12/18/2018 อพเดตเทรนดเทคโลยและนวตกรรมเพ�อการพฒนาท�ย�งยน | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/12/17/innovation-for-sustainable-development/ 1/3

เม�อ 150 ปท�แลว นกวทยาศาสตรไดคนพบนวตกรรมท�เปล�ยนโลกอยาง “พลาสตก” ซ�งเกดจากการสงเคราะหสารประกอบอนทรยเพ�อใชแทนวสดธรรมชาต ดวยคณสมบตท�แขงแรง มความยดหยนสง เปนฉนวนไฟฟา ทนตอกรด-ดาง น�าหนกเบาและราคาถก พลาสตกจงถกนาไปใชอยางแพรหลายในอตสาหกรรมตางๆ แตวนน� พลาสตกไดเปล�ยนสถานะจาก “ฮโร” เปน “ศตร” ของการพฒนาท�ย �งยนไปแลว

แนวโนมความตองการในการใชวตถดบทางเลอกแทนวตถดบด �งเดม

ผอานอาจยงจาภาพปลาวาฬเกยต�นหลงกนถงพลาสตกไปนบไมถวนหรอภาพเตาทะเลท�มหลอดกาแฟตดจมกท�ถกแชรกนในอนเตอรเนตอยางแพรหลายในปน�ท�เปนท�สญญานเตอนใหผบรโภคตระหนกถงการใชพลาสตกอยางฟ มเฟอย ลาสด สภายโรปไดลงมตรบรองรางกฎขอบงคบฉบบใหมเพ�อแกไขปญหาขยะพลาสตกในมหาสมทร โดยมงเปาไปท�ผลตภณฑพลาสตกประเภทใชแลวท�ง (single-use plastic) 10 ประเภท ตามท�ทมงาน Thaieurope.net ไดเคยรายงานไปกอนหนาน� แมวารางขอบงคบฉบบน�ยงไมมผลบงคบใช แตภาคเอกชนภายในอยไดเร�มปรบเปล�ยนและเลอกใชวตถดบทางเลอกอ�นๆ เชน พลาสตกชวภาพ (bioplastics) ทดแทนการใชพลาสตกธรรมดา ซ�งเปนตวอยางของเทรนดการบรโภคท�เปล�ยนไปโดยคานงถงปจจยดานความย�งยนเปนหลก

ใครวาการพฒนานวตกรรมใหมๆ จาเปนจะตองสรางมลพษตอส�งแวดลอมเสมอไป ปจจบนเทคโนโลยและนวตกรรมท�มนษยสรางสรรข�นใหมตางมงเปาไปท�การพฒนาท�ย�งยน ตามกรอบการดาเนนงานท�องคการสหประชาชาตไดจดทาเพ�อบรรล 17 เปาหมายการพฒนาท�ย�งยน (SustainableDevelopment Goals–SDGs) อกท �งยงสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท� 12ของไทย โดยเฉพาะในยทธศาสตรท� 4 วาดวยการเตบโตท�เปนมตรกบส�งแวดลอมเพ�อการพฒนาอยางย�งยน ในฉบบน� ทมงานฯ จงไดเกบเทรนดเทคโลยและนวตกรรมท�เปนไฮไลทของงานประชมระดบโลกมาฝาก

กาวไปขางหนาอยางย�งยน

เม�อวนท� 28-30 พฤศจกายน 2561 สถาบนวจย VITO (The Flemish Institute for Technological Research) ไดเปนเจาภาพรวมกบหนสวนนานาชาต จดงานประชม Global Sustainable Technology & Innovation Conferences (G-STIC 2018) เปนคร �งท� 2 ณ กรงบรสเซลส ประเทศเบลเยยม โดยมจดประสงค 1) เพ�อเรงผลกดนการพฒนาท�ย�งยน 2) สนบสนนการเปล�ยนผานไปสสงคมและเศรษฐกจท�ย�งยน 3) สงเสรมความรวมมอระหวางผมสวนไดสวนเสยในแวดวงเทคโนโลยและนวตกรรม และ 4) เช�อมชองวางระหวางผพฒนาเทคโนโลยและผกาหนดนโยบายประเทศ โดยมผเขารวมงานกวา 1,200 คน

โดยภายในงานไดมการนาเสนอโครงการนวตกรรมใหมๆ ตวอยางความเปนเลศของโครงการดานการพฒนาท�ย�งยน การอภปรายกลม และการประชมยอยเพ�อสรางความรวมมอในกลมเฉพาะทางตางๆ (clusters) อาทเชน กลมเกษตรเชงนเวศนเพ�อหวงโซอาหารท�ย�งยน กลมเปล�ยนน�าเสยเปนทรพยากร กลมเศรษฐกจหมนเวยน กลมพลงงานจากชมชน กลมการศกษา กลมขอมลเชงพ�นท� และกลมสขภาพ เปนตน

อพเดตเทรนดเทคโลยและนวตกรรมเพ�อการพฒนาท�ย�งยนBy thaieurope - December 17, 2018

12/18/2018 อพเดตเทรนดเทคโลยและนวตกรรมเพ�อการพฒนาท�ย�งยน | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/12/17/innovation-for-sustainable-development/ 2/3

(ภาพจาก twitter @gsticseries)

สงเสรมนวตกรรมดานเทคโนโลยเพ�อเศรษฐกจหมนเวยน

ในงานประชมน� กลมเศรษฐกจหมนเวยนไดนาเสนอนวตกรรมใหมๆ ท�ถกนามาปรบใชเพ�อ “ปดหวงโซของวตถดบ”จากมมมองหลงการบรโภค เพ�อนาวตถดบดงกลาวกลบไปใชใหมหรอเปล�ยนลกษณะเพ�อไปใชในจดประสงคอ�นๆ เชน การใช Machine Learning ในการแยกประเภทขยะ และการใชหนยนตในการแยกช�นสวน

นาย Rudolf Auer ผอานวยการฝาย International Environmental Initiative จากบรษท Apple ไดนาเสนอ “Daisy” หนยนตแยกช�นสวนiPhone รนใหมท�มคณสมบตเหนอกวา “Liam” หนยนตแยกช�นสวนรนแรก เพ�อคดแยกช�นสวนท�ยงมประโยชน เชน ทอง เงน ทองแดง อลมเนยมและแรโลหะหายาก เปนตน ซ�ง Daisy ไดถกพฒนาใหสามารถแยกช�นสวน iPhone ในสภาพตางๆ ไดถง 9 รน รวมถงเคร�องท�ไมสมบรณหรอเคร�องท�หนาจอแตกกสามารถนามาถอดช�นสวน เพ�อใหบรษทสามารถนาวสดเหลาน�กลบมาใชใหมได

ปจจบนม Daisy 2 เคร�องในโลกต �งอยท�สหรฐอเมรกาและเนเธอรแลนด ถงแม Daisy สามารถแยกช�นสวนดวยความเรวสงสด 200 เคร�องตอช�วโมง หรอ 1.725 ลานเคร�องตอป แตถาเทยบกบยอดขาย iPhone ในป 2560 ประมาณ 217 ลานเคร�อง บรษท Apple มศกยภาพในการรไซเคลiPhone เพยง 1.6% เทาน�น จงหวงวาในปหนาจะมนวตกรรมใหมออกมาใหผอานตดตามกน

ปญญาประดษฐ (AI) รกษาโรค

นาง Pan-Pan Jiang ผจดการดานเทคนคของโครงการ Google AI Healthcare ไดกลาวถงวสยทศนของ Google ท�ตองการนา AI มาประยกตใช เพ�อชวยใหแพทยสามารถรกษาคนไขไดอยางมประสทธภาพและท�วถงมากย�งข�น เชน นาไปในพ�นท�ท�คลาดแคลนแพทยเฉพาะทาง ซ�งจะชวยให ประเทศตางๆ สามารถบรรลเปาหมายการพฒนาท�ย�งยนขอท� 3 ท�เนนการมสขภาพดถวนหนา โดยนวตกรรม AI สามารถใชประโยชนจากฐานขอมลและประวตการรกษาของคนไขมาประกอบการวนจฉยโรคของแพทย ซ�งตอนน� Google ศกษาอย 2 โครงการยอย คอ การใช AI วเคราะหอาการเบาหวานข�นตา และการวเคราะหเซลลมะเรงเตานม

ปจจบนประชากรโลกกวา 415 ลานคนเปนโรคเบาหวาน ซ�ง Google AI Healthcare ไดทดลองใชเทคโนโลย Machine Learning ในการคดกรองคนไขท�มความเส�ยงตาบอดจากโรคเบาหวานหรอท�เรยกกนวา “เบาหวานข�นตา” (diabetic retinopathy) เพ�อใหคนไขไดรบการรกษาอยางเรว

12/18/2018 อพเดตเทรนดเทคโลยและนวตกรรมเพ�อการพฒนาท�ย�งยน | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/12/17/innovation-for-sustainable-development/ 3/3

สนบสนนโดยงบประมาณของกระทรวงการตางประเทศ ขอมลจากทมประเทศไทย ณ กรงบรสเซลส และสวนราชการไทยทกแหงในยโรป © 2548 - 2560 Thaieurope.net. สงวนลขสทธ�

ท�สดและปองกนการสญเสยการมองเหน โดยใชเทคโนโลย AI อานภาพถายจอประสาทตาและเปรยบเทยบกบภาพถายจอประสาทตาของคนไข อ�นๆ ในฐานขอมลท�มอยในคลงขอมล แลววเคราะหวาเปนเบาหวานหรอไม

ประเทศไทยเองมผปวยเบาหวานกวา 4-5 ลานคน โดยทกคนมความเส�ยงตอภาวะเบาหวานข�นตาซ�งเปนภาวะแทรกซอนท�อาจทาใหตาบอดได ท �งน� ลาสดเม�อวนท� 13 ธนวาคม 2561 Google ไดแถลงขาวโครงการทาวจยในประเทศไทยรวมกบโรงพยาบาลราชวถ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข เน�องจากไทยมโครงการคดกรองเบาหวานในระดบชาตอยแลว โดยผลการทดสอบเบ�องตนพบวาการนา AI ไปใชคดกรองคนไขท�มความเส�ยงเบาหวานข�นตามความแมนยาถง 97% และแมนยากวาการใหผเช�ยวชาญวนจฉยถง 23% ซ�งโครงการน�นบเปนโครงการนารองท�นาตดตามอยางมาก เพราะอาจเปนทางออกสาหรบปญหาขาดแคลนแพทยท�มความเช�ยวชาญเฉพาะทางดานคดกรองเบาหวานข�นตาในไทย

อกโครงการท�ไดรบความสนใจอยางมาก คอ โครงการวจยเร�องการประยกตใชเทคโนโลย Deep Learning ในการชวยเหลอพยาธแพทยในการวเคราะหเซลลมะเรงเตานม โดยใช Lymph Node Assistant Algorithm (LYNA) ในการตรวจจดสงเกตเลกๆ ของการแพรกระจายของมะเรงเตานมในข �นตอนการตรวจหาเซลลมะเรงในตอมน�าเหลอง ซ�งมความแมนยาสงถง 99% และใชเวลานอยกวาการวนจฉยโดยพยาธแพทย ซ�งมะเรงเตานมเปนมะเรงรายอนดบ 1 ท�พบในผหญงท�วโลก หรอประมาณ 2.1 ลานคนตอป และยงไมมวคซนปองกนเหมอนมะเรงปากมดลก

AI “ฮโร” ใหมของการพฒนาท�ย�งยนในอนาคต

ท �งสองตวอยางนวตกรรมท�ทมงานฯ นามาฝากในฉบบน�นอกจากจะสะทอนแนวโนมเทคโนโลยและนวตกรรมในปจจบนท�ตองเนนเปาหมายการพฒนาท�ย�งยนแลว ยงเหนไดวา AI เปนอกหน�งเทคโนโลยท�ทวความสาคญมากข�น เน�องจาก AI มความแมนยาและสามารถประมวลผลไดรวดเรวแตกยงมขอจากดเร�องการประมวลปจจยแวดลอมอ�นๆ และการปรบตวในส�งท�คงอธบายไมไดนอกจาก “ความเปนมนษย” แตในอนาคตนกวจยคงแกปญหาตรงน�ได โดยลาสดเม�อวนท� 7 ธนวาคม 2561 คณะกรรมาธการยโรปและประเทศสมาชกอยไดเหนชอบแผนการดาเนนงานรวมเพ�อการพฒนา AI ในอย ภายหลงจากท�มการจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนา AI ในอยเม�อเดอนเมษายนท�ผาน ดวยเหตน�ทมงานฯ จงขอฟนธงวา AIเน�ยแหละจะเปน “ฮโร” ของการการพฒนาท�ย �งยนในอนาคต

เรยบเรยงโดยทมงาน Thaieurope.net ตพมพในหนงสอพมพกรงเทพธรกจฉบบวนจนทรท� 17 ธ.ค. 61