phase)(DNA Synthesis phase)โครมาทิด จะเหมือนกันทุกประการ

จะยึดติดกันตรงที่เรียกวาเซนโทรเมียร(Centromere)โครมาทิด 2 เสนที่ติดกันเรียกวา ซสิเตอรโครมาทิด

โครมาทิด จะเหมือนกันทุกประการจะยึดติดกันตรงที่เรียกวาเซนโทรเมียร(Centromere)โครมาทิด 2 เสนที่ติดกันเรียกวา ซสิเตอรโครมาทิด

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

3. ระยะสิ้นสุดการสราง DNA เรียกวาระยะ จ2ี (G2 phase)เปนระยะที่มี DNA เพิ่มเปน 2 เทาและเริม่เขาสูการแบงนิวเคลยีสแบบไมโทซิสตอไป

Interphase

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

Mitosisแบงเปน 4 ระยะคือ

1. ระยะโพรเฟส(Prophase)2. ระยะเมทาเฟส(Metaphase)3. ระยะแอนาเฟส(Anaphase)4. ระยะเทโลเฟส(Telophase)

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เซลลสัตว

เซลลพืชอ.วรรณี ศรีสุขสาม อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เซลลสัตว

เซลลพืชอ.วรรณี ศรีสุขสาม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เซลลสัตว

เซลลพืช

อ.วรรณี ศรีสุขสาม อ.วรรณี ศรีสุขสามเซลลสัตว เซลลพืช

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เปนการแบงนิวเคลียส 2 ครัง้คือ ไมโอซิส I และ

ไมโอซิส IIอ.วรรณี ศรีสุขสาม

การแบงเซลลแบบไมโอซีสเปนกระบวนการสรางเซลลสืบพันธุโดยมีการแบงเซลลแบบพิเศษ ทําใหโครโมโซมลดลงเหลือเพียงครึ่งหนึ่ง

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

คือ จาก diploid = 2nเปนHaploid = n เมื่อเกิดการรวมกันของเซลลสืบพันธุ สองเซลลก็จะไดเซลลใหมที่ diploid เทาเดิม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

การแบงเซลลแบบไมโอซีสพบเฉพาะในสิ่งมีชีวติทีม่ีการสืบพันธุ

แบบอาศัยเพศเทานั้น

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

แบง 2 ครั้งติดตอกันจะเกิดเซลลใหม 4 เซลล ครั้งที่ 1 เปนการแบงเพื่อลด

โครโมโซมลงอ.วรรณี ศรีสุขสาม

ระยะแรก เปนการแบงเซลลเดิมออกเปนเซลลใหม 2 เซลล นิวเคลียสของเซลลใหมจะมีจํานวนโครโมโซมเพียงครึ่งโดยโครโมโซมที่คูกันจะแยกออกจากกันไปอยูในเซลลใหมในระยะที่สอง

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

ครั้งที่ 1 1. อินเตอรเฟส 2. โพรเฟส

3. เมทาเฟส 4. แอนาเฟส5. เทโลเฟส 6. อินเตอรไคเนซิส

ครั้งที่ 1 1. อินเตอรเฟส 2. โพรเฟส

3. เมทาเฟส 4. แอนาเฟส5. เทโลเฟส 6. อินเตอรไคเนซิส

อ.วรรณี ศรีสุขสามการแบงเซลลแบบไมโอซสิ

ไมโอซสิ I

ไมโอซสิ II

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

ครัง้ที่ 2 1. โพรเฟส II2. เมทาเฟส II3. แอนาเฟส II 4. เทโลเฟส II

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

ระยะที่สอง นิวเคลียสของเซลลใหมแตละเซลลจะแบงตัวตอไปเหมอืนกับการแบงแบบไมโตซีส ทาํใหไดเซลลใหม 4 เซลลแตละเซลลมีจํานวนโครโมโซมเพียงครึง่ของจํานวนโครโมโซมเดิม

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

เซลลใหม 4 เซลลที่ไดจากการแบงแบบไมโอซิส

เรียกวา เซลลสืบพนัธุ

อ.วรรณี ศรีสุขสาม

สรุปภาพเปรียบเทียบการแบงเซลลแบบ Meiosis กับ Mitosis