Ѩq„ « rq «O 1

L~°∂Ì =¸ÅO=∞øÖÏ<å =Ç‘Ï Œ∞nÌ<£ MÏ<£

≥Å∞QÆ∞ J#∞"å ŒO=ÚǨÏ=∞‡ £ JrA„~°Ç¨‡<£

Ѩq„ « rq «OHAYAT-E-TAYYIBA

W™ê¡g∞ ˆHO„ ŒO „ѨK«∞~°Å∞=∞HõÎÉÏ J„i™êÅ, #∂º_èçb¡

Ѩq„ « rq «O2

HAYAT-E-TAYYIBABy Maulana Wahiduddin Khan

No prior permission is required from the Publisherfor translation of this book and publication of itstranslation into any language.

Price : Rs............

Published by :HABIB MOHD1272, Road No.63

Jubilee Hills, Hyderabad - 500 033

Ѩq„ « rq «O 3

q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõ`˘e ѨÅ∞‰õΩ ............ 05JÖÏ¡ÇπÏ XHõ¯_Õ ............ 07JO^ŒiHõ<åfl L#fl`«∞_»∞, Q˘Ñ¨Ê"å_»∞ ............ 07^≥·= x^Œ~°≈<åÅ∞ ............ 08Éèí∂=∂ºHÍâßÅÖ’ ............ 08ã¨∂Hõ∆ ‡„^Œ+¨ì ............ 10L#fl`« Ñ‘~îåxH˜ Ü«∞[=∂x ............ 11JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞ ............ 11^≥·=„Ѩ=HõÎÅ∞ ............ 12ã¨fi~°æO – #~°HõO ............ 13#=∂*ò ............ 15LѨ"åã¨O ............ 16^≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Û ............ 17L„=∞ÇπÏ, ǨÏ*ò ............ 18Y∞~åƒh ............ 20^≥·=^•ã¨ºO ............ 21^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO (+¨sJ`ü) ............ 21Hõ~°∞Ï=∞Ü«Úx ^•ã¨∞Å∞, "åi QÆ∞QÆÏÅ∞ ............ 23JÖÏ¡ÇπÏÃÑ· #=∞‡HõO ............ 24q"ÕK«#`À ‰õÄ_ç# q+¨Ü«∂Å∞ ............ 25JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ"å~°∞ ............ 26Ѩq„`« rq`«O ............ 26^èŒ~°‡O – J^èŒ~°‡O ............ 27ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ ............ 28<≥=∞‡kOz# P`«‡ ............ 29ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞flÅ∞ ............ 30k^Œ∞ÌÉÏ@∞ ............ 31ã¨Ñ¶¨bHõ$`«=∞~Ú# "åºáê~°O ............ 31

Ѩq„ « rq «O4

ã¨`å¯~°ºO – ^•x "åã¨ÎqHõ`« ............ 32JÖÏ¡ÇπÏ Pu^䌺O ............ 32qâßfiã≤ Pi÷Hõ rq`«O ............ 33Ѷ≤~ü^Òãπ#∞ á⁄O^Õ"å~°∞ ............ 34ã¨=∞ã¨ÎO JÖÏ¡ÇπÏ^Õ ............ 34"Õ∞Å∞*Ïu =$Hõ∆O =O\˜"å_»∞ "≥∂q∞<£ ............ 35LѨ^Õâ◊O ............ 35<åâ◊#=∞ÜÕ∞º "åÔ~=~°∞? ............ 35x^Œ~°≈<åÅ#∞ kèHõ¯iOKÕ"å~°∞ ............ 36<åºÜ«∂xH˜ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ ............ 36qÉèËkOK«∞HÀHõO_ç ............ 37W™ê¡g∞Ü«∞ ã¨=∂[O ............ 37^Õ=Ùx "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ Ñ≤Å∞Ѩ٠............ 38^≥·"åxfl H©iÎOK«O_ç ............ 39Ѩ~°Ö’Hõ"Õ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k ............ 39Hõ$+≤ Ѷ¨eOz# "å~°∞ ............ 40f~°∞Êk#O ............ 41^≥·= ã¨=∞‡`«=∞~Ú# ^èŒ~°‡O ............ 42„áê~°÷# ............ 42F „ѨÉèí∂! ............ 42=∞=∞‡efl HÍáê_»∞ ............ 43=∂‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞ ............ 44=∂ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ Ѩiâ◊√^ŒúѨ~°K«∞ ............ 44=∂ =ÚyOѨ٠L`«Î=∞OQÍ K≥~Úº ............ 44=∂ÃÑ· ^ŒÜ«∞^ŒÅK«∞ ............ 45=∞=Ú‡ LѨ„^Œ"åxH˜ Ö’#∞ K≥Ü«∞º‰õΩ ............ 45=∂ Ѩ#∞Å#∞ K«Hõ¯|~°K«∞ ............ 46##∞fl XO@i"嘂 KÕÜ«∞‰õΩ ............ 46

Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞ ............ 47

Ѩq„ « rq «O 5

W™ê¡O ã¨OH∆ÑΠѨiK«Ü«∞O H˘~°‰õΩ H˘xfl z~°∞ ѨÙãÎHÍÅ Ãã@∞ì J=ã¨~°O

ZO ≥·<å LO_çOk. D Ãã@∞ì Ñ≤#flÅ áê~îåºOâßÅ∞QÍ LѨÜ≥∂QÆѨ_»@"Õ∞ QÍHõ,

ÃÑ ŒÌÅ J 茺ܫ∞<åxH˜ ‰õÄ_® ѨxH˜ =ã¨∞ÎOk. D Ãã@∞ìÖ’x ѨÙãÎHÍÅ∞ Wq :

1. 㨠«º=∂~°æO (ã¨KåÛ ~å™êÎ)

2. è•i‡Hõ tHõ∆ (nh `åb"£∞)

3. Ѩq„ « rq «O (ǨÏÜ«∂ ≥ «~ÚºÉÏ)

4. ã¨fi~°æ=#O (ÉÏÔQ [#fl ü)

5. #~°HÍyfl (<åÔ~ [ǨÏ#fl"£∞)

„Ѩã¨∞Î`«O L~°∂ÌÖ’ =Ú„kOK«|_»∞`«∞#fl D Ãã@∞ì ^≥·=z`«Î=∞~Ú`Õ

=Ú#∞‡O Œ∞ W «~° ÉèÏ+¨ÅÖ’ ‰õÄ_® „ѨK«∞i «O HÍQÆÅ Œx Ptã¨∞Î<åfl#∞.

ǨÏÜ«∂ ≥ «~ÚºÉÏ ¿Ñ~°∞`À „ѨK«∞i «=∞=Ù «∞#fl D ѨÙãÎHõO ™êO «O

k=º Y∞~üP<£ PÜ«∞ üÅ J#∞"å ŒO`À<Õ ‰õÄ_»∞‰õΩx LOk. WO Œ∞Ö’ Y∞~üP<£

PÜ«∞ üÅ∞ q∞#Ǩ =∞Ô~ÖÏO\˜ q=~°Ï ÖË Œ∞. Y∞~üPh PÜ«∞ üÅ∞ XHõ „Ѩ ÕºHõ

„Hõ=∞O „ѨHÍ~°O ã¨OHõÅ#O KÕÜ«∞@O [iyOk. q+¨Ü«∂xfl |\˜ì XH˘¯Hõ¯

PÜ«∞ ü‰õΩ, H˘xfl H˘xfl PÜ«∞ üʼnõΩ =∞‰õΩ@O ÃÑ@ì_»O [iyOk. =∞‰õΩ@O

q∞#Ǩ D ѨÙãÎHõOÖ’ =∂ «~°Ñ¶Ù# ZÖÏO\˜ KÕ~°∂Ê ‰õÄ~°∂Ê ÖË Œ∞. P q èŒOQÍ

Wk W™ê¡O ѨiK«Ü«∂xH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ „áê=∂˜Hõ=∞~Ú# ѨÙã¨ÎHõOQÍ

~°∂á⁄OkOk. D ѨÙãÎHõO ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® k=º Y∞~üP<£ Ü«∞O Œe „H˜Ok PÜ«∞ ü

P è•~°OQÍ<Õ fã¨∞HÀ|_çOk :

U =∞xÃ+·<å ã^•K«~° KÕ¿ãÎ – ÑÙ~°∞+µ_»~Ú<å, „ã‘Î J~Ú<å – qâ◊fiã≤¿ãÎ,

"Õ∞=Ú J «#∞ „ѨѨOK«OÖ’ Ѩq„ « rq «O QÆ_ç¿ÑÖÏ KÕ™êÎ=Ú. Ѩ~°Ö’HõOÖ’

J@∞=O\˜ "åiH˜ "åi „ѨuѶÖÏÅ#∞ "åi L «Î=∞ PK«~°Å‰õΩ J#∞QÆ∞OQÍ

W™êÎ=Ú. (J<£ #ÇπÏ¡ : 97)

`˘e ѨÅ∞‰õΩ

Ѩq„ « rq «O6

D PÜ«∞ üÖ’x 'ǨÏÜ«∂ ≥ «~ÚºÉÏ— (Ѩq„ « rq «O) JO>Ë J «∞º «Î=∞

PK«~°`À ‰õÄ_ç# rq «O Jx ÉèÏ=O. =∞Ǩ„Ѩ=HõÎ „Ñ≤Ü«∞ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞, "åi

t+¨ºQÆO ‰õÄ_® ™ê è•~°OQÍ D <ÕѨ 䌺OÖ’<Õ nx ÉèÏ=O fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.

JÖÏ¡ÇπÏ#∞ qâ◊fiã≤OK«_»O, JÖÏ¡ÇπÏ P ÕâßÅ#∞ áêeOK«_»O JO>Ë «=∞#∞

JÖÏ¡ÇπÏ `À_®Ê@∞‰õΩ J~°∞›Å∞QÍ =∞ÅK«∞HÀ=@"Õ∞. U =ºHõÎ~Ú<å WÖÏ

PK«iOKå_»O>Ë ^Õ=Ùx „Ѩ`ÕºHõ J#∞„QÆǨÏO J`«xH˜ „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. P~å^èŒ#

ã=∞Ü«∞OÖ’ J «xH ≥·=™êg∞ѺO ÅaèOz# J#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok. ≥·#Ok#

rq «OÖ’ J «#∞ ZO «QÍ «Å=Ú#HõÖ· L#flѨÊ\˜H© ≥·= 㨇~° q+¨Ü«∞OÖ’

JÅã`åfixH QÆ∞i J=fi_»∞. „áêÑOzHõ =ã∞Î=ÙÖ’¡ ã~Ú «O J «xH QÆ∞áê~î°O,

LÑ Õâ◊O Åaèã∂Î LO@∞Ok. r=# =º=Ç~åÅÖ’, ã=∞ãºÅÖ’ ≥·= q è•<åxfl

J=ÅOaOKÕ ÉèÏQƺO J «xH „áêÑÎ=∞=Ù «∂ LO@∞Ok. XHõi`À ¿ãflÇÏO L<åfl,

q~À èŒO L<åfl, U J=ã÷Ö’#~Ú<åã¨~ `å#∞ 㨠«ºOÃÑ· xÅ|_ç L<åfl##fl

ÉèÏ=O J «xÖ’ Lqfià◊¥§~°∞ «∂ LO@∞Ok. rq «OÖ’x „Ñu =º=Ç~°OÖ’#∂

J «#∞ ≥·"åxH˜ ã¨=∞‡ «=∞~Ú# ~°∞A=∂~°æOÃÑ·<Õ #_»∞™êÎ_»∞.

D ''Ѩq„ « rq «O—— PÖ’K«<å «‡HõOQÍ#∂, PK«~°Ï «‡HõOQÍ#∂ ZÖÏ

LO@∞O Œ<Õ q+¨Ü«∂xH˜ k=º Y∞~üP<£ J ŒÌO Ѩ\ ìOk. k=º Y∞~üP<£Ö’ qq èŒ

„Ѩ`ÕºHõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ =KÕÛ =∞øeHõ JOâßÅ#∞ D ѨÙã¨ÎHõOÖ’

fã¨∞HÀ=@O [iyOk. P q èŒOQÍ D z#fl z#fl ÉèÏQÍÅ∞ ǨÏÜ«∂ ≥ «~ÚºÉÏ

(Ñq„ « rq «O) J<Õ •xH x~°fiK«#OQÍ#∂, =∞K«∞Û «∞#HõÅ∞QÍ#∂ LO\ÏÜ«∞x

ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.

JÖÏ¡ÇπÏ D ѨÙãÎHÍÅ#∞ èŒ~°‡ã¨O Õâ◊ ѨiK«Ü«∂xH˜, è•i‡Hõ áê~îåºOâßÅ

H˘~°‰õΩ LѨÜ≥∂QÆHõ~°OQÍ KÕÜ«∂Åx „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞.

– =Ç‘Ï Œ∞nÌ<£

1982, "Õ∞ 23

Ѩq„ « rq «O 7

JÖÏ¡ÇπÏ XHõ _ÕJ#O_ç, JÖÏ¡ÇπÏ – PÜ«∞# XHõ¯_Õ. JÖÏ¡ÇπÏ JHõ¯~° ÖËx"å_»∞

(x~°¿ÑH∆ÍѨ~°∞_»∞). PÜ«∞#‰õΩ ã¨O`å#O ÖË Œ∞. PÜ«∞# Z=iH© ã¨O`å#=¸

HÍ Œ∞. PÜ«∞#‰õΩ ã¨iã¨=∂#∞Å∞ Z=~°∂ ÖË~°∞. (WMÏ¡ãπ ã¨∂~å)

„Ѩ[ÖÏ~å! q∞=∞‡efl, g∞‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO "åix ã¨$+≤ìOz# g∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞

P~åkèOK«O_ç. « •fi~å<Õ q∞=∞‡efl g∞~°∞ ~°H∆OK«∞HÀQÆÅ~°∞. g∞ HÀã¨O Éèí∂q∞x

Ѩ~°∞ѨÙQÍ#∂, PHÍâßxfl HõѨCQÍ#∞ KÕã≤#"å_»∞, ÃÑ·#∞O_ç =~å¬xfl ‰õΩiÑ≤Oz,

« •fi~å Jxfl ~°HÍÅ ÑO@Å∞ ÑO_Õ U~åÊ@∞ KÕã≤ g∞‰õΩ Láêkè HõeÊOz#"å_»∞

PÜ«∞<Õ. Wk g∞~°∞ Ziy#ѨC_»∞ JÖÏ¡ÇπωõΩ ã¨=∂#∞Å∞QÍ W`«~°∞efl

xÅɡ@ìHõO_ç. (JÖò |Y~° : 21, 22)

JÖÏ¡ÇπÏ ^Œ$+≤ìÖ’ ˆH=ÅO +≤~ü¯ (|Ǩï ^≥·"å~å^èŒ#) XHõ¯>Ë Hõ∆=∂~°›O

HÍxk. Jk «Ñ¨Ê `å#∞ HÀi# Jxfl áêáêÅ#∞ PÜ«∞# Hõ∆q∞™êÎ_»∞. JÖÏ¡ÇπωõΩ

ã¨Ç¨Ï=~°∞ÎÅ∞QÍ W «~°∞efl xÅɡ\ì# "å_»∞ =∂~°æ qÇ‘Ï# «Ö’ |Ç¨ï Œ∂~°O

"≥o§áÈÜ«∂_»∞. (J<£ x™ê : 116)

JO ŒiHõ<åfl L#fl «∞_»∞, Q˘Ñ¨Ê"å_»∞JÖÏ¡ÇπÏ – PÜ«∞# q∞#Ǩ =∞~À P~å 茺 ≥·=O ÖË_»∞. PÜ«∞# ã¨r=Ù_»∞.

ã¨HõÅ K«~åK«~° ã¨$+≤ìH˜ PÜ«∞# =¸ÖÏ^è•~°O. PÜ«∞# x^Œ∞~°áÈ_»∞. PÜ«∞#‰õΩ

‰õΩ#∞‰õΩ ‰õÄ_® ~å^Œ∞. Éèí∂=∂ºHÍâßÅÖ’ L#fl^ŒO`å PÜ«∞#^Õ. PÜ«∞#

ã¨=Ú‡YOÖ’ PÜ«∞# J#∞[˝ ÖˉõΩO_® ã≤á¶ê~°∞û KÕÜ«∞QÆÅ"å_≥=_»∞? „Ѩ[Å

=ÚO Œ∞#fl^•hfl PÜ«∞# Ziy L<åfl_»∞, "åiH˜ QÆ∞ÑÎOQÍ L#fln PÜ«∞#‰õΩ

≥Å∞ã∞. PÜ«∞# Y∞ Œ∞ÌQÍ ≥eÜ«∞*ËÜ«∞ Œe¿ãÎ «ÑÊ PÜ«∞#‰õΩ#fl *Ï# qâıëêÖ’¡x

U q+¨Ü«∞=¸ "åi „QÆÇ¨Ï Ñ¨ikèÖ’H˜ ~å^Œ∞. PÜ«∞# ™ê~°fiÉè∫=∞`«fiO

PHÍâßÅ#∞, Éèí∂q∞h Ñi"Õ+≤ªOz LOk. "å\ Ñ~°º"ÕHõ∆ PÜ«∞#‰õΩ ZO «=∂„ «O

JÅã¨@ HõeyOK« Œ∞. PÜ«∞# =∂„ «"Õ∞ ã¨~Àfi «Î=Ú_»∞, ã¨~åfikè‰õΩ_»∞.

(JÖò |Y~° : 255)

Ѩq„ « rq «O8

≥·= x Œ~°≈<åÅ∞"åãÎ=OQÍ JÖÏ¡ÇπÏÜÕ∞ g∞ „ѨÉèí∞=Ù. PÜ«∞# PHÍâßÅ#∂, Éèí∂q∞h

P~°∞ k<åÅÖ’ ã¨$+≤ìOKå_»∞. «~°∞"å « «# ~å[ºÑ‘~îåxfl JÅOHõiOKå_»∞.

PÜ«∞# ~å„ux ÑQÆ\ÃÑ· HõÑ≤Ê"Õ™êÎ_»∞. ÑQÆÅ∞ ~å„u "≥#Hõ Ñ~°∞ÔQ_»∞ «∂ =ã∞ÎOk.

ã∂~°∞º_»∞, K«O„ Œ∞_»∞ =∞iÜ«Ú #Hõ∆„`åÅ∞ – Jhfl PÜ«∞# P[‰õΩ Ö’|_ç L<åfl~Ú.

`≥Å∞ã¨∞HÀO_ç, ã¨$+≤ì „Ñ¨„H˜Ü«∞ PÜ«∞#^Õ, JkèHÍ~°O PÜ«∞#^Õ. (PÜ«∞#)

Jáê~°=∞~Ú# â◊√ÉèÏÅ∞ HõÅ"å_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ ã¨HõÅ Ö’HÍʼnõΩ „ѨÉèí∞=Ù. g∞

„ÑÉèí∞=Ù#∞ q#„=ÚÖ· =∞iÜ«Ú ~°ÇÏãºOQÍ#∂ "Õ_»∞HÀO_ç. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ PÜ«∞#

q∞ug∞i =º=ÇÏiOKÕ "åix W+ìÑ_»_»∞. ãOã¯~° [iy# «~°∞"å « J=xÖ’

HõÖ’¡ÖÏxfl ˆ~ÔHuÎOK«HõO_ç. ÉèíÜ«∞O`À#∂, Pâ◊ À#∂ JÖÏ¡ÇπÏ#∞ „áêi÷OK«O_ç.

xã¨ûO ÕǨÏOQÍ JÖÏ¡ÇπÏ HÍ~°∞ºO 㨠•K«~° KÕ¿ã"åi ^•Ñ¨ÙÖ’<Õ LOk. «#

HÍ~°∞ϺxH˜ =ÚO^Œ∞ â◊√Éèí"å~°Îefl "≥∂ã¨∞‰õΩáÈÜÕ∞ "åÜ«Ú=Ùefl ѨO¿Ñk

JÖÏ¡ÇπÏÜÕ∞. «~°∞"å « Jq, |~°∞"≥·# (h\˜ À xO_ç#) "Õ∞Ѷ∂Å#∞ Z «∞ΉõΩ#flÑC_»∞

"å\˜x xs˚=OQÍ Ñ¨_ç=Ù#fl U |ã‘Î "≥·Ñ¨ÙHõ<åfl "Õ∞=Ú Hõke™êÎ=Ú. =∞i, "Õ∞=Ú

P "Õ∞Ѷ∂Ö’¡Oz =~°¬O ‰õΩiÑ≤™êÎ=Ú. P «~°∞"å « "Õ∞=Ú (P =∞$ «Éèí∂q∞

#∞O_Õ) ~°Hõ~°HÍŠѨO_»¡#∞ "≥eH˜ f™êÎ=Ú. W Õ q èŒOQÍ "Õ∞=Ú =∞$ «∞Å#∞

(=∞~°Ï=ã÷ #∞O_ç) f™êÎ=Ú – |Çïâß g∞~°∞ •xfl K«∂ã≤ J~Ú<å QÆ∞áê~î°O

<Õ~°∞Û‰õΩO\Ï~"≥∂#x. =∞Oz <ÕÅ «# „ÑÉèí∞=Ù P Õâß#∞™ê~°O «# ≥·# ÑO@#∞

ѨÙ+¨ ÅOQÍ Wã¨∞ÎOk. K≥_»¤ <ÕÅ #∞O_ç ѨxH˜ ~åx ѨO@ «Ñ≤Ê Õ =∞ˆ~n

ѨO_» Œ∞. D q èŒOQÍ "Õ∞=Ú Hõ$ «[˝ «efl ≥e¿Ñ "åi H˘~°‰õΩ QÍ#∞ ã¨∂K«#efl

Ѩ Õ Ñ¨ Õ q=iã¨∂Î LO\Ï=Ú. (JÖò P~åѶπ : 54 – 58)

Éèí∂=∂ºHÍâßÅÖ’....Hõ#∞Hõ, h=Ù JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨iâ◊√^Œú`«#∞ H˘xÜ«∂_»∞, ™êÜ«∞O„`«O

J~Ú#ѨÙ_»∞, L ŒÜ«∞O J~Ú#ѨÙ_»∞, PHÍâßÅÖ’#∂, Éèí∂q∞Ö’#∂ PÜ«∞<Õ

ã¨∞ÎuOѨ Œy#"å_»∞, =∞ 蕺ǨÏflO J~Ú#ѨÙ_»∞ ã¨∂~åºãÎ=∞Ü«∞O J~Ú#ѨC_»∞

Ѩq„ « rq «O 9

(PÜ«∞##∞ ã¨∞ÎuOK«∞). PÜ«∞# rqx xs˚q #∞O_ç "≥eH˜ f™êÎ_»∞, xs˚qx rq

#∞O_ç "≥eH˜ fã¨∞‰õΩ=™êÎ_»∞. Éèí∂q∞ =∞$u K≥Ok# «~°∞"å « ^•xH˜ „áêO

áÈ™êÎ_»∞. WÖÏ<Õ h=Ù ‰õÄ_® (=∞~°Ï=ã÷ #∞O_ç) "≥eH˜ fÜ«∞|_» å=Ù.

PÜ«∞# ã¨∂K«#ÅÖ’ XHõ\˜ Uq∞@O>ˆ PÜ«∞# q∞=∞‡efl =∞\˜ì`À

ã$+≤ìOKå_»∞. «~°∞"å « JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ g∞~°∞ =∂#=ÙÅÜ«∂º~°∞. (Éèí∂q∞ÃÑ·) "åºÑ≤ã∂Î

L<åfl~°∞. PÜ«∞# ã∂K«#ÅÖ’ =∞~˘Hõ\ Uq∞@O>ˆ PÜ«∞# g∞ H˘~°‰õΩ ÉèÏ~°ºÅ#∞

g∞ *ÏuÖ’ #∞O_Õ ã¨$+≤ìOKå_»∞ – g∞~°∞ "åi= ŒÌ âßOux á⁄O Œ\ÏxH˜, g∞

=∞^茺 „¿Ñ=∞#∂, HÍ~°∞Ϻhfl ã¨$lOKå_»∞. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ PÖ’K«<åѨ~°∞ʼnõΩ

WO Œ∞Ö’ Z<Àfl ã∂K«#Å∞ L<åfl~Ú.PÜ«∞# ã∂K«#ÅÖ’, PHÍâßÅ#∂, Éèí∂q∞h

ã¨$+≤ìOK«@=¸, g∞ ÉèÏ+¨Å, g∞ ~°OQÆ∞Å "≥·q 蕺Å∂ L<åfl~Ú. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ

qA˝Å‰õΩ WO Œ∞Ö’ Z<Àfl ã¨∂K«#Å∞ L<åfl~Ú. PÜ«∞# ã¨∂K«#ÅÖ’ ~å„u,

ѨQÆÅ∞, g∞~°∞ x„ ŒáÈ=@O, g∞~°∞ PÜ«∞# J#∞„QÆǨxfl J<Õfi+≤OK«@O ‰õÄ_®

L<åfl~Ú. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ, („â◊ ŒúQÍ) q<Õ"åiH WO Œ∞Ö’ KåÖÏ ã∂K«#Å∞ L<åfl~Ú.

WOHÍ PÜ«∞# ã¨∂K«#ÅÖ’ =∞~˘Hõ\ ˜ Uq∞@O>Ë PÜ«∞# g∞‰õΩ "≥∞~°∞ѨÙ

«à◊ «à◊Å#∞ K«∂Ñ≤™êÎ_»∞, ÉèíÜ«∂xfl Hõeyã¨∂Î#∂, Pâ◊#∞ ~ÔHuÎã¨∂Î#∂. PHÍâ◊O

#∞O_ç h\ ˜x ‰õΩiÑ≤ã¨∞Î<åfl_»∞, `«~°∞"å`« ^•x ^•fi~å Éèí∂q∞H˜, ^•x

=∞~°Ï#O «~°O rq`åxfl „Ѩ™êkã¨∞Î<åfl_»∞, xâ◊ÛÜ«∞OQÍ WO Œ∞Ö’ ≥eqx

qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<Õ "åiH˜ Z<Àfl ã¨∂K«#Å∞ L<åfl~Ú. PÜ«∞# ã¨∂K«#ÅÖ’

WOH˘Hõ\˜ Uq∞@O>Ë, PHÍâ◊=¸, Éèí∂g∞ PÜ«∞# P[˝ =¸ÅOQÍ<Õ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ

L<åfl~Ú. «~°∞"å « PÜ«∞# q∞=∞‡efl Éèí∂q∞ #∞O_ç ~°=∞‡x Ñ≤ez#O «<Õ,

H=ÅO XH XHõ Ñ≤Å∞ÑÙ#‰õΩ g∞~°∞ JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ |Ü«∞\H =KÕÛ™êÎ~°∞, PHÍâßÅÖ’,

Éèí∂q∞ÃÑ· L#fl "åÔ~=Ô~·<å PÜ«∞# ^•ã¨∞ÖË. JO Œ~°∂ PÜ«∞# P[˝H Hõ@∞ì|_ç

L<åfl~°∞. PÜ«∞<Õ ã¨$+≤ìx „áê~°Oaè™êÎ_»∞. PÜ«∞<Õ ^•xx =∞m¡ ã¨$+≤ì™êÎ_»∞. Wk

PÜ«∞#‰õΩ ã¨∞ÅÉèí`«~°O. PHÍâßÅÖ’#∂, Éèí∂q∞ÃÑ·<å PÜ«∞# QÆ∞QÆÏÅ∞

ã¨~Àfi#fl «"≥∞ÿ#q, PÜ«∞# â◊HÎ=∞O «∞_»∞, q"ÕHõ=O «∞_»∂#∞.

(J„~°∂"£∞ : 17 – 27)

Ѩq„ « rq «O10

ã¨∂Hõ∆‡ „^Œ+¨ìxâ◊ÛÜ«∞OQÍ q «Î<åhfl, >OHõ#∂ pÖËÛ"å_»∞ JÖÏ¡ÇπÏ. PÜ«∞<Õ ãr="≥∞ÿ#

^•xx xs˚="≥∞ÿ# ^•x#∞O_ç f™êÎ_»∞. WOHÍ xs˚="≥∞ÿ# ^•xx ã¨r="≥∞ÿ#

^•x#∞O_ç qã¨i˚OѨKÕ¿ã"å_»∂ PÜ«∞<Õ. D Ѩ#∞Åhfl KÕ¿ã"å_»∞ JÖÏ¡ÇπÏÜÕ∞.

J@∞=O@ѨC_»∞ g∞~°∞ =∂~°æO «Ñ≤Ê Z@∞ H˘@∞ì‰õΩáÈ «∞<åfl~°∞? ~å„u ≥~°#∞

peÛ PÜ«∞<Õ „ѨÉèÏ`åxfl "≥eH˜f™êÎ_»∞. PÜ«∞<Õ ~å„ux „ѨâßO « ã¨=∞Ü«∞OQÍ

KÕâß_»∞. PÜ«∞<Õ ã¨∂~°ºK«O„ Œ∞Å L ŒÜ«∂ãÎ=∞Ü«∂Å HÍÖÏÅ#∞ x~°‚~ÚOKå_»∞.

W=hfl P JѨÓ~°fi â◊HÎ=∞O «∞_»∞, *Ï˝# ã¨OѨ#∞fl_»∞ KÕã≤# x~°‚Ü«∂ÖË. PÜ«∞<Õ

#Hõ∆„`åÅ#∞ g∞ H˘~°‰õΩ Z_®i pHõ\Ö’, ã=Ú„ ŒÑÙ pHõ@¡Ö’ =∂~åæxfl ≥Å∞ã∞‰õΩ<Õ

™ê^èŒ#OQÍ KÕâß_»∞. K«∂_»O_ç, "Õ∞=Ú *Ï˝#=O`«∞Å H˘~°‰õΩ ã¨∂K«#Å#∞

qâ◊nHõiOKå=Ú. PÜ«∞<Õ q∞=∞‡efl XˆH „áê˜ #∞O_ç ѨÙ\ ìOKå_»∞. WOHÍ

„Ѩu XHõ iH© XHõ x"å㨠ã÷ÅO LOk. JѨÊyOK«|_Õ XHõ ã÷ÅO LOk. q[˝ «

L#fl"åi H˘~°‰õΩ "Õ∞=Ú D ã¨∂K«#Å#∞ ã¨Ê+ìѨiKå=Ú. PÜ«∞<Õ PHÍâ◊O

#∞O_ç =~å¬xfl ‰õΩiÑ≤OKå_»∞. ^•x ^•fi~å ã¨HõÅ =$Hõ∆ *Ï «∞Å#∞ L ŒƒùqOѨ

*Ëâß_»∞. WOHÍ Ñ¨K«Ûx á⁄ÖÏÅ#∂ ѨK«Ûx K≥@¡#∂ ã¨$+≤ìOKå_»∞. XHõ •xÃÑ·

XHõ\˜ X «∞ÎQÍ ÃÑiy# yO[Å#∞ ѨO_çOKå_»∞. Y~°∂˚~°Ñ¨Ù ѨÙ=ÙfiÅ #∞O_ç

|~°∞=Ù`À =Oy# ÑO_»¡ QÆ∞ «∞ÎÅ#∞ ã$lOKå_»∞. WOHÍ „^•Hõ∆, *· «∂#∞, •x=∞‡

`À@Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. "å\˜ ѨO_»∞¡ XHõ •x<˘Hõ\ ˜ áÈe=ÙO_ç#ѨÊ\˜H© „Ѩu

^•x „Ñ ÕºHõ «Å∞ "Õ~fi~°∞QÍ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. D =$H∆ÍÅ∞ ÑO@‰õΩ =zÛ#ÑC_»∞,

"å\˜H˜ ѨO_»∞¡ HÍÜ«∞@O, Jq ѨO_»@O – D ã≤÷ux g∞~°∞ H˘OK≥O PÖ’K«<å

Œ$+≤ì À QÆ=∞xOK«O_ç. qâ◊fiã≤OKÕ "åiH˜ g\˜Ö’ ã¨∂K«#Å∞ L<åfl~Ú. J~Ú<å

„Ñ[Å∞ l<åfl «∞Å#∞ JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞QÍ xÖÉ\Ïì~°∞. "åãÎ"åxH PÜ«∞#

"å\˜ ã¨$+≤ìHõ~°Î. ≥eÜ«∞HõáÈ~Ú<å "å~°∞ PÜ«∞#‰õΩ H˘_»∞‰õΩÅ#∞, ‰õÄ «∞à◊¡#∞

HõeÊOKå~°∞. Ü«∞^•~å÷xH PÜ«∞# J «ºO « Ñiâ◊√ Œ∞ú_»∞, "å~°∞ K≥¿ÑÊ D =∂@ʼnõΩ

Jf «∞_»∞. PÜ«∞# PHÍâßÅ#∞, Éèí∂q∞h „ѨÉèíqOѨ*Ëã≤#"å_»∞. PÜ«∞#‰õΩ XHõ

rq « ã¨Ç¨ÏK«i JO@∂ ÖË#ѨC_»∞ PÜ«∞#‰õΩ H˘_»∞‰õΩ ZÖÏ LO\Ï_»∞? PÜ«∞#

„Ñu =ã∞Î=Ù#∞ ÑÙ\˜ìOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ „Ñu =ã∞Î=Ù#∞ QÆ∞iOp ≥Å∞ã∞. PÜ«∞<Õ

Ѩq„ « rq «O 11

JÖÏ¡ÇπÏ. g∞ „ѨÉèí∞=Ù. PÜ«∞# «Ñ¨Ê =∞~˘Hõ Õ=Ù_»∞ ÖË_»∞. PÜ«∞# ã¨~åfixH©

ã$+≤ìHõ~°Î. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ PÜ«∞#<Õ P~åkèOK«O_ç. PÜ«∞# „Ñu •xH© ãO~°Hõ∆‰õΩ_»∞.

K«∂ÑÙÅ∞ PÜ«∞##∞ JO Œ∞HÀÖË=Ù. PÜ«∞# K«∂ÑÙÅ#∞ JO Œ∞‰õΩO\Ï_»∞. PÜ«∞#

ã∂Hõ∆ ‡„ Œ+ì, ã~°fi*Ïx. (JÖò J<£ P"£∞ : 96 – 103)

L#fl « Ñ‘~îåxH˜ Ü«∞[=∂x"Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =$ è•QÍ<Õ Ñ¨Ù\ ìOKå=∞x, =∂ "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ g∞~°∞ Z#fl_»∂

=∞~°e~å=@=∞<Õk [~°QÆ Œx ÉèÏqOKå~å? Hõ#∞Hõ JÖÏ¡ÇπÏ =∞Ǩϟ#fl «∞_»∞,

x["≥∞ÿ# K«„Hõ=iÎ. PÜ«∞# «Ñ¨Ê =∞~˘Hõ Õ=Ù_»∞ ÖË<ÕÖË_»∞, Q“~°= Ñ‘~îåxH˜

™êfiq∞. Z=_≥·<å JÖÏ¡ÇπÏ`À áê@∞ =∞~˘Hõ P~å^èŒ∞º˜‚ "Õ_»∞‰õΩO>Ë, ^•xH˜

J «x = ŒÌ U „Ѩ=∂=¸ ÖË Œ∞. J «x ÖˇHõ J «x „ѨÉèí∞=Ù = ŒÌ L#flk.

J@∞=O\˜ Jqâßfiã¨∞Å∞ Z#fl\˜H© ™êѶźO á⁄O ŒÖË~°∞. F „Ѩ=HÍÎ! WÖÏ

J#∞ : ''<å „Ñ¨Éèí∂! =∞xflOK«∞, Hõ~°∞˜OK«∞. Hõ~°∞Ï=∞Ü«ÚÅO ŒiÖ’ ÔHÖÏ¡ h=Ù

L «Î=∞ Hõ~°∞Ï=∞Ü«Ú_»=Ù.—— (JÖò =¸—q∞#∂<£ : 115 – 118)

JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞Éèí∂=∂ºHÍâßÅ x~å‡OÖ’, ~~ÚO|=à◊√§ XHõ •x "≥O@ XHõ\˜ KÕ¿ã

x~°O`«~°"≥∞ÿ# Ѩܫ∞#OÖ’, „Ѩ*ÏÉÏǨïàϺxH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ =ã¨∞Î=ÙÅ∞

"≥∂ã¨∞‰õΩO@∂ # Œ∞ÅÖ’, ã¨=Ú„^•ÅÖ’ ã¨OK«iOKÕ F_»ÅÖ’, ÃÑ·#∞O_ç JÖÏ¡ÇπÏ

‰õΩiÑ≤OKÕ =~°¬Ñ¨Ù h\˜Ö’ – « •fi~å PÜ«∞# =∞$ «Éèí∂q∞H˜ „áêO áÈ™êÎ_»∞.

(D U~åÊ@∞ •fi~å) Éèí∞qÖ’ qq èŒ „áê∞Å#∞ =i÷Å¡*Ë™êÎ_»∞ – "åÜ«Ú=ÙÅ

ã¨OKå~°OÖ’, Éèí∂=∂ºHÍâßÅ =∞ 茺 JÖÏ¡ÇπÏ P ÕâßʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç=Ù#fl

"Õ∞Ѷ¨∞=∂eHõÅÖ’ Jã¨OMϺHõ"≥∞ÿ# ã¨∂K«#Å∞ HÍ#=™êÎ~Ú. HÍx (JÖÏ¡ÇπÏ

UHõ åfixfl ãÊ+ìOQÍ, |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ Kå>Ë Wxfl ã∂K«#Å∞ L#flÑÊ\H©) H˘O Œ~°∞

JÖÏ¡ÇπÏ#∞ HÍ Œx W «~°∞Å#∞ PÜ«∞#‰õΩ ã=∂#∞Å∞QÍ, „Ñ «º~°∞÷Å∞QÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.

"å~°∞ JÖÏ¡ÇπÏѨ@¡ Hõey =ÙO_»=Åã≤# „¿Ñ=∞`À "åix „¿Ñq∞™êÎ~°∞ – HÍx

qâßfiã¨∞Å∞ Jxfl\˜HõO>ˇ JkèHõOQÍ JÖÏ¡ÇπÏ<Õ „¿Ñq∞™êÎ~°∞ – ã¨~°fiâ◊‰õΩÎÅ∂,

Ѩq„ « rq «O12

ã¨~åfikèHÍ~åÅ∂ JÖÏ¡ÇπÏ QÆ∞ÃÑÊ\’¡ L<åflÜ«∞x, WOHÍ tH∆OK«@OÖ’ ‰õÄ_®

PÜ«∞# KåÖÏ Hõiî#∞_»∞ Jh D Œ∞~å‡~°∞æʼnõΩ, =Ú#∞‡O Œ∞ Ѷ∞’~°tHõ∆#∞ „Ñ «ºHõ∆OQÍ

K«∂ã≤# «~°∞"å « É’ èŒÑ¨_Õ | Œ∞Å∞, WѨC_Õ É’ èŒÑ¨_ç Õ ZO « ÉÏQÆ∞O@∞Ok!

JÖÏ¡ÇπÏ "åix tH˜∆OKÕ ã¨=∞Ü«∂# "å~°∞ „ѨѨOK«OÖ’ U <åÜ«∞‰õΩÅ, U

=∂~°æ Œ~°≈‰õΩÅ J_»∞QÆ∞*Ï_»ÅÖ’ #_çKÕ"å~À, P <åÜ«∞‰õΩÅ∞, P =∂~°æ Œ~°≈‰õΩÅ∞

«=∞ J#∞K«~°∞Å`À, U=∂„ «O ãO|O èŒOÖËx q èŒOQÍ „Ñ=iΙêÎ~°∞. HÍx "åiH

tHõ∆=∂„ «O «ÑÊ Œ∞. WOHÍ "åi ãHõÅ ™ê èŒ<å ãOÑ «∞ÎÅ Ñ~°OÑ~° ≥yáÈ «∞Ok.

JѨC_»∞ J#∞K«~°∞Å∞ WÖÏ JO\Ï~°∞: ''=∂‰õΩ („ѨѨOKåxH˜ =∞m§ uiyáÈÜÕ∞)

=∞~˘Hõ J=HÍâ◊O Åaè¿ãÎ, "å~°∞ D ~ÀA =∞=∞‡efl «ºlã¨∞Î#fl q èŒOQÍ<Õ

"Õ∞=¸ "åix JѨC_»∞ «ºl™êÎ=Ú.——D q èŒOQÍ „ѨѨOK«OÖ’ "å~°∞ KÕã≤#

Hõ~°‡Å#∞ JÖÏ¡ÇπÏ "åi =ÚO Œ∞ LOK«∞`å_»∞. "å~°∞ JѨC_»∞ xã¨Ê $ǨÏ`À, f„=

J==∂# ÉèÏ~°O`À „‰õΩOyáÈ`å~°∞. J~Ú#ѨÊ\ ˜H© #~°HÍyfl #∞O_ç

|Ü«∞@Ѩ_»@O "åiH˜ ™ê 茺Ѩ_» Œ∞. „Ѩ[ÖÏ~å! Éèí∂q∞Ö’x èŒ~°‡ã¨=∞‡ «"≥∞ÿ#,

Ѩiâ◊√„Éèí"≥∞ÿ# "å\˜#xflO\˜h g∞~°∞ u#O_ç. Ã+·`å#∞ K«∂¿Ñ =∂~åæÅ#∞

`˘Hõ HõO_ç. "å_»∞ g∞‰õΩ |Ç≤Ï~°OQÆ â◊„ «∞=Ù. Œ∞~å‡~åæhfl, Jj¡ÖÏhfl K≥Ü«∞ºO_ç

Jx "å_»∞ q∞=∞‡efl P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. U q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz J~Ú`Õ (JÖÏ¡ÇπÏ

K≥Ñ≤Ê#@∞¡) g∞‰õΩ ≥eÜ«∞^À P q+¨Ü«∂Å#∞ JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À K≥ѨÊO_ç Jx

q∞=∞‡efl „¿Ñˆ~Ñ≤™êÎ_»∞. (JÖò |Y~° : 164 – 169)

^≥·=„Ѩ=HõÎÅ∞"åãÎ"åxH˜ qâ◊fiã≤Oz# "åiˆH, «=∞ qâßfi™êxfl Œ∞~å‡~°æO`À HõÅ∞+≤ «O

KÕÜ«∞x"åiH âßOu, "å~°∞ =∂„ «"Õ∞ ~°∞A=∂~°æOÃÑ· L<åfl~°∞. Wn =∂ «~° =Ú.^•x<Õ "Õ∞=Ú W„ÉÏÇ‘Ï=Ú‰õΩ, «# *ÏuH˜ =ºuˆ~HõOQÍ „Ѩ™êkOKå=Ú. "Õ∞=ÚHÀi#"åiH˜ L#fl « ™ê÷<åÅ#∞ „Ѩ™êk™êÎ=Ú. 㨠«ºO Uq∞@O>Ë h „ѨÉèí∞=Ùq"ÕHõ=O «∞_»∞, Jhfl ≥eã≤#"å_»∞. "Õ∞=Ú «~°∞"å « W„ÉÏÇ‘Ï=Ú‰õΩ, WãπǨMò,Ü«∂Y∂Éò =O\ ãO`å<åxfl „Ñ™êkOKå=Ú. „Ñu XHõ iH "Õ∞=Ú ~°∞A=∂~°æO

K«∂Ñ≤OKå=Ú. (D ~°∞A=∂~åæ<Õfl) "åiH˜ ѨÓ~°fiO #∂ÇπωõΩ K«∂áê=Ú. WOHÍ

J «x ã¨O «u Ö’x"åÔ~·# •=Ó Œ∞, ã¨∞Ö·=∂<£, JÜ« ºÉò, Ü« ã¨∞Ѷπ, =¸™ê

Ѩq„ « rq «O 13

Ǩ~°∂<£Å‰õΩ "Õ∞=Ú (ã¨<å‡~°æO K«∂Ñ≤OKå=Ú). D q èŒOQÍ "Õ∞=Ú ã¨[˚#∞ʼnõΩ

"å~°∞ KÕã≤# ã¨`å¯~åºxH˜ „ѨuѶ¨ÅO W™êÎ=Ú. (J`«x ã¨O`«uH˜ K≥Ok#)

[HõiÜ«∂º, Ü«∞ÇπÏÜ«∂, D™ê WÖϺãπʼnõΩ (=∂~°æO K«∂áê=Ú). "åiÖ’ „Ѩu

XHõ¯_»∂ ã¨[˚#∞_Õ. (WOHÍ PÜ«∞# ‰õΩ@∞OÉÏxˆH K≥Ok#) W™ê‡~¸Å∞,

JÖòÜ«∞ãπJ, Ü« #∞ãπ, Å∂ üʼnõΩ (ã¨<å‡~°æO K«∂áê=Ú). "åiÖ’ „Ѩu XHõ iH©

"Õ∞=Ú Éèí∂Ö’Hõ "åã¨∞ÅO ŒiÃÑ· Ѷ∞# «#∞ „Ѩ™êkOKå=Ú. WOHÍ "åi `å «

=Ú`åÎ «Å#∂ "åi ã¨O`å<åhfl "åi `À|∞@∞ì=ÙÅÖ’ KåÖÏ =∞Okh "Õ∞=Ú

J#∞„QÆÇ≤ÏOKå=Ú. "åix =∂ ¿ã=H˘~°‰õΩ Z#∞fl‰õΩ<åfl=Ú. "åiH˜ ~°∞A=∂~°æO

"≥·Ñ¨Ù#‰õΩ ^•i K«∂áê=Ú. Wk JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æ Œ~°≈Hõ «fiO. ^•x ^•fi~å PÜ«∞#

«# ^•ã¨∞ÅÖ’ `å#∞ HÀi# "åiH˜ =∂~°æO K«∂ѨÙ`å_»∞. HÍx "å~°∞ XHõ"Õà◊

+≤~°∞¯ KÕã≤ LO_ç#@¡~Ú Õ, "å~°∞ KÕã≤# ã¨=∞ãÎO <åâ◊#O J~Ú=ÙO_Õ Õ. "Õ∞=Ú

„QÆO ä•hfl, P[˝#∂, „Ѩ=HõΠѨ Œqh „Ѩ™êkOz# "å~°∞ gˆ~. XHõ"Õà◊ "å~°∞

^•xx qâ◊fiã≤OK«\ÏxH˜ u~°ã¨ i¿ãÎ (Ѷ~åfiÖË Œ∞), "Õ∞=Ú D J#∞„QÆǨxfl "Õ~

„Ѩ[ʼnõΩ JѨÊyOKå=Ú. "å~°∞ ^•xx u~°ã¨ iOKÕ"å~°∞ HÍ~°∞. „Ѩ=HÍÎ! "åˆ~

JÖÏ¡ÇπÏ «~°Ñ¶Ù #∞O_ç =∂~°æ Œ~°≈Hõ «fiO á⁄Ok#"å~°∞. "åi =∂~åæ<Õfl h=Ù

J#∞ã¨iOK«∞. „ѨHõ\˜OK«∞ : ''<Õ#∞ D ( èŒ~°‡O Ü≥ÚHõ „ѨKå~°, „Ѩɒ èŒ)

HÍ~åºxH˜QÍ#∞ g∞ #∞O_ç U „ѨuѶÖÏhfl PtOK«@O ÖË Œ∞. Wk XHõ Ç≤Ï «É’ èŒ,

ã¨=∞ãÎ Éèí∂„Ѩ[ H˘~°‰õΩ—— Jx. (JÖò J<£ P"£∞ : 82 – 90)

ã¨fi~°æO – #~°HõO"å~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ#∞ U q èŒOQÍ Q“~°qOKåÖ’, P q èŒOQÍ Q“~°qOK«<Õ

ÖË Œ∞. (PÜ«∞# â◊HÎ ™ê=∞~å÷ºÅ∞ ZÖÏO\˜=O>Ë) „Ѩà◊Ü«∞O <å_»∞, Ü«∂= «∞ÎÉèí∂=∞O_»ÅO PÜ«∞# Ñ≤_çH˜eÖ’ LO@∞Ok. PHÍâßÅ∞ PÜ«∞# ‰õΩ_ç KÕuÖ’K«∞@ì|_ç LO\Ï~Ú. "å~°∞ KÕã∞Î#fl +≤~°∞¯ (|Çï ≥·"å~å èŒ#)‰õΩ PÜ«∞# Jf «∞_»∞,Ѩiâ◊√ Œ∞ú_»∞. P ~ÀA# â◊OYO ѨÓiOK«|_»∞ «∞Ok, PHÍâßÅÖ’, Éèí∂q∞Ö’L#fl "å~°∞ JO Œ~°∂ K«zÛÑ_çáÈ`å~°∞, JÖÏ¡ÇπÏ ãr=OQÍ LOK« ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å~°∞«Ñ¨Ê. «~°∞"å « Ô~O_À™êi â◊OYO ѨÓiOK«|_»∞ «∞Ok : JѨC_»∞ XHõ ™êiQÍ

JO Œ~°∂ ÖËz K«∂_»@O „áê~°Oaè™êÎ~°∞. Éèí∂q∞ «# „ѨÉèí∞=Ù Ü≥ÚHõ Õ[ã¨∞û`À

Ѩq„ « rq «O14

"≥eyáÈ «∞Ok. Hõ~°‡Å z\Ïì fã¨∞‰õΩ~å|_»∞ «∞Ok. ≥·=„Ѩ=HõÎÅ∂, ™ê‰õ∆ΩÅ∂

JO^Œ~°∂ Ǩ[~°∞ Ѩ~°K«|_»`å~°∞. „Ѩ[ʼnõΩ ã¨iQÍæ, <åºÜ«∞OQÍ f~°∞Ê

KÕÜ«∞|_»∞ «∞Ok. "åiH˜ ZÖÏO\˜ J<åºÜ«∞=¸ [~°QÆ Œ∞. „Ѩu P «‡‰õÄ Jk

KÕã∞‰õΩ#fl Hõ~°‡Å „ÑHÍ~°O ÑÓiÎ „ÑuѶÅO W=fi|_»∞ «∞Ok. „Ñ[Å∞ KÕã∞Î#fl ŒO`å

JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉÏQÍ ≥Å∞ã¨∞. (D f~°∞Ê «~°∞"å «) 㨠åºxfl u~°ã¨ iOz#"å~°∞,

#~°HõO "≥·ÑÙ#‰õΩ QÆ∞OÑÙÅ∞, QÆ∞OÑÙÅ∞QÍ ÀÅ|_» å~°∞. z=~°‰õΩ "å~°∞ JHõ _»‰õΩ

KÕi#ѨC_»∞ ^•x ^•fi~åÅ∞ ≥~°∞=|_» å~Ú. ^•x HÍѨÖÏ^•~°∞Å∞ "åi`À

WÖÏ JO\Ï~°∞, ''ã¨fiÜ«∞OQÍ g∞Ö’ #∞O_Õ, g∞‰õΩ, g∞ „ѨÉèí∞=Ù "åHͺÅ#∞

qxÑ≤Oz, ZѨC_À XHõѨC_»∞, g∞~°∞ D k<åxfl ‰õÄ_» K«∂_»=Åã≤ =ã¨∞ÎO Œx,

q∞=∞‡efl ÃÇÏK«ÛiOz# „Ñ=HõÎÅ∞ g∞ = ŒÌ‰õΩ ~åÖË •?—— "å~°∞, ''J=Ù#∞, =KåÛ~°∞.

HÍx tH∆Í x~°‚Ü«∞O Jqâßfiã¨∞Å q+¨Ü«∞OÖ’ ~°∂_èç J~ÚáÈ~ÚOk—— Jx

ã¨=∂ è•#O K≥|∞`å~°∞. WÖÏ J#|_»∞ «∞Ok, ''#~°Hõ •fi~åÅÖ’ „Ѩ"ÕtOK«O_ç.

WHõ _» g∞~°∞ WHõ âßâ◊fi «OQÍ LO_»=Åã≤ LOk. Wk QÆifi+¨µªÅ x"åã¨O, KåÅ

K≥_»¤ x"åãO.—— «=∞ „ÑÉèí∞=Ù Ñ@¡ Jq èÕÜ«∞ «‰õΩ Œ∂~°OQÍ L#fl"åix, |$O^•Å∞,

|$O^•Å∞QÍ ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ fã¨∞‰õΩáÈ=@O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. z=~°‰õΩ "å~°∞

JHõ _»‰õΩ KÕi#ѨC_»∞, ^•x «Å∞ѨÙÅ∞ =ÚO Œ∞QÍ<Õ ≥~°∞=|_ç LO\Ï~Ú.

^•x x~°fiǨÏÏkèHÍ~°∞Å∞ "åi`À WÖÏ JO\Ï~°∞, ''g∞‰õΩ âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõ!

g∞~°∞ K«Hõ¯QÍ „Ѩ=iÎOKå~°∞. „Ѩ"ÕtOK«O_ç WO^Œ∞Ö’H˜, âßâ◊fi`«OQÍ

LO_Õ@O Œ∞‰õΩ.—— "å~°∞ WÖÏ JO\Ï~°∞, ''=∂‰õΩ KÕã≤# "åQÍÌ<åxfl x[O KÕã≤

K«∂Ñ≤#, =∞=∞‡efl Éèí∂q∞H "å~°ã∞Å∞QÍ KÕã≤# Õ=ÙxH Hõ$ «[ «Å∞. WHõ "Õ∞=Ú,

ã¨fi~°æOÖ’ ZHõ¯_» HÀ~°∞‰õΩO>Ë JHõ¯_» x"åã¨O U~°Ê~°K«∞HÀQÆÅ=Ú.—— Hõ#∞Hõ

(㨠å¯~åºÅ∞) PK«iOKÕ"åiH˜ ZO « =∞Oz „ѨuѶÅO! ≥·= ã≤OǨã¨#O K«∞@∂ì

≥·= Œ∂ «Å∞ =ÅÜ«∞OQÍ U~°Ê_ç «=∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞ ã¨∞ÎuOK«\Ïhfl, PÜ«∞# Ѩq„ «

<å=∂xfl H˘xÜ«∂_»∞ «∂ LO_»\Ïhfl h=Ù K«∂™êÎ=Ù. „Ѩ[Å =∞ 茺 㨄Hõ=∞OQÍ,

<åºÜ«∞OQÍ f~°∞Ê KÕÜ«∞@O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. ''™È΄ «O ˆH=ÅO ã¨HõÅ Ö’HÍʼnõΩ

„ѨÉèí∞"≥·# JÖÏ¡ÇπωõΩ =∂„ «"Õ∞ K≥O Œ∞ «∞Ok—— Jx „ѨHõ\˜OK«|_»∞ «∞Ok

(JA˚=∞~ü : 67 – 75)

Ѩq„ « rq «O 15

#=∂*ò''<Õ<Õ JÖÏ¡ÇπÏ#∞, <Õ#∞ «Ñ¨Ê =∞~˘Hõ Õ=Ù_»∞ ÖË_»∞. Hõ#∞Hõ h=Ù <å‰õΩ

^•ã¨ºO K≥~Úº. <å *Ï˝Ñ¨HõO HÀã¨O #=∂A#∞ ™ê÷Ñ≤OK«∞.—— (`åǨ : 14)

#=∂A#∞ ™ê÷Ñ≤OK«∞. á⁄ Œ∞Ì "åe#ѨÊ\˜#∞O_ç ~å„u pHõ\˜Ñ¨_Õ=~°‰õΩ

„áê «óHÍÅOÖ’ Y∞~üP<£ áê~åÜ«∞O Ѩ@¡ „Ѩ ÕºHõ „â◊ Œú=Ç≤ÏOK«∞. ZO Œ∞HõO>Ë

„áê «óHÍÅÑÙ Y∞~üP<£ áê~åÜ«∞O ™êHõ∆ ºOQÍ LO@∞Ok. ~å„uÑÓ@ '' «ÇÏA £——

#=∂A K≥~Úº. Wk h‰õΩ J Œ#ÑÙ #=∂A. h „ÑÉèí∞=Ù x#∞fl „Ñâ◊OãhÜ«∞"≥∞ÿ#

L#fl « ™ê÷#OÖ’ „Ѩu+≤ªOѨ*ËÜ«∞@O Jã¨OÉèí=O Ug∞ HÍ Œ∞.

(|h W„™ê~¸Öò : 78, 79)

#=∂*ò#∞ ™ê÷Ñ≤OK«O_ç, ѨQÆ\ ˜ Ô~O_»∞ z=~°¡Ö’ =∞iÜ«Ú H˘O`«

~å„uáÈ~Ú# «~°∞"å «. xã¨ûO ÕǨÏOQÍ =∞Oz"≥·#q K≥_»∞ J~Ú# "å\˜x

Œ∂~°O KÕ™êÎ~Ú. ≥·"åxfl *Ï˝Ñ¨HõO LOK«∞‰õΩ<Õ "åi H˘~°‰õΩ W^˘Hõ *Ï˝Ñ≤Hõ.

Fiq∞ Hõey LO_»∞. =∞Ozx KÕ¿ã"åi „ѨuѶÖÏxfl JÖÏ¡ÇπÏ Z#fl\˜H© =$ è•

KÕÜ«∞_»∞. (Ǩ £ : 114, 115)

g∞~°∞ g∞ #=∂AŠѨ@¡ J «ºO « „â◊ •ú㨉õΩÎÅ∞ Hõey LO_»O_ç –

=ÚYºOQÍ J`«∞º`«Î=∞=∞~Ú# #=∂*ò (=∞^茺ã¨÷ #=∂*ò) Ѩ@¡. JÖÏ¡ÇπÏ

ã¨xfl è•#OÖ’ J «ºO « q èÕÜ«ÚÖ·# ^•ã¨∞Å∞QÍ xÅ|_»O_ç.

(JÖò |Y~° : 238)

#=∂*ò ѨÓ~°Î~Ú# Ñ≤=∞‡@ xÅ|_ç, Ѩ~°∞O_ç<å, ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl –

ã¨~åfi=ã÷Ö’¡#∂ JÖÏ¡ÇπÏ#∞ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∂Î LO_»O_ç. âßOuÉèí„ Œ «Å∞ <≥ÅH˘#fl

«~°∞"å « =∞m§ #=∂*ò#∞ ™ê÷Ñ≤OK«O_ç. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ #=∂*ò qâßfiã¨∞Å∞ xs‚ «

ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ qkèQÍ áê\˜OK«=Åã≤# èŒ~°‡O. (J<£ x™ê : 103)

h "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ Ñ¨OѨ|_ç# D „QÆO ä•xfl Ѩiîã¨∂Î LO_»∞. WOHÍ, #=∂*ò#∞

™ê÷Ñ≤OK«∞. xã¨ûO ÕǨÏOQÍ #=∂*ò hu ÉÏǨϺ « #∞O_ç, K≥_»∞ Ѩ#∞Å #∞O_ç

x~Àkèã¨∞ÎOk. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ JÖÏ¡ÇπÏ <å=∞ 㨇~° Jxfl\˜Hõ<åfl Q˘Ñ¨Êk. g∞~°∞

KÕ¿ã ŒO`å JÖÏ¡ÇπωõΩ ≥Å∞ã¨∞. (J<£ Hõ|∂ ü : 45)

Ѩq„ « rq «O16

LѨ"åã¨Oqâ◊fiã≤Oz# „Ѩ[ÖÏ~å! LѨ"åã¨O g∞‰õΩ qkèQÍ x~°‚~ÚOK«|_çOk –

Uq èŒOQÍ g∞‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO „Ѩ=HõÎÅ#∞ J#∞ã¨iOKÕ"åiH˜ ‰õÄ_» qkèOK«|_çO^À.

nx=Å¡ g∞Ö’ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ [xOKÕ J=HÍâ◊O LOk. D LѨ"åã¨O H˘xfl

k<åÅ =~°H. HÍx g∞Ö’ Z=Ô~·<å "åºkè„QÆã¨∞ÎÅ~Ú Õ ÖËHõ „Ѩܫ∂OÖ’ LO>Ë,

"Õ~ k<åÅÖ’ P LѨ"å㨠k<åÅ#∞ ѨÓiÎK≥Ü«∂ºe. LѨ"åã¨O LO_Õ â◊HÎ

HõÅ"å~°∞ (XHõ"Õà◊ •xx áê\˜OK«HõáÈ Õ) ѨiǨ~°O K≥e¡OKåe. XHõ LѨ"åã¨

k<åxH˜ ѨiǨ~°O XHõ ¿Ñ^Œ"åxH˜ Éè’[#O ÃÑ@ì_»O. HÍx Z=Ô~·<å

ã¨Ç¨Ï$ ŒÜ«∞O`À WOHÍ Z‰õΩ¯= ѨٺO KÕ¿ãÎ, Jk "åiˆH "Õ∞Å∞. J~Ú Õ g∞~°∞

q+¨Ü«∂xfl „QÆÇ≤ÏOK«QÆey`Õ, LѨ"åã¨O LO_»@"Õ∞ g∞‰õΩ L`«Î=∞O. Ѩq„`«

Y∞~å#∞ J= «iOz# <≥Å ~°=∞*Ï#∞ <≥Å. =∂#=ÙÅO ŒiH© (P „QÆO äŒO)

=∂~°æ Œ~°≈HõO. ~°∞A=∂~°æO K«∂¿Ñ, 㨠åºã¨ åºÅ#∞ "Õ~°∞Ѩ~°KÕ ã¨Ê+ì"≥∞ÿ#

LѨ ÕâßÅ∞ JO Œ∞Ö’ L<åfl~Ú. Hõ#∞Hõ WHõ #∞O_ç ~°=∞*Ï#∞ <≥Å#∞ á⁄O Õ

=ºHÎ P <≥Å JO`å qkèQÍ LѨ"åã¨O LO_®e. HÍx "åºkè„QÆã¨∞ÎÖ·#"å~°∞ ÖË •

„Ѩܫ∂OÖ’ L#fl"å~°∞, P LѨ"å㨠k<åÅ#∞ "Õ~ k<åÅÖ’ ѨÓiÎK≥Ü«∂ºe.

JÖÏ¡ÇπÏ g∞‰õΩ ™œÅÉèíºO HõÅ∞QÆ*ˇÜ«∂ºÅ<Õ JaèÅ+≤™êÎ_»∞. q∞=∞‡efl Hõ+ìÃÑ\ÏìÅ<Õ

«ÅOѨ٠PÜ«∞#‰õΩ ÖË Œ∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ LѨ"å㨠k<åÅ ã¨OYº#∞

ѨÓiÎK≥Ü«∞ºQÆÅQÆ\ÏxH©, JÖÏ¡ÇπÏ g∞‰õΩ „Ѩ™êkOz# =∞ǨϟѨ ÕâßxH˜ g∞~°∞

JÖÏ¡ÇπÏ B#fl`åºxfl H˘xÜ«∂_»\ÏxH©, PÜ«∞#‰õΩ g∞~°∞ Hõ$`«[˝`«Å∞

≥Å∞ѨÙHÀ=\ÏxH˜ D Ѩ Œúu ≥Å∞Ѩ|_»∞`ÀOk.<å ^•ã¨∞Å∞ ##∞fl QÆ∞iOz

x#∞fl J_çy Õ, <Õ#∞ "åiH˜ J «ºO « ã¨g∞ѨOÖ’<Õ L<åfl#h, Ñ≤eKÕ"å_»∞ ##∞fl

Ñ≤ez#ѨC_»∞ <Õ#∞ J «x Ñ≤Å∞ѨÙ#∞ qO\Ï#∞, ã¨=∂ è•#O ѨÅ∞‰õΩ`å#∞ Jh,

F „Ñ=HÍÎ h=Ù "åiH ≥Å∞ÑÙ. Hõ#∞Hõ "å~°∞ <å ãO Õâ◊O qx •xx ã‘fiHõiOKåe.

##∞fl qâ◊fiã≤OKåe. (D q+¨Ü«∞O h=Ù "åiH˜ qxÑ≤OK«∞) "å~°∞ ~°∞A=∂~°æO

á⁄O Õ J=HÍâ◊O LOk. (JÖò |Y~° : 183 – 186)

Ѩq„ « rq «O 17

≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Ûqâ◊fiã≤Oz# „Ѩ[ÖÏ~å! „HõÜ«∞q„HõÜ«∂Å∞ ‰õÄ_® [~°QÆx, "≥∞ÿ„f

LѨÜ≥∂QÆѨ_»x, ã≤á¶ê~°ã¨∞ ‰õÄ_® K≥Å¡x, P (z=i) k#=Ú ~åHõѨÓ~°fi"Õ∞,

"Õ∞=Ú g∞‰õΩ „Ѩ™êkOz# ã≤iã¨OѨ ŒÅ #∞O_ç (=∂ =∂~°æOÖ’) Y~°∞ÛÃÑ@ìO_ç.

"åãÎ=OQÍ Jqâßfi㨠=∂~°æO J=ÅOaOKÕ"åˆ~ Œ∞~å‡~°∞æÅ∞.

(JÖò |Y~° : 254)

«=∞ ã¨OѨ Œ#∞ JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æOÖ’ Y~°∞ÛKÕ¿ã "åi Y~°∞Û LѨ=∂#O

WÖÏ LO@∞Ok : XHõ¯ q`«Î<åxfl <å\˜`Õ, Jk "≥Úez U_»∞ "≥#∞flÅ#∞

D#∞ «∞Ok. „Ѩu "≥#∞fl‰õÄ #∂ˆ~ã≤ yO[Å∞ LO\Ï~Ú. W Õq èŒOQÍ JÖÏ¡ÇπÏ

`å#∞ HÀi# "åi ã`å¯~åºxfl qHõã≤OÑKÕ™êÎ_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ Jq∞ «OQÍ WKÕÛ"å_»∂

Jhfl ≥eã≤#"å_»∂#∞. JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æOÖ’ «=∞ èŒ<åxfl =ºÜ«∞OKÕã≤, P «~°∞"å «

«=∞ • «$`åfixfl =∂\˜=∂\˜H© Kå@∞ «∂, „QÆÇ‘Ï «Å =∞#ã¨∞û#∞ QÍÜ«∞Ѩ~°K«x

"åi „ѨuѶÅO "åi „ѨÉèí∞=Ù = ŒÌ LOk. "åiH˜ U q èŒ"≥∞ÿ# ÉèíÜ«∞OHÍx,

MË ŒO HÍx LO_»=Ù. =∞#ã¨∞û#∞ QÍÜ«∞Ѩ~°KÕ ^•#O HõO>Ë, =∞$ Œ∞ÉèÏ+¨O,

Hõ∆=∂QÆ∞O ZO`À "Õ∞Ö·#q. JÖÏ¡ÇπÏ JxflO\˜H© Jf «∞_»∞, J «ºO «

ã¨Ç¨Ï#jÅ∞_»∂#∞. qâ◊fiã≤Oz# F „Ѩ[ÖÏ~å! ˆH=ÅO Ѩ~°∞Å "≥∞ѨC#∞

á⁄O Œ\ÏxˆH «# èŒ#O Y~°∞ÛKÕ¿ã"åx =∂kiQÍ JÖÏ¡ÇπÏ#∂ JOu=∞k<åhflqâ◊fiã≤OK«x "åx =∂kiQÍ, g∞~°∞ ≥Ñ≤Êá⁄_çz, „QÆÇ‘Ï « =∞#ã∞û#∞ QÍÜ«∞Ñ~°zg∞ ^•# èŒ~å‡Å#∞ =∞\ìÖ’ HõÅѨHõO_ç. J «_»∞ KÕã≤# èŒ# =ºÜ«∂xfl Dq èŒOQÍ áÈÅÛ=K«∞Û : XHõ H˘O_»~åuÃÑ· XHõ =∞\ìá⁄~° U~°Ê_ç LOk. ÉèÏs=~°¬O^•xÃÑ· ‰õΩ~°=QÍ P =∞\ì HÍ™êÎ H˘@∞ì‰õΩ áÈ~ÚOk. z=~°‰õΩ q∞yeOk L «ÎH˘O_»~å~Ú =∂„ «"Õ∞. WÖÏO\˜ "å~°∞ `å=Ú ^•#O KÕã¨∞Î<åfl=∞x ÉèÏqOzKÕ¿ã ѨٺHÍ~°ºO =Å¡ "åiH˜ U „ѨÜ≥∂[#=¸ HõÅ∞QÆ Œ∞. Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ㨠«º=∂~°æO K«∂Ѩ@O JÖÏ¡ÇπÏ ã¨O„Ѩ •Ü«∞O HÍ Œ∞. nxH˜ aè#flOQÍ «=∞

ã¨OѨ^Œ#∞ z`«Îâ◊√kú`À ˆH=ÅO JÖÏ¡ÇπÏ ã¨O`À+¨O á⁄O^Õ L^ÕÌâ◊ºO`À

=ºÜ«∞Ѩ~°KÕ"åi =ºÜ«∂xfl "≥∞@ì„Ѩ Õâ◊OÖ’ L#fl `À@`À áÈÅÛ=K«∞Û. ÉèÏs

=~°¬O ‰õΩi¿ãÎ Jk Ô~\ìOѨ٠ѨO@#∞ Wã¨∞ÎOk. XHõ"Õà◊ ÉèÏs=~°¬O ‰õΩ~°=Hõ,

Ѩq„ « rq «O18

ã¨#flx [Å∞¡ Ѩ_ç<å J Õ ^•xH˜ KåÅ∞. g∞~°∞ KÕ¿ã ŒO`å JÖÏ¡ÇπÏ Œ$+≤ìÖ’

LOk. 㨠« «O h~°∞ áêˆ~ Ñ≤Å¡HÍÅ∞=Å`À, Y~°∂˚~°O, „^•Hõ∆ "≥Ú ŒÖ·# ã¨HõÅ

Ѷ¨ÖÏÅ`À xO_ç ѨK«ÛQÍ JÅ~åˆ~ `À@ g∞Ö’ Z=iÔH·<å LO_ç, J`«_»∞

=Ü≥∂ÉèÏ~°O`À „‰õΩOy, Ü≥∂QÆ∞ºÅ∞ HÍ#@∞=O\˜ z#flÑ≤Å¡Å∞ L#fl ã¨OHõ@ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P `À@ ã¨∞_çQÍeH˜ QÆ∞iJ~Ú #tOzáÈ=@O g∞Ö’ Z=iÔH·<åã=∞‡ «"Õ∞<å? g∞~°∞ Ü≥∂zOK«QÆÅO Œ∞ʼnõΩ D q èŒOQÍ JÖÏ¡ÇπÏ «# Ç≤Ï «=ÙÅ#∞qâ◊ ŒÑ~°∞™êÎ_»∞. qâ◊fiã≤Oz# „Ñ[ÖÏ~å! g∞~°∞ ãOáêkOz# èŒ#OÖ’x, "Õ∞=Úg∞ H˘~°‰õΩ <ÕÅ #∞O_ç L «ÊuÎ KÕã≤# ^•xÖ’x "Õ∞Ö·# ÉèÏQÍxfl ≥·==∂~°æOÖ’Y~°∞ÛÃÑ@ìO_ç. PÜ«∞# =∂~°æOÖ’ W=fi\ÏxH˜ ѨxH˜~åx =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ Uif¿ã„Ѩܫ∞ «flO K≥Ü«∞ºHõO_ç. XHõ"Õà◊ P =ã¨∞Î=ÙÅ<Õ Z=~°<åfl g∞‰õΩ W¿ãÎ, "å\˜x

g∞~°∞ «$©HÍ~° ÉèÏ=O`À «Ñ¨Ê, =∞#™ê~å ã‘fiHõiOK«~°∞ Hõ •! JÖÏ¡ÇπωõΩ Un

U=∂„ «O J=ã~°O ÖË Œh PÜ«∞# =∞ÇÏŸ «Î=∞"≥∞ÿ# QÆ∞=ÚÅ∞ HõÅ"å_»h g∞~°∞

≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. ^•i„ Œº „Ѩ=∂ ŒO K«∂Ñ≤ Ã+· å#∞ q∞=∞‡efl ÉèíÜ«∞ÃÑ_» å_»∞.

huÉÏǨϺ"≥∞ÿ#, hK«"≥∞ÿ# =∂~°æO J=ÅOaOK«O_ç Jx „¿Ñˆ~Ñ≤™êÎ_»∞. HÍx

q∞=∞‡efl Hõ∆q∞™êÎ#x, J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ#x JÖÏ¡ÇπÏ "åQÍÌ#O KÕã¨∞Î<åfl_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ

J «ºO « L^•~° ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞, Jhfl ≥eã≤#"å_»∞. `å#∞ HÀi# "åiH˜ Ü«ÚHÎx

„Ѩ™êk™êÎ_»∞, Z=iH˜ Ü«ÚHÎ, q"ÕHõO ÅaèOzO^À, "åãÎ=OQÍ "åiH˜ =∞Ǩ

ÉèÏQƺO ÅaèOz#>Ë¡. q[ « L#fl"å~ D q+Ü«∂Å #∞O_ç áê~î°O <Õ~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞.

(JÖò |Y~° : 261 – 269)

L„=∞ÇπÏ, ǨÏ*ò'ǨÏ*ò—#∞, 'L"£∞~°ÇπÏ—#∞ JÖÏ¡ÇπÏ ã¨O`À+¨O HÀã¨O K≥Ü«∂ºÅx ã¨OHõeÊO

K«∞‰õΩO>Ë, ^•xx <≥~°"Õ~°ÛO_ç. =∂~°æ=∞ 茺OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO>Ë g∞~°∞ W=fiQÆey#

Y∞~üÉÏhx JÖÏ¡ÇπωõΩ ã¨=∞iÊOK«O_ç. Y∞~üÉÏh «# ™ê÷#O KÕ~°#O «=~°‰õΩ

g∞~°∞ t~À=ÚO_»#O KÕ~ÚOK«∞HÀHõO_ç. HÍx g∞Ö’ Z=Ô~·<å "åºkè„QÆã¨∞ÎÖ·

ÖË • «Å ÉÏ èŒ‰õΩÖ’<≥· (Y∞~åƒh «# ™ê÷<åxH˜ KÕ~°Hõ =Ú#∞¿Ñ) t~À=ÚO_»#O

KÕ~ÚOK«∞‰õΩO>Ë ^•xH˜ ѨiǨ~°OQÍ LѨ"åã¨O LO_®e ÖËHõ ^•# èŒ~å‡Å∞

K≥Ü«∂ºe ÖËHõ Y∞~åƒh W"åfie. «~°∞"å « âßOuÉèí„ Œ «Å∞ <≥ÅH˘#fl@¡~Ú Õ

Ѩq„ « rq «O 19

(g∞~°∞ ǨÏ*ò‰õΩ =ÚO Õ =∞Hͯ KÕ~°∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ) D J=HÍâ◊O qxÜ≥∂yOK«∞

‰õΩO@∂ ǨÏ*ò HÍÅO =KÕÛ=~°‰õΩ g∞Ö’ Z=Ô~·<å 'L"£∞~°ÇπÏ— KÕã≤#@¡~Ú Õ,

"å~°∞ «=∞ â◊HÎH˜ «y#q èŒOQÍ 'Y∞~åƒh— W"åfie. Y∞~åƒh W=fiÖËHõáÈ Õ,

ǨÏ*ò HÍÅOÖ’ =¸_»∞ LѨ"å™êÅ∞, WO\˜H˜ uiy =zÛ# Ñ≤^ŒÑ¨ U_»∞

LÑ"å™êÅ∞, D q èŒOQÍ "≥Ú «ÎO Ñk LÑ"å™êÅ∞ LO_®e. '=∞ã≤˚ ≥ ÇÏ~å"£∞—‰õΩ

ã¨g∞ѨOÖ’ WÅ∂¡ "åH˜b ÖËx "åiˆH D ™œHõ~°ºO =iÎã¨∞ÎOk. JÖÏ¡ÇπÏ WKÕÛ D

P[Å#∞ g∞~°∞ LÅ¡OѶ≤∞OK«HõO_ç. JÖÏ¡ÇπÏ Hõiî#OQÍ tH∆OKÕ"å_»x g∞~°∞ ãÊ+ìOQÍ

≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. ǨÏ*ò =∂™êÅ∞ JO ŒiH© ≥eã≤#"Õ. D xs‚ « =∂™êÅÖ’ ǨÏ*ò

KÕ¿ã ã¨OHõÅÊO L#fl =ºHÎ J„Ѩ=∞ «∞Î_≥· "≥∞ÅQÍe. ǨÏ*ò ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J «_»∞

HÍ=∞KÕ+ìʼnõÄ Œ∞ëê¯~åºÅ‰õÄ, Ѷ∞~°¬Å‰õÄ Œ∂~°OQÍ LO_®e. g∞~°∞ KÕ¿ã U

ÑÙº HÍ~°º"≥∞ÿ<å Jk JÖÏ¡ÇπωõΩ ≥Å∞ã∞ÎOk. ÇÏ*ò Ü«∂„ «‰õΩ „ÑÜ«∂ ™ê=∞„yx

fã¨∞‰õΩ"≥à◊§O_ç. ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ Jxfl\˜HõO>Ë L`«Î=∞"≥∞ÿ# ™ê=∞„y. Hõ#∞Hõ

q"ÕHõ=O «∞ÖÏ~å! <å‰õΩ Jq èÕÜ«∞ « K«∂ѨHõO_ç. ǨÏ*ò Ü«∂„ « À áê@∞ g∞~°∞JÖÏ¡ÇπÏ J#∞„QÆǨÏO J<Õfi+≤¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ ^À+¨O ÖË^Œ∞. 'J~°á¶ê`ü— #∞O_ç|Ü«∞Å∞ Õi, '=∞+πJÔ~ ǨÏ~å"£∞— (=Ú*ò ŒÖòѶ) = ŒÌ Py JÖÏ¡ÇπÏ#∞ 㨇iOK«O_ç.JÖÏ¡ÇπÏ g∞‰õΩ É’kèOz# q èŒOQÍ PÜ«∞##∞ 㨇iOK«O_ç. "åãÎ"åxH˜ g∞~°∞ÑÓ~°fiO =∂~°æO «Ñ≤Ê #_çKÕ"å~°∞. «~°∞"å « „Ñ[ÅO`å U ã÷ÅO #∞O_ç "≥#∞Hõ‰õΩ=∞~°Å∞`å~À, J Õ ã÷ÅO #∞O_ç g∞~°∂ =∞~°ÅO_ç. Hõ∆q∞OK«∞ Jx JÖÏ¡ÇπÏ#∞"Õ_»∞HÀO_ç. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ JÖÏ¡ÇπÏ Hõ∆q∞OKÕ"å_»∂, Hõ~°∞˜OKÕ"å_»∂#∞. g∞ ǨÏ*òq èŒ∞Å#∞ =ÚyOz# «~°∞"å «, g∞~°∞ g∞ `å « =Ú`åÎ «Å#∞ ѨÓ~°fiO 㨇iOKÕq èŒOQÍ<Õ WOHÍ •xHõO>Ë JkèHõOQÍ<Õ JÖÏ¡ÇπÏ#∞ ã‡iOK«O_ç. (HÍx JÖÏ¡ÇπÏ#∞

ã‡iOKÕ"åiÖ’ ‰õÄ_® ZO`À =º`åºãO LOk). "åiÖ’ H˘O Œ~°∞, ''=∂ „ÑÉèí∂!

=∂‰õΩ D Ö’HõOÖ’<Õ Jhfl „Ѩ™êkOK«∞—— Jx „áêi÷™êÎ~°∞. JÖÏO\˜"åiH˜

Ѩ~°Ö’HõOÖ’ U ÉèÏQÆ=¸ ÖË Œ∞. WOHÍ H˘O Œ~°∞ D q èŒOQÍ „áêi÷™êÎ~°∞ :

''=∂ „ѨÉèí∂! WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ =∂‰õΩ =∞Ozx „Ѩ™êkOK«∞.

=∞=∞‡efl #~°HõÉÏ èŒ #∞O_ç HÍáê_»∞.—— WÖÏO\˜ "å~°∞ «=∞ ã¨Oáê Œ#‰õΩ

J#∞QÆ∞OQÍ LÉèíÜ«∞ Ö’HÍÅÖ’ «=∞ "å\Ï#∞ á⁄O Œ∞`å~°∞. ÖˇHõ ÕÅÛ@O

JÖÏ¡ÇπωõΩ ZO`À¿ãѨ٠Ѩ@ì Œ∞. g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ <å=∞ ã¨O㨇~°Ö’ QÆ_»∞Ѩ=Åã≤#

Ѩq„ « rq «O20

~ÀAÅ∞ ÖˇHõ ‰õΩ H˘xfl =∂„ «"Õ∞. «fi~°QÍ Ô~O_»∞ ~ÀAÅÖ’<Õ WHõ _» #∞O_ç

uiy "≥o§ Õ, Jk U=∂„ «O ^À+¨O HÍ Œ∞. Z=Ô~·<å WOHÍ H˘O «HÍÅO LO_ç

uiy"≥o§<å «Ñ¨CÖË Œ∞. J~Ú Õ P k<åÅ#∞ J «_»∞ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À QÆ_»áêe.

JÖÏ¡ÇπÏѨ@¡ Jq èÕÜ«∞ «‰õΩ Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç. XHõ~ÀA g∞~°O`å PÜ«∞#

ã¨xflkèÖ’ Ǩ[~°∞ HÍ=Åã≤ LOk Jx ÉÏQÍ ≥Å∞ã¨∞HÀO_ç.

(JÖò |Y~° : 196 – 203)

Y∞~åƒh„Ѩu J#∞K«~° ã¨OѶ∂xH˜ "Õ∞=Ú XHõ Y∞~åƒh Ѩ Œúux x~°‚~ÚOKå=Ú†

(P J#∞K«~° ã¨OѶ∞O „Ѩ[Å∞) JÖÏ¡ÇπÏ "åiH˜ „Ѩ™êkOz# Ѩâ◊√=ÙÅ g∞ Œ

PÜ«∞# ¿Ñ~°∞#∞ 㨇iOK«\ÏxH˜. (D qaè#fl Ѩ Œú «∞Å L ÕÌâ◊ºO XHõ >Ë). Hõ#∞Hõ

g∞ Õ=Ù_»∞ XHõ _Õ. g∞~°∞ PÜ«∞#ˆH q èÕÜ«ÚÅ∞ J=O_ç. F „Ѩ=HÍÎ! J‰õΩ=QÆÅ

"≥·Yix J=ÅOaOKÕ"åiH˜ â◊√Éèí"å~°Î#∞ JO Œ*ˇ~Úº. "åi Ѩiã≤÷u ZÖÏ

LO@∞O ŒO>Ë, JÖÏ¡ÇπÏ „Ѩ™êÎ=# q#flѨC_»∞ "åi QÆ∞O_≥Å∞ JkiáÈ`å~Ú.

"åi g∞ Œ‰õΩ U PѨ Œ =zÛѨ_ç<å, ^•xH˜ "å~°∞ Fiq∞ =Ç≤Ï™êÎ~°∞, #=∂*ò#∞

™ê÷Ñ≤™êÎ~°∞, "Õ∞=Ú "åiH˜ WzÛ# Láêkè #∞O_ç Y~°∞Û ÃÑ_» å~°∞. (Y∞~åƒh)

XO>ˇÅ#∞ "Õ∞=Ú g∞ H˘~°‰õΩ JÖÏ¡ÇπÏ zǨflÅÖ’ KÕ~åÛ=Ú. g∞‰õΩ "å\˜Ö’

"Õ∞Å∞ L#flk. Hõ#∞Hõ "å\˜x xÅɡ\ì "å\˜ÃÑ· JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞#∞ 㨇iOK«O_ç.

(Y∞~åƒh «~°∞"å «) "å\˜ gѨÙÅ∞ <ÕÅÃÑ· Px#ѨC_»∞, "å\˜Ö’ #∞O_ç ã¨fiÜ«∞O

QÍ#∂ u#O_ç, (Ü«∂zOK«x) ã¨O «∞+¨µìʼnõÄ uxÑ≤OK«O_ç, «=∞ J=ã¨~åʼnõΩ

J_çQ"åiH© uxÑ≤OK«O_ç. D q èŒOQÍ "Õ∞=Ú D [O «∞=ÙÅ#∞ g∞‰õΩ

=â◊ÑiKå=Ú, g∞~°∞ Hõ$ «[ «Å∞ ≥Å∞ÑÙ‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ. "å\ =∂Oã=¸ JÖÏ¡ÇπωõΩ

KÕ~° Œ∞, "å\˜ ~°HõÎ=¸ KÕ~° Œ∞. HÍx g∞ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞#‰õΩ KÕ~°∞`å~Ú.

PÜ«∞# "å\ ˜x g∞‰õΩ D q^èŒOQÍ =â◊ѨiKå_»∞† PÜ«∞# „Ѩ™êkOz#

=∂~°æ^Œ~°≈Hõ`åfixH˜ g∞~°∞ PÜ«∞# Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl Kå>ËO^Œ∞‰õΩ. F „Ѩ=HÍÎ!

ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕ¿ã "åiH˜ â◊√Éèí"å~°Î JOkOK«∞. (JÖò ǨÏ*ò˚ : 34 – 37)

Ѩq„ « rq «O 21

^≥·=^•ã¨ºOPHÍâßÅÖ’, Éèí∂q∞ÃÑ· L#fl ã=∞ãÎ=¸ JÖÏ¡ÇπÏ Õ. g∞~°∞ g∞ =∞#ã∞ûÅÖ’

L#fl q+Ü«∂Å#∞ „ÑHõ\Oz<å ÖËHõ •z<å, "å\x QÆ∞iOz Z@ìHʼnõΩ JÖÏ¡ÇπÏÖˇHõ fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. WOHÍ, `å#∞ HÀi# "åix Hõ∆q∞OK«\ÏxH©, `å#∞ HÀi#"åix tH∆OK«\ÏxH PÜ«∞#‰õΩ JkèHÍ~°O LOk. PÜ«∞# Jxfl\ÃÑ·# JkèHÍ~°OHõÅ"å_»∞.

„Ѩ=HõÎ «#ÃÑ· «# „ѨÉèí∞=Ù #∞O_ç J= «iOz# ^•xfl qâ◊fiã≤OKå_»∞.D „Ñ=HõÎ#∞ qâ◊fiã≤OKÕ"å~°∞ ‰õÄ_® •xx ÇÏ$ ŒÜ«∞ÑÓ~°fiHõOQÍ ã‘fiHõiOKå~°∞."å~°O`å JÖÏ¡ÇπÏ#∂, PÜ«∞# ^Œ∂`«Å#∂, PÜ«∞# „QÆO^ä•Å#∂, PÜ«∞#„Ѩ=HõÎÅ#∂ qâ◊fiã≤™êÎ~°∞. "å~°∞ WÖÏ JO\Ï~°∞ : ''"Õ∞=Ú JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨OÑ≤#„Ѩ=HõÎÅÖ’x U XHõ ih ÉèË ŒÉèÏ=O`À K«∂_»=Ú. "Õ∞=Ú P Õâ◊O q<åfl=Ú,t~°™ê=Ç≤ÏOKå=Ú. ™êfig∞! Hõ∆=∂aèHõ∆ ÃÑ@∞ì Jx "Õ∞=Ú x#∞fl Ji÷ã¨∞Î<åfl=Ú.z=~°‰õΩ "Õ∞=∞O`å h ≥ã¨H =∞~°e =™êÎ=Ú.——

U „áêÃÑ·<å JÖÏ¡ÇπÏ •x â◊HÎ ™ê=∞~å÷ºÅ‰õΩ q∞Oz# |~°∞=Ù ÉÏ èŒº «Å#∞"≥∂Ñ_»∞. å#∞ ãOáêkOz# ÑÙϺxH ã «Êùe`åhfl, å#∞ ‰õÄ_»É\˜ì# áêáêxHŒ∞+¨Êùe`åhfl „Ѩu =ºH©Î J#∞Éèíq™êÎ_»∞.

(qâ◊fiã≤Oz# „Ѩ[ÖÏ~å! g∞~°∞ D q èŒOQÍ „áêi÷ã¨∂Î LO_»O_ç) :''=∂ „ѨÉèí∂! á⁄~°áê@∞=Å¡ [iˆQ =∂ «Ñ¨CÅ#∞ Ѩ@ìÉ’‰õΩ. ™êfig∞! =∂‰õΩѨÓ~°fiO "åiÃÑ· "≥∂Ñ≤# ÉèÏ~åxfl =∂ÃÑ· "≥∂Ѩ‰õΩ. „ѨÉèí∂! U |~°∞=Ù#∞ "≥∂¿ã

â◊HÎ =∂Ö’ ÖË À, •xx =∂ÃÑ· ÃÑ@ì‰õΩ. =∞=∞‡efl =∞xflOK«∞. =∞=∞‡efl Hõ∆q∞OK«∞.

=∞=∞‡efl Hõ~°∞OK«∞. h=Ù =∂‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩ_»=Ù. Jqâßfiã∞ʼnõΩ =ºu~HõOQÍ =∂‰õΩ

ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞.—— (JÖò |Y~° : 284 – 286)

^èŒ~°‡âߢã¨ÎO (+¨sJ`ü)h „ѨÉèí∞=Ù WÖÏ x~°‚Ü«∞O KÕâß_»∞ : g∞~°∞ ˆH=ÅO PÜ«∞##∞ «Ñ¨Ê

=∞Ô~=ih P~åkèOK«HõO_ç. «e¡ ŒO„_»∞Å`À =∞Oz «#O`À =º=ǨÏiOK«O_ç.

XHõ"Õà◊ g∞= ŒÌ "åiÖ’ XHõ~°∞ QÍx W ŒÌ~°∞ QÍx =Úã¨e"åÔ~· LO>Ë, "åi

Ѩq„ « rq «O22

=ÚO Œ∞ qã¨∞QÍæ ''pè—— Jx ‰õÄ_® J#HõO_ç. "åix Hõã¨∞~°∞‰õΩO@∂ ã¨=∂ è•#O

W=fiHõO_ç. "åi`À =∞~åº ŒQÍ =∂\Ï¡_»O_ç. =∞$ Œ∞ «fi=¸, ŒÜ«∂ÉèÏ==¸

Hõey "åi =ÚO Œ∞ q#„=ÚÖ· LO_»O_ç. WÖÏ „áêi÷ã¨∂Î LO_»O_ç : ''„ѨÉèí∂!

"åiÃÑ· Hõ~°∞ EѨÙ, ÉÏźOÖ’ "å~°∞ ##∞fl HÍ~°∞ºO`À, "å`«ûźO`À

áÈ+≤Oz#@∞¡.—— g∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ L#flk Uq∞\’ g∞ „ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ ÉÏQÍ

≥Å∞ã¨∞. g∞~°∞ QÆ#Hõ =∞Oz"å~°∞QÍ #_»∞K«∞‰õΩO>Ë – «=∞ «Ñ¨CÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOz

^•ã¨º"≥·Yi "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞~°e=KÕÛ WÖÏO\˜ "å~°O Œih PÜ«∞# =∞xfl™êÎ_»∞.

|O èŒ∞=ÙŠѨ@¡ g∞ q èŒ∞Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«O_ç. ¿Ñ Œ"åiѨ@¡, ÉÏ@™ê~°∞ÅѨ@¡,

g∞ q èŒ∞Å#∞ x~°fiiÎOK«O_ç. =$ è• Y~°∞Û K≥Ü«∞ºHõO_ç. =$ è• Y~°∞Û KÕ¿ã"å~°∞

Ã+· å#∞ ™È Œ~°∞Å∞. Ã+· å#∞ «# „ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ Hõ$ «Ñ¶Úfl_»∞. g∞~°∞ PtOKÕ

JÖÏ¡ÇπÏ HÍ~°∞Ϻxfl g∞~°∞ WOHÍ J<Õfi+≤ã¨∂Î L#flO Œ∞=Å¡, g∞~°∞ "åix (JO>Ë

J=ã¨~åÅ∞ f~°x |O èŒ∞=ÙÅ∞, ÖËq∞H˜ QÆ∞iJ~Ú#"å~°∞, ÉÏ@™ê~°∞Å∞)

«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=Åã≤ LO>Ë, "åiH˜ =∞$ Œ∞=ÙQÍ ã¨=∂ è•#O K≥ѨÊO_ç. g∞ KÕux

"≥∞_»‰õΩ |OkèOp LOK«HõO_ç, •xx ѨÓiÎQÍ ¿ãfiK«ÛùQÍ#∂ =^ŒeÃÑ@ìHõO_ç.

JÖÏKÕ¿ãÎ xO^ŒÅ áêÅ=Ù`å~°∞, k‰õΩ¯ÖËx "å~°=Ù`å~°∞. h „ѨÉèí∞=Ù `«#W+ì„ѨHÍ~°O H˘O Œi Láêkèx ã¨=∞$ ŒúO KÕ™êÎ_»∞. H˘O Œi Láêkèx Ѩiq∞ «O

KÕ™êÎ_»∞. PÜ«∞# `«# ^•ã¨∞Å ã≤÷ux ÉÏQÍ Z~°∞QÆ∞#∞. PÜ«∞# "åixѨiH˜ã¨∞Î<åfl_»∞. ¿Ñ ŒiHÍxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç g∞~°∞ g∞ ã¨O`å<åxfl Ç¨Ï «º KÕÜ«∞HõO_ç.

"Õ∞=Ú "åiH© Láêkèx W™êÎ=Ú, g∞‰õÄ W™êÎ=Ú. "åãÎ"åxH˜ "åix Ç¨Ï «ºKÕÜ«∞@O XHõ ÃÑ ŒÌ <Õ~°O. =ºaèKå~°O Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ ‰õÄ_® áÈHõO_ç. Jk Ju

Œ∞+ì HÍ~°ºO. |Ǩï K≥_»¤ =∂~°æO. U „áêÏhfl Ç¨Ï «=∂~°ÛHõO_ç <åºÜ«∞OQͫѨÊ. ^•xx Ç¨Ï «=∂~°Û_®xfl JÖÏ¡ÇπÏ x¿+kèOKå_»∞. J<åºÜ«∞OQÍ Ç¨Ï «º

KÕÜ«∞|_ç# =∞x+≤ "å~°ã∞xH "Õ∞=Ú ''d™êãπ——#∞ HÀ~ ÇωõΩ¯#∞ „Ñ™êkOKå=Ú.HÍx P "å~°ã¨∞_»∞ Ç¨Ï «ºÖ’ Ç¨Ï Œ∞ÌÅ∞ g∞~°‰õΩO_® LO_®e. JѨC_»∞ J «xH˜

ãÇÜ«∞O K≥Ü«∞º@O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. ã„Hõ=∞"≥∞ÿ# Ñ ŒúuÖ’ «ÑÊ J<å èŒ∞x ™⁄=Ú‡

*’eH˜ áÈHõO_ç, J «_»∞ Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û#‰õΩ KÕ~=~°‰õΩ. KÕã≤# "åQÍÌ<åxfl

<≥~°"Õ~°ÛO_ç. xãûO ÕÇÏOQÍ "åQÍÌ#O q+Ü«∞OÖ’ g∞~°∞ ã=∂ è•#O K≥ÑÊ=Åã≤

LO@∞Ok. H˘Åáê„ « À W¿ãÎ, ѨÓiÎQÍ xOÑ≤ W=fiO_ç, «∂z#@¡~Ú Õ ãÔ~·#

Ѩq„ « rq «O 23

«~åA`À «∂K«O_ç. Wk =∞Oz Ñ Œúu. Ñ~°º=™ê<åxfl|\˜ì ‰õÄ_® W Õ L «Î=∞O.

g∞‰õΩ ≥eÜ«∞x q+Ü«∞O "≥O@Ñ_»HõO_ç. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ Hõà◊¥§, K≥=ÙÅ∂, =∞#ã∂û

JxflO\˜ q+¨Ü«∞OÖ’#∂ qKå~° [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Éèí∂q∞ÃÑ· q„~°gQÆ∞`«∂

#_»=HõO_ç. g∞~°∞ Éèí∂q∞x pÅÛ#∂ ÖË~°∞, Ѩ~°fi`åÅ Z «∞ΉõΩ KÕ~°#∂ÖË~°∞. D

P[˝ÅÖ’ U XHõ ^•xx Ju„Hõq∞Oz<å Jk h „ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ Jx+ì"≥∞ÿ#k. Wq

q"ÕHõO`À xO_ç=Ù#fl q+¨Ü«∂Å∞. "å\˜x h „ѨÉèí∞=Ù h‰õΩ =Ç‘Ï ^•fi~å

≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. K«∂_»∞! JÖÏ¡ÇπÏ`À áê@∞ =∞~˘Hõix P~å èŒ∞º_»∞QÍ KÕã¨∞HÀ‰õΩ.

JÖÏKÕ¿ãÎ xO ŒÅ áêÅ=Ù`å=Ù. „Ѩu "Õ∞Å∞‰õÄ Œ∂~°=∞=Ù`å=Ù. #~°HõOÖ’

Ѩ_»"≥Ü«∞º|_»`å=Ù. (|h W„™ê~¸Öò : 23 – 39)

Hõ~°∞Ï=∞Ü«Úx ^•ã¨∞Å∞,"åi QÆ∞QÆÏÅ∞

Hõ~°∞Ï=∞Ü«Úx (Jã¨Å∞) ^•ã¨∞Å∞ Z=~°O>Ë, <ÕÅÃÑ· J‰õΩ=`À

#_çKÕ"å~°∂, =¸~°∞öÅ∞ "åix ѨÅ∞HõiOz#ѨC_»∞, g∞HÀ ã¨ÖÏ"£∞ Jx

J<Õ"å~°∂, «=∞ „ÑÉèí∞=Ù ãxflkèÖ’ ™êëêìOQÆÑ_ô (ã*ò •Ö’#∞) xÅ|_ç ~å„ «∞Å∞

QÆ_ç¿Ñ"å~°∞, ''=∂ „ѨÉèí∂, #~°HõÜ«∂ «# #∞O_ç =∞=∞‡efl HÍáê_»∞, ^•x tHõ∆

„áêÏO «Hõ"≥∞ÿ#k, Jk ZO`À K≥_»∞ „Ѩ Õâ◊O, ZO`À K≥_»∞ x"åã¨O—— Jx

„áêi÷OKÕ"å~°∞. Y~°∞ÛÃÑ_ç`Õ, ^Œ∞ÉÏ~åQÍ#∂ Y~°∞Û ÃÑ@ì‰õΩO_®, Ö’Éèí`åfihfl

„Ѩ Œi≈OK«‰õΩO_® D Ô~O_»∞ f„="≥·Y~°∞Å =∞ 茺 ã¨=∞ «∂HÍxfl áê\˜OKÕ"å~°∞,

JÖÏ¡ÇπÏ#∞ «ÑÊ U W «~° Õ=Ù©‚ "Õ_»∞HÀx"å~°∞, JÖÏ¡ÇπÏ x¿+kèOz# U „áêÏhfl

J<åºÜ«∞OQÍ Ç¨Ï «=∂~°Ûx"å~°∞, =ºaèKå~åxH˜ áêÅÊ_»x"å~°∞ – D Ѩ#∞Å#∞

KÕã≤#"å_»∞ Z=_≥·<å «# áêÑѶÖÏxfl á⁄Ok f~°∞`å_»∞† f~°∞Êk#O<å_»∞ J «xH

Ô~\ìOѨ٠tHõ∆ Ѩ_»∞ «∞Ok. JO Œ∞Ö’<Õ J «_»∞ âßâ◊fi «OQÍ Ç‘Ï#ã≤÷uÖ’ Ѩ_ç

LO\Ï_»∞. (D áêáêÅ «~°∞"å «) ѨâßÛ`åÎѨѨ_ç, qâ◊fiã≤Oz =∞OzѨ#∞Å∞

K≥Ü«∞º@O „áê~°OaèOKÕ"å_»∞ «ÑÊ. J@∞=O\ "å_ç K≥_»∞Å#∞ JÖÏ¡ÇπÏ â◊√ÉèÏÅ∞QÍ

=∂~°∞™êÎ_»∞. PÜ«∞# Hõ∆q∞OKÕ"å_»∞, Hõ~°∞˜OKÕ"å_»∂#∞. ѨâßÛ`åÎѨѨ_ç

ã Œfi~°Î<åxfl J=ÅOaOKÕ =ºHÎ JÖÏ¡ÇπÏ "≥·ÑÙ#‰õΩ =∞~°e=™êÎ_»∞. =∞~°e~å=Åã≤#

Ѩq„ « rq «O24

suÖ’ – (WOHÍ Hõ~°∞Ï=∞Ü«Úx •ã∞Å∞ ZÖÏO\"å~°O>Ë) J|^•úxH ™ê‰õ∆ΩÅ∞

HÍx"å~°∞, =º~°÷"≥∞ÿ#"å\ "≥·ÑÙQÍ áÈ=@O [iy Õ, ãO™ê¯~°=O «∞Å∞ =∂kiQÍ

^•\˜áÈ`å~°∞. "åiH˜ «=∞ „ѨÉèí∞=Ù PÜ«∞ «∞Å#∞ qxÑ≤Oz Ç≤Ï «É’ èŒ KÕÜ«∞@O

[iy Õ, "å~°∞ ^•xx QÆ∞iOz JO èŒ∞Å∞QÍ, K≥q\˜"å~°∞QÍ LO_çáÈ~°∞. "å~°∞

WÖÏ „áêi÷ã¨∂Î LO\Ï~°∞, ''=∂ „ѨÉèí∂! =∂‰õΩ =∂ ÉèÏ~°ºÅ ^•fi~å#∂ =∂

ã¨O`å#O ^•fi~å#∂ Hõ#∞flÅ K«Å¡ Œ<åxfl „Ѩ™êkOK«∞, =∞=∞‡efl ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞

HõÅ"åiH W=∂=ÚÅ∞QÍ KÕ~Ú.—— – «=∞ ãÇÏ<åxH „ÑuѶÅOQÍ =∞ÇÏŸ#fl «"≥∞ÿ#

™œ è•Å#∞ á⁄O Õ"å~°∞ "åˆ~. JHõ _» Q“~°= =∞~åº ŒÅ`À, âßOu=K«<åÅ`À

"åiH˜ ™êfiQÆ`«O ѨÅ∞Hõ|_»∞`«∞Ok. "å~°∞ HõÅHÍÅO JHõ¯_»<Õ LO\Ï~°∞.

ZO «=∞Ozk P ã÷ÅO, ZO « =∞Ozk P x"åã¨O.

(JÖò Ѷ¨Ù~å¯<£ : 63 – 76)

JÖÏ¡ÇπÏÃÑ· #=∞‡HõOPÜ«∞# JÖÏ¡Çπφ PÜ«∞# «Ñ¨Ê =∞~˘Hõ Õ=Ù_»∞ ÖË_»∞. Hõ#∞Hõ qâßfiã¨∞Å∞

JÖÏ¡ÇπÏÃÑ·<Õ P è•~°Ñ¨_®e. qâßfiã¨∞ÖÏ~å! g∞ ÉèÏ~°ºÅÖ’, g∞ ã¨O`å#OÖ’

H˘O Œ~°∞ g∞‰õΩ â◊„ «∞=ÙÅ∞† "åi q+¨Ü«∞OÖ’ J„Ѩ=∞ «ÎOQÍ LO_»O_ç. XHõ"Õà◊

g∞~°∞ L¿ÑH˜∆Oz, =∞xfl¿ãÎ JÖÏ¡ÇπÏ Hõ∆q∞OKÕ"å_»∞, Hõ~°∞˜OKÕ"å_»∂#∞. g∞

ã≤iã¨OѨ ŒÅ∂, g∞ ã¨O`å#=¸ g∞H˘Hõ ѨsHõ∆. JÖÏ¡ÇπÏ = ŒÌ<Õ Q˘Ñ¨Ê „ѨuѶÅO

LOk. Hõ#∞Hõ g∞‰õΩ ™ê 茺"≥∞ÿ#O «=~°‰õΩ JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞ «∂ LO_»O_ç.

q#O_ç, q èÕÜ«∞ « K«∂ÑO_ç† g∞ ãOÑ Œ#∞ Y~°∞ÛÃÑ@ìO_ç. Wk g∞H „âıÜ«∞ã¯~°O.

«=∞ ǨÏ$ ŒÜ«∞Ö’Éèí «fiO #∞O_ç ~°Hõ∆ á⁄Ok#"åˆ~ ™êѶźO á⁄O Õ"å~°∞.

g∞~°∞ QÆ#Hõ JÖÏ¡ÇπωõΩ =∞Oz ~°∞Ïxfl W¿ãÎ, PÜ«∞# g∞‰õΩ ^•xx Z<Àfl Ô~@∞¡

ÃÑOz uiy W™êÎ_»∞† g∞ á⁄~°áê@¡#∞ =∞xfl™êÎ_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ ZO`À

qÅ∞=xKÕÛ"å_»∞, ™œ=Úº_»∂#∞† QÀK«~° JQÀK«~åÅ#∞ Ziy#"å_»∂, â◊H˜Î

ã¨OѨ#∞fl_»∞, =∞Ǩ q"ÕHõ=O «∞_»∂#∞. (J ü «QÍ|∞<£ : 13 – 18)

Ѩq„ « rq «O 25

q"ÕK«#`À ‰õÄ_ç# q+¨Ü«∂Å∞Å∞Mχ<£ «# ‰õΩ=∂~°∞xH˜ Ç≤Ï «É’ èŒ KÕã≤# q+¨Ü«∂xfl *Ï˝Ñ¨HõO ≥K«∞ÛHÀ.

JѨC_»∞ J «#∞ WÖÏ J<åfl_»∞, ''‰õΩ=∂~å! Õ=ÙxH˜ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞QÍ Z=ih

KÕ~°Û‰õΩ, x[O Uq∞@O>Ë, W «~°∞Å#∞ Õ=ÙxH ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞QÍ KÕ~°Û@O Ñ~°=∞

Œ∞~å‡~°æO—— – =∂#=Ù_»∞ «# «e¡ ŒO„_»∞ŠǨωõΩ¯#∞ QÆ∞iÎOKåÅx ã¨fiÜ«∞OQÍ

"Õ∞"Õ∞ J «xH˜ xˆ~ÌtOKå=Ú. J «x «e¡ |ÅÇ‘Ï# «ÃÑ· |ÅÇ‘Ï# «#∞ ã¨Ç≤ÏOz

J`«xx `«# Hõ_»∞ѨÙ# "≥∂ã≤Ok. J`«#∞ áêÅ∞ q_çzÃÑ@ì\ÏxH˜ Ô~O_»∞

ã¨O= «û~åÅ∞ Ѩ\ìOk. (WO Œ∞ˆH "Õ∞=Ú J «xH˜ WÖÏ É’kèOKå=Ú) ''<å‰õΩ

Hõ$ «A˝_»"≥· LO_»∞, h «e¡ ŒO„_»∞ʼnõΩ Hõ$ «[˝ «Å∞ ≥Å∞ѨÙ. <å "≥·Ñ¨Ù#ˆH h=Ù

=∞~°e ~å=Åã≤ L#flk. XHõ"Õà◊ h=Ù Z~°∞QÆx "åi <≥=i<≥·<å <å‰õΩ ÉèÏQÆ™êfiq∞QÍ

KÕ~°∞Û Jx "å~°∞ x#∞fl |Å=O «O KÕ¿ãÎ, "åi =∂@#∞ U=∂„ «O q#‰õΩ,

„ѨѨOK«OÖ’ "åi Ѩ@¡ 㨠•ƒù=O`À "≥∞ÅQÆ∞ «∂ LO_»∞† HÍx <å "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ

=∞~°e# =ºHÎ =∂~åæ<Õfl J#∞ã¨iOK«∞. «~°∞"å « g∞~°O Œ~°∂ <å "≥·Ñ¨Ù#ˆH

=∞~°Å=Åã≤ LOk. JѨÙ_»∞ <Õ#∞ g∞‰õΩ ≥Å∞ѨÙ`å#∞ g∞~°∞ ZÖÏO\˜ Ѩ#∞Å∞

KÕã¨∂Î LO_Õ"å~À. (Å∞Mχ<£ WÖÏ J<åfl_»∞) ''‰õΩ=∂~å! XHõ =ã¨∞Î=Ù, Jk

P=yO[O`«\ ˜^≥ ·#ѨÊ\ ˜H© Jk H˘O_»~å~ÚÖ’QÍx, PHÍâßÅÖ’QÍx,

Éèí∂q∞Ö’QÍx, ZHõ _» •y L#flÑÊ\H©, JÖÏ¡ÇπÏ •xx |Ü«∞\H fã∞‰õΩ=™êÎ_»∞.

PÜ«∞# ã¨∂Hõ∆ ‡„QÍÇ≤Ï =∞iÜ«Ú ã¨~°fiA˝_»∞. ‰õΩ=∂~å! #=∂A#∞ ™ê÷Ñ≤OK«∞,

=∞Ozx P*Ï˝Ñ≤OK«∞, K≥_»∞ Ѩ#∞Å #∞O_ç x~ÀkèOK«∞, U Hõ+ìO Hõey<å •xH˜

ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«∞. D q+¨Ü«∂Å∞ ZO`À QÆ\ìQÍ P*Ï˝Ñ≤OK«|_ç# q+¨Ü«∂Å∞.

„Ѩ[Å`À =ÚYO „ѨHõ¯‰õΩ „uÑ≤Ê =∂\Ï¡_»‰õΩ, Éèí∂q∞ÃÑ· x‰õΩ¯`«∂ #_»=‰õΩ.

JǨÏOÉèÏq, |_®~ÚHÀ~°∞ J~Ú# U =ºHÎh JÖÏ¡ÇπÏ „¿Ñq∞OK«_»∞. h #_»HõÖ’

ã¨=∞"≥∞ÿ# «∂HõO áê\˜OK«∞, h HõO~î°ã¨fi~åxfl H˘OK≥O «yæOK«∞, Jxfl ã¨fi~åÅ

HõO>Ë Ju K≥_»¤ ã¨fi~°O QÍ~°ÌÉèÏÅ ã¨fi~°O.—— (Å∞Mχ<£ : 13 – 19)

Ѩq„ « rq «O26

JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ"å~°∞"å~°∞ x#∞fl ''J<£á¶êÖò——#∞ QÆ∞iOz J_»∞QÆ∞ «∞<åfl~°∞. WÖÏ J#∞ : ''D

J<£á¶êÖò JÖÏ¡ÇπωõÄ PÜ«∞# „Ѩ=HõΉõÄ K≥O Œ∞`å~Ú. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπωõΩ

ÉèíÜ«∞Ñ_»O_ç. g∞ Ñ~°ãÊ~° ãO|O è•Å#∞ ãOã¯iOK«∞HÀO_ç. JÖÏ¡ÇπωõÄ, PÜ«∞#

„Ѩ=HõΉõÄ q^èÕÜ«∞`« K«∂ѨO_ç, g∞~°∞ QÆ#Hõ qâßfiã¨∞ÖË J~Ú`Õ.—— x["≥∞ÿ#

qâßfiã¨∞ŠǨÏ$ ŒÜ«∂Å∞ JÖÏ¡ÇπÏ „Ѩ™êÎ=# q#flO «<Õ ÉèíÜ«∞O`À HõOÑ≤™êÎ~Ú.

"åi ã¨=∞Hõ∆OÖ’ JÖÏ¡ÇπÏ PÜ«∞ «∞Å∞ áê~åÜ«∞O K≥Ü«∞º|_ç#ѨC_»∞ "åi

qâßfiã¨O ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok. "å~°∞ «=∞ „ѨÉèí∞=٠Ѩ@¡ #=∞‡HõO Hõey=ÙO\Ï~°∞.

"å~°∞ #=∂A#∞ ™ê÷Ñ≤™êÎ~°∞. "åiH˜ "Õ∞q∞zÛ# ^•x#∞O_ç (=∂ =∂~°æOÖ’)

Y~°∞ÛÃÑ_» å~°∞. J@∞=O\ "å~ x["≥∞ÿ# qâßfiã∞Å∞. "åiH˘~°‰õΩ "åi „ÑÉèí∞=Ù

= ŒÌ L#fl « ™ê÷<åÅ∞ L<åfl~Ú. «Ñ¨CʼnõΩ =∞xflOѨ٠LOk. „âı+ª"≥∞ÿ# PǨ~°O

LOk. (JÖò J<£ á¶êÖò : 1 – 4)

Ѩq„`« rq`«O<åºÜ«∞O K≥Ü«∞ºO_ç Jh, LÑHÍ~°O K≥Ü«∞ºO_ç Jh, |O èŒ∞=ÙÅ ÇωõΩ¯Å∞

<≥~°"Õ~°ÛO_ç Jh JÖÏ¡ÇπÏ P*Ï˝Ñ≤ã¨∞Î<åfl_»∞. K≥_»∞#∂, Jj¡Å «#∂, J<åºÜ«∂hfl,

q∞ug∞i „Ѩ=iÎOK«\Ïhfl x¿+kèã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞# g∞‰õΩ Ç≤Ï «É’ èŒ KÕã¨∞Î<åfl_»∞,

g∞~°∞ QÆ∞áê~î°O <Õ~°∞ÛHÀ"åÅx. g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ`À U ≥·<å "åQÍÌ#O KÕã≤=ÙO>Ë

P "åQÍÌ<åxfl <≥~°"Õ~°ÛO_ç. JÖÏ¡ÇπÏ ™êH∆QÍ KÕã≤# „Ѩ=∂ÏÅ#∞ Œ$_è»Ñ¨~°z#

«~°∞"å « ÉèíOQÆѨ~°K«HõO_ç. JÖÏ¡ÇπÏ g∞ Ѩ#∞ÅxflO\˜h Z~°∞QÆ∞#∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ

`å#∞ „â◊=∞`À #∂Å∞ =_»H˜, «~°∞"å « `å<Õ ^•xx =ÚHõ Å∞ =ÚHõ Å∞QÍ

KÕã≤# „ã‘Î ã≤÷u =O\˜k g∞ ã≤÷u H͉õÄ_»^Œ∞. g∞~°∞ g∞ „Ѩ=∂ÏÅ#∞ g∞

=º=Ǩ~åÅÖ’ Ѩ~°ã¨Ê~°O "≥∂ã¨yOK«∞HÀ=\ÏxH˜ Ѩx=Ú@∞¡QÍ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞,

XHõ *Ïu Ô~O_À*ÏuHõO>Ë Z‰õΩ¯=QÍ ÖÏÉèÏÅ#∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜. "åã¨Î"åxH˜

JÖÏ¡ÇπÏ D „Ѩ=∂ÏÅ ^•fi~å q∞=∞‡efl ѨsHõ∆‰õΩ QÆ∞iKÕã¨∞Î<åfl_»∞. «Ñ¨Ê‰õΩO_®

PÜ«∞# „Ѩà◊Ü«∞O <å_»∞ g∞ ã¨=∞ãÎ Jaè„áêÜ«∞ ÉèË •Å « åfixfl g∞‰õΩ qâ◊ ŒO

KÕ™êÎ_»∞. XHõ"Õà◊ JÖÏ¡ÇπÏ ã¨OHõÅÊO W^Õ J~Ú=ÙO>Ë, (JO>Ë g∞Ö’ U

Ѩq„ « rq «O 27

ÉèË •aè„áêÜ«∞=¸ LO_»‰õÄ_» Œ∞ Jx) PÜ«∞# g∞ JO Œih XˆH ã¨=∂[OQÍ

KÕã≤ LO_Õ"å_»∞. HÍx PÜ«∞# `«# W+¨ì„ѨHÍ~°O H˘O^Œix JѨ=∂~åæxH˜

QÆ∞iKÕ™êÎ_»∞. «# W+ì „Ñ¨HÍ~°O H˘O ŒiH˜ ã¨<å‡~°æO K«∂ѨÙ`å_»∞. «Ñ¨Ê‰õΩO_®

g∞ Ѩ#∞Å#∞ QÆ∞iOz q∞=∞‡efl ã¨O*Ï~Ú+‘ J_»QÆ@O [iy f~°∞`«∞Ok.

(=Úã≤¡=ÚÖÏ~å!) g∞~°∞ g∞ „Ѩ=∂ÏÅ#∞ XHõi<˘Hõ~°∞ "≥∂ã¨yOK«∞HÀ=\ÏxH˜

™ê^èŒ<åÅ∞QÍ KÕã¨∞HÀHõO_ç. WÖÏ KÕ¿ãÎ ã≤÷~°Ñ¨_çáÈ~Ú# áê^•Å∞ `«~°∞"å`«K«e™êÎÜÕ∞"≥∂, g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æO #∞O_ç „Ñ[Å#∞ x~ÀkèOz# JÑ~å è•xHŒ∞+¨Êùe`åxfl K«∂™êÎ~"≥∂, tHõ∆#∞ J#∞Éèíq™êÎ~"≥∂. g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπωõΩ KÕã≤#

"åQÍÌ<åxfl ã¨fiÅÊ ÖÏÉèÏxH˜ Jq∞‡"ÕÜ«∞HõO_ç. JÖÏ¡ÇπÏ = ŒÌ L#flk g∞‰õΩ Z‰õΩ¯=

"Õ∞Å∞ Hõeyã¨∞ÎOk, g∞~°∞ QÆ#Hõ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë. g∞ ^ŒQÆæ~°∞#fl^ŒO`å Y~°∞Û

J~ÚáÈÜÕ∞^Õ. JÖÏ¡ÇπÏ =^ŒÌ L#fl^Õ Jã¨Å∞ q∞ye =ÙO_Õk. ã¨Ç¨Ï#O`À

=º=ǨÏiOKÕ "åiH˜ "Õ∞=Ú "åi „ѨuѶ¨ÖÏxfl "åi L`«Î=∞ HÍ~åºÅ‰õΩ

J#∞QÆ∞OQÍ «Ñ¨Ê‰õΩO_® W™êÎ=Ú. ѨÙ~°∞+¨µ_≥·<å „ã‘Î J~Ú<å 㨠« ~°‡Å∞ KÕ¿ãÎ,

qâßfiã≤ J~Ú#ѨHõ∆OÖ’ "Õ∞=Ú J «xx „ѨѨOK«OÖ’ Ѩiâ◊√ Œú rq «O QÆ_ç¿ÑÖÏ

KÕ™êÎ=Ú. (Ñ~°Ö’HõOÖ’) J@∞=O\ "åiH "åi L «Î=∞ HÍ~åºÅ‰õΩ J#∞QÆ∞OQÍ

„ÑuѶÖÏÅ#∞ „Ñ™êk™êÎ=Ú. (J<£ #ÇπÏ¡ : 90 – 97)

^èŒ~°‡O – J^èŒ~°‡O„Ѩ=HÍÎ! "åiH˜ WÖÏ K≥ѨC : ''~°O_ç g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞, g∞ „ѨÉèí∞=Ù

g∞ÃÑ· qkèOz# Hõ@∞ìÉÏ@∞¡ Uq∞\’. Z=ih PÜ«∞#‰õΩ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞QÍ

K≥Ü«∞º~å Œ∞. «e¡ ŒO„_»∞Å`À =∞OzQÍ „Ѩ=iÎOK«O_ç. ¿Ñ ŒiHÍxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç

g∞ ã¨O`å<åxfl Ç¨Ï «º KÕÜ«∞HõO_ç. "Õ∞=Ú g∞‰õÄ Láêkèxã¨∞Î<åfl=Ú. "åiH©

W™êÎ=Ú. Jj¡Å q+¨Ü«∂Å Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ ‰õÄ_® áÈHõO_ç, |Ç≤Ï~°OQÆ"≥∞ÿ#"≥·<å

ã¨~ ÖËHõ QÀѨº"≥∞ÿ#"≥·<å ã¨~. 㨠«ºO`À «Ñ¨Ê JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨q„ «OQÍ x~°‚~ÚOz#

U „áêÏhfl Ç¨Ï «=∂~°ÛHõO_ç, D q+¨Ü«∂Å<Õ áê\˜OK«=∞x PÜ«∞# g∞‰õΩ

LѨ^ÕtOKå_»∞, |Ǩïâß g∞~°∞ PÖ’zOz Ѩx KÕ™êÎ~°x. J<å^äŒ∞Å Pã≤Î

Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ áÈHõO_ç, L «Î=∞"≥∞ÿ# suÖ’ «Ñ¨Ê – "å~°∞ Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ

KÕˆ~=~°‰õΩ. H˘Å`«Ö’, `«∂xHõÖ’ ѨÓiÎ <åºÜ«∞O K≥Ü«∞ºO_ç. "Õ∞=Ú „Ѩu

Ѩq„ « rq «O28

=∞x+≤ÃÑ·<å J «x â◊HÎ"Õ∞~°H ÉÏ èŒº`å ÉèÏ~åxfl "≥∂ѨÙ`å=Ú. ѨeH˜ Õ <åºÜ«∞"Õ∞

ÑÅHõO_ç, =º=Ç~°O g∞ |O èŒ∞=ÙʼnõΩ ãO|OkèOz#k J~Ú<åã~. JÖÏ¡ÇπÏ`À

KÕã¨∞‰õΩ#fl X_»O|_çHõ#∞ <≥~°"Õ~°ÛO_ç. D =∂@Å#∞ JÖÏ¡ÇπÏ g∞‰õΩ

LÑ Õtã∞Î<åfl_»∞, |Çïâß g∞~°∞ Ç≤Ï «É’ èŒ#∞ ã‘fiHõi™êÎ~"≥∂ Jx. WOHÍ PÜ«∞#

WÖÏ L^Àƒkèã¨∞Î<åfl_»∞ : <å ~°∞A=∂~°æO W Õ. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ nxÃÑ·<Õ #_»=O_ç."Õ~ =∂~åæÅÃÑ· #_»=HõO_ç. ZO Œ∞HõO>Ë Jq q∞=∞‡efl PÜ«∞# =∂~°æO #∞O_ç`˘ÅyOz qzÛù#flѨ~°∞™êÎ~Ú. g∞ „ѨÉèí∞=Ù g∞‰õΩ KÕã≤# Ç≤Ï`ÀѨ Õâ◊O W Õ,|Çïâß g∞~°∞ =„Hõ"≥·YiH Œ∂~°OQÍ LO\Ï~°x. (JÖò J<£ P"£∞ : 151–153)

„Ñ=HÍÎ! "åi`À WÖÏ J#∞ : ''<å „ÑÉèí∞=Ù x¿+kèOz#q Wq : ã≤QÆ∞æ=∂e#Ѩ#∞Å∞ – |Ç≤Ï~°OQÆ"≥∞ÿ#qHÍx, ÖËHõ QÆ∞ÑÎ"≥∞ÿ#qHÍx – áêáêÅ∞, 㨠åºxH˜=ºuˆ~HõOQÍ "Õ∞~°g∞~°@O, JÖÏ¡ÇπÏ U „Ѩ=∂Ïhfl J= «iOѨ*ËÜ«∞HõáÈ~Ú<åg∞~°∞ W`«~°∞Å#∞ JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞QÍ HõeÊOK«@O ("åã¨Î=OQÍJÖÏ¡ÇπÏÜÕ∞ J<åfl_»x) g∞‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü«∂xfl g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`ÀK≥ѨÊ@O.—— „Ѩu *ÏuH˜ XHõ QÆ_»∞=Ù x~°‚Ü«∞O J~Ú=ÙOk. XHõ *Ïu QÆ_»∞=ÙѨÓiÎ J~Ú#ѨC_»∞, XHõ QÆ_çÜ«∞HÍÅO ‰õÄ_® Jk "≥#HÍ =ÚO Œ∂ J=@Oã¨OÉèíqOK« Œ∞. (ã¨$+≤ì „áê~°OÉèíOÖ’<Õ JÖÏ¡ÇπÏ D q+¨Ü«∂xfl ã¨Ê+ìO KÕâß_»∞).P Œ=Ú ã¨O`å#=∂! *Ï˝Ñ¨HõO LOK«∞HÀO_ç, XHõ"Õà◊ g∞= ŒÌ‰õΩ ã¨fiÜ«∞OQÍ g∞Ö’#∞O_Õ <å PÜ«∞ «∞Å#∞ qxÑ≤OKÕ „Ѩ=HõÎÅ∞ =zÛ#ѨC_»∞, Jq èÕÜ«∞ « #∞O_ç«##∞ å#∞ HÍáê_»∞‰õΩO@∂ «# "≥·Yix ã¨O㨠iOK«∞‰õΩ<Õ "åxH˜ ÉèíÜ«∞OHÍh

Œ∞óYOHÍh HõeQ J=HÍâ◊O ÖË Œ∞. WOHÍ =∂ PÜ«∞ «∞Å∞ Jã`åºÅx u~°ã¯iOz

"å\˜Ñ¨@¡ «Åa~°∞ã¨∞ «#O „Ѩ Œi≈OKÕ"åˆ~ #~°Hõ x"åã¨∞Å∞ J=Ù`å~°∞. JHõ _Õ

"å~°∞ âßâ◊fi «OQÍ LO\Ï~°∞. (JÖò P~åѶπ : 33 – 36)

ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞=∂#=Ù_»∞ ˘O Œ~°Ñ¨_Õ "å_»∞QÍ, ã¨Ç¨Ï#O ÖËx"å_»∞QÍ ã¨$+≤ìOK«|_®¤_»∞.

J «xH˜ HõëêìÅ∞ =zÛ#ѨC_»∞ PO^Àà◊# K≥O Œ∞`å_»∞, ã¨∞MÏÅ∞ Hõey#ѨC_»∞

Ñ≤ã≤<åi «#O`À „Ѩ=iΙêÎ_»∞. HÍx (D |ÅÇ‘Ï# «‰õΩ D „H˜Ok"åˆ~ Œ∂~°OQÍ

LO\Ï~°∞). #=∂A KÕ¿ã"å~°∞, «=∞ #=∂AÅ#∞ ZšѨC_»∂ xÜ«∞=∞O

Ѩq„ « rq «O 29

«Ñ¨Ê‰õΩO_® áê\˜OKÕ"å~°∞, «=∞ ã¨OѨ ŒÅÖ’ Ü«∂K«‰õΩʼnõÄ, k‰õΩ¯ÖËx "åiH˜

XHõ xs‚ «"≥∞ÿ# ǨωõΩ¯#∞ WKÕÛ"å~°∞, f~°∞Êk#O 㨠«º=∞x #"Õ∞‡"å~°∞, «=∞

„ѨÉèí∞=Ù tHõ∆‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ"å~°∞† ZO Œ∞HõO>Ë "åi „ѨÉèí∞=Ù qkèOKÕ tHõ∆ Z=~°∂

x~°ƒùÜ«∞OQÍ LO_Õ@@∞=O\˜ tHõ∆HÍ Œ∞, «=∞ =∞~å‡OQÍÅ#∞ HÍáê_»∞‰õΩ<Õ"å~°∞

– «=∞ ÉèÏ~°ºÅ∂, K«@ìs`åº «=∞ Jnè#OÖ’ LO_Õ „ã‘ÎÅ∂ «ÑÊ, gi q+Ü«∞OÖ’

HÍáê_»∞HÀ‰õΩO_® LO_Õ"å~°∞ xO^•~°∞›Å∞ HÍ~°∞† J~Ú Õ WkQÍHõ WOHÍ Z‰õΩ¯=

HÍ"åÅx HÀˆ~"å~°∞ ǨÏ^Œ∞ÌÅ#∞ Ju„Hõq∞OKÕ"å~°∞ – `«=∞ J=∂#`«∞Å#∞

Ñi~°H∆OKÕ"å~°∞, «=∞ "åQÍÌ<åÅ#∞ xÅÉ@∞ì‰õΩ<Õ"å~°∞, «=∞ ™êH∆ͺŠq+Ü«∞OÖ’

x*Ï~ÚfQÍ LO_Õ"å~°∞, «=∞ #=∂A#∞ HÍáê_»∞‰õΩ<Õ"å~°∞ – WÖÏO\˜ "å~°∞

ã¨Q“~°=OQÍ ã¨fi~°æ=<åÅÖ’ LO\Ï~°∞. (JÖò =∞Pi*ò : 19 – 35)

<≥=∞‡kOz# P`«‡J~Ú Õ =∂#=Ù_»∞ ZÖÏO\ "å_»O>Ë, J «x „ÑÉèí∞=Ù J «xH Q“~°"åhfl,

=~åÅ#∂ „Ѩ™êkOz J «xfl ѨsHõ∆‰õΩ QÆ∞iKÕã≤#ѨC_»∞, ''<å „Ñ¨Éèí∞=Ù <å Q“~°=

„Ѩu+¨ªÅ#∞ W#∞=∞_çOѨ*Ëâß_»∞—— Jx JO\Ï_»∞. PÜ«∞# J`«xH˜ ÅaèOKÕ

Láêkèx «yæOz J «xfl ÑsH∆Oz#ÑC_»∞, ''<å „ÑÉèí∞=Ù ##∞fl J==∂#Ñ~°Kå_»∞——

Jx JO\Ï_»∞. ZO «=∂„ «O HÍ Œ∞, HÍx Jã¨Å∞ g∞~°∞ J<å äŒ∞Å#∞ Q“~°=OQÍ

K«∂_»~°∞, x~°∞¿Ñ^ŒÅ‰õΩ J#flO ÃÑ>Ëì q+¨Ü«∞OÖ’ g∞~°∞ XHõi<˘Hõ~°∞

„áÈ`«ûÇ≤ÏOK«∞HÀ~°∞, "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤Î "≥Ú`åÎxfl áÈQÆ∞KÕã≤ u<Õ™êÎ~°∞,

èŒ#"åº"≥∂ÇÏOÖ’ •~°∞OQÍ z‰õΩ¯‰õΩáÈÜ«∂~°∞. ZO «=∂„ «O HÍ Œ∞, Éèí∂q∞x

Z_®ÃÑ_® ^ŒOz `«∞`«∞ÎxÜ«∞Å∞QÍ KÕÜ«∞@O [iy#ѨC_»∞, g∞ „ѨÉèí∞=Ù

J=`«i™êÎ_»∞, ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ÉÏ~°∞Å∞QÍ fi xÅ|_ç LO\Ï~°∞. P ~ÀA#

#~°HõO =ÚO Œ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩ~å|_»∞ «∞Ok, P<å_»∞ =∂#=ÙxH˜ ≥eã≤=ã¨∞ÎOk.

JѨC_»∞ J «xH˜ ≥eã≤=zÛ#O Œ∞=Å¡ „ѨÜ≥∂[#O Uq∞\˜? J «#∞, ''JÜ≥∂º!

<å D rq «O H˘~°‰õΩ <Õ#∞ =ÚO Œ∞QÍ<Õ H˘O « ™ê=∞„yx U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩx

LO>Ë ZO « ÉÏQÆ∞O_Õk!—— Jx JO\Ï_»∞. WHõ P ~ÀA# JÖÏ¡ÇπÏ ZÖÏO\˜

tHõ∆ qkè™êÎ_À, JÖÏO\˜ tHõ∆#∞ =∞Ô~=fi~°∂ qkèOK«ÖË~°∞. WOHÍ JÖÏ¡ÇπÏ ZÖÏ

ayOz Hõ\ì"Õ™êÎ_À, JÖÏ ayOz =∞Ô~=fi~°∂ Hõ@ìÖË~°∞.(=∞~˘Hõ"≥·ÑÙ D q èŒOQÍ

Ѩq„ « rq «O30

ÃãÅgÜ«∞@O [~°∞QÆ∞ «∞Ok) «$Ñ≤ÎK≥Ok# =∞#™ê! Ѩ Œ h „ѨÉèí∞=Ù ã¨xflkèH˜,

(h‰õΩ ÅaèOKÕ ã¨ «ÊùÖÏxH˜) P#Okã¨∂Î. =∞iÜ«Ú (h „ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ) W+ì"≥∞ÿ#

^•x"≥·. KÕiáÈ (ѨÙϺ «∞‡Ö·#) <å ^•ã¨∞ÅÖ’, „Ѩ"ÕtOK«∞ <å ã¨fi~°æOÖ’.

(JÖò Ѷ¨„*ò : 15 – 30)

㨠•Kå~° ã¨OѨ#∞flÅ∞qâ◊fiã≤Oz# „Ѩ[ÖÏ~å! W|ƒ_ç=Ú|ƒ_çQÍ ÃÑiˆQ D =_ô¤x u#@O

=∂#O_ç. JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç. g∞~°∞ ™êѶźO á⁄O Õ J=HÍâ◊O LOk.

Jqâßfiã¨∞Å H˘~°‰õΩ «Ü«∂~°∞ K≥Ü«∞º|_ç# P Jyfl #∞O_ç q∞=∞‡efl g∞~°∞

HÍáê_»∞HÀO_ç. JÖÏ¡ÇπωõÄ, „Ѩ=HõΉõÄ q èÕÜ«∞ « K«∂ѨO_ç. g∞~°∞ Hõ~°∞˜OѨ|_Õ

J=HÍâ◊O LOk. g∞ „ѨÉèí∞=Ù Hõ∆=∂aèHõ∆ "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ, ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ áÈÜÕ∞

=∂~°æOÖ’ Ѩ~°∞ÔQ «ÎO_ç. P ã¨fi~°æO Éèí∂=∂ºHÍâßÅ JO « qâßÅ=∞~ÚOk. Jk

ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅ"åi H˘~°‰õΩ «Ü«∂~°∞ K≥Ü«∞º|_çOk. "å~°∞ Hõeq∞Ö’, ÖËq∞Ö’,

U ã≤÷uÖ’ L<åfl «=∞ ã¨OѨ Œ#∞ Y~°∞ÛKÕ¿ã"å~°∞, HÀáêxfl kQÆ„q∞OˆQ"å~°∞,

W «~°∞Å «Ñ¨CÅ#∞ Hõ∆q∞OKÕ"å~°∞ – WÖÏO\˜ ã¨[˚#∞ÅO>Ë JÖÏ¡ÇπωõΩ ZO`À

W+ìO – "åi ã≤÷u ZÖÏ LO@∞O ŒO>Ë, ZѨC_≥·<å U ≥·<å Jj¡ÅHÍ~°ºO "åi=Å¡

[iyáÈ`Õ ÖË^• U^≥·<å áêѨO KÕã≤, "å~°∞ `«=∞ P`«‡Å‰õΩ J<åºÜ«∞O

KÕã¨∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ, "≥O@<Õ "åiH˜ JÖÏ¡ÇπÏ *Ï˝Ñ¨HõO =™êÎ_»∞. JѨC_»∞ "å~°∞

PÜ«∞##∞ «=∞ «Ñ¨CÅ∞ Hõ∆q∞OK«∞ Jx "Õ_»∞‰õΩO\Ï~°∞ – ZO Œ∞HõO>Ë JÖÏ¡ÇπÏ

«ÑÊ áêáêÅ#∞ Hõ∆q∞OK«QÆeQ "å_≥=_»∞<åfl_»x – "å~°∞ å=Ú KÕã≤# «ÑCÅ#∞

QÆ∞iOz |∞kúÑÓ~°fiHõOQÍ "≥ÚO_ç"å ŒO K≥Ü«∞º~°∞. JÖÏO\ "åiH «=∞ „ÑÉèí∞=Ù

= ŒÌ ÅaèOKÕ „ÑuѶÅO Uq∞@O>Ë, PÜ«∞# "åix Hõ∆q∞™êÎ_»∞. „HO Œ ÃãÅÜÕ∞à◊√§

„Ñ=Ç≤ÏOKÕ L^•º#=<åÅÖ’H "åix „Ñ"ÕtOÑ*Ë™êÎ_»∞. "å~°∞ JHõ _» âßâ◊fi «OQÍ

LO\Ï~°∞. =∞OzѨ#∞Å∞ KÕ¿ã"åiH˜ ZO « K«Hõ x „ѨuѶÅO!

(Pe W„=∂<£ : 130 – 136)

Ѩq„ « rq «O 31

k^Œ∞ÌÉÏ@∞g∞‰õΩ W=fi|_ç# ŒO`å H=ÅO H˘xfl ~ÀAÅ „áêÑOzHõ rq «ÑÙ ™ê=∞„y

=∂„ «"Õ∞. HÍx JÖÏ¡ÇπÏ = ŒÌ L#flk „âı+ª"≥∞ÿ#k, âßâ◊fi «"≥∞ÿ#k ‰õÄ_®. Jk

Z=iHÀã¨=∞O>ˆ qâ◊fiã≤Oz, «=∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞ #=Ú‡‰õΩ#fl"åi HÀã¨O, ÃÑ ŒÌ

ÃÑ ŒÌ áêáêʼnõÄ, ã≤QÆ∞æ=∂e# Ѩ#∞ʼnõÄ Œ∂~°OQÍ LO_Õ"åi HÀã¨O, HÀѨO

=zÛ#ÑC_»∞ ‰õÄ_® Hõ∆q∞OKÕ"åi HÀãO, «=∞ „ÑÉèí∞=Ù P[#∞ áêeOKÕ"åiHÀãO,

#=∂*ò#∞ ™ê÷Ñ≤OKÕ"åiHÀã¨O, «=∞ =º=Ǩ~åÅ#∞ Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨O„ѨkOѨÙÅ

^•fi~å #_»∞ÑÙ‰õΩ<Õ "åiHÀãO, "Õ∞=Ú "åiH WzÛ# Láêkè #∞O_ç Y~°∞ÛKÕ¿ã"åi

HÀã¨O, «=∞ÃÑ· ^Ò~°#ºO [iy#ѨC_»∞ ^•xx Z Œ∞~˘¯<Õ"åi HÀã¨O – K≥_»∞‰õΩ

„Ѩu„H˜Ü«∞ J^Õ ~°Hõ"≥∞ÿ# K≥_»∞. HÍx Z=_≥·<å Hõ∆q∞Oz, ~årѨ_ç`Õ ^•xH˜

„ÑuѶÅO W=fi@O JÖÏ¡ÇπÏ ÉÏ èŒº «. JÖÏ¡ÇπÏ Œ∞~å‡~°∞æÅO>Ë W+ìÑ_»_»∞. «=∞‰õΩ

JѨHÍ~°O [iy#ѨC_»∞ Z=Ô~·<å „Ñ¨fHÍ~°O KÕ¿ãÎ, "åix xOkOK«\ÏxH˜

gÅ∞ÖË^Œ∞. Jã¨Å∞ xO^•~°∞›Å∞ W`«~°∞ʼnõΩ J<åºÜ«∞O KÕ¿ã"åˆ~, Éèí∂q∞ÃÑ·

J<åºÜ«∞OQÍ ^Ò~°˚<åºÅ∞ KÕ¿ã"åˆ~. J@∞=O\˜ "åiH˜ =º^è•Éèíi`«"≥∞ÿ#

tHõ∆Ѩ_»∞ «∞Ok. J~Ú Õ Z=Ô~·<å ã¨Ç¨Ï#O`À =º=ǨÏi¿ãÎ, Hõ∆q∞Oz"Õ¿ãÎ, Jk

ÃÑ ŒÌ ™êǨÏã¨O`À, Œ$_è» ã¨OHõÅÊO`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl Ѩx.

(J+π +¨Ø~å : 36–43)

ã¨Ñ¶¨bHõ$`«"≥∞ÿ# "åºáê~°Oqâ◊fiã≤Oz# F „Ѩ[ÖÏ~å! q∞=∞‡efl =º è•Éèíi «"≥∞ÿ# tHõ∆ #∞O_ç ~°H∆OKÕ

"åºáê~°"Õ∞q∞\’ <Õ#∞ g∞‰õΩ ≥Å∞Ѩ<å? qâ◊fiã≤OK«O_ç JÖÏ¡ÇπÏ#∞, PÜ«∞#

„Ѩ=HõÎ#∞† áÈ~å_»O_ç JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æOÖ’ g∞ ã¨OѨ^ŒÅ#∞, g∞ „áêÏÅ#∞

è•~°áÈã≤. g∞~°∞ QÆ#Hõ „QÆÇ≤Ï¿ãÎ, W Õ g∞‰õΩ "Õ∞Ö·#k. JѨC_»∞ JÖÏ¡ÇπÏ g∞

áêáêÅ#∞ Hõ∆q∞™êÎ_»∞, q∞=∞‡efl ÃãÅÜÕ∞à◊√¡ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ =<åÅÖ’ „Ѩ"ÕtOѨ

*Ë™êÎ_»∞. JO ÕHÍ Œ∞, âßâ◊fi «"≥∞ÿ# P ã¨fi~°æ=<åÅÖ’ g∞‰õΩ ZO`À JO Œ"≥∞ÿ#

QÆ$ǨÅ#∞ „Ѩ™êk™êÎ_»∞. W Õ Q˘Ñ¨Ê ™êѶźO. g∞~°∞ HÀ~°∞‰õΩO@∞#fl W «~°

=ã∞Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® g∞‰õΩ J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞ – Jq JÖÏ¡ÇπÏ #∞O_ç á⁄O Õ ãÇÜ«∞O

Ѩq„ « rq «O32

=∞iÜ«Ú «fi~°Ö’ ÅaèOK«É’ÜÕ∞ q[Ü«∞O. F „Ñ=HÍÎ! D â◊√Éèí"å~°Î#∞ qâßfiã∞ʼnõΩJO Œ*~Úº. qâ◊fiã≤Oz# F „Ñ[ÖÏ~å! =∞~°º"£∞ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ D™ê, ÇÏ"åsÅ`ÀJ#fl@∞¡ g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπωõΩ ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ∞HõO_ç. "åi`À D™ê WÖÏ J<åfl_»∞,''JÖÏ¡ÇπÏ "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ (Ñ≤eKÕ Ñ¨xÖ’) <å‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_Õ"å~°∞ Z=Ô~·<å L<åfl~å?——^•xH˜ ǨÏ"åsÅ∞, ''"Õ∞=Ú L<åfl=Ú JÖÏ¡ÇπωõΩ ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅO—— Jxã=∂ è•#q∞KåÛ~°∞. JÑC_»∞ W„™ê~¸Öò ãO «uÖ’x XHõ =~°æO qâ◊fiã≤OzOk,=∞~˘Hõ =~°æO u~°ã¨¯iOzOk. `«~°∞"å`« "Õ∞=Ú qâ◊fiã≤Oz# "åix "åiâ◊„ «∞=ÙʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ |ÅѨiKå=Ú."åˆ~ PkèHõºO =Ç≤ÏOKå~°∞.

(Jãπ ã¨Ñ¶π: 10 – 14)

ã¨`å¯~°ºO – ^•x "åã¨ÎqHõ`«ã¨ å¯~°ºO JO>Ë g∞~°∞ g∞ =ÚMÏÅ#∞ «∂~°∞ÊHÀ Ѩ_»=∞~°HÀ „uѨÊ@O

HÍ Œ∞. 㨠å¯~°ºO JO>Ë =∞x+≤ JÖÏ¡ÇπÏ#∂ JOu=∞ k<åhfl, Œ∂ «Å#∂,

JÖÏ¡ÇπÏ J= «iOѨ*Ëã≤# „QÆO ä•hfl, PÜ«∞# „Ѩ=HõÎÅ#∂ ǨÏ$ ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ

qâ◊fiã≤OK«@O. WOHÍ JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞`À å=Ú Z‰õΩ¯=QÍ W+ìѨ_Õ èŒ<åxfl

|O èŒ∞=ÙÅ H˘~°‰õÄ, J<å èŒ∞Å H˘~°‰õÄ, x~°∞¿Ñ ŒÅ H˘~°‰õÄ, ÉÏ@™ê~°∞Å H˘~°‰õÄ,

ã¨Ç¨Ü«∞O K≥Ü«∞ºO_ç Jx Ji÷OKÕ"åi H˘~°‰õÄ, M·nÅ#∞ q_»∞ ŒÅ K≥Ü«∞º\ÏxH˜

=ºÜ«∞Ѩ~°K«@O. WOHÍ #=∂A#∞ ™ê÷Ñ≤OK«@O, [HÍ ü W=fi@O, "åQÍÌ#O

KÕ¿ãÎ •xx áêeOKÕ"å~°∂, Hõ+ìHÍÅOÖ’, ÖËq∞Ö’, 㨠åºxH© J㨠åºxH© =∞ 茺

[iQ áÈ~å@OÖ’ Ãã·÷~°ºO K«∂¿Ñ"å~°∂ ã «∞Ê~°∞+µÅ∞. "åãÎ=OQÍ ã «ºãO èŒ∞Å∞,

JÖÏ¡ÇπÏ Z_»Å ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅ"å~°∞ gˆ~. (JÖò |Y~° : 177)

JÖÏ¡ÇπÏ Pu 䌺OJ~Ú Õ D u~°™ê¯~°∞Å∞, ##∞fl HÍ Œx, <å ^•ã¨∞Å#∞ «=∞ HÍ~°º

™ê 茉õΩÅ∞QÍ KÕã¨∞‰õΩ<Õ «ÅOѨ٠Hõey L<åfl~å? J@∞=O\˜ Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ

Pu 茺OQÍ "Õ∞=Ú #~°HÍxfl ã≤ ŒúO KÕã≤ LOKå=Ú. „Ѩ=HÍÎ! "åi`À WÖÏ

J#∞ : `å=Ú KÕã≤# Ѩ#∞Å q+¨Ü«∞OÖ’ JO ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯=QÍ qѶÅ∞Å

ÜÕ∞º"å~°∞ Z=~À, #+ìáÈÜÕ∞ "åÔ~=~À "Õ∞=Ú g∞‰õΩ ≥Å∞Ѩ=∞O\Ï~å?

Ѩq„ « rq «O 33

"åÔ~=~°O>Ë, „áêÑOzHõ rq «OÖ’ "åi „ÑÜ«∞`åflÅ∞ Jhfl |∞∞A=∂~°æO #∞O_ç"≥· ˘Åy LO\Ï~Ú. J~Ú<å "å~°∞ `å=Ú KÕ¿ã ŒO`å ã¨=ºOQÍ<Õ LO ŒxÉèÏq™êÎ~°∞. "å~°∞ «=∞ „ѨÉèí∞=Ù "åHͺÅ#∞ #=∞‡‰õΩO_® u~°ã¨ iOz#"å~°∞.PÜ«∞# ™êxfl 茺OÖ’ Ǩ[~°∞ HÍ=Åã≤ L#fl Œ<Õ q+¨Ü«∂xfl qâ◊fiã≤OK«x"å~°∞.WO Œ∞=Å¡ "åi Hõ~°‡Åhfl =$ è• J~ÚáÈÜ«∂~Ú. „Ѩà◊Ü«∞k#O <å_»∞ "Õ∞=Ú"å\˜H˜ U=∂„`«=¸ qÅ∞=hÜ«∞=Ú. "åi „ѨuѶ¨ÅO #~°HõO – "å~°∞Jqâßfi™êxH˜ áêÅÊ_ç#O Œ∞‰õΩ | Œ∞Å∞QÍ, "å~°∞ =∂ "åHͺÅ#∂, =∂„Ѩ=HõÎÅ#∂ ZQÆ åo KÕã≤#^•xH˜ Ѷe «OQÍ. J~Ú Õ qâ◊fiã≤Oz 㨠å¯~åºÅ∞KÕã≤# "åiH Pu 茺OQÍ Ñ¶≤~° Òã∞ (ãfi~°æÑÙ) L^•º#=<åÅ∞ LO\Ï~Ú. "å\Ö’"å~°∞ HõÅHÍÅO LO\Ï~°∞. P ã÷ÖÏxfl = Œe =∞Ô~Hõ _çÔH·<å áÈ"åÅx "åi=∞#ã¨∞û Z#fl_»∂ HÀ~° Œ∞. „Ѩ=HÍÎ! WÖÏ „ѨHõ\˜OK«∞, ''XHõ"Õà◊ <å „Ñ¨Éèí∞=Ù=∂@Å∞ „"åÜ«∞\ÏxH˜ ã¨=Ú„ Œ[Å"Õ∞ ã≤~åJ~Ú<å, Jk MÏm J~ÚáÈ «∞OkQÍx, <å „Ñ¨Éèí∞=Ù =∂@Å∞ =∂„ «O ѨÓiÎHÍ=Ù. JO ÕHÍ Œ∞, "Õ∞=Ú =∞m¡ WO Õã≤~å#∞ ≥zÛ<å, Jk ‰õÄ_» ã¨iáÈ Œ∞.—— „Ѩ=HÍÎ! WÖÏ K≥ѨC, ''<Õ#∞ ˆH=ÅOXHõ =∂#=Ù‚, g∞ÖÏO\˜"å‚, <å‰õΩ =Ç‘Ï ^•fi~å WÖÏ ≥Å∞Ѩ|_çOk. g∞≥·=O H=ÅO XˆH ≥·=O. Hõ#∞Hõ «# „ѨÉèí∞=Ù#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ"åÅx PtOKÕ"å_»∞

ã`å¯~åºÅ∞ KÕÜ«∂e, P~å èŒ#Ö’ «# „ÑÉèí∞=Ù`À áê@∞ =∞Ô~=fiih KÕ~°Û‰õÄ_» Œ∞.——

(JÖò HõǨÏѶπ : 102 – 110)

qâßfiã≤ Pi÷Hõ rq «Oqâßfiã¨∞ÖÏ~å! â◊√„Hõ"å~°O <å_»∞ #=∂AÔH· Ñ≤ez#ѨC_»∞, JÖÏ¡ÇπÏ

ã¨O㨇~° "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ Ñ¨~°∞ÔQ`«ÎO_ç† „HõÜ«∞q„HõÜ«∂Å#∞ =^ŒeÃÑ@ìO_ç. g∞~°∞„QÆÇ≤ÏOK«QÆey Õ, W Õ g∞‰õΩ J «ºO « „âıÜ«∞㨠~°"≥∞ÿ#k. PÃÑ· #=∂A =Úyã≤#«~°∞"å « Éèí∂q∞ÃÑ· "åºÑ≤OK«O_ç, JÖÏ¡ÇπÏ J#∞„QÆÇxfl J<Õfi+≤OK«O_ç† JÖÏ¡ÇπÏ#∞

J «ºkèHõOQÍ ã¨‡iã¨∂Î LO_»O_ç, |Ǩïâß g∞‰õΩ ™êѶźÉèÏQƺO HõÅ∞QÆ=K«∞Û."å~°∞, "åºáê~°O, q<À Œ„H©_»Å∞ [~°∞QÆ∞ «∂ LO_»QÍ K«∂z, J@∞"≥·ÑÙ Ñ~°∞ÔQ`åÎ~°∞†x#∞fl xÅ|_ç L#fl ã≤÷uÖ’ = Œe"≥àÏ¡~°∞. "åi`À WÖÏ J#∞, ''q<À Œ„H©_»Å

HõO>Ë, "åºáê~°O HõO>Ë JÖÏ¡ÇπÏ = ŒÌ L#fl Õ „âı+ª"≥∞ÿ#k. JÖÏ¡ÇπÏ JO ŒiHõO>Ë

"Õ∞Ö·# Láêkè„Ѩ • «.—— (JÖò A=ÚJÇπÏ : 9 – 11)

Ѩq„ « rq «O34

Ѷ≤~ü Òãπ#∞ á⁄O Õ"å~°∞xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ ™êѶźO á⁄O Õ qâßfiã∞Å∞ «=∞ #=∂AÖ’ q#„=∞ «#∞

áê\˜™êÎ~°∞. =º~°÷ q+¨Ü«∂Å *’eH˜áÈ~°∞. [HÍ ü q è•<åxfl PK«i™êÎ~°∞, «=∞

=∞~å‡OQÍÅ#∞ Ѩi~°H∆OK«∞‰õΩO\Ï~°∞, – «=∞ ÉèÏ~°ºÅ, «=∞ Jnè#OÖ’ L#fl

„ã‘ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’ «Ñ¨Ê. gi q+¨Ü«∞OÖ’ Ѩi~°H∆OK«∞HÀx ѨHõ∆OÖ’ "å~°∞ xO^•

~°∞›Å∞ HÍ~°∞. J~Ú Õ Z=Ô~·<å nxx q∞Oz HÀ~°∞‰õΩO>Ë "åˆ~ J`åºKå~°O

KÕ¿ã"å~°∞ – "å~°∞ «=∞ J=∂# «∞ʼnõΩ, «=∞ "åQÍÌ<åʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç LO\Ï~°∞,

`«=∞ #=∂AÅ#∞ „â◊^ŒúQÍ HÍáê_»∞‰õΩO\Ï~°∞. "åˆ~ ã¨fi~åæxfl "å~°ã¨`«fiOQÍ

á⁄O Õ"å~°∞. JO Œ∞Ö’ "å~°∞ âßâ◊fi «OQÍ LO\Ï~°∞. (JÖò =¸—q∞#∂<£: 1–11)

ã¨=∞ãÎO JÖÏ¡ÇπÏ ÕÜ«∞^•~°÷O Uq∞@O>Ë, qâßfiã¨∞Å #∞O_ç JÖÏ¡ÇπÏ "åi „áêÏÅ#∂,

"åi ã¨OѨ ŒÅ#∂ ã¨fi~åæxH˜ | Œ∞Å∞QÍ H˘<åfl_»∞. "å~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æOÖ’

áÈ~å_»∞`å~°∞, K«OÑÙ`å~°∞, K«™êÎ~°∞. Ò~å «∞Ö’, WOrÅ∞Ö’, Y∞~å#∞Ö’ "åiH

JÖÏ¡ÇπÏ KÕã≤# (ã¨fi~°æO Ü≥ÚHõ ) "åQÍÌ#O 㨠«º"≥∞ÿ#k. «# "åQÍÌ<åxfl

<≥~°"Õ~°Û@OÖ’ JÖÏ¡ÇπÏ#∞ q∞Oz#"å_≥=_»∞? Hõ#∞Hõ ã¨O|~°Ñ¨_»O_ç, g∞~°∞

Õ=Ùx`À KÕã≤# D =~°ÎHÍxH˜† W Õ Jxfl\˜HõO>Ë =∞Ç¨Ï «Î~°"≥∞ÿ# ™êѶźO.

JÖÏ¡ÇπÏ "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∂\˜=∂\˜H© =∞~°ÖË"å~°∂, PÜ«∞##∞ P~åkèOKÕ"å~°∂,

PÜ«∞##∞ ã¨∞ÎuOKÕ"å~°∂, PÜ«∞# H˘~°‰õΩ Éèí∂q∞ g∞ Œ ã¨OKå~°O KÕ¿ã"å~°∂,

PÜ«∞# ã¨xflkèÖ’ ~°∞‰õÄÅ∂, ã¨*ò^•Å∂ KÕ¿ã"å~°∂, =∞Ozx K≥Ü«∞ºO_ç Jx

P*Ï˝Ñ≤OKÕ"å~°∂, K≥_»∞ K≥Ü«∞º= Œ∞Ì Jx x~ÀkèOKÕ"å~°∂, JÖÏ¡ÇπÏ qkèOz#

Ç¨Ï Œ∞ÌÅ#∞ HÍáê_Õ"å~°∂ (W@∞=O\˜ QÆ∞qâıëêÅ∞ HõÅ qâßfiã¨∞Å∞ JÖÏ¡ÇπÏ`À

W@∞=O\ "å[º XÑÊO^•xfl ‰õΩ Œ∞~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞). „Ñ=HÍÎ! W@∞=O\ qâßfiã∞

ʼnõΩ â◊√Éèí"å~°Î JO Œ*ˇ~Úº. (J ü `ÒÉÏ : 111, 112)

Ѩq„ « rq «O 35

"Õ∞Å∞*Ïu =$Hõ∆O =O\˜"å_»∞ "≥∂q∞<£Ñ¨iâ◊√ Œú "å‰õΩ¯#∞ JÖÏ¡ÇπÏ U =ã¨∞Î=Ù`À áÈÖÏÛ_À g∞~°∞ QÆ=∞xOK«@O

ÖË •? ^•x áÈeHõ WÖÏ LOk : XHõ "Õ∞Å∞*Ïu K≥@∞ì =ÙOk. ^•x "Õ~°∞Éèí∂q∞Ö’ Ö’ «∞QÍ <å@∞‰õΩáÈ~ÚOk. H˘=∞‡Å∞ PHÍâßxfl JO\Ï~Ú. „ÑuHõ∆OJk «# „ѨÉèí∞=Ù P*Ï˝#∞™ê~°O «# ѨO_»¡#∞ W™ÈÎOk. „Ѩ[Å∞ QÆ∞áê~î°O<Õ~°∞ÛHÀ"åÅx JÖÏ¡ÇπÏ W@∞=O\˜ LѨ=∂<åÅ#∞ Wã¨∞Î<åfl_»∞. JѨiâ◊√^Œú"å‰õΩ¯#∞ XHõ K≥_»∞*Ïu K≥@∞ì À áÈÅÛ=K«∞Û. Jk Éèí∂q∞ LѨi «ÅO #∞O_çÑ‘H˜áê~°"ÕÜ«∞|_»∞ «∞Ok. ^•xH˜ ã≤÷~° «fiO J<Õ Õ ÖË Œ∞. XHõ ã≤÷~°"≥∞ÿ# "å‰õΩ¯P è•~°OQÍ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ qâßfiã¨∞ʼnõΩ JÖÏ¡ÇπÏ xÅHõ_»#∞„Ѩ™êk™êÎ_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ =∂~°æ„Éèí+¨µìÅ∞QÍ KÕ™êÎ_»∞. «=∞‰õΩ W+ì"≥∞ÿ#^•xx KÕ¿ã JkèHÍ~°O JÖÏ¡ÇπωõΩ L#flk. (W„ÉÏÇ‘Ï"£∞ : 24 – 27)

LѨ^Õâ◊O=Úã≤¡=ÚÖÏ~å! ''J=∂# «∞Å#∞ Ü≥∂QÆ∞ºÖ·# "åiH JÑÊyOK«O_ç. „Ñ[Å

=∞^茺 f~°∞Ê K≥¿ÑÊ@ѨC_»∞ <åºÜ«∞OQÍ KÕÜ«∞O_ç—— Jx JÖÏ¡ÇπÏ q∞=∞‡efl

P*ÏÑ≤ã∞Î<åfl_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ g∞‰õΩ ZO`À K«Hõ x Ç≤Ï «É’ èŒKÕã∞Î<åfl_»∞. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ

PÜ«∞# Jhfl qO\Ï_»∞, Jhfl K«∂™êÎ_»∞. (J<£ x™ê : 58)

( Õ=ÙxH˜) ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ"å_»∞ Ç≤Ï «É’ èŒ#∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞† ^•xx ÃÑ_»K≥qx

ÃÑ>Ëì"å_Õ Ñ~°=∞ Ò~åƒùQÆ∞º_»∞, J «_»∞ Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# JyflÖ’ Ñ_» å_»∞. WHõ JO Œ∞Ö’

J «_»∞ Kå=_»∂, „| «Hõ_»∂. Ѩiâ◊√ Œú «#∞ áê\˜Oz, «# „ѨÉèí∞=Ù <å=∂xfl

㨇iOz, P «~°∞"å « #=∂A KÕã≤#"å_»∞ «Ñ¨ÊHõ ™êѶźO á⁄O Œ∞`å_»∞.

HÍx g∞~°∞ SÇ≤ÏHõ rq`åxH „áê è•#ºO Wã∞Î<åfl~°∞. "åãÎ"åxH Ñ~°Ö’Hõ rq «"Õ∞

"Õ∞Ö·#k, âßâ◊fi «"≥∞ÿ#n#∞. (JÖò PÖÏ : 10 – 17)

<åâ◊#=∞ÜÕ∞º "åÔ~=~°∞?Ѩ[Å#∞ ≥Ñ≤Ê á⁄_»=@OÖ’, Ѩ~ÀHõ∆OQÍ "åi Ö’áêÅ#∞ ZOK«@OÖ’

Pã¨HÎ Hõ#|~°KÕ"å_»∂, èŒ<åxfl ‰õÄ_»Éˇ\ì ^•xx =∂\˜=∂\˜H˜ ÖˇHõ ɡ\ì

Ѩq„ « rq «O36

LOKÕ"å_»∂ J~Ú# „Ѩu =ºH©Î ã¨~°fi<åâ◊#=∞=Ù`å_»∞. J`«_»∞ `«# ^èŒ#O `«#= ŒÌ HõÅHÍÅO LO@∞O Œx J#∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. JÖÏ Z#fl\˜H© [~°QÆ Œ∞. J «_»∞#∞A˚ #∞A˚ KÕ¿ã ã÷ÅOÖ’ qã¨i"ÕÜ«∞|_» å_»∞. JÖÏ #∞A˚ #∞A˚QÍ KÕ¿ãã÷ÅO Uq∞\’ h‰õΩ ≥Å∞™ê? Jk f„=OQÍ „Ѩ[fiiÅ¡*ËÜ«∞|_ç# ≥·"åyfl. JkQÆ∞O_≥Å ^•Hõ K˘K«∞Û‰õΩáÈ «∞Ok. JO Œ∞Ö’ "å~°∞ Ѩ_ç# «~°∞"å « Jk=¸ã≤"ÕÜ«∞|_»∞ «∞Ok. P q èŒOQÍ "å~°∞ á⁄_»∞QÍ\ Jyfl H©ÅÅ =∞ 茺 (z‰õΩ¯‰õΩxLO\Ï~°∞). (JÖò Ǩï=∞[ÇπÏ)

ã¨∂K«#Å#∞ kèHõ iOKÕ"å~°∞<å *Ï˝Ñ≤Hõ‰õΩ (Ç≤Ï`ÀѨ Õâ◊O) q=ÚY∞_≥·# "åxH˜ „ѨѨOK«OÖ’ rq «O

W~°∞Hõ=Ù «∞Ok. „Ѩà◊Ü«∞O <å_»∞ "Õ∞=Ú J «xx JO èŒ∞_»∞QÍ ÖËѨÙ`å=Ú.—— –JѨC_»∞ J «_»∞ ''„ѨÉèí∂! „ѨѨOK«OÖ’ <Õ#∞ K«∂_»QÆÅ"å‚Hõ •! ##∞fl WHõ _»JO èŒ∞xQÍ ZO Œ∞‰õΩ ÖËáê=Ù?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ WÖÏ ÃãÅq™êÎ_»∞,''=∂ PÜ«∞ «∞Å∞, h = ŒÌ‰õΩ =zÛ#ÑC_»∞ h=Ù "å\x qã‡iOKå=Ù. J Õq èŒOQÍD<å_»∞ h=Ù ‰õÄ_» q㨇iOK«|_»∞ «∞<åfl=Ù.—— – D q èŒOQÍ "Õ∞=Ú Ç¨Ï Œ∞ÌÅ∞Ju„Hõq∞OKÕ"å_çH©, «# „ÑÉèí∞=Ù PÜ«∞ üÅ#∞ qâ◊fiã≤OK«x "å_çH („ÑÑOK«OÖ’)„ѨuѶÅO W™êÎ=Ú. WHõ Ѩ~°Ö’Hõ tHõ∆ J~Ú Õ Z‰õΩ¯= Hõiî#"≥∞ÿ#n Z‰õΩ¯=HÍÅO LO_Õn#∂. (`åǨ : 124 – 127)

<åºÜ«∂xH˜ ™ê‰õ∆ΩÅ∞qâ◊fiã≤Oz# „Ѩ[ÖÏ~å! JÖÏ¡ÇπÏ H˘~°‰õΩ ã¨ «ºOÃÑ· ã≤÷~°OQÍ LO_»O_ç.

<åºÜ«∂xH˜ ™ê‰õ∆ΩÅ∞QÍ LO_»O_ç. (U ≥·<å) =~°æO`À L#fl "≥·~°O HÍ~°OQÍ

g∞~°∞ P"ÕâßxH˜ Ö’#~Ú <åºÜ«∂xfl «ºlOK«HõO_ç. <åºÜ«∞O K≥Ü«∞ºO_ç. Wk

≥·=ÉèíHÎH˜ ã¨iã¨=∂#"≥∞ÿ#k. JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞ «∂ =º=ǨÏiOK«O_ç. g∞~°∞

KÕ¿ã ŒO`å JÖÏ¡ÇπωõΩ Ñ¨ÓiÎQÍ ≥Å∞ã¨∞. qâ◊fiã≤Oz =∞OzѨ#∞Å∞ KÕ¿ã"åiH˜

JÖÏ¡ÇπÏ "åQÍÌ#O KÕâß_»∞, "åi áêáêʼnõΩ Hõ∆=∂aèHõ∆, "åiH Q˘ÑÊ |Çï=∂#O

Åaè™êÎÜ«∞x. WHõ Jqâßfi™êxH˜ áêÅÊ_Õ"å~°∞, JÖÏ¡ÇπÏ PÜ«∞`«∞Å#∞

x~åHõiOKÕ"å~°∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å~°∞. (JÖò =∂~Ú Œ : 8 – 10)

Ѩq„ « rq «O 37

qÉèËkOK«∞HÀHõO_çqâßfiã∞ÖÏ~å! g∞~°∞ XHõ =~åæxfl Z Œ∞~˘¯#flÑC_»∞ Ãã·÷~°º=Ú`À LO_»O_ç.

JÖÏ¡ÇπÏ#∞ J`«ºkèHõOQÍ ã¨‡iOK«O_ç, g∞‰õΩ q[Ü«∞ÉèÏQƺO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx

PtOK«=K«∞Û. JÖÏ¡ÇπωõÄ PÜ«∞# „Ѩ=HõΉõÄ q èÕÜ«∞ « K«∂ѨO_ç. Ѩ~°ã¨Ê~°O

HõÅÇ≤ÏOK«∞HÀHõO_ç. JÖÏ [iy`Õ g∞Ö’ |ÅÇ‘Ï#`« „Ѩ"Õtã¨∞ÎOk, g∞ â◊H˜Î

ã¨#flye¡áÈ`«∞Ok. ã¨Ç¨Ï#O`À "≥∞ÅQÆO_ç. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ JÖÏ¡ÇπÏ ã¨Ç¨Ï#O

K«∂¿Ñ"åi`À LO\Ï_»∞. «=∞ QÆ$ǨŠ#∞O_ç q„~°gQÆ∞ «∂ „Ѩ[Å =ÚO Œ∞

«=∞ Œ~åÊxfl „Ѩ Œi≈ã¨∂Î |Ü«∞Å∞ Õ~"åi =∂kiQÍ, JÖÏ¡ÇπÏ =∂~°æO #∞O_ç

„Ѩ[Å#∞ x~ÀkèOKÕ "≥·Yix Hõey =Ù#fl"åi =∂kiQÍ „Ѩ=iÎOK«HõO_ç. "å~°∞

KÕã¨∞Î#flk Un JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨@∞ì‰õΩ Jf «OQÍ ÖË Œ∞. (JÖò J<£á¶êÖò : 45 – 47)

W™ê¡g∞Ü«∞ ã¨=∂[Oqâßfiã¨∞ÖÏ~å! Z=_≥·<å Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ g∞ = ŒÌ‰õΩ U ≥·<å ã¨=∂Kå~åxfl

fã∞‰õΩ=¿ãÎ, x*Ïx*ÏÅ∞ qKåiOz ≥Å∞ã∞HÀO_ç. ÖËHõáÈ Õ g∞‰õΩ ≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ

g∞~°∞ U ≥·<å =~åæxH˜ #+ìO HõeyOK«=K«∞Û, «~°∞"å « KÕã≤#^•xH˜ ѨâßÛ`åÎѨ

Ѩ_»=Åã≤ ~å=K«∞Û. g∞ =∞ 茺 JÖÏ¡ÇπÏ „Ѩ=HõÎ L<åfl_»<Õ q+¨Ü«∂xfl ÉÏQÍ QÆ∞~°∞Î

LOK«∞HÀO_ç, XHõ"Õà◊ „Ñ=HõÎ QÆ#Hõ J<ÕHõ =º=Ç~åÅÖ’ g∞ =∂@ q#fl@¡~Ú Õ,

g∞ˆ~ ã¨fiÜ«∞OQÍ HõëêìÅÖ’ Ѩ_çáÈ`å~°∞. HÍx JÖÏ¡ÇπÏ g∞Ö’ qâßfiã¨O Ѩ@¡

„¿Ñ=∞#∞ HõÅ∞QÆ*Ëâß_»∞, •xx g∞‰õΩ =∞<À~°O[Hõ"≥∞ÿ#kQÍ KÕâß_»∞. JqâßfiãO,

Œ∞~å‡~°æO, Jq èÕÜ«∞ «ÅѨ@¡ g∞‰õΩ "≥QÆ@∞ HõeˆQÖÏ KÕâß_»∞. J@∞=O\˜ „Ѩ[ÖË

JÖÏ¡ÇπÏ J#∞„QÆǨÏO =Å¡, PÜ«∞# =∞ǨϟѨHÍ~°O =Å¡ ã¨<å‡~°æQÍ=ÚÅÜ«∂º~°∞.

JÖÏ¡ÇπÏ ã¨~°fi*Ï˝x, =∞Ǩq"ÕH©#∞. XHõ"Õà◊ qâßfiã¨∞ÅÖ’x Ô~O_»∞ =~åæÅ"å~°∞

Ѩ~°ã¨Ê~°O áÈ\Ï¡_»∞‰õΩO>Ë, "åi =∞ 茺 ~år ‰õΩkiOK«O_ç. «~°∞"å «, XHõ"Õà◊

"åiÖ’ XHõ =~°æO "å~°∞ Ô~O_À =~°æO "åiÃÑ· Ò~°#ºO KÕ¿ãÎ, Ò~°#ºO KÕã≤#"å~°∞

JÖÏ¡ÇπÏ P[˝ "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞~°ÖË=~°‰õΩ "åiH˜ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_»O_ç. «~°∞"å «

"å~°∞ QÆ#Hõ =∞~°e=¿ãÎ, "åi =∞ 茺 ~år ‰õΩ Œ~°ÛO_ç. <åºÜ«∞O KÕÜ«∞O_ç,

ZO Œ∞HõO>Ë JÖÏ¡ÇπÏ <åºÜ«∞O KÕ¿ã"åix „¿Ñq∞™êÎ_»∞. qâßfiã¨∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O

Ѩq„ « rq «O38

J#fl^Œ=Ú‡Å∞. Hõ#∞Hõ g∞ ™È^Œ~°∞Å =∞^茺 ã¨O|O^è•Å#∞ ã¨O㨯iOK«O_ç.JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç, g∞ÃÑ· ^ŒÜ«∞K«∂Ѩ@O [~°QÆ=K«∞Û. qâßfiã¨∞ÖÏ~å!ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ W «~° ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ ZQÆ åo KÕÜ«∞‰õÄ_» Œ∞. giHõO>Ë "åˆ~ „âı+¨µªÖ·LO_»=K«∞Û. JÖψQ „ã‘ÎÅ∞ W «~° „ã‘ÎÅ#∞ ZQÆ åo KÕÜ«∞‰õÄ_» Œ∞. giHõO>Ë "åˆ~„âı+µª~åO„_»~Ú LO_»=K«∞Û. XHõi<˘Hõ~°∞ ZuÎá⁄_»∞K«∞HÀHõO_ç, XHõi<˘Hõ~°∞ K≥_»¤¿Ñ~°¡ À Ñ≤Å∞K«∞HÀHõO_ç. qâ◊fiã≤Oz# «~°∞"å « K≥_»¤ «#OÖ’ ¿Ñ~°∞ ãOáêkOK«@OKåÖÏ hK«"≥∞ÿ# q+Ü«∞O. D "≥·Yix =∂#∞HÀx"å~ Œ∞~å‡~°∞æÅ∞. qâßfiã∞ÖÏ~å!JuQÍ J#∞=∂xOK«@O =∂x"ÕÜ«∞O_ç. H˘xfl J#∞=∂<åÅ∞ áêáêÅ∞J=Ù`å~Ú. QÆ∂_è»Kå~°∞Å∞QÍ =º=ÇÏiOK«HõO_ç. g∞Ö’ Z=~°∂ Z=ih Ñ~ÀHõ∆OQÍxOkOK«~å^Œ∞. g∞Ö’ Z=Ô~·<å g∞ =∞$`« ™È^Œ~°∞x =∂Oã¨O u#\ÏxH˜W+ìÑ_» å~å? K«∂_»O_ç, g∞~ ãfiÜ«∞OQÍ nxx JãÇ≤ϺOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖÏ¡ÇπωõΩÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç, JÖÏ¡ÇπÏ J «ºkèHõOQÍ Ñ¨âßÛ`åÎáêxfl ã‘fiHõiOKÕ"å_»∞, Hõ~°∞˜OKÕ"å_»∂#∞. =∂#=ÙÖÏ~å! "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl XˆH ѨÙ~°∞+¨µx #∞O_ç, XˆH „ã‘Î#∞O_ç ã¨$lOKå=Ú. «~°∞"å « g∞~°∞ XHõi<˘Hõ~°∞ ѨiK«Ü«∞O KÕã¨∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩq∞=∞‡efl *Ï «∞Å∞QÍ#∂, ≥QÆÅ∞QÍ#∂ KÕâß=Ú. "åãÎ"åxH˜ g∞Ö’ JO ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅ"å_Õ JÖÏ¡ÇπÏ Œ$+≤ìÖ’ Z‰õΩ¯= Q“~°=áê„ «∞_»∞.xâ◊ÛÜ«∞OQÍ JÖÏ¡ÇπÏ ã~°fi*Ï#O HõÅ"å_»∞, ãHõÅ q+Ü«∂Å∂ ≥eã≤#"å_»∂#∞.

(JÖò ǨïA~å`ü : 6 – 13)

^Õ=Ùx "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ Ñ≤Å∞ѨلѨ=HÍÎ! h „ѨÉèí∞=Ù =∂~°æO "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ PǨfixOK«∞, q"ÕHõO`À, K«Hõ¯x

Ç≤Ï «É’ èŒ À. „Ѩ[Å`À L «Î"≥∂ «Î=∞"≥∞ÿ# suÖ’ "åkOK«∞. h „ѨÉèí∞=ÙˆH ÉÏQÍ≥Å∞ã¨∞, PÜ«∞# =∂~°æO #∞O_ç «Ñ≤ÊáÈ~Ú#"å_»∞ Z=_À, |∞∞A=∂~°æOÖ’

L#fl"å_»∞ Z=_À. XHõ"Õà◊ g∞~°∞ „ѨfHÍ~°O KÕ¿ãÎ ˆH=ÅO g∞ÃÑ· ^Ò~°˚#ºO[iy# "Õ∞~°ˆH „ѨfHÍ~°O K≥Ü«∞ºO_ç. HÍx g∞~°∞ ã¨Ç¨Ï#O K«∂Ñ≤`Õ, Jkxâ◊ÛÜ«∞OQÍ ã¨Ç¨Ï#O K«∂¿Ñ"åiˆH =∞Ozk. „Ѩ=HÍÎ! ã¨Ç¨Ï#O`À ѨxKÕã¨∂Î áÈ– h‰õΩ D ã¨Ç¨Ï# ÉèÏQƺO JÖÏ¡ÇπÏ J#∞„QÆǨÏO =Å¡<Õ HõeyOk – "åiKÕ+ìʼnõΩ =QÆ=‰õΩ. "åi Ѩ<åflQÍʼnõΩ =∞#ã¨∞ûÖ’ MË ŒÑ¨_»‰õΩ. ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`ÀѨxKÕã¨∂Î, L^• «Î"≥·Yi Hõey=ÙO_Õ "åi`À JÖÏ¡ÇπÏ LO\Ï_»∞.

(J<£ #ÇπÏ¡:125 –128)

Ѩq„ « rq «O 39

≥·"åxfl H©iÎOK«O_ç=„ãÎO HõѨC‰õΩx Ѩ_»∞‰õΩ#fl =∞x+‘! Öˆ ÖËz ÃÇÏK«ÛiOK«∞. h „ѨÉèí∞=Ù

Ѷ∞# «#∞ Kå\˜ K≥ѨC. h Œ∞ã¨∞ÎÅ#∞ Ѩiâ◊√„ÉèíOQÍ LOK«∞HÀ, =∂e<åºxH˜

Œ∂~°OQÍ LO_»∞. Z‰õΩ¯=QÍ á⁄O^•Å<Õ HÍOHõ∆ À LÑHÍ~°O KÕÜ«∞‰õΩ. h „ÑÉèí∞=Ù

H˘~°‰õΩ F~°∞Ê =Ç≤ÏOK«∞. ã¨~† â◊OYO ѨÓiOK«|_Õ ~ÀA KåÖÏ Hõiî#"≥∞ÿ#

~ÀA. 㨠«ºu~°™ê¯~°∞ʼnõΩ Jk ÕeHõQÍ LO_» Œ∞. (JÖò =Ú ŒÌã≤û~ü : 1–10)

ZO «=∂„ «O HÍ Œ∞, K«O„ Œ∞_»∞ ™êH∆QÍ, =∞~°eáÈÜÕ∞ ~å„u ™êH∆QÍ,

„ѨHÍtOKÕ L ŒÜ«∞O ™êH∆QÍ D #~°HõO ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê q+¨Ü«∂ÅÖ’x XHõ Q˘Ñ¨Ê

q+¨Ü«∞O, =∂#=ÙʼnõΩ cèuQ˘e¿Ñ q+¨Ü«∞O, g∞Ö’ =ÚO Œ_»∞QÆ∞ "տ㠄Ѩu

=ºHÎH©, "≥#∞Hõ LO_çáÈÜÕ∞ „Ѩu =ºHÎH© cèuQ˘e¿Ñ q+¨Ü«∞O. „Ѩu =ºH©Î `å#∞

ã¨OáêkOKÕ ^•xH˜ `åHõ@∞ìQÍ LO\Ï_»∞, ã¨fi~°æ=<åÅÖ’ LO_Õ ‰õΩ_çѨHõ∆O"å~°∞

«ÑÊ. "å~°∞ JÑ~å èŒ∞Å#∞, ''q∞=∞‡efl U q+Ü«∞O #~°HõOÖ’H fã∞‰õΩ"≥o§Ok?——

Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. •xH˜ "å~°∞ WÖÏ JO\Ï~°∞, ''"Õ∞=Ú #=∂A KÕ¿ã"åiÖ’x

"å~°O HÍ=Ú, x~°∞¿Ñ ŒÅ‰õΩ J#flO ÃÑ>Ëì"åà◊§O HÍ=Ú, 㨠åºxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ

=∂@Å∞ HõeÊOKÕ "åi`À Hõeã≤ "Õ∞=Ú ‰õÄ_» =∂@Å#∞ HõeÊOKÕ"å~°=Ú

=∞iÜ«Ú f~°∞Êk#O J| Œú=∞x K≥¿ÑÊ"å~°=Ú† z=~°‰õΩ P Jx"å~°º q+¨Ü«∞O

=∂‰õΩ Z Œ∞~°~ÚOk.—— JÑC_»∞ ã≤á¶ê~°ã∞ KÕ¿ã "åi ã≤á¶ê~°ã∞, "åiH U=∂„ «O

LѨÜ≥∂QÆѨ_» Œ∞. (JÖò =Ú ŒÌã≤û~ü : 32 – 48)

Ѩ~°Ö’Hõ"Õ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#kѨiâ◊√ Œú «#∞ áê\˜Oz, «# „ѨÉèí∞=Ù <å=∂xfl 㨇iOz, P «~°∞"å «

#=∂A KÕã≤#"å_»∞ «ÑÊHõ ™êѶźO á⁄O Œ∞`å_»∞. HÍx g∞~°∞ SÇ≤ÏHõ rq`åxH

„áê è•#ºO Wã∞Î<åfl~°∞. "åãÎ"åxH Ñ~°Ö’Hõ rq «"Õ∞ "Õ∞Ö·#k, âßâ◊fi «"≥∞ÿ#n#∞.

D q+¨Ü«∞"Õ∞ ѨÓ~°fiO =zÛ# „QÆO ä•Ö’¡#∂ K≥ѨÊ|_çOk, (JO>Ë) W„ÉÏÇ‘Ï"£∞,

=¸™êÅÃÑ· J= «iOz# „QÆO ä•ÅÖ’. (JÖò PÖÏ : 14 – 19)

Ѩq„ « rq «O40

Hõ$+≤ Ѷ¨eOzOk"Õ∞=Ú =∂#=Ù‚ ѨsH∆OK«\ÏxH˜ J «xx XHõ q∞„â◊=∞ g~°ºaO Œ∞=Ù`À

ã¨$+≤ìOKå=Ú. D ÅHõ∆ ºO HÀã¨O "Õ∞=Ú J «xx q<Õ"å_»∞QÍ, K«∂¿ã"å_»∞QÍ

KÕâß=Ú. "Õ∞=Ú J «xH =∂~°æO K«∂áê=Ú. WHõ J «#∞ Hõ$ «[ «Å∞ ≥e¿Ñ"å_≥·<å

HÍ=K«∞Û ÖË • 㨠åºxfl u~°ã¨ iOKÕ"å_≥·<å HÍ=K«∞Û. 㨠«ºu~°™ê¯~°∞Å H˘~°‰õΩ

"Õ∞=Ú ãOÔHà◊¡#∞, HõO~î°áêâßÅ#∞, =∞O_Õ Jyflx ã≤ ŒúÑ~°z LOKå=Ú. ã[#∞Å∞

(ã¨fi~°æOÖ’) Hõ~°∂Ê~° [ÅO HõeÑ≤# =∞ èŒ∞áê„ «Å#∞ ¿ãq™êÎ~°∞† Wk „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ

XHõ ÃãÅÜÕ∞~°∞† ≥·=^•ã∞Å∞ •x h\˜ Àáê@∞ =∞ ŒºO ¿ãq™êÎ~°∞. "å~°∞ å=Ú

HÀi# KÀ\˜H˜ ^•x áêÜ«∞Å#∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ fã¨∞‰õΩáÈ`å~°∞. "å~°∞ ZÖÏO\˜

"å~°O>Ë, („ѨѨOK«OÖ’) "≥Ú‰õΩ¯|_ç K≥e¡OKÕ"å~°∞, #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖ #∞O_ç PѨ ŒÅ∞

Hõ=Ú‡H˘x=KÕÛ k<åxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ"å~°∞ =∞iÜ«Ú JÖÏ¡ÇπÏ g∞k „¿Ñ=∞`À

¿Ñ ŒÅ‰õÄ, J<å èŒ∞ʼnõÄ, M·nʼnõÄ J#flO ÃÑ>Ëì"å~°∞. ("å~°∞ "åi`À WÖÏ

JO\Ï~°∞), ''"Õ∞=Ú ˆH=ÅO JÖÏ¡ÇπÏ HÀã¨"Õ∞ g∞‰õΩ J#flO ÃÑ_»∞ «∞<åfl=Ú.

"Õ∞=Ú g∞#∞O_ç ZÖÏO\˜ „ѨuѶÖÏxflQÍh, Hõ$ «[˝ «Å#∞ QÍh PtOK«@O

ÖË Œ∞. Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# PѨ ŒÅ`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl ã¨∞n~°…"≥∞ÿ# ~ÀA# =∂ „ѨÉèí∞=Ù

qkèOKÕ tHõ∆ QÆ∞iOz "Õ∞=Ú ÉèíÜ«∞Ñ_»∞ «∞<åfl=Ú.—— Hõ#∞Hõ JÖÏ¡ÇπÏ "åix P<å\˜

H©_»∞ #∞O_ç ~°H∆™êÎ_»∞, "åiH˜ `å*Ï Œ<åhfl, P#O^•hfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞. "åi

ã¨Ç¨Ï<åxH˜ „ѨuѶÅOQÍ "åiH˜ ã¨fi~åæhfl, Ѩ@∞ì=„™êÎÅ#∂ „Ѩ™êk™êÎ_»∞. JHõ _»

"å~°∞ Z ≥·Î# Ñ‘~îåÅÃÑ· kO_»¡‰õΩ P#∞‰õΩx ‰õÄ~˘Ûx LO\Ï~°∞. "åix ZO_»"Õ_ô

ÉÏkèOK« Œ∞. K«e f„=`å "ÕkèOK« Œ∞. ã¨fi~°æKåÛùÜ«∞Å∞ "åiÃÑ·H˜ =Oy h_»#∞

Wã¨∂Î LO\Ï~Ú, ^•x ѨO_»∞¡ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ "åiH˜ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO\Ï~Ú

("å~°∞ «=∞ Wëêì#∞™ê~°O "å\˜x ≥OK«∞H˘x uO\Ï~°∞). "åi =∞ 茺 "≥O_ç

áê„ «Å∞, QÍA QÍ¡ã∞Å∞ J@∂ W@∂ „uÑÊ|_»∞ «∂ LO\Ï~Ú† P QÍAQÍ¡ã∞Å∞

ãÊù\HõO =Ö ≥Å¡<≥·# "≥O_ç À KÕÜ«∞|_ç#@∞=O\q. "å\x (ãfi~°æ x~åfiÇωõΩÅ∞)

HõzÛ «"≥∞ÿ# JOK«<å „Ñ¨HÍ~°O xOÑ≤ LO\Ï~°∞. JHõ _» "åiH˜ ™⁄O\˜ HõeÑ≤#

Ѩq„ « rq «O 41

=∞ èŒ∞áê„ «Å∞ W=fi|_» å~Ú† Wk ã¨fi~°æOÖ’x 'ã¨Öò ã¨cÖò— J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ XHõ

ÃãÅÜÕ∞~°∞. "åi ¿ã=H˘~°‰õΩ Ñ~°∞ÔQ «∞Î «∂ J@∂ W@∂ uiQ ÉÏÅ∞~°∞ LO\Ï~°∞†

"å~°∞ ZšѨC_»∂ ÉÏÅ∞~°∞QÍ<Õ LO\Ï~°∞. g∞~°∞ "åix K«∂¿ãÎ, "≥ Œ[Å¡|_ç#

P˜=Ú`åºÖÏ Jx J#∞‰õΩO\Ï~°∞. JHõ _» g∞~°∞ Z@∞ K«∂z<å ≥·"å#∞„QÆǨÖË

g∞‰õΩ HõxÑ≤™êÎ~Ú† WOHÍ XHõ =∞Ç¨Ï «Î~° ™ê„=∂[º "≥·Éèí=O HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. "åi

XO\˜ÃÑ· ã¨#flx P‰õΩѨK«Ûx Ѩ@∞ì =„™êÎÅ∞, Ys ≥·# [Å`å~°∞ Je¡# Œ∞ã¨∞ÎÅ∞

LO\Ï~Ú. "åiH˜ "≥O_ç =Ú~°∞QÆ∞Å∞ ˘_»∞QÆ∞`å~°∞. "åi „ѨÉèí∞=Ù "åiH˜ ZO`À

Ѩiâ◊√ Œú"≥∞ÿ# =∞^•ºxfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞. g∞‰õΩ ÅaèOKÕ „ѨuѶÅO Wk† g∞~°∞

KÕã≤# Ѩ#∞Å∞ qÅ∞"≥·#qQÍ QÆ∞iÎOK«|_®¤~Ú. (J £ Œ„ÇπÏ : 2 – 22)

f~°∞Ê k#OPHÍâ◊O „|^ŒÌÖˇ·#ѨC_»∞, #Hõ∆„`åÅ∞ K≥kiáÈ~Ú#ѨC_»∞, ã¨=Ú„^•Å∞

pÅÛ|_ç#ѨC_»∞, ã¨=∂^èŒ∞Å∞ `≥~°∞=|_ç#ѨC_»∞ – JѨC_»∞ „Ѩu =∞x+≤H©

`å#∞ =ÚO Œ∂ "≥#∞HÍ KÕã∞‰õΩ#fl ŒO`å Uq∞\’ ≥eã≤áÈ «∞Ok. F =∂#=Ù_®!

Ѩ~°=∞^•`« J~Ú# h „ѨÉèí∞=Ù#∞ QÆ∞iOz U q+¨Ü«∞O x#∞fl "≥∂ã¨OÖ’

Ѩ_»"Õã≤Ok? PÜ«∞<Õ x#∞fl ã¨$+≤ìOKå_»∞, ZÖÏO\˜ ֒ѨO ÖˉõΩO_® x#∞fl

fiÛk^•Ì_»∞, x#∞fl «y# suÖ’ á⁄OkHõQÍ ~°∂á⁄OkOKå_»∞, `å#∞ «Åz#

PHÍ~°OÖ’ x#∞fl „Hõ=∞|^ŒúOQÍ =∞eKå_»∞. ZO`«=∂„`«O HÍ^Œ∞, (Jã¨Å∞

q+¨Ü«∞"Õ∞q∞@O>Ë) g∞~°∞ tH∆Í „ѨuѶÖÏÅ∞ ÖË=x u~°ã¨ iã¨∞Î<åfl~°∞. HÍx g∞ÃÑ·

HÍѨÖÏ^•~°∞Å∞ xÜ«∞q∞OK«|_ç L<åfl~°∞, g∞ K«~°ºÅ#∞ XHõ HõO@ HõxÃÑ_»∞ «∂

LO_Õ Q“~°=hÜ«ÚÖ·# ÖËY‰õΩÅ∞ g∞ÃÑ· xÜ«∞q∞OK«|_®¤~°∞. g∞~°∞ Kտ㠄Ѩu

Ѩh "åiH˜ ≥Å∞ã¨∞. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ ã¨[˚#∞Å∞ ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅÖ’ ÕeÜ«∂_»∞ «∂

LO\Ï~°∞. xã¨ûO ÕǨÏOQÍ Œ∞~°#∞Å∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å~°∞. f~°∞Êk#O <å_»∞

"å~°∞ JO Œ∞Ö’ „Ñ"Õt™êÎ~°∞. WHõ JO Œ∞Ö’ #∞Oz ZO «=∂„ «O |Ü«∞@Ñ_»ÖË~°∞.

J=Ù#∞, P f~°∞Ê k#"Õ∞q∞\’ hˆH"≥∞ÿ<å ≥Å∞™ê? P ~ÀA# U =∞x+≤ H˘~°‰õÄ

U ≥·<å K≥Ü«∞º@=∞<Õk Z=iH© ™ê 茺O HÍ Œ∞. P<å_»∞ f~°∞Ê WKÕÛ JkèHÍ~°O

ѨÓiÎQÍ JÖÏ¡ÇπÏ KÕ «∞Ö’¡<Õ LO@∞Ok. (JÖò W<£Ñ¶≤ å~ü : 1 – 19)

Ѩq„ « rq «O42

^≥·=ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡OWHõ, Ѩ~°Ö’HõOÖ’x QÆ$Ǩxfl "Õ∞=Ú Éèí∂q∞ÃÑ· `«=∞ ÃÑ^ŒÌiHÍxfl

HÀ~°∞HÀx"åiH©, HõÖ’¡ÖÏxfl ã¨$+≤ìOK«QÀ~°x "åiH© „Ѩ ÕºH˜Oz LOK«∞`å=Ú.

"Õ∞Ö·# ѨiÏ=∞O =∂„ «O ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅ"åiˆH. =∞Ozx ≥KÕÛ "å_çH˜

^•xHõO>Ë "Õ∞Ö·# =∞Oz Åaèã¨∞ÎOk. WHõ K≥_»∞#∞ ≥KÕÛ"åi q+¨Ü«∞O† K≥_»∞

Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ã"åiH˜ "å~°∞ KÕã≤# ^•x „ѨHÍ~°"Õ∞ „ѨuѶÅO Åaèã¨∞ÎOk.

(JÖò Yã¨ãπ : 83, 84)

Ç¨Ï Œ∞ÌÅ∞ g∞i „Ѩ=iÎOz SÇ≤ÏHõ rq`åxH˜ „áê è•#ºq∞zÛ# "å_çH˜

#~°Hõ"Õ∞ x"åã¨=∞=Ù «∞Ok. «# „ѨÉèí∞=Ù =ÚO Œ∞ xÅ|_»=Åã≤ LO@∞O Œx

ÉèíÜ«∞Ѩ_ç, «# =∞#ã¨∞û#∞ Œ∞+ì"åOKè«Å‰õΩ Œ∂~°OQÍ LOz# =ºHÎ Ü≥ÚHõ

x"åã¨O ã¨fi~°æ=∞=Ù «∞Ok. (J<£ <ålP ü : 38 – 41)

Z=_≥·<å D q èÕÜ«∞`å q è•<åxfl (W™ê¡"£∞) HÍHõ =∞~˘Hõ q è•<åxflJ=ÅOaOK«^Œe¿ãÎ, P =∂~°æO ZO`«=∂„`«O P"≥∂kOK«|_»^Œ∞. J`«_»∞Ѩ~°Ö’HõOÖ’ qѶÅ∞_Ò`å_»∞, #+ìáÈ`å_»∞. (Pe W„=∂<£ : 85)

„áê~°÷#JÖÏ¡ÇπÏ =∂„ «"Õ∞ ã¨∞ÎuOѨ Œy#"å_»∞. PÜ«∞# ã¨HõÅ Ö’HÍʼnõΩ „ѨÉèí∞=Ù,

J#O « Hõ~°∞Ï=∞Ü«Ú_»∞, Jáê~° Hõ$áêjÅ∞_»∞, „ÑuѶÅk<åxH ™êfiq∞. "Õ∞=Ú

x<Õfl P~åkè™êÎ=Ú, ã¨Ç¨Ü«∞O H˘~°‰õΩ x<Õfl Ji÷™êÎ=Ú. =∂‰õΩ ~°∞A=∂~°æO

K«∂Ñ≤OK«∞ – h=Ù J#∞„QÆÇ≤ÏOz#"å~°∂, h P„QÆǨxH˜ QÆ∞iHÍx"å~°∂,

=∂~°æ„Éèí+¨µìÅ∞ HÍx"å~°∂ J#∞ã¨iOz# =∂~°æ=Ú. (JÖò á¶êuǨÏ)

F „ѨÉèí∂!''=∂ „ѨÉèí∂! á⁄~°áê@∞=Å¡ [iˆQ =∂ «Ñ¨CÅ#∞ Ѩ@ìÉ’‰õΩ. ™êfig∞!

=∂‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO "åiÃÑ· "≥∂Ñ≤# ÉèÏ~åxfl =∂ÃÑ· "≥∂Ѩ‰õΩ. „ѨÉèí∂! U |~°∞=Ù#∞

Ѩq„ « rq «O 43

"≥∂¿ã â◊HÎ =∂Ö’ ÖË À, ^•xx =∂ÃÑ· ÃÑ@ì‰õΩ. =∞=∞‡efl =∞xflOK«∞. =∞=∞‡efl

Hõ∆q∞OK«∞. =∞=∞‡efl Hõ~°∞˜OK«∞. h=Ù =∂‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩ_»=Ù. Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ

=ºuˆ~HõOQÍ =∂‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞.—— (JÖò |Y~° : 286)

''F JÖÏ¡ÇπÏ! qâ◊fi™ê„=∂*ϺkèѨ`åºxH˜ „ѨÉèí∂! h=Ù HÀi#"åiH˜

„ѨÉèí∞`åfikèHÍ~åxfl „Ѩ™êk™êÎ=Ù. h=Ù HÀi# "åi #∞O_ç ^•xfl ÖωõΩ¯O\Ï=Ù.

h=Ù HÀi# "åiH˜ Q“~°"åxfl „Ѩ™êk™êÎ=Ù. h=Ù HÀi# "åix Ѩ~åÉèí=OáêÅ∞

KÕ™êÎ=Ù. â◊√ÉèÏÅ∞ h Jnè#OÖ’ L<åfl~Ú. xã¨ûO ÕǨÏOQÍ h‰õΩ JxflO\˜ÃÑ·<å

JkèHÍ~°O LOk. h=Ù ~å„ux ÑQÆ\Ö’H „Ñ"ÕtOÑKÕ™êÎ=Ù. ÑQÆÅ∞#∞ ~å„uÖ’H

„Ѩ"ÕtOѨKÕ™êÎ=Ù. „áêOÖËx ^•x #∞O_ç „áê=Ú#fl ^•xx f™êÎ=Ù.

„áê=Ú#fl ^•x #∞O_ç „áêO ÖËx^•xx f™êÎ=Ù. h=Ù HÀi# "åiH˜

ÖˇHõ ÖË#O « Láêkèx „Ѩ™êk™êÎ=Ù.—— (Pe W„=∂<£ : 26, 27)

=∞=∞‡efl HÍáê_»∞''=∂ „ѨÉèí∂! =∂‰õΩ =∂ ÉèÏ~°ºÅ ^•fi~å#∂, =∂ ã¨O`å#O ^•fi~å#∂

Hõ#∞flÅ K«Å¡ Œ<åxfl „Ñ™êkOK«∞, =∞=∞‡efl ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅ"åiH W=∂=ÚÅ∞QÍKÕ~Ú.—— (JÖò ѶÙ~å¯<£ : 74)

''„ѨÉèí∂! ##∞fl J Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞, h=Ù <å‰õÄ, <å «e¡ ŒO„_»∞ʼnõÄKÕã≤# LѨHÍ~åxH˜ <Õ#∞ Hõ$ «[˝ «Å∞ ≥Å∞Ѩ٠«∂ LO_ÕO Œ∞‰õΩ, h‰õΩ #zÛ#=∞OzÑ#∞Å∞ KÕã∂Î LO_ÕO Œ∞‰õΩ. h HÍ~°∞ºO`À ##∞fl ã[#∞Ö·# h •ã∞ÅÖ’KÕ~°∞Û.—— (J<£ #"£∞¡ : 19)

''„ѨÉèí∂! h=Ù h HÍ~°∞ºO`À, h *Ï˝#O`À „Ѩu =ã¨∞Î=ÙÃÑ· "åºÑ≤OzL<åfl=Ù. Hõ#∞Hõ ѨâßÛ`åÎѨO`À h "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞~°e#"åix, h =∂~åæxflJ#∞ã¨iOz#"åix Hõ∆q∞OK«∞. "åix #~°HõÜ«∂ «# #∞O_ç HÍáê_»∞, „ѨÉèí∂!WOHÍ, "åix âßâ◊fi «OQÍ LO_Õ ãfi~°æ=<åÅÖ’ „Ñ"ÕtOÑ*~Úº† "å\x QÆ∞iOzh=Ù "åiH˜ "åQÍÌ#O KÕã≤ L<åfl=Ù. "åi «e¡ ŒO„_»∞ÅÖ’, "åi ÉèÏ~°ºÅÖ’,"åi ã¨O`å#OÖ’ ã¨[˚#∞Ö·# "åix ‰õÄ_» ("åi`À áê>Ë JHõ _»‰õΩ KÕ~°∞Û).

xã¨ûO ÕǨÏOQÍ h=Ù =∞Ǩ â◊HÎã¨OѨ#∞fl_»=Ù, =∞Ǩ q"ÕHõ=O «∞_»=Ó#∞.

(JÖò =¸—q∞<£ : 7 – 8)

Ѩq„ « rq «O44

=∂‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞''=∂ „ѨÉèí∂! WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ =∂‰õΩ =∞Ozx

„Ѩ™êkOK«∞. =∞=∞‡efl #~°HõÉÏ èŒ #∞O_ç HÍáê_»∞.—— (JÖò |Y~° : 201)

''=∂ „ѨÉèí∂! =∂‰õΩ è≥·~°ºÃã·÷~åºÅ∞ „Ѩ™êkOK«∞. =∂ HÍà◊§‰õΩ xÅHõ_»#∞KÕ‰õÄ~°∞Û. Jqâßfi㨠=~°æOÃÑ· =∂‰õΩ q[Ü«∞O J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.——

(JÖò |Y~° : 250)

''„ÑÉèí∂! h=Ù =∂‰õΩ ãiÜ≥ÿ∞# =∂~åæxfl K«∂áê=Ù. WHõ =∂ =∞#ã∞ûÅ#∞=„Hõ=∂~°æO "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞o§OK«‰õΩ. h HÍ~°∞º xkè#∞O_ç =∂‰õΩ HÍ~°∞Ϻxfl„Ѩ™êkOK«∞. x["≥∞ÿ# ^• «=Ù h"Õ. (Pe W„=∂<£ : 8)

''„ѨÉèí∂! "Õ∞=Ú qâ◊fiã≤OKå=Ú. =∂ «Ñ¨CÅ#∞ =∞xflOK«∞. =∞=∞‡efl

#~°Hõ *ÏfiÅÅ #∞O_ç HÍáê_»∞.—— (Pe W„=∂<£ : 16)

=∂ ǨÏ$ ŒÜ«∂Å#∞ Ѩiâ◊√ ŒúѨ~°K«∞''F „ѨÉèí∂! =∞=∞‡bfl, =∂‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO qâ◊fiã≤Oz# =∂ ™È Œ~°∞ÅO Œih,

Hõ∆q∞OK«∞, =∂ ǨÏ$ ŒÜ«∂ÅÖ’ qâßfiã¨∞ŠѨ@¡ ZÖÏO\˜ Õfiëêhfl HõeyOK«‰õΩ.=∂ „ѨÉèí∂! h=Ù KåÖÏ HõxHõiOKÕ"å_»=Ù, Hõ~°∞Ï=∞Ü«Ú_»=Ó#∞.——

(JÖò Ǩτ+π : 10)

''F =∂ „ÑÉèí∂! "Õ∞=Ú hÃÑ· #=∞‡Hõ=ÚOKå=Ú. WOHÍ "Õ∞=Ú h "≥·ÑÙ#H=∞~°ÖÏ=Ú. =∞~°Å=Åã≤Ok h "≥·Ñ¨Ù#ˆH. =∂ „ѨÉèí∂! =∞=Ú‡ u~°™ê¯~°∞ÅH˘~°‰õΩ ÑsHõ∆QÍ K≥Ü«∞º‰õΩ. =∞=∞‡efl Hõ∆q∞OK«∞. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ #∞=Ùfi â◊HÎ=∞O «∞_»=Ù,q"ÕHõ=O`«∞_»=Ù.——

''„ÑÉèí∂! =∂ HÍOux =∂ H˘~°‰õΩ ÑiÑÓ~°‚O K≥~Úº† =∞=∞‡efl =∞xflOK«∞.

h=Ù „Ѩu ^•xÃÑ· JkèHÍ~°O HõÅ"å_»=Ù.—— (J ü «„Ç‘Ï"£∞ : 8)

=∂ =ÚyOѨ٠L «Î=∞OQÍ K≥~Úº„ѨÉèí∂! W ŒO`å h=Ù =º~°÷OQÍ, ÅHõ∆ º~°Ç≤Ï «OQÍ ã¨$+≤ìOK«ÖË Œ∞. h=Ù

Ѩiâ◊√ Œ∞ú_»=Ù HÍ|\ì x+¨ÊùÅ HÍ~åºÅ∞ K≥Ü«∞º=Ù. Hõ#∞Hõ „ѨÉèí∂! =∞=∞‡efl #~°Hõ

Ѩq„ « rq «O 45

ÉÏ èŒ #∞O_ç HÍáê_»∞. h=Ù Z=_ç<≥· Õ #~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õ™êÎ"À "å‚ "åãÎ"åxH˜

J èÀQÆuH©, J==∂<åxH© QÆ∞iKÕã≤#>Ë¡. WHõ W@∞=O\˜ Œ∞~å‡~°∞æʼnõΩ ã¨Ç¨Ü«∞O

KÕ¿ã"å_≥=_»∂ LO_»_»∞. „ÑÉèí∂! "Õ∞=Ú qâßfiãO "≥·ÑÙ#‰õΩ Ñ≤eKÕ"åx Ñ≤Å∞ÑÙ#∞

q<åfl=Ú. g∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞ qâ◊fiã≤OK«O_ç Jx J «#∞ J<Õ"å_»∞. "Õ∞=Ú J «x

ãO Õâßxfl ã‘fiHõiOKå=Ú. Hõ#∞Hõ =∂ ™êfig∞! "Õ∞=Ú KÕã≤# «ÑCÅ#∞ =∞xflOK«∞.

=∂Ö’ L#fl K≥_»∞Å#∞ Œ∂~°O K≥~Úº. ã[#∞Å`À áê@∞ =∂ rq`åxH =ÚyOÑÙ

„Ѩ™êkOK«∞. Õ"å! h=Ù h „Ѩ=HõÎÅ ^•fi~å KÕã≤#@∞=O\˜ ÉÏã¨Å#∞ =∂

q+¨Ü«∞OÖ’ <≥~°"Õ~°∞Û. „Ѩà◊Ü«∞O <å_»∞ =∞=∞‡efl Ѩ~åÉèí"åxH˜ QÆ∞i K≥Ü«∞º‰õΩ.

xã¨ûO ÕǨÏOQÍ h=Ù h "åQÍÌ<åʼnõΩ aè#flOQÍ =º=ǨÏiOK«=Ù.

(Pe W„=∂<£ : 191 – 194)

=∂ÃÑ· ŒÜ«∞ ŒÅK«∞''„ÑÉèí∂! ##∞fl #=∂A#∞ ™ê÷Ñ≤OKÕ"å_»∞QÍ K≥~Úº. <å ãO «uÖ’ ‰õÄ_®

(D Ѩx KÕ¿ã"åà◊§#∞ ÖËѨÙ). „ѨÉèí∂! <å „áê~°÷##∞ ã‘fiHõiOK«∞. „ѨÉèí∂! ##∂fl,

<å «e¡ ŒO„_»∞Å#∂ qâ◊fiã≤OKÕ "å~°O Œih ÖHõ Y~å~°∞ JÜÕ∞º ~ÀA# Hõ∆q∞OK«∞.——

(W„ÉÏÇ‘Ï"£∞ : 40, 41)

''„ѨÉèí∂! "åiÃÑ· Hõ~°∞ EѨÙ, ÉÏźOÖ’ "å~°∞ ##∞fl HÍ~°∞ºO`À,

"å «ûźO`À áÈ+≤Oz#@∞¡.—— (|h W„™ê~¸Öò : 25)

=∞=Ú‡ LÑ„ Œ"åxH˜ =¸ÅOQÍ K≥Ü«∞º‰õΩ''„ѨÉèí∂! =∂‰õΩ "Õ∞=Ú J<åºÜ«∞O KÕã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. h=Ù QÆ#Hõ =∞=∞‡efl

=∞xflOK«HõáÈ`Õ, HõxHõiOK«HõáÈ`Õ "Õ∞=Ú xâ◊ÛÜ«∞OQÍ ã¨~°fi<åâ◊#O

J~ÚáÈ`å=Ú.—— (JÖò P~åѶπ : 23)

''„ÑÉèí∂, =∂‰õΩ Fiq∞x Jq∞ «OQÍ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. =∞=∞‡efl „ÑÑOK«O

#∞O_ç ÖËÑ≤#ѨC_»∞ "Õ∞=Ú h‰õΩ q èÕÜ«ÚÅ∞QÍ L#fl ã≤÷uÖ’<Õ ÖËѨÙ.——

(JÖò P~åѶπ : 126)

''„ѨÉèí∂! =∂ ã¨O~°Hõ∆‰õΩÅ∞ g∞ˆ~! Hõ#∞Hõ =∞=∞‡efl Hõ∆q∞OK«O_ç. =∂ÃÑ·

Ѩq„ « rq «O46

^ŒÜ«∞K«∂ѨO_ç. g∞~°∞ JO^ŒiHõO>Ë JkèHõOQÍ Hõ∆q∞OKÕ"å~°∞. =∂ H˘~°‰õΩ

WÇÏÖ’HõÑÙ "Õ∞Å∞#∂ „"åÜ«∞O_ç, Ñ~°Ö’HõÑÙ "Õ∞Å∞#∞ ‰õÄ_® „"åÜ«∞O_ç. "Õ∞=Ú

g∞ "≥·Ñ¨Ù#ˆH =∞~°ÖÏ=Ú.—— (JÖò P~åѶπ : 155, 156)

''"Õ∞=Ú JÖÏ¡ÇπÏ<Õ #=Ú‡‰õΩ<åfl=Ú. =∂ „ѨÉèí∂! =∞=∞‡efl Œ∞~å‡~°∞æʼnõΩ

ѨsH∆Í ™ê èŒ#OQÍ K≥Ü«∞º‰õΩ. h HÍ~°∞ºO ^•fi~å =∂‰õΩ Jqâßfiã¨∞Å #∞O_ç

q=ÚHÎ HõÅ∞QÆ*ˇ~Úº.—— (Ü« #∞ãπ : 85, 86)

''Éèí∂=∂ºHÍâßÅ x~å‡`å! h"Õ WǨÏѨ~°Ö’HÍÅÖ’ <å‰õΩ ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»=Ù.

<Õ#∞ W™ê¡"£∞ èŒ~°‡OÖ’ L#fl ã≤÷uÖ’<Õ <å rq`åxfl ã¨=∂ÑÎO K≥~Úº. z=~°‰õΩ

##∞fl ã¨[˚#∞ÅÖ’ HõÅ∞ѨÙ.—— (Ü«¸ã¨∞Ѷπ : 101)

=∂ Ѩ#∞Å#∞ K«Hõ |~°K«∞''„ѨÉèí∂! h=Ù ##∞fl ZHõ _»‰õΩ fã¨∞H˘x"≥o§<å 㨠«ºO`À fã¨∞H˘x "≥à◊√§.

ZHõ _» #∞O_ç fã≤<å 㨠«ºO`À u~Úº. h «~°Ñ¶Ù #∞O_ç XHõ JkèHÍ~åxfl <å‰õΩ

ã¨Ç¨Ü«∞OQÍ Ñ¨OÑ≤OK«∞.—— (|h W„™ê~¸Öò : 80)

''„ѨÉèí∂! h „Ѩ ÕºHõ HÍ~°∞Ϻxfl =∂‰õΩ „Ѩ™êkOK«∞. =∂ =º=Ǩ~åxfl

K«Hõ É@∞ì!—— (JÖò HõÇÏѶπ : 10)

##∞fl XO@i"å‚ KÕÜ«∞‰õΩ''„ѨÉèí∂! <å ǨÏ$ ŒÜ«∂xfl ≥~°∞=Ù. <å HÍ~åºxfl <å H˘~°‰õΩ ã¨∞ÅÉèí «~°O

K≥~Úº. „Ѩ[Å∞ <å =∂@Å∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀQÆÅQÆ\ÏxH˜, <å <åÅ∞Hõ =Ú_çx

qѨC.—— (`åǨ : 25 – 28)

''F „ѨÉèí∂! <å‰õΩ =∞iO « *Ï˝#O „Ѩ™êkOK«∞.—— (`åǨ : 114)

''<å‰õΩ "åºkè ™ÈH˜Ok. h=Ù Hõ~ °∞Ï=∞Ü«ÚÅÖ’ÔHÖÏ ¡ Q˘Ñ¨Ê

Hõ~°∞Ï=∞Ü«Ú_»=Ù.—— (JÖò JOaÜ«∂ : 83)

''„ѨÉèí∂! ##∞fl XO@i"å_»∞ (ã¨O`å#Ç‘Ï#∞_»∞)QÍ q_çzÃÑ@ì‰õΩ. "Õ∞Ö·#

"å~°ã¨∞_»=Ù h=Ù =∂„ «"Õ∞.—— (JÖò JOaÜ«∂ : 89)

Ѩq„ « rq «O 47

''™êfig∞! ##∞fl â◊√Éèí„Ѩ Œ"≥∞ÿ# ã÷ÅOÖ’ kOK«∞, h=Ù ã÷ÅO WKÕÛ"åiÖ’

L`«Î=Ú_»=Ù—— (JÖò =¸—q∞#∂<£ : 29)

''„ѨÉèí∂! <å H˘~°‰õΩ h = ŒÌ ã¨fi~°æOÖ’ XHõ QÆ$Ǩxfl xi‡OK«∞.——

(J`ü `«„Ç‘Ï"£∞ : 11)

''™êfig∞! h=Ù <åÃÑ· U "Õ∞Å∞#∞ J= «iOѨ*Ëã≤<å, <Õ#∞ •x J=ã¨~°O

HõÅ"å_»<Õ.—— (JÖò Yã¨ãπ : 24)

''<å „Ñ¨Éèí∂! D Œ∞+¨µìʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ <å‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞.——

(JÖò J<£Hõ|∂`ü : 30)

''F „ѨÉèí∂! <Õ#∞ F_çáÈÜ«∂#∞. WHõ h"Õ "åiH˜ „ѨfHÍ~°O KÕ~Ú.——

(JÖò Y=∞~ü : 10)

Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞''„ÑÉèí∂! Ã+· å#∞Å „¿Ñ~°Å #∞O_ç <Õ#∞ x#∞fl â◊~°∞ "Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl#∞.

<å „ÑÉèí∂! Jq <å = ŒÌ‰õΩ JãÅ∞ ~å‰õΩO_Õ@@∞¡ x#∞fl â◊~°∞ "Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl#∞.——

(JÖò =¸—q∞#∂<£ : 98, 99)

''=∂ „ѨÉèí∂! "Õ∞=Ú qâ◊fiã≤OKå=Ú. =∞=∞‡efl Hõ∆q∞OK«∞. =∂ÃÑ·

ŒÜ«∞K«∂ѨÙ. h=Ù Hõ~°∞Ï=∞Ü«ÚÅÖ’ÔHÖÏ¡ L «Î=∞ Hõ~°∞Ï=∞Ü«Ú_»=Ù——

(JÖò =¸—q∞#∂<£ : 109)

''=∂ „ѨÉèí∂, #~°HõÜ«∂`«# #∞O_ç =∞=∞‡efl HÍáê_»∞, ^•x tHõ∆

„áêÏO «Hõ"≥∞ÿ#k, Jk ZO`À K≥_»∞ „Ѩ Õâ◊O, ZO`À K≥_»∞ x"åã¨O——

(JÖò Ѷ¨Ù~åö<£ : 65)

Y

Ѩq„ « rq «O48

Ѩq„ « rq «O 49