the effects of illuminance and color temperature of …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789...

81
ผลกระทบของระดับความส่องสว่างและอุณหภูมิสีของแสง ต่อประสิทธิภาพการเขียนและการพิมพ์ในสํานักงาน THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF LIGHT FOR WRITING AND TYPING IN AN OFFICE

Upload: others

Post on 03-Jul-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

ผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสง ตอประสทธภาพการเขยนและการพมพในสานกงาน

THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF LIGHT FOR WRITING AND TYPING IN AN OFFICE

Page 2: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

ผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสง ตอประสทธภาพการเขยนและการพมพในสานกงาน

THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE

OF LIGHT FOR WRITING AND TYPING IN AN OFFICE

ณฐรนทร วรชสยางคกล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร สถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสถาปตยกรรมภายใน

มหาวทยาลยกรงเทพ ปการศกษา 2556

Page 3: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

©2557 ณฐรนทร วรชสยางคกล

สงวนลขสทธ

Page 4: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต
Page 5: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต
Page 6: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต
Page 7: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

กตตกรรมประกาศ

งานวจยนสาเรจลงไดดวยด เนองจากไดรบความกรณาอยางสงจาก ดร.ชมพร มรพนธ และ รองศาสตราจารย ดร.ชยสทธ ดานกตตกล อาจารยทปรกษางานวจย ทกรณาใหคาปรกษาขอแนะนา ตลอดจนยงเสนอแนะขอปรบปรงเพอแกไขขอบกพรอง ตดตามความกาวหนาในการดาเนนการวจย ผวจยตระหนกถงความเอาใจใส ความกรณาของอาจารยทงสองทานเปนอยางสงไว ณ ทน

ขอขอบพระคณ ดร.พยะรตน นนทะ และดร.ฤทธรงค จฑาพฤฒกร กรรมการสอบวทยานพนธทไดกรณาใหขอเสนอแนะ เพอแกไข และขอเสนอแนะทเปนประโยชน

ขอขอบพระคณ บดา มารดา พนองและเพอน ๆ ของผวจย ทคอยใหกาลงใจ ใหคาปรกษา ผวจยตลอดมา

ขอขอบคณพนกงานบรษท นคอน เซลส (ประเทศไทย) จากด ทกทานทใหผวจยศกษา และใหขอมลตาง ๆ ทเออตอการทางานวจยน อกทงยงใหความรวมมอผวจยทาการทดลองและตอบแบบสอบถาม จนทาใหการวจยนสาเรจลลวงไปดวยด

ขอขอบคณบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ ทคอยเอาใจใส สอบถาม ความเปนมาของงานวจยน และยงคอยชวยเหลอตลอดการทาวจย ตลอดจนบคคลตาง ๆ ทใหความรวมมอและความชวยเหลออกมากมายทผวจยไมสามารถกลาวนามไดหมด ณ ทน ผวจยรสกซาบซงในความกรณาและความปรารถนาดของทกทานเปนอยางยง จงขอขอบพระคณไวในโอกาสน

ณฐรนทร วรชสยางคกล

Page 8: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ง บทคดยอภาษาองกฤษ จ

กตตกรรมประกาศ ฉ

สารบญตาราง ฌ

สารบญภาพ ญ

บทท 1 บทนา 1

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

1.2 จดประสงคของการวจย 2

1.3 คาถามของการวจย 2

1.4 กรอบการวจย 3

1.5 ขอบเขตการวจย 3

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4

1.7 คานยามคาศพทเฉพาะ 4

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ 5

2.1 ทฤษฎดานประสทธภาพและประสทธผล 5

2.2 แนวคดเกยวกบแสงสวางภายในสานกงาน 7

2.3 ทฤษฏเกยวกบอณหภมสของแสง 33

2.4 กรอบแนวคดตามทฤษฏ 35

บทท 3 ระเบยบวธการดาเนนการวจย 36

3.1 ประเภทและการออกแบบการวจย 36

3.2 นยามดานมโนทศนและนยามดานปฎบตการของตวแปรในการวจย 36

3.3 การศกษานารอง 27

3.4 การเกบขอมล 28

3.5 เครองมอทใชในการศกษา 42

3.6 การวเคราะหขอมล 43

บทท 4 รายงานผลการวจย 47

4.1 ลกษณะทวไปของกลมตวอยาง 47

4.2 ผลกระทบระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงในกจกรรมการเขยน 49

Page 9: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 4 (ตอ) รายงานผลการวจย

4.3 ผลกระทบระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงในกจกรรมการพมพ 52

บทท 5 การอภปรายผลและขอเสนอแนะ 55

5.1 สรปผลการวจย 55

5.2 อภปรายผล 56

5.3 ขอเสนอแนะแนวทางการออกแบบแสงสวางในสานกงาน 57

5.4 ขอดและขอจากดของงานวจยน 57

5.5 ขอเสนอแนะการทาวจยครงตอไป 57

บรรณานกรม 58

ภาคผนวก 60

ประวตเจาของผลงาน 67

ขอตกลงวาดวยการอนญาตใหใชสทธในวทยานพนธ

Page 10: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

สารบญตาราง

หนา ตารางท 2.1: แสดงความสวางทเหมาะสมในสถานทตาง ๆ 23

ตารางท 3.1: จาก RQ 1 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพ 37

การเขยนของพนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

ตารางท 3.2: จาก RQ 2 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพ 37

การพมพของพนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

ตารางท 3.3: กาหนดสถานการณทดลอง 39

ตารางท 3.4: แผนการดาเนนการวจย 46

ตารางท 4.1: แสดงคาตวแปรอสระ ในกจกรรมการเขยน 49

ตารางท 4.2: แสดงผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพ 50

การเขยน

ตารางท 4.3: แสดงคาตวแปรควบคม ในกจกรรมการพมพ 52

ตารางท 4.4: แสดงผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพ 53

การพมพ

Page 11: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1.1: กรอบการวจย 3

ภาพท 2.1: การใหแสงสวางบรเวณทางเขาสานกงาน 8

ภาพท 2.2: การใหแสงสวางสมาเสมอในพนทสานกงานเปด 9

ภาพท 2.3: กราฟกระจายแสงโคมฟลออเรสเซนตเพอการใชงานพนทตางกน 9

ภาพท 2.4: การใหแสงสวางในหองสานกงานทกนเปนสดสวน 10

ภาพท 2.5: ความแตกตางของการใชโคมทแสงกระจายดานขางมากเทยบกบดานขางนอย 11

ภาพท 2.6: ตวอยางการใหแสงสวางในหองประชม 12

ภาพท 2.7: การใหแสงสวางสมาเสมอในพนทสานกงานเปด 14

ภาพท 2.8: กราฟกระจายแสงโคมฟลออเรสเซนตเพอการใชงานพนทตางกน 14

ภาพท 2.9: การใหแสงสวางในหองสานกงานทกนเปนสดสวน 15

ภาพท 2.10: ความแตกตางของการใชโคมทแสงกระจายดานขางมากเทยบกบดานขางนอย 16

ภาพท 2.11: ตวอยางการใหแสงสวางในหองประชม 17

ภาพท 2.12: การออกแบบสถานททางาน และอปกรณในสานกงาน ควรใหเหมาะกบงาน 27

และเกดความสะดวกสบายตอผปฏบตงาน

ภาพท 2.13: ในการทางาน ควรจดวางอปกรณและเอกสารตนฉบบใหเหมาะสม 28

และมองเหนไดงาย

ภาพท 2.14: แปนพมพทออกแบบตามหลกการยศาสตร จะชวยลดการบาดเจบของ 29

มอผใชงาน

ภาพท 2.15: การออกแบบเฟอรนเจอรใหสามารถปรบระดบได และเคลอนไหวไดคลองตว 30

จะชวยลดความเมอยลาและความเครยดของรางกาย

ภาพท 2.16: การวางผงและอปกรณของสานกงานใหเหมาะสมกบงาน ผปฏบตงาน 31

และสงแวดลอม

ภาพท 2.17: กรอบแนวคดตามทฤษฏ 35

ภาพท 3.1: ตวแปรอสระ และตวแปรตาม 36

ภาพท 3.2: แผนท บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด 39

ภาพท 3.3: พนทสานกงาน บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด 40

ภาพท 3.4: สภาพแสงไฟภายในสานกงานศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด 41

ภาพท 3.5: ภายในสานกงานศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด 42

Page 12: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

สารบญภาพ (ตอ)

หนา ภาพท 3.6: สภาพแสงไฟภายในสานกงานศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด 42

ภาพท 3.7: ภายในหองทใชในการทดสอบ 43

ภาพท 3.8: ผงพนหอง 43

ภาพท 3.9: สถานการณการทดลอง 45

ภาพท 4.1: แสดงอายของกลมตวอยาง 48

ภาพท 4.2: แสดงผลกระทบระหวางความสองสวางและอณหภมสของแสงในประสทธภาพ 51

การเขยน

ภาพท 4.3: แสดงผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพ 54

การเขยน

Page 13: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) เปนสานกงานใหญทเปดในประเทศไทยมาเปนระยะเวลา 3 ปกวา เนองดวยลกคาคนไทยทใหความสนใจในเรองการถายภาพมากขน ศนยบรการเปนทแหงหนงทจะทาใหผทสนใจตดสนใจเลอกซอสนคา และสามารถตอบสนองตอการใชงานไดอยางเหมาะสม ศนยบรการนคอนของประเทศไทย ไดแบงออกเปน 2 สวนใหญ ๆ คอสวนของสานกงานและสวนของการบรการลกคา ในสวนของสานกงาน เปนสวนทมแสงสวางจากแสงประดษฐ จากการสารวจเบองตนโดยการสอบถามและสงเกต พบวาพนกงานสวนใหญกลาววาแสงสวางในสานกงานมมากเกนไป ทาใหผวจยเลงเหนปญหาการออกแบบแสงสวางภายในสานกงานวาแสงสวางทมอยไมเหมาะสมกบการทางานตามแนวคดการสองสวางภายในสานกงานและงานวจยนยงศกษาถงอณหภมสของแสงทอยในสานกงาน วามผลตอประสทธภาพการทางานของพนกงานดวยหรอไม ซงในงานวจยอนเทาทศกษามาเปนระดบความสองสวาง แสงสะทอนในหนาจอคอมพวเตอร เปนสวนใหญแตงานวจยนไดศกษาถงอณหภมสของแสงทมผลในการทางานของพนกงานดวย ผวจยจงตงคาถามเกยวกบงานวจยนวาระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพในการทางานในสางานอยางไร โดยมการทดสอบโดยลองเปลยนหลอดไฟในสานกงานทมความสองสวางและอณหภมสของแสงตางกนจดเปน 4 สถานการณ คอ ความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White ความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White ความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Warm White และความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสงท Warm White ทดสอบโดยการเขยนและพมพดดภายใตสภาพแสงทแตกตางกน

จากการศกษาเบองตนเกยวกบระดบแสงสวางภายในสานกงาน พบวาระดบแสงสวางทเปนมาตรฐานสาหรบสานกงานคอ ความสองสวางท 500 ลกซ (โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว, 2557) กลาวโดยสรปวาการออกแบบอปกรณ สงแวดลอม รวมทงระบบใหถกตองและเหมาะสม ตองอาศยความรทางการยศาสตร ความเขาใจในกจกรรมของงาน และความตองการตาง ๆ ในการทางาน จงจะกอใหเกดประสทธผลทด ในการทางานได ผวจยจงคานงถงความสาคญของประสทธภาพในการทางานของพนกงานททางานในสานกงาน เพราะสภาพแวดลอมกถอวาเปนสงสาคญในการทางานภายในสานกงาน แตบทความสวนใหญไมไดศกษาถงอณหภมสของแสงภายในสานกงาน ซงเปนหวขอทสาคญไมนอยไปกวาระดบความสองสวาง จงสนใจทจะศกษาในเรองนดวย และไดสารวจเบองตนดวยการสอบถามพนกงานใน

Page 14: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

2

สานกงาน พบวาแสงสวางทมอยสวางมากเกนไป ทาใหการทางานบางครงเกดอาการแสบตา ปวดตา และกอใหเกดผลในการทางานผดพลาด 1.2 จดประสงคของการวจย

1.2.1 เพอศกษากจกรรมและพฤตกรรมการทางานของพนกงานในสานกงาน 1.2.2 เพอศกษาลกษณะปญหาของสภาพแสงสวางในสานกงาน ทงในดานอณหภมสของแสง

และระดบความสองสวาง 1.2.3 เพอศกษาผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทมผลตอ

ประสทธภาพในการเขยนและการพมพของพนกงานในสานกงาน 1.2.4 เพอเสนอแนะแนวทางการออกแบบการใหแสงสวางในสานกงานเพอเพมประสทธภาพ

มากขน 1.3 คาถามของการวจย

ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการทางานของพนกงานในสานกงานอยางไร

1.3.1 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพการเขยนของพนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

1.3.2 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพการพมพของ พนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

Page 15: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

3

1.4 กรอบการวจย ภาพท 1.1: กรอบการวจย

1.5 ขอบเขตการวจย

1.5.1 ดานตวแปรทศกษา ตวแปรอสระ คอ ระดบความสองสวาง และอณหภมสของแสงทเหมาะสมภายในสานกงาน ตวแปรตามคอประสทธภาพในการเขยนและการพมพ

1.5.2 ดานกลมตวอยางและสถานท พนกงานในสวนของสานกงาน จานวน 48 คน เปนพนกงานทงหมดในสานกงาน

1.5.3 ขอบเขตดานสถานทคอ ศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด เพราะเปน สานกงานทเพงเปดตวไดไมนาน ยงไมมการวจยหรอศกษาเรองสภาพแวดลอมของสานกงาน และพบปญหาดานความสองสวางทมากเกนไปโดยการสอบถามเบองตนจากพนกงาน

1.5.4 ระยะเวลาทใชในการเกบขอมล สงหาคม 2556 – กรกฎาคม 2557 1.5.5 ดานทฤษฎ แนวคดและทฤษฏทเกยวของไดแก ทฤษฎดานประสทธภาพและ

ประสทธผล แนวคดเกยวกบแสงสวางในสานกงาน ทฤษฎเกยวกบอณหภมสของแสง

ปจจยพนฐานสวนบคคล ประเภทผใชงาน/ เพศ/ อาย

ปจจยดานอณหภมสของแสงสวางในสานกงาน

- แสงสขาว (Cool White) - แสงสเหลอง (Warm White)

RQ 1 RQ 2

ประสทธภาพในการเขยน

และการพมพของพนกงาน

ปจจยดานความสองสวางในสานกงาน

- ระดบความสองสวางตา (300 ลกซ) - ระดบความสองสวางปานกลาง (500 ลกซ)

Page 16: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

4

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.6.1 เพอนาเสนอการใหแสงสวางในสานกงานทสามารถเพมประสทธภาพในการทางาน 1.6.2 เพอใหผทสนใจสามารถนาผลทไดจากงานวจย นาไปศกษาในรปแบบการใชงานท

ใกลเคยงกน 1.7 คานยามคาศพทเฉพาะ

1.7.1 ระดบความสองสวาง จากแหลงกาเนดแสงสวาง ม 2 แหลง คอ แสงสวางจากธรรมชาต (Natural Lighting) แหลงกาเนดของแสงสวางในธรรมชาตทสาคญ คอ ดวงอาทตย การใชประโยชนจากดวงอาทตยอยางเหมาะสม จะเปนการประหยดคาใชจายไดมาก และแสงสวางจากการประดษฐ (Artificial Lighting) เปนแหลงกาเนดแสงสวางทมนษยไดประดษฐคดคน โดยอาศยธรรมชาตและเทคโนโลย

1.7.2 อณหภมสของแสง แบงเปน แสงสขาวอมเหลอง (Warm White) ชวงองศาเคท 2700k-3200k ซงนามาผลตหลอดไสมาตรฐาน (Incandescent) และหลอดฮาโลเจน (Halogen) และถกใชบอยทสดในการตกแตงพนทหองนงเลน หองนอน หองรบแขก ทาใหรสกสบาย และแสงสขาว (Cool White) เปนแสงสขาวชวงองศาเคท 5000k-6500k ซงเปนทนยมนาไปใชในงานหองนา สานกงาน โรงพยาบาล เปนตน

1.7.3 ประสทธภาพ ผลการปฏบตงานทกอใหเกดความพงพอใจแก มวลมนษย และไดรบผล กาไรจากการปฏบตงานนน (Human Satisfaction and Benefit Produced) และสงผลประโยชนตอองคกรหรอบรษทนน ๆ

Page 17: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ

ในบทนผวจยจะกลาวถงแนวคดและทฤษฎทไดศกษาจากวารสาร เวบไซต และงานวจยอน แบงทฤษฎทเกยวของกบงานวจยดงน

2.1 ทฤษฎดานประสทธภาพและประสทธผล 2.2 แนวคดเกยวกบแสงสวางในสานกงาน 2.3 ทฤษฏเกยวกบอณหภมสของแสง 2.4 กรอบแนวคดตามทฤษฏ

ทฤษฏทเกยวของ 2.1 ทฤษฎดานประสทธภาพและประสทธผล

ความหมายของประสทธภาพ แคทซ และคาหน (Katz & Kahn, 1978 อางใน ชมศกด ชมนม, 2541, หนา 9) กลาววา

“ประสทธภาพ คอ สวนประกอบสาคญของประสทธผล ประสทธภาพขององคกรนนถาวดจากปจจยนาเขาเปรยบเทยบกบผลผลตทไดนนจะทาใหการวดประสทธภาพจากความเปนจรงประสทธภาพขององคกรหมายถงการบรรลเปาหมาย (Goal Attainment) ขององคกร ในการบรรล เปาหมายขององคกรนน ปจจยตาง ๆ คอ การฝกอบรมประสบการณ ความรสกผกพนยงมความสมพนธกบประสทธภาพขององคกรดวย”

ระพ แกวเจรญ และฑตยา สวรรณะชฎ (2541 อางใน พพฒน เอกภาพนธ, 2536, หนา 31) ไดความหมายของคาวา “ประสทธภาพแตกตางจากนกวชาการทไดกลาวมาแลวนนคอความคลองแคลวในการปฏบตงานใหสาเรจ ซงไมไดกลาวถงปจจยนาเขากบความพงพอใจ ปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพ” สมพงษ เกษมสน (2519, หนา 30) ไดกลาวถงแนวคดของแฮรรง อเมอรสน (Harring Emerson) ทเสนอแนวคดเกยวกบหลกการทางานใหมประสทธภาพ ในหนงสอ “The Twelve Principles of Efficiency” ซงไดรบการยกยองและกลาวขวญกนมากคอหลก 12 ประการมดงน

1) ทาความเขาใจและกาหนดแนวความคดในการทางานใหกระจาง 2) ใชหลกสามญสานกในการพจารณาความนาจะเปนไปไดของงาน 3) คาปรกษาแนะนาตองสมบรณถกตอง 4) รกษาระเบยบวนยในการทางาน 5) ปฏบตงานดวยความยตธรรม 6) การทางานตองเชอถอได มความฉบพลน มสมรรถภาพและมการลงทะเบยนไวเปนหลกฐาน

Page 18: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

6

7) งานควรมลกษณะแจงใหทราบถงการดาเนนงานอยางทวถง 8) งานสาเรจทนเวลา 9) ผลงานไดมาตรฐาน 10) การดาเนนงานสามารถยดเปนมาตรฐานได 11) กาหนดมาตรฐานทสามารถใชเปนเครองมอในการฝกสอนงานได 12) ใหบาเหนจรางวลแตงานทด เบคเกอร และนเฮอรเซอร (Becker & Neuhauser, 1975, p. 94 อางใน ชมศกด ชมนม,

2541, หนา 5) ไดเสนอตวแบบจาลองเกยวกบประสทธภาพขององคกร (Model of Organizational Efficiency) โดยเขากลาววาประสทธภาพขององคกร นอกจากจะพจารณาถงทรพยากร เชน คน เงน วสดอปกรณทเปนปจจยนาเขาและผลผลตขององคกร คอการบรรล เปาหมายแลวองคกรในฐานะท เปนองคกรในระบบเปด (Open System) ยงมปจจยประกอบอก ดงแบบจาลองในรปสมมตฐานดงน

1) หากสภาพแวดลอมในการทางานขององคกรมความซบซอนตา (Low Task Environment Complexity) หรอมความแนนอน (Certainty) มการกาหนดระเบยบปฏบตในการทางานขององคกรอยางละเอยดถถวน แนชด จะนาไปสความมประสทธภาพขององคกรมากกวา องคกรทมสภาพแวดลอมในการทางานยงยากซบซอนสง (High Task-environment Complexity) หรอมความไมแนนอน (Uncertainty)

2) การกาหนดระเบยบปฏบตชดเจนจะเพมผลการทางานทมองเหนไดมผลทาใหประสทธภาพ เพมมากขนดวย

3) ผลการทางานทมองเหนได สมพนธในทางบวกกบประสทธภาพ 4) หากพจารณาคกนจะปรากฏวาการกาหนดระเบยบปฏบตอยางชดเจนและผลการทางานท

มองเหนได มความสมพนธมากขนตอประสทธภาพมากกวา ตวแปรแตละตวตามลาพง ประสทธภาพ (Efficiency) และประสทธผล (Effectiveness) เปนคาทถกนาใชกนอยางแพรหลายจากการประมวลเอกสารพบวา มผใหความหมายเกยวกบคาทงสองไวในความหมายตาง ๆดงน

ความหมายของประสทธภาพ “ทศนะเกยวกบประสทธภาพวา หมายถง ผลการปฏบตงานทกอเกดความพงพอใจแกมวลมนษย และไดรบผลกาไรจากการปฏบตงานนนดวย (Human Satisfaction and Benefit Produced)” (Millet อางใน แสวง รตนมงคลมาศ, 2514, หนา 99) ไซมอน (Simon อางใน แสวง รตนมงคลมาศ, 2514, หนา 99) ใหทศนะเกยวกบประสทธภาพไวคลายคลงกนคอ ถาพจารณาวางานใดมประสทธภาพสงสดใหดจาก ความสมพนธระหวางปจจยนาเขา (Input) กบผลผลต (Output) ทไดรบออกมา เพราะฉะนน ตามฉะนนตาม

Page 19: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

7

ทศนะนประสทธภาพนจงเทากบผลผลตลบดวยปจจยนาเขา และถาเปนการบรหารราชการและองคกรของรฐกควรบวกความพงพอใจของผรบบรการ (Satisfaction) เขาไปดวย ซงอาจเขยนสตรเปนดงน E = (O - I) + S

E = Efficiency คอประสทธภาพของงาน O = Output คอผลผลตหรองานทไดรบออกมา I = Input คอปจจยนาเขาหรอทรพยากรทางการบรหารทใชไป S = Satisfaction คอความพงพอใจในผลงานทออกมา “ประสทธภาพในวงการธรกจ หมายถง การจดการทไดรบผลกาไรหรอขาดทนสาหรบการ

บรหารงานราชการในทางปฏบตวดประสทธภาพไดยากมาก วธวดประสทธภาพ ในวงราชการจงหมายรวมถง ผลการปฏบตงานททาใหเกดความพงพอใจปละประโยชนแกมวลมนษย ดงนนประสทธภาพในทางราชการจะตองพจารณาถง คณคาทางสงคมจงไมจาเปนตองประหยดหรอมกาไร เพราะงานบางอยางถาจะทาอยางประหยดอาจไมมประสทธภาพกได” (อทย หรญโต, 2525, หนา 123)

“ประสทธภาพ หมายถง การมสมรรถนะสง สามารถมระบบการทางานทกอใหเกดผลไดสงสดโดยทผลผลตทมมลคาสงกวาของทรพยากรทใชไป” (ธงชย สนตวงษ และชยยศ สนตวงษ, 2535, หนา 314)

ประสทธภาพ เปนสงทบงบอกผลงานของคนงาน (ปฏบตงาน) ในชวงระยะเวลาหนง ซงใชเปนเครองวดวามการใชทรพยากรขององคกรหรอหนวยงานเหมาะสมเพยงไร (วทยากร เชยงกล, 2540, หนา 173) ประสทธภาพ ถอวาเปนสวนหนงของประสทธผล มความสมพนธกบประสทธผล การวดประสทธภาพโดยทวไปจะวดเปนอตราสวนของผลผลตตอปจจยนาเขาในการผลตหรอคาใชจายตอหนวย และมกเปนเรองเศรษฐกจ เกณฑการวดประสทธภาพแบบน อาจคลาดเคลอนได เพราะไมไดคานงถงดานคณภาพแตคานงถงปรมาณในรปของกาไร หรอผลผลตสงสดเพยงดานเดยว ดงนนการวดประสทธภาพตองวดความแตกตางดานคณภาพของผลผลตดวย (จนดาลกษณ วฒนสนธ, 2530, หนา70) 2.2 แนวคดเกยวกบแสงสวางภายในสานกงาน

การสองสวางสานกงานตองใหไดแสงสวางสมาเสมอ ยกเวนกรณทเปนหองตอนรบ หรอเปนบรเวณทไมไดใชทางานกไมตองใหมแสงสวางสมาเสมอ การสองสวางสานกงานโดยทวไปกใชหลอด ฟลออเรสเซนตคลไวท (Cool White) หรอ เดไลท (Daylight)

Page 20: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

8

โคมไฟฟาฟลออเรสเซนตทใชกนมาก ไดแก โคมตวสะทอนแสงอะลมเนยม (Aluminum Reflector) อะลมเนยมมสองแบบคอแบบกระจกเงาและแบบดานวสดทใชควรมประสทธภาพการสะทอนแสงทดเชนมสมประสทธการสะทอนแสงของตวสะทอนแสง 95 % เปนตน และนอกจากนตองมการออกแบบโคมทดดวยการพจารณาโคมไฟฟาทประหยดพลงงานควรพจารณาจากประสทธภาพโดยรวมของโคมไฟฟา η (ปรมาณแสงทออกจากโคม/ ปรมาณแสงทออกจากหลอด) เปนเกณฑ

โคมประหยดพลงงานควรพจารณาจากประสทธภาพโดยรวม (η) ของโคม รวมทงแสง บาดตา และกราฟกระจายแสงของโคมทเหมาะสมสาหรบแตละพนท

โคมไฟฟาทประหยดพลงงานควรมคณสมบตอยางไรนนพอบอกไดดงนคอตองเปนโคมทมประสทธภาพสง และมแสงบาดตาไมมากเกนไป และมกราฟกระจายแสงทเหมาะสมสาหรบการใชงานในแตละพนท ภาพท 2.1: การใหแสงสวางบรเวณทางเขาสานกงาน

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

2.2.1 พนทสานกงานเปด หมายถง พนทขนาดใหญไมไดกนเปนหอง หรอ กนคอก การให

แสงในลกษณะนกวางโคมแบบใหแสงสมาเสมอหมดทงพนทดงแสดงในภาพท 2.1 การใหแสงพนทเปดควรระวงไมใหระยะหางระหวางโคมมากเกนไปเพราะในทางปฏบตพนทสานกงานเปดอาจมการกนคอก (Partition) ดงนนจงตองพจารณาถงเงาทเกดขนเนองจากการบงแสงจากผนงทเอามากนไว

Page 21: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

9

ถาโคมวางหางเกนไปแตถาไมมการกนคอกโคมไฟฟาทมการกระจายแสงในแนวกวางกเหมาะเพราะไมตองใชจานวนโคมมากเกนไป ถาสานกงานเปดมเพดานทสงเชน ตงแต 2.8 ม. เปนตนไป การพจารณาโคมทใชควรเลอกโคมทมแสงไมกระจายมากเพอใหแสงลงมาทโตะทางานมากขนดงแสดงในภาพท 2.2 ภาพท 2.2: การใหแสงสวางสมาเสมอในพนทสานกงานเปด

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand).

(2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

ภาพท 2.3: กราฟกระจายแสงโคมฟลออเรสเซนตเพอการใชงานพนทตางกน

ก) ข) ก) ก) เหมาะสาหรบพนททเพดานไมสงมาก ข) ข) เหมาะสาหรบพนทเพดานสง

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

cd/Klm

0o

30o

60o

100

200

300

400

500

cd/Klm

0o

30o

60o

100

200

300

400

500

Page 22: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

10

สานกงานเปดทมเพดานสงควรใชโคมทมแสงกระจายดานขางนอย ทงนเพอประหยดพลงงาน และเมอมการกนคอกกไมมปญหามาก

2.2.2 สานกงานกนคอก หมายถง สานกงานทมการกนคอกสง (Partition) ซงโดยมากมกจะอยตดกบพนทสานกงานเปดการใหแสงทบรเวณนกอาจตองมการจดโคมใหมจากแนวเดมของพนทสานกงานเปดเพอใหแสงสองลงบรเวณทกนคอกและการออกแบบในบรเวณดงกลาวเมอตองใชสตร การคานวณแบบลเมนตองพจารณาผลของการกนคอกสงดวยเพราะการกนคอกดงกลาวทาใหความสองสวางลดลงมากเหลอ70-80% เชน เมอยงไมมการกนคอกสง วดความสองสวางทโตะทางานได 500 ลกซ เมอมคอกกนสง ความสองสวางทโตะทางานอาจเหลอเพยง 500 x 0.7 = 350 ลกซ เปนตน

ความสองสวางสาหรบสานกงานกนคอกลดลงเหลอ 70-80 % จากทคานวณได โคมไฟฟาทเหมาะสาหรบสานกงานกนคอกควรเปนโคมฟลออเรสเซนตทมการกระจายแสงดานขางนอย เพราะถาใชโคมทมกราฟกระจายแสงตามในภาพท 2.3 ก) และตงโคมหางกนมากทาใหพนทกนคอกบางพนทไมมโคมอยเหนอพนท แสงในบรเวณนนกมดมากกวาพนทอน ๆ

โคมทเหมาะสาหรบสานกงานแบบกนคอกควรเปนโคมทกราฟกระจายแสงดานขางไมมาก 2.2.3 หองสานกงาน หมายถง สานกงานทกนเปนหอง เชน หองผจดการ เปนตน การใหแสง

ในสานกงานทเปนหองน พจารณาไดเปน 2 อยาง คอ ถาหองมการปรบเปลยนบอยกควรใหแสงแบบสมาเสมอ แตถาหองไมมการปรบเปลยนกควรใหแสงแบบเนนเปนทเชนทกลางโตะกตดตงโคมไฟฟลออเรสเซนตใหไดประมาณ 500 ลกซ เมอใหแสงทโตะทางานแลว บรเวณอนกสามารถใหแสงตามความเหมาะสมไดจากโคมฟลออเรสเซนตแทนทจะใหความสองสวางสงมากจากหลอดฟลออเรสเซนตอยางเดยวทาใหไมประหยดพลงงานแสงสวาง ภาพท 2.4: การใหแสงสวางในหองสานกงานทกนเปนสดสวน

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

Page 23: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

11

ภาพท 2.4 แสดงการใหแสงสวางในสานกงานทเปนหองสวน ซงมทควรระวงคอ ความสองสวางทโตะและบรเวณขางเคยงภายในหองไมควรมความสองสวางตางกนมากกวา 3 เทา เชน ทโตะทางานใหความสองสวาง 500 ลกซ บรเวณขางเคยงควรมความสองสวางไมนอยกวา 500/ 3 หรอประมาณไมนอยกวา 150 ลกซ ทงนเพอไมใหตาตองปรบสภาพมากเมอตองเงยหนาขนจากโตะทางาน

การใหแสงสวางบนโตะทางานทไมตองการใหแสงสวางกระจายไปดานขางมากเพอไมใหรบกวนแสงตกแตงกควรใชโคมทมกราฟกระจายแสงดานขางไมมากนก พจารณาภาพท 2.5 สาหรบพนทสานกงานทเปนหองสวนตวกรณทใชโคมทมการกระจายแสงมากและโคมทมการกระจายแสงไมมากภาพท 2.5 ก) ใชโคมฟลออเรสเซนตทมการกระจายแสงดานขางมากเชนในกราฟโคมในภาพท 2.3 ก) จะใหแสงกระจายกวางทาใหการตกแตงดวยแสงอยางอนทาไดลาบาก แตถาใชกราฟโคมในภาพท 2.3 ข) ซงมการกระจายแสงไมกวาง ทาใหงานตกแตงดวยโคมอยางอนทาไดงายเพอใหเกดความสวยงาม ภาพท 2.5: ความแตกตางของการใชโคมทแสงกระจายดานขางมากเทยบกบดานขางนอย

ก) ข) ก) โคมกระจายแสงดานขางมาก ข) โคมกระจายแสงดานขางนอย

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

การใหแสงในหองสานกงานควรใชโคมฟลออเรสเซนตทมกราฟกระจายแสงดานขางไมมาก

เพอใหงานตกแตงแสงดวยโคมอยางอนทาไดไมยากนก 2.2.4 หองประชม หมายถง หองทมการใชประชมซงอาจเปนของกรรมการบรหาร

นอกจากมการประชมแลวอาจมการฉายสไลด หรอ ฉายวดโอ ดวยตวอยางการใหแสงในหองประชมไดแสดงไวในภาพท 2.5 ซงการใหแสงสวางในหองดงกลาวอาจประหยดพลงงานไดไมมาก เพราะ

Page 24: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

12

จาเปนตองใชการหรไฟจากหลอดอนแคนเดสเซนต และสงทตองคานงในการออกแบบแสงสวางหองประชมดงกลาวควรมรายละเอยดดงน

- ควรมการใหแสงจากกลมไฟอนแคนเดสเซนตทกลางโตะโดยสามารถหรไดดวย เพอใชหรไฟเมอมการฉายสไลด หรอ วดโอ

- แสงไฟทบรเวณหนาหอง หรอ กระดาน ควรมกลมไฟหลอดอนแคนเดสเซนตเฉพาะเพอใชกรณตองการเนนเฉพาะทหนาหองเมอมการแสดง หรอ บรรยาย ภาพท 2.6: ตวอยางการใหแสงสวางในหองประชม

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

- ไฟกลางหอง หรอ กลางโตะประชม ควรเปนโคมจากหลอดฟลออเรสเซนต ชนดคลไวท

(เพราะหลอด Cool White เปนหลอดทมแสงเหมาะสาหรบการสองสวางท 500 ลกซ และมองศาเคลวนไมมากเกนไปและสามารถกลมกลนเขาไดกบหลอดอนแคนเดสเซนต) โคมทใชอาจใชโคมแบบมแผนกรองแสงขาวขน หรอ เกลดแกวเพอใหสบายตา

- ไฟขางกาแพงโดยทวไปกตดตงโคมไฟสองรปสปอรตไลท หรอ อาจเปนโคมไฟสาดกาแพงในกรณทตองการใหทงกาแพงสวาง เนองจากตดรปมาก หรอ ตองการเนนผนกาแพงใหสวางกรณทหองมลกษณะยาวและแคบ จงตองใชเทคนคของแสงเพอขยายใหหองดกวางขน

การออกแบบแสงสวางในหองประชมควรมหลายรปแบบ เพอใหเหมาะสมกบการใชงานไดหลายอยาง ตงแตการประชม การฉายวดโอ การฉายสไลด

กลมโคมไฟอนแคนเดสเซนตทหนาหองมสวทชไฟหรแยกตางหาก

กลมโคมไฟฟลออเรสเซนตเพอใหความสองสวางสงซงอาจใชโคม 18 หรอ 36 วตต

Page 25: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

13

2.2.5 สวตชปดเปดไฟในสานกงาน สวตชปดเปดในสานกงานเพอการประหยดพลงงานควรพจารณาดงน

ถาเปนบรเวณทอยใกลหนาตางควรพจาณาใหมการปดเปดสวตชตางหากของแนวโคมไฟฟาขนานกบหนาตาง เพราะถามแสงสวางจากภายนอกเขามาชวยกไมตองเปดโคมแสงสวางในบรเวณนน

การปดเปดสวตชไฟควรแยกออกสาหรบพนทตาง ๆ ดวยถงแมจะเปนสานกงานเปดกตามเพอแยกสวตชปดไฟดวยเมอไมจาเปนตองใช

การประหยดพลงงานแสงสวางดวยการจดสวตชปดเปดแยกเพอการประหยดพลงงานเปนสงจาเปนและประหยดไดมากดวย แตทงนกตองมการรณรงคเรองการประหยดไฟฟาดวย มฉะนนการปดเปดสวตชไฟเพอการประหยดพลงงานแสงสวางกไมเกด

2.2.6 การใหแสงสวางในหองทมจอคอมพวเตอร สงทตองระวงในเรองการใหแสงสวางในหองหรอบรเวณทมจอคอมพวเตอรกคอตองหลกเลยงไมใหเกดแสงสะทอนขนในจอคอมพวเตอรซงโดยทวไปกคอถาตดตงหรอใหการสองสวางทไมถกตองบางครงกมแสงสะทอนใหเหนรปโคมในจอคอมพวเตอรทาใหอานขอความในจอไดลาบากวธการแกไขไมใหเกดแสงดงกลาวสามารถทาไดหลายอยางดงน

- พนผวไมวาพน ผนง เพดาน ควรมสมประสทธการสะทอนแสงระหวาง 20-50 % - มมแสงบาดตาของโคมทมากกวา 60 องศาขนไปตองมลมแนนซไมมากกวา 200 แคน

เดลาตอตารางเมตร - ในหองทมเครองคอมพวเตอรควรใหแสงสวางทงแบบโดยตรงและโดยออม - โคมไฟแสงสวางไมควรวางเหนอเครองคอมพวเตอร - ไมควรวางเครองคอมพวเตอรใกลหนาตาง - การตดตงเครองคอมพวเตอรควรใหทศทางการมองเครองขนานกบกาแพง

โคมทใชสาหรบการสองสวางในหองทมจอคอมพวเตอรหรอจอมอนเตอรควรเปนโคมทมแสงบาดตานอย ถาเปนหองทพถพถนในเรองนอาจจาเปนตองใชแสงแบบสองขน (Uplight) เชน ศนยควบคมการบนทตองใชจอมอนเตอร หรอหองควบคมสาคญ แตถาเปนหองคอมพวเตอรธรรมดากอาจเลอกโคมทมแสงบาดตานอยและยงคงมประสทธภาพการใหแสงสง เชน โคมฟลออเรสเซนตแบบตวขวางพาราโบลกจตรส ซงใหแสงบาดตานอยกวาโคมฟลออเรสเซนตแบบตวขวางชนดอน ๆ

พนทสานกงานเปด หมายถง พนทขนาดใหญไมไดกนเปนหอง หรอกนคอก การใหแสงในลกษณะนกวางโคมแบบใหแสงสมาเสมอหมดทงพนทการใหแสงพนทเปดควรระวงไมใหระยะหางระหวางโคมมากเกนไป เพราะในทางปฏบตพนทสานกงานเปดอาจมการกนคอก (Partition)

Page 26: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

14

ดงนนจงตองพจารณาถงเงาทเกดขนเนองจากการบงแสงจากผนงทเอามากนไวถาโคมวางหางเกนไป แตถาไมมการกนคอกโคมไฟฟาทมการกระจายแสงในแนวกวางกเหมาะเพราะไมตองใชจานวนโคมมากเกนไป ถาสานกงานเปดมเพดานทสงเชน ตงแต 2.8 ม. เปนตนไป การพจารณาโคมทใชควรเลอกโคมทมแสงไมกระจายมากเพอใหแสงลงมาทโตะทางานมากขนดงแสดงในภาพท 2.8

ภาพท 2.7: การใหแสงสวางสมาเสมอในพนทสานกงานเปด

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand).

(2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

ภาพท 2.8: กราฟกระจายแสงโคมฟลออเรสเซนตเพอการใชงานพนทตางกน

ก) ข) ค) ก) เหมาะสาหรบพนททเพดานไมสงมาก ง) ข) เหมาะสาหรบพนทเพดานสง

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

cd/Klm

0o

30o

60o

100

200

300

400

500

cd/Klm

0o

30o

60o

100

200

300

400

500

Page 27: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

15

สานกงานเปดทมเพดานสงควรใชโคมทมแสงกระจายดานขางนอย ทงนเพอประหยดพลงงาน และเมอมการกนคอกกไมมปญหามาก

สานกงานกนคอก หมายถง สานกงานทมการกนคอกสง (Partition) ซงโดยมากมกจะอยตดกบพนทสานกงานเปด การใหแสงทบรเวณนกอาจตองมการจดโคมใหมจากแนวเดมของพนทสานกงานเปด เพอใหแสงสองลงบรเวณทกนคอกและการออกแบบในบรเวณดงกลาวเมอตองใชสตรการคานวณแบบลเมนตองพจารณาผลของการกนคอกสงดวย เพราะการกนคอกดงกลาวทาใหความสองสวางลดลงมากเหลอ 70-80% เชน เมอยงไมมการกนคอกสง วดความสองสวางทโตะทางานได 500 ลกซ เมอมคอกกนสง ความสองสวางทโตะทางานอาจเหลอเพยง 500 x 0.7 = 350 ลกซ เปนตน

ความสองสวางสาหรบสานกงานกนคอกลดลงเหลอ 70-80 % จากทคานวณได โคมไฟฟาทเหมาะสาหรบสานกงานกนคอกควรเปนโคมฟลออเรสเซนตทมการกระจายแสงดานขางนอย เพราะถาใชโคมทมกราฟกระจายแสงตามในภาพท 2.8 ก) และตงโคมหางกนมากทาใหพนทกนคอกบางพนทไมมโคมอยเหนอพนท แสงในบรเวณนนกมดมากกวาพนทอน ๆ

โคมทเหมาะสาหรบสานกงานแบบกนคอกควรเปนโคมทกราฟกระจายแสงดานขางไมมาก 2.2.7 หองสานกงาน หมายถง สานกงานทกนเปนหอง เชน หองผจดการ เปนตน การใหแสง

ในสานกงานทเปนหองน พจารณาไดเปน 2 อยาง คอ ถาหองมการปรบเปลยนบอยกควรใหแสงแบบสมาเสมอ แตถาหองไมมการปรบเปลยนกควรใหแสงแบบเนนเปนท เชน ทกลางโตะกตดตงโคมไฟฟลออเรสเซนตใหไดประมาณ 500 ลกซ เมอใหแสงทโตะทางานแลว บรเวณอนกสามารถใหแสงตามความเหมาะสมไดจากโคมฟลออเรสเซนตแทนทจะใหความสองสวางสงมากจากหลอดฟลออเรสเซนตอยางเดยวทาใหไมประหยดพลงงานแสงสวาง

ภาพท 2.9: การใหแสงสวางในหองสานกงานทกนเปนสดสวน

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

Page 28: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

16

ภาพท 2.9 แสดงการใหแสงสวางในสานกงานทเปนหองสวน ซงมทควรระวงคอ ความสองสวางทโตะและบรเวณขางเคยงภายในหองไมควรมความสองสวางตางกนมากกวา 3 เทา เชน ทโตะทางานใหความสองสวาง 500 ลกซ บรเวณขางเคยงควรมความสองสวางไมนอยกวา 500/ 3 หรอประมาณไมนอยกวา 150 ลกซ ทงนเพอไมใหตาตองปรบสภาพมากเมอตองเงยหนาขนจากโตะทางาน

การใหแสงสวางบนโตะทางานทไมตองการใหแสงสวางกระจายไปดานขางมาก เพอไมใหรบกวนแสงตกแตงกควรใชโคมทมกราฟกระจายแสงดานขางไมมากนก พจารณาภาพท 2.10 สาหรบพนทสานกงานทเปนหองสวนตวกรณทใชโคมทมการกระจายแสงมากและโคมทมการกระจายแสงไมมาก ภาพท 2.10 ก) ใชโคมฟลออเรสเซนตทมการกระจายแสงดานขางมากเชนในกราฟโคมในภาพท 2.8 ก) จะใหแสงกระจายกวางทาใหการตกแตงดวยแสงอยางอนทาไดลาบาก แตถาใชกราฟโคมในรปท 2.8 ข) ซงมการกระจายแสงไมกวาง ทาใหงานตกแตงดวยโคมอยางอนทาไดงายเพอใหเกดความสวยงาม ภาพท 2.10: ความแตกตางของการใชโคมทแสงกระจายดานขางมากเทยบกบดานขางนอย

ก) ข) ก) โคมกระจายแสงดานขางมาก ข) โคมกระจายแสงดานขางนอย

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

การใหแสงในหองสานกงานควรใชโคมฟลออเรสเซนตทมกราฟกระจายแสงดานขางไมมาก

เพอใหงานตกแตงแสงดวยโคมอยางอนทาไดไมยากนก 2.2.8 หองประชม หมายถง หองทมการใชประชมซงอาจเปนของกรรมการบรหาร นอกจากม

การประชมแลวอาจมการฉายสไลด หรอฉายวดโอ ดวยตวอยางการใหแสงในหองประชมไดแสดงไวในภาพท 2.11 ซงการใหแสงสวางในหองดงกลาวอาจประหยดพลงงานไดไมมาก เพราะจาเปนตองใชการ

Page 29: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

17

หรไฟจากหลอดอนแคนเดสเซนต และสงทตองคานงในการออกแบบแสงสวางหองประชมดงกลาวควรมรายละเอยดดงน

- ควรมการใหแสงจากกลมไฟอนแคนเดสเซนตทกลางโตะโดยสามารถหรไดดวย เพอใชหรไฟเมอมการฉายสไลด หรอ วดโอ

- แสงไฟทบรเวณหนาหอง หรอ กระดาน ควรมกลมไฟหลอดอนแคนเดสเซนตเฉพาะเพอใชกรณตองการเนนเฉพาะทหนาหองเมอมการแสดง หรอ บรรยาย ภาพท 2.11: ตวอยางการใหแสงสวางในหองประชม

ทมา: สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand).

(2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

- ไฟกลางหอง หรอ กลางโตะประชม ควรเปนโคมจากหลอดฟลออเรสเซนต ชนดคลไวท (เพราะหลอด Cool White เปนหลอดทมแสงเหมาะสาหรบการสองสวางท 500 ลกซ และมองศาเคลวนไมมากเกนไป และสามารถกลมกลนเขาไดกบหลอดอนแคนเดสเซนต) โคมทใชอาจใชโคมแบบมแผนกรองแสงขาวขน หรอ เกลดแกวเพอใหสบายตา

- ไฟขางกาแพงโดยทวไปกตดตงโคมไฟสองรปสปอรตไลท หรอ อาจเปนโคมไฟสาดกาแพงในกรณทตองการใหทงกาแพงสวาง เนองจากตดรปมาก หรอ ตองการเนนผนกาแพงใหสวางกรณทหองมลกษณะยาวและแคบ จงตองใชเทคนคของแสงเพอขยายใหหองดกวางขน

การออกแบบแสงสวางในหองประชมควรมหลายรปแบบ เพอใหเหมาะสมกบการใชงานไดหลายอยาง ตงแตการประชม การฉายวดโอ การฉายสไลด

กลมโคมไฟอนแคนเดสเซนตทหนาหองมสวทชไฟหรแยกตางหาก

กลมโคมไฟฟลออเรสเซนตเพอใหความสองสวางสงซงอาจใชโคม 18 หรอ 36 วตต

Page 30: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

18

2.2.9 สวตชปดเปดไฟในสานกงาน สวตชปดเปดในสานกงานเพอการประหยดพลงงานควรพจารณาดงน

ถาเปนบรเวณทอยใกลหนาตางควรพจาณาใหมการปดเปดสวตชตางหากของแนวโคมไฟฟาขนานกบหนาตาง เพราะถามแสงสวางจากภายนอกเขามาชวยกไมตองเปดโคมแสงสวางในบรเวณนน

การปดเปดสวตชไฟควรแยกออกสาหรบพนทตาง ๆ ดวยถงแมจะเปนสานกงานเปดกตามเพอแยกสวตชปดไฟดวยเมอไมจาเปนตองใช

การประหยดพลงงานแสงสวางดวยการจดสวตชปดเปดแยกเพอการประหยดพลงงานเปนสงจาเปนและประหยดไดมากดวย แตทงนกตองมการรณรงคเรองการประหยดไฟฟาดวย มฉะนนการปดเปดสวตชไฟเพอการประหยดพลงงานแสงสวางกไมเกด

2.2.10 การใหแสงสวางในหองทมจอคอมพวเตอร สงทตองระวงในเรองการใหแสงสวางในหองหรอบรเวณทมจอคอมพวเตอรกคอตองหลกเลยงไมใหเกดแสงสะทอนขนในจอคอมพวเตอรซงโดยทวไปกคอถาตดตงหรอใหการสองสวางทไมถกตองบางครงกมแสงสะทอนใหเหนรปโคมในจอคอมพวเตอรทาใหอานขอความในจอไดลาบากวธการแกไขไมใหเกดแสงดงกลาวสามารถทาไดหลายอยางดงน

- พนผวไมวาพน ผนง เพดาน ควรมสมประสทธการสะทอนแสงระหวาง 20-50 % - มมแสงบาดตาของโคมทมากกวา 60 องศาขนไปตองมลมแนนซไมมากกวา 200 แคน

เดลาตอตารางเมตร - ในหองทมเครองคอมพวเตอรควรใหแสงสวางทงแบบโดยตรงและโดยออม - โคมไฟแสงสวางไมควรวางเหนอเครองคอมพวเตอร - ไมควรวางเครองคอมพวเตอรใกลหนาตาง - การตดตงเครองคอมพวเตอรควรใหทศทางการมองเครองขนานกบกาแพง

โคมทใชสาหรบการสองสวางในหองทมจอคอมพวเตอรหรอจอมอนเตอรควรเปนโคมทมแสงบาดตานอย ถาเปนหองทพถพถนในเรองนอาจจาเปนตองใชแสงแบบสองขน (Uplight) เชน ศนยควบคมการบนทตองใชจอมอนเตอร หรอหองควบคมสาคญ แตถาเปนหองคอมพวเตอรธรรมดากอาจเลอกโคมทมแสงบาดตานอยและยงคงมประสทธภาพการใหแสงสง เชน โคมฟลออเรสเซนตแบบตวขวางพาราโบลกจตรส ซงใหแสงบาดตานอยกวาโคมฟลออเรสเซนตแบบตวขวางชนดอน ๆ จากบทความดานตน บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) ในสวนของสานกงานมการใชคอมพวเตอรเปนหลกในการทางาน แสงจากไฟทสองสวางจากเพดานเปนแบบหลอดไฟฟลออเรสเซนตแบบตวขวาง ทาใหเกดการสะทอนทหนาจอคอมพวเตอร และแปนพมพ ทาใหเกดความไม

Page 31: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

19

สะดวกในการทางาน เกดรบกวนสายตาของพนกงาน ผจดทาจงคดวานเปนสงหนงทเปนอปสรรคในการทางาน

ชนดระบบแสงสวาง แบงคณสมบตของดวงโคมตามการกระจายของแสงตามแนวตงได 5 กลม 1) Direct Lighting ใหความเขมของเสนไดดทสด จงเหมาะกบหองทมเพดานสง ยงเพดาน

สงมากเทาไหร ดวงโคมจะดสวางและโดดเดนมากเทานน 2) Indirect Lighting ใหคณภาพดทสด เพราะไมทาใหเกดแสงบนระนาบของพนททางาน

เปนแสงทเกดจากการสะทอนดงนนฝาเพดานจงควรสะอาดและสะทอนแสงไดด ระบบแสงชนดนมคาใชจายคอนขางสง แตถาเพดานสวางและดวงโคมมดจะเกดความแตกตางระหวางแสงกบฝาเพดานคอนขางสง

3) Direct-Direct Lighting เปนระบบแสงทกระจายและใหแสงสมาเสมอทสด 4) Semi-Indirect Lighting บรเวณใกลดวงโคมจะมดลงและใหแสงสวางนอยกวาแบบ

Direct Lighting 5) Semi-Direct Lighting ใหแสงสวางมากกวาแบบ Indirect และไมทาใหเกดความ

แตกตางของแสงระหวางดวงโดมกบเพดานอกทงตนทนยงถกกวาแบบ Indirect Lighting ระบบแสงสวางทดและเหมาะสมชวยเพมประสทธภาพการทางานในทนน ๆ และยงชวยเพม

ความปลอดภย ในดานความงามทางงานออกแบบนน อาจนาเรองของแสงและเงามาใช เนนสรางบรรยากาศตาง ๆ นอกจากนดวงโคมทมการออกแบบอยางสวยงามทงรปทรงวสด สสน การเลอกผสมผสานของวสดตาง ๆ ยงสามารถนามาตกแตงเพมชวตชวาในบรรยากาศการทางานไดอกดวย

ขอมลแสดงการสะทอนของสตาง ๆ เพอใชประกอบการใชสภายในอาคาร (บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน), 2547)

ส อตราการสะทอน (%) ส อตราการสะทอน (%) ขาว 70 – 80 เขยวแก 25 – 50 เหลอง-ครม 65 – 75 นาเงนแก 10 – 20 เหลองออกนาตาล 55 – 65 นาตาล 8 – 12 ชมพ 40 – 75 แดง 15 – 25 เทา-ฟา 35 – 50 แดงเขม 7 เขยวออน 25 - 50 ดา 2 - 5

Page 32: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

20

ขอมลเปอรเซนตความเหมาะสมในการออกแบบจากการสะทอนแสงของสวนตาง ๆ ในหอง (บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน), 2547)

สวนตาง ๆ ของหอง การสะทอน (%) เพดาน 80 ผนงตอนบนตดเพดาน 70 – 80 ผนงตอนลางตดขอบหนาตาง 50 – 60 พน 20 - 30

ขอสงเกต - เพดาน ควรใชสออน - ผนง ควรใชสปานกลาง - พน ควรใชสแก - แสงประดษฐใชทวไปสาหรบสานกงาน ไดแก - FLUORESCENT มการกระจายแสงออกทางกวางใหประกายตาแตจะใหสออกมาดวย - INCANDESCENT ใหโทนแสงออกมานมนวลและชดเจนกวาหลอดฟลออเรส

เซนต จงเหมาะในการใชแสงเนนจดสาคญโดยการกาหนดความเขมของแสงใหมากกวาทอน ๆ จากบทความน เมอลองสงเกตสานกงานของนคอนเซลสแลว พบวาผนงของสานกงานและเพดานมสขาว ซงจะเกดการสะทอนของแสงไฟมาก มอตราการสะทอนถง 70-80% อาจจะทาใหการทางานหนาคอมพวเตอรไมสะดวกเพราะมการสะทอนทคยบอรด และเกดความไมสบายในการมองเหน

การออกแบบระบบสองสวาง การออกแบบระบบแสงสวางทงภายในอาคารและนอกอาคารผออกแบบจาเปนตองมความร

ความเขาใจเกยวกบหลกการและทฤษฎทเกยวของกบการออกแบบระบบแสงสวางในหวขอนจะกลาว ถงทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของกบการออกแบบระบบแสงสวาง ดงน 1) ศพทแสงสวาง (Lighting Vocabulary) 1.1) ฟลกซการสองสวาง (Luminous Flux) คอ พลงงานแสงทงหมดทออกจากแหลงกาเนด เชนหลอดไฟฟา มหนวยเปน Lumen 1.2) ความเขมของการสองสวาง (Luminous Intensity: I) หรอกาลงสองสวา (Candle Power) มกใชแสงความเขมของแสงทมมตาง ๆ ของดวงโคม โดยทวไปจะวดเปนจานวนเทาของความเขมทไดจากเทยนไข 1 เลมจงมหนวยเปน Candela

Page 33: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

21

1.3) ความสองสวาง (Illuminnce: E) คอ คาทบอกวาพนทนน ๆ ไดรบแสงสวางเพยงพอหรอไม มหนวยเปนลเมนตอ ตร.ม 1.4) ความสวาง (Luminance: L) คอปรมาณแสงทสะทอนออกจากพนผวใด ๆ ในทศทางใดทศทางหนงตอพนท นยมใชในการกาหนดความสวางของถนนและความสวางของจอมอนเตอร มหนวยเปน แคนเดลาตอตารางเมตร (cd/ m2) 1.5) คาประสทธภาพของโคมไฟ (Luminaire Efficiency) คอ อตราแสงโดยรวมทมาจากโคมไฟ เมอเปรยบเทยบกบแสงทออกจากหลอดทตดตง ดงนนหากเลอกโคมไฟทมประสทธภาพสงกจะไดแสงจากโคมไฟมากและสามารถลดจานวนโคมทใชตดตงลงซงจะประหยดคาใชจายในการตดตงได 1.6) คาดชนคณภาพ (quality Index: C.U.) เปนคาทบอกคณภาพของบลลาสตหมายถงอตราสวนระหวางกาลงไฟฟาทบลลาสตจายใหหลอดหรอกาลงไฟฟาทหลอดกบกาลงไฟฟาทสญเสยไปในบลลาสต 2) หลกการใหแสงสวาง (Lighting Concept)

ระบบไฟฟาแสงสวางทมประสทธภาพสงนน เรมจากการทาความเขาใจกบพนททจะใชแสงสวาง คอการศกษาถงประเภทหรอชนดของงานทจะการทาในพนทนน ๆ วาเปนงานชนดใด มการทางานในเวลาใด และตองการระดบความสวางสงตาเพยงใด โดยคานงถงขนาด คาการสะทอนแสงความเปรยบตางและการเคลอนไหวของชนงาน รวมทงระยะหางจากผปฏบตงาน ในขณะเดยวกนกพจารณาหรอเลอกภาพแวดลอมทเหมาะสมใหกบพนทนน ๆ ดวย เชน ความสงของเพดาน ชองแสง นอกจากนสทใชทาสวนตาง ๆ ควรเปนสโทนสวาง เพอทาใหแลดสวางขน ซงคาการสะทอนแสงสวางของเพดาน ผนง พน และแมแตเครองจกรอปกรณ ควรมคาทเหมาะสม เพอมใหเกดแสงบาดตา หรอ ดมดเกนไป

หลกการใหแสงสวางทสาคญนน จะตองคานงถงจดมงหมายหลก 3 ประการ คอ 1) เพอการทางาน อยางมประสทธภาพ เชน แสงสวางโตะทางาน แสงสองใหพชโต แสงฆา

เชอ แสงสวางไฟถนน แสงสวางลานจอดรถ เปนตน 2) เพอความปลอดภย เชน แสงสวางไฟถนน แสงสวางไฟรว แสงสวางระบบรกษาความ

ปลอดภย แสงสวางลานจอดรถ 3) เพอความสวยงาม และสรางบรรยากาศทเหมาะสม เชน แสงสวางสองรปภาพ แสงสวาง

รานอาหาร แสงสวางประดบอาคารและตนไม เปนตน การปฏบตงานภายใตระบบแสงสวางทเหมาะสม ไมเพยงแตจะทาใหผปฏบตงานสามารถทางานไดรวดเรวขน มากขน ประณตมากขน ทสาคญยงทาใหเกดความพงพอใจในการทางานมากขน

Page 34: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

22

ทงยงมผลตอคณภาพชวตของผปฏบตงาน วธการใหแสงสวางทเหมาะสมจงเปนสงสาคญในการออกแบบระบบไฟฟาแสงสวาง ซงสามารถแบงออกเปน 3 วธ คอ

1) การใหแสงสวางทวพนท (General Lighting) เปนวธการใหแสงสวางทใชทวไป โดยการใหแสงสวางจากโคมไฟทตดตงกระจายอยางสมาเสมอบนเพดานซงทาใหมความสวางเกอบเทากนตลอดพนท จงทาใหมขอดในแงทสามารถออกแบบไดงาย ไมจาเปนตองทราบตาแหนงโตะทางานทแนนอน และสามารถยายตาแหนงโตะทางานไดอยางอสระ แตขอเสยคอ เปนวธการใหแสงสวางทสนเปลองพลงงานสง ดงนนจงเหมาะสาหรบการใหแสงสวางทางเดน การใหแสงสวางสาหรบการทาความสะอาด หองทางานและหองประชมทวไป

2) การใหแสงสวางเฉพาะพนท (Local Lighting) เปนวธการใหแสงสวางเสรม ใหไดความสวางสงในจดตาแหนงทใชงานเฉพาะตาแหนง ในบรเวณทอยใกลผทางานหรอชนงาน เพอใหแสงสวางเฉพาะตาแหนงและทศทางทตองการเทานน เชน งานทตองการปรมาณแสงในระดบสง งานทตองการความเทยงตรงสง ตวอยางงานเจยระไน งานอเลกทรอนกส การใหแสงเพอใหมการสองสวางมากเฉพาะทจะชวยประหยดพลงงานไดมากกวาการใหแสงสวางทวไปโดยจะตองควบคมทศทางและความสวางเฉพาะทและ ความสวางแวดลอมใหเหมาะสม

3) การใหแสงสวางทวพนทและเฉพาะท (General and Localized Lighting) เปนวธการใหแสงสวางโดยการออกแบบใหสอดคลองกบการทางานในแตละพนท มแสงสวางทวพนทประกอบกบ แสงสวางเฉพาะตาแหนง จงทาใหประหยดพลงงานกวาวธแรก แตกมขอเสย คอ การปรบยายตาแหนงพนททางานไมอสระเหมาะสาหรบสานกงานและโรงงานสมยใหม ทตองการประหยดพลงงาน ทมระดบความสองสวางเพยงพอการออกแบบระบบแสงสวางทดนน นอกจากจะตองใหไดปรมาณ แสงสวางทเหมาะสมกบการใชงานแลว ยงตองทาใหผปฏบตงานมความรสกสบายในการใชสายตา กลาวคอ ความจาของแสงบนชนงานและสภาพแวดลอมไมควรแตกตางกนเกน 3 เทา ไมมแสงบาดตา โดยตรงจากดวงโคมเกนระดบทยอมรบได หรอ มแสงบาดตาโดยออมจากการสะทอนจากพนผววตถมน ทงนโดยการเลอกใชดวงโคมและการตดตงทศทางใหเหมาะสม ในกรณทเกดเงาเนองจากชนงานอยในตาแนงทแสงเขาไมถง อาจตองตดตงดวงโคมเฉพาะตาแหนงเขาชวย นอกจากนยงตองคานงถงความสะดวกในการบารงรกษา ความปลอดภย และความสวยงามประกอบดวย

มาตรฐานในระบบแสงสวาง (Lighting Standard) การออกแบบแสงสวาง ตองใหไดระดบความสองสวางไมนอยกวาทกฎหมายกาหนด และควร

ไมนอยกวาความตองการในการใชงาน ซงไดมมาตรฐานกาหนดคาความสองสวางขนตาสาหรบการใชงานแตละประเภทไวโดยมาตรฐานทยอมรบในทางวศวกรรมของประเทศไทย ใหอางองตามมาตรฐานของสมาคมไฟฟาแหงประเทศไทย (TIEA) มาตรฐานกาหนดคาความสองสวางขนตา ไมใชคาความสองสวางเรมตน ดงนนการออกแบบตองเผอการลดลงของความสองสวาง จากการเสอมของหลอด

Page 35: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

23

และจากการลดลงของสมประสทธการสะทอนแสงภายในหองทเกดจากฝน เฟอรนเจอร และผนงกนหองดวยมาตรฐานดานแสงสวางของประเทศไทย ทเกยวของไดแก

TIEA-GD 001 แนวทางการประหยดพลงงานไฟฟาแสงสวาง TIEA-GD 002 ขอแนะนาการสองสวางสาหรบหองทมจอคอมพวเตอร TIEA-GD 003 ขอแนะนาระดบความสวางภายในอาคาร TIEA-SP 002 ศพทไฟฟาสวาง การเลอกหลอดไฟใหประหยดพลงงาน (Energy Efficient Lamp)

การเลอกหลอดทมคาประสทธผลการสองสวางสง (High Luminous Effecacy Lamp) การบอกวาหลอดชนดใดประหยดพลงงานหรอไม เราสามารถเปรยบเทยบไดโดยใชคาทเรยกวาประสทธผลในการสองสวาง (Efficacy) แตหากเปรยบเทยบรวมกาลงทงหมดซงรวมถงกาลงไฟฟาสญเสยในบลลาสตดวยแลว เรากจะเรยกคาประสทธผลการสองสวางของระบบ (System Luminous Efficacy) หลอดไฟฟาทมใชกนอยมหลายชนดดวยกน หลอดแตละชนดกมคณสมบตทางแสงและทางไฟฟาแตกตางกน ในการเลอกหลอดเพอการประหยดพลงงาน ควรเลอกหลอดทมประสทธผลการสองสวาง (ลเมนตอวตต) สง หลอดมอายการใชงานนาน ราคาของหลอดเหมาะสม และคณสมบตทางแสงของหลอดเหมาะสมในการนาไปใชงานดวย ตารางท 2.1: แสดงความสวางทเหมาะสมในสถานทตาง ๆ

สถานท ความสวาง (ลกซ) มหาวทยาลย หอประชม หองเรยน หองสมด หองปฏบตการ หองเขยนแบบ สานกงาน หองประชม หองรบรอง

75 - 300 300 - 750 750 - 1,500

200 - 750

ทมา: ชยวฒน อนบญนะ. (2555). สบคนจาก http://www.l3nr.org/u/inboonna01#/posts.

Page 36: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

24

เครองวดแสง Lux Meter เปนอปกรณสาหรบ วดความสวาง มนโดยเฉพาะมาตรการเขมทปรากฏความ

สวางไดดวยตามนษย การวดแสง แบบน จะแตกตางไปจากการวดคาจรง ของพลงงานแสงโดยการสะทอนของวตถ หรอ จากตนกาเนดแสง Lux (ลกซ) เปนหนวยของการวดความสวางของภาพหรอมากกวาถกตองสวาง ทายทสดมนกเกดขนจาก Candela หนวยมาตรฐานการวดการใชพลงงานของแสง Candela เปนจานวนคงทซงใกลความสวางของเทยนหนง

ในขณะท Candela เปนหนวยของพลงงาน แตกมหนวยเทยบเทาทเรยกวาลเมนซงมาตรการเบาเหมอนกนในแงของการ รบรของตนไดดวยตามนษย หนงลเมนเทากบแสงทผลตในทศทางเดยวจากแหลงกาเนดแสงการจดอนดบท หนง Candela ลกซคานงถงพนทผวมากกวาทแสงนจะถกกระจายไปซงมผลตอวธทสด ใสกจะปรากฏขน หนงลกซเทากบหนงลเมนของการแพรกระจายแสงไปทวพนผวหนงตาราง เมตร

เครองวดแสง ทางานโดยใชเซลลภาพเพอจบแสง แลวแปลง คา แสง เปน กระแสไฟฟา โดยการวดคาแสง จากกระแสไฟฟา จะทาให เครองมอวด คานวนคาแสงไดแมนยายงขน

ลกซมเตอร Light Meter เปนอปกรณสาหรบการวดความสวาง การวดความเขมกบความสวางทปรากฏแกสายตาของคน ซงแตกตางจากการตรวจวดพลงงานแสงทเกดขนจรง ทมแหลงความสวาง หรอสะทอนจากวตถหรอแหลงกาเนดแสง ลกซเปนหนวยวดความสวางหรอกวาถกตองสวาง หนวยมาตรฐานของการวดแสงพลงของ เปนจานวนคาคงทซงใกลเคยงกบความสวางของเทยนหนงเลม ในขณะท Candela เปนพลงงานทหนวย แตกมหนวยเทยบเทาทเรยกวาลเมนซงมาตรการเหมอนกนในแงของการรบรของแสงดวยตามนษย

ลเมนมคาเทยบเทากบแสงทผลตในทศทางจากแหลงกาเนดแสงอนดบทหนง ลกซคานงถงพนทผวมากกวาซงแสงนจะถกกระจายไปซงมผลตอวธการท สดใสกจะปรากฏขนหนงเทากบหนงลเมนลกซของการกระจายแสงทวทงพนผวหนงตารางเมตร

Lux Meter ทางานโดยการใชเซลลเพอจบแสง จากนนจะแปลงแสงนใหกระแสไฟฟา ปจจบนเครองวดนชวยใหอปกรณในการคานวณคาลกซของแสงทมนวดได การใฃงานโดยทวไปของเครองวดแสงสามารถในการถายภาพและวดโอทถายทา โดยการวดแสงในคา ลกซ (Lux) ชางภาพสามารถปรบ ความเรวชตเตอร และความลกของภาพทมคณภาพดทสด อปกรณยงสามารถเปนประโยชนอยางมากสาหรบการถายฉากกลางแจงของรายการ โทรทศนหรอภาพยนตรเนองจากจะชวยใหการปรบเปลยนเพอใหแนใจวาฉาก ถายทาในระดบแสงทแตกตางกนมความสวางทสมาเสมอบนหนาจอ

เครองวดแสง เปนการวดความสวาง ลกซ เพอสขภาพในการใชแสง ในหองประชม ทางาน การวดเพอตรวจสอบวาความสวางของหองเพยงพอทจะตอบสนองการใชงานท เหมาะสม หรอไม

Page 37: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

25

วดความสวาง จากหลอดไฟทออกแบบมาเพอปองกนคนงานจากความทกขทรมานความเสยหายแกสาย ตาของพวกเขา การใช Light Meter จะพจารณาขนาดของหองพกในลกษณะทเพยงแคการวดความเขมของแหลงกาเนดแสงในลเมน

การตรวจวดระดบแสงสวาง ใช Lux Meter ซงเปนเครองมอวดแสงทอานคาไดโดยตรง (Direct Reading) มหนวยการวดเปน ลกซ ปกตจะวดทตาแหนงชนงานทคนทางานอย เพอประเมนระดบความเขมของแสงสวางกบลกษณะงานทปฏบตวาเพยงพอหรอ ไม โดยอางองมาตรฐานของแสงสวางตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ดงน - งานทไมตองการความละเอยด ระดบแสงตองไมนอยกวา 50 ลกซ - ตองการความละเอยดเลกนอย ระดบแสงตองไมนอยกวา 100 ลกซ - ตองการความละเอยดปานกลาง ระดบแสงตองไมนอยกวา 200 ลกซ - ตองการความละเอยดมาก ระดบแสงตองไมนอยกวา 300 ลกซ - ตองการความละเอยดมากเปนพเศษ ระดบแสงตองไมนอยกวา 1,000 ลกซ (บรษท โปรโทรนกส อนเตอรเทรด จากด Protronic Intertrade Co.,Ltd., 7 ม.ค 56) มาตรฐานการสองสวางของ CIE (COMMISSION INTERNATIONALE DE L'ECLAIRAGE)

CIE (COMMISSION INTERNATIONALE DE L'ECLAIRAGE) เปนหนวยงานทกอตงขนใน 1,931 และอยในเวยนนาออสเตรยหรอในอกชอหนง International Commission on Illumination เพอกาหนดมาตรฐานของการสองสวางของแสงและส กอตงโดย Mr. Prof T Vauieir และคณะ โดยมประเทศทใชมาตรฐานของ CIE ถง 40 ประเทศทวโลก โดยจดประสงคของหนวยงานคอ

1) เพอใหการใชแสงสวาง ทงในการวทยาศาสตร การกฬา ศลปะ และการใชชวตประจาวนเปนไปในแนวทางทมมาตรฐาน

2) เพอพฒนาเทคโนโลยการใชแสงสวาง รวมถงวสดอปกรณตาง ๆ ทเกยวของ ใหมคณภาพอยางตอเนอง

3) เพอใหเกดมาตรฐานการสองสวางอยางมมาตรฐานสากล 4) เพอแกไขขอบกพรองตาง ๆ ทเกยวกบการใชแสงสวาง ทงนมาตรฐานการสองสวางของ CIE มไดหมายถงการใชแสงสวางสาหรบอาคารเพยงอยาง

เดยว โดยสามารถแบงประเภทการใชงานไดดงน 1) การใชแสงสวางบนทางและถนน 2) การใหแสงสวางในอาคารขนาดเลก 3) การใหแสงสวางในอาคารขนาดใหญ 4) การใหแสงสวางในพนทสาธารณะ 5) การใหแสงสวางในอาคารเฉพาะ เชน โรงละคร โรงภาพยนต โรงแรม พนทกอสราง

โรงงาน เปนตน 6) อน ๆ

Page 38: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

26

นอกจากนยงมการกาหนดมาตรฐานของการสองสวางของแสงและส จะแบงเปนเจดอยางไดแก

1) การมองเหนส 2) การวดของแสงและรงส 3) แสงภายใน 4) แสงภายนอก 5) แสงและสญญาณสาหรบการขนสง 6) Photobiology and Photochemistry 7) Image Technology ความสองสวางและความสวาง 1) ความสองสวาง (อลมแนนซ) หมายถงปรมาณแสงทกระทบลงบนวตถตอพนท มหนวย

เปนลเมนตอตารางเมตร หรอ ลกซ (ถาหนวยเปน ลเมนตอตารางฟต ความสองสวางกเปน ฟตแคนเดล) อลมแนนซ = ปรมาณแสง (ลเมน)/ พนท (m2)

2) ความสวาง (ลมแนนซ) หมายถงปรมาณแสงทสะทอนออกมาจากวตถตอพนท มหนวยเปน แคนเดลาตอตารางเมตร ปรมาณแสงทเทากนเมอตกกระทบลงมาบนวตถทมสตางกนจะมปรมาณแสงสะทอนกลบตางกน นนคอ ลมแนนซ ตางกน สาเหตทตางกนกเนองมาจากสมประสทธการสะทอนแสงของวสดตางกน

กรณตวอยางในการออกแบบสถานททางานในสานกงาน เพอใหเกดความเขาใจเกยวกบ การออกแบบตามหลกการยศาสตร จะขอนาเสนอกรณ

ตวอยางของการออกแบบสถานททางาน ในสานกงาน โดยกลาวถงหลกการอยางกวาง ๆ ดงน การออกแบบสถานททางาน ซงประกอบดวยเฟอรนเจอร อปกรณสานกงาน และสงแวดลอม

ในสานกงาน ตองคานงถงองคประกอบทสาคญหลายประการดวยกน คอ งานทตองทา ทาทางในการทางาน และกจกรรมทเกดขนในงาน โดยออกแบบสถานททางานตรงตามหลกการทวา ออกแบบระบบ ใหเหมาะสมกบผปฏบตงาน เพอกอใหเกดความสะดวกสบาย ในการทางาน และเกดผลงานทด

Page 39: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

27

ภาพท 2.12: การออกแบบสถานททางาน และอปกรณในสานกงาน ควรใหเหมาะกบงาน และเกดความสะดวกสบายตอผปฏบตงาน

ทมา: โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว.

(2557). สบคนจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book =32&chap= 7&page=t32-7-infodetail06.html.

คารล โครเมอร และคณะ ไดแนะนาวา ในการออกแบบนน ใหคานงถงสงทเชอมโยงระหวาง

คนกบงาน ซงไดแก - ปฏสมพนธในการมองเหน (Visual Interface) คอ การมองเหนสงตาง ๆ ไดแก คยบอรด

จอคอมพวเตอร และเอกสารตนฉบบ - การเคลอนไหวตาง ๆ เชน มอตองพมพทคยบอรด จบเมาส ปากกา โทรศพท - การรองรบสวนตาง ๆ ของรางกาย (Body Support) ความสมพนธระหวางรางกายกบท

นง ไดแก ชวงสะโพก บนทาย หลง และแขน ดงนน ในการออกแบบสถานททางานจงตองคานงถงสวนตาง ๆ ทเชอมระหวางคนกบงาน

ตามหวขอทคารล โครเมอร และคณะ ไดนาเสนอไวขางตน ตามหวขอตาง ๆ ดงน 1) การออกแบบทมระบบปฏสมพนธในการมองเหน งานในสานกงานสวนใหญ มกเปนงานทประกอบดวยการอานและเขยน ดงนน งานจงมกถก

วางไวหางสายตาในระดบขอศอก พนผวโตะททางาน อาจถกออกแบบใหเปนพนเอยง หรอพนราบ พนผวเอยงจะทาใหสามารถมองเหน และอานไดงายกวา แตเอกสารอาจเลอนหลนได พนราบจะเหมาะกบการวางเอกสารไดหลากหลายแบบ

Page 40: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

28

ภาพท 2.13: ในการทางาน ควรจดวางอปกรณและเอกสารตนฉบบใหเหมาะสมและมองเหนไดงาย

ทมา: โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว.

(2557). สบคนจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book =32&chap= 7&page=t32-7-infodetail06.html.

ในการออกแบบทวางเอกสาร เอกสารควรวางใหตงฉากกบเสนทางของการมอง และไมควร

ตงหางไปทางดานขางจนเกนไป เพราะจะทาใหตองเอยวตวมาก และใชสายตาทางดานขางมาก ผคนสวนใหญมกนยมมองเอกสารโดยกมหวลง ในระดบเปนมม 20-60 องศา ตากวาระนาบทผานแนวของหและตา และโฟกสภาพ โดยการกมหวลงเลกนอย ใชวธกรอกลกตาไปมา เพออานเอกสาร ดงนน ในการวางจอคอมพวเตอร ควรวางใหอยไมสงกวาแปนพมพมากนก และอยใกลแปนพมพไปทางดานหลง นอกจากน ควรวางเอกสารตนฉบบไวขางจอ เพอใหงายตอการมองเหน และโฟกส

การออกแบบแสงสวางในสานกงาน ปจจยสาคญทควรคานงถง ไดแก (1) ปรมาณแสงตกกระทบบนพนผว (Illumination) โดยปรมาณแสงในสานกงานควรมประมาณ 200-500 ลกซ (2) ปรมาณแสงสะทอน (Luminance)

คอ แสงสะทอนมาจากสงทมองและพนทใกลเคยง รวมทงการสะทอนมาจากกาแพง และเฟอรนเจอรในหอง ควรใหแสงสะทอนจากเพดาน อยในระดบรอยละ 80-90 จงมกทาสเพดานเปนสขาว สวนกาแพงควรมแสงสะทอน อยในระดบรอยละ 40-60 จงมกทาสออน และพนควรมแสงสะทอนอย ในระดบรอยละ 20-40 จงมกทาใหพนมสเขม การออกแบบสงทมอง ควรปองกนไมใหเกดเงาของแสงสะทอน (Glare) เพอไมใหเกดความเมอยลาทางสายตา

Page 41: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

29

(3) ความแตกตางของแสงทตกกระทบบนพนททใกลกน (Luminous Contrast) หากมความแตกตางของแสงมาก จะทาใหตาสามารถแยกความแตกตางไดงายขน

ภาพท 2.14: แปนพมพทออกแบบตามหลกการยศาสตร จะชวยลดการบาดเจบของมอผใชงาน

ทมา: โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว.

(2557). สบคนจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book =32&chap= 7&page=t32-7-infodetail06.html.

2) การออกแบบการเคลอนไหวตาง ๆ การออกแบบอปกรณทตองอาศยการเคลอนไหว เพอกอใหเกดงาน เชน คยบอรด ในอดต

แปนพมพหรอคยบอรดนน ไมไดเปนไปตามหลกการยศาสตร เชน ตวอกษรบนแปนพมพ จะเรยงตวตามแนวทแยงจากซายไปขวา ซงเปนขอจากด ในการสรางแปนพมพ รวมทงแปนพมพในแนวนอนกจะเปนเสนตรง ซงนวของมนษยมไดเรยงในแนวเดยวกน เชนเดยวกบแปนพมพ บนแปนพมพมกมปมใหพมพมากเกนความจาเปน นอกจากน ผทมอาการบาดเจบ ทขอมอจากการทางานซา ๆ มกเปนพนกงาน ทตองใชแปนพมพตลอดเวลา นกวชาการจงไดศกษา และคดคนแปนพมพ ทถกตองตามหลกการยศาสตร และออกแบบแปนพมพใหม โดยแบงแปนพมพออกเปน 2 สวน ตรงกลางของแปนพมพนนสงกวาขอบ และปมพมพเรยงตวตามลกษณะการเรยงตวของนวมอ เพอลดการใชนว ในรปแบบหวนวลง

Page 42: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

30

3) การออกแบบเฟอรนเจอรเพอรองรบสวนตาง ๆ ของรางกาย ในกรณทนงทางาน ในกรณทนงทางาน การออกแบบเฟอรนเจอรตองคานงถง ระยะหางระหวางเฟอรนเจอร

ชนตาง ๆ และตองมขนาด ทเหมาะสมกบรางกาย โดยตองออกแบบใหสวนประกอบของเฟอรนเจอร สามารถปรบขนาดได หรอใหระดบความสงของโตะคงท แตสามารถปรบระดบเกาอ และจอคอมพวเตอร ได หรอจะใหความสงของเกาอคงท แตสามารถปรบสวนรองรบรางกายอน และจอคอมพวเตอรได การออกแบบใหเฟอรนเจอรสามารถปรบไดนน มความจาเปนอยางยง เพอชวยลดความเมอยลา และความเครยดของรางกาย ภาพท 2.15: การออกแบบเฟอรนเจอรใหสามารถปรบระดบได และเคลอนไหวไดคลองตว จะชวยลด

ความเมอยลาและความเครยดของรางกาย

ทมา: โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว.

(2557). สบคนจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book =32&chap= 7&page=t32-7-infodetail06.html.

ในการออกแบบเกาอ ตองใหทนงสามารถรองรบนาหนก ของรางกายได ควรหลกเลยงพน

ผวทแขง เพราะจะเกดแรงกดบนเนอ และควรสามารถปรบใหเขากบรปรางได การมพนกพงหลง สามารถชวยผอนคลายกลามเนอหลงไดอยางด พนกพงหลงควรสงถงระดบศรษะ เพอรองรบศรษะและคอ นอกจากน ควรมรปรางเหมาะสมกบหลง และควรปรบมมเอยง เพอความสบายของกลามเนอหลง พนกพงแขนซงใชในการรบนาหนกของแขน ควรอยในตาแหนงทเหมาะสม และควรทาดวย

Page 43: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

31

พนผว ทสามารถรบนาหนกได อยางไรกตาม พนกพงแขนอาจเปนอปสรรคตอการเคลอนไหวของแขนได ดงนน ถางานททาตองมการเคลอนไหวของแขนมาก ๆ เกาอทใชกไมควรมพนกพงแขน

นอกจากการออกแบบเครองมอ และอปกรณตาง ๆ ใหเหมาะสมกบงานแลว การออกแบบสงแวดลอม ไดแก การวางผงของสานกงาน กควรใหเหมาะสมกบการไหลของงาน อปกรณทใชควรมเสยงเบาทสดเทาทจะทาได รวมทงตองมอณหภม และความชนทเหมาะสมดวย เนองจากอปกรณในสานกงาน เชน คอมพวเตอร มการคายความรอนออกมา ทาใหอณหภมในสานกงานสงขนได ภาพท 2.16: การวางผงและอปกรณของสานกงานใหเหมาะสมกบงาน ผปฏบตงาน และสงแวดลอม

ทมา: โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว.

(2557). สบคนจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book =32&chap= 7&page=t32-7-infodetail06.html.

นอกจากน การออกแบบลกษณะของงาน และโครงสรางขององคกร กเปนสงทตองคานงถง นอกเหนอจากการออกแบบอปกรณ และเฟอรนเจอร ธรรมชาตของมนษยชอบการควบคมงานดวยตนเอง มากกวาถกผอนควบคม ดงนน ผปฏบตงานจงควรสามารถกาหนดอตราการทางานของตนเองได ภายใตขอจากดตาง ๆ และสามารถกระจายภาระงาน ตามระยะเวลาทมจากดไดดวยตนเอง คนสวนใหญยงชอบทางานทมสาระสาคญ มากกวางานทไมสาคญ รวมทงความสมพนธทางสงคมในททางาน กสามารถเพมสมรรถนะในการทางานไดเชนกน

Page 44: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

32

กลาวโดยสรปคอ การออกแบบอปกรณ สงแวดลอม รวมทงระบบใหถกตองและเหมาะสม ตองอาศยความรทางการยศาสตร ความเขาใจในกจกรรมของงาน และความตองการตาง ๆ ในการทางาน จงจะกอใหเกดประสทธผลทด ในการทางานได

แสงสวางในททางาน แสงสวาง นบเปนพลงงานรปแบบหนงทมความสาคญตอการดารงชวตปจจบน นอกจากการ

ใชประโยชนของแสงสวางในการมองเหน อนเปนกลไกของระบบประสาทสมผสหนงททาใหมนษยรบรและประมวลผล โดยเปนการสอสารทางภาพยงสามารถนามาใชในรปแบบอน ๆ เชน การนาพลงงานแสงอาทตยมาใชในการขบเคลอน หรอทาใหเครองจกร อปกรณเครองใชไฟฟาตาง ๆ ทางาน เปนตน จงนบวาแสงสวางเปนปจจยทมความสาคญททาใหเกดกจกรรมการดาเนนการ การปฏบตงานตาง ๆ เปนไดดวยด

แหลงกาเนดแสงสวาง แสงสวาง เปนคลนแมเหลกไฟฟาทมความยาวคลนประมาณ 380-780 นาโนเมตร ซงเปน

ระยะความยาวคลนทมองเหนได การเปลยนแปลงของความยาวคลนตาง ๆ ทาใหมองเหนเปนสตาง ๆ เชน ทความยาวคลนท 450-500 นาโนเมตร จะเหนเปนสนาเงน 500-570 นาโนเมตร จะเหนเปนสเขยว เปนตน ปจจบนมนษยใชพลงงานจากแสงสวางจากแหลงกาเนดแสงสวาง ม 2 แหลง คอ

(1) แสงสวางจากธรรมชาต (Natural Lighting) แหลงกาเนดของแสงสวางในธรรมชาตทสาคญ คอ ดวงอาทตย การใชประโยชนจากดวงอาทตยอยางเหมาะสม จะเปนการประหยดคาใชจายไดมาก

(2) แสงสวางจากการประดษฐ (Artificial Lighting) เปนแหลงกาเนดแสงสวางทมนษยไดประดษฐคดคน โดยอาศยธรรมชาตและเทคโนโลย เชน หลอดไฟฟาชนดตาง ๆ

การมองเหนจะเกดขนไมไดหากไมมแสงสวาง ณ วตถ หรอบรเวณทตองการมอง นอกจากแสงสวางซงเปนปจจยสาคญในการมองเหนของมนษยแลว ยงมปจจยสาคญอน ๆ ทชวยในการมองเหน เชน ความสามารถในการมองเหนของดวงตา ความสวางของวตถ ปรมาณแสงทตกกระทบลงบนวตถ ขนาดและรปรางของวตถ ความแตกตางระหวางวตถกบฉาก การเคลอนทของวตถและสของวตถ เปนตน ฉะนน การจดสภาพแวดลอม เพอใหเกดประสทธภาพในการมองเหนอยางชดเจนถกตอง และเกดความสบาย จงเปนเรองทตองมการจดการแสงสวางใหถกตองเหมาะสมกบลกษณะงานนน ๆ โดยแสงสวางนนตองมปรมาณความเขมขนแสงทเหมาะสมและมคณภาพสาหรบการมองเหน งานบางชนดทมขนาดเลกมากหรอตองการความละเอยดสง กจาเปนตองใชแสงสวางทมความเขมมากกวางานทมขนาดใหญหรอประกอบหยาบ ๆ และแสงสวางนนตองมคณภาพ ไมกอการสองสวางทรบกวนตาและลานสายตา ปญหาและอนตรายทเกดจากแสงสวางและผลกระทบตอผทางาน สามารถจาแนกได 3 ลกษณะ คอ

Page 45: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

33

(1) แสงสวางทนอยเกนไป จะมผลเสยตอสายตา ทาใหกลามเนอตาทางานมากเกนไป โดยบงคบใหมานตาเปดกวางเพราะการมองเหนนนไมชดเจน ตองใชเวลาในการมองรายละเอยดนน ทาใหเกดการเมอยลาของตาทตองเพงออกมา ปวดตา มนศรษะ ประสทธภาพของขวญและกาลงใจในการทางานลดลง การหยบจบใชเครองมอเครองจกรผดพลาดเกดอบตเหตขน หรอไปสมผสสวนทเปนอนตราย

(2) แสงสวางทมากเกนไป จะทาใหผทางานเกดความไมสบาย เมอยลา ปวด แสบตา มนศรษะ วงเวยน และอาจกอใหเกดอบตเหตขนได

(3) แสงจา แสงจาตาทเกดจากแหลงกาเนดโดยตรง (Direect Glare) หรอแสงจาตาทเกดจากการสะทอนแสง (Reflected Glare) จากวสดทอยในสงแวดลอม เชน ผนงหอง เครองมอ เครองจกร โตะทางาน เปนตน จะทาใหผทางานเกดความไมสบาย เมอยลา ปวดตา มนศรษะ กลามเนอหนงตากระตก วงเวยน นอนไมหลบ การมองเหนแยลง นอกจากนยงกอใหเกดผลทางจตใจ คอเบอหนายใน การทางาน ขวญและกาลงใจในการทางานลดลง เปนผลทาใหเกดอบตเหตไดเชนเดยวกน

การจดแสงสวางอยางเหมาะสมในสถานททางาน การจดแสงสวางในสถานประกอบการใหมสภาพเหมาะสม ตองคานงถงปจจยทสาคญในเรอง - การเลอกระบบแสงสวางและแหลงกาเนดแสงสวาง - ลกษณะหองหรอพนทใชงาน - คณภาพและปรมาณของแสงสวาง - การดแลบารงรกษาระบบแสงสวาง

2.3 ทฤษฏเกยวกบอณหภมสของแสง

การบอกสทางดานการสองสวางดวยอณหภมส ซงหมายถงสทเกดจากการเผาไหมวสดสดาซงมการดดซบความรอนไดสมบรณดวยอณหภมทกาหนด เชน หลอดฟลออเรสเซนตคลไวทมอณหภมส 6500 องศาเคลวน หมายถง เมอเผาวตถสดาใหรอนถงอณหภม 6500 เคลวน วตถนนจะเปลงแสงออกมาเปนสคลไวทหรอขาวปนนาเงน เปนตน

ตวอยางอณหภมสของหลอดตาง ๆ เปนดงนน เทยนไข 1900 เคลวน หลอดอนแคนเดสเซนต 2800 เคลวน หลอดฟลออเรสเซนต - เดยไลท (Daylight) 6500 เคลวน - คลไวท (Cool White) 4500 เคลวน - วอรมไวท (Warm White) 3500 เคลวน

Page 46: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

34

สเปนปรากฏการณของการรบรเกยวกบการมองเหนอยางหนงของมนษย เชนการรบรวาดอกกหลาบเปนสแดง ใบไมเปนสเขยว เปนตน และจากคานยามวาสเปนการรบร ดงนนจงไมมตวตนอยเปนสารในทางฟสกส คอไมเปนของแขง ของเหลว และกาซจะเกดขนไดตองมองคประกอบอยางนอย 2 ประการคอ แสง และผสงเกต ลองนกดวา ถาเราเดนเขาไปในหองทไมมแสงใด ๆ เลย เรากไมสามารถมองเหนวตถและสใด ๆ ได และหากเราเดนเขาไปในหองทสวางไสวแตปดตาเสย เรากจะไมเหนสใด ๆ ไดเชนกน การรบรสเกดขนไดกตอเมอมแสงเดนทางเขาไปสตา โดยตาของมนษยจะทาหนาทเปนสวนรบแสง และสงสญญานไปยงสมองเพอแปลสญญานดงกลาวเปนการรบรสตาง ๆ (Chalermchai124, 2010)

แหลงกาเนดแสง ดวงอาทตยถอเปนแหลงกาเนดแสงตามธรรมชาตทมนษยเราคนเคยกนมากทสดแหลงกาเนด

แสงอกประเภทหนงซงไมไดเกดตามธรรมชาต แตเกดจากการกระทา หรอการประดษฐคดคนของมนษยขนมา เชน แสงจากเทยนไข แสงจากหลอดไฟฟา แสงเหลานจดเปนแสงจากแหลงกาเนดแสงประดษฐสของแสงทเกดจากแหลงกาเนดแสงตามธรรมชาตโดยเฉพาะอยางยงแสงอาทตย จะมการเปลยนแปลงอยเสมอตามตาแหนงของดวงอาทตยบนทองฟา เชนแสงของดวงอาทตยในเวลาเทยงวนจะมความเขมแสง มากและเปนสขาว ในขณะทแสงของดวงอาทตยในเวลาเยนจะมความเขมแสงนอยและเปน สเหลองหรอสม และในสภาพอากาศทมความแตกตางกนแสงจากดวงอาทตยกมความแตกตางกน โดยจะเหนไดจากแสงสวางในทรมเวลาททองฟามเมฆกบแสงแดดทสองตรงจากดวงอาทตยจะมส และความเขมแสงทแตกตางกน จากปญหาของการเปลยนแปลงความเขมและสของแสงจากดวงอาทตยอยเสมอ ดงนนจงไมเหมาะสม สาหรบเปนแหลงกาเนดแสงในการเปรยบเทยบส การใชแสงจากหลอดไฟฟาจะความเหมาะสม กวาเนองจากใหแสงทมความสมาเสมอ อยางไรกด แสงจากหลอดไฟฟากมใหเลอกใชมากมายหลายชนดเชนหลอดไฟทงสเตน หลอดฟลออเรสเซนต เปนตน การเลอกใชหลอดไฟฟาแบบใดเปนหลอดมาตรฐานสาหรบการเปรยบเทยบส นนตองพจารณาทอณหภมส (Colour Temperature) ของแสงทไดจากหลอดนน ๆ เปนสาคญ อณหภมสของแสงใด ๆ หาไดจากการเปรยบเทยบสของแสงนนกบสของแสงทเปลงออกมาจาก Black Body เมอถกทาใหรอน ถาสของแสงใด ๆ เหมอนกบสทเปลงออกมา Black Body ณ อณหภมใด จะเรยกวา สของแสงมอณหภมสเทานน โดยมหนวยเปนเคลวน (K) ยกตวอยางเชนแสงจากหลอดไฟทงสเตนมสเหมอนกบแสงทเปลงออกมาจาก Black Body ทมอณหภมประมาณ 2854 เคลวน ดงนนเราจะเรยกวาไฟทงสเตนมอณหภมส 2854 เคลวน

Page 47: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

35

2.4 กรอบแนวคดตามทฤษฏ ภาพท 2.17: กรอบแนวคดตามทฤษฏ

จากการทไดศกษาการวจยตามแนวทฤษฏดานตนทกลาววา ปรมาณแสงในสานกงาน ควรมประมาณ 200-500 ลกซ (โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว, 2557) ซงมความสอดคลองกบทผวจยไดทาการทดลองแลววาแสงสวางท 500 ลกซ มความเหมาะสมและทาใหประสทธภาพในการทางานของพนกงานดกวาแสงสวางในระดบอน และผวจยกไดแยกประสทธภาพการทางานโดยแบงกจกรรมเปน 2 กจกรรมคอ การเขยนและการพมพดดพบวาการเขยนท แสง Cool White 300 ลกซมประสทธภาพมากกวาสภาพแสงอน และการพมพทแสง Cool White 500 ลกซมประสทธภาพมากกวาสภาพแสงอน จากคาถามการวจยวา ระดบแสงสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการทางานอยางไร กลาวไดวาหลงจากการทดสอบการเปลยนหลอดไฟเพอทดสอบประสทธภาพในการเขยนและการพมพ ผลลพธทไดมความแตกตางกนอยางเหนไดชด

ทฤษฎดานประสทธภาพและประสทธผล แนวคดเกยวกบแสงสวางในสานกงาน ทฤษฏเกยวกบอณหภมสของแสงสวางในสานกงาน

การสองสวางในสานกงาน

ศกษาความตองการและปญหาเรองการสองสวางและสของแสงสวางจากแสงประดษฐในสานกงาน

ประสทธภาพในการเขยนและการพมพ

ปจจยทมผลตอประสทธภาพ

- แสงสวางภายในสานกงาน

- อณหภมสของแสงภายในสานกงาน

Page 48: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

บทท 3 ระเบยบวธการดาเนนการวจย

3.1 ประเภทและการออกแบบการวจย จากคาถามการวจยทวาระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพ การทางานของพนกงานในสานกงานอยางไร และการทางานในทนแบงเปนการเขยน และการพมพ ผวจยไดแบงระดบความสองสวางออกเปน 2 ระดบ และอณหภมสของแสงออกเปน 2 แบบ จงออกแบบ การวจยโดยแบงสถานการณออกเปน 2 x 2 Factorial คอกาหนดสถานการณออกเปน 4 สถานการณ ดงตารางท 3.3 ทมสภาพแสงไฟทแตกตางกน

การศกษาผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพการเขยน และการพมพในสานกงาน เปนงานวจยเชงสถตอนมาน เปนการศกษาประสทธภาพในการทางานเพอคนหาแนวทางการใชแสงไฟทเหมาะสมภายในสานกงาน โดยมการทดลองโดยการเปลยนหลอดไฟดงทกลาวดานตน เพอวดประสทธภาพในการทางาน และนาไปเปลยนเปนคาทางสถตเพอวดผล เหตผลทผวจยเลอกวธ การทดลองเพราะจะไดพบกบปญหาระดบของแสงสวางและอณหภมสของแสงทเกดขนจรงกบพนกงาน เมอมการทางานโดยการเขยนและการพมพ ผลทไดออกมาสามารถทาไปเปรยบเทยบทางสถตเพอเหนผล ทชดเจน 3.2 นยามดานมโนทศนและนยามดานปฎบตการของตวแปรในการวจย

ตวแปรอสระ คอ ปจจยพนฐานของกลมตวอยาง ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงในสานกงาน ตวแปรตาม คอ ประสทธภาพในการเขยนและการพมพของกลมตวอยางในแตละสถานการณ ซงมระดบการชวดโดยใชแบบสอบถามและการปรบเปลยนหลอดไฟ ภาพท 3.1: ตวแปรอสระ และตวแปรตาม

ปจจยดานอณหภมสของแสงสวางในสานกงาน

- แสงสขาว (Cool White) - แสงสเหลอง (Warm White)

RQ 1

ประสทธภาพในการเขยน

และการพมพของพนกงาน

ปจจยดานความสองสวางในสานกงาน

- ระดบความสองสวางตา (300 ลกซ) - ระดบความสองสวางปานกลาง (500 ลกซ)

RQ 2

Page 49: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

37

3.2.1 ตารางแสดงตวแปร ตวชวด และวธเกบขอมล

ตารางท 3.1: จาก RQ 1 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพการเขยนของพนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

นยามมโนทศน นยามปฏบตการ ระดบการวด วธการเกบขอมล วเคราะหขอมล

1.ปจจยดานความสองสวางในสานกงาน

- ระดบความสองสวาง ตา (300 ลกซ) - ระดบความสองสวาง ปานกลาง (500 ลกซ)

ระดบการ ชวดแบบลาดบขน (Ordinal)

การปรบเปลยนหลอดไฟ

2.ปจจยดานอณหภมสของแสงสวางในสานกงาน

ลกษณะหลอดไฟ ฟลออเรสเซนตทมคาตางกน - แสงสขาว (Cool White) - แสงสเหลอง (Warm White)

ระดบการวดแบบกลม (Nominal)

การปรบเปลยนหลอดไฟ

2-Way ANOVA

3.ประสทธภาพในการเขยน

กจกรรมการทางาน - เขยนหนงสอ 200 คา โดยวดจานวนคาทเขยนผด

ระดบการวดแบบอตราสวน (Ratio)

แบบสอบถาม

ตารางท 3.2: จาก RQ 2 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพการ

พมพของพนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

นยามมโนทศน นยามปฏบตการ ระดบการวด วธการเกบขอมล วเคราะหขอมล

1.ปจจยดานความสองสวางในสานกงาน

- ระดบความสองสวาง ตา (300 ลกซ) - ระดบความสองสวาง ปานกลาง (500 ลกซ)

ระดบการ ชวดแบบลาดบขน (Ordinal)

การปรบเปลยน หลอดไฟ

2-Way ANOVA

(ตารางมตอ)

Page 50: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

38

ตารางท 3.2 (ตอ): จาก RQ 2 ระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทสงผลดตอประสทธภาพการพมพของพนกงานในสานกงานมลกษณะเปนอยางไร

นยามมโนทศน นยามปฏบตการ ระดบการวด วธการเกบขอมล วเคราะหขอมล

2.ปจจยดานอณหภมสของแสงสวางในสานกงาน

ลกษณะหลอดไฟ ฟลออเรสเซนตทมคาตางกน - แสงสขาว (Cool White) - แสงสเหลอง (Warm White)

ระดบการวดแบบกลม (Nominal)

การปรบเปลยนหลอดไฟ

2-Way ANOVA 3.ประสทธภาพใน

การพมพ กจกรรมการทางาน - พมพหนงสอ 200 คา โดยวดจานวนคาทเขยนผด

ระดบการวดแบบอตราสวน (Ratio)

แบบสอบถาม

3.3 การศกษานารอง (Pilot Study)

จดประสงคในการศกษา 1) เพอทดสอบแบบสอบถาม วามความเหมาะสมกบกลมตวอยางหรอไม หลงจากการศกษา

นารองแลวพบวา แบบทดสอบสามารถใชไดจรงและมความเหมาะสม กาหนดการทดลองโดยใชเวลา 20-25 นาท

2) เพอทดสอบการเขยนและการพมพ ในสถานการณทไดกาหนดไว หลงจากการไดศกษา นารองพบวาเปนระยะเวลาทกลมทดลองรบได ไมนานจนเกนไป และกอนทจะทดสอบโดยการเปลยนหลอดไฟจรง ผวจยไดทาการทดสอบเครองมอการทดลองกอนกบสภาพแสงไฟเดมคอ ระดบความสองสวางท 750 ลกซ และอณหภมสของแสงทเปนแบบ แสงสขาว (Cool White) กบกลมตวอยางจานวน 12 คน โดยการสมอยางอสระ พบวาในกจกรรมการเขยน กลมตวอยางทดลองโดยการเขยนคาไดจานวนคาผดรอยละ 7.96 และในกจกรรมการพมพ กลมตวอยางทดลองโดยการพมพคาไดจานวนคาผดรอยละ 10.66

Page 51: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

39

3.4 การเกบขอมล 3.4.1 กลมประชากรและกลมตวอยางพนกงานบรษทนคอนเซลส (ประเทศไทย) ในสวนของ

สานกงาน จานวน 48 คน ไดมาจากพนกงานของบรษทนคอนทงหมดททางานในสานกงานจดกลมเปน 4 กลม กลมละ 12 คน โดยการสมอยางอสระ

ตารางท 3.3: กาหนดสถานการณทดลอง

ระดบความสองสวาง (ลกซ)

อณหภมสของแสง Cool White Warm White

300 ลกซ 12 คน 12 คน 500 ลกซ 12 คน 12 คน

3.4.2 สถานททดลอง สถานทตงของ บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด ตงอยท 195 อาคารเอมไพรทาวเวอร ชน 45 ถนนสาทรใต แขวงยานนาวา เขตสาทร กรงเทพฯ 10120 ภาพท 3.2: แผนท บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

ทมา: บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด. (2557 ก). แผนท. สบคนจาก

http://www.nikon.co.th/.

Page 52: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

40

เนองจากสานกงานทมแสงสวางในหองทมจอคอมพวเตอรสงทตองระวงในเรองการใหแสงสวางในหองหรอบรเวณทมจอคอมพวเตอรตองหลกเลยงไมใหเกดแสงสะทอนขนในจอคอมพวเตอร ทงนสาเหตมาจากแสงสวางในสานกงานทมความสองสวางมากเกนไป (ธญญณณช รงโรจนสวรรณ, 2547) จากขอความนภายในสวนของสานกงานนคอนเซลส ทมขนาด 945.02 ตร.ม. ดงภาพท 3.3 และภาพท 3.4 และลกษณะการจดโตะทางานเปนแนวขวางกบหลอดไฟทตดตง จานวนหลอดไฟทงหมด 86 หลอด ซงถอวาเปนจานวนมากทเดยว เมอเทยบกบขนาดของหอง ผวจยจงจดสถานทเพอทาการทดลองโดยใชพนทของหองประชม (Meeting Room) เพราะเปนหองปดทบ ไมมหนาตาง หรอแสงสวางธรรมชาตลอดเขามาในหอง ซงเหมาะสมกบการทดลองแสงสวางจากแสงประดษฐ ขนาดของหอง คอ กวาง 7.23 เมตร ยาว 8.22 เมตร และสง 2.5 เมตร ภาพท 3.3: พนทสานกงาน บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

ทมา: บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด. (2557 ข). พนทสานกงาน. สบคนจาก

http://www.nikon.co.th/.

Page 53: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

41

ภาพท 3.4: สภาพแสงไฟภายในสานกงานศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

จากการวเคราะหสภาพแวดลอมทางกายภาพ พบวาระดบความสองสวางในสานกงานคอ 750 ลกซ เปนอณหภมสของเปนแสงสขาว ทาใหผวจยพบปญหาในสานกงาน บรษท นคอนเซลส (จากด) คอ จานวนหลอดไฟทมากเกนไป แสงสวางทมากไปทาใหเกดเงาสะทอนกบคยบอรดทาใหตองเพงสายตา เมอพนกงานใชคอมพวเตอรเปนเวลานาน ๆ จะเกดอาการเมอยลาสายตา จากนนผวจยจงทาการทดลองโดยการปรบเปลยนหลอดไฟใหมแสงสวางทลดลงเหลอ 500 ลกซ และสอบ ถามเบองตนพบวาพนกงาน มความกงวลในความผดพลาดของการทางานลดนอยลง และมความพงพอใจมากขน

Page 54: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

42

ภาพท 3.5: ภายในสานกงานศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

ภาพท 3.6: สภาพแสงไฟภายในสานกงานศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

Page 55: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

43

สถานททดลองคอ พนทของหองประชม (Meeting Room) ภายในสานกงานนคอนเซลส (ประเทศไทย) เพราะเปนหองปดทบ ไมมหนาตางหรอแสงสวางเขามาในหองได มขนาด กวาง 7.23 เมตร ยาว 8.22 เมตร และสง 2.5 เมตร ภายในหองมหลอดไฟฟลออเรสเซนตจานวน 12 หลอด ภาพท 3.7: ภายในหองทใชในการทดสอบ

ภาพท 3.8: ผงพนหอง

Page 56: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

44

3.4.3 งานทมอบหมายใหทา - ใหกลมตวอยางทาแบบสอบถามการประเมนความสามารถในการมองเหน ในตอนท 1

- ในตอนท 2 ใหกลมตวอยางทากจกรรม 2 กจกรรม ไดแก เขยนหนงสอจานวน 200 คา และพมพดด 200 คา 3.4.4 ขนตอนการทดลอง - ผวจยใหกลมตวอยางแบงเปน 4 กลม กลมละ 12 คน เขามาในหองทจดสถานการณครงละ 5 คน และนงตามตาแหนงทผวจยกาหนดไว โดยตาแหนงทนงของกลมทดลองเปนททมระดบความสองสวางเฉลยแลวอยในระดบทกาหนดไวในแตละสถานการณ - ผวจยอธบายถงจดประสงคและความสาคญของการวจยครงนเพอศกษาผลกระทบระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทมผลตอการทางานโดยแบงกจกรรมเปนการเขยนและการพมพ

- หลงจากนนใหกลมทดลองตอบแบบสอบถามทผวจยจดเตรยมให - ใหกลมตวอยางทากจกรรมการเขยนคาจานวน 200 คา และนบจานวนคาทเขยนผด

กรอกในตาราง ใชเวลา 10 นาท - และใหกลมตวอยางทากจกรรมการพมพคาจานวน 200 คา และนบจานวนคาทเขยนผด

กรอกในตาราง ใชเวลา 10 นาท - นาผลทไดไปวเคราะหผลขอมลโดยใชโปรแกรมทางสถต - สรปผลและแนะแนวทางในการปรบปรง

Page 57: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

45

ภาพท 3.9: สถานการณการทดลอง

3.5 การวเคราะหขอมล

การวจยนตองการวดประสทธภาพในการทางานในสานกงาน ในสถานการณทแตกตางกน โดยทตวแปรทอสระม 2 ตว ไดแกระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทอยในสวนของสานกงาน และตวแปรอสระคอปจจยพนฐานสวนบคคล ในขณะทตวแปรตาม ไดแกประสทธภาพในการเขยนและการพมพของพนกงานนคอนเซลสท มระดบการวดโดยใชการทดลอง การวเคราะหความแตกตางของประชากรไดพรอมกนมากกวา 2 กลมประชากร และวเคราะหไดมากกวา 1 ปจจย ดงนนสถตทเหมาะสมในการวเคราะหน คอ 2-Way ANOVA

Page 58: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

3.6 แผนการดาเนนการวจย ตารางท 3.4: แผนการดาเนนการวจย

ขนตอนการดาเนนงาน

ป 2556 ป 2557 ส.ค ก.ย ต.ค พ.ย ธ.ค ม.ค ก.พ ม.ค เม.ย พ.ค ม.ย ก.ค

1. ศกษาขนตอนของปญหา 2.ศกษาทฤษฏและงานวจยทเกยวของในการแกปญหา

3.วเคราะหปญหาและออกแบบวธวจย

4.ดาเนนการวจย/เกบรวบรวมขอมล

5.วเคราะหขอมล/สรปผลงานวจย

6.นาเสนอรางวทยานพนธ 7.นาเสนอรปเลมวทยานพนธฉบบสมบรณ

46

Page 59: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

บทท 4 รายงานผลการวจย

ในบทนประกอบไปดวยหวขอตาง ๆ ดงน ลกษณะทวไปของกลมตวอยาง ผลกระทบระหวาง

แสงสวางและอณหภมสของแสงในกจกรรมการเขยน และผลกระทบระหวางแสงสวางและอณหภมสของแสงในกจกรรมการพมพดด เพอสรางกจกรรมการทดลองและตอบคาถามการวจยทวาระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการเขยนและการพมพของพนกงานในสานกงานอยางไร ซงการวจยนเปนแบบวจยการทดลอง ทมตวแปรอสระ 2 ตว (2 Factors) คอ ระดบความสองสวางโดยมตวแปรควบคมทระดบ 300 ลกซ และ 500 ลกซ อณหภมสของแสงตวแปรควบคมท Cool White Light และ Warm White Light ตวแปรตามคอประสทธภาพในการเขยนและการพมพ จากการทเรามตวแปรอสระมากกวาหนง รปแบบสถตในการวจยนคอ Two-Way ANOVA 4.1 ลกษณะทวไปของกลมตวอยาง

กลมตวอยางพบวาเปนเพศชายรอยละ 58.3 และ เพศหญงรอยละ 41.7 มอายดงน

อาย 15-20 ป รอยละ 16.7 อาย 21-30 ป รอยละ 33.3 อาย 31-40 ป รอยละ 41.7 อาย 41-50 ป รอยละ 8.3

Page 60: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

48

ภาพท 4.1: แสดงอายของกลมตวอยาง

และหลงจากสอบถามในแบบสอบถามกบกลมตวอยางพบวา ผทมความผดปกตทางสายตาในทนกลาวถงผทมสายตาสน ยาว เอยง มมากถงรอยละ 66.7

ผทดมเครองดมทมคาเฟอน รอยละ 50 ผทมอาการหว งวงนอนหรอออนเพลย รอยละ 16.7 และผทมอาการปวดหวมากอนทดสอบมถงรอยละ 25 ผวจยไดเรมกจกรรมการทดสอบ โดยผวจยไดทดสอบแสงสวางและอณหภมสของแสงเดม

กอนกบกลมตวอยาง 12 คน โดยวธการสมอยางอสระ วามผลอยางไร จากการทดลองพบวาแสงสวางและอณหภมของสเดมคอ ระดบความสองสวางท 750 ลกซ และอณหภมสของแสง Cool White โดยใชกจกรรมการเขยนคาจานวน 200 คา และการพมพคาจานวน 200 คา ผลทไดคอ กลมตวอยางเขยนคาทกาหนดไวผดรอยละ 7.96 และพมพผดรอยละ 10.66

หลงจากนนไดทดสอบกจกรรมโดยแบงเปน 4 กลม คอ ความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White ความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White ความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Warm White และความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสงท Warm White โดยกจกรรมวดผลจากการนบจานวนคาทเขยนผด และจานวนคาทพมพผด จากคาถามการวจยทวาระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการเขยนและการพมพของพนกงานในสานกงานอยางไร สามารถสรปจากกจกรรมทมอบหมายใหกลมทดลองทาคอการเขยนและการพมพดงตารางน

Page 61: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

49

4.2 ผลกระทบระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงในกจกรรมการเขยน พบวาคาเฉลยของระดบความสองสวางท 500 ลกซ มคา 8.33 และคา Std. = 10.029 เมอ

เทยบกบระดบความสองสวางท 300 ลกซ คา Mean = 12.71, Std. = 11.071 แสดงวาแสงไฟทมระดบความสองสวางทมากกวาทาใหประสทธภาพในการเขยนมมากขน สวนอณหภมสของแสงทดทสดในกจกรรมการเขยน คา Mean = 2.50, Std. = 1.668 จะเหนไดวาทอณหภมแสงสขาวกลมทดลองจะมประสทธภาพในการเขยนมากกวาทอณหภมแสงสเหลอง ดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1: แสดงคาตวแปรอสระ ในกจกรรมการเขยน

Descriptive Statistics Dependent Variable: ตารางคาคาผดในกจกรรมการเขยน

Lighting Level

Color Temperature of Lighting

Mean Std. Deviation

N

300 ลกซ Warm White 23.33 2.902 12 Cool White 2.08 1.240 12 Total 12.71 11.071 24

500 ลกซ Warm White 13.75 11.933 12 Cool White 2.92 1.975 12 Total 8.33 10.029 24

Total Warm White 18.54 9.802 24 Cool White 2.50 1.668 24 Total 10.52 10.681 48

และในการศกษาผลกระทบของระดบความสองสวางตอประสทธภาพในการเขยน พบวา

Sig. = 0.019 และทอณหภมสของแสงตอประสทธภาพในการเขยนพบวา Sig. = 0.000 แสดงใหเหนวาความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการทางานในสางานอยางมนยสาคญ ดงตารางท 4.2 และจากตารางกยงเหนไดวาทงระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทมอทธพลตอกนมคา Sig. = .006 ซงแสดงใหเหนวาทง 2 ตวแปรควบคมมผลตอตวแปรตามอยางประสทธภาพในการเขยนและการพมพอยางมนยสาคญ

Page 62: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

50

ตารางท 4.2: แสดงผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพ การเขยน

Tests of Between-Subjects Effects Dependent Variable: จานวนคาทเขยนผด

Source Type III Sum of Squares

df Mean Square

F Sig. Partial Eta Squared

Corrected Model 3643.229a 3 1214.410 31.089 .000 .679 Intercept 5313.021 1 5313.021 136.013 .000 .756 Lighting Level (ระดบความสองสวาง)

229.688 1 229.688 5.880 .019* .118

Color of Temperature (อณหภมสของแสง)

3088.021 1 3088.021 79.053 .000* .642

อทธพลรวมระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสง

325.521 1 325.521 8.333 .006* .159

Error 1718.750 44 39.063 Total 10675.000 48 Corrected Total 5361.979 47

a. R Squared = .679 (Adjusted R Squared = .658 จากการสงเกตเวลาทาการทดสอบในแสง Warm White กลมตวอยางมกกลาววาเปนแสงท

สบายนานอน แตไมเหมาะกบการทางานเพราะรสกปวดตา เมอยลาสายตา ตองเพงเวลาอานตวหนงสอ แตบางคนกลาววานากลว และทระดบแสงสวางท 300 ลกซ จะปวดตามากกวา 500 ลกซเพราะมความสองสวางทนอยกวา แสงสวางทนอยลงทาใหกลมตวอยางปวดสายตาเมอเขยนหนงสอไปนาน ๆ สวนอณหภมสของแสง Cool White กลมตวอยางกลาววาเปนแสงสวางทเหมาะสมกบเขยนหนงสอ แตพอมองไปนาน ๆ จะเรมแสบตา อาจเกดขอผดพลาดในการทากจกรรมการเขยนได และเมอไดทาการทดลองการเขยนในสถานการณทกาหนดไว พบวากลมตวอยางมประสทธภาพในการเขยนทระดบแสงสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสง Cool White มากทสด ดงภาพท 4.2

Page 63: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

51

ภาพท 4.2: แสดงผลกระทบระหวางความสองสวางและอณหภมสของแสงในประสทธภาพการเขยน

สรปการทดลองกจกรรมการเขยน ระดบความสองสวางทแตกตางกนสงผลตอประสทธภาพการเขยนทแตกตางกนอยางมนยสาคญ โดยจานวนคาทเขยนผดในระดบความสองสวางท 500 ลกซ (Mean = 8.33, S.D. = 10.029) มจานวนคาทเขยนผดนอยกวาในระดบความสองสวางท 300 ลกซ (Mean = 12.71, S.D. = 11.071)

อณหภมสของแสงทแตกตางกนสงผลตอประสทธภาพการเขยนแตกตางกนอยางมนยสาคญโดยจานวนคาทเขยนผดในอณหภมสของแสงท Cool White (Mean = 2.50, S.D. = 1.668) มจานวนคาทเขยนผดนอยกวา อณหภมสของแสงท Warm White (Mean = 18.54, S.D. = 9.802)

กลมตวอยางมประสทธภาพในการเขยนทระดบความสองสวางท 500 ลกซ และอณหภมสของแสง Cool White มากทสด รองลงมาคอ ระดบความสองสวางท 300 ลกซ และอณหภมสของแสง Cool White ระดบความสองสวางท 500 ลกซ และอณหภมสของแสง Warm White ระดบ

Page 64: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

52

ความสองสวางท 300 ลกซและอณหภมสของแสง Warm White ตามลาดบ โดยวดจากคาผดทกลมตวอยางไดทาการทดลอง 4.3 ผลกระทบระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงในกจกรรมการพมพ

ผวจยพบวาคาเฉลยระดบความสองสวางท 500 ลกซ มคา Mean = 10.88, Std. = 9.167 และ คาเฉลยระดบความสองสวางท 300 ลกซ มคา 17.08, Std. = 8.677 จะเหนไดวาทระดบความสองสวางท 500 ลกซ กลมตวอยางมประสทธภาพในการพมพมากกวาเพราะแสงสวางทมากกวา และในอณหภมสของแสง Cool White คา Mean = 8.00, Std. = 5.141 มผลในการพมพคาผดนอยกวาอณหภมสของแสงท Warm White แสดงใหเหนวา กจกรรมการพมพทความสองสวาง 500 ลกซ มประสทธภาพมากกวาการพมพทความสองสวาง 300 ลกซ ดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3: แสดงคาตวแปรควบคม ในกจกรรมการพมพ

Descriptive Statistics Dependent Variable: ตารางคาคาผดในกจกรรมการพมพ

Lighting Level

Color Temperature of Lighting

Mean Std. Deviation

N

300 ลกซ Warm White 24.33 1.435 12 Cool White 9.83 6.379 12 Total 17.08 8.677 24

500 ลกซ Warm White 15.58 10.958 12 Cool White 6.17 2.691 12 Total 10.88 9.167 24

Total Warm White 19.96 8.854 24 Cool White 8.00 5.141 24 Total 13.98 9.371 48

สวนในการศกษาผลกระทบของระดบความสองสวางตอประสทธภาพในการพมพ พบวาคา

Sig = 0.002 และทอณหภมสของแสงตอประสทธภาพในการพมพพบวา Sig = 0.000 แสดงใหเหนวาความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการพมพในสางานอยางมนยสาคญ แตเมอ

Page 65: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

53

ทง 2 ตวแปรมอทธผลรวมกนคา Sig = 0.184 แสดงวาไมเปนผลตอประสทธภาพการพมพอยางมนยสาคญดงตารางท 4.4

ตารางท 4.4: แสดงผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพการพมพ

Tests of Between-Subjects Effects Dependent Variable: จานวนคาทเขยนผด

Source Type III Sum of Squares

df Mean Square

F Sig. Partial Eta Squared

Corrected Model 2256.063a 3 752.021 17.686 .000 .547 Intercept 9380.021 1 9380.021 220.598 .000 .834 Lighting Level (ระดบความสองสวาง)

462.521 1 462.521 10.878 .002* .198

Color Temperature of Lighting (อณหภมสของแสง)

1716.021 1 1716.021 40.357 .000* .478

อทธพลรวมระหวางระดบความสองสวางและอณหภมสของแสง

77.521 1 77.521 1.823 .184 .040

Error 1870.917 44 42.521 Total 13507.000 48 Corrected Total 4126.979 47

ในระดบความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White ซงเปนแสงทกลม

ทดลองกลาววาเปนแสงทมความสบายตาเมอทากจกรรมการพมพดด เพราะไมตองเพงกบแปนคยบอรดมาก และไมทาใหปวดตา แตมองเหนไดไมชดเทาแสงสวางท 500 ลกซ ทมระดบความสองสวางมากกวา สวนระดบความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสง Warm White และ ระดบความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสง Warm White กลมทดลองกลาววาไมเหมาะสมกบการทางานพมพดดเลย เพราะทาใหปวดตาเวลาพมพดดไปนาน ๆ ตองเพงทแปนพมพ ทาใหไมสบายตา ดงภาพท 4.3

Page 66: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

54

ภาพท 4.3: แสดงผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพการเขยน

สรปการทดลองกจกรรมการพมพ ระดบความสองสวางทแตกตางกนสงผลตอประสทธภาพการเขยนทแตกตางกนอยางมนยสาคญ โดยจานวนคาทเขยนผดในระดบความสองสวางท 500 ลกซ (Mean = 8.33, S.D. = 10.029) มจานวนคาทเขยนผดนอยกวาในระดบความสองสวางท 300 ลกซ (Mean = 12.71, S.D. = 11.071) อณหภมสของแสงทแตกตางกนสงผลตอประสทธภาพการเขยนแตกตางกนอยางมนยสาคญโดยจานวนคาทเขยนผดในอณหภมสของแสงท Cool White (Mean = 2.50, S.D. = 1.668) มจานวนคาทเขยนผดนอยกวา อณหภมสของแสงท Warm White (Mean = 18.54, S.D. = 9.802) พบวาท ระดบความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White กลมทดลองมประสทธภาพในการพมพมากทสด กลาวคอกลมทดลองพมพผดนอยทสดในสภาพแสงไฟน รองลงมาคอ ระดบความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Cool White ระดบความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสงท Warm White และระดบความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสงท Warm White ตามลาดบ

Page 67: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

บทท 5 การอภปรายผลและขอเสนอแนะ

ในบทนประกอบไปดวยหวขอยอยดงน การสรปผลการวจย อภปรายผลการวจย พรอมทงขอเสนอแนะแนวทางการออกแบบแสงสวางในสานกงาน ขอดและขอจากดของการวจย และขอเสนอแนะการทาวจย

จากการศกษาผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงทมผลตอประสทธภาพการเขยนและการพมพ พบวาระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงมผลตอประสทธภาพการทางานจรง มผลทาใหประสทธภาพในการทางานดขนเมอมการปรบเปลยนหลอดไฟ และในการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของพบวาจากเทาทศกษามาระดบความสองสวางในสานกงานควรมระดบความสองสวางอยท 500 ลกซ ดงท สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand) (2549) “การประยกตใชงาน” กลาววา “ทกลางโตะของหองสานกงาน กใหตดตงโคมไฟฟลออเรสเซนตใหไดประมาณ 500 ลกซ” เปนผลทสอดคลองกบผลการวจยของผวจยเรองระดบความสองสวางวาผลทดทสดทงในกจกรรมการเขยนและการพมพ เหมาะสมทระดบความสองสวางอยท 500 ลกซ

และในการวจยครงนในเรองประสทธภาพและประสทธผลในการทางาน รวมถงทฤษฎแนวคดเกยวกบแสงสวางในสานกงาน และทฤษฏเกยวกบอณหภมสของแสง มาใชเขยนกรอบแนวความคดการวจยครงน สวนกลมประชากรไดทาการเลอกโดยการสมอยางอสระจากพนกงานภายในสานกงาน และใชแบบทดสอบเปนเครองมอในการวจย ทาการทดสอบเพอทดลองเครองมอ (Pilot Study) กบกลมตวอยาง 12 คน โดยการสมอยางอสระ ในระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงเดม เพอทดสอบเครองมอการวจยและจะไดนาคาทไดไปวเคราะหเพอเปรยบเทยบหลงจากการปรบเปลยนหลอดไฟ และนาขอมลทไดไปวเคราะหผลทางสถตดวยโปรแกรมสถตสาเรจรป 5.1 สรปผลการวจย

จากการวจยนเมอจดสถานการณการทดลอง 4 สถานการณ ดงทกลาวมาแลว เบองตนพบวาจากทกลมตวอยางอยในสถานการณระดบความสองสวางทง 300 และ 500 ลกซ ทอณหภมสของแสง Warm White กลมตวอยางกลาววาเปนแสงไฟทนากลว อมครม ไมชน ผลการทอลองในแตละสถานการณจงเปนดงน

5.1.1 ในกจกรรมการเขยนพบวาทอณหภมสของแสง Cool White และความสองสวางท 500 ลกซ กลมตวอยางมประสทธภาพในการเขยนมากทสด คอเขยนผดนอยทสด มคา Mean ทเขยน

Page 68: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

56

คาผดอยท 8.33 คา S.D. = 10.029 แสดงวาชดไฟนทาใหกลมตวอยางมประสทธภาพในการเขยนมากกวาเดม

5.1.2 สวนกจกรรมการพมพพบวาพบวาทอณหภมสของแสง Cool White และความสองสวางท 500 ลกซ กลมตวอยางมประสทธภาพในการพมพมากทสด ซงมคา Mean ทพมพคาผดอยท 6.17 คา S.D. = 2.691 แสดงวาชดไฟนเหมาะกบการพมพและทาใหกลมตวอยางมประสทธภาพทดขนจากเดมจรง

5.2 อภปรายผล

5.2.1 จากการทดลองทากจกรรมการเขยนคาจานวน 200 คา ในสภาพแสงเดม (Cool White 750 ลกซ) พบวาคาเฉลยจานวนคาผดรอยละ 7.96 ซงนามาเปรยบเทยบกบคาเฉลยหลงจากการปรบเปลยนหลอดไฟเปนระดบความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสง Cool White แลว จะอยท 2.08 เปนผลทดทสดเมอเทยบกบชดไฟอน และชดไฟทไมเหมาะสมทสดคอ ระดบความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสง Warm White (=23.33) กลาวไดวามความแตกตางในดานการเขยนเมอมการปรบคาความสองสวาง

5.2.2 เมอทดลองในกจกรรมการพมพคาจานวน 200 คา ในสภาพแสงเดม (Cool White 750 ลกซ) พบวาคาเฉลย กอนการปรบเปลยนหลอดไฟมคา 10.66 และหลงจากการปรบเปลยนหลอดไฟแลว เปนระดบความสองสวางท 500 ลกซ อณหภมสของแสง Cool White ผลทไดคอ 6.17 ซงเปนผลทดทสดเมอเปรยบเทยบกบชดไฟอน สวนชดไฟทไมเหมาะสมทสดในการพมพคอ ระดบความสองสวางท 300 ลกซ อณหภมสของแสง Warm White (=24.33) จะเหนไดวามความแตกตางในเรองประสทธภาพของการพมพทดขนกวาเดมอยางเหนไดชด หลงจากการทผวจยไดผลการทดลองแลว ซงนามาเปรยบเทยบกบการทบทวนวรรณกรรมทผานมา พบวาคามาตรฐานระดบความสองสวางในสานกงานทระดบ 500 ลกซ เปนระดบทเหมาะสมจรง ดงทกลาววา “หองสานกงาน ควรใชไฟฟลออเรสเซนตใหไดประมาณ 500 ลกซ” สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand) (2549) “การประยกตใชการกลาวถง ทงนผวจยไดทาการทดลองและพบวา อณหภมสของแสงทเปนแสงขาว (Cool White) นน เหมาะสมในการทางานทงดานการเขยนและการพมพ ดงนนในสานกงานควรหลกเลยงแสงทเปนอณหภมสของแสงทเปนแสงสเหลอง (Warm White)”

Page 69: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

57

5.3 ขอเสนอแนะแนวทางการออกแบบแสงสวางในสานกงาน หลงจากการทดลองน ผวจยพบวา ระดบความสองสวางททาใหพนกงานในสานกงานม

ประสทธภาพทดทสดในการทางานทงกจกรรมการเขยนและการพมพทระดบ 500 ลกซ ทง 2 กจกรรมเหมาะสมในอณหภมสของแสงท Cool White ผวจยจงเหนสาคญวาภายในสานกงานน ควรลดระดบความสองสวางลงจากเดมทเปนความสองสวางท 750 ลกซ ใหอยทระดบ 500 ลกซ 5.4 ขอดและขอจากดของงานวจยน

5.4.1 ขอด - งานวจยนเปนงานวจยทศกษาการออกแบบอณหภมสของแสงดวย เนองจากงานวจยอนม

การศกษาเรองนนอย ซงสวนใหญจะพดถงระดบความสองสวางเพยงอยางเดยว - จากการทดลองทาใหสานกงานสามารถเลอกหลอดไฟหรอแหลงกาเนดแสงสวางท

เหมาะสมกบสานกงานนน ๆ เพอประสทธภาพในการทางานของพนกงาน ไดตงแตการออกแบบ เพอกอสราง

- การวจยนสามารถนาไปศกษาตอยอดไดหลายสถานทไมจาเปนตองเปนสานกงาน เชน หองเรยน ภายในหองผปวยในโรงพยาบาล เปนตน

- งานวจยนสามารถนาไปศกษาตอในเรองแสงอน ๆ ไดอก เชน แสงสะทอน แสงธรรมชาต เปนตน

5.4.2 ขอจากด - ในชวงเวลาททาการทดลองเปนชวงบาย กลมทดลองมอาการเมอยลาสายตามากอนทาการ

ทดลอง ทาใหอาจมผลตอประสทธภาพการทางานในดานการเขยนและการพมพ - ระยะเวลาทขอใชสถานทจากด ทาใหตองจดสถานการณหลายครงเพอเกบขอมล

5.5 ขอเสนอแนะการทาวจยครงตอไป

5.5.1 การเลอกชวงเวลาททาการทดสอบควรนดแนะกลมตวอยางทจะเขามาทดสอบใหแนนอน เพราะกลมตวอยางมหนาทแตกตางกน มเวลาททางานในสานกงานไมตรงกน

5.5.2 จากผลการวจย ผนาไปใชสามารถนาไปปรบเปลยนตามความเหมาะสมของสานกงาน หรออาจจะเปนสถานทอนเชน หองผปวยในโรงพยาบาล หองเรยน เปนตน หรอตามความตองการของผใชงาน

5.5.3 จากการทบทวนวรรณกรรม มเรองของแสงมากมายทนาสนใจและศกษาเชน แสงจา แสงสะทอน แสงธรรมชาต เปนตน ซงนาสนใจและควรศกษาตอไป

Page 70: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

58

บรรณานกรม คฑาวธ พรหมายน. (2545). ประสทธภาพในการปฏบตงานของขาราชการตารวจ กองตรวจคนเขา

เมอง: ศกษาเฉพาะกรณขาราชการตารวจฝาย1 ฝาย2. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยรามคาแหง.

โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว. (2557). สบคนจาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book =32&chap= 7&page=t32-7-infodetail06.html.

จนดาลกษณ วฒนสนธ. (2530). การบรหารและการพฒนาองคการ. ใน เอกสารประกอบการสอนชด วชาการบรหารและพฒนาองคการ (หนวยท 2). นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ชมศกด ชมนม. (2541). ปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของสานกงานศกษาธการ อาเภอกรณศกษาเขตการศกษา 10. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สถาบนเทคโนโลย พระจอมเกลาพระนครเหนอ.

ชยวฒน อนบญนะ. (2555). สบคนจาก http://www.l3nr.org/u/inboonna01#/posts. ดวงสวรรณ ลาแสดง. (2557). สบคนจาก http://krutoisk.wordpress.com/. ธงชย สนตวงษ. (2526). การบรหารงานบคคล. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพาณช. ธงชย สนตวงษ และชยยศ สนตวงษ. (2535). พฤตกรรมบคคลในองคการ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด. (2557 ก). แผนท. สบคนจาก http://www.nikon.co.th/. บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด. (2557 ข). พนทสานกงาน. สบคนจาก

http://www.nikon.co.th/. บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน). (2547). Office Design – บานและสวน.

ม.ป.ท.: ม.ป.พ. พพฒน เอกภาพนธ. (2536). ปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงานตามโครงการใช

จายเงนอดหนนหมบานของคณะกรรมการหมบานอาสาพฒนาและปองกนตนเอง (กม.อพป.). กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ระพ แกวเจรญ และฑตยา สวรรณะชฏ. (2510). การแบงเวลาปฏบตราชการของขาราชการพลเรอนในระดบบรหารอาวโส. พระนคร: สานกนายกรฐมนตร.

วทยากร เชยงกล. (2540). พจนานกรมศพทเศรษฐกจ. กรงเทพฯ: มตชน. สถต คาลาเลยง. (2544). ประสทธภาพในการปฏบตงานของชองอากาศ: ศกษาเฉพาะ

กรณกองการปนทหารเรอ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยรามคาแหง.

Page 71: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

59

สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย (TIEA: Illuminating Engineering Association of Thailand). (2549). การประยกตใชงาน. สบคนจาก http://www.tieathai.org/know/ application/ch5.htm.

แสวง รตนมงคลมาศ. (2514). เทคนควธการใชแนวคกทางทฤษฎในการกาหนดปญหา และสมมตฐานในการวจย. วารสารพฒนบรหารศาสตร, 2, 80-106.

สมพงษ เกษมสน. (2519). การบรหารงานบคคลแผนใหม. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพาณช. สานกความปลอดภยแรงงานกรมสวสดการและคมครองแรงงาน. (2556). สบคนจาก

http://www.oshthai.org/index.php?option=com_linkcontent&Itemid=68& sectionid=22&pid=60.379&task=detail&detail_id=751&lang=th.

อทย หรญโต. (2525). เทคนคการบรหาร. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. Chalermchai124. (2010). Retrieved from http://chalermchai124.exteen.com/20100913/

cie-commission-internationale-de-l-eclairage, Katz, D., & Kahn, R. L. (1987). The social psychology of organization (2nd ed.).

New York: McGraw-Hill.

Page 72: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

60

ภาคผนวก

Page 73: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

61

แบบสอบถามสารวจประสทธภาพในการเขยนและการพมพของพนกงาน

กรณศกษา: ศนยบรการนคอนเซลส (ประเทศไทย)

คณะสถาปตยกรรมศาสตร สาขาการจดการออกแบบภายใน มหาวทยาลยกรงเทพ

จดประสงค 1.1 เพอศกษากจกรรมและพฤตกรรมการเขยนและการพมพของพนกงานในสานกงาน

1.2 เพอศกษาลกษณะปญหาของสภาพแสงสวางในสานกงาน ทงในดานอณหภมสของแสง และระดบความสองสวาง 1.3 เพอศกษาผลกระทบของอณหภมสของแสงและระดบความสองสวางทมผลตอประสทธภาพในการเขยนและการพมพของพนกงานในสานกงาน

1.4 เพอเสนอแนะแนวทางการออกแบบการใหแสงสวางในสานกงานใหมประสทธภาพมากขน

แบบสอบถามแบงเปน 4 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 การประเมนความสามารถในการมองเหน (Visual Acuity Test) ตอบแบบสอบถาม ประวตดานสายตาและพฤตกรรมทสงผลตออาการทางสายตา

ตอนท 3 แบบสอบถามการประเมนความสามารถในการมองเหนภายใตระดบความสองสวางทกาหนดเพอทดสอบประสทธภาพในการเขยนดวยแบบทดสอบคดลอกภาษาชดท 1

ตอนท 4 แบบสอบถามการประเมนความสามารถในการมองเหนภายใตระดบความสองสวางทกาหนดเพอทดสอบประสทธภาพในการพมพดวยแบบทดสอบคดลอกภาษาชดท 1

ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถาม

เพศ หญง ชาย อาย 15-20 ป 21-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51 ปขนไป

Page 74: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

62

ตอนท 2 การประเมนความสามารถในการมองเหน (Visual Acuity Test) ตอบ

แบบสอบถามประวตดานสายตาและพฤตกรรมทสงผลตออาการทางสายตา

1. ทานมความผดปกตทางสายตาหรอไม ปกต ผดปกต ระบ……………………..……

2. กอนการทดสอบทานไดดมเครองดมทมคาเฟอนเปนสวนประกอบมาหรอไม ไมดม ดม ระบ………………………………...

3. กอนการทดสอบทานไดดมเครองดมทมแอลกฮอลเปนสวนประกอบมาหรอไม ไมดม ดม ระบ……………………………….

4. ทานรสกประหมา หรอกงวลหรอไม ไมใช ใช ระบ……………………………….

5. ขณะนทานหว งวงนอนหรอออนเพลยหรอไม ไมใช ใช ระบ…………………………...…

6. ทานมประวตการปวดหวหรอไมเกรนหรอไม ไมใช ใช ระบ…………………………...…

7. กอนการทดสอบครงนทานไดรบประทานยาทมผลขางเคยงมาหรอไม ไมใช ใช ระบ…………………….……..…

Page 75: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

63

ตอนท 3 แบบสอบถามการประเมนความสามารถในการมองเหนภายใตระดบความสองสวาง

ทกาหนด

เพอทดสอบประสทธภาพในการเขยนดวยแบบทดสอบคดลอกภาษาชดท 1

ขอชแจง คดลอกขอความทกาหนดดวยลายมอตวบรรจง

พสาวสกาวดาวพาสาวดาวหาวารสาร สดาพาสาวดาวกวาดหาดสดาสะอาด

ทหารพรวดพราดรอรกพสาวดาว พสวาทพาสดาหาอาททาสเสา ทหารอาสาพาสาวหาอกาทหาดหกวา พพรวาพาทหารหาอาหารทสเสาสะดวกกวา แมแกวาสาวหวเกากระทาด พสาวพาแววหาแสตมาเกเร ววแกสดาขาเกทาเกเรมาหาสาวแวว พอแมพาสาวสกาวหาแรดาทหาดดาว

แกะดาทาเกเรหาววแกทฟากหาด ดาหาหวเราะกะสาวแววทหาดดาว

สดาพรากกะทหารดาทหาดระกา มาแกแพววแกสดา ววแกสดาขาเกทาเกเรทหาด แกะดาทาเกเรหาววแกทฟากหาด

ดาหาหวเราะกะสาวแววทหาดวาว สาวดาวพลดพรากกะสาวแววทหาดแกว

พอแมพาพสาวสกาวหาแรดาทหาดดาว

ดนแดงเมองเกามทานาแสนสะอาดทสวยงามนามองสะอาดสดใส

อาวรณการนากะทสดมาทาอาหารนาไปวดทายสวนดานหนากาแพงเมองเกา

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

Page 76: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

64

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

ตอนท 4 แบบสอบถามการประเมนความสามารถในการมองเหนภายใตระดบความสองสวางท

กาหนด เพอทดสอบประสทธภาพในการพมพดดดวยแบบทดสอบคดลอกภาษาชดท 1

สรปหลงจากทาการทดลอง

กจกรรม นบตามจานวนคาผดเปนรอยละ

(%)

1. เขยนหนงสอ 200 คา

2. พมพดด 200 คา

ขอเสนอแนะ

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

----- ขอบคณคะ -----

Page 77: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

65

จากแบบสอบถามดานตนประกอบดวย 2 สวนใหญคอ

1. ขอมลผตอบแบบสอบถาม และการประเมนความสามารถในการมองเหน (Visual

Acuity Test) เพอวดขอมลเบองตนของกลมตวอยาง เชนประวตดานสายตาและพฤตกรรมทสงผลตออาการทางสายตา กอนการทดลอง

2. แบบสอบถามการประเมนความสามารถในการมองเหนภายใตระดบความสองสวางทกาหนด เพอทดสอบประสทธภาพในการเขยน และการพมพของกลมตวอยาง

Page 78: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

66

แบบฟอรมการขอใชสถานท บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด ปฏบตงาน

ประจาวนท 10 มนาคม พ.ศ. 2557

เรยน คณสรวรรณ เปรมปรดทวสน

เนองดวย ขาพเจา นางสาว ณฐรนทร วรชสยางคกล สงกด คณะสถาปตยกรรมศาสตร สาขาสถาปตยกรรมภายใน มหาวทยาลยกรงเทพ มความประสงคจะขอใชสถานทเพอปฏบตงานเกยวกบ การทดสอบระดบความสองสวางและอณหภมสของแสง จงตองมการปรบเปลยนหลอดไฟ

ระหวางการทดลอง ในวนท 20-21 มนาคม พ.ศ. 2557 ตงแตเวลา 13.30 - 17.30 น.

สถานททใชสาหรบการปฏบตงานคอ หอง Meeting Room บรษท นคอนเซลส (ประเทศไทย) จากด

เพอใชในการทาวทยานพนธหวขอ ผลกระทบของระดบความสองสวางและอณหภมสของแสงตอประสทธภาพการเขยนและการพมพในสานกงาน

ขาพเจายนดทจะรบผดชอบทรพยสนทงหมดในหองดงกลาว ใหอยในสภาพเรยบรอย

ทกประการ

...............................................

(………………………………….)

ผขอใช ……./……../……..

………………………………….

(………………………………….)

ผจดการฝายบคคล

….…../…..…/….….

Page 79: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต

67

ประวตเจาของผลงาน

ชอ – นามสกล นางสาวณฐรนทร วรชสยางคกล

อเมล [email protected]

ประวตการศกษา

ระดบประถามศกษา โรงเรยนอสสมชญศกษา ระดบมธยมศกษาตอนตน - ตอนปลาย โรงเรยนสายปญญาในพระบรมราชนปถมภ ระดบอดมศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

คณะศลปกรรมศาสตร เอกทศนศลปศกษา ประสบการณการทางาน

พ.ศ. 2553 – 2554 พนกงานบรษท Willsee Co.,Ltd ตาแหนง Artwork Designer

พ.ศ. 2554 – ปจจบน พนกงานบรษท Nikon Sales (Thailand)

Co.,Ltd ตาแหนง Customer Service

Page 80: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต
Page 81: THE EFFECTS OF ILLUMINANCE AND COLOR TEMPERATURE OF …dspace.bu.ac.th › bitstream › 123456789 › 996 › 1 › nattarin.vira.pdf · ภาพที่ 2.10: ความแตกต