zoutpansberger vier 30 jaar

730 Januarie 2015ZOUTPANSBERGER

Call us direct on: 0861 786 007

Solly’s Discount World - Cnr Burger & Songozwi Street,

LOUIS TRICHARDTTel: (015) 516 1535

GROUP OF COMPANIES

The Home ofLeading Brands

For almost 50 years the name, Solly's Discount World has become synonymous with leading brands of electronic and household goods.

Give us a call TODAY!

Electronics Hi-Tech Property Management

We have built our reputation on the ability to negotiate the lowest prices possible on household items such as television sets, fridges, freezers, hi-�'s, car radios, ovens, tumble driers and washing machines.

We are also one of the biggest dealers in cell phones and cell phone accessories in the country.

Our range of computers include names such as Apple, Mecer, Toshiba and many more.

Appliances

Photographic

Audio/Video

Computer

Hardware

Software

Peripherals

Development ofretail malls

Industrial warehouses& distribution centres

Residential development

Letting & leasing of premises

Management of all sectors of property

GROUP OF COMPANIES








Appliances

Photographic

Audio/Video

Computer

Hardware

Software

Peripherals






GROUP OF COMPANIES








Appliances

Photographic

Audio/Video

Computer

Hardware

Software

Peripherals






GROUP OF COMPANIES








Appliances

Photographic

Audio/Video

Computer

Hardware

Software

Peripherals






GROUP OF COMPANIES








Appliances

Photographic

Audio/Video

Computer

Hardware

Software

Peripherals






GROUP OF COMPANIES








Appliances

Photographic

Audio/Video

Computer

Hardware

Software

Peripherals






For more than 52 Years, Solly’s Discount World has brought the people of the Soutpansberg the best prices on the world’s top brands, with the

fi nest after sales service. Solly’s relationship with the Zoutpansberger began in 1985 at the

inception of the newspaper, and today we are still using this platform to keep our clients informed of our superb products and incredible savings.

May the next 30 years also bring the same prosperity as we have experienced together until now!

From the Noor family, Management and Staff at Solly’s Group of Companies.

LOUIS TRICHARDTDISCOUNT WORLD

30 Januarie 2015

30301985 - 2015

Zout

pansberger vier drie dekades

Zout

pansberger vier drie dekades

1985 2

totToeka Nou

8 30 January 2015 ZOUTPANSBERGER

Die eerste uitgawe van die Zoutpansberger het op 25 Januarie 1985 op straat verskyn, en sedertdien het die koerant ‘n integrale deel van die streek en sy mense geword.

Die idee van ‘n eie koerant vir die Sout-pansberg het in Louis Trichardt gearriveer met Johann du Plessis in sy ou Peugeot en karavaan. Voor sy aankoms, was Johann die bemarkings-bestuurder by die Northern Review in Polo-kwane. Die koerantbedryf was dus nie vir hom vreemd nie.

Aanvanklik het Johann, of Johann Koerant soos baie later na hom sou verwys, die koerant vanuit sy karavaan in die munisipale kara-vaanpark bedryf. Hy het daarna na sy eerste “kantoor” geskuif in die destydse Thomp-son’s gebou in Songozwistraat. Kort daarna het sy vrou, Melinda, by hom aangesluit.

Alhoewel die eerste Zoutpansberger op 25 Januarie, 1985, op straat verskyn het, moes lesers vir drie weke wag voor die tweede uitgawe van die koerant kon verskyn. Die vertraging is vero-orsaak deur ‘n probleem met die registrasie van die koerant, maar gelukkig kon Johann dit vinnig uitsorteer.

Ná ‘n paar maande het Johann die koerant se kantore verskuif na die Rentmeester gebou in Kroghstraat, oorkant Robot Elektries. Hierdie

kantoor sou hy aanvanklik deel met H&W Druk-kers. Rondom 1992 het die koerant se kantoor weer geskuif, maar darem net na ‘n kantoor langs H&W Drukkers. Een van die grootste gebeurtenisse in die koerant se geskiedenis het in 1995 plaasgevind. Reeds die vorige jaar het Johann begin met onderhandelinge om ‘n huis te koop in Joubertstraat. Die idee was om dit in ‘n kantoor te omskep. Die koop is in 1995 beklink en bouspanne het begin om die woonhuis in kantoorspasie te omskep.

Die groot vierslaapkamer huis sou ‘n produks-iekamer, twee donker-kamers, ‘n bemar-kings- en nuusafdeling, asook ‘n ontvangsarea huisves. Halfpad deur die bouproses, te midde van nat sement, stof en bakstene, het

die koerant se personeel intrek geneem in hul nuwe kantore. Om dinge verder te kompliseer, het Johann terselfdertyd besluit om ook twee enkelvel platbedperse te installeer. Dié besluit was nog ‘n belangrike mylpaal in die geskiedenis van die koerant, want vir die eerste keer is die hele koerantproses vanaf nuusinsameling, adver-tensies optrek, bladuitleg en die uiteindelik druk van die koerant, op een perseel gedoen. Vandag word die Zoutpansberger, en haar susterskoerant die Limpopo Mirror, steeds vanuit hierdie “ou woonhuis” te Joubertstraat 16B bedryf.Kroghstraat, oorkant Robot Elektries. Hierdie woonhuis” te Joubertstraat 16B bedryf.

Van nederige begin tot gevestigde naam ...

Johann du Plessis, of Johann Koerant soos hy later bekend sou staan, het aanvanklik die koerant vanuit sy karavaan in die munisipale karavaanpark bedryf.

Alhoewel die eerste Zoutpansber-ger op 25 Januarie, 1985, op straat

verskyn het, moes lesers vir drie weke wag voor die tweede uitgawe

van die koerant kon verskyn.

Best Service. Best Deals.

Best Service. Best Deals.

BridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridgeBridge

4 Rissik Street, Louis Trichardt Tel:015 516 5071/2/3

www.bridgeauto.co.za

All New Opel AdamCome test drive the

Limp po Dairythe fresh onethe fresh one

Limp po Dairythe fresh onethe fresh one

Sedert 1979 maak ons die Limpopo provinsie

varser.Dit is als te danke aan

ons gewaardeerde kliënte

Limpopo Dairy 015 519 5400 88 Kruger street

Ad designed by Zoutnet Publishers


The two decades that changed the newspapersMy fi rst real impression of Louis Trichardt was through the windscreen of a Pemico tow truck. The car my fi ancé and I were travelling in broke down at Bandelierkop. I had to hitchhike to the fuel station and phone ahead to say that I would be late for my job interview. My future boss, Johann Koerant (as everyone knew him), was not in the least perturbed. He arranged that my car be towed in and fi xed while I joined him on his regular Saturday-afternoon round of golf.

What was meant to be a year or two at a “plattelandse dor-pie” to gain some journalistic experience, turned into a long relationship with a community. I arrived at a time when every-thing changed, from politics to technology and, in the midst of all the excitement and fears, we had to work to refl ect the joy and sorrow of a relatively close-knit community.

The year was 1990 and it was only fi ve years after Johann du Plessis had started the Zout-pansberger. Typical of Johann, he arrived in town in 1985 with his Peugeot and caravan and launched the new newspaper. He had experience as a sales manager at the Northern Review and, prior to that, the Citizen, but very little editorial knowl-edge. This did not matter much, because Johann had a knack for knowing what readers wanted and realised that community news is about people and not

about journalists.When I joined them, Johann

and his wife, Melinda, had already succeeded in growing the business and the Zoutpans-berger was a regular feature in most households. Johann did the advertising, Melinda took care of production and Karen (then Stewart) handled the news. Petrus Munonde was the darkroom assistant, driver, messenger and whatever else you wanted him to be.

My dream that the job at the “small” newspaper was going to be a comfortable one with lots of spare time was quickly shattered. Whoever coined the phrase “Jack of all trades” prob-ably had a community newspa-per reporter in mind. Reporters had to take their own photos, then often developed and print-ed these themselves, typed the copy, assisted with the layout and even managed the distribu-tion. I still remember the trips to Musina and Tshipise with my left-hand-drive Karmann Ghia. The roads in the north were treacherous and narrow, and if you got stuck behind a truck in the mountain, you had to wait for ages to get past.

The 90s was also the decade during which the newspaper industry worldwide underwent a total metamorphosis. A few months before my arrival, Johann took a brave step and replaced the old typesetting ma-chines with computers. Proba-bly one of the fi rst laser printers in the province was installed at

the Zoutpansberger. This meant that reporters could type their own copy on their sophisticated Windows XT machines, and the layout could be done on a very modern, state-of-the-art Windows 386 computer. If I remember correctly, it had something like 4Mb of RAM and ran Windows 3.1.

The rest of the processes were still very manual and labour intensive. Photos were taken on black and white fi lm (Ilford FP4 and HP5 being the popular brands). The fi lm was developed in the darkroom and the result was often as big a surprise to the photographer as to Petrus (in his role as dark-room assistant). Petrus was not one who meticulously checked the temperature of the devel-oper, which meant that, on a warm summersday, the ID11 developer was closer to 30 degrees than the prescribed 20. This, of course, meant a very dark negative which produced a high-contrast print – not ideal for newspaper printing.

These were also the fi nal years of the “cut-and-paste” era. News copy was printed out in narrow columns, and the strips were then unceremoniously waxed and pasted on a grid. The photos were selected from a contact sheet and a guesti-mate was made on the correct column sizes. Once printed, the photos were bundled together and bromides made (which is effectively a print where the solids are converted to small

“dots”).Those were long days and

late nights, where many a fi nger got cut by the small and sharp knives and palms were burnt with hot wax. Many prize-win-ning photos were cropped beyond recognition, just to fi t into the space available. There was no quick option to change

character spacing and you had to be careful to keep track of single strips of copy to keep them from either disappearing or ending up at the end of the wrong paragraph.

The era of computers changed just about everything. When digital photography arrived in the late 90s, the Zout-pansberger was quick to invest in a Kodak DC50. It was rev-olutionary and boasted a 0.38 megapixel sensor! I remember attending the annual Sanlam awards during that time, and the chief photographer from Beeld

remarked that digital photogra-phy would never be on par with fi lm photography…

Better technology meant that things could happen faster, but it also changed the per-ceptions and expectations of readers. The era of cell phones meant that everyone had to be available at all times. Gradu-ally, communication patterns changed. Whereas you could previously get away from the rush, the news now started to follow you. It made things so much easier, but it also robbed us of all the quiet times.

In 1997, the Zoutpansberger launched its fi rst fully fl edged news website. This was revolu-tionary, because very few com-munity newspapers in the coun-try, at that stage, had ventured into the domain of the World Wide Web. Not that it was easy to go this route, because there was no local assistance. I remember phoning the local MWeb representative to enquire about a website. After two weeks, the response came back that it would cost about R150 or R200 per A4 page. “A4 page?” I asked, because this made no sense at all. I realised that the only option would be to try and do it ourselves. I ordered a copy of Frontpage 97, a web layout programme, and a couple of books. A month or so later we launched the site, and it has been running ever since (albeit in different guises, with more technology incorporated).

The way we present news has

changed a lot since I arrived here in 1990. Nowadays, the layout of the newspaper’s pages is done on computer and takes a fraction of the time it used to. We have implemented numer-ous systems which streamline our administration and news processing. We are moving fur-ther into an era where news gets processed more quickly and in more detail and gets passed on to readers as it becomes available.

It’s just that, every now and then, I take out the old Minolta SRT101 from the display case and hold it in my hand. I look at the frame counter on the side and I remember the feeling of uncertainty and fear when the number went to 27 and 28, and you knew you had only put a 24-exposure fi lm in it. When the shutter clicked, something magical happened inside the camera. You knew you had checked the aperture and shut-ter speed; you had focussed on the eye and you had checked the shadows, but you still had to wait for the fi nal outcome. Somewhere inside the camera, the rays of light would have entered and started dancing with the silver halide crystals. It was only once the fi lm had been processed and you held the negative up in the light that you could witness the magic.

Perhaps that delay is what is missing. We don’t want to wait for the magic anymore.

In Februarie 1986 het lesers gekla oor die gevaarlike hoek naby Ons Tuiste Ouetehuis (nou Hlangananistraat). Op 10 Februarie, berig die Zoutpansberger, het die munisipaliteit daar skoongemaak, die blombedding heeltemal uitgehaal en die lang gras geknip. Agter die bakkie kan die destydse gimnastiek- en stoeisaal gesien word.

By Anton van Zyl

3010 10

10

years

Turning 10 forthe 3rd time!

Congratulations

Zoutpansberger!From the Bulletin, your next door neighbour.

Advert from 1985...


Vir meer as 130 jaar is koerante deel van LimpopoSelfs in die mees noordelike deel van Suid-Afrika, wat ons vandag ken as Limpopo, is koerante al meer as 130 jaar deel van die plaaslike gemeenskappe. Bykans dieselfde tyd dat nasionale koerante hul versky-ning in die groter stede begin maak het, het die eerste plaaslike koerante hier verskyn. Die plaaslike koeran-te het ook hul kwota “kleurvolle” karakters gelewer, soos die bekende skrywer Herman Charles Bosman.

Ons kan aanvaar dat die nasionale koerante soos The Star en andere reeds teen die laat 1800’s ook hul weg na die noorde gevind het. The (East-ern) Star is in 1871 in Grahamstown begin, maar het in 1887 hul drukpers na Johannesburg verskuif. Ander koerante soos die De Zuid-Afrikaan was waarskynlik ook in omloop. Koerante met meer van ‘n Transvaalse agtergrond sluit in De Oude Emigrant (gestig 1850) en Die Volkstem (1874-1951).

Die eerste amptelike koerant wat in die provinsie gepubliseer is, was The Zoutpansberg Review and Mining Journal. Dit is in 1888 deur Munnik, T. Kleinenberg en die broers Clark uitgegee. Die eerste redakteur was Sir Frederick Howard Hamilton, wat sy opleiding by Cambridge ondergaan het en hom in 1889 in Suid-Afrika geves-tig het. Hy is sowat ‘n jaar later na The Star in Johannesburg, waar hy in 1895 redakteur geword het.

Interessant genoeg was Sir Hamilton baie uitgesproke teenoor dit wat die Britse magte aangevang het en het hom sterk uitgespreek teen die James-on inval (‘n insident wat aanleiding gegee het tot die Anglo-Boereoorlog). Sy kritiek teenoor die inval het hom ook uiters ongewild gemaak by die eienaars van The Star en dit was nie lank voordat hy bedank en teruggekeer het na Brittanje toe nie.

Alhoewel heelwat bronne aandui dat die Zoutpansberg Review in die destydse Pietersburg begin is, was die eerste kantoor na alle waarskynlikheid geleë in Smitsdorp, ‘n vroeë nederset-ting. Smitsdorp het nie lank bestaan nie en bedrywighede is verskuif na Pietersburg.

In 1896, drie jaar voor die An-glo-Boereoorlog uitgebreek het, het die Zoutpansberg Wachter sy eerste verskyning gemaak. Die koerant, met Nederlands as voertaal, is begin deur ‘n mnr. M van der Burg en was in op-posisie met die Zoutpansberg Review. Die koerant was die Boeremagte baie goedgesind en het ‘n belangrike rol ge-speel tydens die oorlog. Toe die Britse

weermag noordwaarts begin beweeg het, het die Boeremagte in Pietersburg saamgetrek, en gedurende dié periode is die Zoutpansberg Wachter toege-laat om geldnote en seëls namens die Zuid-Afrikaansche Republiek te druk.

Op 7 April 1901 het die Britse magte Pietersburg beset en so ook die kantore van die Zoutpansberg Wach-ter. Die Britse magte het besluit om op 12 April 1901 een laaste uitgawe van die koerant te publiseer – in Engels. ‘n Britse offi sier het die hoofberig geskryf waarin hy probeer verduide-lik hoekom die dorp beset is en hoe hopeloos die Boeremagte se situasie is. Kort hierna het die Engelse die gebou opgeblaas, kompleet met die drukpers en ander masjinerie.

In die jare ná die oorlog het nog ‘n paar uitgewers probeer om die mark binne te dring. Die koerante het inge-sluit De Boerenvriend, The Zoutpans-berg Advertiser en The Pietersburg Illustrated Buster.

In 1904 was die Zoutpansberg Review, wat in daardie stadium aan William Brown behoort het, die enigste streekspublikasie wat gereeld verskyn het. Dieselfde uitgewers het ook later ‘n Afrikaanse koerant, De Zoutpansberger, en ‘n koerant gemik op die swart lesers in die area, Leihlo la Babatsho (“Die Oog van die Mense”) uitgegee.

Een van Suid-Afrika se bekendste skrywers, Herman Charles Bosman, het vir ‘n kort tydjie die redakteur-stoel van die Zoutpansberg Review volgesit. Bosman was ‘n vriend van mnr. Solly Marcus, wat die koerant in 1930 gekoop het ná die besigheid insolvent verklaar is. Die Marcus-eg-paar het daarin geslaag om die koerant uit te bou tot een van die belangrikste komponente van die gemeenskap. In daardie stadium het dit twee keer per week verskyn (Dinsdae en Vrydae) en vyf distrikte, naamlik Waterberg, Potgietersrus, Letaba, Zoutpansberg en Pietersburg bedien.

Bosman het diens aanvaar op 26 Maart, 1943, nadat hy en sy vrou, Ella, op die dorp aangekom het. In Bosman se eerste redaksionele kommentaar vir die koerant maak hy die volgende interessante opmerking:

“What is the editor’s infl uence on the newspaper he issues?

One would say, just about nil. Fleet Street’s verdict is that the modern newspaper is infl uenced to an almost negligible degree by the personality of its editor. The occupants of the edito-rial chair go and come. The continuity resides in the editorial policy. It is

the newspaper that is permanent. The more it changes, the more it remains the same.

Which is well.”

Bosman het klaar-blyklik later toegegee dat daar uitsonderings op die reël is. Nie lank daarna nie, in Oktober 1943, was hy midde in ‘n skandaal toe hy ‘n plaaslike onderwyser-essie swanger gemaak het en ‘n onwettige aborsie laat doen het. Met sy hofverskyning het hy ‘n kortbroek en sandale gedra en sy vrou het sy toonnaels met rooi naellak geverf. Die klagte teen hom is later teruggetrek, maar dit was duidelik dat dié kleurryke karakter se tydjie in die noorde uitgeloop het.

In 1936 het ‘n groepie Afrikaansspre-

kende inwoners Die Noord-Trans-valer begin. Dit het saamgeval met die stigting van Die Transvaler in Johannesburg in 1937, met Dr. H.F. Verwoerd as redakteur. Die eerste eienaar van Die Noord-Transvaler was J.M. Lessing.

Kort na die einde van die Tweede Wêreldoorlog het Solly Marcus die Zoutpansberg Review aan Unievolks-pers verkoop. In die daaropvolgende tien jaar het die koerant se gewildheid afgeneem en dit het ‘n mondstuk begin word vir die Nasionale Party. Toe dit in 1953 oorgekoop is deur Henry (Har-ry) Cooper, moes die koerant reeds hard veg om oorlewing teen nuwelinge in die mark soos Die Noordelike Stem en Die Môrester.

Die Môrester het sy ontstaan te danke aan ‘n uiters eksentrieke “Ryk” Schoeman, ook bekend as Koos Schoe man. Hierdie welaf boer het verskeie vreemde sienings gehad, onder meer dat seks tussen ‘n man en sy vrou nie toelaatbaar is nie. Kinders sou verwek word deur die toetrede van ‘n Hoër Hand. Die koerant het gefokus op boerderybedrywighede.

Nader aan Louis Trichardt het die hoof van die plaaslike Indiërskool, Phil van der Merwe, ‘n koerantjie, die Zoutpansberger, in 1953 begin. Hierdie A4-grootte koerantjie het weekliks verskyn vir etlike maande en was gevul met nuus oor die plaaslike gemeenskap. Dit het ongelukkig nie lank oorleef nie en is later geïnkorpo-reer in Die Noord-Transvaler.

In Pietersburg het die koerante se stryd om oorlewing voortgeduur. Harry Cooper, bygestaan deur ‘n jong en energieke Naomi de Jager, het die Zoutpansberg Review weer uitgebou tot die gewilde produk van weleer. In 1961 is die drukkerybelange verkoop en die koerant is in Potgietersrus laat druk. Die koerant se naam is ook ver-ander na die Northern Review. Naomi se man, Robert, het in 1964 by die koerant aangesluit en in 1975 het die De Jager-egpaar alleeneienaars van die Northern Review geword.

Die Noord-Transvaler, wat veral in Potgietersrus sterk gevestig was, is deur die Perskor-groep oorgeneem en het sy voetspoor al verder versprei. Koerante soos Die Môrester is by dié koerant ingelyf, asook koerante soos die Soutpansberg Herald wat in die 1980’s vir ‘n kort rukkie in Louis Trichardt verskyn het.

In 1981 begin ‘n energieke jong kunstenaar, Eugene Diener, Die Pos

koerant op die destydse Warmbad. Hy verkoop die publikasie later aan Bea Emslie en Keina de Swardt en dié koerant word steeds beskou as een van die beste voorbeelde van gemeen-skaps joernalistiek in die land. Kort daarna, in Augustus 1983, het Pieter Coetzee Die Kwêvoël op Thabazimbi begin.

In 1985 het Johann du Plessis, wat in daardie stadium bemarkingsbestuur-der van die Northern Review was, besluit om sy eie koerant op Louis Trichardt te begin. Vanuit sy woonwa in die plaaslike karavaanpark het hy op 25 Januarie 1985 die eerste uitgawe van die Zoutpansberger saamgestel en sodoende ‘n nuwe vervolgverhaal in die streek se koerantgeskiedenis begin skryf.

In Augustus 1990 het Johann begin beplan aan nog ‘n nuwe projek,

naamlik die loodsing van die streek se eerste onafhanklike koerant wat gerig is op die Venda-sprekende mark. Die Venda Mirror, met Wikus Lee as re-dakteur, het sy eerste verskyning op 7 September 1990 gemaak en is gedruk en versprei in die voormalige Venda tuisland. Die koerant het stelselmatig gegroei tot waar dit vandag die pub-likasie is met die beste verspreidingsy-fer vir gemeenskapskoerante met ‘n omslagprys in die provinsie.

Vroeg in 1990 het Louis Trichardt ook die koms van die Berg Banier gesien. Hierdie onafhanklike pub-likasie is deur Hennie Theron begin en bedryf, te midde van sy ander ver-pligtinge soos skoolhoof. Die koerant het ‘n meer konserwatiewe politieke aanslag gehad en het by tye goeie ondersoekende joernalistiek gelewer,

maar kon egter nie die mas opkom op die kommersiële front nie.

In 1992 besluit Perskor om die formaat van Die Noord-Transvaler te verander na poniegrootte (A2 gevou) en die naam verander na Die Monitor.

Vyf jaar later, in 1997, besluit die De Jager-egpaar om die Northern Review te verkoop aan Nasionale Pers en vir ‘n kort rukkie het die twee groot koerantgroepe mekaar in die Piet-ersburg mark geopponeer. In ‘n baie skielike wending is Perskor oorge-neem deur die Caxton groep, wat veral aan die Rand sterk gegroei het in die mark vir gemeenskapskoerante. Ron-dom 1999 was daar ‘n ruilooreenkoms tussen Nasionale Pers en Caxton, en daarvolgens is Caxton se Vrystaat en Wes-Kaap koerante verruil vir Nasio-na le Pers se noordelike koerante. Dit het meegebring dat Caxton skielik

twee koerante in Pietersburg besit het. Die Monitor het verdwyn en is geïnkor poreer in die Review.

In Desember 2000 het Johann die Zoutpansberger en Venda Mirror aan Anton van Zyl verkoop, wat tot in daardie stadium nuusredakteur van die Zoutpansberger was. Die Venda Mirror se naam is ‘n paar maande later verander na die Limpopo Mirror ten einde die groter verspreidingsgebied meer akkuraat te beskryf. Ironies genoeg is daar ‘n jaar later besluit om die provinsie se naam te verander na Limpopo.

In 2005 het Caxton besluit om meer te fokus op die Soutpansberg-mark en die Vhembe Herald op die been gebring.

(Vervolg op p. 11)

Dié foto is gedurende die Anglo-Boereoorlog geneem en is een van die eerste foto’s in die destydse Pietersburg. Die gebou aan die regterkant is waar die Zoutpansberg Review saamgestel is.

Die Zoutpansberg Wachter van 20 November 1899. Dié koerant was die Boeremagte baie goedgesind en met die Britse besetting van Pietersburg het hulle nie lank gewag voordat die koerant gesluit en die gebou opgeblaas is nie.

‘n Foto van die voorblad van die Zoutpansberg Review van 1953.


(Vervolg vanaf p. 10)

Die twis tussen die Zoutpansberger en Vhembe Herald het selfs ‘n draai gemaak in die Mededingingstribu-naal, maar die Mededingingskommis-sie het teen ‘n amptelike vervolging beslis. Die plaaslike mark kon egter nie twee koe rante akkommodeer nie en ‘n paar jaar later is die Vhembe Herald geïnkorporeer as deel van die Northern Review.

Verskeie plaaslike koerante in ander dele van die provinsie het die afgelope 20 jaar verskyn. Caxton se Northern Media Group in Polokwane het gespog met titels in Tzaneen (Letaba Herald en Mopanie News), Phalaborwa (Phalaborwa Her-ald), Mokopane (Bosvelder) en die Polokwane Express. Hulle het ook ‘n streekskoerant, die Capricorn Voice, begin.

In Polokwane het Willie Esterhuy-sen in 2004 die Polokwane Observer begin as teenvoeter vir die Northern Review. Hierdie koerant het sterk groei getoon en in ‘n relatiewe kort

tydperk ‘n groot deel van die adver-tensiemark begin lok. Willie het die Observer se oorblywende aandele in 2013 aan Naspers verkoop.

Die onafhanklike uitgewers het hul merk gelaat in die mark en is baie gewild onder lesers. Die onafhanklike titels sluit in die Bulletin (Tzaneen en omgewing) wat in 2003 verskyn het, met Francois Aucamp as eienaar/redakteur, die Noordelike Nuus (Mokopane en Lephalale) met Jasper en Helena Raats as eienaars en die Kruger 2 Canyon (Hoedspruit) onder leiding van Heidi Lee-Smit. In die Lephalale-area het die Mogol Pos (Lephalale) rondom 1996 verskyn en in Polokwane het die Informant ook ‘n kort leeftyd in die vroeë 2000’s gehad.

Een aspek wat nie beduidende groei getoon het nie, is publikasies in van die inheemse tale. Diphete Bopape se Seipone koerant bestaan steeds, maar sukkel om kommersiële sukses te behaal. Die koerant het in ‘n stadium nuus in drie tale, naamlik Sotho, Tsonga en Venda aangebied.

‘n Verskeidenheid van plaaslike menings

Terugblik op die streek se mense en hulle dinge

Die Môrester het sy ontstaan te danke aan ‘n uiters eksentrieke “Ryk” Schoeman, ook bekend as Koos Schoe man. Hierdie uitgawe se datum is 29 Maart 1957.

Die Berg-Banier is in 1990 deur mnr. Hennie Theron begin. Alhoewel die koerant polities as baie “konserwatief” beskou is, het dit op tye goeie ondersoekende joernalistiek gelewer.

Die koerant was deur al die jare nog ‘n spreekbuis vir die gemeenskap. In 1996 kondig dr. Anton Stroebel en sy vrou Anneke die geboorte van hul oudste, Richardt, aan in die Zoutpansberger en bedank die gemeenskap vir al die boodskappe van ondersteuning.

In vanjaar se uitgawe van 9 Januarie berig die Zoutpansberger weer oor Richardt wat sy matriekeksamens van 2014 met sewe onderskeidings geslaag het. Foto verskaf.

Een van die dorp se landmerke, die Coxwell & Steyn-gebou het weinig verander oor die jare. Op regterhand is die gebou soos dit daarna uitgesien het toe die Zoutpansberger op 31 Julie 1998 ‘n spesiale bylaag gedra het vir die fi rma se 80ste bestaansjaarvieringe.

Soos wat ons terugblaai deur die jare het ons op hierdie foto van Permac Droogskoonmakers se nuwe gebou afgekom. Die foto is gedateer 18 Oktober 1963.

Advert from 1985...

Bekende plaasl ike skrywer tannie Jackie van Nieuwenhuizen voor haar getroue tikmasjien. In die 5 Junie 1998 uitgawe verskyn ‘n in-diepte artikel oor tannie Jackie, die skrywer. Honderde kortverhale het oor die jare uit haar pen gevloei.

Links: Slangstories is ‘n bekende tema vir die Zoutpansberger. In Oktober 1996 berig die koerant oor oom Gert Nel wat al vir 52 jaar lank al wat ‘n slang is vang. In die jaar het oom Gert 46 mambas gevang en is al 12 keer gepik. Die ou foto van oom Gert, waar hy trosse luislange vashou, is in 1957 geneem en saam met sy storie gepubliseer.

Die Soutpansberg se eie Nada de Villiers was ‘n uitblinker op skool (links). Vandag staan Nada aan die stuur van haar eie veeartspraktyk.


• STONE• RIVER SAND

• PLASTERING SAND• BUILDING SAND• CRUSHER DUST

Contact Sandberg Transport at 015 516 4655 / 015 516 0586 /

015 516 3128Industria Road, Louis Trichardt

Ad designed by Zoutnet Publishers

BLINDS FITTEDWe service what we sell

Accredited Installer & Distributor

Convert unwanted goods to CASH!WE BUY AND SELL SECONDHAND GOODS

42 YEARS IN BUSINESS!

OPEN SINCE 3 DECEMBER 1973

24 Rissik Street Tel: (015) 516-5171Matman

Your specialist since 1973

WALL TO WALL

NEWCARPETS, VINYL TILES &

LUXURY VINYL TILES

Werda Toyota

H/V Burger & Rissik Straat, LTTTel: 015 516 0284/5/6

Werda Toyota is steeds u 1-stop keuse vir onderdele, dienste,

tweedehandse en nuwe voertuie!

net so legendaries soos the Hilux!

TOYOTA

Na 44 jaar sluit ons werkswinkel se deure.

Ons bedank graag kliënte vir hul ondersteuning.

TEL: 015 516 0171KROGHSTR. 97, LOUIS TRICHARDT

robotELECTRICAL

Offering the eco-tourist the opportunity to explore and experience the natural

diversity of this 2500 ha reserve at his/her own leisure.

Take the opportunity to experience Old world peace and hospitality. At sundown the rustic comfort of MANAVHELA

BEN LAVIN provides the ideal setting for relaxation and reminiscing over the

day’s events by campfire.

MANAVHELA BEN LAVIN is the ideal stop-over for the northern Kruger national park, Mapungubwe national park and Zimbabwe or as base camp to explore the unsurpassed variety

the Soutpansberg has to offer the eco tourist.

Cell: 073 535 0466 / 072 366 8554Fax: 086 543 3950

E-mail: [email protected]

3 Industria Road, Louis Trichardt, 0920Email: [email protected]

Tel: 015 516 1081 /015 516 1952

Fax: 015 516 4823

* TAXIDERMY* TROPHY EXPORTING

* CURIOS TO THE PUBLIC

Ad d

esig

ned

by Z

outn

et P

ublis

hers

Printers & StationersAfter 30 years we

still have Better parking Exceptional service Bags of stock

The only thing that changed is our adress. We are now situated at

10 Songozwi Street Ad d

esig

ned

by Z

outn

et P

ublis

hers

Maranga Phanda Offi ce National88 Munnik Street, Louis Trichardt

Tel: 015 516 4647 / Fax: 086 515 3124

... now trading as

Still offering quality services to our clients!

Van toeka tot nou. Baie dankie vir dertig jaar se ondersteuning! - Zoutpansberger

Vergelyk gerus die 1985 advertensie met die huidge een.


TOEKASE ADVERTENSIES

Plaaslike besighede wat die Zoutpansberger ondersteun het sedert sy ontstaan dertig jaar gelede. Ongelukkig is hierdie aanbiedinge

vandag nie meer geldig nie.


Ai, dit was die goeie ou dae ... of was dit werklik?Dit is gewoonlik met heimwee dat mens geneig is om terug te dink aan die goeie ou dae toe die lewe soveel goedkoper en soveel eenvoudiger was – maar was dit werklik die geval?

Ter viering van die Zoutpansberger se 30ste bestaansjaar het ons bietjie ‘n prysvergelyking gaan doen ten opsigte van die lewenskoste in 1985, gemeet teenoor vandag se pryse, maar met die nodige aanpassings ten opsigte van inflasie.

As bron vir die prysvergelyking is daar gekyk na die prys van items soos geadverteer deur verskeie van die eerste adverteerders in die Zoutpansberger. Die oefening het nogal heelwat interessanthede opgelewer.

In die eerste uitgawe van 25 Januarie 1985 adverteer Sentraal Slaghuis ‘n naweekpak van

2kg boerewors, 2 kg varktjops, 2 kg saggemaak-te (tenderised) biefstuk, 2 kg skaaptjops en ‘n gratis hoender vir die ongelooflike prys van R35. Met normale inflasie sou mens graag wou hoop dat dieselfde naweekpak jou vandag sowat R397 sou kos, maar dit is wensdenkery. Met die heersende prys van vleis vandag sal dieselfde hoeveelheid vleis jou vandag ongeveer R680 kos. Duidelik is dit deesdae baie duurder om te braai.

Nou wat sou ‘n braai wees sonder iets koel vir die keel? In Januarie 1985 adverteer die drank-winkel Savex ‘n kas 340ml Castle-botteltjies vir R11,62c. Weereens sou mens graag wou hoop dat, uitgewerk ten opsigte van normale inflasie, ‘n kas Castles jou vandag R132 sou kos, maar vandag betaal mens in die omgewing van R175

vir ‘n kas bier. Dit was ook goedkoper om te drink in 1985.

Terwyl ma en pa om die braaivleisvuur gekui-er het, was kleurtelevisie steeds ‘n relatiewe nuutjie en sal vandag se middeljarige “jongspan” van destyds steeds ook met heimwee programme soos Liewe Heksie, Wielie Walie, Brakanjan en die Drie Musketiers en Nils Holgerson onthou wat in 1985 op die kassie was.

Vir diegene wat ‘n videomasjien (VHS of Beta) kon bekostig, was daar in Februarie 1985 heelwat meer opsies beskikbaar. Vars vanaf die grootskerm kon jy toe ondermeer Police Acade-my 1, Greystoke, the legend of Tarzan en Banana Joe met Bud Spencer in die hoofrol uitneem. Dankie tog elektroniese ware het deur die jare heelwat goedkoper geword, want in April 1985 adverteer Solly’s die fantastiese “nuwe Telefunk-en stereo 1950 VHS video-opnemer met koor-dlose afstandbeheer” vir die ongelooflike goeie prys van R1 499,99c. As jy jou ou videomasjien sou inruil, het jy ‘n verdere R500 afslag gekry en net R999,99c betaal. Soortgelyk adverteer hy die nuwe Telefunken 67cm kleurtelevisie vir R1 599,99c en min die R500 wat jy gekry het as jy jou ou televisie ingeruil het, sou die televisie jou net R1 099,99c kos. As normale inflasie toegepas word, sou die videomasjien jou vandag, sonder inruil, bykans R17 000 gekos het, terwyl die televisie jou net meer as R18 000 uit die sak sou jaag. Vandag kan jy egter ‘n goeie vermaaklikheids-sentrum (home theatre system) by Solly’s koop, sekerlik die plaasvervanger vir die ou VHS- en Beta-masjiene, vir rondom R1 000. Ook onlangs het Solly’s ‘n 81cm HDR LED televisie geadverteer vir rondom R2 200. Daar is egter steeds goedkoper en duurder alternatiewe beskikbaar. As jy in 1985 egter nie ‘n videoma sjien kon bekostig nie, kon jy altyd in Februarie van daardie jaar ‘n videomasjien en twee videos by Christine’s Video gaan huur vir slegs R10 ‘n dag.

As mens nou in die bevoorregte posisie was om ‘n nuwe motor in 1985 te kon bekostig, ad-verteer Northern Ford in die 3 Mei 1985 uitgawe van die Zoutpansberger ‘n splinternuwe Ford Sierra 2.3 GLE vir R15 500 en ‘n nuwe Ford 3.0l bakkie vir R11 000. ‘n Ford Bantam 1300 het in

1985 R8 000 gekos. Sou ons die inflasieformule gebruik om vandag se pryse te bereken, moes die motors onderskeidelik R175 600, R124 600 en R90 600 gekos het. Dit wil voorkom asof motorpryse ook met meer as die inflasiekoers gestyg het.

Wat huispryse in 1985 betref, moes daar deur ‘n hele paar uitgawes geblaai word om huise te kry wat te koop was. In die 16 Augustus 1985 uitgawe verskyn daar ‘n advertensie wat “eien-domme teen realistiese pryse” adverteer. Daar is geen naam by nie, net ‘n telefoonnommer (4281). Celliersstraat 78 word te koop gead-verteer vir R45 000 (vandag so bykans R510 000) of te huur vir R300 (R3 400 vandag) per maand. Die beskrywing van die eiendom lees “Goedgeboude, ou Kaapse gewel oorkant Afri-kaanse laerskool.” Dieselfde advertensie meld ook dat President Steynstraat 148 te koop is vir R120 000 (sowat R1 360 000 vandag) met die beskrywing wat lees “Burger erf, vier slaapka-mers, 2 badkamers, waskamer, TV/ontspanning-

skamer, eet- en sit-kamer, buitevertrekke.” Op die oog af lyk dit of meeste eiendomme darem markverwant is ten opsigte van vandag se pryse.

Was die lewenskoste in 1985 dus goedkoper

as vandag? Sekerlik het baie produkte, veral elektroniese toerusting, baie goedkoper geword. Dink maar aan digitale kameras, selfone en selfs die Internet wat nie in 1985 beskikbaar was nie. Dan is daar dinge wat mens prysgewys maar dieselfde per maand uit die sak jaag. Was dit beter tye gewees? Hieroor kan mens sekerlik lang aande rondom die braaivleisvuur spandeer en redekawel. Een ding is egter seker - vandag het verbruikers beslis ‘n groter verskeidenheid van produkte, tegnologie en moontlikhede tot hul beskikking.

Terloops, net nog ‘n paar prysvergelykings tot nadenke. Telkens word die produk se 1985 prys genoem, gevolg deur die normale inflasieprys in hakies en dan wat die produk in Januarie 2015 kos: Bakers Tennis Biscuits 58c (R6,57c) vandag R9,90, Sasko Koekmeel 2,5 kg R1,49c (R16,88c) vandag R17,99, 125g Simba skyfies 85c (R9,63) vandag R8,50, 750 ml Sunlight-opwasmiddel R1,05c (R11,89c) vandag R19,90 en 500g Milo R3,09 (R35) vandag R39,90.

Een ding is egter seker - van-dag het verbruikers beslis ‘n

groter verskeidenheid van produkte, tegnologie en moont-

likhede tot hul beskikking.

We buy cars for cash We offer competitive

trade-in values

www.ayobmotors.co.zaSALES: • Georgie 083 378 6999• Farid 083 378 6005• Etienne 076 386 8642• Matumba 076 509 1726 • Willie 082 953 3642

24Hrs Convenience store

Ad d

esig

ned

by Z

outn

et P

ublis

hers

WE SOURCE ANY VEHICLE FOR YOU!WE SOURCE ANY VEHICLE FOR YOU!

Water sekuriteit is deesdae

steeds ‘n groot kopseer.

AFLEWERING KAN GEREËL WORD!

PENNELLSTANKS

Tanks-a-Million TEL: (015) 516 - 4981/2/3

WATER IS KOSBAARBEWAAR DIT VEILIGDIE PIONIERS VAN PLASTIEK TENKS

WATER TENKS10 000LT @ R10 000.00

5 000LT @ R2900.002 500LT @ R1736.002 000LT @ R1620.001 000LT @ R1146.00

500LT @ R710.00260LT @ R627.00

Alle pryse sluit BTW in. Geldig tot 28 Februarie 2015, terwyl

voorraad hou.

Kontak ons vandag en

maak seker dat jy en

jou gesin nie sukkel met

watertekorte nie.

zoutpansberger vier 30 jaar

Documents

cell phones

household items

household goods

property managementwe

cell phone accessories

leading brands of electronic

car radios

television sets