Project : DiCYDigital Literacy Thailand Project

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม 1

หลกสตรดจทลคอมเมรซ(Digital Commerce)

E-Commerce คออะไรการพาณชยอเลกทรอนกส (Electronic commerce) หรอ

อ คอมเมรซ (E-Commerce)กระบวนการซอ-ขาย แลกเปลยนผลตภณฑและขอมลขาวสาร โดยอาศย

คอมพวเตอรและระบบเครอขาย หมายความรวมถง การตดตอสอสารระหวางธรกจกบธรกจ ธรกจกบผบรโภค การท ารายการธรกจ การช าระเงน การจดสงสนคา การใหบรการลกคา และการสรางความสมพนธกบลกคา

2

การด าเนนธรกจ E-Commerce

การท าประชาสมพนธ (broadcast) การโตตอบกนทางธรกจ (interaction) การเชอมโยงขอมลของผซอเพอใหไดขอมลอยางสมบรณ (integration) เปนระบบทผซอและผขายตดตอถงกนไดอยางสะดวกรวดเรว เขาถงลกคาไดเปนจ านวนมาก มตนทนการท าธรกรรมตอหนวยทต ากวาในรปแบบเดม

3

มลคา E-Commerce ในประเทศไทย ป 2556 - 2558

4

ทมา: ETDA

มลคา E-Commerce ป 2557 และแนวโนมป 2558จ าแนกตามประเภทอตสาหกรรม

5ทมา: ETDA

มลคา E-Commerce ป 2557 และแนวโนมป 2558 ของอตสาหกรรมศลปะ บนเทง และนนทนาการจ าแนกตามประเภทสนคาและบรการ

6ทมา: ETDA

DBD – e-Commerce

7

ประโยชนของพาณชยอเลกทรอนกส

พาณชยอเลกทรอนกสมประโยชนรวมกนทงตอผบรโภค ผประกอบการ เศรษฐกจและสงคม ซงสรปได 3 ประเดนหลก

1. ประหยดคาใชจาย ชวยลดคาใชจายทเกดขนทงภายในและภายนอกองคกร เชน คาพมพเอกสาร คาโฆษณาประชาสมพนธ

2. ไมมขอจ ากดดานสถานท สามารถเขาถงลกคาไดทวโลก3. ไมมขอจ ากดดานเวลา สามารถท าธรกรรมผานระบบอตโนมตไดตลอดเวลา

8

ประโยชนของ E-Commerce ส าหรบผประกอบการ

ขยายตลาดจากตลาดทองถนไปสตลาดระหวางประเทศ ลดตนทนการด าเนนการทางการตลาด โดยเฉพาะเอกสาร และคาใชจายในการ

ตดตอสอสาร ลดสนคาคงคลงและคาใชจายในชองทางการจ าหนาย เพมความเชยวชาญของธรกจไดมากขน ประโยชนอน ๆ เชน สรางภาพลกษณขององคกร เพมชองทางการใหบรการลกคา ฯลฯ

9

ประโยชนของ E-Commerce ส าหรบผบรโภค

สามารถเลอกซอผลตภณฑตางๆ ไดสะดวกตลอด 24 ชม. มโอกาสในการเปรยบเทยบและเลอกซอผลตภณฑไดมากขน รวมทงเลอกผขายไดดวย ไดผลตภณฑราคาถก คณภาพตามตองการ โดยไมเสยเวลาและไมเสยคาเดนทาง ไดรบขอมลเกยวกบผลตภณฑในเวลาอนสนและโตตอบไดเรว สามารถแลกเปลยนความคดเหนกบผบรโภครายอน ๆ เพอใหมขอมลประกอบการ

ตดสนใจซอไดมากขน

10

ประโยชนของ E-Commerceส าหรบสงคมและชมชน

มการท างานทบาน และซอผลตภณฑจากทบาน ไมตองเดนทาง ท าใหลดปญหาการจราจรและมลภาวะ

คณภาพชวตของประชาชนดขน เนองจากมโอกาสเลอกซอผลตภณฑคณภาพด ราคาถก

ประชากรในแตละประเทศสามารถเลอกซอผลตภณฑทไมมขายในประเทศของตนรวมทงโอกาสในการเรยนรสงใหม ๆ

หนวยราชการใหความส าคญกบการเผยแพรขาวสารแกชมชนมากขน รวมทงการจดใหมบรการผานทาง Internet

11

ขอจ ากดของ E-Commerce

ระบบการรกษาความปลอดภย ความนาเชอถอของขอมล และมาตรฐานของระบบ

ความเรวของอนเตอรเนตและจ านวนชองทางการตดตอสอสาร ยงตองมการพฒนาระบบและโปรแกรมคอมพวเตอร ผบรโภคตองการความเปนสวนตว (Privacy) กฎหมายพาณชยอเลกทรอนกสยงไมสมบรณ ตองอาศยบคลากรทมความรแบบสหสาขาวชา (Multidisciplinary)

12

เครองหมายแสดงควานาเชอถอ (Trustmark)

13

• DBD Registered โดย กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย• Smile Mark โดย ส านกพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส มมาตรฐานความ

มนคงปลอดภยของการซอขายออนไลน Security, Privacy และ Transparency• Reliability Seal Program• buySAFE Seal

รปแบบของพาณชยอเลกทรอนกส

1. ธรกจกบธรกจ (Business to Business : B to B , B2B)

14

คอรปแบบการซอขาย สนคาระหวางธรกจกบธรกจ เปนการซอขายทละปรมาณมากๆ มมลคาการซอขาย แตละครงเปนจ านวนมาก เปนการคาสง เชน ผผลตขายสงใหกบพอคาคนกลางเปนธรกจน าเขา - สงออก ช าระเงนผานระบบธนาคารดวยการเปด L/C หรอในรปของ Bill of Exchange อนๆ

ตวอยางแบบ B to B

15

รปแบบของพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

2. ธรกจกบลกคา (Business to Custom : B to C , B2C)คอ รปแบบการจ าหนายสนคาโดยตรงจากผคากบผบรโภคโดยตรง เปนการคาปลก

16

ตวอยาง E-Commerce ประเภท B2C

17

รปแบบของพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

3. ธรกจกบภาครฐ (Business to Government : B to G , B2G)คอ การท าการคาหรอการตดตอประสานงานทางการคาผานสออเลกทรอนกสระหวางผท าการคากบรฐบาล ยกตวอยางเชน การจดซอของภาครฐทตองตดตอกบเอกชน (eProcurement),การกรอกแบบฟอรมและการลงทะเบยนตาง ๆ จดทะเบยนธรกจออนไลน www.dbd.go.th , งานบรการสาธารณะตาง ๆ เชนระบบสาธารณปโภค , งานเสนอโครงการ การเปดประมล การยนซองประกวดราคา เปนตน

18

รปแบบของพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

4. ลกคากบลกคา (Customer to Customer : C to C , C2C)Consumer-to-Consumer (C2C) เปนรปแบบการซอขาย สนคาระหวางผบรโภคกบผบรโภค เชนการประกาศขายสนคาใชแลว เปนตน

19

ตวอยาง E-Commerce ประเภท C2C

20

รปแบบของพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

5. ภาครฐกบประชาชน (Government to Customer : G to C , G2C)• กจกรรมทเกดขนผานอเลกทรอนกสประเภทนไมมวตถประสงคเพอการคา • แตเนนการใหบรการกบประชาชน โดยผานสออเลกทรอนกส • ซงเปนนโยบายหนงของรฐบาล เชน การค านวณและช าระภาษออนไลนของ

กรมสรรพากร www.rd.go.th และ• งานบรการดานจดทะเบยนของกระทรวงมหาดไทย www.mahadthai.com

21

ประเภทของสนคา

• แบงตามลกษณะของสนคาและบรการ สามารถจ าแนกไดเปน 3 ประเภท1. สนคาทมลกษณะเปนขอมลดจทล (Digital Products) เปนสนคาทจบตองไมได (intangible goods) เชน ซอฟตแวร เพลง ภาพยนตร การจดสงสนคาขอมลดจทลจะใหผซอดาวนโหลดผานทางเครอขายอนเทอรเนต

2. สนคาทไมใชขอมลดจทล (Non-Digital Products) เปนสนคาทสามารถจบตองได (tangible goods) เชน อปกรณคอมพวเตอร,

เครองใชไฟฟา การจดสงสนคาประเภทนนยมสงในรปพสดภณฑ หรอจดสงตามสถานททลกคาก าหนด

3. สนคาบรการ ไดแก การทองเทยว โรงแรม รานคา จองตวเครองบน

22

วงจรของระบบการคาอเลกทรอนกส

23

ลกคา

เขาหาขอมล

โฆษณาออนไลน การสงซอสนคาออนไลน

สงซอโดยทวไป

การกระจายสนคา

- สงทางออนไลน (For soft goods)- สงทางทวไป (For hard goods)

การบรการลกคาทางอเลกทรอนกส

การขายซ า

- คนหา

24

โครงสรางของระบบพาณชยอเลกทรอนกส

โครงสรางหลกของระบบพาณชยอเลกทรอนกสทท าใหเกดการคาขายบนเวบไซต• 1. หนาราน (Storefront)• เปนสวนประกอบทส าคญของระบบการคาแบบพาณชยอเลกทรอนกส ใชส าหรบ

แสดงขอมลสนคาทงหมดของรานคา• รวมถงระบบคนหาขอมลสนคา นโยบายการคาและขอมลทเกยวของกบบรษท• ซงสวนหนารานนจะตองมการออกแบบใหดใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย

25

โครงสรางของระบบพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

2. ระบบตะกรารบค าสงซอ (Shopping Cart System)• เปนระบบทตอเนองจากหนาราน เมอลกคาตองการสงซอสนคา • โดยคลกทขอความสงซอ” หรอสญลกษณรปตะกรา หรอรถเขนกจะปรากฏรายการ

สนคาทลกคาตองการในหนาตะกรา • พรอมกบค านวณคาใชจายทงหมด ซงลกคาสามารถปรบเปลยนรายการสนคา หรอ

ปรมาณทสงได • หากลกคาตดสนใจเลอกสนคาทตองการแลวกจะเขาสขนตอนการช าระเงนตอไป

26

โครงสรางของระบบพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

3. ระบบการช าระเงน (Payment System)• การคาแบบอเลกทรอนกสมวธการช าระเงนหลายรปแบบเชน การโอนเงนเขาบญช

ธนาคาร การช าระดวยบตรเครดต การสงธนาณต เปนตน• -ซงผขายจะตองมทางเลอกใหลกคาหลายทางเลอก• เพอความสะดวกของลกคา เชน ช าระโดยบตรเครดต นยมในกลมผซอชาว

ตางประเทศ• ซงการช าระเงนดวยบตรเครดตรานคาตองตดตอกบธนาคาร เพอขอเปนรานคารบ

บตรเครดต

27

โครงสรางของระบบพาณชยอเลกทรอนกส (ตอ)

3. ระบบการช าระเงน (Payment System) ตอ• หากมลกคาซอสนคา ช าระเงนดวยบตรเครดต จะมการสงขอมลหมายเลขบตร

เครดตไปตรวจสอบกบเครองคอมพวเตอรของธนาคารแหงนน• โดยการสงขอมลบตรเครดต จะมระบบรกษาความปลอดภยทเขารหสขอมลบตร

เครดตทไมสามารถมผอนมาขโมยไปใชได• วธทนยมในปจจบนจะใชระบบรกษาความปลอดภยทเรยกวา Secure Socket

Layer (SSL)

28

Digital Wallet กระเปาเงนดจทลของคนยคใหม• Digital Wallet เปนรปแบบการจายเงนแบบใหมทถกพฒนาจากการน าเอาระบบดจทลมาใช ในการ

บนทกขอมลชองทางการช าระเงนทงหมดไวในสมารทโฟน เชน บญชธนาคาร บตรเครดต

mCommerce (Mobile Commerce)

30

คอ การด าเนนกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบธรกรรม หรอการเงน โดยผานเครอขายโทรศพทเคลอนท หรอการคาขายตามระบบแนวความคดของระบบการคาอเลกทรอนกส E-Commerce ทใชอปกรณพกพาไรสายเปนเครองมอในการสงซอ และขายสนคา ตางๆ ทงการสงซอสนคาทเปนรปธรรม หรอนามธรรม รวมทงการรบ-สงอเมล

31

sCommerce (Social Commerce)"Social Commerce" หรอ การคาบนโซเชยลมเดย Social Commerce คอ "การขายสนคาโดยอาศยมวลขนและสงคมเปนตวกระตนใหเกดความยากและการซอเกดขน ผานเทคโนโลยของโซเชยลเนตเวรก (Social Network)" ทท าใหคนสามารถสอสารกบเพอนๆ และคนรอบขางของตวเองไดงายมากขน มนไดสรางรปแบบการปฏสมพนธ (Engagement) รปแบบใหม ทท าใหเกดการโนมนาว ชกชวน คนจ านวนมากไดงายๆ ผานบรการอยาง Facebook หรอ Twitter

32

ขอควรระวงเมอซอของออนไลน

33

1.อยาใหหมายเลขบตรเครดตผานทางอเมลล2.ตรวจสอบความนาเชอถอของรานคาเสมอ3.แนใจวาเวบไซตตางๆปลอดภยส าหรบคณ4.เชคยอดหนในบตรเครดตอยางละเอยด5.ไมมการสงลงคหรอสงขอมลส าคญทางอเมลล6.กรณเชอตอผานไวไฟ ตรวจสอบใหแนใจวา การเชอมตอไดมการเขารหส WPA2

34

Workshop •วธการใชงาน LAZADA เวบซอของออนไลน

35

Workshop 2 •คมอ LnwShop หนาเดยวจบ คมภรเรมตนรานคาออนไลนเทพชอป ททงเจาของรานมอใหมและมออาชพทงหลายไมควรพลาด

36

37