vlaamse innovatie monitor resultaten

TOP INSTITUTE INSCOPEResearch Consortium of Erasmus University Rotterdam, TNO, University of Amsterdam and Maastricht University www.inscope.nl

Prof.dr. Henk W. VolberdaRotterdam School of Management, Erasmus UniversityWetenschappelijk directeur INSCOPE

Uitkomsten Vlaamse Innovatie Monitor

Gent, 21 juni 2012


I: SOCIALE INNOVATIE &TECHNOLOGISCHE INNOVATIE

TOP INSTITUTE INSCOPE: Research Consortium of Erasmus University Rotterdam, TNO, University of Amsterdam and Maastricht University www.inscope.nl

Kennis (Diepte / Breedte)

Organisatie(Flexibel Organiseren)

Management(Dynamisch Managen)

Arbeid(Slimmer Werken)

Concurrentiepositie&Productiviteit

ConcurrentieNiveau

Co-creatie door externe Netwerken en Kennisallianties

Mobiliseren van Institutionele Stakeholders (Overheid, Sociale Partners)

SocialeInnovatie

Twente


Vlaamse Innovatie Monitor

• Aantal respondenten: 1957• Bij bepaalde kritieke constructen: 490• De ‘gemiddelde’ respondent is 46 jaar oud en 11 jaar werkzaam bij

zijn/haar huidige organisatie

Commerciële diensten (tertiaire sector)

44%

Industrie en bouw (secundaire sector)

30%

Niet-commerciële di-ensten (quartaire sec-

tor)23%

Land- en tuinbouw (primaire sector)

3%

Verdeling van respondenten over sectoren

CEO, CFO, za-akvoerder, eige-

naar, bedrijfsleider42%

Directielid18%

Verantwoordelijke personeelszaken,

HR manager14%

Anders25%

Functie van respondent

Twente


Wat is Sociale Innovatie?

Fasen innovatie

Type innovatie

Nieuwe kenniscreatie

Technologische innovatie: R&D, ICT, technologie

25% van innovatiesucces

Herkennen, verwerven integreren en toepassen van kenniseconomie

Sociale innovatie: management, organisatie en arbeid


Bron: Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2006 - 2010

Twente


Fasen innovatie

Type innovatie

Nieuwe kenniscreatie

Technologische innovatie: R&D, ICT, technologie


Herkennen, verwerven integreren en toepassen van kenniseconomie

Sociale innovatie: management, organisatie en arbeid


Sociale innovatie in Vlaanderen

Twente


Maar wat is nu precies de kracht van sociale innovatie: De Anti-infectives case study van DSM

Sociale Innovatie

Concurrentie Positie

(vis-a-vis China)

Productiviteit(vis-à-vis in het

verleden behaalde resultaten)

Dynamisch Management

Integrale sturingFaciliteren

Slimmer werkenOpleiding OperatorsZelforganisatie

Flexibel organiseren

Minder hierarchieTeamstructuur

Technologische Innovatie

Van Chemische productie naar Bio-

Tech productie

Een groener en efficiënter process, minder energie en

afval

Minder productie stappen

Co-creatieOpen Maintenance

Twente


Vlaamse sociaal innovatieve organisaties presteren beter….

Winstgroei

Aantrekken nieuwe klanten

Rentabiliteit op eigen vermogen

Groei marktaandeel

Tevredenheid medewerkers

Omzetgroei

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

26%

22%

21%

20%

20%

19%

Sociale innovatie & prestaties

Prestaties sociaal innovatieve organisaties versus niet-sociaal innovatieve organisaties

Pre

stat

iem

aats

taf

Twente


… innoveren meer en investeren meer in ICT en iets meer in R&D

Innovativiteit

Productiviteit

ICT-investeringen

R&D-investeringen

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

41%

27%

3%

1%

Sociale innovatie & innovatievermogen

Prestatie sociaal innovatieve organisaties versus niet-sociaal innovatieve organisaties

Twente


Maar wat is nu precies de kracht van sociale innovatie?

R&D+

Sociale Innovatie

Omzet uit nieuwe

producten

> De hefboom sociale

innovatie maakt R&D

investeringen effectiever

> Bedrijven met een

bovengemiddeld

percentage aan

investeringen in R&D

behalen een 25% hoger

succes op innovatie

> Wanneer deze

investeringen gepaard

gaan met voldoende

aandacht voor sociale

innovatie is de opbrengst

4 keer zo hoog

4x

Twente


Tertiaire sector is koploper




Niet-commerciële diensten (quartaire sector)

Grenswaarden

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

31%

24%

24%

20%

25%

48%

49%

47%

50%

50%

21%

27%

29%

30%

25%

Sociale innovatie per sector

Sociaal innovatief Middenmoot Niet sociaal innovatief

Twente


Tertiaire sector is koploper en innoveert meer

Commerciële diensten (ter-tiaire sector)


0% 50% 100%

31%24%24%20%25%

48%49%47%50%50%

21%27%29%30%25%

Sociale innovatie per sec-tor





-12.0% -10.0% -8.0% -6.0% -4.0% -2.0% 0.0% 2.0% 4.0% 6.0%

0.5%

-0.1%

0.3%

-1.2%

1.0%

-0.9%

0.4%

-1.2%

4.4%

-0.3%

-1.7%

-9.4%

4.2%

-0.3%

-10.3%

-7.6%

Incrementele innovaties

Radicale innovaties

ICT-investeringen

R&D-investeringen

Innovativiteit t.o.v. Vlaams gemiddelde

Twente


I: SOCIALE INNOVATIE &TECHNOLOGISCHE INNOVATIE


II: CO-CREATIE







ConcurrentieNiveau



SocialeInnovatie

Twente


Openheid voor nieuwe ideeënOpenheid nieuwe, externe ideeën

Biedt toegang tot en ontvankelijkheid voor externe kennis

Heeft een positief effect op de snelheid, hoeveelheid en mate van nieuwheid van nieuwe producten en diensten

Tevens versterkt dit het effect van samenwerking met universiteiten op nieuwe producten en diensten

Radica

le inn

ovat

ies

Incr

emen

tele

innov

aties

Bedrijf

spre

stat

ies0%

5%

10%

15%

20%

25% 24%

15%12%

Ver

sch

il v

eel

en w

ein

g o

pen

hei

d (

in%

)

Twente


Vooral de commerciële dienstensector staat open voor nieuwe ideeën





-3.5% -3.0% -2.5% -2.0% -1.5% -1.0% -0.5% 0.0% 0.5% 1.0%

0.7%

-0.3%

-0.4%

-3.3%

Verschil t.o.v. Vlaams gemiddelde (in %)


Twente


Openheid voor nieuwe ideeën leidt, in combinatie met andere hefbomen, tot meer innovaties…

weinig

veel

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

weinig

veel

28%

52%

42%

Investeringen andere hefbomen sociale innovatie

Toename innovatiesucces (in %)

Openheid externe ideeën

Twente


.. En betere bedrijfsprestaties

weinig

veel

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

weinig

veel

14%

29%

16%

Investeringen andere hefbomen sociale innovatie

Toename bedri-jfsprestaties (in

%)

Openheid externe ideeën

Twente


Vooral in dynamische omgevingen wordt meer geïnvesteerd in sociale innovatie..

laag

hoog

0%

5%

10%

15%

20%

25%

laag

hoog

20% 20%

5%

Concurrentiedruk

Toename investeringen in sociale innovatie (in

%)

Dynamiek omgeving

Twente


.. En meer geïnnoveerd

laag

hoog

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

laag

hoog

23% 27%

9%

Concurrentiedruk

Toename innovatiesucces (in %)

Dynamiek omgeving

Twente


II: CO-CREATIE


III: FLEXIBEL ORGANISEREN







ConcurrentieNiveau



SocialeInnovatie

Twente


Flexibel organiserenHoge interne verandersnelheid (proactiviteit)

Het vermogen om sneller dan de concurrentie te anticiperen of te reageren op veranderingen in de externe omgeving. Bij een dergelijke hoge interne verandersnelheid kunnen bijvoorbeeld bedrijfsprocessen sneller aangepast worden

Structurele differentiatie

Het balanceren van innovatie en efficiency middels de organisatiestructuur.

Vrijheid voor medewerkers

Medewerkers worden aangemoedigd om zelfstandig een balans te vinden tussen activiteiten om gezamenlijke organisatorische doelen te bereiken en activiteiten om af te stemmen met de externe omgeving

Twente


Flexibel organiseren: Hoge interne verandersnelheid is van vitaal belang

Hoge interne ve-randersnelheid

46%

Vrijheid voor medewerkers 30%

Structurele differen-tiatie24%

100% = totale effect van flexibel organiseren op bedrijfsresultaat

Twente


Grotere organisaties hebben vooral baat met meer vrijheid voor medewerkers en hoge interne verandersnelheid

Twente

Struct

urele

diff

eren

tiatie

Hoge

inter

ne v

eran

ders

nelhe

id

Vrijheid

voo

r med

ewer

kers

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%12%

3%

-5%

Ver

sch

il g

rote

re o

rgan

isat

ies

( >

250

fte

) t.

o.v

. kl

ein

ere

org

anis

atie

s (i

n %

)

< 250

> 250

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

23%

15%

50%

48%

28%

37%

Structurele differentiatie Hoge interne verandersnelheid


Relatieve bijdrage van onderdeel op bedrijfsresultaat (in %)

Aan

tal

med

ewer

kers

(in

fte

)


Flexibel organiseren: tertiaire sector scoort over de gehele linie bovengemiddeld

Land

- en

tuinb

ouw (p

rimair

e se

ctor

)

Indu

strie

en

bouw

(sec

unda

ire s

ecto

r)

Comm

ercië

le die

nste

n (te

rtiair

e se

ctor

)

Niet-c

omm

ercië

le die

nste

n (q

uarta

ire s

ecto

r)

-10%

0%

10%

4%

1% 2%

-8%-8%

4% 5%

-9%

12%

-1%

1%

0%

Onderdelen van flexibel organiseren per sector

Proactiviteit Contextuele ambidexteriteit Structurele differentiatie

Ver

sch

il t

.o.v

. V

laam

s g

emid

del

de

(in

%)

Twente



III: FLEXIBEL ORGANISEREN


IV: SLIMMER WERKEN







ConcurrentieNiveau



SocialeInnovatie

Twente


Vertrouwen binnen organisaties

Stimuleert betrokkenheid van medewerkers;

Stimuleert kennisdeling en ontwikkeling van vaardigheden van medewerkers;

Vermindert transactiekosten binnen organisaties.

Cross-functionele interacties

Stimuleert kennisdeling tussen medewerkers van verschillende afdelingen, bijvoorbeeld via teams of task forces. Dit faciliteert generatie en nieuwe combinaties van kennis.

Slimmer werken

Twente


Slimmer werken: Kennisdeling tussen verschillende disciplines doet ertoe

Cross-functionele interactie60%

Vertrouwen40%

100% = totale effect van slimmer werken op bedrijfsresultaat

Twente


Cross-functionele interactie en vertrouwen leiden tot meer radicale en incrementele innovaties

weinig veel

0%

10%

20%

30%

40%

weinig

veel

6%

35%

24%

Effect op radicale innovatie

Cross-functionele interactie

Toename radicale

innovaties (in %)

Vertrouwenweinig

veel

0%

5%

10%

15%

20%

25%

weinig

veel

8%

23%

18%

Effect op incrementele innovatie

Cross-functionele interactie

Toename in-crementele

innovaties (in %)

Vertrouwen

Twente


Slimmer werken: Land- en tuinbouw is positieve uitschieter op cross-functionele interactie

Land

- en

tuinb

ouw (p

rimair

e se

ctor

)

Indu

strie

en

bouw

(sec

unda

ire s

ecto

r)

Comm

ercië

le die

nste

n (te

rtiair

e se

ctor

)

Niet-c

omm

ercië

le die

nste

n (q

uarta

ire s

ecto

r)

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8% 7%

-2%

0%

2%

-2%-2%

2%

-1%

Cross-functionele interactie Vertrouwen

Ver

sch

il t

.o.v

. V

laam

s g

emid

del

de

(in

%)

Twente


IV: SLIMMER WERKEN


V: DYNAMISCH MANAGEN







ConcurrentieNiveau



SocialeInnovatie

Twente


Dynamisch managenSnelheid van dynamische managementvaardigheden

Snelheid van managementvaardigheden om de resource base aan te passen. Bijvoorbeeld: operationele managementvaardigheden om volume en mix van activiteiten te beïnvloeden.

Informeel leiderschap

Het managementteam heeft vertrouwen in en draagt verantwoordelijk over aan medewerkers. Leden van het managementteam zijn meer “motivator” en “coach”

Variëteit van dynamische managementvaardigheden

Diversiteit aan managementvaardigheden om de resource base aan te passen. Bijvoorbeeld: Managementvaardigheden om de organisatiestructuur en besluitvormingsprocessen aan te passen.

Twente


Dynamisch managen: managementvaardigheden om de resource base snel aan te passen heeft hoogste bijdrage

Snelheid dynamische man-agementvaardigheden

43%

Variëteit dynamische man-agementvaardigheden

30%

Informeel leiderschap28%

100% = totale effect van dynamisch managen op bedrijfsresultaat

Twente


Managementvaardigheden om de resource base snel aan te passen ook bepalend voor innovatiesucces

Snelheid dyna-mische man-

agement-vaardigheden

45%Variëteit dynami-

sche man-age-ment-

vaardigheden38%

Informeel leider-schap17%

Relatieve effecten op radicale innovatie Snelheid

dynami-sche

manage-ment-

vaardigheden37%

Variëteit dynamische management-vaardigheden

28%

Informeel leider-schap35%

Relatieve effecten op incrementele innovatie

Twente


Dynamisch managen: tertiaire sector scoort over de gehele linie bovengemiddeld

Land

- en

tuinb

ouw (p

rimair

e se

ctor

)

Indu

strie

en

bouw

(sec

unda

ire s

ecto

r)

Comm

ercië

le die

nste

n (te

rtiair

e se

ctor

)

Niet-c

omm

ercië

le die

nste

n (q

uarta

ire s

ecto

r)

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

-15%

4%6%

-10%

-6%

3%6%

-9%

0%

-2%

4%

-4%

Onderdelen van dynamisch managen per sector

Snelheid dynamische managementvaardigheden Variëteit dynamische managementvaardigheden

Informeel leiderschap

Ver

sch

il t

.o.v

. V

laam

s g

emid

del

de

(in

%)

Twente


Dynamische managementvaardigheden voornaamste hefboom van sociale innovatie voor betere bedrijfsresultaten..

Dynamisch managen29%

Flexibel organiseren28%

Slimmer werken22%

Co-creatie21%

100% = totale effect van sociale innovatie op bedrijfsresultaat

Twente


… en innovatiesucces

Dynamisch man-agen33%

Flexibel organiseren27%

Slimmer werken23%

Co-creatie18%

100% = totale effect van sociale innovatie op innovatiesucces

Managementvaardigheden om snel en op verschillende manieren de resource base aan te kunnen passen en “coachend”/motiverend leiderschap zijn cruciaal.

Twente


Conclusie: Sociale Innovatie loont! (ook in Vlaanderen)• Sociaal innovatieve organisaties in Vlaanderen innoveren meer,

presteren beter en investeren meer in R&D en ICT. Investeer meer in sociale innovatie in Vlaanderen

• Mate van sociale innovatie verschilt per sector.– Commerciële diensten (tertiaire sector) is sociaal innovatieve sector– Land- en tuinbouw (primaire sector) blijft vooral achter bij dynamisch managen en vrijheid voor

medewerkers, vertrouwen binnen organisaties en openheid voor nieuwe, externe ideeën– Industrie en bouw (secundaire sector) blijft achter met slimmer werken en informeel

leiderschap – De niet commerciële diensten (quartaire sector) heeft een inhaalslag te maken op zo goed als

onderdelen van sociale innovatie

Inventariseer per sector de voornaamste verbetermogelijkheden om sociaal innovatiever te worden

Twente


Conclusie: Sociale Innovatie loont! (ook in Vlaanderen) (2)

• Snelheid is een belangrijk onderdeel binnen sociale innovatie om meer te innoveren en beter te presteren.– De hefbomen flexibel organiseren en dynamisch managen hebben relatief het sterkste effect

op innovatiesucces en bedrijfsresultaat.– Hoge interne verandersnelheid is voornaamste onderdeel bij flexibel organiseren– Managementvaardigheden om de resource base snel aan te passen is voornaamste onderdeel

van dynamisch managen

Verhoog de interne verandersnelheid en snelheid van managementvaardigheden van organisaties

Twente


Conclusie: Sociale Innovatie loont! (ook in Vlaanderen) (3)• Kennisdeling tussen verschillende afdelingen vergroot innovatiekracht

en leidt tot betere bedrijfsprestatiesCreëer verbindingen tussen afdelingen (o.a. multidisciplinaire

teams) om nieuwe kennis te genereren en nieuwe combinaties van kennis te faciliteren.

• Samenwerking met externe partijen stimuleert innovativiteit en bedrijfsprestaties.– Openheid voor nieuwe, externe ideeën gaat gepaard met meer radicale innovaties, meer

incrementele innovaties en betere bedrijfsprestaties.

Investeer in samenwerking met externe partijen (co-creatie) om de kennisbasis beter te benutten.

Twente

Investeer in flexibel organiseren, dynamisch managen, slimmer werken en co-creatie om meer te innoveren en beter te presteren


Prof.dr. Henk W. VolberdaRotterdam School of Management, Erasmus UniversityWetenschappelijk directeur INSCOPE

DANK VOOR UW AANDACHT


Achtergrondgegevens respondent

0%

10%

20%

30%

40%

1% 2% 1%

31%

11%

39%

15%

Hoogst behaalde getuigschrift

Aan

tal

resp

on

den

tn (

in %

)

Twente

vlaamse innovatie monitor resultaten

Business

university of amsterdam

maastricht university

bedrijfsl en

koplopersociale innovatie

kracht vansociale innovatie

jaar oud en

za ijkeindustrie en

maar wat