091106 co creatie workshop def met uitwerking

Workshop NUV, CMC, KvGO

Co-creatie

Klaas ten Have| [email protected] de Vos | [email protected] Staal | [email protected]://weblog.tno.nl/bic

2

Toekomstvisie Media als startpunt van competentie èn innovatiekennis ontwikkeling

Competent de toekomst in

Branche contract “Naar een media- en communicatie-branchemet een sterk en innovatief MKB”

3

digitaliserin

g

crossm

ediaal

Externe factoren:• Digitaal en online aanvullend

op papieren uitgaven• Invloeden van overige

media-industrieën• Complexere auteurs-

rechten en systemen• Nieuwe kanalen en

toepassingen opmobiele devices

• Technologischeinnovaties

4

VerbondenVeraVerbondenVera

Massa MelissaMassa Melissa

Locale LucaLocale Luca

Niche NickNiche Nick

de meerderheid de baas

hoe hij surft, zegt wie hij is

wereld door vrienden van

vrienden

mijn regio van ons-kent-ons

geregisseerdcentraal geleid aanbod

ongeregisseerdgebruiker initieert

mat

e va

n st

urin

g

fysi

ekta

stba

re c

omm

unic

atie

virtueelonline com

municatie

dominante communicatievorm

Ons startpunt: de toekomst Media 2015

5

•Consumenten blijven abonneegeld op fysieke uitgaven betalen

•Advertentiegelden blijven binnen komen op massacommunicatie

•Consumenten zijn bereid om te betalen voor (echt) toegevoegde waarde diensten

•Gepersonaliseerde advertising•Revenu share met content partiun

• Consumenten voor relevante content per item laten betalen (aanbevolen door vrienden)

• Gesponsorde content• Revenu sharing met gebruikers

•Consumenten zijn bereid te betalen voor lokale content

•Toegang + extra diensten voor bepaalde evenementen

•Geregionaliseerde advertising

“Geld verdienen met massa en schaal”

“Geld verdienenmet lokale activiteiten”

“Geld verdienen met toegevoegde waarde”

“Geld verdienen met relevante content”

Massa Melissa Massa Melissa Niche NickNiche Nick

Verbonden VeraVerbonden VeraLocale LucaLocale Luca

Het verdienmodel is anders in elk scenario

http://www.goc.nl/uploads/pdf/4%20Visie%20Media%20Waardeweb%20TNO%20rapport.pdfhttp://www.goc.nl/Competent-de-toekomst-in-en-inschrijfformulier.aspxhttp://www.goc.nl/uploads/pdf/5%20Samenvatting%20TNO%20rapport.pdf

6

Technische (ICT) innovatieTechnische

(ICT) innovatie

Sociale innovatieSociale

innovatie

inno

vatie

man

agem

ent

inno

vatie

man

agem

ent

ketenmanagem

entketenm

anagement

7

Lerende Netwerken

• Doel netwerken: platform voor verdere verspreiding van bestaande kennis over de keten heen

• Bedrijven in lerende netwerken ontwikkelen samen kennis en maken deze beschikbaar voor de rest van de sector

• De bedrijven moeten een vraag hebben en elkaar helpen• Het is voorzien dat lerende netwerken tijdens de loop van het project zes keer bij

elkaar komen (bij elkaar op bezoek)• Een aantal bijeenkomsten wordt eventueel gecombineerd met de thematische

workshops

• Regiegroep: zorgt voor deelname door 10 à 20 bedrijven en is ‘eigenaar’ van het lerend netwerk: bepaalt wat de organisaties er mee willen en zorgt voor continuïteit na afloop project

• TNO levert ondersteuning bij het opzetten van lerende netwerken (ondersteunen en voeden van maximaal 2 netwerken)

8

Opzet Lerend Netwerk

• Selectie thema: bijv. Digitalisering, E-books• Max 6 bijeenkomsten, telkens bij ander bedrijf• Doel: ontwerpen van oplossing voor een innovatievraagstuk• TNO levert kennis (over ICT en Sociale Innovatie) en begeleiding• Vanuit stappenplan komen tot oplossing (diagnose, ontwerp, plan)• Bedrijven maken opdrachten en huiswerk• Bij elkaar ‘in de keuken kijken’, rondleiding op locatie• Elkaar feedback geven op plannen

9

Art Labs

• Ondersteuning bij opzetten Art Labs door de branche (2 per jaar)• Doel: jongeren, studenten en startende werknemers stimuleren en

enthousiasmeren met nieuwe mogelijkheden• Voorstel te ontwikkelen ‘Art Labs’ werkvorm:

• problemen van bedrijven ‘intaken’ en die helpen oplossen• focus: aantrekkelijk zijn voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt• kerngedachte: teams samenstellen bestaande uit TNO, studenten, startende

ondernemers, bedrijfsvertegen-woordigers die samen een probleem oplossen• Een aantal bijeenkomsten wordt gecombineerd met de thematische workshops

• Regiegroep: zorgt voor deelname door bedrijven• TNO: brengt kennis in over ICT en sociale innovatie en ondersteunt bij het

opzetten van de Art Labs

10

Opzet Art Labs

• Selectie van thema: bijv. toekomstige inrichting van een intersectoraal bedrijf; of grensoverschrijdend product (Vertrekpunt: scenariostudie)

• Selectie van twee regio’s, onderwijsinstellingen, bedrijven• Vorm: halve dag sessie op 1 locatie (bijv. school of bedrijf) om een bedrijf of

product te ontwikkelen en d.m.v. forecasting te benoemen wat daarvan de mogelijke gevolgen zijn voor business, werken in de sector

• Doel: verwachtingen van bedrijven en studenten op elkaar afstemmen met een focus op kansen in de toekomst

• Het ontwerp van de Art Lab is een samenwerking van schooldocenten, deelnemend bedrijf, sociale partners/regiegroep en TNO

• TNO begeleidt en ondersteunt• 2x per jaar dezelfde sessie op verschillende locaties

11

Doel van vandaag

Door:• Inzicht in (on-) mogelijkheden van co-creatie• Concrete stappen zetten om co-creatie traject vorm te geven

Hoe kan ik nieuwe producten/diensten maken in co-creatiemet klanten, opdrachtgevers en (nieuwe) partners?

12

Agenda

• 13.00 – 13.15 Inloop, lunch• 13.15 – 13.30 Welkom & introductie• 13.30 – 14.00 Co-creatie: Inspiratie & kaderzetting

• 14.00 – 14.45 Interactieve sessie

• 14.45 – 15.30 Casus

• 15.30 – 15.45 Pauze

• 15.45 – 16.15 Stappenplan verder uitwerken• 16.15 – 16.45 Conclusies n.a.v. stappenplan

• 16.45 – 17.00 Wrap-up, opmerkingen en vervolgstappen

• Borrel

13

Aanpak

• Presentaties, maar vooral veel interactie• Van elkaar leren• Netwerkverbreding• Expert-feedback

• Middag is onvoldoende om alles te dekken• Aansluiten bij actuele ontwikkelingen bij deelnemende bedrijven

• OK?

14

Definitie co-creatie

Co-creatie:Producten & diensten

ontwikkelen en verbeteren samen met•Gebruikers & klanten

•Bedrijven•Experts

• Ondernemersrisico wordt gedeeld (?)

• Vaak B2B, maar betrekken van consumenten en eindgebruikersin proces is wel belangrijk

15

De noodzaak voor effectieve innovaties is groter dan ooit…• Veel concurrentie, grote druk op marges• Conjunctureel en structureel probleem

• Standaard verdienmodel is niet goed genoeg• Drukkers: prijs per eenheid, benutting capaciteit• Uitgevers: prijs per eenheid, oplage, advertentieinkomsten

• Nu: versplintering van standaardmodel, vaak verschillende verdienmodellen binnen een bedrijf

• Maakt generieke recepten lastig, zo niet onmogelijk.

• Ieder zal zijn eigen weg moeten vinden!

• Co-creatie is niet zaligmakend

16

Voorbeeld: Ondernemend communiceren

• Van huis uit kleine drukkerij• Innovatiestrategie:

• Geavanceerde druktechnieken (andere ondergrond, 3-D)• Communicatiedienstverlening (nu goed voor 40% omzet)

• Grote klant (machine- en apparaten leverancier• Verzorgen van communicatie met klanten van de klant, zowel papier

als web• Gepersonaliseerd drukwerk, feedback via internet (speciale,

dedicated aanbiedingen), follow-up obv eerder koopgedrag en machinevoorraad

• Klant beheert eigen documentatie en voorraad (web-based)• In samenwerking met IT dienstverlener

• Nu verder uitrol van dienstverlening en verdere ontwikkeling vandragende systemen

• Kernprobleem: balanceren investeringen en opbrengsten

17

Voorbeeld: Concullega’s

• Uitgever/drukker voor markt van professionals• Innovatiestrategie:

• Online interactie met gebruiker/lezer uitlokken• Steeds meer: ‘brede’ digitale platforms voor specifieke

gebruikersgroepen, bv organisatieadviseurs• Dus breed aanbod dat relevant is voor de doelgroep, ook door

concurrerende uitgevers en andere content-leveranciers• Digitaal inmiddels belangrijker dan print

• Kernprobleem: Balanceren met partners die ook concurrenten zijn

18

Voorbeel: Met z’n allen

• Grafische onderneming• Innovatiestrategie:

• Geavanceerd drukwerk (we laten onze relaties frequent zien wat we allemaal kunnen)

• Logistieke dienstverlening• Werkten samen met twee andere bedrijven voor grote klant Leerden elkaar

steeds beter kennen ivm noodzaak tot afstemming• In tendertraject samen opgetrokken en gewonnen: nieuw bedrijf opgericht• Geintegreerd aanbod van alle logistieke diensten rondom drukwerk en

samenhangende sites• Volledige ordertracking, herhaalopdrachten via klantenportal, koppeling met

financieel systeem van de klant, volledige transparantie levertijdstip, en leverplek, opmaak door de klant, gepersonaliseerd drukwerk, gebruik iphoneen Tomtom Workfleet.

• Deze innovaties worden ook de de drie partners benut

• Kernprobleem: blijven ontwikkelen van netwerk waarin je werk kunt uitbesteden en voor expertise kunt shoppen

19

Dwarsligger

Idee: JongbloedTechniek: Jongbloed

Uitgevers: Ambo|Anthos & Kosmos

2 jaar testen onder gebruikers &boekverkopers

21

Veelvoorkomend ontwikkelingspatroon

• Van…leverancier van product of dienst,• Vaak centen per blz; centen per gebruik; uurtje factuurtje (in feite

verkopen van productiecapaciteit)

• Naar…oplosser van problemen,• Achter of rondom het produkt/de dienst.

• Bijvoorbeeld: communicatie tussen klant en zijn klant• Bijvoorbeeld: logistiek rondom drukwerk

• Dit is cruciale omkering: • Van verkopen van producten en diensten (tegen minimale kosten)• Naar verkopen van oplossingen (ter vergroting Toegevoegde

Waarde)

• Hoe voeg ik waarde toe? Voor een antwoord moet de klant goedkennen!

• Voor het invullen van die vraag zijn vaak andere competenties nodig

22

Ontwikkelingspatroon vervolg

• Andere competenties?• In huis ontwikkelen of inkopen, of• Samenwerken met complementaire bedrijven.• Vaak: ICT, logistiek, marketing en communicatie,• Maar ook collega drukkers en uitgevers.

• Conclusie 1 Het begint vaak bij het zoeken naar de vraagachter de vraag van de klant

• Conclusie 2 Voordat co-creatie aan de orde komt is er al veelgebeurd (middel en geen doel)

• Conclusie 3 Co-creatie moet, co-creatie is goed? Nee dus

23

Mogelijke voor- en nadelen co-creatie

• Voordelen• Kosten• Snelheid• Delen risico’s• Toegang tot elkaars netwerken• Fun• ?

• Nadelen• Verschillende belangen• Conflicten over kosten en opbrengsten, IP• Minder beheersing• Macht/politiek/opportunistisch gedrag• Minder flexibel• ?

24

Vertrouwen als kernvraagstuk

Neiging tot analyse

WantrouwenOnverschillig-heid

Weinig

SLIM vertrouwen

Blind vertrouwen

VeelNeiging tevertrouwen

VeelWeinig

Geldt zowel voor klanten, partners als medewerkers

Hoe om te gaan met samenwerkingsrisico’s?

25

Kortom

• Veel potentiele voor- en nadelen, kansen en risico’s

• Doe het iteratief en interactief

• Kijk de kunst af bij anderen

• Rest van de middag: kansen vergroten, risico’s verkleinen

26

Websurvey: Wat versta je onder co-creatie?

Samenwerking tussen bedrijven• met diverse doelen vd samenwerking:

• het gezamenlijk leveren/ vermarkten van een bepaald product/ dienst aan klanten, of• gezamenlijk ontwikkelen van een nieuwe (innoverende) product/ dienst• gezamenlijk activiteiten uit voeren om synergie– schaalvoordelen te behalen

Samenwerking met klanten(klant bedrijven) om• met diverse doelen vd samenwerking:

• verbeteren van proces, product, dienst van het klantbedrijf• samen een nieuw product/ dienst ontwikkelen voor klantbedrijf en eventueel samen

leveren• verbeteren- perfectioneren- van je eigen product en/of dienst

Diversiteit in kenmerken samenwerkingen:• soms structureel van aard (denk aan langdurige samenwerking, ketenintegratie)• soms meer ad hoc van aard (denk aan tijdelijk innovatieproject, tijdelijk een gezamenlijk

dienst leveren aan klant)• soms meer opdrachtgever-opdrachtnemer relatie (denk aan een soor klant-leverancier relatie)

27

Websurvey: Wie zijn jullie?

obv 20/21 ingevulde vragenlijsten

Grootte en Leeftijd• divers van zzp t/m een heel groot bedrijf

Type leverancier:• diverse vormen sommige puur dienst verlening andere puur product leverancier

en merendeel een combinatie

Type klanten: • of B2B of combinatie van B2B en Consumenten

Type producten:• Meest leveren maatwerk of een gedeelte maatwerk• Enkele standaard producten

28

Websurvey: Innovatie en samenwerking

Innovatie:• alle bedrijven gericht op product/ dienst innovatie• op 1 na alle bedrijven gericht op vernieuwing bedrijfsvoering• op 1 na alle bedrijven gericht op marktvernieuwing

Wat op valt:• Sterk druk om te innoveren• Op alle fronten

Dit lijkt heel veel te vergen van de organisatie o.a. op gebied van • investeringen, interne mensen vrijmaken en veranderbereidheid

Gebruikte samenwerkingsvormen:• door de groep wordt elke vorm wel gebruikt• merendeel gebruikt informeel samenwerkingsvorm• enkeling acquisitie of JV/ BV• een kwart van de groep formele samenwerkingen (allianties)

Dus veel en gevarieerde ervaring aan tafel!

29

Agenda

• 13.00 – 13.15 Inloop, lunch• 13.15 – 13.30 Welkom & introductie• 13.30 – 14.00 Co-creatie: Inspiratie & kaderzetting• 14.00 – 14.45 Interactieve sessie• 14.45 – 15.30 Casus• 15.30 – 15.45 Pauze• 15.45 – 16.15 Stappenplan verder uitwerken• 16.15 – 16.45 Conclusies n.a.v. stappenplan• 16.45 – 17.00 Wrap-up, opmerkingen en vervolgstappen

30

Aan de slag: Ervaringen delenProces van opzetten en managen van co-creatie trajecten

Opdracht:• Subgroepjes van 5-6 personen• 1 facilitator per subgroep• Bespreek enkele succesvolle en niet succesvolle co creatie cases• Schrijf lessen op flip-over hoe succesvol opzetten/ managen van co creatie trajectenTijd:• 30 minuten delen cases (14.00-14.30)• 15 minuten presentaties & discussie (14.30-14.45)

Doelstelling

• Wat wilde je uit het co-creatie traject halen ?

Toepassing/scope

• Op welke activiteiten-toepassing heb je ge-co- creërd?

• Hoe heb je keuzes gemaakt?

• Welke problemen kwam u tegen?

• Hoe heeft u deze problemen opgelost?

Partner

• Met wat voor partners werkte u samen ?

• Waarom gekozen voor deze partners ?

• Hoe makkelijk was het om de partners te vinden en te selecteren ?

• Welke problemen kwam u tegen?

Actie/ Organisatie

• Wat was het gezamenlijk co creatie doel ?

• Welke afspraken heb je gemaakt en waarom?

• Hoe makkelijk gingen de onderhandelingen en maken van afspraken?

Co-creatie/ Evaluatie

• Hoe werd het co creatie-traject ge-managed?

• Hoe werd omgegaan met conflicten?

• Hoe werden besluiten genomen?

• Hoe werd omgaan met eventuele veranderingen in doel, proces, partner, etc.?

• Wat waren uw positieve en negatieve ervaringen tijdens de co-creatie /samenwerking zelf ?

31

Resultaat opdracht:Samenvatting van de ervaringen die gedeeld zijn• Niet afwachten, want anders start iemand anders met jouw idee• Onderstreep het gezamenlijk belang

• Communiceer met één gezicht naar de klant• Het delen (weggeven!) van kennis is moeilijk

• De (potentiële) opbrengst moet helder zijn• Doe waar je goed in bent (1 + 1 = 3)

• Gelijkwaardigheid in belangen en investeringen: 50/50 • Noodzakelijk te weten wat je wil en kan

• Bekend maakt bemind in keuze samenwerkingpartner• Je moet ook afscheid kunnen nemen als de samenwerking op niets uit lijkt te

draaien

• Het is een relatie• Vertrouwen• Risicobeheersing• Is het typisch een MKB zaak?

SA

ME

N

33

Agenda


VoorbeeldenStappenplan

• 14.00 – 14.45 Interactieve sessie + resultaten websurveyVormenRisico’s & kansenVoorwaarden

• 14.45 – 15.30 Casus• 15.30 – 15.45 Pauze• 15.45 – 16.15 Stappenplan verder uitwerken• 16.15 – 16.45 Conclusies n.a.v. stappenplan• 16.45 – 17.00 Wrap-up, opmerkingen en vervolgstappen

34

Case

35

Agenda





36

Aan de slag: (eerste) stappenplan• Maak je eigen stappenplan

Opdracht:• Subgroepjes van 5-6 personen• Bespreek vragen en toets ideeën met andere deelnemers van je groepje

Tijd:• 30 minuten stappenplan (15.45-16.15)• 30 minuten 4 presentaties & discussie (16.15-16.45)

STAP 1:

Bepaal doelstelling

STAP 1:

Bepaal doelstelling

STAP 2:

Bepaal toepassing

STAP 2:

Bepaal toepassing

STAP 3:

Bepaal partners

STAP 3:

Bepaal partners

STAP 4:

Bepaal actieplan & organisatie

STAP 4:

Bepaal actieplan & organisatie

STAP 5:

Co-creatie &Evaluatie

STAP 5:

Co-creatie &Evaluatie

Waarvoor wilt u co-creatie nu precies inzetten?

Wat moet het u opleveren?

Welke activiteiten wilt u samen doen?

Wat heeft u hiervoor nodig?

Wie heeft u hiervoor nodig?

Wat zijn potentiële partnerorganisaties?

Waarmee begint u?

Wat houdt u mogelijk tegen?

Op welke vragen zoekt u nog antwoord?

37

Resultaat Stappenplan: Belangrijke vragen

1. Wat wil ik BEREIKEN met de samenwerking voor mijzelf?

2. Met wie ga ik het DOEN?• alleen• met andere(n)

3. Met welke PARTNERS?• bestaande relaties• of nieuwe vinden via je netwerk

4. Onder welke VOORWAARDEN?• verschillende modellen mbt hoe opbrengst en investering te

verdelen• Wie draagt risico’s? (1 partij of spreiden)• In welke mate wil je blijvend afhankelijk bent na je

samenwerking

38

Agenda





39

De eerste stappen

• Presentatie door deelnemers

• Plaatsing in stappenplan

• Conclusie: waar zitten de witte plekken en hoe in te vullen

40

Agenda





41

Wrap-up

• Overview

• Waar zit de steun: Branche organisatie, Syntens, locale/regionale netwerken

• Sluiting

42

PM Lessen

• Maak opbouwen van vertrouwen tot doel• Denk niet te snel dat je elkaar begrijpt• Zie teleurstellingen gezamenlijk onder ogen• Geen grootste (papieren) plannen, maar stapje voor stapje• Praat niet te lang, zoek naar concrete acties• Leer ook elkaars organisatie kennen• Evenwicht in investeringen (tijd en geld) en opbrengsten• De keuze van de eerste klant (of klantengroep) is cruciaal• Niet te risicovol en weinig kapitaalintensief• Ken de concurrentie (bestaat het al ergens, wat valt daarvan te

leren?)• Doen en denken parallel • Stapsgewijs van open naar gesloten project• Trek het breed binnen alle organisaties

Workshop NUV, CMC, KvGO

Co-creatie/ Resultaten websurvey

http://weblog.tno.nl/bic

45

Functie van de mensen

• Account Manager (1)• algemeen directeur (2)• communicatieadviseur (1)• Consultant (1)• Coordinator Business Development (1)• directeur (7)• directeur-uitgever (1)• eigenaar (3)• hoofd verkoop (1) • manager (2)• Sales Manager Tax Stamps & ID Labels (1)

[....Niet relevant om te gebruiken denk ik…}

46

Co creatie (websurvey) (1)

Wat wordt er verstaan onder Co creatie vlgns de deelnemers:• Samenwerking met andere bedrijven die een specialisme hebben dat wij nodig hebben om

ons product/dienst aan onze klanten te kunnen leveren. • Samen met anderen dan eigen bedrijf een beter/nieuw product of dienst ontwikkelen. • In ons geval samen met de klant zijn publicatieproces doorlichten. Aanbevelingen doen voor

automatisering en optimalisatie van het proces en die vervolgens ook samen met de klant uitwerken en doorvoeren.

• Samenwerking om tot een goed resultaat te komen. Niet het vraag antwoord spel maar juist beide inbreng om tot een goed resultaat te komen. PRO-Actief meedenken, onderzoeken en ontwikkelen als leverancier. Als klant niet afwachten op wat komen gaat.

• Samenwerking met afnemers om een product te maken dat voor beiden interessant is. • Ketenintegratie • Bij een co-creatie denk ik aan een synergetisch samenwerkingsverband tussen twee of

meerdere bedrijven/organisaties. • In samenwerking met de klant werken aan een product/dienst om deze vervolgens zo sterk

mogelijk op de markt te kunnen positioneren. • samenwerking in innoverende projecten nieuwe diensten creeren

47

Co creatie (websurvey) (2)

Wat wordt er verstaan onder Co creatie vlgns de deelnemers:• kracht van je netwerk zodanig inzetten dat er in alle gevallen aan de klantvraag voldaan kan

worden op een efficiente en betaalbare manier • Vanuit eigen expertise en inzicht, in samenwerking met alle relevante partners, hieronder met

name de opdrachtgever, oplossingen vinden die dienend zijn aan het belang van de opdrachtgever.

• nieuwe producten generen, in overleg met de pariculeren en de tussen handel En mijn idee is dan van conventionele technieken naar digtale technieken gaan

• samen met andere bedrijven producten en diensten ontwikkelen en verkopen • Bijvoorbeeld: -wij ontwerpen een website en de bouwer zet hem op het net. Wij vullen het

CMS systeem weer in. - wij ontwerpen een autobelettering en de beletteraar beplakt de auto. - een ander ontwerpt en wij drukken of printen

• Samen ontwikkelen aan productinnovatie en productverbeteringen op de gebieden kosten en kwaliteit.

• Op basis van aanvullende kennis en kwaliteiten komen tot een zo efficient mogelijk(e) ontwikkeling resp.productie van (nieuwe)diensten en producten teneinde continuiteit en rendabiliteit in bedrijfsvoering van de partners te realiseren.

• Het bedenken van nieuwe producten obv van ervaringen uit het verleden en wensen van klanten. Hierdoor kunnen bepaalde diensten verder geperfectioneerd worden.

• Het samenwerking met relaties om te komen tot een nieuwe waardecreatie • Meedenken over hoe een product het best in de markt gezet kan worden. Partijen

combineren / in samenwerking brengen.

48

Verschillende vormen heeft implicatieco creatie traject (4)

Vormen co creatie:• Activiteiten co-creëren Activiteiten primaire proces vs innovatieproces

(bijv. gez. inkopen) (bv gez. genereren ideeën, selecteren idee, ontwikkelen, testen, implementeren/ lanceren)

• Co creatie resultaat: andere wijze van uitvoeren primaire proces, een nieuw idee is, nieuw product/ dienst, verbeterdeproduct/dienst, nieuwe markt

• Co creatie doel: Financieel, Leerdoelen, Strategisch •Van wie is het resultaat: voor jouw, voor klant(-bedrijf), voor derden • Duur samenwerking: eenmalig, ad hoc of structurele samenwerking• Met wie: klantbedrijven, concurrenten of andere organisaties en/ of combinaties

Wat je uit co creatie wil halen?

Doel

Op welke activiteiten-

toepassing jij wel en niet wil co-

creëren?

Toepassing

Welke eisen je stelt aan je partner(s) met

wie je wil co-creëren?

Partner

Wat het gezamenlijk co creatie doel is ?

Welke risico je loopt?

Welk eisen je stelt aan de voorwaarden waaronder je wil co-

creëren?

Actie/ organisatie

Hoe en door wie zo’n co creatie-

traject wordt managed?

Co-creeren en evalueren

49

Wat valt op aan de definities van deelnemers (3)

Samenwerking tussen bedrijven• met diverse doelen vd samenwerking:

• het gezamenlijk leveren/ vermarkten van een bepaald product/ dienst aan klanten, of• gezamenlijk ontwikkelen van een nieuwe (innoverende) product/ dienst• gezamenlijk activiteiten uit voeren om synergie– schaalvoordelen te behalen

Samenwerking met klanten(klant bedrijven) om• met diverse doelen vd samenwerking:

• verbeteren van proces, product, dienst van het klantbedrijf• samen een nieuw product/ dienst ontwikkelen voor klantbedrijf en eventueel samen

leveren• verbeteren- perfectioneren- van je eigen product en/of dienst

Diversiteit in kenmerken samenwerkingen:• soms structureel van aard (denk aan langdurige samenwerking, ketenintegratie)• soms meer ad hoc van aard (denk aan tijdelijk innovatieproject, tijdelijk een gezamenlijk

dienst leveren aan klant)• soms meer opdrachtgever-opdrachtnemer relatie (denk aan een soor klant-leverancier relatie)

50

Grootte

0 2 4 6 8 10

1 werknemer

<10 werknemers

10-49 werknemers

49-150 werknemers

>150 werknemers

Aantal

Series1

Leeftijd

0 2 4 6 8 10 12 14 16

tussen jan. 2008 ennu

tussen jan. 2005 endec. 2007

tussen jan. 2000 endec. 2004

voor jan. 2000

Type leverancier

0 2 4 6 8 10

Alleen fysiekeproducten

mn fysieke producten+ enkele diensten

Prod. en diensten

mn diensten +fysieken producten

Alleen diensten

Series1

Type klanten

0 2 4 6 8 10 12 14

B2B

Alleen consumenten

Beiden

Series

Type producten/ diensten

0 2 4 6 8 10

Maatwerk

Gedeelte maatwerk

Standaard

Se

51

Interpretatie voorgaande slide

obv 20/21 ingevulde vragenlijsten

Grootte en Leeftijd• divers van zzp t/m een heel groot bedrijf

Type leverancier:• diverse vormen sommige puur dienst verlening andere puur product leverancier

en merendeel een combinatie

Type klanten: • of B2B of combinatie van B2B en Consumenten

Type producten:• Meest leveren maatwerk of een gedeelte maatwerk• Enkele standaard producten

52

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Product/ dienst Bedrijfvoering Markt

Innovatiegerichtheid

Zeer sterkSterkBeperkttotaal niet

53

Interpretatie voorgaande slide

obv 19 ingevulde vragenlijsten

• alle bedrijven gericht op product/ dienst innovatie• op 1 na alle bedrijven gericht op vernieuwing bedrijfsvoering• op 1 na alle bedrijven gericht op marktvernieuwing

Wat op valt:• Sterk druk om te innoveren• Op alle fronten

Dit lijkt heel veel te vergen van de organisatie o.a. op gebied van • investeringen, interne mensen vrijmaken en veranderbereidheid

54

Betrekken externe partijen

0% 20% 40% 60% 80% 100%

AfnemerConcu

rrent

ICT leve

rancie

r

Andere

leve

rancie

rs

Kennis

-/ ond

erwijsi

nstel

lingen

Financie

el ad

viseur

Andere

advis

eurs

Interm

edaire

s

Overhe

idspart

ij

Vrijwel continuRegelmatigIncidenteelHelemaal niet

Gebruikte samenwerkingsvormen

0 5 10 15 20

1

Uitbesteding/ opdrachtgever/ -nemer)Acquisitie

Formeel (Joint Venture, BV)

Formeel(samenwerkingscontract)Informeel

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Informeel

Formeel(samenwerkingscontract)

Formeel (Joint Venture,BV)

Acquisitie

Uitbesteding/opdrachtgever/ -nemer)

Aantal samenwerkingen per vorm

0

24>

55

Betrekken van partijen en vormen co creatie

obv 19 ingevulde vragenlijstenBetrekken van externe partijen• Over het algemeen veel verschillende partijen worden betrokken• Overheid partijen worden door merendeel van de groep niet of incidenteel betrokken• Afnemer, ICT leverancier, andere leverancier worden door bijna alle leden van de groep betrokken• Intermedaires, andere leveranciers, ICT leveranciers en klanten worden door sommige dagelijks betrokken[…niet duidelijk waarvoor externe partijen worden betrokken, bijv…. inspiratiebron, adviseur, bijdrage aan de

uitvoering, leverancier van kennis, leverancier van middelen (Enq.: financiering, machines, apparatuur), of iets anders

Gebruikte samenwerkingsvormen:• door de groep wordt elke vorm wel gebruikt• merendeel gebruikt informeel samenwerkingsvorm• enkeling acquisitie of JV/ BV• een kwart van de groep formele samenwerkingen (allianties)[..niet duidelijk voor wat welke vorm? en hoelang samenwerkingen duren..]

Als een bepaalde vorm wordt gebruikt hoe vaak:

091106 co creatie workshop def met uitwerking

Business

aan de slag

soms meer opdrachtgever

verbeteren van proces

leverancier relatie

en nadelen

kansen voorwaarden 14

inspiratie

kenmerken samenwerkingen