DENTAL TRIBUNEThe World's Dental Newspaper - Netherlands Edition

jaargang 1 | nummer 8

Digitale tandheelkundeEdwin Boere (Excent) over de nieuwste ontwikkelin-gen

> Pagina 4-7

PraktijkdesignRoze ideale kleur voor tandartspraktijk

> Pagina 15

Nasleep aardbeving Japan“Mondzorg na natuur-rampen altijd afgedaan als bijzaak”> Pagina 18-19

november 2011 www.dental-tribune.nl

Dressed by Pastelli

Kwaliteitskleding voor detandheelkundige professional.Met Italiaanse passie ontwikkeld voor de

Nederlandse professional met gevoel voor stijl. Net als bij het

ontstaan van Pastelli in 1929 wordt ieder kledingstuk met

dezelfde zorg behandeld alsof het uniek is. Dressed by Pastelli.

Meer informatie? Bel 010 4163670 of bezoek

www.pastelli-nederland.nl

DE NIEUWE KWALITEIT IN NEDERLAND

een verdere toename van me-disch toerisme binnen en bui-ten de grenzen van de Europese Unie. Als gevolg van de econo-mische crisis moeten vrijwel alle Europese overheden de komen-de jaren ingrijpende bezuinigin-gen doorvoeren. Hierbij kan het vergoedingensysteem voor me-dische en tandheelkundige zorg niet worden ontzien, voorspellen de beleidsonderzoekers. De stijgende kosten en wacht-tijden zullen de trek naar me-dische centra in Oost-Europese lidstaten aanwakkeren, vermoe-den experts. Bovendien schrijft een nieuwe richtlijn van de Eu-ropese Commissie voor dat de prijsverschillen tussen lidstaten voor dezelfde medische behan-deling in de toekomst door zorg-verzekeraars vergoed moeten worden. De richtlijn zal vermoe-delijk in 2013 worden ingesteld. “Terwijl vroeger de rijkste inwo-ners van armere landen veel geld betaalden voor een behandeling in onze beste ziekenhuizen, zul-len in de toekomst steeds meer Britten naar het buitenland ver-trekken voor een goedkopere medische behandeling,” luidt de sombere conclusie van het Britse rapport. (bronnen: de Telegraaf, Dental Tribune Europe) ■

Forse toename mondzorgtoerismeAMSTERDAM - Een groeiend aan-tal Nederlanders laat dure tand-heelkundige ingrepen, zoals de plaatsing van kronen, bruggen of implantaten, in het buiten-land uitvoeren. Dat blijkt uit on-derzoek van De Telegraaf. Vooral Hongarije en Turkije zijn geliefde bestemmingen. De prijzen zijn er aanzienlijk lager, terwijl de kwa-liteit van de ingrepen en de ser-vice goed bekend staan. De Telegraaf onderzocht op in-ternet de frequentie van het ver-schijnsel in Nederland en sprak met enkele patiënten die groot-schalige en kostbare gebitsres-tauraties in Hongarije en Turkije lieten uitvoeren. De ondervraag-den waren zonder uitzondering zeer te spreken over de prijs-kwa-liteitsverhouding en de service al-daar. De behandeling kostte hen slechts een derde van de gangba-re Nederlandse prijs. In sommige gevallen betekende dit een bespa-ring van zo’n tienduizend euro, waarbij de kosten voor de reis en het verblijf waren meegerekend. Dat medisch toerisme onder de Nederlandse bevolking in op-komst is, bewijst ook de recent ge-publiceerde gids ‘Flying Patients’ van journalist Johan Dijkstra. Dit toegankelijk geschreven naslag-werk zet de kosten en mogelijkhe-

den van verschillende buitenland-se medische en tandheelkundige behandelingen helder op een rij. Niet iedereen is even optimis-tisch. Tandarts Nico Bezuur sprak in de vorige editie van Dental Tri-bune zijn zorgen uit over tand-heelkundig toerisme. “Natuurlijk zijn sommige patiënten zo bezig met prijzen dat ze behandelingen in Turkije laten uitvoeren. Maar zij nemen aanzienlijke risico's.Soms zie ik daarvandaan werk te-rugkomen waarvan ik denk: ‘wat goed, wat ontzettend mooi’, en soms denk ik: ‘dit had je nooit moeten doen’. In dat geval wordt het herstel nog kostbaarder.” Be-zuur onderstreept dat nazorg niet moet worden vergeten. “De be-handeling stopt niet na een week, en bij klachten vlieg je niet even op en neer naar Turkije.” Medisch toerisme zal de ko-mende jaren in veel welvarende Europese landen een opmars ma-ken, blijkt uit een rapport van de Britse Algemene Rekenkamer. Zo steeg het aantal Britse medische toeristen in de periode 2002 tot 2009 met 170%. Van de 50.000 Britten die in 2009 een medische behandeling in het buitenland ondergingen, ging het bij 43% om een tandheelkundige ingreep. Het rapport waarschuwt voor

Tandheelkunde digitaliseert in hoog tempoVAN DE REDACTIE

UTRECHT – Digitalisering is de overkoepelende term voor vele belangrijke innovaties die het af-gelopen decennium tot de tand-heelkunde zijn doorgedrongen. Waar de ene mondzorgprofessi-onal zich afwachtend opstelt en vasthoudt aan traditionele tech-nieken, grijpt de ander elke digi-tale mogelijkheid met beide han-den aan. Juist in een markt die door de invoering van vrije tarieven de nadruk legt op concurrentie en onderscheidendheid, lijkt inves-teren in de nieuwste patiënt-vriendelijke technieken interes-sant. Toch zien de aanbieders van digitale producten geen storm-loop ontstaan. “Het lijkt erop dat de vrije tarieven juist een excuus zijn om het niet te doen,” stelt Edwin Boere van Excent Tand-techniek in een uitgebreid in-terview in deze Dental Tribune. De prioriteit die men momenteel geeft aan infectiepreventie en de voorbereidingen op de vrije prij-

zen gaat in zijn ogen ten koste van het investeren in CAD/CAM. Dat terwijl de netto-investering voor digitale apparatuur door al-lerlei subsidieregelingen best meevalt, aldus Boere. Voor tand-artsen en tandtechnici zijn vol-gens hem de voordelen evident: “De continuïteit van het product wordt meer gegarandeerd dan bij handwerk en het dataverkeer ver-loopt sneller en veiliger.” Dit nummer staat voor een groot deel in het teken van digita-le tandheelkunde. Zo vindt u op pagina’s 8-11 een interessant ar-tikel waarin dr. Robert Kerstein (VS) ingaat op een nieuw digitaal occlusieanalysesysteem. Hierbij wijst hij op de diagnostische be-perkingen van de aloude werk-wijze om occlusie te onderzoe-ken: articulatiepapier. Volgens Kerstein geeft articulatiepapier “op geen enkele manier de oc-clusale krachten weer.” Hiermee is occlusieanalyse slechts één van de vele terreinen waarop di-gitalisering voor vooruitgang kan zorgen. ■

Digitale occlusieanalyse door de T-Scan III. (foto eigendom van dr. Robert Kerstein, VS)

2 Binnenlands nieuws dental tribune - netherlands edition november 2011

Dental Tribune verschijnt tienmaal per jaar en is een uitgave van Albion Press BV, onder licentie van Dental Tribune International

Hoofdredacteur/uitgever drs. Ben Adriaanse

Redactie drs. Jan Frankedrs. Emily van Someren

Redactieadres Redactie Dental Tribune Postbus 545, 3990 GH HoutenE-mail: redactie@dental-tribune.nl. De Nederlandse editie van Dental Tribune kent een onafh ankelijke redactie en richt zich op professionals in de volle breedte van het tandheelkundige vakgebied.

AanmeldenDe doelgroep van Dental Tribune (bestaande uit tandartsen-algemeen-practici, tandartsen-specialisten, mond-hygiënisten, orthodontisten, kaak-chirurgen, tandtechnici, tandprothetici en diegenen die werkzaam zijn in de dentale industrie) komt in aanmerking voor een kosteloos abonnement. Behoort u tot de doelgroep en ontvangt u het maandblad nog niet? Meld u dan aan via het inschrijff ormulier opwww.albionpress.nl.

AdvertentieverkoopHarry Velthuis, accountmanager. Postbus 545, 3990 GH Houten. Telefoon: 06-531 55 262. E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.Linda Schriekenberg, medewerker mediaorder. Telefoon: 030-63 55 070.Fax: 030-63 55 069.E-mail: adverteren@dental-tribune.nl

Colofon

© 2011 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland, dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproduc-tie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande schrift elijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden. Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

JAN FRANKE

NIEUWEGEIN - De NMT is bui-tengewoon ontstemd over de ‘waarschuwing’ van zorgverze-keraar CZ in een bericht van de Telegraaf van 3 oktober. De ver-zekeraar geeft aan te vrezen voor hogere tandartsrekeningen in 2012 als gevolg van het experi-ment met vrije prijsvorming in de mondzorg. De NMT stelt dat CZ “zonder enige vorm van onder-zoek concludeert dat de tandarts-rekeningen zullen stijgen.” Om de “bangmakerij” en het “totale gebrek aan kennis” van CZ te pareren, plaatste de NMT een scherpe reactie op haar web-site. Daarin benadrukte de NMT dat Nederland behoort tot de Eu-ropese landen met de laagste kosten en beste prijs-kwaliteits-verhouding voor tandheelkun-dige hulp, terwijl patiënten in de huidige situatie al 80% van de kosten uit eigen zak betalen. Het

Nader inzicht in hechtingskracht mondbacteriën

waar u op doelt, staat slechts één citaat van mij. De rest van de in-houd komt voor rekening van de betreff ende journalist,” verklaart Marie-José van Gardingen, pers-voorlichter van CZ, aan Dental Tribune. “Wij hebben in deze kwestie hetzelfde gehandeld als wij bij veranderingen in bijvoor-beeld de fysiotherapie zouden doen. Aan het einde van ieder jaar informeren wij onze klanten met een brief over de wijzigingen in de vergoedingen die wij voor het komende jaar verwachten. Dat is overigens onze wettelijke plicht. En inderdaad hebben wij klanten dit jaar voor een mogelijk hogere tandartsrekening gewaar-schuwd.” Hoewel Van Gardingen aan-geeft niet onverdeeld gelukkig te zijn met de manier waarop haar

boodschap in de krant is versche-nen, neemt ze geen afstand van de inhoud van het artikel. “Ik wil benadrukken dat de boodschap naar onze klanten absoluut geen verwijt is aan de beroepsgroep als geheel. Naar aanleiding van het artikel heb ik enkele boze tandartsen aan de lijn gehad. Ik heb elk van hen persoonlijk te woord gestaan of teruggebeld om ons standpunt te verduidelij-ken. Wij maken ons zorgen voor onze klanten, omdat er veel on-duidelijkheid is over de nieuwe situatie. We weten weinig van de kwaliteitsindicatoren, veel tand-artsen hebben nog geen contrac-ten, er is nauwelijks contact met zorgverzekeraars. Wij willen met tandartsen onderhandelen over de prijs en kwaliteit van behan-delingen. Dat gaat niet bepaald soepel. In dit stadium kunnen wij prijsstijgingen niet uitsluiten. Vandaar de waarschuwing.” Niet iedereen in tandheelkun-dig Nederland neemt genoe-gen met deze uitleg. Het gerucht doet al langer de ronde dat CZ geen voorstander was van het experiment met de vrije prijzen. Was het artikel in de Telegraaf een media-off ensief om het ex-periment al voor aanvang bij de publieke opinie in diskrediet te brengen? “Daar is geen spra-ke van,” verzekert Van Gardin-

NMT woedend over waarschuwing voor hogere tandartsrekening door CZ

gen. “Ik vind het jammer om dit te horen. Wij willen zaken doen in het belang van onze klanten. Iedere econoom zal waarschuwen voor prijsstijgingen in een situa-tie waarin het aanbod op sommi-ge plaatsen schaars is of wordt, er weinig informatie over de kwali-teitsindicatoren wordt geleverd en er nauwelijks onderhandelin-gen plaatsvinden.” De NMT schrijft hierover op haar site: “Zowel de Neder-landse Zorgautoriteit (NZa) als een meerderheid van de Tweede Kamer zijn niet bang voor een prijsverhoging door vrije prijs-vorming. De vorm waarvoor is gekozen, maakt het mogelijk om dit experiment, dat drie tot vijf jaar gaat duren, nauwkeurig en kritisch te volgen.” (bronnen: Telegraaf, NMT) In reactie op de Kamervra-gen die later over dit artikel werden gesteld door Attje Kui-ken (PvdA) antwoordde minis-ter Edith Schippers (VVD) in de-zelfde lijn: zij zal het experiment nauwlettend volgen en zal tot dat moment geen verwachtingen uit-spreken over een eventuele op- of neergang van de prijzen. Over de transparantie van de doorbe-rekening van materiaalkosten maakt zij zich geen zorgen. “Het is in het belang van de tandarts om prijsbewust tandtechniek in te kopen en hierover goede en juiste voorlichting aan de consu-ment te geven. Ik zie geen aanlei-ding om aanvullende maatrege-len te nemen boven de bestaande verplichting om een off erte in te dienen en een factuur van inge-kochte tandtechniek aan de con-sument te overleggen.” De zorgen van CZ over klanten die straks mogelijk onverwacht worden geconfronteerd met hoge tandartskosten die niet geheel door een aanvullende verzekering worden vergoed, deelt de minis-ter niet. “De tandarts is verplicht om goed kenbaar te maken op de website en in de praktijk wat de prijzen van de verschillende be-handelingen zijn. Daarnaast is de tandarts verplicht om een prijs-opgave te doen van de behandel-kosten indien deze een bedrag van 150 euro overstijgen. De om-vang van de vergoeding is af-hankelijk van de polisvoorwaar-den van de verzekering die de consument heeft afgesloten. Dat kan hij of zij in de polis nalezen of zich hierover aanvullend door de zorgverzekeraar laten infor-meren.” ■

“ ”Onze leden voelen

zich op een verkeerde manier weggezet

Stijgende tandartsrekeningen? Bangmakerij, volgens het NMT.

GRONINGEN - Van alle ortho-dontische materialen hechten in de mond voorkomende bacteriën zich het sterkst aan ruwe cemen-toppervlakken. Dat blijkt uit on-derzoek dat promovendus Li Mei met behulp van atomic force mi-croscopy (AFM) verrichtte. Bacte-riën hechten zich in iets mindere mate aan roestvrij staal en gla-zuur. Hoe meer tijd er verstrijkt, hoe krachtiger de hechting van de biofi lm bleek te zijn. Dit is te verklaren uit het ontstaan van zo-geheten ‘waterstofb ruggen’, een begrip dat wordt gebruikt om de

aantrekkingskracht tussen wa-terstofmoleculen aan te tonen. Wanneer er speeksel voorkomt, neemt de hechtingskracht sterk af. Ook de mate van elektrische geleiding van een materiaal heeft invloed op de hechtingskracht. Wanneer aan een composiet qua-ternair ammonium wordt toege-voegd, vermindert de hechtings-kracht van bacteriën. Steeds meer mensen doen een beroep op orthodontische zorg. Het is daarom belangrijk dat er meer kennis beschikbaar komt over biofi lmadhesie, de hech-

NMT verwijt CZ dat het “op geen enkele manier contact heeft ge-zocht met de beroepsorganisatie van tandartsen en tandarts-spe-cialisten voor zij haar waarschu-wing liet optekenen”. In een reactie vertelt de pers-voorlichter van de NMT, mr. Je-roen van Wijngaarden, aan Dental Tribune: ”Onze leden voe-len zich op een verkeerde ma-nier weggezet. Door de uitlatin-gen van CZ ontstaat het beeld dat tandartsen enkel uit zijn op winstbejag, terwijl het onze le-den vooral gaat om het verlenen van de best mogelijke zorg. Bo-vendien zouden tandartsen in het huidige systeem de praktijkom-zet ook fors kunnen laten stijgen, als ze dat zouden willen. Onze le-den hebben geen enkel belang bij een systeem dat duurder en daar-door ontoegankelijker wordt voor patiënten. De vrije tarieven zijn maar één onderdeel van het ex-periment. Transparantie en diff e-

rentiatie van het aanbod zijn net zo belangrijk.” Van Wijngaarden haalt het voorbeeld van Zweden aan, waar vrije prijsvorming eerder is inge-voerd. “De prijzen voor tandarts-behandelingen in Zweden zijn wel gestegen, maar dat staat los van de vrije tarieven. Er was een grote schaarste aan de aanbod-kant. Mondzorg was zo goedkoop dat veel Zweedse tandartsen wegtrokken. Onder die omstan-digheden stegen de prijzen. Het belangrijkste is dat de mondzorg in Zweden na de invoer van het vrije-tarievenstelsel toeganke-lijk is gebleven. Ook in Nederland wordt de toegankelijkheid voor patiënten gegarandeerd door de goedkeuring en monitoring van het experiment door de betrok-ken instanties.” De uitleg van Van Wijngaar-den beantwoordt niet de vraag waarom CZ ervoor koos haar zor-gen over de stijgende kosten van het tandartsbezoek via een lan-delijk dagblad te communiceren. Met meer dan drieënhalf miljoen klanten is CZ één van de grootste Nederlandse zorgverzekeraars. Daarvan mag enige kennis van zaken verwacht worden. “In het artikel in de Telegraaf

ting van bacteriën aan en rond-om de materialen die de or-thodontist in de mond plaatst. Hechting van bacteriën kan im-mers leiden tot een scala aan problemen, zoals afb raak van tandglazuur en ontsteking van het tandvlees. Li Mei (Shandong, China, 1982) verrichtte zijn onderzoek aan de afdelingen Biomedische tech-nologie en Orthodontie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), waar hij ook na zijn promotie werkzaam blijft . (bron: Nieuwsbank) ■

3Binnenlands nieuwsdental tribune - netherlands editionnovember 2011

Forse toename mondzorgtoerisme

tig fl ossen bezoekt een kwart van de vrouwen de mondhygiëniste. Mannen reinigen hun gebit lie-ver zelf. Zij gebruiken hier over het algemeen mondwater (34%), tandenstokers (68%) of een ander scherp voorwerp (18%) voor. Bijna de helft van de mannen en 39% van de vrouwen is zich zeer bewust van het feit dat goed reinigen tussen de tanden de al-gemene mondhygiëne beïnvloedt. Over één ding zijn mannen en vrouwen het eens: etensresten tussen de tanden zijn taboe. De grootste afk napper blijft echter een onfrisse adem. Vooral man-nen knappen daarnaast af op een onregelmatig gebit. (bron: Philips Healthcare) ■

UTRECHT - Het beroep van tand-technicus is niet beschermd, waardoor iedereen zich tand-technicus kan noemen. Het Kwa-liteitsregister Tandtechniek wil een einde maken aan de ondui-delijkheid door via de website kwaliteitsregistertandtechniek.nl de mogelijkheid te bieden na te gaan of een tandtechnicus ook daadwerkelijk de noodzakelijke opleiding heeft gevolgd en een er-kend diploma tandtechniek heeft behaald. Patiënten komen steeds vaker in aanraking met de tandtech-nicus, bijvoorbeeld om een kleur te bepalen of omdat bepaalde andere taken door de behande-lend tandarts aan de klinisch tandtechnicus zijn gedelegeerd. Bij de invoering van de vrije ta-rieven in de mondzorg moet de patiënt volgens minister Schip-pers van VWS de nota van de ingekochte tandtechniek van de zorgaanbieder ontvangen. Via de website kunnen consumenten

DEN HAAG - Bijna 20% van de eerstejaarsstudenten die een uni-versitaire studie volgen met een numerus fi xus, zoals genees-kunde en tandheelkunde, komt uit het buitenland. Hierdoor zijn voor Nederlandse studenten minder plekken beschikbaar. Het was langer bekend dat het Europese ‘Erasmus Mundus’-uitwisselingsprogramma heeft geleid tot grote migratiestromen van studenten, en dat Neder-landse universiteiten bij deel-nemers aan dit programma zeer in trek zijn. Nu blijkt echter dat een groeiend aantal buitenland-se studenten ervoor kiest hier een volledige studie te volgen, in plaats van een tijdelijk verblijf voor één of twee semesters. Het aantal buitenlandse studenten aan Nederlandse universiteiten is in vijf jaar tijd bijna verdubbeld, blijkt uit cijfers van Dienst Uit-voering Onderwijs (DUO).

Nederlanders flossen uit vrees voor tandarts

Kwaliteitsregistertand-techniek.nl gelanceerd

door het invoeren van de naam of vestigingsplaats van de tand-technicus, of de postcode of het registratienummer van het tand-technisch laboratorium de status van de tandtechnicus in kwestie controleren. Ook de steeds vaker met de tandarts en tandprothe-ticus samenwerkende klinisch prothesetechnicus of klinisch tandtechnicus kroon- en brug-werk zijn in het Kwaliteitsregister Tandtechniek opgenomen. Naast een grotere transparan-tie voor tandartsen en patiënten is het doel van het kwaliteitsre-gister het bevorderen van kwa-liteitszorg van de Nederlandse tandtechniek. In de eerste fase richt het kwaliteitsregister zich op de registratie van gediplo-meerde (klinisch) tandtechnici. In de volgende fase is het de be-doeling ook regelmatige bij- en nascholing te registreren en deze te koppelen aan de minimum-eisen die de professie zich op-legt. ■

Meer buitenlandse studenten aan Nederlandse universiteiten

De PVV en de SP maken zich zorgen om de slinkende kansen voor Nederlanders en zouden graag zien dat de inschrijving van buitenlandse studenten aan ban-den wordt gelegd. Vorige maand waarschuwden de twee partijen al voor de hoge kosten: een nega-tief saldo van zo’n honderd mil-joen euro. Critici stellen dat de kosten-ba-tenanalyse van de SP en PVV niet volledig is. Volgens hen hebben buitenlandse studenten die in Nederland hebben gestudeerd in de toekomst een betere toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Als zij hier een goedbetaalde functie vervullen, dragen zij door de hoge belastingafdracht bij aan de schatkist. Daarnaast kunnen de studenten bijdragen aan het creëren of in stand houden van een positief imago van Nederland in het buitenland. (bron: Neder-lands Dagblad) ■

Vooral de prevalentie van tanderosie bij kinderen baart ernstige zorgen.

Explosieve toename tanderosieWEESP – Tanderosie is een ex-plosief groeiend probleem in de Nederlandse mondgezondheid. Recente onderzoeken tonen aan dat gemiddeld 30% van de Ne-derlanders last heeft van de aan-doening. Vooral de prevalentie bij kinderen baart ernstige zorgen. In 1998 kwam tanderosie voor bij 3% van de 12-jarigen. In 2002 bleek dit percentage te zijn ge-stegen tot 24%. De stijging heeft sindsdien stevig doorgezet, van 32% in 2008 tot maar liefst 42% in 2010. Decennialang was cariës – vooral bij kinderen – het grote probleem in de mondzorg. De enorme toename van tandero-sie is te wijten aan de verander-de leefstijl in het algemeen en de nieuwe eet- en drinkcultuur in het bijzonder. Het huidige wel-vaartspeil biedt een enorme keu-ze aan eten en drinken, dat altijd overal verkrijgbaar is. Vaak zijn de voedingsmiddelen verpakt in handzame, hersluitbare verpak-kingen, waardoor er gemakkelijk meerdere malen per dag voedsel geconsumeerd kan worden. Uit onderzoek blijkt dat con-tinu eten, drinken en snoepen

geassocieerd is met tanderosie. Erosie wordt mede bepaald door de frequentie en de contacttijd van het zuur in de mond. Boven-dien is de smaakvoorkeur van Nederlanders in de afgelopen ja-ren aanzienlijk veranderd van zoet naar zoetzuur. De grote boosdoener bij het ontstaan van tanderosie – zuur – is in toenemende mate in ons

eten en drinken aanwezig. Veel mensen realiseren zich niet dat zij te veel zuren tot zich nemen. Niet alleen snoep en zoetigheden bevatten veel zuren. Ook alle sap-pen en frisdranken – appelsap, cola en ijsthee in het bijzonder – sportdrankjes, fruit en babyvoe-ding bevatten een zuurgraad die zo hoog is dat het tandglazuur oplost. (bron: medicalfacts.nl) ■

EINDHOVEN - Nederlanders zijn zich over het algemeen bewust van het belang van goede gebits-verzorging. Bijna de helft van hen is bang voor de tandarts. Dat blijkt uit recent onderzoek van Direct Research in opdracht van Philips. Ruim 55% van de 556 respondenten van het onderzoek fl ost regelmatig als aanvulling op het tandenpoetsen. 50% van hen geeft aan dat angst voor de tandarts de voornaamste reden voor het fl ossen is. Het vermijden van gele tanden en overgevoelig-heid zijn daarnaast de belangrijk-ste beweegredenen om het gebit goed te verzorgen. De groep respondenten die aangaf niet regelmatig te fl os-sen, identifi ceerde verschillende

drempels die hen hiervan weer-houden: moeilijk bereikbare tan-den (25%), brekend fl osdraad (18%) of bloedend tandvlees (18%). Naast angst voor de tand-arts gaf 58% van de fl ossende Nederlanders aan de ongemak-ken graag te trotseren voor het schone en prettige gevoel dat de reinigingsmethode geeft . Ruim een kwart van de Nederlanders fl ost grondig en is hier minimaal twee minuten per dag mee bezig. Een opvallende uitkomst van het onderzoek naar de Neder-landse mondgezondheid is dat vrouwen vaker last hebben van gevoelige tanden dan mannen, in het bijzonder wanneer zij koud (32%) en zoet (8%) eten of drin-ken nuttigen. Naast het regelma-

4 Interview dental tribune - netherlands edition november 2011

en brugwerk bestaat 45% uit ar-beidsloon. In Nederland en de rest van Europa liggen de lonen natuurlijk een stuk hoger dan in Aziatische landen. Als we het percentage arbeidsloon in een werkstuk dat in Nederland wordt geproduceerd, kunnen terugdrin-gen door middel van CAD/CAM, kunnen we de prijzen drukken. Volgens mij kunnen we op deze manier op korte termijn weer concurrerend worden met de lage lonenlanden.”

Tot het moment dat de CAD/CAM-technologie ook daar zijn intrede doet?“Precies. Die intrede heeft ook al plaatsgevonden. Maar een deel van de prijs is afh ankelijk van de inkoop van de structuren. De prijzen hiervan verschillen niet veel, want iedereen heeft dezelfde leveranciers. Stel dat het prijsver-schil bij een kroon tien tot der-tig euro is. Bij dit bedrag houd je de productie in Nederland, ge-zien de logistieke voordelen en het gemakkelijke contact tussen klanten, leveranciers en produ-centen. Dat Excent 80% van de werkzaamheden op kroon- en brugwerkgebied via CAD/CAM doet, heeft invloed gehad op onze personele bezetting. Helaas ver-wachten we dat dit de komende jaren zal doorzetten.”

Wat merken tandartsen van een investering in digitalisering in hun portemonnee? Hoe hoog moet de investering ingeschat worden, en wat betekent deze op de lange termijn voor de omzet?“Ik kan deze vraag alleen voor mondscanners volledig beant-woorden. Wij begeleiden prak-tijken bij het hele digitalise-ringstraject, maar dat is echt maatwerk. Daar kan ik moeilijk

TEKST: JAN FRANKE

Edwin Boere is als geen ander be-kend met de ontwikkelingen in de wisselwerking tussen tandtechniek en tandheelkunde. Als consultant digitalisering adviseert hij namens Excent Tandtechniek tandartsen en tandtechnici over digitale monds-canners, het digitaal ontwerpen van structuren en het inplannen van implantaten. Boere maakte de intrede van de digitalisering van dichtbij mee. Na zeventien dienstjaren bij Oudheus-den Dental Depot vertrok hij naar Nobel Biocare. Daar hield hij zich bezig met CAD/CAM en ontwik-kelde hij zich tot expert in de di-gitale tandheelkunde en tandtech-niek. Deze expertise deed Excent een jaar geleden besluiten Boere binnen te halen; CAD/CAM had in-middels zo’n hoge vlucht genomen dat ze het zonder expert niet meer konden bijbenen. Dental Tribune sprak met Boere over de digitalise-ring van de Nederlandse tandheel-kunde en tandtechniek en de rol die het experiment met de vrije prijzen hierin zal spelen.

U schrijft op de weblog van Ex-cent dat inmiddels 80% van het digitale werk via CAD/CAM-tech-nologie wordt gedaan. Kunt u schetsen hoe deze ontwikkeling de afgelopen jaren is verlopen?“In de tandtechniek is de CAD/CAM-ontwikkeling eind jaren 9́0 al begonnen. Toen werden

met CAD/CAM-soft ware onder-structuren ontworpen. De tand-techniek loopt in dit opzicht voor op de tandheelkunde. Ex-cent bestaat nu ruim vijf jaar en heeft zich vanaf de oprichting ge-richt op de digitalisering van de tandtechniek, in samenwerking met de tandheelkunde. In 2009 hebben wij als eerste de ‘iTero-

scanner’ naar Nederland ge-haald. Dat was een omslagpunt voor de tandheelkunde: van-af dat moment begon men echt met het digitaal afdrukken. Voor de volledigheid: Cerec was hier-van strikt genomen de voorloper, maar werkte heel anders. Met Ce-rec werd het gehele proces in de praktijk zelf gehouden, terwijl te-genwoordig sprake is van een sa-menwerking tussen tandartsen en laboratorium. De 20% van het kroon- en brugwerk die momen-teel nog niet via CAD/CAM wordt gedaan, is hoofdzakelijk werk dat nog niet soft warematig kan wor-den uitgevoerd en waarover tand-technici meer gevoel van contro-le willen hebben door het in hun handen te voelen. Maar ook daar-in gaat verandering komen.”

Op welke termijn verwacht u deze verandering?“Binnen twee jaar.”

Betekent de snel intredende digi-talisering in de tandtechniek dat veel van de werkzaamheden in de nabije toekomst naar lagelonen-landen verplaatst zal worden? “Bij ieder automatiseringsproces gaan manuren verloren, dat be-hoeft geen betoog. Ook de digita-lisering in de tandheelkunde en de tandtechniek betekent onver-mijdelijk dat meer werk gedaan kan worden met minder men-sen. Outsourcing naar lagelonen-landen treedt nu al op, dat klopt. Maar ik verwacht binnen een aantal jaren weer een ommekeer. Ik denk dat veel werkzaamheden door de CAD/CAM-technieken in Nederland kunnen blijven.”

Waarop baseert u deze verwachting? “Van de kosten van een werk-stuk voor conventioneel kroon-

een algemeen kostenplaatje van schetsen. Voor mondscanners is er een behoorlijke subsidiere-geling vanuit het Rijk, want het zijn ‘groene’ apparaten omdat ze het aantal fysieke afdrukken doen verminderen. Die subsidies zijn fors. De aanschafprijs van de scanner is bijvoorbeeld € 30 000,- inclusief BTW. In het gunstigste geval kan de netto-investering, door de aft rek van de belasting en de subsidieregeling, uitkomen op € 7 500,-.”

Wat is het meest voorkomende digitaliseringsprobleem bij uw klanten?“Digitaliseren lijkt eenvoudig, maar er komt vaak veel bij kijken. Het is een nieuwe manier van werken waarin een steile leercur-ve zit. Die leercurve is per praktijk en scanner verschillend. Dat le-vert verschillende soorten proble-men op, die moeilijk over één kam te scheren zijn. Logistieke pro-blemen met fabrikanten komen ook voor.

Zijn het - zoals het vooroordeel wil - vaker oudere tandartsen die problemen met digitalisering on-dervinden?“Nee. Althans, het zijn hoofdza-kelijk tandartsen van boven de veertig die investeren in de digi-talisering van hun praktijk. Als zij al meer problemen hebben, is

dat omdat zij oververtegenwoor-digd zijn in de groep gebruikers. Ik vermoed dat jongere tandart-sen achterblijven omdat zij door-gaans net met de praktijkvoe-ring zijn gestart en met fi nanciële onzekerheden zitten. Zij durven een grote investering nog niet aan, terwijl de oudere generatie meestal van die lasten en zorgen verlost is. Hierin gaat overigens wel verandering komen, omdat bijvoorbeeld het digitaal afdruk-ken nu in het curriculum van de opleidingen is opgenomen. Ik denk dat studenten die nu afstu-deren een digitaal afdruksysteem bij de start van een eigen praktijk bijna vanzelfsprekend vinden.”

Hoe denkt u dat het experiment met de vrije tarieven van invloed zal zijn op de aanschaf van digitale technologieën? Worden tandartsen in de nieuwe situatie aangemoedigd of juist ontmoe-digd om hierin te investeren?“Ik had verwacht dat het eff ect groter zou zijn: de intrede van de vrije prijsvorming zou tandartsen kunnen aanmoedigen om over te stappen op digitaal afdrukken. Terwijl het er nu op lijkt dat het als een excuus wordt gebruikt om het niet te doen.”

Dat begrijp ik niet.“Ik ook niet (lacht). Het heeft er-mee te maken dat de meeste tandartsen niet precies weten wat het experiment met de vrije tarieven gaat inhouden. Ze vra-gen zich af of ze zo’n investering gaan terugverdienen en wachten af wat de invloed van de vrije ta-rieven op de praktijkvoering zal zijn. Daarnaast zijn tandartsen

“ De digitalisering in de tandheelkunde gaat ontzettend hard”In gesprek met Excent-consultant Edwin Boere

“”

Enerzijds springt men snel in op nieuwe ontwikkelingen

en technieken, anderzijds kiest men ook graag voor

fi nanciële zekerheid

> lees verder op pagina 6

advies | praktijkinrichting | equipment | consumables | financiering | service

Als we verder kijken… Bij Arseus Dental zijn we er voor uw praktijk. U kunt rekenen op persoonlijke service die verder gaat dan het leveren van producten

alleen: wij laten u uw mogelijkheden optimaal benutten. Daarvoor betreden we nieuwe wegen, met grensverleggende initiatieven, creatieve invalshoeken

en verrassende oplossingen. Zo verbreden we onze horizon. En die van u!

Arseus Dental is een totaalaanbieder van tandheelkundige verbruiksmaterialen, equipment, praktijkinrichting, financiering, opleidingen, service en advies.

Soredex Cranex 3D

3D - Digital Imaging made easyDe Cranex 3D is een nieuwe OPG waar-

mee Soredex de geschiedenis van het

maken van betaalbare en eenvoudig te

bedienen OPG toestellen voortzet.

U kunt rekenen op een stabiele en

nauwkeurige positionering van de patiënt,

geoptimaliseerde workflow en een

uitstekende beeldkwaliteit. De Cranex

3D is een kwalitatief hoogstaande OPG

die eenvoudig uit te breiden is met een

Cephalostaat en / of Cone Beam 3D.

Zijn veelzijdigheid maakt het een van

de meest dynamische beeldvormings-

systemen in de markt.

Arseus DentalTel. 0416 - 650010

www.arseus-dental.nl

info@arseus-dental.nl

NIEUW

Als we verder kijken…

6 Interview dental tribune - netherlands edition november 2011

Bescherming en Separatie

Matrix voor Klasse II composiet vullingen

Bescherming bij grotere preparaties

Bescherming en matrix voor tijdelijke elementen

Een unieke combinatie van een preparatie schild en een sectionele matrix voor Klasse II vullingen van tijdelijke elementen. FenderPrime maakt een snelle, eenvoudige en veilige restauratie van tijdelijke elementen mogelijk. FenderPrime is verkrijgbaar in twee maten, lang en kort.

Als FenderPrime U bevalt, geldt dit waarschijnlijk ook voor:

”FenderPrime maakt een snelle, eenvoudige en veilige restauratie van tijdelijke elementen mogelijk

3447

-111

0 ©

Dire

cta

AB

druk bezig om zich gereed te ma-ken voor 1 januari. Ze moeten bij-voorbeeld leveranties veiligstel-len en de website aanpassen aan de eisen voor transparantie. Daar komt nog bij dat de IGZ de laatste tijd ontzettend druk controleert op de hygiëne in de praktijk. De schadelijke gevolgen van een tij-delijke sluiting voor de reputatie van een praktijk zijn genoegzaam bekend. Veel tandartsen geven daarom prioriteit aan het investe-ren in infectiepreventie. Van een verschil in de bereidheid tot in-vesteren in digitalisering tussen individuele en groepspraktijken of op regionaal niveau merk ik – en dat is toch wel opmerkelijk – niets.”

Denkt u dat dit zal veranderen? “Ik vermoed dat na 1 januari snel duidelijkheid optreedt over de nieuwe situatie en de gevolgen voor de eigen praktijkvoering. Wij krijgen dagelijks e-mails via onze patiëntenwebsite waarin mensen informeren naar de tandarts in hun buurt die werkt met digitale afdrukken. Als het voor tandart-sen duidelijk wordt dat patiënten digitaal afdrukken verkiezen bo-ven de traditionele methode, is het in een vrije markt slechts een kwestie van tijd voordat de inves-teringen op gang komen.”

Denkt u dat een hoge mate van digitalisering vooral te zien zal zijn in ‘toppraktijken’, die hogere

prijzen hanteren? Of kan de ef-fi ciency van digitaal werken juist voor een verlaging van de prijs zorgen?“Dat is moeilijk te voorspellen. Sommige tandartsen zullen de investering in de prijs verwerken. Maar tegelijkertijd is men bang dat de behandelingen te duur worden ten opzichte van colle-ga’s. Wij zien bij klanten die di-gitaal afdrukken dat het volume van het uitgevoerde kroon- en brugwerk met gemiddeld 20% stijgt. Dat heeft vast meerdere re-denen, maar de stijging van het aantal andere behandelingen die optreedt door het aanbieden van het digitaal afdrukken, kan ook een terugverdienmodel voor de investering zijn.”

U stelt dat Nederlandse tandart-sen en laboratoria – in tegenstel-ling tot buitenlandse collega’s - in hoge mate bereid zijn nieuwe technieken te testen. Uw opmer-king dat veel van hen treuzelen met de investering in digitaal af-drukken lijkt daarom onlogisch.“De tandheelkundige en tand-technische markt in Nederland kent twee kanten: men springt enerzijds snel in op nieuwe ont-wikkelingen en technieken, maar kiest anderzijds ook graag voor een stukje fi nanciële zekerheid. Nederland is niet voor niets po-pulair bij fabrikanten om een nieuw product in de markt te zet-ten en te meten hoe het valt. Dit merk je ook: op het gebied van CAD/CAM en volkeramiek is Ne-derland één van de voorlopers in de wereld. Qua CAD/CAM staan we zelfs in de top drie.”

In de discussies over de vrije ta-rieven gaat het vrijwel altijd over de tandarts algemeen practicus

of de tandarts-specialist. Wat betekent het experiment met de vrije prijzen voor tandtechnici? “In eerste instantie zal er niet zo-veel gebeuren. Excent heeft twee jaar geleden het ‘drielijnencon-cept’ in de markt gezet. De drie productlijnen ‘Excellent’, ‘Clas-sic’ en ‘Select’ lopen uiteen van esthetisch hoogwaardig en tijds-intensief (Excellent) tot het wat goedkopere werk (Select). Dit con-cept sluit aan op de marktwerking die in de tandtechniek zal optre-den, denken wij. Als iemand zich wil onderscheiden door zeer ex-clusief werk of juist op prijs wil concurreren, kan dat. Wij den-ken dat drie categorieën hier-voor voldoende zijn, omdat het anders onoverzichtelijk wordt. Erik van der Winde – één van de beste tandtechnici ter wereld – is ook bij Excent aangesloten. Hij le-vert alleen de Excellentlijn en is dus ook wat duurder. Mensen die zijn resultaten zien, hebben dit er ook voor over. Qua populariteit bij klanten steekt de ‘gemiddelde’ Classic erboven uit. Excellent en Select vormen kleine percentages. Ik denk dat dit in grote lijnen zo blijft , maar verwacht een kleine verschuiving van Classic naar Se-lect, omdat de tandartsen nu een marge kunnen maken op de tand-techniek. Als ze een kroon kopen en er een marge opgooien, wordt de behandeling duurder. Maar als ze een goedkoper product nemen en met een marge verkopen, blijft de prijs voor de consument gelijk. Ik verwacht overigens dat tand-artsen de kosten van de tandtech-niek pas onder de loep zullen ne-men, nadat ze aan alle eisen voor de vrije prijsvorming voldoen. Het zijn hoe dan ook spannende tij-den voor de tandtechniek.”

Is de mondzorg in Nederland klaar voor het experiment met de vrije tarieven?“Daar heb ik ernstige twijfels over. We zien praktijken die alles op een rijtje hebben en er klaar voor zijn. Een grote groep heeft inmiddels voorbereidingen ge-troff en of is daar nu druk mee be-zig. Maar er zijn ook aardig wat tandartsen die afwachten en zeg-gen: ‘Ik zie het wel’. Ik denk dat zowel in de tandtechniek als in de tandheelkunde een echte pa-niekreactie kan ontstaan, zodra mensen de consequenties van de vrije tarieven gaan voelen. Wij organiseren daarom in december een congres dat exclusief over de vrije tarieven zal gaan (zie ook de mondzorgkalender op pagina 22, red.). Ik verwacht daar veel animo voor.”

Excent is marktleider en biedt meerdere producten van meer-dere leveranciers aan. Op welke momenten geeft het werken met meerdere grote leveranciers pro-blemen? “Wij bieden inderdaad alle mondscanners aan die in Neder-land leverbaar zijn. We willen het liefst dat alle tandartsen digitaal afdrukken, ongeacht het merk mondscanner waarmee ze dat doen. Onze leveranciers hebben weinig bezwaar tegen ons brede aanbod. Wij zijn een grote speler en hebben al aardig wat scanners afgenomen. Sterker nog: leveran-ciers willen zich over het alge-meen graag bij ons aansluiten.“

“ ”Een vak als goudtechnicus

moet je echt niet meer kiezen

7Interviewdental tribune - netherlands editionnovember 2011

Kunt u iets vertellen over het keuzeproces voor de aanbieder van een product?“Het apparaat moet natuurlijk probleemloos zijn. Een tand-arts moet er snel en gemakkelijk mee om kunnen gaan, het sys-teem moet ‘open’ zijn zodat met veel verschillende materialen ge-werkt kan worden en de leveran-cier moet een goede naam heb-ben. Over het algemeen gaat dit goed. We zitten in een fase van automatisering in de mondzorg en tandtechniek, dus als er iets misgaat in ons werkproces, is dat sterk aan logistiek gerelateerd. Data zijn onverwerkbaar of ra-ken zoek, waardoor de scan over moet terwijl de patiënt al weg is. Het kan zijn dat data niet goed uit te lezen zijn, of door een sto-ring langer op zich laten wach-ten. De situatie die zich onlangs bij Blackberry-smartphones voor-deed – uitval of storing van een server – kan een probleem op-leveren. Dat blijft een risico van digitalisering.”

Een nieuwe trend in de digitali-sering van de tandheelkunde is de mogelijkheid digitale rönt-gen-, intra-orale en panografi sche beelden te delen en op te slaan in de cloud. Er zijn plannen voor een landelijke digitale databank voor medische beelden. Vindt u dat er ook zo’n databank voor de tand-heelkunde in Nederland moet komen? “Absoluut. Excent werkt op dit moment aan een systeem om dit intern op te tuigen, en we ver-kennen de mogelijkheden om hier landelijk een rol in te spe-len. De noodzaak voor een lan-delijke database en cloud wordt door de vrije tarieven alleen maar groter. Als een patiënt gaat shop-pen en naar een andere tandarts gaat voor een implantaat, is zijn patiëntenkaart niet meer up-to-date. Als de administratie niet snel centraal bijgewerkt wordt, kan vertroebeling van het pati-entbestand optreden. En omdat gebitten ook gebruikt worden bij forensisch onderzoek en identifi -catie, kunnen de gevolgen als het misgaat ingrijpend zijn.”

Zo’n landelijk systeem vereist collectieve actie van tandartsen die elkaar straks gaan beconcur-reren. Dat wordt ingewikkeld. “Daar ben ik het niet mee eens, want dat geldt net zo goed voor ziekenhuizen. Die gaan ook meer concurreren.”

Laat me de vraag dan zo stellen: gaat Excent in deze ontwikkeling het voortouw nemen?“Misschien wel. We hebben de capaciteiten, maar er zul-len meerdere grote partijen mee moeten doen aan een project van deze omvang. Ik ben in ieder ge-val positief gestemd over de be-

reidheid van tandartsen tot een gecentraliseerd systeem in een concurrerende markt. Uiteinde-lijk heeft iedereen daar voordeel bij, maar het zal lang duren voor-dat alle neuzen dezelfde kant op staan. We kijken hiervoor graag naar het buitenland en hebben ook veel contacten in enkele be-langrijke landen. Onze direc-tie heeft bijvoorbeeld een nauwe band met Glidewell, een grote speler op de Amerikaanse markt. Wij leren het meest van de be-kende landen op tandheelkundig en tandtechnisch gebied: Duits-

land, de Verenigde Staten. Die zijn ook wat vrijer om bepaalde dingen met ons te delen dan een collega in België.”

Wat zijn de risico’s van de toene-mende digitalisering in de tand-heelkunde? Zijn er gebieden waar de aloude werkwijzen nog steeds tot betere resultaten leiden?“Ik zie alleen maar verbeterin-gen. De continuïteit van het pro-duct wordt veel meer gegaran-deerd dan bij handwerk en het dataverkeer verloopt sneller en veiliger. Het is een niet te stuiten

ontwikkeling. Natuurlijk blijven er mensen bepaalde dingen met de hand doen. Maar ze sterven uit: een vak als goudtechnicus moet je echt niet meer kiezen.”

Verwacht Excent de komende jaren groei? “We hebben nu zo’n dertig vesti-gingen. Een aantal hiervan is ge-vestigd in grote mondzorgprak-tijken. Dat aantal zal groeien, vooral door het algemene, com-plete product dat wij leveren. Voor klanten is dat gemakkelijk. Ze kunnen alles bij ons uitzetten

en hoeven niet te shoppen. Een ander voordeel is dat wij, omdat onze vestigingen over het hele land zijn verspreid, lokale service kunnen leveren. We merken dat klanten dit waarderen, en ver-wachten dan ook niet het aantal vestigingen te gaan terugbrengen of diensten te gaan centraliseren. Niet alle vestigingen kunnen alle handelingen verrichten, maar we kunnen onderling wel alles uitbe-steden. Wij kijken in ieder geval met veel hoop en belangstelling uit naar alle veranderingen die onze sector zal ondergaan.” ■

“”

Bij klanten die digitaal afdrukken stijgt het uitgevoerde kroon- en brugwerk met gemiddeld 20%

Dental Tribune informeert meer dan 650.000 mondzorg-professionals in 91 landen!Waar u ook bent, Dental Tribune voorziet u in uw eigen taal van het laatste nieuws, reportages, productinformatie en video‘s.

www.dental-tribune.com

8 Excerpt dental tribune - netherlands edition november 2011

TEKST EN FOTO’S: DR. ROBERT KERSTEIN, USA

Minimaal invasieve chirurgie (MIC) werd aanvankelijk in de fysische geneeskunde geïntro-duceerd en deed begin jaren ‘70 met het gebruik van diamine-zilverfl uoride zijn intrede in de tandheelkunde.1 Hierop volgde de ontwikkeling van preventieve kunststofrestauraties in de ja-ren ‘802 en de atraumatische res-tauratieve behandeling (ART)3 in de jaren ‘90.4 Vanaf het begin ligt de focus van MIC in de tand-heelkunde op cariësdetectie en -behandeling.5 Het totaalconcept van minimaal invasieve cosme-tische tandheelkunde (MICD) en het bijbehorende behandelproto-col werd in 2009 geïntroduceerd, maar is nog niet volledig doorge-drongen tot andere gebieden van de tandheelkunde. De belangrijk-ste doelstelling van MICD is het uitvoeren van optimale klinisch-therapeutische verbeteringen van de mondgezondheid door cor-rigerende procedures die een zo beperkt mogelijke klinische in-terventie vereisen.6 Aanvullende richtlijnen voor een MICD-be-handeling zijn:• Maximaal behoud van gezon-

de orale weefsels, in lijn met de ’fi rst, do no harm’-fi losofi e;

• de juiste keuze van tandheel-kundige materialen;

• het gebruik van ondersteunen-de proceduremethoden voor een betrouwbare, evidence-based behandeling en daarmee betere resultaten.

Met betrekking tot cosmetische gebitsbehandelingen zal het in-terventieniveau van een geselec-teerde MICD-behandeling afh an-gen van de aard van de aanwezige gebitsdefecten en de subjectieve beleving van de patiënt zelf vóór de behandeling (afb eeldingen 1a en b). Enkele van de meest voor-komende gebitsgebreken zijn:• de aanwezigheid van diastemen;• verkleurde tanden;• gedragen en afgeplatte incisale

rand;• ontbrekende elementen;• scheve elementen;• intern verkleurde elementen

door fl uoride of kinderziekte(n);• gingivale afwezigheid, wat leidt

tot zichtbare ‘zwarte driehoe-ken’;

• ongelijke crestale gingivale hoog ten;

• maxillaire en/of gingivale ex-cessen als gevolg van gewijzig-de passieve eruptie;

• malocclusie volgens de classifi -catie van Angle;

• afwijkende lachlijn.

Hedendaagse cosmetische tand-heelkunde kan de meeste van deze gebreken corrigeren met be-hulp van een eenvoudige MICD-aanpak die evenveel nadruk legt op de patiëntpsychologie als op gezondheid, functie en esthe-

Betere gebitsfunctie door digitale occlusietechniekDit artikel is oorspronkelijk verschenen in het tijdschrift Cosmetic Dentistry, editie 2011-02 (Oemus Media AG)

tiek. Elk van deze aspecten kan het best worden geanalyseerd met behulp van het besluitvor-mingssysteem van het Smile De-sign Wheel, dat elk individueel aspect als een continuüm behan-delt (afb . 2).6

COSMETISCHE GEBITS BE-HANDELINGEN MET VOLLEDIG KERAMISCHE, PARTIËLE RESTAURATIESVolledig keramische, partiële ad-hesieve restauraties (porseleinen veneers, inlays en onlays) worden beschouwd als één van de opties binnen de MICD-behandeling, in tegenstelling tot volledige kronen die signifi cant meer tandprepa-ratie vereisen. In bepaalde situa-ties kunnen fi neren onmiddellijk worden geplaatst, op voorwaarde dat de uiteindelijke esthetiek niet wordt aangetast door de extra dikte van het labio-linguale res-tauratieve materiaal.

Adhesieve restauraties met por-seleinglazuur zijn veiliger voor het tandweefsel omdat er minder preparatie nodig is voor de me-chanische retentie van de restau-ratie (afb . 3) in vergelijking met een niet-gebonden restauratie. De chemische hechting tussen geëtst porselein en geëtst glazuur zorgt voor verhoogde retentie. Minder preparatie minimaliseert de kans op de pulpale reacties die vaak ontstaan wanneer een vitaal element is voorbereid op een vol-ledige dekking.

Een ander belangrijk patiëntvoor-deel van adhesieve restauraties is dat de behandeltijd meestal be-perkt blijft tot twee sessies:• eerste bezoek: partiële prepara-

tie, tijdelijke restauratie met de gewenste cosmetische verbete-ringen en een interocclusale re-gistratie;

• tweede bezoek: porseleinen try-in, glazuurhechting, occlu-sale aanpassingen en kroonaf-werking.

Tijdens de tweede sessie kan de arts geen occlusale aanpassin-gen doen voordat deze zeer bro-ze restauraties op hun plaats zijn gebond. De broze restauraties kunnen namelijk geen occlusale veranderingen weerstaan zonder risico op restauratiebreuk.

Verkorte behandeltijden kunnen resulteren in occlusale problemenHoe nuttig de korte behandeltij-den ook (kunnen) zijn voor de pa-tiënt, er kunnen altijd twee pro-blemen optreden:• ongemak voor de patiënt als

gevolg van slechte occlusie di-rect na inbrengen;

• mogelijk kortere levensduur van de restauratie.

Deze verschijnselen zijn het ge-volg van het ontbreken van de herhaalde interocclusale her-montages die conventionele ge-bitsprothesen gewoonlijk on-dergaan. De hermontage op de metalen try-in en porselein bis-que try-in, en mogelijk nogmaals voorafgaand aan het inbrengen van de prothese, zorgt voor aan-

zienlijk meer nauwkeurigheid van de uiteindelijke maxillo-mandibulaire ruimtelijke relaties (afb . 4). Dit vermindert het aantal occlusale aanpassingen dat no-dig is bij het inbrengen en resul-teert in het behoud van de dikte van het restauratiemateriaal en de restauratiesterkte.

Adhesieve restauraties zijn zel-den geschikt voor hermontage. Vanwege de minimale prepara-tieconfi guratie van een partiële, niet-gebonden, volledig kerami-sche restauratie ontstaat instabi-liteit op de ondersteunende tan-den. Tijdens het maken van de interocclusale records kunnen mousse, was, siliconenputty, het geïnjecteerd impressiemateriaal en de afdruklepel gemakkelijk verschuiving van de niet-gebon-den restauraties veroorzaken. Dit kan ook optreden tijdens de dub-bele afdruktechniek. De instabi-liteit van niet-gebonden restaura-ties bemoeilijkt alle aspecten van een hermontage.

Zonder de reeks hermontages die een gecementeerde prothese vaak ondergaat, is de volledig kera-mische restauratie vatbaar voor slechte ruimtelijke uitlijning en overmatige occlusale kracht, wat tot na het inbrengen klinisch on-opgemerkt kan blijven. Dit gebrek aan goede detectie wordt verer-gerd door het feit dat articulatie-

papier niet op een meetbare ma-nier de occlusale krachten of het moment van occlusaal contact aangeeft , ook al beweren voor-standers van articulatiepapier ten onrechte het tegendeel (afb . 5).7-16

Slechte maxillomandibulaire ruimtes en occlusale krachtde-tectie kunnen op betrouwbare wijze worden voorkomen wan-neer een MI-arts tijdens de res-tauratie gebruik maakt van de digitale occlusie-analysetechno-logie (T-Scan III, Tekscan; afb . 6a en b). Bij correct gebruik na de bonding helpt deze technologie nauwkeurig overmatige kauw-kracht van de occlusale vlakken en incisale randen van de nieuw geplaatste restauraties te lokali-seren. De klinische vermindering van deze krachten leidt tot een betere genezing en verlengt de le-vensduur van de restauratie.

HET DIGITALE OCCLUSIE-ANALYSESYSTEEMHet digitale occlusie-analysesys-teem van de T-Scan III biedt pre-cisietechnologie voor de analyse van kauwkracht en sequenties in stappen van 0,003 seconden en geeft dit grafi sch weer in de vorm van een fi lm.17,18 Het systeem ver-eenvoudigt occlusale aanpassin-gen tijdens het aanbrengen van de esthetische prothese, omdat het snel buitensporige krachten en premature contacten isoleert,

zodat deze eff ectief kunnen wor-den verholpen (afb . 7). Het behoud en de levensduur van keramische restauraties wordt verbeterd, en alle potentieel schadelijke occlu-sale krachten worden geïsoleerd en verwijderd.

De gegevens over de kauwkracht en tijdsequenties kunnen naar een PC worden gestuurd via een HD-opnamesensor die de con-tact-variërende relatieve kracht meet tijdens de occlusale inter-acties van de verschillende ele-menten (afb . 8a en b). Tijdens een turbo modusopname scant de sensor 3000 keer per seconde, wat resulteert in een dynamische fi lm van de veranderingen in oc-clusale krachten die stapsgewijs in een slow-motionweergave kan worden bekeken.

Deze dynamische weergave toont alle krachtvariaties in de volgorde van contact, terwijl er tegelijker-tijd wordt gesorteerd op relatie-ve kauwkracht. Een arts kan de weergave vervolgens beoordelen en zijn bevindingen toepassen op de diagnose en mogelijke behan-deling. De sequentie kan worden bekeken in 2D én 3D en kan voor- en achteruit worden gespoeld en afgespeeld in intervallen van 0,003 seconden.19 In de 3D-weer-gave veranderen de kolommen die de kauwkracht aangeven van hoogte en kleur. In 2D varieert

Afb . 1a: Een gebitsdefect, bestaande uit verkleurde tanden en een diasteem.

Afb . 1b: Vier anterieure veneers.

Afb . 5: Articulatiepapier laat niet de occlusale krachten zien, ongeacht de kleurdiepte, grootte of vorm van de markering. Ook zijn de contactmomenten hiermee niet te bepalen.

Afb . 3: Veneerpreparaties zijn veiliger voor de tandstructuur dan volledige kronen.

Afb . 4: Voor beweegbare kronen is hermontage nodig om ruimtelijke afwijkingen te minimaliseren.

Afb . 2: Het Smile Design Wheel, dat patiëntpsychologie, gezondheid, functie en esthetiek bevat.

9Excerptdental tribune - netherlands editionnovember 2011

de kleurcodering van de kracht-concentraties in grootte, vorm en kleur als de occlusale krach-ten veranderen (afb . 7). Warmere kleuren geven grote kauwkrach-ten aan, terwijl de donkere kleu-ren de kleinere krachten laten zien (afb . 9).

DE BEPERKINGEN VAN ARTICULATIEPAPIERClinici werken routinematig met articulatiepapier om de aanwe-zigheid van occlusale contacten, hun krachten en de momenten van contact te visualiseren. Zij bepalen of er sprake is van hoge kauwkrachten op basis van hun subjectieve oordeel van articu-latiepapier. In de tandheelkunde zijn er veel voorstanders van het gebruik en de werking ervan.10, 12-16 De uiterlijke kenmerken van ar-ticulatiepapier zijn gebaseerd op:

a) de grootte van de markering: grote markeringen zouden gro-tere krachten aangeven; kleine, lichte markeringen tonen de kleinere krachten;

b) de relatieve kleurdiepte en in-tensiteit van de inktmarkering: hoe donkerder de markering en/of de kleurintensiteit, hoe groter de kracht; hoe lichter de markering, hoe kleiner de kracht;

c) de aanwezigheid van de cirkel- of halvemaanvorm: deze vor-men geven aan dat het contact

krachtig is, omdat deze con-tacten geen inkt in het midden hebben (afb . 10).

Ondanks de hardnekkigheid van de hierboven vermelde ‘klinische overtuigingen’ is er geen weten-schappelijk bewijs dat deze ui-terlijke kenmerken de relatieve krachten van de occlusale con-tacten feitelijk weergeven.7-11 On-derzoeken naar articulatiepapier zijn consequent in hun conclusies dat occlusale krachten niet op een betrouwbare manier kunnen worden bepaald op basis van hun grootte of kleur. Daarnaast heeft geen enkel onderzoek aangetoond dat articulatiepapier de momen-ten van contact kan laten zien.7-11

Afb eelding 11a toont duidelijk de beperkingen van articulatie-papier in het weergeven van de kauwkrachten en bewijst dat de klinische overtuiging dat articu-latiepapier grote kauwkrachten kan indiceren, op onjuiste aan-namen is gebaseerd.

Er zijn drie grote markeringen aanwezig op element #16 en klei-ne krassende markeringen op het mesiale vlak van element #17. Let op het aan licht blootgestel-de dentine op element #17, bij de krassende rode markeringen. De donkere vlekken op element #16 suggereren dat er grote kauw-krachten aanwezig zijn. De arts

is in ieder geval ‘geïndoctrineerd’ te geloven dat dit het geval is. Af-beelding 11b toont de tegenafdruk met grote zwarte markeringen op element #46 en lichtere op ele-ment #47.

De gegevens uit de T-Scan la-ten zien dat de kleine contacten op het mesiale vlak van element #17 eigenlijk een gebied vormen van extreme occlusale kracht en de naburige drie grote, donke-re markeringen op element #3 in feite drie regio’s van zeer lage oc-clusale kracht zijn (afb . 12). Merk op dat element #17 maar liefst 48% inneemt van de rechterkant van de boog, de helft van de totale occlusale krachten. Dit verklaart waarom er blootgesteld dentine zichtbaar is. Jarenlang onopge-merkt gebleven occlusale over-belasting van dit element (en het tegenoverliggende element #47) hebben het glazuur aangetast, terwijl het glazuur van element #16 met zijn zeer grote, donkere markeringen intact is.

Vergeleken met de resultaten van de T-Scan III wordt duidelijk dat articulatiepapier op geen enke-le manier de occlusale krachten weergeeft . Een digitale occlusie-analyse illustreert de ware aard van het occlusale contact. Dit biedt klinisch inzicht in de mate waarin articulatiepapier de oc-clusale krachten aantoont.

Als de arts zich had laten leiden door de resultaten van het arti-culatiepapier, zou deze met het oog op vermindering van de oc-clusale overbelasting duidelijk de verkeerde elementen hebben aan-gepast. Dit voorbeeld laat zien dat de ogen van de clinicus en de markeringen van het articu-latiepapier niet op een betrouw-bare wijze de occlusale krachten weergeven. Een digitale occlusie-analyse verduidelijkt welke mar-keringen zodanig moeten worden behandeld dat de arts de juiste beslissingen neemt over de con-tacten die werkelijk krachtver-mindering vereisen.

Daarom is de T-Scan III-techno-logie de essentie van MICD met betrekking tot tandheelkundige occlusie. Een arts behandelt al-leen wat moet worden behandeld, en moet niet willekeurig occlu-sale aanpassingen uitvoeren die met het blote oog zijn beoordeeld op basis van articulatiepapier-markeringen. Deze beoordelings-methode is zo foutgevoelig dat de resultaten altijd invasiever zullen zijn dan wanneer de arts de digi-tale occlusietechniek op de juiste manier toepast.

DIGITALE OCCLUSALE-ANALYSE VOOR EEN CASUS MET ZES ANTERIEURE VENEERSDe kauwkrachten en contact-momenten van alle elementen, zowel statische als functione-le, kunnen precies worden aan-gepast wanneer de correcties worden geleid door een digitale analyse. De volgende casus illus-treert het gebruik van de digitale occlusie-analyse om de stuwende beweging van zes anterieure ve-neers te verfi jnen.

Een 21-jarige patiënte kwam voor de vervanging van zes anterieu-

re veneers ten gevolge van zicht-bare materiaalfracturen (afb . 13). De oude veneers werden verwij-derd, de tanden nogmaals licht-jes geprepareerd en er werden zes nieuwe Empress II veneers (Ivo-clar Vivadent) geplaatst (afb . 14).

Nadat de veneers waren uitge-hard en de overtollige bonding verwijderd, werden de grotere oc-clusale aanpassingen uitgevoerd om terug te keren naar de ver-ticale dimensie van de occlusie vóór de behandeling. Hoewel de linguale veneermarges incisaal waren ten opzichte van de oor-spronkelijke verticale stops op de anterieure elementen, was meer adhesief cement nodig voor de handhaving van de verticale di-mensie.

Vervolgens werden de protru-sieve en laterotrusieve excur-sies met de T-Scan III geanaly-seerd om te bepalen of er extreme krachten aanwezig waren op de incisale randen of op de linguale functionele clivi van de veneers. De maxillaire anterieure lingu-ale vlakken zijn voorzien van na-tuurlijke hellingen voor de lage-re anterieure elementen tijdens mandibulaire excursies. Het con-troleren van extreme krachten op de linguale veneerhellingen zal de levensduur van het keramisch materiaal helpen verlengen.

Dynamische excursieve functies worden vastgelegd door de pati-ent te vragen gedurende één tot twee seconden de tanden op el-kaar te zetten tot maximale oc-clusie en de T-Scan III-sensor een excursieve beweging te laten maken over de leidende elemen-ten.20-22 Voor de krachtanalyse is het mogelijk zowel rechts-linkse als stuwende excursies op te ne-men, maar hier bespreken we al-leen de stuwende. Afb eelding 15a toont de eerste markeringen op het articulatiepapier van de stu-wende beweging die wordt ge-maakt als de mandibulaire in-cisieven vanaf de maximale occlusie naar de incisale rand bewegen. Zichtbaar is de lange, donkere lijn van de stuwende be-weging op het distale incisale deel van element #12, een kortere lijn op het distaal van element #11 en een horizontale lijn op de in-cisale rand van element #11. Deze inktmarkeringen bieden ech-ter geen enkele aanwijzing over de eventuele aanwezigheid van overmatige kauwkracht.

Afb eeldingen 15b en c tonen de beweging zoals die door de T-Scan III is vastgelegd. Naarma-te de excursie vordert nadat de maximale occlusie is verlaten (afb . 15b) en overgaat op de an-terieure elementen, komt veel kracht te staan op de incisale rand van element #11 (grote roze krachtkolom) op het moment dat de stuwende beweging zich be-perkt tot de incisieven (afb . 15c). Indien onbehandeld zou de over-matige kracht van de stuwende onderkaak fracturen kunnen ver-oorzaken in de distale incisale rand van de veneer.

Om dit te corrigeren werden er aanpassingen gedaan op ba-sis van de geregistreerde kauw-krachtgegevens. De disto-incisale

lijn op het articulatiepapier werd verholpen met een medium gro-ve diamantboor met waternevel. Hierna werd een nieuwe opname gemaakt om de veranderingen in kracht en contactmomenten te analyseren. Deze werden geïso-leerd, gelabeld en aangepast. Dit proces werd herhaald tot er geen extreme occlusale krachten meer aanwezig waren tijdens de gehe-le duur van de stuwende excursie en matige tot lage krachten wa-ren verdeeld over de leidende clivi en incisale randen.

Afb eeldingen 16 en 17a zijn hal-verwege de behandeling gemaakt en tonen de laatste articulatiepa-piermarkeringen van de stuwen-de beweging. Opvallend is dat de markeringen in afb eeldingen 15a, 16 en 17a geen kwantifi ceerbare informatie bieden over de occlu-sale kracht of contactmomenten om de corrigerende aanpassingen op te kunnen baseren. Afb eel-dingen 17b tot d illustreren dat er gedurende de hele gecorrigeer-de stuwende beweging gedeelde krachtovergangen zijn tussen ele-menten #11 en #21. Het digitaal ondersteunde resultaat bestaat uit stuwende contacten die nooit de potentieel schadelijke kracht-niveaus bereiken die preoperatief bestonden (afb . 15b).

Deze casus laat zien dat het ge-bruik van de digitale occlusie-analyse bij volledig keramische adhesieve restauraties de over-matige occlusale krachten mi-nimaliseert, waarbij het bon-dingproces aan alle occlusale aanpassingen moet voorafgaan. Het omkeren van de gebruikelij-ke volgorde (zonder interocclusa-le hermontages) kan signifi can-te occlusale problemen met zich meebrengen die met articulatie-papier niet goed worden waarge-nomen. De digitale occlusie-ana-lyse biedt precisie, isolatie van occlusale krachten en een voor-spelbare beheersing van het pro-bleem, wat de levensduur van de volledig keramische restauratie helpt verlengen.

CONCLUSIEBinnen MICD bieden digitale oc-clusie-analysesystemen gege-vens over kwantifi ceerbare druk, krachten en contactmomenten die kunnen worden gebruikt voor nauwkeurig meetbare occlusale aanpassingen van de restaura-tie.2, 3 Dit resulteert in een unifor-me verdeling van kracht, bilate-rale gelijktijdigheid en meetbare onmiddellijke disclusie. Boven-dien minimaliseert de schadelij-ke eff ecten van geconcentreerde, overmatige, geïsoleerde occlusale krachten. De totale occlusale be-handeling voorkomt potentieel schadelijk intra-oraal gebruik en zorgt voor een lange levensduur van de keramische materialen. De occlusale aanpassingen op basis van de T-Scan III-techno-logie vertegenwoordigen de es-sentie van MICD omdat een arts hiermee alleen het noodzakelijke behandelt en geen willekeurige, subjectieve occlusale correctie uitvoert die is gebaseerd op de interpretatie van articulatiepa-piermarkeringen. De gemeten ge-gevens over de occlusale kracht en contactmomenten zorgen er-voor dat de arts alleen de loca-

Afb . 7: Het display van de T-Scan III toont de overmatige occlusale krachten in kleur voor eenvoudige analyse.

Afb . 6a: De handgreep van de T-Scan III met USB-aansluiting.

Afb . 6b: T-Scan III desktop.

Digital solutions by

WAANZINNIGE NAJAARSACTIE

BIJ DENTALDIGIT

met gratis Apple MacBook Pro Core i7

2.2 GHz - 17” - 4 GB RAM t.w.v. € 2.399,-

Flexibel en eenvoudigupgradeable

Ultra High Definition (optie)p

met Auto-Focus (optie)

Digital solutions by

Wieldrechtseweg 26 3316 BG Dordrecht

Tel.: 078 - 654 37 37

Fax.: 078 - 654 37 30

E-mail: info@dentaldigit.nl

www.dentaldigit.nl

€18.999,-*

Meerprijs

CT functie

voor

formaat 5x5cm

€28.999,-*

LET OP! Bij aanschaf in 2011 kan nog gebruikt gemaakt worden

van de regeling willekeurige afschrijvingen. Dit houdt in dat 50%

van het investeringsbedrag in 2011 en de overige 50% in 2012

afgeschreven mag worden.

****************************** AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllleeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvveeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeerrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrmmmmmmmmmmmmmmmmmmeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeellllllllllllllllllllllllllllllllllllllllddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee pppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppprrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeennnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzziiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeexxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccclllllllllllllllllllllllllllllllllllluuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuussssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiieeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeffffffffffffffffffffffffffffffffffff BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeennnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeelllllllllllllllllllllldddddddddddddddddddddddddddddddddiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiigggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg tttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt///////////////////////////////////////////mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm 33333333333333333333333333333331111111111111111111111111111111111111111111111 ddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeecccccccccccccccccccccccccccccccccceeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeemmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeerrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr 222222222222222222222222222222222222222000000000000000000000000000000000000000000001111111111111111111111111111111111111111,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiieeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeettttttttttttttttttttttttttttttttttttttt iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn ccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooommmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaatttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiieeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeettttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaannnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnndddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddddeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeerrrrrrrrrrrrrreeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee pppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppprrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooommmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooottttttttttttttttttttttttttttiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiieeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeesssssssssssssssssssssssssssssssss.................

‘s Werelds

scherpste

OPG-systeem

nu slechts

11Excerptdental tribune - netherlands editionnovember 2011

4. Munshi AK, Hegde AM, Shetty PK. Clinical evaluation of Carisolv in the chemico-mechanical removal of carious dentin. J Clin Pediatric Dent 2001;26:49–54.

5. World Dental Federation. Minimal Intervention in the management of dental caries. FDI policy statement 2002.

6. Koirala S. Minimally invasive cosmetic dentistry — Concept and treatment protocol. Cosmetic Dentistry 2009(4):28–33.

7. Carey JP, Craig M, Kerstein RB, Radke J. Determining a relationship between applied occlusal load and articulation paper mark area. The Open Dentistry Journal 2007;1:1–7.

8. Saad MN, Weiner G, Ehrenberg D, Weiner S. Eff ects of load and indicator type upon occlusal contact markings. J Biomed Mater Res B Appl Biomater 2008;85(1):18–22.

9. Millstein P, Maya A. An evaluation of occlusal contact marking indicators. A descriptive quantitative method. J Am Dent Assoc 2001;132(9):1280–6.

10. Glickman I. Clinical Periodontics.

Afb . 8a: Schema van de T-Scan III-sensor.

Afb . 11a: De bovenste eerste molaar met drie grote articulatiepapiermarkeringen en de bovenste tweede molaar met mesi-ale krassende markeringen.

Afb . 11b: De tegenovergestelde onderste molaren met grote zwarte articulatiepa-piermarkeringen op de eerste molaar en kleine, lichte markeringen op de tweede molaar.

Afb . 12: T-Scan III-gegevens van de eerste en tweede rechtermolaren.

Afb . 15a: Articulatiepapiermarkeringen van de preoperatieve stuwende beweging.

Afb . 17a: Articulatiepapiermarkeringen van de stuwende beweging aan het eind van de behandeling.

Afb . 15c: Grote krachten in het distale in-cisale gebied van element #11.

Afb . 17c: Gecorrigeerde halve stuwbeweging na behandeling.

Afb . 15b: T-Scan-gegevens van de begin-nende stuwbeweging.

Afb . 17b: Gecorrigeerde beginnende stuwbeweging na behandeling.

Afb . 16: Articulatiepapiermarkeringen van de stuwende beweging halverwege de behandeling.

Afb . 17d: Gecorrigeerde eindigende stuwbeweging na behandeling.

Afb . 13: Preoperatieve fracturen in de veneers.

Afb . 14: De gefractuurde veneers vervan-gen door zes nieuwe veneers.

Afb . 9: Legenda van de kleurcoderingen voor de kauwkrachtgegevens.

Afb . 8b: De HD-op-namesensor van de T-Scan III.

OVER DE AUTEURDr. Robert Kerstein heeft een praktijk in Boston, Massachu-setts. Hij was van 1983 tot 1998 assistent-klinisch hoogleraar aan het Departement van de Restauratieve Tandheelkunde, Tuft s University School of Dental Medicine.

ties van overmatige kauwkracht aanpast en de gebieden van lage occlusale krachten met rust laat. Overbehandeling is geminima-liseerd, waardoor geconcludeerd kan worden dat de klinische im-plementatie van deze technologie de kernboodschap weerspiegelt van de minimaal invasieve aan-pak: ‘ik zal aan de patiënt geen schade doen’. ■

Referenties1. Yamaga R, Nishino M, Yoshida S,

Yokomizo I. Diammine silver fl uoride and its clinical application. J Osaka Univ Dent Sch 1972;12:1–20.

2. Houpt M, Fukus A, Eidelman E. The preventive resin (composite resin/sealant) restoration: nine-year results. Quintessence Int 1994;25(3):155–9.

3. Smales RJ. Yip HK. The atraumatic restorative treatment (ART) approach for the management of dental caries. Quintessence Int 2002;33(6):427–32.

Afb . 10 Cirkel- en halvemaanvormige markeringen geven zogenaamd grote krachten weer.

Saunders and Co 1979(5):951.11. Reiber T, Fuhr K, Hartmann H,

Leicher D. Recording pattern of occlusal indicators. I. Infl uence of indicator thickness, pressure, and surface morphology. Dtsch Zahnarztl Z 1989;44(2):90–3.

12. Dawson, PE. Functional occlusion: from TMJ to smile design. Mosby, Inc 2007(1):347.

13. McNeil, C. Science and practice of occlusion. Quintessence Publishing 1997:421.

14. Okeson J. Management of temporomandibular disorders and occlusion. CV Mosby and Co 2003(5):416, 418, 605.

15. Kleinberg I. Occlusion practice and assessment. Knight Publishing 1991:128.

16. Smukler, H. Equilibration in the natural and restored dentition. Quintessence Publishing 1991:110.

17. Maness WL. Force movie. A time and force view of occlusion. Compend Contin Educ Dent 1989(10):404–8.

18. Kerstein RB, Grundset K.

Obtaining measurable bilateral simultaneous occlusal contacts with computeranalyzed and guided occlusal adjustments. Quin Int 2001;32(1):7–18.

19. Kerstein RB. Tekscan-Computerized Occlusal Analysis. In: Maciel RN. Bruxismo. Editora Artes Medicas Ltda. Sao Paolo, Brazil 2010.

20. Kerstein RB. Reducing chronic massetter and temporalis muscular hyperactivity with computer-guided occlusal adjustments. Compendium of Contin Educ Dent 2010;31(7):530–43.

21. Kerstein RB. Combining technologies: A computerized occlusal analysis system synchronized with a computerized electromyography system. Cranio 2004;22(2):96–109.

22. Kerstein RB, Chapman R, Klein M. A comparison of ICAGD (immediate complete anterior guidance development) to mock ICAGD for symptom reductions in chronic myofascial pain dysfunction patients. Cranio, 1997;15(1):21–37.

12 Digitale tandheelkunde dental tribune - netherlands edition november 2011

Sterke groei CAD/CAM verwacht in India en China

Beperkingen en valkuilen van CBCT

Een CBCT-scan, met op de achtergrond de scanner.

TEKST: DR. KAMRAN ZAMANIAN EN STEPHEN TENG, IDATA RESEARCH

SURREY, VK - In 2010 vertegen-woordigden de Chinese en India-se markten voor dentale prosthe-ses – inclusief kronen, bruggen en kunstgebitten – samen een waarde van meer dan 652 miljoen dollar. De wereldwijde reces-sie van 2008 en 2009 zwakte de groei van deze markten enigszins af. Tot 2017 wordt in deze markt voor met CAD/CAM geproduceer-de prothesen echter een gemeen-schappelijke groei verwacht van meer dan 30%. CAD/CAM-systemen nemen wereldwijd snel in populariteit toe, en een groeiend aantal Chi-nese en Indiase praktijken en la-boratoria schaff en de systemen aan. De technologie wordt fl exi-beler en biedt de gebruiker een grotere variëteit aan opties voor het maken van dentale prothe-sen. Ook zijn CAD/CAM-sys-temen operationeel effi ciënter dan de traditionele handmatige productiemethoden. Omdat de prijzen dalen en het aantal ge-bruikers toeneemt, verwachten analisten een sterke wereldwijde groei van de vraag. De markt valt uiteen in drie segmenten: complete labora-toriumsystemen, stand-alone-scanners en handzame CAD/CAM-systemen voor aan de be-handelstoel. In 2010 vormden complete laboratoriumsystemen het grootste deel van de Chinese

en Indiase markt, gevolgd door de stand-alone-scanners. De stoel-systemen kwamen op de derde plaats. Dit staat haaks op de mondiale trend van marktdomi-nantie door stoelsystemen. Een verklaring hiervoor moet worden gezocht in de lage arbeidskosten en salariëring in China en India, afgezet tegen de forse investering die een stoelsysteem op dit mo-ment vergt. Door technologische ontwik-kelingen zijn de scanners pre-ciezer, heeft de soft ware meer design-opties en zijn freesunits sneller. Materialen zijn sterker en esthetischer geworden. Daar-naast nam de productiecapaciteit van tandheelkundige laboratoria toe, doordat nieuwe technieken vele stappen in het productiepro-ces konden elimineren. Tevens wordt minder materiaal verspild, en heeft de digitalisering het aan-tal fouten sterk teruggedrongen. Niet alleen de productiecapaciteit en effi ciëntie zijn verbeterd, ook zijn er meer verschillende soorten apparaten op de markt. CAD/CAM-fabrikanten omar-men open ontwerpen, zodat de soft ware kan worden gebruikt in combinatie met elke freesunit. Daar komt bij dat gebruikers van CAD/CAM prothetische toepas-singen met een variëteit aan ma-teriaalsoorten kunnen maken, zoals wax/composietmateriaal en titanium. De veelzijdigheid en verbeterde toepassingsmoge-lijkheden van de nieuwe techno-logieën hebben al vele pioniers

over de streep getrokken: de tota-le Chinese en Indiase markt voor CAD/CAM-systemen groeide in 2010 met 21%. Sirona was in 2010 marktlei-der in de totale Chinese en Indi-ase CAD/CAM-markt. Als enige aanbieder van het ‘stoelsysteem’-segment in beide landen had het bedrijf een uitstekende positie. Een groot deel van het marktaan-deel van Sirona in 2010 kwam van de verkoop van het het CEREC® stoelsysteem. Het voordeel van dit systeem voor de patiënt is dat de behandeling in één dag plaats-vindt, omdat de restauratie in de praktijk wordt gemaakt en ge-plaatst. Hierdoor is de behandel-tijd aanzienlijk korter. Ook Dentsply verkreeg een aan-zienlijk marktaandeel. Dentsply biedt fl exibele systemen zoals de Cercon® Brain en Cercon® Eye-scanners. Door de goede repu-tatie van het bedrijf hebben veel Chinese tandheelkundige labora-toria in de systemen van Dentsply geïnvesteerd. AmannGirrbach is een relatief nieuwe speler op de markt, die in korte tijd met name in India een aanzienlijk marktaandeel heeft veroverd. De snelle opkomst dankt het bedrijf aan de goede ontvangst van het ‘open systeem’ waarbij veel ma-teriaalsoorten kunnen worden gebruikt, de scherpe prijzen en een de goede reputatie van Duitse ontwerpers. Vooral kleinschalige Chinese laboratoria hebben deze systemen aangeschaft . (bron: Dental Tribune International) ■

Nieuwe detectietechniek orale kanker BRUSSEL - Goed nieuws voor Eu-ropese patiënten met afwijkingen in het tandvlees. Een nieuwe de-tectietechniek waarmee tandart-sen de eerste tekenen van orale kanker kunnen herkennen, heeft CE-certifi cering ontvangen en mag nu verkocht worden op de Europese markt. De VELscope Vx van het Cana-

dese bedrijf LED Dental verhoogt de zichtbaarheid van afwijkin-gen in de mucosa wanneer deze samen met conventionele hoofd- en nektesten wordt gebruikt. Re-cent onderzoek van de universi-teit van Washington leverde het bewijs voor de eff ectiviteit van de methode en de minimaal in-vasieve manier waarop het aan-tal gevallen van orale kanker kan worden voorkomen. De VELscope Vx maakt gebruik van fl uorescen-tie-visualisatietechnologie die de natuurlijke fl uoroforen prikkelt op het oppervlak van het epitheel, door de uitstoot van blauw licht van een korte golfl engte. Het apparaat werd in 2006 op de Noord-Amerikaanse en Ca-nadese markt geïntroduceerd door Henry Schein en verscheen later in Zuid-Amerika en Zuid-oost-Azië. De certifi cering voor

de Europese markt betekent een marktpotentieel van 300.000 mondzorgprofessionals in der-tig Europese landen. Volgens de producent worden wereldwijd op dit moment 6000 apparaten ge-bruikt. (bron: Dental Tribune In-ternational) ■

“ ”De VELscope Vx maakt

gebruik van fl uorescentie-visualisatietechnologie

“ ”

De VELscope Vx.

as Fourie, coauteur van het on-derzoek, meldt: “Bij CBCT-scans komt een dosis straling vrij die hoger is dan bij reguliere tand-heelkundige röntgenopnamen. Het is bij elke situatie opnieuw noodzakelijk te beoordelen of de inzet van CBCT noodzakelijk is. Daarnaast kent de techniek praktische beperkingen. Zo geeft CBCT geen informatie over het oppervlaktedetail van de huid.” In het proefschrift waarschu-wen Damstra et al. clinici voor de ethische en juridische verant-woordelijkheden die het gebruik van CBCT met zich meebrengt. Wat houden deze bezwaren pre-cies in? “De juridische en ethi-sche bezwaren waarop Damstra doelt, zijn in het verleden aan het licht gekomen in de Verenigde Staten. Met CBCT worden scans van het hoofd- en halsgebied ge-maakt. Uit de scans is zodoende meer informatie af te leiden dan de orthodontist of kaakchirurg in de gegeven situatie nodig heeft . Als er informatie over een andere pathologie op de scan zichtbaar is, maar niet door de clinicus wordt opgemerkt en kenbaar ge-maakt, kan dit leiden tot rechts-zaken wegens nalatigheid.” Janalt Damstra (Zuid-Afrika, 1973) studeerde tandheelkun-de in Pretoria en Stellenbosch. Hij verrichtte zijn onderzoek aan de afdeling Orthodontie van het UMCG. (bron: UMCG) ■

verse tandheelkundige discipli-nes. De afgelopen tien jaar heeft de techniek zich snel ontwikkeld. Tijdens een CBCT-scan draait een scanner rond het hoofd van de patiënt en maakt met röntgen-straling tot zo’n 600 opnamen. Met behulp van geavanceerde soft ware wordt een gedetailleerde driedimensionale afb eelding van de schedel samengesteld. Janalt Damstra, promoven-dus aan het UMC Groningen en hoofdauteur van het onderzoek, concludeert dat CBCT een waar-devol hulpmiddel is voor pati-entmanagement, maar niet de ultieme oplossing. Dr. Zachari-

GRONINGEN - CBCT als diag-nostisch hulpmiddel kent beper-kingen en valkuilen. Onderzoek aan het UMCG wijst onder meer uit dat het verhogen van de reso-lutie van de 3D-afb eelding van 0,40 naar 0,25 mm per voxel de nauwkeurigheid van de metin-gen niet vergroot. In positieve zin werd vastgesteld dat CBCT-afb eeldingen de kaak nauwkeuri-ger weergeven en beter bruikbaar zijn dan zogenoemde PA cepha-lometrie. Cone beam computed tomo-graphy (CBCT) is een medisch beeldvormende techniek die een steeds grotere rol krijgt in di-

Digitale mondfotografi eEen praktische handleiding

Auteur: D. van Oort Uitgever: Bohn Stafl eu van LoghumISBN: 978 90 313 6875 4Omvang: 150 pagina’sPrijs: € 51,95

In deze tijd, waarin concurrentie en transparantie belangrij-ker worden, zullen tandartspraktijken steeds meer moeten tonen wat ze kunnen. Daarbij kan mondfotografi e een be-langrijke rol spelen, zowel voor intercollegiaal overleg als in de communicatie tussen tandarts en patiënt.

In Digitale mondfotografi e worden de technische principes van fotografi e gecombineerd met specialistische kennis op het gebied van tandheelkunde. Alle mogelijkheden komen aan de orde en er worden adviezen gegeven voor het ma-ken van goede en duidelijke mondfoto’s. Aan bod komen hoofdstukken over materiaal, instellingen, fotograferen en bewerken op de computer.

Bestel deze titel nu via www.geneeskundeboek.nl!

13Digitale tandheelkundedental tribune - netherlands editionnovember 2011

Curve Dental wint technologieprijs

Samenwerking voor online delen van röntgenfoto’sBY DENTAL TRIBUNE

SAN JOSÉ, VS - Suni Medical Ima-ging, één van de pioniers op het gebied van digitale radiografi sche producten voor tandartsen, gaat samenwerken met het Ameri-kaanse soft warebedrijf DentalS-haring.com. Door de samenwer-king wordt Suni het eerste bedrijf dat de mogelijkheid biedt tot het online delen van digitale rönt-genfoto’s. Dit wordt ‘cloud com-puting’ genoemd, de virtualisatie van informatie en de serveromge-ving die toegang locatieonafh an-kelijk maken en daarmee opslag-ruimte op de eigen server of de fysieke schijf uitspaart. “Suni is al meer dan vijft ien jaar een vernieuwer in de mond-zorg. De mogelijkheid om snel en eenvoudig digitale röntgenfo-to’s te delen voor consultaties of second opinions is hier opnieuw een voorbeeld van,” aldus Paul

Tucker, directeur van de afdeling beeldvorming van Suni. De veiligheid van de gedeelde patiëntgegevens wordt bewaakt onder de Amerikaanse ‘HIPAA’, een als progressief bekend staan-de wet die diefstal en oneigenlijk gebruik van medische patiënt-gegevens moet voorkomen. Er is geen nieuwe soft ware of hard-ware nodig om de mogelijkheden in de cloud te gebruiken, omdat het systeem direct wordt geïn-tegreerd in de Prof Suni Imaging Soft ware, die draait op de digita-le röntgenapparaten van SuniRay en Dr Duniplus. “DentalSharing zocht al tijden naar de juiste partner om deze het delen via de cloud mogelijk te maken,” stelt Tucker. “Suni Me-dical heeft zowel een goede re-putatie, en het personeel om van dit avontuur een succes te ma-ken.” Voor de offi ciële lancering biedt Suni de nieuwe service der-tig dagen kosteloos aan. Daarna kunnen klanten eenvoudig een jaarabonnement nemen. ■

“ ”Er is geen nieuwe soft ware

of hardware nodig om de mogelijkheden in de

cloud te gebruiken

“”

De juridische en ethische bezwaren tegen CBCT

kwamen in het verleden aan het licht in de VS

3M ESPE is uw partner bij het bepalen van uw koers in digitale tandheelkunde, dankzij de hoogste

precisie, esthetiek en productiviteit. Dit ontstaat door de exacte afstemming van alle systemen,

materialen en handelingen. Met de Lava™ Chairside Oral Scanner (C.O.S.) van 3M ESPE scant

u ,dankzij 3D HD video technologie, snel en eenvoudig een gebitsafdruk in 5 minuten! U heeft nooit

meer last van scheuren, luchtbellen of vertrekkingen.

Uw voordelen• Hoge precisie resulteert in perfecte restauraties

• Verhoogde productiviteit, door 80% minder overmaakwerk en 41% tijdsbesparing

• Flexibiliteit in materialen, merken en indicaties, waaronder diverse implantaatsystemen

• Gebruiksvriendelijk en effi ciënt, dankzij intelligente software

• Samenwerken met uw eigen tandtechnisch laboratorium

• Comfortabel voor u en uw patiënt, door klein en lichtgewicht scan handstuk

Meer informatie? www.3MESPE.nl/LavaCOS

Bepaal uw koers

Lava™

Precision Solutions

Kwaliteit ProductiviteitEsthetiek

Precisie

3M ESPE, Industrieweg 24, 2382 NW Zoeterwoude, Tel: (071) 5 450 731

SALT LAKE CITY, VS - Curve Den-tal, een ontwikkelaar van online tandheelkundige soft ware, heeft met haar nieuwe digitale beeld-vormingstechnologie de prijs voor Beste Nieuwe Technologie van 2011 van het Pride Institute gewonnen. Het Pride Institute is een consultancyfi rma voor prak-tijkmanagement uit Californië. “Wij weten zeker dat onze di-gitale technologie de manier

waarop tandartsen röntgen-, in-traorale- en panografi sche beel-den opslaan, gaat veranderen,”

reageerde directeur Jim Pack, van Curve Dental. “Onze technolo-gie benut de vele voordelen van de cloud optimaal. Een tandarts hoeft geen server meer te hebben om de beelden op te slaan, hoeft zich geen zorgen meer te maken om back-ups en de opslagruimte is onbeperkt.” Een panel van ex-perts in tandheelkundige techno-logie koos Curve Dental’s nieuwe product na een onafh ankelijk en

streng selectieproces. De win-naars werden verdeeld in vier categorieën: ‘fundamenteel’, ‘di-agnostisch’, ‘therapeutisch’ ‘en opkomend’. De awards van het Pride In-stitute werden in 2009 voor het eerst uitgereikt, met als doel een onafh ankelijk, niet-commercieel platform te bieden waarop nieu-we technologieën worden verge-leken. Winnaars krijgen de mo-

gelijkheid hun product op het jaarlijkse congres van de Ame-rican Dental Association te pre-senteren. (bron: Dental Tribune USA) ■

“ ”De technologie benut de vele voordelen van

de cloud optimaal

Progressive Orthodontic Seminars

www.posortho.com

Op 20 - 23 april 2012 start Progressive Orthodontic Seminars

(POS) alweer met de 22e cursus orthodontie onder auspiciën

van Donald B. McGann DDS

Donald B. McGann DDS

De vooraanstaande Amerikaanse

tandarts en zijn ervaren medewerkers

zetten zich wereldwijd in voor de

Progressive Orthodontic Seminars.

In korte tijd ontdekten ruim 400

Nederlandse tandartsen de nieuwe

en vooral succesvolle methodes van

Donald B. McGann.

Cursus Orthodontie

De complete cursus orthodontie omvat een

trainingsprogramma, waarin naast diepgaande

theoretische kennisoverdracht ook plaats wordt

ingeruimd voor praktijktrainingen.

Na voltooiing van het programma is men in staat een groot

aantal orthodontische afwijkingen bij zowel kinderen als

volwassenen effectief te diagnosticeren en met succes

te behandelen. Tijdens de workshops wordt gewerkt met

uitneembare en vaste apparatuur.

De complete cursus bestaat uit 12 x 4 dagen verdeeld over een

periode van 1,5 tot 2 jaar.

Inbegrepen in de kosten voor de cursus is een door POS

ontwikkelde software. Deze software wordt tijdens de cursus

gebruikt, maar zal voor u ook daarna een waardevol

programma zijn bij de behandeling van uw patiënten.

Update Dr. McGann

Mis dit niet, hierna volgt er nog maar 1!

23 - 24 maart 2012

Gratis introductie seminar!

Al u onze cursisten heeft gesproken, dan heeft u ongetwijfeld

gehoord over de hoge kwaliteit van onze seminars.

U bent welkom om dit zelf te ervaren op het GRATIS seminar

dat wij geven op zaterdag 17 maart 2012 in Amstelveen.

U kunt zich hiervoor opgeven bij:

Progressive Holland Inc.

Tel: 020 647 22 72

Kosten

€ 1.420,00 per seminar inclusief lunch

Cursuslocatie

Amstelveen

Tel. informatie

020 647 22 72

Fax

020 640 14 77

e-mail

posortho@xs4all.nl

Progressive Orthodontic Seminars

Jupiter 129

1188 EE

Amstelveen

www.posortho.com

15Buitenlands nieuwsdental tribune - netherlands editionnovember 2011

BRUSSEL - In België moet het be-roep van tandarts aantrekkelijker gemaakt worden, om de stijgen-de werkdruk in de professie op te vangen. Dat meldt het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT) aan Het Belang van Limburg. Bel-gische tandartsen vergrijzen in hoog tempo en er is te weinig in-stroom uit de eigen opleidingen, meldt VVT-woordvoerder Stefaan Hanson. Volgens de krant bestaat in Belgisch Limburg een tekort aan tandartsen. In totaal telt Lim-burg 510 tandartsen, oft ewel één per 1.657 inwoners (cijfers 2010). “Het tekort in Limburg komt voor een deel door de grens met Nederland. Door de betere werk-omstandigheden – in Nederland gaan patiënten tijdens kantoor-uren naar de tandarts – en be-loning, trekken veel Belgische tandartsen de grens over,” al-dus Hanson. België heeft gemid-deld één tandarts per 1.300 inwo-ners, terwijl dat in Frankrijk één op 1.800 en in Nederland één op 2.500 is. Volgens de gegevens van VVT zijn op dit moment 7.800 tand-

LONDEN/CAMBRIDGE - Het King’s College in Londen en het Forsyth Institute in Cambridge hebben een grote bijdrage ontvangen van het Amerikaanse Instituut voor Dentaal en Craniofaciaal onder-zoek (NIDCR). Wetenschappers van deze toonaangevende onder-zoeks- en opleidingsinstituten voor craniofaciale en biomedische wetenschappen kunnen daarom doorgaan met het opstellen van de eerste volledige lijst van orale bac-teriesoorten. De ‘Human Oral Microbiome Database’ verzamelt beschrij-vingen van elke orale bacterie en het juiste gereedschap voor de DNA-analyse van de verschillen-de soorten. Het heersende para-digma schrijft voor dat de meeste in de mond levende bacteriën be-halve op de mondgezondheid ook invloed hebben op de algemene gezondheid. Slechts een klein aantal kan ziekten veroorzaken. De database helpt wetenschap-pers bij hun onderzoek naar de rol van deze specifi eke bacteriën.

Beroep tandarts moet aantrekkelijker in België

artsen werkzaam in België. “Er heerst dus nog geen tekort in ab-solute zin, maar de bevolking voelt ook dat er geen overschot is. Ze merken dat als ze ‘s ochtends kiespijn hebben, ze niet ‘s avonds al bij de tandarts langs kunnen,” meldt Hanson. Om het beroep aantrekkelijker te maken, moeten de werkomstandigheden worden

verbeterd. De VVT wil de werk-druk verlagen door meer groeps-praktijken in te richten en door een deel van de routinetaken aan hulppersoneel zoals tandartsas-sistenten en mondzorgassisten-ten uit te besteden. “Wanneer iedere tandarts met assistentie werkt, kan het aantal behandel-de patiënten met 30% omhoog. Maar daar zijn investeringen voor nodig.” (bron: Het Belang van Limburg) ■

Bijdrage voor database orale bacteriën

Het project loopt vooruit op plan-nen voor vergelijkbare databases voor bacteriën op de huid en in de dikke darm. De bijdrage van het NIDCR stelt de onderzoekers in staat door te gaan met het categoriseren en beschrijven van de meer dan dui-zend verschillende bacteriesoor-ten die in de mond aanwezig zijn. “We zullen ons nu richten op het uitbreiden van de database met nieuw beschreven orale bacteriën – waarvan er velen door ons zijn ontdekt – en op het ontwikkelen van nieuwe middelen om deze te analyseren. Die moeten name-lijk om kunnen gaan met de grote hoeveelheid data die de nieuwe generatie DNA-sequencers gene-reren,” zei William Wade, pro-fessor in de Orale microbiologie aan King’s College. Daarnaast zal de bijdrage gebruikt worden om kweekjes van de organismen te verzamelen en op te slaan, zodat ook andere onderzoekers ze kun-nen gebruiken. (bron: Dental Tri-bune International ■

In de menselijke mond zijn meer dan duizend bacteriën aanwezig.

“”

Wanneer iedere tandarts met assistentie werkt, kan

het aantal behandelde patiënten met 30% omhoog

Roze ideale kleur voor tandartspraktijkLONDEN - Een vooraanstaand Lon dens designteam bepleit een licht tot gemiddeld roze omge-ving voor optimale ontspanning van patiënten tijdens invasieve behandelingen. Bij de herinrich-ting of het interieurontwerp van hun praktijk dienen praktijk-houders in ieder geval goed na te denken over hoe een patiënt zich voelt in de behandelruimte, stel-len de ontwerpers. Het pleidooi van de Britse ont-werpers kan door het aanstaande experiment met de vrije tarieven op veel belangstelling van Neder-landse tandartsen rekenen. De gevoelens die optreden wanneer iemand een nieuwe ruimte be-treedt, worden deels toegeschre-ven aan de kleur van die ruimte. Het stimuleert de hypofyse en epifysen die verantwoordelijk zijn voor een deel van de hormonale veranderingen in ons lichaam. Onderzoek wijst uit dat roze een kalmerend eff ect heeft , en daar-om vaak wordt gebruikt in ruim-

tes waar een ontspannend eff ect benodigd is, zoals ziekenhuizen, verslavingsklinieken en zelfs ge-vangenissen. De interieurontwerpers van Lima Europe benadrukken ech-ter dat tandartspraktijken het ge-bruik van dieproze en kersenrood moeten vermijden, omdat deze kleuren kunnen bijdragen aan een versnelde hartslag, ademha-ling en hersengolfactiviteiten. “Wit en crème- en pastelkleuren wekken gevoelens van frisheid en kalmte op. Dat geldt eveneens voor lichtgroen en warm geel,” al-dus Alíz Ördög, één van de desig-ners van Lima Europe. “Rode ruimten voelen intimi-derend, en kunnen op patiënten zelfs een alarmerend eff ect heb-ben, omdat de kleur associaties

met bloed oproept. Ook oranje is eerder stimulerend dan kalmer-end. Tenzij het met mate wordt gebruikt om een speels eff ect te bereiken, dient u deze kleur te vermijden. Zwart is in de eer-ste plaats onpraktisch. Het ab-sorbeert licht en kan vuil slecht zichtbaar maken. Vanuit de psy-chologie van patiënten werkt zwart soms zelfs onderdrukkend, ze voelen zich nietig. Toch bete-

kent dit allemaal niet dat het ge-bruik van deze kleuren niet is toegestaan, het gaat om de ma-nier waarop het gebeurt. Zo kan zwart, met mate, goed binnen be-paalde designconcepten worden toegepast. Naar mijn mening be-staat er geen voorschrift dat een behandelkamer wit moet zijn. Een goed doordacht design kan bijna alle kleuren bevatten, be-halve felroze, rood en oranje,” Ördögs collega Zoltán Mados-falvi licht toe: “Sommige van onze klanten in de medische sec-tor, zoals tandartsen, dokters en cosmetisch chirurgen, willen aanvankelijk dat hun ontvangst-ruimte hygiënisch oogt én hun persoonlijke stijl vertegenwoor-digt. Ik benadruk altijd dat het in eerste instantie belangrijk is

om de juiste sfeer voor de patiënt te creëren. Een patiënt of klant komt over het algemeen niet te-rug omdat hij of zij het kleuren-palet van de praktijk zo geweldig vindt. Een gevoel van veiligheid en comfort zijn de centrale emo-ties die terugkeer beïnvloeden.” Ördög denkt dat tandartsen bij het ontwerp van hun praktijk momenteel meer geleid worden door esthetische dan door prakti-sche overwegingen. Dit komt om-dat design en stijl in het moderne mediatijdperk diep zijn doorge-drongen in alle aspecten van ons leven. Daarnaast willen tandart-sen zich in de nieuwe situatie on-derscheiden door hun kleurge-bruik en ontwerp. Tandartsen moeten in geen ge-val experimenteren met de kleur-stelling van hun werkkleding, waarschuwt Ördög. “De witte jas is het aloude, universeel sym-bool van de medische professio-nal. Het staat voor schoon en hy-giënisch. Er wordt in de praktijk steeds meer gekozen voor varian-ten op de witte jas, maar het blijft zo dat experimenten met afwij-kende kleuren de geloofwaardig-heid van de behandelend tand-arts kunnen aantasten. In theorie zou het natuurlijk fantastisch zijn om tandartsen in lichtroze of felgele jassen te zien werken. Misschien helpt dat om patiën-ten te kalmeren, of kinderen met tandartsangst gerust te stellen. Toch zeg ik: ‘niet doen’.” ■

“ ”Tandartsen worden bij het ontwerp van hun

praktijk momenteel meer geleid door esthetische dan door praktische overwegingen

Let op: de adviezen van de Londense ontwerpers gelden alleen voor de binnenkant van uw praktijk.

alen,” aldus Raabe. “De fi nanci-ele belangen in deze markt zijn groot. Alleen al in het Verenigd Koninkrijk spendeert men jaar-lijks ongeveer 2,5 miljard pond (2,8 miljard euro) aan tandheel-kundige materialen om de na-tuurlijke dentitie te vervangen of te versterken. Ook de grote Eu-ropese markt voor dentale mate-rialen groeit al jaren. De verkoop van het complete aanbod aan ma-terialen nam in de periode 2006-2010 toe met gemiddeld 2,9% per jaar. (bron: Dentistry.co.uk) ■

Het winnende ontwerp van Daniel Raabe.

Kauwende robot wint wetenschapsprijsBRISTOL, GB – De prestigieuze Zwick Science Award is gewon-nen door Daniel Raabe. De voor-malig PhD-student aan de Uni-versiteit van Bristol ontwierp een ‘kauwende’ robot om de slijtage van menselijke tanden te leren begrijpen. Zijn ontwerp was in de ogen van de jury het beste van de in totaal 53 inzendingen uit 16 landen. Met het ontwerp van Raabe – een mechanische onderkaak die

de werking van een menselijke kaak nabootst – worden nieuwe soorten kronen en andere tand-

heelkundige fi ttingen getest. Het potentieel van de mechanische kaak is groot, aangezien tests op menselijke proefpersonen door-gaans duur en tijdrovend zijn. Dr. Kazem Alemzadehv, uni-versitair hoofddocent aan de af-deling Mechanical Engineering in Bristol, was vanaf de start bij het project betrokken. “Ik kwam op het idee voor de robot na het zien van vliegsimulatoren die soort-gelijke bewegingen maken.” Hij vertelde dat in het prijswinnen-de project een ‘Stewart-Gough platform’ wordt gebruikt. Dit hy-draulische, synergetische sys-teem, dat in veel vliegsimulatoren wordt toegepast, biedt de zes gra-den van bewegingsvrijheid die de manier waarop het menselijk li-chaam beweegt dicht benadert. “Door het simuleren en repro-duceren van de natuurlijke bijt-kracht en beweging, kan de robot helpen bij het verbeteren en ver-snellen van de ontwikkeling van nieuwe tandheelkundige materi-

“”

Ik kwam op idee voor de robot na het zien van vliegsimulatoren

die soortgelijke bewegingen maken

16 Buitenlands nieuws dental tribune - netherlands edition november 2011

NEW YORK - Gespecialiseerde tand- artsen spelen een steeds grotere rol in de behandeling van pati-enten met slaapproblemen. Van oudsher was slaapapneu het do-mein van algemeen artsen, neu-rologen en longartsen. Tegen-woordig onderzoeken steeds meer ‘slaaptandheelkundigen’ hoe zij het slaapgedrag van snurkende patiënten kunnen verbeteren. De American Academy of Cos-metic Dentistry (AACD) stelde onlangs vast dat patiënten die gediagnosticeerd worden met slaapapneu doorgaans door een ‘continuous positive airway pres-sure’ (CPAP)-machine worden ondersteund. Tijdens het sla-pen dragen zij een masker en lig-gen aan een beademingsbuis. Tot voor kort was een operatie één van de weinige alternatieven voor CPAP. Er wordt steeds meer gepu-bliceerd over de manier waarop tandheelkundigen kunnen bij-dragen aan de behandeling van slaapapneupatiënten, omdat ze begrijpen hoe occlusie en de po-sitie van de kaak de luchtwegen van een patiënt kunnen beïnvloe-den. Veel Amerikaanse tandart-sen bieden inmiddels op maat gemaakte orale antisnurk- en an-tislaapapneu-apparaten aan voor patiënten die geen CPAP-behan-deling of operatie willen onder-gaan. Recente studies hebben uitge-wezen dat een tweedelig MRA dat antero-posterieur optimali-seerbaar is en waarbij het verbin-dingsstuk tussen boven- en on-

derkaak zich frontaal in de orale caviteit bevindt, uitzonderlijke behandelresultaten kan opleve-ren. Een belangrijke meeteenheid hierbij is de ‘AHI’, een index ge-baseerd op het totaal aantal vol-ledige beëindiging (apneu) en gedeeltelijke obstructies (hypop-neu) van de ademhaling die per uur slaap optreden. De auteurs vermelden een gemiddelde daling van de AHI van 44 naar 12 apneus per uur in een onderzoek onder 134 patiënten. Ze spreken van een succesratio van 81%, waarbij de AHI met minstens 50% werd ge-reduceerd. Voor primaire snur-kers ligt het behandelsucces zelfs boven de 95%.

Tandarts kan helpen bij slaapapneu

Een ander alternatief, het Mandibulair Repositie Apparaat (MRA), is een orthopedisch ap-paraat dat de onderkaak in een meer protrusieve houding fi xeert tijdens de slaap. Hierdoor wor-den de tongbasis, de epiglottis en het hyoïdbeen in een meer an-terieure positie gebracht en zal de dia meter van de pharynge-ale luchtpijp vergroten. Door het implementeren van een beperkte mate aan skeletale beetopening, ‘clockwise’ rotatie van de man-dibula, zal het apparaat de weke delen die de oropharynx omrin-gen opspannen, wat ook weer bij-draagt tot een grotere luchtpas-sage. “Ik bespreek nu altijd in mijn verslag en met mijn patiënten of ze luid en stabiel snurken,” zegt slaaptandheelkundige dr. Lisa Shives. “Als ze dat doen, raad ik meestal een behandeling aan met een oraal apparaat, en soms een CPAP-machine.” De bewustwording over de ge-volgen van slaapapneu groeit ge-staag. Het tijdschrift ‘SLEEP’ schreef in 2008 dat luide snur-kers tien keer zoveel kans op atherosclerose (aderverkalking) hebben. Dit motiveerde artsen en tandartsen om behandelme-thoden voor apneu te zoeken. “Ik zie een groeiende vraag naar be-handelingen in mijn patiënten-bestand,” aldus Mark Weiser, tandarts en lid van de AACD in Californië. “Veel van de appara-ten die ik maak, zijn voor patiën-ten die het masker van de CPAP-

machine niet kunnen of willen dragen. Via Google zoeken ze an-dere opties en komen ze bij mij.” “Ik zie kansen voor tandartsen om de afstand van onze discipline tot de geneeskunde te verkleinen, door meer te doen voor slaapap-neupatiënten,” voegt tandarts Don Lowrance uit Los Angeles toe. “Ze zitten al in mijn stoel, en het kost niet veel tijd om een aantal eenvoudige vragen te stel-len die duidelijk kunnen maken of een slaaponderzoek gerecht-vaardigd is. We kunnen wellicht levens redden vanuit onze tand-artspraktijk.” (bron: Dental Tri-bune USA; www.orthodontie.nu) ■

Een ‘boil and bite’ variant.

Een op maat gemaakte MRA.

LONDEN – Vooraanstaande be-drijfskundigen waarschuwen dat startende medische, waaronder tandheelkundige, ondernemers het steeds moeilijker zullen krij-gen. Dit komt door de stijging van het aantal fusies en overnames in de sector. Hierdoor is er minder ruimte op de markt voor kleine startende ondernemers. Een rap-port van Ernst & Young wijst uit dat in 2011 tot nu toe al voor 47,3 miljard dollar werd verhandeld in medische bedrijven, een giganti-sche stijging vergeleken met de 30,6 miljard dollar in 2010. Tege-lijkertijd wijst het rapport uit dat de kapitaalstroom naar starters dit jaar sterk is afgenomen. “De afname van investeringen in startende innovatieve bedrijfj es kan de groeicijfers van de totale markt op termijn schaden, omdat grote spelers als Johnson & John-son, General Electric en Medtro-nic zich vooral bezig zullen hou-den met de consolidatie van hun marktpositie,” aldus John Babitt van de afdeling medische techno-logie van Ernst & Young. “Omdat de rentetarieven bijna op 0% staan, is er bij bedrijven minder drang en noodzaak om zelf beter te presteren. Ze kun-nen immers goedkoop geld le-

BRUSSEL - De Raad van de Eu-ropese Unie heeft een amende-ment aangenomen op de richt-lijn voor tandbleekproducten. In de aangepaste richtlijn wordt – op aanraden van het Europese Wetenschappelijke Comité voor Consumentenveiligheid – de toe-gestane hoeveelheid hydrogene peroxide in producten beter ge-reguleerd. Tandbleekproducten die maximaal 0,1% hydrogene peroxide bevatten, blijven vrij be-schikbaar op de consumenten-markt. Producten met concentra-ties van 0,1 tot 6% worden alleen nog aan tandartsen verkocht. Bij de start van de gebruikscy-clus van bleekproducten met hogere concentraties dient een tandarts een klinisch onderzoek bij de patiënt-gebruiker te ver-richten. Pas daarna wordt de voorraad voor het resterende ge-bruik vrijgegeven. Tandbleek-producten zijn vanaf heden voor minderjarigen onder alle om-standigheden verboden. Ook

Medische ondernemers krijgen het steeds moeilijker

nen op de kapitaalmarkt en zich daarmee richten op andere on-dernemingen. Hierdoor is het aantal fusies en overnames ex-plosief gestegen.” Ondanks het gevaar van de afname van inno-vatie in de medische industrie, denkt Babitt dat de trend voor-lopig zal doorzetten. “Bedrijven hopen verkopen te stimuleren en

hun internationale activiteiten te diversifi ëren,” denkt hij. “Private equity-bedrijven kunnen overi-gens zorgen voor een nieuwe in-fl ux van kapitaal in de markt. Zij worden aangetrokken door de de-gelijke bedrijfsfundamenten van de meeste marktmarktpartijen.” De afgelopen jaren hebben in de tandheelkundige sector een aantal grote overnames plaatsge-vonden. De overname van Astra-Zenetec’s tandheelkundige divi-sie door Dentsply en de overname van tandbleekspecialist Discus

EU scherpt regels tandbleek-producten aan

bleekproducten met concentra-ties hoger dan 6% zijn vanaf he-den geheel verboden. Europese lidstaten hebben twaalf maanden de tijd om de richtlijn door te voe-ren in de nationale wetgeving. De bestaande richtlijn voor cosmetische producten in de Eu-ropese Unie stelde de maximaal toegestane concentratie hydroge-ne peroxide al vast op 0,1%. In de praktijk werd deze regel door bij-na alle producten op de Europe-se markten met voeten getreden. De Europese Commissie verwel-komt daarom de aanpassing en het slagvaardige optreden van de Raad, stelt zij op haar website. De Vereniging van Europe-se Tandartsen (CED) verklaarde de beslissing van de Raad te be-schouwen als een belangrijke stap op het gebied van patiëntvei-ligheid. De CED dringt al langer herhaaldelijk aan op een aanpas-sing van de richtlijn. “De nieuwe richtlijn is een aanwinst, omdat de belangrijke rol die de mond-

In de Verenigde Staten is het bleken van tanden een zeer gangbare cosmetische behan-deling. (foto: Cory Doctorow)

zorgspecialist voor en tijdens het bleekproces in het belang van de patiëntveiligheid moet spelen, wordt erkend,” stelt CED-voor-zitter Wolfgang Doneus in een reactie. “De bestaande situatie was chaotisch en voor velen een doorn in het oog.” Sommige EU-lidstaten beslo-ten de aanpassing van de richt-lijn door de EU niet af te wach-ten en treden op nationaal niveau op tegen de wildgroei aan tand-bleekproducten en behandelmo-gelijkheden door niet-erkende specialisten. Zo voert het Ver-bond der Vlaamse Tandartsen rechtzaken tegen schoonheidssa-lons en wellnesscentra die tand-bleekbehandelingen aanbieden. Het Verbond is van mening dat bleken een medische ingreep is, die alleen door een tandarts mag worden uitgevoerd. Een Vlaamse rechter veroordeelde in dit ver-band onlangs een beautysalon in Heist-op-den-Berg. Deze had de behandeling niet mogen aanbie-den. Daarnaast was de reclame

die de salon voor de behandeling maakte wederrechtelijk. In Bel-gië is het verboden om reclame te maken voor medische ingre-pen. Overigens legde de rechter in deze zaak geen straf op. (bron: Dental Tribune) ■

Dental door Philips sprongen hierbij met name in het oog. In de algemeen-medische markt deed de overname van de Amerikaan-se implantatenfabrikant Synthes door Johnson & Johnson voor 21,3 miljard dollar de meeste stof opwaaien. Het was één van de grootste overnames van het afge-lopen decennium.

Het toenemende aantal fusies in de zorg is in Nederland recen-telijk weer op de politieke agen-da verschenen. Een meerderheid in de Tweede Kamer schaarde zich achter een motie van kamer-lid Renske Leijten (SP) voor een moratorium op fusies in de zorg. Hiermee staat de kamer lijnrecht tegenover minister Schippers van Volksgezondheid. Zij vindt het moratorium te rigoureus en pleit voor een zorgspecifi eke fusie-toets. (bron: Dental Tribune In-ternational) ■

“ ”Omdat de rentetarieven bijna op 0%

staan, is er bij bedrijven minder drang en noodzaak om zelf beter te presteren

“

“

”

”

De bestaande situatie was chaotisch en voor velen een doorn in het oog

Tot voor kort was een operatie één van de weinige

alternatieven voor CPAP

Infectiepreventie en praktijkhygiëne,

haalbare doelen voor uw praktijkModerator: drs. Wilfred Moorer

Data: zaterdag 24 september 2011 & zaterdag 8 oktober 2011

‘Extractie: de eerste stap op weg naar

een implantaat’Moderator: drs. Jacques Baart

Data: zaterdag 19 november 2011 & zaterdag 3 december 2011

Preventie: onderkennen en ondervangen van risicoModerator: Herman Wiegman

Data: zaterdag 28 januari 2012 & zaterdag 11 februari 2012

Bijzondere tandheelkunde in de dagelijkse praktijkModerator: Dyonne Broers

Data: zaterdag 17 maart 2012 & zaterdag 31 maart 2012

Grenzen aan de tandheelkunde:

waar het onmogelijke mogelijk blijkt…Moderator: prof. dr. Paul van der Stelt

Data: zaterdag 12 mei 2012 & zaterdag 26 mei 2012

Endodontologie: van duivels complex

tot verbluffend eenvoudigModerator: prof. dr. Paul Wesselink

Data: zaterdag 30 juni 2012 & zaterdag 7 juli 2012

Tandheelkunde

Topklinische nascholing voor de kritische professionalProgramma 2011/2012

Voor meer informatie of aanmelden.

Kijk op www.qualitypractice.

Of neem contact op met

mw. Reina Evendik op

telefoonnummer:

020-5980 645.

Mailen kan uiteraard ook:

r.evendik@acta.nl.

Quality Practice is onderdeel van

ACTA Dental Education B.V.,

Gustav Mahlerlaan 3004,

1081 LA Amsterdam.

Telefoon: 020-5980 645.

De algemene voorwaarden staan

vermeld op www.qualitypractice.nl.

Data onder voorbehoud.

Word nu lid en behaal

33 geaccrediteerde

KRT-punten…

www.qualitypractice.nl

18 Reportage dental tribune - netherlands edition november 2011

De sub- en supragingivale of ook wel de Air-Flow en Perio-Flow technie-ken van de Air-Flow Master in com-binatie met de scalers van de Piezon Master 700. De optelsom van deze behandelmethoden heeft gere-sulteerd in de Air-Flow Master Piezon, de nieuweuitvinding van de bedenkervan de Originele Piezon Methode.

Zichtbaar pijnloos voor patiënten en extra zacht voor het gingivale epi-theel. Kortom maximaal patiënten-comfort, een absolute meerwaarde, bedacht door de bedenker van de state-of-the-art Originele Piezon Methode. Met bovendien het unieke gladde worteloppervlake als resultaat. Deze extra voordelen zijn het resultaat van de lineair oscillerende bewegin-gen (exact afgestemd op het tandop-pervlak) van het vernieuwde Piezon LED-handstuk in combinatie met de

> Piezon handstuk met LED verlichting en PS (Perio Slim) tip

originele EMS Swiss Instruments. Zwitserse precisie gecombineerd met intelligente i.Piezon technologie.

Het verwijderen van de kwaadaar-dige biofilm tot op de bodem van diepe pockets is de essentie van de Originele Perio-Flow methode. Het reduceren van subgingivale bacteriën voorkomt tandverlies (parodontitis) en eventueel het verlies van implan-taten (peri-implantitis). De constante uitstroom van het Air-Flow poeder gemengd met water voorkomt zwel-ling van het zachte weefsel. Zwelling wordt zelfs voorkomen dankzij de Perio-Flow nozzle, waarbij de reini-ging dieper gaat dan bij een reguliere behandeling het geval is.Bij de supra gingivale reiniging gaat er niets boven de ongeëvenaarde wer-

king van de Originele Air-Flow me-thode. Effectief, snel, betrouwbaar en ontspannen behandelen zonder be-schadiging van het ligament of tand-oppervlak. Dit alles dankzij de sub-tiele toepassing van biokinetische energie.

Met de Air-Flow Master Piezon heb je alles in huis, van diagnose, initiële behandeling tot en met de recall. De professionals op het vlak van preven-tie zijn bij deze van harte uitgenodigd om het aan den lijve te ondervinden.

Wilt u aanvullende informatie > www.ems-swissquality.com

> EMS Air-Flow en Perio-Flow handstukken

TEKST: DANIEL ZIMMERMANN, DTI

Een halfj aar nadat Japan werd getroff en door een zware aard-beving en tsunami, die vele slachtoff ers eiste en de nucle-aire reactor in Fukushima op haar grondvesten deed schud-den, neemt de wereldwijde aan-dacht voor de regio snel af. On-derzoek door Dental Tribune Online wijst echter uit dat nog

“Mondgezondheid na natuurrampen altijd afgedaan als bijzaak”steeds veel hulporganisaties werken aan het herstel van de infrastructuur in het getroff en gebied. Ook de vele verwoes-te tandartspraktijken worden weer opgebouwd. Dental Tribu-ne sprak met Ella Gudwin, vice-voorzitter van de Amerikaan-se hulporganisatie ‘Emergency Response Americares’, over de mondzorgproblemen bij bewo-ners van het getroff en gebied en

de rol van haar organisatie bij de wederopbouw.

U coördineert de inspanningen van uw organisatie na de aardbe-ving en tsunami in Japan. Hoe is de situatie nu? In juni was ik er voor het laatst. Toen had ik gemengde gevoel-ens over de voortgang. Inmid-dels is de fase van reconstructie ingetreden. Dit betekent dat be-

slissingen worden genomen over waar welke gemeenschappen een nieuwe plaats zullen krijgen en hoe dit moet gebeuren. Het is natuurlijk een goede zaak dat de mensen in het getroff en gebied eindelijk van de noodopvang naar tijdelijke huisvestingsfacilitei-ten worden verplaatst. Maar veel overlevenden, in het bijzonder de ouderen, zien op tegen het af-scheid van hun voormalige thuis.

In welke mate zijn de medische faciliteiten getroff en in het gebied waarin u werkzaam bent? Eerste- en tweedelijnszorgin-stellingen zijn het hardst ge-raakt. Om een indicatie te geven: slechts één op de zes mondzorg-klinieken in Minami Sanriku, een kustplaats in het getroff en gebied, heeft de ramp doorstaan. Op dit moment zijn er maar twee tijdelijke mondzorgklinieken voor zo’n 10.000 mensen.

Welke mondzorgprojecten on-dersteunt u momenteel in het gebied?Wij geven fi nanciële steun aan de wederopbouw van de gezond-heidszorg in heel Japan. Op dit moment investeren we veel in mobiele faciliteiten voor mensen die nog steeds in tijdelijke huis-vesting verblijven. Wat mond-zorg betreft bouwen we nu twee mondzorgklinieken in Minami Sanriku, het eerste fysieke we-deropbouwproject tijdens deze overgangsfase. Hierbij werken we samen met twee partners. We be-talen 200.000 dollar per gebouw en voor het interieur. De Japanse overheid verzorgt alle materia-len en apparatuur. In overleg met de gemeenteraad van Minami Sanriku hebben we bepaald waar de kliniek moet komen. De regio-nale tandartsenvereniging werkt met lokale tandartsen op deze nieuwe locaties. Wij zijn één van de kleinere hulpverleningsorga-nisaties in de regio, maar we heb-ben een scherpe focus en zetten ons geld snel aan het werk. Ik ken geen andere organisatie die zich hier met mondzorg bezighoudt, dus we hebben onze eigen niche.

Hoe belangrijk is mondzorg voor een bevolking die in alle opzich-ten zo zwaar getroff en is?Zoals zo vaak bij natuurrampen komt mondverzorging laag op het prioriteitenlijstje te staan. Op ter-mijn zien wij vaak een langzame maar signifi cante achteruitgang van de mondgezondheid na een ramp van deze omvang. De bevol-king in het gebied waar wij actief zijn, bestaat voor een groot deel uit ouderen met kunstgebitten. Die hebben echt aandacht no-dig. Daarnaast was er bijna zes maanden lang geen stromend water. Dit had veel gevolgen voor de algemene mondgezondheid, omdat veel mensen door de wa-terschaarste stopten met dage-lijks poetsen.

Hoe verloopt de coördinatie met de Japanse autoriteiten?Japan heeft het clustersysteem voor hulpverlening van de Ver-enigde Naties dat werd ingesteld na de verwoestende tsunami in Zuidoost-Azië van 2004 helaas niet geïmplementeerd. Dit sys-teem beoogde hulporganisaties met verschillende doelstellingen

“”

Japanners zijn zeer op hun gezondheid gesteld,

en zien hun dokter normaal gesproken meer

dan tien keer per jaar

19Reportagedental tribune - netherlands editionnovember 2011

Zoek

t u ee

n dist

ribute

ur?

Mail na

ar:

safei

mplant@

gmail.co

mzoals voedseldistributie of me-dische hulp samen te brengen, om hun inspanningen beter te kunnen coördineren. Hoewel het land op macroniveau zeer goed is georganiseerd, werd de coör-dinatie op microniveau te ad hoc en daardoor suboptimaal geor-ganiseerd. Een ander probleem is dat hoe meer wij vorderen met de wederopbouw, hoe sneller de tekorten aan grondstoff en oplo-pen. Ons voordeel is dat wij een eigen kantoor in Sendai hebben opgezet. Andere hulporganisaties volstaan vaak met het via tus-senpersonen sluizen van geld en goederen naar het getroff en ge-bied. Wij zitten vlak bij de doel-groep en zijn een onderdeel van de dagelijkse dialoog over de ver-deling van hulpgoederen en de actualiteit.

De Japanse overheid lag de afge-lopen maanden veelvuldig onder vuur door de summiere en tegen-strijdige informatie over de geva-ren van de vrijgekomen straling na de gedeeltelijke ineenstorting van de kernreactor in Fukushi-ma. In welke mate beïnvloedt deze controverse uw werk? Onze staf in Japan werkt geluk-kig buiten de ‘no-go zone’. Onze collega’s op locatie dragen wel stralingsmeters en hebben voor noodgevallen lodidetabletten bij zich. Daarnaast testen de loka-le autoriteiten wekelijks water, melk, vlees en groeten op stra-lingswaarden.

Hoe lang verwacht u hier nog no-dig te zijn?Onze klinieken zijn ten minste twee jaar open, maar kunnen hier best over tien jaar nog steeds staan. Zodra ze offi cieel geopend worden, verwachten wij een ware stormloop. Japanners zijn zeer op hun gezondheid gesteld, en zien hun dokter normaal gesproken meer dan tien keer per jaar. Onze klinieken hebben een capaciteit van twintig patiënten per dag, maar we verwachten er in eer-ste instantie niet meer dan tien. Wij hopen dat onze hulp niet al-leen een goede mondgezondheid van de overlevenden van de ramp garandeert, maar er ook aan bij-draagt dat deze mensen in hun eigen gemeenschap kunnen blij-ven wonen. (bron: Dental Tribune Asia Pacifi c) ■

Slechts één op de zes mondzorg-praktijken in de getroff en gebieden

is nog geopend. Zij kunnen het werk bij lange na niet bijbenen.

De totale verwoesting na de aardbeving en de tsunami in maart 2011.

“ ”Op dit moment zijn er maar twee tijdelijke

mondzorgklinieken voor zo’n 10.000 mensen

20 Industrie dental tribune - netherlands edition november 2011

CE-certificering voor Genesis Biomimetic Implant Systeem

O7 active: mondverzorging op basis van actieve zuurstof

Keystone Dental Europe heeft be-kendgemaakt dat Genesis, The Biomimetic Implant System™ CE-certifi cering ontvangt. Het Genesis-systeem is een door-braak in de orale implantolo-gie vanwege het door de natuur geïnspireerde biomimetische ontwerp. Eén van de unieke ei-genschappen van het Genesis-systeem is de onmiddellijke wer-king, waardoor de patiënt de tandartspraktijk nog op de dag van de operatie kan verlaten met een vervangend element en een natuurlijke glimlach. Dentale implantaten werden dertig jaar geleden geïntrodu-ceerd en waren tot nu toe vooral gericht op het herstellen van de functie van natuurlijke tanden. Het Genesis-systeem gaat verder dan de herstellende functie. Via het gepatenteerde BioSpark™-oppervlak, een nano-oppervlak dat de structuur van bot na-bootst, creëert het Genesis-sys-

teem een helende omgeving voor optimale botintegratie. Daar-naast komt met het AnaTite™-proces de allereerste roze im-plantaatkraag en een volledige lijn van roze componenten op de markt. Met de esthetische door-braak van het AnaTite™-proces kan het Genesis-systeem een na-tuurlijke tint projecteren door het tandvleesweefsel van de patiënt. Dit levert een meer natuurlijke glimlach op. “Wij zijn erg enthousiast over de vele voordelen die het Ge-nesis-systeem de patiënt biedt. Het is ontworpen om onmid-dellijke werking te harmoni-seren met optimale esthetiek,” aldus Pascal Girin, CEO van Keystone Dental. “Het Gene-sis-systeem combineert een ge-patenteerd BioSpark™-nano-oppervlakontwerp, dat wordt ondersteund door meer dan tien jaar onderzoek, met het estheti-sche behandelingsproces AnaTi-te™. Deze technologische voor-uitgang wordt gecombineerd met een esthetische connectie, die al meer dan vijf jaar klinisch wordt gebruikt. Keystone Dental legt zich toe op het vinden van inno-vatieve oplossingen voor tand-heelkundigen en hun patiënten en het Genesis-systeem is daar een voortzetting van.” Kijk voor meer informatie op www.genesisdentalimplant.com en www.keystonedental.com. ■

Aurore Villette, manager marketing & communications, presenteert Genesis aan de stand van Keystone op the EAO. (DTI/Photo Annemarie Fischer)

O7 active met actieve zuurstof is een nieuwe generatie producten, gebaseerd op een innovatieve an-organisch-chemische technolo-gie. Deze technologie is in staat op gecontroleerde wijze actieve zuurstof vrij te geven. De producten van O7 active ge-dragen zich als een zuurstofdo-nor. Eenmaal aangebracht ver-nietigt de anionische actieve zuurstof in het product de cellen van microben, terwijl de zuurstof een positieve invloed op mense-lijke cellen heeft . De destructieve werking op cellen van microben wordt veroorzaakt door het oxi-derende eff ect van de zuurstof-ionen op vetten en aminozuren, waarbij de celwand van micro-ben uit elkaar valt. Het actieve zuurstofmolecuul is zo klein dat het diep kan doordringen in het weefsel. Door haar specifi eke eigen-schappen heeft O7 active niet de schadelijke eff ecten die de mees-te (toxische) antimicrobiële stof-fen zoals triclosan, chloorhexi-dine-diclogunaat en een breed scala aan biocides of conserve-ringsmiddelen wel hebben. Bo-vendien is O7 active alcoholvrij en pH-neutraal. Vele mondziektes worden in verband gebracht met de aanwe-zigheid van anaerobe bacteriën. Deze bacteriën leven in een

zuurstofarm of zuurstofl oos mi-lieu. Voor deze micro-organis-men vormt zuurstof een bedrei-ging. De actieve zuurstof in O7 active helpt gericht bij de bestrij-ding van deze schadelijke anae-robe bacteriën. Verder wordt de conditie van het tandvlees verbe-terd. Actieve zuurstof kan wor-den aanbevolen bij de behande-ling van gingivitis, parodontitis en peri-implantitis, maar ook als dagelijks mondspoelmiddel om de gingiva in goede conditie te houden. O7 active is verkrijgbaar als mondspoelmiddel en tandgel. Meer informatie: ga naar www.O7active.com. ■

1+1=3

EMS heeft wederom haar inno-vatieve karakter getoond met de lancering van één unit, die de be-handelaar in staat stelt om zowel sub- en supragingivale poeder-straaltechnieken als scaling toe te passen. De Air-Flow Master Piezon is voor zowel parodontoloog als mondhygiënist onmisbaar in de praktijk. De vrijwel pijnloze be-handeling voor patiënt dankzij de NO PAIN-techniek (extra zacht voor het gingivale epitheel) is be-kend van de Piezon Master 700. Ook de Air-Flow Master Piezon biedt maximaal patiëntencom-fort dankzij deze techniek, een absolute meerwaarde. Dit alles dankzij de lineair oscillerende bewegingen (exact afgestemd op het tandoppervlak) met optimaal zicht dankzij het vernieuwde Pie-zon LED-handstuk in combinatie met de originele EMS-tips.

Air-Flow Perio verwijdert biofi lmHet verwijderen van de kwaad-aardige biofi lm tot op de bodem van diepe pockets is de essentie van de Originele Perio-Flow-me-thode. Het reduceren van subgin-givale bacteriën voorkomt tand-verlies (parodontitis) en eventueel het verlies van implantaten (peri-implantitis). De constante stroom van het Perio-poeder en water uit de disposable perio nozzles voor-komt zwelling van het zachte weefsel. Bij de supragingivale rei-niging gaat er niets boven de on-geëvenaarde daadkracht van de Originele Air-Flow-methode. Ef-fectief, snel, betrouwbaar en ont-spannen behandelen zonder be-schadiging van het ligament of tandoppervlak. Dit alles dankzij de subtiele toepassing van bioki-netische energie. “Met de Air Flow Master Pie-zon willen we een nieuwe markt voor optimale parodontologische en/of preventiebehandelingen aanboren,” meldt Torsten Freme-rey, algemeen directeur van de Duitse afdeling van EMS Electro Medical Systems.

Voor meer informatie kunt u con-tact opnemen met EMS, Pieter van Herpt, Area Sales Manager Bene-lux: pvanh erpt@ems-ch.de. ■

Arseus Dental verbreedt haar portfolio van innovatief hoog-staande producten met de Ca-rieScan Pro. Met dit revolu-tionaire apparaat kan cariës vroegtijdig gedetecteerd worden. Met de nauwkeurige en repro-duceerbare gegevens om cariës waar te nemen kunt u tijdig pre-ventieve behandelingen starten. Het apparaat biedt ondersteuning bij de diagnose en het daaropvol-gende behandelplan. CarieScan PRO vermindert de noodzaak voor röntgenfoto’s en daarmee ook de kosten en het ge-zondheidsrisico voor patiënten. Door vroege identifi catie van mo-gelijke risico’s zijn minder vul-lingen nodig. Ook dat is in het voordeel van patiënt én praktijk. De CarieScan is eenvoudig in ge-bruik door instructie via een dis-play en geluidssignalen. Met het oog op de invoering

De nieuwe digitale machines die KaVo eerder dit jaar op de IDS toonde, zijn nu ook in Nederland leverbaar. Als basisapparaat is er de Pan eXam met alle mogelijkheden voor routinediagnostiek. Dankzij de intuïtieve bediening kan met dit apparaat comfortabel gewerkt worden. De V-vorm beam-technolo-gie zorgt voor een uitstekende beeldkwaliteit. Met de robuus-te 5-puntsfi xatie van de patiënt worden deze beelden gemaakt zonder risico op bewegingson-scherpte. Verder is er maximaal gebruiksgemak met intuïtieve bediening dankzij zelfverklaren-de pictogrammen op het scherm. De Pan eXam Plus is een nieuw modulair röntgenapparaat dat uit te breiden is naar 3D en CEPH. De beste panoramabeeldkwaliteit en alle functies voor gangbare toe-passingen en speciale program-ma’s voor de operatie en ortho-dontie zijn erin geïntegreerd. De multilayeropnamen zorgen voor optimale diagnostische beeld-kwaliteit. Er zijn twee verschil-lende 3D-grootten: 6x4 cm voor

CarieScan voor precieze en objectieve cariësdetectie

van eff ectieve cariësbestrijding is het essentieel voor de tand-arts om te beschikken over de geschikte protocollen en instru-menten voor een accurate detec-tie van primaire cariës. Weten-schappelijk onderzoek toont aan dat visuele inspectie niet meer dan 40% van de initiële afwij-kingen weet te identifi ceren. Met röntgenfoto’s ligt dit op ongeveer 62%. Te veel verkeerde indicaties kunnen leiden tot onnodige be-handeling van gezonde tanden. Met de CarieScan is hiervoor een oplossing gevonden, op basis van geavanceerde technologie. De CarieScan is 92,5% accuraat in het detecteren van primaire cariës. Voor meer informatie of een demonstratie kunt u contact op-nemen met Arseus Dental, de ex-clusieve partner in de Benelux: www.arseus-dental.nl. ■

CarieScan Pro

KaVo lanceert nieuwe röntgenapparaten

lokale diagnostiek en 6x8cm voor de gehele kaak. De KaVo Scan eXam is het fos-forplaatsysteem van KaVo. Dit di-gitale scansysteem biedt voor uw praktijk een soepele, snelle work-fl ow. De KaVo Scan eXam com-bineert intuïtieve bediening met alle voordelen van digitaal rönt-gen. In slechts vijf seconden is er een kant-en-klaar beeld. Het toe-komstgerichte systeem heeft een gepatenteerd hygiënisch concept en maximaal bedieningsgemak: de handleiding verschijnt op de monitor van het apparaat en de Scan eXam kan op een netwerk worden aangesloten. Voor meer informatie neemt u contact op met Henry Schein Den-tal via www.henryschein.nl. ■contact op met Henry Schein Den-tal via www.henryschein.nl. ■

Scan eXam

Pan eXam

Mondspoelmiddel en tandgel van 07 active.

De Air-Flow Master Piezon® van EMS.

“ ”Met de Air Flow Master Piezon

willen we een nieuwe markt voor optimale parodontologische en/of preventiebehandelingen aanboren

21Industriedental tribune - netherlands editionnovember 2011

Coredentalair lanceert deze maand de Trios-mondscanner van 3Shape. 3Shape is al tien jaar marktleider in CAD/CAM. Het bedrijf heeft in korte tijd de markt van hoortoestellen veroverd door het handmatige proces te ver-vangen door een volledig digi-tale workfl ow. Dit principe past 3Shape sinds 2005 ook toe in de tandheelkunde door met een 3D-

scanner het gipsmodel te scan-nen, waarna het lab met CAD/CAM de kroon of brug ontwerpt. De onnauwkeurigheid van de af-druk en het gipsmodel worden nu geëlimineerd door met de Trios-mondscanner direct in de mond te scannen. Coredentalair heeft de afgelopen tijd intensief sa-mengewerkt met 3Shape en daar-door bijgedragen aan de ontwik-keling van de Trios. Coredentalair is een samen-werking tussen Core3Dcenters en Dentalair en biedt ondersteu-ning op tandtechnisch en tand-heelkundig gebied. De Trios-mondscanner is een poedervrij en snel systeem, waardoor het scannen eenvoudig, snel en pa-tiëntvriendelijk wordt. De Trios scant alle materialen van meta-len, semitransparante materialen en de gingiva. De scanner maakt veertien 3D-opnamen per secon-de. Dit wordt als een fi lm op het scherm weergegeven. De scan kan gecontroleerd worden met een touchscreen. De soft ware geeft daarbij aan waar te weinig is geprepareerd of ondersnijdin-gen aanwezig zijn. Deze scanfi le wordt naar uw eigen lab gestuurd waar, terwijl de patiënt nog in uw stoel ligt, de scan op bijvoorbeeld de outline kan worden beoor-deeld. Indien nodig kunt u een extra scan aan de bestaande scan toevoegen. Uw werk wordt met deze nieuwe techniek voorspelbaar-der, nauwkeuriger en kwalita-tief beter. Het is een open sys-teem waardoor u uw werk naar uw eigen lab kunt blijven sturen. Voorwaarde is wel dat u de juiste CAD/CAM soft ware in huis heeft en uw lab uit een breed scala aan materialen kan kiezen, zoals zir-konium, lithium disilicaat, titani-um abutments en individueel ge-designde zirkonium abutments.

DENTALEXPO

2012DÉ VAKBEURS VOOR DE TOTALE MONDZORG

15 TOT EN MET 17 MAART 2012 • AMSTERDAM RAI

Van donderdag 15 t/m zaterdag 17 maart 2012, is Amsterdam RAI hét

ontmoetingspunt voor toonaangevende aanbieders en afnemers van den-

tale producten en diensten.

Dental Expo 2012 is de enige nationale en professionele dentale vakbeurs

in Nederland, om op de hoogte te blijven van de snelle ontwikkelingen

op het gebied van mondzorg.

Voor meer informatie:

Data en openingstijden beurs: Donderdag 15 maart 2012 13.00 – 20.00 uurVrijdag 16 maart 2012 10.00 – 20.00 uur Zaterdag 17 maart 2012 10.00 – 17.00 uur

Organisatie Dental Expo

Postbus 61 • 1430 AB Aalsmeer

T: +31(0)297 – 382 175 • F: +31(0)297 – 348 019

E: info@protexbv.nl • I : www.dentalexpo.nl

Dental Expo

@DentalExpo2012

3Shape introduceert Trios-mondscanner

Ook prothesewerk en framewerk worden op termijn met deze tech-niek mogelijk. De laatste demonstratie van de mogelijkheden van de monds-canner op onze vrij toegankelijke introductieavonden vindt plaats op 24 november. Ga voor meer informatie naar www.coredenta-lair.nl. ■

De Trios-mondscanner van 3shape.

Identium® Scan: het digitale alternatief! Behalve een fast-variant is Iden-tium® Scan van Kettenbach nu ook verkrijgbaar als scangeopti-meerd afdrukmateriaal. Hierdoor kan het laboratorium, zonder te poederen, de afdruk scannen met roodlichtscanners en wordt de mondsituatie direct en nauw-keurig digitaal vastgelegd. Identi-um® is een Vinylsiloxaanether en

Identium® Scan.

geeft u als afdrukmateriaal meer zekerheid dankzij de betrouwba-re driedimensionale stabiliteit, optimale scheurweerstand en unieke vloei- en hydrofi ele eigen-schappen. Voor meer informa-tie kunt u contact opnemen met Henry Schein Dental via www.henryschein.nl. ■

22 Opleidingen/agenda dental tribune - netherlands edition november 2011

Gelukkig woonde ik in een buurt waar men niet veel aandacht schonk aan onbenullige uiterlijk-heden zoals een bruin met zwart fi etsenhok in de mond. Het leven was er te schraal om daarmee be-zig te zijn. Het bestaan vol kiespijn en afb rokkelende hoekjes ploe-terde zich voort, totdat ik dertien werd. Het werd me ineens duide-lijk dat ik door die tanden aan-delen verloor op de herenmarkt. Het haar was prima in orde. Een mooie, lange bos blond haar die sluik voor de ogen viel die volgens jarenzestigmodes pikzwart waren opgemaakt. Het gezicht was niet extreem knap, maar kon er heel zeker wel mee door. Het lichaam was wat kort uitgevallen (1,63 me-

ter), maar redelijk geproportio-neerd, niet te dik, niet te dun. Het was een alleszins toonbaar ge-heel, totdat ik naast Henk stond en breeduit lachte. Henk. Als ik als dertienjarige op mijn slaapkamertje lag en aan Henk dacht (blonde kuif, stoere jeans), stond zijn naam borg voor onrustige dromen en fantasieën waarin hij bijvoorbeeld door mijn openstaande raam klom en hef-tige dingen tegen me zei. Ik was groen als gras en wist van niks, had nog sokjes aan en een geruit rokje met galgjes, maar Henk kan achteraf beslist als eerste liefde worden gezien. Scène: we staan op straat met een groepje kinderen. Henk kijkt naar mij, en ik naar hem. We voelen allebei de spanning die er tussen ons is. Dat weet je. Tussen het gekrakeel door let ik op hem, en hij op mij. Op een gegeven mo-ment vraagt hij hoe oud ik ben. ‘Dertien,’ zeg ik verlegen. ‘Ik veertien, dus dat komt pri-ma uit,’ zegt hij lachend. ‘Ga je een keer mee naar de Astoria?’ laat hij er snel op volgen. De Astoria! Onze buurtbioscoop met rode pluche stoelen, een gam-mel balkon, en op zondagmid-dag voor zestig cent de Dikke en de Dunne kijken. Daarna naar de patatboer voor een broodje kro-ket. Als je in de race was om daar mee naartoe gevraagd te worden,

had je het gemaakt. Het aanbod is te mooi om waar te zijn, en ik bega een onvergeefl ijke fout om-dat ik zo blij verrast ben. Ik lach hem breed toe. Dan roept zijn vriendje: ‘Daar zal je mee moeten zoenen!’ Ik geloof niet dat we ooit naar de Astoria zijn geweest.

Toch zal het tot mijn zeventiende jaar duren voordat er echt wat ge-beurt. Ik heb heus wel vriendjes, maar schaam me vierentwintig uur per dag voor mijn tanden. Ik lach niet, praat met een benauwd samengeknepen mond, en weet dat ik, door mijn ondertanden over mijn bovenlip te schuiven, de boel enigszins aan het gezicht

kan onttrekken. Ik woon al op kamers, ga veel uit, maar sta elke dag op met een zere mond en de sensatie van het gat tussen mijn bruine boventanden die ook nog eens vooruit zijn gaan staan. Als ik in een lawaaierige kroeg met mensen praat, houd ik afstand. Op een heldhaft ige dag besluit ik een tandarts te bellen. Ik krijg van iemand het adres van een meelevend tandarts uit Biltho-ven en het kost me enkele weken voordat ik alleen al naar een te-lefooncel durf te stappen om een afspraak te maken. Ik sta dan op het Domplein in Utrecht. De cel is benauwd en stinkt naar urine, ik heb het nummer op een brief-je voor me liggen en een kwartje in de aanslag. Het is stil op het plein als ik daar maar wat sta, en me probeer voor te stellen welke gedenkwaardige stap ik nu ga ne-men, terwijl ik dat eigenlijk niet durf. Ik kijk naar de grote Vikin-gensteen met ingekerfde runen die voor de Domkerk ligt, en stel me de gebitten van staal voor die deze krijgers ongetwijfeld had-den toen ze, woest zwaaiend met bijlen en speren, van hun draken-schepen sprongen. Ik sta daar maar en het wordt steeds war-mer en benauwder. Ik houd mijn hand als een holletje voor mijn mond, blaas er wat warme lucht in en ruik dan snel. Het valt mis-schien best mee. Nee dus. ■

De beroemde auteur Franz Kafk a gaf als ervaringsdeskun-dige een unieke en stijlvolle inkijk in de belevingswereld van mensen die aan depressies lijden. Vele jaren later doet schrijfster Trees Roose hetzelfde voor de tandheelkundige patiënt. Het komische en soms schokkende relaas over de geschiedenis van haar dramatisch slechte gebit verschijnt als feuilleton in Dental Tribune. In deze afl evering loopt onze ik-persoon een afspraakje met haar gedroomde liefde Henk mis. De reden? Juist.

Trees Roose

8

Gebitten van staal

De geschiedenis van mijn tanden MondzorgkalenderExcent-Catan congres “Vrije tarieven”Op donderdag 1 december zul-len de ervaren trainers Nico Bezuur en Rolf van Mierlo door de problematiek van de vrije ta-rieven heen koersen. De tech-nische, functionele en relatio-nele aspecten komen aan bod. Tot op de laatste dag voor 1 december zullen we de ont-wikkelingen die zich voordoen verwerken in het programma. De docenten zullen met u een ‘honderddagenplan’ opstellen om uw praktijk op succesvolle wijze door het te verwachten zware weer te koersen.Kom op 1 december inspiratie opdoen, bepaal uw eigen visie, ontwerp uw actiemodel, zet de strategie voor de praktijk uit, pas de communicatiewetten toe op uw team en leer ze alle-maal te synchroniseren zodat iedereen klaar is voor het grote moment van 1 januari. De kos-ten voor het congres bedragen 295 euro. Met uw deelname kunt u 6 KRT-punten behalen.

NVGPT lustrumcongres “Magnefi co“ Dit jaar bestaat de Nederland-se Vereniging voor Gnathologie en Prothetische Tandheelkun-de (NVGPT) vijft ien jaar en dat vieren we. Op dit tweedaagse congres wordt het donderdag-middagprogramma ingevuld door Roberto Spreafi co, specia-list in adhesieve en esthetische restauraties. Hij zal spreken over de klinische aspecten en indicaties van anteriore en pos-teriore adhesieve restauraties. De vrijdag zal geheel in beslag genomen worden door de be-kende specialist en docent in porseleinen restauraties Pas-cal Magne. Zijn voordracht be-handelt adhesieve restauraties in het postcaniene gebied. Na de presentaties vindt de uitrei-king van de NVGPT publicatie-prijs plaats. Het congres wordt afgesloten met een uitgebreid diner. De kosten voor deelna-me op donderdag 8 december bedragen 295 euro (leden 195 euro), en op vrijdag 450 euro (leden 350 euro).

ACTA ”IOT Dental Research meeting” Het wetenschappelijke pro-gramma van dit congres is sa-mengesteld door verschillende vooraanstaande ACTA-profes-soren. De opening door Frank Lobbezoo wordt gevolgd door verschillende presentaties van wetenschappelijke publicaties, posterpresentaties en een di-ner. De dag wordt afgesloten met een lezing door neuroloog prof. Dick Swaab over zijn be-roemde boek Wij zijn ons brein. De volgende dag staat in het teken van mondelinge presen-taties en de uitreiking van de onderzoeksprijs van de Ver-eniging voor Biologie van de Mond. Het tweedaagse evene-ment wordt afgesloten met de uitreiking van de beste onder-zoekpublicatie- en presentatie van een jonge wetenschapper. Deelname is gratis voor stu-denten tandheelkunde. Andere bezoekers betalen 190 euro (in-clusief overnachting).

NovemberNVGPT Workshop “Maxillofaciale Prothetiek (MFP)”18 november, Amrâth Hotel Brabant, Bredawww.nvgpt.nl

NVOI cursus “Implantologie: De Verdieping”24-25 november, Hilton Royal Parc, Soestduinen implantologiedeverdieping.nl

DecemberCursus “Assisteren bij implantaties”1 december, Straumann B.V., IJsselstein www.iti-educatieprogramma.nl

Excent-Catan congres “Vrije tarieven” 1 december, Fort Wierrickersschans, Bodegraven www.excent.eu <

NVOI-cursus “Implantologie, het vervolg”2 december, Puttenimplantologiehetvervolg.nl

NVGPT lustrumcongres “Magnefi co“ 8-9 december, hotel “De Heerlickheijd van Ermelo”, Ermelowww.nvgpt.nl <

Cursus “Implanteren in de algemene praktijk met het Straumann Dental Implant System” 10 december, Tandheelkunde Praktijk Rhynenburg, Hazerwoude-Rijndijk, www.iti-educatieprogramma.nl

JanuariBasiscursus reanimatie met AED27 januari, ACTA, Amsterdamwww.acta-de.nl

FebruariACTA IOT Dental Research2-3 februari, congreshotel ”De werelt“, Lunterenwww.yourdents.com <

Themacongres “KROON2012”3 februari, RAI Congrescentrum, Amsterdamwww.kroon2012.nl

Cursus Motivational Interviewing3 februari, ACTA, Amsterdamwww.acta-de.nl

”“Het was een alleszins toonbaar geheel, totdat ik naast Henk stond en breeduit lachte

BEKIJK HET VOLLEDIGE CURSUSAANBOD

WWW.CIDE.NL

TANDHEELKUNDIG CURSUSCENTRUM

HYPERMODERN HANDS-ON INDIVIDUELE AANDACHT

Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nationale en internationale nieuws in de mondzorg? Meld u kosteloos aan voor onze nieuwsbrief op www.albionpress.nl. U ontvangt dan wekelijks een overzichtelijke selectie van ontwikkelingen in uw vakgebied.

Ontvangt u Dental Tribune nog niet? Meld u geheel kosteloos bij ons aan door het online inschrijff ormulier op www.albionpress.nl in te vullen. Een adres afmelden, bijvoorbeeld omdat u de krant zowel thuis als op uw praktijkadres ontvangt, is eveneens mogelijk op www.albionpress.nl. Voor adreswijzigingen en andere vragen kunt u e-mailen naar klantenservice@dental-tribune.nl. Of bel ons op 030-63 55 070.

Volg het laatste nieuws

23Mediadental tribune - netherlands editionnovember 2011

“In december geboren kinderen heb-ben de grootste kans om later tand-arts te worden. Dat blijkt uit groot-schalig onderzoek van het Britse Bureau voor Statistiek naar de re-latie tussen geboortemaand en 19 beroepen. Incassomedewerkers zijn het vaakst geboren in januari, spor-ters en scheikundigen in september. “Ik pleit niet voor astrologie, maar zaken als hoe lang je wordt, de kans op bepaalde ziekten en schoolpres-taties zijn in bepaalde mate gerela-teerd aan de maand waarin iemand ter wereld komt,” verklaart Russel Foster, neurologisch onderzoeker aan de gerenommeerde Oxford Uni-versity. Wist u dat het aantal ooi-evaars in een bepaalde streek ook gerelateerd is aan het aantal ge-boorten?” DENTAL TRIBUNE UK, 16-09-�11

“Een vrouw uit het Duitse Braun-schweig heeft na een hoogoplopen-de ruzie met haar partner in blinde woede zijn kunstgebit meegenomen. De tandeloze man belde direct na de diefstal de politie. Die wist de 41-jarige vrouw snel te arresteren. De vrouw vertelde zich ‘niet meer te kunnen herinneren’ waar zij het kunstgebit had gelaten. Een zoek-actie door de politie leverde niets op. Het slachtoff er verklaarde mom-pelend een schade van ten minste tweeduizend euro te vrezen.”HET LAATSTE NIEUWS, 18-09-�11

“De excentrieke popartiest Lady Gaga heeft de Nederlandse siera-denontwerper Otazu gevraagd een set ‘voortandjuwelen’ te ontwer-pen. De zangeres, bekend van onder andere de wereldhit ‘Bad Romance’ en haar androgyne verschijning, wil de clips met marquis geslepen dia-manten dragen tijdens een mode-show van ontwerper Thierry Mug-ler in Parijs. Gaga staat bekend om haar voorkeur voor Nederlandse ontwerpers. Eerder droeg zij spe-ciaal voor haar ontworpen creaties van Viktor & Rolf en Jan Taminiau. De controverse is bij door Gaga ge-dragen ontwerpen nooit ver weg. Eerder veroorzaakte zij wereldwijd opschudding met het dragen van een uit rauw vlees bestaande ‘vlees-jurk’.” HET PAROOL, 22-09-�11

“Onlangs overleed een vrouw uit het Engelse Brighton tijdens een tandheelkundige behandeling door een allergische reactie op mondwa-ter. De 30-jarige Sacha Rumaner voelde zich direct vreemd na het ge-bruik van het reinigingsmiddel, en viel uit de stoel. Het tandheelkun-dige team dacht dat zij een epilep-tische aanval had, en belde een am-bulance. Toen deze arriveerde, was de vrouw reeds overleden. Er wa-ren geen indicaties in haar medisch dossier die de anafylactische reac-tie van de vrouw op de chlorhexidi-ne in het mondwater konden voor-spellen. Haar tragische dood was een ongeluk.” DENTAL TRIBUNE UK, 13-10-�11

“Het Indiase Hooggerechtshof heeft een petitie ondertekend waarin de overheid wordt opgeroepen het voedingsbeleid op onderwijsinstel-lingen onder de loep te nemen. De petitie roept tevens op tot een ver-bod op de verkoop van fastfood in een straal van een halve kilome-ter rondom scholen. Consumptie van fastfood neemt de laatste jaren schrikbarend toe op het Aziatische schiereiland. De negatieve eff ecten op de algemene en mondgezondheid zijn dermate ernstig dat uitstel niet langer verantwoord is, vindt het Hooggerechtshof.”DENTAL TRIBUNE UK, 6-10-�11

Nieuwsfl its Nobel Biocare wint prijzen voor websitevooral door de inhoudelijke kwa-liteit en het gebruik van techno-logische toepassingen, zoals de geavanceerde zoekmachines voor restauratiecursussen. De HarbourClub Awards wor-den uitgereikt door de beroeps-vereniging van Zwitserse com-municatieprofessionals. Dit jaar werd een jury van online speci-alisten uit de industrie en van de Universiteit van Zürich bena-derd om de websites te toetsen

De prijswinnende website van Nobel Biocare.

R

Helder aanbod

‘Een tandarts die kwaliteit belangrijk vindt en precies wil

weten waarop hij kan rekenen, kiest voor een cursus met het

Q-keurmerk®’, zegt Sven Dijkgraaf, bestuurslid QuAT-Q-Keur-

merk®. ‘U krijgt van te voren uitgebreide informatie over de

leerdoelen en de onderwerpen die aan bod komen, zodat u

gemakkelijk kunt bepalen of de cursus echt bij u past.’

Dijkgraaf vertelt dat ook de bijzonderheden vooraf bekend

zijn, zoals de docent, zijn achtergrond en de onderwerpen

die door de gastspreker worden behandeld. Daarbij ont-

vangen cursisten tijdig de details van de trainingslocatie en

een overzichtelijke planning. ‘Een cursus met Q-keurmerk® is

helder en duidelijk. U krijgt wat u wordt beloofd.’

Hoog niveau

Meta Schoonheim is voorzitter van de Toetsingscommissie

van het Q-Keurmerk®. Ze weet uit ervaring dat de aanbieders

van cursussen er altijd alles aan zullen doen om hun

trainingen te verbeteren en in te spelen op de wensen van

hun cursisten. Meta Schoonheim: ‘Cursusaanbieders die het

Q-Keurmerk® mogen voeren, zijn gericht op hoge kwaliteit

van hun cursussen. De verschillende criteria die wij bij

toetsingen hanteren, worden dan ook zorgvuldig door hen in

acht genomen. Via een uitgekiende accreditatieprocedure

controleren we elke cursus. Dat doen we niet alleen op

papier, maar ook op locatie en altijd met deskundige

auditoren.’ Het Q-Keurmerk® is als kwaliteitskeurmerk

toonaangevend in de markt van bij- en nascholing.

Bestuurslid Dick Barendregt van QuAT-Q-Keurmerk®: ‘Wij

hechten veel belang aan het hoge niveau van het cursus-

aanbod, voor alle disciplines binnen de tandheelkunde. Een

gedegen opleiding vormt de essentiële basis voor het goed

kunnen uitoefenen van dit vak.’

Contacten

Cursussen met Q-Keurmerk® hebben een afwisselend pro-

gramma en zijn goed georganiseerd. Een uitstekende keuze

voor iedereen die zijn kennis wil vergroten en op de hoogte

wil blijven van alle ontwikkelingen en noviteiten in de

branche. Bovendien biedt een cursusbijeenkomst de gelegen-

heid vakgenoten te ontmoeten, ideeën uit te wisselen en de

dagelijkse gang van zaken uit de praktijk te bespreken. In

2011 hebben tot oktober reeds meer dan 8000 deelnemers

aan Q-keurmerk geaccrediteerde cursussen deelgenomen.

Accreditatiepunten

Wie geregistreerd staat in het Kwaliteitsregister Tandartsen

moet jaarlijks de helft van het verplicht aantal punten uit

geaccrediteerde punten behalen. Wie cursussen met

Q-keurmerk® volgt, krijgt voor elk lesuur automatisch een

accreditatiepunt op zijn of haar conto. Daar hoeft u verder

niets voor te doen.

Cursussen en trainingen met Q-keurmerk®

herkent u aan het bekende logo in de folder

of op de website van de cursusaanbieder.

U vindt deze op www.q-keurmerk.nl.

Meer weten?

Ga naar www.q-keurmerk.nl of neem contact op met

Stichting QuAT-Q-Keurmerk® via tel. 0343 511 029 of

info@Q-keurmerk.nl.

Cursus met Q-keurmerk® voldoet aan strenge eisen

Tandartsen kiezen voor cursussen met kwaliteitsgarantie

‘Een absoluut waardevolle training met interessante sprekers en boeiende docenten’, is een veelvuldig gehoorde

reactie van tandartsen die een cursus met Q-keurmerk® hebben gevolgd. Gelukkig maar, want wie een drukke

praktijk heeft met weinig blanco ruimte in de agenda, verwacht extra veel van een training. Cursussen met het

Q-keurmerk® staan garant voor effi ciëntie, bijzondere vakkundigheid en resultaat. De eisen voor het verkrijgen van

dit kwaliteitskeurmerk voor tandheelkundige bij- en nascholing zijn tot stand gekomen in samenwerking met TNO.

R®

Het Qualiteits

Accreditatie-instituut Tandheelkunde

St. QuAT - Q-Keurmerk®

op structuur, design, functiona-liteit, gebruikersvriendelijkheid en inhoud. Onder die laatste noe-mer vallen zaken als de agenda, persberichten, fi nanciële rap-portages, informatie voor aan-deelhouders, maatschappelijke verantwoordelijkheid en aanwe-zigheid op social media. De hoge score op de categorie “inhoud” leverde NobelCare uiteindelijk de twee prijzen op. (bron: Dental Tribune) ■

ZURICH - Nobel Biocare heeft een internationale WebAward in de categorie “beste medische

website” gewonnen. De Zwitserse fabrikant van restauratieve en es-thetische tandheelkundige pro-ducten ontving dit jaar eveneens nationale HarbourClub Awards voor “beste online verslaggeving” en “beste online prijsindexaties”. De onafh ankelijke jury van de WebAwards, bestaande uit inter-net- en marketingexperts, verge-lijkt websites van organisaties in dezelfde sector. De site van No-bel Biocare onderscheidde zich

STRAUMANN® CARES® DIGITAL SOLUTIONSSEAMLESS CONNECTIONS

INTRA-ORAL SCAN

GUIDED SURGERY

CADCAM

Straumann® CARES® Digital Solutions biedt moderne digitale tandheelkunde als een volledig systeem - betrouwbaar, precies en op uw wensen afgestemd.

Neem contact op met Straumann 030 - 600 8900 n verkoop@straumann.com n www.straumann.nl