cooltura.co.uk 18 (580)02 maja 2015

WYBORCZA BRYTANIA

580-COVER.indd 1 28/04/2015 16:13:24

580-MAKIETA 1 01-23.indd 2 28/04/2015 16:16:55

580-MAKIETA 1 01-23.indd 3 28/04/2015 16:16:57

POLISHWEEKLYMAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00

TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYŃSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

Z-CA REDAKTORA NACZELNEGOPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261

DZIENNIKARZESYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukDARIUSZ A. ZELLER

darek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.ukTOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk

TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk

WSPÓŁPRACOWNICYLIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU

/ MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

KOREKTA MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMYEWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250

GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk

prenumerata@cooltura.co.ukewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wy wania tekstów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

W NUMERZE 580.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

048034

016

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY

018 GOSPODARKA

021 POLSKAJanusz Palikot: Zrobię z nimi porządek

022 PORADNIK

024 TEMAT NUMERUWyborcza Brytania

030 KOMENTARZ TYGODNIAPrzystawki

032 FELIETONZnowu Dobroniak

034 WYDARZENIAKatyń – pamiętamy

036 WIELKA BRYTANIASukces Polaków w walce o matury z języka polskiego

038 RAPORTMiliony Polaków poza granicami kraju

040 PORADYBrytyjskie obywatelstwo

042 SYGNAŁYZ listów do redakcji

044 CAFÉ COOLTURANadchodzące wydarzenia

048 FOTOREPORTAŻMleczko Cooltura Festival 2015

054 KSIĘGARNIA

056 HOBBYRegaty wokół wyspy Wight

060 PODRÓŻEWagner Sailing Rally 2015 – zapiski

z podróży

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNIMajo, majo

064 ZDROWIE I URODAZamiast piękna – wysypka…

070 OGŁOSZENIA DROBNE

092 KRZYŻÓWKA

093 HOROSKOP

094 SPORT

580-MAKIETA 1 01-23.indd 4 28/04/2015 17:12:23

005

580-MAKIETA 1 01-23.indd 5 28/04/2015 16:17:03

006 Zdjęcie tygodniaTakie są Wyspy

Było mrocznieUczestnicy Goth Festival w Whitby w hrabstwie North

Yorkshire w północno-wschodniej Anglii. W zeszły weekend do tego malowniczego miasteczka zjechali się miłośnicy subkultury gotyckiej z całej Wielkiej Brytanii. Impreza, która odbywa się tu od ponad dwudziestu lat, za każdym razem przyciąga około 10 tys. fanów mrocznych klimatów.

580-MAKIETA 1 01-23.indd 6 28/04/2015 16:17:04

Fot.

PAP/

EPA

/Nig

el R

oddi

s

580-MAKIETA 1 01-23.indd 7 28/04/2015 16:17:06

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

» W czasie gdy Londyn ogłosił plan skreślenia języka polskiego z listy 

przedmiotów, które można zdawać na brytyjskiej maturze, nad wprowadzeniem jego nauki do swoich szkół zastanawiają się autonomiczne władze Szkocji.

Rekomendację  taką przedłożył w swoim raporcie zespół ds. Polski szkoc-kiego parlamentu. Jednocześnie jednak z możliwości nauki polskiego w szkołach zrezygnowała Irlandia Północna.

Obecnie w Szkocji, która może samo-dzielnie kształtować swój system edu-kacyjny, egzaminy (zarówno na pozio-mie polskiej matury, jak i odpowiednika egzaminu gimnazjalnego) można zdawać jedynie z języka francuskiego i hiszpań-skiego. Polski byłby więc trzecim języ-kiem obcym na tej liście.

Według raportu, w którego tworze-niu uczestniczyli przedstawiciele Polonii i naukowcy, w szkockich szkołach uczy się obecnie około 12 tys. polskich dzieci i liczba ta rośnie z roku na rok. Ojczystego języka mogą się one uczyć tylko w liczą-cej 17 placówek sieci szkół sobotnich. Jedynie w dwóch publicznych szkołach w Edynburgu dzieci korzystają z dodat-kowych zajęć z języka polskiego. Decyzja szkockiego rządu w tej sprawie spodzie-wana jest w najbliższych tygodniach.

W tym samym czasie z możliwości prowadzenia dodatkowych zajęć z języka polskiego wycofały się władze autono-miczne Irlandii Północnej. Tamtejszy rząd od 2009 r. dofinansowywał pro-wadzenie przez szkoły zajęć z języków obcych (oprócz polskiego były to jeszcze hiszpański oraz irlandzki).

Z racji wysokich kosztów, szacowa-nych nawet na 900 tys. funtów rocznie, program ten został jednak wstrzymany z początkiem kwietnia. Z możliwości nauki języków obcych korzystały dzieci w 413 szkołach w Irlandii Północnej. Do tego celu zatrudniono 86 nauczycieli.

Rząd zostawił jednak szkołom moż-liwość kontynuowania zajęć z języków obcych, pod warunkiem że będą w sta-nie samodzielnie sfinansować ich pro-wadzenie.

Przez cały czas nie milkną też echa kontrowersyjnego planu likwidacji bry-tyjskiego egzaminu maturalnego z języka polskiego. W jego obronę zaangażowały się nie tylko polskie władze, w tym amba-sada w Londynie, ale również instytucje kulturalne i media polonijne oraz cała rzesza osób prywatnych zbierających podpisy pod petycją do władz edukacyj-nych i wysyłających w tej sprawie listy do członków Izby Gmin.

Wparcie dla polonijnej inicjatywy przyszło ze strony opozycyjnych polity-ków. Zachowanie tego egzaminu w Anglii i Walii po wygranych wyborach zapo-wiedziała Partia Pracy, która zabrała głos w obronie języków obcych wyco-fywanych z egzaminu A-level (brytyjski odpowiednik matury).

Członek laburzystowskiego gabi-netu cieni odpowiedzialny za edukację, Tristram Hunt, wezwał obecny rząd do wycofania się z tej decyzji. Zdaniem Hunta może to bowiem ugodzić w i tak nie naj-wyższy poziom nauki języków obcych w brytyjskich szkołach, a w konsekwen-cji doprowadzić do pogorszenia konku-

rencyjności brytyjskiej gospodarki. Już dziś, jak wynika z raportu think tanku CBI, aż 65 proc. brytyjskich pracodaw-ców uważa, że znajomość języków obcych jest kluczowa dla perspektyw bizneso-wych, zwłaszcza eksportu. Dostępne są również dane szacunkowe mówiące o miliardach funtów utraconych przez brytyjskie firmy, które tracą szanse na eksport swoich produktów na zagra-niczne rynki z racji braku znajomości języków obcych.

Według Hunta w przypadku zwycię-stwa laburzystów w majowych wyborach nowy rząd zadba o utrzymanie możli-wości zdawania egzaminów z języków obcych, w tym również polskiego.

Temat ten przewijał się również w debacie parlamentarnej w Izbie Gmin, która odbyła się pod koniec marca. Parla-mentarzyści zarówno z rządzącej Partii Konserwatywnej, jak i Partii Pracy zga-dzali się, że kwestia ograniczania kosz-tów nie może być usprawiedliwieniem dla tak krótkowzrocznej decyzji,  jaką jest likwidacja egzaminów z kilku języ-ków obcych. Oprócz polskiego decyzja ta dotknęłaby między innymi portu-galskiego, tureckiego czy kilku języków azjatyckich.

Obecny podczas debaty przedstawi-ciel Ministerstwa Edukacji obiecał zwró-cić się do instytucji odpowiadających za egzaminy o ponowne rozważenie tej decyzji. Zaznaczał przy tym, że nie jest to decyzja rządu, a właśnie tych prywat-nych instytucji, które na mocy kontrak-tów z ministerstwem odpowiadają za organizację egzaminów A-level. «

Szkocja chce uczyć polskiego

580-MAKIETA 1 01-23.indd 8 28/04/2015 16:17:08

580-MAKIETA 1 01-23.indd 9 28/04/2015 16:17:10

010 WIADOMOŚCINA wyspAch

» Daniel Radcliffe wcieli się w rolę Sama Housera, jednego z twór-

ców serii gier Grand Theft Auto. Stacja BBC oficjalnie ogłosiła szczegóły doty-czące przygotowywanego filmu telewi-zyjnego pod roboczym tytułem „Game Changer”, opowiadającego o kulisach powstawania słynnej serii, związanych z nią kontrowersjach i jej wpływie na kształt współczesnej kultury.

Poza Radcliffem w filmie wystąpi również Bill Paxton, który zagra praw-nika Jacka Thompsona, znanego mię-dzy innymi z walki ze zjawiskiem prze-mocy w grach wideo. Konflikt pomię-dzy Houserem i Thompsonem stano-wić będzie oś fabularną filmu. „Game Changer” ma być utrzymany w kon-wencji dokumentu fabularyzowanego („factual drama”) i przeznaczony będzie dla dorosłych widzów. Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 20 kwietnia, zaś sam film ma zostać wyemitowany jeszcze w tym roku.

Grand Theft Auto jest jedną z naj-bardziej dochodowych serii w historii przemysłu gier komputerowych. Jej najnowsza część od swojej premiery w listopadzie 2013 r. sprzedała się w 45 mln egzemplarzy przeznaczo-nych na konsole; w tym miesiącu miała miejsce wielokrotnie przesuwana pre-miera gry na PC.

Film jest częścią ogłoszonej w poło-wie marca inicjatywy BBC Make it Digi-tal, której celem jest promocja nauki pro-gramowania wśród brytyjskich dzieci i młodzieży. W ramach inicjatywy każdy 7-latek w Wielkiej Brytanii ma otrzymać mikrokomputer przeznaczony do nauki kodowania. Planowane jest również uru-chomienie programu staży dla młodych bezrobotnych. Oprócz tych przedsię-wzięć założenia inicjatywy promować będą specjalnie przygotowywane pro-gramy telewizyjne i radiowe oraz gry i aplikacje nawiązujące do popularnych programów BBC. «

Nastolatek oskarżony o nakłanianie do terroru Brytyjska prokuratura oskarżyła 14-letniego chłopca z Blackburn o nakłanianie do zamachów terrory-stycznych w Australii i zabijania nie-winnych osób w czasie państwowego święta – Dnia ANZAC. Postawiono mu dwa zarzuty.

14-latek miał nakłaniać jedna osobę do przeprowadzenia ataku pod-czas obchodów święta, w którym Australijczycy oddają hołd żołnierzom z ich kraju i Nowej Zelandii, którzy zgi-nęli podczas pierwszej wojny świa-towej. Postawiono mu także zarzut namawiania innej osoby do zamordo-wania kogoś w Australii.

Telewizja BBC zwróciła uwagę, że nie ujawniono personaliów chłopca ze względu na jego niepełnoletność. Podkreśla także, że jest to najmłod-sza osoba w Wielkiej Brytanii, której postawiono zarzuty związane z terro-ryzmem.

2 kwietnia funkcjonariusze lokal-nego oddziału antyterrorystycznego przeszukali jego mieszkanie. Podczas czynności służbowych znaleźli kore-spondencję nastolatka z mężczyzną z Australii, której władze zostały poin-formowane o tym wydarzeniu.

W zeszły piątek 14-latek stanął przed sądem. «

Daniel Radcliffe dołączył do filmu o GTA

Stacja BBC oficjalnie potwierdziła, że Daniel Radcliffe zagra jednego z twórców kontrowersyjnej serii gier Grand Theft Auto w filmie opowiadającym o jej powstawaniu. Film kręcony jest w ramach projektu BBC promującego naukę programowania wśród brytyjskiej młodzieży.

580-MAKIETA 1 01-23.indd 10 28/04/2015 16:17:12

580-MAKIETA 1 01-23.indd 11 28/04/2015 16:17:14

012 WIADOMOŚCINa Wyspach

» Ekspert polemizuje z tymi komen-tatorami, którzy twierdzą, że

stawką w wyborach 7 maja jest nie tylko to, kto obejmie rządy, lecz też ewentualna przynależność Wielkiej Brytanii do Unii Europejskiej.

Jego zdaniem trzy ugrupowania z naj-większym poparciem w sondażach: Partia Pracy, Partia Konserwatywna oraz euro-sceptyczna Partia Niepodległości Zjed-noczonego Królestwa (UKIP) są zgodne w kluczowych punktach dotyczących poli-tyki europejskiej Wielkiej Brytanii, choć to konserwatywny premier David Cameron stał się w UE celem ataków za postulaty zmiany traktatów unijnych i zapowiedź przeprowadzenia do końca 2017 r. refe-rendum w sprawie warunków członko-stwa jego kraju w Unii.

– Jesteśmy świadkami ataków na Camerona. Jednak szczerze mówiąc, nawet jeśli Cameron by zniknął, (lider eurosceptyków) Nigel Farage przeniósł się na Księżyc, a Brytyjczycy zmienili się z dnia nadzień w kochających UE Belgów, to nie zmieni to faktu, że przed UE nadal będą stały poważne wyzwania – ocenił Persson w trakcie konferencji w Bruk-seli, poświęconej brytyjskim wyborom.

Dodał, że w brytyjskiej polityce panuje „ponadpartyjny konsensus, jeśli chodzi o UE”, co wynika z manifestów trzech najsilniejszych partii, które przed-stawiono w minionych tygodniach.

Według Perssona wspomniane trzy partie są zgodne, że Wielka Brytania nie powinna przystępować do strefy euro, a także uważają, iż wcześniej czy póź-niej dojdzie do referendum w sprawach unijnych, a różnice w tej kwestii doty-czą jedynie terminu referendum oraz jego natury.

Jak argumentował Persson, ugrupo-wania te chcą także gwarancji, że „UE nie stanie się politycznym rozszerzeniem strefy euro”, domagają się przeglądu zasad w sprawie dostępu do świadczeń dla imigrantów z innych krajów UE, jak również chcą wzmocnić wpływ parla-mentów narodowych na tworzenie prawa unijnego, dając im możliwość blokowa-nia propozycji aktów prawnych.

– Ktokolwiek zostanie brytyjskim

premierem po majowych wyborach, są to wszystko sprawy, co do których wszyst-kie główne partie polityczne w Wielkiej Brytanii mają jasne stanowisko – pod-kreślił Persson.

Zdaniem eksperta wynik brytyjskich wyborów jest obecnie nieprzewidywalny. – Po raz pierwszy w historii naszego sys-temu wyborczego mamy wybory większo-ściowe z udziałem sześciu partii. Pod tym względem Wielka Brytanii idzie w ślad większości krajów europejskich. Bardzo trudno będzie sformować silną większość rządową – powiedział Persson.

Wiadomo jedynie tyle, że albo pre-mierem dalej będzie Cameron, albo zosta-nie nim lider Partii Pracy Ed Milliband – dodał. Zdaniem eksperta wyborcze zwy-cięstwo Partii Pracy, bardziej przychylnej integracji europejskiej, wcale nie wyelimi-nuje ryzyka tzw. Brexitu, czyli wystąpie-nia Wielkiej Brytanii z UE, a przeciwnie – to ryzyko może się zwiększyć w dłuższej perspektywie – ocenił Persson.

– Jeśli wybory wygrają torysi, jest pewne, że najpóźniej w 2017 r. doj-dzie do referendum w sprawie człon-kostwa Wielkiej Brytanii w UE. Nie ma innej możliwości – powiedział Persson. Wynik takiego głosowania nie jest jednak przesądzony; Cameron zapowiadał, że jeśli UE zgodzi się na reformy, to będzie namawiał Brytyjczyków do pozostania we Wspólnocie.

– Z kolei jeśli wygrają laburzyści, którzy zapewne będą zmuszeni rzą-dzić z pomocą partnerów koalicyjnych albo z pomocą partii szkockich nacjo-nalistów SNP, to w obliczu takiej kom-binacji konserwatywna opozycja i duża część opinii publicznej stanie się jeszcze bardziej asertywna i zniecierpliwiona – uważa ekspert.

Jego zdaniem jest zatem prawdopo-dobne, że torysi staną się bardziej euro-sceptyczną opozycją i mogą nawet przy-łączyć się do kampanii „Better off out” za wyjściem Wielkiej Brytanii z UE. – Jeśli w 2020 r. torysi powrócą do władzy, to na pewno ogłoszą referendum, a wów-czas wystąpienie Wielkiej Brytanii z UE stanie się bardziej prawdopodobne – ocenił Persson. «

Nadchodzi nieuchronne opuszczenie Europy?Ewentualny sukces bardziej przychylnej UE brytyjskiej Partii Pracy w majowych wyborach nie wyeliminuje ryzyka wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii, a może je nawet zwiększyć w dłuższej perspektywie – uważa szef londyńskiego think tanku Open Europe Mats Persson.

580-MAKIETA 1 01-23.indd 12 28/04/2015 16:17:14

Szefowie korporacji krytykują plany torysów

» Niepewność wokół referendum w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w UE może

sprawić, że wiele wielkich firm opuści kraj – ostrzegł szef trzeciej na świecie co do wielkości sieci super-marketów Tesco. Przeprowadzenie głosowania zapo-wiedzieli rządzący torysi.

Przekonanie o tym, że istnieje ryzyko opuszcze-nia Unii przez Wielką Brytanię, może wpłynąć na decyzje inwestorów – oświadczył John Allan, który od marca jest prezesem Tesco.

– W Londynie mieści się więcej regionalnych i światowych siedzib firm niż w jakimkolwiek innym mieście na świecie. Niektóre z tych siedzib mogłyby relatywnie bezboleśnie zostać przeniesione do innych miejsc w Unii – powiedział Allan dziennikowi „Inde-pendent”.

Premier David Cameron zapowiedział, że jeśli jego Partia Konserwatywna wygra majowe wybory, to do końca 2017 r. zorganizuje referendum w sprawie ewentualnego wyjścia kraju z UE. Najpierw Cameron chce jednak przeprowadzić negocjacje w sprawie roli Wielkiej Brytanii w Unii. Torysi liczą na to, że dzięki takiej obietnicy dla wielu wyborców mniej atrakcyjna stanie się antyunijna Partia Niepodległości Zjedno-czonego Królestwa (UKIP) Nigela Farage’a.

Allen zaznaczył, że nie jest związany z żadną partią. Jego zdaniem niepewność wywołuje rozpo-czynanie negocjacji z UE i obietnice, że referendum zostanie przeprowadzone niezależnie od ich wyniku. Jak dodał, wydaje mu się, że kolejność powinna być odwrotna.

Holenderska firma produkująca elektronikę Phi-lips ostrzegła z kolei, że może ponownie rozważyć inwestowanie w Wielkiej Brytanii, jeśli kraj będzie miał opuścić UE.

– Moim zdaniem byłaby to wielka strata, jeśli Zjednoczone Królestwo nie byłoby już częścią Europy – powiedział szef Philipsa Frans van Houten gaze-cie „Sunday Telegraph”. – To nie do pomyślenia – dodał.

Jednak wielu brytyjskich biznesmenów bagate-lizuje sprawę referendum. W liście opublikowanym pod koniec marca ponad stu szefów wielkich bry-tyjskich firm publicznie wyraziło poparcie dla kon-serwatywnego rządu. Przestrzegli, że rządy laburzy-stów i zmiana kursu gospodarczego mogą utrudnić wychodzenie z kryzysu. «

580-MAKIETA 1 01-23.indd 13 28/04/2015 16:17:15

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

„chleb”. W dzisiejszych czasach zasiłek na dziecko jest gwarantowany, w odróżnie-niu od pracy. To niebezpieczna pokusa dla wchodzących w życie młodych kobiet. Tymczasem Imperial College of London w kolejnych badanich donosi, że dzieci wychowywane bez ojca sprawiają kło-poty wychowawcze, gorzej się uczą, sła-biej radzą sobie w życiu i mają większe problemy psychiczne niż ich rówieśnicy. Skala zjawiska przybiera na sile, dlatego coraz częściej wspomina się o potrzebie zmiany prawa, które nie odpowiada dzi-siejszym warunkom życia.

Istotnym problemem jest również wychowywanie dziewczynek w prze-konaniu, że mężczyzna to wróg. Wma-wianie im, że panowie rodzą się z pier-wiastkiem zła, niszczycielską siłą, na którą nie ma rady i z którą należy wal-czyć wszystkimi dostępnymi środkami, prowadzi donikąd. Unieszczęśliwia samą kobietę oraz mężczyzn pojawiających się na jej drodze.

Niewyleczonym z nadziei na udane małżeństwo zaleca się podpisanie inter-cyzy. Mało zapobiegliwi zamożni panowie po zakończeniu sielanki płaczą i płacą – i to niemało.

Brytyjski biznesmen Alan Miller swoją pierwszą żonę, Melissę, poślubił w 2003 r. Jak sądził, na zawsze. Pani żona od razu zwolniła się z pracy. „Zawsze” potrwało jednak niecałe 3 lata. Mimo że nie zdążyli mieć dzieci, przy rozwodzie Melissa dostała 5 mln funtów, co daje jakieś 5 tys. za każdy wspólny dzień.

Piłkarz Arsenalu Ray Parlour oże-nił się w 1998 r. Miłość skończyła się w 2004. Karen na pożegnanie wzięła 2 domy, prawie 40 tys. alimentów na trójkę dzieci (rocznie), 250 tys. w gotówce oraz 406 tys. rocznie jako procent od przy-szłych zarobków piłkarza. Nic dziwnego, że dziewczyny chcą być narzeczonymi, a najlepiej żonami piłkarzy.

Niektórzy mężczyźni mówią, że dopóki nie zostaną wprowadzone istotne korekty w prawie, ślub jest im potrzebny jak rybie rower. Panom nie opłaca się żenić, zwłaszcza tym zamożnym. Biedny też ma niemało do stracenia. Przed ślu-bem uprawia seks z narzeczoną średnio 3 razy w tygodniu, po ślubie raz. Koszt wesela to ok. 18 tys., za co można nabyć dobrej klasy samochód albo wpłacić tę sumę na kredyt mieszkaniowy lub pojechać pierwszą klasą w małą podróż dookoła świata, zatrzymując się w naj-lepszych hotelach. «

Mężczyźnie potrzebny ślub jak rybie rower

Przygotowała: SylWIA MIlAn Źródło: DAIly MAIl

» Krajowe Biuro Statystyczne podało właśnie, że mamy najniższą liczbę

małżeństw od 1895 r. Powód? Panowie protestują. Według nich korzyści z mał-żeństwa mają mniej niż kiedyś i są one niepewne, za to straty oczywiste i pewne jak w banku. Wykładowczyni jednego z amerykańskich uniwersytetów, dr Helen Smith, wymienia przyczyny takiego stanu rzeczy. Wśród nich znajdują się: utrata szacunku, ruina finansowa, rozluźnienie dotychczasowych przy-

jaźni, pozbycie się własnej przestrzeni, mniej seksu.

Mężczyźni bojkotują instytucję mał-żeństwa i ojcostwa z powodu feminizmu kobiet. Wielu twierdzi, że przyczynił się on do uznania ich za obywateli drugiej kate-gorii. Wykorzystywani finansowo, pozba-wieni praw w sądach rodzinnych zaczęli strajkować. Jak? Odmawiając pójścia do ołtarza czy posiadania potomstwa.

„Bądź w związku, mieszkaj z nią nawet, tylko się nie żeń, zwłaszcza jeśli

masz szanse na pieniądze lub karierę” – mówią między sobą. I jest w tym niemało prawdy, co potwierdza… kobieta, socjo-log, znana w USA komentatorka Suzanne Venker. Obserwatorzy życia społecznego zbierają dane, z których możemy się dowiedzieć, że instytucja małżeństwa miała sens kiedyś, lecz nie dziś. Obecnie potrzeba nowych rozwiązań lub jej likwi-dacji. Bardzo wiele się zmieniło. Dawna struktura podstawowej komórki społecz-nej była oparta na pozostającej w domu kobiecie, dbającej o dzieci i męża, pod-czas gdy ten łożył w stu procentach na ich utrzymanie.

200 lat temu zgodnie z prawem opieka nad niepełnoletnim potomstwem zawsze przypadała ojcu – jako temu, który jest w stanie zapewnić dzieciom byt. We współczesnej Wielkiej Brytanii, gdzie samotna matka może liczyć na wspar-cie państwa, ojciec nie jest niezbędny do utrzymania dziecka. W niektórych przypadkach wskazane jest nawet, by go nie było – wówczas można liczyć na większe zasiłki. Tak myślą już 13-latki, snując plany na temat swojej przyszło-ści. W niektórych środowiskach to naj-prostsza droga „kariery” i najpewniejszy

Strajk facetów

580-MAKIETA 1 01-23.indd 14 28/04/2015 16:17:16

015przegląd prasy » DAILY MAIL

Najstarsze winoZnaleziona w Bałtyku 170-letnia butelka szampana jest najstar-szą, ale nie jedyną istniejącą. Wino z 1540 r. znalezione w Niem-czech zostało otwarte w 1961 r. w Londynie. Także tu pod koniec lat 90. ubiegłego wieku przy okazji wykopalisk archeologicznych natknięto się na alkohol wyprodukowany 300 lat temu. Eksperci, którzy testowali próbkę przez strzykawkę, stwierdzili, że trunek był lepszy, niż się spodziewali. 5 lat temu na aukcji w Hong Kongu poszło pod młotek wino z 1869 r. 155 tys. funtów, które za nie zapłacono, okazało się światowym rekordem. Chociaż 5 lat wcze-śniej pewien miliarder kupił za 330 tys. funtów 4 butelki z 1784 i 1787 r. Pojawiły się jednak wątpliwości co do ich autentyczno-ści. Inny alkohol, z 1787 r., z inicjałami amerykańskiego prezy-denta Thomasa Jeffersona zmienił właściciela za 105 tys. fun-tów w 1985 r.

» EVENING STANDARD

Czy klimatyzacja może być zabroniona?Małżeństwo Beckhamów wygrało spór o zainstalowanie klima-tyzacji w ich zabytkowej rezydencji. Dom na Holland Park w Lon-dynie przeszedł w ręce słynnej pary w 2013 r. za 31,5 mln fun-tów. Jeden z sąsiadów zaskarżył ich o niszczenie historycznego charakteru wiktoriańskiej posiadłości. Beckhamowie ostatecz-nie zamontują klimatyzację w 5 pomieszczeniach, włączając w to siłownię i piwnicę z winami. Gmina Kensington i Chelsea wyra-ziła zgodę na przeprowadzenie prac. Dom jest restaurowany pod okiem konserwatora zabytków. Zdjęcia z postępujących prac są wysyłane na bieżąco do councilu. Zamiarem rodziny Beckhamów jest przywrócenie rezydencji dawnej świetności. Po ukończeniu renowacji w domu znajdzie się między innymi 6 sypialni, siłownia, gabinet do nauki, biuro, pokój do zabawy, kino.

» DAILY EXPRESS

Dbać o serce to…Jeść owsiankę na śniadanie. Wystarczająco długo spać. Obni-żyć zawartość cukru w diecie. Oglądać komedie w towarzystwie przyjaciół (śmiech jest zdrowy). Nie opóźniać chodzenia do toa-lety (przepełniony pęcherz wpływa na przyspieszenie bicia serca). Jeść produkty z zawartością nienasyconych kwasów tłuszczo-wych (ryby, warzywa, owoce, a zwłaszcza oliwki). Unikać siedze-nia przez 8 godzin dziennie (problemy zaczynają się już po czte-rech godzinach). Regularnie wyjeżdżać na wakacje, szczególnie w słoneczne miejsca. Jeść jogurty („dobre” bakterie są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu). Uprawiać seks 2 razy w tygodniu (raz w miesiącu bądź mniej nie wystarcza, by obniżyć ryzyko chorób). Regularnie myć zęby i czyścić je nitką, aby pozbywać się „złych” bakterii mnożących się w resztkach jedzenia pozostawionych między zębami. (SM)

580-MAKIETA 1 01-23.indd 15 28/04/2015 16:18:22

016

Prawie jak ElvisFotoreporterzy robią zdjęcia 6-letniemu Dillionowi McCauslandowi przebranemu za Elvisa Presleya. W sobotę, 25 kwietnia, podczas targów Nutts Corner w pobliżu Crumlin w Irlandii Północnej miało dojść do największego zlotu sobowtórów króla rock’n’rolla, co miało trafić do Księgi Rekordów Guinnessa. Impreza okazała się jednak wielką klapą, ponieważ pojawiło się na niej jedynie czterech dorosłych Elvisów i jedno dziecko.

WIADOMOŚCIna wyspach

» Bank Standard Chartered zatrud-nił byłego szefa brytyjskiej agen-

cji wywiadu elektronicznego (GCHQ) Iaina Lobbana, który ma pomóc chronić instytucję między innymi przed atakami cybernetycznymi.

Lobban stał na czele GCHQ w latach 2008 – 2014. Standard Chartered poin-formował, że były szef agencji wywiadu elektronicznego wejdzie w skład spe-

cjalnego komitetu, którego obowiąz-kiem będzie między innymi walka z pra-niem brudnych pieniędzy i zapobieganie korupcji. Bank przypomniał także, że liczy na wykorzystanie doświadczenia Lobbana w działaniach wymierzonych w przestępczość cybernetyczną.

Standard Chartered ogłosił powsta-nie specjalnego komitetu w grudniu 2014 r. Liczy, że jego działalność wpłynie na

zwiększenie bezpieczeństwa banku i jego klientów.

Reuters przypomina, że bezpieczeń-stwo internetowe staje się jednym z prio-rytetów instytucji finansowych, które w przeszłości padały ofiarą zaawanso-wanych ataków hakerów, próbujących wykradać pieniądze i wrażliwe dane. Ich działalność prowadziła też do chaosu na rynkach finansowych. «

Były szef wywiadu elektronicznego zatrudniony w banku

Fot.

PAP/

EPA

/Pau

l Mce

rlane

580-MAKIETA 1 01-23.indd 16 28/04/2015 16:17:18

017

Customers should opt-in by texting SAVE to 2525 to be eligible to get the special rates, Customer who did not opt-in will be charged at standard rates. Opt-in save promotional tariff is valid from 25.02.2015. Customers with India 1p/min promotion ( top up offer) should not opt-in to this special rates. If you opt-in to this promotion, you will not be able to avail India special rates.Promotional tariff valid for 30days from the Opt-in. Lycamobile reserve the right to amend or vary the terms of this promotion, or to withdraw this plan at any time on reasonable notice. Customers must buy a bundle or top-up for no roaming costs on calls and texts. Customers must buy a specific data bundle for no roaming costs on data – full details at lycamobile.co.uk. Free Lycamobile to Lycamobile calls when roaming are restricted to a total of 100 minutes (applicable to both inbound and outbound calls). No roaming costs are only available for a continuous period of 59 days. Offer Valid from 15.03.2015. Customers must top-up to qualify for the offer and the offer valid for the calendar month only. Promotional period: 01.04.2015 to 31.05.2015.

Zamów swoj darmow kart SIM na www.lycamobile.co.uk/Poland lub pod numerem 020 7132 0322

Zero opłat roamingowychkiedy u ywasz Lycamobile w 17 krajach

Australia Austria Belgia Dania Francja Hiszpania IrlandiaHolandia

Norwegia Polska Portugalia Rumunia WłochySzwecja SzwajcariaNiemcy USA

Doładuj swoj kart SIM online lub w punktach oznaczonych poni szym logo:

Klienci mog nie by w stanie wykona elekronicznego doładowania w niektórych punktach oznaczonych logo

stacjonarne + komórkowestacjonarne + komórkowe

POLSKASUPER OFERTA

stacjonarne + komórkowestacjonarne + komórkowe

POLSKAPOLSKAPOLSKA

Nielimitowane darmowe poł czenia do Lycamobile Polskaz ka dym doładowaniem

SAVE pod numer 2525

LM_UK_Polish_Cooltura_May2015_2Ed_177x120mm.indd 1 27/04/2015 16:41

580-MAKIETA 1 01-23.indd 17 28/04/2015 16:31:24

018 WIADOMOŚCIGOSPODARKA

» Od kryzysu finansowego w 2009 r. najbogatsi mieszkańcy Wielkiej

Brytanii podwoili swe kapitały; fortuny tysiąca najbogatszych rodzin warte są więcej niż majątek 40 proc. najbiedniej-szych gospodarstw. Sprawę opisał dzien-nik „The Guardian”.

W sumie tysiąc najbogatszych rodzin ma fortuny o łącznej wartości 547 mld funtów. W roku 2009 ich aktywa warte były 258 mld funtów. Największy przy-rost ich wartości nastąpił w ciągu ostat-niego roku.

W Londynie mieszka teraz 80 miliar-derów; roku temu było ich 72, zaś w ciągu tego roku wartość ich aktywów rosła o około 77 mln funtów dziennie – wyli-cza „The Guardian”.

Instytut badań nad polityką fiskalną poinformował tymczasem, że po załama-niu finansowym dochody gospodarstw domowych w Wielkiej Brytanii zaczęły nieznacznie rosnąć dopiero niedawno i sytuacja finansowa niezamożnych Bry-tyjczyków nie jest obecnie lepsza niż w 2008 r.

Na liście najbogatszych mieszkań-ców Zjednoczonego Królestwa przewa-żają cudzoziemcy; tylko pięć spośród naj-większych fortun jest w rękach osób uro-dzonych w Wielkiej Brytanii.

Zagranicznych milionerów przycią-gają między innymi brytyjskie przepisy podatkowe stosowane wobec cudzoziem-ców, które pozwalają im w dużej mierze

uchronić ulokowane za granicą aktywa przed opodatkowaniem – wyjaśnia „The Guardian”.

Partia Pracy posługuje się w kampa-nii poprzedzającej majowe wybory par-lamentarne argumentem, zgodnie z któ-rym poprawa sytuacji gospodarczej Zjed-noczonego Królestwa odbyła się kosztem ludzi biednych, a radykalnie wzbogaciła tych, którzy i tak już byli zamożni.

W zeszły piątek Reuters podał, że Partia Konserwatywna premiera Davida Camerona zmienia strategię wyborczą na dwa tygodnie przed wyborami parla-mentarnymi w Wielkiej Brytanii; sondaże wykazały, że wyborców nie przekonuje oparcie kampanii torysów na kwestiach gospodarczych. Ponadto, ponieważ nie wzrosły realne zarobki, Brytyjczycy nie czują poprawy sytuacji gospodarczej. «

Norwegia całkowicie rezygnuje z radia FMNorwegia będzie pierwszym państwem na świecie, które całkowicie zrezygnuje z nadawania radia na falach FM na rzecz radiofonii cyfrowej w formacie DAB. Proces wyłączania analogo-wych nadajników ma się rozpocząć 11 stycznia 2017 r. i potrwać do grudnia.

Norweskie Ministerstwo Kultury szacuje, że zmiana technologii przyniesie oszczędności rzędu ponad 48 mln euro. Zwraca się też uwagę, że koszt nadawania cyfrowego jest ośmio-krotnie niższy niż w przypadku tradycyjnej technologii.

Decyzja o zmianie systemu nadawania została podjęta po wspólnych negocjacjach władz i przedstawicieli nadawców, którzy zgodzili się do 2017 r. dostosować swoje rozgło-śnie. Część z nich nadaje już w cyfrowym formacie.

Media zwracają uwagę, że cyfrowa radiofonia jest dostępna w Norwegii od 20 lat. Jed-nak całkowita digitalizacja jest możliwa dzięki niewielkiej populacji tego skandynawskiego kraju. Przypominają, że podobny proces miał się rozpocząć w tym roku w Wielkiej Brytanii, jednak z przyczyn technicznych postanowiono go przenieść na lata 2017 – 2019.

DAB (Digital Audio Broadcasting) to technologia radiofonii cyfrowej umożliwiająca mię-dzy innymi emisję dźwięku w wysokiej jakości oraz inne usługi, takie jak komunikaty doty-czące natężenia ruchu drogowego

Od kryzysu najbogatsi podwoili swoje majątki

580-MAKIETA 1 01-23.indd 18 28/04/2015 16:25:55

019

» Brytyjski dziennik, który przytoczył raport orga-nizacji Organised Crime Portfolio, finansowa-

nej przez Komisję Europejską, poinformował o coraz wyraźniejszym przenikaniu zorganizowanej przestęp-czości do legalnej gospodarki. Trudno jednak precy-zyjnie określić, jaką część dochodów gangi pompują w legalne interesy.

Badanie, które koncentrowało się na siedmiu krajach (Finlandia, Francja, Irlandia, Włochy, Holandia, Hiszpa-nia i Wielka Brytania), szacuje, że na ten cel może trafiać od 25 do 42 proc. rocznych dochodów z samego rynku heroiny – między 1,1 a 3,1 mld euro.

Gangi trudniące się przestępczością zorganizowaną inwestują w legalne sektory gospodarki, aby prać i zwie-lokrotnić zyski, a przestępczą działalność rozwijają za fasadą legalnych biznesów. Przestępcy szczególnie upodo-bali sobie sektor turystyczny, spożywczy, rynek nierucho-mości, a także sektor budowlany i transportowy – zauwa-żają autorzy raportu. Najnowszym trendem są inwesty-cje w energię odnawialną i sektor odpadów.

„FT” pisze, że brytyjski urząd audytowy na każde 100 funtów nielegalnych dochodów gangów w latach 2012 – 2013 odzyskuje jedynie 26 pensów.

Raport podkreśla także, że władze najczęściej konfi-skują pieniądze i ruchomości, jak samochody czy jachty; znacznie rzadziej dochodzi w UE do konfiskaty innych majątków, np. przedsiębiorstw założonych przez prze-stępców.

Autorzy raportu wzywają ustawodawców do „poprawy skuteczności konfiskaty przedsiębiorstw przez zaostrzenie przepisów i poprawę zbierania danych, aby lepiej rozu-mieć dynamikę wzorców inwestycyjnych gangów zajmu-jących się przestępczością zorganizowaną”. «

Ogromne dochody z przestępczości zorganizowanejDochody z przestępczości zorganizowanej w UE są warte co najmniej 110 mld euro rocznie, a władzom udaje się odzyskać zaledwie ułamek tej kwoty. Nielegalne interesy, np. handel bronią czy narkotykami, to 1 proc. unijnego PKB. Sprawę opisał „Financial Times”.

580-MAKIETA 1 01-23.indd 19 28/04/2015 16:17:21

020 WIADOMOŚCIgospodarka + poLska

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

» W pierwszej dziesiątce – na 158 państw – znalazły się też 

cztery kraje skandynawskie: Dania, Norwegia, Finlandia i Szwecja, a poza nimi także Islandia, Kanada, Holan-dia, Nowa Zelandia i Australia.

Izrael został sklasyfikowany na 11. miejscu, USA – 15., Wielka Bry-tania – 21. Niemcy  i Francja zmie-ściły się pierwszej trzydziestce. Rosja zajęła 64. lokatę, a Ukraina – 111.

Polska zajęła 60. pozycję. Wyżej od naszego kraju uplasowały się mię-dzy innymi Czechy (31. miejsce), Moł-dawia (52.), Słowenia (55.)  i Litwa (56.), niżej – między  innymi Esto-nia (73. lokata), Chiny (84.) i Łotwa (89.). Borykająca  się  ze  skutkami kryzysu finansowego Grecja jest na 102. miejscu.

W dziesiątce zamykającej ranking dominują kraje afrykańskie. Patrząc od końca zestawienia, są to między 

innymi Togo, a także Burundi, Benin, Rwanda, Burkina Faso i Czad. Na 156. miejscu umieszczono Syrię, gdzie od 2011 r. trwa krwawa wojna domowa, a na 153. – Afganistan.

Zestawienie opiera się na danych pracowni sondażowej Gallup World Poll i uwzględnia czynniki takie, jak realne PKB na jednego mieszkańca, oczekiwana długość życia w zdro-wiu, poziom korupcji i przestrzega-nie swobód obywatelskich.

– Szczęśliwość  jest  coraz  czę-ściej uznawana za właściwy wskaź-nik społecznego postępu  i cel przy stanowieniu prawa – podkreślają autorzy raportu.

SDSN to instytucja ONZ, w skład której wchodzą czołowi naukowcy oraz przedstawiciele sektora publicz-nego  i prywatnego. Swój pierwszy coroczny ranking opublikowała trzy lata temu. «

konkurencja dla Wembley? Władze Tottenhamu chcą, by powstający właśnie stadion klubowy mógł gościć mecze amerykańskiej ligi NFL i był konkurencją dla Wembley. Na tym legendarnym obiekcie pojedyncze spotkania sezonu zasadniczego NFL rozgrywane są od 2007 r.

Po meczach NFL murawa na Wembley pozostawiała zazwyczaj wiele do życzenia. W 2014 r. krytykował ich rozgrywanie w tym miejscu trener piłkarskiej reprezentacji Anglii Roy Hodgson, gdyż na Wembley zawsze grają zawodnicy „Lwów Albionu”.

Media brytyjskie poinformowały, że szefowie Tottenhamu, mając w planach przystosowanie stadionu do pojedynków NFL, znaleźli sposób na zachowanie murawy w stanie nienaruszonym. Rozważają opcję zwijania piłkarskiej i układania nowej murawy na mecze ligi futbolu amerykańskiego.

Obiekt Tottenhamu, który ma kosztować 400 mln funtów i mieć 61 tys. miejsc, ma być gotowy na sezon 2018/2019. Dotychczasowy – White Hart Lane – może pomieścić zaledwie 36 tys.

W 2015 r. rozegrano na Wembley trzy mecze sezonu zasadniczego NFL i tyleż zaplanowano na kolejny. «

Najszczęśliwszy kraj na świecie

Szwajcaria, słynąca z czekolady, zegarków i banków, to najszczęśliwszy kraj na świecie – wynika z opublikowanego w zeszły piątek zestawienia World Happiness Index, opracowanego przez instytucję ONZ pod nazwą Sieć Rozwiązań na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (SDSN).

580-MAKIETA 1 01-23.indd 20 28/04/2015 17:12:55

021

JANUSZ PALIKOT

» Z urzędnikami, komornikami, strażnikami miejskimi, proku-

ratorami, urzędnikami sanepidu i skar-bówki – urzędnik musi ponosić osobistą odpowiedzialność za popełniane błędy. System wynagradzania urzędników nie może opierać się wyłącznie na premio-waniu za karanie obywateli. To tworzy państwo opresyjne, a nie przyjazne. Potrzebna jest firma na próbę, prawo do błędu, milcząca zgoda, fundusze zalążkowe, inkubatory przedsiębior-czości, oświadczenia zamiast zaświad-czeń, wyższa kwota wolna od podatku i niższe ceny prądu. 

Z POLITyKAmISitwy partyjne i biurokracja partyjna zżerają nasz kraj. Ogromne pienią-

dze z Unii Europej-skiej giną 

w kieszeniach partyjnych działaczy. Żeby to ukrócić, trzeba wprowadzić dwuka-dencyjność funkcji, zlikwidować senat, zmniejszyć liczbę posłów i znieść immu-nitet. Tymczasem proponowane przez niektórych polityków jednomandatowe okręgi wyborcze tylko zabetonują ist-niejącą scenę polityczną, tak jak to ma miejsce w Senacie – na 100 senatorów 96 należy do PO i PiS. 

Z PAZerNym KLeremNiektórzy księża żądają po 4 tys. zło-tych za pogrzeb, tymczasem powinny one być za darmo, a cmentarze powinny być zarządzane przez samorządy. Należy wstrzymać  finansowanie kościoła z budżetu państwa i wycofać religię ze szkół. 

Z ZUS I KrUSZlikwiduję te dwie instytucje i wprowadzę emeryturę obywa-

telską wypłacaną z budżetu państwa, dla każdego po 2 tys. zł netto. 

Z wrogami wolności i równościPotrzebne są związki partnerskie, in vitro, liberalizacja aborcji i legalizacja marihuany. 

Jeśli to wszystko zrobimy, nasze pań-stwo będzie przyjazne, nowoczesne i świeckie. Dlatego w pierwszej turze nie kierujcie się logiką mniejszego zła ani nie zostańcie w domu, tylko zagło-sujcie na mnie! «

Zrobię z nimi porządek

580-MAKIETA 1 01-23.indd 21 28/04/2015 17:16:44

022

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

WIADOMOŚCIprawo

» 31 marca 2009 weszła w życie nowelizacja ustawy dotyczą-

cej prawa upadłościowego. Wprowa-dziła ona przepisy o upadłości konsu-menckiej. Dzięki niej obywatele polscy posiadający zadłużenie w Polsce mogą skorzystać z przepisów o prawie upa-dłościowym Anglii i Walii, które dla osoby fizycznej są bardziej korzystne niż te w Polsce, gdyż nie ograniczają się wyłącznie do niewypłacalności powstałej wskutek wyjątkowych i nie-zależnych okoliczności, a są dostępne dla wszystkich. Dodatkowo brytyjskie przepisy umożliwiają dłużnikowi umo-rzenie zadłużenia już po upływie 12 miesięcy, pod warunkiem że mamy do czynienia z niezawinionym zachowa-niem dłużnika.

Zgodnie z założeniami nowelizacji skutki prawne angielskiego postępo-wania upadłościowego mają również zastosowanie w Polsce.

Aby móc rozpocząć postępowa-nie upadłościowe w Anglii, dłużnik w momencie jego rozpoczęcia musi posiadać miejsce zamieszkania w Anglii lub Walii (co najmniej 6 miesięcy).

Koszt postępowania jest zróż-nicowany. Zazwyczaj wynosi około £700.00.

Rozpoczęcie postępowania odbywa się zawsze na wniosek dłużnika.

Rozpatrzenie wniosku przez sąd może trwać nawet rok. Po upływie tego czasu sąd wyda orzeczenie dotyczące upadłości oraz przedstawi plan spłaty długu. Od samego dłużnika będzie zale-żało, po jakim czasie długi zostaną umo-rzone. Jeżeli dłużnik rzetelnie będzie spłacał zobowiązania przedstawione w planie spłat oraz będzie na bieżąco informował sąd o spłatach i swojej sytu-acji materialnej, wówczas sąd po upływie 12 miesięcy może zadecydować, że reszta zobowiązań zostanie umorzona, a dłuż-nik zostanie zwolniony z ich spłaty.

Wniosek o upadłość konsumencką można złożyć raz na 10 lat.

Należy pamiętać, iż pewne długi nie mogą być umorzone w postępo-waniu. Dotyczy to między innymi ali-mentów oraz odszkodowań za szkodę na osobie.

Upadłość konsumencka będzie mieć bardzo duży wpływ na zdolność kredytową. Przez co najmniej 6 lat po ogłoszeniu upadłości dłużnik będzie miał problem z otwarciem konta, wzię-ciem pożyczki czy zakupem telefonu na abonament. Należy się zatem dokład-nie zastanowić, czy chce się skorzystać

z opcji upadłościowej, czy może warto rozważyć inne formy spłaty zadłuże-nia, np. spłata £1 tygodniowo.

Dodatkowo sąd bardzo dokładnie sprawdzi, jakie są intencje dłużnika przy składaniu wniosku o upadłość konsu-mencką. Jeżeli sąd uzna, że osoba posia-dająca zadłużenie w Polsce rozpoczęła postępowanie w Anglii wyłacznie ze względu na bardziej korzystne przepisy prawne, może pociągnąć taką osobę do odpowiedzialności karnej. «

Upadłość konsumencka – co zrobić, jeśli spłata długu stała się niemożliwa?

580-MAKIETA 1 01-23.indd 22 28/04/2015 16:17:24

023

580-MAKIETA 1 01-23.indd 23 28/04/2015 16:17:26

024 TEMAT NUMERUpolityka

Wyborcza Brytania

Radosław Zapałowski

» Majowe wybory do Izby Gmin wśród Polaków mieszkających

w Wielkiej Brytanii nie cieszą się zbyt-nią popularnością i nie wzbudzają więk-szych emocji. W polonijnych mediach, na forach i na portalach społecznościowych powielane są jedynie suche komunikaty agencji informacyjnych albo newsy doty-czące nas bezpośrednio. Jak wyzwanie na pojedynek lidera UKIP Nigela Fara-ge’a przez mającego polskie korzenie księcia Żylińskiego. Ten informacyjny „michałek”, rzecz zupełnie niepoważna i bez większego znaczenia, powielony został wielokrotnie, co wiele mówi zarówno o jakości polonijnych mediów,

jak i o pogłębiającej się infantylizacji spo-łecznej. Poważna polityka się nie „klika”. Chociaż nie powinniśmy się temu dziwić. Skoro według badań prof. Jacka Racibor-skiego zaledwie 55 proc. Polaków uważa wybory za „najlepszy sposób wyłaniania rządzących”, obojętność wobec wyborów deklaruje 27 proc., a 39 proc. uznaje je za stratę czasu i pieniędzy – i to w Pol-sce, gdzie mamy możliwość partycypacji w procesie demokratycznym – to natu-ralne jest, że tym bardziej brytyjska poli-tyka, na którą nie mamy żadnego bez-pośredniego wpływu, zupełnie nas nie interesuje. Jeśli dodamy do tego kolejne dane, według których zaledwie 20 proc. polskiego społeczeństwa posiada pod-stawowe obywatelskie kompetencje, »

polacy mieszkający na wyspach nie mają większego wpływu na wynik wyborów, ale kształt brytyjskiego parlamentu ma zasadnicze znaczenie dla życia polonii. Czego możemy się spodziewać 7 maja?

580-MAKIETA 2 24-43.indd 24 28/04/2015 16:12:39

025

Fot.

1000

Wor

ds /

Shut

ters

tock

.com

Nigel Farage

580-MAKIETA 2 24-43.indd 25 28/04/2015 16:12:42

026 TEMAT NUMERUpolityka

czyli zna partie i ich liderów, orientuje się w rozwiązaniach ustrojowych, identyfikuje najważniejsze kwestie sporne w debacie publicznej, to mamy obraz narodu pozba-wionego kultury politycznej.

Ta pasywność przekracza razem z nami kolejne granice, w naszej pogoni za „normalnym życiem”, pracą i „god-nymi zarobkami”. Demokracja jest dla nas czymś zewnętrznym i niezbyt emo-cjonującym, polityka zaś w najlepszym przypadku abstrakcją i zupełnie nas nie obchodzi. A powinna. To w końcu od władzy zależy jakość naszego życia. Rządzący mają przecież wpływ nie tylko na podatki, infrastrukturę, bezpieczeń-stwo (wojsko, policję), edukację i zdro-wie, ale także na ceny, zarobki, przyrodę, prawo pracy, pomoc społeczną, dostęp do mieszkań itp. Na niemal wszystko w naszym życiu. Dlatego też, chociaż nie zdajemy sobie z tego do końca sprawy, nadchodzące wybory w Wielkiej Bryta-nii są niezwykle istotne – nie tylko dla samych Brytyjczyków, ale również dla emigrantów. I mimo że nie mamy na nie żadnego wpływu, powinniśmy wiedzieć, czego możemy oczekiwać.

Głosy do kosza Wielka Brytania jest europejską wizy-tówką większościowego systemu wybor-czego polegającego na jednomandato-wych okręgach wyborczych – z wszel-kimi tego, głównie negatywnymi, kon-sekwencjami. 650 członków Izby Gmin wybiera się w ordynacji zwanej „First-Past-the-Post”, czyli coś jak „pierwszy na mecie”. Mandat dostaje ten, kto zebrał najwięcej głosów, ile by ich nie było. Bez drugiej tury. Obliczono, iż w ten sposób marnuje się 70 proc. głosów oddanych na kandydatów innych niż ów „pierwszy na mecie”. Powoduje to także ogromne nierówności w przeliczeniu mandatów na głosy. Na przykład w 2005 r. jednego posła laburzystów wybierało średnio 27 tys. wyborców, jednego torysa – 44 tys., a jednego deputowanego Liberalnych Demokratów – prawie 100 tys.

W Polsce co jakiś czas wybucha debata o JOW-ach, które mają swoich zwolenników (ostatnio np. eks-rockman i kandydat na prezydenta Paweł Kukiz), gorąco przekonujących, że dzięki jed-nomandatowym okręgom wyborczym szanse na wyborczy sukces mają kandy-daci niezależni. Przykład Wielkiej Bryta-nii pokazuje jednak, że ta ordynacja zde-

David Cameron

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

Ed Miliband

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erry

580-MAKIETA 2 24-43.indd 26 28/04/2015 16:12:45

027

cydowanie preferuje wielkich politycz-nych graczy, utrwalając dominację wiel-kich partii na scenie politycznej.

Od ponad 100 lat w Wielkiej Bryta-nii rywalizują wciąż dwie te same partie, a trzeciej udaje się zaistnieć znacząco raz na pół wieku, i to przez jedną kadencję. W tym systemie partie zbierające 5 – 10 proc. głosów w praktyce nie dostają ani jednego mandatu, chyba że są to par-tie regionalnych mniejszości dysponu-jących większością w kilku okręgach. Partie ogólnokrajowe, nawet cieszące

się kilkunastoprocentowym poparciem, jak LibDem, zdobywają od kilku do kil-kunastu mandatów. Po pewnym czasie ludzie przestają na takie partie głosować. Chyba że dokonuje się duże polityczne i społeczne przetasowanie. Tak było kiedyś z Partią Pracy, która nie mogła zaistnieć w konserwatywnym i liberal-nym (The Liberal Party) duopolu trwa-jącym w Wielkiej Brytanii przez cały XIX i początek XX wieku. Ostatecznie jednak Labour skruszyła zabetonowaną scenę polityczną i zepchnęła liberałów do dru-

giej ligi, sama zajmując ich miejsce. Od pół wieku system jest stabilny.

W ostatnich sześćdziesięciu latach Brytyjczycy do urn szli osiemnaście razy. Labour i Partia Konserwatywna dzielili się władzą równo po połowie. Dziewię-ciokrotnie na czele rządu stał laburzysta i tyle samo razy gabinet kształtował ktoś z konserwatystów. W wyborach sprzed pięciu lat LibDem dostali 23 proc. gło-sów i tylko 57 miejsc w 650-osobowej Izbie Gmin. Laburzyści, którzy mieli nie-wiele więcej głosów – 29 proc. – mają 258 miejsc, zaś konserwatyści z 36 proc. głosów zdobyli 306 mandatów. I chociaż zmiana ordynacji na nieco bardziej pro-porcjonalną była zasadniczym warunkiem Liberalnych Demokratów przy wchodze-niu w koalicję, nic z tego nie wyszło, bo zarówno Labour, jak i torysi na tym sys-temie korzystają najwięcej.

Polityczna maPa WysP Brytyjski mało demokratyczny sys-tem większościowy wymusza zupełnie odmienną strategię wyborczą. Zacie-kła walka toczy się bowiem nie tylko na poziomie ogólnokrajowym, ale także w okręgach „chwiejnych” – „marginal

Bez względu na to, czy jedni, czy drudzy zdobędą większość wymaganą do powołania gabinetu, czy też będą musieli zawrzeć koalicję, na czele rządu stanie albo urzędujący premier David Cameron, albo lider Partii Pracy Ed Miliband.

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erry

Nicola Sturgeon

»

580-MAKIETA 2 24-43.indd 27 28/04/2015 16:12:47

028 TEMAT NUMERUpolityka

seats”, czyli takich, gdzie któraś z partii ma niewielką przewagę albo wręcz nie ma jej wcale i gdzie dominują wyborcy niezdecydowani. W każdych wyborach na Wyspach to one odgrywają najważniej-szą rolę, bo większość kraju jest podzie-lona niemal na pół. Z grubsza, chociaż z pewnymi wyjątkami, południe Anglii głosuje na torysów, północ na Partię Pracy. W Szkocji wygrywają albo labu-rzyści (41 mandatów), albo liberałowie (11 mandatów). W Walii dominuje Labour (26 posłów), konserwatyści mają tam ośmiu parlamentarzystów, a liberałowie i walijscy narodowcy po trzech. W Irlan-dii Północnej z jej 18 mandatami do Izby Gmin dominują partie lokalne: Democra-tic Unionist Party – 8 posłów i Sinn Fein z pięcioma parlamentarzystami.

W tegorocznych wyborach chwiej-nych okręgów jest 194, z czego 82 „mają w posiadaniu” konserwatyści, w 79 wygrała wcześniej Labour, a w 27 LibDem. Przewaga jednej partii nad drugą w tych okręgach w poprzednich wyborach nie przekroczyła 10 proc. i to one zadecydują o tym, kto będzie rządził Wielką Brytanią w najbliższych pięciu latach. Dlatego też chociaż mniejsze partie, takie jak UKIP

czy Zieloni, robią dużo medialnego szumu, skupiają na sobie uwagę i mogą wpłynąć na ostateczny kształt Izby Gmin, to jed-nak stanowią tło. Ważne, ale nie aż tak istotne. Prawdziwa batalia toczy się mię-dzy rządzącymi konserwatystami i opozy-cyjnymi laburzystami. Bo bez względu na to, czy jedni albo drudzy zdobędą wyma-ganą większość do powołania gabinetu, czy też będą musieli zawrzeć koalicję, na czele rządu stanie albo urzędujący premier David Cameron, albo lider Partii Pracy Ed Miliband. I chociaż różnice między obiema partiami w czasach, w których ugrupo-wania głównego nurtu ciągle dryfują w stronę centrum, licząc, że tam wygrywa się wybory – wydają się marginalne, to jednak spór między Labour a Partią Kon-serwatywną wciąż przebiega na starej osi podziału na lewicę i prawicę. I ma to fun-damentalne znaczenie dla kraju.

PRAwy do lEwEgo Kiedy w 2010 r. David Cameron stawał razem z liderem LibDem Nickiem Cleggiem na trawniku 10 Downing Street, ogłaszając powstanie koalicji, mówił o „nowej poli-tyce”, wyrastającej z „wolności, sprawie-

dliwości i odpowiedzialności”. Spajało się to z kampanią wyborczą torysów. Hasła konserwatystów sprzed pięciu lat poka-zywały partię i jej lidera jako odpowie-dzialnych, współczesnych centrystów: wielkie społeczeństwo, darmowe szkol-nictwo, społecznie odpowiedzialna przed-siębiorczość, „przytulanie chuliganów” czy też zawołanie: „Bądź zielony, głosuj na niebieskich” trafiły na podatny społeczny grunt. Brytyjczycy zszokowani kryzysem i zmęczeni Blairem oraz Brownem dali się uwieść. Maska socjalnych konserwa-tystów, tzw. red Tory, szybko jednak opa-dła, a David Cameron razem z George’em Osborne’em przystąpili do realizacji typo-wych prawicowych pomysłów. Cameron, ogłaszając się godnym następcą Margaret Thatcher, wszedł w buty Żelaznej Damy i rozpoczął rozmontowywanie resztek państwa dobrobytu. Całkiem skutecz-nie. Biuro Odpowiedzialności Budże-towej (Office of Budget Responsibility) dostarczające niezależnych prognoz eko-nomicznych całkiem niedawno triumfal-nie ogłosiło, że w 2018 r. udział państwa w gospodarce będzie na poziomie lat 30. ubiegłego wieku. Ideologia Friedricha Hayeka napędzająca konserwatystów od

Fot.

1000

Wor

ds /

Shut

ters

tock

.com

Debata zrealizowana w telewizji ITV była jedyną z serii debat przedwyborczych, w której wzięli udział liderzy wszystkich siedmiu partii: David Cameron, Ed Miliband, Nick Clegg, Nigel Farage, Nicola Sturgeon, Natalie Bennett i Leanne Wood.

580-MAKIETA 2 24-43.indd 28 28/04/2015 16:12:50

029dekad znów stała się dominująca, chociaż nie tak otwar-cie jak w czasach rządów Thatcher. A jednak pryncypia są te same: wolny rynek, państwo jako nocny stróż, wyż-szość indywidualizmu nad kolektywizmem.

Konserwatywną agendę najlepiej ujął Francis Maude, szef Urzędu Gabinetu (brytyjski odpowiednik szefa Kan-celarii Premiera), mówiąc, że rząd dokonuje „kreatyw-nej destrukcji” w sektorze publicznym. W ostatnich pię-ciu latach zatrudnienie na posadach państwowych spa-dło z 21,6 proc. do 17,6 proc. i jest najniższe od czterech dekad. Ma to swoje konsekwencje w postaci drastycznego obniżenia standardu usług publicznych, ale jest spójne z ideologią prawicy, dla której prywatne jest lepsze od państwowego. Bo w teorii firmy prywatne powinny przej-mować państwowe usługi i wykonywać je bardziej efek-tywnie oraz taniej. Podobnie jest z cięciami, czyli rygorem fiskalnym, wysypem umów śmieciowych (prawie 2 mln osób na Wyspach pracuje na tzw. kontraktach zerowych, a milion na pół etatu), zabieraniem ludziom zasiłków oraz brakującymi miliardami z wpływów podatkowych.

National Audit Office szacuje, że dług podatkowy biznesu wobec skarbu państwa wynosi ok. 100 mld fun-tów rocznie, ale torysom to nie przeszkadza, bo uważają, że to biznes „kreuje miejsca pracy oraz dobrobyt”, za co należą mu się specjalne przywileje oraz ulgowe trakto-wanie. Wszystko to można uznać za błędy albo za suk-ces rządzących. W zależności od poglądów i wyznawanej ideologii. Partia Pracy proponuje zupełnie inne rozwią-zania. Nie tak radykalne, jak chcieliby skrajni socjaliści, i nie z taką pompą jak np. grecka Syriza, ale jednak. Wię-cej państwa, większe bezpieczeństwo socjalne, dług zwal-czany wzrostem gospodarczym, a nie zaciskaniem pasa, większe wydatki na służbę zdrowia, powstrzymanie kry-zysu mieszkaniowego, więcej regulacji itp. Labour postu-luje nowy „odpowiedzialny kapitalizm”, zrywający z bar-barzyńską pazernością, a bogatym i silnym przypomina, że obok żyją słabi i biedni. Krótko mówiąc, Partia Pracy wzmacnia trochę swoją lewą flankę, proponując więcej etatyzmu i państwa, a mniej rynku i dzikiego kapitalizmu. Trochę ze względu na skompromitowaną w oczach opinii publicznej New Labour Blaira i Browna, której zarzucano zdradę lewicowych ideałów na rzecz neoliberalizmu, tro-chę ze względu na poglądy samego Eda Milibanda (jest synem wybitnego marksisty i czołowego intelektualisty Labour Ralpha Milibanda), a trochę ze względu na rady-kalizację Szkotów i wzrost poparcia dla Green Party.

Ważne jest, że Brytyjczycy mają możliwość wyboru między dwoma zupełnie odmiennymi wizjami poli-tycznymi, dwoma różnymi podejściami i spojrzeniami na rolę państwa, gospodarkę, społeczeństwo. Dla emi-grantów bardziej korzystny byłby rząd Partii Pracy, nie tylko ze względu na większe bezpieczeństwo socjalne, lepsze warunki płacowe na najniższych stanowiskach i bardziej sprawiedliwą redystrybucję, ale głównie ze względu na proemigracyjną i proeuropejską postawę Labour. Zwłaszcza jeśli Ed Miliband będzie zmuszony – co staje się coraz bardziej prawdopodobne – do zawarcia koalicji ze Szkocką Partią Narodową, nastawioną jeszcze bardziej pro zarówno w stosunku do emigracji, jak i do Unii Europejskiej. «

580-MAKIETA 2 24-43.indd 29 28/04/2015 16:12:51

030 WIELKA BRYTANIAkomentarz tygodnia

Radosław Zapałowski

»W kampanijnej pantomimie odgrywanej przez dwóch naj-

ważniejszych partyjnych graczy jest wiele absurdów i śmieszności, ale naj-ważniejszym aspektem gry jest to, że zarówno David Cameron, jak i Ed Mili-band muszą udawać, że po wyborach stworzą jednopartyjny rząd. „Koalicja” to słowo, które laburzyści i torysi wyru-gowali ze swoich słowników. Tymcza-sem wszystkie wyborcze prognozy wska-zują, że Wielką Brytanię czeka drugi z rzędu „parlament zawieszony”, czyli taki, w którym żadna partia nie będzie miała większości wymaganej do sfor-mułowania rządu.

Pytany o ewentualne koalicje Ed Miliband z twarzą pokerzysty mówi, że „nie będzie kreślił hipotetycznych sce-nariuszy”. David Cameron zaś na każde wspomnienie o „Blukip”, czyli kolacji nie-bieskich konserwatystów z partią Nigela Farage’a, reaguje alergicznie. Przymyka-nie oczu na rzeczywistość w kampanij-nym chaosie jest zrozumiałe i w jakimś sensie nawet wskazane, ale nie zmienia to faktu, że dzień po wyborach Wielką Brytanię oraz politycznych liderów czeka żmudny proces partyjnych negocjacji, targów i kompromisów. Która z mniej-szych partii ma największą szansę na wejście do rządu?

FARAgEsTAINNajwiększe emocje budzi Nigel Farage i jego formacja – Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP), która w zeszłorocznych wyborach do Parla-mentu Europejskiego oraz w wyborach lokalnych rozbiła brytyjski partyjny duopol i zagnieździła się w centrum politycznego teatru. Farage przemeblo-wał także debatę publiczną. Toksyczne, szkodliwe społecznie idee UKIP zatru-wają brytyjską politykę i zmuszają siły głównego nurtu do uwodzenia wybor-ców demagogicznymi chwytami.

Antyimigracyjna retoryka znala-zła się w arsenale każdej partii. UKIP to typowa formacja populistyczna i partia protestu. Proponuje proste czy nawet prostackie rozwiązania skomplikowa-nych problemów, bazując na emocjach i obsługując społeczne niepokoje. Pro-gram, który jest często wewnętrznie sprzeczny, w dużej mierze absurdalny i w praktyce niemożliwy do zrealizowa-nia, nie ma większego znaczenia. Skrajny liberalizm gospodarczy charakteryzu-jący Farage’a idzie na przekór oczeki-waniom i poglądom jego wyborców, któ-rzy w ogromnej większości chcą pań-stwa bardziej solidarnego i aktywnego socjalnie.

Wyborczą bazę UKIP stanowią ludzie sklasyfikowani w najniższych ekonomicz-nych klasach – C2, D i E, czyli robotnicy wykwalifikowani i niewykwalifikowani,

ci, którzy pracują od czasu do czasu, i ci, którzy pracują rzadko albo wcale. Nie rekiny biznesu, finansiści i bogacze, któ-rych wspiera i wychwala Farage. Pro-blem w tym, że żadna z głównych partii nie ma dla coraz większej rzeszy ludzi wykluczonych żadnej politycznej oferty. UKIP zagospodarowuje głosy zdespero-wanych, tych, którzy w procesie globali-zacji znaleźli się na obrzeżach, zamknięci w ekonomicznych i mentalnych symbo-licznych fawelach. Ci wyborcy nie zdają sobie sprawy, że za fasadą antyemigra-cyjnych i antyunijnych haseł kryje się

pustka. Jak większość partii populistycz-nych, UKIP funkcjonuje tylko i wyłącznie dzięki negatywnym emocjom wyborców, żerując na wściekłości oraz powszech-nym rozczarowaniu działaniem politycz-nych elit. I na nieświadomości.

Sympatycy UKIP nie mają pojęcia, co Farage – oprócz przegonienia imigrantów i pozbycia się europejskich biurokratów – ma do zaoferowania brytyjskiemu spo-łeczeństwu. Ale nie ma to żadnego zna-czenia. Groźne jest to, że ani Partia Pracy, ani torysi nie potrafią się temu prze-ciwstawić. Ta bezsilność otwiera drogę politycznej szarlatanerii, która zatruwa toksynami debatę publiczną w Zjedno-czonym Królestwie. W ostatnich son-dażach UKIP ma 13 proc. poparcia. Nie-wiele i – jeśli brać pod uwagę prognozo-wane parlamentarne zdobycze (szacuje się, że Partia Zjednoczonego Królestwa

może liczyć zaledwie na 4 mandaty) – Farage nie powinien się liczyć w osta-tecznym wyborczym rachunku. Jednak polityczna impotencja Partii Konserwa-tywnej i LibDem może spowodować, że te cztery głosy będą nieodzowne do uzy-skania większości. A wówczas czeka nas prawdziwa prawicowa rewolucja.

WEgETAcjA cLEggA, RoZkwit ZielonychKatastrofalny scenariusz koalicji Partii Konserwatywnej i UKIP kreśli głównie

w wielkiej Brytanii małe partie nigdy nie odgrywały większej roli. teraz znalazły się w centrum uwagi. partyjny duopol na wyspach został rozbity. i wszystko wskazuje na to, że na dobre.

Przystawki

Nacisk UKIP na torysów zmusza Camerona do wzmocnienia swojego skrajnego prawego skrzydła. Wzrost znaczenia Zielonych zwiększa presję z lewej strony na Eda Milibanda.

580-MAKIETA 2 24-43.indd 30 28/04/2015 16:12:51

031wicepremier i lider Liberalnych Demo-kratów Nick Clegg, który pięć lat temu był politycznym objawieniem i nadzieją na progresywną zmianę, a dziś jest poli-tycznym żywym trupem i walczy o prze-trwanie. Przez lata LibDem byli postrze-gani jako ładniejsza, nieskażona toksycz-nymi kompromisami z władzą siostra Partii Pracy. Taka lewicowa dziewica. Sprzeciwiali się interwencji w Iraku i zaostrzaniu brytyjskiego prawa, gardło-wali za ekologiczną ekonomią, wyrów-nywaniem szans społecznych i edukacyj-nych, większą integracją z UE, wprowa-dzeniem surowych regulacji dla banków, budową państwa dobrobytu, a także za ogłoszeniem amnestii dla nielegalnych imigrantów.

Liberałowie pięć lat temu obiecywali, że za wszelką cenę chcą powstrzymać neothatcherowską nawałnicę. Zawar-cie koalicji z Partią Konserwatywną było politycznym resetem. Tą decyzją Clegg przekreślił i zakwestionował dokona-nia i program LibDem. A wszystko po to, żeby zreformować niedemokratyczny sys-tem wyborczy Wielkiej Brytanii. Came-ron na referendum zgodził się gładko, bo w Wielkiej Brytanii nawet polityczne przedszkolaki wiedzą, że reforma wybor-cza to mrzonka. W referendum zorgani-zowanym w 2012 r., co było do przewi-dzenia, Cleggowa propozycja AV (alter-native vote) została zmasakrowana. Pra-wie 68 proc. głosujących powiedziało „nie”. Zaś liberałowie w odbywających się w tym samym czasie wyborach samo-rządowych ponieśli totalną klęskę. I do tej pory nie są w stanie ani odbić się od politycznego dna, ani znaleźć dla siebie nowej politycznej formy. Liberałowie stali się typową koalicyjną przystawką, pożartą, przemieloną i wyplutą przez sil-niejszego partnera. Dziś mogą liczyć na 9 proc. poparcia i 29 mandatów.

Rolę „prawdziwej lewicy” odgrywają teraz Zieloni, którzy depczą liberałom po piętach, a w niektórych sondażach ich nawet prześcigają. Niekonwencjonalne podejście do polityki, pęknięcie w głów-nym nurcie, niechęć mocno lewicowych wyborców do Partii Pracy powodują, że Green Party przybywa członków i sym-patyków. Natalie Bennett, liderka Zielo-nych, mimo kilku wpadek na początku kampanii i wyraźnego nieokrzesania medialnego wyrasta na czołową i zna-czącą polityczkę na Wyspach, dobijając się do mainstreamu. I mimo że w tych wybo-rach nie ma szans, aby Zieloni powtórzyli

swój sukces z 1989 r. (w swoim poprzed-nim wcieleniu), gdy zdobyli 2 mln gło-sów w wyborach do Parlamentu Euro-pejskiego, to jednak uświadamiają, że czas konwencjonalnych odpowiedzi na wyzwania polityczne minął.

Radykalizm Zielonych może mieć podobny skutek dla lewicy co działania Farage’a na prawicy, czyli znacząco wpły-nąć na retorykę, wizję i program partii w mainstreamie. Nacisk UKIP na tory-sów zmusza Camerona do wzmocnie-nia swojego skrajnego prawego skrzy-dła. Wzrost znaczenia Zielonych (od 5 do 11 proc. według różnych sondaży) zwiększa presję z lewej strony na Eda Milibanda.

Szkoci w LondyniePrawdziwymi zwycięzcami wyborów mogą się jednak okazać szkoccy naro-dowcy. Nicola Sturgeon, która zastąpiła Alexa Salmonda na czele SNP (Scotish National Party), szykuje się do współ-rządzenia Wielką Brytanią. Stąd wście-kłe ataki na szkocką partię ze strony kon-serwatystów. John Major, były premier, nazwał niedawno liderkę SNP „najbar-dziej niebezpieczną kobietą w kraju”, która będzie szantażowała Partię Pracy. „The Sun” krzyczy o radykalnym lewac-twie. „Times” przestrzega przed wzro-stem znaczenia narodowych egoizmów. Jednak trend jest jednoznaczny. Prze-grane referendum w kwestii szkoc-kiej niepodległości ożywiło na Północy ducha demokracji, a niechęć do separa-cji zarówno Labour, jak i torysów spo-wodowała, że SNP stało się najważniej-szą partią w Szkocji. I może liczyć na 55 mandatów w Izbie Gmin. Do tego jesz-cze Sturgeon jest dziś najpopularniejszą liderką partyjną na Wyspach. Cieszy się znacznie większym społecznym zaufa-niem niż Cameron i Miliband.

Centrolewicowa partia znajdująca się trochę bardziej na lewo od Labour ma szansę zakwestionować paradyg-maty ekonomiczne w Wielkiej Brytanii. Nadzieja na zmianę, która napędza SNP, ma podłoże egalitarne. Sprzeciw wobec cięć, niechęć do neoliberalizmu, polityka gospodarcza w stylu skandynawskim, sprzeciw wobec interwencji militarnych są kluczowe dla szkockich narodowców i powodują, że przy ewentualnej wygra-nej Labour i SNP czeka nas lewicowa rewolucja. Pomimo pozornego status quo zmiana wisi w powietrzu. «

Przez lata LibDem byli postrzegani jako ładniejsza, nieskażona toksycznymi kompromisami z władzą siostra Partii Pracy. Taka lewicowa dziewica.

580-MAKIETA 2 24-43.indd 31 28/04/2015 16:36:25

032 FELIETONZNOWU DOBRONIAK

» Nie wszystkim spodobało się wystąpienie Janka Żylińskiego,

który wyzwał Nigela Farage’a na pojedy-nek. Zaczęto, jak to w zaściankowej Bulan-dzie, szukać rodowodów potwierdzających książęcość księcia. Znaleźli się nawet tacy, co wydzwaniali po świecie, żeby dowieść, że jednak Żyliński księciem nie jest. Cie-kawy natomiast jest fakt, że sama szlachta jakoś nie miała z książęcością księcia pro-blemu. Problem był w ludziach z gminu – używając nomenklatury szlacheckiej. To znaczy tam szukano problemu.

Oczywiście książęcość księcia była mało istotna w całej sprawie. Zaistniała natomiast inna sprawa. Sprawa polska. Sprawa polska w innym kontekście niż dotychczas. Niektórzy Anglicy mogli nawet dostrzec pewien promil ironii w zachowa-niu Żylińskiego. Zachwyceni byli pewnie rojaliści, bo przeca taki pojedynek, choć trąci myszką, to jednak daje posmak daw-nych czasów, zwanych przez niektórych „honorowymi”.

Ilu ludzi, tyle opinii – i tym razem nie było inaczej. W opinii nastolatków akcja księcia była małym obciachem, a nawet „tacky” – wynikało to z tego, że – zdaniem młodzieży z jednej ze szkół sobotnich – Polacy potwierdzili tylko, iż „z szabelką na czołgi”, i że sami się ośmieszyli.

Oczywiście Farage cały wywód Żyliń-skiego określił jednym krótkim „nie” i jakby zamknął dyskusję, jednak w Polsce bito w dzwony i dęto w fanfary, ogłaszając wszem i wobec oraz każdemu z osobna, że polski książę w końcu komuś pokazał.

Jak komuś pokazał, to pewnie ktoś to widział. A jak już zauważył, to musiał jeszcze uważać na patriotów, tych, co krzy-czą i przykuwają się do krzyży. Bo jakby-ście nie wiedzieli, nie wszyscy jesteście patriotami. Jeśli nie odpalacie rac, lubicie policję, generalnie nie wandalizujecie, nie machacie flagą, szabelką, nie macie czar-nych koszulek z napisem: „Wielka Polska” albo „Zjednoczeni Emigranci” i w ogóle nie śpiewacie nawet w myślach patetycznie „Boże coś Polskę”, to jesteście tylko pol-skojęzycznymi zdrajcami narodu.

Prawdziwy patriota od czasu do czasu coś pokrzyczy, ponarzeka na Polskę, sta-nie w obronie instytucji polonijnej, która jest zapewne rozkradana (ale tylko wtedy, kiedy za tą instytucją kryje się jakiś budy-nek wart miliony funtów, bo inaczej patrio-cie się nie opłaca), zje bigos i przynajmniej raz dziennie powie: „Wina Tuska”, chociaż od dziesięciu lat mieszka w UK, a Polskę zna już właściwie z opowiadań albo z bar-dzo, ale to bardzo „wiarygodnych” blogów innych patriotów.

Można jeszcze być polskim patriotą, nie używając w ogóle języka ojczystego, ale trzeba uważać, bo w zależności od tego, kto tak robi, może być albo „praw-dziwym patriotą niestety odciętym od polskiej kultury (wina Tuska)”, albo „pol-skojęzycznym zdrajcą i zakamuflowanym agentem obcych służb”.

I niby ta Polska jest taka zajebista i wszystko jest fajnie, a od lat ponad dziesięciu coraz więcej Polaków jednak wybiera życie poza nią… Minęło już tyle rządów, a emigracja trwa. Myślę, że za czasów SLD tylko dlatego nie było tak dużej fali, że granice – niby otwarte – jednak były zamknięte dla takiej ilo-ści ludzi.

I niby ta Wielka Brytania jest taka zajebista i wszystko jest fajnie, a cały czas jeszcze Polacy potrafią narzekać, że ci „Brytole” to tacy i owacy, i w ogóle rasiści, Polaków nie lubią. Lecz skoro tak jest, to po co jeden z drugim tutaj mieszka i żyje?

No właśnie. Po co? «

*Felieton – specyficzny rodzaj publicystyki, krótki utwór dziennikarski utrzymany w oso-bistym tonie, lekki w formie, wyrażający – często skrajnie złośliwie – osobisty punkt widzenia autora.

SzabelkaZnowu będzie o księciu, o Polakach, patriotach i odczuciach społecznych. To nie będzie analiza. To jest felieton. Znowu felieton*.

580-MAKIETA 2 24-43.indd 32 28/04/2015 16:12:52

033

580-MAKIETA 2 24-43.indd 33 28/04/2015 16:12:53

034 WIELKA BRYTANIAWYDARZENIA

» W tym roku w uroczystościach brało udział  trzech burmi-

strzów zachodniolondyńskich dzielnic, a oprawę muzyczną zapewnił kantor z londyńskiej wspólnoty żydowskiej. Kwiaty złożyli przedstawiciele pol-skich organizacji i instytucji na czele z ambasadorem Witoldem Sobkówem. Na szczęście nie przeszkodzono, jak to miało miejsce w ubiegłym roku, zło-żeniu kwiatów przez Stowarzyszenie Polskich Kombatantów Limited w imie-niu 19 kół  lokalnych tego stowarzy-szenia. Tym razem uszanowano rów-nież godność i pamięć polskich kom-batantów w kościele garnizonowym, nie przeszkadzając pocztowi sztanda-rowemu Koła nr 11 w dołączeniu do pocztów sztandarowych zamkniętych kół SPK. W zeszłym roku „organizato-rzy” nie dopuścili kombatantów nawet do ołtarza…

Pomnik katyński w Londynie został odsłonięty 18 września 1976 r. na cmentarzu Gunnersbury w Londy-nie. Był pierwszym pomnikiem katyń-skim w Europie Zachodniej, a być może 

nawet na świecie. Pomnik wzbudzał wiele sprzeciwów ze strony władz ZSRR, które nie ustawały w kampanii przeciwko jego powstaniu, naciskając na władze rządowe i lokalne w Londy-nie. Na samych naciskach się nie koń-czyło. Zwolennicy budowy pomnika dostawali pogróżki, dochodziło do pobić ich bliskich, a nawet do otrucia żony  jednego z biznesmenów, który wspierał budowę.

Pomnik udało się w końcu wybu-dować. W uroczystości odsłonięcia uczestniczyło ponad 8 tys. osób, w tym przedstawiciele dyplomacji z USA, Boli-wii, Kolumbii, Liberii, Brazylii i Uru-gwaju. Wieniec pod pomnikiem złożył członek Izby Gmin – Winston Churchill Junior. Ówczesny rząd Partii Pracy zabronił uczestnictwa w tym wyda-rzeniu członkom rządu i całego gabi-netu. Zabroniono również wystawie-nia oficjalnej asysty wojskowej.  Jed-nak podczas uroczystości na miejscu pojawił się brytyjski wojskowy w peł-nym umundurowaniu szkockiego regi-mentu. Nie został ukarany za złamanie 

Obchody katyńskie na cmentarzu Gunnersbury jak co roku zebrały rzeszę osób pod pomnikiem katyńskim. Uroczystości na cmentarzu poprzedziła msza w kościele garnizonowym pw. św. Andrzeja Boboli.

Katyń – pamiętamy

KomentarzKonflikt pomiędzy garstką ludzi nie-mających nic wspólnego z kombatan-tami trwa w najlepsze, a polscy kom-batanci są pozostawieni sami sobie. Zostali w jawny sposób „ograbieni” ze swoich pieniędzy, na których ręce położyła „fundacja”. Przypomnijmy, że większość członków SPK w Wiel-kiej Brytanii nigdy nie zgodziła się na zamknięcie działalności stowa-rzyszenia i prowadzi ją dalej. Uzur-patorzy z „fundacji” natomiast robią wszystko, by zagłuszyć swoje sumie-nie i fakt, że setki osób nigdy nie zgo-dziły się na zamknięcie działalności SPK w UK.

Zastanawia mnie jedno. Jest sporo polskich stowarzyszeń w UK mienią-cych się stowarzyszeniami patriotycz-nymi, lubiących wrzeszczeć przy każdej okazji: „Cześć i chwała bohaterom”, jed-nak w momencie kiedy bohaterowie, polscy kombatanci potrzebują pomocy, „patrioci” jakoś znikają razem ze swoim „patriotyzmem”.

Piotr Dobroniak

polecenia Jamesa Callaghana (ówcze-sny  laburzystowski premier brytyj-skiego rządu), bo nie chciano jeszcze bardziej nagłaśniać sprawy pomnika. Za taki stosunek do Polaków media w Wielkiej Brytanii potraktowały premiera rządu dosyć boleśnie, a on sam musiał się tłumaczyć przed bry-tyjskim parlamentem. Brytyjskie asy-sty wojskowe zaczęły pojawiać się na uroczystościach dopiero od 1979 r. za sprawą konserwatywnej premier Mar-garet Thatcher. 

Na pomniku katyńskim widnieje wizerunek Krzyża Orderu Virtuti Mili-tari (nr 14384), którym ówczesny Pre-zydent Rzeczpospolitej Polskiej na Uchodźstwie odznaczył wszystkich zamordowanych w Katyniu oraz innych nieznanych miejscach kaźni.

Na samym cmentarzu leżą szczątki doczesne wielkich Polaków, m.in. Józefa Hallera, Tadeusza „Bora” Komo-rowskiego, Bronisława Kuśnierza czy Kazimierza Sabbata. (DoP) «

Więcej na str. 42

580-MAKIETA 2 24-43.indd 34 28/04/2015 16:12:55

035

580-MAKIETA 2 24-43.indd 35 28/04/2015 16:12:57

036

» Koordynatorzy i uczestnicy akcji w obronie „polskich matur” mogą

czuć się usatysfakcjonowani. W zeszłym tygodniu do polskich działaczy polonijnych dotarły dwa listy: od przedstawicielki obec-nego rządu oraz z Partii Pracy w sprawie pol-skich egzaminów na tzw. dużej maturze.

Pierwszy list przyszedł od Trisstrama Hunta, posła Izby Gmin z ramienia laburzy-stów, ministra brytyjskiej edukacji w gabi-necie cieni Partii Parcy. Pisze w nim mię-dzy innymi, że rząd wprowadza chaotyczne zmiany w systemie GCSE i A-Level, i wymie-nia wraz z językiem polskim inne języki, które miały być zlikwidowane, m.in. Punjabi, portugalski czy bengalski. Zapewnia w nim również o tym, że w momencie gdy Partia Pracy będzie tworzyła rząd, na pewno ocali język polski na egzaminach brytyjskich.

Jakiś czas później list wysłała sama minister edukacji w rządzie konserwa-tystów, Nicky Morgan. Był on podobny w swej wymowie, również gwarantując,

że po wyborach „następny rząd konser-watystów” pozostawi matury z języka polskiego w programie egzaminacyj-nym. Razem z polskim wymieniane są również języki: turecki, Punjabi, bengal-ski i Gujarati.

Również w ostatnim czasie rząd szkocki ogłosił, że na szkockich maturach jako język obcy pojawi się także polski. Do tej pory szkoccy uczniowie nie mieli takiego wyboru.

Akcję zbierania podpisów o przywró-cenie języka polskiego na brytyjskich matu-rach zorganizowała Polska Macierz Szkolna, a wspierało ją wielu Polaków i działaczy polonijnych, wykorzystując swoje kontakty z brytyjskimi politykami. Jest to jedna z nie-licznych polskich akcji nacisku na brytyjskich polityków, która zakończyła się sukcesem. Niewątpliwie Polakom pomógł czas przed-wyborczy i chęć przypodobania się polity-ków swoim wyborcom spośród mniejszo-ści narodowych. (DoP) «

WIELKA BRYTANIAWYDARZENIA

Akcja Polaków w UK w obronie egzaminów z języka polskiego na brytyjskich maturach A-Level odniosła skutek. Brytyjscy politycy zobowiązali się, że nie zlikwidują egzaminu.

Naciskali, naciskali…

Również w ostatnim czasie rząd szkocki ogłosił, że na szkockich maturach jako język obcy pojawi się także polski. Do tej pory szkoccy uczniowie nie mieli takiego wyboru.

Nicky Morgan

Trisstram Hunt

580-MAKIETA 2 24-43.indd 36 28/04/2015 16:12:59

037

Marcin Urban

» Ponad 38 tys. biegaczy wzięło udział w londyńskim maratonie.

To najwięcej w 35-letniej historii imprezy. Rywalizację elity kobiet wygrała Tigist Tufa z Etiopii, a wśród mężczyzn trium-fował Kenijczyk Eliud Kipchoge. Po raz

ostatni wyczynowo w imprezie wystar-towała 41-letnia Paula Radcliffe, która trzykrotnie triumfowała na tej trasie. To był wyjątkowy bieg także dla 34-letniej Laury Harvey, która na trasie wzięła ślub z 41-letnim Paulem Elliottem. Tysiące osób pobiegło w celach charytatywnych, by wspierać zbiórki prowadzone przez

organizacje pozarządowe. Jeszcze nie wiadomo, czy udało się pobić ubiegło-roczny rekord, kiedy to zebrano 53 mln funtów. Wśród celebrytów pojawili się m.in. Victoria i David Beckham, którzy dopingowali swojego syna Romeo, oraz książę Harry, który wspierał startujących żołnierzy i weteranów. «

Rekordowy maraton

Fot.

© V

irgin

Mon

ey L

ondo

n M

arat

hon

Fot.

© V

irgin

Mon

ey L

ondo

n M

arat

hon

Fot.

© V

irgin

Mon

ey L

ondo

n M

arat

hon

Fot.

© V

irgin

Mon

ey L

ondo

n M

arat

hon

Fot.

© V

irgin

Mon

ey L

ondo

n M

arat

hon

Eliud Kipchoge, zwycięzca biegu elity mężczyzn

Ostatni maraton Pauli Radcliffe

Tigist Tufa, triumfatorka biegu elity kobiet

Victoria i David Beckham dopingowali syna Romeo

Laura Harvey czeka na starcie, tuż przed ślubem

580-MAKIETA 2 24-43.indd 37 28/04/2015 16:13:15

038 RAPORTPOLACY NA ŚWIECIE

TOMASZ GRODECKI, PAP

» Opis, także statystyczny, Polonii zawarty jest w projekcie rzą-

dowego Programu Współpracy z Pol-ską Diasporą w latach 2015 – 2020, przygotowanym przez MSZ.

Jak wynika z danych ministerstwa, poza Polską żyje 18 – 20 mln Polaków i osób polskiego pochodzenia. Jedna trzecia z tej grupy to Polacy urodzeni i ukształtowani w Polsce.

Polska diaspora jest szósta na świecie pod względem liczebności w stosunku do mieszkańców kraju ojczystego.

Po przystąpieniu naszego kraju do UE – jak wynika z dokumentu – miała miejsce wielka fali migracji zarobko-wej, największa od czasów emigracji „za chlebem” lat 1900 – 1930.

Poza Polską przebywa obecnie ponad 2 mln osób, które opuściły ją w ostatnim dziesięcioleciu. MSZ sza-cuje, że wartość ich pracy wyniesie w 2020 r. 85 mld euro.

Obecnie najwięcej przedstawicieli Polonii żyje w Stanach Zjednoczonych – około 9,6 mln.

Zdaniem MSZ w Europie Zachodniej mieszka około 4,2 mln Polaków lub osób polskiego pochodzenia. W Niemczech mieszka 1,5 mln naszych rodaków, we

Francji 800 tys., tyle samo w Wielkiej Brytanii, 200 tys. w Holandii, we Wło-szech i Irlandii po 150 tys., w Czechach 120 tys., 110 tys. w Norwegii, 100 tys. w Belgii, 85 tys. w Austrii i Hiszpanii, w Danii 60 tys., zaś w Grecji 10 tys.

Po kilka tysięcy osób polskiego pochodzenia żyje w Rumunii, na Węgrzech i na Słowacji.

Około miliona Polaków mieszka w krajach postradzieckich: 200 tys. na Litwie, 144 tys. na Ukrainie, w Rosji 47 tys., na Łotwie 46 tys., w Kazachstanie 34 tys. Dane te pochodzą ze spisów powszechnych i, na co zwraca uwagę MSZ, mogą być zaniżone.

W Brazylii żyje ok. 1,5 mln naszych rodaków, w Kanadzie 1 mln, w Austra-lii 170 tys., Argentynie 120 tys., Repu-blice Południowej Afryki 30 tys.

Według MSZ w ciągu ostatnich lat można zaobserwować zjawisko spadku liczebności członków polskiej mniejszości na niektórych obszarach. Na przykład na Litwie – według spisu powszechnego z 2011 r. – mieszka 200 tys. Polaków, podczas gdy dwadzie-ścia lat wcześniej do polskich korzeni przyznało się 235 tys. osób. Zdaniem ministerstwa jest to wynik zarówno postępującej asymilacji, jak i oddzia-ływania czynników demograficznych, w tym emigracji. «

Miliony Polaków poza granicami kraju

Poza Polską żyje 18 – 20 mln Polaków i osób polskiego pochodzenia – wynika z najnowszych danych MSZ. Ponad 2 mln osób opuściły nasz kraj w ostatnim dziesięcioleciu.

580-MAKIETA 2 24-43.indd 38 28/04/2015 16:13:18

039

580-MAKIETA 2 24-43.indd 39 28/04/2015 16:13:21

040 SYGNAŁYPORADY

KEEP CALMand

GET BRITISHCITIZENSHIP

obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1 21/04/2015 15:27:31

» Home Office dąży do tego, żeby – podobnie jak egzamin Life in the

UK – scentralizować również egzaminy językowe. Oznacza to, że będą one prze-prowadzane tylko w wyznaczonych cen-trach egzaminacyjnych i że ograniczona zostanie liczba akceptowanych organi-zacji wydających certyfikaty językowe. Jeśli ktoś zatem zastanawia się nad złoże-niem aplikacji o obywatelstwo brytyjskie, dobrze, by zrobił to jak najszybciej, aby zaoszczędzić sobie dodatkowych trudno-ści i uniknąć kolejnych obostrzeń.

Jakie warunki? Aby ubiegać się o obywatelstwo bry-tyjskie, trzeba spełnić kilka warunków. Najważniejszym z nich jest udokumen-towanie co najmniej 6 lat legalnej pracy i pobytu na Wyspach Brytyjskich. Ważne jest też, żeby starający się o obywatelstwo był „a good character person”, a więc przy-kładnym obywatelem. W tym oczywiście mieści się wymóg niekaralności. Pod uwagę brane są również wyjazdy poza granice UK. Nie można opuścić kraju na dłużej niż 450 dni w ciągu ostatnich 5 lat, w tym 90 dni w ciągu ostatniego roku. No i oczywiście jest też formalność, która interesuje nas najbardziej: udokumento-wanie znajomości języka angielskiego oraz zdanie testu Life in the UK.

ZNAjomość jęZYkAObecnie osoby, które chcą ubiegać się o brytyjskie obywatelstwo, powinny posia-dać certyfikat potwierdzający znajomość języka angielskiego na poziomie B1 CEFR (Common European Framework of Refe-rence for Languages). Jego odpowiedni-kiem jest kurs ESOL Entry 3. Co istotne, do aplikowania wymagany jest jedynie cer-tyfikat z modułów Listening & Speaking, a więc nie z czytania i pisania.

Osoby, które posługują się komu-nikatywnym angielskim, mogą wziąć udział w przyspieszonym kursie orga-

nizowanym przez firmę Sara-Int Ltd i zdać egzamin w ciągu dwóch weeken-dów. Jest to duże udogodnienie, wziąw-szy pod uwagę, że niektóre kursy ESOL w college’ach trwają kilka tygodni, a cza-sem i miesięcy.

Firma Sara-Int Ltd organizuje kursy ESOL Entry 3 już od kilku lat. Naszym

partnerem jest Training Connect, col-lege doświadczony w przeprowadza-niu zajęć i egzaminów. Wykładowcy są przyjaźni i służą pomocą oraz wsparciem przy opanowaniu wiedzy potrzebnej do zaliczenia egzaminu. Zajęcia odbywają się w siedzibie firmy Sara-Int Ltd na Ham-mersmith, w kameralnej grupie, która zwykle składa się z osób polskojęzycz-nych, co często jest postrzegane przez kursantów jako dodatkowy atut.

Co ważne, kursy i egzamin zgodne są ze wszystkimi wymogami Home Office, a certyfikaty, które otrzymują uczest-nicy, są uznawane przy ubieganiu się o brytyjskie obywatelstwo. Trzeba jed-

nak pamiętać, że w obliczu zmian mają-cych wejść w życie jesienią certyfikaty uzyskane podczas kursu będą ważne do końca października, a więc do tego czasu trzeba będzie złożyć aplikację o obywa-telstwo wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami.

Life in the ukLife in the UK to test z wiedzy o historii, kulturze i społeczeństwie brytyjskim. Zdaje się go w certyfikowanych cen-trach egzaminacyjnych. Aby to zrobić, należy zarejestrować się i zarezerwo-wać sobie termin poprzez stronę inter-netową www.gov.uk, na której można znaleźć wszystkie informacje o tym egza-minie. Podręczniki do nauki (pt. „Life in the United Kingdom: A Guide for New Residents”) można kupić w księgarni lub online.

Dla osób, którym łatwiej przyswaja się wiedzę w języku polskim, wydawnic-two Emano przygotowało polsko-angiel-ską wersję podręcznika. Umożliwia ona opanowanie wiadomości wymaganych na egzaminie po polsku oraz równocześnie bieżące sprawdzanie brzmienia pojęć czy nazw po angielsku. W sprzedaży dostępne są zarówno podręcznik, jak i testy w wersji polsko-angielskiej.

Co daLeJ? Po zgromadzeniu wszystkich doku-mentów z zatrudnienia i certyfikatów z egzaminów trzeba wypełnić aplika-cję o obywatelstwo. W tym także może pomóc firma Sara-Int Ltd. Nasi pracow-nicy oferują pomoc w całym procesie starania się o obywatelstwo: od wery-fikacji dokumentów, przez wypełnienie aplikacji, po pilotowanie całej sprawy aż do rozpatrzenia wniosku. Zapraszamy do naszego biura. Ułatwimy proces zdoby-wania potrzebnych kwalifikacji i pomo-żemy Ci znaleźć rozwiązanie odpowied-nie do Twoich potrzeb. «

ObywatelstwoNie jest tajemnicą, że warunki, które trzeba spełnić, aby ubiegać się o brytyjskie obywatelstwo, ciągle ulegają zaostrzeniu. Pod koniec 2013 r. wprowadzono obowiązek zdania 2 egzaminów. Podniesiono też wymagany poziom znajomości języka angielskiego. jesienią czekają nas kolejne zmiany.

580-MAKIETA 2 24-43.indd 40 28/04/2015 16:13:24

041

KEEP CALMand

GET BRITISHCITIZENSHIP

obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1 21/04/2015 15:27:31580-MAKIETA 2 24-43.indd 41 28/04/2015 16:13:25

042

CAFÉ COOLTURAWASZE IMPREZY

SYGNAŁYLISTY

MR W. MOSZCZYŃSKI

SZANOWNY PANIE,Uprzejmie informuję, że program tegorocz-nych uroczystości w 75. rocznicę zbrodni katyńskiej nie będzie odbiegał od praktyki poprzednich lat.

O godzinie 12:00 odbędzie się msza święta w kościele pw. św. Andrzeja Boboli. O godzinie 14:00 rozpoczną się uroczysto-ści pod pomnikiem na cmentarzu w Gun-nersbury. W uroczystościach wezmą udział 3 sztandary kombatanckie – Fundacji SPK WB, Stowarzyszenia Lotników Polskich

Napisz do nas

i Armii Krajowej, sztandary harcerskie oraz sztandary polskich szkół przedmio-tów ojczystych, a przy pomniku dodatkowo flagi narodowe.

Wieńce składać będą delegacje pań-stwowe polskie i angielskie, organizacje kombatanckie, społeczne, młodzieżowe i na końcu osoby prywatne. Nie ma zwyczaju, by spółki gospodarcze składały wieńce ina-czej jak prywatnie.

Na końcu Pan pisze o porozumie-niu i należytej godności, ale zaczyna list od zdania, które nie budzi zaufania co do szczerych intencji. Na wstępie Pan pisze o decyzji Stowarzyszenia Rodzin Katyń-skich powierzenia ponownie Funda-cji Stowarzyszenia Polskich Kombatan-tów w Wielkiej Brytanii roli organiza-tora tegorocznych uroczystości. Stowa-rzyszenie Polskich Kombatantów od 39 lat organizuje uroczystości pod Pomni-kiem Katyńskim, o czym Pan doskonale wie. Stowarzyszenei Rodzin Katyńskich w pewnym okresie współpracowało z SPK WB i rokrocznie było zapraszane, jak obecnie, przez Fundację SPK WB.

Sztandar, o którym Pan pisze, jak

i inne sztandary SPK WB zawłaszczone przez pańską firmę należą do Fundacji Sto-warzyszenia Polskich Kombatantów i pro-szę je zwrócić bezzwłocznie, tak by można je było wyeksponować wraz z innymi w kościele garnizonowym.

Wobec powyższego słowa o porozu-mieniu i godności uznaję za puste, ponie-waż to z Pana inicjatywy doszło do niepo-rozumień, rozłamu i do obecnej sytuacji. Uroczystości katyńskie nie są okazją do prowadzenia osobistych rozgrywek.

Z POWAŻANIEMJ.M. BERNASIŃSKI

SEKRETARZ FUNDACJICZESŁAW MARYSZCZAK

PRZEWODNICZĄCY FUNDACJI

***WP CZESŁAW MARYSZCZAKPREZES FUNDACJI SPK

SZANOWNY PANIE PREZESIEŻałuję, że przy takiej ważnej, podniosłej okazji składania przez polskich kombatan-tów w Wielkiej Brytanii wspólnego hołdu ofiarom mordu w Katyniu i innych obozach

580-MAKIETA 2 24-43.indd 42 28/04/2015 16:13:27

043sowieckich Pan Prezes pozwolił na podpi-sanie i rozesłanie do innych polskich orga-nizacji w Wielkiej Brytanii listu tak peł-nego złej woli i mylącej informacji o naszej organizacji i o naszych członkach wywłasz-czonych uprzednio z własnej organizacji krajowej.

Nasza obecna organizacja jest czymś więcej niż tylko firmą prywatną. Repre-zentujemy 19 kół kombatanckich w Anglii, Szkocji i Walii zrzeszających przeszło 1100 członków, w tym przeszło 150 wete-ranów walk drugiej wojny światowej czy osób represjonowanych. Zarejestrowali-śmy nazwę i identyfikujemy się jako Sto-warzyszenie Polskich Kombatantów Limi-ted, aby dać tym kołom wspólną podmio-towość, której nie posiadały w organiza-cji Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii. Było to szczególnie potrzebne po przekazaniu całego majątku Fundacji SPK pomimo protestów znacz-nej większości członków starej organizacji, wyrażonych w formie petycji domagają-cej się demokratycznego zebrania, co Pan Prezes osobiście, wbrew statutowi SPK WB, odrzucił. Nasza organizacja jest również uznana przez Urząd do Spraw Kombatan-tów i Osób Represjonowanych w Warsza-wie jako autentyczna reprezentacja kom-batantów w tym kraju.

Członkowie Kół SPK poza Londy-nem organizują co roku na swoim tere-nie swoje własne obchody katyńskie razem z polskimi lokalnymi organizacjami spo-łecznymi, szkołami i parafiami. Świę-tują corocznie w podobny sposób inne dni pamięci, jak 3 Maja, Święto Żołnie-rza i Remembrance Sunday. W czasie tych uroczystości z dumą występują ze swoimi sztandarami, które są na końcu i zawsze były własnością poszczególnych Kół, a nie fundacji i nie są przechowywane w pry-watnych pomieszczeniach kościoła pw. św. Andrzeja Boboli.

Obecnym życzeniem tych Kół jest, aby nasza organizacja reprezentująca aż tylu kombatantów złożyła wieniec uroczyście na obchodach katyńskich na Gunnersbury Cementery w imieniu wszystkich swoich członków. Tak robiły ich Koła SPK przez przeszło 30 lat. I to zamierzamy zrobić bez wywoływania żadnego niepokoju wśród innych uczestników obchodów, gdyż nie chcemy zakłócić podniosłej atmosfery sku-pienia pod pomnikiem bohaterów.

Z poważaniem wiktor mosZcZynski

preZes, stowarZysZenie polskich kombatantów limited

Od redakcji Jest wielkim zaskoczeniem, że ludzie, któ-rzy wbrew woli członków SPK, wykorzy-stując ich starszy wiek, zaufanie i uczci-wość, mają jeszcze na tyle odwagi, by w żywe oczy kłamać, nazywając komba-tantów i weteranów „firmą prywatną”. Niezła hipokryzja. Albo pan Bernasiń-ski z panem Maryszczakiem pisali wręcz o sobie, bo to właśnie obecne władze „fundacji” wbrew znacznej większości członków SPK, wbrew statutowi organi-zacji i wbrew jej inwokacji w sposób pod-stępny i łamiąc prawo zamknęli jej dzia-łalność. Zawłaszczając przy tym pie-niądze starszych członków, zamykając i sprzedając niemal za bezcen domy pol-skie na terenie całej Wielkiej Brytanii. Domy, w których części – należy podkre-ślić – cały czas toczyło się życie polskiej społeczności. Hipokryzja tłumaczona jest

tym, że nie ma dla kogo utrzymywać przy życiu SPK, w momencie kiedy do UK przy-jechały setki tysięcy Polaków, w momen-cie kiedy polscy żołnierze giną w misjach na całym świecie. To właśnie wtedy nagle organizacja kombatantów staje się niepotrzebna? Organizacja, która w swo-jej inwokacji jasno mówi o tym, że SPK ma działać dla pokoleń przyszłych?! To wy, członkowie fundacji, sprzeniewierzy-liście się swoim przodkom, ojcom i dziad-kom! To wy plujecie w twarz historii, dep-cząc pamięć pomordowanych i zabitych żołnierzy, policjantów i polskich urzędni-ków i pilnując przy tym swoich własnych, prywatnych interesów.

Jestem pewien, że historia Was właściwie oceni i położy cień na Was i Waszych „wspólnikach”.

Piotr Dobroniak

Wiktor Moszczyński z wiązanką od Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Limited przy Pomniku Katyńskim

580-MAKIETA 2 24-43.indd 43 28/04/2015 16:13:28

044 CAFÉ COOLTURALONDYN

5.05. – 25.07. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn, W1D 7ES. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: £22.50nimaxtheatres.com/apollo-theatre

Autorzy spektaklu zdradzają kulisy audiencji, na które chodzili kolejni premierzy, od Winstona Churchilla po Davida Camerona. W roli królowej występuje Kristin Scott Thomas.

THE AUDIENCE

Kristin Scott Thomas w sztuce „The Audience”

Fot.

Jaso

n Be

ll

Przygotował: MARCIN URBAN

W ciągu trwającego już ponad 60 lat panowania

królowa Elżbieta II przyjmowała na

audiencjach w pałacu Buckingham

12 premierów Wielkiej Brytanii.

Tematy ich rozmów nigdy nie wychodzą

poza pałac. To niepisany obyczaj. Łamie go

sztuka „The Audience”, odsłaniająca kulisy

spotkań najważniejszych

osób w państwie.

580-MAKIETA 3 44-65.indd 44 28/04/2015 16:37:49

045wystawy» 2015 SONY WORLD PHOTOGRAPHY AWARDS EXHIBITION

Do 10.05. Somerset House, East Wing Galleries, Strand, Londyn, WC2R 1LA. Stacja: Temple. Otwarte: pon. 10.00 – 18.00, wt. – pt. 10.00 – 21.00, sob. – niedz. 10.00 –18.00. Bilety: £8.50www.somersethouse.org.uk

Somerset House prezentuje najlepsze zdjęcia z jednego z najbardziej prestiżowych konkursów fotograficznych świata. Na wystawie zobaczymy najlepsze fotografie architektury, dzikiej przyrody, kultury i sztuki oraz wykonane przy słabym świetle. Są także portrety i zdjęcia z podróży. Niezwykle ciekawą kategorią są uchwycone w kadrze niepowtarzalne momenty.

» DEUTSCHE BÖRSE – PHOTOGRAPHY PRIZE 2015

Do 7.06. The Photographers’ Gallery, 16-18 Ramillies Street, Londyn, W1F 7LW. Stacja: Oxford Circus. Otwarte: pon. – sob. 10.00 – 18.00, czw. 10.00 – 20.00, niedz. 11.30 – 18.00. Wstęp wolnythephotographersgallery.org.uk

Wystawa zdjęć, które znalazły się na krótkiej liście prac walczących o nagrody w konkursie Deutsche Börse. Zwycięzcy zostaną ogłoszeni 28 maja podczas uroczystości w The Photographers’ Gallery.

» APOLLO 8 X 10

Do 15.05. Daniel Blau, 51 Hoxton Square, Londyn, N1 6PB. Stacja: Old Street. Otwarte: wt. – pt. 11.00 – 18.00. Wstęp wolnywww.danielblau.com

Nie przegapcie okazji, by zobaczyć zdjęcia wykonane podczas kosmicznych ekspedycji NASA. Kolekcja składa się z niepublikowanych wcześniej fotografii wykonanych m.in. w trakcie misji Apollo, Gemini, Skylab i Viking.

teatr» MATCHBOX THEATRE

Do 6.06. Hampstead Theatre, Eton Avenue, Swiss Cottage, Londyn, NW3 3EU. Stacja: Swiss Cottage. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: £25www.hampsteadtheatre.com

Najnowsza sztuka uznanego brytyjskiego dramaturga i powieściopisarza Michaela Frayna składa się z serii konwersacji, skeczy i monologów, które są zwierciadłem naszego życia.

» BUGSY MALONE

Do 1.08. Lyric Hammersmith, Lyric Square, Londyn, W6 0QL. Stacja: Hammersmith. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: £15 www.lyric.co.uk

Lyric Hammersmith zaprasza do wyremontowanych wnętrz, w których wystawia popularny na całym świecie musical „Bugsy Malone”, rozgrywający się w Ameryce w czasach prohibicji. Reżyserem miłosnej historii z gangsterami w tle jest Sean Holmes, zdobywca Olivier Award. W rolach głównych zobaczymy utalentowanych aktorów młodego pokolenia.

» PRODUCT

Do 23.05. Arcola Theatre, 24 Ashwin Street, Dalston, Londyn, E8 3DL. Staja: Dalston Overground. Spektakle: pon. – sob. 20.00, dodatkowo sob. 15.30. Bilety: od £12www.arcolatheatre.com

Producentka pracuje nad scenariuszem sztuki o kobiecie owdowiałej w wyniku zamachu na World Trade Center, która zakochuje się w muzułmańskim zamachowcu samobójcy. Satyra na stereotypy powielane przez Hollywood.

kino» BIG GAME

Od 8.05. Przygodowy, USA. Reż. Jalmari Helander, wyst.: Samuel L. Jackson, Onni Tommila, Felicity Huffmanwww.facebook.com/BigGameUK

Prezydent USA cudem uchodzi z życiem z katastrofy Air Force One, który rozbił się nad odludnym terenem. To jednak nie koniec kłopotów. Teraz musi uciec terrorystom, a zdany jest tylko na pomoc chłopca z łukiem, który właśnie przechodzi rytuał wejścia w dorosłość.

Dowódca Cernan wchodzi na pokład pojazdu księżycowego, Misja Apollo 17, Harrison Schmitt, 1972 r.

Fot.

Dan

iel B

lau

galle

ry M

unic

h/Lo

ndon

Fot.

Man

uel H

arla

n

Esther Coles w sztuce „Matchbox Theatre”

580-MAKIETA 3 44-65.indd 45 28/04/2015 16:23:56

046 CAFÉ COOLTURALondyn

» THE AGE OF ADALINE

Od 8.05. Melodramat, USA. Reż. Lee Toland Krieger, wyst.: Blake Lively, Harrison Ford, Ellen Burstynwww.theageofadalinemovie.com

29-letnia kobieta po wypadku przestaje się starzeć. Wyrusza w samotną podróż po świecie, ukrywając niezwykłą przypadłość. Aż do chwili, gdy poznaje mężczyznę swojego życia.

» PHOENIX

Od 8.05. Reż. Christian Petzold, wyst.: Nina Hoss, Ronald Zehrfeld, Nina Kunzendorf

Poruszająca historia kobiety, która przeżyła obóz koncentracyjny w Auschwitz.

» FESTIWAL POLSKICH FILMÓW KINOTEKA

Do 29.05. Londyn: BFI Southbank, ICA, Tate Modern, Frontline Clubkinoteka.org.uk

Odbywający się od 13 lat w Londynie festiwal Kinoteka promuje twórczość polskich filmowców, muzyków i artystów sztuk wizualnych. W programie są najlepsze polskie filmy wybrane przez Martina Scorsese, nowości oraz przegląd twórczości dokumentalistów.

koncerty» OLLY MURS

3 – 5, 7.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35.50

» CHRIS DE BURGH

11.05., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £69

» ERIC CLAPTON

14, 15, 17, 18, 20, 21 i 23.05., godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington

» TOMASZ ŻYRMONT TRIO

15.05., godz. 23.15. Wigmore Hall, 36 Wigmore Street, Londyn, W1U 2BP. Stacja: Bond Street, Oxford Circus. Wstęp bezpłatny

» ORKIESTRA I CHÓR FILHARMONII NARODOWEJ W WARSZAWIE

20.05., godz. 19.30. Cadogan Hall, 5 Sloane Terrace, Londyn, SW1X 9DQ. Stacja: Sloane Square. Bilety: od £18

Blake Lively i Michiel Huisman w filmie „The Age of Adaline”

Fot.

D. S

kurz

ak

Orkiestra i chór Filharmonii Narodowej w Warszawie

580-MAKIETA 3 44-65.indd 46 28/04/2015 16:23:57

047Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» JOE SATRIANI

10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25

» MADONNA

1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

w POSK-u » Lwów, JAkIEgO NIE zNAcIE

2.05., godz. 16.00. Wstęp: £10 (bufet + degustacja)

Koło lwowian w Londynie zaprasza na prezentację Tomasza Kuby Kozłowskiego z Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Więcej informacji na stronie www.kolo-lwowian.org.uk

Fot.

Irene

usz-

Kazm

ierc

zak

» DIRE STRAIT’S MARk kNOPFLER

22.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50.75

Fot.

yaku

b88

/ Shu

tter

stoc

k.co

m

Fot.

yaku

b88

/ Shu

tter

stoc

k.co

m

TSA

Roxette

Mark Knopfler

» TSA

23.05., godz. 19.00. The Forum, 9-17 Highgate Road, Kentish Town, Londyn, NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £20

» wIRELESS 10: DRAkE, RITA ORA, PUBLIc ENEMY, kATY B I INNI

28.06., godz. 12.00. Finsbury Park, Londyn. Stacja: Finsbury Park. Bilety: £76.45

» ROXETTE

13.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47

» U2

25 – 30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena,

» PROJEkcJA FILMU

2.05., godz. 17.00

Pokaz filmu zrealizowanego z okazji jubileuszu 50-lecia POSK-u

» Kiermasz KsiążKi

3.05., godz. 10.00

» „POLSkA MA TALENT”

3.05., godz. 15.00

Wystąpią uczniowie polskich szkół sobotnich w Wielkiej Brytanii. Zaprasza Polska Macierz Szkolna.

» wIDEOhERBATkA (DVD)

6.05., godz. 14.00. Bilety: £5. Projekcja filmu „Matka Joanna od aniołów”

JAzz cAFE POSk

» Nigel Feist z zespołem tombstoNe LIqUOR

2.05., godz. 19.30. Bilety: £8

Nigel Feist to niezwykle oryginalny muzyk, który łączy wirtuozerską grę na harmonijce ustnej z głosem, odzwierciedlający ducha tradycyjnego akustycznego bluesa. Każdy z muzyków jego zespołu to wirtuoz swego instrumentu, a program, który wykonują, oparty jest na tradycyjnym stylu amerykańskiego „country and blues”. Z Nigelem wystąpią gitarzysta Rosco Levee oraz basista Brian Langsdon.

» ThE DENMARk STREET BIg BAND w 100. roczNicę urodziN FraNKa siNatry

9.05., godz. 20.00. Bilety: £14

Wyjątkowy koncert dla miłośników dużych orkiestr jazzowych i wielkiej legendy epoki swingu Franka Sinatry w setną rocznicę jego urodzin. The Denmark Street Big Band wraca na scenę Jazz Café POSK ze specjalnym programem, opartym na oryginalnych aranżacjach Nelsona Riddle’a, Billy’ego Maya oraz Quincy Jonesa, przenosząc nas do teatrów Las Vegas i w sposób perfekcyjny odtwarzając wspaniałą muzykę, brzmienie oraz styl tej niezapomnianej ery jazzowej, której wielkim bohaterem był Frank Sinatra. Big-band zaprosił na ten specjalny wieczór sekcję smyczków, a wieczór poprowadzi wokalista Glen Macnamara, utalentowany odtwórca repertuaru Franka Sinatry.

Klub Orła Białego» DIScO

2 i 16.05., godz. 21.00 – 2.00. Zagra DJ Łukasz. Wstęp: £10

» majówKa z zespołem the sway

9.05., godz. 21.00 – 2.00. Wstęp: £10

580-MAKIETA 3 44-65.indd 47 28/04/2015 16:23:59

048 CAFÉ COOLTURAFOTOREPORTAŻ

» 2,5 tys. osób bawiło się w O2 Shepherd’s Bush Empire razem

z zespołami Dżem, IRA i Red Lips. Nie-dosyt pozostał nie tylko publiczności, ale i samym muzykom. Zespół Dżem nie chciał schodzić ze sceny, nawet gdy zaczynała się cisza nocna. To był fanta-styczny powrót po 7 latach od ich ostat-

niego koncertu w Londynie. Red Lips już planuje powrót na Wyspy, a do tego samego wniosku doszedł Artur Gadow-ski, lider zespołu IRA. Energii starczy-łoby wszystkim co najmniej na zabawę do białego rana, a może nawet na jeszcze jeden koncert. Dziękujemy za ten wspa-niały wieczór! «

Klimat nie do opisania, IRA dała czadu, a Dżem jak zwykle wyciskał łzy z oczu… Niezapomniane wrażenia, czekamy na więcej!!! – Ania

Jeszcze raz!!! Nawet za tydzień! Człowiek zapomina, ile ma lat. Nie ma słów do opisania atmosfery – Aneta

Najlepsi!!!! Mega, mega, mega…!!!!! – Agnieszka

580-MAKIETA 3 44-65.indd 48 28/04/2015 16:24:08

049

Zdję

cia:

Art

ur G

rzan

ka, J

oann

a Li

twin

ek, K

atar

zyna

Roz

wad

owsk

a, M

icha

ł Top

olew

ski

Koncert, muzyka, atmosfera – niepowtarzalne – Magda

Najlepsze urodziny :-):-):-):-) – Agnieszka

Co tam się działo! Zespół IRA powalił wszystkich na nogi!!!!! Dla mnie było za mało, czekam na następny ich przyjazd – Łukasz

Świetny koncert, wspomnienia z lat młodości odświeżone – Lucyna

Świetny koncert, wspomnienia

580-MAKIETA 3 44-65.indd 49 28/04/2015 16:24:19

050

»Nasza skrzynka i Facebook zostały zasypane Waszymi zdjęciami

z Mleczko Cooltura Festival 2015. W tym wydaniu publikujemy pierwszą część. Dokładka za tydzień. Fotki wysyłajcie na: foto@cooltura.co.uk lub publikujcie na pro-filach radia PRL i „Cooltury” na Facebooku. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwiskiem, tekst: Jestem auto-rem/-ką załączonego zdjęcia i zgadzam się na wykorzystanie go w portalu elondyn.co.uk i w tygodniku „Cooltura”. Co tydzień losujemy słodkie upominki od sponsora konkursu Polish Village Bread. «

CAFÉ COOLTURAWASZE IMPREZY

Polonia na imprezie z Polish Village Bread

nagrodanagroda

580-MAKIETA 3 44-65.indd 50 28/04/2015 16:24:22

051

580-MAKIETA 3 44-65.indd 51 28/04/2015 16:24:26

052052 CAFÉ COOLTURAPolskie radio londyn

LONDONTOP 20

ZAPRASZA

G R Z E G O R Z A L B R Y C H T

01 Dear Future Husband Meghan Trainor

02 Hold Back The River James Bay

03 Lean On Major Lazer & DJ Snake

04 T ime of Our L ives Pitbul l & Ne-Yo

05 Love Me L ike You Do E l l ie Goulding

06 Seasons Ol ly Murs

07 F i restone Kygo feat . Conrad Sewel l

08 Only Human Cheryl

09 Be l ieve Mumford and Sons

10 Hold My Hand Jess Glynne

11 Ghosttown Madonna

12 Zak lęc ie Król

13 See You Again Wiz Khal ifa feat . Charl ie Puth

14 I Real ly L ike You Car ly Rae Jepsen

15 Rumors Pep & Rash

16 Zagadka Grzegorz Hyży & Tabb

17 Runaway U&I Galantis

18 L ighthouse G .R.L .

19 Cheer leader OMI

20 Return of The Mack Lady Bee feat . Rochel le

1 Wsednoo ft. emen Istnienie

2 Barrad squad Klasyk

3 ŻmIja droga na szczyt

4 maestro oto esencja z wczoraj

5 mondry I GupI obaj

6 pLus Wchodzę na front

7 ChomIK Cały czas

1 paBLo apG Bariera

2 ostr Grawitacja

3 WasIaK Ballada o emigrantach

4 KęKę Zmysły

5 daIn nie patrz

6 GuZIor G.o.L.d.

7 KWIato ft. joeL ortIZ unstoppable

poczekalnia

» Kultowa war-szawska ekipa

zagra w Londynie 16 maja. To dobra wiadomość dla koneserów polskiego rapu i kul-tury hip-hop.

Przed kilkoma miesiącami miała miejsce premiera mixtape’u nagranego z udziałem DJ Tuniziano – Jot-Wu-Pe Clan, a obecnie trwają prace nad zupeł-nie nowym LP. JWP na swoim koncer-

cie w Londynie oprócz nowego materiału zapre-

zentują też klasyki ze swo-jej twórczości. «

RhyThm FACTORysobota, 16 maja16-18 Whitechapel roade1 1eW londonOtwarcie klubu: godz. 19.30. Wstęp dla osób pełnoletnich – wymagane ID

Jwp – Ciemna Strona

580-MAKIETA 3 44-65.indd 52 28/04/2015 16:24:27

053053

580-MAKIETA 3 44-65.indd 53 28/04/2015 16:24:29

054 CAFÉ COOLTURAKSIĘGARNIA

czyta sięredaguje PIOTR DOBRONIAK

Listy z więzienia

BookTO.plKsiążki można kupić na stronie:

Ucząc psa czytaćNajpierw pojawił się zegarek na rękę za dziewięć tysięcy dolarów. Potem stalowoszare porsche wraz z dowodem rejestracyjnym wypisanym na jego nazwisko. Jakby tego było mało, Tony Areal zdobył serce kobiety, o której śnił skrycie od wielu lat. Co sprawiło, że skromny urzędnik, będący pośmiewiskiem kolegów z pracy, stał się z dnia na dzień wybrańcem losu?

Prezesi. Oni rządzili TVPPrzez całe dekady to był najbardziej pożądany gabinet w Polsce. Jego lokator miał i ma nadal wielką władzę. W gabinecie prezesa TVP spotykały się wielkie gwiazdy, wielkie pieniądze i wielka polityka. O swych rządach na Woronicza Beacie Modrzejewskiej opowiadają prezesi Telewizji Polskiej.

Małpa w każdym z nasWładza, seks, przemoc, życzliwość – fascynująca książka Fransa de Waala, jednego z najwybitniejszych prymatologów naszych czasów, mierzy się z każdą z tych kwestii, czerpiąc z niezwykle bogatej historii badań nad małpami człekokształtnymi, zarówno w niewoli, jak i w naturalnym środowisku tych zwierząt.

» Ireneusz Iredyński, człowiek, któ-rego metryka się nie zachowała,

głośny pisarz, wielki dramaturg, poeta, scenarzysta, autor tekstów piosenek oraz twórca licznych słuchowisk radio-wych był alkoholikiem – a diagnozował trzeźwiej niż stu abstynentów. Napisał setki utworów. Tworzył do końca. Zmarł w 1985 r.

Masza Iredyńska, artystka malarka, pierwsza żona Ireneusza, powierzyła na wyłączność jego przyjacielowi, Mar-kowi Sołtysikowi, listy od męża, więźnia z wyrokiem trzech lat więzienia za rze-

kome usiłowanie gwałtu – z więzienia w Sztumie i ze szpitala więziennego w Gdańsku. Skazany Iredyński był już wtedy autorem głośnej short-story „Dzień oszusta” i opublikowanego dra-matu „Żegnaj, Judaszu”, który wysta-wiony przez Konrada Swinarskiego okaże się jednym z arcydzieł pol-skiej dramaturgii.

W więzieniu się nie załamał – dzięki pomocy żony, kilku przy-jaciół, którzy się nie bali, a także pisarza-dygnitarza, do którego dotarła Masza. «

redaguje PIOTR DOBRONIAK

Listy z więzieniakome usiłowanie gwałtu – z więzienia w Sztumie i ze szpitala więziennego w Gdańsku. Skazany Iredyński był już wtedy autorem głośnej short-story „Dzień oszusta” i opublikowanego dra-matu „Żegnaj, Judaszu”, który wysta-wiony przez Konrada Swinarskiego okaże się jednym z arcydzieł pol-

W więzieniu się nie załamał – dzięki pomocy żony, kilku przy-jaciół, którzy się nie bali, a także pisarza-dygnitarza, do którego

Książki można kupić na stronie:

BookTO.pl

580-MAKIETA 3 44-65.indd 54 28/04/2015 16:24:34

580-MAKIETA 3 44-65.indd 55 28/04/2015 16:24:35

CAFÉ COOLTURAHOBBY056

Więcej na:

ykplondyn.pl

Regaty wokół wyspy Wight

» 25 kwietnia z samego rana z Cowes wystartowały pierw-

sze w historii polonijne regaty dookoła wyspy Wight. Trasa jest znana żegla-rzom od lat. Wokół wyspy odbywa się wiele prestiżowych regat.

Regaty zostały zorganizowane przez Yacht Klub Polski Londyn. W pierwszej

edycji regat wystartowało pięć załóg. Pogoda była iście żeglarska – wiatr dopisał. Na metę jako pierwszy dopły-nął jacht prowadzony przez kapitana Marka Mogielnickiego z załogą Yacht Klubu. Jako drugi – komandora YKP Lon-dyn Leszka Ulewicza. Na trzecim miej-scu znalazł się jacht kapitan Agnieszki

Schramm-Newth (szkoła żeglarska Sail-Pro z Cowes). Na czwartej pozycji – jacht prowadzony przez skipera Adama Łapi-cza pod dowództwem kapitana Janusza z YKP Londyn, wyprzedzając jednostkę prowadzoną przez kapitana Arka Stryj-skiego.

Po regatach odbyła się uroczystość wręczenia pucharów i nagród, a następ-nie poczęstunek i wspólna biesiada. Komandor Leszek Ulewicz zapowie-dział kolejne regaty w przyszłym roku – z udziałem załóg z innych ośrodków polonijnych.

YKP Londyn dziękuje wszystkim uczestnikom, organizatorom i sponso-rom za udział i przygotowanie tej imprezy oraz wspaniałą atmosferę, w której spę-dziliśmy ten czas. «

580-MAKIETA 3 44-65.indd 56 28/04/2015 16:24:37

057

580-MAKIETA 3 44-65.indd 57 28/04/2015 16:24:40

058058 CAFÉ COOLTURAWydarzenia

580-MAKIETA 3 44-65.indd 58 28/04/2015 16:24:41

059

580-MAKIETA 3 44-65.indd 59 28/04/2015 16:24:45

CAFÉ COOLTURAPODRÓŻE060

» Antigua i Barbuda położone są na Morzu Karaibskim w archi-

pelagu Wysp Nawietrznych. Po 8,5-godzinnym locie lądujemy. Jest gorąco. Szybko do taxi busa i jedziemy do Jolly Harbour – tam stoi nasz jacht Veronica – Gibsea 43.

Docieramy dosyć wcześnie – o 17. Małe zakupy i odpoczywamy po podróży. Już o 18.30 jest ciemno – tak już jest na tych szerokościach. Nie możemy spać, budzimy się, 4-godzinna różnica czasu daje o sobie znać. Rano czeka nas tro-chę pracy – musimy przygotować jacht:

Wagner Sailing Rally 2015 – zapiski z podróży

naprawy wymaga wiatromierz i parę innych drobnych rzeczy; tak czy inaczej trzeba to zrobić. Zajmuje nam to w sumie dwa dni. W międzyczasie jedziemy na wycieczkę – wynajmujemy auto (nie-drogo, 60 dolarów za dzień) i objeż-dżamy całą wyspę.

Następnego dnia rano wypływamy.

Cel: Barbuda. Jest to wyspa oddalona o 31 mil morskich na północ. Musimy tam zrobić odprawę przed dalszą podróżą.

Celem wyprawy jest zlot żeglarzy polonijnych Wagner Sailing Rally 2015 – już drugi taki zlot, poświęcony pamięci Władysława Wagnera, pierwszego pol-skiego żeglarza, który opłynął kulę ziem-ską. Uroczystości mają się odbyć 8 – 9 lutego, mamy trochę czasu na odpoczynek i żeglugę w fajnych turystycznych warun-kach. Temperatura około 30 stopni Cel-sjusza, wiatr 3 – 4 w skali Beauforta.

Barbuda. Przepiękne czyste, białe plaże. Karol łapie pierwszą rybę – red snaper – bardzo smaczna.

Rankiem po odprawie odpływamy

w kierunku Saint Kitts and Nevis. Cie-kawa wyspa. Znajduje się tam główny port przeładunkowy paliw na całe Kara-iby. Przepiękne miasteczko o nazwie Bas-seterre, w holenderskim stylu.

Płyniemy dalej, mamy 67 mil mor-skich do następnego portu – raju o nazwie St Martin, po stronie francuskiej – do zatoki Margot. Zatoka wcina się w malow-nicze miasteczko St James, położone na zboczu, pełne nieodzownych kramików dla turystów. Tam Yam 5 funtów i 45 tys. euro to tyle samo.

Życie płynie w rytmie przypływają-cych statków wycieczkowych. Nam także udzielił się nastrój, spędziliśmy tam dwa dni, pomalutku odwiedzaliśmy kolejne kramiki, kolejne tawerny – było warto.

25 stycznia – jedziemy na lotnisko Gatwick. Lecimy. Kapitan Janusz, Wojtek, Leszek i Karol. Lecimy na Antiguę – z tej wyspy startujemy.

580-MAKIETA 3 44-65.indd 60 28/04/2015 16:24:47

061

Muzeum Pamięci Wagnera. Wieczorem, jak to bywa przy takich okazjach – obowiąz-kowe szanty przy piwie. Niektóre załogi do rana, my nie wytrwaliśmy tak długo – rano chcieliśmy wystartować w regatach.

Trasa prowadziła z Trellis Bay do

Road Town. W regatach startowały tylko 4 jednostki: 2 katamarany i 2 jednokadłu-bowce. W klasie przelicznikowej regaty ukończyliśmy na pierwszej pozycji. Po regatach, jak to zwykle bywa – spotka-nie towarzyskie do późnych godzin noc-nych. Na tym można by zakończyć opo-wieść o wyjeździe na zlot imienia Władka Wagnera, ale zostało nam jeszcze tro-chę czasu, więc popłynęliśmy na wyspę Coopera. Górzysta wyspa, bardzo uro-kliwa, przepiękne plaże i mnóstwo miejsc do nurkowania. Można było się też napić lokalnego rum punch – owocowego napoju na bazie rumu; każda wyspa produkuje własny, na Cooper Island smakował naj-lepiej. Po całym dniu tam spędzonym popłynęliśmy na pobliską Van Dyke, rów-nie piękną i gościnną. W lokalnej restau-racji ugoszczono nas wspaniale przyrzą-dzona rybą oraz… otwartym kredytem w barze! Wyśmienite drinki z karaibskiego

rumu. Wyspa podobna do poprzedniej, na dokładniejsze zwiedzanie nie wystarczyło już czasu. Rano wyruszyliśmy w drogę powrotną. Krótki postój na snorkelling na wysepce Sandy Cay – całej objętej rezer-watem, zamieszkałej przez niezliczone ilości krabów. Sandy Cay niegdyś nale-żała do rodziny Rockefelerów.

Do domu odlatywaliśmy z lokalnego lotniska na Tortoli. Powstało ono przy dużym udziale Władysława Wagnera – i nie jest wykluczone, że zostanie nazwane jego imieniem. Ale to już osobna historia. «

Z żeglarskim pozdrowieniem

Komandor YKP LONDYNLesZeK ULewicZ

Po dwóch dniach wieczorem wyruszamy dalej. Przed nami 87 mil morskich. Celem jest wyspa Virgin Gorda z miasteczkiem o nazwie Spanish Town, archipelag Bry-tyjskie Wyspy Dziewicze (brytyjskie tery-torium zamorskie).

Kolejna odprawa – tutaj nikt nie chce

przyjąć niecałego funta za tę przyjemność; tracimy trzy godziny, w końcu zostajemy wpuszczeni za darmo. Możemy zejść na ląd i trochę się ochłodzić. Żar leje się z nieba. Zostajemy na noc. Jesteśmy zmę-czeni, nazajutrz już tylko krótki odcinek około 6 mil morskich i jesteśmy na Tor-toli w zatoce Trellis Bay, gdzie mają się odbyć uroczystości poświęcone pamięci Wagnera. Samo wejście do zatoki i widok 40 jachtów z polskimi banderami robi wra-żenie – czuliśmy się trochę jak w Polsce. Przepiękny widok. Następnego dnia uro-czystość zaczęła się od podniesienia ban-der BVI, UK i Polski. Brali w niej udział: gubernator BVI, Mabel Wagner (żona), mer miasta Road Town (Tortola), przed-stawiciel PZŻ Stańko, około 500 żeglarzy z całego świata (głównie z Kanady i USA, także ze Szwecji, Australii, UK i Polski).

Po wszystkich przemowach chłodne piwko każdemu dobrze zrobiło – cztery godziny na słońcu to nie lada wyzwanie.

Przy okazji tego zlotu zostało otwarte

580-MAKIETA 3 44-65.indd 61 28/04/2015 16:24:49

062062 CAFÉ COOLTURAwielka brytania od kuchnii

Majo, majo

SeRgiUSz HieROnimCzAk sergiusch72@yahoo.co.uk

» Powstał w Hiszpanii, najlepiej robią go Francuzi, a najwię-

cej zarobili na nim Niemcy w Ameryce. Historia jest stara, bo sięga XVII wieku, ale jeśli zajrzeć głębiej – to nawet do sta-rożytnego Rzymu.

Mowa o majonezie, bracie ketchupu. O tym drugim, wcale nie mniej popular-nym wynalazku, opowiem kiedy indziej, a dzisiaj o tłustej i kalorycznej mieszaninie jajek i oleju. Majonez jest ostatnio niemile widziany na salonach kulinarnych i prze-żywa regres, przynajmniej oficjalnie. Lubię zdrową kuchnię, choć dla mnie oznacza ona przede wszystkim metodę „zrób to sam”. Jeżeli chodzi o majonez, jest on tak prosty,

że każdy, nawet kompletnie niezdarny ama-tor może go zrobić w 10 minut.

Wgryzając się w temat majonezu, można odkryć, że jego historia rozpo-częła się na łamach dzieła rzymskiego prokuratora hiszpańskiej Tarragony Pli-niusza Starszego (23 – 79 AD) pt. „Histora naturalna”. Wspomina on w nim często o czosnku, który po łacinie to „aleatum”, a w połączeniu z olejem tworzy sos aioli. Wytwarzanie emulsji z oleju i innych składników nie jest czymś nowym. Poja-wieniu się pewnych dań towarzyszy czę-sto przypadek, ale równie często nie-zwykłe okoliczności lub osobowości. W przypadku majonezu przywołać należy walecznego Francuza o nazwisku znanym z powieści Aleksandra Dumasa o trzech muszkieterach – hrabiego Richelieu. Nie

Niewiele jest produktów na świecie z tak burzliwą historią, z takimi kontrowersjami co do pochodzenia i cieszących się taką popularnością. Ze wszystkich faktów dotyczących jego pochodzenia można złożyć jeden kawałek interesującej przygody.

chodzi jednak o kardynała, ale to ten sam ród. W 1756 r. zdobył on dla Francji sto-licę Minorki Port Mahon, a jego kucharz, przygotowując ucztę z okazji zwycię-stwa, nie znalazł śmietany. Prawdopo-dobnie wykorzystując istniejącą od wie-ków w kuchni Hiszpanii recepturę aioli, stworzył on dzieło swojego życia – majo-nez. A właściwie, jak go nazwał na cześć zwycięstwa, sos „Mahonnaise”.

Znany celebryta kucharski XVIII wieku Antoine Careme twierdził, że nazwa pochodzi od francuskiego słowa „mange”, czyli robiony ręcznie, ale jak wiadomo, celebryci często plotą bez sensu, a historycy kulinariów to właśnie potwierdzają. Do majonezu przyznaje się też Bayonne, miasto pochodzenia naj-słynniejszej szynki bajońskiej. Znany tam sos bayonnaise miał pretendować do roli protoplasty majonezu, ale dzi-siaj to tylko majonez z chilli.

Najbardziej prawdopodobne jest, że majonez pochodzi po prostu od francuskiej nazwy żółtka, czyli „moyeu”. Jako produkt spożywczy przeszedł długą drogę przez wszystkie kontynenty. Jednak swoją naj-większą popularność zawdzięcza żonie pana Richarda Hellmana – Ninie. Ta ona, robiąc swój własny majonez, pozwalała swojemu mężowi serwować go na kanap-kach i sałatkach, które sprzedawał w skle-pie na Manhatanie. Nie kto inny, tylko pan Hellman, potomek niemieckiego emi-granta, stał się największym producen-tem majonezu na świecie. «

DOmOwy mAjOnez Potrzebny będzie mikser albo robot kuchenny. Odważnym wystarczy trzepaczka. SKŁADNIKI4 żółtka1 łyżka musztardy1 łyżka octu winnego400 ml oleju rzepakowegoparę łyżek wrzątkusól do smakupołówka cytryny SPOSÓB PRZYRZĄDZENIAŻółtka, musztardę i ocet ubić razem. Bardzo powoli dodawać olej i ciągle ubijać, aż cały olej wbijemy do żółtek. Na koniec doprawić solą i sokiem z cytryny. Jeżeli będzie za gęsty, dodawać wrzątek, aż będzie nam się podobała konsystencja.

580-MAKIETA 3 44-65.indd 62 28/04/2015 16:24:52

063

580-MAKIETA 3 44-65.indd 63 28/04/2015 16:24:54

064 CAFÉ COOLTURAZDROWIE I URODA

JOANNA BIELAS

» Często wydaje nam się, że aler-gia, zwłaszcza skórna, towarzy-

szy człowiekowi od urodzenia. Jeszcze niedawno choroby takie jak atopowe zapalenie skóry kojarzyły się z przypa-dłością występującą zwłaszcza u nie-mowląt. Tymczasem coraz częściej zda-rza nam się zauważyć niepokojące zmiany skórne, które występują bez względu na wiek! Najczęściej alergię powodują kosmetyki. Dlaczego?

CO UCZULA?Alergia na kosmetyki może spotkać każ-dego, jednak dermatolodzy dowodzą, że najczęściej spotyka kobiety dojrzałe. Zmiany skórne zwykle występują po uży-ciu takich kosmetyków, jak tusze do rzęs,

Zamiast piękna – wysypka…cienie do powiek, podkłady, pudry brą-zujące, ale też lakiery do paznokci.

Silnie uczulające potrafią być rów-nież kremy zawierające skoncentro-wane substancje nawilżające, tzw. serum, oraz różne innowacyjne skład-niki, które zamiast upiększać, powo-dują alergię.

Luksusowe składniki, takie jak czą-steczki złota, szmaragdu czy diamentu, mogą wywoływać rumień, pieczenie i swędzenie skóry, które trudno znieść. Uczulać mogą nawet wyciągi natu-ralne, np. z takich produktów jak orze-chy. Wysypka i zaczerwienienie mogą towarzyszyć też użyciu silnych prepara-tów zwalczających cellulit czy rozstępy. Poza nieprzyjemnym swędzeniem, które można szybko zniwelować po umyciu ciała za pomocą delikatnego mydła, nie pozostawią one jednak większych skut-

ków ubocznych. Gorzej jest w przypadku dezodorantów. Działanie antyperspiran-tów stosowanych na delikatną skórę pach nie ustępuje szybko i jest wyjątkowo nie-przyjemne…

PROSTY TESTJak przekonać się, który preparat wywo-łał uczulenie? Najprostsza metoda polega na odstawieniu kosmetyku na kil-kanaście dni. W tym czasie warto posta-wić na delikatną pielęgnację przy użyciu mydła hipoalergicznego i balsamów lub kremów o takim działaniu. Jeśli zmiany alergiczne w tym czasie znikną, to znak, że wywołały je odstawione kosmetyki. Taką próbę warto wykonać nawet wów-czas, gdy od lat jesteś wierna określonym kosmetykom czy seriom preparatów. To, że twoja skóra wcześniej nie reago-

Co zrobić, gdy drogi krem zamiast upiększyć – oszpecił krostkami?

580-MAKIETA 3 44-65.indd 64 28/04/2015 16:24:57

065wała alergicznie na dane preparaty, nie oznacza wcale, że teraz taki proces nie mógł zajść. Zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że nasza skóra z wie-kiem zmienia się i staje się coraz bar-dziej wrażliwa na wpływ szkodliwych czynników środowiska.

ZAPOMNIJ O ALERGIIJeśli problem z alergią na kosmetyki zaczął cię dotyczyć – czekają cię zmiany dotychczasowych nawyków. Najważniej-sze to ustalić, jaki preparat przysparza nam kłopotu. Wtedy możemy już szukać produktu zastępczego. Podczas wizyty w drogerii lub nawet w aptece warto czytać etykiety, nie sugerując się tylko informacją, że dany preparat jest hipo-alergiczny. Pamiętaj o tym, że im mniej składników ma dany kosmetyk, tym lepiej dla skóry. Warto również wiedzieć, jakie substancje najczęściej uczulają. Niekwe-stionowanym liderem są tu parabeny. Te substancje konserwujące przenikają do organizmu i odkładają się w nim, by po dłuższym czasie się odezwać. Efekt? Pokrzywka, wysypka, pieczenie…

Obok konserwantów uczulać mogą też alkohol etylowy, często używany jako utrwalacz zapachu perfum czy balsa-mów. Niekorzystne dla skóry mogą być również kwasy owocowe AHA, częsty składnik peelingów i kremów o dzia-łaniu wygładzającym i odświeżają-cym skórę.

Niestety, silnie uczulają także pro-dukty pochodzenia naturalnego. Takie działanie mają zwłaszcza olejki ylang-ylang i z drzewa sandałowego, parafina, a nawet uważana za niezwykle delikatną wazelina…

Przy wyborze nowego kosmetyku warto skorzystać z próbek, by przeko-nać się o jego działaniu i wpływie na naszą skórę. Nałóżmy preparat na mało widoczny fragment skóry, by sprawdzić, czy jest on bezpieczny. Krem do depila-cji okolic intymnych można wcześniej położyć na skórę kolana, krem do twa-rzy – na przedramię, cień do powiek – na nadgarstek…

Kieruj się prostą zasadą: unikaj tych kosmetyków kolorowych, które trzeba zmyć przy użyciu specjalnych preparatów o silnym działaniu. Zamiast tego wybierz kosmetyki, które usuwa się wodą. Są one delikatniejsze dla naszej skóry.

Pomoże też wybór preparatów w opakowaniu z pompką. Mydło w płynie,

żel, płyn do demakijażu, balsam, a nawet krem do twarzy w takim opakowaniu są gwarancją świeżości. Dzięki takiemu opakowaniu do kosmetyku dostaje się mniej bakterii, a nasza skóra nie będzie podrażniona.

Na koniec warto pamiętać o jeszcze jednej radzie – zawsze sprawdzaj datę ważności preparatu.

CO ZAMIAST KREMU?Skoro nowoczesne kosmetyki coraz czę-ściej wywołują alergię lub podrażnie-nie, nic dziwnego, że z każdym rokiem chętniej sięgamy po produkty dostępne w każdej kuchni, by z nich wyczarować domowe kosmetyki, które nie uczulają.

Peeling z kawy, cukru czy płatków owsia-nych jest łagodny, a przy tym skuteczny. Maseczka do włosów z drożdży spożyw-czych zmieszanych z olejem rycynowym odżywia i wzmacnia pasma lepiej niż nie-jeden produkt z drogeryjnej półki. Tonik ze świeżo wyciśniętego ogórka oczysz-cza cerę, nie podrażniając. W przypadku podrażnień można także zastosować nie-zastąpiony patent naszych babć: kąpiel w krochmalu. Aby ją przyrządzić, trzeba zagotować 4 – 5 łyżek mąki ziemniacza-nej w litrze wody i papkę rozprowadzić w wannie w stosunkowo niewielkiej ilo-ści wody. Wystarczy 5 – 10 minut w tak sporządzonej kąpieli, by ukoić swędze-nie i wysypkę wywołane drogimi pre-paratami. «

580-MAKIETA 3 44-65.indd 65 28/04/2015 16:24:59

066 REKLAMAuroda i zdrowie

580-MAKIETA 4 66-91.indd 66 28/04/2015 16:34:44

067REKLAMAuroda i zdrowie

580-MAKIETA 4 66-91.indd 67 28/04/2015 16:34:54

068 REKLAMAuroda i zdrowie

580-MAKIETA 4 66-91.indd 68 28/04/2015 15:47:14

069REKLAMAuroda i zdrowie

ZadZwoń i Zapytaj o oGŁoSZENiE raMKowe 020 8846 3614

580-MAKIETA 4 66-91.indd 69 28/04/2015 15:47:15

070 OGŁOSZENIAdrobne

mieszkaniado wynajęcia

SMS: 81616 KOD: 01cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Wynajmę pokój dwu-osobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. In-ternet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn.co.uk

>Biuro na sprzedaż, N19, Holloway Road, przy głównej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

>Catford jedynka do wynajęcia 110 tyg.w czystym zadbanym domu po wiecej informacji prosze dzwonic 07581443063,

>Catford/Bromley Jedynka blisko stacji pociagowej Beckenham Hill Catford / Bromley, dom po remoncie, mieszka 4 osobowa rodzina cicha okolica, zapraszam cena 110£/tydz 2 tyg depozytu .tel 07936412710 lub 07892826279

>Do wynajęcia pokój dla jednej lub dwóch osób bez depozytu rachunki wliczone dobra lokalizacja koło polskiego sklepu sw16 5aq 07494302270

>Dwuosobowy pokój dla kulturalnej i niepalącej , bez innych nałogów pracującej osoby £160 tygodniowo. Jedynka £ 140 + dwa tygodnie depozytu, Inter 07540330299

>East Ham jasny podwójny pokój do wynajęcia dla spokojnej, pracującej, niepalącej, przyjacielskiej dziewczyny - £73/tydzień (rachunki wliczone). 3 minuty do Stacji metra I Centrum Handlowego. Tel: 020 8552 2251

>Edmonton, N9 8QY, 4 bed dom,

£1590/ pm. 3 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza, kuchnia, salon, ogrod. Dostępne od końca kwietnia. T: 0208 885 1890, 07715677401, 07436792779, 07436582103

>Enfield, EN1 4HL, 3 bed dom, £1390 / miesiac. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, duzy salon, kuchnia, duza lazienka, ogrod, podjazd na auto. Dostepne od 5 Maja. 02088851890, 07436582103, 07436792779

>Enfield, EN2 6SY, £1495/mies. 2 bed apartament z antresola, na 2 poziomach, 2 łazienki, ogromny salon z kuchnia, 2 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza. Polecamy! – 02072728615, 07436582104, 07436792779

>Enfield, EN3 5JX, 1 bed flat, £930 +eletryka. 1 pietro. Podwójna sypialnia, oddzielny salon, oddzielna kuchnia, łazienka z wanna. Dostępne od 15 Maja. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401,

>Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. Tel.07523510272

>Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272

>Mam do wynajecia pokój 1 osobowy bez depozytu blisko stacji k 07908788718

>Manor House, N4 1BD ,£2695, Dom posiada 6 pokoi (4 podwójne , 1 pojedynczy oraz Box Room), 2 łazienki , osobny salon, ogród . Dostępny od 16/02/2015. Tel : 02088851890, 07436792779, 07436582103

>New Barnet, EN5 1QJ, 3 bed flat, £1450/mies. Duzy, 3 pokojowy, 3 podwójne sypialnie ( w tym jedna z łazienką), kuchnia z dużym

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Telefonicznie:

lub online:

jAK ZAMIEścIćOGŁOsZENIEUWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

Warunki:

internet cooltura.co.uk

ramkowe (usługi)

sms 81616jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą sMs– zadzwoń pod nr 020 8846 3614

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu

zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną

odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOsZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie

nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialno-ści za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania

oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane sMs-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

020 8846 3614

cooltura.co.uk£30

+vat

Ramka do 25 słów

Ramka do 15 słów

£25 +vat

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatoraWpisz: cL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: cL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111XKoniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów:

cL 01 mieszkania wynajmęcL 02 mieszkania szukamcL 03 praca damcL 04 praca szukamcL 05 kupię

cL 06 sprzedamcL 07 auto-motocL 08 randka w ciemnocL 09 inne

580-MAKIETA 4 66-91.indd 70 28/04/2015 15:47:16

071OGŁOSZENIADROBNE

livingiem, łazienką, taras. 0208 885 1890, 07436792779, 07436582103

>Perivale Pokoj jednoosobowy na Perivale w spokojnym domu. Możliwość korzystania z internetu oraz polskiej telewizji. 8 minut od stacji metra Cena £110 07523995217

>Pokoje, Wood Green, Tottenham, dla 1 osoby lub pary. Ceny od £95. 02088851890

>Redbridge Wynajme dwuosobowy pokój 5 min na pieszo do Redbridge stacji. 07734583919

>Stretham Common Duzy pokoj z king size łóżkiem, dla jednej osoby 5 min piechota od stacji Stretham Common! £120p/w wszystkie rachunki wliczone! 07707494484 Natalia

>Stretham Common Wynajme dwa duze pokoje dla pary( wolny Od 16.05) I singla( wolny Od 2.05) piekny, czysty Dom 5 min piechota Od stacji Stretham Common! Zainteresowanych prosze dzwonic na numer 07708494484 Natalia

>Tottenham Hale Wynajme pokoje na Tottenham Hale jedynkę za 90 i dwójkę jako duza jedynkę za 130 internet i rachunki wliczone w domu dwie łazienki dom czysty 07508560146

>Tottenham Hale Wynajmę pokoje na Tottenham Hale jedynkę za 90 i dwójkę jako dużą jedynkę internet i rachunki wliczone w domu czystym i spokojnym tel 07508560146 .

>White Hart Lane, N178LG, 1 bed fl at, £1050 (rachunki wliczone oprócz elektryki). Podwójna sypialnia, oddzielny salon, kuchnia, lazienka z prysznicem. Bardzo ladne. 02088851890, 07715677401

>Wood Green, N22 5JB, Studio , £670/mies (woda wliczona), Mieszkanie posiada podwójną sypialnie, aneks kuchenny, łazienkę. Ogrzewanie elektryczne. 02088851890,07436582103, 07436582104, 07715677401,

pracadam

SMS: 81616 KOD: 03cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Fluid Hygiene poszukuje osob

chetnych do sprzatania restauracji w Londynie I okolicy - Pinner/Camberley/Canary Wharf/Spitalfi elds Market, tel 02083290551

>Poszukujemy dziewczyn do sprzątania w pubie oraz pomocy kucharza 7849898391

>Poszukujemy doświadczonej kosmetyczki na 1-3 dini w tygodniu do salonu w NW3. Kontakt 07730600951

>Looking for barmaids. Irish pub in Acton. Need speak and understand English. 07849898391.

>Przyjmę krawcowa z doświadczeniem do zakładu krawieckiego tel 07877064720

Poszukujemy doświad-czonej stylistki pa-znokci (praca na stale) Wschodni Londyn. FB wonderland4you.com. Prace proszę wysyłać na email alicja1902@op.pl

Poszukujemy scaf-folderów - monterów rusztowań z praktyka w UK 07789992092

Poszukuje doświad-czonych Pań do sprzą-tania. Doświadczenie i referencje wymaga-ne. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

Cukiernia w zachodnim Londynie poszuku-je doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768.

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświad-czeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@polishvillagebre-ad.co.uk

z portalem

Zawsze aktualne ogłoszenia!

ZNAJDŹPRACĘ

580-MAKIETA 4 66-91.indd 71 28/04/2015 15:47:17

072 OGŁOSZENIAdrobne

>Instruktora Nauki Jazdy poszukuje Szkoła Jazdy Formula Learner. Praca na terenie Londynu Email:info@formula-learner.co.uk Kontakt Andrzej Tel:07883015890

>Pomieszczenie do wynajęcia w salonie urody Polonia Hair&Beauty 07530963800 Ania

>Praca w turystyce online. Networking, własna strona internetowa. Wysokie prowizje. Certyfikaty CTA. Podróże motywacyjne, szkolenia. Info: fun4youholiday@gmail.com. 07796250069

>Managers, supervisors and Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com

>Waitress for café in Palmers Green call Michael 0795295466

>Zatrudnie fryzjerke damsko-meska do salonu na Hammersmith.Wymagany angielski,minimum 5 lat doswiadczenia.tel 07760168225,02087482420

>Night job cleaning & cctv monitoring dla kobiet, praca zasadzie 6 dni w tyg Od 20-6rano £900 miesięcznie do reki. Very Easy and peaceful job based in Amersham hp66jy 07721 664464

>Experienced staff is required for a coffee shop on High Street Beckenham. Must be comfortable with the coffee machine and sandwich making. 07800889307

>Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02037005311 info@planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP

>Fluid Hygiene poszukuje pracownikow do sprzatania restauracji w Londynie I okolicy-Pinner/Camberley/Canary Wharh/Spitalfields Market, tel.02083290551

pracaszukam

SMS: 81616 KOD: 04cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Plastrowanie na wysoki standard! gwarantujemy czyste i szybkie wykonanie zlecenia.8 lat na rynku, darmowa wycena. Niezbędne narzędzia i transport. 07907929169 Jakub

>Witam z zawodu jestem cukiernikiem i poszukuję pracy, mam doświadczenie na produkcji. wszystko co zwiazane z cukiernictwem od podstaw do wykonczenia. 07858753236

>Plastrarze szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy własne narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek

>Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakości. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

>Malarz dekorator szuka pracy własne narzędzia doświadczenie i solidność 07591534894 Krzysztof

>Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481

>Informatyk podejmie prace przy naprawach sprzętu komputerowego na Micham tel. 07949291752

>Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomogę przy awariach i problemach zwiazanych z pradem tel. 07883974669

>Elektryk szuka pracy. Instalacje. Fuseboxy. Automatyka ogrzewania i cieplej wody. Certyfikat NICEIC. 10 lat w UK. Krzysztof tel. 07724271488

>Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomogę przy awariach i problemach związanych z pradem tel. 07883974669

>Hydraulik szuka pracy, wlasne narzedzia, samochód, doswiadczenie 07545159445

>Solidny ogolnobudowlaniec bez nalogow szuka pracy.tel 07925421799

>Tapeciarz Malarz poszukuje pracy cena /dniowki, referencje

580-MAKIETA 4 66-91.indd 72 28/04/2015 15:47:18

073REKLAMAdrobne

gwarancja na wykonane prace tel 07463227169

>Team Malarsko-tapeciarski poszukuje pracy cena/dniowki wlasne narzedzia , tel 07463 227169

>Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

>Doswiadczony majacy 40 lat murarz tynkarz. Bloki cegla, pointing murki ozdobne, przbudowy i dachy. Wszelkie prace budowlane. tel 07930111620

>Plastrarze szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy własne narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek

randkaw ciemno

SMS: 81616 KOD: 08cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Młody 40 lat szukam kobiety do stałego związku pani morze byc z dzieckiem tel 07931173729

>Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamkniętą przeszłością otwartej szczerej pragnącej stałego spokojnego związku 07772387104

>Mężczyzna chętnie spędzi milo wieczór z atrakcyjna panią . Wykorzystajmy dobrze swoj wolny czas. Tel-07549335708

>Indian Man age 64, retired who lives with daughter age 8,seeks Lady age 42-49 non smoker with her daughter age under 15, who they can move into London. Man can support family, 07701045275.

>Jesli tez jesteś tutaj sama lub znudzona swoim związkiem to napisz do mnie a może być milo. Moze wlasnie siebie szukamy. Tylko dojrzale Panie 07935410786

>Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

>Poznam mila sympatyczna Pania z Londynu do 50 lat 07437557243

>Witam szukam dyskretna kobiete z zach Londynu 07732432389

>45 latek pozna pania w zbliżonym wieku (uregulowany stan cywilny) mozliwy staly zwiazek Region polnocny Ladyn 07856341336

sprzedamSMS: 81616 KOD: 06cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy, nowy.£45.00 tel.07523510272

>Do sprzedania nowe słuchawki: Bose IE2i £70, czysty dźwięk idealne do każdego rodzaju muzyki 07879 8710 32

>Do sprzedania nowe słuchawki: Beats By Dr. Dre Powerbeats £75, dla wymagających mega super brzmienie 07879 8710 32

>Do sprzedania gotowa strona internetowa dla firmy z sektora budowlanego. O szczegóły proszę o kontakt: 07879871032

>Sprzedam dla hydraulików: gotowa strona internetowa, możemy ja dowolnie przerobić www.plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032’’

>Do sprzedania nowe słuchawki: Bose MIE2i £70, fenomenalne brzmienie 07879 8710 32

inneSMS: 81616 KOD: 09cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Proszę o kontakt osoby które w latach 2013/2014 pracowały w salonie fryzjer-skim; Ursula T ; na South Croydon. Tel 07764937279

580-MAKIETA 4 66-91.indd 73 28/04/2015 15:47:19

074 OGŁOSZENIAUSŁUGI

zdrowiei uroda

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Polskie Kursy Kosme-tyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £395, Przedłuża-nia rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfi-katy 0784-920-3526 Szczegóły Na www.PolskieKursy.co.uk

£1

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgo-słupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

telewizjasatelitarna

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Profesjonalne sesje fo-tograficzne: fotografia noworodkowa, dziecię-ca, rodzinna i okolicz-nościowa. Zapraszam na moja stronę www.fairyworldphoto-graphy.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Piotr Mozolewski Każde rozliczenie self-employed, oraz wszystkie zasiłki, rezydentury, paszport brytyjski, itp. tylko £50! Posiadam 12 lat doświadczenia. Zapra-szam serdecznie, tel: 07877716963 email: maxboniek@gmail.com

The Rubbish Guys - vany do 16yrd wywóz śmieci cały Londyn 24/7 zabieramy więcej niż skip za mniejsze pieniądze rubbishguys@hotmail.com 07443600080, 07443600090

Usługi księgowe, rejestracja rozliczanie self-employed, Vat, Ltd, prowadzenie księgowości firm, Tax Credits, Benefity, pomoc w wypełnianiu form. Dojazd do klienta, 07572869458

komputeryserwis

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawy laptopów. Wymiana układów graficznych BGA i innych podzespołów. Konserwacja układów chłodzenia. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny 07910473675

HL-Computer Service; Profesjonalne na-prawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

transportprzewozy, paczki

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK.www. goldeneagleremovals. co.uk Tel 07969629456 Daniel

Przeprowadzki, wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Ze-stawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instala-cje:07779631401 www.polskatelewizja.co.uk

usługiróżne

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akcepto-wane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medycz-ne, dokumenty, świa-dectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav.translations@gmail.com lub 07981753699

Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Work-ing Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

Kursy Angielskiego - szkoła na Ealing Broad-way. Ealing House, 33 Hanger Lane, W53HJ 07590309608 02035815806 www.linkschool.co.uk

Architekt rejestro-wany w Anglii wyko-nuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Architekt z upraw-nieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabyt-kow, wszelkie prace architektoniczne, kon-takt: 0790 3034463; szymon@dylewski.fsnet.co.uk

580-MAKIETA 4 66-91.indd 74 28/04/2015 15:47:20

075OGŁOSZENIAtransport

580-MAKIETA 4 66-91.indd 75 28/04/2015 15:47:21

076

580-MAKIETA 4 66-91.indd 76 28/04/2015 15:47:23

077REKLAMAtransport

580-MAKIETA 4 66-91.indd 77 28/04/2015 15:47:25

078 REKLAMABUDOWNICTWO

580-MAKIETA 4 66-91.indd 78 28/04/2015 15:47:27

079REKLAMAbudownictwo

580-MAKIETA 4 66-91.indd 79 28/04/2015 15:47:29

080 REKLAMASKUP ZŁOMU

580-MAKIETA 4 66-91.indd 80 28/04/2015 16:28:04

081REKLAMASKUP ZŁOMU

580-MAKIETA 4 66-91.indd 81 28/04/2015 15:47:33

082 REKLAMAWYWÓZ ŚMIECI

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

580-MAKIETA 4 66-91.indd 82 28/04/2015 15:47:35

083REKLAMABUDOWNICTWO

580-MAKIETA 4 66-91.indd 83 28/04/2015 15:47:37

084 REKLAMABUDOWNICTWO

580-MAKIETA 4 66-91.indd 84 28/04/2015 15:47:39

085REKLAMABUDOWNICTWO

580-MAKIETA 4 66-91.indd 85 28/04/2015 15:47:41

086 REKLAMABUDOWNICTWO

580-MAKIETA 4 66-91.indd 86 28/04/2015 15:47:43

087REKLAMABUDOWNICTWO

580-MAKIETA 4 66-91.indd 87 28/04/2015 15:47:45

088

580-MAKIETA 4 66-91.indd 88 28/04/2015 16:22:27

089REKLAMABUDOWNICTWO+mOTOryzaCja

ZadZwoń i Zapytaj o oGŁoSZENiE RaMKowE 020 8846 3614

580-MAKIETA 4 66-91.indd 89 28/04/2015 15:47:50

090 REKLAMAMOTORYZACJA

580-MAKIETA 4 66-91.indd 90 28/04/2015 15:47:51

091REKLAMAMOTORYZACJA

580-MAKIETA 4 66-91.indd 91 28/04/2015 15:47:53

092 WIADOMOŚCIKrzyżówKa + HorosKop

580-MAKIETA 5 92-100.indd 92 28/04/2015 16:10:33

093BYK (21.04–20.05)

Najwyższa pora, abyś obudził się z zimowego snu. Zrzuć z siebie szare ubrania! Korzystne dla Ciebie będą teraz wszelkie metamorfozy, np. zmiana fryzury i koloru włosów. Nie bój się odważnych decyzji. Poczujesz, jak wstępuje w Ciebie powiew świeżości i młodości.

BLIŹNIĘTA (21.05–21.06)

Zapowiadają się bardzo intensywne dni. Spadnie Ci na głowę wiele obowiązków, a dodatkowo przypomną się stare zobowiązania. Będziesz musiał się poważnie nagimnastykować, aby pozałatwiać wszystkie sprawy. Warto, bo na końcu czeka Cię satysfakcja.

RAK (22.06–22.07)

W najbliższych dniach będziesz skupiony na sprawach rodziny, a zwłaszcza swoich rodziców lub dzieci. Odezwą się w Tobie pokłady empatii i opiekuńczości. Przyjemność sprawi Ci pomaganie. Działaj delikatnie, abyś swoich bliskich „nie zagłaskał”.

LEW (23.07–22.08)

Poczujesz, że wreszcie osiągnąłeś równowagę sił fizycznych i intelektualnych. Sprawdzisz się zarówno w wyzwaniach czysto sprawnościowych, jak i tam, gdzie będziesz potrzebował wykazania się bystrością umysłu. Jeśli chcesz kogoś przekonać do swojego pomysłu, ruszaj śmiało, sukces gwarantowany.

PANNA (23.08–22.09)

Sprawy uczuciowe staną się dla Ciebie najważniejsze. Jeżeli tkwisz w niewygodnym układzie, to właśnie teraz postanowisz na dobre go zakończyć. Postępuj zgodnie z tym, co Ci podpowiadają intuicja i serce, a na pewno Twoje decyzje będą trafione. Bądź dyplomatyczny, szanuj uczucia drugiej strony.

WAGA (23.09–22.10)

Wraz z wiosną Twoje podejście do życia stanie się krytyczne, wiele rzeczy zechcesz pozmieniać. Uważaj, bo nie wszystkim będą się podobały Twoje nowatorskie pomysły. Nie narzucaj ich nikomu na siłę. Nie działaj chaotycznie, niech Twoje kroki będą przemyślane i tworzą spójną całość.

SKORPION (23.10–21.11)

Poczujesz, że nie jesteś w miejscu, w którym chciałbyś być. Niektóre sprawy nie ułożą się tak, jak zakładałeś, a dodatkowo ciężko będzie Ci przewidzieć, które sprawy mogą się zakończyć niepowodzeniem. Musisz działać dynamicznie, ale powinieneś też być maksymalnie skupiony.

STRZELEC (22.11–21.12)

Szykuje się czas pełen wrażeń. Otrzymasz propozycję zabawy lub wyjazdu. Upewnisz się, że wybór miejsca i towarzystwa był trafiony. Będziesz się wspaniale bawił, uda Ci się naładować akumulatory. Do kolejnych obowiązków przystąpisz z energią i siłą.

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Pomyśl bardziej o sobie. Wiosna to czas, kiedy planujemy zmiany w życiu. Wsłuchaj się w siebie i odnajdź swoje pragnienia. Teraz jest dobry czas, aby zająć się czymś nowym, co zawsze chciałeś robić. Odnajdziesz w tym dużo radości i satysfakcji.

WODNIK (20.01–18.02)

Jeśli jesteś samotny, to w tych dniach pojawi się ktoś nowy i interesujący. Zanim padną deklaracje, przemyśl, czy jest to osoba, której chcesz poświęcić czas. Ciągle wiążesz się z podobnymi osobami, a to nie wróży udanej znajomości. Poradź się przyjaciela, porozmawiaj z kimś zaufanym.

RYBY (19.02–20.03)

Będziesz w świetnej formie fizycznej i psychicznej, a dobry nastrój nie będzie Cię opuszczać. To dobry czas na załatwienie dawno odkładanych spraw, niezależnie od tego, której sfery życia dotyczą. Korzystaj z dobrej passy, spotykaj się z przyjaciółmi, chodź na randki, miło spędzaj czas.

BARAN (21.03–20.04)

Niekorzystny czas na nowe, ambitne zadania. Nie zaczynaj niczego, czego tak naprawdę nie musisz teraz robić. Skoncentruj się na wykonywaniu niezbędnych obowiązków. Wprawdzie nie czekają Cię wielkie kłopoty, ale sprawy te będą Ci szły wyjątkowo opornie.

580-MAKIETA 5 92-100.indd 93 28/04/2015 16:10:34

094 SPORTPiłka nożna + Siatkówka

Daniel KOwalSKi, POlSPORT.cO.uK

» Aż siedem bramek dali sobie wbić piłkarze Piątki Bronka w meczu

z FC Cobalt. Marzenia o mistrzostwie trzeba będzie odłożyć na kolejny sezon.

Tymczasem kolejny mistrzowski tytuł drużyny FC Cobalt wydaje się być już tylko formalnością. Nikt już nie wierzy, że ktokol-wiek stanie mu na drodze po kolejne tro-feum. W minioną niedzielę Cobalt rozgromił Piątkę Bronka aż 7:1. „Bronki” grają w ostat-nim czasie „w kratkę”, dlatego o mistrzostwie muszą zapomnieć; z taką grą wątpliwe jest również miejsce na podium. Problemów ze zwycięstwem nie miał też Inter Team, który rozprawił się z The 12 Team 4:1.

W grupie spadkowej na uwagę zasłu-guje wysoka wygrana KS04 z Warriors of God. Wicelider mimo osłabienia strzelił w tym meczu aż dziewięć goli, nie tracąc ani jednego. „Wojownicy Boga” chyba już pogo-dzili się ze spadkiem do drugiej ligi, w ich grze wyraźnie widać brak motywacji.

Scyzoryki po dobrym meczu mini-malnie, bo 1:0, ograli Olimpię, co ozna-cza, że „Olimpijczycy” najprawdopodob-niej podzielą los Warriors, gdyż do miej-sca gwarantującego utrzymanie tracą już cztery punkty.

W drugiej lidze lider wygrał jedną bramką z FC Polska, jednak o trzy punkty musiał ciężko walczyć, bo „biało-czerwoni”

poprzeczkę postawili mu bardzo wysoko. Niezwykle ciekawe i zacięte spotkanie

rozegrały ekipy FC Cosmos oraz Bianca FC. „Kosmonauci” przegrywali już w tym meczu 1:3, ale konsekwentna gra pozwoliła im na doprowadzenie do remisu.

Na trzecie miejsce awansowali Power Rangers, którzy rozgromili Mazury Team aż 5:1. Mecz był wyrównany tylko w pierwszej odsłonie, która zakończyła się remisem 1:1. W drugiej połowie na boisku niepodzielnie rządzili już tylko „Rangersi”, którzy strzelili aż cztery gole. Prawdziwy egzamin ekipę Kamila Biegniewskiego czeka jednak w naj-bliższą niedzielę, kiedy to zmierzy się z FC Cosmos. Mecz ten wyłoni najprawdopodob-niej brązowego medalistę drugiej ligi.

Pod koniec sezonu zwyżkę formy zanotował JJ Construction, który zdoby-wał punkt za punktem. Tym razem „Kon-struktorzy” wygrali 3:1 z IFX FC, zamie-niając się tym samym ze swoim rywalem pozycją w ligowej tabeli. «

Blamaż Piątki Bronka

i liGa – GRuPa SPaDKOwa wyniKi 22. KOlejKi:warriors of God (b) – kS04 ark 0:9Scyzoryki – PCw olimpia 1:0

1. Scyzoryki 21 51-34 212. kS04 ark 22 38-42 163. Joga Bonito (b) 21 36-44 164. PCw olimpia 21 31-42 125. warriors of God (b) 21 17-73 4

ZeSTaw PaR 23. KOlejKi:10:50 Joga Bonito – PCw olimpia13:20 warriors of God – ScyzorykiPauza: kS04 ark

ii liGa wyniKi 22. KOlejKi:FC Polska (s) – wima team 0:1Mazury team – Power Rangers 1:5FC Piona – RSVM (b) 0:5JJ Construction – iFX FC 3:1FC Cosmos – Bianca FC 3:3

1. wima team 20 66-29 482. RSVM (b) 20 82-33 463. Power Rangers 21 63-40 414. FC Cosmos 21 65-46 415. FC Piona 21 39-44 276. Bianca FC 21 55-48 267. FC Polska (s) 21 34-58 168. JJ Construction 21 39-80 159. iFX FC 21 29-66 1410. Maja team 9 17-38 711. Mazury team 4 7-24 6

ZeSTaw PaR 23. KOlejKi:10:00 FC Polska – Mazury team10:50 FC Piona – wima team11:40 Power Rangers – FC Cosmos12:30 Bianca FC – iFX FC12:30 JJ Construction – RSVM

i liGa – GRuPa MiSTRZOwSKa wyniKi 22. KOlejKi:inter team – the 12 team (p) 4:1Piątka Bronka – FC Cobalt (m) 1:7

1. FC Cobalt (m) 21 67-27 302. inter team 22 58-29 253. the 12 team (p) 20 46-44 174. Piątka Bronka 21 40-47 165. white wings Seniors 20 35-37 15

ZeSTaw PaR 23. KOlejKi:10:00 white wings Seniors – Piątka Bronka11:40 FC Cobalt – the 12 teamPauza: inter team

580-MAKIETA 5 92-100.indd 94 28/04/2015 16:10:34

095

Kamil NowaK

» 18 kwietnia Polski Związek Piłki Nożnej zorganizował spotka-

nie z osobami chcącymi wolontaryjnie przyczynić się do rozbudowywania sieci skautingu na terenie Anglii. Głównym celem akcji jest wyszukiwanie młodych talentów piłkarskich z ostatniej emi-gracji i zachęcanie ich do zarejestrowa-nia się w programie Gramy dla Polski – www.gramydlapolski.pl.

Jak zauważa Maciej Chorążyk, koor-

dynator zagranicznego skautingu PZPN, młodzi zawodnicy i zawodniczki wycho-wani na Wyspach w okresie ostatniej emigracji są wciąż mocno związani z Pol-ską, odwiedzają swoje rodziny i utoż-samiają się z krajem rodziców. PZPN chce zadbać o to, aby przyszli angielscy odpowiednicy Klosego, Podolskiego czy Kurzawy reprezentowali nasz kraj. Ma w tym pomóc około 20 skautów, którzy na co dzień są związani z piłką. Zostało im powierzone zadanie patrolowania boisk na terenie całej Anglii. Już teraz

osoby urodzone na Wyspach w 2004 r., a więc w pierwszym roku przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, wkraczają w wiek 11 – 12 lat i stawiają kolejne kroki w angielskich akademiach piłkar-skich. Podobnie rzecz się ma z osobami, które przybyły w bardzo młodym wieku na Wyspy z rodzicami i spędziły dzieciń-stwo poza Polską. U potencjalnych przy-szłych reprezentantów Polski poza czy-sto piłkarskimi umiejętnościami będzie mile widziana możliwość komunikowa-nia się w języku polskim. «

» Pomóż zawodnikom CBL Polonii Londyn zagrać w Azimo Meczu

Gwiazd 2015 – drugiej edycji spotka-nia najlepszych zawodników Angielskiej Ligi Siatkarskiej. Głosowanie potrwa do soboty, 2 maja, a nominowanych jest 9 gra-czy reprezentujących barwy Polonii. Głosy oddawać można na stronie internetowej: bit.ly/2015ASGvote. Tegoroczna edycja odbędzie się 16 maja, a rozegrana zostanie w hali Brentford Fountain Leisure Centre – domowej hali CBL Polonii Londyn.

– Ten mecz to na pewno największe wydarzenie siatkarskie w Anglii od czasu igrzysk Londyn 2012. Fakt, że Angielska Federacja Siatkarska oraz organizatorzy turnieju zdecydowali się rozegrać ten mecz w naszej hali, to na pewno wielki ukłon w stronę naszych fanów. Sport potrzebuje kibiców, aby się rozwijać, a na naszych meczach doping jest najlepszy w Anglii, więc poza gwiazdami Polonii na boisku cała Anglia przyjedzie, aby zobaczyć też nasze gwiazdy na trybunach – powiedział prezes CBL Polonii Londyn Bartek Łuszcz.

Formuła turnieju zakłada rozegra-nie dwóch spotkań – gwiazd lig żeńskiej i męskiej. W obu meczach zmierzą się zawodnicy i zawodniczki grający z pasz-portem brytyjskim z tymi reprezentują-cymi inne kraje z całego świata. W sumie na boisku pojawią się reprezentanci trzyna-stu krajów, a pośród nich będzie aż ośmioro olimpijczyków z Londynu.

– Najlepsi zawodnicy i kibice siat-karscy z całego świata w jednym miejscu w Londynie to na pewno przepis na sukces i niepowtarzalna okazja, żeby zobaczyć, jak daleko naprzód poszła siatkówka w Anglii przez ostatnie kilka lat. Cieszymy się, że możemy wziąć udział w tym niesamowi-tym wydarzeniu – powiedziała Marta Kru-pińska, współzałożycielka oraz dyrektor generalny firmy Azimo zajmującej się prze-lewami pieniężnymi, która jest sponsorem tytularnym tegorocznej imprezy.

– Zapraszamy kibiców serdecznie na mecze w naszej hali oraz do głosowania na naszych zawodników. Każdy głos się

liczy, a moim marzeniem jest zobaczenie wszystkich dziewięciu nominowanych na boisku. Liczę na polskich kibiców z całego świata, a głosowanie na naszych każdy może promować w mediach społeczno-ściowych, używając tagu #VotePolonia – zachęca prezes Łuszcz.

Bilety na Azimo Mecz Gwiazd 2015 będą dostępne w przedsprzedaży online oraz w dniu imprezy w hali. «

Gramy dla Polski!

Głosuj na siatkarzy CBL Polonii Londyn

Azimo Super 8s All-Star Game 2015 16 maja 2015, Londyn

Brentford Fountain Leisure Centre, 658 Chiswick High Road, TW8 0HJ

580-MAKIETA 5 92-100.indd 95 28/04/2015 16:10:35

096 SPORTPiłka nożna

Jakub Chwiedź

» Młody Anglik, który zadebiuto-wał w Premier League w koń-

cówce ostatniego sezonu w drużynie Tottenhamu, jest w tym sezonie na ustach całej Anglii.

Kane podpisał nowy, pięcioletni kontrakt z Tottenhamem na początku lutego. Miesiąc później zadebiutował w reprezentacji Anglii w kwalifika-cjach do Mistrzostw Europy przeciwko Litwie na Wembley. Kane rozpoczął mecz na ławce rezerwowych, po tym, jak Hodgson nie był gotowy ekspery-mentować z napastnikiem Tottenhamu w ataku od początku meczu. Cóż, co się odwlecze, to nie uciecze – wszedł na boisko w 72. minucie, a strzele-nie jego pierwszej bramki w repre-zentacji zajęło zaledwie 79 sekund. Ustalił wynik spotkania na 4:0 strza-łem głową.

Kilka dni później Kane zaczął mecz od początku w towarzyskim spotkaniu z Włochami, jednakże z przeciwnikiem z najwyższej półki już tak łatwo nie było. Obie drużyny wystąpiły w ekspe-rymentalnych składach i mecz zakoń-czył się remisem 1:1. Pomimo niestrze-lenia bramki Kane mógł być zadowo-lony ze swojej postawy. Nigdy się nie poddawał i stwarzał problemy obro-nie przeciwników, a do tego rozegrał całe 90 minut.

Strzelił sześć goli w drużynie mło-dzieżowej Anglii, która zakwalifiko-wała się na Mistrzostwa Europy do lat 21 w Czechach (odbędą się latem). Już wtedy dużo ludzi spodziewało się Kane’a w seniorskiej drużynie naro-dowej.

Piłkarz reprezentował Anglię we wszystkich drużynach młodzieżowych, od U’17 do U’21. Był także przymie-rzany do gry dla reprezentacji Irlan-dii dzięki korzeniom swojego ojca, jednakże po debiucie w kadrze Anglii przeciwko Litwie w marcu ta opcja nie wchodzi już w grę.

Poza kadrą Kane nie miał tak łatwo. Przed występami w pierwszej drużynie Tottenhamu jego epizody

na wypożyczeniach w Leyton Orient, Millwall, Norwich City i Leicester City w latach 2011 – 2013 były mało prze-konujące.

Podczas pobytu na wypożyczeniu Kane miał swoje przebłyski i ukazał tylko ułamek swojego talentu. W Mill-wall udało mu się zdobyć 7 bramek w 22 występach, strzelił też 5 bramek w 18 występach dla Leyton Orient.

Od kiedy drużynę przejął Mau-ricio Pochettino, Kane nie wystąpił w Premier League aż do 9 listopada ubiegłego roku. Pomimo strzelenia 8 bramek w 8 występach w pucharach musiał czekać aż cztery miesiące na swój występ w Premier League. Teraz jest jednym z pierwszych nazwisk w ustalaniu składu przez Pochettino. To tylko pokazuje jego szybki rozwój piłkarski. Od tego momentu Kane nie patrzy w przeszłość.

Tottenham nie jest jednak jedyną drużyną, która ma nadzieję, że Harry Kane wyprowadzi ją na głębokie wody. Wygląda na to, że reprezentacja Anglii też liczy na szybki rozwój Kane’a i jego awans do klasy światowej, po tym, jak kadra prowadzona przez Roya Hodg-sona skompromitowała się na mistrzo-stwach świata w Brazylii i nie potra-fiła nawet wyjść z grupy.

Aktualnie do reprezentacji powraca Daniel Sturridge po serii kontuzji, które wykluczyły napastnika Liverpoolu na kilka miesięcy. Oprócz Kane’a do drzwi kadry pukają także Saido Bera-hino, młody napastnik West Bromich Albion, oraz jedna z sensacji aktual-nego sezonu Premier League – Charlie Austin z Queens Park Rangers. Kane zatem nie jest jedynym napastnikiem, który może być odpowiedzią Anglii na jej niepowodzenia w międzyna-rodowych turniejach. Snajper „Kogu-tów” strzelił już 19 bramek w Premier League, mimo że jest to jego pierwszy pełny sezon w podstawowym skła-dzie Tottenhamu. Także fakt, że ma dopiero 21 lat i zaczyna swoją przy-godę z wielką piłką, daje wielu kibi-com nadzieję, że znaleźli gracza na wiele lat. «

Kolejny sezon i po raz kolejny kibice Tottenhamu mogą być zawiedzeni. Mimo nowego trenera i nowych nadziei rezultat znowu jest ten sam – Liga Mistrzów po raz kolejny poza zasięgiem. Niby są matematyczne szanse na miejsce w pierwszej czwórce, ale tylko głupiec odważyłby się postawić chociaż złamany grosz na taki rezultat. Jednakże pomimo ciemnych chmur nad white hart Lane jest jedna osoba, która daje kibicom „kogutów” nadzieję na to, że lepsze dni są tuż za rogiem. Mowa o absolutnej sensacji tego sezonu Premier League – Harrym kanie.

Niezwykła historia Harry’ego Kane’a

580-MAKIETA 5 92-100.indd 96 28/04/2015 16:10:36

097

580-MAKIETA 5 92-100.indd 97 28/04/2015 16:10:38

580-MAKIETA 5 92-100.indd 98 28/04/2015 16:10:39

580-MAKIETA 5 92-100.indd 99 28/04/2015 16:10:42

580-MAKIETA 5 92-100.indd 100 28/04/2015 16:10:43