6

บทท 2

แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ

การศกษา เรองปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานของสวนโยธา องคการบรหาร สวนต าบลในเขตพนทอ าเภอแมลานอย วตถประสงคแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของม ดงน 1. แนวคด เกยวกบปญหาและอปสรรค 2. แนวคด เกยวกบ การปฏบตงาน 3. แนวคดการบรหารงานองคการบรหารงานสวนต าบล 4. รปแบบโครงสรางอ านาจหนาท และการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบล 5. บทบาทหนาทของสวนโยธาขององคการบรหารสวนต าบล 6. ขอมลทวไปขององคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอแมลานอย 7. งานวจยทเกยวของ 8. กรอบแนวคดการวจย

แนวคด เกยวกบปญหาและอปสรรค

ปญหาหรออปสรรคของการบรหารในองคการ สนน เลาหนนท (2531 อางถงใน วรารตน เขยวไพร, 2542) พบวา ลกษณะทไมเอออ านวยตอการพฒนาองคการทท าใหเกดปญหานนมดงตอไปน 1. ปญหาทเกดจากองคการ เชน องคการทมระบบการใหแรงจงใจต า องคการทมผลประโยชนสงท าใหเกดการตอตานองคการขนาดใหญมความสลบซบซอน องคการทมลกษณะปดคานยมขององคการทยดตวบคคลมากกวาหลกการ เปนตน 2. ปญหาทเกดจากฝายบรหารระดบสง เชน ผบรหารระดบสงขาดความรทางดานพฤตกรรมศาสตรและหลกการทาง OD ขาดการสนบสนนอยางจรงจงใชอ านาจในทางทผด ๆ ไมยอมรบความจรง และเปลยนตวผบรหารบอยครง เปนตน 3. ปญหาทเกดจากผน าการเปลยนแปลงหรอทปรกษาองคการ เชน ท าหนาทผดบทบาทเปนผสอนมากกวาการใหค าปรกษา ขาดความรเกยวกบหนวยงาน ขาดความรทางพฤตกรรมศาสตรขาดประสบการณในการแกปญหาและการตดสนใจ เปนตน

7

4. ปญหาทเกดจากการวางแผนเพอการเปลยนแปลง เชน ขาดความรวมมอจากผปฏบต รบเรงในการแกปญหาเรวเกนไปปราศจากการตรวจวนจฉย ใชเทคนคไมถกตอง ขาดการตดตาม ผลงาน เปนตน 5. ปญหาทเกดจากหนวยเหนอขององคการ เชน ขาดการสนบสนนดานงบประมาณตองการพฒนาหรอเปลยนแปลงใหเหนผลในระยะสน เปนตน สภาพปญหาตาง ๆ ทประสบในองคการ สรชาต ณ หนองคาย (2543) ไดกลาวไววา การทจะด าเนนการใด ๆ ไมวาจะใชแผนการพฒนาองคการใหแกองคการใดนนยอมขนอยกบสภาพปญหาทพบไดในทกหนวยทกองคการ และปญหาเหลานเปนสงบอกเหตทส าคญ ปญหาเหลานน ไดแก 1. ขาดความรวมมอประสานงานระหวางหนวยงาน 2. อ านาจหนาทไมก าหนดไวใหแนชด 3. การแกปญหาใชเวลานานเกนไป 4. โครงการทดลองหรองานบางอยาง ตองมการตดตอสมพนธกนภายในระหวางบคคล 5. ตองการเปลยนกลวธการจดการ 6. ตองการเปลยนทศนคต 7. ตองการวางแผนงานทดกวา 8. ตองการปรบตวใหเขากบสงแวดลอม 9. ตองการปรบปรงการท างานรวมกนระหวางกลม 10. ตองการใชระบบการตดตองานอยางกวางขวาง 11. ตองการเปลยนการจงใจของหนวยงาน 12. ปญหาตาง ๆ ทมากขน คงคาง และสะสางไมออก ปญหาและอปสรรคเกยวกบสวนโยธาในเขตพนทอ าเภอแมลานอย มหลายอยาง ดงน ขาดแคลนบคลากรทปฏบตงานดานสวนโยธา สาเหตเนองจาก 1. มการโอนยายของพนกงานสวนต าบลบอยครง ท าใหงานทไดด าเนนการไปขาด ความตอเนองและการประสานงานขาดประสทธภาพ ซงในกรณขาดแคลนบคลากรตองมการยมตวชางจากองคการบรหารสวนอนทไปชวยงาน ซงการปฏบตงานของชางทมาชวยราชการนนจะ ขาดการทมเท เพราะเขากมงานประจ าอย ท าใหขาดประสทธภาพและประสทธผล องคการบรหารสวนต าบล บางแหงมหวหนาสวนโยธาเพยงคนเดยว แตมงานรบผดชอบมากจนไมสามารถดแลและตรวจสอบความถกตองของงานไดเตมท สงผลใหขาดก าลงและมภาระงานเกนก าลง

8

ชางองคการบรหารสวนต าบลบางคนบางแหงมองไมเหนความกาวหนาของงานทท าอย หรอมความทอแท เขาลาออกไปท างานอนมรายไดและทางกาวหนามากกวา 2. ผปฏบตงานดานชางสวนใหญ ยงขาดความร ความเขาใจกฎหมาย ระเบยบขอบงคบเกยวกบงานชาง ท าใหการท างานบกพรอง ผดพลาดไดงาย โดยเฉพาะนายกองคการบรหาร สวนต าบลบางแหงยงขาดความรเกยวกบหลกเกณฑการอนญาต อนมตตามพระราชบญญตควบคมอาคาร บางคนมความคดแบบดงเดมชอบใชอ านาจ ผรบเหมางานในองคการบรหารสวนต าบล บางแหงมกเปนผมอทธพลในพนทไมปฏบตตามเงอนไขและเวลาในสญญา 3. มเรองผลประโยชนเขามาเกยวของ ชางองคการบรหารสวนต าบลบางแหงมความรเรองงานออกแบบ และประมาณราคากอสรางนอย 4. ขาดประสบการณชาง 5. สวนโยธาขาดขอมลแผนทแสดงขอมลการกอสรางวามสงกอสรางอะไรบางอยในพนททรบผดชอบ สรางเมอใดจ านวนเงนเทาใด ชางองคการบรหารสวนต าบลบางคนท างานไมโปรงใส ปลอยปะละเลยไมถกตองชอบธรรม บางคนไมรเทาทนเลหเหลยมผรบเหมา การควบคมงานและการตรวจการจางไมมประสทธภาพ 6. ขาดจรรยาบรรณในวชาชพ แบบมาตรฐานการกอสรางมหลายแบบ ทางการไมไดก าหนดใหแนชดวาใหใชแบบใคร หนวยงานใดเปนหลก ขาดความซอสตยสจรตในการท างาน การบรณะซอมแซมสงกอสรางไมไดมาตรฐาน ขาดความรในการจดระบบและระเบยบงานภายในหนวยหรอส านกโยธา ฯ ขาดความรเรองการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ขาดทกษะในงาน ซงเปนหนาทความรบผดชอบ จงเกดความผดพลาดบกพรองบอย ๆ และมการรองเรยนเสมอ 7. ปญหาอน ๆ ทกระทบตอประสทธภาพในการปฏบตงานของสวนโยธาองคการบรหารสวนต าบลมอกหลายประการ เชน สภาพพนทในการปฏบตงานในชวงฤดฝนนนคอนขางล าบาก รวมถงเครองมอเครองใชดานการส ารวจ ออกแบบ และควบคมงาน ยงลาสมย ท าใหงานกอสรางทด าเนนการขาดคณภาพ และผดพลาด และในเรองของการสรางความสมพนธในเรอง การประสานงานระหวางองคการบรหารสวนต าบลกบประชาชนในพนท ยงมปญหาในเรองของภาษาเพราะในพนทอ าเภอแมลานอยสวนใหญเปนชาวเขาเผากระเหรยง และละวา

แนวคดเกยวกบการปฏบตงาน

ประภาเพญ สวรรณ (2520) ไดใหความหมายของ “การปฏบต” วาเปนปฏกรยาหรอกจกรรมทกชนดของสงทมชวต จะสงเกตไดหรอสงเกตไมไดกตาม รวมทงทมอยภายในและแสดงออกมาภายนอก ไดใหขอคดวา “พฤตกรรมดานการปฏบต” เปนการใชความสามารถท

9

แสดงออกทางรางกาย รวมทงการปฏบตและพฤตกรรมทแสดงออกและสงเกตไดในสภาวะการณหนง ๆ หรออาจเปนพฤตกรรมทลาชา คอ บคคลไมไดปฏบตทนท แตคาดคะเนวาอาจจะปฏบตในโอกาสตอไปเปนพฤตกรรมสดทายทเปนเปาหมายของการศกษา ตองอาศยพฤตกรรมระดบตาง ๆ เปนสวนประกอบทงทางความรและทศนคต สามารถประเมนผลไดงายแตกระบวนการในการทจะกอใหเกดเปนพฤตกรรมนตองอาศยเวลาและการตดสนใจหลายขนตอน ชม ภมภาค (2526) กลาววา บคคลแตละคนมความสามารถในการปฏบตงานแตกตางกน ทงสตปญญา สมรรถภาพทางรางกายทบคคลไดรบการถายทอดทางพนธกรรมจากยนโครโมโซม และดานสงแวดลอมจากการอบรมเลยงดไมเหมอนกน ดงนนพฤตกรรมการท างานจงแตกตาง กนไป และท าใหประสบผลส าเรจแตกตางกน ปจจยทมอทธพลตอการปฏบตงาน ประสทธภาพขององคการจะดหรอไมเพยงใด ยอมขนอยกบคณสมบตของผน าในองคการและลกษณะพฤตกรรมปทสถานในองคการ (Organization Norm) จะเปนอยางไรยอมขนอยกบอทธพลทางความประพฤตปฏบตงานของหวหนาหนวยงาน ไพบลย ชางเรยน และสมปราชญ จอมเทศ (2521) เพราะหวหนาหนวยงานเปนบคคลทมความส าคญยงตอหนวยงานตอผบงคบบญชา และตอผลงานเปนสวนรวม ดงนนคณภาพและลกษณะของหวหนาหนวยงานจงมความสมพนธใกลชดกบคณภาพของสถาบน รวมทงมผลสะทอนตอผลงานและวธปฏบตงานขององคการเปนอนมาก เสถยร เหลองอราม (2519) หวหนาหนวยงานจะตองเปนผทมหนาททจะท าใหภารกจ ทงมวลบรรลผลส าเรจอยางสมบรณ โดยจะตองรบผดชอบตอผลงานทตนควบคมบงคบบญชา ถงแมงานนนตนจะมไดกระท าดวยตนเองกตาม ซงสอดคลองกบ อรณ รกธรรม (2527) ทกลาววา หวหนาหนวยงานเปนผทมหนาทจะตองรบผดชอบ ตอตนเอง ตอผอน ซงไดแกผบงคบบญชา และผใตบงคบบญชา และขอทส าคญทสด คอ จะตองใหงานทรบผดชอบบรรลผลตรงตามวตถประสงคของหนวยงานทงน ในการท างานของมนษย (Job Performance)ขนอยกบสงส าคญสองประการ คอ แรงจงใจ (Motivation) และความสามารถ (Ability) ซงแรงจงใจของมนษยขนอยกบความตองการของบคคลและความตองการนเปนผลของทางสภาพกาย (Physical Condition) และสภาพของสงคมทบคคลอาศยอย (Social Condition) สวนความสามารถของมนษยเปนผลมาจากสงส าคญ 3 ประการ คอ ความสามารถทางสมอง ประสบการณ การศกษาและการฝกอบรม เสตยร (Steer, 1974, อางถงใน ภรณ กรตบตร, 2529) ยงเสนอไดวา การปฏบตงานทดของบคคลประกอบไปดวยปจจย 3 ประการ คอ ความสามารถลกษณะเฉพาะตวและความสนใจของบคคล ซงทง 3 ปจจยนรวมกนเปนเครองก าหนดสมรรถนะของบคคล รวมทง ธงชย สนตวงษ และ

10

ชยยศ สนตวงษ (2526) ยงไดกลาวถง ปจจยดานลกษณะสวนบคคลทส าคญ อนไดแก อายประสบการณ สถานภาพสมรส และระดบการศกษานบเปนปจจยหนงทมผลตอการปฏบตงานของบคคล มแนวคดเกยวกบปจจยทมอทธพลตอผลการปฏบตงานของบคคล (Individual Performance Factors) วาประกอบดวย 1. ลกษณะของบคคล (Individual Attributes) ไดแก 8 ลกษณะประชากร (Demographic Characteristics) เปนตวแปรทชวยใหเหนถงภมหลงของบคคลเชน เพศ อาย เชอชาต สถานะ ทางเศรษฐกจ - สงคม สถานทอยอาศยขนาดของครอบครวตลอดจนสงอน ๆ ทคลายคลงกน อยางไรกตามลกษณะประชากรอยางเดยวยงไมเปนเครองชวดทดทจะแสดงถงผลการปฏบตงานทด ทงนยงมสงทเกยวของคอ ความรความสามารถ และหรอลกษณะทางจตวทยา 1.1 ความรความสามารถ (Competency Characteristics) เปนสงหนงทส าคญใน

การพจารณาเลอกคนเพอมาปฏบตงาน ความรความสามารถเปนแรงจงใจอยางหนงทสามารถกระตนใหเกดความพยายามในการท างาน เปนแรงจงใจขนตนทมผลกระทบตอไหวพรบของบคคลทเอาชนะสงแวดลอม ไดบคคลทรสกวามความรความสามารถในงานของเขา สามารถคาดไดวาเขาจะท างานอยางจรงจง ดงนน ความรความสามารถแบงได 2 ดาน คอ ดานกายภาพ (Physical Competency) และดานสมอง (Mental Competency) ซงบอยครงไดใชผลการเรยนเปนเครองชวดถงแนวโนมของความรความสามารถดานสมองและการปฏบตงาน 1.2 ลกษณะทางจตวทยา (Phychological Characteristics) เปนการแสดงแนวโนมของพฤตกรรมแตละบคคลทจะเกดขน และมอทธพลคอนขางถาวรตอพฤตกรรมลกษณะจตวทยาเหลาน เชน ทศนคต การรบร ความตองการและบคลกภาพ เปนตนอยางไรกตาม ความส าคญของคณลกษณะของบคคลเหลาน ขนอยกบธรรมชาตและความจ าเปนแตละงาน ซงเชอรเมอรฮอรน (Shermethorn) เนนวาคณลกษณะของบคคลจะตองมความเหมาะสมกบความจ าเปนของแตละงานเพอทจะน าไปสผลการปฏบตงานทตองการ 2. ความพยายามในการท างาน (Work Effect) คณลกษณะของบคคลทมความเหมาะสมกบความจ าเปนของงานนน ยงไมสามารถทจะท าใหบคคลมผลการปฏบตงานในระดบทสง ทงนยงมตวแปรหนงทส าคญและตองมกคอ ความพยายามในการท างานซงเปนสงทแสดงถง ความปรารถนาทจะปฏบตงานนนคอ ตองมแรงจงใจทจะท างาน (Motivation to Work) เปนแรงผลกดนภายในตวบคคลทมผลโดยตรงและคงไวซงความพยายามในการท างาน คนทมแรงจงใจทระดบสงจะท างานอยางจรงจง แรงจงใจจงเปนสงส าคญทจะชวยก าหนดความพยายามในการท างาน

11

3. การสนบสนนจากองคการ (Organization Support) ในการปฏบตงานของบคคลจ าเปนตองไดรบการสนบสนนจากองคการทปฏบตอย บคคลผทมลกษณะตรงกบความจ าเปนของงานและไดรบการจงใจในระดบสง อาจจะไมเปนผปฏบตงานทดหากไดรบการสนบสนนทไมเพยงพอจากหนวยงานหรอทเรยกวาขอจ ากดดานสถานการณ (Situational Constraint) เชน ขาดเวลาทจะท างาน งบประมาณ เครองมอเครองใช และวสดอปกรณไมเพยงพอ ขอมลขาวสารทเกยวกบงานไมชดเจน ระดบความคาดหวงของผลการปฏบตงานทไมเหมาะสม ขาดอ านาจหนาทเกยวกบงาน ขาดการชวยเหลอจากผทเกยวของ และขนตอนการปฏบตงานทไมยดหยน เปนตนสงเหลานมผลกระทบตอผลการปฏบตงานของบคคลจากแนวคดดงกลาว จะพบวาพฤตกรรมในการปฏบตงาน (Job Performance) ของเจาหนาทและพนกงานสวนโยธาองคการบรหารสวนต าบล นาจะมปจจยทเกยวของหลายประการดวยกนดงนนในการศกษาวจยครงน ผวจยไดจ าแนกปจจยทเกยวของออกเปน 3 ดานดวยกนคอ ปจจยดานลกษณะประชากร เศรษฐกจ สงคม ปจจยดานการสนบสนนจากองคการ และปจจยดานการปฏบตงาน ซงรายละเอยดของแนวคด ทฤษฎของแตละปจจยทน ามาศกษามดงตอไปนปจจยดานลกษณะประชากร เศรษฐกจ สงคม ประกอบดวยเพศ ความแตกตางของเพศนนสงผลถงการมพฤตกรรมตาง ๆ ประภาเพญ สวรรณ (2520) กลาววา ลกษณะของเพศชายมการรเรมสรางสรรควเคราะหแยกแยะ มความมนใจในตนเองมากกวาเพศหญง แตเพศชายกจะสมยอมหรอจ านนตอกฎเกณฑ ตาง ๆ ไดนอยกวาเพศหญง เพศหญงมแนวโนมในการเปลยนแปลงพฤตกรรมมากกวาเพศชาย นอกจากนความแตกตางทางเพศ ท าใหความสนใจดานงานแตกตางกน และเพศหญงมความอดทนทจะท างานทตองใชฝมอและความละเอยดออนมากกวาเพศชายจากการศกษาดงกลาวแสดงใหเหนวา เพศมผลตอพฤตกรรมของบคคล ดงนนจงอาจสรปไดวา เพศเปนตวแปรหนงทมความสมพนธกบผลการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชางองคการบรหารสวนต าบลอาย เปนปจจยหนงทท าใหมความแตกตางในเรองของความคดเหนและพฤตกรรมเนองจากคนใน

วยตาง ๆ กนยอมมความตองการแตกตางกน สมศกด ศรสนตสข (2528) ไดกลาววา ในทฤษฎการเปลยนทางสงคม และวฒนธรรมเกยวกบเรองอาย ในเรองการยอมรบสงใหม ๆ ไววากลมคนทมอายระหวาง 20 - 25 ป จะมการรบสงใหม ๆ ไดเรวกวากลมคนทมอายเกน 50 ปขนไป ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2535) ไดกลาวอกวาอายแมจะมผลตอการท างานไมเดนชด แตอายจะเกยวของกบระยะเวลาและประสบการณในการท างาน ผทมอายมากมกจะมประสบการณในการท างานนานดวยจากการศกษาดงกลาว อาจสรปไดวา อายเปนตวแปรหนงทมความสมพนธ

12

กบผลตอการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชางองคการบรหารสวนต าบล ผวจยจงน ามาใชในการศกษาครงนสถานภาพการสมรส เปนปจจยหนงทท าใหคนเราม การเปลยนแปลงพฤตกรรม บคคลทแตงงานแลวสภาวะเศรษฐกจของครอบครว รวมทงนสยของคครองจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคลนน บคคลทไมประสบความส าเรจในการครองชวตค มปญหาเกยวกบบตร จะท าใหเปนผม 10 อารมณหงดหงดงายและน าอารมณหงดหงดนนมาใชในท ท างาน สถานภาพสมรสมผลในการจ าแนกผลการปฏบตงานสาธารณสขมลฐานของหวหนาสถานอนามย ผทมสถานภาพโสดท างานไดดกวาผทมสถานภาพสมรสอน ๆ สอดคลองกบผลการศกษาของกองสขศกษา กระทรวงสาธารณสข (2521) พบวา เจาหนาททไมมพนธะทางครอบครวจะสามารถปฏบตงานไดคลองตวกวาจากขอมลดงกลาวอาจสรปไดวา สถานภาพสมรสเปนตวแปรตวหนงทนาสนใจทควรน ามาศกษาหาความสมพนธกบผลการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชางองคการบรหารสวนต าบลวฒการศกษา การศกษาเปนปจจยชวยใหคนมประสทธภาพ และสามารถปรบตวเอาชนะสงแวดลอมได บคคลทไดรบการศกษาสงยอมมสตปญญาในการพจารณาสงตาง ๆ อยางมเหตผล มความเขาใจเกยวกบสงแวดลอมไดถกตองมากกวาผทมการศกษาต า ปรยาพรวงษ อนตรโรจน (2535) การศกษาจงมสวนชวยใหบคคลปฏบตงานไดดจากการศกษาดงกลาวท าใหทราบวา วฒการศกษาเปนปจจยหนงทส าคญ มความสมพนธกบผล การปฏบตงานตามบทบาทหนาทเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบลฐานะ ทางเศรษฐกจ จากการศกษาของกองสขศกษา กระทรวงสาธารณสข (2521) สรปวา ฐานะทางเศรษฐกจเปนปจจยหนงทมความส าคญมากตอการปฏบตงานของเจาหนาท โดยผทมฐานะเศรษฐกจดจะมเวลาส าหรบการท างานและมความคลองตวในการปฏบตงานมากกวาผทมฐานะทางเศรษฐกจตกต าจากขอมลดงกลาวพอทจะสรปไดวา ฐานะทางเศรษฐกจเปนตวแปรอกตวหนงทมความสมพนธกบผลการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบล ปจจยดานการสนบสนนจากองคการ การสนบสนนจากผบรหารองคการบรหารสวนต าบล ผบงคบบญชาถอเปนตวแทนขององคการ และเปนจดรวมแหงพลงรวมของบคคลในองคการ ดงนนผบงคบบญชา จงเปนเสมอนหลกชยในการด าเนนงาน โดยเฉพาะตอผใตบงคบบญชาและตอผลงานขององคการ ซงมภาระหนาทคอ เปนผรบผดชอบในการปฏบตงานทอยในความรบผดชอบ เปนผทจะชวยเสรมสรางใหปรมาณคณภาพของงานไดรบผลสงสด เปนผสอนแนะน าการท างานใหผใตบงคบบญชาเปน

ผตดตอประสานงานในองคการ เพอใหงานมประสทธภาพ และเปนผสงงานและควบคมงาน

13

สมพงษ เกษมสน (2517) การศกษาการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบล ผวจยค านงถงการสนบสนนในดานนโยบาย การก าหนดงานในสวนโยธาไวในแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล การจดหางบประมาณและวสดอปกรณเพมเตม การสนบสนนดานก าลงคนอนนาจะสงผลใหเจาหนาทบรหารงานชางองคการบรหาร สวนต าบลสามารถปฏบตงานไดดยงขนการไดรบการสนบสนนงบประมาณ งบประมาณเปนปจจย ทความส าคญประการหนงตอการบรหารเพอเปนคาจางแกก าลงคนทมความรความสามารถ และยงเปนสงจ าเปนส าหรบการจดซออปกรณ เครองมอเครองใชในการด าเนนงานของหนวยงาน เปรยบเสมอนน ามนหลอลนทชวยใหกลไกอน ๆ ในระบบบรหารมความคลองตวมากยงขนการศกษาการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบลครงน ผวจยค านงถงการไดรบการสนบสนนดานงบประมาณ อนนาจะสงผลใหเจาหนาทบรหารงานชางองคการบรหารสวนต าบล สามารถปฏบตงานไดยงขนการไดรบการสนบสนนวสดอปกรณ วสดอปกรณเปนอกปจจยหนงทมความส าคญและจ าเปนตอการบรหารเพอใหเปนไป ตามแผนและบรรลวตถประสงคทก าหนดไวเนองจากการด าเนนงานทกประเภทถงแมจะมคนและเงนพรอมแตถาขาดวสดอปกรณเครองมอเครองใชกไมสามารถด าเนนไปสจดหมายทก าหนดไวไดการศกษาการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบล ผวจยค านงถงการไดรบการสนบสนนวสดอปกรณ อนนาจะสงผลใหเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบล สามารถปฏบตงานไดยงขนการมสวนรวมของบคลากรในฝาย “การมสวนรวม” ไดมผใหความหมายไวหลายทศนะ เชน Alastair T. White ไดใหค าจ ากดความวาการมสวนรวม ประกอบไปดวย 3 มตดวยกน คอ มตทหนง คอ การมสวนรวมในการตดสนใจวาอะไรควรท าและท าอยางไร มตทสอง คอ มสวนรวมเสยสละในการพฒนาการลงมอปฏบตการตามทไดตดสนใจ มตทสาม คอ มสวนรวมในการแบงปนผลประโยชนทเกดจากการด าเนนงาน และยงไดเพมสาระส าคญของการมสวนรวมไดแบงชนดของการมสวนรวมออกเปน 3 แบบ ดงน 1. การมสวนรวมในการตดสนใจ (Decision Making) ประกอบไปดวย 3 ขนตอน คอ รเรมตดสนใจ ด าเนนการตดสนใจ และตดสนใจปฏบตการ 2. การมสวนรวมในการปฏบตการ (Implementation) ประกอบดวยการสนบสนน ดานทรพยากรการบรหาร และการประสานขอความรวมมอ 3. การมสวนรวมในผลประโยชน (Benefits) ไมวาเปนผลประโยชนทางดานวตถผลประโยชนทางดานสงคม การมสวนรวมในการประเมนผล (Evaluation) (สมยศ นาวการ, 2538) กลาววา การวจยสวนใหญเกยวกบการมสวนรวมชใหเหนวาผอยใตบงคบบญชาทมสวนรวมในการก าหนดเปาหมาย

14

ของพวกเขา มระดบผลการปฏบตงานสงกวาผอยใตบงคบบญชาทไมไดมสวนรวมในการก าหนดเปาหมายจากขอมลดงกลาวพอทจะสรปไดวาการมสวนรวมของบคลากรในหนวยงานเปนปจจยหนงทมผลตอการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหาร สวนต าบล ปจจยดานการปฏบตงาน อายราชการและระยะเวลาทปฏบตงานในต าแหนงความสามารถในการปฏบตงานของมนษยมาจากสงส าคญ 3 ประการ คอ ความสามารถทางสมอง ประสบการณ การศกษา และ การอบรม การมประสบการณใดกตามยอมท าใหบคคลสามารถปฏบตงานไดด แตจ านวนปทเคยท างานมาไมไดเปนเครองประกนวาคนทท างานนานกวาจะมประสบการณมากกวาคนทท างาน

นอยกวา ทงนเพราะแตละวนทท างานยอมมประสบการณตางกน ประสบการณจากสงทพบเหนทแตกตางกนมผลตอการใชเปนเกณฑในการตดสนเรองตาง ๆ และคนทมประสบการณใน

การท างานเปนเวลานานยอมไดเปรยบในดานความช านาญงาน ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2535) จากการศกษาดงกลาวพอทจะสรปไดวาประสบการณในการปฏบตงานอนไดแก อายราชการ และระยะเวลาทปฏบตงานในต าแหนงเปนตวแปรส าคญทนาจะมความสมพนธกบการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบลการฝกอบรมและการศกษา การอบรมถอเปนการพฒนาความรความสามารถของบคคลและเปนปจจยหนงทมผลตอขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน เปนการสอนใหคนไดเรยนรและเขาใจถงหลกวทยาการและวธปฏบตทถกตองทนสมยและเหมาะสม ซงเปนการสรางเสรมคณวฒและสมรรถภาพในการปฏบตงานใหมประสทธภาพสงขน และชวยใหเขาในบทบาทของตนเองและงานตาง ๆ ทตองคอยปฏบต อทย หรญโต (2523) ทงชวยใหผปฏบตงานไดเขาใจชดเจนถงบทบาทของตนเองและงานตาง ๆ ทตองปฏบต การศกษาเปนปจจยหนงทชวยใหคนมประสทธภาพและสามารถปรบตวเอาชนะสงแวดลอมได บคคลทไดรบการศกษาสงยอมมสตปญญาในการพจารณาสงตาง ๆ อยางมเหตผล มความเขาใจเกยวกบสงแวดลอมไดถกตองมากกวาผทมการศกษาต า ความจ าเปนทหวหนางานทกระดบจะตองมการเพมพนวชาการและหาความช านาญอยตลอดเวลา ดงนน การฝกอบรมและการศกษาตอจงจ าเปนอยางยงทจะตองกระท าอยตลอดเวลาจากขอมลดงกลาวอาจสรปไดวา การฝกอบรมและการศกษามผลตอการปฏบตงานของบคคล ดงนนจงเปนตวแปรทนาสนใจใน

การน ามาหาความสมพนธกบการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของเจาหนาทบรหารงานชาง องคการบรหารสวนต าบล

15

แนวความคดและการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบล

ความหมายของการบรหาร ค าวา การบรหาร ในภาษาองกฤษ มค าใชอยสองค า คอ ค าวา Administration และ Management นกวชาการหลายทานอธบายวา ความแตกตางของค าสองค านอยทวา Administration มกจะเนนในเรองของนโยบาย (Policy) ในขณะทค าวา Management นนเปนการน าเอานโยบายไปปฏบตจดท า (Implementation) หรอระดบปฏบตการแตหากพจารณาในดานความนยมในการน าค ามาใชแลวจะพบวาค าวา Administration นยมน าไปใชในทางการบรหารราชการและค าวา Management นยมใชในทางการบรหารธรกจ แตอยางไรกตามค าสองค านอาจใชแทนกนไดและหมายถงการบรหารเชนเดยวกน สมาน รงสโยกฤษฎ และสธ สทธสมบรณ (2525) ใหความหมายวา การบรหาร หมายถง การด าเนนงานใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทก าหนดไว โดยอาศยปจจยตาง ๆ อนไดแก คน เงน วสดสงของและวธการปฏบตงานเปนอปกรณในการด าเนนงาน นพนธ กนาวงศ (2526) กลาววา การบรหาร คอ การรวมมอกนท างานของบคคลตงแตสองคนขนไป โดยมวตถประสงคของการท างานรวมกน ในการรวมมอกนท างานนนจะตองมบคคลทเปนหวหนา เรยกวา ผบรหาร และการรวมมอกนนนจะจดอยในรปองคการประเภทตาง ๆ แลวแตการมวตถประสงคขององคการนน ๆ ปธาน สวรรณมงคล (2535) อธบายวา การบรหารเปนกระบวนการของการวางแผน การจดองคการ การจดคนเขากบงาน การสงการ การประสานงาน และการควบคม เพอก าหนดและท าใหบรรลวตถประสงคในสภาพแวดลอมทผนแปรตลอดเวลา จากความหมายการบรหารของนกวชาการดงกลาวขางตน จะเหนวา การบรหารเปน การด าเนนการเพอใหงานหรอสงทตองกระท าบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคการ ซงจะตองมกระบวนการในการด าเนนกจกรรมนน ๆ และเปนหนาทส าคญส าหรบผบรหารหรอผทมสวนเกยวของในการท างาน ซงจะตองมความรความเขาใจในหลกการบรหาร เพอใหการบรหาร งานบรรลเปาหมายทวางไว เพอใหไดงานทมประสทธภาพ ประสทธผล เกดความคมคา ประหยดทนเวลาเสยคาใชจายนอย หลกการบรหารของฟาโย (Henri Fayol) ฟาโยว (Fayol, 1961, อางถงใน สมยศ นาวการ, 2547) ไดอธบายถงหลกการบรหารไวดงตอไปน

16

1. การมผบงคบบญชาเพยงคนเดยว (Unity of Command) โดย Fayol เชอวา การมผบงคบบญชาทมากกวาหนงคนตอผใตบงคบบญชาหนงคน จะท าลายอ านาจหนาทและระเบยบวนยลงได ฟาโยจงชใหเหนวา ผอยใตบงคบบญชาแตละคนจงตองรบค าสงจากผบงคบบญชา เพยงคนเดยวเทานน เพอใหเกดการยอมรบ และการปฏบตตามหลกการขอน จะชวยลดความขดแยงในการปฏบตงานระหวางองคการหรอระหวางหนวยงานลงได 2. การมทศทางเดยวกน (Unity of Direction) โดยแตละกลมงานหรอกลมกจกรรมควรม เปาหมายเดยวกนภายใตแผนงานและมผบงคบบญชาคนเดยวกน หลกการขอนแตกตางจาการม ผบงคบบญชาเพยงคนเดยวตรงทหลกการการททศทางเดยวกนมาจากการมโครงสรางองคการ (Organization Structure) ทด มการจกแผนกงานอยางเหมาะสม หลกการขอนจงอางองถงโครสรางองคการ ในขณะทหลกการการมผบงคบบญชาเพยงหนงเดยวนนอางองการปฏบตงานของคนทอยภายใตโครงสรางขององคการ 3. การแบงงานกนท า (Division of Work) โดย Fayol เชอวา การแบงงานกนท านนเปนแนวทางทางอยางหนงทใชเพอเพมผลผลตและการท างานใหดกวาเดม ดวยการใชความพยายาม เทาเดม โดยทไมตองเปลยนจากงานหนงไปยงอกงานหนง ทงน เหตผลของการแบงงานกนท ากคอ ความตองการลดเวลาของการเรยนรงานใหนอยลง และเพมทกษะการท างานใหสงขน หลกการแบงงานกนท าน สามารถใชไดกบทกรดบขององคการ 4. การรวมอ านาจ (Centralization) และการกระจายอ านาจ (Den ceatralization) ทเหมาะสม โดยเฉพาะเมอมการมอบหมายความรบผดชอบไปใหผบรหารคนใดแลว จะตองม การมอบอ านาจหนาทไปใหดวย สวนการรวมอ านาจจะมมากนอยแคไหนนน จะขนอยกบสถานการณและลกษณะงานขององคการทเปนอยในแตละสถานการณ โดยองคการจะตองม ความสมดลระหวางการรวมอ านาจและการกระจายอ านาจ 5. อ านาจหนาทและความรบผดชอบ (Authority and Responsibility) หลกการขอน Fayolชใหเหนวา ความสมพนธระหวางอ านาจหนาทและความรบผดชอบของผบรหารจะตองมอย โดยความสมพนธทตองการคอ ความเทาเทยมกนหรอเสมอภาคกนของอ านาจหนาท และ ความรบผดชอบ อ านาจหนาทหมายความถง สทธของการออกค าสงแกผทอยใตอ านาจบงคบบญชา ซงจะตองมควบคกบความรบผดชอบ และเมอมการมอบหมายงานใหบคคลแลว Fayol กลาวอยางหนกแนนวาจะตองมการมอบอ านาจหนาทใหกบบคคลเพอใหเกดการยอมรบกบความรบผดชอบทตามมาดวย 6. ความเสมอภาค (Equity) ฟาโยว (Fayol, 1961, อางถงใน สมยศ นาวการ, 2547) เหนวา ความเสมอภาคหมายความความเมตตาและความยตธรรมทตองใหแกทกฝายภายในองคการ

17

ความเสมอภาค เปนสงจงใจขนพนฐานของพนกงานอยางหนงทท าใหพนกงานปฏบตงานดวยความเสยสละและจงรกภกดตอองคการ หลกการขอความเสมอภาคน อาจจะสะทอนใหเหนไดจากการจายคาตอบแทนทเปนธรรม ทงคาตอบแทนทเปนเงนเดอนคาจางและสวสดการทจะตองจดใหกบพนกงานทกคนอยางยตธรรม 7. สายการบงคบบญชา (Scalar Chain) เปนสงทแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางบคคลทเปนผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชาจากระดบสงชงมาระดบต า โดยแสดงถงความสมพนธในเชงอ านาจหนาท โดยการด าเนนงานตาง ๆ ภายในองคการควรเปนไปตามหลกการ สายการบงคบบญชาน แตในกรณทสายการบงคบบญชายาวไป จะท าใหกระบวนการตดตอ ประสานงานยดยาวอกไปดวย ผบรหารจงอาจตองหาวธการตดตองานใหรวบรดขน 8. การใหผลตอบแทน (Remuneration) การใหผลตอบแทนมสมมตฐานอยวา คาจางทจายใหกบบคลากรภายในองคการนน ควรยดถอตามแนวคดของความยตธรรม และตองเปนท พงพอใจแกทงสองฝายทงนายขางและลกจาง วธการจายคาตอบแทนของ Fayol นคลายกบวธการ ท Taylor เสนอกลาวคอ เปนการจายตามระยะเวลา การมสวนรวมในผลก าไรและการใหคาตบแทนอนทมใชเงน 9. ความเปนระเบยบเรยบรอย (Order) หลกการนเหมอนกบแนวความคดในการจดหาทตงของวตถและเครองมอตาง ๆ ทจะตองท าการศกษาโดยรอบคอบเสยกอน ทงนเพอให เกดประสทธภาพของการผลต Fayol ไดเสนอใหใชแนวความคดนกบคนภายในองคการ ซงจะเหนไดชดจากแผนผงโครงสรางองคการทแสดงต าแหนงสงต าของบคคลภายในองคการ และ ความสมพนธทมตอกน 10. ความมระเบยบวนย (Discipline) แสดงถงการยอมรบขอตกลงหรอนโยบายตาง ๆ ของสมาชกภายในองคการ Fayol ชใหเหนวา ความมระเบยบวนยทใชไดผลนนตะตองมการจกลงกนระหวางฝายบรหารกบฝายพนกงาน บนพนฐานของความยตธรรม ในขณะทการลงโทษกจะตองมความยตธรรมดวย 11. ความคดรเรม (Initiatives) การใหคนงานทกคนไดมโอกาสเขามสวนรวมใน การแกไขปญหาตาง ๆ ขององคการ ยอมเปนการเปดใหพนกงานหรอคนงานไดแสดงความคดรเรมรวมกน โดยอาจมระบบการใหขอเสนอแนะโดยผใตบงคบบญชา ซงจะกอใหเกดความคดรเรมอยางมาก 12. ผลประโยชนสวนบคคลจะตองเปนรองผลประโยชนสวนรวม (Subordination of the Individual Interest to the General Interest) ตามหลกการการน Fayol ชใหเหนวาบคล และ กลมตาง ๆ ทอยภายในองคการจะตองยอมรบใหความตองการ หรอผลประโยชนของเขาเปน

18

รองจากผลประโยชนขององคการ และนงหวานน ผลประโยชนขององคการจะตองเปนรองจากผลประโยชนสาธารณะหรอสงคมทองคการด าเนนการอย 13. ความมนคงของงาน (Stability of Tenure of Personnel) เปนหลกการทใหบคคล ทกระดบขององคการเกดความมนคงจากการท างาน ซงจะท าใหเขาสามารถปฏบตงานไดด 14. ความสามคค (Esprit de Corps) ตามหลกการน ผบรหารจะตองใหการปฏบตงาน ตาง ๆ ภายในองคการมลกษณะเปนทม และสมาชกทกคนในทมและทกทมสามารถปฏบตงานไดโดยมความตองการบรรลเปาหมายรวมอยางดทสด นอกจากน Fayol ยงไดเนนถงความส าคญของ การสอสารทมผลกระทบตอการท างานเปนทมอกดวย

รปแบบโครงสรางอ านาจหนาท และการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบล

ความเปนมาขององคการบรหารสวนต าบล เดมสภาต าบลไดจดตงขนตามค าสงกระทรวงมหาดไทยท 222/ 2499 ลง วนท 8 มนาคม 2499 เรอง ระเบยบบรหารราชการสวนต าบลและหมบาน โดยมวตถประสงคทจะเปดโอกาสใหราษฎรไดเขามามสวนรวมในการบรหารงานของต าบลและหมบานทกอยางเทาทจะเปนประโยชนแกทองถนและราษฎรเปนสวนรวม ซงจะเปนแนวทางน าราษฎรไปสการปกครองระบอบประชาธปไตย พ.ศ. 2537 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 เปนกฎหมายทใชจดระเบยบการบรหารงานในต าบลแทนประกาศคณะปฏวต ฉบบท 326 ลงวนท 13 ธนวาคม 2515 นบตงแต พ.ร.บ.สภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 มผลบงคบใชเมอวนท 2 มนาคม 2538 ท าใหมการปรบฐานะการบรหารงานในระดบต าบล โดยเฉพาะการเปลยนแปลงรปโฉมใหมของสภาต าบลทวประเทศ โดยแบงออกเปน 2 รปแบบ ดงน (โกวทย พวงงาม, 2542) 1. รปแบบ “สภาต าบล” ไดรบการยกฐานะเปนนตบคคล อนไดแก สภาต าบลทมรายไดโดยไมรวมเงนอดหนนต ากวา 150,000 บาท 2. รปแบบ “องคการบรหารสวนต าบล” (อบต.) ตงขนจากสภาต าบลทมรายได (โดยไมรวมเงนอดหนน) ในปงบประมาณทลวงมาตดตอกนสามปเฉลยไมต ากวา 150,000 บาท ไดรบการยกฐานะเปนองคการบรหารสวนต าบลมฐานะเปนนตบคคล และเปนราชการบรหาร สวนทองถน (มาตรา 43)

19

หลกเกณฑทก าหนดใหสภาต าบลเปนองคการบรหารสวนต าบลนน ตามพระราช บญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 ก าหนดวาถาสภาต าบลทมรายได โดยไมรวมเงน อดหนนในปงบประมาณทลวงมาตดตอกนสามปเฉลยไมต ากวาปละห นงแสนหาหมน บาทถวน อาจจดตงเปนองคการบรหารสวนต าบลได โดยท าเปนประกาศของกระทรวงมหาดไทย และ ใหประกาศในราชกจจานเบกษาในประกาศนนใหระบชอและเขตขององคการบรหารสวนต าบลไวดวย องคการบรหารสวนต าบล ใหพนจากอ านาจแหงสภาต าบลนบแตวนทกระทรวง มหาดไทยไดประกาศจดตงขนเปนองคการบรหารสวนต าบล และประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไป และขอใหโอนบรรดางบประมาณ ทรพยสน สทธ สทธเรยกรอง หน และเจาหนาทของ สภาต าบลไปเปนขององคการบรหารสวนต าบล บทบาทขององคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนต าบลเปนหนวยงานนตบคคล ก ากบดแลโดยรฐ มหนาทและภารกจตามองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทในการพฒนาต าบลทงในดานเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรม ภายใตบงคบบญชาแหงกฎหมายองคการบรหารสวนต าบลมหนาทตองท าใหเขตองคการบรหารสวนต าบลตาม (ม.66) ดงตอไปน 1. มอ านาจหนาทในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม 2. มอ านาจหนาททจะตองท าในเขตองคการบรหารสวนต าบล ดงตอไปน 2.1 จดใหมและบ ารงรกษาทางน าและทางบก 2.2 รกษาความสะอาดของถนน ทางน า ทางเดน และทสาธารณะ รวมทงก าจดขยะ มลฝอยและสงปฏกล 2.3 ปองกนโรคและระวงโรคตดตอ 2.4 ปองกนและบรรเทาสาธารณภย 2.5 สงเสรมการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม 2.6 สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอายและผพการ 2.7 คมครอง ดแล และบ ารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 2.8 บ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน 2.9 ปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมายภายใตบงคบแหงกฎหมาย (ม.67)

20

องคการบรหารสวนต าบลอาจจดท ากจกรรมในเขตองคการบรหารสวนต าบลไดดงตอไปน 1. ใหมน าเพออปโภค บรโภค และการเกษตร 2. ใหมและบ ารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอน 3. ใหมและบ ารงรกษาทางระบายน า 4. ใหมและบ ารงสถานทประชม การกฬา การพกผอนหยอนใจ และสวนสาธารณะ 5. ใหมและสงเสรมกลมเกษตรกรและกจการสหกรณ 6. สงเสรมใหมอตสาหกรรมในครอบครว 7. บ ารงและสงเสรมการประกอบอาชพของราษฎร 8. การควบคมดแล และรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณะสมบตของแผนดน 9. หาผลประโยชนจากทรพยสนขององคการบรหารสวนต าบล 10. ใหมตลาด ทาเทยบเรอ และทาขาม 11. กจการเกยวกบการพาณชย 12. การทองเทยว อ านาจหนาทขององคการบรหารสวนต าบลตามมาตรา 66 มาตรา 67 และมาตรา 68 นน ไมเปนการตดอ านาจทของกระทรวง ทบวง กรมหรอองคการ หรอหนวยงานของรฐ ในอนทจะด าเนนการใด ๆ เพอประโยชนของประชาชนในต าบล แตตองแจงใหองคการบรหารสวนต าบลทราบลวงหนาตามสมควร ในกรณน หากองคการบรหารสวนต าบลมความเหนเกยวกบการด าเนนกจการดงกลาวใหกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐน าความเหนขององคการบรหาร สวนต าบลไปประกอบการพจารณาด าเนนการนนดวย (ม.69) เพอประโยชนในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหองคการบรหารสวนต าบลมสทธไดรบทราบขอมลและขาวสารจาก ทางราชการในเรองทเกยวกบการด าเนนกจการของทางราชการในต าบล เวนแต ขอมลหรอขาวสารททางราชการถอวา เปนความลบเกยวกบการรกษาความมนคงแหงชาต (ม.70) องคการบรหาร สวนต าบลออกขอบงคบต าบล เพอใหใชบงคบต าบลไดเทาทไมขดของตอกฎหมายหรอ อ านาจหนาทขององคการบรหารสวนต าบลในการนจะก าหนดคาธรรมเนยมทจะเรยกเกบและก าหนด โทษปรบผฝาฝนดวยกได แตมใหก าหนดโทษปรบเกนหารอยบาท รางขอบงคบต าบลจะเสนอไดกแต โดยคณะกรรมการบรหารหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลเมอสภาองคการบรหาร สวนต าบลและนายอ าเภอใหความเหนชอบรางขอบงคบตามวรรคหนงแลว ใหประธา คณะกรรมการบรหารลงชอและประกาศเปนขอบงคบตอไปในกรณทนายอ าเภอไมเหนชอบดวยกบรางขอบงคบต าบลใด ใหสงคนสภาองคการบรหารสวนต าบลภายใน 15 วน นบตงแตทนายอ าเภอ

21

ไดรบรางขอบงคบนนเปนอนจบไป เมอสภาองคการบรหารสวนต าบลพจารณาทบทวนรางขอบงคบต าบลวรรคสแลว มมตยนยนตามรางขอบงคบต าบลเดมดวยคะแนนเสยงไมนอยกวา สองในสามของจ านวนสมาชก สภาองคการบรหารสวนต าบลทงหมดเทาทมอยใหประธานคณะกรรมการบรหารลงชอและประกาศเปนขอบงคบต าบลได โดยไมตองขอความเหนชอบจากนายอ าเภอ แตถาสภาองคการบรหารสวนต าบลไมยนยนภายใน 30 วน นบตงแตวนทไดรบรางขอบงคบต าบลจากนายอ าเภอหรอ ยนยนดวยคะแนนเสยงนอยกวาสองในสามของจ านวนสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลทงหมดเทาทมอยใหรางขอบงคบเปนอนจบไป (ม.71) ใหองคการบรหารสวนต าบลมพนกงานสวนต าบล และอาจจะแบงการบรหารงานออกเปนส านกปลดองคการบรหารสวนต าบลสวนตาง ๆ ทองคการบรหารสวนต าบลไดจดตงขน ระเบยบพนกงานสวนต าบลใหตราขนเปนราชกฤษฎกา เพอประโยชนแกกจการขององคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนต าบลอาจขอใหขาราชการ พนกงานหรอลกจางของหนวยงานราชการหนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอหนวยการบรหารราชการสวนทองถนไปด ารงต าแหนงหรอปฏบตกจการขององคการบรหารสวนต าบลเปนการชวคราวได โดยไมขาดจากตนสงกดเดม ทงนใหผวาราชการจงหวดเปนผมอ านาจอนญาตไดตามจ าเปนและในกรณทเปนขาราชการ ซงไมอยในอ านาจของผวาราชการจงหวดใหกระทรวงมหาดไทยท าความตกลงกบหนวยงานตนสงกดกอนแตงตง (ม.72) องคการบรหารสวนต าบลท ากจการนอกเขตองคการบรหารสวนต าบลหรอรวมกบสภาองคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนจงหวด หรอหนวยการบรหารราชการสวนทองถนอน เพอกระท ากจกรรมรวมกนได ทงนเมอไดรบความยนยอมจากสภาต าบลองคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนจงหวด หรอหนวยการบรหารราชการสวนทองถนทเกยวของ และกจการนนเปนกจกรรมทจ าเปนและเปนการเกยวเนองกบกจการทอยในหนาทของตน โครงสรางองคการบรหารสวนต าบล โครงสรางองคการบรหารสวนต าบลปจจบน มลกษณะโครงสรางทมทงฝายนตบญญต และฝายบรหาร ซงเกดขนตาม พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 (แกไขเพมเตม ฉบบท 5 พ.ศ. 2546) ท าใหโครงสรางของสภาองคการบรหารสวนต าบล และคณะผบรหารองคการบรหารสวนต าบล มดงน 1. โครงสรางสภาองคการบรหารสวนต าบล ประกอบดวย สมาชกหมบานละ 2 คน องคการบรหารสวนต าบลใดม 1 หมบาน ใหมสมาชก 6 คน องคการบรหารสวนต าบลใด ม 2 หมบาน ใหมสมาชกหมบานละ 3 คน

22

2. โครงสรางคณะผบรหารองคการบรหารสวนต าบล ประกอบดวยนายกองคการบรหารสวนต าบล 1 คน และรองนายกองคการบรหารสวนต าบล 2 คน โดยสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนผเลอกตงแลวเสนอใหนายอ าเภอแตงตง

ผงโครงสรางคณะผบรหาร

ภาพท 2 โครงสรางคณะผบรหาร

นายก องคการบรหารสวนต าบล

เลขานการ นายกองคการบรหารสวนต าบล

รองนายก องคการบรหารสวนต าบล

รองนายก องคการบรหารสวนต าบล

23

ผงโครงสรางพนกงานสวนต าบล

ภาพท 3 โครงสรางพนกงานสวนต าบล

ผงโครงสรางสวนโยธา

ภาพท 4 โครงสรางสวนโยธา

บทบาทหนาทสวนโยธาขององคการบรหารสวนต าบล

ในการด าเนนงานของสวนโยธา ชวงษ ฉายะบตร (2539) จะอยในความรบผดชอบของเจาหนาทบรหารงานชาง ซงมหนาทรบผดชอบในการบรหารงานในสวนโยธา โดยมสายการบงคบบญชาขนตรงตอปลด องคการบรหารสวนต าบลจากการศกษาบทบาทหนาทและความรบผดชอบของเจาหนาทบรหารงานชางสามารถทจะจดจ าแนกบทบาทหนาท และความรบผดชอบของเจาหนาทบรหารงานชาง ดงตอไปน

ปลด องคการบรหารสวนต าบล

สวนการคลง สวนโยธา ส านกปลด

สวนการศกษา สวนสงเสรม

การเกษตร

หวหนาสวนโยธา

งานกอสราง งานออกแบบ เขยนแบบ

งานประมาณราคาและจดท าราคากลาง

งานดานสาธารณปโภค

24

1. บรหารงานในฐานะหวหนาหนวยงาน ซงมหนาทความรบผดชอบและคณภาพของงานสงโดยควบคมและรบผดชอบปฏบตงานบรหารงานออกแบบและกอสรางในลกษณะผช านาญการหรอผมความช านาญงานเทยบไดระดบเดยวกน และปฏบตหนาทอนตามทไดรบมอบหมาย 2. ควบคมการปฏบตงานเกยวกบการควบคมการออกแบบและกอสรางงานโยธา การวางโครงการ ส ารวจวเคราะหขอมล เพอใชในการออกแบบวางผงหลก ออกแบบสถาปตยกรรมครภณฑ และออกแบบงานดานวศวกรรมตาง ๆ 3. ควบคมการกอสรางและซอมแซมบ ารงรกษา การประมาณราคา จดพมพแบบรปรายการตาง ๆ เขยนแบบควบคมงานกอสราง 4. ตรวจรบงานงวดเพอเบกจายเงน 5. พจารณาขอขดแยงตาง ๆ ในดานงานออกแบบและกอสราง 6. ใหบรการตรวจสอบรปแบบและรายการ 7. เปนทปรกษาในงานออกแบบและกอสรางขององคการบรหารสวนต าบล เพอใหมคณภาพไดมาตรฐานสอดคลองเหมาะสมกบภาวะเศรษฐกจของประเทศ 8. ตรวจแบบกอสรางตาง ๆ ของประชาชนทขอรบอนญาตปลกสราง 9. ตรวจทานแบบกอสรางดานชางโยธาและอาคาร 10. ควบคมตรวจสอบงานโยธา เชน สะพาน ถนน ทอระบายน า ทางเทา ค คลอง อาคารและสงกอสรางอน ๆ 11. งานสวนสาธารณะ 12. ส ารวจขอมล ควบคม ตรวจสอบ ซอมแซมไฟฟาสาธารณะใหถกตองตามหลกวชาการ 13. งานรวบรวมขอมลและสถต 14. งานจดตกแตงสถานทในงานพธของทองถน งานราชพธ งานรฐพธ 15. เปนกรรมการควบคมการกอสราง ตอบปญหาและชแจงเรองตาง ๆ เกยวกบงานในหนาท 16. เขารวมประชมคณะกรรมการตาง ๆ ตามทไดรบแตงตง 17. เขารวมประชมในการก าหนดนโยบายและแผนงานของสวนงานทสงกดและในฐานะหนวยงานนอกจากจะปฏบตงานดงกลาวขางตนแลวยงท าหนาทก าหนดนโยบายการปฏบตงานวางแผน มอบหมายงาน ควบคม ตรวจสอบใหค าปรกษา แนะน า ปรบปรงแกไข และแกปญหาขดของในการปฏบตงานในหนวยงานทรบผดชอบและปฏบตหนาทอนทเกยวของ

25

พระราชบญญต/ กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานของสวนโยธา ประกอบดวย กฎหมายและระเบยบเกยวกบการปฏบตงานขององคการบรหารสวนต าบล ประจ าป 2545 - 2547 กฎหมายและระเบยบเกยวกบการปฏบตงานขององคการบรหารสวนต าบล ประจ าป 2547 - 2548 กฎหมายระเบยบและแนวทางการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 พระราชบญญตควบคมน ามนเชอเพลง พ.ศ. 2542 พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 หลกเกณฑการค านวณราคากลางงานกอสราง ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 6 กมภาพนธ 2550 มาตรฐานการบรหารและการบรการสาธารณะของ อปท. เชน มาตรฐานถนน ทางเดน และทางเทา, มาตรฐานไฟฟาสาธารณะ, มาตรฐานทางระบายน า เปนตน สภาพทวไปของอ าเภอแมลานอย อ าเภอแมลานอยตงอยหมท 1 บานแมลานอย มสภาพทางภมภาคเปนภเขาและทราบสง พนทเหมาะส าหรบการพฒนาใหเปนแหลงทองเทยวสถานทพกผอนหยอนใจ เนองจากเปน แหลงรวมของววทวทศนและธรรมชาตอนงดงาม อกทงยงมอากาศทบรสทธ พนทสวนใหญเปนภเขาและทราบสง ท าใหการพฒนาของทองถนในดานสาธารณปโภคและสงอ านวยความสะดวกตองใชตนทนในการกอสรางทสงมาก ท าใหการพฒนาลาชา ทศเหนอตดกบเขตอ าเภอขนยวม ทศตะวนออกตดกบเขตอ าเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม ทศใตตดกบอ าเภอแมสะเรยง ทศตะวนตกตดกบอ าเภอแมสะเรยงและชายแดนพมา อ าเภอแมลานอยแบงเขตการปกครองออกเปน 8 ต าบล 1 เทศบาล ดงน เทศบาลต าบลแมลานอย ม 10 หมบาน ต าบลแมลาหลวง ม 7 หมบาน ต าบล แมลานอย ม 12 หมบาน ต าบลทาผาปม ม 8 หมบาน ต าบลหวยหอม ม 9 หมบาน ต าบลแมโถ ม 6 หมบาน ต าบลขนแมลานอย ม 5 หมบาน ต าบลแมนาจาง ม 7 หมบาน ต าบลสนตคร ม 8 หมบาน ประชากร อ าเภอแมลานอยม 69 หมบาน 10,053 ครวเรอน มจ านวนประชากรรวมทงสน 34,527 คน เปนชาย 17,642 คน หญง 16,885 คน มความหนาแนนเฉลยตอพนท 25 คน/ตารางกโลเมตร

26

ประกอบดวยประชากรหลายชาตพนธดงน 1. ชาวไทย (ไทยลานนา) รอยละ 13.20 2. ชาวไทยใหญ รอยละ 14.17 3. ชาวเขาเผากะเหรยง รอยละ 65.77 4. ชาวเขาเผามง รอยละ 0.80 5. ชาวเขาเผาละวา รอยละ 15.58 ศาสนา 1. ศาสนาครสต รอยละ 60 2. ศาสนาพทธ รอยละ 30 3. ศาสนาอน ๆ รอยละ 10 การประกอบอาชพ 1. การเกษตร รอยละ 80 2. รบจาง รอยละ 12 3. คาขาย รอยละ 5 4. อน ๆ รอยละ 3 ลกษณะภมอากาศ เปนแบบทงหญาเขตรอน หรอทงหญาสะวนนา (Aw) ดนแดนแหงเมองสามหมอก คอ มอากาศหนาวในชวงฤดหนาว มอากาศรอนในชวงเดอนกมภาพนธ - เมษายน รวมถงมกลมหมอกควนไฟ จากการเผาไรเลอนลอยของชาวบาน มฝนตกคอนขางมากเนองจากความอดมสมบรณดานธรรมชาต แบงออกเปน 3 ฤด ดงน 1. ฤดรอน เดอนมนาคม - พฤษภาคม อณหภมเฉลย 34 องศาเซลเซยส 2. ฤดฝน เดอนมถนายน - ตลาคม อณหภมเฉลย 25 องศาเซลเซยส 3. ฤดหนาว เดอนพฤศจกายน - กมภาพนธ อณหภมเฉลย 12 องศาเซลเซยส การคมนาคม การเดนทางจากจงหวดเชยงใหมไปตามเสนทางของอ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม และอ าเภอแมสะเรยง จนถงอ าเภอแมลานอย ระยะทาง 235 กโลเมตร ใชเวลาเดนทางโดยรถยนตประมาณ 3 ชวโมง 30 นาท สภาพถนนสวนใหญเปนถนนลาดยางทางคดเคยว การเดนทางในฤดฝน ไมปลอดภยเนองจากเสนทางเดมยงขาดการปรบปรง มความขรขระและลนไหล สถานททองเทยว อ าเภอแมลานอยเปนแหลงธรรมชาต มอากาศทบรสทธ เหมาะส าหรบการพกผอนหยอนใจ โดยมแหลงทองเทยวดงน

27

1. วนอทยานถ าแกวโกมล ตงอยบรเวณเขาดอยถ า บานหวยมะไฟ หมท 14 ต าบล แมลานอย ถกคนพบโดยวศวกรเหมองแร ประจ าส านกงานทรพยากรธรณจงหวดแมฮองสอน เมอวนท 10 พฤศจกายน 2536 สภาพกายภาพสภาพภายในถ าเตมไปดวยผลกแคลไซต (Calcite) มรปรางลกษณะแตกตางกนหลายแบบมองดคลายปะการง ดอกกะหล า เกรดน าแขง ดอกเขม และ โคมไฟ มสขาวใส เหลองแดง และน าตาล มความสวยงามตามธรรมชาต ลกษณะถ าจะเปนโพรงลกลงไปในแนวดง 30 เมตร มทางเขาและทางออกทางเดยวกน ระยะทางประมาณ 120 เมตร ซงถ าแกวโกมลแหงน ถอวาเปนถ าผลกแรแคลไซตทสวยงามทสดในประเทศไทย และพบเปน แหลงท 2 ในทวปเอเชย โดยแหงแรกอยทประเทศจน 2. วดแมปาง ตงอยทบานแมปาง หมท 1 ต าบลสนตคร เดมชอ “ส านกสงฆปารม ธาราวาส” มพระอโบสถงดงามมาก เปนทเคารพ สกการะบชาของชาวจงหวดแมฮองสอนและจงหวดใกลเคยง 3. ศนยพฒนาโครงการหลวงแมลานอย ตงอยทบานดง หมท 5 ต าบลหวยหอม มพนท รบผดชอบ 91.75 ตารางกโลเมตร หรอ 57,368 ไร มกจกรรมโครงการหลายดาน ไดแก การปลกผก ปลอดสารพษในโรงเรอน การท านาขนบนได ไรเสาวรส ไรกาแฟ เปนตน 4. บานกะเหรยงหวยหอม ตงอยหมท 1 ต าบลหวยหอม เปนทตงศนยพฒนาชาวเขา มผลตภณฑทองถนทมชอเสยง ไดแก ผาทอขนแกะ และกาแฟสดหวยหอม 5. หมบานหตถกรรมเครองเงน ตงอยทบานละอบ หมท 6 ต าบลหวยหอม และ บานสนตสข หมท 5 ต าบลแมลาหลวง 6. ถ าแมฮ ตงอยในเขตบานปาหมาก หมท 2 ต าบลแมลานอย ถ ามความลกประมาณ 15 เมตร ภายในถ าประกอบดวยหนงอกหนยอยทสวยงาม 7. บานกะเหรยงแมสะกวะ ตงอยหมท 6 ต าบลทาผาปม มทศนยภาพบานเรอนแถบ เชงเขาทดแปลกตา ในฤดแลงจะมองเหนภาพดอกไมในปา ใบไมเปนสสมสวยงามมาก และมแหลงน าตกใกลหมบาน ใชเปนทพกผอนไดเปนอยางด รวมทงราษฎรในหมบานยงคงมวถชวตแบบดงเดม 8. น าตกทราชนย ตงอยทบานแมสะกวะ หมท 6 ต าบลทาผาปม มลกษณะเปนน าตกท ตกจากหนาผาขยาดกวาง 10 เมตร สงประมาณ 20 เมตร

ขอมลทวไปขององคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอแมลานอย

เขตการปกครองของอ าเภอแมลานอย แบงออกเปน 8 ต าบล และจดตงองคการบรหารสวนต าบลม 8 องคกร ไดแก

28

1. องคการบรหารสวนต าบลทาผาปม 2. องคการบรหารสวนต าบลแมลาหลวง 3. องคการบรหารสวนต าบลแมลานอย 4. องคการบรหารสวนต าบลหวยหอม 5. องคการบรหารสวนต าบลแมโถ 6. องคการบรหารสวนต าบลขนแมลานอย 7. องคการบรหารสวนต าบลแมนาจาง 8. องคการบรหารสวนต าบลสนตคร รายนามคณะผบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอแมลานอย จ านวน 8 องคกร พรอมทงงบประมาณรวมและงบประมาณของสวนโยธา องคการบรหารสวนต าบลทาผาปม มนายยทธนา หทยทพย เปนนายกองคการบรหาร สวนต าบล มรองนายกฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 8 หมบาน รวม 19 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 10,285,367 บาท งบประมาณการลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 2,021,000 บาท องคการบรหารสวนต าบลแมลาหลวง มนายสรพล ผาแดงสงา เปนนายกองคการบรหารสวนต าบล มรองนายกฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 9 หมบาน รวม 21 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 11, 345,032 บาท งบประมาณ การลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 2,403,000 บาท องคการบรหารสวนต าบลแมลานอย มนายไพทรย วารมนตร เปนนายกองคการบรหารสวนต าบล มรองนายกฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 11 หมบาน รวม 25 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 10,085,307 บาท งบประมาณ การลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 1,981,000 บาท องคการบรหารสวนต าบลหวยหอม มนายสชาต แกนเจง เปนนายกองคการบรหาร สวนต าบล มรองนายกฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 9 หมบาน รวม 21 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 12,345,032 บาท งบประมาณการลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 2,505,000 บาท องคการบรหารสวนต าบลแมโถ มนายบญม กมลวสย เปนนายกองคการบรหาร สวนต าบล มรองนายกฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 7 หมบาน รวม 17 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 10,085,367 บาท งบประมาณการลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 2,221,000 บาท

29

องคการบรหารสวนต าบลขนแมลานอย มนายธรพงศ ดเลศวฒกร เปนนายก องคการบรหารสวนต าบล มรองนายก ฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 5 หมบาน รวม 13 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 7,835,640 บาท งบประมาณการลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 7,757,002 บาท องคการบรหารสวนต าบลแมนาจาง มนายเอกชย ทวทองเพมพน เปนนายกองคการบรหารสวนต าบล มรองนายก ฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 7 หมบาน รวม 17 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 8,970,702 บาท งบประมาณ การลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 1,543,000 บาท องคการบรหารสวนต าบลสนตคร มนายสมบรณ บงกชลาวรรณ เปนนายกองคการบรหารสวนต าบล มรองนายก ฯ 2 คน มสมาชกหมบานละ 2 คน จ านวน 8 หมบาน รวม 19 คน งบประมาณป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 8,950,302 บาท งบประมาณ การลงทนสวนโยธาป พ.ศ. 2553 รวมทงสน 1,653,000 บาท ตารางจ านวนพนกงานสวนโยธาในเขตอ าเภอแมลานอย จ านวน 8 แหง

ตารางท 1 จ านวนพนกงานสวนโยธาในเขตอ าเภอแมลานอย

องคการบรหารสวนต าบล จ านวนพนกงานสวนโยธาในเขตอ าเภอแมลานอย

รวม ขาราชการ พนกงานจางตามภารกจ

พนกงานจางทวไป

1. องคการบรหารสวนต าบลทาผาปม 2. องคการบรหารสวนต าบลแมลาหลวง 3. องคการบรหารสวนต าบลแมลานอย 4. องคการบรหารสวนต าบลหวยหอม 5. องคการบรหารสวนต าบลแมโถ 6. องคการบรหารสวนต าบลขนแมลานอย 7. องคการบรหารสวนต าบลแมนาจาง 8. องคการบรหารสวนต าบลสนตคร

2 2 2 1 1 1 1 1

4 4 3 4 4 2 2 2

6 5 3 2 2 2 2 2

12 11 8 7 7 5 5 5

ทมา: ฝายทะเบยนและขอมล อ าเภอแมลานอย จงหวดแมฮองสอน

งานวจยทเกยวของ

ชยยศ ศรรตนบวร (2531) ไดชใหเหนวาปญหาทางดานบคลากรของสภาต าบล คอ ระดบความรพนฐานคอนขางต า กรรมการสภาต าบลสวนใหญมระดบการศกษาในชนประถมปท 4

30

เปนปญหามากในดานเทคนคการพฒนา ซงนบวา จะเพมมากขนและความรในงานของสภาต าบล กรรมการสภาต าบล โดยเฉพาะกรรมการสภาต าบล ผทรงคณวฒเปนจ านวนมากยงขาดความร แมในงานทตนเองเกยวของโดยตรงในฐานะกรรมการสภาต าบล 1. ปจจยทมความสมพนธกบประสทธผลในการด าเนนงานขององคการบรหาร สวนต าบล บงยโถจงหวดปทมธาน กบองคการบรหารสวนต าบลเกาะยอ จงหวดสงขลา กคอ คณภาพของบคลากร และความเพยงพอของงบประมาณ องคการบรหารสวนต าบลบงยโถ จงหวดปทมธานมมากกวา 2. องคการบรหารสวนต าบล บงยโถ จงหวดปทมธาน และองคการบรหารสวนต าบล เกาะยอ จงหวดสงขลา มความเพยงพอเรองบคลากรระดบนอย ซงแสดงใหเหนวา องคการบรหารสวนต าบลทงสองแหงยงมความตองการในเรองของบคลากร 3. ส าหรบองคการบรหารสวนต าบลทงสองแหงมความเพยงพอในเรองวสด อปกรณ เครองมอ เครองใช อยในระดบปานกลาง แสดงใหเหนวาทงสององคการยงมความตองการในเรองวสด อปกรณ เครองมอ เครองใช 4. องคการบรหารสวนต าบลทงสองแหง มทศนคตทดตอผบงคบบญชา 5. องคการบรหารสวนต าบลเกาะยอ จงหวดสงขลา มความรวมมอจากประชาชน มากกวา องคการบรหารสวนต าบล บงยโถ จงหวดปทมธาน วฒนศกด จงจรญ (2542) ศกษาปญหาการด าเนนงานองคการบรหารสวนต าบล และ หาแนวทางแกไขปญหา ในเขตพนทอ าเภอเขาสวนกวาง จงหวดขอนแกน พบวา ปญหาทพบมากคอดานโครงสรางอ านาจหนาท การประชมสภาองคการบรหารสวนต าบล การจดท าแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล การบรหารงบประมาณ การบรหารการพสด การบรหารงานบคคล และการบรหารส านกงาน โดยพบวา บคลากรขาดความรความเขาใจในบทบาทหนาท การปฏบตงานของตน ประพนธ จงสกลวฒนา (2543) ศกษาปญหาการปฏบตงานของขาราชการองคการบรหารสวนจงหวดจนทบร ผลการศกษาพบวา ขาราชการองคการบรหารสวนจงหวดจนทบร เพศชายและเพศหญงขาราชการทปฏบตงานต ากวาสบปและทปฏบตงานตงแตสบปขนไปมปญหา การปฏบตงานไมแตกตางกน ขาราชการทปฏบตงานอยสวนงานตางกน มปญหาในการปฏบตงานทแตกตางกน และเมอมองในภาพรวม ขาราชการองคการบรหารสวนจงหวดจนทบร มปญหาใน การอยในระดบปานกลาง วทยา เลยดประถม (2545) ศกษาปญหาหารปฏบตงานของพนกงานสวนต าบลเปนการศกษาเฉพาะในเขตอ าเภอเขาคชฌกฏ จงหวดจนทบร ผลการศกษาพบวา

31

1. พนกงานสวนต าบลบางสวนขาดความร ความเขาใจในกฎหมาย ระเบยบและบทบาทหนาท รวมทงขาดทกษะและความเปนอสระในการบรหารงาน มประสบการณนอย และไมสนใจศกษาระเบยบกฎหมาย 2. พนกงานสวนต าบลมปญหาในการน าแผนงานและแผนนโยบายของผบรหารไปปฏบต สาเหตเพราะผบรหารไมมความร และไมสนใจทจะปฏบตใหถกตอง 3. งบประมาณไมเพยงพอ ไมมการวางแผนควบคมการใชจายงบประมาณและมปญหาในการจดเกบภาษ และรายไดไมไดรบตามเปาหมาย 4. อาคารสถานทคบแคบ หางไกลจากชมชนมากเกนไป และมปญหาวสดอปกรณช ารดและไมเพยงพอ 5. ประชาชนไมใหความรวมมอในกจกรรมขององคการบรหารสวนต าบลมทศนคตไมดตอองคการบรหารสวนต าบลในดานความไมโปรงใส ทรงศกด เรองศรมน (2545) ศกษาปญหาการบรหารงานองคการบรหารสวนต าบลเปนการศกษาเฉพาะในเขตอ าเภอแกลง จงหวดระยอง ผลการศกษาพบวา 1. การขาดความร ความสามารถ วสยทศน และจรยธรรมของผบรหารองคการบรหาร สวนต าบล 2. การขาดความเชยวชาญในงานของพนกงานสวนต าบล 3. การขาดวฒภาวะและมพฤตกรรมทไมเหมาะสมของพนกงานสวนต าบลและลกจาง 4. ขาดงบประมาณ 5. ขาดอปกรณเครองมอเครองใช 6. ขาดการชวยเหลอจากหนวยงานภายนอก 7. ขาดการประชาสมพนธใหราษฎรไดรบรขางสาร เชษฐพงศ ใจสมบญ (2546) ศกษาผลการปฏบตงานตามแนวนโยบายกระจายอ านาจ การปกครองสวนทองถนของเจาหนาทองคการบรหารสวนทองถน และเจาหนาทส านกงานโยธาธการจงหวดทมตอการรบถายโอนบรการสาธารณะงานกอสรางถนนและสะพาน รวมถง ความคดเหน ปญหาและ อปสรรคในการถายโอนบรการสาธารณะงานกอสรางถนนและสะพาน ในเขตพนทจงหวดอบลราชธาน ผลการศกษาพบวา ผลการปฏบตงานตามแนวนโยบายการกระจายอ านาจและการรบรในภารกจการถายโอนบรการสาธารณะงานกอสรางอยในระดบพอใช ปญหาและอปสรรคในการถายโอน ไดแก เจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถนยงขาดประสบการณ

ดานกรอบนโยบายการปฏบตตามแผนงาน ท าใหเกดความไมมนใจในการปฏบตและบรหารงบประมาณทไดรบ รวมทงขาดประสบการณในการควบคมงานกอสราง และหวหนาชางไมม

32

ความช านาญในการดแบบงานกอสราง ท าใหการตรวจการจางและงานทไดไมมประสทธภาพ วนดา พฒพมพ (2546) ศกษาสภาพการณและปญหาในการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน เพอหาแนวทางแกไขการบรหารงานใน

ดานโครงสรางและระบบงาน ดานการบรหารงานบคคล ดานการบรหารงานคลงและงบประมาณ และดานการบรหารงานพสด พบวา สภาพการณบรหารงานโดยรวมทกดานมการปฏบตอยในระดบด ดานทมการปฏบตดทสด คอ ดานโครงสรางและระบบงาน รองลงมาคอดานบรหารงานบคคลดานการบรหารพสด และดานการบรหารงานคลงและงบประมาณ ปญหาทพบคอ ปญหาการจดท าแผนพฒนาต าบล ปญหาการปฏบตงานตามบทบาทหนาท ปญหาการจดเกบรายได ปญหาการจดซอจดจาง แนวทางแกไข ควรจดใหบคลากรไดรบความรความเขาใจในบทบาทหนาทการปฏบตงาน การจดท าประชาพจารณ ควรใหประชาชนมสวนรวมในการการจดท าแผนพฒนาต าบล ชาญชย บตรแสนโคตร (2547) ศกษาการบงคบใชกฎหมายวาดวยการควบคมอาคารในเขตเทศบาลต าบลหวขวาง อ าเภอโกสมพสย จงหวดมหาสารคาม เพอทราบถงผลการบงคบใชกฎหมายและศกษาแนวทางในการปรบปรงระบบบรการใหมความสอดคลองกบความตองการของประชาชน ผลปรากฏวา การบงคบใชกฎหมายตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 อยในระดบสง สวนการปฏบตงานเพอใหบรการแกประชาชน อยในระดบปานกลาง และมบางกจกรรมด าเนนการทควรด าเนนการแกไขปรบปรง ไดแก การแสดงบตรประจ าตวของเจาพนกงานใน

การปฏบตหนาทและยดถอปฏบตตามอ านาจหนาทอยางเครงครดในกรณทมการฝาฝนการระงบการกอสราง การตอเตม ดดแปลงอาคาร พชราศณ ศรโกมท (2547) ศกษาการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลทกอใหเกดการมสวนรวมของประชาชนในพนทในเขตอ าเภอโกสมพสย จงหวดมหาสารคาม พบวา มการด าเนนการเพอกอใหเกดการมสวนรวมในการพฒนาทองถนปานกลาง และสาเหตส าคญทกอใหเกดการมสวนรวมของประชาชนในทองถนมไมมากนก ไดแก ประชาชนมโอกาสรบทราบขาวสารการพฒนาขององคการบรหารสวนต าบลนอย หากองคการบรหารสวนต าบลมการเพม

การประชาสมพนธกบชมชนเพมมากขน จะสามารถกระตนประชาชนใหเขารวมพฒนาทองถนของตนเองไดมากยงขน วบลย ณ เชยงใหม (2547) ศกษาเปรยบเทยบสภาพและปญหาการบรหารงานของเทศบาลต าบลและองคการบรหารสวนต าบลในเขตจงหวดอดรธาน จงหวดหนองคาย และจงหวดหนองบวล าภ พบวาโดยภาพรวมเทศบาลต าบลมการปฏบตมากกวาองคการบรหารสวนต าบล เมอพจารณาเปนรายดานพบวา มการปฏบตมากกวาอย จ านวน 5 ดาน คอ ดานความเปนอสระใน

33

การบรหาร ดานโครงสรางในการปฏบตงาน ดานอ านาจหนาทในการบรหาร ดาน งบประมาณในการบรหาร และดานการบรหารงานบคคล โดยภาพรวมองคการบรหารสวนต าบลมปญหา การปฏบตมากกวาเทศบาลต าบลเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มปญหาการปฏบตมากกวาอย 4 ดาน คอ ดานอ านาจในการบรหารดานงบประมาณในการบรหาร ดานการมสวนรวมของประชาชน และดานการก ากบดแล ศรพนธ บญญานสนธ (2547) ศกษาปญหาการจดซอจดจางขององคการบรหาร สวนต าบลในเขตอ าเภอพมาย จงหวดนครราชสมา พบวา บคลากรองคการบรหารสวนต าบลม ความคดเหนเกยวกบปญหาการจดซอจดจางโดยรวมอยในระดบมาก โดยวธตกลงราคามขอทเปนปญหามากทสดคอ ปญหาการแตงตงคณะกรรมการเพอตรวจรบพสดหรอตรวจรบงานจาง ปญหาการตรวจสอบความช ารดบกพรองกอนการคนหลกประกนสญญา ปญหาการรายงานการควบคม การจาง วธสอบราคามขอทเปนปญหามากทสดคอ ปญหาการตรวจสอบการสงมอบงานกอน

การเบกจายและปญหาการไดรบงบประมาณไมตรงเวลาทก าหนด สงผลใหการด าเนนโครงการ ตาง ๆ ไมเปนไปตามเวลาทก าหนดและไมเหมาะสมกบชวงเวลา เชน การกอสรางถนนในชวง ฤดฝนท าใหงานไมมคณภาพ งานกระจกตวในชวงปลายปงบประมาณและปญหาการตรวจสอบ

เอกสารกอนการเบกจาย อจฉรา ปฐวกจจานกล (2547) ศกษาการด าเนนงานโยธาขององคการบรหารสวนต าบล ต าบลในเขตพนทจงหวดกาฬสนธ โดยมงศกษาระดบการด าเนนงานดานโยธา และเปรยบเทยบระดบการด าเนนงานโยธาของบคลากรทมความแตกตางกนดานต าแหนง โดยศกษารองนายกองคการบรหารสวนต าบลและพนกงานสวนต าบลต าแหนงหวหนาสวนโยธา จ านวน 258 คน

ในเขตพนทจงหวดกาฬสนธพบวามการด าเนนงานโยธาโดยรวมอยในระดบกลาง เมอจ าแนกเปนรายดานมการปฏบตงานอยในระดบมาก 2 ดาน คอ ดานงบประมาณโยธา และดานการบรหารจด

การงานโยธา มการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง คอ ดานบคลากร และมการปฏบตงานอยในระดบนอย คอ ดานอปกรณและเครองมองานโยธา สวนการเปรยบเทยบความแตกตางทางดานต าแหนง พบวา มการปฏบตงานทไมแตกตางกน ศวตม กมลคณานนท (2549) ศกษาการแบงรายการปรมาณงานกอสรางซงสามารถท าไดหลากหลายรปแบบการศกษานเปนการส ารวจรปแบบการแบงปรมาณงานกอสรางอาคารโดยผประมาณการในหนวยงานองคการบรหารสวนต าบลในเขต 17 จงหวดภาคเหนอตามแนวทาง การวดปรมาณงานกอสรางของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ผลการส ารวจพบวาผประมาณ

34

การขององคการบรหารสวนต าบลสวนใหญไมทราบเกยวกบแนวทางดงกลาวของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยและมการใชรปแบบการแบงรายการปรมาณงานกอสรางทแตกตางกนโดยสามารถสรปไดทงหมด 11 รปแบบดงน การแบงโดยคดเปนคาใชจายคงท (เหมารวม) การแบง โดยคดเปนรอยละจากมลคางานทงหมด การแบงโดยคดตามพนทของงาน การแบงตามชนดของวสดทใช การแบงตามวธการท างาน การแบงตามโครงสรางอาคาร การแบงตามชนของอาคาร การแบงโดยระบตามก าลงของการแบงรายการตามโครงสรางทตดตง การแบงตามปรมาตรของงาน และวธการแบงหลายวธผสมกน ณรงค เหลองบตรนาค (2548) ศกษาการจดการการพฒนาสาธารณปโภคขนพนฐานในองคการบรหารสวนต าบลพบวาการกอสรางสาธารณปโภคขนพนฐานไมไดตอบสนอง ความตองการทแทจรงของประชาชนในพนท สงกอสรางมคณภาพต าและไมไดมาตรฐานตามหลก

วศวกรรม แสดงวาการกอสรางขาดประสทธภาพและประสทธผลโดยไดแยกการวเคราะหปญหาออกเปน 5 สวน คอ 1. กระบวนการท างานทไมชดเจน (กฎหมาย ความรบผดชอบ) 2. หนาทของแตละบคคล (ความรดานเทคนคการกอสรางไมเพยงพอ ความเชยวชาญในการจดการ) 3. ขาดความรความเขาใจในกฎระเบยบ 4. ขาดการมสวนรวมของประชาชน 5. ขาดความรวมมอจากหนวยงานราชการอน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอใน

การเกบรวบรวมขอมล จากการทดสอบ ไคว - สแควร พบวา ในแตละภาค (เหนอ กลาง ตะวนออกเฉยงเหนอ ใต) ไดผลแตกตางกนทงในเรองของ สภาต าบลความรความช านาญใน

การท างาน และจ านวนบคลากร

กรอบแนวคดในการวจย

จากการศกษา แนวคด และงานวจยทเกยวของ ผวจยไดน า แนวคด เกยวกบปญหาขององคการบรหารสวนต าบลของ ทรงศกด เรองศรมน (2545) และงานวจยเรองการด าเนนงานโยธาขององคการบรหารสวนต าบลในเขตพนทจงหวดกาฬสนธ ของ อจฉรา ปฐวกจจานกล (2547) มาประยกตสรางแบบสอบถาม โดยแบงเปน 3 สวนดงน โดยน าปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานมาก าหนดกรอบแนวคดในครงน

35

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม (Independent Variables) (Dependent Variables)

ภาพท 5 กรอบแนวคดในการวจย

ปญหาและอปสรรคในการปฏบตงาน

ของพนกงานสวนโยธา 1. ดานบคลากร 2. ดานงบประมาณ 3. ดานวสดอปกรณ 4. ดานการบรหารจดการ

ปจจยสวนบคคล 1. เพศ 2. อาย 3. วฒการศกษา 4. ระดบต าแหนง 5. รายไดเฉลยตอเดอน

6. ประสบการณ

7. หนาททตองรบผดชอบ