juridische aspecten van digital marketing - gastles hogent 28 april 2015

Sirius LegalGuest lecture HOGent Digital Marketing, April 2015

Media & advertisement lawCopyright - trademarks - datebase - software - knowhowTravel & consumer protectionTax & tax planningIT, Internet & e-commercePrivacy & cookiesGambling & gaming

Sirius Legal

SafeShops.beComeosUnizoFewebBDMA

These Days, Emakina, The Reference, Intracto, The Aim, BBC, Chocoweb, …

Vente-exclusive, Lidl, Stihl, Neuhaus, Samsung, Hubo, Coolblue, Brantano, Makro, …

Sirius Legal

Sirius LegalPrivacy

“Recht op privacy” >< verwerking van gegevens

Definitie van persoonsgegevens is zeer breed

Elk gegeven dat kan toelaten om een individu te identificeren

Cfr B2B vs B2CEHJ 2015: Even IP address – browser history –informatie op social media – payment history…

Plaatst verhaal big data in gevoelig daglicht

PrivacyDe basics van het privacyrecht

Straight and simple:

Voorafgaande “Opt-in” vereist voor elke verwerking (Uitzondering: “legitieme doeleinden – cfr. Profiling en credit scoring)

“Vrije en geïnformeerde” Opt-in

Overdracht van gegevens aan een 3de? = bijkomende Opt-in

Cfr. Analytics tools, apps, cookies, database enrichment door mailings en acties, …: altijd opt-in vereist


Straight and simple:

Zo goed als alle data is ‘personal data’

Let daarbij op: feit dat data publiek beschikbaar is online, betekent niet dat het niet om persoonsgegevens gaat

Zelfs op het eerste zicht “statistische” informatie kan “persoonsgegeven” zijn


Ook zowat alle info die we delen op social media zijn persoonsgegevens in de zin van de privacywetgeving

Let op, ook comments en meningen die achter gelaten worden in het kader van bvb Facebook wedstrijden, reacties op bedrijfspagina’s of product pages zijn in de meeste gevallen persoonsgegevens

Bovendien: auteursrecht, portretrecht, … (in sommige gevallen)

PrivacyOpgelet voor social media

Let op

Los van privacywet heeft elk social media platform eigen Terms of Use voor

Company pagesWedstrijdenReclame

PrivacyOpgelet voor social media

Rechten van de betrokkene

Recht om zich te verzetten tegen de verwerking van gegevensRecht op toegang en verbeteringRecht om zich te verzetten tegen toekomstige verwerkingRecht op informatie(via de privacy policy)

PrivacyDe Basics van het privacyrecht

Recht van verzet

Recht is niet absoluutUitzondering verwerking voor artistieke en journalistieke doeleinden (vb. Online persarchieven, niet reclame)

Actiemogelijkheden

klacht PrivacycommissieStakingsprocedure (Voorz. Rb 1ste Aanleg Brussel, 9 oktober 2012)Procedure ten gronde (Rb 1ste Aanleg Neufchâteau, 25 januari 2013)aansprakelijkheid zoekmachine? (CJUE C - 131/12 Google Spanje / AEPD & Gonzalez)


Recht op toegang en verbetering

Max Schrems v. FacebookX v. het Waals Gewest (Cass. 14 februari 2013)Model klachtbrieven op www.privacycommission.be/nl


Plichten verwerker

InformerenOpt-in bekomenDatabase beveiligenAanmelden bij privacycommissieGeen doorgifte aan derden zonder aparte opt-inGeen export database buiten EU, tenzij onder strenge voorwaardenVerwijderen, verbeteren, toegang verschaffen, …


Boetes tot 500.000 euroDe grote vissen ontsnappen tot op heden al te vaakWeinig boetes, weinig controle


In praktijk bijzonder veel inbreuken

Data collection zonder opt-in (data crawling, cookies, fingerprinting, uitwisseling derden, big data, …)Databases niet aangemeldDoorgifte aan derden zonder toestemmingNiet verwijderen data…


Voorstel EU Verordening

Verordening ≠ Richtlijn: uniforme regels doorheen de EU

Work in progress sinds 2012 (Parlement – Raad – Commissie)

Eerste draft mei 2013, eindeloos geamendeerd door lobbygroepen

LIBE Committee gestemd op 21 Oktober 2013 (“civil liberties, justice and home affairs”)

EP gestemd in maart 2014

Next steps: compleet vastgereden door Frans-Duitse discussies en voor

2016 of zelfs begin 2017 zal er geen doorbraak komen

PrivacyWat brengt de toekomst?

Belangrijkste objectieven

One stop shop doorheen de EU

Grotere hamonisering

Sterkere burgerrechten

Minder administratieve last

Meer efficiënte in het beleid (en de vervolging)


Principes

Iedereen die diensten aanbiedt op het grondgebied van de EU (zelfs gratis diensten)

Personal data = ook online identifiers, “pseudonymous data”

Toestemming moet expliciet en “doelgebonden” (geen “legitieme gronden” meer?)

Uitgebreide informatieverplichtingen (LIBE: gebruik van standaard iconen)



Main principles

Meldingsplicht bij data breach (LIBE: “without undue delay”)

Totaal verbod op profiling! (?)

“Data protection by design” en “data protection impact assessment”

“Data protection officer” als + 250 werknemers, processen documenteren

(LIBE: “or +5000 data subjects processed over last 12 months”)

Cross border data transfer: huidig systeem blijft nog 5 jaar bestaan

Sancties: LIBE: tot 5% van jaarlijkse omzet of 100 miljoen euro

Praktische tips (als alles blijft zoals vandaag voorgesteld)

Hou de evolutie van de drafts van de verordening in de gaten

Review je disclaimers, opt-ins, privacy policies, data controller/data processor contracten

Implementeer een “data breach notification readiness”

Implementeer een data processing documentatiesysteem

Data protection by design en data protection by default (zéker relevant in social media)

Bekijk of je een data protection officer zal moeten aanstellen + doe risico audit en data safety audit


ibeacons

Misschien wel jaar van de doorbraakOffline en online data kan nu gecombineerdVragen bij iBeacons: Locatiedata? Privacy? Combinatie? Wie krijgt data in handen?


Ibeacons & privacy

Meeste iBeacon devices zijn transmit only.Sommige kunnen ID detecteren en verwerkenIn de meeste gevallen bepaalt de app op phone of tablet (of wearable) van gebruiker of data verzameld wordtOpt-in vereist als data verzameld!Let op: locatiegegevens, winkelbezoek, productvoorkeur kunnen persoonsgegeven zijn!


Sirius LegalDirect mailing en spam

Wet van 8 december 1992 (WVP) & Wet van 11 maart 2003 (WEH)

Ontvangen van e-mails of andere directe berichten met reclame

Expliciete en vrije opt-in (art. 14 WEH). In principe los van privacy opt-in

Uitzonderingen:bestaande klanten voor gelijkaardige producten ,info@..., sales@...

Mogelijkheid opt-out op elk ogenblik (art. 14 WEH)

+ Privacywet

PrivacyNog even de headlines over spam


Spamregels gelden voor alle “elektronische communicatie”

Dus ook voor direct messaging, mail- of communicatietools, …

Quid Facebook ad “vermomd” als post? Spam?


No go:

- Ongevraagd mailen (tenzij aan bestaande klanten voor gelijkaardige diensten, natuurlijk)- Verplichte opt-in om aan wedstrijd deel te nemen/voordeel te krijgen/te registreren- Phishing naar opt-in- Stilzwijgende opt-in als geen opt-out- Automatisch toevoegen aan database- Opt-out bemoeilijken of onmogelijk maken- Mailen op database van derde (tenzij mail van bij derde vertrekt)

Let op met gekochte/gehuurde databases: altijd contractuele garantie eisen


Klassieke discussiepunten: member-get-member en tell-a-friend

- Cfr. Principe voorafgaande opt-in- MGM of TAF waar online ctc van vrienden achtergelaten worden = geen voorafgaande opt-in - Omzeilen door “standaardmail” te laten sturen door deelnemer = verboden - Verplicht adressen delen om deel te nemen = verboden- Enkel mogelijk als vrijwillige mail van deelnemer aan vrienden en vrienden

Komen spontaan naar website


Klassieke discussiepunten: member-get-member en tell-a-friend

- Frankrijk en Nederland gedogen wel- Voorwaarden:

- Maximaal 1 mail verzonden aan “friend- Naam “peter” moet vermeld zijn in mail- Onmiddellijk wissen als geen opt-in- …

Sirius LegalCookies

Wat background

Wat zijn cookies?

“A cookie is a small amount of data generated by a website and saved on your computer by your web browser.

Its purpose is to remember information about you, similar to a preference file created by a software application.” (Wikipedia)

Waarom ligt de overheid wakker van cookies?

In één woord: privacy…

Wat background

Waarom ligt de overheid wakker van cookies?

In één woord: privacy…

Wat background

Wat zijn cookies?

first party cookies vs. third-party cookies door website door Google Analytics of ad brokers

functional cookies vs. non-functional cookies: log-in, registratie, taal statistics, remarketing, OBA

permanent cookies vs. session cookies blijven aanwezig verwijderd na surfsessie

Wat background

The legal small print

EU e-privacy richtlijn 2002/58/EC

Om te zetten in nationaal recht voor eind 2012

België: nieuw artikel 129 in Telecomwet sinds Oktober 2012

Wat backgroundThe legal small print

“De opslag van informatie of het verkrijgen van toegang tot informatie die reeds is opgeslagen in de eindapparatuur van een abonnee of een gebruiker is slechts toegestaan op voorwaarde dat :

1° de betrokken abonnee of gebruiker, overeenkomstig de voorwaarden bepaald in de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens, duidelijke en precieze informatie krijgt over de doeleinden van de verwerking en zijn rechten op basis van de wet van 8 december 1992;

2° de abonnee of eindgebruiker zijn toestemming heeft gegeven na ingelicht te zijn overeenkomstig de bepalingen in 1°.

Het eerste lid is niet van toepassing voor de technische opslag van informatie of de toegang tot informatie opgeslagen in de eindapparatuur van een abonnee of een eindgebruiker met als uitsluitend doel de verzending van een communicatie via een elektronische- communicatienetwerk uit te voeren of een uitdrukkelijk door de abonnee of eindgebruiker gevraagde dienst te leveren wanneer dit hiervoor strikt noodzakelijk is. De toestemming in de zin van het eerste lid of de toepassing van het tweede lid, stelt de verantwoordelijke voor de verwerking niet vrij van de verplichtingen van de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens die niet opgelegd worden in dit artikel.

De verantwoordelijke voor de verwerking biedt de abonnees of eindgebruikers gratis de mogelijkheid om op eenvoudige wijze de gegeven toestemming in te trekken.“

Wat backgroundThe legal small print

Altijd opt-in

Behalve voor zuiver functionele cookies:

Absoluut nodig om technische redenen

Absoluut nodig voor communicatie

Wat background


Belgische wet bevat geen detail over:

Hoe waarschuwing gegeven moet worden

Hoe opt-in bekomen moet worden

Hoe opt-out mogelijkheid gegeven moet worden

Wie is verantwoordelijk

De wet is vaag, onduidelijk en laat ruimte voor interpretatie

Ganse sector wacht op duidelijkheid door privacycommissie of BIPT/IBPT

Wat background


Maar

EU standpunt is wel duidelijk (richtlijn + verklaringen commissarissen Kroes en Reding)

“Working Party 29” standpunt is duidelijk (Belgische privacycommissie is lid van WP29)

Regeling in buurlanden is wel duidelijk (Nederland nochtans recent afgezwakt voor analytics)

Wat betekent dit voor u?

Synthese van EU, Belgische wet, adviezen:

Opt-in moet

Vrij zijn (i.e. mogelijkheid bestaan om website te bezoeken zonder opt-in)

Expliciet zijn (vereist actieve daad van bezoeker)

Geïnformeerd zijn (vereist voorafgaande informatie aan bezoeker)

Voorafgaandelijk aan het plaatsen van cookies zijn

Intrekbaar zijn



Dus praktisch

Informatie over gebruik van cookies, type cookies, doel of werking van cookies in privacy policy

Duidelijke warning bij eerste visit + link naar informatie in privacy policy

Duidelijke vrije keuze om al of niet opt-in te geven (kan ook gelaagd)

Duidelijke info in privacy policy over opt-out of wissen van cookies

Wat betekent dit voor u?Synthese van EU, Belgische wet, adviezen:

User-input cookie (bvb: mandje) als

sessie

Authentification cookie als sessie

Safety Cookie

Flash cookie als sessie

!!! Social media

Reclame door derden

First & third party analytics(cfr NL)

Tracking cookie



Pop-up?

Splash screen?

Waarschuwing in banner of footer?

“Impliciete opt-in”?

Alles kan in se, zolang er een actieve beslissing genomen is door de bezoeker en zolang zijn keuze vrij is zonder mogelijkheid om website te bezoeken te beperken (Dit lijkt volgende uit te sluiten “by visiting this website you accept…”)


Oh, ook nog:

Als cookies gebruikt worden om persoonsgegevens te verzamelen of verwerken, is een bijkomende afzonderlijke opt-in onder de privacywet vereist…

Dit betekent

Aangifte bij privacycommissie

Recht om data in te kijken, te verbeteren, wissen

Informatieplicht in privacy policy

Geen transfer van data uit EU, tenzij onder zeer strikte voorwaarden

Waarschuwing en herhaling: ook IP address, browser history, enz zijn persoonsgegevens…


Impact van cookiewet

Niet erg efficiënt

Storend voor surfer

Verlies aan traffic en/of data voor websites

Bedrijven trachten te ontsnappen aan cookieverplichtingen

Alternatieve oplossingen worden gezocht

Browser fingerprinting (Kméléo en andere)

Web beacons


En als ik de wet niet naleef?


Internationale context

Zoveel wetgevingen als er lidstaten zijn…

Probleem: als je je specifiek richt op bepaalde lidstaat is de kans groot dat lokaal recht van toepassing is (e.g. lokale website, lokale taal, lokale content, …)

Consequentie lijkt dat je moet voldoen aan strengste wet



Working Party 29 advies van afgelopen Oktober 2013:

Basis voor pan-Europese cookie requirements

Voorzichtig: dit is slechts een advies



Working Party 29 advies van afgelopen Oktober 2013:

Opt-in voor cookies los van andere opt-ins (voor privacy of direct marketing)Opt-in moet voorafgaan aan het plaatsen van cookieOpt-in vereist actieve daad (die kan bestaan uit het verdere bezoek van de website)Opt-in moet vrij zijn en is idealerwijze “gelaagd” Website moet ook toegankelijk blijven zonder opt-in (maar wat dan met “by visiting you accept…”? Lijkt onmogelijk geworden)

Expliciete waarschuwing van WP29 voor tracking cookies: als persoonsgegevens verzameld worden, is een afzonderlijke voorafgaande opt-in vereist

Sirius LegalConsumentenbescherming in e-commerce

Hoe belangrijk is e-commerce in België?

2013 (cijfers BeCommerce en DNS.be)

Totale omzet in België: 1,91 miljard euro

Omzetgroei tov 2012: 25,66%

Aantal webshops:+/- 40.000 (?)

Kleding, reizen, tickets, binnenhuisdecoratie, hardware-software, speelgoed, keukenapparaten, …

Bron: EC Communication “A coherent framework for building trust in the Digital Single Market for e-commerce and online services” , 12 januari 2012

Hoe belangrijk is e-commerce in Europa?

In Europa

Omzet: 3,4% totale retailsector

Aandeel in BBP EU: 3% (België 2,5%)

Aandeel in groei BBP EU: 21% van de totale groei sinds 2007

Aantal shoppers: 66% bevolking (iets minder dan VS, Japan, Aus)

Maar: Slechts 9% koopt cross border

E-commerce?

“Electronic commerce”

In origine verkoop via website op internetTechnologie evolueert…

Verkoop via tablet, mobile of smartphone, andere devices, …Maar ook verkoop via social media websites, Google Play, App Store, iTunes, Spotify, “in app” aankopen,

= Verkoop op afstand door middel van elektronische communicatiemiddelen”= Tot voor kort geen eigen rechtsregels. Valt onder klassieke verkoop op afstand=> Boek VI Wetboek Economisch Recht

E-commerce is een jonge sector

Jonge bedrijvenOnervaren ondernemersSnel wijzigend juridisch landschapNog sneller wijzigende technologische evoluties

Þ 82% van de webshops respecteert niet alle wettelijke verplichtingen(Cijfers FOD Economie 2013)

Þ Wetgevende initiatieven ter bescherming van de consumentCookiewetgeving (art. 129 Telecomwet)

Privacyverordening (2015?)

Consumentenbescherming (Boek VI Wetboek Economisch Recht)

Historiek consumentenbescherming bij verkoop op afstand

1992 Wet Handelspraktijken en consumentenbescherming

2005 EU Richtlijn 2005/29/EG

2010 Wet Marktpraktijken en consumentenbescherming

2011 EU Richtlijn 2011/83/EU consumentenbescherming bij verkoop op afstand

2013 31 December 2013:

Boek VI Wetboek Economisch Recht: Marktpraktijken en Consumentenbescherming in Staatsblad.

2014 31 mei 2014 in werking

Eindelijk regels aangepast aan E-commerce

Maar: next generation = social commerce

Wetgeving holt alweer achter de feiten aan…

Wordt 2015 doorbraak social commerce?

Social media platforen werken aan s-commerce/m-commerce solutions

09/14: Twitter lanceert bèta buy buttonOp dit moment getest door klein % U.S. users

2014 al eerste leuke initiatieven

05/14 Amazon “add it now, buy it later”

Linkt Twitter account aan Amazon accountAdd to shopping basket via een tweet met hashtag #AmazonCart. Gebruiker blijft ganse tijd binnen Twitter feed"Add it now, buy it later"

Boek VI Wetboek Economisch Recht

Eén interessante bedenking uit hoofdstuk ‘Definities’ van de wet:

• Verkoop op afstand: toegevoegd aan definitie dat het gaat om verkopen “zonder gelijktijdige aanwezigheid van onderneming en consument”. Reden: heel wat “technieken van communicatie op afstand” maken handel mogelijk waarbij koper en verkoper wél op dezelfde plek aanwezig zijn. Cfr. NFC, RFID, …• Ook nog uit overwegingen bij RL: info vragen in winkel en online kopen =

verkoop op afstand. Onderhandelen in winkel + kopen online ≠ verkoop op afstand. Info vragen op afstand en kopen in de winkel ≠ verkoop op afstand.


Relevante inhoud voor verkoop op afstand en e-commerce

• Informatieplichten• Herroepingsrecht• Default opties• Kosten voor elektronische betalingen• Levering en risico • Solden, sperperiode, verkoop met verlies• Forumbedingen


Informatieplichten (art. VI.45 WER, maar ook art. 7 WEH)• Precontractuele info uit art. 4 WMPC werd uitgebreid en verstrengd• Mee te geven info op website:

• Vennootschapsgegevens• Prijsaanduidingen (totale prijs)• Leveringskosten en betalingskosten• Stappen in bestelproces• Herroepingsrecht!• Retourzendingen• Min duur overeenkomst > 1 jaar• Interoperabiliteit en functionaliteit van digitale inhoud• …


Nieuw daarbij is o.b.v. art. VI.45 o.m.:• Belangrijkste karakteristieken

• Totale prijs, incl alle kosten

• Retourrecht

• Wijze en voorwaarden van levering

• Wijze en voorwaarden van terugbetaling

• Bestaan van wettelijke garantie

• Bestaan en wijze van dienst na verkoop

• Bestaan van beroeps- of sectorcodes

• Bestaan en werking van klachtenprocedure of bemiddeling

• Waarborgsommen of andere gevraagde financiële garanties


Wanneer moet info verstrekt:

• “Voorafgaand aan bestellingsbevestiging”

• Algemene voorwaarden lijken hiervoor te volstaan

• Sancties: bvb terugbetaling kosten aan consument als geen info

over kosten

• Bewijslast ligt bij verkoper



• Enkele informatieplichten gelden “bij aanvang bestelproces” (art. VI.46):

• Aanvaarde betaalmiddelen en

• Aangeboden leveringsmethode

• Beperkingen in levering (bvb “enkel binnen Benelux”

• Beperkingen aan aanbod (beperkt in tijd, minimale hoeveelheid, …)

• Discussie over wat aanvang bestelproces is.

Voor bekomen SafeShops.be label: vanaf moment dat consument product begint te kiezen



• Specifieke informatieplicht (art. VI.46):

• Uitdrukkelijk verzoek van consument is vereist voor start levering tijdens herroepingstermijn

• Bij gebrek daaraan is consument niet tot betaling gehouden

• Geldt ook voor water, elektriciteit en gas als dienst (t.t.z. niet voorverpakt)


Informatieplichten gelden ook voor social en mobile commerce, maar:

• Info in functie van beschikbare ruimte,

• Minstens:

• ID verkoper,

• Basisinfo over product en

• 14 dagen retourrecht

• Totale prijs

• Andere info op “gepaste drager” (link naar Alg. Vw. Voldoende?)

14 dagen bedenktermijnBetaalmiddelen

Beperkingen

14 dagen bedenktermijnzéker


Informatieplichten:

• Article VI.46: Bij orderbevestiging alle info nog eens opnieuw

• Op duurzame drager (pdf, word, html, géén link naar website)

• Voor het eerst expliciet in RL en wet gedefinieerd

• Bestond reeds rechtspraak HvJ, (HvJ, 5 juli 2012, zaak C49/11, www.curia.europa.eu)

• Ten laatste bij levering me te geven


Informatieplichten:

Betalende bestelling? Bij bevestigingsknop vermelden “Bestelling met betalingsverplichting”Of gelijkwaardige woorden.

Sanctie: consument is niet gebonden


14 dagen bedenktermijn: niet tevreden, geld terug (art. VI.45, VI.47, VI.48 WER)

• Nog steeds 14 dagen (vanaf dag volgend op levering goed of dienst, cfr. art. VI.47.§2)

• Volledige terugbetaling, inclusief leverings- en andere kosten (goedkoopste levering), binnen 30 dagen

• “Ongebruikt”, “ongeopend”, “originele verpakking”

• Zonder motief

• Verplichte vermelding op “eerste pagina”

• Bevestiging na bestelling

• Sanctie voor verkoper

• Beperkte uitzonderingen

• Dwingend recht



• Nieuwe o.b.v. art. VI.47:

• Plicht voor consument om binnen 14 dagen na mededeling effectief terug te sturen (vanaf moment van mededeling)

• Modelformulier vervangt de verplichte

• vermelding in een kader, vetgedrukt

• Modelformulier gebruikt = infoplicht nageleefd

• + Standaard retourformulier

• Art. 52§2: Waardevermindering door beschadiging/gebruik in rekening gebracht op initiatief van

verkoper, maar ENKEL ALS consument correct werd geïnformeerd over zijn rechten aangaande herroeping



• Uitzonderingen

• Diensten als uitvoering begonnen binnen 14 dagen en als consument vooraf aanvaard heeft

• Financiële producten (aandelen, …)

• Op maat gemaakte goederen of goederen die “duidelijk bestemd zijn voor een specifieke persoon)”

• Bederfelijke waren

• Hygiëne, openbare gezondheid “als zegel verbroken”

• Goederen die onherkenbaar geïncorporeerd zijn in andere goederen

• Alcohol als geleverd op meer dan 30 dagen en als prijs fluctueert buiten controle verkoper (?)



• Uitzonderingen

• Dringende herstellingen

• Audio video software als zegel verbroken

• Kranten en tijdschriften

• Openbare verkopen

• Hotels, transport, catering, ontspanning “als een specifieke uitvoeringsdatum vermeld was”

• Digitale content als het gebruik begonnen is en consument aanvaard heeft

• Kansspelen, loterijen, casinospelen



• Sancties

• Geen retourrecht verleend waar dat wel moest: consument betaalt niet en behoudt goederen

• Geen vermelding informatieverplichtingen: 12 maanden + 14 dagen

• Geen retourrecht: consument niet ASH voor waardevermindering

• Strafsancties: 150 tot 60.000 euro!


Levering (art. VI.43, §1 WER)

• Levering binnen 30 kalenderdagen na dag volgend op bestelling

• “Tenzij anders overeengekomen” (impliceert voorafgaand akkoord)

• Art. VI.43, §2: Te laat geleverd = zonder kosten ontbinden (als levering nog niet begonnen)

• Terugbetaling binnen 30 dagen + desgevallend recht op schadevergoeding

(art. VI.43, §3 en VI.43, §4)


Levering (art. VI.44, WER)

• Levering gebeurt op risico van verkoper, ook als consument kiest uit verschillende leveringsporties

• Tenzij vervoerder door consument is ingeschakeld

• Risico gaat over bij fysieke in bezit name door consument of aangestelde derde (cfr. pakje achtergelaten aan de deur)


Betaling en kosten (art. VI.41 en VI.42 WER)

• Expliciete toestemming van consument voor alle kosten bovenop kost product (levering, betaling, extra verzekering, …)

• Verbod op “prechecked boxes” (cfr. verzekering bij airlines)

• Sanctie: terugbetaling van de betreffende kosten

• Kost voor betaling mag “werkelijke kost” niet meer overschrijden

• Maar wat is “werkelijke kost”? EU heeft advies aangekondigd, maar dat is er nog niet.

Garantie (art. 1604 e.v. BW)

• Wettelijke verplichting voor de (professionele) verkoper

• 2 jaar minimum (1 jaar 2°hands)

• Alle consumptiegoederen

• ≠ Fabrieksgarantie

• Kosteloos vervangen of herstellen

• Minwaarde of ontbinding

• Schadevergoeding

• Vermoeden = 6 maanden

• Infoplicht vanaf begin bestelproces

Alles duidelijk nu in Europa?

Wat bij geschillen?

Bevoegde rechtbank:

B2C: Verordening EG/44/2001 (art. 15 en 16)

Consument kan terecht voor eigen rechtbank als

Verkoper beroepsactiviteit in die lidstaat

Verkoper beroepsactiviteiten “met ongeacht welk middel richt op die lidstaat”

Nieuwe wet: verbod op aanduiden andere bevoegde rechtbank in algemene voorwaarden dan deze

die bevoegd is op grond van EG/44/2001 of art. 624 Ger.W.


Wat bij geschillen?

Bevoegde rechtbank:

Beroepsactiviteiten “met ongeacht welk middel richt op die lidstaat”

Arresten Pammer en Alpenhof, EHJ, 7 december 2010 (C-585/08 en C-144/09)

Uit het geheel van elementen blijkt dat een website zich richt naar een publiek in een bepaalde

Lidstaat: Contactadres, taal, munteenheid, leveringskosten, lokaal telefoonnummer, …

Gevolg: één defect product = 27 rechtbanken…


Wat bij geschillen?

Toepasselijk recht

Recht van het land waar de consument zijn gewoonlijke verblijfplaats heeft, op

voorwaarde dat verkoper beroepsactiviteiten ontplooit in dat land of “dergelijke

activiteiten met ongeacht welk middel richt op dat land.”

Criterium is gelijkaardig aan Bevoegdheidsverordening

Alpenhof & Pammer Contactadres, taal, munteenheid, leveringskosten, lokaal

telefoonnummer, …

Rechtskeuze kan voor zover dwingend recht niet uitgesloten

Geschillenregeling met consumenten?

FOD/SPF Economie

Labelorganisaties

Test Aankoop / Test Achat

Talktoo.be

rechtbank

Een laatste waarschuwing

Let op: e-commerce regels voor professionele verkopers gelden ook op marktplaatsen en social media

Sirius LegalOnline wedstrijden

Sirius Legal

Juridische achtergrond in BelgiëBasisregels voor onze buurlandenEen woordje over privacy en spamOverzicht verschillende social media platformen

Facebook – Twitter – Pinterest – Snapchat – Foursquare – Youtube - Google+

Belang en inhoud wedstrijdreglementen

Social media contests

Sirius Legal

Doelstelling van commerciële acties:ReclamefactorBrand activation / Product introductionDatabase verrijkenMarktonderzoekVerruiming bereik sociale media… of heel vaak: because everyone else is doing it

Welke vorm? Wedstrijd ≠ Tombola ≠ Kansspel ≠ Loterij

Juridische achtergrond in België

Sirius Legal

KansspelAlleen als licentie van Kansspelcommissie, beperkt aantal licentiesZodra inzet gevraagd + minimum aan toeval beslistBepaalde kansspelen = monopolie Nationale LoterijReclame voor kansspelen is ook verbodenKansspel zonder licentie: zware boetes!

Voorbeeld: betalend kraslot, online spel met deelnamekost, sms spel met verhoogde deelnamekost bovenop kost sms, …

Kansspelen = NIET ideaal voor commerciële acties


Sirius Legal

LoterijAbsoluut verbod!!Zodra winst bijna uitsluitend van het toeval afhangtZelfs loterij als:

• Gratis of geen kans op verlies• Er een aanbod is• Deelname voorwaardelijk is of open staat voor bepaalde mensen

Monopolie Nationale LoterijUitzonderingen door: gemeente, provincie en federale regeringUitzondering voor: tombola’s


Sirius Legal

TombolaSoort loterijGéén geldprijzen!50% van opbrengst gaat naar goed doelJaarlijks vaste lijst van (17) goede doelen: WWF, Max Havelaar, Child Focus,… In de meeste gevallen weinig interessant als promotionele wedstrijd

betalende krasloten, trekkingen, online sweepstakes, …


Sirius Legal

Wedstrijden Kennis- of behendigheidsproefSchiftingsvraag: minimum aan redeneringsvermogenDeelnameprijs: alle toeval uitsluiten! (zie kansspel)Prijs in natura of in geld: geen overwegend toeval! (zie loterij)


Sirius Legal

ConsumentenbeschermingHerkenbaar als promotieOrganisator bekend (van bij begin)ContactadresGeen ‘agressieve’ praktijken (gedwongen deelname)Geen misleidende informatie of praktijken


Sirius Legal

ConsumentenbeschermingEigen “Sectorcode promotionele kansspelen”Sweepstakes kunnen welMaxima op prijzengeld en “ trekkingen voor “kleine kansspelen”

Herkenbaar als promotieOrganisator bekend (van bij begin)ContactadresGeen ‘agressieve’ praktijken (gedwongen deelname)Geen misleidende informatie of praktijken

Juridische achtergrond in Nederland

Sirius Legal

ConsumentenbeschermingVergelijkbaar met België, maar “tirage au sort” kan welWedstrijdreglement moet in het FransWedstrijdreglement moet gedeponeerd bij gerechtsdeurwaarder

Herkenbaar als promotieOrganisator bekend (van bij begin)ContactadresGeen ‘agressieve’ praktijken (gedwongen deelname)Geen misleidende informatie of praktijken

Juridische achtergrond in Frankrijk

Sirius Legal

Wet respecteren Kansspel - Tombola - Loterij

Elk social media platform heeft eigen regels:Terms of UseSpecifieke guidelines voor wedstrijdenSpecifieke guidelines voor advertisingOveral dezelfde sanctie: offline halen van pagina of

wedstrijd of account

Wedstrijden in social media

Sirius Legal


Sirius Legal

EenvoudigSnelGoedkoop

Beperkte doelgroepenBeperkte mogelijkheden (144 karakters)Fraudegevoelig (multi’s)Afzonderlijke contest site nodig?

Wedstrijden op Twitter

Sirius Legal

“Creative answer” wedstrijden

Geen aanvaarding van wedstrijdreglement en verwerking persoonsgegevensArbitraire beslissing


Sirius Legal

“Retweet to win” (manueel of via applicaties zoals Binkd)

Maar: cfr. regels kansspel/tombola/loterij…Geen aanvaarding wedstrijdreglement en verwerking persoonsgegevens


Sirius Legal

“Tweet a pic to win”

Maar: cfr. regels kansspel/tombola/loterij…Geen aanvaarding wedstrijdreglement & persoonsgegevens


Sirius Legal

“Tweet the answer”

Klassieke wedstrijdMaar: geen aanvaarding wedstrijdreglement en persoonsgegevensOpgelet: alleen mention garandeert zichtbare deelname, hashtag niet


“Discourage the creation of multiple accounts“wedstrijdreglement moet een regel voorzien dat dit leidt tot diskwalificatie

“Discourage posting the same Tweet repeatedly” wedstrijdreglement moet een regel voorzien dat meerdere retweets/dag niet aanvaard zullen worden

“Ask users to include an @reply to you in their update so you can see all entries” Handig maar ook goed voor toetsing behendigheidscriterium

“Follow the Twitter Rules & Search Best Practices and the Twitter 101 for Business Guide”https://support.twitter.com/articles/18311-the-twitter-rules# https://support.twitter.com/articles/42646-twitter-search-best-practices#https://business.twitter.com/twitter-101

Sirius Legal

https://support.twitter.com/articles/68877# Twitter ToU

https://support.twitter.com/articles/18311-the-twitter-rules

https://support.twitter.com/articles/42646-twitter-search-best-practices

https://business.twitter.com/twitter-101

https://support.twitter.com/articles/68877

VOLT op Eén – Kobe Ilsen en Sofie Dumont – januari 2014www.een.be/programmas/volt/sofie-dumont-brouwt-bier#ikwilookhetvoltbierproeven

Honderden tweets op 5 minuten

Maar dan…Wie was er eerst…? Hoe wordt winnaar bepaald…?Hoeveel winnaars zullen er zijn…?Naar wie moet het bier verstuurd? Hoe komt Eén aan adresgegevens?…

Discussie, negatieve buzz, verwarring…

Sirius Legal

Twitter ToU

http://www.een.be/programmas/volt/sofie-dumont-brouwt-bier

Sirius Legal

Twitter ToU

Relatief weinig vereistenMaar nood aan voorzorgen – wedstrijdreglementBijkomende issues:

• kennisname en aanvaarding wedstrijdreglement• Verzamelen persoonsgegevens (en respect voor privacy)

Sirius Legal

Twitter ToU

Sirius Legal


Sirius Legal

Ongetwijfeld meest gebruikte platformGrootste aantal gebruikersMeest veelzijdig in mogelijkheden (combineert beeld, tekst, geluid, interactie)

Behoorlijk strenge regels voor het opzetten van wedstrijdenRegels worden geregeld aangepastLaatste aanpassing wedstrijden dateert van december 2013 (User policy recent nog gewijzigd, natuurlijk)

Wedstrijden op Facebook

Sirius Legal

Facebook: wat niet mocht tot voor kort

Standaardfuncties (sharen, liken, taggen) als manier van deelnameWinnaars contacteren via FacebookWedstrijd zonder gebruik van applicatie (woobox, agorapulse, shortstack, …)

Wedstrijden op Facebook

Sirius Legal

Facebook: hoe zit het vandaag?

Basisfuncties gebruiken als deelname is OK: • “Wie de leukste foto uploadt, win” • “De eerste 5 die het juiste antwoord geven, winnen”

Facebook ToU

Sirius Legal


“Tag jezelf en win” kan niet tenzij de persoon zelf op de foto staat

Winnaar op basis van shares kan niet (want niet bij iedereen ‘public’)

Winnaar obv “like” kan niet (= Loterij en dus verboden in België)

Deelname dmv post op perso profiel mag niet, wel op pagina organisator

Geen reclame in je omslagfoto

Verplicht sharen kan niet, vragen om te sharen wel

Fan-gating is nu wel OK op Facebook

Facebook ToU

Sirius Legal


Volgens de Facebook Guidelines moeten volgende elementen vermeld in wedstrijdreglement:

“Facebook kan niet geassocieerd worden met de wedstrijd en ondersteunt deze niet. Facebook kan dus ook niet verantwoordelijk worden gesteld bij eventuele problemen.”

“Deelnemers verschaffen informatie aan jouw organisatie, niet aan FB”

Nodige meldingen ivm privacyregels

Facebook ToU

Sirius Legal


Facebook ToU

Facebook Pages Terms, date of last revision Dec. 18, 2013https://www.facebook.com/page_guidelines.php#promotionsguidelines II, C – Collection of Data “…obtain user consent…”II, D – Tagging “… don’t encourage people to tag themselves in photo’s if they aren’t in the photo.”III, A reference to the Advertising Guidelines

https://www.facebook.com/ad_guidelines.php (Rev. 10 febr. 2014)III, B – Cover “You may not encourage people to upload your cover to their personal timeline”III, C – Applications reference to the Facebook Platform Policies

https://developers.facebook.com/policy/ (Rev. 20 aug. 2013)III, D – Offer creation tool III, E – Promotions “Promotions on Facebook must include the following:

a. A complete release of Facebook by each entrant or participant.b. Acknowledgement that the promotion is in no way sponsored, endorsed or administered by, or associated with, Facebook.

Personal Timelines must not be used to administer promotions (ex: “share on your Timeline to enter” or “share on your friend's Timeline to get additional entries” is not permitted).

https://www.facebook.com/page_guidelines.php#promotionsguidelines

https://www.facebook.com/ad_guidelines.php

https://developers.facebook.com/policy/

Sirius Legal

Facebook ToU

Sirius Legal

Facebook ToUFacebook regels aanvullen met wettelijke regels

Wedstrijden en loterijenConsumentenbeschermingWet Elektronische Handel en spammingregels… structuur, transparantie, gegevens deelnemers verzamelen, verplichte vermeldingen rond privacy,

vrijwaringsclausule Facebook, behendigheidscriterium, duidelijkheid over de te winnen prijs, …

Zorg in elk geval voor een wedstrijdreglement

Maak één standaardreglement, plaats het op je website en verwijs er naar bij je specifieke actie.Gebruik een app voor wedstrijden op FB (laat meer structuur toe)

NIET : Winnaar op basis van shares (instellingen!)NIET: Winnaar louter op basis van “like”(loterij!)TWIJFELGEVAL: Winnaar op basis van snelste comment

Sirius Legal

Vooral privacyregels wijzigen

Gebruik namen in en bij advertentiesDoorverkoop van foto’s en video’s (!)Wel meer individuele settings voor privacyExport data naar VS

Like it or leave…

Facebook ToU & privacy: aanpassing 2014

Sirius LegalBescherming van intellectuele eigendom op internet

IE op het internet

Intellectuele eigendom = bescherming van merk, octrooi, auteursrecht, domeinnaam, knowhow, enz.

• Hoe bescherm je je merk?• Hoe bescherm je je domeinnaam?• Hoe bescherm je de inhoud van je website?• Hoe bescherm je je knowhow?• Praktische vragen: bijv. hoe ga je om met SEA & SEO?

Update i.v.m. merken

Merk = handelsmerk ≠ handelsnaam

• Met merk duidt je je product of dienst aan• Met handelsnaam duidt je handelsonderneming aan (soms = vennootschapsnaam)• Merk: registratie nodig (niet nodig bij handelsnaam)• Merk geeft ruimere bescherming dan handelsnaam

• Handelsnaam: beperkt tot streek waar je naam effectief gebruikt• Jongere handelsnaam < ouder merk• Aangeraden om merkregistratie te doen

• Handelsnaam mag beschrijvend zijn (merk niet)


Merken:

• Exclusief recht om merk te gebruiken voor goederen/diensten die je bij aanvraag aanduidt

• Gelijkaardig merk kan verschillende goederen/diensten aanduiden• Geldig voor 10 jaar• Verlengbaar • Vooral woordmerken en beeldmerken (“logo”)• Ook vormmerken, kleurmerken, geluidsmerken, geurmerken

Update i.v.m. merkenMerken

• Als je merk 5 jaar niet gebruikt rechter kan merk vervallen verklaren• Als je 5 jaar niet optreedt tegen latere merkregistratie je kan die

latere registratie niet meer aanvechten• Verwatering mogelijk (merk wordt soortnaam door toedoen of nalaten

van merkhouder) rechter kan merk vervallen verklaren


Benelux merk:

• Registreren bij Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE)• Geldig in België, Nederland en Luxemburg• Procedure: 4 tot 6 maand • Spoedprocedure mogelijk• Standaard kost: 240 euro (+ kosten advocaat, merkbureau, enz.)• Vraag advies aan specialist…


Gemeenschapsmerk (EU):

• Registreren bij Europees merkenbureau (‘Office for Harmonisation in the Internal Market’ – OHIM)

• Geldig in 28 EU lidstaten (“all our nothing”)• Effectief gebruik vereist in aanzienlijk deel van de EU• Standaard kost: 900 euro (+ kosten advocaat, merkbureau, enz.)• Vraag advies aan specialist…


Internationaal merk:

• Combinatie van nationale registraties via 1 procedure• Bijvoorbeeld als je bescherming zoekt buiten EU• Bijvoorbeeld als je bescherming zoekt in slechts enkele EU landen


Mag je merk van iemand anders gebruiken?

• Niet als er verwarringsgevaar is• Je mag merk, handelsnaam of vennootschapsnaam van concurrent

gebruiken bij vergelijkende reclame• Maar niet als misleidende of oneerlijke reclame • Ook concurrent niet zwart maken (laster – eerroof)• Gebruik voor andere producten / diensten mag als er geen

verwarringsgevaar is

Update i.v.m. merkenMag je merk van iemand anders gebruiken in Google AdWords enz.?

• Uitspraken Hof van Justie EU & nationale rechtbanken• Merk van iemand anders gebruiken in advertentietekst (of url) mag (meestal)

niet• Merk van iemand anders gebruiken als keyword mag onder voorwaarden:

• Je mag het voor de gemiddelde internetgebruiker niet moeilijk of onmogelijk maken om te zien van wie de producten afkomstig zijn• Je mag het merk niet “aantasten” (merk verliest wervende kracht) of “verwateren” (merk wordt algemene term)• Je mag niet meeliften op succes van een ander (bijv. namaakproducten aanbieden mag niet)• Geen inbreuk plegen op andere regels zoals ivm vergelijkende reclame


Wat als iemand jouw merk gebruikt in Google AdWords enz.?

• Merkhouder kan eerst klacht indienen bij Google (verwarring claimen)• Adverteerder aanschrijven (eventueel via advocaat)• Procedure voor rechtbank: tegen adverteerder (eventueel ook tegen Google)• Distributeurs en resellers: guidelines opstellen voor gebruik merk als keyword enz.


Hoe optreden tegen online misbruik van je merk?

• ‘Cease and desist letters’ & takedown notices: stop inbreuk, verwijder data, koop licentie (advocaat)

• Zoekmotoren, hostingbedrijven, sociale media aanschrijven (gebruiksvoorwaarden checken)

• Oppositie voeren tegen latere merkinschrijvingen: 2 maand vanaf publicatie merk


Hoe optreden tegen online misbruik van je merk?

• Rechtbank:• Efficient: stopzetting, dwangsom, inbeslagname, schadevergoeding,

voorlopige maatregelen, publicatie vonnis, enz.• Vordering tot staking; kort geding; beslag inzake namaak• Probleem: territoriale bevoegdheid, negatieve perceptie, deelname aan

economisch verkeer?• Soms is aantasting van reputatie of onderscheidend vermogen van merk

voldoende


Pro-actief: Hoe problemen vermijden?

• Internet brand policy en social media brand policy opstellen• Registreren van domeinnamen, pagina’s, profielen, accounts, app names, enz.

die overeenkomen met merken, handelsnaam en vennootschapsnaam• Monitoren van merkregistraties, domeinnamen, sociale media, internet (bijv.

merkregisters, Google Alerts e.d.)• Deelnemen aan discussies op sociale media (bijv. negatieve commentaren

weerleggen)• Werknemers en medewerkers inlichten ivm online merkgebruik: bijv. merk

niet als werkwoord, soortnaam, meervoud gebruiken, enz.• ® and TM tekens niet nodig maar kunnen wel handig zijn

Update i.v.m. domeinnamen

Domeinnamen:

• Merk geeft niet automatisch recht op domeinnaam, profielnaam of paginanaam

• Registratie volgens ‘first come, first served’• Wat als domeinnaam niet meer beschikbaar?

• Soms kan merkhouder zich verzetten tegen gebruik, maar niet altijd• Bijvoorbeeld: bewijzen dat houder domeinnaam geen rechtmatig

belang heeft en te kwader trouw is (ok bij cybersquatters, maar soms ook conflicterende rechtmatige belangen)


2 manieren om een domeinnaam te recupereren:

• Arbitrage: Cepani (.be) of ICANN (.com, .net, .org, enz.)• Rechtbank: Belgische rechtbank voor .be domeinnamen en andere

domeinnamen als geregistreerd door iemand die gevestigd in België • Vooral effeciënt tegen cybersquatters en typysquatters


Arbitrage: Cepani (.be domeinnamen)

• Doorhaling van inschrijving vragen of overdracht van domeinnaam• Geen vergoeding voor kosten, schade, enz. • Kosten (1750 euro + BTW) worden terugbetaald aan klager die wint• Cijfers: 64% gegrond – 22% afgewezen – 14% minnelijke schikking of

stopgezet


Arbitrage: Cepani (.be domeinnamen)

• Volgende 3 voorwaarden bewijzen:• De domeinnaam is gelijk aan of vertoont grote gelijkenis met een

merk, handelsnaam, maatschappelijke benaming, vennootschapsnaam, geografische aanduiding, persoonsnaam, of een benaming van een geografische entiteit waarop de aanklager rechten heeft;

• De domeinnaam houder heeft geen rechten of legitieme belangen op de domeinnaam; en

• De domeinnaam werd te kwader trouw geregistreerd of gebruikt.

Update i.v.m. domeinnamenArbitrage: Cepani (.be domeinnamen)

• Domeinnaam is gelijk aan of vertoont grote gelijkenis met een merk, enz.:• Bewijzen dat je exclusief recht hebt: bijv. zaak “kadaster.be” overheid

bewijst niet dat ze exclusief recht heeft op woord “kadaster”• Bewijzen dat domeinnaam identiek is of zodanig overeenstemt dat er

verwarring mogelijk is • Lidwoorden, koppeltekens, meervoud, punt, beschrijvende termen,

enz. meestal geen relevant verschil• Bijv.: zaak “piperheidsieck.be”: weglaten van koppelteken neemt

verwarring niet weg;• Bijv.: zaak “catverhuur.be”: toevoegen van woord “verhuur” neemt

verwarring met merk “CAT” niet weg.


• De domeinnaam houder heeft geen rechten of legitieme belangen op de domeinnaam:• Geen hard bewijs nodig - aannemelijk maken bewijslast schuift naar

domeinnaam houder• Bijv.: klager stelt dat domeinnaam houder geen relatie heeft met klager

(merkhouder) of geen licentie heeft of niet bekend is onder de domeinnaam

• Bijv.: klager toont aan dat domeinnaam verwijst naar inactieve pagina


• De domeinnaam werd te kwader trouw geregistreerd of gebruikt• Bewijzen dat domeinnaam houder wist of moest weten dat registratie of

gebruik een inbreuk is• Bijv.: registratie om domeinnaam te verkopen voor prijs die hoger is dan

kosten voor verwerving• Bijv.: registratie om handelsactiviteiten van concurrent te verstoren• Bijv.: gebruik om bewust en uit commercieel oogmerk gebruikers naar

site te lokken steunend op verwarring met merk


• Kwade trouw: concrete voorbeelden

• Zaak “jambondeparme.be”: parking page – prijs 840 euro• Zaak “duratherm.be”: inactieve pagina – concurrenten• Zaak “gebrola.be”: omleiding naar site met gesponsorde links van

concurrenten• Webdesigners, hosting firma’s en resellers die domeinnaam in eigen naam

registreren: bijv. zaak “technoglobe.be” (discussie over facturen – webdesigner zet domeinnaam “under construction”).


Arbitrage: andere geschillenregelingen

• Per land: “ccTLDs”• Internationaal:

• WIPO: gTLDs, meeste ccTLDs• USA: National Arbitration Forum: gTLDs, .us, enz.• Europa: Czech Arbitration Court: gTLDs, .eu, enz.• ADNDRC (Asia), ACDR (Arab), enz. (gTLDs en ccTLDs)


Rechtbank:

• Wet van 26 juni 2003 mbt wederrechtelijk registreren van domeinnamen = cybersquatting

• Belgische rechtbank bevoegd? Voor .be domeinnamen en andere domeinnamen als geregistreerd door iemand gevestigd in België

• Doorhaling of overdracht van domeinnaam bekomen• Niet: schadevergoeding, vergoeding kosten advocaten, enz.


Rechtbank: Drie voorwaarden:

• Domeinnaam is gelijk aan of stemt overeen (in die mate dat verwarring mogelijk is) met een merk, handelsnaam, vennootschapsnaam, enz.;

• De domeinnaam houder heeft geen rechten of legitieme belangen in de domeinnaam; en

• De domeinnaam werd geregistreerd met de bedoeling om schade te berokkenen of om een ongerechtvaardigd voordeel te halen (kwade trouw).• Enkel moment van registratie van belang – later gebruik te kwader trouw niet

relevant!• Voorbeeld: hoge verkoopprijs, zich voorstellen als officële verdeler, enz.


Rechtbank: Voorbeeld:

Zaak Marino Keulen

• Overdracht van marinokeulen.be• Doorhaling van mari-noke-ulen.be• Vonnis publiceren op homepagina• Dwangsom van 500 euro per dag vertraging

Update i.v.m. domeinnamenConclusie:

• Voordeel: snelle en efficiënte procedure om overdracht van domeinnaam te bekomen (vooral arbitrage: schriftelijke procedure - gemiddeld 55 dagen)

• Nadeel: niet efficiënt als domeinnaam houder een conflicterend recht of rechtmatig belang heeft: bijv. merkhouder versus domeinnaam houder die domeinnaam als handelsnaam gebruikt klassieke procedure o.b.v. merkinbreuk.

• Nadeel: kwade trouw bewijzen.• Nadeel: geen schadevergoeding


Nieuwe internet extensies:

• Meer domeinnaam geschillen en gevallen van cybersquatting verwacht• “Clearinghouse” databank voor merkhouders:

• “Sunrise period”: “priority right” registratie merkhouders vóór naam publiek beschikbaar wordt

• vb. Volkswagen krijgt voorkeur voor volkswagen.cars• merk registreren bij Clearinghouse vóór “sunrise period” start en domeinnaam claimen tijdens “sunrise period” • daarna: “first come, first served”

• Verwittigt als iemand internet adres koopt waar merknaam in zit• 150 $ per jaar per merk

Hoe bescherm je inhoud van website?Auteursrecht

• Vooral belangrijk als veel kwalitatieve teksten, foto’s, video’s op website

• Auteursrecht: automatisch, geen registratie nodig• Gebruik online = gebruik offline• Originaliteit vereist: heel soepel geïnterpreteerd• Ideeën, stijlen, concepten niet beschermd• Wat wel beschermd?: tekst, foto, video, grafisch element, muziek,

software, lay-out, databank• Copyright symbool © (+ je naam): niet nodig maar wel aangeraden

Hoe bescherm je inhoud van website?Auteursrecht

• Principe: inhoud website niet kopiëren of herpubliceren zonder toestemming• Teksten, afbeeldingen, enz. kopiëren mag dus niet!• Zelfs als er geen expliciete © bijstaat• Uitzonderingen: privégebruik, citaatrecht, actualiteitsverslaggeving, enz.• Voorbeeld: citaatrecht: strenge voorwaarden:

• Beelden of teksten die rechtmatig openbaar gemaakt zijn• Commentaar, bespreking, kritiek, enz. (bijv. niet als reclame)• Geen oneerlijke concurrentie & beperkte omvang• Bron en naam van auteur vermelden

Hoe bescherm je inhoud van website?

Wat als iemand de inhoud van je site overneemt?

• Gebruik plagiaat checkers (bijv. Copyscape, Google Alerts, enz.)• Tynt: stuk javascript die link toevoegt naar je site als tekst gekopieerd wordt• Nut van disclaimers?• Hoe optreden tegen auteursrechtinbreuk?

• Bewijsmateriaal verzamelen: foto’s, evt. deurwaarder, print-screens (met datum)

• Is er schade?• Per email / brief vragen om content te verwijderen of naam / bron / link toe te

voegen (advocaat): deadline toevoegen enz.• Webhost of ISP aanspreken


• Rechtbank:

• Stakingsvordering (eventueel met dwangsom)• Schadevergoeding: hoe schade begroten/bewijzen?

• Economische verliezen, winstderving, morele schade• Evt. tarieven online beeldmateriaal SABAM

• Je moet niet bewijzen dat inbreukpleger een fout heeft begaan, nalatig was of te kwader trouw

Hoe bescherm je inhoud van website?Wat doen tegen parodie op website of reclamecampagne?

• Parodie is in principe toegelaten • Verschillen in rechtspraak – concrete feiten?• Criteria (subjectief!):

• Kritische functie t.o.v. het originele werk• Geen louter commercieel oogmerk (bijv. parodie concurrent om klanten te lokken)• Parodie moet origineel zijn (slechts beperkt kopiëren)• Geen verwarring stichten met origineel werk• Voldoende humoristisch karakter • Geen schade toebrengen aan origineel werk (eer/reputatie, markt)

• Concreet: vordering tot staking (evt. in kortgeding) – dwangsom - schadevergoeding

Hoe bescherm je inhoud van website?Wat m.b.t. sociale media?

• Je blijft eigenaar van auteursrecht en geeft licentie aan sociale media om content te gebruiken

• Argument dat men blij moet zijn dat foto’s gedeeld worden niet • “Notice and takedown” procedures van sociale media• Voorbeeld: Pinterest: toestemming nodig om foto te “pinnen”

• Geen grote rechtzaken• Hoe beperk je risico?

• Eigen foto’s of foto’s waarvoor je licentie hebt (check Creative Commons licentie)

• Foto’s met “Pin this” (als die door rechthebber geïnstalleerd werd)• Foto’s zonder auteursrecht (openbaar domein)• “nopin” metatag (bijv. bij Flickr foto’s)


Mag je linken naar filmpjes op Youtube enz.?

• Hyperlink op zich geen inbreuk op auteursrecht (tenzij voor content met pay wall, inlog, enz.)

• Je weet niet of Youtube filmpje legaal gepost werd• Strafrecht: kwaadwillig of bedrieglijk opzet bewijzen• Burgerlijk recht (stopzetting / schadevergoeding): inbreuk, schade &

oorzakelijk verband bewijzen• Af te raden om te linken naar filmpjes (of te “embedden” / “framen”)

waarvan je weet / vermoedt / zou moeten weten dat die illegaal gepost werden

Hoe bescherm je inhoud van website?Mag je naam / foto van gebruikers, klanten, followers gebruiken?

• Enkel met toestemming van betrokkenen (zeker als voor commercieel doel)

• Specifieke & ondubbelzinnige toestemming voor elk gebruik (evt. eenmalig gegeven voor meerdere gebruiken)

• Personen kunnen steeds toestemming intrekken (maar mogen hier geen misbruik van maken)

Hoe bescherm je inhoud van website?Muziek op je website: auteursrechten betalen!

• Soms verschillende beheersmaatschappijen: bijv.: SABAM int rechten van auteurs + PlayRight int rechten van uitvoerende kunstenaars + Simim int rechten van muziekproducenten

• www.eengemaakteaangifte.be

Hoe bescherm je inhoud van website?Contracten rond overdracht van auteursrechten:

• Contracten moeten duidelijk en schriftelijk zijn• Wat moet in contract staan? voorbeeld: toegelaten exploitatiewijzen,

vergoeding voor auteur, geografische reikwijdte, duur van overdracht, online gebruik (uitz. voor reclame sector)

• Voorbeeld: vermijden dat fotograaf foto’s opnieuw gebruikt voor concurrent• Bij twijfel: interpretatie in voordeel van auteur• “Morele rechten” kunnen niet afgestaan worden: bijv.: auteur heeft steeds

recht om als auteur vermeld te worden• Rechten voor online gebruik (of gebruik in sociale media) niet automatisch

inbegrepen duidelijk vermelden in contract

Hoe bescherm je inhoud van website?Voorbeeld: je bestelt een website of reclamecampagne

• Auteursrecht ligt bij makers van website of reclamecampagne• Opdrachtgever moet expliciet overdracht auteursrecht in contract opnemen• Schriftelijk contract dat duidelijk vermeldt wie welke rechten verwerft voor welk

element van de website of campagne en voor welk platform• Afbeelding: auteursrecht

• Portretrecht: toestemming van afgebeelde persoon nodig• Foto kunstwerk: toestemming kunstenaar nodig• Foto gebouw: toestemming architect nodig• betalende licentie op databank

Update i.v.m. know-how bescherming

Non-disclosure agreements (NDAs):

• Bescherming van confidentiele informatie• Best kort, duidelijk en wederkerig • Problemen rond afdwingbaarheid – bewijsproblemen• Wat m.b.t. mondelinge informatie?• Wat m.b.t. correcte definitie van “confidential information”?• Forfaitair schadebeding moet afschrikwekkend zijn maar mag geen

boetebeding zijn• “Trade secrets” wettelijk gezien niet efficient beschermd (voorstel

EU Commissie + vrijhandelsbesprekingen EU - VS)

Update i.v.m. know-how bescherming

I-depot doen om datum van creatie te bewijzen (BBIE)

• Verleent geen recht maar bewijst datum• Bijv.: als partner octrooi-aanvraag indient kan i-depot bewijzen

dat uitvinding al bestond

Sirius LegalBepaalde reclametechnieken

Spaar- cashback en andere acties

• Prijsverminderingen• Cashback acties• Spaaracties


• Prijsverminderingen• Cashback acties• Spaaracties

• Algemene regels van WMPC / WER:• Verbod op misleidende reclame• Verbod op agressieve reclame• Lijst met algemene verboden• Wat niet onder voorgaande valt, is in se toegelaten• Op basis van Europese Richtlijn


Systematiek van de Europese richtlijn:Ter illustratie: Solden en verkoop met verlies of de achterdeur in België…

5 jaar discussie: Belgische WMPC is in strijd met EU-recht.

Soldenregeling is illegaal

Reden: Consumentenbescherming laat niet toe om bepaalde verkoopstechnieken in hun geheel te verbieden, enkel individueel als “misleidend” of “aggressief”

Cfr. Sanoma – VTB-VAB – Zeb and others

Nu plots: retro-actieve bestaansreden aan deze regels in functie van concurrentie

Raakt wellicht niet voorbije nieuwe test EHJ…


Systematiek van de Europese richtlijn:Ter illustratie: Solden en verkoop met verlies of de achterdeur in België…

Geldt in se voor:

Verkoop met verlies

Solden

Promoties inzake prijzen, prijsverminderingen


Prijsverminderingen onder WMPC 2010 en WER 2014

• Geen plicht meer om vaste vorm te gebruiken bij prijsvermindering (doorstreepte prijs, “nieuwe prijs – oude prijs”, %, % + “nieuwe prijs – oude prijs”

• Wel: referentieprijs moest vermeld of consument moet deze eenvoudig kunnen berekenen• Referentieprijs was eigen “historische” prijs of gereglementeerde prijs

= laagste prijs die gedurende de maand voorafgaand werd toegepast• Sinds 2010 ook lanceringsprijs, voorwaardelijke prijs bij prestatie door consument (bvb

inleveren oude gsm), prijsvermindering bij aankoop van ander goed• Prijsvermindering moet minstens 1 dag en max 30 dagen duren, startdatum moet vermeld• Verbod op verkoop met verlies• Voldoende voorraad


Prijsverminderingen in Nederland

• Geen specifieke regelgeving!

• Basisbeginsel van verbod op misleiding consument en verbod op agressieve marktpraktijk

• Geen sperperiode

• Geen verbod op verkoop met verlies

= respect voor basisprincipe Europese Richtlijnen i.t.t. België

• Uitzondering: vaste boekenprijs


Prijsverminderingen in Luxemburg

• Kortingen maximaal 2 X per jaar voor zelfde product

• Maximaal 30 dagen per keer

• Verbod op verkoop met verlies (met ruime uitzonderingen)


Cashback acties onder WMPC 2014 en WER 2014

• Pas sinds 2010 echt wettelijk geregeld in WMPC

• = Titel die recht geeft op terugbetaling van bepaald bedrag na aankoop

• Moeten volgende info bevatten:• ID van de uitgever (naam, adres, rechtsvorm, KBO nummer)• Het bedrag dat terugbetaald wordt• Uiterste geldigheidsduur (als die er is)• Procedure voor gebruik en voorwaarden als die eer zijn

Wet stelt verder geen voorwaarden (Let wel: misleiding consument, agressieve praktijen, ..)


Cashback acties onder WMPC 2014 en WER 2014

• Let wel:• Best uitgebreidere gebruiksvoorwaarden voorzien• Zorgen dat die raadpleegbaar zijn voor gebruikers• Verwijzen naar deze voorwaarden op de titel zelf• Rekening houden met privacywetgeving (verwerking van persoonsgegevens)• Rekening houden met verschillende wetgevingen (cfr. Europees recht mbt toepasselijke wetgeving)

• Cashback gekoppeld aan loyalty/spaarprogramma/aanbrengen klanten:• Mag geen kansspel zijn• Mag geen piramidespel zijn• Mag niet misleiden


Cashback acties in Nederland

• Geen specifieke wettelijke regeling


• Wel: ID uitgever moet duidelijk zijn en voorwaarden moeten gekend zijn (misleiding consument)

• Uitzondering: vaste boekenprijs (maar uitspraak SplinQ HR 21/12/2012)

Luxemburg: idem


Spaaracties onder WMPC 2010 en WER 2014




• Deelnamevoorwaarden moeten duidelijk gekend zijn

• Spaaractie = reclame-uiting: moet aan voorwaarden reclame voldoen (bvb specifieke regels voor tabak, alcohol, geneesmiddelen, etc…), herkenbaar zijn als reclame, …

• Spaaractie ≠ wedstrijd


Cashback acties in Nederland




Luxemburg: idem

Aanbod onder voorwaarden

“Is het voldoende te verwijzen naar promotievoorwaarden online of in de winkel als het aanbod onder voorwaarden is?”

WMPC, art. 88-90 Verbod op misleidende reclame

Misleiding = aard, samenstelling,

beschikbaarheid, voorwaarden, prijs, …

Verzwijgen = misleidenWMPC: geen onderscheid

naar medium (radio, tv, print)

De facto: rekening houden met beschikbare ruimte en

tijd

Info moet consument toelaten te weten dat er vw zijn + waar deze te vinden

Print en tv: leesbare warning

Radio: begrijpelijke verwijzing

JEP:Radiospot: voorwaarden zelf mogen elders staan

Website: “ALLE” monturen = misleiden

Aanbod onder voorwaarden

Vergelijkende reclame

WMPC, art. 19 Mag, maar onder voorwaarden

Mag consument niet misleiden (cfr. 88-90

WMPC)

Appels met appels,Peren met peren

Objectieve vergelijking

Relevante en controleerbare data

Geen verwarring creëren tussen beide

bedrijven(zelden het geval)

Geen misbruik maken van bekendheid

concurrent

Goederen niet voorstellen als

“imitatie van” of “namaak van”

Vergelijkende reclame vs.

merkenrecht

Vergelijkende reclame

Principe: merknaam enkel gebruiken met

voorafgaande toestemming merkhouder

Vergelijkende reclame: geen voorafgaande toestemming nodig

EHJ O2/Hutchinson (EHJ, 12 juni 2008, C-533/06)

Voorwaarde: er mag geen verwarringsgevaar

mogelijk zijn tussen beide merken

(zelden het geval)

Let op: als andere merkinbreuk (bvb

“verwatering”) is men wél in overtreding

Vergelijkende reclame vs. merkenrecht

www.campaignchecker.be

[email protected]@BartVdBrandeLinkedin.com/in/bartvdb

Sirius Legal

juridische aspecten van digital marketing - gastles hogent 28 april 2015

Law