b. 7), dissertatio actionibus

16
B. C. 7), DIssERTATIO PHILOsOPHICA De ACTIONIBUs ILLICITIs sED CONCEssIs, Qyam suffragante Amptiss. Tacuit. sbilos. in Reg 'a* Academia A&oi'n[i K PR&sIDE, ' Mag. G A OL 0 MtsTERTON Log, & Metaph Prosessore Reg. & Ordia. Publico bonorum examini ‘esserta * /. . IJ * ji. PETRUs LINDFORs* BORGO A* AND ll s In auditorio Acad. Aboensi maximo - : ad diem XIII. Junii H. A. M. s. MDCCL; ABO m, Excud, JOH. RiEMPE, Reg. Acad.Typogr,

Upload: others

Post on 13-Mar-2022

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

B. C. 7),

DIssERTATIO PHILOsOPHICADe

ACTIONIBUsILLICITIs

sED

CONCEssIs,Qyam

suffragante Amptiss. Tacuit. sbilos. in Reg 'a*Academia A&oi'n[i K

PR&sIDE,'

Mag. G A OL 0MtsTERTON

Log, & Metaph Prosessore Reg. & Ordia.Publico bonorum examini ‘esserta * /.

,. IJ * ji.

PETRUs LINDFORs*BORGO A* AND ll s

In auditorio Acad. Aboensi maximo -

:

ad diem XIII. Junii H. A. M. s. MDCCL;

ABO m,Excud, JOH. RiEMPE, Reg. Acad.Typogr,

s:X R:x M:tis1 MAGN£ FIDEI VIRO'''Rtwrendhpmo'Patri ac Domitio

i)« 3011ANNINTLiNDRO,

Inclitas D cecdeos Eorgoesisis Episeopo eminentissimo;venerandi consistori Praendi longe gravissimo, Gy>

sinnalu scholarumqve ibidem tphor» adeuratissimoMAECENATi sUMMO.

r hltdtriae miam, Mate summe , haud evitare por-s] simi, cum levijsmo huic tentamini Academico Rtve-

(simum Tuum Nomen praesigere (ustineam, Propria _»

tamen' luce de(litatum juvenilem hanc laborem , (trias Rev,Pater a fulgidi(simo ' Nomine luo ((tendorem .senerari. Etat me, a primis incunabulis solidisstma Tua beatum insor-matione, sngulari , amplexus ef savore, . ita eandem gra-tiam Tuam in postertm mihi • humillime - exopto. ■■

* Interimpro perenni '■ Tuo,'Maecenas sun me flore (s ineo itat c*istia sundere calidisima nunquam ' desislet. 1

; ’Vs

REVERENDIssIMI NOMINIs TUI

' tutior demoti(simusPjexru s'Likdsor^

;

| Kongl. Maj:tsTroman Major vice Lands-Hcsdingci

- s..v - V; r; :. n.>> samt - »

I Ir* i.c ’ » • . ' < - /

Riddaren as Kongl, MaJ:ts syerds Ordenj 'Hcegw&lbornc Herr- Baron Vj

CAEL 0 11 ANCREUTZ,

. . *—* -I»

• ■ V •

« * *. . <

EDra, Nadige Herre , det alnumA nog ksndhara 7ien*fler, Jom aro bdde ]d manga och florA, at alia d jjd

i'ad icke tvore tilrackdiga dem uprakna : och des utom e-mot n/ig d dagaiagde pristverda wslgierningar aro de sam*ma som nu besilia mig , ett fd heegt namn, uti dettastmogna lardoms yrcke, med nddigt' los insitia ; dd detta-»ringa arbete under ett fd 'stort skydd shac Tvdga at tradatscer de Itrdas dsyn» lilstad Nadige Herre, detta ringa prof , med woerdnad fd tata ' om den arktnjla 'jag arEder skyldig. At HcEgwaelborne Herr Majoren viceLands Hcctdingen samt Riddaren md , i ali heslsndigsellhet 'Unge lestva, skal ivara dens innerliga - tegar som-»tt! stostet censkar fd kattae ' } ' s 'V^Hcegwasiborne Herr Maerens vice Lands Hossdin-

gens och Riddarens * •

'dira cedmiukasle TienariPET; LINDEORJj.

TIRO Maxime Reverendo dtesie . Praecsdrissimo 9

1)i3O AN NIlIABERMAN,

Ecdesiarom qvae in Pafrno & saevtraesk colliguntursasiort & Praeporto longe dignissimo, omni animi reve-v rentia ad cineres usqvessuspiciendo* v

\

T T.tne levidensem opellam oh innumera nullo non tempore si»JlI hi praedita beneficia, pia mente esseri, dat dedicat

Maxime Rev.' Nominis ejus'indesessui eultot

V , P. tLindsors. r

v Herren Borgmaestaren .Aidei ocb Hoegaebtad Herr '

JACOB FORsELL;I .stapel-staden .Degerby

¥ TTom de i atten sasiade blods band, aro Edra ipelgierniii*gar, som emot min Faders bitus ocb mig i (ymerbet icke

tvarit fiX och ringa,nog hasitiga Wsdermflen asEder gunst ocbbe\»agenhet , och tillika sulikomliga emnen feer pii» etdmiukatteiwccrdnad, hviiken jag icke i en rum attenast, utan almant iviltA dAgalsgga. Ty tvagar jag detta Urespan tilbetvis as taksamtinne Eder upoffra. skatta, Hoagachtade Herre, detta icke

tster des veer de , som er intet, utan rster iviljan [om sigi»alme*pande, sa(i mycket matt ochorcklaes yttrar Edarbesiandigatval-'gang och sallbet i att Er lesnads tid skatlJyssdJattA min innerli*gA c&nskan (a Unge jagkaliae

Hoegachcade Herr Eorgmaestarens' - **; ; seimiukasie Tienare

P* Lindsors.

'o&' '' i?(!' ■'' li ■■'

sisto loatataw Wre sato

Bsrt jag ( ttt tosi ocsi srsttosamii®||| sjjcrro tetracblar ben c&tffrisistwltga 6nscs ocljflo sio 4rD t!

omtancsa / 3 «isn Isare miusoter/ au*trctntt/ at traga 111 tKtir tet siant»partti mig ctssen t»6mt>e/ «1 framstegi ®ctt ocsi (Mcligsjes/ si ssnncr jagicsc tiog ort» £i»ormct (ag mttt ttorb*samina sumee [lut tipKicso sidi!. (Ebarsarlcs sjar gact sa langt for miss toslocs) saltjcts Desotran/ at ten e/ allena/ltitOlottat sbars rsnjja sctrrct?/ titan ocsjtrshvyat. Cfra ti! graslwn Ititantefropts fraster. Xtl ocmotssjcltgtt ite*firmale opii bmpa drMnsla «poffrar

jdg stiti mm tki gatw sccssd omosna aviae I t> e£; 3 ilict) istxm[*3r stirlcsdiisc tsastcts. jsjnwt) i ost icsc san uusipcsae? sidi ni untwgisivcu earnstigsetlja suljjtoni/ sume cts imicrligit be-git (il ©nt>/ £an Mlc esfrena (Eba 1sitscrsom met) ali sicls onssdij anet*113 oc§ IcsamlKj $lO.

JJtin Utt galcrs

lyscigssc 6onPetrus Lindsors,'

s. I.

UT corpora in centrum t ferrum In magnetem’propendent; ira hominum actiones in sinem

" licet non omnes in unum , currqve bonum' se-runtur. 'Perpellitur enim alter ad varia, siren-

da incommoda perii ulaqve , ut magnam non sinis glo-riam sortiatur; magnam ut divitiarum sibi colligat al-ter copiam , varia sert naufragia nec praerupti, aqvaetrosites eum terrenti Reipublicae vero felicitas & in-crementum perpaucis curae cordiqve est, Nostrum nuncron est, nec institutii permittit ratio actionum huma-narum a vero justoqve sine deviantium calculum instt-tuere , licet insimo! operam hanc qvam maxime uti-lem futuram speramus si qvis simulacra illa felicitatisqvae mortalium vanus sensus & in varia abeuntes sen-tentiae tot finxerunt accurate depingeret, omniumqveoculis sisterer, sio certe scopulis in qvos antea pluriminaufragia secerunt bene notatis, a jacturae periculo i-ter tutius redderetur. sufficiat enim nobis , qvasdattltantum allegare dissectiones qvibus evictum ire possu»Irus, dari vitia in republica qvibus ipsa im par essi Ho-mines , licet saepissime auspicio sun nsi imperantis bonafaciendi bonis , mala vero fugiendi soinssimU cogan-

2tur motivis , seruntur tamen r mala Tua inclinatione iaprohibita qvaecunqve potius, qvam licita, sine ullo autnon multo intellectus judicio » aut mentis actu dc md-ralitatc actionum , qvi ex lege determinat, qvid : faci*endum qvid : omittendum. /Non tamen imus insicias,homines saepe humero ob hebetudinem intellectus'sidaposse perspicere, qvomodo illorum actiones per occul-tum influxum retrpublicam tangere qvcant, & qvumsupra ipsorum condititionem*est , . examen instituere,utrum in minimis ac in maximis actionum directio-nem , principi necestum habeant committere. Hinc c-venit, ut malitia cum suis, obrepat commilitonibus',vitiis: sub larvis ' virtutum incautos

sallentibus. ; Qya-re , seneca : vitia J nobis sub virtutum nomine obre-punt : Temeritat sub titulo sortitudini. latet,moderatio vo>

' lat.ur .. ignasia. Pro cauto timiduc accipitur jysin hit - magnosericulo-erramus, _ '"''y . V ‘

||s Non tamen facimus cum iis, qvi. statuunt rolun-tatis eligendi caussas necessitatcm' adpetitui esserre ,o-mnemqve caudam cum effectu necestarium habere ne»xum. .Determinatum,nexum .concedimus,

,non

,vero

necestarium. Qyid, enim absurdius^eslet, - qvam dicereomnibus . actionibus necessitatem inesle absolutam , curritamen eas modo esse modo non esse ~ modo sic modoaliter experimur.; Qyo, ipsio maximum sedifragi. homi-nes haberent asylum , omniqve ,principis sanctioni poe-nali exempti essent,

. qvod’ tam inditaelibertatis, qvamstimmi, imperantis notioni , -cui in omnes civium a-ctiones, , qvae non contrariamur. obligationi qva Deoobligamur , jus competit, qvam maxime est adver(umiTantum abesl, ut statuamus impossibile esle illicitaspunire actiones i iit potius dissicile stltem hoc : opus

3Esse asseramur, cunslqve saepius drcumstantiae qvibus in-voluta jacent actionum & indoles & consectaria aegrediscutiantur non paucae actiones concerrae audiunt, qvam-vis legi repugnent.■ s. H. § -

. ,

MAlum passionis s qvod invito instigitur, praesuppoinit malum actionis vel omissionis, h. c, delictum',

Cujus nexum cum lege, * vel ' diserepantiam ab eademdislricte sibi repraesentare debet imperans, cui securitaspublica ita injuncta csl, ut ante omnia remedium asse-rat malis» a qvibus civitati directe vel indirecte da-mnum nasti qveat; cum plebs haud aliter ad officiumredigi & non pudore a pravis sed terrore abstineri'qveat, si nimiae ejus licentiae mature occurratur. QyodRomulum observasle conflat, de qvo Dionysius Halicar-rissis. L. 11. probe tamen observandum , ne omnis su»spicio, jus praebeat insectum, puniendi, debent issiuperesse rationes probantes.• ■ ■ - §. 111. .

- ‘ •

Cllm imperans",’’ pyctes qvcm jus est, exigat poenamtam laesi propter qvam'aliorum civium utilitatem;

jus ipsius punitivum, ad actiones se extendere neqvit ,

qvae intra animum versantur, licet pravae sini: ut cogi-tatio delectabilis de peccato, cupiditas"&c. qvamvis et-

iam casu aliqvo ad notitiam; aliorum si perveniant,modo non in actus externos erumpunt, nec civitati 1nec ulli civium damni qvid' inserant. Non tamen ex-illimandum, ejusmodi actiones omnem in soro huma-no ‘ femper essugere pcenam. Nam si qvis alienae edi-ctus fuerit religioni, poena exigi . neqvit, qvum vi’ &

nundinis,' non dedula accendente ‘ iastitutiosie, animum■.. > . » 1 Ia . J •'» «st* t i- ..rw.A “#3 *.. v- .• , , . .

4ad alTessium cogere sit velle imperare intellectui, qvileges qvas veras non agnoscit, non audit. Übi ergojurisdictio religionis non adest, ibi qvoqve nulla pu-niendi potestas; sed injuriae in Deum, eundem solumjudicem agnolcunt, qvi 'ad cognoscendum est perspi»casissimus, ad expendendum s aeqvissimus & ad vindican-dum , potentissirr.us, •

\ ,§. IV.

QVam egregios in i societate firmanda usus & esse-ctus, officia humanitatis aeqve ac caritatis, licet

juris perfecti non sini, praestant, videbit qvivis qvi adnon aliam tragis qvam aeqvi & honesti considcratio-nem, cogitationes suas sustulerit, modo ea qvae publice& privarim salutaria essent, adsectiverit. Nam -inter,modulamina & prona adspirantium virtutum ■ obeqvia,recto cursu ad scopum seruntur homines in qvo, as»sidus viget securitas, cbnstans fulget voluptas com-probat hoc

,ipsum ,

universa virtutum corona & , aliamulta egregiae vitae specimina, qvae ex antiqvorumlvir*tutis & felicitatis simulacris luculenter cernuntur. Ve-rum , imaginibus hisce spectandis non diu si imrrore-mur, penetremus interiusj! longa serie sanctiorisDeoqve . magis placentis virtutis ac, felicitatis compen-dia stiparunt verae virtutis cultor . qvi oculorum &

ingenii aciei contemplandos ; divinis in lireris se . prae-;lient. - Act satendum; virtutem uno

'

tantum volatu ar-ripi non posse. sd multo' crebroqve cursu eandem ad-Jeqvi debet - homo. Idqve eomagis, qvum vitiis animiex., communi corruptione; emanantibus laborant’ morta-les, ut ab omni omnino peccato femper abstinere .su-pra humanam ' conditionem sit. Hinc abunde ’ h'qves 3snagificatui operae : praelium noa esse, si minutissimas

& inevitabiles naturae labes omnimode exterminari vel»jet, e. g. avaritia, inhumanitas, ingratus animus, hy*.poerisis,: invidia, iracundia & qvae plura,ir.: i ; i ; ; js ■ , s §. V. ■ *>

:

OVid multis?ejusqve progeniem ambitionem per to-Philautiam ejusqve progeniem ambitionem per to-

tum orbem q tam late dissusas experimur' ut plurima, pars-hominum, s«stu qvasi intumelcat, ‘ctaudcsqve suascupidissirrc 'praedicari audiat - Unde 'saepe lin bonarumartium & virtutum studio decurrentes ita :retardantur,ut ad - vitiati genii sensum ruant • homines, - qvo i suaqverrvis trahit cupido; ut noceant,. qvi prodssse publi-co 'deberent.7 Qyamr vitiomm poenisqvc noxium id i#psum in se cst, praeconceptarumi tamen opinionum; prae-ficio & simulatiosici virtutis, ad extenuandam naturaelabem, se sepserunt homines, ut qvicqvid moliantur lin-gulis factis propia astignent’integumenta, Hmc non mi-rum, vocem ambitionis varie a' variis ; sumi, r sunt qvicos ambit>osorum .nomine- distingvunt, qvi .honoris &

dignitatis ; ,n u> us avidissin i ambiunt, ad qyod geren-dum necesl. ingemi & scientiae praesidiis sunt desti-tuti. Alii pravam alios qvocunqve modo antecellen-di (ludium, , & luprrbiam - insio ul tanqvam? speciem ge-neri subjectam, hac voce adnotare voluerunt;- ut Casau-lanus; superbiam tirta res parmae ver]aitem ineptam ambi»titiem, ‘cui duo inesse n ala tropaei : vanam de sua praesantia opinionem is disiestum alitrum, Alii iterum ambi-tionem | meliorem ,in partem interpretari & virtutisnomine insignire amant; dum honorem» non per vim,dolum, munera, malas artes,; 1 nec gloriam,per se qvissubit, - sed ut testimonium actionum suarum i; item utfontem ex ovo! derivanda ell-actio, eandem affectat

6

homo. * sed - longi iorum sententiam a norma ad qvamconformari debet- ' deflectere, : haud obicum 'argumen*tis ipsa indicat ratio. sapientiae generatim spectatae pro-prium cst, cuilibet actioni certum adjicere' sinem, adqvem omnibus viribus contendat. Uti enim omniumactionum primarius sinis gloria Cummi Numinis est ;

ad hanc amplificandam omnes animi corporisqvc tro-tus l primario -sunt adhibendi: a ' qvo si qvis deflexerit,ed aucupandos honores cxplendurrqve properiae laudisdesiderium, a vero virtutis studio cst alienus, vitia &

vanitatem non virtutem consectari, censendus esl. I Qya-re non sine * caussa, nonnulli contendunt, huic vitioindivulso .nexu conjuncta esse infinita aha, qvae aeqvepcehis majora sunt in civitate. Kam inordinatae ambi-tioni dediti, usqve ad ultimum vitae' articulum laudi*& gloriae agitantur stimulis, illatas injurias vindicandicupido non facile animo evelli : potest, led ad easdemremittendas aegre commoveri potest animus. Unde Ji-qvidum cst, erroris notam haud essugere doctores, qvivitium hocce tanqvam optimum industriae incitamen-tum tantopere commendant. Tantum: abesl, ut | ambi-tionem nili accurato • rationis judicio submittatur & in-star sinis secundarii utatur, virtutum in numerum mit-tamus, ut potius virtutum cx circulo proseribamuscum Bernhardo, ovi commentando hanc in . senten-tiam inqvitj tn ambiti -fabule e/l malum \ secretum )■ virui ,

pe siis occulta , 1 doli art sex ,• moter hypornsts , livor it parens ,

"Vitiorum origa tinea / anilitatis , exccecatrix caedium , .eXremediit' morbus creans , ex medicina tangvorem generant» ■’ ■' *

- V §. VI.

Licet ii ipsi, ' qvi-V

ad actionem, qva••

laesus -*

fuit al-Icet ii ipsi, ' qvi ad actionem, 'qva laetus fuit al-ter, aliqvid rc ipla contulerunt,-' poenam haud e-

vitare: ■qvctmt; qvi vero non, ut actio £omrmtteretur 9antecedenter efficiunt»'.’ ;nec in partem lucri !; cx actio-JU < i»* *v#.l j • 'e * t 1•

•‘ • «-M i ■ ... ■ t

ne fluentis veniunt, , sed ?alienis tantum malis laetitia

assiciuntur,. n patratum 'malum':laudant', ; asiteqvam' stasoptant, , peccato qvidem obffringuntur, ad poenam ta-men non tenentur. "Eadem eorum est ‘ conditio,qviofficia juris imperfecti neglexerunt

' ita & actionesignorantia inevitabili ortae,, violentae, & vires super-gressae non imputantur. Unius s ejusdrmqve .facinoris siplures participes suerint, qvilibet tenetur in solidum,

'si; omnes simul. deprehendantur actu ' individuo übiintelligi neqvit, pro qva parte qvisqve damnum dedit}sed uno saltem praesente ad. solvendum ‘ obstringitur ille*,&si solverit /olidum , reliqvi liberantur qvidem , nonautem ‘a poena. Nam multiplex est obligatio respectopoenae, & unusqvisqvc seprsim obligatur,;t. ■ . . . -

§• VII. j. ■■■sUmmum jus in republica, qvod! etiam vitae |& ne-cis esl arbitrium, in savorem & salutem’innocen-

tium[constitutum (up)icium. capitale ad sollendum ma-lum c civitate, de peccantibus jj sumere qvidem potest& debet,- si minor non sufficiat poena; unde tamenaliqva non insertur necessitas paenae absoliita, qvin cer-tis in casihus

, rigor legis .intermittatur, & jus potiusprivato concedatur aggreflorem salva conscientia laeden-di & urg nte neccssitate de medio tollendi, qvum lexsaepenumero auxilium tam promte ac .debet adserre ne-qvir. sic etiam qvarldoqve venae locus effo debet,qvamvis delicta apta fint, ut in soro humano punian-tur} si nimirum subsic ratio praegnans, ut citra majuscivitatis dstrimentum tolli neqveant, & poena non inse & sua natura sit, inconcessibilis, qvasis cst pcena

8

homicidii, nimia licentia & immodico ,affecta;patrati,'

Neqve isisolitum : cst,!:

; ob multitudinem desinqventium,Ut & ob ‘ impotentiam rationis distincte sici ‘Vcpraesch-tandi moralitatem actionis, mitigari poenam. 5,i y-

Maxima delinqventis maiorumqve ejus irsfrepublicaimcrita non raro efficiunt", ‘ut poena ad rigorem' legisnon irrogetur, si scilicet crimen non admodum' sit grave,

r • r > : s. VIII. ;! ■ : ■"? ■'<. 4nnct.p....

i ; i>> r tuim ■ ~

BJOena eum delicto proportinata ,csse, debeat, idemJTV’ rigor ''in civitate non sert per est ex rcendus; sedrestantibus circsimstantiae rationibus & decresceritc desi-cto , ccssat & dccrescit poena. Unde prono alveo stuit,magiffraturi inseriorem, cujus ex officio (st applicareactionis, consectaria ad auctorem, facti, necessario debe-re -habitu'pollere nexum : actionem - inter ‘& ' legem per*spiciendi , aeqvc ac jpse princeps ut in §. 11. “ cujus vi-cem lubit, (i alias mala 'accurate cum .respecto ,adpatientes, tum ad ipsa desicta temperare' potuerit.Nam non idem , malum omnes actualiter onerare pot-csl, qvod uni leve,' alteri ' est grav. Dantur "

etiamnon huriqvarh -ca us, in qvinus si fieri salva I ge pos-sir, benigniorem ad (o'vendum, 'qvam ad condemnan-dum,, praebere debet se magistratus; cum non raroevenit, ut actionis participes praesumantur, qvi re i-psa participes non | lunt; adcoqve in partem delictijure mentoqvc ron venirer nec in partem poenaeteneri debent. Cum omnis aptitiido ad poenam exdelicto ortum 'ducat, cujus ratio in cujusqve volun-tate cst'qvaerenda, qvae male agere non potest, . nisiad id ipsum imnnsice determinatur. Hinc tamen evi-ctum ire non possumus,: qvin summus imperans proarbitrio vel aculae vei mitigare qveat poenam, §. ant.

9

nec imus- Insicias qvasdatrsjactiones' duriorem reqvircrcpoenam, qvam proportioaatrcssct, si alias erint occur-tendar.

.

rl - § IX, -{p •si ; ;•;

OVod sinis civitatis, omnibus ac ‘singulisprae primis• curae cordiqve effo 'debeat, nemo est qvi ntstit:

qvapropter omnia qvaecunqvc qvis potest, ad ejus-nontrodo-qvalemcunqve commoditatem verum etiam ad o-mnin odam;perfectionem' promovendam,- ut conserat, e-anderrqve privatae anteserat , uniuscujusqve ex officio est,Asi si omnem, omnium ordinum, vitae rationem judiciasubjicere licerer, vix ac ne vix obscure reperirentur cives,qvi non modo non debita, sed perversa & perniciosa incbscuro praestant officia: & maxime nocent cum prodesseoporteant : ut qvi seditionis ansam aliis praebent, qvi ira-morigero sivel certe alieno in rempublicam animo elan-deflinc'ribva aripiunt molimina , pestilentissimas agitantconventiones, insimam multitudinem ad mala qvaevis ca-pienda consiha stimulant, ita culpa atrocistima haud va-cant. Excusatius mala perpetrant, qvi perverse lecum in-vicem magis , qvam cum'civitate ipsa colliduntur si qvor-sum! varia tendunt, qvae qvotidiana in vita obrepunt vi-tia, qvibus abi imperfectiores redduntur & defraudantur,Qvae omnia impia &a' justitia alienistima sunt, ’'

§. X, I’''' ''

' ' '

OVid ulterius, de tam prolixa & perplexa vitiorum se»ne inqvtramus? eum qvoqvo noslros mittamus ocu-

los , stupenda & vir intellectus1 longe (operantia obveni-unt mala. Missis scliqvis vitae generibus, qvorura stupen-da est multitudo, ad vitia paucis detegenda si qvibus (cho-

la impar. sub sine pagellae, nos accingimus. scholae li-cet sini honestatis officinae, elegantiarum sedes, trusa-rum augussissima sacraria ,

& morum formatrices, qvibusvitia adsenbi non dssierent; ex iis tamen' omnis vitiatigenii formido ’ plane non cxular Nam cum praeceptore»qvantum io illis est*, vitiis obviam Icant, variisqvc tuo»'

10

dis. £ctratn deformitatim detegant virtutem contra;qvae juvenes cxdrnat, dignis, extollant laudibus, su-um potius qvam magistri judicium in omni . di-jscendi ratione seqvuntur juvenes. salutaria contemnuntconsilia, & nimis fracti propriis ; viribus, qvas non latisnorunt, a praemonstrato itinere, curiositatis obscuros inanfractus incidunt, ex qvibus non siisi insigo! temporisdispendio tandem ductantur. Nihil minus dignum est eo,qvi sle doctrinae & virtuti.abdictum satetur, qvam vulgi im-plicari erroribus, qvos tamen evitare non femper amantscholares, (ed cum voluptatibus, ambulationibus ssitempe-stivis, indulgcant, non meminerint, iis oblectamento-rum generibus, qvac aliqvid turpitudini* in (e continentnon esse utendum. Unde mirum non tst, eorum animosvera: pietatis praesidiis non satis munitos, qvae.non rarodesiderantur in discipulis, in diversa dislrahi, ut non nisiaegre ad studia redeant; dum mens deliciarum gustu aegramanet. Hinc est, dum praeporto™ ordine ad tempus ve-niunt, non attendunt ad ea qvae proponuntur ,qvaeqv * prae-cepta explicantur,, curae ipsis non sunt, nelcstntes qvamgraviter peccant & erga legem humanitatis non leve.ad-mittunt crimen. Qyaproptrr triste tst cxetrpssim Galeadissortiae, Ducis Mediolanensis, qvi tot verbera NicolaoMon-tano praeceptori suo instigenda curaverit, qvotslple in ju-ventute ab eo acceperat. Vitia haec & infinita alia, nontam femper & primario ipsis praeceptoribus, qvam loco-rum illecebris, &qva majorem partem pervectae liberorumeducationi, adseribenda veniant, necesle fl. Prolixus sanCesset labor, & integram reqvTerct tractationem, si omniaVitiorum generaslchohslslmjora, oculorum aciei subjicerevellemus, viresqve sane prius, qvam .mat ris desicerent.Fatendum qvidem est cum M. Dan. Fridr, Jane, qvi dicit}silia erunt donet homines , nec seiulum tinifortunatum erit un-

%ramt ut t deitatibus , qvicqvid ibi. dniminvertitur singitii ssemtus projcrtbatun

st D, G,