ความหลากหลายทางพั�นธุ�กรรม

ค�ณล�กษณะและ

ร�ปแบบการถ่�ายทอด

World map

แหล�งก�าเน�ดพั�นธุ��พั ช

World map

12

3

456

7

8

9

วาว�ลอฟ ชาวร�สเซี&ย ได(ออกส�ารวจพั�นธุ��พั ชท�*วโลก ท�าให(ทราบถ่-งการกระจายพั�นธุ��ของพั ช ได(จ�ดแหล�งท&*พับพั�นธุ��พั ชออกเป/น 9 แหล�งใหญ่�ด(วยก�น

                                           

        

12

3

456

7

8

9

1 ม�ลเล1ท บ�กว&ท ถ่�*วเหล อง สาล&* แอปเป2ล ท(อ

                                           

        

12

3

456

7

8

9

2 ปอกระเจา อ(อย ส(ม ถ่�*วต่�างๆ

                                           

        

12

3

456

7

8

9

3 กล(วย ส(ม ข(าว

                                           

        

12

3

456

7

8

9

4 ข(าวสาล& ถ่�*ว เลนท�ล ถ่�*วเข&ยว ช�คพั&

                                           

        

12

3

456

7

8

9

5 อง��น แต่งชน�ดต่�างๆ สาล&* เชอร&* วอลน�ท อ�ลมอนด�

                                           

        

12

3

456

7

8

9

6 มะกอก ผั�กต่�างๆ

                                           

        

12

3

456

7

8

9

7 ข(าวสาล& ถ่�*วต่�างๆ

                                           

        

12

3

456

7

8

9

8 ข(าวโพัด ฝ้7าย โกโก( พัร�ก ฟ8กทอง

                                           

        

12

3

456

7

8

9

9 ม�นฝ้ร�*ง มะเข อเทศ ยาส�บ ส�บปะรด ถ่�*งล�สง

การปร�บปร�งพั�นธุ�� การท&*ม&พั�นธุ��ต่�างอย��หลายกล��ม

ท�าให(เก�ดงานท&*เร&ยกว�า germplasm collection ซี-*งจ�ดประสงค�ของการรวบรวมพั�นธุ��น&: เพั *อให(น�กปร�บปร�งพั�นธุ��สามารถ่ใช(ประโยชน�จากพั�นธุ��ท&*ม&อย��ได(เต่1มท&*

การรวบรวมพั�นธุ��พั ชข(าว International Rice

Research Institute(IRRI), ลอสบานอส ฟ2ล�ปป2นส�

ข(าวโพัด Center International de Mejoramento de Maize y Trigo (CIMMYT) เม องเอลบาทาน เมกซี�โก

การรวบรวมพั�นธุ��ม�นฝ้ร�*ง International Potato

Center เม องล�มา เปร�

ผั�ก Asian Vegetable Research and Development Center (AVRDC) ไต่(หว�น

Royal Botanic Garden at Kew

การรวบรวมพั�นธุ��Institute National de Recherche Agronomique เม องแวร�ซีายล�ส ฝ้ร�*งเศส

Foundation for Agricultural Breeding เม องวาเกนน�เกน เนเธุอร�แลนด�

National Agricultural Research Center Yatabe เม องซี�ก�บะ ญ่&*ป�;น

ความหลากหลายทางพั�นธุ�กรรมว�ว�ฒนาการ Evolution

ส�*งม&ช&ว�ต่ A ส�*งม&ช&ว�ต่ B

เวลาสภาพัแวดล(อม

การค�ดเล อกโดยธุรรมชาต่�การกลายพั�นธุ��

การปร�บปร�งพั�นธุ��กระต่�(นให(เก�ดการเปล&*ยนแปลง

แหล�งท&*มาของพั�นธุ��ท&*จะน�ามาใช(ในการปร�บปร�งพั�นธุ��

1 .พั�นธุ��ป;าพับในธุรรมชาต่� ไม�ม&การค�ดเล อกโดยมน�ษย� เป/นพั�นธุ��ท&*ปร�บต่�วในสภาพัธุรรมชาต่�ได(ด&แล(ว

การปร�บปร�งพั�นธุ�� 2. Landraces

พั�นธุ��ปล�กท&*มน�ษย�ได(ม&การปล�กมาช(านานแล(ว แต่�ในป8จจ�บ�น ไม�ได(ม&การปล�กเป/นการค(าแล(ว

การปร�บปร�งพั�นธุ�� 3. ล�กผัสมเป/นพั�นธุ��ท&*ได(มาจากการผัสมพั�นธุ�� ไม�ว�าจะเป/นการผัสมต่ามธุรรมชาต่�หร อมน�ษย�เป/นผั�(ท�าข-:น

ร�ปแบบการถ่�ายทอด การถ่�ายทอดล�กษณะต่�างๆของพั ช ข-:นอย��ก�บย&นท&*ควบค�ม และผัลของสภาพัแวดล(อมท&*ม&ผัลต่�อการแสดงออกของย&นน�:นๆ

1

ป8จจ�ยท&*ม&ผัลต่�อการแสดงออกของล�กษณะ (Phenotype, P)-ป8จจ�ยทางพั�นธุ�กรรม (Genotype, G)

-ป8จจ�ยของส�*งแวดล(อม (Environment, E)

P = G + E

ป8จจ�ยทางพั�นธุ�กรรม-ล�กษณะทางเช�งค�ณภาพั (Qualitative inheritance)ควบค�มด(วยย&นจ�านวนน(อย มองเห1นได(ช�ดเจน-ล�กษณะทางเช�งปร�มาณ (Quantitative inheritance) ควบค�มด(วยย&นหลายต่�ว (polygenes)

ป8จจ�ยของสภาพัแวดล(อมเป/นป8จจ�ยท&*ม&ผัลต่�อการค�ดเล อก

ล�กษณะท&*ต่(องการส�งมาก ท�:งน&:ข-:นอย��ก�บล�กษณะท&*ม&การถ่�ายทอดมาจากพั�อแม�

Heritability, H = G G + E

H ม&ค�าอย��ระหว�าง - 0 1

HeritabilityHeritability, H = G

G + E1 = E ไม�ม&ผัลต่�อการแสดงออกของย&นเลย

0 = G ไม�สามารถ่แสดงออกได( ล�กษณะท&*ปรากฎให(เห1นเป/นผัลอ�นเน *องมาจากสภาพัแวดล(อม

ค�าความแปรปรวน ในงานการปร�บปร�งพั�นธุ�� ต่(องม&การ

ทดสอบผัลของการประเม�นล�กษณะ ต่�างๆท&*ท�าการค�ดเล อกด(วย โดยใช(ว�ธุ& การทางสถ่�ต่�มาเป/นต่�วช&:ว�ด ได(มาจาก

การศ-กษาท&*ม&จ�านวนซี�:ามากๆ ท�าให(เก�ด ความแม�นย�าของผัลท&*ได( และเป/นการ

ลดผัลอ�นเน *องมาจากสภาพัแวดล(อมด(วย